Inhoud

SAABbode #138 - Jaargang 31 - Juni 2010

Colofon 4

Uitgelijnd 5 8 Van de voorzitter 6 30-jarig Jubileum 8 9 Voorjaarsrit 2010 9 Technische Tips: 12 Conversie elektrische fan

Een echte Saab 15 19 gaat nooit verloren Poster: Sonett II en III 18 22 Technische dag 2009 20 Saabmeeting 22 in Denemarken 26 Nazomerkamperen 25 Voorjaarskeuring 26

Technische Tips: 30 Motor demonteren

Activiteitenkalender 32

Aanmeldingsformulier 34

Kopijsluitdatum SAABbode #139: - 1 September 2010

www.saab96vereniging.nl 3 Colofon Uitgelijnd Bestuur Technische Commissie Valse start Voorzitter Jacob Draaisma Paul Werner Hoofdweg 139 Hij is er!!! Onze nieuwe aankoop, de rode op de vloer, terwijl ik De SAABbode is een uitgave van Tottenhamstraat 72 9945 PE Wagenborgen V4 uit 1976! De hele winter heeft hij onder de motorkap een de SAAB 96 Vereniging Noord-Neder- 7701 BP Dedemsvaart 0596 - 54 12 45 nog lekker op stal gestaan bij onze vrienden plofje hoor. Flensje van land en verschijnt vijf keer per jaar. 0523 - 61 63 59 [email protected] J&B in Sumar (Frl.). De voorjaarsrit door Gro- de koppelingslang door- De vereniging streeft ernaar om de [email protected] ningen op 25 april was een mooie aanleiding geroest! Het naastgele- leden op een verantwoorde wijze Erik Oortwijn zoveel mogelijk plezier te laten bele- Secretaris Noorderdiep 3 om hem op te gaan halen en er meteen een gen garagebedrijf had gelukkig tijd om het op ven van hun , 92, 93, 95, 96, Carin Dinkela 9501 XS Stadskanaal weekendje Noord-Nederland van te maken. de ANWB-manier (slangklemmetje) te repare- 99 of Sonett. Grotestraat 11 0599 - 64 77 76 Na de voorjaarsrit door Duitsland naar Zel- ren. ’s Middags via Onno Kempink in Varsse- De vereniging is op 8 januari 1980 9781 HA Bedum [email protected] hem gekacheld met in mijn kielzog Ariëlle in veld gereden om een nieuwe te halen. door Harm van der Laan, Simon 050 - 30 109 36 haar leasebakje. Liever was ze met onze ande- Vrijdag 11 juni heb ik de Saab ingepakt klaar- Nieuwenhuizen en Siebo Verhagen [email protected] Rob Warrens opgericht. C.T.Storkweg 10 re 96 gegaan, maar die lag uit elkaar bij de staan voor het kampeerweekend in Bockhorn. Penningmeester 9403 AG Assen garage. Moest 8 mei voor de APK en een beur- Ik heb nog zitten twijfelen om de 300 kilometer Redactie SAABbode Corrie van der Laan 0592 - 31 59 62 tje. ‘Appeltje-eitje’ dacht ik nog. Tot eigenaar met de luxe Saab te gaan, maar de 96 komt Graauwedijk 49 [email protected] Braakhekke (niet Joop) van ‘Le Garage Zelhem’ zelf met het antwoord. Vormgeving & Hoofdredactie 9625 PA Overschild mij vroeg of ik geen problemen met de achter- De koppeling werkt vanaf 1964 met oliedruk. Hans de Vries 0596 - 56 64 60 Paul Werner (2-takt) Jan Steenstraat 77 [email protected] Tottenhamstraat 72 uit had. Bleek het Door op het koppelingspedaal te trappen 7021 DS Zelhem 7701 BP Dedemsvaart huis van de schakel- wordt in de hoofdcilinder olie onder druk 0314 - 62 05 90 Vicevoorzitter & webmaster 0523 - 61 63 59 pook rondom hele- gebracht. De oliedruk beweegt een zuiger in de [email protected] Cor Verkuil technischecommissie@ maal ingescheurd te hulpcilinder op de versnellingsbak en deze Langestraat 214 saab96vereniging.nl zijn! Dat schijnt vaker beweging wordt door een hefboom uiteindelijk Redacteur 7491 AN Delden Teddie Smit 06 - 290 00 501 voor te komen. overgebracht naar de koppelingsplaat, welke Kof 3 [email protected] Beheer AUTOVIP dan vrijkomt van het vliegwiel. Het probleem 9663 JS Nieuwe Pekela Enfin, de woensdag erna rij ik met onze waar iedereen vroeg of laat mee te maken 0597 - 64 59 40 Bestuurslid De AUTOVIP is een mechanisch ver- ‘nieuwe’ 96 naar mijn werk en trap na een krijgt is dat er bij het intrappen van het koppe- [email protected] Sake van der Kloet stelbaar frame, dat onder de auto tankbeurt de koppeling in om hem uit de ach- lingspedaal onvoldoende of geen druk meer is; Kurt Schwitterstraat 34 wordt aangebracht. De auto kan hier- Lidmaatschap 9204KZ Drachten mee trapsgewijs gekanteld worden in teruit te halen. Meteen zit ik met het pedaal schakelen gaat moeilijk of het pedaal gaat zon- 0512 - 51 04 73 diverse standen tot maximaal 90 gra- der weerstand naar de vloer. Dat laatste ervaar Het lidmaatschapsjaar loopt van [email protected] den. De AUTOVIP kan gehuurd wor- ik dus. 1 januari t/m 31 december. den door leden. Voor informatie: Ik heb een revisiesetje gehaald en ga zater- De contributie bedraagt voor leden Bestuurslid dag lekker knutselen heb ik me voorgenomen. €30,- en voor donateurs €25,- per Harm van der Laan Harm van der Laan jaar. Opzeggingen dienen schriftelijk Graauwedijk 49 Graauwedijk 49 Het wordt toch slecht weer... gedaan te worden vóór 1 december 9625 PA Overschild 9625 PA Overschild En J&B... géén schuldgevoelens! Zoals van het lopende jaar. 0596 - 56 64 60 0596 - 56 64 60 gezegd: we worden er allemaal een keer mee [email protected] [email protected] geconfronteerd. Alleen het moment waaróp ledenadministratie komt wel eens ongelegen... Coby Rozendal ING bankrekening nummer 3114503 Internet Hof van Edenlaan 12 t.n.v. Saab 96 Vereniging www.saab96vereniging.nl 9201 GC Drachten Noord-Nederland te Overschild Iedereen een hele fijne vakantie gewenst en 06 - 275 47 330 Kamer van Koophandel Groningen Druk De transfer is rond; de rode Saab 96 V4 (40-HV-10) verruilt blijf schrijven naar de redactie! ❖ ledenadministratie@ inschrijfnummer 40037813 Drukkerij Sikkema, Warffum Friesland voor de mooie Achterhoek… Hans de Vries saab96vereniging.nl 4 SAABbode www.saab96vereniging.nl 5 Van de voorzitter Een nadere kennismaking

