Amborellales Nymphaeales Austrobaileyales

Acorales Eenzaadlobbigen Alismatales Ericales Petrosaviales Pandanales De orde Ericales is gebaseerd op Dioscoreales ongeveer 20 families. Er zijn vee Liliales de Theales (Tetrameristaceae, M Asparagales Diapensiaceae, Sladeniaceae, Pe Arecales en Sarraceniaceae), Commeliniden Dasypogonales Geraniales (Balsaminaceae), Vio Poales Commelinales (), Lecythidales (L Zingiberales (Symplocaceae), Primulales (Prim Enkele families zijn van andere Ceratophyllales Byblidaceae, en de Mitrastemon Chloranthales Er zijn 2 kleine families verplaat naar de Cornales en de Byblidac Canellales Piperales Meestal worden de Cornales als Magnoliiden Magnoliales Asteriden gezien, maar een and Laurales aan als zustergroep. Ranunculales De meeste Ericales zijn houtige Sabiales bladeren. De bloemen zijn erg v Proteales vergroeidbladig en regelmatig. Trochodendrales Buxales veel meeldraden. , L een belangrijk onderdeel van d Gunnerales Berberidopsidales Dilleniales Ericales Caryophyllales The order Ericales is based on mole Santalales 20 families. Many families have bee Saxifragales Theales (Tetrameristaceae, Marcgra Geavanceerde tweezaadlobbigen Vitales Sladeniaceae, Pentaphylacaceae, Eb Crossosomatales and some from other orders, such a Geraniales (Fouquieriaceae), Solanales (Polemo Myrtales Cornales (Symplocaceae), Primulales Zygophyllales Celastrales Malpighiales Balsaminaceae Fabiden Oxalidales Tetrameristace Fabales Marcgraviacea Rosales Fouquieriacea Cucurbitales Polemoniacea Fagales Lecythidaceae Sladeniaceae Brassicales Pentaphylacac Malviden Malvales Sapindales Primulaceae Sapotaceae Cornales Theaceae Ericales Symplocaceae Asteriden Styracaceae Garryales Diapensiaceae Lamiiden Gentianales Actinidiaceae Solanales Roridulaceae Lamiales Sarraceniacea Clethraceae Aquifoliales Cyrillaceae Campanuliden Apiales Ericaceae Dipsacales Mitrastemona 20 Asterales borellales Ericales mphaeales strobaileyales orales smatales Ericales rosaviales ndanales De orde Ericales is gebaseerd op moleculaire kenmerken en omvat oscoreales ongeveer 20 families. Er zijn veel families bijgekomen, de meeste uit ales de Theales (Tetrameristaceae, Marcgraviaceae, Theaceae, paragales Diapensiaceae, Sladeniaceae, Pentaphylacaceae, Ebenaceae, ecales Styracaceae en Sarraceniaceae), en enkele uit andere ordes, zoals de sypogonales Geraniales (Balsaminaceae), Violales (Fouquieriaceae), Solanales ales mmelinales (Polemoniaceae), Lecythidales (Lecythidaceae), Cornales giberales (Symplocaceae), Primulales (Primulaceae) en Sapotales (Sapotaceae). Enkele families zijn van andere afgesplitst: de Roridulaceae van de atophyllales Byblidaceae, en de Mitrastemonaceae van de Rafflesiaceae. Im oranthales Er zijn 2 kleine families verplaatst naar andere ordes: de Grubbiaceae naar de Cornales en de Byblidaceae naar de Lamiales. Tetrameris nellales Meestal worden de Cornales als zustergroep van de rest van de Dit is een klein erales struiken uit tro gnoliales Asteriden gezien, maar een andere moleculaire studie wijst de Ericales bladsteel en g urales aan als zustergroep. vrucht is droog nunculales De meeste Ericales zijn houtige planten met verspreide, enkelvoudige