State Ballet of Georgia

საქართველოს სახელმწიფო STATE BALLET ბალ ე ტი OF GEORgIA

საბალეტო სეზონის დახურვა Ballet season closing ნინო ანანიაშვილი და საქართველოს სახელმწიფო ბალეტი Nina Ananiashvili and State Ballet of Georgia

გალა-კონცერტი Gala-concert

საბალეტო დასის სამხატვრო ხელმძღვანელი Ballet Company ARTISTIC Director ნინო ანანიაშვილი Nina Ananiashvili

ივლისი JULY 2016 9 19:00 No1(26) 2016

ხუთი საპრემიერო სპექტაკლი ოთხ თვეში – ასე Arabesque დაიწყო განხლებული ოპერის თეატრში საბალეტო Ballet Magazine `arabeski~ Jurnali baletze დასის შემოქმედებითი ცხოვრება და ბუნებრივია, „არაბესკის“ ამ ნომრის მთავარი თემები ამ პრემი- ერებისგან მიღებული შთაბეჭდილებებია.

„გორდას“ აღდგენა და მისი ახალი რედაქცია, რო- გორც დამდგმელი ჯგუფი ფიქრობს, ვახტანგ ჭაბუკი- ანის შემოქმედების, ქართული ბალეტის ისტორიისა და დღევანდელობის უწყვეტობისკენ გადადგმული ნაბიჯია; „გედების ტბის“ და „ფასკუნჯის“ისტორიული სპექტაკლების დადგმა კი კლასიკური საბალეტო მემკვიდრეობისადმი პატივის მიგებაა, რითაც ყო- ველთვის გამორჩეულია ნებისმიერი საბალეტო კომ- პანია. მაგრამ რეპერტუარში მხოლოდ კლასიკა არაა წარმოდგენილი – დაიდგა კილიანის „სარაბანდა“ და სრულად იქნა წარმოდგენილი მისი ქორეოგრაფიის პროგრამა, ნაჩვენები იქნა ბალანჩინის „სიმფონია დო მაჟორი“ და რეპერტუარში აქამდე არსებული ქორეოგრაფის კიდევ ორი ბალეტი.

ივნისის ბოლოს მაყურებელს საბალეტო დასი zaqaria faliaSvilis saxelobis Tbilisis operisa da baletis profesiuli saxelmwifo საერთაშორისო პროექტზე იწვევს – ნინო სურგუ- Teatris sabaleto dasis Jurnali ლაძის საერთაშორისო საქველმოქმედო ფონდი magazine about the Ballet Company of the Tbilisi Z. Paliashvili Opera and Ballet PROFESSIONAL State Theatre „ნატვრის ხე“, თბილისის ოპერის თეატრთან

gamodis weliwadSi orjer Issued twice a year ერთად, მნიშვნელოვან პროექტს ახორციელებს. პროგრამაში ნინო როტას სუიტაზე (ფედერიკო ფე- თეატრის სამხატვრო საბალეტო დასის ლინის ფილმიდან „La Strada“) დადგმული ბალეტი ხელმძღვანელი ხელმძღვანელი იქნება, სადაც ნინო ანანიაშვილი და საბალეტო დავით კინწურაშვილი ნინო ანანიაშვილი დასი მიიღებს მონაწილეობას. ამ და სხვა მნიშვნე- Artistic Manager Artistic Director of ლოვან ამბებზე მომავალ ნომერში მოგითხრობთ. of the Theatre the Ballet Company DAVID KINTSURASHVILI Nina Ananiashvili Five premiere performances in four months – the მთავარი რედაქტორი Editor-in-Chief Ballet Company’s artistic life has been very busy since ილია თავბერიძე Ilia Tavberidze the opening of the renewed Opera Theatre, and this ინგლისური ტექსტების Editor of the English edition of Arabesque will mainly focus on impressions რედაქტორი language content ორსოლია საროსი ORSOLYA SAROSSY gained from our new premieres. ინგლისურად ტექსტები Texts translated თარგმნა to English by The restoration and new choreographic version of მარიამ ჯორჯაძემ MARIAM JORJADZE Gorda is another step taken towards the permanency დიზაინი Design by of Vakhtang Chabukiani’s art and continuation of the ბესიკ დანელიასი BESIK DANELIA rich history of Georgian ballet. New staging of historical ფოტოგრაფი Photographer ballets – like the Firebird and Swan Lake – enriches bal- ლადო ვაჩნაძე LADO VACHNADZE let heritage, and makes every company distinct. How- ever, the repertoire covers not only classical perfor- ნომერში გამოყენებულია ლადო ვაჩნაძის, კახა შარტავას, ჟანეტ ო’კეეფის, გიორგი აბდალაძის ფოტოები. mances – the Company presented Kylian’s Sarabande, as well as his full choreographic program; Balanchine’s This issue features photographs by Lado Vachnadze, Kakha Shartava, Janet O'Keeffe, Giorgi Abdaladze. Symphony in C and two more of his ballets which had already been part of the choreographic repertoire. გარეკანზე: „გორდა“. გიორგი აბდალაძის ფოტო Cover photograph: "Gorda". Photo by Giorgi Abdaladze At the end of June, the Ballet Company invites the audience to experience an important international daibeWda Sps `სეზანში~ Printed by "Cezanne" Ltd project – Nino Surguladze’s international charity fund “Natvris Khe” and the Tbilisi Opera and Ballet Theatre თბილისი 0108, რუსთაველის გამზირი 25 entered into a significant cooperation. The program 25, Rustaveli ave. 0108, Tbilisi, Georgia will cover a ballet based on Nino Rota’s Suite (from ტელ./Tel: +995 32 235 75 03 Federico Fellini’s film La Strada), with the participa- ტირაჟი: 300 tion of Nino Surguladze and the Ballet Company. We will share with you interesting details about the event UDC(uak)792.8 A-70 and further articles in our next edition. ISSN 1512-3294 www.opera.ge მთავარი თემა . LEAD STORY თეატრის გახსნა 04 The Theatre's Grand Reopening

პრემიერა . PREMIERE „გორდა“ 08 “Gorda”

განახლებული „გედების ტბა“ 12 New Production of “Swan Lake” ინტერვიუ პრემიერის წინ . INTERVIEW BEFORE PREMIERE ვლადიმერ სარიშვილი . VLADIMIR SARISHVILI გადაფრენა „ფასკუნჯის“ ბუდეზე 16 Flight Over the Nest of the “Firebird”

პრემიერა . PREMIERE „სარაბანდა“ 28 “Sarabande”

ხსოვნა . MEMORY ტატიანა კუზნეცოვა . TATIANA KUZNETSOVA მარადიული ხსოვნის გამოცდა 32 Examination of Eternal Memory ინტერვიუ . INTERVIEW ვენდი პერონი . WENDY PERRON ნინო ანანიაშვილის 37 ორგზის დაბრუნება ამერიკაში Nina Ananiashvili’s Double Return to the U.S.

42 Ballet News გასტროლი . TOUR

ჯანი ვილანი . GIANNI VILLANI დეგას ტილოებივით მშვენიერი 44 საქართველოს ბალეტი Ballet of Georgia – Gorgeous as Degas’ paintings

ფოტორეპორტაჟი . PHOTO REPORT „ჩვენ მზის შვილები ვართ“ 44 Children of the Sun mTavari Tema Lead Story თეატრის გახსნა The Theatre’s Grand Reopening

30 იანვარს საზეიმოდ გაიხსნა თბილისის ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის ოპერისა და ბალეტის განახლებული თეატრი.

On January 30, 2016 the Tbilisi Z. Paliashvili Opera and Ballet Theatre officially reopened.

4 Arabesque N26 ექვსწლიანი პაუზის შემდეგ განახლებულმა თეატრ- მა პირველი წარმოდგენა გამართა. როგორც დიდი ხნით ადრე იყო ცნობილი თეატრი მაყურებელს ზაქარია ფალიაშვილის „აბესალომ და ეთერის“ ახალ დადგმას შესთავაზებდა. სწორედ ამ ოპერის პრემიერით გაიხსნა განახლებული თეატრი. „აბესა- ლომ და ეთერის“ ახალი დადგმის რეჟისორია გიზო ჟორდანია; მხატვარი გოგი ალექსი-მესხიშვილი, ქო- რეოგრაფი – ილიკო სუხიშვილი; წამყვანი პარტიები შეასრულეს მსოფლიოში აღიარებულმა ქართველმა მომღერლებმა – ლადო ათანელმა (მურმანი) და თამარ ივერმა (ეთერი), რომლებიც თეატრმა სპეცი- ალურად ამ საპრემიერო სპექტაკლისთვის მოიწვია. აბესალომის პარტია თეატრის წამყვანმა სოლისტმა

After six years, the first performance was presented at the renovated theatre. As it had been known long before, the theatre presented a new production of Zakaria Paliashvili’s Abesalom and Eteri. Abesalom and Eteri was directed by Gizo Jordania; the production designer was Gogi Alexi-Meskhishvili, the choreographer was Iliko Sukhishvili. The leading roles were performed by world-renowned Georgian performers – Lado Ataneli (Murman) and Tamar Iveri (Eteri) who were invited especially for this premiere. Abesalom’s part was performed by leading soloist of the theatre, Teimuraz Gugushvili. The performance was conducted by Zaza Azmaiparashvili.

Before the beginning of the performance, the Red and Blue Halls of the theatre held an exhibition of Abesalom

Arabesque N26 5 თეიმურაზ გუგუშვილმა შეასრულა. სპექტაკლს ზაზა აზმაიფარაშ- ვილი დირიჟორობდა.

სპექტაკლის დაწყებამდე, თეატრის წითელ და ცისფერ დარბაზებ- ში გამოფენილი იყო „აბესალომ და ეთერის“ კოსტიუმები, პარტი- ტურები და სხვა ისტორიული დოკუმენტები, თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის ისტორიის ამსახველი მასალები.

ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის შენობის რემონტი 2010 წელს დაიწყო (პროექტის მთავარი არქიტექტორი – ლერი მეძმარიაშვილი). პროექტი ითვალისწინებდა თეატრის სრულ აღდგენით-სარესტავრაციო სამუშაოებს. შენობას ჩაუტარდა შიდა და გარე სარესტავრაციო სამუშაოები, მათ შორის: გამაგრდა ფუნდამენტი, სახურავი ფურცლოვანი სპილენძით გადა- იხურა, განახლდა და ამავდროულად პირვანდელი სახე შეუნარჩუნ- და ოპერის თეატრის ფასადსა და ინტერიერს; სრულიად შეიცვალა პრემიერ-მინისტრი გიორგი კვირიკაშვილი Prime Minister Giorgi Kvirikashvili სცენის ზედა და ქვედა მექანიზაცია; გაფართოვდა საორკესტრო

თეატრის სამხატვრო ხელმძღვანელი დავით კინწურაშვილი Artistic Director of the Theater Davit Kintsurashvili

and Eteri’s costumes, musical scores and other historical documents, materials covering the history of the Tbilisi Opera and Ballet Theatre.