❖ Blauwe kentekenplaten blijven gehandhaafd Dit vinden het bestuur teveel voor een vrijwilli- op voertuigen van voor 1978. ger en er zijn bijna geen nieuwe bestuursleden Veel activiteitop ❖ Vanaf 1994: vrijstelling motorrijtuigenbe- te vinden. lasting voor voertuigen ouder dan 25 jaar. Het secretariaat is een parttime baan die ❖ Lage premies en maatwerkvoorwaarden betaald wordt. Alles moet in de avonduren en diverse fronten voor oldtimerverzekeringen. in het weekend gebeuren. Het probleem is ech- ❖ Moderne voertuigeisen gelden niet met ter, dat je met partijen zoals de OVERHEID, terugwerkende kracht voor klassiekers. POLITICI, RDW, RDC, RAI, BOVAG, FOCWA, Achter de schermen van jullie Saab 96 vere- lijk communicatiemiddel, waar we veel ❖ Aangepaste APK-keuringsregime voor voer- ANWB, KNAC, KNMV, EVO, FIVA, BEDRIJVEN, niging gebeurt veel. Het wijzigen van de sta- gebruik van gaan maken. De leden die de e- tuigen ouder dan 30 jaar. MEDIA, etc. vaak alleen overdag kan onderhan- tuten is bijna afgerond op het moment dat ik mail nog niet gebruiken zullen we natuurlijk delen. De Fehac wil dus graag professioneel dit schrijf. Een eigenlijk wel lastige klus die niet vergeten, die krijgen het gewoon met de Dit bespaart je op jaarbasis als je 1 Saab 96 gaan fungeren. Dit houdt in dat er een fulltime grotendeels door Sake van der Kloet wordt postbode thuis bezorgd. bezit op benzine: baan ontstaat voor 1 persoon, die de belangen afgehandeld en door ons wordt gecontro- Op 28 april 2010 is er ook een mailing rond- Motorrijtuigenbelasting € 280,– behartigd met bovengenoemde partijen. leerd. Bij de Kamer van Koophandel is nu gegaan om de contributie te innen, mochten Oldtimer verzekering voordeel € 30,– Natuurlijk hangt hier een prijskaartje aan. De bijna alles geregeld, waar ook het wachten op jullie deze mail niet ontvangen hebben dan is Om de twee jaar apk € 50,– contributie voor de Fehac zal binnen drie jaar was, om de statuten officieel te mogen veran- je e-mailadres in ons bestand verouderd of Totale besparing van 1 jaar € 360,– met meer dan 100% stijgen. Dit kan weer deren. Als alles nu goed verloopt met het misschien fout. Als dit het geval is stuur dan gevolgen hebben voor ónze contributie die we bestuur, de vereniging, de Kamer van Koop- een mailtje naar de penningmeester en de Wat de Fehac in de toekomst probeeert te net in 2010 hebben verhoogd naar € 30,-. handel en de notaris, zodat iedereen op ledenadministratie of u kunt het zelf verande- realiseren: Maar we willen niet op de feiten vooruit lopen, dezelfde lijn zit, dan zal volgende week de ren op de website met uw eigen inloggege- ❖ De klassiekers uit de kilometerheffing hou- maar dan weet u wat er zoal speelt. We blijven akte worden ondertekend. vens. den, die nu even op een laag pitje staat. de ontwikkelingen van de Fehac volgen en zul- Verder zijn we druk met het organiseren van De voorjaarskeuring en de voorjaarsrit zijn al ❖ Klassiekers in de stad te houden, denk aan len jullie op de hoogte houden. activiteiten voor jullie. We staan tenslotte ten weer achter de rug, een goede opkomst bij milieueisen. dienste van onze leden, om het ieder naar zijn beide, dit doet me deugt. Als je de voorjaarsrit ❖ Continu in de gaten houden van nieuwe wet- Jubileum poloshirt zin te maken. Als jullie leuke ideeën hebben hebt gemist dan heb je nog iets tegoed, het voorstellen die nadelig zijn voor onze oldti- Op 5 mei 2010 is er een mailing de deur uit mag je ons rustig bellen of mailen, we staan Saabmuseum van Van der Laan is echt fenome- mers. gegaan om een jubileum poloshirt te bestel- open voor alles wat er zoal reilt en zeilt binnen naal, daar moet je gewoon een keer naar toe ❖ Blijven rijden van historische rally’s. len. Hier heb ik hele leuke reacties op gehad. onze Saab 96 vereniging. als liefhebber van ons merk. ❖ En nog veel meer wat hun voor de voeten Fijn als je iets organiseert en het enthousias- Wat mij erg aanspreekt is dat we een heel komt. me gereageerd wordt. leuk bestuur hebben met veel nieuwe ideeën. Fehac Wat heeft dit jullie nu gekost per jaar? Nog Er wordt hard gewerkt om een mooie jubi- Dit heeft als gevolg dat de agenda’s van de Verder heb ik met Cor Verkuil nog een paar geen € 2,– leumdag te regelen op zaterdag 11 september bestuursvergaderingen bomvol zitten en dat vergaderingen buiten onze vereniging bijge- De Fehac is dus heel belangrijk voor ons. 2010, zie verderop in de Saabbode. het iedere keer zo weer laat is, als we de ver- woond van de Fehac. Onze Saab 96 vereni- Waar wil ik nu naar toe met dit verhaal? Het gadering sluiten. ging is lid van de Fehac, daar betalen jullie Fehac-bestuur heeft ons gevraagd om de leden Tot een volgende Saabbode of ook aan mee. van onze Saab 96 vereniging op de hoogte te op een activiteit.❖ Moderniseren Wat heeft de Fehac nu voor ons geregeld de brengen van de toekomst van de Fehac. De Ook zullen jullie gemerkt hebben dat we aan afgelopen tijd? Hier een willekeurige top 5 wat situatie is als volgt. het moderniseren zijn. Er komt regelmatig ze allemaal hebben klaargespeeld (er zijn nog Een bestuurlid van de Fehac is per dag twee Paul Werner, een mailtje in uw mailbox, een heel gemakke- veel meer punten): uur met zijn taak bezig, dat is 700 uur per jaar. voorzitter

6 SAABbode www.saab96vereniging.nl 7 Jubileum Voorjaarsrit 30-jarig Met steekpenningen jubileum door Groningen

Beste leden van de Saab 96 Vereniging, Mijn laatste ervaring met Saab en ritten Ook moesten nog wat noodreparaties uitge- dateert uit 1987. Ik reed de Saab Viking Rally voerd worden met een beetje Gum en Tape om De jubileumcommissie nodigt hierbij alle 14:00 uur leuke rit naar Giethoorn met mijn eerste Saab 95V4, knaloranje en de uitlaat, want hoewel het Saabje een model leden uit voor het 30-jarig jubileum van onze 15:00 uur punteren of rondvaart (afhankelijk pas drie weken in mijn bezit. Beetje over- is uit de periode waarin 2-takt plaats maakte vereniging in het weekend van 10, 11 en 12 van het weer) in Giethoorn moedig? Zeker! voor 4-takt, klonk de motor als een Ford V4 september a.s. op camping De Voorst, 16:30 uur koffie/thee met gebak in Smits met 2-taktallures. Leemringweg 33, 8317 RD Kraggenburg. paviljoen Giethoorn door Willem Fox 17:00 uur via een mooie route terug naar de Eigen tactiek Op zaterdag 11 september vieren wij het jubi- camping Op driekwart van de tocht en midden in de Op zondag viel ons een warm welkom in leum met een leuk programma. De kosten 18:00 uur borreluurtje nacht, besloten mijn compaan en ik de Overschild ten deel. Het was onze eerste ken- hiervan zijn voor de vereniging, behalve voor 18:30 uur buffet schaamte te tarten en een slinkse weg terug nismaking met een evenement van de vereni- het borreluurtje. 20:30 uur avondprogramma te vinden. Geen eenvoudige opgave in een ging. Allemaal nieuwe gezichten dus. Maar 24:00 uur sluiting GPS-loos tijdperk en nog minder omdat we wel allemaal vreemden met een Saab! En wat Vrijdag 10 en zondag 12 september kunnen inmiddels geen flauw idee meer hadden waar voor prachtige exemplaren! En na een paar naar eigen idee worden ingevuld en dat zal Zondag wij ons bevonden. We wisten zelfs niet meer minuten al niet meer vreemd. niet moeilijk zijn, want er zijn volop mogelijk- Activiteiten op eigen initiatief. of we in België of Nederland waren. Bambi werd tussen leeftijdgenoten gepar- heden voor vermaak. We nuttigden een riant ontbijt om wat tijd te keerd, kopje koffie erbij en na enige uitleg gin- Meld je zo spoedig mogelijk aan, maar uiter- rekken en daarna naar de finish te rijden. Daar gen we met de tocht van start. Met goede Kosten voor de camping zijn voor eigen reke- lijk 25 augustus en laat ons daarbij weten: bleek het finishdoek echter, vanuit de richting ning. Degenen die alleen op zaterdag willen - op welke dag(en) je aanwezig wilt zijn; die wij kwamen, fout te zijn opgehangen, er komen zijn natuurlijk ook van harte welkom! - met hoeveel personen je komt; stond ‘HSINIF’! - of je wel of niet komt kamperen. Vrijdag Ford V4 met 2-taktallures Aankomst op de camping vanaf 14.00 uur Aanmeldadres: [email protected] Hoe anders was het zondag 25 april! Vrijdags waren we al uit Amsterdam vertrokken met zaterdag We hopen op een grote opkomst! ❖ Jaap Saab en daarachter het BIOD Bambi 09.45 uur koffie met iets lekkers in de kanti- caravan-ei. Na veel fileleed en zonder te ver- ne van de camping De jubileumcommissie dwalen arriveerden we in Noordlaren op een 10:45 uur route naar de Orchideeënhoeve Ibo-Jan Brouwer camping. Luifeltje aan het eitje gezet en op 11:15 uur bezichtiging van de tuinen Oopke Ganzeveld zaterdag op de camping hebben we ons in 13:00 uur soep met broodjes in het restau- Jan Kramer alle rust voorbereid op de tocht door het Onder goedkeurend oog van Harm van der Laan heet voor- rant van de Orchideeënhoeve Paul Werner Noorden. zitter Paul Werner iedereen welkom.

