Beth Sydd Y Tu Mewn

DARGANFOD ARCHWILIO PROFI

TRWYN Y FUWCH, LLANDUDNO

2019 yw ‘Blwyddyn Darganfod’ Cymru. Mae’n thema sy’n ffitio Llandudno a Sir Conwy i’r dim. Yn unigryw, BETH SYDD Y TU MEWN mae’r ardal hon yn crynhoi popeth sy’n arbennig am Gymru mewn un pecyn taclus…ei harfordir a’i chefn gwlad syfrdanol, ei threftadaeth a’i diwylliant cyfoethog, ei gweithgareddau awyr agored a’i hatyniadau dan 02 TYMHORAU BRIG: 20 HANES A 34 GWYLIAU A do, ei bwyd, ei gwyliau a’i hadloniant. RYDYM NI AR AGOR THREFTADAETH DIGWYDDIADAU Mae’n gasgliad o brofiadau na ddewch Does yna ddim prinder pethau da Treuliwch amser yn darganfod y cyfan. DRWY’R FLWYDDYN chi o hyd iddyn nhw yn unman arall. bywyd chwaith. Arhoswch mewn Mae’r rhan hon o Gymru’n croesawu 24 BETWS-Y-COED 38 LLE I AROS Dechreuwch ar bendraw pier retro gwestai crand ar lan y môr (mae ymwelwyr drwy gydol y flwyddyn. Mae 04 Y GWANWYN A’R HAF Llandudno a theithiwch i fryniau a yma’r dewis gorau yng Nghymru) neu teithiau hamddenol y gwanwyn ar hyd 26 CEFN GWLAD A 53 HYSBYSEBION mynyddoedd digyfnewid Eryri, ac fe guddfannau gwledig llawn cymeriad. promenâd dilychwin Llandudno a siopa 06 YR HYDREF A’R GAEAF GWEITHGAREDDAU ATYNIADAU ddewch chi ar draws popeth o Pwnsh Ewch am fwyd i fistros a bwytai sy’n Nadolig ym Metws-y-coed yn ddau ben AWYR AGORED a Jwdi i gelfyddyd gyfoes orau’r byd, gweinio’r cynnyrch lleol gorau. Rhowch i’r digwyddiadau pob tymor. 08 LLANDUDNO 56 CANOLFANNAU profiadau awyr agored unigryw (syrffio gynnig ar adloniant bywiog gyda’r nos 30 BWYD A DIOD CROESO mewndirol unrhyw un?) i glamp o yn ein theatrau, ein tafarndai a’n clybiau I gael y darlun cyfan, tyrchwch 12 AR HYD YR ARFORDIR gestyll cadarn, atyniadau newydd – a chofiwch am Yr Un, sef Eisteddfod drwy dudalennau’r cyhoeddiad hwn. 32 BETH SY’N NEWYDD 60 MAPIAU A cyffrous a’r hen ffefrynnau. Genedlaethol Cymru, fydd yn dod i dref Mwynhewch y darllen. 16 YR EISTEDDFOD GWYBODAETH farchnad hanesyddol hardd Llanrwst GENEDLAETHOL, 33 ADLONIANT GYDA’R AM DEITHIO yn 2019. Roger Thomas, golygydd ac awdur CELF, ADLONIANT, NOS llyfrau teithio. DIWYLLIANT A CHREFFTAU DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 1 Efallai ei bod hi’n oer y tu allan, ond wedi’ch lapio yn eich côt aeaf, fe deimlwch chi gynhesrwydd a gorfoledd sy’n gwneud bywyd werth ei fyw yng nghanol mynyddoedd Eryri.

Os oes yna un neges y byddem ni wir yn hoffi ei chyfleu yn y llawlyfr hwn, dyma ydi hi: mae Llandudno a Sir Conwy ar agor am fusnes 24/7/12, sy’n golygu trwy’r dydd, bob dydd, bob mis o’r flwyddyn.

Ac mae un flwyddyn yn hafal i 365 o wahanol brofiadau. O hafau cynnes ar lan y môr i aeafau’n swatio mewn tafarndai gwledig clyd, o wylio’r bywyd gwyllt yn y gwanwyn i deithiau cerdded hydrefol yn y coedwigoedd, mae yna ddigon i’w weld a’i wneud beth bynnag fo’r tymor.

Mae yna neges arall hefyd, y gellir ei chrynhoi mewn tri gair: antur, diwylliant, tirwedd. Dyma’r ysbrydoliaeth y tu ôl i Flwyddyn Darganfod Cymru 2019. Ar y tudalennau nesaf, R byddwn yn dangos i chi sut i gael profiad unigryw o’r tri ar hyd a lled ein harfordiroedd B IG ac ymysg ein bryniau a’n mynyddoedd... bob adeg o’r flwyddyn.

LLYN OGWEN - ERYRI

2 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 3 Dyma bump o’r profiadau gorau i’w cael yn Llandudno yn ystod y gwanwyn a’r

1 P am… 4 Mae’n braf yn yr haf. Pier. Ewch am dro yn awel gynnes Mwynhewch goctel, gwin neu gwrw yr haf ar hyd pier bendigedig lleol ar deras y King’s Head, tafarn Llandudno, yr hiraf yng Nghymru. hynaf Llandudno – a chofiwch am Headstock, gŵyl gerddoriaeth yr haf. Promenâd. Yna trowch am y prom. Fel y pier, mae’n ymestyn ymlaen 5 Colwyn Cŵl. ac ymlaen – yr holl ffordd ar hyd Mae popeth wedi newid ym Mae glan môr dilychwin sy’n gwneud Colwyn. Cerddwch ar hyd promenâd Llandudno’n destun cenfigen trefi Porth Eirias sydd wedi’i ailwampio, glan môr eraill. ewch am bryd o fwyd i fistro smart Bryn Williams ger y môr a Pwnsh a Jwdi. Cymrwch seibiant mwynhewch gampau ar y dŵr yng i wylio sioe Professor Codman, un Nghanolfan Chwaraeon Dŵr Bae o ffefrynnau Llandudno ers dros Colwyn. Yna beth am fynd yn fwy 150 o flynyddoedd. traddodiadol ac ymweld â’r Sŵ Fynydd Gymreig, sef sŵ gadwraeth 2 Ar frig y don. Bae Colwyn. Nid tonnau’r môr, ond Adventure 1 Bodnant yn 3 Cerdded y muriau. 5 Llawn bywyd. Parc Snowdonia yn Nyffryn Conwy, ei Blodau. Adnewyddwch eich ysbryd drwy Dyma sut y byddwch chi’n teimlo sef lagŵn syrffio mewndirol cyntaf y Mae’n rhy dda i’w golli. Mae Bwa gerdded muriau canoloesol Conwy. ar frig Y Gogarth, sef y pentir sy’n byd. Mae technoleg chwyldroadol yn Tresi Aur enwog Gerddi Bodnant yn Ynghyd â Chastell carreg tywyll, ymgodi fel anghenfil y môr uwch sicrhau’r don berffaith bob 90 eiliad. ffrwydro’i blodau euraidd o ddiwedd hollbresennol Conwy, mae’r tref Llandudno. Mae’r hafan bywyd mis Mai ymlaen. Mae’r twnnel 180 gylchdaith hon sy’n 3/4 milltir gwyllt hon yn un o safleoedd pwysicaf 3 I ffwrdd â ni. troedfedd/55 metr hwn o flodau o hyd, y fwyaf cyflawn yn Ewrop, Prydain am blanhigion prin. Fe welwch Ar ddiwrnod braf o haf, ‘does unman melyn llaes yn gyflwyniad perffaith i yn gwarchod drysfa o lonydd a chi flodau gwyllt y gwanwyn yn sbecian gwell i fynd na Mynydd Hiraethog, y ardd sy’n dechrau dangos ei lliwiau strydoedd cefn cul. drwy’r glaswelltir calchfaen, adar y môr rhostir sy’n ymlwybro draw i’r pellter ymhobman ar ôl trwmgwsg y gaeaf. yn ymgynnull ar y clogwyni a dros o dan awyr di-ben-draw. Ewch i 4 Rowen Wledig. 20 o rywogaethau o loÿnnod byw yn Ganolfan Ymwelwyr Llyn Brenig yn 2 Dilyn y llwybr. Rowen yw un o bentrefi tlysaf chwyrlio o’ch cwmpas. gyntaf i gael eich traed danoch ac i Ewch i weld ein harfordiroedd ar Cymru. Mae hynny’n arbennig o ddysgu am deithiau cerdded, teithiau ddwy olwyn drwy feicio rhannau wir yn y gwanwyn, pan mae gerddi beicio, mannau pysgota a chwaraeon (neu’r cwbl, os oes gennych chi ei fythynnod carreg traddodiadol yn dŵr lleol. ddigon o egni) o Lwybr Beicio llawn blodau. Dilynwch y llwybrau Conwy sy’n 30 milltir o hyd, gydag i fyny i Fynydd Tal-y-Fan cyn arwyddion i’ch arwain ar hyd yr dychwelyd i dafarn y pentref am arfordir o Lanfairfechan i Fae Cinmel. lymaid bach haeddiannol. Byddwch hefyd yn dilyn rhan o Ffordd Gogledd Cymru sydd newydd ei lansio, sef y llwybr cenedlaethol newydd o Gaer i Gaergybi.