The restoration of the Tbilisi Z. Paliashvili Opera and Ballet Theatre began in 2010 (under the supervision of chief architect Leri Medzma- riashvili). The project covered full rehabilitation and renovation works. The building underwent internal and external renewal works, including: foundation strengthening, roof covering with copper foil, restoration of the facade and interior of the Opera Theatre, in line with its original look; top and bottom mechanization of the stage was completely changed; the orchestra pit was expanded; modern video, audio, intercom and lighting systems were installed; internal and external networks were fully improved; the halls were refur-

6 Arabesque N26 ორმო; დამონტაჟდა ულტრათანამედროვე ვიდეო, აუდიო, ინტერკომი და განათების სისტემები; სრულიად შეიცვალა შიდა და გარე ქსელები; რესტავრირება გაუკეთდა და ხელახლა მოოქროვდა დარბაზი; თეატრი სრულად აღიჭურვა უმაღლესი კლასის ინსტრუმენტებით (მათ შორისაა ორი დიდი საკონცერტო სტეინვეის როიალი); სრული რესტავრაცია ჩაუტარდა დარბაზში მაყურე- ბელთა სკამებს;

რესტავრაცია ჩაუტარდა ნოდარ ერგემ- ლიძის დიზაინით შექმნილ, ავსტრიული ბროლით დამზადებულ 600 ნათურიან ჭაღს; საერთო ჯამში, ჭაღის და მთლიანად თეატრის განათების სისტემას აკლდა დაახლოებით 12 000 ერთეული ბროლის დეტალი. იგივე მონაცემების ბროლი ფონ- დმა ,,ქართუმ“ კომპანია „სვაროვსკისაგან“ შეიძინა, მოხდა ამ დეტალების სპეციალუ- რი შეკვეთა და დამზადება.

თეატრი სრულად აღიჭურვა ახალი ავეჯითა და კომპიუტერული ტექნიკით; გადაკეთდა ჯანსუღ კახიძის სახელობის სარეპეტიციო დარბაზი (მოეწყო მცირე სცენა და საორ- კესტრო ადგილი); თეატრს დაემატა ღია ვერანდები და საგამოფენო სივრცე. მსახი- ობებისთვის გაკეთდა ახალი საგრიმიორო- ები, ანტრაქტების დროს დასასვენებელი დარბაზი, თანამშრომლებისათვის აშენდა სასადილო; გაფართოვდა და რეაბილიტა- ცია ჩაუტარდა თეატრის მიმდებარე სკვერს.

თეატრი განათების და გახმოვანების უახლესი აპარატურით აღიჭურვა. თბი- „აბესალომ და ეთერი“ ლისის ზაქარია ფალიაშვილის სახელობის AbEsalom and Eteri ოპერისა და ბალეტის თეატრის სცენას ახლა ისეთი ტექნიკური შესაძლებლობები bished and gold-plated; the theatre is now furnished with first-class აქვს, რომლითაც არაფრით ჩამოუვარდე- instruments (including two Steinway concert grand pianos) and the ბა მსოფლიო დონის საუკეთესო ოპერებს. auditorium’s chairs for spectators were restored. სარემონტო სამუშაოები ექვსი წლის გან- მავლობაში მიმდინარეობდა. ოპერისა და The Tbilisi Z. Paliashvili Opera and Ballet Theatre is now equipped ბალეტის თეატრის აღდგენა და რესტავრა- with brand new lighting and sound systems, taking its place among ცია, როგოც ფონდი „ქართუ“ აცხადებს, 40 the world’s top Opera Theatres. მილიონ დოლარამდე დაჯდა. The restoration works took 6 years and according to “Kartu” Fund, საქართველოს კულტურისა და ძეგლთა cost 40 million US dollars. დაცვის სამინისტროს ინიციატივითა და მხარდაჭერით, გერმანულ კომპანიაში By the initiative of the Ministry of Culture and Monument Protection „გერიეცი“, სერგო ქობულაძის ესკიზის of Georgia, German company “Gerriets” printed the theatre’s curtain, მიხედვით, თეატრის ფარდა დაიბეჭდა. based on Sego Kobuladze’s sketch.

Arabesque N26 7 premiera Premiere

„გორდა“ Gorda

თუ ჭაბუკიანის Video recordings „ლაურენსია“ და of Chabukiani’s „ოტელო“ კინოკა- Laurencia and Othello მერამ აღბეჭდა და are still kept today, შეგვიძლია დღესაც, therefore, after de- ათეული წლების cades, we have been შემდეგ, ვიცოდეთ familiar with those რას წარმოადგენ- ballets. However, we და ქორეოგრაფის possess only short ეს ბალეტები, footages of Gorda. „გორდას“ შესახებ One of the unique მხოლოდ მწირი recordings is Gorda’s ვიდეომასალა variation by Zurab შემოგვრჩა. ერთ- Kikaleishvili, filmed at ერთი უნიკალური the Bolshoi Theater ჩანაწერი გახლავთ in the 1950’s. All other ზურაბ კიკალიშ- details are kept in ვილის მიერ the memories of შესრულებული Vakhtang Chabukiani გორდას ვარიაცია. and the genera- იგი 50-იან წლებში, tions of dancers „ბოლშოი“ თეატრ- who followed. Zura ში გამართული Kikaleishvili was the ერთ-ერთი კონ- last to restore the ცერტის დროს არის ballet at the Tbilisi გადაღებული. სხვა Opera Theatre in 1995. ყველაფერი ბალე- Yet, some suggest ტის შესახებ ჭაბუ- that his version was a კიანის და შემდეგი redaction that altered

888 Arabesque N26 ირემა – ნინო სამადაშვილი, გორდა – იგორ იებრა Irema – Nino SamAdashvili, Gorda – Igor Yebra თაობის მოცეკვა- ჩატარება მოუხ- some parts of the ვეების მეხსიერებას და. story. Gorda required შემოუნახავს. სულ editing this time as ბოლოს ბალეტი ვახტანგ ჭაბუკიანის well, for the fourth თბილისის ოპერის ბალეტის ახალი time. Instead of 4 acts თეატრში 1995 წელს რედაქციის წარ- and 10 pictures, the ზურა კიკალიშვილ- მოდგენა განახ- new choreographic მა აღადგინა. თუმცა ლებული ოპერის version is completed ამბობენ, რომ მასში თეატრში პირველი in two acts and is ზოგი რამ გადაკე- საბალეტო პრე- more similar to the თებული და შეკვე- მიერა გახლდათ. original. ცილი იყო. „გორ- დავით თორაძის დას“ ამჯერადაც, მუსიკაზე, ორმოქ- The new choreo- მეხუთე აღდგენის მედებიანი ბალეტის graphic version of დროსაც, დასჭირ- დადგმიდან 67 წლის Vakhtang Chabuki- და შეკვეცა. ოთხი შემდეგ, თეატრში ani’s ballet was

the first premiere performance at the renovated Tbilisi Opera and Ballet Theatre. After 67 years after staging the two-act ballet based on Davit To- radze’s score, Nina Ananiashvili decided to restore the ballet. It’s difficult to be მოქმედების და 10 მისი აღდგენა ნინო creative and free სურათის ნაცვლად ანანიაშვილმა რამ- while staging a piece ახალი რედაქცია დენიმე წლის წინ by a choreographer ორი მოქმედები- ჩაიფიქრა. თუმცა such as Vakhtang საგან შედგება და ძნელია ბოლომდე Chabukiani. So, the როგორც ამბობენ, იყო ორიგინალური choreographic “text”, ორიგინალთან და თავისუფალი, plot and action de- უფრო მიახლო- როცა საქმე ისეთი velopment remained ებულია. საამისოდ ქორეოგრაფის ნა- unchanged. New ex-

დამდგმელ ჯგუფს მუშევრის თავიდან pressive forms have ირემა – ნინო სამადაშვილი დიდი სამუშაოს დადგმას ეხება, been applied in this Irema – Nino Samdashvili

Arabesque N26 9 როგორიც ვახტანგ ცა ზოგჯერ მოცეკვა- performance though Two different casts ჭაბუკიანი იყო. ვეს ეტყობოდა, რომ – for example, video performed Gorda ამიტომ, ბალეტის მისთვის არც თუ ისე animation is used to at the premiere ქორეოგრაფიულ ადვილი დასაძლევი illustrate the scene day. Igor Yebra – ტექსტში მნიშვ- აღმოჩნდა ქართუ- of the fight of the ea- principal soloist at ნელოვანი ჩარევა ლი ცეკვის ელე- gle and hawk, which Bordeaux Opera and არ მომხდარა. მენტები, რომელიც is an integral part Rome Opera, was სპექტაკლში ახალი ბევრია გორდას of the performance. specially invited to გამომსახველო- პარტიაში. დავით Animation appears perform Gorda’s ბითი ფორმებია ანანიაშვილის გორ- in several other part. His moves დამატებული. და უფრო გახსნი- ballet scenes, too. were energetic; მაგალითად, არ- ლი, დინამიური და however, it was წივისა და მიმინოს გამომსახველეობი- Still, the core of clear that he faced ორთაბრძოლის თი შტრიხებით იყო the ballet is the difficulties over- სცენის საილუსტრა- მდიდარი. choreography, coming the many ციოდ ვიდეოანიმა- variations and Georgian dance ციაა მომზადებული, ირემა ნინო duets performed by elements in Gorda. რომელიც პროექ- სამადაშვილმა და principal characters, David Ananiashvili’s ტორის საშუალებით ეკატერინე სურმა- typical Georgian Gorda was more დეკორაციაზეა ნაჩ- ვამ იცეკვეს. მათ ამ and oriental dances, open, dynamic and ვენები და სპექტაკ- როლის შესრულე- mise-en-scenes. expressive. ლის შემადგენელ ბისას უკვე გამოარ- ნაწილს წარმოად- ჩევთ საკუთარი Irema’s part was გენს. ანიმაცია ინდივიდუალური performed by Nino ბალეტის კიდევ ხელწერა და ხასი- Samadashvili and რამდენიმე სცენაში ათის თავისებურე- Ekaterine Surmava, გვხდება. ბა. ირემა ტექნიკუ- who have their own რად არაა ძალიან distinct characters მაგრამ ბალეტში რთული პარტია, and individual styles. მთავარი მაინც თუმცა მასში ბევრია Irema’s part is tech- ქორეოგრაფიაა, ემოცია, რაც სამსა- nically challenging to მთავარი გმირების ხიობო ოსტატობას perform, as it involves მიერ შესრულებუ- მოითხოვს. ახალ- demonstration of ლი ვარიაციები და გაზრდა სოლისტებ- emotions, which re- დუეტები, სახასიათო მა შეძლეს თავისე- quires artistic talent. ქართული და აღმო- ბურად გამოეხატათ The young soloists სავლური ცეკვები, ირემას სიხარული succeeded to express მიზანსცენები. და მისი წუხილიც, Irema’s joy, as well as რასაც ფინალურ sadness. საპრემიერო სცენაში ბედნიერი სპექტაკლებზე დასასრული აქვს. Javara’s part is „გორდას“ ორი one of the critical შემადგენლობის ბალეტის მთავა- parts in the ballet. შესრულება ვნახეთ. რი ხაზი ჯავარას The choreographer გორდას როლზე როლზე გადის. regards her part სპეციალურად ქორეოგრაფსაც as a dramaturgical მოწვეული იგორ მისი პარტია მო- anchor point of the იებრა – ბორდოს ფიქრებული აქვს performance. Ja- და რომის ოპერის როგორც სპექ- vara’s variations and წამყვანი სოლისტი, ტაკლის მთავარი duets are challeng- შეეცადა ენერგი- დრამატურგიული ing in both acts and ულად ეცეკვა, თუმ- ღერძი. ჯავარას require an excep-

ჯავარა – ლალი კანდელაკი 10 Arabesque N26 Javara – Lali Kandelaki ვარიაციები და საინტერესო არ tional performance. დუეტები ორივე აღმოჩენილიყო. Once more, Lali Kan- მოქმედებაში როგორც ნინო delaki proved her საკმაოდ რთულია ანანიაშვილმა პრე- professional talents. და განსაკუთრე- მიერის წინ განაც- Nutsa Chekurash- ბულ შესრულებას ხადა – „გორდას“ vili proposed an მოითხოვს. ლალი აღდგენას თეატრში interesting solution კანდელაკმა ამ სიმბოლური მნიშვ- to Javara’s role. როლში კიდევ ნელობა ჰქონდა. ერთხელ აჩვენა „გვინდოდა, რომ The main goal of მისი პროფესიული თეატრს ახალი Gorda’s Production ოსტატობა. საინტე- რესოდ შემოგვთავ- ზა ჯავარას როლის გადაწყვეტა ნუცა ჩეკურაშვილმა.

