LOBBYMEMO

Onderwerp : Lobbymemo Van : Concernstaf Aan : SB Datum : 13 juli 2021

• Tweede Kamer o Debat Voorjaarsnota 2021 o Debat klimaat en energie o Debat verslag van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag o Commissiedebat Arbeidsmigratie • Eerste Kamer o Woningwet • Stemmingen o Dinsdag 6 juli o Donderdag 8 juli • Brussel o Slovenië voorzitter Raad van de Europese Unie o Advies duurzame en slimme mobiliteit o Komende voorstellen Europese Commissie o Kabinetsappreciaties Europese voorstellen (BNC-fiches)

De Tweede Kamer is per 8 juli met zomerreces gegaan. Op 8 juli waren de eindstemmingen. Daarom is de rubriek ‘Stemmingen’ deze keer zeer uitgebreid. Dit is het laatste lobbymemo voor de zomer.. Vanaf 10 september zal het VNG lobbyteam u weer op de hoogte brengen van het parlementaire nieuws. Dan vanaf de ‘tijdelijke’ huisvesting waar de de Tweede Kamer na het zomerreces naar toe verhuist. Dan volgt ook weer informatie over de Kameragenda.

Fijne zomer

Vereniging van Nederlandse Gemeenten Nassaulaan 12 Den Haag | Postbus 30435 | 2500 GK Den Haag vng.nl 070 - 373 83 93 | [email protected]

Tweede Kamer

Debat Voorjaarsnota 2021 Het debat over de voorjaarsnota is een begrotingsbehandeling van alle ministeries in één waar de Kamer aan kan sturen op een wijziging. Minister Hoekstra moet dan van alle markten thuis en een kort lijntje houden met alle departementen. Hij maakte trouwens gelijk gehakt van het ‘romantische idee’ dat er intensief en in het geheim over onderhandeld wordt binnen en buiten de coalitie. Dat is niet het geval aldus Hoekstra want veel was noodzakelijk en het was zo gepiept. En de najaarsnota is al helemaal niks meer dan her en der een ‘dingetje wegpoetsen’.

Financiën rijk/gemeenten Veel fracties waren blij dat het met de economie veel beter gaat dan ze hadden gedacht en de staatsschuld daarbij hard daalt. Dat biedt mogelijkheden voor onderwijs (D66), de salarissen in de zorg (SP), klimaatmaatregelen om het Urgenda-vonnis te halen (GL/VOLT) of woningbouw (PvdA). D66 snapt niet dat de zorgkosten automatisch stijgen en dat van het onderwijs niet. De PVV wil de coronasteun verlengen naar het vierde kwartaal en de mogelijkheid om maatwerk te bieden aan ZZP’ers. VOLT kwam meerdere keren met het punt dat overwegingen op de brede welvaart ook moeten worden meegenomen bij investeringsbeslissingen. De SGP en de VVD hamerden op een solide begrotingsbeleid die we na de coronacrisis weer moeten nastreven. De VVD kwam met een motie aan die tot consternatie want het verzocht de regering de Comptabiliteitswet zo aan te passen dat de Kamer elk amendement voorziet van een financiële dekking. Dat is natuurlijk een beetje vreemd, de Kamer bepaalt dat zelf en de SGP en de PvdA vonden elkaar daarin. Nijboer (PvdA) voegde daar aan toe dat de regering ook niet elke beleidswijziging voorziet van een dekking meer dan dat het de staatsschuld verhoogt. De VVD motie is daarop aangehouden omdat woordvoerder Heijnen er ook niet goed uitkwam in zijn verdediging. Waar hij wel steun voor kreeg is dat hij beslisnota’s naar de Kamer wil krijgen met daarin de afwegingen waarom er wel of niet geld gaat naar een thema.

Het CDA, SGP en de CU braken weer een lans voor de financiële positie van gemeenten i.r.t. hun taken. Het CDA en heeft daar een motie op ingediend die inmiddels met algemene stemmen is aangenomen. Ook een SGP motie om subsidiegeld voor gemeenten voor maatregelen ten behoeve van de verkeersveiligheid door te zetten in 2022 is met algemene stemmen aangenomen. GL wil geld naar gemeenten maar dan om het klimaatakkoord te kunnen uitvoeren. Een amendement daartoe heeft het helaas niet gehaald. De CU had een verfrissende inbreng dat dat te veel is bezuinigd op de overhead van de overheid, er moet nu geld naar de boekhouder in plaats van nieuwe dingen.

Minister Hoekstra prees de macro-economische cijfers van ons land. De buffers bij de huishoudens zijn wel ‘een beetje’ weg zei hij en het bedrijfsleven hebben veel schulden, dat ziet hij als een kwetsbaarheid van onze economie. Lenen is goedkoop en dient ook als motor van de economie maar te veel schulden zijn niet goed.

Met het doortrekken van de coronasteun naar het vierde kwartaal wil de minister liever niet aan. 95% van de ondernemers komt niet in de problemen, de crisis is bijna voorbij en het teveel ontvangen kan worden terugbetaald. En als steun niet nodig is moet het rijk het ook niet geven.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 2/21

[Inmiddels heeft minister Koolmees alweer laten weten wel open te staan voor steun in het vierde kwartaal naar aanleiding van de fors stijgende besmettingscijfers, red.] Op verzoek van de VVD zal informatie gegeven worden waarom wat wél geld krijgt, de lijst afvallers komen er niet in, dat is te veel werk. Meerder keren vond de minister bij suggesties wat hij niet steunde het een ‘cerebraal mooie gedachte’ zoals bij het punt van de brede welvaart. De focus blijft wat hem betreft de economis che groei, komt de brede welvaart vanzelf mee. Hij ziet er ook geen mogelijkheid toe want hoe moet je dat meenemen? Het kan wel een plek krijgen in de komende Miljoenennota. Op klimaattaken ging de minister niet in, dat is aan de formatie. Hij weidde warme woorden aan woningbouwopgave maar heeft PvdA moties op een doorzet van de woningbouwimpuls en het volkshuisvestingsfonds ontraden. Deze moties zijn daarna ook verworpen. Alle moties staan hieronder bij de stemmingen. Alle relevante amendementen zijn verworpen.

Debat klimaat en energie Met het laatste klimaatdebat voor het zomerreces en nog een formatie waar geen tempo in zit gingen veel fracties in op het verre toekomstbeeld waar ze heen wilden. Grofweg willen PvdA, VOLT, GL, D66 en PvdD snel een aanvullend klimaatpakket met verwijzing naar de Urgenda- uitspraak, het EU doel van min 55% en het IPCC rapport dat alarm slaat over de versnelling van de opwarming van de aarde. PVV en JA21 willen per direct stoppen met al het klimaatbeleid omdat het niets uithaalt en VVD en CDA willen het rustiger aan doen met liefst ook nog de optie kernenergie onderzocht. De staatsecretaris verwees heel vaak naar het nieuwe kabinet.

Urgenda Die tempoverschillen botsten wat op de inzet die nodig om de Urgenda-uitspraak van zes jaar geleden te halen. Die sprak uit dat de CO2 reductie in 2020 25% moest zijn t.o.v. 1990 en dat is niet gehaald. De fracties die tempo willen maken konden daar geen begrip voor opbrengen en vooral de PvdA, GL en D66 eisten een pakket aan maatregelen nog deze zomer om te voldoen aan de eis en te bespreken op het volgende debat op 7 september. We leven immers in een rechtstaat. Marjan Minnesma heeft al aangekondigd weer naar de rechter te stappen om een dwangsom te eisen en deze kan zo maar € 200 miljoen tot 1 miljard hoog uitvallen. Daar kunnen beter klimaatmaatregelen van betaald worden vinden zij, zoals het sluiten van een kolencentrale. CDA en VVD waren het daar niet mee eens, beter goed uitzoeken wat gedaan kan worden op de lange termijn, waaronder ook kernenergie. De VVD wil de verduurzaming van de industrie versnellen en de infrastructuur van waterstof uitrollen, een kolencentrale sluiten is duur en leidt tot import van energie. Ook dat geld kan beter worden besteed. VVD en het CDA hebben een groene industriepolitiek omarmd, het CDA wil graag harde afspraken met de 13 grootste uitstoters in ons land. JA21 vond het een zot idee om hier te praten over één centrale terwijl in Azië nog steeds kolencentrales bij worden gebouwd bij de 600 die er al staan.

