KRZANOWICE Naukowcy wznawiają prace badawcze w Pietraszynie Czytaj na stronie 4

ROK 19, NR 1-3 (190-192) STYCZEŃ-MARZEC 2020 KRZANOWICE • BORUCIN • PIETRASZYN • WOJNOWICE • BOJANÓW ISSN 1642-637 Pokochać to nie sztuka Sztuką jest wytrwać w tej miłości Złote gody w Krzanowicach fot. K. Kubik fot.

W restauracji Perła w Krzanowicach 7 stycznia odbyła się uroczystość przekazania medali przyznanych przez Prezydenta RP parom z długoletnim pożyciem małżeńskim. Medale jubilatom z gminy Krzanowice przekazali burmistrz Andrzej Strzedulla i kierownik USC Gabriela Augustyn. Jubileusz 50-lecia małżeństwa świętowało sześć par: Janina i Alfred Fiksiakowie, Maria i Oswald Horakowie, Paulina i Stanisław Kubisiowie, Aniela i Józef Moslerowie, Zofia i Andrzej Orlikowie oraz Sylwia i Henryk Tumulkowie. Czytaj na stronie 9 Wiosna budzi do życia! Pierwsze oznaki wiosny za- budzi się do życia. Słońce jest dzących się nieśmiało do życia. Widok taki sprawia, ze stajemy uważamy na pobliskich drze- coraz wyżej, zwierzęta budzą Również wokół Izby Regional- się weselsi i szczęśliwsi. Przypo- wach i krzewach. To na nich się z zimowego snu. Na polach nej w Krzanowicach zrobiło się mnijmy, że akcja sadzenia żon- pojawiają się pąki, z których zazielenia się zboże, a rolnicy kolorowo. Zakwitło tutaj ponad kili została zainicjowana przez za jakiś czas rozwiną się liście. wykonują już pierwsze prace. tysiąc żonkili, które mieszkańcy partnerskie miasto Salzber- Mamy wiosnę. Jest to piękna W ogrodach robi się kolorowo gminy jesienią posadzili wokół gen, które w tym samym czasie pora roku w której przyroda od rozkwitających kwiatów, bu- nowo powstałego tam skweru. upiększało skwery u siebie. KRZANOWICE 2 Epidemia koronawirusa Drodzy Mieszkańcy Gminy Krzanowice! NAJWAŻNIEJSZE INFORMACJE Informacja w sprawie wniosek o udostępnienie doku- seczkach. - Ze względu na Pań- Burmistrz Andrzej Strzedulla dostępu do lekarzy mentacji medycznej z oddziału stwa bezpieczeństwo zwracamy SZPITAL REJONOWY na email: statystyka@szpital-ra- się z prośbą o zastosowanie się Tegoroczne Święta Wiel- ność gospodarczą z wykorzysta- zakończenie planowane jest W RACIBORZU Infolinia Szpi- ciborz.org (wniosek znajduje się do zaleceń. Zapiszcie te nume- kanocne będą przebiegały niem mienia gminy, w kwietniu jesienią bieżącego roku. Kolej- tala Rejonowego w Raciborzu na stronie szpitala w zakładce ry telefonów: 538 169 530 oraz w zupełnie nowej rzeczywisto- wprowadziłem obniżoną staw- ną zaplanowaną inwestycją, fi- funkcjonuje w godzinach od „Dla Pacjenta”). Informujemy, że 538 169 529. Nocna i świątecz- ści. W ciągu ostatniego miesią- kę czynszu lub dzierżawy do nansowaną ze środków trans- 7 do 22 pod numerem 32 755 dokumentacje medyczne i wy- na opieka funkcjonuje przy ul. ca każdy z nas został zmuszo- 1 zł. W zależności od rozwo- granicznych, jest budowa ska- 50 50. Osoby, które pilnie i nie- niki badań będą wysyłane tylko Sienkiewicza (stare krwiodaw- ny do adaptacji w nowym, jak- ju sytuacji czasookres obniżki teparku przy Izbie Regionalnej zbędnie potrzebują kserokopię i wyłącznie droga pocztową na stwo). że innym otoczeniu, w którym może zostać wydłużony o ko- w Krzanowicach. Realizacja dokumentacji medycznej z po- adres wskazany przez pacjenta. SANEPID. CAŁODOBOWA musimy nauczyć się żyć razem lejne miesiące. Krzano- kolejnych inwestycji jest uza- szczególnych Poradni Specjali- INFOLINIA PSSE RACIBÓRZ z rozprzestrzeniającym się wi- wice, ze środków europejskich, leżniona od wpływu pandemii stycznych, czy też chcą odebrać NOCNA I CAŁODOBOWA DOT. KORONAWIRUSA 604 rusem. Nałożono na nas szereg dokonała zakupu 21 laptopów, na budżet naszej gminy. Na dziś wyniki badań prosi się o kon- OPIEKA ŚWIĄTECZNA - 106 - 359 lub 517 - 886 - 049. ograniczeń. Zamknięto szkoły które trafiły do wszystkich na- negatywne skutki są jeszcze bar- takt telefoniczny pod numer te- Nocnej i Świątecznej Opie- Została uruchomiona spe- oraz granice. Utrudniono nam szych szkół. Ze sprzętu będą ko- dzo trudne do oszacowania, ale lefonu 32 755 50 04 bądź wysłać ce Zdrowotnej zostały wprowa- cjalna infolinia Narodowego dostęp do opieki zdrowotnej. rzystali zarówno uczniowie jak nie ulega wątpliwości, że będą wniosek o udostępnienie doku- dzone nadzwyczajne rozwiąza- Funduszu Zdrowia w zakresie Zakaz zgromadzeń spowodo- i nauczyciele realizując program dotkliwe dla wszystkich jedno- mentacji medycznej z poradni nia dotyczące przyjęć pacjentów. informacji dla Polaków o postę- wał, że udział w obrzędach re- zdalnego nauczania. Nadmienić stek samorządu terytorialnego na email: bwyrobek@szpital-ra- Jest to spowodowane pande- powaniu w sytuacji wątpliwości ligijnych stał się w praktyce należy, iż łącznie z dwóch pro- w Polsce, w tym również dla na- ciborz.org (wniosek znajduje się mią koronawirusa. Pacjentom podejrzenia koronawirusa. Info- niemożliwy. W związku z tym gramów unijnych do placówek szej gminy. na stronie szpitala w zakładce udzielane będą TELEPORA- linia działa całodobowo, siedem chciałbym bardzo serdecznie oświatowych w ostatnim czasie Mimo tych trudnych chwil „Dla Pacjenta”). W przypadku DY w godzinach pracy przy- dni w tygodniu pod numerem podziękować wszystkim za zro- trafiły 33 zestawy komputerowe. życzę Wam, Szanowni Miesz- potrzeby uzyskania dostępu do chodni. W sytuacji, kiedy jest telefonu 800-190-590. zumienie i podporządkowanie Działalność Urzędu Miej- kańcy, aby tegoroczne Święta kart informacyjnych leczenia to niezbędne pacjent zostanie Aktualizowane informacje na się owym ograniczeniom. Tylko skiego nie skupia się obecnie Wielkanocne były dla Was cza- szpitalnego z poszczególnych umówiony na wizytę lekarską temat dostępności usług medycz- i wyłącznie poprzez dyscyplinę wyłącznie na zarządzaniu kry- sem wyciszenia, odnowienia oddziałów prosi się o kontakt i wtedy będzie możliwe wejście nych - Śląski Narodowy Fundusz całego społeczeństwa możliwy zysowym. Prowadzimy także wiary, jak i refleksji. Życzę Wam pod numery telefonu: 32 755 do przychodni. Obowiązkowo Zdrowia www.nfz-.pl. będzie powrót do normalne- szereg innych działań. Obec- dużo zdrowia, radości w gronie 52 72; 32 755 52 71 bądź wysłać pacjenci w rękawiczkach i ma- go życia społecznego, takiego nie jesteśmy na etapie rozstrzy- rodzinnym, a także optymi- sprzed pandemii koronawirusa, gnięcia przetargu na rewitaliza- stycznego spojrzenia w przy- w co głęboko wierzę. cję rynku w Krzanowicach. Ro- szłość wraz nadejściem wiosny. Rozumiejąc trudną sytuację boty budowlane powinny się osób prowadzących działal- rozpocząć w maju, natomiast Biskup opolski na czas epidemii W trosce o zdrowie wier- w zależności od ustaleń z ro- czasie w kościele, do 5 osób. nych w obliczu rozprzestrzenia- dziną zmarłej osoby. 10. Zawieszam posługę nadzwy- jącej się pandemii i w nawiąza- 5. Osoby niepełnoletnie, czyli czajnych szafarzy Komunii PKS zawiesza od 1 kwietnia niu do „Noty Penitencjarii Apo- przed 18. rokiem życia, nie świętej. Posługę wobec cho- stolskiej odnośnie sakramentu mogą być dopuszczane do rych mają pełnić jedynie du- pojednania w obecnej sytu- służby przy ołtarzu, dopóki chowni, udając się do nich acji pandemii” z dnia 20 mar- zawieszone są zajęcia w szko- wyłącznie w sytuacji zagroże- CZĘŚĆ KURSÓW AUTOBUSÓW ca 2020 roku, „Wskazań Prezy- łach. nia ich życia, przy zachowa- dium KEP dla biskupów odno- 6. Bierzmowania i Pierwsze Ko- niu należytych zabezpieczeń śnie do sprawowania czynności munie święte przeniesione zo- przed zakażeniem. W związ- Powiat: W związku z za- na linii • kurs 6529 Racibórz – Pie- liturgicznych w najbliższych ty- stają na dalszy termin, nie wcze- ku z tym należy zrezygnować grożeniem wirusowym (CO- Racibórz – Pietraszyn: traszyn - odjazd z Racibo- godniach” z dnia 21 marca 2020 śniejszy niż po 31 sierpnia br. z przedświątecznych odwie- VID-19) oraz ograniczeniami • kurs 6500 Pietraszyn – Raci- rza godz. 14:45 roku, „Zarządzenia Rady Stałej 7. Kościoły mają pozostawać dzin chorych. Jeśli chodzi w przemieszczaniu się miesz- bórz - odjazd z Pietraszyna • kurs 6528 Pietraszyn – Raci- KEP” (nr 1/2020 z dnia 12 mar- otwarte w ciągu dnia, z zale- o posługę wobec zarażonych kańców wprowadzonymi godz. 4:50 bórz - odjazd z Pietraszyna ca 2020 roku) oraz do ogłoszo- ceniem czuwania nad tym, by SARS-CoV-2 oraz chorych przez Rząd, Powiat Raciborski • kurs 6503 Racibórz – Pie- godz. 15:25 nych w mediach rozporządzeń nigdy nie przebywało w nich na COVID-19, to jest ona w uzgodnieniu z samorządami traszyn - odjazd z Racibo- • kurs 6537 Racibórz – Pie- Premiera RP i Ministra Zdro- więcej niż 5 osób równocze- sprawowana w dedykowa- gminnymi zawiesza z dniem 1 rza godz. 6:15 traszyn - odjazd z Racibo- wia, na terenie Diecezji Opol- śnie. Postanawiam codzienne nych szpitalach jednoimien- kwietnia 2020 r. niektóre kur- • kurs 6504 Pietraszyn – Raci- rza godz. 16:50 skiej postanawiam, co następuje. wystawianie Najświętszego nych, zajmujących się lecze- sy na liniach użyteczności pu- bórz - odjazd z Pietraszyna • kurs 6532 Pietraszyn – Raci- 1. Do odwołania przedłużam Sakramentu w kościele pa- niem jedynie tej choroby. blicznej. Do odwołania realizo- godz. 6:55 bórz - odjazd z Pietraszyna dyspensę ogólną od obowiąz- rafialnym, przy którym re- 11. Należy zrezygnować ze spo- wane będą jedynie kursy w dni • kurs 6520 Racibórz – Pie- godz. 17:30 ku uczestnictwa we Mszy zyduje proboszcz, nawet jeśli wiedzi w zamkniętych kon- robocze, poranne i popołudnio- traszyn - odjazd z Racibo- • kurs 6543 Racibórz – Pie- świętej dla wszystkich wier- obecny będzie przy niej jedy- fesjonałach, przenosząc ją do we umożliwiające przejazd do rza godz. 12:15 traszyn - odjazd z Racibo- nych przebywających na tere- nie duszpasterz, przy czym kaplic bocznych czy innych pracy i powrót do miejsca za- • kurs 6518 Pietraszyn – Raci- rza godz. 22:25 nie Diecezji Opolskiej w nie- zarządzam, że w każdym podobnych pomieszczeń, mieszkania. bórz - odjazd z Pietraszyna dziele i dni świąteczne. z tych kościołów wystawie- odpowiednio wietrzonych, godz. 13:00 2. Proboszczowie i rektorzy ko- nie ma trwać nie krócej niż a jeśli ich nie ma, w otwarte ściołów są zobowiązani do godzinę. Godziną rozpoczę- miejsca w kościele. Tam na- przestrzegania, aby w żad- cia adoracji powinna być go- leży spowiadać, jeśli to możli- nym obrzędzie religijnym nie dzina miłosierdzia. we, przy klęczniku z kratą, na Drodzy Mieszkańcy Gminy Krzanowice uczestniczyło więcej niż 5 osób 8. Z uwagi na ograniczenia którą nałożona jest solidna

jednocześnie, z wyłączeniem możliwości sprawowania Sa- folia ochronna. Folię te na- pełniących posługę liturgicz- kramentu Pokuty, niech pod- leży przynamniej kilka razy Z okazji nadchodzących Świąt Zmartwychwstania Pańskiego ną. Informację o tym należy stawową formą pojednania w ciągu dnia dezynfekować składam serdeczne życzenia umieścić na drzwiach kościoła. z Bogiem i Kościołem stanie i codziennie zmieniać. Spo- 3. We Mszach świętych może się w tym czasie akt żalu do- wiednicy powinni być do zdrowia, pogody ducha, wiary i miłości. uczestniczyć jedynie 5 osób skonałego. Należy zachęcać dyspozycji wiernych w cią- Niech te święta będą pełne pokoju, z rodziny, która zamówiła in- wiernych do wzbudzania ak- gu całego dnia, tak by wy- tencję. W przypadku konce- tów tego żalu po gruntow- spowiadać każdego, komu aby w Waszych sercach wraz z nadejściem wiosny lebry należy liczbę uczestni- nym rachunku sumienia, któ- na tym bardzo zależy, po obudziła się nadzieja odradzającego się życia ków rozłożyć na liczbę przy- ry wraz z intencją spowiedzi wcześniejszym telefonicz- jętych intencji. w najbliższym możliwym ter- nym umówieniu. Burmistrz Krzanowic 4. Uroczystości pogrzebowe minie, usposobi ich do trwa- 12. Nie wolno urządzać żadnych należy ograniczyć do trze- nia w stanie łaski. procesji z Najświętszym Sa- Andrzej Strzedulla ciej stacji (przy grobie). Poza 9. Wiernym, którzy bardzo o to kramentem, relikwiami, świę- duchownym i pracownika- proszą, należy jednak umoż- tymi obrazami czy figurami mi firmy pogrzebowej może liwić przystąpienie do Sakra- (także, kiedy bierze w nich wraz z pracownikami w nich wziąć udział jedynie mentu Pokuty w czasie ado- udział tylko sam kapłan), Urzędu Miejskiego w Krzanowicach 5 osób z najbliższej rodziny racji, przy zachowaniu nale- które nie są przewidziane zmarłego; Msza pogrzebo- żytych zabezpieczeń przed przez prawo. Na każdą ta- wa może być odprawiona zakażeniem oraz ścisłym re- ką procesję należy uzyskać bez ciała w dniu pogrzebu spektowaniu przepisu, ogra- zgodę kompetentnej władzy wg tych samych zasad al- niczającego liczbę wiernych, kościelnej. bo w terminie późniejszym, przebywających w danym 3 KRZANOWICE