„გორდას“ დამდ- გმელი ჯგუფის (დამდგმელი მხატვარი – დავით მონავარდისაშვი- ლი, კოსტიუმების მხატვარი – ანა კალატოზიშვილი, განათების რეჟი- სორი – კონგშაუგ ჯესტერ გარდე) მიზანს მაყურებ- ლისთვის განახლე-

ნინო ანანიაშვილი, ლექსო თორაძე პრემიერის შემდეგ Nina Ananiashvili, Lexo Toradze after the premiere

ბული, ახლებურად სიცოცხლე ჭაბუკი- Team (Production as a ballet staged six a fresh start and, at დანახული სპექ- ანის მემკვიდრე- Designer: Davit decades ago might the same time, keep ტაკლის დაბრუნება ობასთან ერთად Monavardisashvili, not be engaging for Vakhtang Chabuki- წარმოადგენდა, დაეწყო. ადამიანი, Costume designer: today’s audience. As ani’s heritage alive. რადგან ექვსი რომელმაც ქართუ- Ana Kalatozishvili, Nina Ananiashvili The person who ათეული წლის წინ ლი ბალეტის ისტო- Lighting Director: mentioned prior to created Georgian დადგმული ბალეტი რია და საუკეთესო Kongshaug Jesper the premiere: “Stag- ballet history and ზუსტად იმ ფორმით ტრადიციები შექმნა Garde) aimed to ing Gorda carries a established the best მაყურებლისთვის ამას ნამდვილად present a restored, symbolic meaning. traditions really დღეს შეიძლება იმსახურებს.“ revived performance, We wanted to make deserves it.“

Arabesque N26 11 premiera Premiere

განახლებული „გედების ტბა“ New Production of Swan Lake

12 Arabesque N26 ოდეტა – ნინო სამადაშვილი, პრინცი ზიგფრიდი – ფილიპ ფედულოვი OdetTE – Nino Samadashvili, „გედების ტბის“ ყოველი ახალი დადგმა Prince Siegfried – Philip Fedulov განსაკუთრებულ ინტერესს იწვევს. ორი საუკუნეა საბალეტო თეატრის სიმბოლოდ მიჩნეული ჩაიკოვსკის მუსიკა და პეტიპა- ივანოვის ქორეოგრაფია ბევრჯერ გამხ- დარა ინტერპრეტაციისა და გადაკეთება – რეკონსტრუქციის საგანი. თუმცა დღემდე ვერავინ მოახერხა ივანოვის თეთრ სცენებ- სა და პეტიპას შავი გედის პა დე დეზე უფრო გენიალური ქორეოგრაფიის მოფიქრება. ამიტომ, ბალეტის ახალ რედაქციებში უმეტესად სახასიათო ცეკვების და სცენების შეცვლა ხდება, თუ არ გავითვალისწინებთ იმ ქორეოგრაფთა ორიგინალურ დადგ- მებს, რომლებმაც ამ ბალეტის წაკითხვა სრულიად ორიგინალურად შეძლეს.

თბილისის ოპერის თეატრის სცენაზე, ბოლო ათი წლის მანძილზე, „გედების ტბის“ მეორე, ახალი რედაქციის დადგმა განხორციელდა. წინაც და ახლანდელიც ალექსეი ფადეეჩევს ეკუთვნის. 2005 წლის დადგმაში ქორეოგრაფმა პირველი და ბოლო სურათების კლასიკური ვერსი- ებისგან განსხვავებული ინტერპრეტაცია შემოგვთავაზა. მოქმედება საბალეტო Each new production of Swan Lake is კლასის დარბაზში იწყებოდა და მთავრ- exceptionally attention-grabbing. Regarded დებოდა, ოდეტასა და ზიგფრიდის სიყვა- as a symbol of Ballet Art for two centuries, რულის ისტორია კი ბალეტის სოლისტი Tchaikovsky's music and Petipa-Ivanov’s მამაკაცის სიზმრად იყო წარმოდგენილი. choreography are commonly considered as subject to different interpretation and mod- ახალ რედაქციაში, რომლის პრემიერა ernization. Yet, nobody came up with more 11 მარტს შედგა, ფადეეჩევმა გადაწყვიტა brilliant choreography than Ivanov’s white თხრობის სწორედ ეს ფორმა შეეცვალა. scenes and Petipa’s Black Swan pas de ბალეტი სამეფო სასახლის ბაღში იწყე- deux. Therefore, new choreographic versions ბა, სადაც პრინცის სრულწლოვანებას mostly revise character dances and ballet აღნიშნავენ; ხოლო ისტორია მთავრდება scenes, not taking into account the innova- ტბის პირას, სადაც ბოროტი ჯადოქრის tive productions of choreographers who read მიერ მოჯადოებული ოდეტა ისევ მშვენიერ the ballet in a completely original way. ქალწულად გადაიქცევა. „სიყვარული In the last ten years, the Tbilisi Opera and Ballet Theatre presented two new choreographic versions of Swan Lake. Both productions belong to Alexei Fadeyechev. In 2005, the choreographer introduced a different interpretation of the first and the last scenes. The action started and finished in the ballet class, Siegfried and Odette’s love story was presented as a dream of the principal male dancer.

Fadeyechev decided to change the form of the narrative in the new edition, premiered on

Arabesque N26 13 იმარჯვებს“ – ასეთი ფინალი აქვს სპექტაკ- ოდეტა – ეკატერინე სურმავა, პრინცი ზიგფრიდი – ლის ლიბრეტოს, „გედების ტბის“ უმეტესი ფრენკ ვან ტონგერენი OdetTE– Ekaterine Surmava, რედაქციების მსგავსად. Prince Siegfried – Frank Van Tongeren

საპრემიერო სპექტაკლზე ოდეტასა და ოდილიას პარტია დასის ორმა ახალგაზრ- და სოლისტმა იცეკვა. მთავარი პარტიების ასეთი გაყოფა ძველი საიმპერატორო საბალეტო თეატრის ტრადიციაა. მას შემ- დეგ დიდი დრო გავიდა და ოდეტასაც და ოდილიასაც დღემდე ერთიდაიგივე პრიმა- ბალერინა ცეკვავს. საინტერესო ინტრიგაც სწორედ ამაშია – როგორ მოახერხებს ბალერინა ორი სრულიად განსხვავებუ- ლი სახის წარმოჩენას და გარდასახვას. საბალეტო დასში კი ეს გადაწყვეტილება არა ძველ საბალეტო ტრადიციებთან დაბ- რუნების სურვილით, არამედ ახალგაზრდა სოლისტების შესაძლებლობათა გათვა- ლისწინებით მიიღეს.

ოდეტა-ოდილიას პარტია ნებისმიერი ბალერინასათვის ოცნების როლია და ამავდროულად საუკეთესო საშუალებაა მათი ტექნიკური და სამსახიობო შესაძ- March 11, 2016. The ballet begins in the garden ლებლობების გამოსავლენად. მართალია of the royal palace, where the prince’s coming ეკატერინე სურმავასა და ნინო სამადაშ- to age is celebrated; and the story ends by the ვილისთვის „გედების ტბაში“ გამოსვ- lakeshore, where beautiful Odette, enchanted ლა არ ყოფილა სადებიუტო, მათ მაინც by the evil sorcerer, turns into a girl again. ეტყობოდათ რომ შინაგანად ღელავდნენ. "Love wins" – is the ending of the libretto. ეკატერინე სურმავა (ოდეტა) ლამაზი ფაქ- ტურითა და ხელების მშვენიერი მიმოხვ- At the premiere, Odette’s and Odile’s roles რით ცდილობდა პრინცისთვის (ფრენკ ვან were performed by two young soloists. Such ტონგერენი) მოეთხრო საკუთარი ტრაგი- ნინო მახაშვილი, division of roles is part of the old tradition კული ბედის შესახებ. ნინო სამადაშვილი ჯონ აბენანტი, ფრენკ ვან ტონგერენი, of the Imperial Ballet Theatre. Nowadays, (ოდილია) კი შეეცადა ენერგიული ყოფი- ლანა მღებრიშვილი Nino Makhashvili, the Odette-Odile parts are performed by the ლიყო. თუმცა ბალერინამ მეორე დღეს, John Abenanty, Frank Van Tongeren, same ballerina. And here is the interesting შემდეგ საპრემიერო სპექტაკლზე, ოდეტა- Lana Mghebrishvili intrigue – the metamorphosis of a ballerina presenting two contrasting characters. The decision was made by the Ballet Company not due to inclination towards old traditions, but considering the skills of young soloists.

Odette-Odile is dream role for every ballerina and in the meantime, the best opportunity to present their technical and artistic capabili- ties. Despite the fact that it was not a debut performance neither for Ekaterine Surmava, nor for Nino Samadashvili, their tension was noticeable. Ekaterine Surmava (Odette) with her gorgeous moves and tender nature tries

14 Arabesque N26 ოდილიას პარტია მთლიანად იცეკვა და ტექნიკურად უფრო გამართულად.

ბალეტის ახალ რედაქციაში მრავლადაა სახასიათო ცეკვები და კლასიკური ვარი- აციები. პირველი მოქმედების ცნობილი პა დე ტრუა გადაკეთებულია ოთხი მოცეკვა- ვისთვის, რომელშიც პრინცი ზიგფრიდიც მონაწილეობს. პრინცის ქორეოგრაფიული ტექსტი ზოგადად გაზრდილია. დამატე- ბულია ახალი პერსონაჟები, ნადირობის სცენაში ზიგფრიდს მეგობრებთან ერთად უწევს გამოსვლა. თითქმის უცვლელია ბოროტი ჯადოქრის – როტბარტის პარტია.

