Os nomes galegos dos réptiles 2020 6ª ed. Citación recomendada / Recommended citation:

A Chave (20206): Os nomes galegos dos réptiles. Xinzo de Limia (Ourense): A Chave. http://www.achave.gal/wp-content/uploads/achave_osnomesgalegosdos_reptiles_2020.pdf

Fotografía: sapoconcho da Florida (Trachemys scripta ). Autor: Piero Perrone.

Esta obra está suxeita a unha licenza Creative Commons de uso aberto, con recoñecemento da autoría e sen obra derivada nin usos comerciais. Resumo da licenza: https://creativecommons.org/licences/by-nc-nd/4.0/deed.gl. Licenza completa: https://creativecommons.org/licences/by-nc-nd/4.0/legalcode#languages.

1 Notas introdutorias

O que contén este documento

Na primeira edición deste documento (2015) fornecéronse denominacións para as especies de réptiles galegos (e) ou europeos, e tamén para algunhas das especies exóticas máis coñecidas, xeralmente por teren algunha particularidade biolóxica ou seren moi comúns noutras áreas xeográficas, ou, nalgún caso, por seren tidas con frecuencia en cativerio.

Nas edicións posteriores, froito de novas pescudas e das achegas das persoas que visitan o web da Chave, engadíronse máis nomes galegos vernáculos, incorporáronse nomes galegos para máis réptiles doutras latitudes, agregáronse referencias bibliográficas e modificouse o nome galego dalgunha especie exótica por outro máis acaído ou correcto.

Nesta sexta edición (2020), corrixiuse algunha gralla, engadiuse o nome galego para algúns réptiles exóticos máis, reescribíronse as notas introdutorias e incorporouse o logo da Chave ao deseño do documento. Máis completa que as anteriores, nesta edición fornécense denominacións galegas para 865 especies e 12 subespecies de réptiles de todo o planeta.

2 A estrutura

En primeiro lugar preséntase unha clasificación taxonómica que considera as ordes e familias de réptiles, onde se apunta, de maneira xeral, os nomes galegos dos réptiles que hai en cada familia.

A seguir vén o corpo do documento, unha listaxe onde se indica, especie por especie, alén do nome científico, os nomes galegos e ingleses dos réptiles. Nesta listaxe específica, destácanse con fondo azul claro cada especie galega (35 réptiles). Inclúense nas especies destacadas con azul as cinco tartarugas mariñas que se poden atopar en augas galegas, dous réptiles das zonas fronteirizas: a lagartixa de dedas

dentadas (Acanthodactylus erythrurus ) e o lagarto verde (Lacerta bilineata ), e mais outros dous réptiles que habitan e se reproducen en Galiza pero que foron introducidos: o sapoconcho da Florida ou

sapoconcho de orellas vermellas (Trachemys scripta ) e a osga de Boettger (Tarentola boettgeri ).

Ao final inclúese unha lista coas referencias bibliográficas que foron utilizadas para a elaboración do presente documento. Nalgunhas desas referencias recóllense ou propóñense nomes galegos para os réptiles, quer xenéricos quer específicos. Outras referencias achegan nomes para os réptiles noutras linguas, que tamén foron tidos en conta. Alén diso, inclúense algunhas referencias básicas a respecto da metodoloxía e dos criterios terminolóxicos empregados.

3 Tratamento terminolóxico

De modo moi resumido, traballouse nas seguintes liñas e cos seguintes criterios :

En primeiro lugar, aprofundouse no acervo lingüístico galego. A respecto dos nomes dos réptiles, o galego dispón dunha chea de nomes vernáculos, tanto de nomes específicos (que designan un único animal) como de nomes xenéricos (que designan varios animais parecidos). Entre os específicos, encontramos nomes

como lagarto arnal para Timon lepidus ; lagarto ferreño para Lacerta schreiberi (nalgunha localidade, este

nome tamén para Timon lepidus ) ; bicha cega ou escouparón cego para Blanus cinereus ; liscanzo, coas

variantes escáncer, liscánzaro, liscrán e licanzo, entre outros nomes, para Anguis fragilis ; no galego

fronteirizo de Asturias, lagartón e a variante largatón para Lacerta bilineata (=Lacerta viridis bilineata ) ; no galego fronteirizo de San Ciprián de Hermisende, lagarto de cabeza azul para Lacerta schreiberi etc. Entre os nomes xenéricos, encontramos lagartixa (ou lagarta), cobra, víbora, esgonzo, sapoconcho, tartaruga, crocodilo etc. Coas denominacións xenéricas galegas formáronse despois denominacións específicas para réptiles doutras latitudes.

Procurouse tamén na bibliografía especializada en zooloxía en lingua galega, onde xa se ten empregado, por exemplo, o nome tartaruga de coiro para Dermochelys coriacea ou sapoconcho de orellas vermellas

para Trachemys scripta . Así mesmo, procurouse na bibliografía terminolóxica galega, onde xa se teñen feito propostas para especies autóctonas, como cobra cega para Blanus cinereus ou cobra lisa para as especies do xénero Coronella (en harmonía co portugués e con outras linguas que empregan esta

denominación para o xénero Coronella ), e propostas para especies exóticas, como agama común para Agama agama, agama de pescozo negro para Acanthocercus atricollis, cobras voadoras para as especies do xénero Chrysopelea, cobra tigre para Notechis scutatus, cobra leopardina para Zamenis situla, cobra touro para Pituophis catenifer, cabeza de cobre para Agkistrodon contortrix, cabeza de cobre australiana para Austrelaps superbus, boa esmeralda para Corallus canina ou boa de Cook para Corallus cookii, entre outras.

Para algúns nomes recorreuse á lusofonía, seguíndomos o criterio recollido nas Normas ortográficas e morfolóxicas do idioma galego (RAG e ILG) do ano 2004: “Para o arrequecemento do léxico culto, nomeadamente no referido aos ámbitos científico e técnico, o portugués será considerado recurso fundamental, sempre que esta adopción non for contraria ás características estruturais do galego”. Deste xeito, por exemplo, incorporáronse denominacións xenéricas como lagartiños para os réptiles do xénero Ameivula, iguaniñas para os réptiles da familia Hoplocercídeos, papaventos para os da familia Dactiloídeos (nomes procedentes do Brasil, onde viven estes réptiles), tartarugas de sorriso para as tartarugas do xénero Pelomedusa, lagartos lisos para os lagartos do xénero Diploglossus, lagartos xacaré para os do xénero Abronia, dragonciños para os réptiles do xénero Stenocercus, bicudas para as cobras do xénero Oxybelis, e nomes específicos para outras especies exóticas, como cobra do lodo para Gomesophis brasiliensis, cobra

espada común para Tomodon dorsatus, cobra chata para Xenodon merremii, caninana para a cobra

americana Spilotes pullatus, matamatá amazónica ou matamata amazónica para Chelus fimbriata , pitón

oliva para Liasis olivaceus, lagarto de contas para Heloderma horridum, lagarto vasoira para Nucras ornata ,

lagartiño de rabo grande para Placosoma glabellum, calango de máscara azul para Tropidurus chromatops,

4 calango pintadiño para Tropidurus lagunablanca, calango seringueiro para Plica plica, tartaruga irradiada para Astrochelys radiata , basilisco marrón para Basiliscus vittatus etc.

Tivéronse tamén presentes nomes de réptiles procedentes do portugués de Mozambique, como víbora asopradora (Bitis arietans), víbora de Berg (Bitis atropos), víbora dos pantanos (Proatheris superciliaris), camaleón de Setaro (Bradypodion setaroi ), mamba negra (Dendroaspis polylepis), varano das rochas (Varanus albigularis) etc. Igualmente do portugués de Mozambique, e tamén do portugués usado en Angola, adoptáronse as denominacións de cobras cegas para as serpes da familia Tiplopídeos, cobras fío para as da familia Leptotiplopídeos e cobras lobo para as do xénero Lycophidion.

Un outro recurso foi considerar os nomes científicos, en latín, de modo paralelo ás denominacións desas especies de réptiles noutras linguas. É o caso dos anfisbenios (xénero do nome científico: Amphisbaena ), dos basiliscos (xénero científico : Basiliscus ), ou dos varanos (xénero científico : Varanus ), por exemplo, coincidentes cos nomes destes réptiles noutras linguas latinas. De modo semellante, moitos modificadores para nomes galegos específicos foron tirados do nome científico como caimán negro ou xacaré negro para Melanosuchus niger, crocodilo do Nilo para Crocodylus niloticus , saponcho pintado ou tartaruga pintada para Chrysemys picta , sapoconcho de Hoge para Mesoclemmys hogei etc.

Para algunhas especies, usouse o nome vernáculo indíxena. Así, o nome tuatara para Sphenodon punctatus (tomado do maorí ), denominación relativamente coñecida, pois a mesma adopción teñen feito a maioría das linguas que posúen nome para este réptil. De modo semellante, o nome xenérico sucurí para os ofidios do xénero Eunectes (do tupí sukurí, voz largamente usada no Brasil ), para os que tamén existe en galego o nome preferente anaconda (por súa vez tomado do támil: anai-kondra ); o nome xararaca para as serpentes suramericanas do xénero Bothrops (tomado do tupí, tamén incorporado ao brasileiro e adoptado por varias linguas); o nome mamba para os ofidios do xénero Dendroaspis (do ronga de Mozambique, posteriormente incorporado a moitas linguas); tartaruga angonoka para Astrochelys yniphora (do malgaxe angonoka, igualmente adoptado por varias linguas para esta tartaruga); ou o nome cascabel massasauga ou cobra cascabel massasauga para Sistrurus catenatus

(tomado do oxibwa massasauga, e incorporado tamén a varias linguas ).

Para réptiles relativamente coñecidos, cando menos nos ámbitos divulgativos, aplicáronse os nomes que, coincidentes, teñen en diversos idiomas. Por exemplo, denominacións como crocodilo americano para

Crocodylus acutus , iguana mariña para Amblyrhynchus cristatus , camaleón de Jackson para Trioceros jacksonii , demo espiñento para Moloch horridus , dragón de Komodo para Varanus komodoensis, osga satánica para Uroplatus phantasticus, tartarugas de caixa para as especies do xénero Terrapene , dragóns barbudos para as especies do xénero Pogona, chacahualas (ou chuckwallas) para as especies do xénero Sauromalus etc., que noutros idiomas teñen estes mesmos nomes ou modificadores.

Finalmente, nesta sexta edición preséntanse por primeira vez un nome galego para Euleptes europaea : osga das penedías. A distribución de Euleptes europaea inclúe principalmente Sardeña e Córsega, e tamén varios illotes e arquipélagos próximos e pequenas zonas costeiras continentais, francesas e italianas. Habita en penedías da costa e interiores.

5 Máis dun nome para unha especie

.- Algúns réptiles dos máis coñecidos teñen varios nomes vernáculos galegos, usados na lingua durante séculos.

.- Outros réptiles, se cadra non tan coñecidos ou identificados na cultura popular, teñen recibido na bibliografía herpetolóxica galega diversas denominacións.

.- Ademais, nalgúns casos, o que poucos anos atrás era considerada unha única especie, hoxe a comunidade científica recoñece que son realmente dúas ou tres especies diferentes, que é preciso redenominar.

.- Para alén diso, no ámbito divulgativo, cada vez é máis frecuente encontrarmos denominacións galegas para réptiles exóticos.

Por todos estes motivos, ás veces hai máis dun nome para unha especie. Por exemplo, no caso dunha

especie autóctona, lagarto ferreño, lagarto de cabeza azul e lagarto das silvas para Lacerta schreiberi ; ou, como un exemplo para especies exóticas, anacondas e sucurís para os ofidios do xénero Eunectes. Todos os anteditos nomes son correctos, pódese usar calquera deles.

Recoméndase sempre o primeiro, porén, como preferente. O seguinte –ou seguintes– aparecen neste documento marcados coa abreviatura sin., que indica que son sinónimos do primeiro, o principal, na consideración da Chave. Nos exemplos dados, os preferentes serían respectivamente lagarto ferreño e anacondas, aínda que, como xa apuntamos, calquera deles é válido, e dependería do contexto e do criterio de cada persoa usar un ou outro nome, ou facer referencia a máis dun deles.

6 Malpolon monspessulanus : : cobregón e cobra rateira

A respecto da denominación galega para Malpolon monspessulanus, unha especie de cobra autóctona bastante grande –pode superar os dous metros de lonxitude–, mais que non é perigosa para o ser

humano, optouse polo seguinte criterio :

.- Recomendar como nome preferente cobregón, unha denominación empregada na bibliografía herpetolóxica galega para esta especie e recollida igualmente en léxicos e dicionarios galegos. O nome cobregón de Malpolon monspessulanus, na actualidade incluída na familia Lamprophiidae, ademais, permite formar doadamente o nome das outras dúas especies do xénero Malpolon que hai no planeta,

semellantes á especie autóctona : cobregón de Moila para Malpolon moilensis e cobregón oriental para Malpolon insignitus.

.- Incluír cobra rateira como nome sinónimo para Malpolon monspessulanus, denominación adoptada do portugués e tamén empregada na bibliografía herpetolóxica galega para esta especie.

Que apareza cobra rateira como sinónimo e non como preferente para Malpolon monspessulanus é por causa de que esta mesma denominación é usada para nomear outro grupo de cobras asiáticas da familia

Colubridae. Concretamente, para as cobras do xénero Ptyas ( 13 especies recoñecidas na actualidade) e

as do xénero Coelognathus ( 7 especies recoñecidas na actualidade). Os nomes de cada unha das serpes destoutra familia fórmanse a partir do nome xenérico ratsnake en inglés, Rattenschlange en alemán ou tamén cobra rateira en portugués (e adoptado facilmente en galego).

Darlle preferencia ao nome cobregón para as especies do xénero Malpolon da familia Lamprophiidae, e a cobra rateira para as especies dos xéneros Ptyas e Coelognathus da familia Colubridae diferénciaas máis claramente.

En calquera caso, ambos os nomes son válidos para Malpolon monspessulanus. Dependerá do contexto e

do criterio de cada persoa usar cobregón ou cobra rateira ao falar da especie, ou facer referencia aos dous nomes.

7 Osga e ladra

Estes dous nomes, osga e ladra, foron tidos en conta no momento de sistematizar a denominación galega para os lagartos da infraorde Gekkota. Divididos na actualidade en sete familias, teñen todos unhas

características comúns : cabeza larga e achatada con ollos prominentes, a maioría con pupilas verticais, corpo tamén achatado, dedas relativamente arredondadas e grandes, e a capacidade de rubiren por paredes verticais e andaren polos teitos de cabeza para baixo sen caeren. Viven nas zonas temperadas ou quentes do planeta, e hai máis de 1.500 especies.

Na Galiza habitan dúas especies: unha delas é autóctona (Tarentola mauretanica ); a outra é introducida

(Tarentola boettgeri ). Ambas as dúas son moi escasas.

Osga é orixinariamente un nome portugués, que vén sendo utilizado no ámbito da herpetoloxía galega para a especie autóctona xa desde a década dos anos 80. Está recollido nalgún dicionario de galego actual e tamén nalgúns vocabularios galegos (das ciencias naturais, de 1991; e forestal, de 2012). No está clara cal é a motivación semántica de osga, talvez estea en relación coa aversión popular cara a estes animais (pola súa parte, inofensivos e beneficiosos, pois eliminan unha chea de insectos). Neste recurso léxico da Chave, recoméndase osga como nome preferente para as especies deste grupo.

Ladra é un nome orixinariamente galego recollido para Tarentola mauretanica, e a motivación deste nome para a especie, aínda que non está clara, parece estar igualmente relacionada coa aversión popular cara a estes animais. De feito, ladra é un nome que en galego tamén se recolle –e con máis frecuencia– para o alacrán, un animal completamente diferente, pero que popularmente está connotado de igual modo de maneira negativa: bichoco que pode morder ou picar. Mesmo existe un refrán con ladra referido ao alacrán: Se te morde a ladra, busca saba e aixada, paralelo a outro, tamén sobre o alacrán: Se te morde un alacrán, busca cura e sancristán, que mañá te enterrarán.