mówionego telefonicznie to- 74, przyjmowanie zamówień waru codziennie w godz. 8.00- telefonicznych codziennie 18.00, obszar dowozu towaru w godz. 6.00-18.00, rozwo- Pomoc dla rodzin odbywających - miejscowości Krzanowice, żenie towaru do osób star- Bojanów, Borucin. szych i samotnych w godzi- 3. Sklep „U Machury” Woj- nach indywidualnie ustalo- nowice, 47-470 Wojnowi- nych z klientem; rozwożenie obowiązkową kwarantannę i nie tylko ce, ul. Rostka 39, telefon 32 towaru do gospodarstw do- 419 30 80, przyjmowanie za- mowych nie objętych kwa- mówień telefonicznych: co- rantanną w godzinach in- dziennie w godz. 5.30-17.30, dywidualnie ustalonych W związku z aktualnymi Waszych gospodarstw domo- angażowanie się w akcję. Poni- obszar dowozu towaru - teren rozwożenie towaru do osób z klientem, odbiór osobisty przepisami wprowadzonymi po wych. żej zamieszczamy wykaz skle- całej gminy Krzanowice. starszych i samotnych w go- w sklepie zamówionego te- 1 kwietnia br., dot. obowiązko- Ponadto wskazane sklepy pów i rodzaj świadczonej usługi: 2. Cieśla Waldemar. Sklep spo- dzinach indywidualnie usta- lefonicznie towaru codzien- wej kwarantanny, wiele rodzin oferują także pomoc w przy- 1. Sklep „LEWIATAN” Krza- żywczo-przemysłowy Krza- lonych z klientem, rozwoże- nie w godz. 6.00-18.00, ob- zostaje objętych nią ze względu gotowaniu zakupów w danym nowice, 47-470 Krzanowice, nowice, 47-470 Krzanowice, nie towaru do gospodarstw szar dowozu towaru - miej- chociażby powrotu kogoś z za- dniu do osobistego odbioru - ul. Morawska 2, telefon 32 410 ul. Rynek 28, telefon 604 987 domowych nie objętych scowość Bojanów. granicy. Wielu z Was może zna- dotyczy osób nie objętych kwa- 84 75, przyjmowanie zamó- 252, przyjmowanie zamówień kwarantanną w godzinach 5. Piekarnia, Cukiernia, Sklep leźć się w tej sytuacji i dylema- rantanną oraz możliwość dowo- wień telefonicznych: niedziela, telefonicznych codziennie indywidualnie ustalonych Spożywczy Adam Wyleżoł, tem może stać się fakt jak zro- zu towarów do osób starszych wtorek, czwartek godz. 10.00- w godz. 8.00-20.00, rozwoże- z klientem, odbiór osobisty 47-470 Pietraszyn, ul. Trul- bić zakupy najpotrzebniejszych i samotnych. W tym zakresie 14.00, rozwożenie towaru do nie towaru do gospodarstw w sklepie zamówionego te- leya 32, tel. 661 241 250, przyj- produktów żywnościowych. możesz zadzwonić do wybra- gospodarstw domowych ob- domowych objętych kwa- lefonicznie towaru codzien- mowanie zamówień (tylko od Jako gmina wychodzimy nego sklepu, złożyć zamówie- jętych kwarantanną: ponie- rantanną codziennie w godz. nie w godz. 5.30-17.30, ob- osobistego odbioru) telefo- do Państwa z inicjatywą i we nie na konkretny towar i ode- działek, środa, piątek godz. 8.00-18.00, rozwożenie towaru szar dowozu towaru - miej- nicznych: codziennie w godz. współpracy z właścicielami brać go osobiści o umówionej 10.00-14.00, odbiór osobisty do gospodarstw domowych scowość Wojnowice. 6.00-16.00, odbiór osobisty sklepów działających na tere- wcześniej godzinie. w sklepie zamówionego tele- nie objętych kwarantanną co- 4. Sklep „U Machury” Bo- w sklepie zamówionego tele- nie sołectw, oferujemy pomoc Dziękujemy właścicielom fonicznie towaru: poniedzia- dziennie w godz. 8.00-18.00, janów, 47-470 Bojanów, ul. fonicznie towaru codziennie w dostarczeniu zakupów do sklepów za chęć pomocy i za- łek, środa, piątek 8.00-18.00, odbiór osobisty w sklepie za- Raciborska 8, tel. 32 410 91 w godz. 6.00-16.00.

przez podmioty, o których żenia tj. poprzez przeprowadze- pozyskanych ze Śląskiego Banku mowa w art. 105 tej ustawy. nie wywiadu telefonicznie lub Żywności– zaangażowani będą Informacja GOPS Krzanowice Jednocześnie informuję, za pośrednictwem poczty elek- pracownicy Ochotniczej Straży iż w sytuacji uzyskania przez tronicznej. Pożarnej, poprzez przyjęcie roz- Gminny Ośrodek Pomocy Spo- W tym miejscu należy podkre- wiązań niewymagających jakie- Mając na uwadze aktualną z pracownikami GOPS: 32 o pomocy społecznej, w szcze- łecznej z Powiatowej Stacji Sa- ślić, iż pracownicy socjalni GOPS gokolwiek bezpośredniego oso- sytuację w kraju spowodowa- 410 93 09; gólności osobie lub rodzinie, nitarno – Epidemiologicznej mogą kwalifikować do pomo- bistego kontaktu osoby dostar- ną stanem epidemii koronawi- • adres e- mail: które zostały poddane kwa- w Raciborzu danych osobo- cy żywnościowej /paczki żywno- czającej z osobą w kwarantannie. rusa, działając w trosce o dobro [email protected] rantannie w związku z podej- wych pozyskanych przez stację ściowe/ świadczonej w ramach W odniesieniu do stanu mieszkańców Gminy Krzano- W związku z nadzwyczajną rzeniem zakażenia lub choroby SANEPID, zgodnie z §2 ust. 5 realizowanego Programu Ope- prawnego wyrażonego w prze- wice informujemy, iż: sytuacją w GOPS działa także zakaźnej, nie wymaga przepro- Rozporządzenia Rady Ministrów racyjnego Pomoc Żywnościowa pisie art. 2 ust. 1 ustawy o po- • wszystkie osoby, w szcze- telefon komórkowy: wadzenia rodzinnego wywiadu z dnia 31 marca 2020 r. w spra- 2014-2020 w Podprogramie 2019. mocy społecznej, który posiada gólności objęte kwarantan- • 501 303 692 dostępny od po- środowiskowego, a ustalenie sy- wie ustanowienia określonych Powyższa pomoc skierowana jest brzmienie „Pomoc społeczna ną domową, seniorzy, osoby niedziałku do piątku w go- tuacji osobistej, rodzinnej, do- ograniczeń, nakazów i zakazów do osób objętych kwarantan- jest instytucją polityki społecz- niepełnosprawne, samotne dzinach od 15.00 do 19.00 chodowe i majątkowej może na- w związku z wystąpieniem sta- ną, które do tej pory nie uzyska- nej państwa, mającą na celu niemogące w związku w epi- • 501 303 692- dostępny w dni stąpić na podstawie: nu epidemii – pracownicy so- ły przedmiotowych skierowań na umożliwienie osobom i rodzi- demią samodzielnie zapew- wolne od pracy w godzinach • rozmowy telefonicznej z pra- cjalni dokonają rozpoznania zwykłych zasadach. Osoby ubie- nom przezwyciężanie trudnych nić sobie podstawowych od 7.30 do 19.00. cownikiem socjalnym i weryfikacji, czy osoby podda- gające się o uzyskanie ww. skiero- sytuacji życiowych, których nie potrzeb egzystencjalnych, Gminny Ośrodek Pomo- oraz ne obowiązkowej kwarantannie wania winny spełniać kryterium są one w stanie pokonać, wyko- w szczególności dotyczących cy Społecznej udziela świad- • dokumentów lub oświadcze- lub izolacji w warunkach domo- dochodowe, które w POPŻ wy- rzystując własne uprawnienia, wyżywienia, mogą zgłosić czeń w oparciu o aktualny stan nia, o których mowa w art. wych mają zapewniony dostęp nosi odpowiednio – 1402 zł dla zasoby i możliwości” – zachę- pracownikom Gminnego prawny, w szczególności o prze- 107 ust. 5b ustawy z dnia do niezbędnej żywności. Mając osoby samotnie gospodarującej camy zatem do woli skorzysta- Ośrodka Pomocy Społecz- pisy ustawy o pomocy społecz- 12 marca 2004r. o pomocy na względzie zagrożenie epide- oraz 1056 zł w przypadku osoby nia z pomocy rodziny, bliskich, nej w Krzanowicach w for- nej z dnia 12 marca 2004 r. (t.j. społecznej, a także ich kopii miczne oraz w trosce o bezpie- w rodzinie /200% kryterium do- sąsiadów, czy też wolontariu- mie telefonicznej lub elektro- Dz. U. z 2019r.; poz. 1507 ze zm), w tym elektronicznych, uzy- czeństwo pracowników GOPS – chodowego w rozumieniu art. 8 szy, z równoczesnym uwzględ- nicznej niezbędne potrzeby natomiast z przyczyn związa- skanych od osoby lub rodzi- weryfikacja osób w kwarantan- ust. 1 ustawy o pomocy społecznej. nieniem środków ostrożności wymagające natychmiasto- nych z przeciwdziałaniem CO- ny ubiegającej się o pomoc nie będzie następować wyłącznie W zakresie bezpośredniego oraz wszelkich bieżących zale- wego zaspokojenia. VID-19, przyznanie świadczeń lub zdalnie, bez narażania pracowni- dostarczenia produktów żywno- ceń służb sanitarnych. • numer telefonu do kontaktu o których mowa w ustawie • informacji udostępnionych ków socjalnych na ryzyko zaka- ściowych do osób uprawnionych, Nadzwyczajne rozwiązania ZDALNA SZKOŁA DOTYCZĄCE PRZYJĘĆ w gminie Krzanowice

Gmina Krzanowice, wy- nu epidemii, spowodowanym chodząc naprzeciw potrzebom zakażeniami koronawirusem. szkół związanych ze zdalnym Zamknięcie placówek oświato- PACJENTÓW nauczaniem, zakupiła 21 lapto- wych na wiele tygodni wymusi- pów wraz z oprogramowaniem ło nowe standardy prowadzenia Uwaga! W związku z epide- W piątki lekarze przyjmu- za kwotę prawie 60 000 zł. Za- zajęć edukacyjnych. Uczniowie mią koronawirusa (COViD-19) ją naprzemiennie w godz. 8.00- kupiony sprzęt zostanie przeka- zamiast w szkolnych ławach za- zostają wprowadzone do odwo- 17.00. Potrzebę otrzymania zany szkołom w celu wyposaże- siadają przed monitorami kom- SARS-CoV-2 - COViD-19 łania nadzwyczajne rozwiąza- recepty można zgłaszać tele- nia nauczycieli i uczniów, którzy puterów. Niestety, wielu z nich nia dotyczące przyjęć pacjentów fonicznie nr tel. 32 410 80 06 nie posiadają sprzętu umożli- nie posiada dostępu do Interne- Raport dla powiatu raciborskiego w poradni POZ Twoje Zdrowie w godzinach: 8.00-18.00 w dni wiającego im realizację zdal- tu lub sprzętu, na którym mo- w Krzanowicach: powszednie. nych lekcji. Wiadomym jest, że że realizować podstawy progra- • teleporady, zwolnienia le- O wizycie pacjenta w porad- nie zabezpieczymy wszystkich mowe. Działanie realizowanie [07.04.] karskie lub wypisanie leków ni decyduje tylko i wyłącznie le- potrzeb, ale szkoły dokonają już jest w ramach I Osi Programu realizowane będą tylko te- karz, który indywidualnie ustala potrzebnej analizy potrzeb. Operacyjnego Polska Cyfrowa Powiatowa Stacja Sanitarno- zakażenia koronawirusem lefonicznie nr tel. 32 410 80 godzinę jego przyjęcia ze wzglę- W tym zakresie przystępuje- na lata 2014-2020 – „Powszech- -Epidemiologicza w Raciborzu SARS CoV-2 dane na dzień 06 w godzinach: 8.00-17.00 du na państwa bezpieczeństwo my do Programu Operacyjne- ny dostęp do szybkiego Interne- - informacja z dnia 07.04.2020 raportu 4 w dni powszednie; zwracamy się z prośbą o zasto- go Polska Cyfrowa pn. „Zdalna tu”. Cel ten będzie realizowany r. w związku z zagrożeniem wi- • liczba osób poddanych kwa- • pacjentom udzielane będą sowanie się do zaleceń. Przepra- szkoła”. Projekt pn. „Nauczanie poprzez działanie 1.1 „Wyelimi- rusem SARS-CoV-2 w powiecie rantannie na podstawie de- teleporady w godzinach pra- szamy za niedogodności. Dzię- online w Krzanowicach” jest nowanie terytorialnych różnic raciborskim cyzji PPIS dane na dzień ra- cy przychodni: kujemy za zrozumienie. odpowiedzią na obecną sy- w możliwości dostępu do szero- portu 68 1. lek. M. Szmig - poniedziałek, Nocna i świąteczna opieka tuację szkolnictwa, związaną kopasmowego Internetu o wy- Powiat raciborski • liczba osób u których stwier- środa godz. 8.00-13.00, wto- zdrowotna została przeniesio- z wprowadzeniem na obszarze sokich przepustowościach”. • liczba osób pozostających dzono wynik dodatni ogó- rek, czwartek- 13.00-17.00 na do byłego budynku stacji Rzeczypospolitej Polskiej sta- pod nadzorem epidemiolo- łem/ w ostatniej dobie 10/0 2. lek. Ewa Jaworowska - ponie- Krwiodawstwa przy ul. Sien- gicznym PPIS w Raciborzu • liczba ozdrowieńców ogó- działek, środa godz. 13.00- kiewicza w Raciborzu. dane na dzień raportu 402 łem/ w ostatniej dobie 0/0 17.00, wtorek, czwartek godz. • liczba osób hospitalizowa- • liczba zgonów ogółem/ 8.00-13.00 nych z powodu podejrzenia w ostatniej dobie 1/0 KRZANOWICE 4 fot. Adrian Szczypiński Skatepark i pumptrack czyli projekt „Z historią na rowerze - szlakiem rodu Lichnowskich” - etap II Na niezagospodarowanym dotychczas terenie wokół Izby Regionalnej w Krzano- 1,1 mln zł - tyle otrzymała gmina Krzanowice na projekt pod nazwą "Moderniza- wicach powstanie miejsca rekreacyjne, nie tylko dla dzieci, ale także dla dorosłych. cja Rynku w Krzanowicach w celu stworzenia atrakcyjnej przestrzeni publicznej". Inwestycja ta jest kolejnym elementem infrastruktury, który umożliwi mieszkań- com jak i turystom spędzenie czasu wolnego w sposób aktywny oraz przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności turystycznej naszej gminy.

Środki finansowe na to działa- nie otrzymaliśmy z Europejskie- go Funduszu Rozwoju Regional- nego w ramach programu IN- TERREG V-A Republika Czeska –Polska na lata 2014-2020. Part- nerem projektu jest Obec Chu- chelna, z którym już od kilku lat realizujemy większość naszych projektów transgranicznych. Obec Chuchelná w tym projekcie będzie odrestaurowywać kaplicę Św. Krzyża w Chuchelnej. Nato- Gmina Krzanowice dostała miast u nas powstanie skatepark oraz pumptrack. unijną dotację na modernizację rynku Będą to specjalnie przygoto- wane tory uprawiania sportów ekstremalnych, np. do jazdy Zarząd Województwa Ślą- rów zdegradowanych będą re- dom kultury, zakłady pielęgna- na deskorolce, rolkach czy wy- skiego wybrał projekty, które alizowane na obszarze subre- cyjno-opiekuńczy, szkołę z halą czynowej na rowerze. Planuje- otrzymają wsparcie z Europej- gionu zachodniego. Środki tra- sportową i boiskiem ze sztucz- my zakończenie postępowa- skiego Funduszu Rozwoju Re- fią do Żor, Rybnika, Raciborza, ną nawierzchnią, magistrat, nia przetargowego pod koniec gionalnego. Wysokość dofinan- Jastrzębia-Zdroju, Rydułtów śródmiejski zabytkowy układ maja br., natomiast od czerwca sowania wynosi łącznie blisko i Krzanowic. z przedwojennymi domami i... do sierpnia br. planujemy prze- 28 mln zł. - Przedsięwzięcia Inwestycja ma na celu przy- pamiętające głęboki PRL zago- prowadzenie wszystkich robót przyczynią się do rozwoju sub- wrócenie rynkowi charakteru spodarowanie centralnego pla- budowlanych, tak aby we wrze- regionu i z pewnością wzmoc- miejskiego poprzez zaakcen- cu. Teraz trawnik zastąpią zie- śniu korzystać w pełni z uro- nią jego atrakcyjność. Zwiększą towanie centrum miejscowości, leńce, ścieżki spacerowe, pojawi ków i atrakcji tego miejsca. Ca- także komfort życia mieszkań- porządkując układ komunika- się mała architektura, fontanna, łość zadania to koszt około 147 ców. Trzeba podkreślić, że są cyjny, wprowadzając elementy a w podłożu herb Krzanowic 403,08 zł. to doskonałe przykłady umie- charakterystyczne dla przestrze- z dawnym nazewnictwem oraz jętnego nadania nowych funk- ni miejskiej - fontanna, plac oznaczeniem czterech stron cji obszarom zdegradowanym. miejski. W płycie rynku, gdzie świata. Jako Zarząd Województwa Ślą- kostka brukowa zastąpi asfalt, Mamy już podpisaną umo- skiego będziemy takie zada- dominować będzie symboli- wę z Instytucją Zarządzającą nia wspierać i współpracować ka związana z historią Krzano- projekt a także trwa procedu- z samorządami oraz wszystki- wic, które już w 1265 roku mia- ra przetargowa, po wyłonieniu go hybrydowego. Z takim wnio- mi zainteresowanymi podmio- ły prawa miejskie. Po wojnie wykonawcy zostanie podpisana Komisariat Policji w Krzyżanowicach skiem zwrócił się do radnych tami - skomentował wicemar- co prawda miejscowość zosta- z nim umowa, tak aby w maju gminy Krzanowice Komendant szałek województwa śląskiego ła zarejestrowana jako gmina rozpocząć roboty budowlane. Powiatowy Policji w Raciborzu. Wojciech Kałuża, odpowiedzial- wiejska, ale w 2001 r. udało się Zakończenie całej inwestycji Z NOWYM RADIOWOZEM Na lutowej sesji zapadła pozy- ny m.in. za wdrożenie funduszy odzyskać dawny status. Miasto planuje się z końcem paździer- tywna decyzja o dofinansowaniu unijnych w regionie. Inwestycje ma dwa kościoły, farę i filialne- nika br. Do zapewnienia wymaga- posiadanie odpowiedniej licz- i przeznaczono na ten cel kwotę w zakresie rewitalizacji obsza- go św. Mikołaszka, pensjonat, (w, DA) nej, wysokiej mobilności służb by i struktury pojazdów samo- 8500,00 zł. Zakup radiowozu ma policji, realizujących ustawo- chodowych. W tym celu Gmina usprawnić pracę funkcjonariu- we zadania związane z bezpie- Krzanowice wsparła Komisariat szy, co niewątpliwie wpłynie na czeństwem i ochroną porządku Policji w Krzyżanowicach w za- poprawę bezpieczeństwa w na- publicznego, koniecznym jest kupie radiowozu oznakowane- szej Gminie.