veel bijwortels biales bladeren. De bloemen zijn erg variabel, maar de meeste zijn teales vergroeidbladig en regelmatig. Enkele families hebben bloemen met chodendrales veel meeldraden. Sapotaceae, Lecythidaceae en Ebenaceae vormen xales een belangrijk onderdeel van de struiklaag in tropisch regenwoud. Vlambloem nnerales De Vlambloem beridopsidales 400 soorten va eniales Ericales uit gematigde yophyllales The order Ericales is based on molecular characters, and contains about Halfrond en w ntalales 20 families. Many families have been added, most of them from the order soms een onaa ifragales Theales (Tetrameristaceae, Marcgraviaceae, Theaceae, Diapensiaceae, vaak tegenove ales Sladeniaceae, Pentaphylacaceae, Ebenaceae, Styracaceae, and Sarraceniaceae), meer, de kroo ossosomatales and some from other orders, such as Geraniales (Balsaminaceae), Violales vergroeid. De raniales (Fouquieriaceae), Solanales (Polemoniaceae), Lecythidales (Lecythidaceae), doosvrucht. In rtales Cornales (Symplocaceae), Primulales (Primulaceae), and Sapotales (Sapotaceae). ( c en Gil gophyllales Roridulaceae has been taken out of astrales Byblidaceae, and Mitrastemonaceae lpighiales Balsaminaceae of Rafflesiaceae. Two small families alidales Tetrameristaceae have been moved to another order: bales Marcgraviaceae Grubbiaceae to Cornales and Dadelpruim sales Fouquieriaceae Deze familie o curbitales Polemoniaceae Byblidaceae to Lamiales. met een zwart gales Lecythidaceae The order Cornales is usually Ze hebben gaa Sladeniaceae considered to be sister group to the De bloemen z ssicales Pentaphylacaceae rest of the , but one lvales Ebenaceae 4-tallig, de vru molecular study considers Ericales to pindales Primulaceae Het zwarte ho be sister to all other Asterids. Sapotaceae afkomstig van rnales Theaceae Most Ericales are woody with eben cales Symplocaceae spirally arranged, simple leaves. enkele soorten Styracaceae The flowers are variable, but most rryales Diapensiaceae zoals bijvoorb ntianales Actinidiaceae are regular and sympetalous. kaki). De Dade anales Roridulaceae In some families a large number of (Diospyros lotu miales Sarraceniaceae stamens is present in each flower. Nederland we Clethraceae Sapotaceae, Lecythidaceae, and uifoliales Cyrillaceae Ebenaceae are an important part of ales Ericaceae psacales Mitrastemonaceae the understorey in tropical erales rainforests. Balsemienfamilie (Balsaminaceae) Deze familie omvat 2 geslachten met 1000 soorten van vlezige, bijna altijd kale kruiden die voornamelijk in de tropen voorkomen. De bladeren hebben geen steunblaadjes en staan meestal verspreid. De bloemen zijn 2-zijdig symmetrisch, met een gespoorde kelk en 5 kroonbladen. De doosvrucht springt met kracht open. Hydrocera triflora, it de enige soort in dit geslacht, is een waterplant uit het Indomaleise gebied, met een bes als vrucht. In Nederland komen 5 soorten Springzaad (Impatiens) voor, waarvan e alleen het inheemse Groot Springzaad (I. noli-tangere) hier niet als tuinplant uit Azië of Amerika is ingevoerd. Het Vlijtig Liesje (I. walleriana) is een bekende kamer- en balkonplant uit tropisch Afrika. Primula ). minima