Ou sexa : en relación cos réptiles deste grupo, o nome ladra ten pouca especificidade e pouca tradición de uso, e, do punto de vista terminolóxico, non é o mellor candidato para nomealos. Por conseguinte, neste léxico da Chave, inclúese ladra para algunha especie das máis coñecidas como sinónimo de osga, pero non como nome principal.

8 Lagartixa e lagarta

Lagartixa e lagarta teñen suscitado opinións diversas no ámbito da terminoloxía galega, nomeadamente a partir do cuestionamento de lagartixa como castelanismo e a consideración ou non de lagarta como a palabra equivalente propiamente galega.

A Chave non considerou lagartixa un castelanismo, a pesar de que a súa orixe se encontra na palabra

castelá lagartija . Lagartixa é unha voz abondo recollida na tradición lexicográfica galega e abondo usada na fala, empregada así mesmo na bibliografía herpetolóxica galega. Úsase así mesmo lagartixa en portugués e no galego do Bierzo. No galego de Asturias, xunto con lagartixa, existen as variantes llagartixa e largatixa. Ademais, existe en outra denominación vernácula sinónima, puntualmente, que é lagartiña.

En galego tamén existe para estes réptiles o sinónimo lagarta, aínda que lagartixa (ou lagartiña) parecen denotar un tamaño máis pequeno que lagarta. Neste recurso léxico da Chave, recoméndase lagartixa de preferencia para a maioría destas especies, e lagarta de preferencia para Zootoca vivípara (lagarta das brañas), que é notabelmente máis grande. Non obstante, coidamos que calquera denominación formada con lagartixa sería equivalente ou sinónima da mesma denominación formada con lagarta e viceversa: lagarta das brañas ou lagartixa das brañas, lagartixa rabuda ou lagarta rabuda etc.

9 O adxectivo preto / preta

Con frecuencia considérase que preto / preta é un adxectivo que non existe en galego (que preto sería o adxectivo portugués, e negro sería o adxectivo galego). O adxectivo preto, co mesmo ou moi parecido significado de negro, é tamén un adxectivo galego. A pesar de que se usa moi pouco, está vivo na lingua popular con este significado (por exemplo, cando en galego se fala de san Benito Preto, dos feixóns pretos, ou das persoas africanas, os pretos de África). En español ten a súa correspondencia con prieto / prieta. En portugués úsase preto con moita máis frecuencia (e tamén negro).

Así mesmo, o adxectivo preto aparece recollido na tradición lexicográfica galega (nunha chea de dicionarios, léxicos e glosarios), até con expresións feitas con este adxectivo (“andar coma un preto de Angola”, para nos referir a alguén que anda todo enzoufado ou cheo de lama).

Independentemente do adxectivo preto, en galego existe tamén o adverbio de lugar preto (coa variante perto) como sinónimo de cerca. No entanto, preto adverbio e preto adxectivo non se pronuncian do mesmo modo. Hai falantes que, ademais de coñeceren o adxectivo, distinguen foneticamente entre o adxectivo preto (con e pechado) e o adverbio preto (con e aberto). É dicir, para estes falantes son dúas palabras que soan de modo moi diferente e así as usan e así as describen (o adxectivo preto descríbeno como sinónimo de negro), o que demostra aínda máis a galeguidade do adxectivo.

Por conseguinte, se ben é certo que non se debería abusar no uso do adxectivo preto, tampouco debería censurarse pois tamén é galego. N' Os nomes galegos dos réptiles, emprégase case exclusivamente o adxectivo negro e negra. No caso de dúas serpes africanas que teñen esta cor, unha mamba e unha naxa, Dendroaspis polylepsis e Naja (Afronaja) nigricollis, respectivamente, recóllense os nomes destas

especies xa referenciados no portugués de Mozambique e no portugués de Angola : mamba negra para Dendroaspis polylepsis, e naxa preta ou naxa cuspideira preta para Naja (Afronaja) nigricollis, que teñen certa tradición de uso na lusofonía. De todos os réptiles presentados neste documento, a naxa preta, ou naxa cuspideira preta, por tanto, é a única especie para a que se recomenda o uso deste adxectivo.

10 Á procura do nome galego dun réptil neste documento

Para consultarmos axiña o nome galego dun réptil no que estamos interesados :

Se sabemos o seu nome científico, unha boa opción é ter o recurso léxico descargado en formato PDF e introducir no buscador do PDF o nome latino do xénero dese réptil, que é o primeiro dos dous que normalmente forman o seu nome científico. Ao clicarmos no xénero latino introducido no buscador, vainos aparecer onde é que está ese xénero no documento, destacándoo con algún tipo de sombreado. Se estamos na listaxe específica, o nome do xénero verémolo na esquerda da fila, e ao lado, no centro da fila, veremos o seu nome en galego, con letra máis grande e azul.

Pode ser que atopemos varios réptiles co mesmo xénero latino : daquela hai que saber o nome latino completo, o xénero e mais a especie, para achar o nome galego do que nos interesa.

Outra opción é se coñecemos o nome inglés dese réptil : podemos escribilo no buscador do PDF e vannos ir aparecendo os nomes dos réptiles que teñan ese nome en inglés (á beira, no centro da fila, con letra máis grande e azul, habemos atopar o seu nome en galego).

Por moitos e diversos motivos, non se inclúen os nomes en castelán dos réptiles. Para sabermos cal é a correspondencia entre o nome castelán dun réptil e o nome galego, necesitamos coñecer o seu nome

científico . Así, por exemplo, a tartaruga mariña que en castelán se chama tortuga laúd ten o nome

científico Dermochelys coriacea ; se escribimos Dermochelys coriacea no buscador do PDF aparécenos o lugar do documento onde se encontra ese nome científico, e á beira, no centro da fila, atopamos o seu

nome en galego : tartaruga de coiro.

Co buscador do PDF tamén podemos procurar o nome dunha familia. Así, por exemplo, se escribimos Blanidae (ou se escribimos Blanídeos), aparécenos o lugar do documento onde se encontra o nome desta familia: na listaxe da clasificación taxonómica (no inicio do documento) ou na listaxe das especies (no corpo propiamente do documento). Clicando outra vez no buscador, imos dun lugar para o outro.

11 Agradecemento

O equipo da Chave quere expresar o seu agradecemento a todas as persoas que a través da sección contacte do sitio web envían comentarios, suxestións, puntualizacións... a respecto dos contidos dos recursos léxicos sobre a fauna e a flora. Todas as opinións son lidas con atención e interese. Aínda que non todas son tidas en conta, algunhas serven para puír ou enriquecer o xa publicado, e nalgún caso mesmo nos levaron a unha nova edición do documento. Moitas grazas, e animamos a todos os usuarios/as a continuar con esta retroalimentación positiva e construtiva.

Así mesmo e de maneira particular, queremos agradecer a colaboración do Piero Perrone, que achegou a

fotografía do sapoconcho da Florida (Trachemys scripta ) para a ilustración d' Os nomes galegos dos réptiles.

12 Clase: Réptiles (Reptilia)

Orde: Crocodilinos (Crocodilia)

Familia: Aligatorídeos (Alligatoridae) : aligátores (ou xacarés), caimáns (ou xacarés) Familia: Gavialídeos (Gavialidae) : gaviais

Familia: Crocodilídeos (Crocodylidae) : crocodilos

Orde: Quelonios (Chelonia ou Testudines) Familia: Quinosternídeos (Kinosternidae) : sapoconchos, tartarugas almiscaradas

Familia: Podocnemidídeos (Podocnemididae) : sapoconchos

Familia: Pelomedusídeos (Pelomedusidae) : sapoconchos, tartarugas de sorriso

Familia: Xeoemidídeos (Geoemydidae) : sapoconchos

Familia: Quelídeos (Chelidae) : sapoconchos, matamatás

Familia: Emidídeos (Emydidae) : sapoconchos, tartarugas de caixa

Familia: Trioniquídeos (Trionychidae) : sapoconchos de carapaza mol

Familia: Testudinídeos (Testudinidae) : tartarugas de terra, xabutís

Familia: Platisternídeos (Platysternidae) : tartaruga cabezuda

Familia: Quelidrídeos (Chelydridae) : tartarugas de auga doce

Familia: Quelonídeos (Cheloniidae) : tartarugas mariñas

Orde: Esfenodontes ou Rincocéfalos (Sphenodontida ou Rynchocephalia) Familia: Esfenodontídeos (Sphenodontidae): tuatara

13 Orde: Escamados (Squamata)

Suborde: Serpentes ou Ofidios (Serpentes ou Ophidia)

Familia: Tiplopídeos (Typhlopidae) : cobras cegas

Familia: Leptotiplopídeos (Leptotyphlopidae) : cobras fío

Familia: Boídeos (Boidae) : boas, anacondas (ou sucurís)

Familia: Pitonídeos (Pythonidae) : pitóns

Familia: Elapídeos (Elapidae) : naxas, cobras, cobras tigre australianas, corais (ou cobras coral), mambas, cabezas de cobre, cobras mariñas (ou serpentes mariñas) Familia: Colubrídeos (Colubridae) : cobras, cobras voadoras, cobras de auga, cobras raiadas, cobras tigre africanas, caninana, bicudas, rateiras (ou cobras rateiras)

Familia: Lamprofídeos (Lamprophiidae) : cobras, cobras lobo, cobregóns

Familia: Viperídeos (Viperidae) :

Subfamilia: Azemiopíneos (Azemiopinae) : víboras

Subfamilia: Crotalíneos (Crotalinae) : cascabeis (ou serpes cascabel), crótalos, mocasíns (ou serpes mocasín), xararacas, xararacón, xararacuzú, surucucús

Subfamilia: Viperíneos (Viperinae) : víboras, víboras cornudas, víboras noiteiras

Familia: Dipsadídeos (Dipsadidae) : falsas corais, cobras, cobras corredeiras, cobras espada

Suborde: Anfisbenas ou Anfisbenios (Amphisbaenia)

Familia: Anfisbenídeos (Amphisbaenidae) : anfisbenios (ou cobras de dúas cabezas) Familia: Blanídeos (Blanidae) : cobras cegas

Suborde: Lagartos (Lacertilia) Familia: Helodermatídeos (Helodermatidae) : lagarto de contas, monstro do Xila

Familia: Coritofanídeos (Corytophanidae) : basiliscos

Familia: Iguanídeos (Iguanidae) : iguanas, chacahualas (ou chuckwallas)

Familia: Hoplocercídeos (Hoplocercidae) : iguaniñas, pitoco

14 Familia: Agamídeos (Agamidae) : dragóns voadores, dragóns acuáticos, dragóns barbudos, lagarto de gola, demo espiñento, hidrosauros, agamas

Familia: Varanídeos (Varanidae) : varanos, dragón de Komodo

Familia: Dactiloídeos (Dactyloidae) : papaventos

Familia: Leiosaurídeos (Leiosauridae) : papaventos

Familia: Lacertídeos (Lacertidae) : lagartixas (ou lagartas), lagartos Familia: Cordilídeos (Cordylidae) : zonuros, lagarto armadillo, lagartos achatados

Familia: Teídeos (Teiidae) : teiús, xacururís, xacarerana, tixubinas, calangos, calanguiños

Familia: Tropidurídeos (Tropiduridae) : calangos, tamacuaré, tamacuarés de espiño, dragonciños

Familia: Filodactilídeos (Phyllodactylidae) : osgas

Familia: Esferodactilídeos (Sphaerodactylidae) : osga das penedías

Familia: Xeconídeos (Gekkonidae) : osgas

Familia: Eublefarídeos (Eublepharidae) : osgas leopardo

Familia: Diplodactilídeos (Diplodactylidae) : osgas

Familia: Cameleonídeos (Chamaeleonidae) : camaleóns, camaleonciños

Familia: Policrotídeos (Polychrotidae) : lagartos preguiza (ou camaleóns americanos)

Familia: Anguídeos (Anguidae) : liscanzos, lagartos lisos, lagartos xacaré Familia: Escincídeos (Scincidae) : esgonzos, escincos, lagartixas de vidro

Familia: Ximnoftalmídeos (Gymnophthalmidae) : cobras de pés, lagartos, lagartos da terra, lagartiños

15 Clase: Réptiles (Reptilia)

Orde: Crocodilinos (Crocodilia)

Familia: Aligatorídeos (Alligatoridae) : aligátores (ou xacarés), caimáns (ou xacarés)

Alligator mississippiensis aligátor americano American alligator sin.: xacaré americano

Alligator sinensis aligátor da China Chinese alligator sin.: xacaré da China

Caiman crocodilus caimán de lentes spectacled caiman sin.: xacaré de lentes white caiman

Caiman latirostris caimán de papo amarelo broad-snouted caiman sin.: xacaré de papo amarelo

Caiman yacare caimán do Pantanal yacare caiman sin.: xacaré do Pantanal

Melanosuchus niger caimán negro black caiman sin.: xacaré negro

Paleosuchus palpebrosus caimán de Cuvier Cuvier’s dwarf caiman sin.: caimán anano de Cuvier Cuvier’s caiman sin.: xacaré de Cuvier, xacaré anano de dwarf caiman Cuvier

Paleosuchus trigonatus caimán de Schneider smooth-fronted caiman sin.: caimán anano de Schneider Schneider’s dwarf caiman sin.: xacaré de Schneider, xacaré anano Schneider’s smooth-fronted caiman de Scheneider

Familia: Gavialídeos (Gavialidae) : gaviais

Gavialis gangeticus gavial común gharial (ou simplemente gavial) gavial fish-eating crocodile

Tomistoma schlegelii gavial da Malaisia false gharial sin.: gavial malaio Malayan gharial sin.: falso gavial Sunda gharial

16 Familia: Crocodilídeos (Crocodylidae) : crocodilos

Crocodylus acutus crocodilo americano American crocodile

Crocodylus intermedius crocodilo do Orinoco Orinoco crocodile

Crocodylus johnstoni crocodilo australiano freshwater crocodile Australian freshwater crocodile Johnstone’s crocodile

Crocodylus mindorensis crocodilo filipino Philippine crocodile sin.: crocodilo das Filipinas Philippine freshwater crocodile Mindoro crocodile

Crocodylus moreletii crocodilo mexicano Morelet’s crocodile sin.: crocodilo de Morelet Mexican crocodile

Crocodylus niloticus crocodilo do Nilo Nile crocodile sin.: crocodilo africano do Nilo

Crocodylus novaeguineae crocodilo da Nova Guinea New Guinea crocodile

Crocodylus palustris crocodilo persa mugger crocodile sin.: crocodilo hindú mugger Indian crocodile Persian crocodile marsh crocodile

Crocodylus porosus crocodilo mariño saltwater crocodile sin.: crocodilo de auga salgada estuarine crocodile sin.: crocodilo poroso Indo-Pacific crocodile

Crocodylus rhombifer crocodilo cubano Cuban crocodile

Crocodylus siamensis crocodilo siamés Siamese crocodile

Crocodylus suchus crocodilo do deserto West African crocodile sin.: crocodilo africano occidental desert crocodile

Mecistops cataphractus crocodilo de fociño delgado African slender-snouted crocodile (=Crocodylus cataphractus)

Osteolaemus tetraspis crocodilo anano dwarf crocodile African dwarf crocodile bony crocodile

17 Orde: Quelonios (Chelonia ou Testudines)

Familia: Quinosternídeos (Kinosternidae) : sapoconchos, tartarugas almiscaradas

Kinosternon arizonense sapoconcho de Arizona Arizona mud turtle

Kinosternon creaseri sapoconcho de Creaser Creaser's mud turtle

Kinosternon flavescens sapoconcho amarelo yellow mud turtle

Staurotypus salvinii tartaruga almiscarada xigante giant musk turtle

Sternotherus carinatus tartaruga carenada razor-backed musk turtle sin.: tartaruga almiscarada carenada

Sternotherus odoratus tartaruga almiscarada common musk turtle sin.: tartaruga almiscarada común eastern musk turtle stinkpot