Staatssecretaris Yesilgöz-Zegerius wil er niet aan, het sluiten van een kolencentrale is ook niet zomaar geregeld. Alleen de Onixcentrale in Rotterdam heeft zich aangemeld om te stoppen en daar gaat ze zorgvuldig naar kijken. Even een extra maatregelenpakket deze zomer wil ze wel inventariseren als het lukt maar nog niet uitvoeren, dat is aan de formatie. Of je aan de klimaatdoelen voldoet weet je sowieso pas in 2022, ongeacht welke maatregelen. Wat D66, PvdD en de PvdA deed reageren om vooral niet de randjes van het minimale op te zoeken maar daar

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 3/21

ruim boven te gaan zitten. Ze ontkent dat er te weinig is gebeurd de afgelopen jaren en er komt nog aanvullend beleid aan met de blik op de lange termijn, dat gaat ook in op de randvoorwaarden van de industrie op de nieuwe energie-infrastructuur.

Regionale energiestrategieën D66 kwam terug op het feit dat de RES regio’s nu op 55 TWh komen qua aanbod en of het niet beter is de doelstelling van 35Twh nu los te laten en op meer duurzame energie in te zetten. De VVD is benieuwd naar de effecten van de Raad van State dat een MER eist bij windmolens. Of dat gevolgen heeft voor het aanbod dat de 30 RES regio’s hebben opgeleverd wil de fractie weten die ook van mening is dat windmolens er alleen mogen komen als er draagvlak voor is. Daarom willen ze een onafhankelijk onderzoek naar milieu- en afstandsnormen. Daar voelt JA21 ook voor want zij vrezen dat gemeenten maar een beetje gaan hobbyen met eigen normen. VOLT wil snel burgerfora installeren. Het pleidooi voor kernenergie werd door CDA en VVD weer herhaald met veel steun van de PVV en JA21. Het CDA denkt daarbij aan kleine modulaire kernreactoren om het opschaalbare basisvermogen naast fluctuerende zon- en windenergie in stand te kunnen houden. De PvdD deed dit schamperen dat ze een ouderwets verhaal afsteken omdat uranium over 55 jaar al op is. De staatsecretaris verwacht dat er nog gebieden af gaan vallen en zal pas daarna kijken wat overblijft aan op te wekken duurzame stroom. Burgerfora laat ze over aan het nieuwe kabinet. Alle winparken die zijn vergund mogen blijven staan, waar het proces nog loopt verwacht ze dat ze worden aangehouden en net al bij nieuwe windparken mogen gemeenten zelf gekozen normen hanteren. Ondertussen gaat het RIVM de hinder onderzoeken.

Netcapaciteit Er zijn berichten dat nieuwbouwwoningen en hernieuwbare energieprojecten niet op het net kunnen worden aangesloten, ook in de Randstad niet. Dat baart de VVD zorgen, ze willen weten hoe dat in Duitsland gaat. JA21 is geschrokken dat in Amsterdam woningen niet kunnen worden aangesloten en geeft de schuld daarvan aan het linkse college. Het CDA verwees naar een rapport van de netbeheerders wat nodig is aan capaciteit maar denkt dat niet het ‘kostenoptimale pad’ is. Net beheerders moeten worden geholpen met een prioriteitenkader. De staatsecretaris gaf aan dat woningen op het stroomnet moeten wachten omdat een aardgasaansluiting niet meer mag ern het net ‘vol’ is, daar kan Amsterdam ook niets aan doen. De netbeheerders laten een flinke opgave zien, het stellen van randvoorwaarden en prioriteiten maakt het behapbaar. Het nieuwe kabinet moet ook hier een besluit nemen.

Fit for 55 Dit betreft geen obesitasaanpak voor 55-plussers maar is de EU pakket om van 49 naar 55% CO2 reductie te gaan. Het emissiehandelssysteem (ETS) systeem is daar een onderdeel van. VOLT wilde weten of dat gaat leiden tot aanpassingen van het klimaatakkoord en de klimaatwet en of het Nationaal Groeifonds (NGF) en de Europese RRF budget kunnen leveren aan klimaatmaatregelen. De staatsecretaris stelt dat komende week 13 EU voorstellen bekend worden gemaakt op allerlei terreinen. Daar komt één reactie van het kabinet op in de vorm van een gecombineerde ‘BNC-fiche’ die in zijn geheel naar de Kamer zal worden gestuurd in september. Het kabinet steunt het 55% doel, juist vanwege de alarmerende rapporten op de klimaatverandering. Het NGF is niet specifiek

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 4/21

gericht op klimaatmaatregelen maar kan op projectniveau wel meebetalen, het RRF heeft als harde eis dat 37% aan klimaatmaatregelen wordt uitgegeven. Een hoger doel opschrijven is makkelijk, het uitvoeren niet. De ETS op een ton CO2 is fors gestegen en loopt op naar € 125 in 2030 en gaat daarmee belangrijk worden

Biomassa De weerzin tegen biomassa is met een nieuw rapport van de milieuorganisaties alleen maar gestegen. Daaruit bleek dat oerbossen in Estland in de oven terechtkomen. De Kamer had al afgedwongen te stoppen met nieuwe subsidies om bij te mengen in kolencentrales. De PvdA en de PvdD willen nu ook stoppen met de reeds toegekende subsidies. De staatsecretaris gaat niet tornen aan reeds vergeven beschikkingen. Deze intrekken zal de subsidie niet doen terugkomen. Biomassa is ook nodig om de doelen te halen en een betaalbare optie te behouden voor warmte in de gebouwde omgeving. Ze zal scherp toezien op de richtlijnen van biomassa.

Financiering energietransitie In Nederland komen de kosten voor de energietransitie uit de opslag duurzame energie van de energierekening. Dat vindt het CDA niet eerlijk omdat de inwoners het leeuwendeel betalen, in andere landen komt het uit de algemene middelen. GL wil dat de verduurzaming van de gebouwde omgeving ook toegang krijgt tot het SDE budget. GL vindt dat aquathermie en geothermie in de SDE++ er bekaaid van afkomen. De staatsecretaris stelt dat de SDE++ is gekoppeld aan de ETS prijs, hoe hoger de ETS wordt, de minder zal de SDE++ subsidie worden. Er kan dan meer gedaan worden met hetzelfde geld. Er is een schot aangebracht op geothermie maar dat heeft nog weinig effect gehad. Dure technieken maken minder kans in de SDE++ omdat het gericht is op kosteneffectiviteit van het belassstinggeld en het maken van grote stappen. De ODE discussie is aan het nieuwe kabinet om een beslissing over te nemen.

Warmte in de gebouwde omgeving Volt, PVV en JA21 haalden het Ecorys onderzoek aan van Maarten van de Poelgeest dat becijferd dat er 310 miljoen euro nodig is voor het aardgasvrij maken van woningen en dat hyb ride warmtepompen een goede tussenstap is. PVV en JA21 vinden dat beiden onbestaanbaar om op te volgen. Volt vindt het acceptabel omdat wachten het duurder maakt. Als het aan het CDA ligt hoeven wijken niet meteen naar aardgasvrij. Een hybride warmtepomp is een perfecte kosteneffectieve tussenoplossing en krijgen gemeenten daar normen op mee omdat ze twijfels hebben bij de gemeentelijke regie. GL haalde conflict aan van IPO en VNG met EZK over de warmtewet. Zij willen ook een publieke variant en GL wil van de staatsecretaris weten hoe het zit met haar argument dat het niet kon vanwege Europese regels. De staatsecretaris is bekend met de reactie van de VNG en stelt dat EU regels een publiek net niet verhinderen maar dat het meningsverschil gaat om open biedingen. Verder ging ze daar niet op in. Op het Ecorys rapport liet ze het antwoord ook aan het nieuwe kabinet.

