1 Liga Finansowa Finansowe Zaplecze Ekstraklasy Wrzesień 2019 R

Raport 1 Liga finansowa Finansowe zaplecze Ekstraklasy Wrzesień 2019 r. Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Spis treści

Podsumowanie 3

Nota metodologiczna 4

Deloitte Sports Business Group 5

List Prezesa 7

70 lat 1 Ligi 8

Kluby dla miast 9

Pro Junior System 12

Zestawienie przychodów 14

1 Liga na tle Ekstraklasy 16

Frekwencja 19

Transfery 21

Przychody klubów 22

Kontakt 40

2 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Podsumowanie

Tegoroczny raport „1 Liga finansowa” jest Łączne przychody wygenerowane przez drugą edycją opracowania przygotowanego kluby Fortuna 1 Ligi z działalności operacyjnej przez firmę doradczą Deloitte we współpracy (tzn. bez uwzględnienia transferów) wyniosły z Polskim Związkiem Piłki Nożnej oraz klubami 90,6 mln zł. Kluby z czołowej piątki rankingu 1 Ligi. Raport przedstawia przychody klubów wygenerowały prawie połowę tej kwoty. piłkarskich uczestniczących w rozgrywkach Awans do najwyższej klasy rozgrywkowej 1 Ligi w sezonie 2018/2019 za rok kalendarzowy w Polsce powinien być naturalną drogą 2018. dla klubów z najwyższymi przychodami w 1 Lidze. Największe rezerwy w generowaniu Na miejscu pierwszym tegorocznego przychodów możemy zaobserwować zestawienia uplasował się Raków Częstochowa. w kategoriach przychodów z transmisji oraz Klub spod Jasnej Góry jest jednym z dwóch dnia meczu. klubów Fortuna 1 Ligi, których przychody w 2018 roku przekroczyły 10 mln zł. Czołowa Dla klubów 1 Ligi ważnym źródłem przychodów dwójka rankingu może pochwalić się mogą być wpływy z tytułu działalności przychodami zbliżonymi do klubów z dolnej transferowej. Promowanie młodych części Ekstraklasy. zawodników powinno zachęcić bogatsze kluby, grające w Ekstraklasie, do ich wykupu.

3 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Nota metodologiczna

Analogicznie do corocznego rankingu „Piłkarska Przychody sportowe, które zostały wzięte W niniejszym raporcie oprócz danych liga finansowa”, który analizuje przychody pod uwagę, podzieliliśmy na trzy kategorie finansowych przekazanych przez kluby, klubów grających w Ekstraklasie, raport „1 Liga stanowiące źródło budowania wartości klubu: wykorzystano również szereg publicznie finansowa” odnosi się do wielkości przychodów dostępnych informacji oraz opracowania • Dzień meczu – wpływy ze sprzedaży biletów, pochodzących z działalności sportowej. przygotowane przez Deloitte. karnetów oraz catering na stadionie.

Zaprezentowane przez nas przychody klubów • Transmisje – wpływy klubów z transmisji W zestawieniu sklasyfikowaliśmy kluby za rok 2018 nie uwzględniają takich kategorii telewizyjnych i radiowych, a także z premii występujące w Fortuna 1 Lidze w sezonie jak transfery bądź wypożyczenia piłkarzy, gdyż za udział w rozgrywkach krajowych oraz Pro 2018/2019. Dane wykorzystane do stworzenia są to często wydarzenia jednorazowe i nie Junior System. rankingu pochodzą bezpośrednio od klubów odzwierciedlają możliwości generowania stałych piłkarskich i nie były weryfikowane przez • Komercyjne – wpływy z umów sponsorskich, przychodów przez klub (transfery nie stanowią Deloitte. reklam, sprzedaży koszulek, pamiątek trwałego źródła budowania całościowej klubowych oraz inne przychody komercyjne. wartości futbolu, ponieważ przychody W zestawieniu nie został uwzględniony klub z transferu jednego klubu są kosztem innego). Bruk-Bet Termalica Nieciecza, ponieważ nie Do udziału w rankingu zostały zaproszone Są one natomiast zaprezentowane w oddzielnej zdecydował się on na przekazanie danych. kluby, które w sezonie 2018/2019 grały klasyfikacji. W celu uzyskania pełnej kwoty w Fortuna 1 Lidze. Dane, w wyżej przychodów dotyczącej danego klubu należy Chcielibyśmy serdecznie podziękować przedstawionym podziale, zostały dostarczone zatem zsumować wartość przychodów za współpracę oraz przekazanie danych bezpośrednio przez kluby. zaprezentowaną w rankingu oraz wartość niezbędnych na potrzeby raportu. Bez pomocy przychodów z transferów. osób zaangażowanych w poszczególnych W przypadkach, gdy dostarczone dane były klubach oraz władz PZPN raport by nie powstał. nieprecyzyjne lub w jakikolwiek inny sposób problematyczne, wątpliwości były wyjaśnianie z klubami, tak aby zawarte w rankingu dane możliwie najpełniej odzwierciedlały rzeczywiste wygenerowane przychody.

4 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Biznesowy lider doradztwa dla sportu

Konsulting •• Zrównoważony rozwój i CSR - Społeczna Innowacje, transformacja i przywództwo odpowiedzialność biznesu w biznesie mogą przybierać różne formy. Wsparcie związków i klubów sportowych Unikalne podejście Deloitte pomaga klientom w rozwoju programów CSR. rozwiązywać najbardziej skomplikowane problemy. Tworzymy strategie oraz wdrażamy Planowanie Ekonomia Przegląd Zarządzanie Harmonogram rozwiązania biznesowe, które pozwalają firmom biznesu wpływu i rozwój projektami i restrukturyzacja zbudować i zachować czołową pozycję na przetargów i jej badanie strategii rynku. •• Brand Strategy & Consumer Research Pomagamy klientom budować silne marki, które realizują ich cele biznesowe. Zespół Deloitte opracowuje strategie Wyjątkowy model biznesowy podmiotów Audit & Assurance marketingowe oraz realizuje pełen zakres z branży sportu i rozrywki wymaga Badanie sprawozdań finansowych to znacznie badań konsumenckich. Do tworzenia strategii niestandardowego podejścia. Z tego więcej niż tylko liczby. To potwierdzenie marek wykorzystujemy także nasze autorskie względu w ramach Deloitte funkcjonuje osiągnięć i wyzwań, pomoc przy zapewnianiu metody analizy trendów kulturowych - interdyscyplinarna grupa specjalistów solidnych podstaw dla przyszłych planów. foresight. zajmujących się doradztwem dla tej branży.

Dostarczamy międzynarodowy i lokalny know- how z zakresu m. in. finansów, prawa, podatków oraz konsultingu dopasowany do specyfiki sektora. Oferujemy najwyższej jakości produkty i szerokie spectrum usług w każdej dyscyplinie sportu, o czym mogą zaświadczyć nasi klienci na całym świecie. Rozwój Analiza Strategie Benchmarking Analizy komercyjny i rozwój rynku biletowe i i najlepsze sprzedaży hospitality praktyki praw telewizyjnych

5 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Doradztwo finansowe Doradztwo finansowe Deloitte to usługi dla przedsiębiorstw, inwestorów i jednostek administracji publicznej obejmujące m.in. obsługę transakcji kapitałowych, wyceny, badania due diligence, restrukturyzacje. Doradztwo Finansowe Opracowania Fuzje Usługi w zakresie due diligence studium i przejęcia doradcze rozwoju stadionów wykonalności w branży dla dużych i innych obiektów sportowej wydarzeń

Deloitte Digital Doradztwo podatkowe Doradztwo strategiczne Deloitte Digital Doradztwo podatkowe świadczone przez pozwala organizacjom sportowym osiągnąć Deloitte to kompleksowe usługi obejmujące doskonałość operacyjną firmy dzięki wszystkie aspekty działalności gospodarczej. realizacji długoterminowych planów rozwoju. Na świecie Deloitte zatrudnia ponad 200 tys. Wypracowanie pełnego planu transformacji specjalistów podatkowych w 150 krajach. cyfrowej przeprowadzane jest w kilku etapach: Doradztwo prawne •• Dojrzałość cyfrowa organizacji Deloitte Legal, Pasternak, Korba, Moskwa, •• Wypracowanie ambicji cyfrowej Jarmul i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza sp.k. posiada sieć biur w największych polskich •• Plan rozwoju cyfrowego miastach. Świadczymy kompleksowe usługi •• Analityka i optymalizacja w zakresie wszystkich zagadnień prawnych. Korzystamy z zasobów globalnej sieci kancelarii •• Komunikacja i zaangażowanie Zarządzanie Audyt Licencje Transformacja Wsparcie prawniczych stowarzyszonych w Deloitte. ryzykiem klubowe cyfrowa podatkowe •• Zarządzanie procesem transformacji i kontrola organizacji kosztów