Familia: Podocnemidídeos (Podocnemididae) : sapoconchos

Erymnochelys madagascariensis sapoconcho malgaxe Madagascan big-headed turtle

Podocnemis expansa sapoconcho da Amazonia Arrau river turtle sin.: sapoconcho xigante da Amazonia South American river turtle giant South American turtle

18 Familia: Pelomedusídeos (Pelomedusidae) : sapoconchos, tartarugas de sorriso

Pelusios adansonii sapoconcho de Adanson Adanson's mud turtle

Pelusios carinatus sapoconcho aquillado African keeled mud turtle

Pelusios castaneus sapoconcho acastañado West African mud turtle

Pelusios castanoides sapoconcho amarelado yellow-bellied mud turtle

Pelusios nanus sapoconcho anano African dwarf mud turtle

Pelusios niger sapoconcho anegrado West African black turtle

Pelusios rhodesianus sapoconcho da Rodesia variable mud turtle Rhodesian mud turtle Mashona hinged terrapin

Pelusios sinuatus sapoconcho dentado serrated hinged terrapin

Pelusios subniger sapoconcho amourado East African black mud turtle

Pelusios williamsi sapoconcho de Williams Williams' mud turtle

Pelomedusa barbata tartaruga de sorriso árabe Arabian helmeted turtle

Pelomedusa galeata tartaruga de sorriso surafricana South African helmeted turtle

Pelomedusa gehafie tartaruga de sorriso eritrea Eritrean helmeted turtle

Pelomedusa kobe tartaruga de sorriso tanzana Tanzanian helmeted turtle

Pelomedusa neumanni tartaruga de sorriso queniana Kenyan helmeted turtle var.: tartaruga de sorriso kenyana

Pelomedusa olivacea tartaruga de sorriso do Sahel Sahelian helmeted turtle

Pelomedusa schweinfurthi tartaruga de sorriso centroafricana Central African helmeted turtle

Pelomedusa somalica tartaruga de sorriso somalí Somali helmeted turtle

Pelomedusa subrufa tartaruga de sorriso común common helmeted turtle

Pelomedusa variabilis tartaruga de sorriso occidental West African helmeted turtle

19 especie galega

Familia: Xeoemidídeos (Geoemydidae) : sapoconchos

Geoclemys hamiltonii sapoconcho de Hamilton black pond turtle spotted pond turtle black spotted turtle Indian spotted turtle Hamilton's terrapin

Mauremys japonica sapoconcho xaponés Japanese pond turtle

Mauremys leprosa sapoconcho mediterráneo Spanish pond turtle sin.: sapoconcho leproso Mediterranean turtle sin.: sapoconcho riscado

Mauremys reevesii sapoconcho chinés Chinese pond turtle sin.: sapoconcho de Reeves Chinese three-keeled pond turtle Reeves' turtle

Familia: Quelídeos (Chelidae) : sapoconchos, matamatás

Acanthochelys macrocephala sapoconcho do Pantanal big-headed Pantanal swamp turtle sin.: tartaruga do Pantanal Pantanal swamp turtle

Acanthochelys pallidipectoris sapoconcho do Chaco Chaco side-necked turtle

Acanthochelys radiolata sapoconcho amarelo do Brasil Brazilian radiolated swamp turtle

Acanthochelys spixii sapoconcho negro black spine-neck swamp turtle sin.: sapoconcho de espiños spiny-neck turtle sin.: sapoconcho de Spix Spix's sideneck turtle

Hydromedusa maximiliani sapoconcho da serra Brazilian snake-necked turtle

Hydromedusa tectifera sapoconcho pescozudo Argentine snake-necked turtle sin.: tartaruga pescozuda South American snake-necked turtle

Mesoclemmys hogei sapoconcho de Hoge Hoge's sideneck turtle

Phrynops geoffroanus sapoconcho de barbicha Geoffroy's toadhead turtle Geoffroy's side-necked turtle

Platemys platycephala sapoconcho achatado twist-necked turtle flat-headed turtle

Chelus fimbriata matamatá amazónica Amazon mata mata var.: matamata amazónica mata mata mata-mata

Chelus orinocensis matamatá do Orinoco Orinoco matamata var.: matamata do Orinoco

20 especie galega

Familia: Emidídeos (Emydidae) : sapoconchos, tartarugas de caixa

Chrysemys picta sapoconcho pintado painted turtle sin.: tartaruga pintada

Clemmys guttata sapoconcho pingado spotted turtle

Deirochelys reticularia sapoconcho reticulado chiken turtle

Emys blandingii sapoconcho de Blanding Blanding's turtle (=Emydoidea blandingii) sin.: tartaruga de Blanding

Emys orbicularis sapoconcho europeo European pond turtle European pond terrapin

Emys trinacris sapoconcho siciliano Sicilian pond turtle

Glyptemys insculpta sapoconcho dos bosques wood turtle (=Clemmys insculpta) (=Emys insculpta)

Glyptemys muhlenbergii sapoconcho de Muhlenberg bog turtle (=Clemmys muhlenbergii) sin.: tartaruga de Muhlenberg

Malaclemys terrapin sapoconcho diamantino diamondback terrapin

Pseudemys alabamensis sapoconcho da Alabama Alabama red-bellied cooter (=Pseudemys rubiventris alabamensis) sin.: sapoconcho de plastrón vermello da Alabama red-bellied turtle Alabama

Pseudemys nelsoni sapoconcho de Nelson Florida red-bellied cooter (=Pseudemys rubiventris nelsoni) sin.: sapoconcho de plastrón vermello de Florida red-bellied turtle Nelson

Pseudemys peninsularis sapoconcho peninsular peninsula cooter

Pseudemys rubiventris sapoconcho de plastrón vermello northern red-bellied cooter northern red-bellied turtle American red-bellied turtle

Pseudemys texana sapoconcho do Texas Texas river cooter sin.: sapoconcho do río Texas

Trachemys scripta sapoconcho da Florida red-eared slider sin.: sapoconcho de orellas vermellas red-eared terrapin sin.: sapoconcho americano Galiza: especie introducida

21 Terrapene carolina tartaruga de caixa común common box turtle

Terrapene coahuila tartaruga de caixa de Coahuila Coahuilan box turtle aquatic box turtle

Terrapene nelsoni tartaruga de caixa de Nelson spotted box turtle Sierra box turtle Nelson's box turtle

Terrapene ornata tartaruga de caixa enfeitada western box turtle ornate box turtle

Familia: Trioniquídeos (Trionychidae) : sapoconchos de carapaza mol

Cycloderma aubryi sapoconcho de Aubry Aubry's flapshell turtle

Cycloderma frenatum sapoconcho do Zambeze Zambeze flapshell turtle

22 Familia: Testudinídeos (Testudinidae) : tartarugas de terra, xabutís

Aldabrachelys gigantea tartaruga das Seicheles Aldraba giant tortoise (=Geochelone gigantea) sin.: tartaruga xigante das Seicheles var.: tartaruga das Seychelles, tartaruga xigante das Seychelles

Astrochelys radiata tartaruga irradiada radiated tortoise (=Geochelone radiata)

(=Testudo radiata)

Astrochelys yniphora tartaruga angonoka angonoka tortoise (=Testudo yniphora) plugshare tortoise Madagascar angulated tortoise

Centrochelys sulcata tartaruga de esporas africana African spurred tortoise (=Geochelone sulcata) sulcata tortoise (=Testudo sulcata)

Chelonoidis carbonaria xabutí piranga red-footed tortoise

Chelonoidis chilensis xabutí arxentino Chaco tortoise sin.: tartaruga do Chaco Argentine tortoise Patagonian tortoise southern wood tortoise

Chelonoidis denticulata xabutí amarelo yellow-footed tortoise Brazilian giant tortoise South American yellow-footed tortoise

Chelonoidis nigra complex tartarugas das Galápagos Galapagos tortoises sin.: tartarugas xigantes das Galápagos Galapagos giant tortoises

Chelonoidis abingdonii tartaruga xigante da Pinta Pinta Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Pinta Pinta Island tortoise Pinta giant tortoise Abingdon Island giant tortoise Abingdon Island tortoise extinta

Chelonoidis becki tartaruga xigante do volcán Wolf Wolf Volcano giant tortoise Wolf Volcán giant tortoise Volcán Wolf giant tortoise Volcán Wolf tortoise

Chelonoidis chathamensis tartaruga xigante de San Cristóbal San Cristobal giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa de San Chatham Island giant tortoise Cristóbal Chatham Island tortoise

Chelonoidis darwini tartaruga xigante de Santiago Santiago Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa de Santiago James Island tortoise San Salvador giant Tortoise

Chelonoidis duncanensis tartaruga xigante de Pinzón Pinzon giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa de Pinzón Pinzon Island giant tortoise Duncan Island tortoise Duncan Island giant tortoise

23 Chelonoidis hoodensis tartaruga xigante da Española Hood Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Española Hood Island tortoise Española giant tortoise

Chelonoidis nigra tartaruga xigante da Floreana Floreana giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Floreana Floreana Island tortoise Charles Island giant tortoise extinta

Chelonoidis phantastica tartaruga xigante da Fernandina Fernandina Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Fernandina Fernandina Island tortoise Narborough Island giant tortoise

Chelonoidis porteri tartaruga xigante da Santa Cruz Pinta Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Santa Cruz Pinta Island tortoise

Chelonoidis vicina tartaruga xigante da Isabela Isabela Island giant tortoise sin.: tartaruga xigante da illa Isabela Cerro Azul tortoise Iguana Cove tortoise

Chersina angulata tartaruga angulada angulate tortoise

Geochelone burchardi tartaruga xigante de Tenerife Tenerife giant tortoise extinta

Geochelone gymnesica tartaruga xigante de Menorca Menorca giant tortoise extinta

Geochelone robusta tartaruga xigante de Malta Malta giant tortoise extinta

Geochelone vulcanica tartaruga xigante de Gran Canaria Gran Canaria giant tortoise extinta

Geochelone elegans tartaruga estrelada da India Indian star tortoise sin.: tartaruga estrelada indiana

Geochelone platynota tartaruga estrelada da Birmania Burmese star tortoise sin.: tartaruga estrelada birmanesa

Homopus aerolatus tartaruga bicuda common padloper parrot-beaked tortoise

Homopus femoralis tartaruga do Karoo greater padloper Karoo cape tortoise

Indotestudo elongata tartaruga alongada elongated tortoise

Indotestudo forstenii tartaruga de Forsten Forsten's tortoise

Indotestudo travancorica tartaruga de Travancore Travancore tortoise

Kynixis belliana tartaruga de Bell Bell’s hinge-back tortoise Bell’s hinged tortoise Bell’s eastern hinged tortoise

Kynixis natalensis tartaruga de Natal Natal hinge-back tortoise Natal hinge-backed tortoise Natal hinged tortoise

Kynixis spekii tartaruga de Speke Speke’s hinge-back tortoise Speck’s hinged tortoise

24 Malacochersus tornieri tartaruga das gretas pancake tortoise Tornier's tortoise

Manouria emys tartaruga xigante asiática Asian giant tortoise Asian forest tortoise Asian brown tortoise

Manouria impressed tartaruga gravada impressed tortoise

Stigmochelys pardalis tartaruga leopardo leopard tortoise (=Geochelone pardalis)

Testudo angulata tartaruga angulada angulate tortoise

Testudo graeca tartaruga grega spur-thighed tortoise Greek tortoise

Testudo hermanni tartaruga mediterránea Hermann’s tortoise

Testudo horsfieldi tartaruga rusa Russian tortoise sin.: tartaruga de Horsfield Hordfield’s tortoise Afghan tortoise

Testudo kleinmanni tartaruga exipcia Egyptian tortoise Leith's tortoise

Testudo marginata tartaruga marxinada marginated tortoise

Psammobates geometricus tartaruga xeométrica geometric tortoise

Psammobates oculifer tartaruga do Kalahari serrated tortoise Katahari tent tortoise serrated tent tortoise

25 especie galega

Familia: Platisternídeos (Platysternidae) : tartaruga cabezuda

Platysternon megacephalum tartaruga cabezuda big-headed turtle

Familia: Quelidrídeos (Chelydridae) : tartarugas de auga doce

Chelydra serpentina tartaruga víbora common snapping turtle sin.: tartaruga mordedora

Macrochelys temminckii tartaruga aligátor alligator snapping turtle sin.: tartaruga xacaré

Familia: Quelonídeos (Cheloniidae) : tartarugas mariñas

Eretmochelys imbricata tartaruga carei hawksbill sea turtle sin.: tartaruga mariña carei

Lepidochelys kempii tartaruga de Kemp Kemp’s ridley sea turtle sin.: tartaruga mariña de Kemp Atlantic ridley sea turtle sin.: tartaruga mariña pequena

Lepidochelys olivacea tartaruga olivácea olive ridley sea turtle sin.: tartaruga mariña olivácea

Dermochelys coriacea tartaruga de coiro leatherback sea turtle sin.: tartaruga mariña de coiro lute turtle leathery turtle

Chelonia mydas tartaruga verde green sea turtle sin.: tartaruga mariña verde green turtle

Caretta caretta tartaruga mestiza loggerhead sea turtle sin.: tartaruga mariña común loggerhead turtle sin.: tartaruga mariña cabezuda

Natator depressus tartaruga australiana flatback sea turtle sin.: tartaruga mariña australiana

26 Orde: Esfenodontes ou Rincocéfalos (Sphenodontida ou Rynchocephalia)

Familia: Esfenodontídeos (Sphenodontidae) : tuatara

Sphenodon punctatus tuatara tuatara

27 Orde: Escamados (Squamata)

Suborde: Serpentes ou Ofidios (Serpentes ou Ophidia)

Familia: Tiplopídeos (Typhlopidae) : cobras cegas

Afrotyphlops angolensis cobra cega pintada spotted blind snake

Afrotyphlops anomalus cobra cega xigante Angolan giant blind snake Angolan giant blind-snake anomalous beaked snake

Afrotyphlops congestus cobra cega manchada blotched blind snake

Afrotyphlops lineolatus cobra cega de liñas lineolate blind snake

Afrotyphlops schlegelii cobra cega de Schlegel Schlegel's beaked blind snake

(=Typhlops schlegelii ) Schlegel's giant blind snake

Afrotyphlops schmidti cobra cega de Schmidt Schmidt's blind snake Schmidt's blind-snake

Rhinotyphlops lalandei cobra cega de Delalande Delalande's beaked blind snake

(=Typhlops lalandei ) Delalande's blind snake

Familia: Leptotiplopídeos (Leptotyphlopidae) : cobras fío

Leptotyphlops conjunctus cobra fío do Cabo Cape thread snake

Leptotyphlops distanti cobra fío de Distant Distant's thread snake

Leptotyphlops kafubi cobra fío de Shaba Shaba thread snake

Leptotyphlops pungwensis cobra fío do Pungüé Pungwe thread snake

Leptotyphlops scutifrons cobra fío de Peter Peter's thread snake

Leptotyphlops telloi cobra fío de Tello Tello's thread snake

Myriopholis longicauda cobra fío rabilonga long-tailed thread snake (=Leptotyphlops longicaudus) long-tailed threadsnake

Namibiana labialis cobra fío de Damara Damara thread snake

Namibiana latifrons cobra fío de Benguela Benguela thread snake Sternfeld's thread snake

28 Familia: Boídeos (Boidae) : boas, anacondas (ou sucurís)

Acrantophis dumerili boa de Duméril Dumeril's boa

(=Boa dumerili ) sin.: boa malgaxe do sur Dumeril's ground boa

Acrantophis madagascariensis boa malgaxe do norte Madagascar ground boa

(=Boa madagascariensis ) Malagasy ground boa Madagascar boa

Boa constrictor boa constritora boa constrictor

Boa imperator boa centroamericana Central American boa constrictor Mexican west coast boa constrictor

Boa nebulosa boa dominicana nebulosa Dominican boa constrictor

(=Boa constrictor nebulosa ) Dominican clouded boa

Boa orophias boa de Santa Lucía St. Lucian boa

(=Boa constrictor orophias )