De ingediende moties vindt u terug bij de stemmingen.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 5/21

Debat verslag van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag Woensdag 7 juli debatteerde de Kamer plenair met premier Rutte, minister Hoekstra en staatssecretaris Van Huffelen over het verslag van de Parlementaire Ondervragingscommissie Kinderopvangtoeslag (POK), Ongekend Onrecht. Namens de Kamer voerden het woord: Leijten (SP), Mulder (PVV), Azarkan (DENK), Snels (GL), Van Raan (PvdD), Grinwis (CU), (CDA), Nijboer (PvdA), Stoffer (SGP), Kat (D66), Idsinga (VVD), Pouw-Verweij (JA21) en Simons (BIJ1). Tevoren had de VNG een bericht naar de Kamer gestuurd waarin we het belang van de menselijke maat benadrukten, het primaat van hulp aan mensen boven het uitvoeren van regels, wat ook betekent dat overheden moeten samenwerken en, tenslotte, de oproep niet te overhaast te handelen, verbetering van de uitvoering van beleid kost tijd. Al deze punten kwamen aan de orde in het debat maar de Kamer sprak amper over gemeenten.

De Kamer bespreekt met staatssecretaris Van Huffelen op regelmatige basis de voortgang van de hersteloperatie, zie het Lobbymemo van vorige week over het laatste debat en het verslag van de plenaire afronding hieronder in de rubriek Stemmingen. Die debatten richten zich op de toekomst. Dit debat ging over de vraag hoe het zover had kunnen komen en blikte d us terug, maar het is geen hard onderscheid. Het ging over zaken als de menselijke maat, cultuur, etnisch profileren en discriminatie, de hersteloperatie en de toekomst van het toeslagenstelsel. Er kwam vragen aan de orde als de informatievoorziening van de Kamer, het negeren van vroege signalen waardoor ouders eerder geholpen hadden kunnen worden en de zaak niet zo uit de hand gelopen zou zijn.

Oppositiewoordvoerders als Leijten, Azarkan en Mulder betoogden dat dit schandaal de vrucht was van een neoliberale visie op mensen, dat mensen die van toeslagen afhankelijk waren stumperds zijn die dat aan zichzelf te wijten hebben. Het dedain van de politiek-bestuurlijke elite was de grondslag. Premier Rutte wees die redenering gepikeerd van de hand en raakte daarmee in een fel interruptiedebat met Leijten: “Ik vind het echt verschrikkelijk wat u zegt. Als u dit zegt, bent u gaan geloven in uw eigen propaganda van de SP.”

Termijn Kamer Leijten noemde het hele schandaal een aanval op de rechtsstaat. Het gaat ook niet alleen over de kinderopvang maar ook om de uitvoering van andere regelingen, ook door gemeenten. Ze heeft ook grote twijfels of de parlementaire ondervragingscommissie wel alle stukken heeft gehad die ze gevraagd heeft. Mulder sluit zich bij die laatste woorden aan. Azarkan haalde Omtzigt aan met de vraag wat de overheid misdaan heeft dat er vier miljard euro voor nodig is voor herstel. De overheid handelde tegen de wet en hield zich niet aan termijnen. Kamerleden krijgen het verwijt dat ze te weinig naar hun eigen rol kijken. Maar hier ligt voor hem het antwoord: de Kamer is er nooit van uitgegaan dat tegen de wet gehandeld zou worden. Hij constateert ook dat de uitvoeringsorganisatie voor het herstel piept en kraakt: de geplande 8300 beoordelingen dit jaar zullen volgens hem niet gehaald worden.

Voor Snels is de grondregel dat mensen niet door staatsinstituties niet vernederd mogen worden. Dat is hier wel gebeurd. Het is daarom belangrijk voor ouders: zij willen kunnen begrijpen waarom zij als fraudeur zijn weggezet. Om dat te kunnen begrijpen moet het gaan over ‘gortdroge zaken’ als de uitvoering, dienstverlening en kwaliteit van wetgeving. Het is zaak daarin een ander mensbeeld

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 6/21

te hanteren, zodat mensen niet meer vernederd worden. Snels sprak over discriminatie en stelde vragen over ethisch gebruik van algoritmes en de correlatie tussen postcode en discriminatie. Van Raan stelde, zoals in andere recente debatten, het belang van heling van mensen voorop. Hij gebruikt dat begrip om duidelijk te maken dat het om meer dan geld gaat en dat het een zaak van lange adem is. Volgens Simons kan het zelfs generaties duren voordat dit onrecht is verwerkt.

Grinwis richtte zich ook op kille, efficiënte manier van werken van de Belastingdienst die data en risico gestuurd werkte om fraude op te sporen, daarbij tot het uiterste ging zich keihard naar betrokkenen opstelde. Waarom toch gaat de overheid tot het gaatje bij de rechter? Hij haalde zijn beeld van de overheid aan dat hij had toen hij opgroeide: de overheid, daar kun je van op aan; ze zal je niet bedotten, niet verraden, niet vertrappen. Hij citeerde Augustinus: “Zonder recht en gerechtigheid verschilt een overheid niet van een roversbende”. Er is toch een rechtsstaat, de overheid is toch geen roversbende? Dit soort vragen nopen tot zelfreflectie en tot een andere koers: er moet een ander stelsel komen en de overheid moet weer een hart en een gezicht krijgen.

Als nieuw Kamerlid maakte Inge van Dijk een aantal observaties. Zo ziet ze stevige, constructieve samenwerking tussen Kamerleden gericht op een gezamenlijk doel om de gedupeerde ouders te helpen, whatever it takes: geld en bestuurlijke wil. Ze prijst de gedupeerden die ondanks alle ellende willen meedenken over oplossingen. Ze constateert dat de uitvoering van beleid jaren is verwaarloosd. Ze wil, als in de toekomst weer zo’n fout in de uitvoering naar voren komt, het kabinet niet meer ontkenning heeft als eerste reactie maar in staat is kritisch naar zichzelf kijkend tot oplossingen te komen. Ze stelt voor dat er een fiscale ombudsman komt, vergelijkbaar met de Taxpayer Advocate Service in de USA, om de rechtsbescherming van burgers tegenover de overheid te verbeteren.

Voor Nijboer staat vast dat het Toeslagenstelsel op de schop moet. Het minimumloon moet omhoog en de zorgpremie moet omlaag, zodat mensen geen toeslagen meer nodig hebben. Hij wil ook weten wat de kabinetsleden de afgelopen anderhalf jaar gedaan hebben om ouders gerust te stellen. Wat is het aftreden van het kabinet waard geweest? Stoffer ziet ook de urgentie de kloof tussen overheid en burger te overbruggen. Hij vraagt hoe bestaande instituties, zoals de Ombudsman daarvoor gebruikt worden. De dialoog tussen de uitvoerende, wetgevende en rechtgevende macht moet beter. De Raad voor de Rechtspraak kan daar een rol in spelen. Hij wil van premier Rutte weten wat voor mogelijkheden hij ziet. Kat legt de nadruk op de menselijke maat. Hoe is het contact van de kabinetsleden met gedupeerde ouders, zo vraagt ze. Ze wil ook weten hoe hardheidsclausules gebruikt kunnen worden. Het feit dat iemand een dubbele nationaliteit heeft, had nooit als fraude-indicator gebruikt mogen worden. Ze heeft zorgen over een vergelijkbaar gebruik bij SVB en UWV.

Idsinga wil weten wanneer de verbeterplannen komen. Snelle hulp aan gedupeerden moet nu prioriteit hebben. Om te voorkomen dat dit nog eens gebeurt moeten burgers persoonlijk geholpen kunnen worden, bijvoorbeeld aan een loket. Dat kan alleen maar als de ambtenaren achter het loket de ruimte en bevoegdheid hebben zelf beslissingen te nemen. Bij de belastingdienst moet zwaar ingezet worden op een verandering in de organisatiecultuur.

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 7/21

Termijn kabinet Premier Rutte gaat in op alle zaken die niet direct met de belastingdienst te maken hebben. Hij staat hier namens een demissionair kabinet dat is afgetreden vanwege het toeslagenschandaal. Ja, hij heeft contact met ouders gehad en geeft een rijtje voorbeelden. Bij het verschijnen van Ongekend Onrecht heeft het kabinet excuses aangeboden. Daar kan het niet bij blijven en dat vervolg is een zaak van het ministerie van Financiën. Bij het debat dat leidde tot het aftreden van het kabinet zijn de getrokken lessen uitvoerig besproken: de informatiehuishouding en -voorziening, het te complexe toeslagensysteem, het gebrek aan oog voor de uitvoering en het gebrek aan oog voor de vraag of de uitvoering nog past bij de wet- en regelgeving.