6 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

List Prezesa

Drodzy Państwo, Silnym fundamentem pierwszoligowców jest i obserwujących. To proces, dlatego stale integracja społeczności biznesowej wokół pracujemy nad naszym rozwojem w social Rok 2019 jest dla nas szczególny, ponieważ 1 wszystkich klubów. W sezonie 2018/2019 kluby mediach, co za tym idzie: planujemy kolejne liga obchodzi swój jubileusz - 70-lecia istnienia. Fortuna 1 Ligi mogły liczyć łącznie na wsparcie akcje, które zwrócą uwagę na ligę i kluby Przez te lata zmienialiśmy się, funkcjonowaliśmy ponad 700 firm. Tak duże zainteresowanie pierwszoligowe. pod różnymi nazwami, nasz obecny szyld to powoduje, że prezesi niejednokrotnie decydują efekt szeroko idących korzyści. Współpraca się na budowanie klubów biznesu, które są Dziękujemy także naszemu strategicznemu ze sponsorem tytularnym Fortuna Online ważną częścią funkcjonowania danego klubu. partnerowi czyli Polskiemu Związkowi Piłki Zakłady Bukmacherskie Sp. z.o.o. oraz telewizją Nożnej. Cieszymy się, że możemy liczyć na Polsat Sport trwa kolejne sezony, a efekty tej Co nas cieszy, to również fakt mocnego wsparcie związku w wielu kluczowych sprawach. kooperacji można obserwować na różnych zaangażowania klubów w Pro Junior System. Działamy na zasadzie futbolowego know- płaszczyznach. Razem dbamy o podniesienie Pierwsze efekty pozytywnej rywalizacji how. PZPN wspiera wiele naszych inicjatyw, jakości ligi, uatrakcyjnieniu jej w odbiorze kibica, między klubami na tej płaszczyźnie już widać. doceniając jak mocno integrujemy środowisko wzmacnianiu wartości rozgrywek poprzez Zespoły Fortuna 1 Ligi nie boją się stawiać na skupione wokół 1 ligi. Nie chcemy zawieść konkursy, czy akcje społeczne. Silne zaplecze to młodych piłkarzy, wiedzą, że to odpowiednia tego zaufania. Jestem przekonany, że kolejne Marcin Janicki silna polska piłka. forma budowania klubu. Z raportu wynika, 12 miesięcy okażą się dla ligi owocne, a hasło Prezes Pierwszej Ligi Piłkarskiej że wpływy z PJS, to spore, a w niektórych #PierwszaLigaStylŻycia będzie dalej dumnie Za nami kolejnych dwanaście miesięcy przypadkach - potężne - wsparcie klubowego wybrzmiewać! budowania marki Fortuna 1 Ligi. Jesteśmy budżetu. Coraz częściej młodzi polscy piłkarze, ligą, w którą warto inwestować. Z miesiąca którzy przechodzą pierwsze szlify w Fortuna 1 Ze sportowym pozdrowieniem, na miesiąc stajemy coraz atrakcyjniejszym Lidze trafiają na wyższy szczebel, jako gotowi, dr Marcin Janicki, Prezes Pierwszej Ligi produktem dla naszych partnerów ukształtowani zawodnicy. Piłkarskiej biznesowych, którzy lubią jasne reguły gry, doceniając postęp, jaki robimy na W planach mamy dalszą komercjalizację każdym kroku, w sensie globalnym (liga), jak rozgrywek. Jednym z głównych tego założeń i jednostkowym (klub). Nasze kluby największe jest gra oficjalną piłką Fortuna 1 Ligi, czy wpływy do budżetu generują z przychodów poszerzenie oferty telewizyjnej dla kibiców. komercyjnych. To niejako podkreśla, jak duży Warto również podkreślić wzrost naszej nacisk kładziemy na współpracę na linii klub aktywności w mediach społecznościowych. - partnerzy. W tej materii możemy naprawdę Facebook, Twitter, Instagram - kibice doceniają dużo. nasze zaangażowanie w tychże mediach, stąd regularnie rosnąca liczba fanów

7 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

70 lat 1 Ligi

Od 70 lat kibice mogą emocjonować się Nice. W tym czasie kluby stały się również meczami piłkarskimi na poziomie 1 ligi. bardzo waznym elementem w życiu lokalnej Dokładnie 20 marca 1949 roku została społecznosci, na co wpływ z pewnością rozegrana inauguracyjna kolejka na ma szkolenie dzieci i młodzieży, ale także zapleczu najwyższej klasy rozgrywkowej. wspieranie wielu akcji charytatywnych.

W pierwszych latach liga składała się z dwóch Dzisiejszą Fortuna 1 Ligę na co dzień tworzą grup - północnej i południowej. Mistrzostwo szefowie i pracownicy klubów, a także wszyscy grupy północnej wywalczyła wówczas kibice! Jesteście bardzo ważną częścią naszej Garbarnia Kraków, która w 1 lidze rywalizuje pierwszoligowej rodziny. Bez was piłka nożna również teraz. nie byłaby taka sama. Życzymy, abyście w nadchodzących latach mogli cieszyć się Przez wiele lat rozgrywki te zmieniały się bardzo z sukcesów waszych ulubionych drużyn dynamicznie. W sezonie 1952/1953 liga liczyła oraz abyście mogli te sukcesy świętować na aż 40 drużyn, najdłużej - bo aż 26 lat - utrzymał wypełnionym po brzegu stadionie. Cieszymy się jednak podział 1 ligi na dwie grupy po 16 się, że razem robimy wartosciowe rzeczy, bo zespołów. Po licznych zmianach przed sezonem w końcu 1 liga to styl życia. 2002/2003 ustalono liczbę klubów na 18 i taki stan rzeczy utrzymuje się do dziś. Z kolei sześć lat później nastąpiła reorganizacja rozgrywek, w skutek czego drugi poziom rozgrywkowy w Polsce przyjął nazwę 1 ligi.

W 2014 roku stowarzyszenie Piłkarska Liga Polska (które działało od 2001 roku) zostało zastąpione przez stowarzyszenie Pierwsza Liga Piłkarska z siedzibą w PZPN, który jest organizatorem rozrywek. W tym czasie 1 liga zyskała na jakości i renomie, w czym pomagaja nasi sponsorzy i partnerzy: Fortuna Online Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o, OSHEE i telewizja Polsat Sport, a wczesniej firma

8 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Kluby dla miast

Na potrzeby tegorocznej edycji raportu "1 Liga Niezwykle ważna jest także ilość i jakość Wartość ekspozycji nazw klubów w mediach regionalnych w zł* Cała Polska finansowa" zostało przeprowadzone badanie ekspozycji sponsorskich, które stanowią 31 417 117 wpływu klubów piłkarskich na miasta, z których o efektywności konkretnych projektów pochodzą. sponsoringowych. Nasz instytut policzył 1 015 229 jak często i jak dobrze prezentowane są 413 733 248 205 W badaniu pod uwagę wzięto pełne nazwy nazwy miejscowości, w których swoje klubów 1 ligi piłki nożnej, które funkcjonowały mecze rozgrywają kluby Fortuna 1 Ligi. 146 847 355 376 w sezonie 2018/2019. Sport, a szczególnie piłka nożna to jedne 1 016 401 z najlepszych narzędzi marketingowych Wyniki należy interpretować tak, że do promocji regionów. Doskonale pomorskie warmińsko-mazurskie kwoty jakie obliczono, są przybliżoną przekonały się o tym takie miasta jak zachodnio- ceną powierzchni reklamowej Leverkusen, Gelsenkirchen, Manchester, pomorskie w badanych mediach, za którą Zagrzeb, Pireus, Lyon a u nas, w Polsce podlaskie kujawsko- 98 416 należałoby zapłacić według cen np. Grodzisk Wielkopolski, Łęczna pomorskie oficjalnych bez uwzględnienia rabatów, czy chociażby Nieciecza - dodaje 113 564 mazowieckie aby pojawić się w podanej liczbie w tych Adam Pawlukiewicz, Research lubuskie wielkopolskie 59 604 artykułach. Stosowane przez niektóre and Develompment EO w Pentagon 1 030 185 firmy monitoringowe pojęcie "AVE" Research. łódzkie w pewnym zakresie odzwierciedla opis lubelskie dolnośląskie opolskie tej wielkości, tzw. wartości mediowej Zakres badania: około 2 tysiące portali i stron śląskie świętokrzyskie - mówi Marcin Suszycki, Product informacyjnych oraz o tematyce sportowej, Manager w Pentagon Research. publikujących w języku polskim. Zbadano podkarpackie występowanie nazwy klubu w tytułach oraz małopolskie treści artykułów. Nie badano ekspozycji 418 601 graficznych, tj. wystąpień logotypów/herbów 621 306 1 636 502 klubów. 5 716 015 2 047 331

341 857

*Tam gdzie było to możliwe media internetowe zostały skategoryzowane ze względu na grupę docelową pod kątem regionu zamieszkania. Pozostałe określono mianem ogólnopolskich

9 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Podstawą wyceny mediowej ekspozycji Każda publikacja została wyceniona ilościowo, Ranking wartości mediowej dla miast gospodarzy klubów w sezonie 2018/2019 marki w artykule jest wartość artykułu, która jakościowo oraz finalnie także w wymiarze (szacunkowe AVE w zł) następnie jest korygowana w zależności od tworzonej wartości mediowej. Wartość mediowa szczegółów wystąpienia marki. Lp. Miasto Liczba wystąpień ekspozycji (zł) Badanie to jest częścią Pentagon Podstawą wyceny artykułów z kolei Media Panel, który jest narzędziem 1 Katowice 5 623 459 30 116 jest miesięczna liczba unikalnych porównań efektywnościowych w mediach 2 Tychy 3 794 814 21 447 użytkowników portalu, w którym opracowywanym i doskonalonym od 2013 roku zamieszczono artykuł. Wartość ta przez zespół analityków. 3 Mielec 3 707 968 23 169 jest różnicowana także w zależności 4 Częstochowa 3 631 333 18 048 od tematyki serwisu. Co do zasady, Udział wartości ekspozycji mediowej w 5 Łódź 2 525 970 14 717 w badaniu Pentagon Research jeżeli sezonie 2018/2019 marka występuje zarówno w tytule 6 Opole 2 276 996 14 127 jak i na zdjęciu jej wartość jest równa 7 Poznań 2 100 121 12 155 wartości artykułu - mówi Robert 32% Kiesiak, Product Manager w Pentagon 8 Nieciecza 1 576 269 13 637 Research. 9 Olsztyn 1 572 732 11 818

Jeśli tylko w tytule - połowie wartości artykułu. 10 Niepołomice 1 440 547 10 278 Dodatkowo wyceniane są wystąpienia tekstowe 11 Suwałki 1 363 409 10 422 w treści artykułów. Ich wartość wynosi od 1 68% do 5% ceny artykułu w zależności od pozycji, 12 Kraków 1 278 351 6 759 w której je znaleziono. Frazy występujące 13 Nowy sącz 1 206 444 9 965 w tytułach wyceniane są zatem drożej, w treści Tekst artykułu - taniej. Jednocześnie frazy występujące bliżej Tytuł artykułu 14 Bielsko-Biała 1 188 810 10 082 początku artykułu są droższe, dalej - tańsze. 15 Jastrzębie-Zdrój 1 098 820 6 665 Liczba wystąpień w treści artykułów jest największa (nierzadko nazwy powtarzają się 16 Głogów 1 075 723 8 531 kilkukrotnie), ale to tytuły niosą najwyższą 17 Bytów 832 757 5 817 wartość. W minionym sezonie stanowiły niemal 70% ogólnego wyniku. 18 Chojnice 827 053 5 093

10 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Łączna wartość ekspozycji fraz - nazw klubów 1 ligi w sezonie 2018/2019 (szacunkowe AVE w zł)

Średnio miesięcznie, tylko w internecie 1 liga pn pojawiała sie niemal 23 tysiące razy. Wartość mediową takich ekspozycji oszacowano na ok. 4 mln zł.