Calabaria reinhardtii boa de Calabar burrowing boa Calabar ground boa Calabar boa African burrowing python

Candoia aspera boa da Nova Guinea New Guinean boa New Guinean ground boa New Guinean viper boa

Candoia bibroni boa de Bibron Pacific boa Fiji boa

Candoia bibroni australis boa arborícola das Salomón Solomon Island tree boa Solomon Islands tree boa

Candoia bibroni bibroni boa das Fixi Fiji Island boa Pacific tree boa

Candoia carinata boa carenada Pacific boa

Candoia carinata carinata boa carenada da Nova Guinea New Guinea tree boa Schneider's bevelnosed boa

Candoia carinata tepedeleni boa carenada de Tepedelen Tepedelen's bevelnosed boa

Candoia paulsoni boa de Paulson Solomon Island ground boa sin.: boa terrestre das Salomón

Candoia superciliosa boa de Palau Palau bevel-nosed boa

Chilabothrus angulifer boa cubana Cuban boa (=Epicrates angulifer) Cuban tree boa

Chilabothrus inornatus boa de Porto Rico Puerto Rican boa (=Epicrates inornatus)

29 Chilabothrus striatus boa da Hispaniola Hispaniolan boa (=Epicrates striatus)

Chilabothrus subflavus boa da Xamaica Jaimacan boa (=Epicrates subflavus)

Corallus annulatus boa anelada ringed tree boa (=Boa annulata) annulated tree boa

Corallus batesii boa papagaia Amazon Basin emerald tree boa

Corallus blombergi boa de Blomberg Blomberg's tree boa

Corallus caninus boa esmeralda emerald tree boa (=Boa canina)

Corallus cookii boa de Cook Cook's tree boa

(=Boa cookii )

Corallus copranii boa do Ribeira sin.: boa do val do Ribeira

Corallus grenadensis boa de Granada Grenada tree boa Grenada Bank tree boa

Corallus hortulana boa veadeira garden tree boa

Corallus ruschenbergerii boa de Ruschenberger Central American tree boa Ruschenberger tree boa mangrove tree boa

Epicrates alvarezi boa arco iris da Arxentina Argentinian rainbow boa

(=Epicrates cenchria alvarezi )

Epicrates assisi boa arco iris da caatinga

Epicrates cenchria boa arco iris da Amazonia rainbow boa slender boa

Epicrates crassus boa arco iris do cerrado

Epicrates maurus boa arco iris colombiana brown rainbow boa

Eryx jaculus boa da area javelin sand boa

Lichanura orcutti boa de Orcutt northern three-lined boa

Lichanura trivirgata boa rosada rosy boa

Sanzinia madagascariensis boa de Nosy Komba Nosy Komba ground boa (=Boa mandrita)

Sanzinia volontany boa de Nosy Be Malagasy tree boa (=Sanzinia madagascariensis volontany) Madagascar tree boa

30 Eunectes spp. anaconda anaconda sin.: sucurí

Eunectes beniensis anaconda boliviana Bolivian anaconda sin.: sucurí boliviana

Eunectes deschauenseei anaconda de Deschauen dark-spotted anaconda sin.: sucurí de Deschauen

Eunectes murinus anaconda verde green anaconda sin.: sucurí verde

Eunectes notaeus anaconda amarela yellow anaconda sin.: sucurí amarela

31 Familia: Pitonídeos (Pythonidae) : pitóns

Antaresia childreni pitón de Children Children's python

Antaresia maculosa pitón manchada spotted python eastern small-blotched python eastern childrens python

Antaresia perthensis pitón pigmea pygmy python anthill python

Antaresia stimsoni pitón de Stimson Stimson's python

Apodora papuana pitón papúa Irian python (=Liasis papuana) Papuan python

Aspidites melanocephalus pitón de cabeza negra black-headed python

Aspidites ramsayi pitón de Ramsay woma python Ramsay's python sand python

Bothrochilus albertisii pitón de D'Albertis D'Albertis python northern white-lipped python

Bothrochilus biakensis pitón de Biak Biak whitelip python

Bothrochilus boa pitón das Bismarck Bismarck ringed python

Bothrochilus fredparkeri pitón de Fred Parker Karimui Basin whitelip python

Bothrochilus huonensis pitón da península de Huon Huon Peninsula whitelip python

Bothrochilus meridionalis pitón meridional southern whitelip python

Bothrochilus montanus pitón de Wau Wau whitelip python

Liasis fuscus pitón café brown water python

Liasis mackloti pitón de Macklot Macklot's python

Liasis mackloti savuensis pitón de Savu Savu python (=Liasis savuensis)

Liasis olivaceus pitón oliva olive python

Morelia azurea pitón azulada green tree python southern green python

Morelia bredli pitón de Bredl Bredl's python

Morelia carinata pitón carenada rough-scaled python

Morelia spilota pitón adamantina carpet python diamond python

Morelia viridis pitón verde green tree python southern green python

32 Malayopython reticulatus pitón reticulada reticulated python

(=Python reticulatus )

Malayopython timorensis pitón de Timor Timor python

(=Python timorensis )

Python anchietae pitón do Namibe Angolan python Anchieta's dwarf python

Python bivittatus pitón birmana Burmese python (=Python molurus bivittatus) sin.: pitón da Birmania

Python breitensteini pitón de Borneo Borneo python

(=Python curtus breitensteini ) Bornean short python Borneo short-tailed python

Python brongersmai pitón de Brongersma Brongersma's short-tailed python

Python kyaiktiyo pitón de Kyaiktiyo Myanmar short-tailed python Mon python

Python curtus pitón sanguínea short python blood python short-tailed python black blood python Sumatran short-tailed python

Python molurus pitón da India Indian python sin.: pitón indiana black tailed python

Python regius pitón real ball python royal python

Python sebae pitón africana African rock python sin.: pitón africana do norte

Python sebae natalensis pitón de Natal southern African python

(=Python natalensis ) sin.: pitón africana do sur lesser African python

Simalia amethistina pitón ametista amethystine python

(=Morelia amethistina ) scrub python

Simalia boeleni pitón de Boelen Boelen's python

(=Morelia boeleni )

Simalia clastolepis pitón das Molucas Moluccan python

(=Morelia clastolepis ) yellow python

Simalia kinghorni pitón de Kinghorn Australian scrub python

(=Morelia kinghorni )

Simalia nauta pitón das Tanimbar Tanimbar python

(=Morelia nauta )

Simalia tracyae pitón de Halmahera Halmahera python

(=Morelia tracyae )

33 Familia: Elapídeos (Elapidae) : naxas, cobras, cobras tigre australianas, cabezas de cobre, corais (ou cobras coral), mambas, cobras mariñas (ou serpentes mariñas)

Hemachatus haemachatus naxa cuspideira rinkhals (=Naja haemachates) sin.: naxa cuspideira de colar ring-necked spitting cobra ringhals

Naja (Afronaja) ashei naxa de Ashe Ashe’s spitting cobra sin.: naxa cuspideira de Ashe large brown spitting cobra

Naja (Afronaja) mossambica naxa de Mozambique Mozambique spitting cobra sin.: naxa cuspideira de Mozambique

Naja (Afronaja) nigricollis naxa preta black-necked spitting cobra sin.: naxa cuspideira preta

Naja (Afronaja) nubiae naxa nubia Nubian spitting cobra sin.: naxa cuspideira nubia

Naja (Naja) atra naxa chinesa Chinese cobra

Naja (Naja) naja naxa da India Indian cobra common cobra spectacled cobra Asian cobra binocellate cobra

Naja (Naja) philippinensis naxa das Filipinas Philippine cobra northern Philippine cobra

Naja (Naja) sputatrix naxa de Xava Javan spitting cobra sin.: naxa cuspideira de Xava Indonesian cobra

Naja (Uraeus) annulifera naxa fociñuda snouted cobra

Naja (Uraeus) haje naxa exipcia Egyptian cobra sin.: áspide de Exipto sin.: áspide de Cleopatra

Naja (Uraeus) nivea naxa do Cabo Cape cobra

Naja (Uraeus) senegalensis naxa do Senegal Senegalese cobra

Elapsoidea guntherii cobra de Günther Günther's garter snake

Elapsoidea sundevallii cobra de Sundevall Sundevall's garter snake

Ophiophagus hannah cobra real king cobra

Notechis ater cobra tigre negra black tiger snake

Notechis scutatus cobra tigre común mainland tiger snake tiger snake

34 Micrurus spp. coral coral snake sin.: cobra coral

Micrurus altirostris coral uruguaia Uruguayan coral snake sin.: cobra coral uruguaia

Micrurus annellatus coral anelada annellated coral snake sin.: cobra coral anelada

Micrurus bernadi coral de Bernad saddled coral snake sin.: cobra coral de Bernad blotched coral snake

Micrurus corallinus coral verdadeira painted coral snake sin.: cobra coral verdadeira

Micrurus decoratus coral decorada Brazilian coral snake sin.: cobra coral decorada

Micrurus elegans coral elegante elegant coral snake sin.: cobra coral elegante

Micrurus euryxanthus coral de Sonora Sonoran coral snake sin.: cobra coral de Sonora

Micrurus mipartitus coral de rabo vermello redtail coral snake sin.: cobra coral de rabo vermello

Micrurus nigrocinctus coral centroamericana Central American coral snake sin.: cobra coral centroamericana

Micrurus ruatanus coral de Roatán Roatan coral snake sin.: cobra coral de Roatán

Micrurus stuarti coral de Stuart Stuart's coral snake sin.: cobra coral de Stuart

Micrurus tener coral de Texas Texas coral snake sin.: cobra coral de Texas

Dendroaspis spp. mamba mamba

Dendroaspis angusticeps mamba verde común eastern green mamba sin.: mamba verde oriental common mamba East African mamba

Dendroaspis jamesoni mamba de Jameson Jameson’s mamba

Dendroaspis polylepsis mamba negra black mamba

Dendroaspis viridis mamba verde de Hallowell western green mamba sin.: mamba de Hallowell West African mamba sin.: mamba verde occidental Hallowell’s green mamba

35 Austrelaps spp. cabezas de cobre copperheads sin.: cobras cabeza de cobre Australian copperheads sin.: cabezas de cobre australianas

Austrelaps labialis cabeza de cobre pigmea pygmy copperhead

Austrelaps ramsayi cabeza de cobre de Ramsay highlands copperhead Ramsay's copperhead

Austrelaps superbus cabeza de cobre das terras baixas lowlands copperhead copperhead snake

Enhydrina schistosa cobra mariña bicuda beaked sea snake sin.: serpente mariña bicuda hook-nosed sea snake common sea snake Valakadyn sea snake

Hydrophis agtriceps cobra mariña de cabeza negra black-headed sea snake sin.: serpente mariña de cabeza negra

Hydrophis spiralis cobra mariña amarela yellow sea snake sin.: serpente mariña amarela

Hydrophis platurus cobra mariña peláxica yellow-bellied sea snake (=Pelamis platura) sin.: serpente mariña peláxica pelagic sea snake

Laticauda colubrina cobra mariña de labios amarelos yellow-lipped sea krait sin.: serpente mariña de labios amarelos banded sea krait colubrine sea krait

Laticauda crockeri cobra mariña de Crocker Croker's sea snake sin.: serpente mariña de Croker

Laticauda guineai cobra mariña da Nova Guinea sin.: serpente mariña da Nova Guinea

Laticauda laticaudata cobra mariña de labios azuis blue-lipped sea krait sin.: serpente mariña de labios azuis blue-banded sea krait common sea krait

Laticauda saintgironsi cobra mariña da Nova Caledonia New Caledonian sea krait sin.: serpente mariña da Nova Caledonia

Laticauda semifasciata cobra mariña chinesa Chinese sea krait sin.: serpente mariña chinesa black-banded sea krait

36 especie galega

Familia: Colubrídeos (Colubridae) : cobras, cobras voadoras, cobras de auga, cobras raiadas, cobras tigre africanas, caninana, bicudas, rateiras (ou cobras rateiras)

Coronella austriaca cobra lisa austríaca smooth snake sin.: cobra lagarteira común

Coronella girondica cobra lisa meridional southern smooth snake sin.: cobra lisa bordalesa sin.: cobra lagarteira meridional

Chrysopelea ornata cobra voadora enfeitada golden tree snake ornate flying snake

Chrysopelea paradisi cobra voadora do paraíso paradise tree snake paradise flying snake

Chrysopelea taprobanica cobra voadora de Sri Lanka Sri Lankan flying snake

Dipsadoboa aulica cobra de mármore marbled tree snake

Dolichophis caspius cobra do Caspio Caspian whip snake (=Coluber caspius) Caspian whipsnake

Caspian racer large whip snake

Dolichophis jugularis cobra de gorxa sanguenta black whip snake (=Coluber jugularis) black whipsnake

Hemorrhois algirum cobra alxeriana Algerian whip snake (=Coluber algirum) Algerian whipsnake

Hemorrhois hippocrepis cobra de ferradura horseshoe whip snake (=Coluber hippocrepis)

Hierophis gemonensis cobra dos Balcáns Balkan whip snake (=Coluber gemonensis)

Hierophis viridiflavus cobra verde e amarela green whip snake

(=Coluber viridiflavus) western whip snake

Macroprotodon brevis cobra de capuz ibérica western false smooth snake (=Macroprotodon cucullatus brevis) Iberian false smooth sbnake

Macroprotodon cucullatus cobra de capuz false smooth snake

Masticophis flagellum cobra látego coachwhip

(=Coluber flagellum) whip snake

Mopanveldophis zebrinus cobra do mopane angolana Cunene racer

37 especie galega

Natrix spp. cobras de auga watersnakes

Natrix maura cobra viperina viperine water snake viperine snake

Natrix natrix cobra de colar grass snake ringed snake

Natrix tessellata cobra de dados dice snake tessellated water snake

Pituophis catenifer cobra touro Pacific gopher snake coastal gopher snake western gopher snake bull snake

Platyceps najadum cobra de Dahl Dahl's whip snake (=Coluber najadum) Dahl's whipsnake

Pituophis catenifer cobra touro Pacific gopher snake coastal gopher snake western gopher snake bull snake

Telescopus fallax cobra gato European cat snake Soosan snake

Zamenis lineatus cobra de Esculapio italiana Italian Aesculapian snake (=Elaphe longissima romana)

Zamenis longissimus cobra de Esculapio Aesculapian snake (=Elaphe longissima)

Zamenis scalaris cobra de escada ladder snake (=Elaphe scalaris) (=Rhinechis scalaris)

Zamenis situla cobra leopardina European ratsnake (=Elaphe situla) leopard snake

Thamnophis elegans cobra raiada elegante western terrestrial garter snake terrestrial gartersnake

Thamnophis sauritus cobra raiada esguía eastern ribbon snake easternl ribbonsnake

Thamnophis sirtalis cobra raiada común common garter snake

Telescopus finkeldeyi cobra tigre de Damara Damara tiger snake

Telescopus semiannulatus cobra tigre común common tiger snake tiger cat snake western tiger snake

38 Spilotes pullatus caninana chicken snake tropical chicken snake yellow rat snake

Oxybelis spp. bicudas vine snakes

Oxybelis aeneus bicuda mexicana Mexican vine snake brown vine snake

Oxybelis brevirostris bicuda de Cope Cope's vine snake

Oxybelis fulgidus bicuda verde green vine snake

Oxybelis wilsoni bicuda de Roatán Roatan vine snake

Coelognathus spp. rateiras ratsnakes Ptyas spp. sin.: cobras rateiras

Coelognathus erythrurus rateira das Filipinas Philippine rat snake sin.: cobra rateira das Filipinas

Coelognathus flavolineatus rateira de lista amarela yellow-striped ratsnake sin.: cobra rateira de lista amarela yellow striped snake black copper rat snake

Coelognathus helena rateira de Helena trinket snake (=Elaphe helena) sin.: cobra rateira de Helena Helena's rat snake