Niech światłość płynąca ze Zmartwychwstania Pańskiego napełni wszystkich pokojem i wiarą. Pozwoli z ufnością patrzeć w przyszłość i przyniesie siłę w chwilach słabości i smutku. Zaś radość wielkanocnego poranka niechaj towarzyszy nam każdego dnia.

Przewodniczący Rady Miejskiej w Krzanowicach Jan Długosz 5 KRZANOWICE NAUKOWCY WZNAWIAJĄ 150 osób w gminie Krzanowice prace badawcze w Pietraszynie podniosło swoje kompetencje cyfrowe

Od marca do grudnia 2020 r., z przerwą od połowy kwietnia Zakończyliśmy szkolenia życia. Z projektu zakupiliśmy pozyskaliśmy kwotę 84 000,00 do września br., na obszarze z zakresu podnoszenia kompe- 12 laptopów, które obecnie prze- zł w ramach programu opera- gminy Krzanowice Uniwersy- tencji cyfrowych wśród miesz- kazane zostały do szkół podsta- cyjnego Polska Cyfrowa na la- tet Wrocławski będzie prowa- kańców gminy Krzanowice. wowych z terenu naszej Gmi- ta 2014-2020. W obecnej sytu- dził prace badawcze w ramach W projekcie pn. „Edukacja Cy- ny w celu dalszej edukacji cy- acji sprzęt komputerowy szko- archeologicznego projektu po- frowa w Krzanowicach”, który frowej skierowanej tym razem ły mogą wypożyczyć uczniom święconego zagadnieniu obec- realizowany był w okresie od do uczniów tych szkół i ich na- do domów w celu realizacji na- ności śladów środkowego i gór- września 2019 do końca lutego uczycieli. Przypomnijmy, że na uczania online. nego paleolitu na obszarze Gór- 2020, udział wzięło ponad 150 podniesienie kompetencji cy- nego Śląska. Prace polegać będą osób, które ukończyły 25 rok frowych naszych mieszkańców na lokalizacji miejsc występo- wania wyrobów kamiennych, jednak nie będą miały charak- teru inwazyjnego. Poszukiwa- niami objęte zostaną jedynie wyższe partie dolin. Przypomnijmy, że około 50 prehistorycznych artefaktów - wizyjne oraz 1 studzienkę ście- narzędzi z okresu plejstocenu kową wraz z osadnikiem. Na ten odkryto na powierzchni grun- WYREMONTOWANO cel gmina Krzanowice przezna- tów ornych w Pietraszynie czyła środki Funduszu Sołeckie- już na początku lat 90. Nieste- go w kwocie ponad 27 500,00 ty, niemożliwa była wtedy do- drogę gminną w Pietraszynie zł. Ponadto w zakresie remon- kładna lokalizacja miejsca po- tu drogi wykonano nową na- chodzenia. W 2001 r. dwóch wierzchnię bitumiczną, wymie- amatorów odkryło kolejne na- andertalczyków - uważa dr hab. - dodaje. W ocenie naukowca Zakończono remont drogi jednak ze względu na koniecz- niono warstwę konstrukcyjną rzędzia. Naukowcy z Uniwersy- Andrzej Wiśniewski w Uniwer- neandertalczycy, wbrew wcze- gminnej tzw. Babia Góra w Pie- ność wymiany kanalizacji desz- drogi, dokonano regulacji kra- tetu Wrocławskiego dowiedzieli sytetu Wrocławskiego. - Nean- śniejszym sądom, mieli bardzo traszynie. Remont obejmował czowej inwestycja ta zakończyła wężników oraz jej odwodnienia. się o tym dziesięć lat później. To dertalczycy wykonywali tu bar- dobrze rozwiniętą organizację odcinek ponad 114 m. Wstęp- się w styczniu br. W tym zakre- Na remont nawierzchni gmina był początek badań. Znaleziska dzo niewiele typów narzędzi, co społeczną i terytorialną. Odkry- nie planowano zakończyć inwe- sie wymieniono kanalizację sa- przeznaczyła kwotę ponad 132 z Pietraszyna całkowicie prze- wskazuje, że ich działania były ta w Pietraszynie pracownia to stycję z końcem grudnia 2019, nitarną, wykonano 3 studnie re- tys. zł. czą dawnej wizji wykorzystywa- uzgodnione społecznie i sto- pierwsza tak duża w Europie nia terenów otwartych przez ne- sowane do nadrzędnych celów Środkowej położona poza ja- skiniami. Do tej pory naliczo- no w niej 17 tys. wyrobów ka- miennych, które powstały 60 tys. KOLĘDOWANIE W ZAKŁADZIE lat temu. Na zdjęciach w galerii udo- stępnionych przez prof. A. Wi- Pielęgnacyjno-Opiekuńczym w Krzanowicach śniewskiego z Uniwersytetu Wrocławskiego: model topo- graficzny i mapa geologiczna Początek roku to czas skła- z lokalizacją stanowiska, noże dania życzeń oraz okres ko- krzemienne znalezione podczas lędowania. Tak też było 15 badań wykopaliskowych oraz stycznia 2020 r., kiedy to żeń- miejsce prowadzonych badań. ski skład chóru „Cecylia” zawi- DA tał w Zakładzie Pielęgnacyjno- -Opiekuńczym w Krzanowi- cach. Tradycja ta kultywowana jest przez chór od czterech lat. Chórzystki zaprezentowały się z polskimi, niemieckimi i cze- Zmiany kadrowe na stanowiskach skimi kolędami i pastorałkami. Słuchacze, czyli pensjonariusze i personel także zostali zmobi- w Gminie Krzanowice lizowani do wspólnego śpiewa- nia. Zachęciły ich do tego pre- został dwukrotnie; osobno dla można było dostrzec zarówno zes chóru Teresa Mandrysz jako pensjonariuszy każdego piętra. wśród słuchaczy jak i wykonaw- Z początkiem roku kalenda- cze w krzanowickim GOPS- przez ostatnie dwa lata pracy skrzypaczka oraz dyrygent- Spotkanie z pensjonariuszami ców. Można powiedzieć za Jim- rzowego nastąpiła zmiana na -ie, w wyniku konkursu, objęła pełniła funkcję zastępcy dyrek- ka Kornelia Pawliczek-Błoń- jest zawsze, jak to w okresie bo- mi Pegem, że „Muzyka to naj- stanowisku sekretarza w Urzę- Anna Grzelka. Nowa kierownik tora tamtejszego ośrodka. Ob- ska z akordeonem. Przygoto- żonarodzeniowym bywa, pełne lepszy język do poruszania serc dzie Miejskim. Nowym sekre- jest związana z pomocą spo- szar pracy socjalnej jest jej bliski wany program przedstawiony nostalgii i zadumy. Wzruszenia ludzi na całym świecie”. tarzem została Joanna Tkocz, łeczną od ponad 16 lat. Szerokie również w odniesieniu do pa- dotychczasowa kierownik doświadczenie kierownicze na- cjentów szpitala, bowiem przez krzanowickiego GOPS-u. Jo- była w ciągu ostatnich czterech kilka lat była intensywnie zwią- anna Tkocz, która jest związa- lat, realizując obowiązki zawo- zana ze świadczeniem pracy so- na z samorządem od 23 lat, roz- dowe w Ośrodku Pomocy Spo- cjalnej na rzecz osób hospitali- poczynała swoją pracę w raci- łecznej w Raciborzu. Kierowa- zowanych i ich rodzin w raci- borskim OPS-ie. Tam przez ła tam działem świadczeń, zaś borskim szpitalu. USUWANIE AZBESTU prawie 19 lat miała możliwość poznać pracę zarówno „w tere- nie”, jak i na stanowiskach kie- Zakończyliśmy procedu- 26 ton odpadów zawierających włókien się ulatnia. Szczegól- rowniczych. Na początku swojej ry związane z naborem wnio- azbest. Warto tutaj wspomnieć nie niebezpieczne stają się pod- kariery zawodowej była zatrud- sków związanych z usuwaniem o szkodliwości azbestu. Każda czas usuwania z dachu starych niona jako pracownik socjalny, azbestu z budynków jednoro- stara płyta włóknowo-cemen- płyt azbestowych, które się ła- a po 10 latach awansowała na dzinnych. Środki na ten cel po- towa (nazywana kiedyś eter- mią i kruszą. Włókna azbesto- stanowisko kierownicze, kie- zyskane zostaną z WFOŚiGW nitem) zawiera od 11 do 13% we pozostają niewidoczne dla rując najpierw zespołem pra- w Katowicach. Wnioski złożyło rakotwórczego azbestu. Ni- ludzkiego oka - są czterokrot- cowników socjalnych, a final- 11 mieszkańców naszej gminy czym niezabezpieczone płyty nie cieńsze od włosa. Pamiętaj- nie działem pomocy środowi- (z tego po jednej osobie z miej- są szkodliwe, nawet jeśli tylko my więc, że w przypadku ujaw- skowej. W 2016 r. objęła funkcję scowości Borucin, Pietraszyn, leżą na dachu. Deszcze wymy- nienia widocznych uszkodzeń kierownika Gminnego Ośrod- Wojnowice, trzech mieszkań- wają z nich bowiem spoiwo ce- powierzchni wyrobów zawiera- ka Pomocy Społecznej w Krza- ców Krzanowic oraz trzy oso- mentowe, przez co wiązki włó- jących azbest użytkownik powi- nowicach, którą piastowała do by z Bojanowa). Dotacja na kien azbestu zostają odsłonięte, nien jak najszybciej taki wyrób końca 2019 r. ten cel wyniosła 17 960,80 zł. rozszczepiają się i uwalniają do usunąć. Na początku marca br. Dzięki temu wsparciu zosta- środowiska. Im bardziej znisz- wolne stanowisko kierowni- nie unieszkodliwionych ponad czony jest dach, tym więcej KRZANOWICE 6 WIELKANOC Za Bohem! O pieszych procesjach wielkanocnych

W ostatnich latach nasze lokalne media wiele uwagi poświęciły przekazom o wielkanocnych procesjach konnych kultywowanych w Sudole, Bieńkowicach, Pietrowicach Wielkich i Zawadzie Książęcej. Wydawałoby się, że z powodu co- raz mniejszej liczby koni zwyczaj ten będzie zanikał, a tymczasem przeżywa swój renesans. Okazało się, że i współcześnie można zorganizować kawalkadę stu koni… Zapewne w tym roku, z powodu pandemii koronawirusa, procesje te będą odwołane, a może zgodnie z obowiązującymi dziś ograniczeniami będą liczyły pięciu jeźdźców? Być może, ale nie o procesjach konnych, lecz o pieszych autorka chciałaby kilka słów napisać, bo o tych coraz mniej się mówi i mało kto je jeszcze pamięta.

Procesje te organizowano cy o zwyczajach i obrzędach ustny przekaz międzypokole- w drugim dniu Świąt Wielka- wielkanocnych (Die oberschle- niowy zachował się do czasów nocnych i nosiły one nazwę sischen Ostergebrauche) ocenia, nam współczesnych. Patrycja chodzenie za Bohem. Jak pod- że zwyczaj urządzania procesji Bugla w swej książce Paschalny kreślają rozmówcy, „chodze- pieszych znany był w Tworkowie charakter procesu pacholczych nie za kimś” lub „za czymś” nie i innych okolicznych miejscowo- w Syryni pisze: oznacza naśladowania, ale szu- ściach. Zwraca on uwagę, że by- „W wersji, zakorzenionej kania kogoś lub czegoś. Zaś teo- ły to „prywatne pochody ze śpie- zwłaszcza wśród najstarszych logiczna wymowa słów - wypo- wem i modlitwami”, co sugeruje, parafian mówi się o strasz- wiedzianych przez Chrystusa że odbywały się one bez udziału nej zarazie, która nawiedziła - „pójdź za mną”, sugeruje od- księdza. Tę tezę potwierdza „Do- w XVII wieku parafię lubomską. danie się Bogu, przyjęcie Jego kument lubomski z 1672/1674 r.”, Wyludnienie groziło całej para- nauki. Tak więc celem procesji w którym zapisano, w archaicz- fii, gdyż został tylko jeden mło- za Bogiem było manifestowanie nym języku polskim, że mło- dzieniec i jedna panna. W tak wiary, publiczne okazanie swo- dzież z Lubomi w 1672 r., chcąc rozpaczliwym położeniu mło- jego wyboru pójścia za Zmar- uczcić Chrystusa Zmartwych- dzieniec z panną ślubowali, że twychwstałym Chrystusem. wstałego, postanawia groma- o ile Bóg ich zostawi przy ży- Niektórzy mieszkańcy nasze- dzić się w Poniedziałek Wielka- ciu, zarówno oni, jak też wszy- go pogranicza sugerowali nawet, nocny w oznaczonym miejscu, scy młodzieńcy i panny od te- że piesze procesje miały ścisły by wspólnie szukać Jezusa Na- go czasu na znak wdzięczności związek z procesjami konnymi, zareńskiego wraz z Maryjami odbywać będą po całej parafii a pieszo niektórzy parafianie wę- zdążającymi do grobu Chrystusa. uroczyste procesje w każdą nie- drowali wyłącznie dlatego, że po W dalszej części dokumentu jest dzielę przed nieszporami - po- prostu nie posiadali koni. Taka mowa o organizacji tych procesji. cząwszy od Poniedziałku Wiel- interpretacja wydaje się już ma- Z zapisów wynika jednoznacz- kanocnego, aż do Zielonych ło prawdopodobna z organiza- nie, że młodzi ludzie, zarówno Świąt. Młodzi przeżyli i odtąd cyjnego punktu widzenia. Stąd chłopcy, jak i dziewczęta, sami wszyscy młodzieńcy oraz pan- odpowiedzi należało szukać odpowiadali za wybór trasy, re- ny rokrocznie odbywają uro- w materiałach źródłowych. Ich pertuar pieśni i modlitw oraz za czyste procesje w obrębie wsi sama ufundo­wała sobie sztan- Można więc oceniać, że ostatnią sugestię uzasadniałby szczegółowa analiza pozwoliła dyscyplinę. W tym celu co roku syryńskiej, śpiewając radośnie dary, „a żebychmy tesz kosciel- zwyczaj wielkanocnych pie- fakt, że procesje przetrwały wła- wywnioskować, że były to dwie wybierali spośród siebie dwóch pieśni wielkanocne przy akom- nych na tych processiach Cho- szych procesji był bardzo ży- śnie w tych parafiach, w których odrębne procesje. Celem pro- stróżów porządku. paniamencie muzyki”. rągwi nie popsowali”. wy w XVII, XVIII i XIX stule- przewodniczył im proboszcz. Są cesji konnych bowiem było ob- Warto w tym miejscu zwró- Trudno więc ustalić jed- Z kolei korespondent „Kato- ciu. W wielu parafiach powiatu to: Bolesław i Pietrowice Wiel- jeżdżanie granic pól oraz troska cić również uwagę na gene- noznacznie genezę zwyczaju lickich Nowin...” w 1906 r. pisze raciborskiego znany był jeszcze kie. Mieszkańcy obydwu tych o przyszłe urodzaje. Natomiast zę tego zwyczaju. Anna Wró- i czas jego powstania. Być mo- o tym, iż parafianie z Borucina w pierwszej połowie XX w., po miejscowości nie wiedzą dziś, na procesji pieszej gromadzili się bel w swej książce Z przeszło- że w różnych miejscowościach uczestniczyli w Poniedziałek czym stopniowo zaczął zanikać. dlaczego i od kiedy urządzane ludzie we wcześniej ustalonym ści czterech wsi… utrzymuje, iż przyczyny zainicjowania tych Wielkanocny w procesji „po po- Może dlatego, że przestały być są te procesje. Twierdzą jednak miejscu i chodzili bliżej nieokre- „pobożne procesje młodzieży” procesji były odmienne, łączył lach”. Wspomina przy tej okazji, czytelne funkcje magiczne i ob- stanowczo, że skoro organizo- śloną trasą po podwórkach oraz zrodziły się w XVII-wiecznej je wszakże jeden wspólny mo- że dawniej borucińscy chłopcy rzędowe? A może dlatego, że nie wali je ich przodkowie, to na- polach, szukając Zmartwych- atmosferze zagrożenia turec- tyw: pobożność ludowa. Wyra- chodzili na tę procesję z dzwon- uczestniczyli w tej procesji do- leży je kultywować. Jak będzie wstałego Chrystusa. Poza tym kiego, kiedy „ludzie szukali po- żana ona była na wiele sposo- kami i całą drogą dzwonili, co rośli, a do młodych ludzi ten typ w tym roku, czas pokaże. A mo- w wielu parafiach na ziemi raci- mocy u Boga, bo widzieli swoją bów. Po pierwsze już sam udział w kulturze ludowej zawsze koja- religijności ludowej nie prze- że podczas tej pandemii zrodzą borskiej, w których nigdy nie or- niemoc i bezsilność”. Zaś Lucjan w procesji był manifestacją wia- rzyło się z odstraszaniem wszel- mawiał? Inną przyczyną mo- się nowe formy pobożności lu- ganizowano procesji konnych, te Malinowski, dokumentalista ry ludu, wzbudzającą uczucia kiego zła, w tym burz, wiatrów, że być też fakt, że w procesjach dowej? piesze procesje były znane i kul- polskiego folkloru, w 1869 r. za- religijne u wiernych. Bardzo piorunów i deszczu. tych nie uczestniczyli księża. Tę Kornelia Lach tywowane. Warto podkreślić, że rejestrował relację parobka, któ- ważną rolę odgrywali prowa- uczestnikami procesji konnych ry powstanie procesji tłumaczył dzący, tj. śpiewacy, intonują- byli dawniej (do lat 70. XX w.) następująco: cy pieśni religijne oraz rozpo- wyłącznie mężczyźni, zaś w pro- „To się raz stało, tak była czynający modlitwy. Wymow- cesjach pieszych prawdopodob- prziszła w nasze okolicy wielka ne znaczenie miały noszone nie uczestniczyli wszyscy para- niemoc, tak że ludzie byli bar- w procesji insygnia wielkanoc- fianie. Z niektórych dokumen- dzo wymrzyli, że uż nie poma- ne: figura Zmartwychwstałego tów wynika, że brała w nich gały żadne prośby, choć ludzie Chrystusa, krzyż przewieszony udział wyłącznie młodzież i że prosili, żeby ta niemoc usta- czerwoną stułą, paschał. Jak wy- miały one ścisły związek z mło- ła. Tak księdzowie w te okolicy nika z materiałów źródłowych dzieżową organizacją pacholcze- byli się urządzili, żeby szkolne w każdej miejscowości procesje go fojta. dzieci, pacholcy i dziewki pro- przebiegały jednak nieco ina- Ludmila Hořka, czeska folk- cesyjom naokoło wsi szli, ażeby czej. W Lubomi prawdopodob- lorystka pochodząca z Kravařa Bóg był tak dobry, miłosierny, nie nie używano żadnych rekwi- zarejestrowała, że: „v Ludgeřovi- żeby ta choroba od nas oddalił zytów kościelnych, lecz swoich cich chodivali do pole s Bohem. i od tego czasu ta choroba usta- własnych, co potwierdza zapis Je to velmi starý a pekný obyčej ła, i tak te prawo, i te procesyje we wspomnianym już wcze- [...]”. Z kolei tworkowski pro- na pamiątka dosawad dzierżóm”. śniej „Dokumencie lubomskim”, boszcz ks. Joseph Gregor w pra- Jak się okazuje, podobny w którym czytamy, że młodzież 7 KRZANOWICE fot. fot. Marian Wasiczek

