Mim39 Forma1
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ED‹TÖRDEN Geleceğin İstanbul’unu Düşünürken... Mart 2011 • Y›l: 11 • Say›: 39 Yay›n Türü: Yerel, süreli Bu yln ilk saysnda da İstanbul’un temel sorunlarn gündeme taşyarak meslektaşlarmzla paylaşabilme çabalarmz sürdürüyoruz. Özverili Yay›nlayan çalşmalarla uzmanlar, bilim insanlar olumlu gelişmeleri planlamay TMMOB Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi hedeflerken, diğer taraftan da uygulama alanndaki tartşmal projeler bütün Sahibi hzyla sürüyor. “Farkl” ya da “yeni” bir İstanbul yaratma özlemi, yeni imar TMMOB Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi ad›na planlarndan, koruma-arkeolojik sit alanlarna kadar geniş bir yelpazeye Deniz ‹nceday› yaylarak kentin kamu arazilerini, yeşil alanlarn, doğal kaynaklarn Genel Yay›n Yönetmeni yaplaşmaya açmaya hazrlanyor. Güncel örneklerden söz etmek gerekirse, uzun Deniz ‹nceday› süredir çeşitli platformlarda tartşlmakta olan TOKİ uygulamalar, planlanan Yay›n Koordinatörü tüp geçiş projesinin Tarihî Yarmada üzerindeki etkisi, Haliç Metro Geçişi Fatma Öcal Köprüsünün Süleymaniye Camii ve tarihî siluet ilişkisi, Sulukule’de tarihî sit ve kültür değerlerinde yitirilenler, Yenikap arkeolojik alanndaki arkeolojik Yaz› ‹flleri Sorumlusu Metin Karada¤ duyarszlk veya Boğaziçi 3. köprüsünün kentin yaşam alanlarnda yaratacağ tehditler hemen sralanabilir. Yay›n Kurulu Zafer Akay, Ayflen Ciravo¤lu, T. Gül Köksal, Kubilay Önal, TOKİ’nin konut sorununu salt barnma ihtiyacna bir yant olarak yorumlamas, Ahmet Tercan, H. Bülend Tuna, Mücella Yap›c› programn sosyal, kültürel ayaklarnn eksikliğini gündeme getirmiştir. Mart Dan›flma Kurulu aynn başnda İstanbul’da gerçekleştirilen Konut Kurultay’nda yerli ve yabanc Zeynep Ahunbay, Nur Ak›n, Ülkü Alt›noluk, Bilge Ar›kan, uzmanlarn da üzerinde durduklar gibi, konut sorunu sadece barnma Ersin Ar›soy, Harun Bat›rbaygil, Afife Batur, Cengiz Bektafl, gereksinimi çerçevesinde değerlendirilemeyecek bir sorundur. Konut üretim ‹hsan Bilgin, Çelen Birkan, Hasan Çak›r (Almanya), programlarnn, çevresel, kültürel ve sosyal bağlamdan yaltk olarak yaşama H. Besim Çeçener, Oktay Ekinci, Cengiz Eruzun, Nur Esin, geçirilmesi, bu yaklaşmla 480.000 civarnda konut üretilmiş olmas diğer bir Nuran Zeren Gülersoy, Sümer Gürel, Ersen Gürsel, Yücel Gürsel, Figen Kafesçio¤lu, Havva Kanbur (‹spanya), açdan bakldğnda, çözüm üretirken eş zamanl olarak sorun da üretilmesi Ruflen Kelefl, Do¤an Kuban, Mehmet Küçükdo¤u, Derya demektir. Nitekim Kurultayda ISOCARP (Uluslararas Şehir ve Bölge Planclar Oktay (K›br›s), Sabri Orcan, Selim Ökem, Deniz Erinsel Birliği) başkan, konut açğn gidermenin sadece siyasal ve saysal bir sorun Önder, Hakk› Önel, Gülflen Özayd›n, Hasan Cevat Özdil, olamayacağna, ardndaki sosyal ve kültürel bütüne dikkat çekmiştir. Kore gibi Asl› Erim Özdo¤an, Y›ld›z Sey, fiükrü Sürmen, Mete Tapan, yeni konut alanlar yaratma, yoksulluk mahallelerini iyileştirme deneyimini U¤ur Tarhan, Necdet Teymur, Afflar Timuçin, Rüksan Tuna, yaşamş bir ülkenin Mimarlar Enstitüsü (Korean Institute of Architects) Hülya Turgut, Y›ld›z Uysal, Mücella Yap›c›, Hüsnü Ye¤eno¤lu (Hollanda), Zekiye Yenen, Emre Zeytino¤lu başkan da, mesajlarnda ayn duyarllkla sosyal