Coelognathus radiatus rateira cabeza de cobre radiated ratsnake sin.: cobra rateira cabeza de cobre copperhead rat snake copper-headed trinket snake

Coelognathus subradiatus rateira da Indonesia Indonesian ratsnake sin.: cobra rateira da Indonesia

Ptyas carinata rateira aquillada keeled rat snake (=Zaocys carinatus) sin.: cobra rateira aquillada

Ptyas fusca rateira fusca white-bellied rat snake sin.: cobra rateira fusca brown rat snake

Ptyas korros rateira da Indochina Chinese ratsnake sin.: cobra rateira da Indochina Indo-Chinese rat snake

Ptyas mucosa rateira oriental oriental ratsnake sin.: cobra rateira oriental Indian rat snake

Ptyas nigromarginata rateira de listas negras black-bordered rat snake sin.: cobra rateira de listas negras green rat snake

39 especie galega

Familia: Lamprofídeos (Lamprophiidae) : cobras, cobras lobo, cobregóns

Hemirhagerrhis nototaenia cobra do mopane mozambicana mopane snake eastern barck snake

Pseudaspis cana cobra toupeira mole snake

Pythonodipsas carenata cobra carenada western keeled snake

Lycophidion spp. cobras lobo wolf snakes

Lycophidion capense cobra lobo do Cabo Cape wolf snake

Lycophidion helmichii cobra lobo de Hellmich Hellmich's wolf snake

Lycophidion nanum cobra lobo anana dwarf wolf snake

Lycophidion ornatum cobra lobo enfeitada ornate wolf snake

Lycophidion pygmaeum cobra lobo pigmea pygmy wolf snake

Lycophidion semiannule cobra lobo do leste eastern wolf snake

Lycophidion variegatum cobra lobo variegada variegated wolf snake

Malpolon spp. cobregóns

Malpolon insignitus cobregón oriental eastern Montpellier snake (=Malpolon monspessulanus insignitus)

Malpolon moilensis cobregón de Moila Moila snake hooded malpolon

Malpolon monspessulanus cobregón Montpellier snake sin.: cobra rateira

40 Familia: Viperídeos (Viperidae)

Subfamilia: Azemiopíneos (Azemiopinae) : víboras

Azemiops feae víbora de Fea Fea viper black-headed Burmese viper

Azemiops kharini víbora de Kharin white-headed Fea viper white-headed Burmese viper

Subfamilia: Crotalíneos (Crotalinae) : cascabeis (ou serpes cascabel), crótalos, mocasíns (ou serpes mocasín), xararacas, xararacón, xararacuzú, surucucús

Crotalus spp. cascabeis rattlesnakes Sistrurus spp. sin.: serpes cascabel sin.: crótalos sin.: víboras de foseta

Crotalus adamanteus cascabel diamantina eastern diamond rattlesnake sin.: crótalo adamantino eastern diamond-back

Crotalus atrox cascabel de Texas western diamond rattlesnake sin.: crótalo atroz Texas diamond-back

Crotalus cerastes cascabel cornuda sidewinder sin.: crótalo cornudo horned rattlesnake sidewinder rattlesnake

Crotalus durissus cascabel tropical South American rattlesnake sin.: cascabel de catro ventas tropical rattlesnake sin.: cobra do riso sin.: crótalo común

Crotalus durissus unicolor cascabel de Aruba Aruba rattlesnake (=Crotalus unicolor) sin.: crótalo de Aruba Aruba Island rattlesnake

Crotalus horridus cascabel dos bosques timber rattlesnake sin.: crótalo dos bosques

Crotalus lepidus cascabel das pedras rock rattlesnake sin.: crótalo das pedras

Crotalus ornatus cascabel de rabo negro black-tailed rattlesnake sin.: crótalo de rabo negro ornate black-tailed rattlesnake

Crotalus ravus cascabel pigmea mexicana Mexican pygmy rattlesnake (=Sistrurus ravus) sin.: crótalo pigmeo mexicano

Crotalus ruber cascabel vermella red diamond rattlesnake sin.: crótalo vermello red rattlesnake red diamond snake

41 Crotalus scutulatus cascabel de Moxave Mojave rattlesnake sin.: crótalo de Moxave

Crotalus viridis cascabel das pradarías prairie rattlesnake sin.: crótalo das pradarías western rattlesnake Great Plains rattlesnake

Sistrurus catenatus cascabel massasauga massasauga sin.: cascabel cincenta var.: cascabel massasauga rattlesnake cinsenta massasauga rattler sin.: crótalo massasauga, crótalo spotted rattler cincento gray rattlesnake little grey rattlesnake

Sistrurus miliarius cascabel pigmea pygmy rattlesnake sin.: crótalo pigmeo

Bothriechis spp. crótalos palm-pitvipers sin.: víboras das palmeiras sin.: víboras de foseta

Bothriechis bicolor crótalo bicolor Guatemalan palm pitviper sin.: víbora das palmeiras bicolor Guatemalan tree viper

Bothriechis lateralis crótalo listado side-striped palm pitviper sin.: víbora das palmeiras listada side-striped palm viper green palm viper yellow-lined palm pitviper

Bothriechis schlegelii crótalo de Schlegel eyelash viper sin.: crótalo cornudo de Schlegel sin.: víbora de pestanas sin.: bocaracá

Trimeresurus spp. crótalos Asian lanceheads sin.: víboras de foseta

Trimeresurus borneensis crótalo de Borneo Bornean pit viper

Trimeresurus insularis crótalo das illas white-lipped island pit viper Sunda Island pit viper

forma azul: crótalo azul blue form : blue pit viper, blue insular pit viper, blue white-lipped pit viper

Trimeresurus malabaricus crótalo malabar Malabarian pit viper Malabar pit viper Malabar rock pit viper

Trimeresurus sumatranus crótalo de Sumatra Sumatran pit viper

42 Tropidolaemus spp. crótalos temple vipers sin.: víboras de foseta

Tropidolaemus laticinctus crótalo de bandas broad banded temple pitviper

Tropidolaemus philippensis crótalo das Filipinas South Philippine temple pitviper

Tropidolaemus subannulatus crótalo riscado North Philippine temple pitviper Bornean keeled pit viper

Tropidolaemus wagleri crótalo de Wagler Wagler's pit viper Wagler's palm viper

Agkistrodon spp. mocasíns moccasins sin.: serpes mocasín moccasin snakes

Agkistrodon bilineatus mocasín mexicano Mexican moccasin Mexican ground pit viper cantil cantil viper Mexican cantil Mexican yellow-lipped viper

Agkistrodon contortrix mocasín cabeza de cobre copperhead (=Agkistrodon mokasen cupreus) sin.: cabeza de cobre americana copperhead snake American copperhead dry-land moccasin highland moccasin

Agkistrodon piscivorus mocasín de auga water moccasin black moccasin cottonmouth

Bothrops alcatraz xararaca dos Alcatrazes Alcatrazes lancehead sin.: xararaca do arquipélago dos Alcatrazes

Bothrops atrox xararaca do norte common lancehead

Bothrops jararaca xararaca da mata jararaca (ou simplemente xararaca) sin.: xararaca verdadeira

Bothrops jararacussu xararacuzú jararacussu

Bothrops moojeni xararacón Brazilian lancehead

Bothrops neuwiedi xararaca de Neuwied Neuwied's lancehead

Bothrops pictus xararaca do deserto desert lancehead

Bothrops pubescens xararaca da pampa (=Bothrops neuwiedi pubescens) sin.: xararaca pintada

Lachesis acrochorda surucucú do Chocó Chocoan bushmaster

Lachesis melanocephala surucucú de cabeza negra black-headed bushmaster

Lachesis muta surucucú de fogo South American bushmaster

Lachesis stenophrys surucucú centroamericana Central American bushmaster

43 Subfamilia: Viperíneos (Viperinae) : víboras, víboras cornudas, víboras noiteiras

Atheris hispida víbora híspida rough-scaled bush viper spiny bush viper hairy bush viper

Bitis albanica víbora de Albany Albany adder

Bitis arietans víbora asopradora African puff-adder puff-adder

Bitis atropos víbora de Berg Berg adder mountain adder

Bitis caudalis víbora cornuda surafricana horned adder

Bitis cornuta víbora penachuda many-horned adder

Bitis gabonica víbora do Gabón Gaboon adder Gaboon viper

Bitis heraldica víbora de Angola Angolan adder Bocage's horned adder

Bitis nasicornis víbora rinoceronte rhinoceros viper rhino viper butterfly adder river jack

Causus spp. víboras noiteiras night adders

Causus bilineatus víbora noiteira de dúas liñas lined night adder two-striped night adder

Causus rhombeatus víbora noiteira común rhombic night adder

Causus defilippii víbora noiteira fociñuda snouted night adder

Causus maculatus víbora noiteira manchada Forest rhombic night adder West African night adder spotted night adder

Cerastes spp. víboras cornudas horned vipers

Cerastes cerastes víbora cornuda do Sahara desert horned viper var.: víbora cornuda do Sáhara horned desert viper Saharan horned viper horned viper greater cerastes

Cerastes gasperettii víbora cornuda da Arabia Arabian horned viper sin.: víbora cornuda árabe

Cerastes vipera víbora de Avicena Sahara sand viper sin.: víbora cornuda de Avicena Avicenna viper

Daboia palestinae víbora da Palestina Palestine viper (=Vipera palestinae)

Daboia russelii víbora de Russell Russell's viper

44 especie galega

Proatheris superciliaris víbora dos pantanos lowland viper swamp viper lowland swamp adder swamp adder Mozambique viper African lowland viper flood-plain viper Peter's viper eyebrow viper

Vipera ammodytes víbora da area sand viper eastern sand viper sand adder nose-horned viper horned viper

Vipera aspis víbora áspide asp sin.: áspide asp viper European asp aspic viper

Vipera berus víbora europea common European viper common European adder

Vipera kaznakovi víbora do Cáucaso Caucasus viper sin.: víbora de Kaznakov Caucasian viper Kaznakov's viper

Vipera latastei víbora fociñuda Lataste's viper snub-nosed viper snub-nosed adder

Vipera seoanei víbora de Seoane Baskian viper Iberian cross adder Portuguese viper

Vipera ursinii víbora de Orsini meadow viper meadow adder Orsini's viper Ursini's viper

Vipera xanthina víbora turca rock viper coastal viper Ottoman viper Turkish viper

45 Familia: Dipsadídeos (Dipsadidae) : falsas corais, cobras, cobras corredeiras, cobras espada

Erythrolamprus aesculapii falsa coral de Esculapio Aesculapian false coral snake

Erythrolamprus pseudocorallus falsa coral false coral snake sin.: coral falsa

Oxyrhopus melanogenys falsa coral de Tschudi Tschudi's false coral snake

Oxyrhopus rhombifer falsa coral da Amazonia Amazon false coral snake

Gomesophis brasiliensis cobra do lodo Brazilian burrowing snake

Xenodon merremii cobra chata Wagler's snake

Thamnodynastes pallidus cobra corredeira Amazon coastal house snake (ou cobra corredeira común)

Thamnodynastes strigatus cobra corredeira lisa coastal house snake

Tomodon dorsatus cobra espada pampas snake (ou cobra espada común)

Tomodon ocellatus cobra espada ocelada ocellated pampas snake

46 Suborde: Anfisbenas ou Anfisbenios (Amphisbaenia)

Familia: Anfisbenídeos (Amphisbaenidae) : anfisbenios (ou cobras de dúas cabezas)

Amphisbaena alba anfisbenio branco red worm lizard sin.: cobra branca de dúas cabezas white worm lizard

Amphisbaena bakeri anfisbenio de Baker Baker's worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Baker

Amphisbaena camura anfisbenio pardo crooked worm lizard sin.: cobra parda de dúas cabezas collared amphisbaenid

Amphisbaena carvalhoi anfisbenio de Carvalho Carvalho's worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Carvalho

Amphisbaena darwinii anfisbenio de Darwin Darwin's worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Darwin

Amphisbaena fuliginosa anfisbenio fulixinoso black-and-white worm lizard sin.: cobra fulixinosa de dúas cabezas speckled worm lizard spotted worm lizard

Amphisbaena heathi anfisbenio de Heath Heath's worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Heath

Amphisbaena munoai anfisbenio de Muñoa Munoa worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Muñoa

Amphisbaena silvestrii anfisbenio de Silvestri Silvestri's worm lizard sin.: cobra de dúas cabezas de Silvestri

Dalophia longicauda anfisbenio de rabo longo long-tailed lizard long-tailed amphisbaenian

Dalophia pistillum anfisbenio de rabo rombo pestle-tailed lizard blunt-tailed amphisbaenian

47 especie galega

Familia: Blanídeos (Blanidae) : cobras cegas

Blanus cinereus cobra cega Iberian worm lizard sin.: bicha cega European worm lizard sin.: escáncer cego Mediterranean worm lizard sin.: escouparón cego

Blanus mariae cobra cega de María María's worm lizard

Blanus mettetali cobra cega de Marrocos Moroccan worm lizard

Blanus tingitanus cobra cega de Tánxer

48 Suborde: Lagartos (Lacertilia)

Familia: Helodermatídeos (Helodermatidae) : lagarto de contas, monstro do Xila

Heloderma horridum lagarto de contas Mexican beaded lizard

Heloderma suspectum monstro do Xila Gila monster sin.: monstro do río Xila

Familia: Coritofanídeos (Corytophanidae) : basiliscos

Basiliscus basiliscus basilisco común common basilisk (ou simplemente basilisco)

Basiliscus galeritus basilisco occidental western basilisk red-headed basilisk

Basiliscus plumifrons basilisco verde plumed basilisk green basilisk

Basiliscus vittatus basilisco marrón striped basilisk brown basilisk

49 Familia: Iguanídeos (Iguanidae) : iguanas, chacahualas (ou chuckwallas)

Amblyrhynchus cristatus iguana mariña marine iguana sin.: iguana mariña das Galápagos sea iguana saltwater iguana Calapagos marine iguana

Brachylophus fasciatus iguana bandada das Fiji Fiji banded iguana Central Fijian banded iguana

Brachylophus fasciatus iguana bandada das Lau Lau banded iguana

Brachylophus gau iguana de Gau Gau iguana

Brachylophus vitiensis iguana cristada das Fixi Fiji crested iguana Fijian crested iguana

Conolophus marthae iguana rosa Galapagos pink land iguana sin.: iguana rosa das Galápagos pink iguana Galapagos rosy iguana

Conolophus pallidus iguana de Santa Fe Barrington land iguana Santa Fe land iguana

Conolophus subcristatus iguana amarela Galapagos land iguana sin.: iguana amarela das Galápagos

Corytophanes cristatus iguana de helmo helmeted iguana

Ctenosaura acanthura iguana do Golfo northeastern spinytail iguana

Ctenosaura hemilopha iguana negra cape spiny-tailed iguana cape spinytail iguana Baja California spiny-tailed iguana

Ctenosaura melanosterna iguana de peito negro black-chested spiny-tailed iguana Honduran spiny-tailed iguana

Ctenosaura nolascensis iguana de San Pedro Nolasco San Pedro Nolasco spinytail iguana Nolasco spiny-tailed iguana

Ctenosaura oaxacana iguana de Oaxaca Oaxaca spiny-tailed iguana Oaxacan spiny-tailed iguana Oaxacan spinytail iguana

Ctenosaura oedirhina iguana de Roatán Roatan spiny-tailed iguana Roatán spiny-tailed iguana Roatan spinytail iguana de Queiroz's spiny-tailed iguana

Ctenosaura palearis iguana do Motagua Guatemalan spiny-tailed iguana sin.: iguana do val do Motagua

Cyclura cornuta iguana rinoceronte rhinoceros iguana

Cyclura cychlura iguana das Exuma northern Bahamian rock iguana

Cyclura lewisi iguana azul blue iguana Grand Cayman ground iguana Grand Cayman blue iguana Cayman Island rock iguana