Życzenia ŚWIĄTECZNE

Drodzy Bracia i Siostry – przeżywamy aktualnie ciężkie chwi- Drodzy wierni naszej gminy i parafianie Borucina wpływ na naszą wiarę, nasze życie a przede wszystkim na naszą le związane z niepewnością i strachem, który być może niektórych W tych trudnych tygodniach spowodowanych panowaniem epi- wieczność. Bez względu na to czy jesteśmy osobami wierzącymi może paraliżować; ale mam nadzieję, że jednak bardziej może- demii kieruję do Was kilka myśli. Są to myśli dane dla przemyśleń czy nie, te wydarzenia się dokonały i odcisnęły swe niezatarte pięt- my i zechcemy Ufać Panu Bogu. Przecież powiedział do swych i na otuchę w przeżywaniu tych trudnych chwil roku. no na losach ludzkości. uczniów: „Ufajcie, Jam zwyciężył świat”!!! Przed nami radosny czas Obecny czas porównuję do wydarzeń biblijnej Wieży Babel. Lu- W rozważaniu i przeżywaniu męki, śmierci, zmartwychwstania świętowania pamiątki Zmartwychwstania naszego Pana i Zbawicie- dziom wtedy wydawało się, że przez swoją mądrość i pracę sięgnęli Jezusa a jeszcze wcześniej w ustanowieniu Eucharystii i ściśle zwią- la Jezusa – i pomimo tego czasu niepewności, niepokoju , strachu nieba, zdobyli co im się należało. Ale coś się pomieszało. Musieli zanej z nią Kapłaństwa winniśmy dostrzec przede wszystkim znak przed tym co będzie – otwórzmy się i chciejmy zaufać Bogu i Je- się rozproszyć po świecie i nie było im dane cieszyć się swym osią- obecności Boga. Boga, który ofiaruje nam samego siebie. go Opatrzności i tej pewności, że Bóg ma dla nas niepowtarzalny gnięciem. W naszych czasach z człowiekiem jest podobnie. Decy- Ten czas dni przed świętami Zmartwychwstania Pańskiego plan, a być może tę sytuację zagrożenia plagą koronawirusa chce duje się kto ma umrzeć? Kto ma się urodzić? Kto ma być chłop- uzmysławia nam, że droga miłości, ofiary jest jednocześnie drogą nam coś powiedzieć. cem, a kto dziewczynką? Ostatecznie wszystko możemy rozwią- cierpienia i bólu. Chrystus Prawdziwie Zmartwychwstał!!! To jest nasza nadzie- zać według naszej "mądrości", tym łatwiej dla tych, którzy czują Poranek Niedzieli Zmartwychwstania jest przede wszystkim ja i przyszłość – zawsze i w każdej sytuacji jesteśmy w ręku Boga. się mocni ekonomicznie. Wydaje się, że ludzkość sięgnęła nieba. porankiem zwycięstwa, jest porankiem nadziei wbrew zimnemu Niech Nadzieja i Pewność opieki Bożej nas nie opuszcza i po- I wszystko się pomieszało. rozsądkowi. Porankiem, w którym Bóg po raz kolejny, a w tym wy- może z ufnością patrzeć w jutro. Pomyślałem sobie o sytuacji gospodarki. Mówi się, gospodarka darzeniu tak wyjątkowo i szczególnie, pokazuje nam wszystkim, że Szczęść Boże i dużo zdrowia i słodyczy (tej normalnej płynącej straci. Ale czym jest gospodarka, są nią ludzie. Jeden zyskuje, drugi Miłość jest silniejsza nawet od śmierci. z cukru) niech Wam towarzyszy. traci, wszystko się wyrównuje. Wszyscy będą biedniejsi. Może już Jezus pokonuje nie tylko śmierć, ale i całe zło tego świata. Wle- Duszpasterz Bojanowa przestaniemy się zachłystywać wieloma bajerami niepotrzebnymi wa w każdego człowieka nadzieję, że po trudnym doświadczeniu do życia. Rzecz w tym żebyśmy popatrzeli na pieniądz i wydawali cierpienia a nawet i śmierci nastaje czas zwycięstwa i radości czas go na rzeczy najbardziej konieczne. Szanować pieniądz, przemy- Nieskończonej obecności Boga. śleć co nam jest w życiu najbardziej konieczne, oszczędzać pieniądz Tegoroczne święta wielkanocne na pewno przejdą do historii i dobrze go używać. Może i wtedy było by więcej czasu spędzać i na długo pozostaną w naszej pamięci. Będziemy o nich opowiadać Drodzy Parafianie z najbliższymi i rozmawiać z nimi? dzieciom i wnukom. Choć zewnętrzna ich oprawa będzie się róż- Piszę do Was kilka słów, choć wolałbym Was zobaczyć. Nad A co z podpowiedziami w relacji z Kościołem? Życzę wszystkim nić od naszych dotychczasowych doświadczeń i wyobrażeń prze- światem zawisły złowrogie czarne chmury, tak jak obserwowaliśmy żebyśmy poczuli Wielki Post jako czas refleksji i absolutnej rezy- żywania tych świąt, to tak naprawdę sens wciąż pozostaje taki sam. nieraz w czasie burzy. Wszystko spowiło się mrokiem, nawet nie gnacji. Ostatnio nie czuliśmy, ani postu, a tym bardziej Adwentu. Mimo innych okoliczności i nawet nie sprzyjającego zewnętrzne- cieszy śpiew ptaka i kwitnące przed domem fiołki. Martwi każdy Celebrowaliśmy go o wiele wcześniej niż jest on przepisany litur- go klimatu chciejmy wzbudzać w naszych sercach chrześcijańską kolejny dzień, co będzie dalej, jak sobie poradzimy, czy będziemy gicznie. Celebrowaliśmy te ważne czasy liturgiczne zupełnie w in- nadzieję i odkryć co tak naprawdę jest istotą tych świąt. W tym zdrowi my i nasi bliscy? nych celach. Post jest zaś zupełnie czymś innym, polega on na do- roku to przede wszystkim nasze rodziny mają być domowym Ko- Wszyscy boimy się burzy, a przecież wiemy, że trwa tylko kilka cenieniu braku, na doświadczeniu tego, jaką siłę może mieć "brak". ściołem i uczyńmy wszystko, aby tak się stało. Można powiedzieć, minut. Po niej rozpogadza się i świeci jasne słońce. Teraz nastały Brak możliwości uczestniczenia we Mszach św. jest też god- że wracamy do początków chrześcijaństwa, kiedy to wiara była godziny ciemności, o której mówi Pismo Święte. Starsi pamiętają nym przemyślenia i docenienia. Byliśmy przyzwyczajeni do Eu- kultywowana, pielęgnowana i przekazywana przede wszystkim jeszcze czas wojny, rozłąkę, ból, głód cierpienie i tyfus, który dzie- charystii na każdy czas i na każdym miejscu. Jesteśmy otoczeni w rodzinnym gronie. siątkował ludzi. Wszyscy myśleli, że to już koniec świata. Wielcy księżmi i kościołami. A tu zmieniło się. Nie mogę uczestniczyć we W czytanej Ewangelii św. Jana na Niedzielę Wielkanocną ma- święci przeżywali nieraz długie godziny ciemności. Nawet nie od- Mszy św., nie mogę przyjąć Komunii. Może zatęsknię za Nią, mo- my słowa: „Wtedy wszedł do wnętrza także i ów drugi uczeń, który czuwali obecności Boga. Wystarczy wspomnieć Św. Jana od Krzyża, że będę wdzięczny za ten wielki dar, który prowadzi mnie przez przybył pierwszy do grobu. Ujrzał i uwierzył ”. ( J. 20,8) Edytę Stein, Jana Vianneya, Małą Tereskę od Jezusa czy S. Faustynę. codzienność i przez życie. Życzę wszystkim, aby w te święta (w tym roku szczególne) po- Ja też codziennie stawiam sobie, innym i Bogu pytanie: O co cho- Tu wyrażam wielkie współczucie dla parafian w podeszłym czuć atmosferę tamtego wydarzenia. Apostołowie byli zamknięci, dzi? Kiedy ten ,,zły sen się skończy’’? Dlaczego? wieku. Wielu z Was było codziennie na Mszy św. i przyjmowało przestraszeni, niepewni swej przyszłości. Ale, gdy dowiedzieli się, Nie znajdujemy odpowiedzi w sercu i wokół nas. Jedno jest pew- Komunię. Teraz zastało Was coś niesłychanego, nie przeżytego że grób Jezusa jest pusty pobiegli do grobu i Jan „Ujrzał i uwierzył”. ne! Po burzy zawsze świeci słońce. Zatrzymaliśmy się, zatrzymał się w ciągu całego Waszego życia. Mimo wszystko życzę Wam nadziei Życzę „ujrzenia” pustego grobu, który jest znakiem zwycięstwa świat. To jest ważny moment i zadanie dla nas. Co w naszym życiu na lepsze jutro. Przeczekajmy ten trudny czas na modlitwie. A sa- nad złem, bólem, niepewnością, śmiercią. Życzę wszystkim wiary jest najważniejsze? Co jest priorytetem? Co liczy się tak naprawdę mą Wielkanoc przeżyjmy w radości bycia z najbliższymi. opartej na doświadczeniu Bożej miłości, przenikniętej niegasnącą w życiu? Odpowiedź jest prosta: życie, nasze życie, życie każdego nadzieją. I chociaż zewnętrzne okoliczności życia Apostołów się naszego bliskiego, proste słowa, gesty, czyny i miłość. Teraz boimy Tego wszystkiego życzy Wam nie zmieniły, to inaczej już patrzyli na otaczający ich świat i ludzi. się o siebie, pomagamy sobie, myślimy o innych każdego dnia. Teraz ks. Ginter Rychlikowski, Jako osoby naznaczone obecnością Zmartwychwstałego Jezu- wielu ludzi nie może ze sobą być, ale to nie znaczy, że się nie kochamy. proboszcz z Barucina. sa Chrystusa praktykujmy w naszym życiu słowa pięknej religijnej Troszczymy się o wszystkich, łączymy się duchowo z bliskimi, z inny- piosenki „Dzielmy się wiarą jak chlebem, dajmy świadectwo nadziei, mi i z Bogiem, do którego też częściej się zwracamy. Już zapomnieli- Bóg ofiarował nam siebie i my mamy się Nim z ludźmi dzielić”. śmy, że wyprowadził Izrael z niewoli egipskiej, dał wodę i mannę na pustyni? Że otworzył przed nimi Morze Czerwone? proboszcz parafii Złowrogie chmury miną, rozbłyśnie słońce, radość, szczęcie Święty czas Wielkanocy Podwyższenia Krzyża św. w Wojnowicach i nadzieja. Pamiętajmy to tylko próba. To sprawdzian naszej miło- Drodzy czytelnicy, mieszkańcy naszej gminy ks. Jan Bujak ści wobec najbliższych, potrzebujących i samego Boga. Przed na- Zbliżające się najważniejsze święta naszej chrześcijańskiej wia- mi zwycięstwo, a więc podnieśmy sztandary i idźmy dalej do boju. ry, święta Wielkanocne są zawsze poprzedzone Świętym Tridu- Wygramy tą bitwę. Pozdrawiam Wszystkich i Błogosławię um Paschalnym, w którym rozważamy i przeżywamy najważniej- Ks. Marek Wcisło, proboszcz z Krzanowic sze wydarzenia z życia Jezusa. Wydarzenia, które mają decydujący KRZANOWICE 8 Wieści z ZSP Wojnowice