ამ ბალეტის გარეშე წარმოუდგენელია აკადემიური საბალეტო დასი. ამიტომ გახდა აუცილებელი „გედების ტბის“ ახალი რედაქციის დადგმა, რადგან მას ყოველთ- ვის ჰყავს მაყურებელი.

to tell her tragic story to the Prince (Frank van როტბარტი – დავით ანანელი Tongeren). Nino Samadashvili (Odile) strived Rothbart – Davit Ananeli to be energetic. On the following day, the ballerina performed both Odette and Odile in a technically flawless way.

The new choreographic version includes many characteristic dances and classical variations. The famous pas de trois in first act is restructured for four dancers, where Prince Siegfried participates as well. In this manner, the choreographic text for the Prince is increased. New characters are added, Prince Siegfried comes together with friends in the hunting scene. Rothbart, the evil sorcerer’s dances are almost unchanged.

The Academic Ballet Company is unimag- inable without this ballet. For this reason, it became crucial to stage a revised choreographic version of Swan Lake, as it always has its spectators.

Arabesque N26 15 interviu premieris win Interview before premiere გადაფრენა „ფასკუნჯის“ ბუდეზე Flight over THE nest of „ the “Firebird ვლადიმერ სარიშვილი By Vladimir Sarishvili

16 Arabesque N26 „ამიერიდან ამ ზღაპრის ნახვა თბი- "Now, in Tbilisi, the tale will come ლისშიც შეგეძლებათ“ – თქვა სტრა- true" – said Andris Liepa in a bliss at a ვინსკი-ფოკინი-გოლოვინი/ბაკსტის press conference just minutes before „ფასკუნჯის“ გენერალური რეპეტიციის the dress rehearsal for The Firebird წინ, ბლიც-პრესკონფერენციაზე, სა- by Stravinsky-Fokine-Golovin/Bakst. ხელგანთქმულმა მოცეკვავემ ანდრის Andris Liepa, the renowned dancer ლიეპამ, რომელსაც ამ სპექტაკლის reconstructed the ballet. რეკონსტრუქცია ეკუთვნის. A couple of days before the premiere, პრემიერამდე რამდენიმე დღით ადრე Mrs. Tamar Modebadze, press secre- ნინო ანანიაშვილის პრეს-მდივან- tary of Nina Ananiashvili, and I had a თან, თამარ მოდებაძესთან, ერთად რუსეთის სახალხო არტისტს ანდრის meeting with Andris Liepa, People's ლიეპას შევხვდით. საუბარი ნახევრად Artist of Russia. The interview was ჩაბნელებულ დარბაზში, კაშჩეის სამე- recorded in the half-light of the hall, ფოს დეკორაციის მკრთალი განათე- with a little glow from decorations of ბის ფონზე, იწერებოდა. Kashchei’s kingdom.

Arabesque N26 17 ანდრის, წარმოუდგენელია, რომ Andris, it’s unlikely that you have brought „ფასკუნჯი“ საქართველოში თქვენი "Firebird" in Tbilisi regardless of personal პირადი განწყობიდან გამომდინარე არ preferences. I have reviewed the video ჩამოგეტანათ. თქვენთან შეხვედრამდე recording of the ballet "The Return of the გადავხედე ფილმ-ბალეტს „ფასკუნჯის Firebird" before meeting with you... I was დაბრუნება“ ... დიდი შთაბეჭდილება truly impressed... მოახდინა. Of course, I didn’t bring this project to Tbilisi რა თქმა უნდა თბილისში ეს პროექტი შემ- just accidentally. Nina created an immortal თხვევით არ ჩამომიტანია. ნინომ შექმნა character of the Firebird, as Galina Ulanova ფასკუნჯის საეტაპო სახე, ისევე, როგორც did in Juliet’s role, or Mario del Monaco as გალინა ულანოვამ საეტაპო ჯულიეტა ან Othello in the opera by Giuseppe Verdi. მარიო დელ მონაკომ ოტელო ვერდის ოპერაში. "Reconstruction of the play" in your understanding is a "reanimation"? Or, „სპექტაკლის რეკონსტრუქცია“ თქვენ- maybe – “restoration"? თვის მისი რეანიმაციაა თუ ვთქვათ, რესტავრაცია? It’s a combination of both. But not modern- ization. Mikhail Fokine’s concept is trans- უფრო ზუსტად ნაზავი. თუმცა არა მოდერ- ferred to the stage in full accordance with his ნიზაცია. მიხაილ ფოკინის კონცეფცია idea, his interpretation, which literally "blew სცენაზე მისი ორიგინალურ ვერსიით არის up" the admiring Parisian public more than a წარმოდგენილი. ეს მისი „ფასკუნჯია“, century ago... რომელმაც ერთი საუკუნის წინ, პარიზის პუბლიკა აღაფრთოვანა. Saying in today’s fashionable language, it was a system-creating phenomenon დღეს მიღებული სიტყვებით რომ in the history of ballet. I feel a strange ვთქვათ, ბალეტის ისტორიაში ეს sense of being part of that distant era იყო სრულიად ახლებური მოვლე- – in fact, the stage is decorated with ნა. ვუყურებ სპექტაკლს და თითქოს scenography by Alexander Golovin and იმ ეპოქაში თანაცხოვრების უცნაური Leon Bakst... And they displayed a cre- შეგრძნება მეუფლება – სცენაზე ხომ ative concept of the artists’ association ალექსანდრ გოლოვინისა და ლეონ "World of Art", which found the priority ბაკსტის დეკორაციებია. მათში ასახუ- and origin of the personal aesthetic in ლია მხატვართა გაერთიანების „მირ painting and drawing. ისკუსტვას“ შემოქმედებითი კონცეფ- ცია, რომელთათვისაც უპირატესი იყო That's right; these decorations were created პიროვნულ-ესთეტიკური საწყისები by Alexander Golovin for the premiere in ფერწერასა და გრაფიკაში. "Grand Opera" Paris.

მართალი ბრძანდებით, ეს დეკორაციები And the Ballet Enterprise – the brainchild of ალექსანდრ გოლოვინმა „გრანდ ოპერის“ "Russian Seasons"; the soul, the brain and პრემიერისთვის შექმნა და თავიდან ბო- the "engine" of a great cultural figure, Sergei ლომდე ეს საბალეტო შედევრი „რუსული Diaghilev, admired by the artistic world of სეზონების“ შვილობილია, რისი სულის Europe, and shortly by the other side of the ჩამდგმელიც სერგეი დიაგილევი გახლ- Atlantic, too... დათ. „ფასკუნჯმა“ აღაფრთოვანა ევროპის სახელოვნებო წრეები, მოგვიანებით კი Mikhail Fokine was in fact one of the first მთელი მსოფლიო. who implemented the ideas expressed in the 18th century by Jean-Georges Noverre, and მიხაილ ფოკინი ხომ ერთ-ერთი created a trinity of dance, music and visual პირველი იყო, რომელმაც რეალობად arts...

18 Arabesque N26 აქცია იდეები, რომლებიც ჯერ კიდევ მეთვრამეტე საუკუნეში ჟან ნოვერს გაუჩნდა. უფრო ზუსტად კი შექმნა ტრიო: ცეკვა, მუსიკა და გამოყენებითი ხელოვნება. „სახელოვნებო სამყაროს წევრების“ ესთეტიკაზე დაყრდნობით ფოკინმა მრავალსაათიანი, რთული, მძიმე დადგმების საპირწონედ დააყენა ერთმოქმედებიანი, მოკლე, „იმპრესი- ონისტული“ ბალეტები, რომელთა რიც- ხვშიც პოპულარობით სარგებლობდა გახმაურებული სამეული: „ფასკუნჯი“, „პეტრუშკა“ და „შეჰერეზადა“.

ფოკინმა პირველმა შეძლო გამოეხატა ყველა მნიშვნელოვანი პერსონაჟის ინდი- ვიდუალობა, განსაკუთრებული პლას- ტიკის ენით, რომელიც თავად მოუგონა ქორეოგრაფიული მოქმედების გმირებს. ასე „მექანიკური თოჯინების“ ნაცვლად სცენაზე გაჩნდა იდუმალი ფასკუნჯის, ტრა- გიკული „პეტრუშკას“ ცოცხალი სახეები და სიყვარულის თემამ „შეჰერეზადაში“ განსაკუთრებული ჟღერადობა შეიძინა... ამასთანავე, ზუსტად ფოკინმა ძირეულად შეცვალა შეხედულება მამაკაცის ცეკვაზე, რომელმაც შეწყვიტა მხოლოდ პარტ- ნიორის როლში ყოფნა, შეიძინა ჰერო- იკულ-დრამატული დამოუკიდებლობა – მაგალითად ნიჟინსკიდან ჭაბუკიანამდე, ბარიშნიკოვამდე, ნურიევამდე, მარის და ანდრის ლიეპამდე...

ჩვენამდე მოაღწია თანამედროვეების მოგონებებმა, რომლებიც ამტკიცებენ, რომ ფოკინს არ სიამოვნებდა, რომ „რუსული სეზონების“ წარმატებას ნელ-ნელა უფრო და უფრო რომ უკავ- შირებდნენ დიაგილევის სახელს, მისმა დამსახურებებმა კი თითქოს მეორე პლანზე გადაიწია ... მიხაილ ფოკინი, ისევე როგორც თითქმის ყველა ნამდ- ვილი მხატვარი, ცხოვრების მანძილზე არა ერთხელ შეეჯახა უსამართლობას, ინტრიგებს, ბოროტ კრიტიკასა და გაუგებრობას... იყო დრო როცა მისი არ ესმოდათ, თუმცა ყველა განსაცდელის- გან გამარჯვებული გამოვიდა.