50 Cyclura nubila iguana cubana Cuban ground iguana Cuban iguana Cuban rock iguana

Cyclura nubila caymanensis iguana da Pequena Caimán Sister Islands rock iguana Lesser Cayman's iguana

Cyclura pinguis iguana de Anegada Anegada ground iguana stout iguana

Cyclura ricordii iguana de Ricord Ricord's ground iguana Ricord's iguana Ricord's rock iguana

Cyclura rileyi iguana de San Salvador Bahamian rock iguana San Salvador rock iguana

Dipsosaurus dorsalis iguana do deserto desert iguana

Iguana delicatissima iguana do Caribe lesser Antillean iguana sin.: iguana das Antillas West Indian iguana

Iguana iguana iguana común common green iguana sin.: iguana verde

Sauromalo ater chacahuala común common chuckwalla northern chuckwalla

Sauromalo hispidus chacahuala híspida Angel Island chuckwalla spiny chuckwalla

Sauromalo klauberi chacahuala de Klauber Santa Catalina chuckwalla spotted chuckwalla

Sauromalo slevini chacahuala de Slevin Slevin's chuckwalla Montserrat chuckwalla

Sauromalo varius chacahuala de San Esteban piebald chuckwalla San Esteban chuckwalla

51 Familia: Hoplocercídeos (Hoplocercidae) : iguaniñas, pitoco

Enyalioides altotambo iguaniña de Alto Tambo Alto Tambo woodlizard

Enyalioides anisolepis iguaniña escamuda rough-scaled woodlizard

Enyalioides azulae iguaniña da cordilleira Azul

Enyalioides binzayedi iguaniña de bin Zayed

Enyalioides cofanorum iguaniña dos cofán Cofan woodlizard Duellman's dwarf iguana

Enyalioides heterolepis iguaniña de Bocourt Bocourt's dwarf iguana

Enyalioides laticeps iguaniña cabezuda broad-headed woodlizard Guichenot's dwarf iguana

Enyalioides microlepis iguaniña de gorxa azul small-scaled woodlizard tiny-scaled dwarf iguana blue-throated dwarf iguana

Enyalioides oshaughnessyi iguaniña de O'Shaughnessy red-eyed woodlizard O'Shaughnessy's dwarf iguana

Enyalioides palpebralis iguaniña de Boulenger horned woodlizard Boulenger's dwarf iguana

Enyalioides praestabilis iguaniña de Canelos Canelos woodlizard dwarf iguana

Enyalioides rubrigularis iguaniña de gorxa rubia red-throated woodlizard

Enyalioides rudolfarndti iguaniña de Rudolf Arndt

Enyalioides sophiarothschildae iguaniña de Rothschild Rothschild's woodlizard

Morunasaurus annularis iguaniña de aneis ringed spinytail iguana ringed manticores

Morunasaurus groi iguaniña de Dunn Dunn's spinytail iguana Dunn's spinytail lizard Gro's manticores

Morunasaurus peruvianus iguaniña peruana Cenepa manticores

Hoplocercus spinosus pitoco weapontail spiny weapontail Brazilian spiny-tailed lizard

52 Familia: Agamídeos (Agamidae) : dragóns voadores, dragóns acuáticos, dragóns barbudos, lagarto de gola, demo espiñento, hidrosauros, agamas

Draco spp. dragóns voadores flying dragons

Draco maculatus dragón voador manchado spotted flying dragon spotted gliding lizard

Draco norvillii dragón voador de Norvill Norvill’s flying dragon

Draco volans dragón voador común common flying dragon

Physignatus spp. dragóns acuáticos water dragons Intellagama spp.

Intellagama lesueurii dragón acuático australiano Australian water dragon

(=Physignatus lesueurii )

Physignatus cocincinus dragón acuático chinés Chinese water dragon Asian water dragon

Pogona spp. dragóns barbudos bearded dragons

Pogona barbata dragón barbudo do leste eastern bearded dragon coastal bearded dragon bearded dragon Jew lizard

Pogona henrylawsoni dragón de Lawson Rankin's dragon (ou dragón barbudo de Lawson) Lawson's dragon

Pogona microlepidota dragón de Kimberley Drysdale river bearded dragon (ou dragón barbudo de Kimberley) small scaled bearded dragon

Pogona minor dragón barbudo anano western bearded dragon (=Pogona minor minor) dwarf bearded dragon

Pogona minor minima dragón das Abrolhos western bearded dragon (=Pogona minima) (ou dragón barbudo das Abrolhos)

Pogona mitchelli dragón de Mitchell Mitchell's bearded dragon

(=Pogona minor mitchelli ) (ou dragón barbudo de Mitchell) north-west bearded dragon

Pogona nullarbor dragón de Nullarbor Nullarbor bearded dragon (ou dragón barbudo de Nullarbor)

Pogona vitticeps dragón barbudo central bearded dragon (ou dragón barbudo común) inland bearded dragon bearded dragon (tamén criado en cativerio e popular como mascota)

Chlamydosaurus kingii lagarto de gola frill-necked lizard sin.: clamidosauro frilled-neck lizard frilled lizard frilled dragon frilled agama

53 Moloch horridus demo espiñento thorny devil thorny dragon mountain devil thorny lizard

Hydrosaurus amboinensis hidrosauro de Amboina Amboina sailfin lizard sin.: hidrosauro da illa de Amboina Amboina sail-finned lizard

Hydrosaurus pustulatus hidrosauro das Filipinas Philippine sailfin lizard crested lizard soa-soa water lizard

Hydrosaurus weberi hidrosauro de Weber Weber's sailfin lizard

Acanthocercus atricollis agama de pescozo negro black-necked agama (=Agama atricollis) blue-headed agama blue-throated agama

Acanthocercus cyanogaster agama de barriga azul blue-bellied ridgeback agama (=Agama cyanogaster) black-necked tree agama

Agama aculeata agama da terra ground agama common ground agama

Agama agama agama común common agama red-headed rock agama rainbow agama

Agama armata agama armada tropical spiny agama

Agama caudospinosa agama de Elmenteita Elmenteita agama Elmenteita rock agama

Agama hispida agama híspida common spiny agama

Agama kirkii agama de Kirk Kirk's rock agama

Agama mossambica agama de Mozambique Mozambique agama

Agama mwazae agama de Mwanza Mwanza flat-headed rock-agama spider-man agama

Agama planiceps agama do Namibe Namib rock agama

Agama rueppelli agama de Rüppell Rüppell's agama arboreal agama

Stellagama stellio agama estrelado starred agama (=Agama stellio)

Trapelus mutabilis agama do deserto desert agama (=Agama mutabilis)

54 Familia: Varanídeos (Varanidae) : varanos, dragón de Komodo

Varanus spp. varanos monitor lizards goannas (Australia)

Varanus acanthurus varano de rabo espiñento spiny-tailed monitor ridge-tailed monitor Ackie’s dwarf monitor

Varanus albigularis varano das rochas white-throated monitor rock monitor

Varanus auffenbergi varano de Auffenberg peacock monitor Auffenberg's monitor

Varanus becari varano negro black tree monitor Beccari's monitor

Varanus bengalensis varano de Bengala Bengal monitor common Indian monitor

Varanus bogerti varano de Bogert Bogert's monitor

Varanus brevicauda varano de rabo curto short-tailed monitor pygmy goanna

Varanus caerulivirens varano de Halmahera turquoise monitor

Varanus cumingi varano de Cuming Cuming's water monitor yellow-headed water monitor

Varanus doreanus varano de rabo azul blue-tailed monitor blue-tailed tree monitor Kalabeck’s monitor

Varanus dumerilii varano de Duméril Dumeril's monitor

Varanus exanthematicus varano das sabanas savannah monitor Bosc's monitor

Varanus finschi varano de Finsch Finsch's monitor

Varanus flavescens varano dourado golden monitor yellow monitor

Varanus giganteus varano xigante australiano perentie

Varanus gouldii varano de Gould sand goanna sand monitor Gould’s monitor racehorse goanna

Varanus griseus varano cincento desert monitor var.: varano cinsento

Varanus indicus varano do mangue mangrove monitor sin.: varano do mangleiro mangrove goanna Western Pacific monitor lizard

Varanus jobiensis varano de Sepik peach-throated monitor Sepik monitor

55 Varanus lirungensis varano das Talaud Talaud mangrove monitor Lirung monitor

Varanus mabitang varano de Panay Panay monitor

Varanus macraei varano azul blue-spotted tree monitor blue tree monitor

Varanus marmoratus varano marmóreo marbled water monitor

Varanus mertensi varano de Mertens Mertens' monitor

Varanus mitchelli varano de Mitchell Mitchell's water monitor

Varanus nebulosus varano nebuloso clouded monitor

Varanus nesterovi varano de Nesterov Nesterov's desert monitor

Varanus niloticus varano do Nilo Nile monitor

Varanus nuchalis varano escamudo large-scaled water monitor

Varanus olivaceus varano de Gray Gray's monitor Gray's monitor lizard

Varanus palawanensis varano de Palawan Palawan water monitor

Varanus panoptes varano argos Argos monitor yellow-spotted monitor floodplains goanna

Varanus pilbarensis varano da Pilbara Pilbara rock monitor

Varanus prasinus varano esmeralda emerald tree monitor green tree monitor

Varanus ramunsseni varano de Ramunssen Ramunssen's water monitor

Varanus rosenbergi varano de Rosenberg Rosenberg's monitor heath monitor

Varanus rudicollis varano de pescozo áspero black roughneck monitor

Varanus salvadorii varano de Salvadori cocrodile monitor Salvadori's monitor

Varanus salvator varano malaio water monitor common water monitor Asian water monitor

Varanus spenceri varano de Spencer Spencer's monitor Spencer's goanna

Varanus spinulosus varano espinuloso spiny-necked mangrove monitor Solomon Island spiny monitor Isabel monitor

56 Varanus storri varano de Storr Storr's monitor

Varanus timorensis varano timorense Timor monitor sin.: varano de Timor

Varanus togianus varano das Toxian Togian water monitor

Varanus tristis varano triste black-headed monitor

Varanus varius varano encintado lace monitor

Varanus yemenensis varano iemenita Yemen monitor sin.: varano do Iemen

Varanus komodoensis dragón de Komodo Komodo dragon Komodo monitor

57 Familia: Dactiloídeos (Dactyloidae) : papaventos

Anolis spp. papaventos anoles Norops spp.

Anolis allisoni papaventos de Allison Allison’s anole blue-headed anole

Anolis carolinensis papaventos da Carolina Carolina anole North American green anole American anole red-throated anole green anole

Anolis carpenteri papaventos de Carpenter Carpenter’s anole

Anolis cuvieri papaventos de Cuvier Puerto Rican giant anole Cuvier’s giant anole green giant anole

Anolis equestris papaventos ecuestre knight anole

Anolis oculatus papaventos dominicano Dominican anole eyed anole

Anolis phyllorhinus papaventos narigudo leaf-nosed anole bat anole

Anolis porcatus papaventos cubano verde Cuban green anole

Anolis proboscis papaventos pinoquio horned anole Ecuadorian horned anole Pinocchio anole proboscis anole

Anolis sagrei papaventos de De la Sagra De la Sagra's anole brown anole Cuban brown anole Bahaman anole

Anolis smaragdinus papaventos esmeraldino Bahamian green anole

Familia: Leiosaurídeos (Leiosauridae) : papaventos

Enyalius bilineatus papaventos de dúas listas two-lined fathead anole

Enyalius iheringii papaventos de Ihering Ihering's fathead anole

Enyalius leechii papaventos de Leech Leech's fathead anole

Enyalius pictus papaventos pintado

Urostrophus gallardoi papaventos de Gallardo

Urostrophus vautieri papaventos de Vautier Brazilian steppe iguana

58 especie galega

Familia: Lacertídeos (Lacertidae) : lagartixas (ou lagartas), lagartos

Acanthodactylus erythrurus lagartixa de dedas dentadas spiny-footed lizard

Iberolacerta aranica lagartixa aranesa Aran rock lizard

Iberolacerta aurelioi lagartixa pallaresa Aurelio's rock lizard

Iberolacerta bonnali lagartixa pirenaica Pyrenean rock lizard (=Lacerta bonnali)

Iberolacerta galani lagartixa leonesa Leonese rock lizard

Iberolacerta monticola lagartixa da serra Iberian rock lizard (=Lacerta monticola)

Podarcis bocagei lagartixa galega Bocage's wall lizard

Podarcis carbonelli lagartixa de Carbonell Carbonell's wall lizard

Podarcis hispanica lagartixa dos penedos Iberian wall lizard

Podarcis lilfordi lagartixa das Baleares Lilford's wall lizard

Podarcis muralis lagartixa dos muros common wall lizard

Podarcis pityusensis lagartixa das Pitiusas Ibiza wall lizard

Psammodromus algirus lagartixa rabuda alxeriana Algerian psammodromus

Psammodromus edwardsianus lagartixa cincenta de Edwards Edwards' sand racer East Iberian psammodromus

Psammodromus hispanicus lagartixa cincenta ibérica Spanish sand racer Spanish psammodromus

Psammodromus jeanneae lagartixa rabuda de Jeanne Jeanne's sand lizard (=Psammodromus algirus jeanneae)

Psammodromus manuelae lagartixa rabuda (=Psammodromus algirus manuelae) (ou lagartixa rabuda común)

Psammodromus microdactylus lagartixa de dedas pequenas small-fingered psammodromus (=Algira microdactyla) green psammodromus

Psammodromus occidentalis lagartixa cincenta western sand racer (ou lagartixa cincenta común) var.: lagartixa cinsenta

Scelarcis perspicillata lagartixa moura Moroccan rock lizard (=Podarcis perspicillata) (=Teira perspicillata)

Teira dugesii lagartixa da Madeira Madeiran wall lizard

59 especie galega

Zootoca vivipara lagarta das brañas viviparous lizard common lizard

Gallotia atlantica lagarto atlántico Atlantic lizard

Gallotia auratiae lagarto xigante da Palma La Palma giant lizard

Gallotia galloti lagarto de Gallot Tenerife lizard Gallot's lizard Western Canaries lizard

Gallotia simonyi lagarto xigante de El Hierro El Hierro giant lizard

Gallotia stehlini lagarto de Gran Canaria Gran Canaria giant lizard

Lacerta agilis lagarto áxil sand lizard

Lacerta bilineata lagarto verde western green lizard (=Lacerta viridis bilineata) sin.: lagartón var.: largatón

Lacerta schreiberi lagarto ferreño Iberian emerald lizard sin.: lagarto das silvas Schreiber's green lizard sin.: lagarto de cabeza azul

Lacerta trilineata lagarto verde dos Balcáns Balkan green lizard (=Lacerta viridis trilineata) Balkan emerald lizard

Lacerta viridis lagarto verde oriental European green lizard sin.: lagarto verde europeo

Nucras caesicaudata lagarto de rabo azul blue-tailed sandveld lizard blue-tailed scrub lizard

Nucras ornata lagarto vasoira ornate sandveld lizard ornate scrub lizard

Nucras tessellata lagarto de listas western sandveld lizard striped sandveld lizard striped sand lizard banded sand lizard

Timon kurdistanicus lagarto do Kurdistán Kurdistan lizard

Timon lepidus lagarto arnal ocellated lizard (=Lacerta lepida) var.: lagarto arnao, lagarto arnau eyed lizard sin.: arnal sin.: sardón

Timon nevadensis lagarto da Serra Nevada Sierra Nevada lizard (=Timon lepidus nevadensis)

Timon princeps lagarto dos Zagros Siirt lizard Zagrosian lizard

Timon tangitanus lagarto tanxerino Morrocan eyed lizard (=Lacerta tangitanus)

60 Familia: Cordilídeos (Cordylidae) : zonuros, lagarto armadillo, lagartos achatados

Cordylus angolensis zonuro angolano Angolan girdled lizard (=Zonurus angolensis) sin.: lagarto angolano Angolan spiny-tailed lizard

Cordylus niger zonuro negro black girdled lizard (=Zonurus cordylus niger)