Bal karnawałowy. 2 lutego Rada Rodziców przy współpra- cy z gronem pedagogicznym zorganizowała bal karnawałowy. Tego dnia królowały przeróżne kreacje, dzieci oraz dorośli prze- brali się w kolorowe stroje. Były księżniczki wraz z piratami, cza- rownice, zwierzątka, służby ra- mysł zro- munikatory sprawnie zorgani- oklasków. Pełne ciepła i miłości tunkowe, sportowcy, kowboje, dził się zował uczniów, przedszkolaków babcie, a także dumni dziadko- klaun oraz różne po- sponta- oraz rodziców do wirtualnego wie przybyli do naszej szkoły by stacie ze znanych kre- nicznie. wsparcia osób z Zespołem Do- przy pysznym ciastku podzi- skówek, tj. Hulk, Spi- Strona in- wna poprzez założenie różno- wiać program artystyczny przy- derman. Wśród barw- ternetowa kolorowych, w paski, w kropki gotowany przez swoje pociechy nych gości znalazł się szy i starszy z uśmie- szkoły jest skarpetek nie do pary. Inicja- oraz wychowawców klas. Były nawet pszczelarz. Tań- chem na twarzy brał na bieżąco torką skarpetkowego wydarze- wiersze, piosenki, a nawet fami- ców było mnóstwo-tań- udział w zabawach uzupełniana, nia była Barbara Sawina. Odzew liada, natomiast szkolna grupa czyliśmy Zorbę, Belgijkę, oraz konkursach więc posta- był ogromny, a efekty wspólnej teatralna przestawiła bajkę pt. Makarenę - każdy, młod- przygotowanych nowiliśmy akcji której można zobaczyć „Kopciuszek”. Kochane babcie przez dorosłych. Do dyspo- opisywać naszą działal- w galerii na stronie interneto- i wspaniali dziadowie otrzymali zycji uczestników balu była ność w wersji tradycyjnej, czy- wej szkoły. Dziękujemy! laurki, prezenty, a także pamiąt- kawiarenka z pysznościami. li papierowej, zachęcając w ten Dzień babci i dziadka. Ser- kowe wydanie naszej szkolnej Mali majsterkowicze. 28 lu- sposób dzieci do czytania. Nad ce się raduje, gdy na twarzach gazetki „ZeteSpE”. Wszystkim tego uczniowie klas I-III uczest- każdym wydaniem miesięcz- wszystkich przybyłych gości babciom i dziadkom życzymy niczyli w zajęciach Majsterko- nika zaangażowani są chęt- było widać uśmiech, wzrusze- dużo radości i zdrówka ale jesz- wo, organizowanych przez ni uczniowie oraz nauczyciele. nie, podziw, zatroskanie i wiele cze więcej siły do trwania przy sklep Castorama. Celem zajęć W naszym miesięczniku zna- innych emocji, gdy podczas wy- nas- swoich wnukach. było rozbudzanie w dzieciach leźć można wywiad „3 pytania stępów wnuków ich opiekuń- opr. Marta Myśliwy, pasji do majsterkowania, po- do...”, „Kącik regionalny”, quizy cze dłonie same składały się do Sylwia Larisz budzanie ich wyobraźni, roz- i zagadki, a także relacje oraz wijanie umiejętności manual- zdjęcia ze szkolnych wydarzeń. nych, a także zwiększanie wie- Trudny czas epidemii. W cza- dzy i świadomości ekologicznej. sie społecznej kwarantanny, któ- Dzieci pod okiem specjalistów ra spowodowana jest korona- miały okazję stworzyć własne wirusem, nasza szkoła pracuje organizery. Wszyscy doskona- zdalnie. Wszystkie ważne i bie- le sobie poradzili z zadaniem, żące informacje zamieszczane co potwierdziły otrzymane są na naszej stronie internetowej. dyplomy Majsterkowicza. Na- Powstały tam również specjalne si prymusi na zajęciach bawili zakładki „Szkoła online” oraz się świetnie. Przez praktyczne „Przedszkole online”. Nauczycie- działania dzieci szybko i chęt- le wraz z uczniami komuniku- nie przyswoiły wiele umiejęt- ją się online w ustalony sposób. ności praktyczno-technicznych. Wszystkim pracownikom oświa- Miesięcznik „ZeteSPe”. Od ty, a także uczniom oraz rodzi- stycznia ruszyły prace nad com życzymy zdrowia, wytrwa- szkolną gazetką „ZeteSPe”. Po- łości i cierpliwości. Do zobacze- nia w szkole! #zostańwdomu Światowy Dzień Zespo- łu Downa. 21 marca na całym świecie obchodzony był Świato- wy Dzień Zespołu Downa. Sa- morząd Uczniowski przez ko- 28 Finał WOŚP z udziałem NASZYCH WOLONTARIUSZY

Tradycją stało się, że miesz- kańcy naszej gminy prężnie KARNAWAŁ SENIORÓW włączają się w organizację ak- cji w ramach Wielkiej Orkiestry Zgodnie z hasłem zrealizo- Świątecznej Pomocy. Już tra- wanego jesienią 2019 r. projek- dycyjnie od kilku lat to w Miej- tu „Seniorze, rusz się !”, eme- skim Ośrodku Kultury w Krza- ryci skupieni w GKERiI rze- nowicach jest organizowany sztab czywiście ruszają się z domu, WOŚP. W tym roku nasz udział biorąc udział w organizowa- w akcji wsparło 15 wolontariuszy nych dla nich spotkaniach. No- z terenu całej gminy. Ze zbiórek wy rok rozpoczęły bale karna- na terenie całej gminy oraz prze- wałowe. Najpierw wzięliśmy prowadzonych aukcji udało się udział w zabawie zorganizowa- zebrać kwotę 12 667,46 zł, 123,92 nej przez emerytów z Kuchelnej, ców, walentynkach i ostatkach a poczęstunek smaczny. Kiedy EUR i 40 KCZ. Wśród nagród a w lutym bawiliśmy się w DK w jednym. Zarząd naszego koła tylko zagrała muzyka (T. Kost- znalazły się przepiękne ręko- w Borucinie na balu przebierań- zadbał, aby zabawa była wesoła, ka, M. Pietrzak i T. Mandrysz), dzieła podarowane przez p. Lidię parkiet od razu zapełnił się tan- Gawliczek, licytowaliśmy voucher cerzami, a kolorowe i pomysło- na trening z amatorską drużyną we przebrania uczyniły zabawę hokejową @Orły OSiR-u oraz jeszcze atrakcyjniejszą. Miłym koszulkę sportową podarowaną akcentem był moment, kiedy przez LKS Pietraszyn. Dziękuje- wszyscy przebierańcy zatań- my bardzo wszystkim darczyń- czyli poloneza. com, którzy przeznaczyli gadżety na tegoroczne licytacje i gratulu- Katarzyna Łozińska jemy ogromnego i bezinteresow- nego zaangażowania. 9 KRZANOWICE Pokochać to nie sztuka Sztuką jest wytrwać w tej miłości Złote gody w Krzanowicach Aniela i Józef Moslerowie Małżeństwo mieszka obecnie w Krzanowicach. Przed ślubem pani Paulina mieszkała w Cy- przanowie, natomiast pan Józef w Krzanowicach. Poznali się na zabawie tanecznej. W stanie na- rzeczeńskim trwali przez okres pięciu lat. Po ślubie, który odbył się 23 listopada 1969 roku obo- je zamieszkali w Krzanowicach. Para doczekała się dwójki dzie- ci, ma także pięcioro wnucząt. Receptą państwa Moslerów na długie wspólne życie jest wza- jemne zrozumienie i umiejęt- ność wybaczania.

Paulina i Stanisław Kubisiowie Pani Paulina pochodzi z Pietraszyna, z kolei jej małżonek z ma- Sylwia i Henryk Tumulkowie łej miejscowości w dawnym województwie rzeszowskim. O serce Pani Sylwia pochodzi z Bojanowa, natomiast pan Henryk ze Sła- pani Pauliny starał się długo, lecz wytrwale. W końcu po pięciu wikowa w gminie Rudnik. Para poznała się w autobusie PKS. Pan latach starań para wzięła ślub. Było to 25 stycznia 1969 roku. Ju- Henryk wracał wtedy z treningu juniorów raciborskiej Unii, z kolei bilaci doczekali się trójki dzieci, mają także trójkę wnucząt. – Gdy pani Sylwia ze szkoły. Po sześciu miesiącach pełnili rolę drużbów pojawia się nieporozumienie, to trzeba wybaczyć. Nie wolno się na ślubie kuzynki pana Henryka. Po półtora roku starań w czerw- gniewać – stwierdziła pani Paulina zapytana o receptę na długo- cu 1969 roku para wzięła ślub i zamieszkała w Bojanowie. Państwo letnie pożycie małżeńskie. Tumulkowie doczekali się jednej córki. Mają także dwójkę wnucząt i jednego prawnuka. – By razem wspólnie dożyć, to trzeba przede wszystkim mieć zdrowie. Jak ono jest, można mieć plany, marzenia. Ważna jest także wyrozumiałość do drugiej osoby – stwierdził pan Henryk zapytany o receptę na wspólne długie życie. Maria i Oswald Horakowie Pani Maria i pan Oswald znali się już w dzieciństwie, a to za sprawą mieszkania po sąsiedzku. Oboje pochodzą z Pietraszyna, gdzie mieszkają do tej pory. Para pobrała się 18 stycznia 1969 ro- ku. Małżeństwo doczekało się dwójki dzieci. Ma także czwórkę wnucząt. Jako receptę na długie wspólnie życie para zgodnie od- powiedziała, że najważniejsze jest wspólne zrozumienie i umiejęt- ność wybaczania. Ważne jest także, by nie mieć przed sobą żad- nych tajemnic. FOTOGRAFII

GMINA NA STAREJ STAREJ NA GMINA Janina i Alfred Fiksiakowie Poznali się w wiosce w dawnym województwie kieleckim. Chodzili do tej samej szkoły. Na Śląsk przeprowadzili się za pracą. AK Kranowitz Ratibor 1921 Obecnie mieszkają w Wojnowicach. Pobrali się w czerwcu 1969 roku. Państwo Fiksiakowie doczekali się czwórki dzieci i ośmior- ga wnucząt. KRZANOWICE 10

No i po karnawale!

Jak zwykle koniec karnawału należy do chóru „Cecylia” działającego przy Miejskim Ośrodku Kultury w Krzanowicach. To właśnie w tej placówce, 22 lutego, na całonoc- nej zabawie „pogrzebano basa”, czyli pożegnano się z karnawałem. Jest to wesoła ce- remonia i uczestniczą w niej nie tylko chórzyści, ale także sympatycy chóru.

Kondukt wprowadził na sa- waków, a jednak chętnie biorą Tomasz Kostka, Marek Piecza- lę z lirą-symbolem muzyki Leo udział w korowodzie. Barwną rek, Edward Miśkiewicz, Ro- Wollnik. Tegoroczni główni bo- scenkę zaprezentowali Eweli- bert Zeman, Franz Komarek haterowie to: Artur Goriwoda na Daniszewska i Grzegorz Lu- i Stefan Powala to skład tego- w roli pastora, Kornelia Paw- kowski jako rodzina elfów ze rocznej orkiestry dętej pod kie- liczek-Błońska jako organista „swoją rozpieszczoną pociechą” runkiem Ryszarda Rzytkiego, oraz Dawid Abrahamczyk ja- Żanetą Strzedulla. Marek Ko- która towarzyszyła ceremonii. ko wyrośnięty i zadziorny mi- liński dołączył do korowodu Tegoroczni honorowi goście nistrant. Kondukt niby żałobny, jako „turysta”, Marta Plura ja- to burmistrz Andrzej Strzedul- ale jednak wesoły, co zawdzię- ko modna nastolatka, Łukasz la, sekretarz Joanna Tkocz oraz czamy tregrom, czyli osobom Daniszewski do swojej waliz- posłanka na Sejm RP Gabrie- niosącym basa. W tym roku byli ki zbierał puste butelki, a Da- la Lenartowicz z osobami to- to Tomasz Liszka, Piotr Plosch- wid Goriwoda ukrył się pod warzyszącymi. Chór od lat ma ka i Artur Talarczyk. Basa opła- maską „śmierci”. Po dwuletniej także swoich darczyńców; wiel- a także Zakładu Rzeźniczego p. kiwała wdowa - Marta Gieron, przerwie do korowodu dołączył kie dzięki i ukłony kierowane są Daniela Kretka. Dziękujemy!!! a ozdobą konduktu była miss znowu grabarz czyli „kopidół”. do Miejskiego Ośrodka Kultu- Do tańca przygrywał zespół karnawału, czyli Katarzyna No- Do tej roli wcielił się wieloletni ry w Krzanowicach oraz firm: „Fair play”. Jak mówi „pastor” za wak. No i pojawiają się „płaczki” bywalec naszego przedsięwzię- Agros, Apteka pp. Klima, Arte rok znowu jest karnawał… za- – Teresa Mandrysz, Małgorza- cia Wojciech S. Tegoroczny ko- Point, DFK Krzanowice, Firmy praszamy więc na kolejna edy- ta Deryło, Maria Pietrzak, Ewa pidół na co dzień jest … profe- Usługowej „Kenos” i „Wyglenda”, cję w sobotę 13 lutego 2021 r., Woźniak i Edeltrauda Sosna. sorem jednej z wyższych uczelni gospodarstw rolnych pp. Reginy w wigilię walentynek! Brygida Abrahamczyk pojawi- na Śląsku. Była to iście aktor- i Heinza Krettek, oraz pp. Mo- Tekst ła się z wózkiem drabiniastym, sko-profesorska gra! niki i Józefa Ternka, p. Renaty Kornelia Pawliczek- a Małgorzata Kosel to nierozpo- Aby zachować uroczysty Labuda, Kwiaciarni pp. Hryckie- Błońska znawalny klaun. charakter nie zabrakło, jak na wicz, La Colina, PROSAT, SKR, Zdjęcia Dariusz Kawulok Czas na przedstawienie osób, chór przystało, muzyki. Józef Zakładów fryzjerskich p. Łu- które nie należą do grona śpie- Dastig, Aleksander Miczajka, cji Pelka oraz p. Joanny Stroka, 11 KRZANOWICE EDUKACJA Krzanowicki MOK PODSUMOWAŁ FERIE 2020

Rozstrzygnięcie Powiatowego

Konkursu Plastycznego Moja Walentynka Wszystko, co dobre, szybko się kończy… Ferie zimowe, niestety, również dobiegły końca. Atrakcji nie brakowało. Jak co roku, starano się przygotować bardzo różno- W Młodzieżowym Domu cji Promocji Ziemi Raciborskiej Gorzalnik, Emilia Gorzalnik kl. Kultury w Raciborzu 27 lu- i Wspierania Przedsiębiorczości 7 SP Krzanowice op. Beata Kale- rodny program zajęć dla najmłodszych. tego rozstrzygnięto konkurs na Zamku Piastowskim w Ra- ja – Gorzalnik, Kuba Cwibel lat plastyczny Moja Walentynka. ciborzu, Agnieszka Białas – na- 13 ZSP Wojnowice op. Agniesz- Wpłynęło 300 prac. Uroczy- uczyciel projektowania graficz- ka Chmielecka, Sebastian Du- Na liście tegorocznych wanego. Dzieci własnoręcz- ki na karmnik, który został stość wręczenia nagród uświet- nego Liceum Plastyczne oraz dacy lat 14 ZSP Wojnowice op. atrakcji były: nie wykonały maski, które umieszczony na skwerze na niły występy solistów kół wo- Agnieszka Busuleanu – Jaksik Agnieszka Chmielecka, Wero- 1. Lodowa kraina – przed- błyszczały niczym z karna- krzanowickim rynku. kalnych prowadzonych pod – Dyrektor MDK w Raciborzu nika Urbas kl. 4 SP Krzanowi- stawienie teatralne oparte wału z Wenecji. Po warszta- 5. Turniej tenisa stołowego kierunkiem Agnieszki Busule- wyróżniła także osoby z naszej ce, op. Beata Kaleja-Gorzalnik. na motywach słynnej bajki tach był czas na film oraz gry w kategorii OPEN – turniej anu-Jaksik. Jury w składzie: Ma- gminy: Dominika Deeg kl 5 SP "Kraina lodu", które przenio- i zabawy. odbył się na sali w Domu riola Jakacka – dyrektor Agen- Krzanowice op. Beata Kaleja – sło najmłodszych w krainę 3. Warsztaty origami – zajęcia Kultury w Krzanowicach. wiecznego lodu, gdzie skłó- ćwiczące precyzję oraz do- Turniej rozgrywał się w 6 cone ze sobą siostry próbo- kładność, dzięki czemu ze kategoriach, każdy z uczest- wały się pogodzić a prawdzi- zwykłego papieru można ników otrzymał pamiątkowy wa miłość potrafiła odmie- wyczarować cuda. W czasie dyplom a zwycięzcy nagrody Wielkie kolędowanie nić los. Spektakl odbył się warsztatów w Domu Kultury rzeczowe. w Domu Kultury w Bojano- w Borucinie dzieci wykonały 6. Wycieczka – ferie zimowe wie a sala była wypełniona liska, psa oraz skaczącą żabkę. zamknęła wycieczka do Ka- po brzegi. 4. Dbajmy o zwierzęta zimą – towic na projekcję filmu ani- 2. Warsztaty z tworzenia masek akcja edukacyjna połączona mowanego "Żółwik Sammy" W SZKOLE W KORNOWACU karnawałowych oraz biwak z tworzeniem kulek z ziar- w technologii IMAX. Po pro- nocny – kolejną atrakcją był nami dla ptaków. Każde jekcji filmu był czas na sza- tradycyjny już biwak nocny, dziecko mogło przygotować leństwa w Parku Wodnym poprzedzony warsztatami własnoręcznie kulkę z ziar- w Tarnowskich Górach. tworzenia masek karnawa- nami, aby dokarmiać ptaki łowych, grami i zabawami zimą. W czasie warsztatów (mok) oraz projekcją filmu animo- dzieci pomalowały dachów- Dziecięcy bal przebierańców w Bojanowie