4 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 5 LLIWIAU’R HYDREF Dyma flas cryno ar weithgareddau’r hydref a’r gaeaf.

1 Ewch draw am dro i’r coed… Fe ddechreuwn ni gyda rhywbeth coediog – wedi’r cyfan, mae lliwiau cochlyd, rhydlyd ein coetiroedd yn golygu eu bod ar eu gorau yr adeg hon o’r flwyddyn. Ewch i Goed y Gopa, sef coetir cymysg trawiadol o dderw, llwyfenni, ynn, pinwydd a llarwydd uwch Abergele. ‘Mae’n sioe ysblennydd o liwiau’r hydref,’ meddai cylchgrawn Coed Cadw. GAEAF CLYD

2 Blas ar Gonwy. 4 Gwaith celf. 1 Siopa Nadolig. 2 Rhyfeddodau’r Rhaeadr… 4 Tamaid o adloniant. Mae ein arlwy o fwyd yn fwrlwm Dilynwch yr Helfa Gelf bob penwythnos Anghofiwch am Amazon. Mae yna ryw Mae’r Rhaeadr Ewynnol fel arfer yn cadw Pop, comedi, opera, drama, dawns... o ddyfeisgarwch, gyda bwydlenni’n ym mis Medi, pan fydd stiwdios a hud arbennig yn gysylltiedig â siopa Nadolig ei arddangosfeydd gorau at y gaeaf. Yn ôl maen nhw i gyd ar y rhaglen yn Venue cynnwys popeth o fwytai crand i’r siopau gweithdai ledled Gogledd Cymru’n – yn enwedig os dewch chi draw atom ni. Cyfoeth Naturiol Cymru, mae’r llwybr i’r Cymru, lleoliad adloniant a chelfyddydau ‘Sgod a Sglods gorau. Ewch chi ddim o’i agor eu drysau i ymwelwyr. Mae Ffair Nadolig Llandudno’n enwog o rhaeadr o Ty’n Llwyn, 4 milltir i’r gorllewin mwyaf Gogledd Cymru. Ydi o’n dda? le yng Nghonwy, er enghraifft. Rhowch hwyliog, ac am fwy o syniadau gwych o Fetws-y-coed yn un o ‘Ddeg Llwybr O, ydi mae o! (mae pantomeim ar y gynnig ar Signatures, bwyty Aberconwy am anrhegion, ewch i siopau arbenigol Cerdded Gorau’r Gaeaf’. Ac os nad yw un rhaglen ar gyfer tymor y gaeaf hefyd). Resort and Spa sydd wedi ennill gwobrau, Betws-y-coed. Ym Melin Wlân Trefriw rhaeadr yn ddigon i chi, ewch draw i Raeadr neu beth am drio blasau beiddgar Watson’s gyfagos, fe allwch chi bori drwy trawiadol y Graig Lwyd yr ochr arall i Betws. Bistro? Neu’r Midland sydd newydd agor, gynhyrchion sydd wedi’u gwneud ar 5 Yn y tywyllwch. lle mae Sbaen a Gogledd Cymru’n dod y safle. Ac mae’r siopau mwyaf a gorau Ar nosweithiau oer a chlir y gaeaf, mae’r ynghyd gyda dewis o tapas ag elfennau yng Ngogledd Cymru i’w gweld yn 3 Eryri dan eira. awyr ffres yn ddu fel y fagddu – amodau o fwyd môr a chynnyrch lleol. Llandudno (mae siop Oriel Mostyn Nawr yw’r amser i weld pegynau Eryri dan perffaith i syllu ar y sêr. Ewch tua’r bryniau yn anhygoel am gelf a gemwaith). fantell wen. Dysgwch sut i fynd i’r afael â’r i osgoi llygredd golau. Mae Llyn Geirionydd mynyddoedd hyn dan hyfforddiant arbenigol uwch Dyffryn Conwy yn ddewis da. Mae 3 Dan do. ar gyrsiau awyr agored yng Nghanolfan yno deimlad gwirioneddol anhygyrch, yn O’r gorau, mae’n rhaid i ni gyfaddef. Mae Fynydda Genedlaethol Plas y Brenin yng enwedig yn y nos. hi weithiau’n bwrw glaw yn yr hydref. Nghapel Curig. Maen nhw’n cynnwys Ond peidiwch â phoeni. Mae yna ddigon 5 Amser agor. popeth o ddringo i ganŵio, beicio mynydd i’w wneud dan do – a dan ddaear. Yn hydref 2019, bydd Canolfan i heicio. Os ydych chi’n bwriadu mynd Mae Go Below ym Metws-y-coed yn Ddiwylliant arloesol Conwy’n agor, ar eich antur awyr agored eich hun, daith danddaearol llawn antur drwy hen lle bydd y celfyddydau a diwylliant ewch i wefan Mentro’n Gall Cymru fwyngloddiau gwag (‘Bunt am wefr, mae’n (mae gennym ni ddigon o’r ddau) (www.adventuresmartwales.com) – bydd ddigon posib mai hwn yw’r diwrnod allan yn dod yn fyw mewn arddangosiadau y cyngor sydd yno am y tywydd, offer a sy’n cynnig y gwerth gorau am arian yn y rhyngweithiol. sgiliau yn help mawr i chi gadw’n ddiogel. DU,’ yn ôl The Sunday Times). Ddim yn un i gael ei drechu, mae Llandudno’n cynnig Mwyngloddiau Copr y Gogarth i chi eu harchwilio, un o fwyngloddiau metel hynaf y byd sydd ar agor i’r cyhoedd. 6 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 7 LANDUDNOMAE PAWB YN GWIRIONI AR

Dyma, mewn un darlun, pam mae pawb yn gwirioni ar Landudno. Edrychwch ar y pier a’r prom dilychwin yna. Dydyn nhw ddim wedi newid llawer ers eu codi’n wreiddiol ymhell dros ganrif yn ôl (rhywbeth na allwch chi ei ddweud am drefi glan môr eraill).

Yn syml, mae Llandudno’n glasur o’i fath; yn hynaws, yn ddihalog a heb ei ddifetha. Ond mae’n llwyddo i osgoi bod yn hen ffasiwn ac ar ôl yr oes. Dyna’r gyfrinach i’w gymeriad. O’i wreiddiau Fictoraidd, mae wedi tyfu’n gyrchfan gyfoes unigryw, y math o le y gallwch chi fynd i godi cestyll tywod neu weld celfyddyd fodern, edmygu pensaernïaeth o’r oes o’r blaen a mwynhau’r adloniant diweddaraf, mynd i siopa Trowch y neu wylio bywyd gwyllt, teithio ar hen dram dudalen am neu mewn car cebl alpaidd. fwy

Dyma yw gwyliau glan y môr fel y dylai fod.