8 SAABbode www.saab96vereniging.nl 9 Voorjaarsrit Voorjaarsrit

Genieten… Genieten… Genieten… Overzicht van de deelnemers bij het Saabmuseum. Er zijn Saab’s dieberoerer aan hun eind gekomen.

zijn: de tweede prijs. Ik geef het niet graag toe maar ben bang, dat dit voornamelijk de ver- dienste van Belia was. Hoewel mijn geduldig doen wat zij zegt ook een factor van belang geweest moet zijn. Met een kersverse ‘Saab 96 vereniging Bijzondere combinatie… Saab, Saaber, Saabst… Harm’s racehoekje… Noord-Nederland’ sticker op de achterruit zijn we voldaan teruggereden naar Amsterdam. Het Saabmuseum met de prachtige collectie moed en het dashboardkastje gevuld met gehoord… De verbazing was groot bij de prijs- Je zult weten dat je hier Tjuchem binnenrijdt. van Corrie en Harm. Hun gastvrijheid en de steekpenningen. Onze tactiek baarde uitreiking, dat wij desondanks de eerste vraag hartelijke sfeer tussen de verenigingsleden. onmiddellijk opzien. In plaats van de uitrit bij goed hadden. De prima organisatie. Allemaal redenen om, de molen, kozen wij een ander route. Van de vraag, wie de verkeerde kant oprijdt; wij niet waar mogelijk, deel te nemen aan toekomsti- deelnemer, die ons zou bellen bij onduidelijk- Olde karr’n natuurlijk! ge evenementen van de vereniging! ❖ heden, hebben wij na dit voorval niets meer Belia, mijn partner-in-crime, is ambitieus en verzekerde me te willen winnen. Het resultaat Ambitie beloond van deze ambitie: de route bijna tweemaal Omdat we onze steekpenningen nog niet had- afgelegd, omdat ik voortdurend werd gesom- den gebruikt, een riante portie patat en een meerd terug te rijden. Want: ‘wat hangt er Groningse ‘Van Dobben(?)’ kroket naar binnen onder de koe?’ en ‘hoeveel zijn het er?’ Veel gewerkt. Ons proviand lag nog in de caravan… bokken en Humpie en dan ook nog Mausel. De aankomst bij het Saabmuseum was hart- We moesten kabels tellen in de lucht en verwarmend: we worden verwelkomd door appels op een bord. Ook werden we ergens het volledige deelnemersveld! En omdat wij weer op weg geholpen door een meisje, dat westerlingen zijn kregen we geen tijdstraf! En ons toevertrouwde dat ‘al die olde karr’n doar- dan wéér de gastvrijheid van Corrie en Harm! heen zijn gered’n’. Sporadisch kwamen we zo’n Drankje, hapje en de prijsuitreiking. ouwe kar tegen, maar, hoe eigenaardig, vanuit Nou gaan ambitie en beloning niet altijd De ambitie beloond met de tweede prijs uit handen van Deelnemersveld in Le Mans-opstelling. tegenovergestelde richting. En dan rijst toch de samen. In ons geval bleek dit wel het geval te Corrie van der Laan.

10 SAABbode www.saab96vereniging.nl 11 Technische Tips Technische Tips

uitgaat. Dit is geen ombouw die nooit eerder gedaan is, maar ik wilde de ombouw zo ‘origi- Koeling enconversie neel’ mogelijk doen. Radiateur naar elektrischefan (tilator) Het begon met het uitzoeken van een ge- schikte radiateur. Daarbij bleek dat Saab ken- nelijk wel eens gedacht had over het inbou- De koeling van een Saab 96 is niet erg ruim tioneren en toch de vloeistofstroom te klein is wen van een sensor in de radiateur want er gedimensioneerd. Maar, als alles in goede om de warmte snel af te voeren. Het achter- blijken Saab 96 radiateurs (foto 1) te bestaan staat is, moet het originele systeem volstaan deksel van de pomp kan namelijk uitslijten met een "bult" aan de zijkant waar zonder om de motor voldoende te koelen. Vaak helpt door een verschijnsel dat cavitatie heet. Hier- problemen een sensorhouder in gesoldeerd het al om eens het complete systeem goed door breken kleine stukjes uit het gegoten kan worden. Deze houder heb ik uit een Saab 3 door te spoelen met speciale middeltjes die aluminium aan de binnenzijde van het deksel 900 radiateur gesneden, en de bijbehorende als het ware de motor en radiateur ontkalken. en daardoor neemt het rendement van de sensor is dan ook gericht op een ventilator die zo goed mogelijk pomp af. Ik heb recent gezien dat deze slijta- bruikbaar. De radi- het oppervlak van de radiateur kon bedekken, door Erik Oortwijn ge zo erg kan worden, zonder dat er vloeistof ateur is naar een en die ik kon monteren op de boven- en onder- naar buiten lekt, dat de motor warm loopt radiateurenspecia- zijde van de radiateur. Veel universele ventila- Daarna zijn er nog een aantal relatief een- doordat de hoeveelheid verpompte koelvloei- list gebracht die er toren worden geleverd met bevestiging door voudige verbeteringen aan het koelsysteem stof te klein was. In dit geval waren de warm- een tropenblok in het koelblok heen en daar ben ik geen fan (?) door te voeren. Als spoelen niet voldoende teproblemen opgelost na het wisselen van de heeft gesoldeerd van. Uiteindelijk heb ik een Derale 14" fan (nr. helpt kun je de radiateur laten vernieuwen, pompdeksel (nr. 8811275). en de sensorhou- 16514) gekocht die exact op de Saab-radiateur eventueel met een zogenaamd ‘tropen’ koel- der heeft aange- past. Zelfs de bevestigingsgaten passen exact blok. Dit betekent dat de ribben net zo breed Elektrische fan bracht aan de lin- op de smalle boven- en onderrand (nog wel zijn als de gehele radiateur. Bij de standaard Ik heb voor mijn Saab, die ik als rallyauto 2 kerkant (foto 2). zelf boren) (foto 3). uitvoering zijn de ribben ongeveer een centi- gebruik, gekozen voor een andere insteek. Dit past mooi naast meter smaller. Door het gebruik van de auto komt het vaker het ventilatorhuis dat precies op de boven- en V-snaar Nog een relatief eenvoudige ingreep is de voor dat deze lang stationair staat te draaien. onderzijde van de radiateur gemonteerd kan Daarna moest het distributiedeksel worden zwarte ventilator te vervangen door een rode Dan is de effectiviteit van het originele sys- worden. De linkerkant bleek handig, omdat aangepakt, want het originele ventilatorlager ventilator. De rode uitvoering heeft namelijk teem helaas juist laag, omdat de fan dan de sensor dan mooi onder het expansievat langere bladen waardoor de luchtverplaatsing draait met de laagst komt en de bedrading niet in de buurt van de toeneemt. De derde ingreep is het monteren mogelijke snelheid V-snaar. van een koudere thermostaat die er voor zorgt omdat deze door de De ventilatoren van een andere Saab (99, dat de doorstroming van koelvloeistof groter motor wordt aange- 900, etc.) hebben allemaal vrij grote inbouw- wordt. dreven. Het leek mij maten qua diepte. Die pasten dus niet in de daarom beter om beschikbare ruimte. De ventilator van een 900 Waterpomp eens te proberen de turbo zou echter wel passen volgens de be- Een onderdeel dat veel invloed op de koeling zaak om te bouwen schrijving van Martin Hilvers (zie internet). Ik kan hebben is de waterpomp. Uiteraard is dat naar een elektrische vind zelf echter de ruimte tussen ventilator en zo als de pomp niet functioneert, maar het fan die ook nog een motor bij dat type ventilator te klein. Bij het kan gebeuren dat de pomp goed lijkt te func- zelfstandig aan- en 1 zoeken naar een goede ventilator heb ik me 4