8 stycznia w Szkole Podsta- ihnachtssingen 2020. W ciągu kolędy, jak i współczesne pasto- wowej im. Jana Pawła II w Kor- kilku godzin przesłuchano 48 rałki czy piosenki o charakterze nowacu kolejny raz odbyło się wykonawców z różnych szkół świątecznym. Trzecie miejsce wielkie kolędowanie w języ- i placówek z województwa ślą- w kategorii klas 7-8 zajęła Emi- ku niemieckim. Zorganizowa- skiego, którzy wykonywali za- lia Kleta z Wojnowic. no tu konkurs Das große We- równo tradycyjne niemieckie

21 stycznia w Domu Kultury w Bojanowie odbył się coroczny bal przebierańców Nagrodzono najlepszych aktorów dla dzieci. Uczestnicy zabawy wykazali się inwencją. Były piękne stroje księżniczek, Powiatowego Przeglądu Widowisk Bożonarodzeniowych zwierząt i służb mundurowych. Nie brakowało także dobrej zabawy. W trakcie wydarzenia dzieci warzyszyły również zawody i zabaw zostali nagrodzeni sło- W Młodzieżowym Domu cim miejscu znalazł się Zespół tronatem Starosty Raciborskie- bawiły się znakomicie przy ta- sportowe takie jak bieg z prze- dyczami i napojami. Rozryw- Kultury 10 stycznia rozstrzy- Teatralny Szkoły Podstawowej go Grzegorza Swobody. Organi- kich piosenkach jak "Kaczusz- szkodami, rzut do celu, skaka- kę dzieciom zapewniali Aurelia gnięto Powiatowy Przegląd Wi- w Wojnowicach. Przegląd był zatorem był Młodzieżowy Dom ki" i "Jedzie pociąg z daleka". ni na piłkach czy bieg z jajkiem, Trojańska, Alina Paskuda i Hen- dowisk Bożonarodzeniowych. częścią Festiwalu Multidyscy- Kultury w Raciborzu. Nie brakowało także i innych w których dzieci chętnie uczest- ryk Horny. W kategorii starszej na trze- plinarnego pod honorowym pa- utworów. Muzyce i tańcom to- niczyły. Wszyscy uczestnicy gier KRZANOWICE 12

Krzanowicki KOLOROWY KINDERBALL Karnawał to okres zabaw mi 55 dzieci w wieku od 2 do cjanci! Były tańce, pląsy, zabawy czyńcom, a byli to: Weterynaria łością czuwał Krzysztof Kołpiń- rzy dziękują rodzicom, którzy dla każdego człowieka nieza- 10 lat. Kinderball czyli dziecięcy i konkursy, za które dzieci otrzy- Marta Bednorz-Ternka, Apteka ski jako akustyk oraz Kornelia przygotowali ciasta na poczę- leżnie od wieku. Nie inaczej by- bal karnawałowy należy już do mały nagrody w postaci zabawek Św. Wacława w Krzanowicach, Pawliczek-Błońska jako wodzi- stunek i WSZYSTKIM uczest- ło w tym roku. 19 stycznia 2020 tradycji krzanowickiego DFK. i słodyczy. Jednym słowem, było AGROS Krzanowice, Izabela Slo- rej. Pomocą służyli także Monika nikom za wspaniałą zabawę. Do r. w Miejskim Ośrodku Kultu- Każde dziecko przychodzi na to wspaniałe kolorowe widowi- tosch, Kantor w Krzanowicach, i Sebastian Schabek, Małgorzata zobaczenia za rok! ry w Krzanowicach spotkało bal w przebraniu; w tym roku sko! Tego rodzaju przedsięwzię- Sklep p. Aliny Górniak i Marek Kosel, Anna i Marek Gorywoda się wraz z rodzicami i dziadka- przeważały księżniczki i poli- cia mogą się odbywać dzięki dar- Gorywoda. Dziękujemy! Nad ca- oraz Maria Raciak. Organizato- Kornelia Pawliczek-Błońska Kościół w Wojnowicach rozbrzmiał kolędami

6 stycznia odbyła się tu ga- Marta Walach, Eliza Filip, Do- la finałowa Powiatowego Kon- rota Sawina kursu Kolęd i Pastorałek Śpie- wajmy Panu. Klasy IV-VI Przesłuchania do konkur- 1. miejsce - Julia Kapusta su odbyły się w trzech katego- 2. miejsce - Joanna Graj, Ewe- riach wiekowych 13 grudnia lina Fulneczek w Zespole Szkolno-Przedszkol- 3. miejsce - Julia Wieczorek nym w Wojnowicach. Wystąpi- li młodzi wokaliści z Racibo- Wyróżnienie - Anna Woź- rza, Pietrowic Wielkich, Kuźni niak, Oliwia Gronowicz, Wik- Raciborskiej, Kietrza czy Sam- toria Ploch, Agnieszka Wydra borowic. Dziś zaprezentowano tradycyjne kolędy i pastorałki Klasy VII-VII oraz współczesne utwory. Or- 1. miejsce - Kamila Til ganizatorką przeglądu była Ró- 2. miejsce - Estera Mistrzak, ża Buchcik. Anna Sroka 3. miejsce - Ewa Plura, Ame- Klasy I-III lia Mika 1. miejsce - Emilia Jabłońska, Lena Sławik Wyróżnienie - Oliwia Fira, 2. miejsce - Julia Płotek Dominika Kupka, Aleksandra 3. miejsce - Lena Chmielewska Jaschek Wyróżnienie - Nadia Polak, Z życia krzanowickiego przedszkola

21 lutego w Przedszkolu w Krzanowicach oraz w od- działach zamiejscowych w Bojanowie i Pietraszynie, odbyły się bale przebierańców. Wszystkie dzieci pięk- nie przebrane bawiły się przy muzyce. Były pląsy, ko- rowody i zabawy. Zabawa była bardzo udana. Dzięku- jemy Rodzicom za przygotowanie strojów dla dzieci.

Kochane Babcie i Kocha- III Koncert Noworoczny. ni Dziadkowie, życzymy Tobie, Śpiewanie kolęd to jeden z naj- Babciu miła, byś zawsze w ży- piękniejszych polskich zwycza- ciu szczęśliwa była. Życzymy jów związany ze świętami Bo- Ci Babuniu, życia najdłuższego, żego Narodzenia. Wspólne ko- pociechy, szczęścia i zdrowia lędowanie zbliża ludzi, buduje dobrego. Dziadku miły, dobro- więzi i daje poczucie bliskości tliwy, bądź wesoły i szczęśliwy, i łączności. Zwyczaj wspólne- niech Ci wszystko dobrze służy, go rodzinnego śpiewania kolęd do wspólnego śpiewania i pod- Rodziców i wszystkim Rodzi- żyj spokojnie i bez burzy. Wasze zanika. Organizując ten koncert, trzymania dobrych polskich com za zorganizowanie tego Wnuczki i Wnukowie. pragniemy zachęcić wszystkich tradycji. Dziękujemy Radzie przedsięwzięcia. 13 KRZANOWICE HISTORIA Północna, niegdyś główna, brama wjazdowa kiedy zamon- który wieńczy pałacowy budy- do przypałacowego parku towano hydro- nek nad ozdobnym wejściem od for, zaopatrywa- strony stawu, wcale nie stoi cen- DAWNI MIESZKAŃCY ła w wodę oko- tralnie, choć według wszelkich liczną ludność. prawideł powinien. W rzeczy- Teraz całe Woj- wistości jest przesunięty w lewo wojnowickiego pałacu (8) nowice korzy- i to o dobre pół metra. Nie trze- stają z wodocią- ba być fachowcem by to zauwa- gu, więc studnia żyć. Również okna na tej samej nie jest użytkowa- elewacji podzielone są ścianka- Najważniejszym składnikiem rodzinnego majątku von Bancków, oprócz zloka- na. Różne legen- mi różnej szerokości i niektóre dy krążą o biegną- daszki nad oknami są połączo- lizowanego w pięknym parku pałacu, ogrodu, lasów, łąk i stawów hodowlanych, cym od niej do pa- ne a inne nie. Brak w tym jakiej- były oczywiście pola uprawne i zabudowania gospodarcze, czyli folwark. To one łacu tajemniczym, kolwiek konsekwencji. Z drugiej były źródłem dochodów, jak również i statusu rodziny. A było tego niemało. W sa- w większości już natomiast strony, od zachodu, Zabudowania gospodar- zawalonym, tunelu. skrzydła pałacu nie mają dokład- mych Wojnowicach rodzina posiadała 738 ha ziemi a razem z gruntami w innych cze wybudowane przez von Mógł mieć związek z masońską nie tej samej szerokości, co skut- miejscowościach, ok. 1200 ha. Bancka świadczą o tym, że po- działalnością pierwszego wła- kuje tym, że wieńczące je trape- ważnie podchodził do zagad- ściciela pałacu, w czasach kie- zy dachu są dostrzegalnie inne. nienia produkcji rolnej. Wszyst- dy wolnomularze nie byli przez Zresztą, ściany frontowe pałaco- Nie ma dokładniejszych da- ko było na bardzo wysokim po- pruskie władze mile widziani. wych skrzydeł, gdy na nie spoj- nych na temat starych zabudo- ziomie. Co prawda, nie istniała Wydawać by się mogło, że rzeć w linii północ-południe, nie wań folwarcznych von Bancków, jeszcze wtedy technika, która okres niebywałej koniunktury pokrywają się idealnie. odziedziczonych jeszcze po wyeliminowałaby ręczną pracę gospodarczej w ostatnich latach Wewnątrz natomiast zaska- pierwszym właścicielu majątku. na polu (jak wiązanie snopków XIX i początków XX wiek, zo- kuje fakt, że w centralnej sali Na rycinie przedstawiającej pała- czy wrzucanie na wozy), ale już stawił po sobie doskonałe i bez- na parterze, nad zachowanym cyk Kuha od strony wschodniej, orka i młócenie wspierane by- błędne budowle, a wszystko co oryginalnym parkietem dębo- gdzieś w tle, zarówno po pra- ły pracą najnowocześniejszych złe w substancji budowlanej pa- wym, również oryginalne pod- wej jak i po lewej stronie, maja- maszyn. Do dziś mówi się jesz- łacu, to efekt powojennych fusze- ciągi stropowe (które są obu- czą jakieś stodoły i obory. Jakość cze o pracującym w folwarku rek i brakoróbstwa. Przecież, ta- dowanymi drewnem potężny- reprodukcji jest jednak taka, że dampfpflugu, czyli lokomobili. ki właściciel ziemski nie musiał mi żelaznymi dwuteownikami) trudno nawet ocenić czym były Była to mobilna maszyna pa- nadmiernie oszczędzać na fa- nie są w poziomie, lecz opadają kryte ich dachy i w jakim były rowa używana jako napęd przy chowcach i mógł sobie zatrudnić w stronę kominka o całe 7 cen- stanie. W każdym bądź razie sto- młóceniu, a nawet orce. Napęd najlepszych. Jest w tym niewąt- tymetrów. One nie obwisły, lecz doła po lewej stronie raczej na Pałac do roku 1895, przed nadbudową II piętra i zmianą kostiumu architekto- był przenoszony za pomocą pliwie sporo prawdy, ale nie do zostały tak krzywo wmurowane. pewno miała ściany drewniane. nicznego (w tle pałacu, widoczne stare zabudowania gospodarcze) skórzanych pasów transmisyj- końca, bo fakty mówią same za Dwa procent różnicy, to wiel- Ponieważ zarówno wsi jak nych, natomiast przy orce, pług siebie. Pałac, choć piękny i cieka- kość poza wszelkimi dopusz- i „pańskiego” folwarku nie szczęściu, że był to dopiero po- dem przeciwpożarowym. No był ciągnięty przez linę, któ- wy architektonicznie, kryje w so- czalnymi normami i po prostu omijały nieszczęścia - od cza- czątek żniw i plony były jeszcze i stanęły w stosownej do pałacu ra po przeciwnej stronie pola bie sporo trudnych do wyjaśnie- widoczne gołym okiem. su do czasu można było po- na polach. Straty w budynkach odległości, tym razem od strony przechodziła przez kołowrotek. nia usterek, sięgających czasów Na I piętrze, w aktualnym czytać w Nowinach Racibor- i inwentarzu żywym okazały się wschodniej, tzn. tej, z której naj- W gospodarstwie były też ko- jego budowy oraz rozbudowy. gabinecie właściciela, różni- skich z ostatnich lat XIX wieku jednak wielkie. rzadziej wieje wiatr. Taki układ nie, używane nie tylko do prac Sama bryła zewnętrzna, ca w wysokości sufitu między o różnych takich przypadkach. Heinrich Friedrich August zabudowań jest nie tylko bez- polowych i wszelkiego trans- ukształtowana w stylu neobaro- przeciwległymi kątami (czy- A to gdzieś uderzył piorun albo Banck (magiczne „von” przed pieczny dla pałacu (bo nawet portu, ale również do zaprzę- kowo – klasycystycznym, spra- li w miejscach, gdzie strop nie utopiło się dziecko, a to zaginęła nazwiskiem i tytuł szlachec- huragan nie przeniósłby ognia gania bryczki oraz pod wierzch. wia na pierwszy rzut oka wraże- mógł obwisnąć) też wynosiła młoda dziewczyna lub drzewo ki otrzymał dopiero siedem lat z obór na budynek mieszkalny), Zachowana stajnia, pełniąca nie idealnie symetrycznej, czyli 7 centymetrów. Również stare przywaliło włościanina. później), podówczas 55-letni ale i podnosi komfort zamieszki- obecnie funkcję nowoczesnego takiej, jaka w tym porządku ar- ściany korytarza na II piętrze Numer z 9 maja 1893 r. in- energiczny mężczyzna, stanął wania. W końcu produkcja zwie- warsztatu, do dziś robi wrażenie chitektonicznym właśnie powin- są zwyczajnie krzywe, a komin formował, że w wojnowickim na wysokości zadania i wycią- rzęca wiąże się z niekoniecznie swym rozmachem i przestron- na być. Gdy się jednak dokład- przy obecnej salce kinowej wy- folwarku wybuchła „zaraza py- gnął z tego tragicznego zdarze- przyjemnymi zapachami, więc nością. Zachował się również na niej przyjrzeć, można z łatwością raźnie „przewraca się”. ska i racic”. Najgorsze jednak nia właściwe wnioski. W Gór- lepiej mieć z nimi do czynienia terenie byłego folwarku (obecnie dostrzec liczne niekonsekwencje. Bardzo modna i prestiżo- były pożary. Nowiny Racibor- nośląskim Ziemstwie Książę- jak najrzadziej. Zresztą nie jest to P.R-P Agromax Sp.z o.o.) bydy- Na przykład, naczółek z zegarem, wa w owych czasach lastricowa skie z 5 października 1895 roku cym Racibórz – Opole zaciągnął jakiś autorski pomysł von Banc- nek, na którego parterze zloka- posadzka ze zdobieniami z mar- informowały, że spłonęła domi- kredyt na budowę nowych, bar- ka, bowiem już w starożytności lizowane było biuro zarządcy murowych kwadracików, na ko- nalna (czyli pańska) owczarnia, dzo nowoczesnych jak na tamte i średniowieczu, gdy miasta przy majątku (dziś urzędują tam kie- rytarzu zachodnim na I piętrze natomiast udało się uratować in- czasy budynków gospodarczych ówczesnym stanie infrastruktury rownicy mechanizacji i produk- ma kilka poprzecznych pęknięć, ne budynki gospodarcze. Straty i stajni. Przede wszystkim kazał sanitarnej były pełne smrodów cji rolnej). Jest to duże, bardzo gdyż na długości osiemnastu były jednak duże, bo zginęło po- wykopać staw, który miał być i wyziewów, pałace lokalizowa- porządne pomieszczenie, w któ- metrów nie zastosowano dyla- dobno około 400 owiec oraz 16 nie tylko ozdobą przypałacowe- no zawsze tak, by jak najrzadziej rym na centralnej ścianie wmu- tacji. Jeśli do tego dodać fakt, że sztuk młodocianego bydła. Przy- go parku, ale i zbiornikiem prze- wiało na nie od strony miasta. rowany jest - ponoć sprawny do cały korytarz został dobudowa- czyny pożaru nie ustalono. ciwpożarowym. W tym przypad- Przypomnieć się godzi, że po- dziś - sejf. Obrazuje to, że zarząd- ny do budynku po prawie sie- Najtragiczniejszy jednak ku, przyjemne połączone zostało żar w zabudowaniach gospodar- ca majątku to był nie byle kto, bo demdziesięciu latach i ma zu- dzień dla wojnowickiego fol- z pożytecznym. czych wybuchł zaledwie kilka i majątek był okazały. pełnie odrębne fundamenty, to warku, to piątek 26 lipca 1901 r. Nowe zabudowania gospo- lat po tym, jak elegancka, ale już Trudno określić kiedy ta posadzka po prostu była ska- Według zapisów w kronice stra- darcze, w przeciwieństwie do zbyt ciasna jak na aspiracje ro- w przypałacowym parku zo- zana na pęknięcie. żackiej, tego dnia spłonęły za- tych, które spłonęły, postawio- dziny, siedziba została rozbudo- stała wykopana studnia. Naj- Może to dla nas współcze- budowania gospodarcze. Ogień no z wielkim rozmachem z ce- wana w wystawny neobarokowo- później, wraz z budową pałacu snych żadna pociecha, ale wy- strawił niemal doszczętnie nie gły klinkierowej, z granitowy- -klasycystyczny pałac. Nowocze- przez Carla Kuha, bo przecież gląda na to, że budowlańcy za- tylko pańską stodołę, ale i in- mi kolumnami podpierającymi sne zabudowania gospodarcze żadne domostwo, w dodatku wsze skorzy byli do partaczenia ne zabudowania. Szanse na ra- ceglane stropy kolebkowe obór. jak najbardziej pasowały więc do z inwentarzem, nie może się swej roboty, nadzór nie wszyst- towanie budynków były marne, Dachy przykryto dachówką ce- wizerunku wielkiego i światłego bez wody obyć. Może jednak ko wychwytywał (albo przymy- bo chociaż gaszący dysponowa- ramiczną. Były to więc budyn- posiadacza ziemskiego. Natural- wcześniej, wraz z budową basz- kał oko), a niektóre usterki bu- li napędzaną siłą mięśni sikaw- ki nie tylko bardzo na owe czasy nie, jak to w takich przypadkach ty, co do której jednak nie wie- Tablica miejscowości Wojnowice, po dowlane ujawniają się dopiero ką, to zapas wody nie starczył na nowoczesne, ale i nieporówna- bywa, z racji otrzymania przez ro- my jakie funkcje sprawowała. zmianie z Woinowitz na Weihendorf po latach... (lata 1936 - 1945) długo. Całe szczęście w tym nie- nie bezpieczniejsze pod wzglę- dzinę odszkodowania za spalone Dwa fakty są jednak oczywiste Zbigniew Woźniak zabudowania, pojawiały się plotki, - jest to stara studnia, i w dodat- Żniwa na pańskim polu że ktoś „pomógł” w zaprószeniu ku – co potwierdził radiesteta – (lata trzydzieste XX w.) ognia, by ułatwić sobie moder- wykopana w absolutnie najlep- nizację gospodarstwa za pienią- szym miejscu na całym obiek- dze z polisy. Były one jednak nie- cie. Jest bowiem zlokalizowana współmiernie niższe od kosztów na styku pięciu żył wodnych. nowej zabudowy. Wokół niej posadzono cztery Na marginesie należy do- lipy, z których do dziś pozo- dać, że w 1914 roku, trzy lata stały już tylko dwie. Wszystko po śmierci Heinricha, wojno- wskazuje na to, że te potężne wicka straż pożarna wzboga- drzewa są jej rówieśnicami. ciła się o czterokołową sikawkę Sama studnia ma głębokość konną i gdyby taki sprzęt przy- 22 m do lustra wody i posiada jechał na miejsce pożaru i miał wyjątkowo dużą średnicę. Nie- do dyspozycji staw pełen wody, gdyś zaopatrywała w wodę nie ogień wyrządziłby nieporówna- tylko folwark, ale i pałac. Na- Mleczarki w folwarku (lata trzydzieste XX w.) nie mniejsze straty. wet jeszcze po ostatniej wojnie, KRZANOWICE 14 Krzanowicka katastrofa kolejowa (24 X 1919, godz. 5.00)