PIER LLANDUDNO, LLANDUDNO

8 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 9 LLANDUDNO’nAeth y golygydd a’r awdur llyfrau teithio, Roger Thomas, a’i wraig Liz am wyliau byr dau FYW Hanner dydd Amser brechdan a thywod. ddiwrnod. Gallwch ddilyn oL^ eu traed unrhyw adeg o’r flwyddyn. Beth bynnag fo’r tymor, Rydym yn bachu brechdan ac yn anelu at Draeth mae Llandudno’n llawn bywyd. DIWRNOD 2 y Gogledd, sef traeth poblogaidd lle cewch chi 2pm Ar ôl cinio, rydym ni’n gwneud beth mae fynd am daith ar gwch, reid ar gefn mul a gweld pawb arall yn ei wneud – mynd am dro ar hyd y sioe Pwnsh a Jwdi. Mae yna gryn dipyn o adeiladu pier. Mae pier hiraf Cymru’n mynd â ni bron 10am Rydym yn galw heibio Canolfan Groeso cestyll tywod hafaidd yn mynd ymlaen o’n cwmpas DIWRNOD 1 i hanner milltir allan i’r môr, a bob cam o’r Llandudno (yng Nghanolfan Fictoria ar Mostyn ni (er, a dweud y gwir, mae’n well gen i’r traeth ffordd, rydym ni’n mwynhau golygfeydd o’r glan Street). Yn ogystal â chynnig gwybodaeth leol ar ei wedd ffres, adfywiol yn y gaeaf). Mae ail môr perffaith yna â’i liwiau blwch paent - gwledd am bethau i’w gweld a’u gwneud, fe gewch chi draeth Llandudno – Penmorfa – yn dawel braf drwy’r 10am Fe gychwynnwn ni o’r top. A gyda go iawn i’r llygaid - sy’n gwneud Llandudno’n hefyd syniadau gwych am anrhegion ymysg ei ystod flwyddyn, gyda’r olygfa odidog o’r mynyddoedd yn hynny, rydw i’n cyfeirio at gopa’r Gogarth, lle mor arbennig. lawn o grefftau, bwydydd a diodydd lleol. fonws ychwanegol. y pentir 207m o uchder sy’n rhan annatod o gymeriad Llandudno. Mae cysylltiadau Llandudno’r 19eg Ganrif Rydym ni’n dysgu mwy am Llandudno – 2.30pm I ffwrdd â ni am Mostyn, un o fy 3.30pm ag Alice Liddell (yr Alys yng Ngwlad Hud o’i wreiddiau hynafol i’w esgoriad fel cyrchfan ffefrynnau personol i ac un o orielau blaenllaw Hyd at fis Hydref, fe allwch chi gyrraedd yno wreiddiol) yn hynod ddiddorol. Rydym yn olrhain wyliau – yn amgueddfa’r dref (sydd bellach ar gau Cymru, lle mae gwaith celf arloesol (a siop ar dramffordd neu mewn car cebl. Yn y gaeaf, ei chysylltiadau â’r dref ar Lwybr Alys (the er mwyn ei adnewyddu, ond fydd ailagor yn ystod anrhegion werth chweil) yn cael ei arddangos mewn mae’n daith fer, serth yn y car o lan y môr. Alice Trail). Cychwynnwn o’r ganolfan groeso a, gaeaf 2019 - ewch i llandudnomuseum.co.uk). Yna adeilad brics coch addurnedig. Mae ein golygfa trwy lygad aderyn yn gweld bwa’r gyda chymorth y map (mae yna ap ar gael hefyd rydym yn galw i mewn i Amgueddfa’r Home Front bae a mynyddoedd Eryri. Mae’r Gogarth ei hun yn o alicetowntrails.co.uk), rydym yn dilyn olion Experience, sef amgueddfa fechan lle gallwch chi unigryw o amrywiol, yn gartref i barc gwledig, traed efydd Y Gwningen Wen heibio cymeriadau 4pm Dydyn ni ddim wedi cael digon ar siopa eto, ymgolli’n llwyr ym mhrofiadau’r Ail Ryfel Byd. mwyngloddiau copr hynafol ac amrywiaeth anhygoel enwog ei byd hudolus, fel yr Hetiwr Hurt a felly i ffwrdd â ni am Barc Llandudno, y parc o fywyd gwyllt, gan gynnwys geifre o eifr Cashmiri Brenhines y Calonnau. Dyma ffordd ddelfrydol manwerthu modern ar gyrion y dref. a rhai o blanhigion prinnaf y byd. 7pm Amser bwyd. Mae yna ormod o ddewis bron, o ddod i adnabod y dref hon llawn treftadaeth, ond rydym yn penderfynu ar Fwyty Dylan’s yn ei nad yw wedi newid rhyw lawer ers amser Alys. 7pm Amser am damaid o adloniant yn Venue Cymru, leoliad anhygoel ar lan y môr. Mae’r bwyd cystal 11.30am Amser paned. Mae yna ddewis gwych o cyfadeilad adloniant mwyaf Gogledd Cymru, sy’n bob tamaid â’r lleoliad – fe fyddwn i’n argymell siopau coffi – a llawer mwy – ar strydoedd siopa llwyfannu amrywiaeth aruthrol o berfformiadau ein dewis ni o silod mân a draenog y môr. prysur Llandudno, sy’n ymochel dan ganopi, yn serennog. Mae’n lleoliad o bwys sy’n dangos union y tu ôl i’r prom. cynyrchiadau gorau’r byd - popeth o sioeau mawr y West End ac Opera Cenedlaethol Cymru i enwogion y byd pop, comedi a drama.

Dyddiad i’r dyddiadur

Dyma rai o wyliau a digwyddiadau Llandudno yn 2019. I gael yr holl wybodaeth, ewch i dudalennau 34/37.

16 Chwefror 4-6 Mai 13-15 Medi Rali Cambria Strafagansa Fictoraidd LLAWN07 Llandudno a Dyffryn Conwy Llandudno Gŵyl aml-gelfyddyd am ddim cambrianrally.co.uk victorian-extravaganza.com Llandudno llawn.org

10 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 11 Bae Cinmel a Thowyn SUT LE YDI O? Mae traeth gwyn llydan Bae Cinmel yn boblogaidd ar gyfer gweithgareddau arfordirol cyffrous fel barcudfyrddio, caiacio a bordhwylio, a Thowyn gerllaw yw’r lle i fynd am beiriannau chwarae, arcêds ac adloniant ARFORDIR ger y traeth. RHY DDA I’W GOLLI. Ewch am daith natur drwy dirwedd eang Gwarchodfa Natur Twyni Cinmel, sef ehangder digyffwrdd lle gwelwch chi adar môr di-rif uwch eich pen a morloi llwyd yn nofio oddi ar yr arfordir. Os mai antur sy’n mynd â’ch bryd, ewch i Barc Hamdden Tir Prince, lle gwelwch chi rasys ceffylau harnais Americanaidd a reidiau ffigar-êt cyflym, neu rhowch gynnig ar y Dim ond rhan o’n hanes arfordirol ni gwibgerti a’r reidiau ffair yn Knightley’s HEB EI AIL Fun Park. yw Llandudno. Mae yna gymunedau yr holl ffordd ar hyd ein harfordir, a phob un yn Abergele a Phensarn llawn pethau i’w gweld a’u gwneud. Dyma SUT LE YDI O? Rydych chi’n cael dau arweiniad byr i’r hyn y gallwch chi ddod am bris un yn y fan yma. Wedi’i leoli ychydig oddi wrth arfordir, ac yn fan o hyd iddo ar ein traethlin, o’r dwyrain cychwyn gwych ar gyfer teithiau cerdded i’r gorllewin. gwledig, mae tref hanesyddol Abergele yn llawn siopau annibynnol atyniadol, ac mae traeth mawr tywodlyd Pensarn yn cynnig hwyl glan môr fesul bwcedaid.

RHY DDA I’W GOLLI. Ewch am dro i fyny i Bryn Tŵr sy’n 178m (583 troedfedd) o uchder. Yn ôl chwedl leol, roedd yn arfer bod yn safle un o dyrau gwylio oes Elisabeth, yn amddiffyn yr arfordir rhag morladron; ond heddiw, mae’n fan perffaith i edmygu’r golygfeydd anhygoel o’r môr. Neu ewch draw i’r traeth. Mae’n aml yn dawelach na’i gymdogion arfordirol mwy adnabyddus, felly bydd digon o le i chi fwynhau’r tywod a’r môr – a’r haul, os ydi’r haf diwethaf yn ffon fesur o unrhyw fath. Os ydych chi’n golffiwr brwd, cofiwch ddod â’ch clybiau gyda chi. Mae yma hefyd gwrs golff 18 twll ardderchog.

12 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 13 Bae Colwyn Llandrillo-yn-Rhos Conwy a Deganwy SUT LE YDI O? Er fod Bae SUT LE YDI O? Mae’r dref harbwr SUT LE YDI O? Mae’n debyg Colwyn wedi bod yn denu fach hon yn gwasgu personoliaeth eich bod chi wedi clywed am gei ymwelwyr ers oes Fictoria, does enfawr i mewn i becyn bychan. hanesyddol Conwy, hen gei go arno ddim ofn symud gyda’r Dyna i chi’r promenâd traddodiadol iawn ar fin y dŵr (sydd hefyd yn oes. Yn y blynyddoedd diweddar, (delfrydol ar gyfer mynd am dro gartref i’r ‘Tŷ Lleiaf ym Mhrydain’, Penmaenmawr Llanfairfechan mae glan y môr wedi cael ei hamddenol), cychod lliwgar yn sef bwthyn pysgotwr anhygoel o SUT LE YDI O? Ffefryn i’r teulu. Ar SUT LE YDI O? Pentref bach tlws drawsnewid, gyda datblygiad Porth dowcio yn yr harbwr, plant yn fychan) sy’n swatio o dan gastell draeth tywodlyd eang a phromenâd gyda thraeth mawr tywodlyd sy’n Eirias (cartref bistro’r cogydd Bryn dal crancod ar fin y dŵr a theatr a muriau canoloesol y dref. Ond Penmaenmawr mae yna bwll padlo, ddelfrydol ar gyfer chwarae gemau, Williams, sydd wedi ennill gwobr bypedau hyfryd, yr unig un o’i math mae’n werth archwilio’r foryd gyfan, man chwarae i blant a pharc sglefr- padlo a chodi cestyll tywod. Mae Michelin), a’r traeth a godwyd yn ym Mhrydain. Rhowch y rhain i gyd bob ochr i’r lan. Ar ochr Conwy, fyrddio – lle perffaith i ddiddanu hefyd yn fan cychwyn da ar gyfer newydd sbon. at ei gilydd a dyna i chi gyrchfan fe welwch chi Conwy Quays, sef ymwelwyr iau. Mae yno hefyd deithiau teithiau cerdded i’r bryniau cyfagos. fach berffaith. marina fodern gyda golygfeydd cerdded a chwaraeon dŵr gwych a Ewch am y tir uwch ac fe gewch RHY DDA I’W GOLLI. Dewch bendigedig ar draws y dŵr o chlwb hwylio prysur. chi’ch gwobrwyo gyda golygfeydd i fwynhau ychydig o antur yn y RHY DDA I’W GOLLI. Mae farina chwaethus llawn cychod bendigedig dros y Fenai tuag Ynys dŵr yng Nghanolfan Chwaraeon dyfroedd clir yr ardal hon yn ferw arall ar yr arglawdd gyferbyn yn RHY DDA I’W GOLLI. I gael y profiad Môn. Dŵr Bae Colwyn (hefyd ym o bysgod o bob lliw a llun. Ewch i Deganwy. Mae’r ddau’n barhad o glan môr clasurol hwnnw, llogwch un Mhorth Eirias), sy’n cynnig cyrsiau chwilio am un mawr ar drip pysgota draddodiadau mordeithiol a morwrol o gytiau glan môr pren Penmaenmawr. RHY DDA I’W GOLLI. Cofiwch eich bordhwylio, hwylio, rhwyf-fyrddio môr o’r harbwr. Neu arhoswch ar cryf yr ardal. Wedi’u lleoli’n gyfleus wrth ymyl y sbienddrych! Mae Llanfairfechan yn a gyrru cychod modur. Ar dir dir sych i grwydro llu o siopau bach caffi ar y promenâd, maen nhw’n agos at Warchodfa Natur Traeth Lafan, sych, gallwch ymweld â’r Sŵ annibynnol Llandrillo-yn-Rhos, RHY DDA I’W GOLLI. Gallwch ganolbwynt delfrydol i ddiwrnod o sy’n gynefin arfordirol cyfoethog i Fynydd Gymreig, sy’n gartref sy’n gwerthu hen bethau a dillad weld y cyfan ar drip cwch o gei hwyl ar y traeth. adar môr fel pïod y môr, y wyachfawr i greaduriaid prin ac anifeiliaid a gemwaith hyfryd o’r oes a fu. Conwy. A phrofi cregyn gleision gopog a’r hwyaden ddanheddog sydd mewn perygl, fel y pandas blasus Conwy. fronrudd. cochion, llewpardiaid yr eira a theigrod Swmatra.