12 SAABbode www.saab96vereniging.nl 13 Technische Tips Laatste duwtje naar totale restauratie zit toch wel in de weg, de ruimte is erg krap een . tussen de radiateur en de motor. Het distribu- Het bleek dat tiedeksel heb ik aangepast door het lagerhuis van de oudere Een echte Saab er af te slijpen en een klein aluminium plaatje 900 een sen- in het overblijvende gat te lassen. Even mooi sor bestaat vlak slijpen met een flapdisk en het ziet er die inschakelt gaat nooit verloren perfect uit. Doordat de V-snaar niet meer via bij 95 graden de ventilator loopt moet deze vervangen wor- Celsius, en den door een korter exemplaar. Ik heb een weer uitscha- Op zaterdag 3 oktober 2009 zouden we met een Toyo-dinges, eveneens op leeftijd, meende universele Gates V-snaar gekocht (6219MC kelt bij 87 gra- onze Saab 96 V4 uit 1968 meerijden met een rechtsaf te moeten slaan, de straat in waar wij AVX10 x 975La) die exact past (foto 4). den. rally in het midden van het land. Voor ons de net de kruising naderden. Een doffe dreun Dit leek me allereerste keer, want normaal rijden we bevestigde dat ze daarbij inderdaad de bocht Bedrading wel geschikt alleen plezierritjes met het oude wagentje. In te ruim had genomen. Een eerste inspectie Vervolgens moet de bedrading worden aange- 6 en voor onge- het weekend ervoor het oude Saabje zo mooi leerde dat er alleen sprake was van blikscha- legd. Omdat een dergelijke ventilator veel veer 10 euro mogelijk opgepoetst en zelfs gepolijst, want de. Zeldzaam en net voor een rally gepoetst vermogen vraagt moet er via een relais wor- kon ik de switch (art.nr. 7.5000 Brezan) mee- ook deze mooie, rooie ontkomt niet aan haar blik weliswaar, maar toch, blik. Slechts. Geluk- den geschakeld (foto 5). Omdat je ook direct nemen. Deze paste perfect in de aangepaste lot: verkleuring van het ‘toreador’ rood. Om- kig maar. na het uitzetten van de motor nog koeling wilt radiateur en heb ik vervolgens aangesloten op dat in het verleden verschillende restauraties hebben staat het de fan en het relais (foto 6). aan de auto hebben plaatsgevonden, had de First things first systeem onder een 96 ook verschillende varianten van de kleur Eerst maar even bij de mevrouw gekeken. Aan constante span- Deze hele ombouw heb ik gedaan bij onze zoals die ooit bedoeld was in Trollhättan. haar auto zag ik dat ze een plastic bumper en ning. De sensor rally-auto. Deze moet nog wel eens vrij lang een koplamp te betreuren had. Mijn vraag sluit de stroom- stationair draaien, met name bij de start als door Gerben de Boer hoe het met haar ging, beantwoordde ze kring in het primai- alle auto's opgesteld worden en bij tussen- slechts met een boze blik. Zag ik dan niet dat re circuit en tijdse controles waar we dan even moeten We nuttigden een riant ontbijt om wat tijd ze aan het bellen was? Ook deze mevrouw bekrachtigt daar- wachten voor we de stempels kunnen krijgen. te rekken en daarna naar de finish te rijden. ontkwam niet aan de kwaal van de moderne mee het relais. Het Dit veroorzaakte altijd een probleem met Daar bleek het finishdoek echteOp de secundaire circuit warmlopen en dan zetten we de motor maar prachtige zondagmiddag 27 september gin- 5 moet juist geze- uit. Dit is in de nieuwe situatie helemaal niet gen we met glimmend gepoetst chroom van- kerd worden (zie meer nodig. De aanpassing werkt werkelijk uit Groningen op pad naar de verjaardag van aanwijzingen van de fabrikant) en schakelt de perfect, de motor is stiller omdat de fan schoonvader. Laten we er maar een mooi ventilator in en uit. Het is handig om de venti- alleen draait als het nodig is (en dat blijkt niet proefritje van maken, zo hadden we besloten. lator en de sensor met stekkertjes te monte- vaak te zijn) en de in- en uitschakelmomenten In Zuidhorn bleek echter de brug ‘vast’ te zit- ren omdat je bijvoorbeeld bij het uitbouwen passen perfect bij de temperatuur van de ten, en niet in de voor auto’s meest optimale en inbouwen van de motor de zaak los wilt motor, de fan schakelt aan als de naald van stand. Niet getreurd, want het wegennet rond kunnen koppelen. de temperatuurmeter boven de N staat, en Groningen kent weinig geheimen voor de 96, schakelt uit als deze weer onder de N staat. dus een alternatief via de brug van Briltil was Sensor Helemaal goed. snel bedacht. Voor de sensor ben ik naar de plaatselijke Ik kan de ombouw dus aanbevelen, en wie Omdraaien en door Zuidhorn richting Briltil. automaterialenhandelaar gegaan. Ik heb ondanks deze beschrijving nog hulp nodig In de nauwe straatjes van Zuidhorn sloeg ech- Zeldzaam en net voor een rally gepoetst blik weliswaar, eerst eens geïnformeerd naar sensoren van heeft die kan me altijd bellen (zie colofon). ❖ ter het noodlot toe. Een mevrouw op leeftijd in maar toch, blik dat in de prak ligt…