Impatiens rivalis Guichelheil (Anag ae en Waterviolier (H Tetrameristaceae kamerplanten, zo Dit is een kleine familie met 3 geslachten en 5 soorten van altijdgroene bomen en Van het Amerikaa struiken uit tropisch Amerika en het Maleise gebied. De bladeren hebben een korte en de vruchten al ales bladsteel en geen steunblaadjes, en staan in een spiraal. De bloemen zijn regelmatig, de vrucht is droog of een bes. Pelliciera rhizophorae is een boom van mangrovebossen, met ge veel bijwortels en een spitse leerachtige vrucht. Sapotaceae De Sapotaceae is et en 11 soorten van T-vormige haren. Vlambloemfamilie (Polemoniaceae) steunblaadjes. De De Vlambloemfamilie omvat 18 geslachten en bijna vaak een opvallen 400 soorten van kruiden, soms struiken of lianen, komen nogal wat uit gematigde gebieden van het Noordelijk Manilkara en Pou Halfrond en westelijk Zuid-Amerika. De heeft gutta-percha (Pal soms een onaangename geur. De bladeren zijn vaak tegenoverstaand. De kelkbladen zijn min of ae), meer, de kroonbladen helemaal met elkaar vergroeid. De stempel is 3-lobbig, de vrucht is een doosvrucht. In Nederland worden de Jakobsladder ae). (Polemonium caeruleum), Vlambloem (Phlox), t of Cobaea en Gilia als tuinplant gekweekt. ceae lies der: Dadelpruimfamilie (Ebenaceae) Deze familie omvat ongeveer 4 geslachten met bijna 500 soorten van houtige planten met een zwarte schors en wortels. Het zijn meestal bomen die voorkomen in de tropen. Ze hebben gaafrandige bladeren in 2 rijen, vaak met donkere klieren aan de onderkant. the De bloemen zijn eenslachtig en 4-tallig, de vrucht is een bes. es to Het zwarte hout, ebbenhout, is vooral afkomstig van pseudebenus en Theestruik with Diospyros ebenum. De vruchten van enkele soorten Diospyros zijn eetbaar, Storaxboomf ost zoals bijvoorbeeld de kaki (Diospyros Deze familie omv kaki). De Dadelpruim of Godenpeer struiken uit warm r of (Diospyros lotus) uit Azië wordt in tropen. Ze hebbe er. Nederland wel als sierboom geplant. bladeren in een s De kroonbladen z rt of een doosvrucht. D Storaxboom (Styr Diospyros malabarica enkele soorten ui Sleutelbloemfamilie (Primulaceae) Kiwifamilie en van Over de samenstelling van deze familie bestaan nog Deze kleine fam k in de steeds verschillende opvattingen. Hier omvat de van struiken en eunblaadjes Sleutelbloemfamilie ook de overwegend tropische voorkomen, voo dig Theophrastaceae, Myrsinaceae en Maesaceae, in totaal gezaagde blader bladen. bijna 60 geslachten en bijna 2600 soorten. Het zijn De kroon- en ke ra triflora, meestal kruiden, maar soms houtige planten, die bloemen hebben uit het overwegend op het Noordelijk Halfrond voorkomen. De bekendste pl ederland De bladeren staan verspreid, tegenover elkaar of in deliciosa), die in aarvan kransen. De kroon is vergroeidbladig, de meeldraden ngere) hier staan tegenover de kroonbladen. Het vruchtbeginsel is d. Het Vlijtig meestal bovenstandig. De vrucht is meestal een alkonplant doosvrucht, maar soms een steenvrucht. Primula In Nederland komen uit deze familie 8 geslachten en minima 15 soorten voor, namelijk Waterpunge (Samolus), Dwergbloem (Centunculus), Zevenster (Trientalis), Guichelheil (Anagallis), Wederik (Lysimachia), Melkkruid (Glaux), Sleutelboem (Primula) en Waterviolier (Hottonia). Tot deze familie behoren enkele bekende tuin- en kamerplanten, zoals Sleutelbloem en Cyclamen (Cyclamen). en en Van het Amerikaanse geslacht Jacquinia wordt het hout gebruikt, n korte en de vruchten als gif bij de visvangst. elmatig, de bossen, met Sapotaceae Darlingtonia californica De Sapotaceae is een pantropische familie met ruim 50 geslachten en 11 soorten van bomen en struiken met latexkanalen en het einde van de T-vormige haren. De bladeren staan in een spiraal, meestal zonder 10 meeldraden, steunblaadjes. De bloemen hebben vrije, blijvende kelkbladen, en doosvrucht. In N vaak een opvallende stijl. De vrucht is vlezig. In deze familie tuinstruik uit No komen nogal wat eetbare vruchten voor (Chrysophyllum, Manilkara en Pouteria), en ook leveranciers van hout, oliën en gutta-percha ( en Payena). Palaquium gutta

Theefamilie (Theaceae) Deze familie heeft nog maar 7 geslachten en bijna 200 soorten van struiken en bomen, waarvan de meeste voorkomen in Zuidoost-Azië, en enkele in de Zuidoostelijke VS. De bladeren zijn dik en gezaagd, zonder steunblaadjes, en staan in een spiraal. De bloemen zijn vaak groot en alleenstaand, de kelk- en kroonbladen lijken op elkaar. Er zijn veel meeldraden. De vrucht is een doosvrucht. Het belangrijkste geslacht in deze familie is Camellia. e planten De bladeren van de oorspronkelijk uit Azië afkomstige de tropen. Theestruik, Camellia sinensis, worden meestal voor gebruik onderkant. gefermenteerd. Andere soorten, zoals C. japonica, zijn geliefde Moerasheide sierplanten, of leveren oliehoudende zaden. In deze familie v Theestruik zoals Azalea en Rhododendron), Storaxboomfamilie (Styracaceae) Deze familie omvat 11 geslachten en 160 soorten van bomen en struiken uit warmere streken van het Noordelijk Halfrond en de tropen. Ze hebben een harige schors en meestal gezaagde bladeren in een spiraal, met ster- of schubvormige beharing. De kroonbladen zijn met elkaar vergroeid. De vrucht is meestal een doosvrucht. De Sneeuwklokjesboom (Halesia) en de Storaxboom () worden als sierplant gekweekt, en van enkele soorten uit het laatste geslacht wordt hars gewonnen. Styrax benzoin Kiwifamilie (Actinidiaceae) H estaan nog Deze kleine familie omvat 3 geslachten en ruim 350 soorten vat de van struiken en klimplanten die meest in de tropen Ee ropische voorkomen, vooral in Amerika en Zuidoost-Azië. Ze hebben eae, in totaal gezaagde bladeren in een spiraal, zonder steunblaadjes. cu . Het zijn De kroon- en kelkbladen staan vrij van elkaar, en de an ten, die bloemen hebben veel meeldraden. De vrucht is een bes. ra oorkomen. De bekendste plant uit deze familie is de Kiwi (Actinidia Pi Straalstempel kaar of in deliciosa), die in Nederland soms verwildert. op meeldraden zo chtbeginsel is K al een Sarraceniaceae In deze familie komen 3 geslachten en ongeveer 15 soorten van slachten en vleesetende, kruidachtige, stengelloze planten voor, met molus), bekervormige bladeren in een rozet. De meeste komen uit Noord- entalis), Amerika, enkele groeien in de bergen van Guyana. De bloemen zijn em (Primula) groot, met vrijstaande kelk- en kroonbladen, en meestal veel - en meeldraden. De doosvruchten hebben veel kleine zaden.