Enillwyr Gwobrau

Mae nifer o’n traethau hyfryd ni wedi ennill gwobr fawreddog y Faner Las ac/neu Wobr Glan y Môr mewn cydnabyddiaeth o’u glanweithdra ac ansawdd y dŵr. Mae Bae Cinmel, Abergele (Pensarn), Bae Colwyn/Llandrillo-yn-Rhos, Traeth y Gogledd Llandudno, Penmorfa Llandudno, Penmaenmawr a Llanfairfechan oll wedi ennill y gwobrau glan môr gorau.

14 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 15 Mae’n un o wyliau mwyaf y byd, ac eleni, mae’n dod i Sir Conwy. Ym mis Awst 2019, DiddanuCanolbwynt yr Eisteddfod yw’r cystadlaethau barddoni, llefaru a chanu sy’n denu Am fwy o wybodaeth mae’r Eisteddfod Genedlaethol yn glanio yn Llanrwst am wythnos gyfan o ddathlu 6,000 o gystadleuwyr o bob cwr o Gymru. Ond rhan yn unig o’r digwyddiadau am gelf a diwylliant, yw hynny. Fe welwch chi hefyd weithgareddau a digwyddiadau i’r teulu cyfan, yn cerddoriaeth, celf a diwylliant unigryw Cymru. Mae’r Eisteddfod yn gyfuniad trowch y dudalen CYMRU’Nogystal â Maes B (gŵyl roc a phop unigryw yr Eisteddfod). Ac nid ar gyfer siaradwyr hudolus o draddodiadau a hwyl y 21ain Ganrif, sy’n denu tua 150,000 Cymraeg yn unig mae hi. Darperir gwasanaethau cyfieithu ym mhrif bafiliwn y o ymwelwyr bob blwyddyn. cystadlu ac mae posib ymuno ag ambell i wers Gymraeg ar y maes hyd yn oed.

Dyma barti mwyaf Gogledd Cymru eleni, ac mae yna wahoddiad i chi. 16 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 17 ORIAU YN YR ORIEL CANOLBWYNT Mae Mostyn yn Llandudno yn fwy na dim ond un o orielau celf gyfoes gorau’r DU. Mae DIWYLLIANNOL hefyd yn gyflawniad pensaernïol cyfareddol, Mae Canolfan Ddiwylliant newydd Conwy i gyda’i ffasâd Edwardaidd â’i feindwr aur yn fod i agor yn nhymor yr hydref 2019, gan cyflwyno cyfres o ardaloedd mewnol trawiadol ddod â threftadaeth Conwy i fywyd yr 21ain o fodern. Y tu mewn, fe welwch chi raglen Ganrif. Wedi’i leoli mewn adeilad modern gyfnewidiol o arddangosfeydd sy’n dangos trawiadol gyda golygfeydd dros furiau a y goreuon ymhlith celf a chrefft gyfoes o E Gymru a thu hwnt. Mae yno hefyd siop chastell y dref, bydd yn gartref i lyfrgell O SAFBWYNT CELF A ac Archifdy Conwy, yn ogystal â bod yn chwaethus yn gwerthu gemwaith, gwaith ganolfan gelfyddydau a threftadaeth fydd yn cerameg, printiau a llyfrau. DIWYLLIANT, YR EISTEDDFOD cynnwys arddangosiadau ac arddangosfeydd o GENEDLAETHOL YN gasgliadau hanesyddol y sir. DARLUN PERFFAITH Mae'r Academi Frenhinol Gymreig mawr LLANRWST YW SEREN AR Y LLWYFAN ei bri yng Nghonwy yn canolbwyntio ar Y SIOE YN 2019. OND Ewch draw i Venue Cymru yn Llandudno ragoriaeth gelfyddydol yng Nghymru, gyda am raglen llawn dop o adloniant theatrig. chymysgedd o waith hanesyddol a chyfoes. DIM OND UN RHAN YW’R Dewiswch o bantomeim teuluol traddodiadol Mae yna fwy o gelfyddyd anhygoel i’w DATHLIAD WYTHNOS O (poblogaidd iawn dros y Nadolig), gweld yn Ffin y Parc yn Llanrwst, sef plasty perfformiadau gan Opera Cenedlaethol crand sy’n arddangos rhai o’r artistiaid HYD HWN YMYSG ARLWY Cymru, cerddoriaeth bop, perfformiadau gorau sy’n gweithio yng Nghymru ochr DIWYLLIANNOL CYFOETHOG dawns a dramâu poblogaidd o’r West End. yn ochr â’r goreuon ymhlith celf gyfoes Theatr Colwyn, Bae Colwyn yw’r theatr a yr 21ain Ganrif. Wedi’u harddangos mewn SYDD YNO I CHI EI sinema hynaf sy’n gweithio yng Nghymru – ystafelloedd wedi’u dylunio’n berffaith, mae pob darn o waith ar gael i’w brynu. DDARGANFOD DRWY ac mae’n dal i ffynnu, wedi’i moderneiddio bellach i gynnig profiad adloniadol yr 21ain Peidiwch â phoeni os nad yw eich cyllideb GYDOL Y FLWYDDYN. Ganrif. Mae Llandrillo-yn-Rhos yn gartref i yn gadael i chi fynd â darn o waith gartref fath gwahanol iawn o brofiad theatrig. gyda chi. Mae’r cacennau sydd ar werth yn Theatr yr Harlequin yw’r unig theatr bypedau y caffi yn gampweithiau ynddynt eu hunain. barhaol a’r gyntaf o’i math ym Mhrydain. Os mai ffilmiau sy’n mynd â’ch bryd, AR GRWYDR mae’r holl deitlau diweddaraf i’w gweld I gael golwg gynhwysfawr ar ein harlwy celf a yn Cineworld yng Nghyffordd Llandudno. chrefft, dilynwch yr Helfa Gelf, sef digwyddiad C stiwdios agored mwyaf Cymru. Bob mis Medi, bydd cannoedd o artistiaid o bob cwr o ogledd Cymru’n croesawu ymwelwyr i’w stiwdios, gan gynnig cipolwg hynod ddiddorol ar y broses greu. 18 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK L FDEWCHILANDUDNO.ORG.UK 19 MAE’R LLWCH YN DRWCH AR EI Fe’i adeiladwyd yn y 13eg Ganrif fel rhan o ‘gylch haearn’ o DDIBEN GWREIDDIOL. OND DOES gaerau Brenin Edward I yn ei YNA DDIM DIANC RHAG BWER A ryfelgyrch yn erbyn Cymru. Mae ei furiau a’i dyrrau GRYM CASTELL CONWY, SYDD ymgodol, yn erbyn cefndir o HEB LEDDFU'R UN GRONYN fynyddoedd Eryri a’r môr, yn dal i sefyll yn uchel – gymaint DROS Y CANRIFOEDD. felly fel bod y castell, ynghyd â muriau tref Conwy, sydd wedi’u cadw mewn cyflwr eithriadol o dda, yn un o Safleoedd Treftadaeth y Byd.