In antwoord op een interruptie van Simons roemt hij de inzet van VNG-bestuurders – hij noemt Van Zanen en Heijkoop – die in de ministeriële commissie meepraten over de optimalisatie van de hersteloperatie.

Hij geeft Grinwis toe dat er een andere cultuur moet komen binnen het overheidsapparaat. Het is cruciaal dat uitvoering wordt betrokken bij het formuleren van wetgeving. Wat de informatievoorziening betreft, spreekt hij over artikel 68 van de grondwet in relatie tot het belang van de staat. Sinds de rapportage van de POK worden wel beleidsopvattingen van ambtenaren verstrekt. Rutte stelt dat uiteindelijk een rapport, zoals dat van de Commissie Van Dam er niet meer mag komen. Dat betekent dat signalen van de uitvoering of van mensen, burgers, meer gestructureerd en meer dwingend op het bordje van beleidsmakers en de politiek terecht moeten komen. Er wordt een wijziging van de Algemene Wet Bestuursrecht voorbereid om meer ruimte voor eigen afwegingen van ambtenaren mogelijk te maken maar dat is heel complex. In dat verband zegt de premier tegen Idsinga dat de leidinggevende van ambtenaren ruimte en vertrouwen moet geven. Conform de motie Ploumen/Jetten wordt een analyse gemaakt van hardvochtigheidseffecten in wetgeving. Dat raakt aan het punt van Snels over het niet vernederen van mensen. Dat heeft ook te maken met de samenhang tussen wetten, die in combinatie hardvochtig kunnen uitpakken. Rutte meldt Stoffer over de dialoog met de Raad voor de Rechtspraak, dat er een staatscommissie in oprichting is onder verantwoordelijkheid van de ministers Ollongren en Dekker. De vijf grote uitvoeringsorganisaties zijn bezig er voor te zorgen, ook op basis van opmerkingen van de Ombudsman, dat menselijk contact mogelijk wordt.

Staatssecretaris Van Huffelen gaat in op het verleden, de hersteloperatie en op verbeteringen en de toekomst. Ze erkent dat er in het verleden hele lelijke dingen zijn gebeurd, zoals iemand het label van ‘fraudeur’ opplakken uit efficiencyoverwegingen. Er was een complex van oorzaken waardoor de verantwoordelijke bewindslieden niet in de gaten hadden dat de rechtsstaat met voeten getreden werd en dat is heel pijnlijk. Daarom zijn hardheidsclausules en het luisteren naar ouders en anderen over de uitvoering zo belangrijk. Met die clausules kun je afwijken van regelgeving, zodat de overheid niet meer tot het gaatje hoeft te gaan bij de rechter. Het zal voor slachtoffers een lang traject zijn voordat ze de overheid ooit weer zullen vertrouwen. Er moet brede hulp worden geboden, heling, en er moeten geen beloftes worden gedaan die niet kunnen worden nagekomen. Als de informatievoorziening aan de POK onvolledig was, dan kwam dat ook deels doordat veel informatie op korte termijn verlangd werd, waardoor nazendingen nodig waren. De Autoriteit Persoonsgegevens heeft een rapport gemaakt over dubbele nationaliteit als criterium maar heeft daar nog geen handhavingsbesluit over genomen. In tweede termijn meldt Rutte nog dat een

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 8/21

verbod op het gebruik van nationaliteit als criterium niet kan, omdat het soms gerechtvaardigd is onderscheid te maken op grond van nationaliteit, bijvoorbeeld bij politietaken.

Het is de dure plicht van het kabinet om gedupeerden te helpen door onder meer na te denken over inrichting van het toeslagensysteem, dat nu te complex is. Er zijn inmiddels 21.000 ouders gezien en de meesten zijn betaald. Er hebben zich inmiddels echter ruim 43.000 mensen gemeld. Dat is een enorme uitdaging. Het kabinet gaat door met de Catshuisregeling, wat onder andere uitgebreide hulp door gemeenten inhoudt, die parallel loopt aan het proces van integrale beoordeling. Bij de afhandeling is vertraging opgelopen die Van Huffelen voor het einde van het jaar wil inlopen. De herijking van de uitvoeringsorganisatie in de zomer heeft als doel het tempo te verhogen en om meer onderscheid te maken in manieren waarop ouders geholpen kunnen worden: kort en snel of uitgebreider. Ze is blij dat gemeenten ouders goed kunnen helpen. Van Huffelen wil zoveel mogelijk mensen meenemen in het herontwerpen van het afhandelingsproces. Ze waakt er echter voor de indruk te wekken dat er een ‘gouden oplossing’ is waarmee iedereen snel is geholpen. Voor herstel, heling, is meer nodig dan geld zoals psychische zorg en de erkenning dat iemand geen fraudeur is.

Voor verbeteringen in het toeslagenstelsel kijkt Van Huffelen met de ministers Ollongren, Koolmees en Van Ark naar mogelijkheden. De Belastingdienst/Toeslagen stuurt nog steeds brieven naar mensen dat ze terug moeten betalen; zo is de huidige wet nu eenmaal. De Dienst doet dat wel op een andere manier dan in het verleden, meer in overleg en er wordt gerappelleerd. De Dienst wil een toegankelijke organisatie zijn. Zo zijn er 150 mensen aangenomen om burgers te helpen met hun toeslagen. Er worden mensen gebeld. En er wordt samengewerkt met gemeenten en andere uitvoeringsorganisaties volgens het ‘er is geen verkeerde deur’-principe. Er komen ook fysieke loketten, op tien plaatsen in het land, waar de Belastingdienst nog niet zit. De eerste is in Terneuzen. De Belastingdienst huist in bij gemeentekantoren.

Minister Hoekstra spreekt ook over zijn persoonlijke contacten met gedupeerde ouders, vooral in de periode toen staatssecretaris Snel was afgetreden en er nog geen opvolgers waren. Hij is het eens met wat Snels [de GL-woordvoerder, om verwarring te voorkomen! red.] zei over uitvoering, van loketten tot brede uitvoering. Hij vindt de voorstellen voor een naam en een telefoonnummer van een behandelend ambtenaar sympathiek en hij wil zien wat er kan, maar vraagt er begrip voor dat zoiets lastig is met automatisch aangemaakte berichten. Het duurt nog een jaar of tien voordat overheidsorganen functioneren met voldoende oog voor persoonlijke omstandigheden. Vertrouwen komt te voet en gaat te paard. In aanvulling op wat Rutte en Van Huffelen hierover zeiden, zegt Hoekstra dat een dag eerder, bij de behandeling van de Voorjaarsnota, ongeveer 800 miljoen beschikbaar is gesteld om veel van dit soort problemen structureel aan te pakken. Daarmee is het niet klaar, maar het is wel een significant bedrag. De basishouding moet gaan over effectiviteit, over rechtdoen aan wat mensen van de overheid, de Staat verwachten en moet niet gaan over efficiency.

Moties In tweede termijn zijn er zestien moties ingediend waarover op donderdag 8 juli is gestemd. Alle moties en de stemmingsuitslagen zijn hier te vinden. Voor gemeenten zijn de volgende van belang: • Motie van de leden Snels en Kat over voldoende capaciteit bij de Autoriteit Persoonsgegevens voor toezicht op algoritmes. Ontraden. Verworpen;

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 9/21

• Motie van de leden Grinwis en Leijten over een telefoonnummer van een ter zake kundige medewerker op alle relevante brieven van overheidsinstanties. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van de leden Inge van Dijk en Kat over onderzoek naar een orgaan dat directe fiscale bijstand kan leveren. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Idsinga c.s. over meer ruimte voor maatwerk en beslissingen door ambtenaren van de Belastingdienst. Oordeel Kamer. Aangenomen.

Commissiedebat Arbeidsmigratie De Tweede Kamer debatteerde op 7 juli met minister Koolmees over arbeidsmigratie. Aanwezig waren: Wiersma (VVD), Van Beukering (D66), Van Kent (SP), Piri (PvdA), Maatoug (GL), Ceder (CU), Simons (BIJ1), Stoffer (SGP) en Peters (CDA).