sürdürülebilirliğin altn çizmiştir. Tarand›¤› ‹ndeksler DAAI - Design and Applied Arts Index Burada vurgulanan eksiklik, genelde İstanbul kenti için önerilen birçok yenileme-dönüşüm ve restorasyon projelerinde karşlaşlan yaklaşm olmasndan Yay›n Yönetim Yaz›flma Adresi Kemankefl Cad. No.31 Karaköy, Beyo¤lu 34425 ‹stanbul dikkat çekicidir. Çevresel, sosyokültürel bağlamdan kopukluk, kamu yarar Tel: (212) 251 49 00 Faks: (212) 251 94 14 önceliğinin göz ard edilmesi ve kültürel sorumsuzluk gibi özellikler, Tarihî e-posta: [email protected] Yarmada koruma ve yenileme çalşmalarnda, liman alanlar (Haydarpaşa, www.mimarist.org/yayinlar/mimarist Galata vb.) düzenleme ve yenileme çalşmalarnda, büyük ulaşm projelerinde de Mali Koordinasyon temel bir ilkesel sorun olarak karşmza çkyor. Uygarlklar tarihine karş Sami Y›lmaztürk duyarllklar indirgemek, kentsel mekâna karş geliştirilen biçimsel ve yüzeysel yaklaşm ayn temele dayanyor. 21. yüzylda bir dünya, tarih ve kültür kenti Görsel Yönetmen Zehra fieno¤uz İstanbul’a karş geliştirilen vizyon, uzun erimde kentin geleceğe nasl taşnacağ konusunda doğal ve hakl olarak sivil toplumu, bilim kurumlarn ve meslek Ofset Haz›rl›k örgütlerini tedirgin ediyor, mücadeleye yönlendiriyor. Ekol Tan›t›m Kireçburnu, Prof.Dr. Aykut Barka Cad. Bu saymzn dosyasnda, “İstanbul’un Modern Miras” başlğyla, kentin ayn Alpaslan Sok. No: 42/2 Sar›yer 34457 ‹stanbul çerçevede değerlendirilebilecek başka bir konusunu açarken, modern miras ve Tel/Faks: (212) 223 81 51 (pbx) e-posta: [email protected] değerlerine yaklaşm konusundaki tartşmalara ve eleştirel bakşlara yer vermeye çalştk. Ayrca kentin ve genelde mimarlğn başat sorunlarna şk Bask›-Cilt tutan görüş ve inceleme yazlarn, değerli yazarlarmzn katklarn ve Mü-Ka Matbaas›, ‹stanbul Proje/Profil bölümümüzde uygulama alanndan başarl bir meslektaşmzla Tel: (212) 549 68 24 söyleşiyi bulacaksnz. Bask› Tarihi Mart 2011 39. saymzdan başlayarak, dergimizin sonuna “Çizgi” sayfasn ekliyoruz. Mimarlk, kent, yaşam üzerine güncel tartşmalardan kesitleri, değerli Da¤›t›m karikatürist Behiç Ak’n çizgileriyle bu sayfadan izleyebilirsiniz. Zip Da¤›t›m Reklam ve Yap›m Organizasyon Haziran 2011’de yaymlanacak bir sonraki saymzda dosya konumuz, kentin Mimarl›k Vakf› ‹ktisadi ‹flletmesi “afet” çerçevesindeki sorunlar ve konular olarak belirlendi. Konuya ilişkin Kemankefl Cad. No.31 Karaköy, Beyo¤lu 34425 ‹stanbul katklarnz her zaman olduğu gibi bizleri mutlu klacaktr. Tel: (212) 244 86 87 pbx Faks: (212) 244 86 88 Dergimizin okuyucularna daha iyi hizmet verebilmesi amacyla öneri ve Fiyat›: 7,50 TL eleştirilerinizi bekler, bir sonraki saymzda buluşuncaya dek sağlk ve esenlikler Y›ll›k abone ücreti: 26,00 TL dilerim... Ö¤rencilere % 50 indirim uygulan›r. “mimar.ist” dergisi Mimarlar Odas› ‹stanbul Büyükkent fiubesi üyelerine Sayglarmla, ücretsiz olarak gönderilir. Yaz›larda ileri sürülen görüfllerin sorumlulu¤u yazarlar›na aittir. Dergi ad› belirtilmek kofluluyla al›nt› yap›labilir. Deniz İnceday mimar•ist 2011/1 1 mimar.ist Mart 2011/1 ISSN 1302-8219 4 HABER / ETK‹NL‹K Dam Notlar›... / Hasan Çak›r............................................................................................................................ 4 Kentsel Dönüflüm ‹çin Halk Kat›l›m› ile Tasar›m: Interface Studio / Eser Ya¤c› ................................................ 