Dyma un o gestyll gorau Ewrop – ond un bennod yn unig ydyw yn ein hanes a’n diwylliant cyffrous ni. Dyna i chi Ddolwyddelan unig er enghraifft, cartref tywysogion Cymru, yn sefyll ar garreg frig ymysg copaon Eryri. Mae adfeilion llawn awyrgylch Castell Deganwy wedi’u lleoli mewn man godidog yn edrych dros arfordir Gogledd Cymru. Yn Llanrwst, fe welwch chi Gastell Gwydir llawn ysbrydion o oes y Tuduriaid. Ac yn olaf, dyna Gastell Gwrych yn Abergele, sy’n blasty canoloesol a godwyd ddechrau’r 19eg Ganrif. HANeS

BYW CASTELL DOLWYDDELAN 20 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 21 CASTELL CONWY, CONWY I gael mwy o fanylion am gynlluniau ar gyfer Canolfan Ddiwylliant newydd Conwy, trowch i DUDALEN 32

Ym Mlwyddyn Darganfod Cymru, does unman gwell i gloddio i’r gorffennol. Mae o’n cwmpas ym mhobman, mewn cestyll canoloesol, safleoedd cynhanes ac yn chwedlau’r brenhinoedd a’r tywysogion.

Bach a mawr Tyˆ llawn ysbrydion Mamiaith Mae ein hanes yn dod ym Yn gartref i'r teulu Wynn pwerus Mae gan fwthyn cerrig syml mhob lliw a llun. Ar gei Conwy, am dros ddwy ganrif, mae sy'n swatio'n ddwfn yn y fe welwch chi’r Tŷ Lleiaf ym Castell Gwydir yn Llanrwst yn bryniau uwch Penmachno Mhrydain Fawr. Yn mesur dim llawn hanes. Wedi’i adfer ar ôl arwyddocâd diwylliannol ond 1.8metr/6 troedfedd wrth blynyddoedd o esgeulustod, enfawr yng Nghymru. Tua’r 3metr/10 troedfedd, roedd mae’r plasty caerog Tuduraidd flwyddyn 1545, yn Nhŷ Mawr rhywun yn byw yn y tŷ teras hwn yn enwog am ei gysylltiadau Wybrnant, sydd bellach dan bychan bach hwn tan 1900, ond brenhinol (bu Brenin Siarl I a ofal Yr Ymddiriedolaeth mae bellach yn cael ei gadw fel Brenin Siôr V yn aros yma), ei Genedlaethol, ganed yr capsiwl amser bychan o orffennol nodweddion gwreiddiol trawiadol Esgob William Morgan, a Conwy. Ar ben arall y raddfa, fel yr Ystafell Fwyta â’i phaneli helpodd i ddiogelu dyfodol mae Plas Mawr. Y tŷ tref crand derw a’r ysbrydion sy’n cerdded ein hiaith drwy gyfieithu’r hwn o oes Elisabeth, sydd o ei choridorau. Mae Capel Gwydir Beibl i'r Gymraeg am y fewn muriau tref gorlawn Conwy, Uchaf gerllaw yn ymddangos yn tro cyntaf. yw’r gorau o’i fath yn y DU. syml o’r tu allan, ond mae’n werth Mae’r ystafelloedd helaeth wedi’u mynd i mewn i weld y nenfwd hadfer yn berffaith i arddangos sydd wedi’i baentio’n gywrain. ysblander y 16eg Ganrif, ac mae’r arddangosiadau sgrin gyffwrdd Gweld y rhyngweithiol yn dod â hanes yr Gwneuthurwyr adeilad yn fyw. Mae gennym ni ganrifoedd o dreftadaeth ddiwydiannol i’w Ystafelloedd chanfod hefyd. Cychwynnwch yn trwy´r oesoedd y bryniau uwch Penmaenmawr, Mae llu o drysorau pensaernïol lle gwelwch chi ‘ffatri fwyeill’ o Conwy hefyd yn cynnwys Tŷ Oes y Cerrig oedd yn gwneud Aberconwy o’r 14eg Ganrif. Dyma offer sydd wedi’u canfod ar un o dai tref hynaf Cymru sy’n hyd a lled Prydain. Yna ewch cynnig taith trwy sawl cyfnod ymlaen i Fwyngloddiau Copr y mewn hanes. Mae’r daith yn Gogarth, lle cloddiodd gweithwyr mynd â chi drwy ystafelloedd yr Oes Efydd rwydwaith o wedi’u haddurno mewn arddulliau dwneli tanddaearol dros 3,500 Jacobeaidd, Sioraidd a Fictoraidd, o flynyddoedd yn ôl. Yn olaf, pob un yn adlewyrchu gwahanol brasgamwch ymlaen i’r Chwyldro gyfnod ym mywyd maith y tŷ. Diwydiannol, pan greodd y peiriannwr Thomas Telford bont grog syfrdanol hollbwysig Conwy. Yna ewch i weld y diwydiant ar waith ym Melin Wlân Trefriw, a sefydlwyd yng nghanol y 19eg 22 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK Ganrif ac sy'n dal i ffynnu. DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 23 Dringo drwy Cymydog mewndirol Llandudno a’r porth i gymdeithas Barc Cenedlaethol Eryri. Dyma ein rhestr o Ewch am y coed gyda’ch ffrindiau a’ch wyth o bethau y mae’n rhaid i chi eu gweld teulu yn Zip World Fforest i fynd i’r afael a’u gwneud ym Metws-y-Coed a’r cyffiniau. â rhaffau, rhwydi a siglenni sy’n hongian o’r nenfwd o goed. Mae yno hefyd reid Betws tobogan y Fforest Coaster a’r Plummet 2 newydd sy’n gwymp 100 troedfedd/30 Taith ar y trên Dewch am dro... metr drwy drapddor, sef y profiad agosaf Crwydrwch ar y cledrau i gael y Ar droed neu ar eich beic, neu dewiswch at neidio rhydd a gewch chi heb fynd cyflwyniad gorau i Fetws-y-coed. Ewch o blith pob math o weithgareddau awyr A'i Bethau mewn awyren. ar y daith 40 munud yn y trên ar hyd agored. Mae yna reswm da pam fod llinell Dyffryn Conwy o Landudno, ac fe Betws-y-coed yn boblogaidd beth bynnag Caffis a chorau ewch chi heibio i rai o olygfeydd hyfrytaf fo’r tymor. Mae’n ganolbwynt llewyrchus Mae crwydro Betws yn siŵr o godi o lan yr afon a’r mynyddoedd yng ar gyfer cerddwyr, beicwyr, caiacwyr a awydd bwyd arnoch chi, felly ewch am Ngogledd Cymru. phob math arall o selogion awyr agored. damaid a diod i un o gaffis a bwytai’r dref. Tafarn fywiog Y Stablau yw un o’r Taith (arall) ar y trên Mae’r llawenydd yn goreuon, yn cynnig cerddoriaeth fyw Mae pobl sy'n frwd am drenau wrth eu llifeirio a digwyddiadau arbennig yn ogystal â boddau ag Amgueddfa Reilffordd Dyffryn Gwyliwch y dyfroedd gwyllt yn y Rhaeadr bwyd a diod lleol. Cadwch lygad am Conwy, sydd yn union wrth ymyl y brif Ewynnol, lle mae Afon Llugwy’n plymio gyngherddau côr meibion gyda’r nos yn orsaf. Ewch am daith wyth munud o drwy sianel greigiog mewn cyfres o yr haf yn Eglwys y Santes Fair. hyd ar drên stêm bychan drwy erddi raeadrau blith draphlith. Dyma un o wedi’u tirlunio, ewch i amgueddfa llawn fannau prydferth enwocaf Cymru, ac arteffactau hynod ddiddorol a phorwch mae ar ei orau yn yr hydref, y gaeaf a'r drwy’r casgliad enfawr o fodelau trên yn gwanwyn. Gwnewch yn siŵr eich bod yn y siop. dod â’ch camera.

Gwybod eich stwff Siopio heb stopio Un o’r lleoedd cyntaf y dylech chi Porwch drwy siopau bychain sy’n fynd iddo yw Canolfan Wybodaeth gwerthu eitemau crefft unigryw sy’n Parc Cenedlaethol Eryri, sy’n llawn deillio o orffennol Betws-y-coed fel gwybodaeth am bopeth i’w weld trefedigaeth i artistiaid yn y 19eg Ganrif, a’i wneud yn lleol. Mae yno hefyd neu prynwch bopeth y byddwch ei angen gyflwyniad ffilm gwych sy'n cynnwys darn i gael antur awyr agored yn Eryri. Mae a ffilmiwyd gan ddrôn uchder mawr a Betws Brysur yn baradwys siopa ac yn chopa rhithwir sy’n ail-greu’r golygfeydd lle gwych i gael gafael ar yr anrhegion 360 gradd a geir o gopa’r Wyddfa. Nadolig arbennig yna.

Dyma ddechrau’r Dyddiad i’r dyddiadur Dyma rai o wyliau a digwyddiadau Betws-y-coed yn 2019. I gael yr holl wybodaeth, antur ewch i dudalennau 34/37. 8 Mehefin 25-31 Hydref 2-3 Tachwedd Ras Antur Quest Calan Gaeaf GwYˆ l Gerdded Eryri Betws-y-coed 'Fforest Ffear’ breeseadventures.co.uk questadventureseries.com Zip World Fforest, Betws-y-coed zipworld.co.uk

24 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK ZIP WORLD FFOREST, BETWS-Y-COED DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 25 Ar un ochr i Ddyffryn gwyrdd Conwy mae Parc Coed Gwydyr, tirwedd sy’n rhwyllwaith Yma, fe allwch chi fod dafliad carreg o'r môr, o lwybrau i gerddwyr Gwreiddiav hamddenol a difrifol – ac eto’n cerdded drwy’r coed yn awyr iach heb sôn am lynnoedd llawn GWYRDDNI Gogledd Cymru. Gall y rheiny cudd a thoreth o fywyd sydd wrth eu boddau â chefn gwlad fanteisio gwyllt. Mentrwch ar bopeth sydd gan yr awyr agored i’w gynnig. ymhellach i’r gorllewin ac fe gyrhaeddwch chi uchderau Eryri, gyda’r copaon creigiog a’r teithiau mynyddig clasurol.