De VNG benadrukte in haar inbreng voor het debat het belang van certificering van de uitzendbranche, intensivering van handhaving en toezicht en gegevensuitwisseling met o.a. gemeenten en de noodzaak om de aanbevelingen van het Aanjaagteam Bescherming Arbeidsmigranten (‘Cie. Roemer’) zo snel als mogelijk te implementeren. De termijnen die het kabinet in zijn brief van 1 april aangaf vindt de VNG veel te lang. De VNG adviseerde de Kamerleden het onderwerp daarom van de lijst controversiële onderwerpen af te halen.

Algemeen Alle aanwezige Kamerleden maken zich zorgen om het tempo dat het kabinet maakt. Van Kent vroeg zich af of Koolmees zich voldoende realiseerde dat het de Kamer ernst is (o.a. motie c.s. die oproept om aanbevelingen van Roemer zo snel mogelijk te implementeren). Koolmees herhaalde dat implementatie om wetsaanpassingen vraagt, dat zoiets zorgvuldig moet gebeuren en tijd kost. Bovendien is het kabinet demissionair (budgettaire consequenties), vergt het inzet van meerdere ministeries (‘versnipperd’) en uitvoeringsorganisaties (ICT-problemen) en is het onderwerp controversieel verklaard, aldus de minister.

De aanbevelingen van Roemer raken volgens Koolmees ook aan aanbevelingen van Borstlap over de toekomst van arbeid en aan grotere problemen zoals de tekorten op de woningmarkt. Tot slot waarschuwde Koolmees Kamerleden dat het weinig zin heeft om bepaalde zaken met voorrang te behandelen. Het probleem vraagt om een samenhangende aanpak. Voorrang voor de ene maatregel leidt onvermijdelijk tot vertraging voor een andere.

Maatoug stelde daarop voor om als Kamer meer initiatief te nemen en – net als de VNG – om het onderwerp EU-arbeidsmigranten van de lijst van controversiële onderwerpen af te halen. Erg veel bijval kreeg Maatoug overigens niet. Van Kent kondigde een motie aan die het kabinet opnieuw oproept om daadkrachtiger aan het werk te gaan. Het tweeminutendebat dat de SP aanvroeg zal waarschijnlijk na het reces plaatsvinden.

Registratie Wiersma, Van Beukering, Maatoug, Ceder en Stoffer bevragen Koolmees over de registratie van arbeidsmigranten en verwijzen naar vragen van Den Haag, Rotterdam en Westland over een snelle koppeling van de UWV-polisadministratie aan de BRP. Stoffer vindt dat belangrijk omdat mensen

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 10/21

pas recht op ondersteuning vanuit de Wmo (opvang dak- en thuislozen) hebben als mensen vijf jaar zijn geregistreerd. Het kabinet is daarmee bezig maar ook dat kost tijd. Niet in de laatste plaats omdat de ICT-systemen van UWV hiervoor moeten worden aangepast.

Huisvesting Het kabinet ziet er weinig heil in om het advies van Roemer ten aanzien van huisvesting nu al in de wet vast te leggen. Het kabinet houdt het bij de ‘suggestie aan gemeenten’ om dat in de plaatselijke uitwerking van de Omgevingswet op te nemen. Koolmees heeft hiervoor twee argumenten. Het toch al grote tekort aan woningen wordt groter als je nu 15m2 en een eigen kamer verplicht stelt en daarnaast heeft het parlement net een Omgevingswet aangenomen waarin is vastgelegd dat het aan gemeenten is om regels te stellen.

Stoffer en Piri dringen aan op een verbod op huisuitzettingen zolang gecombineerde arbeids - en huisvestingscontracten nog niet verboden zijn. Ook daar ziet het kabinet weinig in. De scheiding tussen bed en brood komt er op termijn maar Koolmees wil liever via de cao’s afspraken maken voor de tussenperiode. Hij gaat hierover in conclaaf met de sociale partners en zal dan ook de suggestie van Ceder bespreken om in ieder geval een opzegtermijn van vier weken in acht te nemen. In het najaar komt het kabinet met een plan voor dakloze EU-arbeidsmigranten.

Certificering van de uitzendbranche en arbeidsomstandigheden Kamer en kabinet herhalen nog maar eens voorstander te zijn van certificering van de uitzendbranche inclusief bestuursverbod, borgsom en kwaliteitseisen. Maar ook dit is niet 1-2-3 geregeld. Het begint volgens Koolmees al bij de vraag ‘wat nu precies een uitzendbureau is’. Verder is de Belastingdienst niet in staat om zogenaamde G-rekeningen te regelen. Er is een wetsvoorstel in de maakt dat waarschijnlijk medio 2022 in consultatie gaat.

Maatoug probeerde de zaak op scherp te zetten door erop te wijzen dat het kabinet wel slachthuizen sluit die dierenrechten schenden maar dat niet doet als de rechten van arbeidsmigranten met voeten worden geschonden. Daarop kon Koolmees melden dat minister Schouten (LNV) en hij binnenkort al een afspraak hebben met vertegenwoordigers van de vleeswerkingssector om het hierover te hebben en dat de Inspectie SZW en NVWA al nauw samenwerken bij het toezicht op deze en andere sectoren.

Handhaving en toezicht Kamer en kabinet zijn het erover eens dat de Inspectie SZW meer capaciteit moet krijgen. Over de snelheid waarmee dat geregeld moet zijn verschillen de meningen. Volgens Koolmees duurt het nog tot 2023 omdat er personeel moet worden geworven en opgeleid. Krapte op de arbeidsmarkt helpt dan niet. Ook gegevensuitwisseling staat op het verlanglijstje van Koolmees maar ook daarvoor geldt dat het tijd kost om het te verwezenlijken…

De minister werkt met de staatssecretaris van Justitie en Veiligheid aan een oplossing voor het gat tussen het bestuurs- en strafrecht. Dat is nodig om beter te kunnen optreden tegen zaken tussen slechtwerkgeverschap (lichte bewijslast en sancties) en arbeidsuitbuiting (zware bewijslast en sancties). Aanpassing van artikel 273f Strafrecht lijkt hiervoor mogelijkheden te bieden. Het kabinet komt in het najaar met een brief over het onderwerp (Voortgangsbrief Mensenhandel).

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 11/21

Vaccinatie en vaccinatiebewijs via DigID Meerdere partijen maken zich zorgen over de vaccinatie van arbeidsmigranten. Maatoug wil van Koolmees weten op welke manier het kabinet gemeenten helpt om arbeidsmigranten te bereiken.

Volgens de minister is er al vanaf het begin van de vaccinatiecampagne volop aandacht voor arbeidsmigranten, is er materiaal in meerdere talen beschikbaar en lukt het om arbeidsmigranten via de RNI te benaderen. Ook DigID is geen belemmering omdat arbeidsmigranten via de helpdesk van Min BuZa en de GGD aan een papieren vaccinatiebewijs kunnen komen. Ceder is er toch niet gerust op; hij stelt vervolgvragen in de tweede termijn.

Van Kent vraagt een tweeminutendebat aan, dat waarschijnlijk na het reces zal plaatsvinden. [Jos Stuart, gemeente Den Haag]

Eerste Kamer

Woningwet De Senaat gaat komende week stemmen over de Woningwet en debatteerde er 6 juli over Eerder had de VNG naar de Tweede kamer aangegeven dat het merendeel van de voorstellen uit dit wetsvoorstel de werking van de Woningwet verbeteren en de uitvoering en omgang met de Woningwet beter maakt en minder lastendruk en kosten geeft. Over de meeste wijzigingen waren de aan het debat deelnemende woordvoerders positief. Echter, één wijziging door een amendement van de Tweede Kamer stuitte bij de Eerste Kamer op grote bezwaren: de mogelijkheid tot het verruimen van de tijdelijke huurovereenkomsten. Dit betekent volgens de leden een verslechtering van de positie van de huurder. Minister Ollongren stelde vast dat de Eerste Kamer in meerderheid voor de wijziging van de Woningwet is, met uitzondering van dit laatste punt. Omdat zij er waarde aan hechtte dat de wijzigingen per 1 januari 2022 kunnen ingaan, zegde zij toe dat ze na aanvaarding van de wet door de Eerste Kamer een reparatiewet naar de Tweede Kamer zou sturen met daarin het voorstel om dat specifieke onderdeel nu niet te doen.