Niecałe 25 lat po otwarciu linii kolejowej Opawa-Racibórz (Troppau-Ratibor), w pią- tek 24 października 1919 roku miała tu miejsce największa tragedia kolejowa w ów- czesnych Niemczech, już nie cesarskich, ale republikańskich.

Wielka wojna, bo tak wyda- rzenia z lat 1914-1918 były na początku nazywane, zakończy- ła się rok wcześniej, szykował się nowy ład polityczny. Życie i przetrwanie tych trudnych czasów było wyzwaniem dla większości rodzin. Górny Śląsk (Oberschlesien) był jeszcze wte- dy w całości częścią składową państwa niemieckiego. Ludzie jednak doświadczali wielkiej biedy, układają sobie życie na nowo, w rodzinach, gdzie często brakowało ojca czy brata. Wy- jeżdżali za granicę lub do więk- się pociągów. Kilkanaście z nich nach, a czasami dniach umiera- urodzenia ani stanu cywilnego. szego miasta. Od 28.10.1918 podane ma za miejsce śmier- ły. Ludzie wtedy pomagali sobie 4 listopada w „Kranowit- istniała I Republika Czecho- ci „Kranowitz-Haltestelle”, czyli jak mogli. Zresztą i teraz w obli- zer Standesamt” pojawił się Jo- słowacka, a Kraik Hulczyński „Przystanek Krzanowice”. Nazwa czu takich katastrof liczy się na sef Langer z Groß Hoschütz jeszcze do stycznia 1920 r. był „Krzanowice Południowe” wtedy międzyludzką solidarność. (ob. Velké Hoštice w Czechach), częścią Niemiec. Troppau (Opa- jeszcze nie obowiązywała. Krzanowicki urzędnik, na- zgłaszając tragiczną śmierć swej wa) to była już Czechosłowacja. W przypadku takich kata- uczyciel i organista Josef córki Agnes oraz Karoline Stan- Szmuglowanie-przemytnictwo strof wiele spraw przechodzi Hoffmann (1866-1936) po jura i Franza Wosnitzek. Wszy- było wtedy sposobem na popra- przez prokuraturę, ówczesną 24.10.1919 wypisywał akty zgo- scy pochodzą z Groß Hoschütz, wę swojej sytuacji materialnej. Staatsanwaltschaft zu Ratibor. nu nadzwyczaj często. Zawiera- umierają tego nieszczęsnego Przez ponad 100 lat, to, co się Wiele zwłok było zwęglonych, ją one bardzo wiele informacji: dnia o 5.00 przed południem. Tu wtedy wydarzyło na „Welkim trudnych do rozpoznania, co imię-nazwisko małżonka, imio- prawdopodobnie ciała ofiar były Bahnhofie” w Krzanowicach, by- stanowiło dodatkowy ból dla na rodziców i miejsce urodzenia. tak zwęglone, że potrzebne było ło tematem wielu rozmów w ro- bliskich. Wszystko to - rozpo- Dzięki temu wiemy, że w kata- rozpoznanie zwłok. Inaczej akt dzinach. W wydanej w 2006 ro- znawanie zwłok i adnotację pro- strofie zginęły dwie siostry: zgonu wystawiony byłby przy- ku książce "Krzanowice i okolice. kuratury - znajduje się w akcie 27-letnia Anna Bednorz, sta- najmniej tydzień wcześniej. Ta- Monografia gminy" tak napisa- zgonu. Z przykładowego aktu nu wolnego, zamieszkała w Za- kie przypadki były częstsze. Prze- no o krzanowickiej katastrofie: czytamy, że dana osoba zmar- wadzkim i 34-letnia Marie Pu- mycany spirytus dokonał swego. - Prawdziwą tragedią był jed- ła przy „Przystanku Krzanowi- stelnik, żona Wilhelma Pustelni- „Krankenhaus” i „Augustinus- nak wypadek, jaki miał miej- ce” o godzinie 5.00 przed połu- ka, mieszkająca w Lipinach (ob. -Stift” są również wzmiankowa- sce o godzinie 5 rano 24 X 1919 dniem, dnia 24.10.1919. dzielnica Świętochłowic), obie ne jako miejsca zgonu rannych. r. Na skutek zderzenia się paro- Przebieg linii kolejowej Osoby ranne były umiesz- urodzone w Zawadzkiem. Ro- Przykładem jest Piela Eufemie, wozu pociągu jadącego z Opa- Opawa-Krzanowice czane w krzanowickim szpitalu, dzicami byli Johann Bednorz córka Johanna Piela „Grafa Von wy w kierunku Raciborza z lo- na ile oczywiście starczało miej- i Marie Reudelsdorf, zamiesz- Moltke” i Anny Skura. komotywą składu stojącego na dii był ministrantem. Na ła- nowitz i miejsc, skąd pochodziły sca. Co zrozumiałe, ranni byli kujący Zawadzkie. Kilka zdań o spirytusie. Do krzanowickiej stacji, kilka wago- mach periodyku „Der Ratibo- ofiary. Niemiecka kolej poniosła i w okolicznych szpitalach. Wia- Piechnitzek Hedwig Augu- ówczesnych Kranowitz a dalej nów zostało wyrzuconych z szyn. rer” tak wspominał swe prze- wysokie straty, a jednak i większe domo zaś, że tam gdzie umiera- ste Berta, jako jedyna wyzna- do Czechosłowacji, w celu po- Na domiar złego w wagonie ba- życia: - Ciężko ranni spalili się były i straty wśród ludzi, ponad li w wyniku ran, tam też było to nia ewangelickiego, urodzona trzebnego „zarobku”, wyrusza- gażowym pociągu opawskiego żywcem, w uszkodzonych wago- 40 osób zginęło, a kolejne 40 le- zgłaszane w miejscowym urzę- w Rybniku, była żoną Johanna ło wiele osób z Górnego Śląska, znajdowała się beczka spirytu- nach. Straże Pożarne pojawiły się, żało ciężko rannych w szpitalach. dzie stanu cywilnego. Dlatego to Aloisa Piechnitzek, z którym m.in. z Królewskiej Huty, Za- su (służącego kolejarzom, jako a z Raciborza wysłany został po- Mi osobiście ten straszny dzień nie da się stworzyć pełnej listy mieszkała w Królewskiej Hu- brza czy Rudy. Konkretne przy- towar do przemytu przez gra- ciąg-ratowniczy, by w pierwszej na długo pozostał w pamię- ofiar. Osoby ranne opatrywane cie (dziś Chorzów). Bardzo ma- kłady z listy ofiar: Marscholek nicę), która w trakcie zderzenia kolejności opanować tę sytuację. ci, z tego powodu, że z naszymi były również i w domach przez ło danych jest o Martha Piontek. Marie - Zaborze, Zachlod Anna eksplodowała zapalając swój wa- Hiobowa wieść rozprzestrzeni- duchownymi jako ministrant na bliskich, gdzie po kilku godzi- Nie ma podanego wieku, miejsca -Belschowitz (obecnie Bieszo- gon. Pożar przeniósł się na ko- ła się szybko po całych Krza- miejscu tragedii i szpitalu byłem. wice, dzielnica Rudy Śląskiej), lejne wagony, w których rów- nowicach. Proboszcz Himmel W "Krzanowice i oklice. Mo- „welki Bahnhof” Buchholz Pauline, Greiner Ju- nież znajdował się spirytus, co z innymi duchownymi śpieszyli nografia gminy" czytamy, że Dom rodzinny lia, Piechnitzek Hedwig i Gam- Maxa Krettek więcej, były one oświetlone ga- z ostatnimi sakramentem. Ofia- trudna do ustalenia jest licz- (1911-77) bietz Sofie - Königshütte (Kró- zem. Jak łatwo się domyśleć, gaz ry leżały na słomie, przygotowa- ba ofiar. „Straubinger Tagblatt” lewska Huta, następnie Cho- ten również eksplodował, zapa- ne do identyfikacji, bliżej wagi podaje 40 zabitych, 80 rannych. rzów), May Stefan-Schwarzwald lając drewniane elementy wago- towarowej i na posesji kowala Lokalne "Nowiny Raciborskie" (ob. Czarny Las, dzielnica Rudy nów. Pasażerowie niczym "żywe Rudka. Następnie zwłoki zostały podają najpierw 27.10, że zginę- Śląskiej), Piontek Martha i Pu- pochodnie" wybiegali na stację przetransportowane do kostni- ło 39 osób, 60 odniosło ciężkie stelnik Marie-Lipine (ob. Lipiny, szukając ratunku. Część z nich, cy. Ciężko ranni przetransporto- rany, a 113 lekkie. W kolejnym biedna dzielnica Świętochłowic), przywalona fragmentami wa- wani zostali do Zakładu św. Au- wydaniu z 29.10 gazeta podaje Stroka Martha - Karf (ob. Karb, gonów, nie zdołała wydostać gustyna, gdzie wielu leżało na liczbę 30 ofiar. dzielnica Bytomia), Mueller Fe- się na zewnątrz. Ich zwęglone korytarzach, z tego powodu, że Lista dotyczy osób, któ- lix- Antonienhütte (ob. Wirek, szczątki wydobyto dopiero ja- wszystkie łóżka zajęte były, cze- re umarły po 24.10.1919, czy- dzielnica Rudy Śl.), Grzegosica kiś czas później, w czasie akcji kali i długo na opiekę lekarską. li w dniu katastrofy, aż do Ignatz - Ruda i Plontezka He- ratunkowej. Następnie wielu zostało przenie- 17.11.1919 roku. Przeważająca dwig - Bogutschütz (ob. Bogu- Ksiądz Wiktor Schmack sionych do raciborskiego szpita- liczba osób znajdująca się na tej cice, dzielnica Katowic). (ur. 1906) w momencie trage- la. Był to straszny dzień dla Kra- liście, to właśnie ofiary, zderzenia