Łączna wartość ekspozycji nazw klubów oraz samej ligi wyniosła ok. 47 mln zł.

46 696 287

2018 2019 5 893 736 5 441 940 5 199 102 5 140 254 4 980 262 4 893 547 3 891 357 3 709 795 3 528 594 3 036 917 1 787 927 1 707 093 1 377 120

Lipiec Sierpień Wrzesień Październik Listopad Grudzień Styczeń Luty Marzec Kwiecień Maj Czerwiec Średnia Suma 2018 2018 2018 2018 2018 2018 2019 2019 2019 2019 2019 2019 miesięczna z sezonu

11 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Pro Junior System

Program Pro Junior System został opracowany Premie za sezon 2017/2018 przyznane zostały Pro Junior System PZPN 2017/2018 przez Polski Związek Piłki Nożnej przy według poniższego schematu (w nawiasie współpracy z Deloitte w 2016 roku. Celem nazwa klubu, który premię otrzymał): Ekstraklasa 1 liga 2 liga Programu jest promowanie i wspieranie jakości 3 mln zł 6 mln zł 4 mln zł szkolenia młodych zawodników w klubach I miejsce – 1,6 mln zł (Stomil Olsztyn); przez egzekwowanie założeń zawartych II miejsce – 1,3 mln zł (Zagłębie Sosnowiec); 1,4 mln zł 1,6 mln zł 1,1 mln zł w filarach programu: Profesjonalizm, Promocja, Produktywność. III miejsce – 1,1 mln zł (Puszcza Niepołomice); 1,3 mln zł 0,8 mln zł IV miejsce – 0,8 mln zł (Wigry Suwałki); 1 mln zł Program polega na przyznawaniu klubom V miejsce - 0,6 mln zł (RKS Raków Częstochowa); punktów za rozegrane minuty zawodników 1,1 mln zł 0,7 mln zł kwalifikujących się do programu (zawodnicy 0,6 mln zł VI miejsce – 0,4 mln zł (OKS Odra Opole); posiadający obywatelstwo polskie, którzy w roku kalendarzowym, w którym następuje VII miejsce – 0,2 mln zł (Chojniczanka Chojnice). 0,8 mln zł 0,5 mln zł zakończenie sezonu rozgrywkowego, kończą 21 rok życia lub młodsi) w oficjalnych meczach W odróżnieniu od wcześniejszych edycji 0,6 mln zł 0,4 mln zł rozgrywek mistrzowskich oraz rozgrywek programu Polski Związek Piłki Nożnej zmienił reprezentacyjnych. Punktacja w Programie jest sposób dystrybucji pieniędzy za sezon 0,4 mln zł 0,3 mln zł aktualizowana na bieżąco w trakcie rozgrywek 2019/2020 uwzględniając również czwarty i udostępniana klubom. Na zakończenie poziom rozgrywkowy. W przypadku wypłat ligowych rozgrywek mistrzowskich danego dla klubów Ekstraklasy część kwoty pochodzić 0,2 mln zł 0,2 mln zł sezonu oraz turniejów reprezentacyjnych będzie od Ekstraklasa S.A. kluby z największą liczbą punktów zostają nagrodzone finansowo.

Pierwsza edycja Programu odbyła się w sezonie 2016/2017. Ponieważ raport dotyczy 2018 roku, to kwoty z drugiej edycji programu są uwzględnione w przychodach klubów. W dalszej części przedstawiona jest analiza potencjalnych przyszłych zysków, mająca niemałe znaczenie w planowaniu strategii w kolejnych sezonach.

12 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Twórcom projektu PJS w dużej mierze zależało, Pro Junior System PZPN 2018/2019 aby na niższych szczeblach rozgrywkowych czyli de facto tych, gdzie młodzież najczęściej gra, 1 liga 2 liga 3 liga kluby otrzymywały rekompensatę za grę mniej 6 mln zł 4 mln zł 4 mln zł* doświadczonych piłkarzy w meczach "o stawkę”.

1,6 mln zł 1,1 mln zł 0,4 mln zł Premie za sezon 2018/2019 zostały przyznane według poniższego schematu (w nawiasie 1,3 mln zł 0,8 mln zł 0,3 mln zł nazwa klubu, który premię otrzymał):

I miejsce – 1,6 mln zł (Wigry Suwałki); 1,1 mln zł 0,7 mln zł 0,2 mln zł

II miejsce – 1,3 mln zł (ŁKS Łódź); 0,8 mln zł 0,5 mln zł 0,1 mln zł III miejsce – 1,1 mln zł (Podbeskidzie Bielsko- Biała); 0,6 mln zł 0,4 mln zł IV miejsce – 0,8 mln zł (Warta Poznań);

V miejsce - 0,6 mln zł (Odra Opole); 0,4 mln zł 0,3 mln zł VI miejsce – 0,4 mln zł (GKS Tychy); 0,2 mln zł 0,2 mln zł VII miejsce – 0,2 mln zł (Stomil Olsztyn).

* Dotyczy miejsc 1-4 w klasyfikacji końcowej poszczególnych grup 3 ligi

13 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Zestawienie przychodów

W drugiej edycji zestawienia przychodów Miejsce 2. w rankingu przychodów sportowych Zestawienie łącznych przychodów uzyskanych w roku 2018 (mln zł) analizowanych klubów piłkarskiej 1 Ligi zajął GKS Katowice, który odnotował przychody Miejsce Miejsce najwyższe przychody z działalności sportowej na poziomie 10,8 mln zł. Raków Częstochowa Miejsce Przychody Klub w tabeli w tabeli odnotował Raków Częstochowa. Drugie i GKS to jedyne kluby, które osiągnęły w rankingu za 2018 18/19 17/18 miejsce na podium zajął zeszłoroczny lider GKS przychody na poziomie przekraczającym Katowice, zaś na ostatnim stopniu podium 10 milionów zł. Aż 65% uzyskanych przychodów 1 Raków Częstochowa 10,96 1 7 znalazła się Odra Opole. katowiczan stanowią dotacje finansowe 2 GKS Katowice 10,81 17 5 otrzymane od władz samorządowych. Raków Częstochowa występował Sportowo GKS nie może zaliczyć sezonu 3 Odra Opole 6,87 12 11 w rozgrywkach 1 Ligi od sezonu 2016/2017. 2018/2019 do udanych. Katowiczanie, zajmując 4 Podbeskidzie Bielsko-Biała 6,79 6 9 Sezon 2018/2019 częstochowianie ukończyli przedostatnie 17. miejsce w lidze, zostali na 1. miejscu w tabeli, dzięki czemu w aktualnie zdegradowani na niższy poziom rozgrywkowy. 5 GKS Tychy 6,06 7 4 trwającym sezonie (2019/2020) możemy 6 Chrobry Głogów 5,96 14 10 oglądać Raków w Ekstraklasie. Ponad 70% Ostatnie miejsce na podium przypadło przychodów klubu, stanowią przychody Odrze Opole, której przychody w 2018 roku 7 MKS Chojniczanka 5,36 10 3 komercyjne. Łączne przychody Rakowa w 2018 wyniosły 6,9 mln zł. Aż 84% tej kwoty stanowiły 8 ŁKS Łódź 5,36 2 II Liga roku wyniosły 11 mln zł. W związku z awansem przychody komercyjne. Wynik Odry należy Rakowa do najwyższej klasy rozgrywkowej oceniać pozytywnie, ponieważ w zeszłorocznym 9 Stal Mielec 5,19 3 8 możemy spodziewać się znacznego wzrostu zestawieniu klub plasował się na 10 pozycji. 10 Sandecja Nowy Sącz 4,73 4 Ekstraklasa przychodów w kolejnej edycji raportu Tak duży awans był możliwy głównie dzięki 11 Bytovia Bytów 4,60 16 13 dotyczącego przychodów klubów Ekstraklasy. zwiększeniu przychodów komercyjnych. Celem opolan w bieżącym sezonie powinno być 12 Stomil Olsztyn 3,88 11 14 przełożenie dobrego wyniku finansowego na 13 Puszcza Niepołomice 3,86 9 12 wynik sportowy. 14 GKS Jastrzębie 3,75 5 II Liga

15 Wigry Suwałki 3,25 15 6

16 Garbarnia Kraków 1,63 18 II Liga

17 Warta Poznań 1,53 13 II Liga

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby

14 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Analizowane kluby z 1 Ligi mogą pochwalić się łącznymi przychodami za rok 2018 na poziomie 90,58 mln zł. O sile ligi stanowią Raków Częstochowa oraz GKS Katowice. Kluby te osiągnęły swoje przychody na poziomie przekraczającym 10 mln zł. Największe 2017 2018 źródło dochodu klubów stanowią przychody komercyjne. Odpowiadają za 77% łącznych mln zł mln zł przychodów klubów. Kluby grające w 1 Lidze, 106,5 90,6 ze sprzedaży biletów, karnetów i pozostałych wpływów w dniu meczu zarobiły blisko 6,5 mln zł, co stanowi spadek o prawie 1 mln zł w stosunku do poprzedniego roku. Największy zmiana przychód z tego tytułu osiągnął ŁKS Łódź, rok do roku który dzięki najwyższej średniej widowni na trybunach, zapewnił sobie przychody -15% w wysokości ponad 1,1 mln zł. W kategorii przychodów z tytułu transmisji telewizyjnych i wpływów od organizatora rozgrywek, tegorocznym liderem jest Stomil Olsztyn, który osiągnął przychody na poziomie 2 mln zł. Łączne przychody klubów grających w 1 Lidze w sezonie 2018/2019 za rok 2018 Wpływ na dobry wynik Stomilu miała przede wszystkim premia wypłacona przez Polski Dzień meczu Transmisje Komercyjne Związek Piłki Nożnej z tytułu programu Pro Junior System. 6,44 mln zł 14,13 mln zł 70,01 mln zł -13% +20% -20%

Łącznie

90,6 mln zł

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby

15 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

1 Liga na tle Ekstraklasy

Przychody wszystkich klubów z Ekstraklasy za Struktura przychodów (mln zł) Struktura przychodów (%) 2018 rok są ponad pięciokrotnie wyższe niż klubów z 1 Ligi. Zdecydowana przewaga klubów 70,0 77% Komercyjne Komercyjne z wyższej ligi widoczna jest w każdej kategorii 278,3 53% przychodów. Spowodowane jest to niewątpliwe większą popularnością ligi, nowocześniejszymi 14,1 16% Transmisje Transmisje stadionami o większej pojemności, a także 166,5 32% większymi przychodami z tytułu transmisji meczów zespołów grających w najwyższej klasie 6,4 7% Dzień meczu Dzień meczu rozgrywkowej. 83,1 16%