ეს სიმართლეა, თუმცა ეს არ ეხება იმ დროს, როდესაც ფოკინი „ფასკუნჯზე“ მუშაობდა – ეს დიაგილევის, ფოკინის და

ანდრის ლიეპა რეპეტიციაზე Arabesque N26 19 Andris Liepa at rehearsal ალექსანდრ ბენუას (გაერთიანება „მირ Based on the aesthetics of the "World of ისკუსტვას“ მხატვარისა და მთავარი იდე- Artists", Fokine contrasted heavyweight ოლოგის) ურთიერთობის ოქროს ხანა იყო. long staging to short one-act "impressionist" თუმცა ფოკინი მართლაც იმ მხატვართა ballet productions, The Firebird, Petrushka კატეგორიას მიეკუთვნებოდა, რომლებიც and Scheherazade among them. დინების საპირისპიროდ ცურავდნენ. ასე ჰქვია მის წიგნსაც, რომელიც ჩემთვის Fokine was the first to identify the ერთგვარი შემოქმედებითი ინსპირაციის uniqueness of each significant charac- წყარო გახდა. მასში ჩემს სულთან მონა- ter through a special plastic language, თესავე ციტატებია: „ყველაზე მშვიდი, invented for the heroes of the action cho- ყველაზე მომგებიანი ხელოვნების სფერო- reography. So, instead of just "mechan- ში სამუშაოდ არის დინების მიმართულე- ical dolls", live images of the mysterious ბით ცურვა, თუ კი გინდა საკუთარი გზით Firebird and tragic Petrushka appeared მიხვიდე მიზნამდე, თუ მზად ხარ საბრ- on the stage; the motive of love at the ძოლველად და სატანჯველად... ნუ მოელი cost of life has gained special signifi- კარგ ამინდს და თამამად გაეშურე დინების cance in Scheherazade. საწინააღმდეგოდ.“ ფოკინისეული ეს განწ- ყობა შევეცადე არ დამეკარგა ერთმოქმე- ... In addition, Fokine fundamentally changed დებიანი ბალეტების რეკონსტრუქციისას. the interpretation of men's dance – it was no longer assistive and gained heroic and შემორჩენილია ბეჭდური წყაროები, რომ- dramatic independence - from Nijinsky to ლებიც მოგვითხრობენ რომ დეკორაციები, Chabukiani, Baryshnikov, Nureyev, Maris რომელსაც ახლა სპექტაკლში ხედვათ, and Andris Liepa... აიღეს და დაწვეს... Contemporaries claimed: Fokine was მტრებმა? ინტერვენტებმა? vulnerable towards the fact that the success of the "Russian Seasons" became არა, ყველაფერი უფრო მარტივადაა. attributed more and more to Diaghilev პარიზის ძალიან წარმატებული პრემიერის and his merits were underestimated... შემდეგ დიაგილევის დასი, რომელშიც Mikhail Fokine, like almost every true ბრწყინავდნენ მსოფლიო დონის ვარსკვ- artist, has passed through the unfair ლავები – ანა პავლოვა, თამარა კარსავინა, vicious criticism, intrigue and misunder- ვაცლავ ნიჟინსკი და სხვები ევროპის სხვა- standing... and yet remained victorious.

20 Arabesque N26 დასხვა დედაქალაქში მიიწვიეს, რომელთა This is the golden period of the rela- სცენები ამ დეკორაციებს ვერ იტევდნენ. tionship between Diaghilev, Fokine and დეკორაციების ახალი ვერსია შეუკვეთეს Alexandre Benois, the artist and the main ნატალია გონჩაროვას, გოლოვინისა და ideologist of "World of Art". ბაკსტის დეკორაცია კი განადგურებულ იქნა. ძალიან დრამატული ეპიზოდია – Nonetheless, Fokine really was one of those თუმცა, ანატოლი ნეჟნისთან ერთად, artists who went against the mainstream, სადღაც ტრეტიაკოვის გალერეის საწყობში and his book has become for me a kind of აღმოვაჩინე ესკიზი, რომლის მიხედვით creative tool. Several lines are so close to აღვადგინეთ ისინი. the spirit of mine: "The most peaceful, the most favorable in the field of art is to follow ფერწერის ისტორიაში არ მოიპოვება the flow. But if ... you want to reach the goal ნატალია გონჩაროვაზე მეტად ფასეული by your own means, if you are ready for the მხატვარი ქალი. ყველაზე პრესტიჟულ struggle and suffering... do not count on a აუქციონებზე, თუ არ ვცდები, მისი ნამუ- promising weather – bravely row against the შევრები 5-დან 10 მილიონ დოლარად flow!". I tried to preserve Fokine’s attitude in იყიდება. მაგრამ იმ წლებში, როგორც my reconstructions of his one-act ballets. თავად ქორეოგრაფი წერდა, მან „ფას- კუნჯს“ თავისი დეკორაციებით სასიკვ- Printed sources that survived report that the დილო დარტყმა მიაყენა. გონჩაროვას scenography, which we now see, had been დეკორაციების მიხედვით სპექტაკლიდან burnt... უმნიშვნელოვანესი ეპიზოდები გაქრა - კაშჩეის სამეფო, ფასკუნჯის გადაფრენა, Competitors? Intruders? რაინდების გაცოცხლების სცენა. No, it's more simple. After the tremendous ცალკე ისტორიაა მუსიკასთან დაკავში- success of Diaghilev’s troupe in Paris, Anna რებით, რომელიც გაუაზრებლად დაუკ- Pavlova, Tamara Karsavina, Vaslav Nijin- ვეთეს სახელგანთქმულ კომპოზიტორს sky suddenly turned into worldwide stars, ანტოლი ლიადოვს. 3-4 თვის შემდეგ invited to various European capitals, and the დიაგილევი პეტერბურგში შეხვდა ნელი scenography elements did not fit on their ნაბიჯებით მოსეირნე ლიადოვს, რომელ- stages. The new version of the scenography მაც დამკვეთს „ახარა“, რომ უკვე შეუდგა was created by Natalia Goncharova, and the მუშაობას. დიაგილევისთვის თითქოს ცა masterpiece by Alexander Golovin and Leon გაიხსნა, როცა მოუყვნენ ახალგაზრდა Bakst was destroyed.

Arabesque N26 21 ნიჭიერი მუსიკოსის იგორ სტრავინს- But artist Anatoly Nezhny and I dis- კის შესახებ, რომლის თაობაზეც ადრეც covered a sketch somewhere in the ჰქონდა გაგონილი. ახალგაზრდა, რო- basement of the Tretyakov Gallery and მელმაც მუსიკალური წრეები აალაპარაკა, restored these decorations according to ნიკოლაი რიმსკი-კორსაკოვის მოწაფე them. იყო, რაც თავისთავად გამოდგებოდა იდეალურ რეკომენდაციად. ბევრი ფიქრის In the history of painting there was no გარეშე დიაგილევი პუბლიკისთვის უცნობ female artist "more expensive" than Natalia სტრავინსკის შეხვდა და სასწრაფოდ Goncharova. The most prestigious auctions გაამგზავრა შვეიცარიაში, სადაც ფოკინი sold her works for $ 10 million – some a little ისვენებდა. მათი თანამშრომლობის შესა- more, the other a little less than 5 million. But ხებ საინტერესო ცნობებია შემონახული. in those years, she "stroked the heart of the ვინაიდან სასტუმროში არ მოიპოვებოდა “Firebird” with its scenography," as the great როიალი, პარტიტურა პიანინოზე იქმნე- choreographer wrote himself. Goncharova’s ბოდა. ფოკინი დაუღალავად აჩვენებდა decorations were missing the most import- საკუთარ ქორეოგრაფიულ კომბინაციებს ant episodes from the play, though – Kash- – ხან პიანინოს სახურავზე აძვრებოდა, ხან chei’s kingdom, flight of the Firebird, scene იქედან გადმოხტებოდა, წაიმღერებდა, of revival of the heroes – unbelievable! სხვადასხვა მოძრაობებს აკეთებდა, სტრა- ვინსკი კი ჰაერში იჭერდა მის ჩანაფიქრებს The music also has its own story – it was და მათ მუსიკალურ ფორმას აძლევდა. unwisely ordered from composer Anatoly Lyadov, known for his sluggish working არ გეჩვენებათ, რომ ფოკინის დადგ- manner. მების „ერთი-ერთში“ რეკონსტრუქცია თავისებური ანაქრონიზმი იქნებოდა? 3-4 months later, Sergei Diaghilev, leisurely სად წაუხვალ ტექნიკის ინოვაციებს. wandering St. Petersburg, met Lyadov who "pleased" his client with the news that he ელექტრონით განათებული პირველი "had already begun to work." თეატრები პარიზში მხოლოდ 1913 წელს გაჩნდა. „რუსული სეზონების“ პრემი- Concerned Diaghilev got news about a ერებზე კი სცენა გაზის გამანათებლებით young talent – Igor Stravinsky, whom he had ნათდებოდა. შესაბამისად, რა თქმა უნდა, previously heard of and "spotted". The musi- განათების მხრივ ყველაფერი შეიცვალა. cian’s talent was discussed in the society of თუმცა ამან მხოლოდ გაამდიდრა და არა- experts and he was an apprentice of Nikolai ვითარ შემთხვევაში არ შელახა ფოკინის Rimsky-Korsakov – the fact itself sounded კონცეფცია და დადგმა. as a recommendation. Without thinking, Sergei Pavlovich collected references, met როგორი იყო ქართველ მოცეკვავეებ- with Stravinsky, a composer completely თან და ორკესტრთან მუშაობა? unknown to the public, and without hesita- tion sent him to Switzerland where Mikhail ორკესტრმა არაჩვეულებრივად გაართვა Fokine was taking a break from the squab- თავი სამუშაოს. აქ გარკვეული სირთუ- bling and struggling. Interesting evidences ლეა, რადგან სტრავინსკი სულაც არ არის are preserved regarding their collaboration. „საბალეტო“ კომპოზიტორი. ეს არ არის Since there was no grand piano at the hotel, სიცოცხლის მოყვარული ლუდვიგ მინკუ- the score of the "Firebird" was created on an სი – ჩემთვის პატივსაცემი, ბრწყინვალედ upright piano. Fokine selflessly expressed მელოდიური, თუმცა სიმფონიური განვი- his ideas in choreographic vision - climbing თარების არ მქონე პარტიტურის – „დონ on the piano, jumping, accompanying his კიხოტის“ ავტორი. ეს სხვა ჟანრი იყო movements with vocal exercises; Stravinsky და სრულიად სხვა გამოწვევების წინაშე was catching his ideas straightaway and იდგნენ. მერწმუნეთ არ ვსაუბრობ აგდე- creating musical arrangement.

22 Arabesque N26 ბულად; მინკუსსაც და სხვებსაც საკუთარი Don’t you think that the reconstruction of ნიშა უჭირავთ ხელოვნების ისტორიაში. Fokine's productions in exactly the same მაგრამ სერიოზული მუსიკოსისთვის, way would be a kind of anachronism? რომელიც სადირიჟორო პულტთან დგას, There is no way to escape from technical „დონ კიხოტის“ პარტიტურის გახსნა და innovations… „ჩქარი ან არც ისე ჩქარი“ მოცეკვავეების ტემპებზე აწყობა ცოტათი დამამცირებე- The first electrified theaters appeared in ლია. „ფასკუნჯი“ კი ღრმა, დამაფიქრებე- Paris in 1913. And at the premiere of "Russian ლი მუსიკაა. Seasons" the stage was illuminated by simple gas burners with reflectors. Therefore, the lighting has certainly changed beyond recognition. But it only enriched, not distort- ed the basic concept by Michel Fokine. The lighting is a modern and valuable component of the performance.

ფასკუნჯი – ნუცა ჩეკურაშვილი, ივან ცარევიჩი – დავით ანანელი Firebird – Nutsa Chekurashvili, Ivan Tsarevich – Davit Ananeli

Arabesque N26 23 და ამასთანავე არა კონკრეტულად საცეკვაო...

დიახ ზუსტად, რაც მატებს სირთულეს მას, მაგრამ ასევე შემოქმედებითი შესაძლებ- ლობების არეალს აფართოებს. შესანიშ- ნავმა მუსიკოსმა, დამდგმელმა დირიჟორ- მა დავით კინწურაშვილმა ინტუიციურად შეიგრძნო და სამი მიმართულების – „ფასკუნჯის“ მუსიკის, ქორეოგრაფიისა და ფერწერის შერწყმა შეძლო; მიაღწია იმას, რომ ორკესტრი სპექტაკლის ცხოვრების ნაწილი გახდა. სხვათაშორის სცენაზე დავაბრუნეთ ის განათება, რაზეც ბევრმა თეატრმა უარი თქვა.