14 SAABbode www.saab96vereniging.nl 15 Laatste duwtje naar totale restauratie Laatste duwtje naar totale restauratie tijd dat bij de minste of geringste calamiteit eerst het mobieltje geraadpleegd wordt. Na enkele minuten geduldig wachten – first things first immers - en enkele pogingen tot non-verbaal contact, toch maar de politie gebeld. De Saab stond immers nog steeds – niet erg handig- midden op de kruising waar we tot stilstand waren gekomen. Steeds meer mensen uit de buurt waren ook nieuwsgierig wat er was gebeurd en natuurlijk, nog leuker, wat er nu ging gebeuren. De komst van de politie – die in verband met terug naar Groningen bracht. Weg leuk ritje, en ook de rest van de auto eens goed onder Tweede leven de brug toch in de buurt was - maakte een weg verjaardagsvisite en weg rally. Gelukkig handen nemen’ ontaardde al vrij snel in een Inmiddels gaat de metamorfose van de 96 einde aan het gesprek met de gsm. Gelukkig niet weg Saab 96 V4 uit 1968, want vanaf het stevige onderdompeling in de wereld die hard. Koning winter gooide wat roet in het wist mevrouw de heren in blauw vrij snel er moment van de klap stond voor mij al vast dat ‘ikzoeknaaronderdelenvooreenrestauratievan- eten, maar een niet aflatende stroom fotoot- van te overtuigen dat het haar schuld was en de 96 – een erfenis van mijn vader - hersteld eenSaab-96V4uit1968’ heet. Een universum, jes van HLG over de voortgang en regelmatig maakte ze de zelfs op dat moment grappige zou worden. dat ik volgens het internet met een zeer bezoek maakt het wachten niet moeilijk. opmerking dat ‘gelukkig’ die andere auto In dat opzicht was de dreun die zondagmid- beperkt aantal anderen deel. Dankzij een waarschijnlijk onwetende oudere ouder was dan die van haar. De politie was nog dag in figuurlijke zin niet meer dan het laatste dame, een leuke zoektocht naar onderdelen en zo vriendelijk om een sleepauto te bellen. duwtje om het plan te realiseren, waar ik al Zoektocht naar onderdelen het vakwerk van de mannen van HLG rijden we Ondanks het zware Zweedse staal was de klap een tijd mee rond liep: de 96 van mijn vader Om de kosten van het project nog enigszins in komende zomer in een van de mooiste 96’s wel zo hard aangekomen dat verder rijden rondom laten herstellen en weer in de origine- de klauwen te houden hadden we afgespro- van het land. Ik hoop het verhaal helemaal af geen optie was. le variant van het toreador rood te laten spui- ken dat ik zelf zoveel mogelijk de zoektocht te maken door dit ten. naar onderdelen zou doen. Ook leuk om de voorjaar een bezoek Laatste duwtje Restauratie dus. Na enkele dagen bekomen betrokkenheid van mezelf bij de klus te ver- te brengen aan de Mevrouw en ik wijdden ons aan het invullen van de schrik en verwondering over de gang groten. Er stroomt immers geen autolak door fabriek in Trollhät- van het Europeesche schadeformulier, waarna van zaken, toch maar eens op zoek gegaan mijn aderen en plamuur vind ik maar een tan. Zijn tweede de sleepauto ons weer onverrichter zake naar een restauratiebedrijf dat aardigheid zou vreemd goedje, dus op dat vlak kon ik weinig leven kan dan be- hebben in het project. Want dat stond voor mij inbrengen. Een plaatwerker ben ik ook niet, ginnen. Een echte als een paal boven water. Het moest nu goed ondanks dat ik sinds de zomer van 2008 een Saab gaat immers gebeuren en alleen mensen die snappen wat metaalsplinter van de Saab in mijn oog mee- nooit verloren. ❖ de waarde is van zo’n autootje, en dan bedoel draag. Maar dat is een ander- pijnlijk- verhaal. ik niet de ¤uro’s, mogen er aan komen. Na de voor de hand liggende bezoeken aan Al vrij snel via via terecht gekomen bij HLG in Van der Laan in Overschild en Potze in ter Apel Tynaarloo/Vries, vlak onder Groningen. Na een en zelfs een bezoek aan Onno Kempink in Vars- paar gesprekken bleek ‘het gevoel’ helemaal seveld had ik de meeste stukken wel paraat. goed te zijn en werd de 96 voor de tweede Dan begint het echte speurwerk. Gelukkig keer op transport gesteld. Nu om, als het goed bestaat Marktplaats.nl en zijn er veel mensen is, mooier dan ooit terug te komen. die hun garage opruimen of hun ooit enthousi- Maar ja, wat begon met een eenvoudige ast gestarte restauratieobject toch maar stukje vraag van ‘kunnen jullie de schade herstellen bij beetje via internet aanbieden.

16 SAABbode www.saab96vereniging.nl 17

Technische dag 2009 Technische dag 2009

Een carburateurreviseren

Elk jaar organiseert de technische commissie om eens nader de carburateur te onderzoe- van de Saab 96 vereniging een technische ken. Na een kort (5 minuten) college carbura- dag bij Saabspecialist Van der Laan in Over- teurs was het tijd om de motorkappen te ope- schild. Doelstelling van deze dag is om (nieu- nen en aan de slag te gaan. We hadden in De eerste stap was het demonteren van de gecontroleerd. Met name de choke is hierbij we) leden kennis te laten maken met een totaal vier Saabs waar aan gesleuteld werd, carburateur, na demonteren van het luchtfilter, een punt van aandacht. Bij een van de Saabs technisch onderwerp dat betrekking heeft op waarmee er voor ieder voldoende gelegenheid loskoppelen van de benzineaanvoer en gas- bleek de demper in het chokehuis vast te zit- onze Saabs. was om de benodigde kennis en ervaring op stang en het thermostatische chokehuis. Daar- ten waardoor de choke niet naar behoren te doen. Alle motoren waren voorzien van na voorzichtig delen van de carburateur in werkte. Dit is ter plaatse verholpen. Verder door Erik Oortwijn FoMoCo carburateurs, het type carburateur boven- en onderzijde en dan schoonmaken. Dit kan de opening van de chokeklep zelf worden waar relatief weinig aan af te stellen is (in ver- laatste bestaat uit het verwijderen van vuil in afgesteld, de versnelde stationair-loop bij Vorig jaar hebben we bijvoorbeeld de ver- houding tot de Solex register carburateurs). de vlotterkamer, alle kanaaltjes doorblazen - starten en het toerental direct daarna en tot snellingsbak behandeld, waarbij we op de oppassen voor losse onderdelen - en de bui- slot het moment van afschakelen van het cho- technische dag twee bakken helemaal gede- tenkant schoonmaken. kesysteem. monteerd en weer gemonteerd hebben. Dit Nadat alles weer gemonteerd was hebben jaar was het de beurt aan de carburateur. Revisie we met de vacuümmeter nog een grofafstelling Harm van der Laan had al een aantal carbura- Harm van der Laan had een aantal revisieset- van het CO gedaan, waarbij we konden consta- teurs uit zijn onderdelenvoorraad klaarliggen jes klaarliggen zodat we nieuwe vlotternaal- teren dat daar nog wel wat aan mankeerde. om te kunnen demonteren! den en pakkingen konden monteren, en Ook het ontstekingsmoment was niet in alle tevens een nieuw membraam voor de accele- gevallen goed, soms met afwijkingen tot wel 6 Even kort de theorie ratiesproeier konden plaatsen. Daarna kon graden te vroeg! Er moet op elke motor een apparaat zitten dat het afstellen beginnen. We zijn begonnen met Uiteindelijk liepen alle Saabs weer mooi de lucht en brandstoftoevoer regelt. Dat noe- het afstellen van de vlotter zodat daarna de rond, zodat ieder weer op weg naar huis kon men wij bij een benzinemotor een carbura- carburateur weer kon worden gemonteerd op gaan. Voordat het zover was hebben we nog teur. Bij de Saab 96 V4 zijn er twee merken FoMoCo carburateur. de motor. even samen staan praten, en de dag afgerond geleverd, Ford carburateurs (FoMoCo – Ford Toen was het even tijd voor de soep die zoals met een enquête zodat we voor het volgende Motor Company) en Solex carburateurs. Al altijd weer door Corrie van der Laan werd ver- jaar weer een interessant onderwerp hebben deze carburateurs zijn volgens het zelfde val- zorgd. Dat werd erg op prijs gesteld en gaf ons en de indeling van de dag misschien verder stroom principe gebouwd, wat inhoudt dat de even de tijd om ook een beetje bij te kletsen. kunnen verbeteren. lucht verticaal door de carburateur gezogen En een aantal nieuwe leden konden zo ook wat wordt en daarbij gemengd wordt met de ben- meer te weten komen over de club waarvan ze Al met al was het weer een geslaagde dag zine. In de uitnodiging voor de technische dag lid waren geworden. waarbij, wij (Paul Werner en ik) en de leden heeft u hierover meer kunnen lezen. veel plezier hebben gehad. Tot slot: Harm en Afstellen Corrie, bedankt voor de soep, het beschikbaar Demontage Nadat de carburateur weer was gemonteerd stellen van de ruimte en gereedschappen en Zo’n vijftien mensen hadden zich verzameld Solex carburateur. konden de overige afstellingen worden de gezelligheid. ❖