Smaug barbertonensis zonuro de Barbenton Barberton girdled lizard (=Cordylus barbertonensis) Barberton dragon lizard (=Zonurus barbertonensis)

Smaug giganteus zonuro xigante giant girdled lizard (=Cordylus giganteus) giant dragon lizard (=Zonurus giganteus) giant zonure sunzager

Smaug mossambicus zonuro da Gorongosa Mozambique girdled lizard (=Cordylus giganteus) Gorongosa girdled lizard

Smaug regius zonuro rexio regal girdled lizard (=Cordylus regius) (=Cordylus warreni regius)

Smaug vandami zonuro de Van Dam Van Dam's girdled lizard

(=Cordylus vandami )

(=Zonurus vandami )

Smaug warreni zonuro dos Libombos Warren's girdled lizard

(=Cordylus warreni ) Lebombo dragon lizard

(=Zonurus warreni )

Ouroborus cataphractus lagarto armadillo armadillo girdled lizard (=Cordylus cataphractus) sin.: lagarto tatú armadillo lizard (=Zonurus cataphractus) armadillo spiny-tailed lizard

Platysaurus broadleyi lagarto achatado de Broadley Broadley's flat lizard Augrabies flat lizard

Platysaurus capensis lagarto achatado do Cabo Cape flat lizard

Platysaurus guttatus lagarto achatado pingado dwarf flat lizard lesser flat lizard

Platysaurus imperator lagarto achatado imperial emperor flat lizard imperial flat lizard

Platysaurus intermedius lagarto achatado común common flat lizard

Platysaurus lebomboensis lagarto achatado dos Libombos Lebombo flat lizard

Platysaurus maculatus lagarto achatado manchado spotted flat lizard

61 Familia: Teídeos (Teiidae) : teiús, xacuruxís, xacarerana, tixubinas, calangos, calanguiños

Salvator spp. teiús tegus

Salvator duseni teiú do cerrado yellow tegu sin.: teiú paraense

Salvator merianae teiú común Argentine giant tegu sin.: teiú xigante Argentine black and white tegu

Salvator rufescens teiú vermello red tegu

Dracaena spp. xacuruxís caiman lizards

Dracaena guianensis xacuruxí da Güiana northern caiman lizard Guyana caiman lizard

Dracaena paraguayensis xacuruxí do Paraguai Paraguay caiman lizard

Crocodilurus amazonicus xacarerana crocodile tegu

Ameiva spp. tixubinas ameivas sin.: calangos whiptails sin.: lagartos

Ameiva ameiva tixubina giant ameiva (ou tixubina común) green ameiva sin.: calango verde Amazon whiptail Amazon racerunner

Ameiva dorsalis tixubina da Xamaica Jamaican ameiva

Ameiva exsul tixubina de Porto Rico common Puerto Rican ameiva Puerto Rican ground lizard

Ameiva undulata tixubina arco iris rainbow ameiva metallic ameiva barred whiptail

Holcosus festivus tixubina centroamericana Middle American ameiva (=Ameiva festiva) Central American whiptail tiger ameiva

Ameivula spp. tixubinas sin.: calanguiños sin.: lagartiños

Ameivula cipoensis tixubina do Cipó

Ameivula nativo tixubina de Linhares (=Cnemidophorus nativo) sin.: lagartiño de Linhares

Ameivula ocellifera tixubina de Spix Spix's whiptail (=Cnemidophorus ocellifer)

62 Teius oculatus calango verde (=Ameiva oculata) (=Acrantus viridis)

Teius suquiensis calango do Suquía sin.: calango do río Suquía

Teius teyon calango de catro dedas four-toed tegu (=Ameiva teju) (=Teius cianogaster)

Glaucomastix abaetensis calanguiño de Abaeté Bahian sand dune lizard (=Ameivula abaetensis) sin.: calango de Abaeté (=Cnemidophorus abaetensis)

Glaucomastix cyanura calanguiño de rabo ciano (=Ameivula cyanura) (=Cnemidophorus cyanurus)

Glaucomastix littoralis calanguiño de rabo verde (=Ameivula littoralis) (=Cnemidophorus littoralis)

Glaucomastix venetecauda calanguiño de rabo azulado (=Ameivula venetecauda) (=Ameivula venetecaudus) (=Cnemidophorus venetecaudus)

63 Familia: Tropidurídeos (Tropiduridae) : calangos, tamacuaré, tamacuarés de espiño, dragonciños

Plica plica calango seringueiro collared treerunner tree runner

Plica umba calango de labios azuis blue-lipped tree lizard collared tree lizard harlequin racerunner

Tropidurus chromatops calango de máscara azul

Tropidurus erythrocephalus calango de cabeza vermella

Tropidurus etheridgei calango de Etheridge Etheridge's lava lizard

Tropidurus guarani calango guaraní

Tropidurus hispidus calango común neotropical lava lizard Peter's lava lizard

Tropidurus hygomi calango de Hygom Reinhardt's lava lizard

Tropidurus jaguaribanus calango dos laxeiros

Tropidurus lagunablanca calango pintadiño

Tropidurus montanus calango da montaña

Tropidurus melanopleurus calango negro black lava lizard

Tropidurus semitaeniatus calango listado striped lava lizard

Tropidurus spinulosus calango espinuloso spiny lava lizard

Tropidurus torquatus calango dos muros Amazon lava lizard

Uranoscodon superciliosus tamacuaré diving lizard mophead iguana mop headed iguana brown tree-climber brown tree climber

Uracentron spp. tamacuarés de espiño thornytail iguanas

Uracentron azureum tamacuaré verde green thornytail iguana

Uracentron flaviceps tamacuaré de cabeza amarelenta tropical thornytail iguana

64 Stenocercus apurimacus dragonciño do Apurímac Fritts' whorltail iguana sin.: dragonciño do río Apurímac

Stenocercus arndti dragonciño de La Granja La Granja whorltail iguana

Stenocercus boettgeri dragonciño de Boettger Boettger's whorltail iguana

Stenocercus bolivarensis dragonciño de Bolívar Bolivar whorltail iguana

Stenocercus caducus dragonciño de coleira

Stenocercus carrioni dragonciño de Carrión Parker's whorltail iguana

Stenocercus chinchaoensis dragonciño de Chinchao Chinchao whorltail iguana

Stenocercus crassicaudatos dragonciño de rabo craso spiny whorltail iguana

Stenocercus cupreus dragonciño cobreado copper whorltail iguana

Stenocercus empetrus dragonciño das pedras rock whorltail iguana

Stenocercus fimbriatus dragonciño da follasca western leaf lizard

Stenocercus guentheri dragonciño de Günther Günther's whorltail iguana

Stenocercus haenschi dragonciño de Haensch Haensch's whorltail iguana

Stenocercus lache dragonciño dos laches

Stenocercus marmoratus dragonciño marmóreo

Stenocercus melanopygus dragonciño pígaro dark whorltail iguana

Stenocercus modestus dragonciño modesto modest whorltail iguana

Stenocercus nigromaculatus dragonciño de pintas negras black-spotted whorltail iguana

Stenocercus ochai dragonciño de Ochoa Ochoa whorltail iguana

Stenocercus orientalis dragonciño oriental esatern whorltail iguana

Stenocercus ornatus dragonciño enfeitado Girarad's whorltail iguana

Stenocercus quinarius dragonciño de cornos

Stenocercus santander dragonciño de Santander

Stenocercus simonsii dragonciño de Simons Simons' whorltail iguana

Stenocercus variabilis dragonciño variábel variable whorltail iguana var.: dragonciño variable

65 especie galega

Familia: Filodactilídeos (Phyllodactylidae) : osgas

Gymnodactylus spp. osgas geckos Phyllodactylus spp. sin.: ladras Ptyodactylus spp. Tarentola spp. Thecadactylus spp.

Gymnodactylus darwini osga de Darwin brasileira

Phyllodactylus darwini osga de Darwin de San Cristóbal Darwin's leaf-toed gecko sin.: osga de Darwin da illa de San Cristóbal

Phyllodactylus galapagensis osga das Galápagos Galapagos leaf-toed gecko

Phyllodactylus gorii osga da Española Española leaf-toed gecko sin.: osga da illa Española

Phyllodactylus insularis osga dos atois de Belize Belize leaf-toed gecko Belize atoll gecko

Phyllodactylus leei osga de Lee Chatham leaf-toed gecko

Phyllodactylus pulcher osga de Barbados Barbados leaf-toed gecko

Phyllodactylus xanti osga de Xanthus Xanthus' leaf-toed gecko leaf-toed gecko

Ptyodactylus hasselquisti osga de Hasselquist Hasselquist's fan-footed gecko yellow fan-fingered gecko

Ptyodactylus puiseuxi osga do Oriente Próximo Israeli fan-fingered gecko sin.: osga de Puiseux Levante fan-fingered gecko

Ptyodactylus togoensis osga de Togo Togo fan-footed gecko

Tarentola americana osga das Antillas American wall gecko

Tarentola angustimentalis osga maxoreira Canary wall gecko

(=Tarentola mauretanica angustimentalis ) East Canary wall gecko

Tarentola annularis osga de pintas brancas white-spotted wall gecko white-spotted gecko ringed wall gecko

Tarentola boettgeri osga de Boettger Boettger's wall gecko Gran Canaria gecko Galiza: especie introducida

Tarentola boettgeri bischoffi osga das Salvaxes Selvagens gecko

(=Tarentola bischoffi )

Tarentola caboverdiana osga de Santo Antón Cape Verde wall gecko sin.: osga caboverdiana de Santo Antón Capeverdean wall gecko Santo Antão wall gecko

66 especie galega

Tarentola chazaliae osga de helmo helmeted gecko helmet head gecko

Tarentola darwini osga de Darwin caboverdiana Darwin's wall gecko

Tarentola delalandii osga de Tenerife Tenerife wall gecko Tenerife gecko

Tarentola deserti osga do deserto desert wall gecko

Tarentola fogoensis osga do Fogo Fogo wall gecko sin.: osga da illa do Fogo

Tarentola gigas osga xigante giant wood gecko sin.: osga caboverdiana xigante Branco wood gecko

Tarentola gomerensis osga da Gomera Gomero wall gecko La Gomera gecko

Tarentola maioensis osga do Maio Maio wall gecko sin.: osga da illa do Maio

Tarentola mauretanica osga common wall gecko (ou osga común) Moorish wall gecko sin.: ladra (ou ladra común) crocodile gecko European common gecko Maurita naca gecko

Tarentola neglecta osga alxeriana Algerian wall gecko

Tarentola raziana osga do Razo Raso wall gecko sin.: osga do illote Razo var.: osga do Raso

Tarentola substituta osga de San Vicente São Vicente wall gecko sin.: osga caboverdiana de San Vicente

Thecadactylus oskrobapreinorum osga de San Martiño Saint Martin turnip-tailed gecko

Thecadactylus rapicauda osga rabo de nabo northern turnip-tailed gecko turnip-tailed gecko turniptail gecko

Thecadactylus solimoensis osga do Solimões

Familia: Esferodactilídeos (Sphaerodactylidae) : osga das penedías

Euleptes europaea osga das penedías European leaf-toed gecko

Coleodactylus natalensis osga miúda da follasca Natal pygmy gecko sin.: osga miúda de Natal

67 Familia: Xeconídeos (Gekkonidae) : osgas

Gekko spp. osgas geckos sin.: ladras

Gekko gecko osga tokai tokay gecko

Gekko japonicus osga de Schlegel Schlegel's Japanese gecko sin.: osga xaponesa de Schlegel

Gekko nicobarensis osga das Nicobar Nicobar gliding gecko

Gekko siamensis osga siamesa Siamese green-eyed gecko

Gekko smithii osga de Smith Smith's green-eyed gecko large forest gecko

Gekko swinhonis osga de Pequín Peking gecko

Gekko vittatus osga riscada lined gecko sago gecko skunk gecko

Hemidactylus biokoensis osga de Bioko Bioko leaf-toed gecko

Hemidactylus bouvieri osga de Bouvier Bouvier's half-nailed gecko sin.: osga caboverdiana de Bouvier

Hemidactylus brasilianus osga de Amaral Amaral's Brazilian gecko

Hemidactylus brookii osga de Brook Brook's house gecko

Hemidactylus garnotii osga do Indo-Pacífico Indo-Pacific gecko Garnot's house gecko fox gecko

Hemidactylus turcicus osga turca Mediterranean house gecko sin.: ladra turca Turkish gecko

Phelsuma spp. osgas diurnas day geckos

Phelsuma gigas osga xigante de Rodrigues Rodrigues' day gecko sin.: osga diurna de Rodrigues Rodrigues giant day gecko

Phelsuma laticauda osga de po de ouro gold dust day gecko sin.: osga diurna de po de ouro broad-tailed day gecko

Phelsuma madagascariensis osga verde de Madagascar Madagascar day gecko sin.: osga diurna malgaxe

Phelsuma pusilla osga miúda de Madagascar Madagascar day gecko sin.: osga diurna miúda

Uroplatus phantasticus osga satánica satanic leaf-tailed gecko eyelash leaf-tailed gecko fantastic leaf-tailed gecko

68 Lygodactylus spp. osgas ananas dwarf geckos

Lygodactylus angolensis osga anana de Angola Angola dwarf gecko

Lygodactylus angularis osga anana angular angulated dwarf gecko

Lygodactylus bernardi osga anana de Bernard Bernard's dwarf gecko

Lygodactylus capensis osga anana do Cabo Cape dwarf gecko common dwarf gecko

Lygodactylus chobensis osga anana do Chobe Okavango dwarf gecko sin.: osga anana do río Chobe Chobe dwarf gecko

Lygodactylus insularis osga anana das illas insular dwarf gecko

Lygodactylus picturatus osga anana pintada painted dwarf gecko white-headed dwarf gecko

Lygodactylus picturatus osga anana de cabeza amarela yellow-headed dwarf gecko luteopicturatus

Lygodactylus picturatus sudanensis osga anana sudanesa Sudani dwarf gecko

Lygodactylus rex osga anana rexia king dwarf gecko

Pachydactylus capensis osga surafricana Cape thick-toed gecko Cape gecko

Pachydactylus maculatus osga manchada spotted thick-toed gecko

Pachydactylus punctatus osga pintarada pointed thick-toed gecko speckled thick-toed gecko

Pachydactylus tigrinus osga tigre tiger thick-toed gecko

Pachydactylus vansoni osga de Van Son Van Son's thick-toed gecko Van Son's gecko

Familia: Eublefarídeos (Eublepharidae) : osgas leopardo

Eublepharis fuscus osga leopardo fusca West Indian leopard gecko

Eublepharis hardwickii osga leopardo de Hardwicke East Indian leopard gecko Hardwicke's gecko

Eublepharis macularius osga leopardo common leopard gecko (ou osga leopardo común) leopard gecko spotted fat-tailed gecko (tamén criada en cativerio e popular como mascota)

Eublepharis satpuraensis osga leopardo das Satpura Satpura leopard gecko

Eublepharis turcmenicus osga leopardo turcomana Turkmenistan eyelid gecko Turkmenian eyelid gecko

69 Familia: Diplodactilídeos (Diplodactylidae) : osgas

Amalosia lesueurii osga de Lesueur Lesueur's gecko Lesueur's velvet gecko

Correlophus ciliatus osga ciliada crested gecko eyelash gecko

Correlophus sarasinorum osga xigante de Sarasin Sarasin's giant gecko

(=Rhacodactylus sarasinorum ) Roux's giant gecko

Diplodactylus capensis osga da cordilleira do Cabo Cape Range stone gecko

Diplodactylus kenneallyi osga de Kenneally gargoyle gecko

Diplodactylus klugei osga de Kluge Kluge's gecko

Diplodactylus tessellatus osga teselada tessellated gecko

Hesperoedura reticulata osga reticulada reticulated velvet gecko

Hoplodactylus delcourti osga de Delcourt Delcourt's giant gecko Delcourt's sticky-toed gecko