მოდით შევაჯამოთ ჩვენი საუბარი

მიხარია, რომ დასი, რომელსაც ჩემი უახ- ლოესი მეგობარი ნინო ანანიაშვილი ხელ- მძღვანელობს, ღირსეულად წარმოად- გენს თეატრს, სადაც ბრწყინავდა ვახტანგ ჭაბუკიანი და ასე მოკლე დროში აქ არა ერთი პრემიერა გაიმართა, რომელზეც ფასკუნჯი - ნინო სამადაშვილი Firebird – Nino Samadashvili საუბრობენ საბალეტო სამყაროში.

How well did you get on with the Geor- gian dancers and the orchestra?

The orchestra handled the job remarkably, in harmony with the ballet company. Here is the complexity, because Stravinsky is not a "dance" composer, not light and happy Lud- wig Minkus, the creator of the score of "Don Quixote", melodically brilliant, but lacking symphonic development. It's just another genre, other problems were solved.

Believe me, I am far from negligence, Minkus has his place in the history of art, but for the serious musician opening a conductor’s panel with score of Don Quixote is still a little humbling – to adapt to the pace of "speedy" or "not very good" dancers, etc.

But the Firebird’s music is deep, thoughtful.

And by the way not strictly "dance" music...

24 Arabesque N26 ივან ცარევიჩი – ფილიპ ფედულოვი მეფის ასული – ეკატერინე სურმავა Ivan Tsarevich – Philip Fedulov The king's daughter (Tsarevna) – Ekaterine Surmava

Exactly. It enhances the complexity, but gives room for creativity, as well.

David Kintsurashvili – an excellent musician, staging conductor, established interaction between "three arts" – music, choreography and painting in The Firebird. He managed to achieve that the orchestra became a part of the play.

By the way, we have returned to the stage a ramp which had been refused many other theaters. Set decorations are lightened only by illumination of the ramps – no side lights.

I am happy that the company, directed by my sister and closest friend, Nina Ananiashvili, presents the theater with honor, where brilliant Vakhtang Chabukiani and Maris Liepa performed. And that, in a short time, the theater presented numerous premieres, which were discussed by the world of ballet.

Arabesque N26 25 საპრემიერო სპექტაკლის ორი მოქმედება ორი განწყობაა – პირველ მოქმედებაში, თეატრის სოლისტების ანა მურადელისა და იონენ ტაკანოს სინაზე და გრაციოზულობა საბალეტო მინიატურაში „ვარდის ზმანება“; ეკატერინე სურმავას, ნუცა ჩეკურაშვი- ლის, ნინო სამადაშვილისა და ფრენკ ვან ტონგერენის დახვეწილი პლასტიურობით შესრულებული „შოპენიანა“ (ორივე დადგ- მა ნინო ანანიაშვილს ეკუთვნის.) ანტრაქტის შემდეგ ეს რომანტიული განწყობა შეცვალა სახასიათო ცეკვების ძლიერმა ემოციებმა. შთამბეჭდავი იყო „ფასკუნჯის“ სცენური ეფექტები, ფოკინი-ლიეპას დადგმის „სტი- ქიური“ ბუნება. ანდრის ლიეპას სპექტაკლმა იმდენად დიდი შთაბეჭდილება მოახდინა გადაჭედილ პარტერზე, ამფითეატრსა და ლოჟებზე, რომ ბავშვებიც კი გასუსულები ისხდნენ „სტუმრად ზღაპარში.“

განსაკუთრებული შთაგონებით იყო შეს- რულებული ივან ცარევიჩის და ფასკუნჯის ურთულესი დუეტი (ნუცა ჩეკურაშვილი და დავით ანანელი). მათ შეძლეს მიეღწიათ დამაჯერებელი ემოციური გამომსახველო- ბისა და პერსონაჟების ტექნიკური სიმკ- ვეთრისათვის.

ოვაციები დიდხანს გრძელდებოდა. პუბ- ლიკა დიდ მადლობას უხდიდა კულისები- დან წითელ სამოსში გამოსულ ნინო ანა- ნიაშვილს და შთაგონებით სავსე, წითელ, არტისტულ მოსასხამიან, ოქროსფერთ- მიან ანდრის ლიეპას. ლიეპამ, სხვათაშო- რის, ძლიერი მოქნევით გაანადგურა იმ კვერცხის ნახევარი, სადაც კაშჩეის სული იმალებოდა. „გაუმარჯოს მზეს, უკუიქცეს სიბნელე“ – ასე შევაფასე ეს იმპროვიზებუ- ლი სიმბოლური ჟესტი.

26 Arabesque N26 კაშჩეი – კახა ანდრიაძე Two acts of the premiere performance - the KOSCHEI – KAKHA ANDRIADZE two sentiments. The tenderness and grace of theater soloists duo Anna Muradeli and Yonen Takano in ballet miniature Le Spectre de la Rose ; refinement of plastic dance in Chopinina by Ekaterine Surmava, Nutsa Chekurashvili, Nino Samadashvili and Frank van Tongeren (both staged by Nina Ananiashvili) – after the intermission was replaced by powerful emotions of characteristic dances and stage effects of the Firebird, "impulsive" nature of staging by Fokine and Liepa. The performance by Andris Liepa so impressed crowded stalls, amphitheater and lodges relaxed by the moments of contem- plation of the romantic lyrical choreography, that even children have stopped fidgeting and slipping from the parent’s knees, frozen "in a Fairy Tale".

With special enthusiasm was performed a difficult duet of Ivan Tsarevich and the Fire- bird (Nutsa Chekurashvili – David Ananeli). They succeeded in convincing emotional expressiveness and technical sharpness of images.

The ovation lasted for long. The audience tenderly thanked Nina Ananiashvili "in her dark-red" for appearance in the first act, and golden-haired Andris Liepa in a nifty artistic scarf, in the second act. Liepa, by the way, with a powerful throw, eliminated to the backstage the half of the egg (where death of Koshchei was placed) misplaced in the forefront. It was the size of a rugby ball. "Long live the sun, so the darkness disappears!" – This is how I assessed this improvised symbolic gesture.

Arabesque N26 27 premiera Premiere

„სარაბანდა“

მაია სიგუა მუსიკისმცოდნე By Maia Sigua Sarabande Musicologist

ირჟი კილიანის ბალეტები ქართულ სცენაზე რამდენიმე წლის წინ გამოჩნდა. ეს გაბე- დული გადაწყვეტილება საბალეტო დასის და მისი ხელმძღვანელობის ამბიციებსა და შესაძლებლობებზე მიუთითებდა. ამის კიდევ ერთი დასტური კილიანის მორიგი ნამუშევარი „სარაბანდაა“, რომლის პრემი- ერაც საქართველოს სახელმწიფო ბალეტმა 14-15 მაისს შესთავაზა მაყურებელს.

თუ გვერდს ავუვლით უამრავ პროფესიულ დეტალს და რეფორმას, რომელსაც ეს ხელოვანი თავის ნაწარმოებებში ხორცს ასხამს, და მათ დარბაზში მჯდომი მაყუ- რებლის პოზიციიდან დავაკვირდებით, წინა პლანზე გამოდის ის სიტყვით აუხსნე- ლი შეგრძნებები, რასაც მისი ქორეოგრა- ფია თითოეულ ადამიანში იწვევს, რადგან მოძრაობები, რომელიც სცენაზე სრულდე- ბა, მგონია, რომ ცნობიერზე უფრო მეტად სწორედ ქვეცნობიერზე ზემოქმედებს. „კი- ლიანის ნაწარმოებები ძალიან სენსუალუ- რია, რადგან მისი ქორეოგრაფია შინაგან სამყაროზეა და სხეულზე, რომელიც ამ შინაგანი მოძრაობების ინსტრუმენტია, მათი შესრულებისას, შესაძლებლობი- უილიამ პრატი, ფრენკ ვან ტონგერენი William Pratt, Frank Van Tongeren სას გაშიშვლებული“ – წერს Psychology

28 Arabesque N26 Jiri Kylián’s ballets first appeared on the that kind of ballet. To me, the plot codes, stage of the Georgian theatre several years which are integrated in the ballet (as in ago.This courageous decisionpoints towards Kylián’s other works), are interpreted indi- ambitions and potentials of the Ballet Com- vidually by each viewer and perhaps behind pany and its management. Kylián's succeed- each interpretation lays a certain truth. ing work Sarabande, which premiered on May 14-15 by the State Ballet of Georgia, is At first glance, Kylián's Sarabande has another confirmation for this. nothing to do with the popular dances of past centuries, except for the title by Bach If we skip the countless professional details (Sarabande from the Second Violin Partita). and reforms which the artist introduces in But, if we look more precisely in the history his works, and observe it from the specta- of dance, we will come across an interesting tor’s point of view, unexplained sensations quote, which connects it withKylián’s ballet: come to mind, as the movements performed "The place of his birth was hell" – says one of on stage affect the subconscious awareness the characters of Cervantes. Darkness, and rather than the conscious. “Kylián’s work is maybe, chaos –this is where Kylián begins very sensual because his choreography is to demonstrate a severe developmental about the inside, and about the body as an process of personality. But, in my opinion, instrument of inner movement, naked in its it is not six persons, in accordance with the ability to perform it" – writes the Psychology number of dancers on the stage, but one Tomorrow Magazine. Sarabande is exactly person presented as six and generalized.

Tomorrow Magazine. „სარაბანდა“ სწორედ ასეთი ბალეტია. ერთგვარი შინაარსობრი- ვი კოდები, რომლებიც მასშია ჩადებული (კილიანის სხვა ნაწარმოებების მსგავსად), ვფიქრობ, თითოეული მაყურებლის მიერ ინდივიდუალურადაა ინტერპრეტირებული და ალბათ თითოეულ ამ ინტერპრეტაცი- აში სიმართლის დიდი წილია.

ერთი შეხედვით, საუკუნეების წინ პოპუ- ლარულ ცეკვასთან კილიანის „სარაბან- დას“ საერთო არაფერი აქვს, ბახის ამავე სახელწოდების პიესის გარდა (სარაბანდა მეორე სავიოლინო პარტიტიდან). მაგრამ, თუ უფრო ღრმად გავყვებით, ამ ცეკვის ისტორიაში ერთ საინტერესო ციტატას გადავაწყდებით, რომელიც მას კილიანის ბალეტთან დააკავშირებს: „მისი დაბადე- ბის ადგილი ჯოჯოხეთი იყო“ – ამბობს სერ- ვანტესის ერთ-ერთი პერსონაჟი. სიბნელე, და იქნებ, ქაოსიც – აქედან იწყებს კილიანი პიროვნების ჩამოყალიბების ძნელი პრო- ცესის ჩვენებას. მაგრამ, ვფიქრობ, ეს ექვსი პიროვნება კი არ არის, სცენაზე მყოფი მოცეკვავეების რიცხვის შესაბამისად, არამედ ერთი, ექვსად წარმოდგენილი და განზოგადებული.