20 SAABbode www.saab96vereniging.nl 21 Saabmeeting in Denemarken Saabmeeting in Denemarken

jes gegeten met een Deens biertje erbij. Op de terugweg zijn we over kleine wegge- tjes weer terug naar Moltrup gereden. Daarna HemelsSaabweekend zijn we met ons allen heerlijk uit eten gegaan bij een Italiaans restaurant in Haderslev. Omdat iedereen naar zijn of haar hotel of cara- in Denemarken van kon lopen, kon er dus rustig een wijntje of biertje worden gedronken. Het eten smaakte Rolf Verheij is lid van onze Saab 96 vereni- met een klein kind van ca. 20 maanden, een prima en met zo’n groep Saab enthousiasten ging en woont met zijn vrouw Ans al weer wat ouder gezin, wat vrijgezellen tussen de werd het wederom erg gezellig. We aten laat, bijna tien jaar in Denemarken. Rolf en Ans 30 en 40 jaar, een vader met zijn dochter tot Voor mijn gevoel hoort een museum er zo uit te zien… maar het werd ook gezellig laat. Uiteindelijk hebben rond het Hemelvaartweekend voor wat oudere deelnemers van rond de 50 met werden we op een zeer vriendelijke doch drin- leden van het Saabforum een tweedaagse grijs haar, rijdend in een Saab 9.3 2.2 tid die- gende Italiaanse wijze verzocht het pand te Saabmeeting georganiseerd in hun woon- sel. Maar met een kop koffie en Deense koek van acht Saabs met vier turbo’s ertussen, lek- verlaten, zodat de eigenaar eindelijk kon plaats Moltrup. Dat is een heel klein dorpje zat de stemming er al vlug in. ker spelen op de autosnelweg met als logisch afsluiten. vlakbij Haderslev, gelegen in het mooie Rolf nam met ons nog even het programma gevolg dat je weer veel te vroeg aankomt bij glooiende Zuidoost Jutland. door. Het programma van dag 1 was naar dag 2 het kasteel Egeskov. Zo hadden we ruim de tijd ‘Pruttel’ verplaatst en omgekeerd. De routebeschrijving om het landgoed Egeskov te bekijken. Het De volgende dag weer vroeg op. Rolf, Ans en door Karin en Ibo-Jan Brouwer werd door Rolf uitgedeeld met daarbij een oude kasteel kon worden bezichtigd, op het haar zussen Nel en Ank hadden een heerlijk weerkaart waarop per uur de weersverwach- landgoed was een groot park met een boom- uitgebreid ontbijt klaargemaakt, gelukkig ook De donderdag zijn we vroeg naar Denemar- ting voor de betreffende regio nauwkeurig kroonpad en er waren diverse musea waar- met sterke koffie erbij. Aansluitend op het ken afgereisd. Met wat file tussen Bremen en werd vermeld. Als verwoede zeilers houden onder een brommer-museum (op z’n Deens ontbijt volgde een uitgebreide uitleg van Rolf Hamburg waren we op het eind van de mid- Rolf en Ans graag een oogje in het zeil voor knallert-musee), landbouwmuseum, Falck over het programma voor deze dag, ook weer dag op de camping in Haderslev. wat betreft de weersveranderingen. (brandweer) museum, poppenmuseum en een aangevuld met een routebeschrijving en het Vrijdag ging de Saabmeeting van start en motor- en automuseum. Ik kan er veel over weerkaartje van uur tot uur. Helaas, dit keer werden alle deelnemers om 8.30 uur verwacht De zwarte knoop vertellen maar kijk ook eens op de website zag het weerkaartje er slecht uit. Op het eind bij hun huis in Moltrup. De kennismaking was Denemarken heeft nog zijn eigen munt, de www.Egeskov.dk. Het is echt een reisje waard. van de middag regen met wind. Het zal wel in het begin even verwarrend. Saabforumers Deense kroon. Dat is natuurlijk voor ons voor Imponerend was de zolder boven het brom- loslopen denk ik dan (nee dus). hebben een aparte naam op het forum. Je kent zo’n korte periode best lastig om dan weer mermuseum. Daar stonden brommers en auto- ze als Tenfour, Reub, Jungleman, Spruit-elf, etc. met Deense kronen te betalen en dan weer ’s die niet waren opgeknapt, tussen verroeste In het echt blijken ze doodgewone namen te met euro’s. Daarom had Rolf maar een eigen motorkettingzagen, wasmachines en fietsen. hebben. tussenvaluta ingevoerd, namelijk de zwarte Voor mijn gevoel hoort een museum er zo uit knoop. De zwarte knoop was alleen bruikbaar te zien. Natuurlijk stond er een Saab 96 tus- Grote verschillen op 14 en 15 mei en de waarde was bepaald op sen, maar ook een dwergauto Lloyd en een Op de Saabmeeting waren verschillende 7,4 Deense kronen of 1 euro. Tsja, typisch Rolf Trabant P70 sportcoupé met luchthapper op de typen Saabs aanwezig, namelijk Saab 990i, hè, hoe knoop je op praktische wijze twee motorkap en vinyldak. 900NG, 900 cabrio, 9-3, 9000 en een diesel valuta’s aan elkaar. 9-3 en de tweetakt met 4 versnellin- Door al het gezellige gepraat en de heerlijke Eten en drinken gen van onze organisator Rolf Verheij. De leef- Deense koek gingen we veel te laat op pad Denen houden van picknicken en Rolf en Ans tijden van de Saabs verschilden enorm maar naar het kasteel Egeskov op het eiland Fyn. houden van een lekkere lunch. Zodoende Op de provinciale wegen reden we toch af en toe strak ook van de aanwezigen. Van een jong gezin Maar dat loste zich vanzelf op. Laat een treintje hebben we op het landgoed heerlijke brood- tegen de 100 km achter de ‘Pruttel’ aan.

22 SAABbode www.saab96vereniging.nl 23 Saabmeeting in Denemarken Nazomerkampeerweekend

even te likkebaarden moet j even kijken op de website www.vagnssaabmuseum.dk. Als je toch van plan bent naar Egeskov te reizen, rij Nazomerkampeerweekend dan hier ook even langs. Ook dit museumpje is zeker een bezoek waard. van 3 tot en met 5 september in Dedemsvaart