Ar ochr arall y dyffryn fe welwch chi dirwedd wahanol iawn Mynydd Hiraethog, sy’n llwyfandir gwyllt, uchel o goedwigoedd, rhosydd a grug o amgylch Llyn Brenig, sy’n ganolbwynt i gerddwyr a selogion gwyrdd awyr agored. A pheidiwch ag anghofio’r arfordir. Sut allech chi, gyda bron i 35 milltir o Lwybr Arfordir I ddysgu mwy am Cymru byd-enwog i'w weithgareddau archwilio, yr holl ffordd awyr agored a chefn o Lanfairfechan i Fae gwlad, trowch y dudalen Cinmel?

FAIRY GLEN, GER BETWS-Y-COED

26 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 27 CERDDED, GWYLIO BYWYD GWYLLT, BEICIO, SYRFFIO...DYMA YCHYDIG YN UNIG O RESYMAU I CHI FYND ALLAN I GRWYDRO. Â CHI

ALLAN ARDAL ANTUR Mae gogledd Cymru’n cael enw da fel prif ardal antur y DU oherwydd lleoedd fel Adventure Parc Snowdonia a Zip World Fforest. Mae’r tonnau’n cyrraedd fel cloc yn Adventure Parc Snowdonia, lagŵn syrffio fewndirol unigryw Dyffryn Conwy, lle mae technoleg chwyldroadol yn cynnig y don berffaith. Mae yno hefyd ardal GWELD SÊR chwarae meddal i’r plant bach, gyda nifer o ddatblygiadau newydd ar y gweill ar gyfer 2019, gan gynnwys canolfan antur dan do. Trowch i dudalen 32 am fwy o fanylion.

Ychydig i lawr y dyffryn, mae Zip World Fforest, sef antur yn yr awyr gyda gwifrau gwib, reid tobogan ac efelychydd parasiwt. Ac yng Nghanolfan Sgïo ac Eirfyrddio Llandudno, rydych chi’n siŵr o gael hwyl ar y llethrau beth bynnag fo’r tywydd. ANIFEILIAID ANHYGOEL UCHOD AC ISOD Gwirioni ar fywyd gwyllt? Dewch â’ch Antur Danddaearol Go Below ger GERDDI GODIDOG sbienddrych gyda chi i chwilio am Betws-y-coed yw’r profiad tanddaearol Mae Gerddi Bodnant yn Nyffryn Conwy drigolion Gwarchodfa RSPB Conwy, dramatig eithaf. Ymysg cyn fwyngloddiau yn un o drysorau’r Ymddiriedolaeth sy’n cynnwys y rhostog gynffonddu, y yng nghrombil mynyddoedd Eryri, mae Genedlaethol. Mae’n gwasgu amrywiaeth gornchwiglen a thelor yr hesg. Ewch i Lyn yna fyd o lynnoedd glas dwfn, gwifrau garddwriaethol anhygoel i mewn i’w Brenig i gael cipolwg ar greaduriaid prin gwib, pontydd, ysgolion ac abseiliau. 80 erw/32 hectar; o derasau Eidalaidd, fel gwiwerod coch a gweilch, neu ewch Mae’n gwrs rhwystrau heb ei ail. Yn nodweddion dŵr celfydd a dolydd trwsiadus am grwydr tua Pen y Gogarth, Llandudno ôl uwch y ddaear, beth am fynd i’r i gwlwm gwyllt Y Glyn. Nid yw’n syndod i gyfarfod ein geifr Cashmiri preswyl. Fe afael ag ucheldir Eryri yng Nghanolfan dysgu y cafodd fersiwn newydd o The allwch chi hefyd weld bwystfilod dieithr Fynydda Genedlaethol Plas y Brenin, Secret Garden gyda Julie Walters a Colin yn Sŵ Fynydd Gymreig Bae Colwyn, Capel Curig, lle mae yna bob math o Firth, fydd yn cael ei rhyddhau yn 2019, ei yn ogystal ag anifeiliaid fferm, tylluanod gyrsiau a phrofiadau awyr agored. ffilmio’n rhannol yma. Ar draws y dyffryn ac adar ysglyfaethus ym Mharc Fferm mae Gerddi Dŵr Conwy, canolfan ddyfrol Bodafon yn Llandudno. GYRRU GWYLLT gyda llynnoedd pysgota, tŷ ymlusgiaid a theithiau natur. Bodlonwch eich angen am gyflymder FAINT FYNNIR O FEICIO yn GYG Karting yng Ngherrigydrudion. Mae yna lwybrau bendigedig o fwdlyd i’w Dyma gylchffordd rasio ceir gwyllt Ewch am daith i wylio’r sêr yng canfod oddi ar y ffyrdd yn ein bryniau a’n fwyaf y DU, sy’n cynnig gwefr Ngwarchodfa Awyr Dywyll Eryri. coedwigoedd. Ewch draw i Benmachno uchel-octan i yrwyr o bob oed. Diolch i lefelau isel o lygredd golau neu Barc Gwledig Gwydyr i brofi rhywfaint ac eangdiroedd maith, dyma un o o lwybrau beicio mynydd mwyaf trawiadol ddim ond 11 o warchodfeydd tebyg a phrydferth y DU. I feicwyr ffordd, mae yn y byd – y lle perffaith i syllu ar yna elltydd digon i hollti ysgyfaint yn y sêr, gyda’r Llwybr Llaethog, y ogystal â llwybrau teuluol hamddenol ar clystyrau o sêr a’r sêr gwib i gyd Lwybr Beicio Conwy, sy’n 30 milltir o i’w gweld ar noson glir. 28 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK daith arfordirol bron yn gwbl ddi-draffig. DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 29 BLAS

Gwledd o Wyl^ Gwledd Conwy, sy’n cael ei chynnal bob mis Hydref, yw gŵyl fwyd fwyaf a gorau Gogledd Cymru. Mae strydoedd hanesyddol y dref yn cael eu trawsnewid wrth i gynhyrchwyr ymgasglu i arddangos eu nwyddau, ochr yn ochr â marchnad fwyd LLEoL leol, gwerthwyr bwyd ar y stryd ac arddangosiadau coginio. Yn cwblhau’r arlwy mae rhaglen brysur o gerddoriaeth fyw, celf a chrefftau a diweddglo ffrwydrol gyda thân gwyllt yn goleuo’r awyr uwch tref Conwy.

Mae ein cefn gwlad, Arwyr lleol Iechyd da ein hafonydd a’n Mae yna gig gwerth chweil yn Edwards Awydd llymaid? Ewch am daith dywys o Gonwy. Mae’r siop gigydd sydd wedi o amgylch Gwinllan Conwy i ddysgu moroedd dilychwin ennill sawl gwobr yn cynnig darnau sut yn union y maen nhw’n cynhyrchu yn ffynonellau blasus o gig eidion Cymreig a chig oen eu pum math o win (a blasu un neu gwerth chweil o y glastraeth lleol, yn ogystal â selsig ddau tra byddwch chi wrthi). Os mai fwyd a diod ffres. a phasteiod cartref traddodiadol. Os jin yw’r ddiod i chi, mae gennych chi mai eisiau bwyd i fynd ydych chi, mae ddewis o ddwy ddistyllfa, sef North Star Dyma flas i chi. yno ddetholiad gwych o frechdanau a Snowdonia. Mae’r ddwy’n cynhyrchu ffres hefyd. Am fwy o ddanteithion gwirodydd sy’n defnyddio cynhwysion lleol, ewch draw i Ganolfan Groeso a gasglwyd drwy chwilota cefn gwlad Llandudno, lle mae cynnyrch o bob Gogledd Cymru, ac wedi ennill gwobrau cwr o’r ardal ar gael ochr yn ochr â am wneud hynny. llawlyfrau, mapiau a chyngor teithio.

Y gorau o gregyn gleision Wedi’u cribinio â llaw o Foryd Conwy, yn yr un modd yn union ag y gwnaed ers canrifoedd, mae cregyn gleision bendigedig Conwy yn adnabyddus am eu blas - y gorau yn y DU yn ôl pob sôn. Galwch heibio’r siop ar yr harbwr i brynu’r cregyn gleision ar eu gorau, yna ewch draw i amgueddfa Gregyn Gleision Conwy i ddysgu mwy am y pysgod cregyn blasus yma.