Arabesque N26 29 ერთ-ერთ წყაროში მითითებულია, რომ კილიანის ინსპირაცია ამ ბალეტის შექმ- ნისას იყო „დაბადება“, „წიგნი იობისა“ და ჩაის დაყენების იაპონური ცერემონიალი. მართლაც, მოცეკვავეები ბაროკოს ეპოქის კოსტიუმებისგან „იბადებიან“, რასაც საკუთარი თავის და სხეულის გაცნობის და შეცნობის საკუთარი შესაძლებლობების მოსინჯვის, გარე სამყაროსთან ურთიერ- თობების მოულოდნელობებით აღსავსე პროცესი მოსდევს. ეს პროცესი ქაოტური და სიძნელეებით სავსეა. ამიტომაც, ბალე- ტის პირველ მონაკვეთში, თუ შესავალს არ ჩავთვლით, მუსიკა, რომელზეც ეს მოძრა- ობები სრულდება, წარმოადგენს ჩაწე- რილ და ელექტრონულად დამუშავებულ სხვადასხვა სახის ხმაურებს, სუნთქვას, მოცეკვავეები თავადაც გამოსცემენ ხმებს.

პირობითად, მეორე ნაწილში, სადაც ბახის მუსიკა უკვე საბოლოოდ შემოდის, მოძრა- ობას მთლიანად მუსიკა მართავს. მეტიც, ეს ნაწილი ბახის „სარაბანდას“ ერთგვარი ქორეოგრაფიული პარტიტურაა: თითო- ეულ მოცეკვავეს მცირე სოლო ფრაგმენ- ტი აქვს, რომელიც სავსებით პასუხობს მუსიკალური ხაზის მოძრაობებს, ხოლო დანარჩენი ხუთი თანაბრად და ჰარმონი- ულად „აკომპანირებას“ უწევს სოლისტს იქ, სადაც ვიოლინო ფარული პოლიფო- ნიის შემცველ, ან აკორდულ პასაჟებს ასრულებს. ასეთ ეპიზოდებში იცვლებიან სოლო ფრაგმენტების შემსრულებლებიც. მუსიკოსის თვალით ეს უაღრესად საინტე- რესოა, თითქოს თვალით ხედავ, როგორ მოძრაობს მელოდიური ხაზი.

დასასრულის მოულოდნელი კონტრასტი მაყურებელს ბალეტის პირველ ნახევარში აბრუნებს. ეს ბავშვის სიცილი და ტირილია თუ კილიანმა „დაგვცინა“ ბახის ეპიზოდში გაჩენილი სენტიმენტებისთვის? ამ კითხვა- ზე ყველას თავისი საკუთარი პასუხი აქვს.

იმისთვის, რომ კილიანის ბალეტები მოგე- წონოს, აუცილებელი არ არის თანამედრო- ვე ბალეტის თავგადაკლული მოყვარული იყო. ისინი ცნობიერების სხვადასხვა სფე- როებზე ახდენენ ზეგავლენას. ეს არაა უბ- რალოდ, თვალების ტკბობა და შინაარსით გატაცება. როგორც დიდი ხელოვნების ნე- ბისმიერი ნიმუში, ეს ბალეტებიც (საპრემი- ერო სპექტაკლებზე ქორეოგრაფის ის სამი ბალეტი იყო წარმოდგენილი, რომელიც რამდენიმე წელია თეატრის რეპერტუარ- შია) ნებისმიერი ადამიანისთვის აქტუალურ თემებზე „საუბრობენ“ სხეულის ხმით.

30 Arabesque N26 One of the sources indicates that Kylián's inspiration while creating the ballet was "Gen- esis", "Book of Job" and the Japanese tea ceremony. Indeed, dancers are "born" from Baroque costumes, which is followed by the enlightenment of self and body, assessment of own abilities, a surprising process of con- nection with the outside world. This process is chaotic and full of difficulties. Therefore, musicin the first section of the ballet, with the exception of the intro, is a recording of electronically processed, different types of noises, breath and the voices of the dancers themselves.

In the second part, where Bach's music is finally introduced, the movements are entirely lead by the music. Moreover, this part is a დიეგო ბუტილიონე Diego Buttiglione kind of choreographic partita of Bach's Sara- bande: each dancer has a solo piece, which is responding to the musical line movements, while the other five are equally and harmo- niously "accompanying" the soloist, and the violin performs passages covering hidden polyphony or chord pieces. In such episodes, solo performersare changing as well. It is truly fascinating from a musician’s point of view, as if you could see the movement of a melodic line.

The sudden contrast of the conclusion takes the audience back to the first part of the დავით ანანელი, ballet. It's a child's laugh and cry, or Kylián უილიამ პრატი Davit Ananeli, "laughed at us" for the sentiments emerged William Pratt in Bach's episode? Each person has their იონენ ტაკანო, own answer to this question. ფრენკ ვან ტონგერენი Yonen Takano, Frank Van Tongeren You do not necessarily have to be a die- hard fan of modern ballet in order to like Kylián’sworks. They influence on many different levels, rather than just visual aesthetics and captivationwith the plot. As any great piece of art, all these ballets – at the premiere performance,the choreographer's three other works were also presented, which have been part of the theatre's repertoire for several years – "talk about" vital subjects for any person withthe voice of the body.

Arabesque N26 31 xsovna Memory მარადიული ხსოვნის გამოცდა Examination of Eternal ტატიანა კუზნეცოვა კომერსანტი By Tatiana Kuznetsova Kommersant Memory

02.27.2016

დიდი თეატრის ისტორიულ სცენაზე, სამმოქმედებიანი საღამოთი პატივი მიაგეს რაისა სტრუჩკოვას (1925-2005) – საბჭოთა კავშირის სახალხო არტისტის, მოსკოვის დიდი თეატრის დამსახურებული ბალერინას და პედაგოგის ხსოვნას. მან ხომ დიდ თეატრ- ში მთელი ცხოვრება იმუშავა. რაისა სტრუჩკოვას ხსოვნის საღამოს რეჟისორობის პატივი ნინო ანანიაშვილს ხვდა წილად – მის საუკეთესო და საყვარელ მოსწავლეს. ტატიანა კუზნეცოვას აზრით, ხსოვნის საღამოს გამორჩეული წარმატება არაბანალურმა სარეჟისორო კონცეფციამ განაპირობა.

On the historical stage of the Bolshoi Theatre, a three-act concert commemorated Raisa Struc- hkova (1925-2005), People's Artist of the USSR, ballet dancer and teacher of the Bolshoi Theatre who had worked there her entire life. The რაისა სტრუჩკოვას ხსოვნის director of the evening was Nina Ananiashvili – საღამო დიდ თეატრში her greatest and beloved student. According to Evening in Honor of Tatyana Kuznetsova, the director’s original con- Raisa Struchkova at cept brought success to the memorial concert. the Bolshoi Theatre

32 Arabesque N26 რაისა სტრუჩკოვა თანაკურსელის – მაია Raisa Struchkova was a classmate and anti- პლისეცკაიას ანტიპოდი იყო. პედაგოგი pode of Maya Plisetskaya. They studied under მათ ერთი ჰყავდათ – სანკტ-პეტერბურგის tutorship of the same coach – Elizaveta Gerdt, საიმპერატორო მარიას თეატრის პრიმა და prima ballerina of the Imperial Mariinsky The- სახელგანთქმული მარიუს პეტიპას უსაყ- atre and daughter of Paul Gerdt, favorite artist ვარლესი არტისტის პაველ გერდტის შვილი of Marius Petipa. The elegant, aristocratic – ელიზავეტა გერდტი. მოხდენილ არისტოკ- lady was not fond of pedagogical innovations, რატ მანდილოსანს პედაგოგიური ინოვაცი- she taught her students femininity, grace and ები არასოდეს იტაცებდა – იგი ყოველთვის reverence as per the old rules. The tutor’s approach caused the protest of rebel Maya, ცდილობდა მოსწავლეებში ჩაენერგა but completely coincided with the physical ქალურობა, გრაცია, ძველებური წესების traits, spiritual order and the innate sense of მიმართ განსაკუთრებული სიყვარული და proportion of susceptible Raisa. Through her მოკრძალება. ელიზავეტა გერდტის ასეთი entire life she remained a beloved disciple პოზიცია „შფოთისთავი“ პლისეცკაიას of Elizabeth Gerdt – in the Bolshoi, ballerina პროტესტს იწვევდა, თუმცა მთლიანად Struchkova prepared for all her roles together ემთხვევოდა რაისა სტრუჩკოვას ფიზიკურ with her. Smiling, warm, artistic, musical, she მონაცემებს, სულიერ განწყობას და თით- did not win laurels in the roles of heroines, but ქოს თანდაყოლილ ზომიერებას. სიცოცხ- has expanded ingénue roles to the limit: her ლის განმავლობაში, რაისა სტრუჩკოვა touching Giselle and Juliet brought the audi- რჩებოდა ელიზავეტა გერდტის უსაყვარ- ence to tears, distinctive and upbeat Kitri filled ლეს მოსწავლედ. სწორედ პედაგოგთან with carelessness, and in her culminating role ერთად ამზადებდა იგი ყველა თავის დიდ of Cinderella young Struchkova successfully ნინო ანანიაშვილი რეპეტიციაზე როლს დიდი თეატრისთვის. ყოველთვის competed with Galina Ulanova. The ballerina რაისა სტრუჩკოვასთან

რაღაცნაირად მომღიმარი, იმავდროულად who performed in the Bolshoi Theatre for 34 Nina Ananiashvili at rehearsal with კი – მუსიკალური და არტისტული რაისა years without conflicts, disclosed a teaching Raisa Struchkova სტრუჩკოვას ჟიზელი და ჯულიეტა ატირებ- და ხოლმე დარბაზს, ხოლო მომცინარი და პიკანტური კიტრი უდარდელობით ავსებ- და აუდიტორიას. რაც შეეხება უმთავრეს როლს – ეს იყო დაუვიწყარი კონკია. აქ რაისა სტრუჩკოვა თვით გალინა ულანოვას წარმატებული მეტოქე გახდა. კონფლიქტე- ბის გარეშე, 34 წელიწადის განმავლობაში, იცეკვა ქალბატონმა რაისამ დიდ თეატრში, შემდეგ კი შეუდგა პედაგოგიურ მოღვაწე- ობას და 2005 წელს, გარდაცვალებამდე, ამ სტატუსით მოღვაწეობდა.