Weber-barbecue Na een bijzondere, mooie rit werden we in het In het weekend van 3 t/m 5 september is er Routebeschrijving huis van Rolf en Ans onthaald op een heer- een Saabmeeting in het mooie dorp Dedems- naar camping Het kleine particuliere Saabmuseum in Egeskov. lijke barbecue. Precies volgens Rolf zijn vaart op camping De Woudbloem. Kom je nu De Woudbloem: weersverwachting begon het hard te waaien vrijdag, zaterdag, zondag, alles is mogelijk, Tottenhamstraat 3 en te regenen. Gooide dit slechte weer roet in maar je mag natuurlijk - om niets te missen - 7701 BL Dedemsvaart De toertocht ging door het mooie sterk glooi- de barbcue? Welnee! Rolf rolde gewoon drie ook alle drie dagen komen. Neem dan wel ende Zuidoost Jutland over kleine verharde en Weber-barbecue’s de tuin in. Met zulk weer kampeerspullen mee. De overnachtings- Vanaf de A28 onverharde weggetjes, langs kleine idyllische barbecuen gaat alleen nog maar met een kosten zijn het € 6.50 per persoon per nacht. 1. Neem de afslag Nieuwleusen/Dedemsvaart. buurtschappen, vissersdorpjes en de ruige Weber. Een Weber-barbecue heeft namelijk 2. Volg de N377 richting Slagharen/Dedems- kust. Dit keer had Rolf zijn geliefkoosde ‘Prut- een grote bolvormige deksel. Deze deksel vaart. tel’ van stal gehaald. Een prachtige Saab 93 past precies op de onderste bol waar de Vorig jaar is het zo goed bevallen, dat we 3. Neem de afslag ‘Dedemsvaart Rollepaal’ tweetakt, in welhaast onberispelijke staat. De kolen branden. Het voordeel van zo’n deksel dit jaar weer in Dedemsvaart samenkomen. (rotonde). ‘Pruttel’ reed de hele tocht voorop. Natuurlijk is dat bij storm het vlees niet wegwaait en Het is geen luxe camping, maar er zijn vier 4. Bij de volgende rotonde gaat u linksaf; na reed iedereen een stukje mee met Rolf in de met de harde regen het vlees ook niet nat douches en wat toiletten. ongeveer 2 kilometer ziet u water en bos ‘Pruttel’. Er waren diverse stops, zodat Rolf wat wordt! Ook op dit punt was Rolf weer onover- Ook is er een hooi- (rechts). Daarna volgen twee bochten. kon vertellen over de Deense cultuur en troffen in het organiseren. We hebben heerlijk berg waar een recrea- Direct na de tweede bocht ligt camping De natuur. Dat Rolf haast had om ons zoveel gebarbecued, maar vanwege de storm en tieruimte van gemaakt Woudbloem aan de rechterkant. mogelijk te laten zien bleek wel uit het feit dat slagregen wel binnen gegeten. is. Hier mogen we hij af en toe het gaspedaal van de ‘Pruttel’ Helaas brak na de barbecue het einde van de gebruik van maken. Vanaf Hardenberg aardig intrapte. Op de provinciale wegen reden Saabmeeting aan. Innig en een beetje be- 1. Volg richting Slagharen. we toch af en toe strak tegen de 100 km achter droefd werd er afscheid genomen van Rolf, Ans Voor de natuurliefhebbers is het een prachtig 2. Neem afslag Lutten (voor het viaduct). de ‘Pruttel’ aan. Ik mag dat wel. en haar zussen Ank en Nel, zwager Piet en plekje en men kan voor de camping vissen. 3. Onderaan de afslag links. andere Saabforumleden. Achter de camping kan men zo het bos in 4. Na ongeveer 2 kilometer ligt camping De Vagnssaabmuseum De volgende dag reden we met onze Saab en fietsen, waar een prachtig fietspad naar de Woudbloem aan de linkerkant. ❖ Rolf en Ans hadden ook nu voor een uitste- caravan terug naar Dokkum. Het was stil in de Oldemeijer (recreatieplas) ligt. Ook wandelen kende lunch gezorgd. Dit keer in een Deense auto. Allebei een beetje bedroefd dat de per- in de natuur kan direct vanaf de camping, dus Kro (herberg), prachtig gelegen aan de Kleine fect georganiseerde en knoert gezellige Saab- er is voor ieder wat wils. Belt. Na de lunch ging de toertocht verder met meeting weer ten einde was. Rolf en Ans, nog- voor mij het hoogtepunt van deze dag, het maals bedankt voor alle mooie momenten. ❖ Graag wel even opgeven vóór 20 augustus bezoek aan een klein particulier Saabmuseum. 2010 bij: Daar stond een mooie verzameling van de oude Met dank aan Saabforumlid Tenfour voor de foto’s. type Saabs. De bijzondere Saab 92A, 92B, 93 Tenfour heeft volgens ons het mooie Denemarken Fam P.Werner shortnose, 96 sport in race-uitvoering voor op 90% van de tijd door de lens van zijn fototoestel [email protected] een circuit, Sonnet II en natuurlijk de 95. Om gezien. Tel. 0523-616359

24 SAABbode www.saab96vereniging.nl 25 Voorjaarskeuring Voorjaarskeuring Voor de eerste keer ook Saab 90 en 99’s Piet sevenhuijsen heeft de primeur

De wekker ging erg vroeg op 10 April! Dat jaarskeuring! Dat was wel een fotootje waard. Paul met keurig vingerverband… Jacob vult het formulier in… Koffie- en praathoekje… was echter wel nodig, want er was werk aan Als je dan de auto bekijkt valt op dat een de winkel. Het was de eerste keer dat de TC groot deel van het ontwerp veel lijkt op de van de Saab 96 vereniging een voorjaarskeu- Saab 96. Met name de voorwielophanging lijkt vaarlijk Paul!) waardoor de taken iets anders een 99 nu aan twee zijden of alleen links, was ring hield, waarbij ook andere Saabs dan het als een druppel water op die van de 96. Ook de verdeeld moesten worden dan dat we gewend zo'n vraag die we pas bij de tweede 99 kon- type 96 (en 93, 95 en Sonett) gekeurd kon- achteras is qua principe hetzelfde, maar door waren te doen. De vuile klussen (controles den beantwoorden (antwoord is: twee). den worden. de schijfremmen achter en de constructie met van wielophanging en in de motorruimte) Ook de vraag hoe je stuurhuishoezen inspec- de schokdempers en veren op de horizontale waren nu voor mij en de schonere klussen teert was interessant, want die kon je eigenlijk door Erik Oortwijn veerarm toch wel wat afwijkend. In de motor- (interieur, elektrische zaken, verlichting en niet eens zien! Dit was wel op te lossen. Door ruimte natuurlijk een heel andere motor met profieldiepte meten van de banden) voor te knijpen in de ene hoes moet de andere hoes Dat dit beantwoordde aan een behoefte versnellingsbak, maar wel in de lengterichting Paul. in principe dikker worden (als de boel goed was wel duidelijk, want er waren drie leden geplaatst. De zaken die we moesten inspecte- Gerard (Paul's vader) was ook meegekomen afdicht). met een en een met een Saab 90 die ren waren wel hetzelfde als bij de 96, en dus met Paul en ook Jacob Draaisma was aanwezig In de loop van de dag gingen ook de 99's zich hadden gemeld. Dat was een derde van gingen Paul en ik maar eens aan de slag. als TC-lid, waardoor ze om en om het formulier steeds sneller, waardoor we nog redelijk het totaal en met dit type Saab heb ik niet konden invullen van de auto's die gekeurd binnen de planning van een half uur per auto veel ervaring. Echter, Paul Werner werkt bij Taakverdeling werden. konden blijven. Ook een gedenkwaardig een garagebedrijf en ziet wel meer verschil- Paul bleek een probleempje te hebben met moment waar we achter kwamen was, dat op lende auto's en had er niet veel moeite mee, zijn vinger (tja, Stanleymessen zijn levensge- Toch vragen deze keuring ook de eerste vierdeurs Saab ter en bovendien had Harm van der Laan ook al De keuring van de eerste Saab 99 bleek ook keuring werd aangeboden, door Syb Rozendal. gezegd dat hij wel even bij zou springen als inderdaad wel wat meer tijd te kosten dan de Overigens een zeer strakke auto, met bijna het ging om specifieke ‘99’ zaken. Dus ben ik standaard 96, omdat we toch wat zaken geen opmerkingen over de techniek, maar ook met frisse moed in de auto gesprongen om moesten uitvinden. Is het mistachterlicht van niet over de carrosserie. Prachtig. naar Overschild te rijden.

Primeur Op de planning stonden elf auto's, die tussen 9:00 en 15:30 uur gekeurd gingen worden. Toen ik aankwam stond de eerste auto al op de brug, want Piet Sevenhuijsen was op tijd uit Steenwijk vertrokken en had een voorspoe- dige reis gehad. Hij had daarmee de primeur Piet Sevenhuijsen heeft de primeur om als eerste een van de allereerste Saab 99 ooit op onze voor- Saab 99 op de voorjaarskeuring te laten beoordelen. Drie weten meer dan een… Zoek de stuurhuishoezen… De eerste vierdeurs op de keuring…