Stemmingen

Dinsdag 6 juli

Tweeminutendebat Duurzaam Vervoer • Motie van het lid Nijboer c.s. over in de showroom communiceren over de gebruikskosten van een auto; • Motie van het lid Bontenbal c.s. over een coördinerende rol bij de ontwikkeling van een concreet plan voor het batterijenecosysteem in Nederland ; • Motie van de leden Bontenbal en Grinwis over een afdwingbaar afbouwpad naar nul CO2- uitstoot in 2030 in de aanbesteding van infraprojecten;

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 12/21

• Motie van het lid over zo spoedig mogelijk een uniforme batterijcheck invoeren.

Tweeminutendebat Lopende en afgeronde zaken vuurwerkdossier • Motie van het lid Palland over de bevoegdheid voor boa's om te handhaven op bezit van illegaal vuurwerk.

Nationaal Groeifonds • 35850-XIX-12 Gewijzigde motie van de leden Van der Lee en Grinwis over bij het voorstel voor de instellingswet Nationaal Groeifonds aangeven hoe om te gaan met de aanbevelingen van het CPB (t.v.v. 35850-XIX-3); • 35850-XIX-4 Motie van het lid c.s. over wet- en regelgeving waarmee gekozen projecten kunnen worden ondersteund; • 35850-XIX-5 Motie van het lid Romke de Jong c.s. over aandachtspunten bij ingediende projectplannen breed delen; • 35850-XIX-6 Motie van het lid Heinen c.s. over aangeven hoe goedgekeurde projecten passen binnen de bredere groeistrategie; • 35850-XIX-7 Motie van de leden Amhaouch en Romke de Jong over aandacht voor het benutten van internationale kansen; • 35850-XIX-8 Motie van de leden Amhaouch en Romke de Jong over de betrokkenheid van regio’s borgen; • 35850-XIX-10 Motie van het lid Grinwis c.s. over periodieke tussenevaluaties.

Donderdag 8 juli

Debat over de Voorjaarsnota 2021 • 35850-4 Motie van het lid Heinen over transparantere besluitvorming over de voorjaarsnota (aangehouden); • 35850-5 Motie van het lid Heinen over verplichte financiële dekking van beleidsvoorstellen (aangehouden); • 35850-9 Motie van het lid Inge van Dijk over geen taken overdragen aan gemeenten zonder bijbehorende financiën; • 35850-10 Motie van de leden Grinwis en Inge van Dijk over structurele compensatie van de woningcorporaties; • 35850-11 Motie van het lid Stoffer over duidelijke kaders voor financieel degelijk beleid ; • 35850-12 Motie van het lid Stoffer over de SPV-bestedingstermijn verlengen naar eind 2022. Alle relevante amendementen zijn verworpen.

Notaoverleg Klimaat en energie • 32813-761 Motie van de leden Erkens en Thijssen over een onafhankelijk onderzoek starten om te komen tot duurzaam staal • 32813-762 Motie van de leden Erkens en Bontenbal over nagaan hoe emissies van geïmporteerde en geëxporteerde elektriciteit worden verwerkt in de nationale Klimaatwet • 32813-763 Motie van het lid Thijssen c.s. over onderzoek naar het versnellen van de bestaande doorlooptijden voor netuitbreidingen

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 13/21

• 32813-767 Motie van het lid Boucke c.s. over een uiterste inspanning om dwangsommen te voorkomen • 32813-768 Motie van de leden Boucke en Erkens over no-regretmaatregelen voor verduurzaming van de industrie • 32813-772 Motie van de leden Bontenbal en Grinwis over gerichte ambitieuze maatwerkafspraken met de twaalf grootste uitstoters • 32813-773 Motie van de leden Bontenbal en Erkens over inzicht in een kostenoptimale energiemix in 2050 • 32813-774 Motie van de leden Bontenbal en Boucke over het PBL vragen om de Klimaat- en Energieverkenning tot 2050 te laten rekenen • 32813-775 Motie van de leden Bontenbal en Thijssen over onderzoeken of een prioriteringskader duidelijkheid kan bieden bij een gebrek aan netcapaciteit • 32813-778 Motie van het lid Teunissen over het niet afbouwen van de salderingsregeling voor zelfopgewekte stroom met zonnepanelen aangehouden • 32813-779 Motie van het lid Van der Lee c.s. over het zo optimaal mogelijk matchen van transitieplannen van de grootste CO2-uitstoters met het bestaande instrumentarium

Tweeminutendebat Klimaat en energie • Download32813-781 Motie van de leden Bontenbal en Amhaouch over technologieën voor het realiseren van negatieve emissies • Download32813-782 Motie van de leden Bontenbal en Grinwis over voorwaarden voor effectieve bijdrage van energiecertificaten aan energiebesparing • Download32813-783 Motie van de leden Bontenbal en Stoffer over het project WarmtelinQ tot een positief besluit brengen • Download32813-784 Motie van de leden Teunissen en Van Raan over bij de herziening van RED II rekenen met de werkelijke uitstoot van houtige biomassa • Download32813-785 Motie van de leden Teunissen en Van Raan over biomassa uitsluiten van toekomstige subsidies voor CO2-vrij regelbaar vermogen • Download32813-786 Motie van de leden Van der Lee en Bontenbal over normering die de uitrol van hybride warmtepompen stimuleert • Download32813-787 Motie van het lid Van der Lee over technologieën voor energie uit water • Download32813-791 Motie van de leden Grinwis en Bontenbal over de voor- en nadelen van een schot voor warmte in de SDE++ in kaart brengen • Download32813-792 Motie van de leden Grinwis en Bontenbal over een verkenning naar buurtbatterijen • Download32813-793 Motie van de leden Grinwis en Stoffer over onderzoek naar de opbrengst van Dynamic Tidal Power-energiedammen in zee • Download32813-794 Motie van het lid Van der Plas c.s. over de potentie van zonnepanelen op vangrails, in wegbermen en op overkappingen in kaart brengen • Download32813-797 Motie van het lid Stoffer c.s. over een innovatieprogramma energie uit water • Download32813-803 Gewijzigde motie van het lid Stoffer c.s. over rekening houden met de systeemkosten van energiebronnen bij de vormgeving van de SDE++-regeling (t.v.v. 32813-798)

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 14/21

• Download32813-802 Motie van de leden Thijssen en Van der Lee over de milieuorganisaties uit Estland betrekken bij het onderzoek naar de productie van biomassa

Tweeminutendebat Verkeersveiligheid • Motie van het lid Geurts over een halvering van het aantal verkeersslachtoffers in 2030 • Motie van het lid Geurts over een pilottraject voor het aangeven van de maximumsnelheid op de matrixborden • Motie van de leden Peter de Groot en Geurts over een onderzoek naar de invloed van andere weggebruikers op de veiligheid van fietsers • Motie van de leden Alkaya en over de ondersteuning door motoragenten bij wielerwegwedstrijden

Tweeminutendebat Externe veiligheid • 28089-191 Motie van het lid Hagen over een uniform systeem over de omvang van milieucriminaliteit en-overtredingen • 28089-192 Motie van de leden Hagen en Boucke over het onderzoek naar gevolgen voor gezondheid en milieu van de verschillende scenario's voor Tata Steel parallel uitvoeren aan de haalbaarheidsstudie naar het FNV plan