1 Liga Ekstraklasa 1 Liga Ekstraklasa

Przychody klubów piłkarskich w 2018 roku (mln zł) 120

100,2 100

60 57,1 48,3 36,1 36,0 31,8 40 31,3 30,6 26,5 26,3 24,9 19,9 19,3 16,5 11,0 20 12,6 10,8 6,9 10,6 6,8 6,1 6,0 5,4 5,4 5,2 4,7 4,6 3,9 3,9 3,8 3,3 1,6 1,5 0 i k y a c e k e a e n B n w w w ia ia ie in cz łk sk ec ze ka ce ce ań ań ic ic wa ie ów ol ty to ła oc ch B- tó el el ov yn ow

ec ęb są wi br Łódź ań zn zn an wa za sz ak ys gn Pł ogów Ty Lubi oc ow ie Ki Op By rz cz

Mi to ch S

N- Za Gd cz ał Gliwic rs

Su Ol S Kr Po

Gd Gł Le a ołom ie

st sn

dz t Sz Cr sł to Wr ni ra al Ka Bi na ja il ŁK ik y a Krakó a y a ź vi Ja ka ia ki k Wa GK ń ch ep ęb oj sł a as St So S ęs rt gr ni Wi ro ec

br rn to S Od ed a Ar es gł ch om ni Pi ąs Ni Le go ie ar Wi Ch Cz ro gi Wi GK Ko nd By Wa Śl Mi Gó St lo a GK Le Za db S rb w Po ęb Le el Ch Sa cz gł Po gi kó Ga MK sz Ja Za Ra Pu KGHM

Ekstraklasa 1 Liga Total Linear (Total)

16 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Widoczne jest, że kluby z 1 Ligi bazują Przychody z wyłączeniem Legii Warszawa, Lecha Poznań oraz Lechii Gdańsk (mln zł) zdecydowanie na przychodach komercyjnych. Podobnie jak w Ekstraklasie głównym źródłem 50 przychodów klubów pierwszoligowych są 40 36,1 36,0 przychody komercyjne. Możemy zauważyć 31,8 31,3 30,6 jednak większą dysproporcję wśród 30 26,5 26,3 24,9 klubów niższego poziomu rozgrywkowego. 19,9 19,3 16,5 20 W Ekstraklasie przychody komercyjne stanowią 11,0 12,6 10,8 nieco ponad 50% łącznej wartości przychodów, 10,6 6,0 10 6,9 6,8 5,4 5,4 w 1 Lidze jest to prawie 80%. 6,1 5,2 4,7 4,6 3,9 3,9 3,8 3,3 1,6 1,5 0 i k y a c e k e e a n B n w w w ia ia ie in cz łk ec ze ka ce ce ań ic ic ie ów ol ty to ła oc ch B- tó el el ov yn ow

ec ęb są wi br Łódź zn an wa sz ak ys gn Pł liwic ogów Ty Lubi oc ow ie Ki Op By rz cz

ac Mi

to ch S

N- Za Gd cz ał

Su Ol S Kr Po

Gł Le a ołom ie st sn dz t G Sz Cr sł to Wr ni ra al Bi Ka na ja il ŁK y ik a Krakó a y a ź vi Ja ka ki k GK ń ep ęb oj a sł as St So S ęs rt gr ni Wi ro ec

br rn to S Od ed Ar es gł om ni Pi ąs Ni go ie ar Wi Ch Cz ro Wi GK Ko nd By Wa Śl St Gó Mi lo a GK Za db S rb w Po ęb el Ch Sa cz gł Po gi kó Ga MK sz Ja Za Ra Pu KGHM

Ekstraklasa 1 Liga

Total Linear (Total)

17 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Wyłączając Legię Warszawa, Lecha Poznań Średnie przychody Ekstraklasy i 1 Ligi (mln zł) oraz Lechię Gdańsk, czyli zespoły mogące pochwalić się zauważalnie najwyższymi Średni przychód 1 Ligii powiększony o 10 mln PLN przychodami w Ekstraklasie, zauważymy (średni przychód z tytułu transmisji w Ekstraklasie) jednostajną tendencję spadkową. Wówczas

średni przychód Ekstraklasy wynosi 24,8 mln Średni przychód klubów 1 Ligi 5,3 15,3 zł, zaś 1 Ligi 5,3 mln zł. Różnica nadal jest spora, bo prawie pięciokrotna. Należy jednak pamiętać, że w Ekstraklasie kluby mogą liczyć Średni przychód klubów Ekstraklasy 24,8 na zdecydowanie większy przychód z transmisji. (wyłączając przychody Legii, Lecha i Lechii) Na podstawie raportów finansowych przygotowanych przez Deloitte, obliczono, że średnio 10 mln zł rocznie otrzymują kluby Ekstraklasy za udział w rozgrywkach Średni przychód klubów Ekstraklasy 33,0 najwyższej ligi. Jeżli zatem dodamy do średnich przychodów klubów 1 Ligi 10 mln zł to różnica łącznych przychodów wynosi 38% to jest 9,5 mln zł.

18 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Frekwencja

Wysoka frekwencja na meczach piłkarskich Największą frekwencją minionego sezonu Frekwencja na stadionach Fortuna 1 Ligi w sezonie 2018/2019 jest jednym z kluczowych czynników sukcesu pochwalić się może ŁKS Łódź. Mecze domowe sportowego i finansowego klubów piłkarskich. łodzian gromadziły średnio 4 556 kibiców na Łączna Średnia Klub Zmiana w % Kluby mocnych lig zachodnich generują mecz. Jest to wynik lepszy o 9% względem frekwencja frekwencja przychody z dnia meczowego wynoszące poprzedniego sezonu, kiedy zespół grał w niższej ŁKS Łódź 77 446 4 556 9% kilkanaście procent łącznych przychodów. lidze. Podobnie w Ekstraklasie przychody z dnia GKS Tychy 70 322 4 137 0% meczowego stanowią istotny procent Poza łodzianami jeszcze dwa kluby mogły Stal Mielec 53 756 3 162 -10% przychodów. Pełne trybuny na meczach pochwalić się frekwencją przekraczającą średnio Raków Częstochowa 48 006 2 824 26% piłkarskich dają bezpośrednie korzyści w postaci 3 tysiące. Są to GKS Tychy (4 137) oraz Stal Podbeskidzie Bielsko-Biała 36 981 2 175 -49% większych wpływów z biletów, jak również Mielec (3 162). Podobnie, jak w przypadku lidera korzyści niemierzalne, takie jak wzrost wartości frekwencji, również pozostałe kluby podium GKS Katowice 36 830 2 166 -24% marki. zanotowały wysokie wpływy z tytułu dnia GKS Jastrzębie 34 682 2 040 14% meczowego. Nie trudno więc o wniosek, że Stomil Olsztyn 33 948 1 997 -16% Sezon 2018/2019 pod względem frekwencji wysoka frekwencja przekłada się na wpływy do Sandecja Nowy Sącz 27 954 1 644 -2% w 1 Lidze okazał się nieco gorszy od klubowej kasy. poprzedniego. Średnio mecze pierwszoligowców Odra Opole 25 872 1 522 -14% oglądało 1 870 widzów. MKS Chojniczanka 23 915 1 407 -8% Wigry Suwałki 19 170 1 128 -6% Warta Poznań 13 527 796 43% Puszcza Niepołomice 13 170 775 3% Chrobry Głogów 12 326 725 -40% Bytovia Bytów 11 016 648 5% Garbarnia Kraków 8 835 520 54%

19 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Najniższe frekwencje w sezonie 2018/2019 Frekwencja na stadionach 1 Ligi w sezonie 2018/2019 zanotowały kluby z Bytowa oraz Krakowa. Mecze Garbarni średnio oglądało 520 kibiców, 5 000 4 556 Bytovii natomiast 648. Oba spadły z ligi, wobec 4 500 czego w sezonie 2019/2020 możemy śledzić 4 137 4 000 wyniki Garbarni i Bytovii na niższym szczeblu rozgrywek. 3 500 3 162 3 000 2 824

2 500 2 175 2 166 2 040 1 997 2 000 1 644 1 522 1 407 1 500 1 128 1 000 796 775 725 648 520 500

0 a a e w ol Op

ra ŁKS Łódź GKS Tychy Stal Mielec Od Wigry Suwałk i GKS Katowice Bytovia Bytó Warta Poznań Stomil Olsztyn GKS Jastrzębi e Chrobry Głogó w Garbarnia Kraków MKS Chojniczanka Sandecja Nowy Sącz Raków Częstochow Puszcza Niepołomice Podbeskidzie Bielsko-Biał

20 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Transfery

Transfery zawodników to przesunięcie Przychody z tyt. transferów w 2018 (tys. zł) środków między klubami, które nie budują globalnej wartości klubowej piłki nożnej. 900 817 Dlatego przychodów z tytułu transferów nie 800 uwzględniamy w naszym raporcie. Niemniej aby 701 700 pokazać pełniejszy obraz możliwości generowania 603 przychodów przez kluby występujące w I Lidze, 600 zdecydowaliśmy się również zaprezentować 500 dane o transferach oddzielnie, co oznacza, że 400 przychody z tytułu transferów są oddzielną, 300 dodatkową kategorią przychodów, nieujętą 258 227 227 112 we wcześniej prezentowanych danych. Aby 200 104 osiągnąć pełną kwotę przychodów w danym roku 6 100 62 62 20 kalendarzowym należy zsumować przychody 71 15 5 000 0 ujęte w rankingu oraz przychody z transferów. 0 a a e

Klubem, który w 2018 roku zarobił najwięcej ŁKS Łódź GKS Tychy Stal Mielec pieniędzy na transferach zawodników w Fortuna Odra Opol Wigry Suwałk i GKS Katowice Bytovia Bytów Warta Poznań Stomil Olsztyn GKS Jastrzębi e

1 Lidze, było Podbeskidzie Bielsko-Biała (817 Chrobry Głogó w Garbarnia Kraków MKS Chojniczanka Sandecja Nowy Sącz tysięcy zł). Na drugim miejscu, pod względem Raków Częstochow Puszcza Niepołomice przychodów z tytułu transferów krajowych Podbeskidzie Bielsko-Biał uplasował się GKS Tychy, którego przychody z transferów nieznacznie przekroczyły Krajowe Zagraniczne 700 tys. zł. Ostatnim klubem na podium i jednocześnie ostatnim, który zarobił powyżej pół mln zł z działalności transferowej jest Raków Częstochowa (603 tys. zł). Jedynym klubem Fortuna 1 Ligi, który w 2018 roku zarobił na transferach zagranicznych jest MKS Chojniczanka.