26 SAABbode www.saab96vereniging.nl 27 Voorjaarskeuring Advertentie

Weinig tekortkomingen eens zou moeten worden vervangen. De ban- De opmerking over de staat van de auto's dendruk van het reservewiel was nog wel geldt eigenlijk voor het overgrote deel van de eens wat aan de lage kant, en een enkel auto's. De meeste 96’s zijn daarbij geheel stadslicht gaf wel erg weinig licht. Maar dat gerestaureerd waarbij heel veel tijd is gestopt was het dan ook wel. Jammer voor de keur- in het tot in detail opnieuw opbouwen van de meesters, maar goed voor de leden die er auto's. Bij de 99's en de 90 was er geen spra- waren. ke van restaureren, dit waren gewoon origine- le ongerestaureerde Saabs die er vrijwel als Soep met praatjes nieuw bijstonden. Dat betekende overigens Harm van der Laan had voor de gelegenheid ook dat we als keurmeesters bijzonder weinig ook even een onderdelenstandje opgebouwd, zaken hebben geconstateerd die niet juist waar nog wel het een en ander lag aan inte- waren. Het bleef beperkt tot een enkele ressante artikelen. Een aantal leden heeft homokineethoes en draagbanden van de daar dan ook direct gebruik van gemaakt, je achteras, of een waterslang die misschien bent er dan toch per slot van rekening! Corrie had weer een heerlijke pan advertentie soep gemaakt, die rond 12:00 uur werd neergezet in de werkplaats, waar we toen gezellig van zijn gaan genie- ten, nadat de laatste auto van de ochtendsessie gekeurd was. Bestelprocedure clubartikelen Er kwamen nog diverse leden om alleen te kijken. Zo kwa- Voor het bestellen van de door de vereniging aan haar leden aangeboden sleutellectuur en men Steffen Klok, Jan Kramer andere artikelen is de volgende procedure samengesteld. Bestellingen kunnen telefonisch of en Hiddo Smit even een praat- per e-mail gedaan worden bij de penningmeester, Corrie van der Laan: tel. 0596 - 56 64 60 of je maken. Ook dat was erg [email protected]. leuk, zo spreek je elkaar nog Bestellingen worden alleen onder vooruitbetaling of rembours verstuurd. eens. Rond half vier was de laatste Saab gekeurd en kon- Nederlands vertaalde Haynes & 96 V4 € 27,50 den we de zaak afsluiten. Alle leden die hun auto hadden Kopie van het werkplaatshandboek in het engels € 27,50 aangemeld waren aan de beurt geweest en dus kon de Onderdelenlijst € 27,50 TC even gaan rusten met een bakje koffie. Het was goed Verenigings T-shirt, blauw met geel logo op de borst € 06,00 geweest, een gezellige dag maten: L, XL en XXL. Er zijn ook kindermaten verkrijgbaar! zonder wanklanken en met veel plezier. ❖ Verzendkosten: Vooruitbetaling € 6,75 / Rembours: € 15,11

28 SAABbode www.saab96vereniging.nl 29 Technische Tips Technische Tips Motordemonteren

Regelmatig verschijnen er technische tips motor losmaken (kleuren noteren). Draad waarin het nodig is om de motor te demonte- van kabel van motorkap losmaken. ren. Dit komt bijvoorbeeld voor als we met de ❖ Radiateur losmaken en verwijderen. koppeling of met de distributie of de balan- ❖ Ruitensproeiertank verwijderen. sas aan de gang willen. In dit soort gevallen ❖ Olie aftappen. is het niet nodig om de motor samen met de ❖ Uitlaatmoeren (4) losdraaien. Dit zal tegen- versnellingsbak als één unit te demonteren zitten i.v.m. aanwezige roest. Geweld is en kan de versnellingsbak dus in de auto hier altijd fout en zal leiden tot afknappen blijven, hetgeen veel werk en tijd uitspaart. van de bouten; je bent dan nog veel verder van huis. Verhitten van de moer met de door Hiddo Smit gas/zuurstof brander wil vaak helpen. Voorzichtig wegslijpen van één moerkant Voordat je met een dergelijke operatie kunt (zonder de draad te beschadigen) is een beginnen heb je nodig: andere oplossing om de moeren in bewe- ❖ Motor ophijsen en houtblokje onder de bak mogelijk starten, maar controleer eerst of ❖ een schuurruimte met een balk waaraan je ging te krijgen. Nogmaals: geen geweld schuiven alles weer goed is aangedraaid. Aan de rech- kunt takelen ( ca. 100 kg) gebruiken. ❖ Nu pas de startmotor losdraaien. De beide ter zijkant van de kachel vind je de ontluch- ❖ een takel (eventueel te huur via onze club) ❖ Het wegnemen van de waterslangen en pij- moeren zijn nu beter toegankelijk. De ting van het koelsysteem. Koelvloeistof blij- ❖ een afstandsbuis/balk lang 60 cm, deze pen gaat meestal wel goed met uitzonde- bovenste moer is nog redelijk toegankelijk ven bijvullen tijdens het proefdraaien. Na een heb je nodig tussen de twee hijskettingen ring van de pijp die zich splitst achter het maar de onderste moer blijft een beroerde proefritje nogmaals controleren of er geen ❖ twee meter ketting met een paar D-sluitin- blok, maar ook dit zal met wat moeite luk- klus; met een dop en ratel en veel verleng- lekkages zijn. ❖ gen ken. stukken lukt het ook vanaf de voorkant. ❖ houtblokje dik 8 cm. ❖ Kabels en snoeren losnemen van de ontste- Starter wegnemen. king, de oliedruk meter, de watertempera- ❖ 6 stuks M10 bouten verwijderen. Volgorde van de demontage tuur meter, de dynamo en de starter. ❖ Motor naar voren toe bewegen en eruit ❖ Verwijder de motorkap. Na demontage van ❖ Stangbediening carburateur losnemen. takelen. Erop letten dat niets nog ergens de ruitensproeierslang en de twee borg- ❖ Zes bouten van de motor aan de bak los- vastzit of vasthaakt. clips van de scharnieren kun je de schar- maken, maar nog NIET verwijderen en de nierpennen iets naar elkaar toe drukken en moeren van de twee voorste motorsteunen kap wegnemen. verwijderen. Na de reparatie kan de motor in omgekeerde ❖ Klem accu (min pool) losmaken. ❖ Takel in positie brengen en kettingen aan- volgorde gemonteerd worden. ❖ Luchtfilter verwijderen. brengen. De kettingen kun je bevestigen De motorruimte kan nu op roest geïnspec- ❖ Dynamo en V-snaar verwijderen. aan de uitlaat tappen. Veel veiliger is het teerd worden. Reinigen van de zeer vettige ❖ Radiateurdop verwijderen en drainen indraaien van twee stuks M10 oogbouten in bodem is een persoonlijke kwestie. (kraantje onderaan). de uitlaatspruitstukken. D.m.v. oogbouten Het is verstandig om nieuwe waterslangen en ❖ Grill verwijderen, eerst draden van koplam- de beide kleine D-sluitingen bevestigen slangklemmen te gebruiken. pen en eventueel van de koplampwisser- aan de kettingen. Als alles weer is gemonteerd wil je zo snel

30 SAABbode www.saab96vereniging.nl 31 Activiteitenkalender Advertenties

Verenigingsactiviteiten Nieuwe leden 28 augustus Onderdelendag voor leden Saabspecialist Harm van der Laan André van de Straat ’s Heerenbroek Graauwedijk 49, Overschild W.F. Hertig Rottevalle Informatie volgt via email Rob Warrens Assen J.T. Vulink Swifterbant 3 - 5 sept. Nazomerkampeerweekend H. de Wolf Zuidbroek Dedemsvaart J.H. Oliekan Houten Voor info: zie elders in dit nummer Jan Harkema Franeker Eddy Drenth Garnwerd 10 - 12 sept. 30 jarig Jubileum Raymond Woldinga Hoogezand SAAB 96 Vereniging M.D. Sibma Oudega (Fr.) Noord-Nederland M.Hienekamp Amersfoort Kraggenburg Voor info: zie elders in dit nummer

9 oktober Technische dag Saabspecialist Harm van der Laan Houd voor meer activiteiten Graauwedijk 49, Overschild de website in de gaten!

Folkert Rienstra winnaar van de enquête

Een jaar geleden ging de nieuwe website van de Saab 96 Vereniging Noord-Nederland ‘live’ en als eerste interactieve actie ging een mailing uit naar alle leden met een enquête om de leden te polsen over de uit- breiding van het aantal type Saab’s in onze vereniging. Uit alle deelnemers aan de enquête werd Folkert Rienstra geloot, die als dank een prachtig boek over - natuurlijk - het merk ont- ving uit handen van bestuurslid Harm van der Laan. ❖

32 SAABbode www.saab96vereniging.nl 33 Aanmeldingsformulier SAAB 96 Vereniging Noord-Nederland

Naam

Adres

Postcode & Woonplaats

Telefoon

E-mail

Bank/gironummer

Gegevens SAAB

Type & Model

Bouwjaar

Kenteken

Kleur

Chassisnummer

Handtekening

Datum

Stuur dit formulier naar: (de gegevens mailen mag ook) Coby Rozendal Hof van Edenlaan 12 9201 GC Drachten [email protected]

34 SAABbode