Hoplodactylus duvaucelli osga de Duvaucel Duvaucel's gecko

Nebulifera robusta osga robusta robust velvet gecko

(=Oedura robusta ) robust gecko

Oedodera mamorata osga marmórea marbled gecko

Rhacodactylus auriculatus osga auriculada gargoyle gecko

Rhacodactylus leachianus osga xigante da Nova Caledonia New Caledonia giant gecko

Naultinus elegans osga de Auckland Auckland green gecko sin.: osga verde de Auckland

Naultinus gemmeus osga enxoiada jewelled gecko

Naultinus grayii osga de Gray Gray's tree gecko sin.: osga verde de Gray Northland green gecko

Naultinus manukanus osga de Marlborough Marlborough green gecko sin.: osga verde de Marlborough northern tree gecko

Naultinus rudis osga das Kaikoura rough gecko sin.: osga verde das Kaikoura natural tree gecko

Naultinus stellatus osga de Nelson Nelson green gecko sin.: osga verde de Nelson starry tree gecko

Naultinus tuberculatus osga tuberculada West Coast green gecko sin.: osga verde tuberculada warty tree gecko

Tukutuku rakiurae osga arlequín harlequin gecko

(=Hoplodactylus rakiurae )

70 Familia: Cameleonídeos (Chamaeleonidae) : camaleóns, camaleonciños

Archaius tigris camaleón tigre tiger chameleon

Bradypodion melanocephalum camaleón de Durban black-headed dwarf chameleon KwaZulu dwarf chameleon Durban dwarf chameleon

Bradypodion pumilum camaleón do Cabo Cape dwarf chameleon (=Chamaeleo pumilus) coloured dwarf chameleon

Bradypodion setaroi camaleón de Setaro Setaro's dwarf chameleon

Calumma bevicorne camaleón de corno curto short-horned chameleon

Calumma parsonii camaleón de Parson Parson's chameleon

Chamaeleo africanus camaleón do Sahel African chameleon (=Chamaeleo basiliscus) Sahel chameleon

Chamaeleo arabicus camaleón arábico Arabian chameleon

Chamaeleo calyptratus camaleón de helmo veiled chameleon sin.: camaleón iemenita cone-head chameleon Yemen chameleon

Chamaeleo chamaeleon camaleón común common chameleon Mediterranean chameleon

Chamaeleo fuelleborni camaleón do Ngosi Ngosi Volcano chameleon

Chamaeleo gracilis camaleón grácil graceful chameleon

Chamaeleo monachus camaleón de Socotra Socotran chameleon

Furcifer cephalolepis camaleón das Comores Comoro Islands chameleon

Furcifer oustaleti camaleón de Oustalet Malagasy giant chameleon sin.: camaleón xigante de Madagascar Oustalet’s chameleon

Furcifer pardalis camaleón pantera panther chameleon

Furcifer polleni camaleón de Mayotte Mayotte chameleon

Kinyongia oxyrhina camaleón narigudo sharp-nosed chameleon

Trioceros camerunensis camaleón do Camerún Cameroon chameleon

Trioceros cristatus camaleón cristado crested chameleon

Trioceros jacksonii camaleón de Jackson Jackson’s chameleon

(=Chamaeleo jacksonii ) Jackson’s three-horned chameleon

Trioceros johnstoni camaleón de Johnston Johnston’s chameleon

(=Chamaeleo johnstoni ) Ruwenzori three-horned chameleon

Trioceros melleri camaleón de Meller Meller’s chameleon

(=Chamaeleo melleri ) giant one-horned chameleon

71 Trioceros oweni camaleón de Owen Owen’s chameleon Owen’s three-horned chameleon

Trioceros quadricornis camaleón de catro cornos four-horned chameleon Eisentraut’s chameleon

Rampholeon boulengeri camaleonciño de Boulenger Boulenger's pygmy chameleon

Rampholeon gorongosae camaleonciño da Gorongosa Gorongosa pygmy chameleon

Rampholeon marshalli camaleonciño de Marshall Marshall's pygmy chameleon Marshall’s leaf chameleon

Rampholeon spectrum camaleonciño espectral spectral pygmy chameleon western pygmy chameleon Cameroon stumptail chameleon

Rieppeleon brachyurus camaleonciño glabro Zomba pygmy chameleon sin.: camaleonciño de Zomba beardless pygmy chameleon

Rieppeleon brevicaudatus camaleonciño de barba bearded pygmy chameleon

Rieppeleon kerstenii camaleonciño de Kersten Kenya pygmy chameleon

72 Familia: Policrotídeos (Polychrotidae) : lagartos preguiza (ou camaleóns americanos)

Polychrus spp. lagartos preguiza bush anoles sin.: camaleóns americanos sin.: falsos camaleóns

Polychrus acutirostris lagarto preguiza Brazilian bush anole (ou lagarto preguiza común) Brazilian monkey lizard sin.: camaleón preguiza

Polychrus audoboni lagarto preguiza de Audubon smooth-backed bush anole sin.: camaleón de Audubon Audubon's multicolored lizard

Polychrus femoralis lagarto preguiza de Werner Werner's bush anole sin.: camaleón de Werner

Polychrus gutturosus lagarto preguiza de Berthold Berthold's bush anole sin.: camaleón de Berthold Berthold's monkey lizard

Polychrus jacquelinae lagarto preguiza de Jacqueline Jacqueline's bush anole sin.: camaleón de Jacqueline

Polychrus liogaster lagarto preguiza de Boulenger Boulenger's bush anole sin.: camaleón de Boulenger Boulenger's monkey lizard

Polychrus marmoratus lagarto preguiza marmóreo many-colored bush anole sin.: camaleón marmóreo common monkey lizard

Polychrus peruvianus lagarto preguiza peruano Peruvian bush anole sin.: camaleón do Perú Peruvian monkey lizard

73 especie galega

Familia: Anguídeos (Anguidae) : liscanzos, lagartos lisos, lagartos xacaré

Anguis spp. liscanzos slow worms sin.: escánceres

Anguis cephallonica liscanzo do Peloponeso Peloponnese slow worm

Anguis fragilis liscanzo slow worm var.: liscánzaro, liscrán, licanzo, liscáncer sin.: escáncer sin.: escónzaro var.: esgónzaro, esgonzo sin.: escóuparo var.: escouparón sin.: cobra da herba

Ophiodes spp. liscanzos worm lizards sin.: cobras de vidro

Ophiodes fragilis liscanzo fráxil fragile worm lizard

Ophiodes luciae liscanzo de Lucy Lucy's worm lizard

Ophiodes striatus liscanzo estriado striped worm lizard

Celestus spp. lagartos lisos galliwasps Diplogossus spp.

Celestus warreni lagarto liso de Warren giant Hispaniolan galliwasp (=Diploglossus warreni) Warren's galliwasp

Diplogossus atitlanensis lagarto liso do Atitlán Atitlán galliwasp

Diplogossus fasciatus lagarto liso de bandas banded galliwasp sin.: calango liso sin.: lagarto coral

Diplogossus lessonae lagarto liso de raias Brazilian galliwasp sin.: calango liso sin.: lagarto coral

Diplogossus millepunctatus lagarto liso de Malpelo dotted galliwasp Malpelo galliwasp

Diplogossus montisserrati lagarto liso de Montserrat Montserrat galliwasp

Abronia spp. lagartos xacaré arboreal alligator lizards alligator lizards

Abronia aurita lagarto xacaré de Cope Cope's arboreal alligator lizard

Abronia chiszari lagarto xacaré de Chiszar Chiszar's arboreal alligator lizard

Abronia graminea lagarto xacaré de Tehuacán Sierra de Tehuacan arboreal alligator lizard Mexican alligator lizard green arboreal alligator lizard

Abronia smithi lagarto xacaré de Smith Smith's arboreal alligator lizard

74 especie galega

Familia: Escincídeos (Scincidae) : esgonzos, escincos, lagartixas de vidro

Chalcides bedriagai esgonzo ibérico Bedriaga's skink

Chalcides chalcides esgonzo italiano Italian three-toed skink sin.: esgonzo tridáctilo italiano three-toed skink

Chalcides ocellatus esgonzo ocelado ocellated skink eyed skink

Chalcides pentadactylus esgonzo pentadáctilo five-fingered skink

Chalcides sexlineatus esgonzo de Gran Canaria Gran Canaria skink

Chalcides striatus esgonzo común western three-toed skink (=Chalcides chalcides striatus) var.: esgónzaro, escónzaro sin.: esgonzo tridáctilo

Scincus scincus escinco da area sandfish

Tiliqua nigrolutea escinco lordento blotched blue-tongued lizard blotched blue-tongue southern blue-tongued lizard southern blue-tongue

Tiliqua rugosa escinco rabón shingleback lizard shingleback stumpy tail lizard pinecone lizard

Brasiliscincus spp. lagartixas de vidro mabuyas

Brasiliscincus agilis lagartixa de vidro áxil

Brasiliscincus heathi lagartixa de vidro da follasca

Brasiliscincus caissara lagartixa de vidro da restinga

75 Familia: Ximnoftalmídeos (Gymnophthalmidae) : cobras de pés, lagartos, lagartos da terra, lagartiños

Heterodactylus spp. cobras de pés teiids sin.: cobras de patas sin.: lagarto que vira cobra sin.: calango que vira cobra sin.: cobra de vidro sin.: cobriña

Heterodactylus imbricatus cobra de pés imbricada Rio de Janeiro teiid

Heterodactylus lundii cobra de pés de Lund Lund's teiid

Heterodactylus septentrionalis cobra de pés setentrional

Acratosaura mentalis lagarto de Amaral Amaral's colobosaura

Acratosaura spinosa lagarto espiñoso spiny colobosaura

Bachia spp. lagartos da terra bachias

Bachia cacerensis lagarto da terra de Cáceres (Castrillon & Strussman, 1998)

Bachia didactyla lagarto da terra didáctilo

Alexandresaurus camacan lagartiño de Alexandre Alexandre's lizard sin.: calanguiño de Alexandre

Colobodactylus dalcyanus lagartiño de Dalcy Vanzolini's Brazilian teiid

Placosoma cipoense lagartiño do Cipó Cunha's Brazilian lizard

Placosoma glabellum lagartiño de rabo grande

Rondonops biscutatus lagartiño da follasca

76 Referencias bibliográficas

Alonso Estravís, Isaac (2020): Dicionário Eletrónico Estraviz. http://www.estraviz.org/

Asensi Cabirta, Moisés (2006): Guía dos anfibios e réptiles de Galicia. A Coruña : Baía.

Branch, William R. et al. (2019): Os répteis de Angola: história, diversidade, endemismo e hotsopts. En :

Huntley, Brian J. et al. (eds.) : Biodiversidade de Angola. Ciência e conservação: uma síntese moderna, 361-

425. Rio de Mouro, Sintra : Printer Portuguesa.

Cabré, M. Teresa (dir.) / Rosa Estopá (coord.) (2004): Metodología del trabajo en neología: criterios,

materiales y procesos. Barcelona : Universitat Pompeu Fabra / IULA.

Carballeira Anllo, Xosé María et al. (2009): Gran dicionario Xerais da lingua galega, 2 vols. Vigo : Xerais.

Castellari Gonzalez, Rodrigo et al. (2020): "Lista dos nomes dos répteis no Brasil – Primeira versão", Herpetologia Brasileira, vol 9, nº 2, 121-214.

Colomer, Rosa (dir.) / Xavier Fargas (coord.) (2005): Manlleus i calcs lingüístics en terminologia. Vic /

Barcelona : Eumo Editorial / TERMCAT.

Colomer, Rosa (dir.) / Xavier Fargas (coord.) (2012): Difusió i ús dels termes. Vic / Barcelona : Eumo Editorial / TERMCAT.

Conde Teira, Miguel A. (1996): "Acerca dos nomes dos anfibios e réptiles galegos", Cadernos de lingua 13, 75-88.

Daviña Facal, Luís (1993): Problemas do léxico científico. Algunhas propostas de solucións. Santiago de

Compostela : Consellería de Educación e Ordenación Universitaria.

Daviña Facal, Luís (1999): Lingua e ciencia. Vigo : Xerais.

Daviña Facal, Luís (2000): Diccionario das ciencias da natureza e da saúde. Tomo I, A-B. A Coruña : Deputación Provincial da Coruña.

Daviña Facal, Luís (2000): Diccionario das ciencias da natureza e da saúde. Tomo II, C. A Coruña : Deputación Provincial da Coruña.

77 Daviña Facal, Luís (2000): "O problema da adaptación ó galego de cultismos científicos de orixe grega e latina", Viceversa 6, 113-129.

García González, Constantino (1985): "Glosario das voces galegas de hoxe", Verba, anexo 27.

2 Garrido, Carlos / Carles Riera (2011 ): Manual de galego científico. Santiago de Compostela : Através Editora.

International Union for Conservation of Nature (2018) : The IUCN Red List of Threatened Species. http://www.iucnredlist.org/

Lorenzo, Secundino (2018) : A vida nos ríos galegos. http://www.rios-galegos.com/

Noia Campos, María Camiño et al. (1997): Diccionario de sinónimos da lingua galega. Vigo : Galaxia.

Pena Romay, Xosé Antonio et al. (2004): Gran dicionario Cumio da lingua galega. Vigo : Do Cumio.

Penas-Patiño, Xosé Manuel / Antonio Piñeiro Seage (1989): Cetáceos, focas e tartarugas mariñas das costas ibéricas. Santiago de Compostela : Consellería de Pesca – Sociedade Galega de Historia Natural.

Real Academia Galega (2020): Dicionario da Real Academia Galega. https://academia.gal/dicionario

Rodríguez Cruz, José (2007) : Cultura e fala popular de San Ciprián de Hermisende. Unha achega etnográfica e léxica par o estudo do idioma galego en áreas periféricas da nosa comunidade. 2º premio do concurso de investigación Romaría Raigame. Ourense : Centro de Cultura Popular Xaquín Lorenzo – Deputación de Ourense.

Rodríguez González, Eladio (1958-1961) : Diccionario enciclopédico gallego-castellano. Vigo : Galaxia.

Rodríguez Río, Xusto A. (2003): Metodoloxía do traballo terminográfico puntual en lingua galega. Santiago de Compostela : Consello da Cultura Galega.

Rodríguez Río, Xusto A. (2003): Os préstamos na producción lexicográfica, terminográfica e enciclopédica galega actual. En : Álvarez de la Granja M. e E. X. González Seoane (eds.) : A estandarización do léxico, 419-

446. Santiago de Compostela : Instituto da Lingua Galega - Consello da Cultura Galega.

Santamarina Fernández, Antón L. (coord.) (2020): Dicionario de dicionarios. http://sli.uvigo.es/DdD/

Scheneider, Michael F. et al. (2005): Checklist de vertebrados de Moçambique. Checklist of Vertebrates of

Mozambique. Maputo : Universidade Eduardo Mondlane / UICN Mozambique.

78 Sociedade Galega de Historia Natural (1995): Atlas de vertebrados de Galicia, I. Peixes, anfibios, réptiles e mamíferos. Santiago de Compostela : Consello da Cultura Galega.

Sociedade Galega de Historia Natural (2011): Atlas dos anfibios e réptiles de Galicia. Santiago de

Compostela : Sociedade Galega de Historia Natural.

TERMCAT (1990): Formació de termes amb elements cultes. Barcelona : Generalitat de Catalunya.

Uetz, Peter / Jakob Hallermann / Jirí Hošek (eds.) (2020): The Reptile Database. Zoological Museum Hamburg. https://reptile-database.reptarium.cz/

Varela Aenlle, Carlos Xesús (2014): Contribución ao dicionario galego: o léxico do galego de Asturias. Tese de doutoramento. Vigo : Universidade de Vigo.

VV. AA. (1991): Vocabulario das ciencias naturais. Santiago de Compostela : Xunta de Galicia.

VV. AA. (2012): Vocabulario forestal. Santiago de Compostela : USC / Deputación de Lugo..

Wrobel, Murray (2014): Elsevier's Dictionary of Reptiles. Amsterdam : Elsevier Science.

79

www.achave.gal

23 Deseño gráfico: tangram3.com