21 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Przychody klubów

1. Raków Częstochowa 2. GKS Katowice 3. Odra Opole 4. Podbeskidzie Bielsko-Biała 5. GKS Tychy 6. Chrobry Głogów 7. MKS Chojniczanka 8. ŁKS Łódź 9. Stal Mielec 10. Sandecja Nowy Sącz 11. Bytovia Bytów 12. Stomil Olsztyn 13. Puszcza Niepołomice 14. GKS Jastrzębie 15. Wigry Suwałki 16. Garbarnia Kraków 17. Warta Poznań

22 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

1. Raków Częstochowa

Pierwsze miejsce w zestawieniu przychodów Klub po znakomitym sezonie awansował po Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) klubów Fortuna 1 Ligi zajął Raków Częstochowa. 25 latach do najwyższej klasy rozgrywkowej. W 2018 roku klub spod Jasnej Góry uzyskał W obecnym sezonie w Ekstraklasie zespół Dzień meczu Transmisje Komercyjne przychody na poziomie 11 mln zł, co jest podejmuje rywali na stadionie GKS Bełchatów, wynikiem prawie dwukrotnie wyższym niż ze względu na przebudowę stadionu 0,70 mln zł 0,84 mln zł 9,42 mln zł w roku poprzednim. w Częstochowie.

Wysoki poziom przychodów wynika przede Rozkład przychodów wszystkim z przychodów komercyjnych, które stanowią aż 86% całości. 14% przychodów stanowią dotacje od lokalnych władz. Raków Częstochowa może pochwalić się także trzecim miejscem pod względem przychodów z transferów zawodników, których łączna wartość przekroczyła 600 tys. zł. Premia za 6% 8% 86% udział młodych zawodników w rozgrywkach Dzień meczu Transmisje Komercyjne ligowych pozwoliła klubowi zarobić dodatkowe 600 tys. zł w ramach programu Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) Pro Junior System. Głównym sponsorem zespołu z Częstochowy jest spółka X-KOM, przedsiębiorstwo zajmujące się dystrybucją i sprzedażą elektroniki użytkowej. Poza X-KOM, Raków posiada około 120 partnerów 27 905 5 782 5 381 3 493 biznesowych. 41% 170% 306% 91%

Na mecze lokalnej drużyny średnio w sezonie 2018/2019 przychodziło na stadion 2 824 Przychody Przychody Pozycja Średnia kibiców, co jest wzrostem o 26% w stosunku do w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja wcześniejszego sezonu . 11 mln zł 6,0 mln zł 1 2 824

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

23 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

2. GKS Katowice

Drugie miejsce w zestawieniu przychodów GKS Katowice posiada łącznie Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) klubów Fortuna 1 Ligi zajął GKS Katowice. 74 970 obserwujących na portalach W 2018 roku klub ze stolicy Górnego Śląska społecznościowych, co przekłada się na Dzień meczu Transmisje Komercyjne uzyskał przychody na poziomie 10,8 mln zł. Rok najwyższy wynik spośród klubów grających wcześniej GKS był na czele zestawienia. w Fortuna 1 Lidze w sezonie 2018/2019. 0,41 mln zł 1,37 mln zł 9,03 mln zł W trakcie sezonu nastąpił wzrost łącznej liczby Zdecydowanie największą kategorią generującą obserwujących o 12%. Najwięcej nowych przychody klubu są przychody komercyjne – użytkowników przybyło na portalu Instagram - Rozkład przychodów 83%. Głównym sponsorem GKS Katowice jest 3 801 osób (62%). Wciąż jednak najwięcej fanów Nord Partner, broker ubezpieczeniowy. Ważnym śledzi konto klubu na portalu Facebook - 51 014 źródłem przychodów popularnej Gieksy jest obserwujących. dofinansowanie z miasta, które jest najwyższe spośród klubów występujących w Fortuna 1 Niestety w sezonie 2019/2020 nie zobaczymy Lidze. Przychody z tego tytułu w 2018 roku katowiczan w Fortuna 1 Lidze. Ze skromnym wyniosły aż 7 mln zł. 1,4 mln zł to przychody dorobkiem 37 punktów zespół zajął 17 lokatę 4% 13% 83% z transmisji i premii za udział w rozgrywkach w pierwszoligowej tabeli, co oznaczało spadek Dzień meczu Transmisje Komercyjne krajowych, 1,7 mln zł to przychody komercyjne, na niższy poziom rozgrywkowy. Największym a z tytułu dnia meczu klub uzyskał nieco problemem klubu z Katowic były mecze Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) ponad 400 tys. zł przychodu. Ponad 200 tys. zł domowe. Na 9 wygranych meczów w sezonie wpłynęło do kasy klubu z krajowych transferów. tylko jedno miało miejsce w Katowicach. GKS posiada ok. 30 partnerów biznesowych.

Klub zajął 6. miejsce w zestawieniu frekwencji 51 014 6 905 9 923 7 128 na trybunach w sezonie 2018/2019 z wynikiem 4% 17% 62% 26% średnio 2 166 kibiców na mecz. W porównaniu do roku ubiegłego odnotowano średni spadek oglądających mecz o 693 osoby, tj. 24%. Wpływ Przychody Przychody Pozycja Średnia na to miały z pewnością gorsze wyniki na w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja boisku. 10,8 mln zł 12,4 mln zł 17 2 166

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

24 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

3. Odra Opole

Odra Opole zajęła 3. miejsce w zestawieniu Odra Opole w sezonie 2018/2019 w 1 Lidze Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) przychodów klubów występujących w Fortuna zajęła 12. miejsce, zdobywając 40 punktów. 1 Lidze w sezonie 2018/2019. Klub w 2018 roku Wynik ten jest mocno zbliżony do uzyskanego Dzień meczu Transmisje Komercyjne osiągnął przychody na poziomie 6,87 mln zł, w poprzednim sezonie. Klub odniósł najmniej co oznacza wzrost o 2 miliony w stosunku do zwycięstw na wyjeździe ze wszystkich zespołów 0,33 mln zł 0,79 mln zł 5,75 mln zł poprzedniego roku. w Fortuna 1 Lidze. Gdyby Odra grała na podobnym poziomie w meczach wyjazdowych, Największą część przychodów klubu stanowią jak w spotkaniach domowych, to uzyskałaby Rozkład przychodów przychody komercyjne - 5,75 mln zł (84%). Klub znacznie lepszy wynik. otrzymał także premię z programu Pro Junior System w wysokości 400 tys. zł. Odra posiada ponad dziesięciu partnerów biznesowych.

Średnia frekwencja na stadionie w Opolu wyniosła 1 522 osób i spadła w stosunku do 5% 11% 84% wcześniejszego sezonu średnio o 242 osób Dzień meczu Transmisje Komercyjne (14%).

Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) Odra Opole posiada w sumie 25 767 osób obserwujących ją na portalach społecznościowych, a liczba ta wzrosła przez sezon 2018/2019 o 4 192 osób (19%). Największy udział obserwujących przypada na 19 205 1 929 3 242 1 391 portal Facebook, jest to 19 205 osób. 9% 56% 84% 58%

Przychody Przychody Pozycja Średnia w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

6,9 mln zł 4,9 mln zł 12 1 522

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

25 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

4. Podbeskidzie Bielsko-Biała

Podbeskidzie Bielsko-Biała zajęło 4. miejsce W social mediach Podbeskidzie obserwuje Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) w finansowym zestawieniu Fortuna 1 Ligi. Klub łącznie 60 774 użytkowników, co daje osiągnął przychody na poziomie 6,8 mln zł. 3 miejsce w zestawieniu. Największy Dzień meczu Transmisje Komercyjne procentowy wzrost w trakcie sezonu klub Najważniejszym źródłem przychodów odnotował na Instagramie (17%) oraz w serwisie 0,63 mln zł 0,57 mln zł 5,60 mln zł Podbeskidzia są przychody komercyjne. Youtube (13%). Najpopularniejszym medium Zasiliły one kasę klubu w wysokości 3,7 mln zł, pozostaje Facebook z ponad 44 tysiącami co stanowi 55% całości przychodów. 22% to obserwujących. Rozkład przychodów dotacje w kwocie 1,5 mln zł. Jest to 6 najbardziej dotowany klub w lidze. Poszczególne pozostałe Podbeskidzie Bielsko-Biała w sezonie 2018/2019 źródła stanowiły jednostkowo poniżej 10% zajęło 6. miejsce w Fortuna 1 Lidze, zdobywając łącznych przychodów. Głównymi sponsorami 48 punktów. klubu są spółki: Polskie Mięso i Wędliny ŁUKOSZ Sp. z o.o. oraz Aqua S.A. Pierwsza firma zajmuje się sprzedażą przetworów mięsnych, druga 9% 8% 83% spółka prowadzi działalność wodociągowo- Dzień meczu Transmisje Komercyjne kanalizacyjną na terenie Bielska-Białej i sąsiednich gmin. Podbeskidzie posiada około Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) 25 partnerów biznesowych. Klub z Bielska-Białej może się pochwalić najwyższymi przychodami z tytułu transferów w całej Fortuna 1 lidze. Przychody te osiągnęły poziom 817 tys. zł. 44 077 11 000 3 344 2 353 Podbeskidzie może pochwalić się piątą średnią 3% 8% 17% 13% frekwencją w lidze w sezonie 2018/2019. Jest to satysfakcjonujący wynik, lecz porównując średnią do poprzedniego sezonu, nastąpił Przychody Przychody Pozycja Średnia znaczny spadek w wysokości 2 100 osób (49%). w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

6,8 mln zł 5,5 mln zł 6 2 175

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

26 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

5. GKS Tychy

5. miejsce w tegorocznym zestawieniu Tyski klub zakończył sezon na 7 miejscu Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) przychodów klubów Fortuna 1 Ligi za 2018 rok, z dorobkiem 47 punktów, co dało bezpieczną zajął GKS Tychy, którego przychody wyniosły 6,1 przewagę nad strefą spadkową. Dzień meczu Transmisje Komercyjne mln zł. Komentarz klubu: 0,86 mln zł 0,39 mln zł 4,81 mln zł 51% wszystkich przychodów GKS-u w 2018 roku stanowiły przychody komercyjne od władz Piłka nożna w Tychach, to absolutnie lokalnych, natomiast przychody komercyjne temat numer jeden. Nowoczesny stadion, Rozkład przychodów niepubliczne stanowiły 28% łącznie, stanowiąc młodzieżowe Euro U21, Mistrzostwa Świata aż 79% przychodów klubu. Tyski klub może U20 i rozgrywki Fortuna 1 Liga- to wszystko pochwalić się drugim miejscem pod względem sprawia, że nie tylko społeczność GKS Tychy wysokości sumy przychodów z transferów, żyje piłką, ale także całe miasto. Naszym celem których transakcje przełożyły się na kwotę jest stworzenie silnej drużyny, która będzie ponad 700 tys. zł. Klub posiada około 50 walczyć o najwyższe cele. Nie zapominamy partnerów biznesowych. również o młodzieży, która w przyszłości 14% 7% 79% będzie stanowić o sile pierwszego zespołu- Dzień meczu Transmisje Komercyjne GKS Tychy, zaraz po Łódzkim Klubie stawiamy na nowoczesne metody szkoleniowe Sportowym, uzyskał drugą najwyższą średnią i systematyczne wdrażanie młodych piłkarzy Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) frekwencje w lidze. Średnio wynosiła 4 137 do seniorskiej kadry. Fundamentem na którym widzów na mecz. Jest to utrzymanie poziomu chcemy budować klub jest właśnie nasza zdolna frekwencji w stosunku do sezonu 2017/2018. młodzież.