30 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 31 BETH SY’N NEWYDD? Gyda’r nos Cadwch lygad am y datblygiadau newydd hyn yn 2019 5 PROFIAD GYDA'R NOS WYCH O dafarndai glan môr bywiog i brofiadau sgïo hwyr y nos ar y Gogarth, dyma ddewis Swyddog Marchnata Twristiaeth CBSC, Jasmin Koffler, o’r pum profiad gyda’r nos gorau. Am fwy o syniadau gwych, dilynwch ni ar facebook.com/dewchiLandudno

➊ I’r digrifwyr... ➌ I’r partïwyr... ➍ I’r dewrion... Mae nosweithiau comedi'n hynod Mae yna fywyd nos bywiog yn Ydych chi’n ddigon dewr i dreulio’r CODI HWYL boblogaidd yma yn Llandudno a’r Llandudno gyda nifer o fariau nos mewn castell llawn ysbrydion? I’r cyffiniau, gyda nifer o dafarndai’n poblogaidd, gan gynnwys Fountains, rhai hynny ohonoch chi sy’n mwynhau Mae hen Orsaf Bad Achub Llandudno bellach yn gartref i Ganolfan cynnal nosweithiau comedi rheolaidd. The Lily a The Palladium (sy’n straeon hunllefus ac ymweliadau Ddringo’r Boathouse, fydd yn agor y fuan yn 2019. Ewch draw i Fragdy’r Gogarth neu fwy adnabyddus fel Wetherspoons arswydus, ewch am daith dywys Bydd canolfan ddringo ddiweddaraf gogledd Cymru’n apelio at bawb, dafarn The Station ym Mae Colwyn Llandudno). Cadwch lygad am i Gastell Gwrych, lle cewch chi yn ddechreuwyr ac yn arbenigwyr fel ei gilydd. Mae yna tua 300 metr sgwâr (3,230 troedfedd sgwâr) o arwyneb dringo gyda waliau ar nos Sadwrn ola’r mis am noson o gynigion tymhorol drwy gydol y ymchwilio i straeon am ysbrydion arweiniol 8m (26 troedfedd), man clogfaenio to a system ogofâu chwerthin ei hochr hi. Mae comediwyr flwyddyn ac ewch i fwynhau coctel, bondigrybwyll sy’n crwydro’r castell llawn llwybrau wedi’i chreu i mewn yn y to. gwadd y gorffennol wedi cynnwys ein cerddoriaeth fyw ac ambell i noson yn y nos. Ar ôl cael taith dywys, comedïwr o Gymru, Tudur Owen, yn karaoke. Ar ddiwedd y noson, bydd y bydd gwesteion yn cael eu harwain ogystal â Dan Nightingale - un o sêr y parti’n parhau yn nau glwb nos y dref, ar wylnos o amgylch tir y castell cylch comedi a gafodd adolygiadau sef Club 147 a Broadway Boulevard! a’r tŵr sydd wedi’i adfer. Ewch AR FRIG Y DON gwych yng Ngwyl Fringe Caeredin i gwrychcastle.co.uk am fwy o O’r haf 2019 ymlaen, bydd Surf Snowdonia yn Nyffryn Conwy yn troi’n yn 2018. Dysgwch fwy yn Am noson fwy hamddenol, ewch i fanylion - os meiddiwch chi! Adventure Parc Snowdonia. Peidiwch â phoeni, syrffwyr. Bydd y lagŵn greatormebrewery.co.uk neu un o’r tafarndai cwrw traddodiadol, syrffio mewndirol 300m (984tr) - y cyntaf yn y byd - yn parhau’n rhan facebook.com/standupattheseaside gan gynnwys The Kings Arms, ➎ I’r anturwyr... allweddol o’r atyniad. Mae’r ailenwi/ailfrandio’n adlewyrchu’r amrediad The Cottage Loaf (Llandudno) a Wedi trefnu gwyliau sgïo ac eisiau ehangach o weithgareddau fydd ar y safle, sef canlyniad datblygiad gwerth The Erskine Arms (Conwy) – pob ➋ I’r rhai sy’n caru’r ymarfer rhywfaint cyn mynd? Mae tua £1.6m. Mae’r rhain yn cynnwys: un ag awyrgylch gyfeillgar hamddenol theatr.... Llandudno Snowsports Centre yn braf. Wedi’u lleoli fel arfer mewn • Adrenalin Dan Do – profiad dringo ogofâu artiffisial gwefreiddiol wedi’i Does dim byd tebyg i’r byd cynnig amrywiaeth o weithgareddau ar adeiladau cyfnod, mae’r tafarndai ysbrydoli gan natur. adloniant! Gall mynychwyr selog y llethr PermaSnow – sgïo, eirafyrddio hyn yn llawn cymeriad a swyn, yn y theatr fwynhau perfformiadau a hyd yn oed eira-diwbio! Wedi’i leoli • Archwilio’r Awyr Agored – gweithgareddau i’r teulu yn yr awyr agored, ailadrodd hanesion cyrchfannau hudolus ac ysbrydoledig yn Venue ar y Gogarth, mae’r ganolfan gan gynnwys trac ponciog, llwybr beicio mynydd, clogfaenio, llwybr gwyliau Fictoraidd a Chanoloesol Cymru Llandudno – theatr, yn cynnig sesiwn sgïo hwyr bob ffitrwydd hwyliog a maes chwarae antur. Llandudno a Chonwy. canolfan gynadleddau a chyfleuster nos Iau tan 10pm. Mwynhewch • Gwasanaeth Gofalwr Antur – i annog ymwelwyr i archwilio digwyddiadau sy’n agos at ganol noson o sgïo gan edmygu golygfeydd gweithgareddau cyffrous oddi ar y safle dan arweiniad hyfforddwr, Llandudno. Mae’n dangos ffefrynnau’r godidog Bae Llandudno yn y nos! ac ymweld ag atyniadau blaenllaw eraill yr ardal. West End yn rheolaidd, yn ogystal â Dysgwch sut i fynd ar y piste yn chyngherddau cerdd a pherfformiadau jnlllandudno.co.uk/slopes/ski theatr. Am restr gyflawn o’r sioeau a’r RHOI DYFODOL digwyddiadau sydd i ddod, ewch i Am fwy o wyliau venuecymru.co.uk a digwyddiadau newydd i’r gweler drosodd gorffennol

Mae Amgueddfa ac Oriel Llandudno PENNOD NEWYDD wastad wedi bod yn gist drysor o YN HANES CONWY bopeth lleol - o’r cyfnod cyn hanes Mae Sir Conwy'n gyfoeth o dreftadaeth, ond mae ar ac oes y Rhufeiniaid i dwf Llandudno fin ychwanegu at ei asedau diwylliannol. Mae Canolfan fel cyrchfan wyliau glan môr. Ddiwylliant Conwy, ddylai agor yn ystod hydref 2019, wedi’i leoli mewn adeilad cyfoes trawiadol gyda golygfeydd dros Ar hyn o bryd, mae wrthi’n cael ei thrawsnewid yn llwyr gastell a muriau tref canoloesol Conwy. er mwyn paratoi i ailagor yn ystod gaeaf 2019 fel atyniad treftadaeth blaenllaw pob tywydd fydd ar agor drwy gydol Mae’n cynnwys canolfan gelfyddydau a threftadaeth gyda y flwyddyn. Mae uchafbwyntiau’r ailddatblygiad yn cynnwys dehongliadau rhyngweithiol a chasgliadau hanesyddol, yn ogystal orielau, arddangosfeydd a dehongliadau newydd, hwyl i’r teulu â llyfrgell newydd a chartref i Archifau Conwy. I ymwelwyr, a gweithgareddau cyffrous, canolfan gymunedol a threftadol y dyma’r man cychwyn delfrydol i ddysgu am hanes Sir Conwy gallwch alw heibio iddi, man lluniaeth a gwell mynediad i bawb – ac mae hefyd yn le gwych i fwynhau paned gyda Chastell drwyddi draw. syfrdanol Conwy’n gefndir. Ariannwyd gan: Cyngor Bwrdeistref Sirol Conwy, Cronfa Dreftadaeth y Loteri, Llywodraeth Cymru, Cronfa Datblygu Cymunedol, Gwynt y Môr mewn partneriaeth gyda Ymddiriedolaeth Celfyddydau Conwy a Chyngor Celfyddydau Cymru.