Krzanowicki „welki Bahnhof” 15 KRZANOWICE

Pełna lista ofiar (data zgonu, wiek, zamieszkanie) 1. Hahn Emil 25.10.1919; 16,5; W Gminie Krzanowice przed 100 laty (1920) Kauthen 2. Hnida Hedwig 25.10.1919; 18; 100 lat temu miejscowości tworzące dziś Gminę Krzanowice były przedmio- Kranowitz 3. Jakubith Friedrich 25.10.1919; tem niezwykłej niemiecko-polskiej rywalizacji, swoistej licytacji o Górny Śląsk. 22; Schepankowitz 4. Piela Eufemie 25.10.1919; 18; Kranowitz Po zakończeniu I wojny świa- 5. Riemel Josef 25.10.1919; 19; towej w wielu częściach Europy Svoboda dochodziło do sporów i przesu- 6. Skura Karl 25.10.1919; 17; nięć granicznych. Nasz region, Kranowitz podzielony od połowy XVIII 7. Slawik Victoria 25.10.1919; wieku między Austrię i Prusy, 15,5; Kranowitz za sprawą bogactw naturalnych 8. Timel Josef 25.10.1919 ; 25; i rozwiniętego przemysłu stał się Deutsch-Krawarn kością niezgody pomiędzy Cze- 9. Wollnik Johann 25.10.1919; chosłowacją, Niemcami i Polską. 44; Kranowitz Teren dawnego, o wiele bardziej 10. Zwierzina Josef 25.10.1919; niż dziś rozległego powiatu raci- 29; Kranowitz borskiego był początkowo głów- 11. Lehnert Karl 26.10.1919; 17; nie polem roszczeń Czechosło- Deutsch-Krawarn wacji, ale ostatecznie „wielka po- 12. Petrzik Richard 26.10.1919; lityka”, na konferencji pokojowej 18; Kranowitz we francuskim Wersalu, zdecydo- 13. Slany Franz 26.10.1919; 47; wała, że mieszkańcy dzisiejszego Kauthen terenu Gminy Krzanowice mo- 14. Marscholek Marie; gli opowiedzieć się w plebiscycie 27.10.1919; 46; Zaborze tylko za przynależnością do Nie- 15. Zachlod Anna; 27.10.1919; miec lub do nowo powstałej Pol- 19; Bielschowitz ski. Nie dopuszczono możliwości stronę polską jako dialekty języ- II. IMusialik Josef – kupiec, ur. 16. Glompner Franziska; głosowania za opcją czechosło- ka polskiego (Bojanów, Wojno- i zam. w Bojanowie, lat 45, 28.10.1919; 19; Kranowitz wacką. Co ciekawe, mimo prób wice). Z racji używanego języka III. Zacharzewski Ed. – rolnik, 17. Myschi Peter; 28.10.1919; 34; niepowodzeniem zakończyły się strona polska traktowała też tę ur. i zam. w Bojanowie, lat 34, Borutin ówczesne starania części Górno- ludność jako swoich, jako Pola- I V. Zbeczka Franz – rolnik, ur. 18. Wylezich Julius; 28.10.1919; ślązaków, aby w plebiscycie była ków, ale najczęściej nieuświado- i zam. w Bojanowie, lat 40, 21; Deutsch-Krawarn Agnes Langer, XI 1919 możliwość optowania za niepod- mionych, nie respektując często 19. Zurek Theodor 28.10.1919; ległym państwem górnośląskim. innych wyborów i postaw toż- Borucin: 56; Kuchelna Brak było ku temu wystarczające- samościowych samych zainte- – dla tej miejscowości lista 20. Buchholz Pauline Kranowitz-Haltestelle, go poparcia międzynarodowego. resowanych. pozostała nieuzupełniona. Jako, 29.10.1919; 37; Koenigshuette 24.10.1919, 5.00 Plebiscyt poprzedziła szero- Na wartościowe źródła hi- że była to miejscowość zamiesz- 21. Drzimalla Peter 29.10.1919; ko zakrojona i kosztowna dzia- storyczne dla tego sporu w wy- kiwana głównie przez ludność 62; Kranowitz łalność propagandowa państw miarze lokalnym natrafiamy nie-polską, przez tzw. „Moraw- 22. Greiner Julia 29.10.1919; 54; zainteresowanych Górnym Ślą- w Archiwum Państwowym ców”, to być może nie znalezio- Koenigshutte skiem, a konkretniej zaintereso- w Katowicach. W zespole ar- no chętnych do włączenia się 23. Koczy Rudolf 29.10.1919; 28; wanych zyskami wynikającymi chiwalnym Polskiego Komisa- w działalność lokalnego pol- Schepankowitz z jego posiadania. Warto przy- riatu Plebiscytowego dla Gór- skiego biura plebiscytowego? 24. May Stefan 29.10.1919; 35; nia. Przewozy pasażerskie i to- dii. Pradziadek Adolf Swoboda toczyć opinię o czasie plebiscy- nego Śląska zachowały się m. Schwarzwald warowe to już historia. Natura (1891-1970) jak wielu podró- tu przedstawioną przez ówcze- in. spisy członków biur plebi- Krzanowice 25. Ondruff Emmerich upomina się ponownie o swo- żował dziennie do Raciborza. snego przełożonego klasztoru scytowych z grudnia 1920, orga- I. Rudek Johann – zegarmistrz, 29.10.1919; 18; Schepanko- je. Tory i podkłady kolejowe za- Chętnie siedział w pierwszym franciszkańskiego na Górze św. nizowanych przez stronę polską ur. i zam. w Krzanowicach, lat witz rasta trawa i charakterystyczna wagonie. Wtedy jednak ktoś Anny, Ojca Kolumbana Sobo- w ówczesnym powiecie racibor- 25, 26. Piechnitzek Hedwig roślinność. odradził mu to. Usiadł ze zna- ty, która bardzo dobrze oddaje skim. Biura te miały reprezento- II. Restel Josef – murarz, ur. 29.10.1919; 50; Koenigshuette Niemym świadkiem pozo- jomym w ostatnim wagonie. atmosferę omawianego okresu: wać polskie interesy w rywaliza- i zam. w Krzanowicach, lat 36, 27. Piontek Martha 30.10.1919 staje dom rodzinny Maxa Kret- Dzięki temu przeżył. Z Kuchel- „Życie polityczne stawało się co- cji o nasz region i czynnie włą- III. Rudek Bonawentura – ko- Lipine tek (1911-1977), sprzedawcy nej „nach Ratibor” jechał i dru- raz dziksze, agitacja przybierała czać się w agitację plebiscytową wal, ur. w Bojanowie, zam. 28. Stroka Martha 30.10.1919; węgla z Raciborskiej 57. We- gi pradziadek Josef Pawliczek, niesłychane formy. Jeden wiec na rzecz Polski. Podobne komi- w Krzanowicach, lat 53, 21; Karf dług spisu mieszkańców z 1938 (1889-1974), który również gonił drugi, mury, płoty, domy tety tworzyła strona niemiecka, I V. Koschut Anton – murarz, ur. 29. Zidek Evald 30.10.1919; 17; roku mieszkał tam jeszcze jego przeżył to zdarzenie. były oblepione plakatami. Gaze- jednak nie udało się ustalić, czy i zam. w Krzanowicach, lat 31, Schepankowitz ojciec, murarz Karl Krettek. Na Nie ma pamiątkowego krzy- ty i w ogóle cała prasa krzyczała, przetrwały analogiczne spisy. 30. Krzisch Karl 31.10.1919; 49; górnej elewacji dobrze widać ża czy tablicy. Pozostają świa- kłamała i zapowiadała niestwo- Warto przywołać tutaj te cenne Pietraszyn: Bolatitz rok 1902. Jeszcze w latach 70. dectwa na papierze. Nam po- rzone rzeczy. Jeden obóz chciał dla historii lokalnej i miłośni- I. Bartsch Emil – murarz, ur. 31. Mueller Felix 02.11.1919; 37; istniał dom Bonawentury Rud- zostaje modlitwa za ofiary. drugi prześcignąć. Wydawnic- ków genealogii materiały – mo- i zam. w Pietraszynie, lat 31, Antoniahuette ka (Ratiborer Str. 55) – kowa- Z drobnymi zmianami po- twa miały olbrzymie fundusze że ktoś odnajdzie w przywoły- brak innych osób na liście, 32. Pustelnik Marie 02.11.1919; la, o którym wspomina ksiądz ciąg z Opawy jedzie do Chuchel- do dyspozycji”. wanym spisie swoich przodków 34; Lipine Schmack. Na elewacji widniał nej nadal przez Velké Hoštice, Agitacja skierowana była czy krewnych? Nie brak w na- Wojnowice: 33. Bielan Emil 03.11.1919; 16; tam napis „B.RUDEK”. Kravaře, Štěpánkovice i Bolatice. przede wszystkim do mieszkań- szych okolicach rodzin, których I. Wolnik Alois – robotnik, ur. Schepankowitz Szyny, które jeszcze pozo- Lista strat to świetnie obrazuje: ców regionu, niezdecydowanych przodkowie żyli tutaj przed 100 i zam. w Wojnowicach, lat 28, 34. Grzegosica Ignatz stały, mają daty z lat 50. i 60. Groß Hoschütz, Deutsch-Kra- którą stronę poprzeć. Takich nie laty. II. Ottlik Viktor – posiadacz 03.11.1919; 38; Ruda XX wieku. Czy przetrwał choć warn, Schepankowitz. brakowało, ponieważ wielu było Trzeba przyznać, że angażu- gruntu, ur. i zam. w Wojno- 35. Mosler Franz 03.11.1919; 23 fragment szyn sprzed 100 lat? Tekst, bogaty i w osobiste zrażonych do państwa niemiec- jąc się w działalność polskich wicach, lat 39, Schepankowitz To pytanie zostawiam krzano- szczegóły, nie ukazałby się bez kiego, mając w świeżej pamię- biur na terenie o wyraźnych III. Fitzner Karl – rolnik, ur. 36. Langer Agnes 04.11.1919; wiczanom, szczególnie emery- pomocy dwóch osób - Josefa ci tragiczny i pełen wyrzeczeń proniemieckich sympatiach, i zam. w Wojnowicach, lat 31, 20; Gross Hoschuetz towanym kolejarzom. Zosta- Piela i Gregora Juretzka. oraz strat czas I wojny światowej. musiano wykazać się wielką od- I V. Fichner Josef – ślusarz, ur. 37. Stanjura Karoline ła jeszcze pamięć o tej trage- Piotr J. Pawliczek Z drugiej strony, nowo powstała wagą cywilną. Co ciekawe, przy- i zam. w Wojnowicach, lat 68, 04.11.1919; 34; Gross Ho- Polska była dla wielu nieznana, woływany dokument o składach schuetz jawiła się jako daleka, obca, nie- osobowych polskich biur spo- Na koniec, trzeba koniecznie 38. Wosnitzek Franz 04.11.1919; pewna. Nieraz decydowała zim- rządzono w języku niemieckim! dodać gwoli uzupełnienia: to, iż 32; Gross Hoschuetz Urząd Miejski na kalkulacja: przynależność do W końcu mało który Górnoślą- ktoś znalazł się w 1920 r. w pol- 39. Jakubith Josef 05.11.1919; w Krzanowicach jakiego państwa mogła się bar- zak potrafił wtedy pisać po pol- skim czy niemieckim biurze 46; Schepankowitz dziej opłacać i zapewnić spokoj- sku, ponieważ w szkołach uczo- plebiscytowym nie oznacza, że 40. Lusar Johann 05.11.1919; 32 Godziny urzędowania: ny byt? no pisania po niemiecku. Na tam pozostał, albo, że wskutek Deutsch-Krawarn wtorek: 7.30-17.30 Dla strony polskiej miej- potrzeby niniejszego artykułu różnych wydarzeń i doświad- 41. Petrzik Berta 08.11.1919; 39; scowości zamieszkane głównie dokonano przekładu na polski, czeń nie zmienił później poglą- Kranowitz pozostałe: 7.30-15.00 przez tzw. „Morawców” (Bo- tylko personalia podając w ory- dów! Albo, że jego potomkowie 42. Bednorz Anna 10.11.1919; rucin, Krzanowice, Pietraszyn) ginalnym zapisie. A zatem, kim nie mieli innych zapatrywań niż 27; Zawadzki Wydawca: Wydawnictwo i Agencja Informacyjna były szczególnie ciężkim tere- byli ci „polscy królowie”, jak to „starziki”. Bo przecież, górnoślą- 43. Gambietz Sofie 13.11.1919; WAW Grzegorz Wawoczny nem dla zdobycia głosów, po- uszczypliwie nazywała ich lud- skie dzieje związane z postawa- 28; Koenigshuette ul. Pod Widokiem 20, 47-400 Racibórz nieważ ich ludność prezento- ność nie popierająca polskich mi wobec rządzących naszym 44. Mikolajski Josefa 15.11.1919; tel. 605 685 485 wała zazwyczaj proniemieckie dążeń na Śląsku? regionem państw czy też z wy- 30; Deutsch-Krawarn e-mail: [email protected] postawy polityczne. Polacy upa- borem tożsamości znają wiele 45. Plonetzka Hedwig trywali swych szans na zdoby- Oto lista: takich przypadków zmian. Ot, 18.11.1919;19; Bogutschuetz Redaktor naczelny: Grzegorz Wawoczny cie głosów w miejscowościach, Bojanów: nasza górnośląska specyfika. Skład: Fabryka Informacji Sp. z o.o. w których dominowała ludność I. Stuchly Wienc – rolnik, uro- 24 października 2019 roku Druk: Polskapresse sp. z o.o., Sosnowiec posługująca się dialektami gór- dzony w Bolesławiu, zamiesz- Kamil Kotas (Chałupki) minęło 100 od tamtego zdarze- nośląskimi, zaliczanymi przez kały w Bojanowie, lat 53, KRZANOWICE 16

GMINA NA STAREJ FOTOGRAFII Krzanowice w latach 20. XX wieku

Dawna zagroda w Wojnowicach (Oberschlesien im Bild) SPORT STRZELMY GOLA BIAŁACZCE Siatkarski maraton w Krzanowicach Kapitan LKS Wojnowice prosi o pomoc UKS lepszy od Pszczyny Mieszkający w Wojnowicach Mateusz miał do tej pory jedną pasję. Była nią pił- ka nożna. Do tej pory był kapitanem C-klasowego LKS Wojnowice, dla którego W meczu XIX kolejki I Ligi Siatkówki Kobiet krzanowicki UKS podejmował, 7 zdobył wiele goli. Teraz jego codzienność wygląda zgoła inaczej. Jest nią szpitalna marca, ekipę Centrum POSiR Pszczyna. Pozycje obu ekip w tabeli zdecydowanie sala i chemioterapia. wskazywały ekipę gości jako faworyta. Krzanowiczanki pokazały się jednak z do- brej strony, wygrywając z zespołem z Pszczyny po ciężkim, pięciosetowym boju. Największą pasją Mateusza a z kolegami z drużyny przygo- To był ostatni mecz przed epidemią. jest piłka nożna. Do tej po- towywaliśmy się do obchodów ry sprawował funkcję kapita- stulecia wojnowickiego klubu na LKS Wojnowice, który wy- sportowego - mówi Mateusz stępuje na szczeblu C-klasy z Wojnowic. Podokręgu Racibórz. Swą pa- Mateusz nie wie jeszcze co sję chciał przekazać młodsze- prawda, czy będzie potrzebo- mu pokoleniu, dlatego rozpo- wał dawcy niespokrewnionego. czął kurs trenerski. Przed nim Zachęca jednak do rejestrowa- ważny egzamin na trenera pił- nia się w bazie potencjalnych karskiego. Niestety, los mocno dawców. - Wiem, że jest wie- pokrzyżował jego plany. W po- le osób chorych na białaczkę, łowie lutego usłyszał diagnozę, którzy potrzebują dawcy, a nikt która brzmiała - ostra białacz- z rodziny nie może im pomóc. ka szpikowa. Przez to stanął do trzymać i odłożyć na później Ciężko jest znaleźć swojego ge- jeszcze trudniejszego egzami- wszystkie swoje plany. Przecież netycznego bliźniaka, a każda nu, którym będzie walka z cięż- dopiero co się ożeniłem, prze- zarejestrowana osoba zwiększa ką chorobą. prowadziliśmy się z żoną do szansę chorych. - Nie mogłem uwierzyć, że nowego mieszkania i plano- mając tylko 28 lat muszę się za- waliśmy powiększenie rodziny, www.dkms.pl/pl/zostan-dawca

Pierwszy set był bez większej Gdy wszystkim wydawało potrzebna była gra na przewagi. historii. Zespół gospodyń szyb- się, że trzecia partia, oraz wy- W tym aspekcie zdecydowanie ko wypracował przewagę, którą grana w niej ekipy gospodyń więcej zimnej krwi zachowały Szofer z Ukrainy za mocno docisnął gaz wraz z upływem czasu systema- jest jedynie formalnością, stało siatkarki z Pszczyny, dzięki cze- tycznie powiększał. Choć ekipa się coś nieprawdopodobnego. mu wygrały seta numer cztery z Pszczyny robiła co mogła nie To ekipa Pszczyny przypuściła 26:28, doprowadzając do stanu Siatkarki nie dojechały na mecz zdołała nawiązać równej wal- serię ataków, które zakończyły 2:2 w całym spotkaniu. Do wy- ki z drużyną Tomasza Kuziaka. się zdobyczą punktową. Tym ra- łonienia zwycięzcy konieczny Ostatecznie pierwsza partia po- zem to zespół Tomasza Kuziaka był więc tie-break. wędrowała na konto krzanowi- musiał gonić wynik, co nie było W nim sytuacja prezentowa- Zawodniczki JKS SMS Jastrzębie Zdrój nie dojechały czanek w stosunku 25:15. sprawą łatwą. Lekkie rozpręże- ła się bardzo podobnie jak w se- w sobotę, 1 lutego, na mecz z UKS Krzanowice. Powo- Drugi set sobotniego pojedyn- nie po wygraniu dwóch setów cie czwartym. Znów obie ekipy ku należał już do nieco bardziej odcisnęło swe piętno. Trzecia grały punkt za punkt. W koń- dem było przekroczenie prędkości przez wiozącego je wyrównanych. Zespół gospodyń partia padła więc łupem ekipy cówce seta jednak to krzanowi- kierowcę z Ukrainy. po raz kolejny starał się narzucić UKS Centrum, co oznaczało, że czanki odskoczyły rywalkom, przeciwnikowi swój styl gry, lecz rezultat meczu brzmiał w tym dzięki czemu wygrały decydu- dobra analiza poczynań Krzano- momencie 2:1. jącą partię 15:13, a całe spotka- Bus z siatkarkami został za- tu. Musiał je dowieźć kolega. Tu wic z pierwszego seta przyniosła Dla kibiców zgromadzonych nie 3:2. Obecnie zespół Toma- trzymany około 15.30 w Krzy- pojawił się kolejny problem. Był skutki. Zapędy krzanowiczanek, w hali sportowej przy Akacjo- sza Kuziaka ma na swym koncie żanowicach na ul. Wyzwolenia. kłopot z trafieniem na miejsce mające na celu ucieczkę rywalo- wej nie był to jednak koniec dwadzieścia siedem punktów, Kierowca o 25 km/h przekro- kontroli. Wszystko zajęło sporo wi szybko zostały zniwelowane. emocji. Czwarty set od począt- co daje mu ósmą lokatę w tabeli. czył dozwoloną prędkość. Jak czasu. Dotarł około 19.00. Mecz dzie. Nie było w tym winy klu- Zdało się to jednak na niewiele, ku był bardzo wyrównany. Obie GS UKS Krzanowice - UKS się okazało, to 28-latek z Ukra- miał się rozpocząć o 17.00. bu. Musimy tylko ustalić termin gdyż i tak zespół gospodyń oka- ekipy szły łeb w łeb, a wskazanie Centrum POSiR Pszczyna iny. Pojazd, którym kierował Dla kierowcy skończyło się - powiedział nam trener krzano- zał się ponownie lepszy. Tym ra- tej, która miała większe szanse 3:2 (25:15; 25:23; 19:25; 26:28; był sprawny. Problem w tym, to mandatem karnym. Siatkarki, wiczanek, Tomasz Kuziak. zem w stosunku 25:23. Oznaczało na jego wygranie było praktycz- 15:13) że nie wziął ze sobą dokumen- niestety, około 3,5 godziny spę- (w) to prowadzenie Krzanowic w ca- nie niemożliwe. Ostatecznie do Katarzyna Kubik tów - prawa jazdy i karty poby- dziły w busie. - Mecz się odbę- łym spotkaniu 2:0. rozstrzygnięcia stanu tej partii