GKS na portalach społecznościowych 30 373 5 748 8 236 4 973 obserwuje łącznie 49 330 użytkowników, co 11% 26% 58% 18% daje 4 pozycję w zestawieniu fanów w social media. Liczba ta wzrosła w trakcie sezonu 2018/2019 o 8 064 osób (20%). Najwięcej Przychody Przychody Pozycja Średnia odbiorców przybyło na portalu Facebook i w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja Instagram. 6,1 mln zł 7,1 mln zł 7 4 137

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

27 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

6. Chrobry Głogów

Chrobry Głogów zajął 6. miejsce w finansowym W social mediach klub obserwuje łącznie Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) zestawieniu klubów występujących w Fortuna 21 459 użytkowników, co daje 13. miejsce 1 Lidze w sezonie 2018/2019. W 2018 roku klub w zestawieniu liczby fanów klubów ligi. Liczba ta Dzień meczu Transmisje Komercyjne osiągnął przychód na poziomie 6 mln zł. wzrosła o 3 043 osób w stosunku do początku sezonu. Najbardziej popularnym portalem, 0,18 mln zł 0,45 mln zł 5,33 mln zł Głównymi partnerami biznesowymi Chrobrego poprzez który fani śledzą losy klubu jest są Vectra - drugi w Polsce pod względem liczby Facebook (14 196 osób). abonentów telekomunikacyjnych operator Rozkład przychodów kablowy oraz Przedsiębiorstwo Wodociągów Chrobry Głogów zajął 14 pozycję w ligowej i Kanalizacji w Głogowie. Drużyna z Głogowa tabeli Fortuna 1 Ligii w sezonie 2018/2019, jest również wspierana przez lokalne władze. uzyskując 39 punktów i znajdując się 2 punkty Mimo, że klub jest z jednej z najmniejszych nad strefą spadkową. miejscowości w lidze to otrzymuje dotację w wysokości 4,1 mln zł, co daje klubowi drugie miejsce pod względem wielkości dotacji. 3% 8% 89% Dotacja pokrywa koszty funkcjonowania Dzień meczu Transmisje Komercyjne zarówno I zespołu, jak również II zespołu, grup młodzieżowych, grup selekcyjnych Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) oraz koszty utrzymania stadionu i boisk sportowych, których klub jest właścicielem. Dotacje stanowią 69% wszystkich przychodów klubu i są jego głównym źródłem przychodów. Pozostałe poszczególne przychody stanowią 14 196 3 209 2 486 1 568 mniej niż 11% udziału całości. Klub zajął ósme 7% 24% 102% 16% miejsce pod względem wartości przychodów z transferów uzyskując z tego tytułu 104 tys. zł.

Przychody Przychody Pozycja Średnia Średnia frekwencja w Głogowie wyniosła w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja w sezonie 2018/2019 725 osób i spadła w stosunku do poprzedniego sezonu o 482 mln zł mln zł 14 725 osoby (40%). 6,0 9,4

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

28 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

7. MKS Chojniczanka Chojnice

7. miejsce w zestawieniu przychodów za 2018 Chojniczanka Chojnice w sezonie 2018/2019 Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) rok klubów Fortuna 1 Ligi zajęła Chojniczanka Fortuna 1 Ligii zajęła 10. miejsce uzyskując 42 Chojnice, osiągając przychody na poziomie punkty i tracąc 28 punktów do lidera tabeli. Dzień meczu Transmisje Komercyjne 5,4 mln zł. Klub praktycznie podwoił swoje przychody w stosunku do roku 2017. 0,34 mln zł 0,55 mln zł 4,48 mln zł

Zdecydowanie największy przychód stanowią przychody komercyjnie – 84%. W ramach Rozkład przychodów przychodów komercyjnych 747 tys.zł to dotacje. Pozostałe poszczególne źródła stanowiły jednostkowo 10% lub mniej całości. Klub nie posiada jednego, głównego sponsora, ale może liczyć na wsparcie około 130 partnerów biznesowych. Pod względem przychodów z transferów zajął 5 miejsce. 6% 10% 84% Dzień meczu Transmisje Komercyjne MKS Chojniczanka osiągnęła w sezonie 2018/2019 średnią frekwencję na poziomie Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) 1 407 kibiców, co oznacza spadek o 8% w stosunku do poprzedniego sezonu.

W zestawieniu social mediów Chojniczanka zajęła 11. miejsce. Klub obserwuje na portalach 15 588 3 950 2 644 1 186 społecznościowych 23 368 użytkowników, 35% 22% 50% 32% liczba ta wzrosła w trakcie sezonu 2018/2019 o 5 911 (34%). Najwięcej obserwujących użytkowników korzysta z portalu Facebook – 15 Przychody Przychody Pozycja Średnia 588 osób. w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

5,4 mln zł 2,8 mln zł 10 1 407

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

29 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

8. ŁKS Łódź

ŁKS Łódź zajął 8. miejsce w zestawieniu Klub zakończył sezon 2018/2019 na drugim Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) przychodów klubów występujących w Fortuna miejscu zdobywając 69 punktów, co dało awans 1 Lidze w sezonie 2018/2019. Klub w 2018 roku do Ekstraklasy. Zespół przegrał w całym sezonie Dzień meczu Transmisje Komercyjne osiągnął przychody na poziomie 5,36 mln zł. tylko 5 spotkań, co jest drugim wynikiem w lidze, zaraz po Rakowie Częstochowa 1,15 mln zł 0,36 mln zł 3,85 mln zł Największą częścią przychodów klubu były (4 porażki). ŁKS wraz z Rakowem może przychody z dotacji, które wyniosły 1,8 mln pochwalić się największą liczbą zwycięstw (20). zł (34%). Drugim źródłem, uzyskanym dzięki Rozkład przychodów najwyższej odnotowanej średniej frekwencji w wysokości 4 556 kibiców na mecz, były przychody z tytułu dnia meczu - 1,1 mln zł (21%). Dobry wynik jest efektem sprzedaży biletów, karnetów, lóż VIP oraz cateringu na stadionie. Kolejnym strumieniem pod względem wielkości jest przychód z komercyjnych źródeł, które 21% 7% 72% podobnie jak wpływy z dnia meczu wyniosły 1,1 Dzień meczu Transmisje Komercyjne mln (21%).

Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) ŁKS Łódź posiada 65 021 obserwujących na portalach społecznościowych, co plasuje klub na 2. miejscu w zestawieniu popularności klubów 1 Ligi w mediach społecznościowych. W trakcie sezonu 2018/2019 nastąpił 44 538 5 796 9 868 4 819 wzrost obserwujących o 39%. Najwięcej 19% 60% 239% 69% obserwujących przybyło na portalach Facebook oraz Instagram - po ok. 7 tysięcy nowych użytkowników. Najpopularniejszym portalem Przychody Przychody Pozycja Średnia pozostaje jednak Facebook z liczbą 44 538 w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja obserwujących. 5,4 mln zł b.d. 2 4 556

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

30 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

9. Stal Mielec

Na 9. miejscu w zestawieniu przychodów za Stal Mielec sezon 2018/2019 Fortuna 1 Ligi Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) 2018 rok klubów Fortuna 1 Ligi znalazł się klub zakończyła na 3 miejscu uzyskując 64 punkty, z Mielca. Stal osiągnęła przychody na poziomie tracąc 6 punktów do lidera tabeli oraz 5 Dzień meczu Transmisje Komercyjne 5,2 mln zł. Klub zwiększył swoje przychody punktów do drugiego miejsca. Utrzymanie w stosunku do roku 2017 o około 20%. dobrej formy w sezonie 2019/2020 może dać 0,59 mln zł 0,43 mln zł 4,16 mln zł Stali upragniony awans do Ekstraklasy. Ponad połowę przychodów stanowią przychody komercyjne niepubliczne – 54%. Drugim Rozkład przychodów największym źródłem przychodów dla klubu była sprzedaż biletów i pozostałe wpływy z dnia meczu, które wyniosły 591 tys. zł. Przychody komercyjne od miasta stanowią trzecią pozycję wpływów (11%), tym samym łączne przychody komercyjne odpowiadają za 80% całości. Pozostałe poszczególne źródła nie przekraczają 12% 8% 80% 10% łącznych przychodów. Klub zajął 4. miejsce Dzień meczu Transmisje Komercyjne pod względem przychodów z transferów (258 tys. zł). Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) Stal Mielec osiągnęła w sezonie 2018/2019 trzecią średnią frekwencję w lidze na poziomie 3 162 kibiców, co oznacza spadek o 10% w stosunku do poprzedniego sezonu. 22 600 3 495 5 832 1 585 8% 33% 94% 51% W zestawieniu social mediów Stal zajęła 7 miejsce. Klub obserwuje na portalach społecznościowych łącznie 33 512 Przychody Przychody Pozycja Średnia użytkowników. Liczba ta wzrosła w trakcie w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja sezonu 2018/2019 o 5 988 (22%). Najwięcej śledzących profil klubu przyciąga portal mln zł mln zł 3 3 162 Facebook – 22 600 osób. 5,2 4,3

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

31 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

10. Sandecja Nowy Sącz

10. miejsce w zestawieniu przychodów za 2018 Sandecja Nowy Sącz w sezonie 2018/2019 Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) rok klubów Fortuna 1 Ligi zajęła Sandecja Nowy Fortuna 1 Ligii zajęła 4. miejsce uzyskując 55 Sącz. Przychody klubu wyniosły 4,7 mln zł. punktów i tracąc 15 punktów do lidera tabeli Dzień meczu Transmisje Komercyjne oraz 9 punktów do trzeciego miejsca. Źródła przychodów: komercyjne niepubliczne, 0,27 mln zł 1,77 mln zł 2,69 mln zł z transmisji i premii krajowych oraz pozostałe były na zbliżonym poziomie i każde z nich stanowi około 30% wszystkich przychodów Rozkład przychodów (łącznie 84%). Klub jako jedyny uzyskał przychody z transmisji i premii za wyniki sportowe zagraniczne w wysokości 474 tys. złotych (10%). Klub zajął 13. miejsce pod względem przychodów z transferów.