Tweeminutendebat Woningbouwopgave • 32847-767 Motie van het lid c.s. over het beschikbaar stellen van vastgoed voor huisvesting van spoedzoekers • 32847-770 Motie van het lid Beckerman c.s. over bij het verlenen van financiële steun eisen dat zeggenschap van bewoners goed geregeld is. • 32847-771 Motie van het lid Den Haan c.s. over onderzoek naar geclusterde woonvormen voor ouderen • 32847-805 Gewijzigde motie van het lid Koerhuis over in de derde tranche van de Woningbouwimpuls bewerkstelligen dat de gemiddelde koopprijs niet hoger is dan de NHG- grens (t.v.v. 32847-773) • 32847-774 Motie van het lid Bromet c.s. over de mogelijkheden uit de Wet voorkeursrecht gemeenten onder de aandacht van gemeenten brengen • 32847-775 Motie van het lid Boulakjar over het beter benutten van de bestaande voorraad woningen • 32847-804 Gewijzigde motie van het lid Van Baarle c.s. over een wettelijke grondslag voor wat als "redelijke borg" en "redelijke borgvoorwaarden" gezien kan worden (t.v.v. 32847- 776) • 32847-777 Motie van het lid Van Baarle over het mysteryguestonderzoek naar discriminatie op de woningmarkt jaarlijks herhalen • 32847-779 Motie van de leden Van Baarle en Beckerman over een toets op discriminatoire beleidsvoornemens bij van rijkswege gefinancierde woningbouwprojecten • 32847-780 Motie van het lid Grinwis over wateropgaven een sturend onderdeel laten zijn bij ruimtelijkeordenings- en woningbouwvraagstukken • 32847-781 Motie van het lid Grinwis over het trekken van lessen uit de bouw van buitendijkse woningen voor het bouwen van binnendijkse woningen

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 15/21

• 32847-782 Motie van het lid Grinwis c.s. over het oplossen van de financiële knelpunten bij de gebiedsontwikkeling Valkenhorst • 32847-783 Motie van het lid Bisschop over tegemoetkomen aan bezwaren tegen meer permanente bewoning van recreatiewoningen • 32847-787 Motie van het lid Jansen over de effecten van verdere verlaging van de wegingsfactor van studieschuld op de leencapaciteit

Tweeminutendebat Voorhang wijziging Bouwbesluit 2012 en het Besluit Bouwwerken leefomgeving in verband met hernieuwbare energie bij ingrijpende renovatie • 32757-181 Motie van het lid Koerhuis over huiseigenaren niet verplichten tot het nemen van hernieuwbare-energiemaatregelen

Tweeminutendebat Wonen en corona • 32847-792 Motie van het lid Koerhuis over het tegemoetkomen van flexwerkers vanwege de coronacrisis • 32847-793 Motie van het lid Koerhuis over in gesprek gaan met de NHG over langer uitstel van hypotheekaflossingen • 32847-794 Motie van het lid Koerhuis over in gesprek gaan met de NHG over hoe schuldsaneerders de overwaarde van woningen kunnen gebruiken na de coronacrisis • 32847-795 Motie van het lid Van Baarle over geen onnodige procedurele hordes bij aanvragen voor huurverlaging op grond van een inkomensdaling • 32847-796 Motie van het lid Van Baarle over de effecten van de kostendelersnorm op de beschikbaarheid van woonruimte • 32847-799 Motie van de leden Boulakjar en Grinwis over de uitkomsten van de inventarisatie van de transformatiebrigades • 32847-801 Motie van de leden Grinwis en Pieter Heerma over varianten voor uitbreiding van het woningwaarderingsstelsel • 32847-802 Motie van de leden Grinwis en Den Haan over obstakels wegnemen om geclusterde woonvormen voor ouderen gemakkelijker te realiseren • 32847-803 Motie van het lid Nijboer c.s. over de uitspraak dat vaste huurcontracten de norm moeten zijn

Debat over de toekomst van de ouderenhuisvesting • Gewijzigde motie van het lid Agema c.s. over een eenduidige, richtinggevende visie op ouderenhuisvesting (t.v.v. 31765-572) • Motie van het lid Agema c.s. over centrale regie op ouderenhuisvesting

Tweeminutendebat Hersteloperatie kinderopvangtoeslag Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over de Hersteloperatie Kinderopvangtoeslagen op 7 juli, de ochtend voor het debat over de Parlementaire ondervragingscommissie, zijn dertien moties ingediend. Op donderdag 8 juli is er over gestemd . De uitslagen van de stemmingen is als volgt: • Motie van het lid Inge van Dijk c.s. over een signalerende rol voor gemeenten in de urgentie van dossiers. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Inge van Dijk c.s. over het initiëren en bevorderen van samenwerking tussen alle betrokken partijen. Oordeel Kamer. Aangenomen;

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 16/21

• Motie van het lid Kat c.s. over het advies van de kinderen en jongeren van gedupeerde ouders overnemen. Appreciatie volgt voor de stemmingen na overleg in het kabinet. Aangenomen; • Motie van het lid Azarkan c.s. over de haalbaarheid van de doelstelling om voor het eind van het jaar 8.300 ouders integraal beoordeeld te hebben. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Azarkan c.s. over de capaciteit van de Commissie Werkelijke Schade. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Azarkan c.s. over de groep van 10.000 ouders een beschikking geven in de zin van de AWB. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Idsinga c.s. over waar nodig prioriteiten stellen en dat duidelijk communiceren aan alle mensen die wachten op herstel. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Grinwis c.s. over een denktank om te komen tot een advies voor een goed uitvoerbare schadeafhandelings- en hersteloperatie. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Alkaya over een regeling voor gedupeerden van andere toeslagen dan de kinderopvangtoeslag. Ontraden. Verworpen; • Motie van de leden Van Raan en Simons over initiatieven uit de groep gedupeerden deze zomer meenemen in de herijking. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van de leden Van Raan en Simons over gesprekken met de culturele sector over het terugbrengen van de menselijke maat bij de Belastingdienst. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van de leden Van Raan en Simons over het benadrukken van ambtelijke ethiek bij de Belastingdienst. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van het lid Nijboer c.s. over het uitwerken van een evenwichtiger voorstel om schulden over te nemen en ouders gelijker te behandelen. Ontraden. Verworpen.

Tweeminutendebat Jeugdbeleid/Huiselijk Geweld en kindermishandeling Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over de Jeugdbeleid/Huiselijk Geweld en kindermishandeling op dinsdag 6 juli, werden dertien moties ingediend. Op donderdag 8 juli is er over gestemd. De moties en de uitslagen van de stemmingen daarover zijn hier te vinden. De uitslagen van moties die voor gemeenten bijzonder van belang zijn is als volgt: • Motie van het lid Kwint c.s. over de escalatieladder herzien. Ontraden. Verworpen; • Motie van het lid Kwint c.s. over een ondergrens aan het landelijk noodzakelijke aantal specialistische plekken. Ontraden. Verworpen; • Motie van het lid Raemakers over het onderzoeken van een fusie van de Raad voor de Kinderbescherming, de gecertificeerde instellingen en Veilig Thuis. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van de leden Peters en Kuiken over een eenduidig minimumtarief en een eenduidige verantwoordingsvorm voor gemeenten. Ontraden. Aangenomen; • Motie van de leden Peters en Simons over van álle partners in de jeugdzorg een constructieve houding verlangen. Oordeel Kamer. Aangenomen; • Motie van de leden Ceder en Simons over partijen uit de praktijk betrekken bij de hervormingsagenda. Oordeel Kamer. Aangenomen.

Tweeminutendebat Criminaliteitsbestrijding en Georganiseerde Criminaliteit/ondermijning Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over Criminaliteitsbestrijding en georganiseerde criminaliteit/ondermijning op donderdag 8 juli, werden vier moties ingediend, waar dezelfde dag over werd gestemd. De uitslagen van de stemmingen is als volgt:

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 17/21

• Motie van het lid Michon-Derkzen over aangeven hoe het Multidisciplinair Interventie Team zich verhoudt tot bestaande diensten. Aangenomen; • Motie van het lid Michon-Derkzen over een coulancekader voor vriend-in-noodfraude. Aangehouden; • Motie van de leden Van Nispen en Alkaya over fors investeren in toezicht op de trustsector; • Motie van het lid Eerdmans c.s. over het intensiveren van de strijd tegen de georganiseerde misdaad. Aangenomen.