6 7 KÜTÜPHANE Mimarl›kta Estetik Düflünce / fiehriban Çelebi ................................................................................................. 7 Yona Friedman: Drawings & Models / Dessins & Maquettes, 1945-2010 / Deniz ‹nceday›............................. 8 Sinemekân - Sinemada Mimarl›k / Derya Karada¤ .......................................................................................... 9 10 GÖRÜfi Bir Turnusol Örne¤i; Allianoi / Ahmet Yarafl ................................................................................................. 10 ‹ki Serginin Ard›ndan / Hasan Kuruyaz›c› ...................................................................................................... 14 20 ‹NCELEME Kültür Miras›m›z Afet Risklerine Ne Kadar Haz›rl›kl›? Haydarpafla Gar› Yang›n› / Zeynep Gül Ünal - F. Deniz Gündo¤du .....................................................................20 Buca Konutlar›nda Mahremiyet Düzeyi / Sevde Korkmaz - Emine Köseo¤lu .....................................................26 35 PROJE / PROF‹L Coflkun Karadeniz: “Mimarl›¤›n okul d›fl›nda da ciddi bir ö¤renim alan› vard›r...” / Söylefli: Deniz ‹nceday›.... 35 2 mimar•ist 2011/1 ‹Ç‹NDEK‹LER 45 DOSYA: “‹STANBUL’UN MODERN M‹MARLIK M‹RASI” Tart›flma: “20. Yüzy›l Yap›lar›n›n Koruma Sorunlar›” / Moderatörler: Ebru Omay Polat - Zafer Akay .................... 46 Modern Miras›n Metropole Özgü Koruma Sorunlar› ‹stanbul’da Modern Olmak / Ebru Omay Polat ................................................................................................. 55 Planlan›p Gerçeklefltirilmesinden 60 Y›l Sonra, De¤iflen Koflullar ve Kullan›c› Talepleri Do¤rultusunda Levent Mahallesi’nin Gelece¤i / Haydar Karabey ........................................................................................... 61 ‹stanbul’un Fark Edilmeyen “Modernite”si / Zafer Akay ................................................................................ 67 ‹stanbul-Yeniköy’de Modern Mimarl›k Miras› Örne¤i Bir Sedad Hakk› Eldem Yap›s›: Haraçç› Konutu / Füsun Seçer Kariptafl .......................................................... 76 Koruma Alan›nda Süregiden Parçalanm›fll›¤a Yönelik Bir Öneri 20. Yüzy›l Miras›n›n Gelece¤i ‹çin Güçler Birli¤i / T. Gül Köksal.................................................................... 82 85 E⁄‹T‹M Etik mi Teknoloji mi? / Michael K. Jenson...................................................................................................... 85 95 KENT ARKEOLOJ‹S‹ Antik Dönemde ‹stanbul Bo¤az› (Bosporos): Co¤rafyas›, Yerleflim Yerleri, Kutsal Alan, Yap› ve Limanlar› / F›rat Düzgüner................................................ 95 Il›su Baraj Alan›nda Bir Kurtarma Kaz›s›: Gre Amer Höyük, Batman / Gül Pulhan.........................................103 109 F ARKLI ‹NSANLIK DURUMLARI Bir Atölye Çal›flmas›n›n Özeti Görünmez Alanlar: Çoklu Alg›sal Stüdyo S›n›f› / Özlem Belir - Deniz Erinsel Önder .......................................109 112 Ç‹ZG‹ Behiç Ak ......................................................................................................................................................112