Sandecja Nowy Sącz osiągnęła w sezonie 6% 37% 57% 2018/2019 dziewiątą średnią frekwencję w lidze Dzień meczu Transmisje Komercyjne na poziomie 1 644 kibiców na mecz.

Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) W zestawieniu social mediów klub z Nowego Sącza zajął 6. miejsce. Aktywność klubu obserwuje na portalach społecznościowych 39 730 użytkowników, liczba ta wzrosła w trakcie sezonu 2018/2019 o 4 068 (11%). Najwięcej 26 795 5 268 5 339 2 328 śledzących profil klubu przyciąga portal 3% 14% 67% 30% Facebook – 26 795 osób.

Przychody Przychody Pozycja Średnia w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

4,7 mln zł 8,1 mln zł 4 1 644

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

32 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

11. Bytovia Bytów

11. miejsce w zestawieniu przychodów klubów W zestawieniu social mediów klub z Bytowa Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) Fortuna 1 Ligi zajęła Bytovia Bytów. W 2018 zajął ostatnie miejsce. Bytovię obserwuje roku klub z Bytowa uzyskał przychody na na portalach społecznościowych 8 351 Dzień meczu Transmisje Komercyjne poziomie 4,6 mln zł, co oznacza spadek sumy użytkowników. Liczba ta wzrosła w trakcie przychodów o około 2,1 mln zł w porównaniu sezonu 2018/2019 o 3 976 (91%), a największy 0,07 mln zł 0,46 mln zł 4,07 mln zł do roku poprzedniego. wpływ na to miał wzrost o 2 173 użytkowników na Facebooku (118%) oraz Instagramie (875; 21 maja 2018 roku ówczesny główny sponsor 163%). Rozkład przychodów Drutex wypowiedział umowę sponsoringową po ponad 15 latach współpracy z klubem. MKS Bytovia nie zdołała utrzymać się na poziomie Bytovia Bytów zmieniła politykę finansową i nie 1 Ligi notując 16 lokatę na koniec sezonu posiada już jednego głównego sponsora, tylko 2018/2019. więcej firm wspierających drużynę mniejszymi środkami finansowymi. 1% 10% 89% Zdecydowanie największą kategorią generującą Dzień meczu Transmisje Komercyjne przychody klubu są przychody komercyjne, które stanowią 89% całości. Około 10% Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) przychodów uzyskuje klub z transmisji i premii krajowych.

Bytovia Bytów osiągnęła w sezonie 2018/2019 przedostatnią średnią frekwencję w lidze 4 021 2 246 1 411 673 na poziomie 648 kibiców na mecz, co jest 118% 36% 163% 97% wzrostem o 5% w stosunku do wcześniejszego sezonu.

Przychody Przychody Pozycja Średnia w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

4,6 mln zł 6,7 mln zł 16 648

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

33 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

12. Stomil Olsztyn

Stomil Olsztyn znalazł się na 12. miejscu Klub z Olsztyna posiada 25 637 obserwujących Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) w zestawieniu przychodów klubów Fortuna 1 na portalach społecznościowych, co plasuje Ligi. W 2018 roku drużyna z Warmii uzyskała olsztynian na 10. miejscu pod względem Dzień meczu Transmisje Komercyjne przychody na poziomie 3,9 mln zł, co oznacza łącznej ilości obserwujących. W trakcie sezonu wzrost o ponad 1 mln zł w porównaniu do roku 2018/2019 wzrosła liczba obserwujących 0,19 mln zł 2,00 mln zł 1,69 mln zł poprzedniego. o 33%. Najwięcej nowych użytkowników przybyło na portalu Instagram - 2 284 nowych Największymi kategoriami generującymi użytkowników (171%). Rozkład przychodów przychody klubu są przychody z tytułu programu Pro Junior System (41%) oraz Stomil Olsztyn w sezonie 2018/2019 Fortuna komercyjne (44%). Stomil Olsztyn w 2018 1 Ligii zdobył 43 punkty, dorobek ten roku dał najwięcej szans młodym piłkarzom został pomniejszony o 3 pkt. ze względu na aby pokazać swoje umiejętności na boisku, niespełnienie wymogów. W wyniku czego czego efektem była premia od Polskiego drużyna z Olsztyna zajęła 11 miejsce (z 40 pkt.) Związku Piłki Nożnej w wysokości 1,6 mln tracąc 2 punkty do dziesiątej MKS Chojniczanki 5% 51% 44% zł. Zgodnie z metodą tworzenia raportu i utrzymując przewagę 3 punktów nad miejscem Dzień meczu Transmisje Komercyjne kwota z tytułu programu PJS ujęta została spadkowym. w źródle przychodów z transmisji i premii za Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) udział w rozgrywkach. Pozostałe strumienie Przed rozpoczęciem sezonu 2019/2020 przychodowe stanowią 5% lub mniej wszystkich w Stomilu doszło do zmiany właścicielskiej. przychodów. Klub zajął 9 miejsce pod względem Większościowym udziałowcem klubu został przychodów z transferów. biznesmen Michał Brański. 15 556 4 619 3 621 1 841 Stomil Olsztyn osiągnął w sezonie 2018/2019 17% 36% 171% 54% ósmą średnią frekwencję w lidze na poziomie 1 997 kibiców. W porównaniu do roku ubiegłego odnotowano spadek oglądających mecz o 385 Przychody Przychody Pozycja Średnia osób tj. 16%. w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

3,9 mln zł 2,8 mln zł 11 1 997

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

34 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

13. Puszcza Niepołomice

Puszcza Niepołomice znalazła się na 13. miejscu Sportowe wyniki Puszczy pozwoliły na Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) zestawienia przychodów klubów Fortuna 1 Ligi utrzymanie w lidze. Dorobek 44 punktów za rok 2018. W 2018 roku klub uzyskał przychód w Fortuna 1 Lidze zapewnił Puszczy miejsce Dzień meczu Transmisje Komercyjne w wysokości 3,9 mln zł. w środku tabeli ligowej. Na uwagę zasługuje fakt, że klub z Niepołomic zanotował tylko 0,07 mln zł 1,62 mln zł 2,16 mln zł Większość przychodów klubu stanowią 8 remisów. Rzadziej remisowała tylko ostatnia przychody komercyjne, które w 2018 roku w tabeli Garbarnia Kraków. wyniosły ponad 2 mln zł (56% wszystkich Rozkład przychodów przychodów). Ponad półtora miliona zł klub zarobił z tytułu wpływów z transmisji i premii za udział w rozgrywkach (w tym Pro Junior System). Najmniejszą częścią przychodów były wpływy uzyskane w dniu meczu, niespełna 2% całości. Wpływ na niskie przychody, m.in. ze sprzedaży biletów, miała niska frekwencja na meczach 2% 42% 56% domowych w Niepołomicach, która w sezonie Dzień meczu Transmisje Komercyjne 2018/2019 wyniosła średnio 775 widzów na mecz. Jest to wynik niemal niezmieniony Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) w stosunku do sezonu wcześniejszego.

W mediach społecznościowych łącznie klub posiada niespełna 10 tysięcy obserwatorów. Najpopularniejszym medium jest Facebook 5 970 2 274 1 033 305 z liczbą 5 970 obserwujących. W trakcie sezonu 16% 26% 43% 115% 2018/2019 klub zanotował 22% wzrost łącznej liczby obserwujących.

Przychody Przychody Pozycja Średnia w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

3,9 mln zł 2,3 mln zł 9 775

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

35 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

14. GKS Jastrzębie

14. miejsce tegorocznego zestawienia GKS Jastrzębie może zaliczyć do udancyh Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) przychodów Fortuna 1 Ligi zajął GKS swój pierwszy po awansie sezon w Fortuna Jastrzębie. Klub w 2018 roku uzyskał przychody 1 Lidze. Klub z dorobkiem 48 punków zajął Dzień meczu Transmisje Komercyjne w wysokości 3,8 mln zł. 5. miejsce w tabeli ligowej. 12 zwycięstw i tyle samo remisów dało jastrzębianom bezpieczną 0,45 mln zł 0,37 mln zł 2,93 mln zł Podobnie jak w przypadku większości klubów przewagę nad drużynami walczącymi Fortuna 1 Ligi zdecydowaną większość o utrzymanie w lidze. przychodów jastrzębian stanowią przychody Rozkład przychodów komercyjne, blisko 80% całości. Głównymi partnerami biznesowymi Jastrzębia jest miasto oraz Jastrzębska Spółka Węglowa S.A. Klub może liczyć na wsparcie około 40 partnerów biznesowych. Drugim, pod względem wielkości kwoty źródłem przychodów GKSu był dzień meczu, na którym klub zarobił blisko pół miliona 12% 10% 78% złotych. Ma to związek z dobrą frekwencją na Dzień meczu Transmisje Komercyjne domowych meczach w Jastrzębiu, która średnio wyniosła 2 040 widzów na mecz w sezonie Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) 2018/2019. Przychody z transmisji stanowią natomiast 10% łącznych przychodów klubu.