Clethrafamilie (Clethraceae) Deze kleine familie omvat 2 geslachten en bijna 100 soorten van houtige planten uit warme streken van Amerika en Zuidoost-Azië. Darlingtonia californica De getande bladeren staan vaak bijeen aan het einde van de takken. De bloemen zijn vrij klein, met 10 meeldraden, en staan in vertakte bloeiwijzen. De vrucht is een doosvrucht. In Nederland is Clethra (Clethra alnifolia), een tuinstruik uit Noord-Amerika, op enkele plaatsen verwilderd. Tu (E Clethra arborea Heifamilie (Ericaceae) he alaquium gutta In deze familie zijn de Wintergroenfamilie (Pyrolaceae), de an Stofzaadfamilie (Monotropaceae), de Kraaiheidefamilie ee (Empetraceae) en de Epacridaceae opgenomen. De Heifamilie gr bijna omvat nu 126 geslachten en bijna 4000 soorten van meestal houtige de meeste planten, soms kruiden, die overal ter wereld voorkomen, maar Zuidoostelijke zelden in tropisch laagland. De bladeren zijn klein en enkelvoudig, steunblaadjes, zonder steunblaadjes. De bloemen zijn vaak hangend, urn- of H groot en buisvormig, met vergroeide kroonbladen. De 10 meeldraden op elkaar. springen vaak met poriën open. De vrucht is meestal een In svrucht. doosvrucht of een bes. gr amellia. In Nederland komen uit deze familie 11 geslachten en bijna ov komstige 20 soorten voor: Kraaihei (Empetrum), Dophei (Erica), gr voor gebruik Struikhei (Calluna), Rododendron (Rhododendron), Berendruif Se (Arctostaphylos), Lavendelhei (Andromeda), Bosbes (Vaccinium), Wintergroen (Pyrola, Orthilia en Moneses) en Stofzaad Moerasheide He (Monotropa). a In deze familie veel populaire sierplanten he zoals Azalea en Rododendron (beide Gr Rhododendron), en Struikhei (Calluna). th Th He

Am (E so M Styrax benzoin an Hei en Een heideveld is in Nederland een n cultuurlandschap: zonder begrazing of andere beheersmaatregelen raakt het hier razendsnel begroeid met een gras, het Pijpenstrootje (Molinia caerulea), en met Straalstempel opschietende boompjes en hogere struiken zoals Berken (Betula), Dennen (Pinus) en Krentenboompjes (Amelanchier). Dophei n ongeveer 15 soorten van e planten voor, met Op de Nederlandse heide groeit De meeste komen uit Noord- voornamelijk Struikhei (Calluna n van Guyana. De bloemen zijn vulgaris), een klein struikje dat in de bladen, en meestal veel late zomer massaal tot bloei komt en n veel kleine zaden. de heidevelden paars kleurt. De wetenschappelijke naam Calluna komt van het Griekse woord kallunein, voor en en verfraaien of reinigen, en slaat op het n uit gebruik om van deze struikjes bezems ost-Azië. en boenders te maken. Deze soort is en aan kenmerkend voor heidevelden in

Struikhei gematigde gebieden van het Noordelijk t is een Halfrond.

rd. Tussen de Struikhei groeit vaak de roze bloeiende Dophei (Erica). Ook Kraaihei (Empetrum nigrum) komt wel voor in Clethra arborea heidevelden, maar groeit net als de andere soorten ook op milie (Pyrolaceae), de andere zure gronden en in naaldbossen. De zwarte bessen zijn Kraaiheidefamilie eetbaar maar smakeloos. Lavendelhei (Andromeda polifolia) genomen. De Heifamilie groeit op vochtiger plaatsen: op hoogveen en in vennen. 00 soorten van meestal houtige wereld voorkomen, maar ren zijn klein en enkelvoudig, n vaak hangend, urn- of Heather den. De 10 meeldraden rucht is meestal een In the Netherlands, heaths depend on the presence of Man: without grazing or other ways of keeping it open, heaths speedily become 11 geslachten en bijna overgrown with Purple moor-grass (Molinia caerulea), and with quick- ), Dophei (Erica), growing shrubs and , such as Birch (Betula), Pine (Pinus), and ododendron), Berendruif Serviceberry (Amelanchier). meda), Bosbes (Vaccinium), eses) en Stofzaad Heaths in our country mainly consist of Heather (Calluna vulgaris), a small shrub flowering abundantly in late summer and clothing the heath in purple. The scientific name, Calluna, is derived from the Greek word kallunein, which means adorning or cleaning, because these shrubs are used in the manufacture of brooms and brushes. This characterizes heaths in temperate zones of the Northern Hemisphere.

Amongst Heather the pink-flowered Erica often grows. Crowberry (Empetrum nigrum) occurs on heaths, but it also occurs on other acid soils and in pine woods. The black berries are edible, but tasteless. Marsh rosemary (Andromeda polifolia) occurs in wet places: on moors and in bogs.