Tweeminutendebat Inburgering en Integratie Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over Inburgering en Integratie op donderdag 8 juli, werden twaalf moties ingediend, waar dezelfde dag over is gestemd. De moties en de uitslagen van de stemmingen daarover zijn hier te vinden. De uitslagen van moties die voor gemeenten bijzonder van belang zijn is als volgt: • 331 Motie van het lid Pieter Heerma over lokale initiatieven voor maatschappelijke diensttijd. Aangenomen; • 333 Motie van het lid Simons over een uitgebreid pakket aan maatregelen voor inburgeringsonderwijs. Verworpen; • 334 Motie van het lid Simons over de extra middelen inzetten voor het opvangen van de slecht functionerende inburgeringswet (ondertussengroep). Verworpen; • 335 Motie van het lid Simons over het verhogen van de budgetten voor taalschakeltrajecten. Aangehouden; • 336 Motie van het lid Belhaj over jongvolwassenen in het praktijkonderwijs hun leertraject laten afronden. Aangenomen; • 340 Motie van de leden Ceder en Maatoug over de vrijstelling van de inburgeringsplicht voor jongeren van boven de 18 jaar op het praktijkonderwijs behouden tot 1 januari 2022. Verworpen; • 341 Motie van het lid Ceder over praktische belemmeringen voor nieuwkomers bij het aangaan van werk. Aangenomen.

Tweeminutendebat Discriminatie en Racisme Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over Discriminatie en Racisme op donderdag 8 juli, werden achttien moties ingediend, waar dezelfde dag over is gestemd. De moties en de uitslagen van de stemmingen daarover zijn hier te vinden. De uitslagen van moties die voor gemeenten bijzonder van belang zijn is als volgt: • Motie van het lid Belhaj c.s. over 1 juli 2022 als nationale herdenking en feestdag. Aangehouden; • Motie van het lid Den Haan c.s. over één onderzoek door alle gemeenten naar discriminatie op de woningmarkt. Aangenomen.

Tweeminutendebat Drugsbeleid Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over Drugsbeleid op donderdag 8 juli werden vijf moties ingediend, waar dezelfde dag over is gestemd. De uitslagen zijn als volgt: • Motie van de leden Bikker en Michon-Derkzen over bezit van voorwerpen voor de productie van synthetische drugs effectiever aanpakken. Aangenomen; • Gewijzigde motie van het lid Bikker c.s. over onderzoek naar kanalen waarlangs jongeren aan synthetische drugs komen (t.v.v. 24077-477). Aangenomen;

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 18/21

• Motie van de leden Van Nispen en Sneller over het benadrukken van maatwerk en proportionaliteit in de uitvoering van de Wet Damocles. Aangenomen; • Motie van het lid Van Nispen over onderzoek naar de wetenschappelijke rechtvaardiging van de huidige omgang met typen drugs. Aangenomen; • Motie van het lid Van der Staaij over het strafbaar stellen van lachgas. Ingetrokken tijdens debat.

Tweeminutendebat begroting OCW en WGO Media/Cultuur Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over de Jeugdbeleid/Huiselijk Geweld en kindermishandeling op donderdag 8 juli, werd één motie ingediend, waar dezelfde dag over werd gestemd: • Motie van de leden Rudmer Heerema en Van Nispen over gemeenten wijzen op de wettelijke verplichting van twee uur bewegingsonderwijs per week. Minister Slob meldde al in gesprek te zijn met o.a. de VNG en de Vereniging Sport en Gemeenten. De regeling ligt inmiddels klaar, waarin voor twee jaar geld wordt gegeven. De minister liet het oordeel over de motie aan de Kamer. De motie is aangenomen.

Tweeminutendebat Sportbeleid Bij de plenaire afronding van het commissiedebat over Sportbeleid op donderdag 8 juli zijn zes moties ingediend, waarover dezelfde dag is gestemd. De uitslagen van de stemmingen zijn hier te vinden. De uitslagen van moties die voor gemeenten bijzonder van belang zijn is als volg t: • Motie van het lid Van der Laan c.s. over een sportwet. Aangenomen; • Motie van de leden Van Nispen en Westerveld over een wettelijke verankering van buitenspelen en buitenspeelruimte als verantwoordelijkheid van de (lagere) overheid . Aangenomen; • Motie van het lid Westerveld c.s. over de financiering van sporthulpmiddelen. Aangenomen;

Notaoverleg over ontwikkelingen rondom het coronavirus Op 7 juli was er een notaoverleg over de ontwikkelingen rondom het coronavirus. Er werden tien moties ingediend waarover op donderdag 8 juli werd gestemd. De uitslagen zijn hier te vinden.

Brussel

Slovenië voorzitter Raad van de Europese Unie Sinds 1 juli is Slovenië voorzitter in de Raad van de EU. Daarmee leiden de Slovenen van 1 juli tot en met 31 december de vergaderingen tussen de lidstaten van de Europese Unie. Voor het komende half jaar heeft Slovenië een aantal prioriteiten geformuleerd, welke in het teken staan van een veerkrachtig herstel van Europa uit de COVID-19 pandemie. De prioriteiten zijn: • Verder vormgeven Conferentie over de Toekomst van Europa; • Verbeteren van de positie van de rechtsstaat (rule of law) en dit als centraal thema binnen Europese waarden benadrukken; • Verbeteren van de strategische autonomie van de EU op basis van ervaringen uit de COVID-19 pandemie;

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 19/21

• Verbeteren van de veiligheid van de EU, met name gericht op economisch herstel van de Westelijke Balkan en trans-Atlantische relaties.

Tegelijkertijd vinden in het komende half jaar onderhandelingen plaats over wetgevende EU- voorstellen, bijvoorbeeld in het kader van de Europese Green Deal (Fit for 55-pakket) en het digitale domein (o.a. kunstmatige intelligentie, digitale diensten, eIDAS 2.0). Met het voorzitterschap worden de Slovenen in staat gesteld om een sturende rol te spelen in het politiek en wetgevend beleidsproces in de EU.

Advies duurzame en slimme mobiliteit Robert van Asten, wethouder in Den Haag, presenteerde op 30 juni zijn advies over duurzame en slimme mobiliteit aan het Comité van de Regio’s. Zijn advies is een reactie op de strategie waarmee de Europese Commissie het mobiliteitsdossier koppelt aan de digitale en de energietransitie. In zijn advies gaat Van Asten in op de rol van gemeenten en regio’s in de mobiliteitstransitie. De meeste mobiliteit vindt plaats op het lokale en regionale niveau en veroorzaakt daar CO2-emissies, vervuiling en congestie. Daarom zet Van Asten in op de nabijheid van voorzieningen, het stimuleren van actieve mobiliteit (lopen en fietsen), toegankelijk openbaar vervoer en diverse vormen van micromobiliteit en deelmobiliteit. Dit vergt investeringen in infrastructuur, maar ook een gedragsverandering. Europa kan gemeenten en regio’s helpen in de mobiliteitstransitie. Met regelgeving voor schonere en veilige voertuigen, en ook met veilige uitwisseling van data. Europese fondsen kunnen financiering bieden om te zorgen dat goede ideeën worden gestimuleerd en beter worden verspreid. Dan kunnen regio’s en gemeenten beter van elkaar leren, want zij bezitten de beste kennis. Het adviesrapport komt op een goed moment, want in Brussel wordt druk gesproken over de herziening van het stedelijke mobiliteitspakket. De Europese Commissie wil het gebruik van duurzame mobiliteitsplannen (SUMP) stimuleren, die mooi kunnen aansluiten op de Nederlandse Regionale Mobiliteitsprogramma’s (RMP).

Komende voorstellen Europese Commissie Datum Relevante voorstellen 14 juli Fit for 55 pakket (energiewetgeving). O.a.: - Herziening richtlijn hernieuwbare energie; - Herziening richtlijn energie-efficiëntie; - Herziening richtlijn EU-systeem voor handel in emissierechten (EU ETS); - Herziening verordening inzake landgebruik, verandering in landgebruik en bosbouw (LULUCF); - Herziening CO2-emissiestandaarden voor auto's en bestelwagens. 20 juli Bossenstrategie

Kabinetsappreciaties Europese voorstellen (BNC-fiches) Datum Relevante voorstellen 2 juli Richtsnoeren versterking gedragscode tegen desinformatie

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 20/21

Het Lobbymemo Den Haag & Brussel wordt gemaakt door: Den Haag: Eric de Rijk, Richard van Vliet en Jesse de Jong Brussel: Team Europa

Vereniging van Nederlandse Gemeenten 21/21