32 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 33 GWANWYN MAWRTH 15 PENCAMPWRIAETH Y CHWE GWLAD DAN 20: CYMRU GwyliauA DIGWYDDIADAU 2019 V IWERDDON 23 Stadiwm Zip World, TAITH Mae ein rhaglen lawn o wyliau a digwyddiadau’n rhedeg drwy gydol y flwyddyn. Dyma flas i chi o’r hyn fydd yn digwydd yn 2019. I gael rhagor o fanylion Parc Eirias, Bae Colwyn wru.wales/tickets GERDDED am ddigwyddiadau yn Sir Conwy, ewch i CEWRI’R dewchilandudno.org.uk 19-24 SNWCER Y BYD: GOGARTH PENCAMPWRIAETH breeseadventures.co.uk CHWARAEWYR LLANDUDNO LADBROKES Venue Cymru, Llandudno 26 FFAIR HADAU CONWY 31 MARATHON CONWY venuecymru.co.uk Stryd Fawr, Conwy Promenâd Llandudno conwybeekeepers.org.uk alwaysaimhighevents.com

Y GAEAFCHWEFROR EBRILL LLANDUDNO A IONAWR DYFFRYN CONWY 7 HANNER MARATHON Mae 64ain Rali Cambria LLWYBR LANDUDNO 6 TAITH CEIR Dewch i Gonwy yn rownd Y Fach, Llandudno MINI O’R 16 newydd o Bencampwriaeth runwales.com/events WIRRAL I RALI Rali mawreddog MSA LANDUDNO Prydain – a dyma 14 HANNER MARATHON Promenâd Traeth CAMBRIA ddigwyddiad agoriadol YR ARFORDIR y Gogledd cambrianrally.co.uk y gyfres. Mae hefyd Porth Eirias, Bae Colwyn i Prestatyn facebook.com/ bespokefitnessandevents.co.uk yn rhan o Gyfres Rali WirralMinis GŴYL 1940AU BTRDA Jordon Surfacing, BAE COLWYN 12−13 Pencampwriaeth Rali Pirelli 27−28 facebook.com/FortiesFestival CYMERWCH Cymru a Phencampwriaeth RAN 2019 ANWCC. Mae’r gyrwyr a’r Venue Cymru, gwylwyr wrth eu boddau, 4−6 STRAFAGANSA 4−6 GWˆ YL GLUDIANT Llandudno gan ei fod yn digwydd yng MAI FICTORAIDD LLANDUDNO LLANDUDNO venuecymru.co.uk nghoedwigoedd clasurol, victorian-extravaganza.com Caeau Bodafon, Llandudno

heriol Gogledd Cymru. llantransfest.co.uk 26−27 GWYLIO ADAR YR ARDD 17−19 GWˆ YL GERDDED FAWR: HWYL TREFRIW I’R TEULU trefriwwalkingfestival.co.uk RSPB Conwy rspb.org.uk 01492 584091 19 HANNER MARATHON ERYRI Llanrwst runwales.com

RAS 30 CANAPÉS YN Y CASTELL HWYL 10K Taith dywys VIP o amgylch Castell 10 22 Conwy gyda’r nos ER COF AM PENCAMPWRIAETH Y Promenâd, Bae Colwyn 01492 577566 NICK BEER Y CHWE GWLAD promxtra.co.uk Promenâd Traeth y Gogledd, Llandudno Stadiwm Zip World, nwrrc.co.uk DAN 20: CYMRU Parc Eirias, Bae Colwyn PROM COFIWCH! Lluniwyd y rhestr hon ym mis Tachwedd 2018, a gallai'r manylion fod wedi V LLOEGR wru.wales/tickets A MWY newid. Felly gwiriwch y dyddiadau a'r amseroedd os ydych chi'n bwriadu mynd i ddigwyddiad. 34 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 11 DEWCHILANDUDNO.ORG.UK 35 36 7 AWST 2−10 GORFFENNAF

venuecymru.co.uk Bae Colwyn 01492872000 Stadiwm ZipWorld, JESS GLYNNE STADIWM ZIPWORLD YN FYW conwypirates.co.uk Llandrillo-yn-Rhos MORLADRON RHOS 9-10 PENWYTHNOS three-castles.co.uk yn Llandudno Rali ceir clasurol CHASTELL 4−7 RALI’RTRI conwypirates.com Cei Conwy CONWY MORLADRON 1-2 PENWYTHNOS DeganwyPromDay facebook.com/ O 11amtan4pm PROM DEGANWY 1 DIWRNOD MEHEFIN eisteddfod.wales/2019-eisteddfod bawb, gyda chyfleusterau cyfieithu argael i’r di-Gymraeg. sy’n newydd ac ynifanc ynniwylliant Cymru. Ac mae croeso i Conwy. Yn llawn traddodiadau, mae hefyd yncroesawu popeth ar hyd alled Cymru,ac eleni, mae’n dod iLlanrwst ynNyffryn Mae’n ŵyldeithiol flynyddol sy’n denu tua 150,000obobl ileoliadau Eisteddfod Genedlaethol Cymruywprif ddathliad celfyddydol ywlad. LLANRWST DEWCHILANDUDNO.ORG.UK

GENEDLAETHOL YR EISTEDDFOD Yr Haf conwyclassicalmusic.co.uk GLASUROL CONWY GERDDORIAETH 20−27 G Bae Llandudno llandudno-sailing.com 27−2 AWSTPENCAMPWRIAETHAUCENEDLAETHOLSCORPION questadventureseries.com/race/quest-wales JAS

26-28 W ˆ LLANDUDNO GWYL YL YL BREESEADVENTURES.CO.UK HER ERYRI 28−30

wales360.com ym Metws-y-coed Mae diwrnod triyncychwyn gwlad chwe diwrnod ohyd. Antur beicio mynydd traws 22−27 CYMRU360

ANTUR QUEST BETWS-Y-COED BETWS-Y-COED LLANDUDNOJAZZFESTIVAL.COM 8 RAS RAS

sioellanrwstshow.co.uk LLANRWST 29 SIOEWLEDIG ddelfrydol Betws-y-coed. Quest, yndychwelydidref rhan oGyfresAntur Mae QuestCymru,sy’n Eryri igyd o’ch blaen. ar lynymMharc Cenedlaethol anhygoel athaith caiac anghysbell teithiau beic caled, llwybrau rhedeg i eithafion eich gallu corfforol. Mae mae Quest ynmynd âchi arantur lwybrau iddewis ohonyn nhw, awyr agored. Gydag amrywo unrhyw unigolyn sy’n mwynhau’r yn brawf oddygnwch argyfer ysbrydoledig acyn heriol Dyluniwyd yllwybrau ifod yn YN YCASTELL 25 CANAPÉS 01492 577566 Castell Conwy gyda’r nos Taith dywys VIPoamgylch

Nos Wener a dydd Sadwrn. llandudnolightparade.co.uk LLANDUDNO GOLDWING, SIOE OLEUADAU 30−31 GORYMDAITH tvwales.co.uk partneriaeth ag Anglesey Music. mewn cherddorion ifanc a Cystadleuaeth igantorion Promenâd Llandudno. TVWKIDS 24−26 (6:30PM-9PM) dod i’r amlwg. tvwales.co.uk artistiaid recordio sy’n cychwyn gyflwynir gan TVWales, gydag Gŵyl ryngwladol amddim a LLANDUDNO PHOP, PROMENÂD G 24−26 (12PM-6PM) Conwy gyda’r nos 01492577566 Taith dywys VIPoamgylch Castell YN YCASTELL 22 CANAPÉS glamorgancricket.com Llandrillo-yn-Rhos Clwb Criced Bae Colwyn, GAERHIRFRYN V CCSWYDD 18−21 CCMORGANNWG Llandudno llandudnomgoc.org Yn cychwyn arBromenâd WYDDFA 18 TAITH MGYR eglwysbachshow.co.uk 10 SIOEEGLWYSBACH 01492 584091 RSPB Conwy rspb.org.uk YN YGWYLLT 3-4 CYSGUALLAN AWST W ˆ YL ROCA

YR HYDREF newid. Felly gwiriwch ydyddiadau a'r amseroedd os ydych chi'n bwriadu mynd iddigwyddiad. COFIWCH! RHAGFYR events.co.uk bespokefitnessand LLANDUDNO SIÔN CORN5K 7 RASHWYL Y GAEAF trailbetws.com/the-challenge BETWS-Y-COED 9 HERLWYBR MEDI llawn.org Gŵyl aml-gelfyddyd amddim. 13−15 LLAWN07 Llandudno. anyfishanywhere.com bysgotwyr môr ynnhref wyliau boblogaidd Pencampwriaeth agored deuddydd i 13−14 ANYFISH,ANYWHERE conwybeekeepers.org.uk Stryd Fawr, Conwy 13 FFAIRFÊLCONWY TACHWEDD GOGLEDD CYMRU GOGLEDD 801492 575943northwaleschoralfestival.com gôr-gantor, gydag amrywiaeth ogategorïau cystadlu ardraws ypenwythnos. i nerth. Mae’n ddathliad−10 bendigedig ogerddoriaeth sy’n addas argyfer unrhyw corawl Cymru.Yn enwog ameiawyrgylch gyfeillgar, mae wedi tyfu onerth Wedi’i threfnu gan Gyngor Bwrdeistref Sirol Conwy, dyma unobrif wyliau Mae’r ŵylflynyddol boblogaidd hon yncroesawu corau obedwar ban byd. Lluniwyd yrhestr hon ym misTachwedd 2018,agallai'r manylion fod wedi GŴYL GORAWL

llandudno.gov.uk LLANDUDNO NADOLIG 7 GORYMDAITH

HYDREF 1K IBLANT PORTH EIRIASARASHWYL 26 RAS10KCALANGAEAF walesrallygb.com 3−6 RALICYMRUGB bespokefitness.niftyentries.com llandudnochristmasfayre.co.uk LLANDUDNO 14−17 FFAIRNADOLIG 25−27 VENUE CYMRU, LLANDUDNO DEWCHILANDUDNO.ORG.UK conwytownevents.co.uk CONWY 14 G GWLEDD Bae Colwyn gwleddconwyfeast.com CONWY W ˆ YL GAEAF