W zestawieniu mediów społecznościowych GKS plasuje się na 12. miejscu pod względem ilości 17 836 1 166 2 666 1 058 obserwujących (22 726). Najwięcej fanów śledzi 17% 72% 143% 107% profil klubu na Facebooku (17 836), a największy wzrost, aż o 143% odnotowano na Instagramie w trakcie sezonu 2018/2019. Przychody Przychody Pozycja Średnia w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

3,8 mln zł b.d. 5 2 040

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

36 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

15. Wigry Suwałki

15. miejsce w zestawieniu przychodów klubów Na meczach domowych Wigier w sezonie Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) Fortuna 1 Ligi za rok 2018 zajęły Wigry Suwałki 2018/2019 nieznacznie spadła frekwencja notując przychody na poziomie 3,3 mln zł. w stosunku do sezonu 2017/2018, o 6% Dzień meczu Transmisje Komercyjne i wyniosła średnio 1 128 widzów na Blisko 60% wszystkich przychodów klubu mecz. Klub powinien popracować nad 0,09 mln zł 1,27 mln zł 1,89 mln zł stanowiły przychody uzyskane z umów zwiększeniem aktywności fanów w portalach sponsorskich i kontaktów reklamowych społecznościowych. (1,9 mln zł). Głównymi partnerami biznesowymi Rozkład przychodów klubu są: Browar Północny Suwałki oraz W zestawieniu łącznej liczby obserwujących na producent okien i drzwi, firma Stollar. Ponadto portalach społecznościowych Wigry zajmują partnerami klubu są: Fortuna Zakłady 14. miejsce z wynikiem 19 276 fanów. W trakcie Bukmacherskie, Malow Sp. z o.o., PHU Łukasz sezonu 2018/2019 łączna ilość fanów wzrosła Pałuska, PH Sabo Stobud. Łącznie Wigry o 15%. Najwięcej obserwujących klubowi mogą liczyć na wsparcie ponad 70 partnerów przybyło na portalach: Facebook oraz Twitter. biznesowych. Drugą kategorią przychodów 3% 39% 58% w 2018 roku były przychody z transmisji, które Wigry zakończyły sezon 2018/2019 na 15. Dzień meczu Transmisje Komercyjne stanowiły 39% całości przychodów (1,3 mln zł). miejscu w lidze, co jest ostatnim gwarantującym Wigry Suwałki S.A. stawiają na młodzież oraz utrzymanie miejscem. Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) wychowanków co przekłada się na wysokie miejsce w klasyfikacji Pro Junior System. Z tego tytułu klub zarobił 800 tys. zł, które zgodnie z metodą przygotowania raportu zostały uwzględnione w źródle przychodów z tranmisji 12 401 2 752 2 469 1 654 i premii z rozgrywek krajowych. Najmniej klub 7% 35% 37% 23% zarobił z tytułu dnia meczu, tj. 3% łącznych przychodów.

Przychody Przychody Pozycja Średnia Samorząd suwalski dostrzega korzyści w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja z promocji miasta poprzez sport wspierając klub w formie dotacji i stypendiów sportowych. 3,3 mln zł 4,3 mln zł 15 1 128

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

37 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

16. Garbarnia Kraków

Przedostatnie 16. miejsce naszego Niestety sportowo był to kiepski sezon Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) tegorocznego zestawienia przypadło w wykonaniu piłkarzy Garbarni Kraków. Po debiutującej w rozgrywkach pierwszoligowych dużym sukcesie, jakim był awans do Fortuna Dzień meczu Transmisje Komercyjne Garbarni Kraków. Krakowianie zanotowali 1 Ligi, drużyna nie poradziła sobie na wyższym w roku 2018 łączne przychody na poziomie 1,6 poziomie rozgrywkowym i zajęła ostatnie 0,09 mln zł 0,36 mln zł 1,18 mln zł mln zł. miejsce w lidze. Kibicom Garbarni pozostaje trzymać kciuki za powrót ich klubu na zaplecze Pomimo niższego wyniku niż większość klubów Ekstraklasy w kolejnych sezonach. Rozkład przychodów Fortuna 1 Ligi, Garbarnia również zarobiła najwięcej na przychodach komercyjnych. Stanowią one aż 73% łącznych przychodów klubu, to jest 1,2 mln zł. Niespełna 0,4 mln zł (22%) klub zarobił z tytułu transmisji i niecałe 100 tys. zł z tytułu organizacji meczów (5%). Wynikiem ostatniego źródła jest niska 5% 22% 73% frekwencja na domowych meczach krakowian. Dzień meczu Transmisje Komercyjne

W sezonie 2018/2019 mecze domowe Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) gromadziły średnio 520 widzów na stadionie co jest najniższym wynikiem spośród klubów Fortuna 1 Ligi.

W zestawieniu łącznej liczby fanów w kanałach 7 076 2 713 1 211 236 social media Garbarnia jest na przedostatnim 13% 27% 154% 24% miejscu. Najwięcej kibiców śledzi klub na Facebooku, ponad 7 tysięcy. Największy wzrost natomiast w trakcie sezonu 2018/2019 Przychody Przychody Pozycja Średnia zanotowano na Instagramie (154%). w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

1,6 mln zł b.d. 18 520

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

38 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

17. Warta Poznań

Ostatnie miejsce w naszym tegorocznym Warta z dorobkiem 39 punktów zajęła 13. Struktura przychodów klubu w 2018 roku (mln zł) zestawieniu przychodów klubów Fortuna 1 Ligi miejsce w Fortuna 1 Lidze. Poznaniacy byli grających w sezonie 2018/2019 zajęła Warta w gronie zespołów, które do ostatnich kolejek Dzień meczu Transmisje Komercyjne Poznań. Klub zanotował przychody w wysokości walczyły o utrzymanie w lidze. 1,5 mln zł w roku 2018. 0,03 mln zł 0,53 mln zł 0,97 mn zł Komentarz klubu: W żadnym z analizowanych przez nas źródeł przychodów Warcie nie udało się uzyskać Przejąłem Wartę Poznań S.A. z końcem sierpnia Rozkład przychodów wyniku przekraczającego 1 mln zł. Najwięcej 2018 roku. Klub był w trudnej sytuacji, ale klub zarobił z tytułu przychodów komercyjnych, powoli wychodzimy na prostą. Udało nam które stanowiły 63% łącznych wpływów. 35% to się już zrobić wiele rzeczy. Oprócz stabilizacji przychody z transmisji, a niespełna 2% to wynik sytuacji sportowej i organizacyjnej, planujemy uzyskany z przychodów z dnia meczu. komercjalizację poszczególnych obszarów działalności klubu. Dlatego też, uruchomiliśmy Średnia frekwencja na domowych meczach program „Przyjaciel Warty” i Klub Biznesu. 2% 35% 63% Warty wyniosła w sezonie 2018/2019 796 Mamy grupę partnerów i sponsorów, do Dzień meczu Transmisje Komercyjne widzów na mecz. Jest to wynik lepszy niż sezon których – mam nadzieję – dołączą wkrótce wcześniej. kolejne podmioty. Dalszy rozwój klubu zależy Social media (liczba obserwujących lipiec 2018 - maj 2019) też od władz Miasta Poznania i poprawy W zestawieniu popularności klubów zaplecza klubowej infrastruktury. Wierzę w to, że Ekstraklasy w mediach społecznościowych wspólnie odbudujemy jeden z najbardziej Warta plasuje się na 8. miejscu. Łączna liczba zasłużonych klubów piłkarskich w kraju - mówi obserwujących klubowe social media Warty to Bartłomiej Farjaszewski, właściciel Warty 22 734 2 510 936 829 27 009 osób. Najwięcej osób śledzi aktualności Poznań S.A. 12% 39% 451% 28% klubu na portalu Facebook, blisko 23 tysiące fanów. Największy procentowy wzrost w trakcie trwania sezonu zanotowano na Instagramie Przychody Przychody Pozycja Średnia (451%). w 2018 r. w 2017 r. w Lidze frekwencja

1,5 mln zł b.d. 13 796

Źródło: Analiza Deloitte na podstawie danych przekazanych przez kluby.

39 Raport 1 Liga finansowa | Finansowe zaplecze Ekstraklasy

Kontakt

Przemysław Zawadzki Paweł Jakóbik Partner Associate Senior Coordinator Lider Sports Business Group Sports Business Group Tel.: +48 (22) 511 03 91 Tel.: +48 (22) 511 01 19 E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

Karol Furmanek Gracjan Buller Manager Senior Consultant Audit & Assurance Audit & Assurance Tel.: +48 (22) 511 08 11 Tel.: +48 (22) 511 05 38 E-mail: [email protected] E-mail: [email protected]

Partnerzy biznesowi

40 Nazwa Deloitte odnosi się do jednej lub kilku jednostek Deloitte Touche Tohmatsu Limited, prywatnego podmiotu prawa brytyjskiego z ograniczoną odpowiedzialnością i jego firm członkowskich, które stanowią oddzielne i niezależne podmioty prawne. Dokładny opis struktury prawnej Deloitte Touche Tohmatsu Limited oraz jego firm członkowskich można znaleźć na stronie www.deloitte.com/pl/onas.

Deloitte świadczy usługi audytorskie, konsultingowe, doradztwa podatkowego, prawnego i finansowego klientom z sektora publicznego oraz prywatnego, działającym w różnych branżach. Dzięki globalnej sieci firm członkowskich obejmującej 150 krajów oferujemy najwyższej klasy umiejętności, doświadczenie i wiedzę w połączeniu ze znajomością lokalnego rynku. Pomagamy klientom odnieść sukces niezależnie od miejsca i branży, w jakiej działają. Ponad 264 000 pracowników Deloitte na świecie realizuje misję firmy: wywierać pozytywny wpływ na środowisko i otoczenie, w którym żyją i pracują.

Powyższa publikacja zawiera jedynie informacje natury ogólnej. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie świadczą tym samym, ani nie przedstawiają w tej publikacji porad księgowych, podatkowych, inwestycyjnych, finansowych, konsultingowych, prawnych czy innych. Nie należy także wyłącznie na podstawie zawartych tu informacji podejmować jakichkolwiek decyzji dotyczących Państwa działalności. Przed podjęciem jakichkolwiek decyzji lub działań dotyczących kwestii finansowych czy biznesowych powinni Państwo skorzystać z porady profesjonalnego doradcy. Deloitte Touche Tohmatsu Limited, firmy członkowskie oraz podmioty stowarzyszone nie ponoszą odpowiedzialności za jakiekolwiek szkody wynikające z wykorzystania informacji zawartych w publikacji ani za Państwa decyzje podjęte w związku z tymi informacjami. Osoby korzystające z powyższej publikacji robią to na własne ryzyko i ponoszą pełną związaną z tym odpowiedzialność.