რაისა სტრუჩკოვას მოწაფეთაგან ყველაზე სახელგანთქმული ნინო ანანიაშვილი იყო – როგორც მასწავლებლის, ასევე მთე- ლი დიდი თეატრის სიამაყე და სიხარული. ქალბატონი ნინოს კარიერა შთამბეჭდავი იყო: იგი გახდა მსოფლიო ვარსკვლავი,

Arabesque N26 33 მაგრამ შეინარჩუნა დიდი თეატრის პრიმა- ბალერინას სტატუსი და შემოქმედებითი თავისუფლებაც. ფრიად შთამბეჭდავია ნინო ანანიაშვილის მხატვრული ინ- ტუიციაც (სწორედ ნინო ანანიაშვილმა აღმოაჩინა ქორეოგრაფიის ახალგაზრდა გენია – ალექსეი რატმანსკი, რომელსაც ანანიაშვილმა სამი ბალეტის დადგმა ჯერ კიდევ მაშინ დაუკვეთა, როცა ის დამწყები ქორეოგრაფი იყო). ამის გათვალისწი- ნებით დიდმა თეატრმა სწორედ ნინო ანანიაშვილს – საქართველოს სახელმწი- ფო ბალეტის სამხატვრო ხელმძღვანელს მიანდო ხსოვნის საღამოს ორგანიზება. კრეატიულობამ არც აქ უმტყუნა კონცერ- ტის ორგანიზატორს: საბალეტო როლების ტრადიციული დივერტისმენტის ნაცვლად ნინო ანანიაშვილმა მოსკოვში ჩამოიყვანა დასი, რომლის სამხატვრო ხელმძღვანე- ლიც თავად არის. დასმა ანანიაშვილის თაობის ამერიკაში მცხოვრები ორი მთავა- რი რუსი ქორეოგრაფის – იური პოსოხო- ვისა და ალექსეი რატმანსკის ექსკლუზი- ური დადგმები შესთავაზა მაყურებელს. talent in time, and until her death in 2005, ნინო ანანიაშვილი და რაისა სტრუჩკოვა იური პოსოხოვის „საგალობელი“ – ეს worked in the theatre as a teacher-coach. Nina Ananiashvili and Raisa Struchkova არის მომაჯადოებელი სუიტა ხალხურ მუსიკალურ საკრავთა ანსამბლ „ჩანგის“ The most famous of her students, Nina Ana- აკომპანიმენტით. ეს ელეგანტური, სტილუ- niashvili – the pride and bliss of her teacher რი სუიტა, რომელიც რამდენიმე სოლოს, – has an enchanting career: the first Russian დუეტისა და ანსამბლისაგან შედგება, dancer to become a world star, retaining the განწყობით ხან – მხიარული, მომცინა- status of Bolshoi’s prima ballerina, creative რი და შეყვარებული, ხან – რაინდული freedom and artistic flair (Nina Ananiashvili შემართების, ენერგიული, გამომწვევი, ხან opened Aleksey Ratmansky’s works to Russia კი ელეგიურია... პოსოხოვისეული „საგა- by ordering staging of three personal ballets ლობლის“ ფინალური კომპოზიცია ნაზი from the novice choreographer). Taking into და ამაღელვებელი დუეტია: მშვენიერი account all the circumstances, the Bolshoi ეკატერინე სურმავა, მეფური გრაციით Theatre wisely entrusted to her, the current ბრწყინავს მკვეთრი მოძრაობებით, მის artistic director of the State Ballet of Georgia, the organization of the memorial evening. The მიერ აღფრთოვანებული პარტნიორის creativity of Nina Ananiashvili triumphed this დავით ანანელის ხელებში. time as well. Instead of the traditional diver- tissement of the commemorated ballerina’s მეორე მოქმედებაში ბოლშოის ძველი notable roles, the artistic director brought to თაობის მაყურებელს ერთგვარი ნოს- Moscow the Georgian company with exclu- ტალგიის გრძნობა დაეუფლათ: ნინო sive productions of major Russian choreogra- ანანიაშვილმა იცეკვა „ლეა“ – ალექსეი phers of her generation – Yuri Possokhov and რატმანსკის ადრეული (2001 წლის) ბა- Alexei Ratmansky. ლეტი, რომელიც სპეციალურად მისთვის იქნა დადგმული ლეონარდ ბერნსტაინის Possokhov’s Sagalobeli is performed under a მუსიკაზე და ანსკის პიესაზე „დიბუკი“. lively, irresistibly charming accompaniment უნდა ითქვას, რომ დღესდღეობით, ამ of folk instruments ensemble "Changi". It is სპექტაკლს მხოლოდ თბილისის სცენა an elegant, stylish, easy moving Suite of al-

34 Arabesque N26 მასპინძლობს. ამასთან, ეს არ არის სპექ- ternating solos, duets and ensembles, playful, ტაკლი, რომელიც დავას არ იწვევს: ფრიად loving, sometimes militant, often elegiac. The ჩახლართული სიუჟეტი, სადაც ლაპარაკია climax of the composition is a delicate duet in გარდაცვლილ შეყვარებულზე, რომლის which Ekaterine Surmava, the elegant beauty სულიც ქორწილის დღეს ჩასახლდება with regal head carriage is shining with დედოფლის სხეულში, ქორეოგრაფმა ვერ sharpened edges as she poses in the hands გადმოსცა მკაფიოდ. სამაგიეროდ კარ- of her admiring partner, David Ananeli. This გად გამოუვიდა მასობრივი სცენები და neoclassical ballet, perfectly tailored to Geor- მთავარ გმირთა ტრაგიკული პარტიები. აქ gian artists, shows the national character not in folkloric vignettes, but in proud and virtuous ნათლად გამოჩნდა ქორეოგრაფის ნიჭი traits, with which are imbued pas de bourrée, და შთაგონება. 52 წლის ნინო ანანიაშ- curves of classical arabesques and even risky ვილი უშიშრად გამოვიდა სცენაზე (მისი top supports with legs split and then twisted ჰანაან-დიბბუკი დიდი თეატრის პრემიერი in a tight meandering braid. ალექსანდრ ვოლჩკოვი იყო, რომელმაც ამ პარტიაში გამოიყენა სხეულის პლასტი- In the second act, the audience experienced a კური გამოხატვის შემონახული მარაგი). sense of nostalgia: Nina Ananiashvili per- ეს იყო არა არტისტული თვითმოწონების formed Leah – Alexei Ratmansky’s early, 2001 გამოხატულება, არამედ უსაყვარლესი ballet staged exclusively for her on Bernstein's მასწავლებლისადმი პატივის მიგება და music, based on a the play by Ansky’s Dybbuk, შეიძლება ითქვას, ერთ-ერთი მიზეზი which is now performed only in Tbilisi. It is an იმისა, რომ რისკმა გაამართლა: თუკი arguable performance: a complex story about თავიდან, თითქოს დისონანსი შეიმჩნეოდა the frenetic spirit of the deceased beloved აუღელვებელი თუ უდარდელი ეპიზო- who possesses the bride’s body straight at her დების შესრულებასა და არტისტის ასაკს wedding – which the choreographer failed to შორის, უმთავრეს სცენებში ბრწყინვალედ introduce quite clearly. However, he succeeded გამოანათა ნინოს ვარსკვლავმა. შეუძლე- in making great crowd scenes and tragic par- ბელია დაივიწყო ქორწილის სცენის დროს ties of the main characters. 52-year-old Nina ორმაგი ასამბლეები, jete en tournant-ის Ananiashvili ventured out in the role of a young ქარბუქი, სომნამბულისეული დუეტი დი- bride (Hanan-Dybbuk was a premiere for the ბუკთან ერთად, ან ლეას სულის კულმი- Bolshoi Theatre’s Alexander Volchkov, who ნაციური განდევნა ჰანაანის სხეულიდან. revealed untouched reserves of plastic expres- ყოველივე ეს ხომ ისეთი უბადლო ოსტა- ტობით შესრულდა, რომელსაც იშვიათად თუ შეხვდები, ჩვენს რაციონალურ დროში.

მესამე განყოფილებაში, შესრულდა დი- ვერტისმენტი მინკუსის „დონ კიხოტიდან“. აქ, ბაროკოს სასახლის დეკორაციების ფონზე, ცეკვავდნენ დიდი თეატრის დასი და რაისა სტრუჩკოვას მოსწავლეები. დღეს მისი მხოლოდ სამი მოსწავლე ცეკვავს – ანა ციგანკოვა, ნიდერლანდების ნაციონალური ბალეტის პრიმა-ბალერინა (რომელმაც ვერ მიაღწია პრიმას სტატუსს დიდ თეატრში და 2007 წელს ევროპაში წავიდა), რომლის სტატუსი და ოსტატობა აშკარად გამოჩნდა შეუდარებელ პა დე დეში; მარიანა რიჟკინა, დიდი თეატრის 45 წლის სოლისტი, რომელმაც მსუბუ- ქად, მაგრამ არცთუ უშეცდომოდ იცეკვა კიტრის ვარიაცია პირველი მოქმედებიდან და ბოლოს, 35 წლის წამყვანი სოლის-

Arabesque N26 35 sion in the performance) not because of the prima ballerina’s narcissism – it was a tribute to the beloved teacher. The risk paid off: only the first, serene ballet episodes were discor- dant with the ballerina’s age. But all the main scenes and the wedding madness with insane double assemble, falling to the floor, whirling jete en tournant, and a somnambulistic duet with Dybbuk, and the climax, heart-rending exile of Hanan’s spirit from Leah’s body, were filled with such selflessness and acting power, which are no longer seen in our rational times.

In the third act of a potpourri of Don Quixote, the company of the Bolshoi Theatre and students of Struchkova performed in the giant scenery of the baroque palace. Only three of them still dance – the art of ballet is fleeting. ტი – ანასტასია გორიაჩევა დულსინეას Anna Tsygankova, prima ballerina of the ვარიაციით, რომელმაც არაჩვეულებრივი Dutch National Ballet (not having achieved გრაციითა და ქალურობით შეასრულა this status at the Bolshoi Theatre, the balleri- დიაგონალი პუანტებზე. მაგრამ, როგორი na moved to Europe in 2007), worked hard on შესანიშნავიც არ უნდა ყოფილიყო ქალბა- a pas de deux; Marianna Ryzhkina, 45-year- old ballerina of the Bolshoi, without difficulty ტონების ხელოვნება, მათ ამჯერად კაცებმა performed variation of Kitri from the first act, აჯობეს: სემიონ ჩუდინი და არტიომ ოვჩა- but with flaws; 35-year-old leading soloist რენკო სასწაულებს ახდენდნენ ნახტომე- Anastasia Goryacheva performed pointe ბითა და ბრუნებით, ხოლო ორმოცი წლის diagonal from variations of Dulcinea with დიმიტრი გუდანოვმა, რომელმაც მოასწ- grace and femininity. However, ladies were რო სტრუჩკოვასთან რეპეტიციების გავლა, overshadowed by gentlemen: young Se- ვლადიმერ ვასილიევი, ელენე ვაშაძე დაუჯერებელი jete en tournant გვიჩვენა. და ნინო ანანიაშვილი myon Chudin and Artem Ovcharenko made Vladimir Vasiliev, Elene Vashadze and Nina Ananiashvili hopping-rotational miracles; 40-year-old საღამოს ფინალში, დამკვიდრებული Dmitriy Gudanov, who had had the oppor- ტრადიციის მიხედვით, ეკრანზე გვაჩვენეს tunity to rehearse with Struchkova, flashed ბალერინა რაისა სტრუჩკოვას ფოტო და with excellent jete en tournant. ვიდეო მასალა. ასე მოხდა მაშინაც, სამი თვის წინ, როდესაც სტრუჩკოვას თანა- At the end, according to the routine of me- კურსელის, მაია პლისეცკაიას 90 წლის morial tradition, archival photographs and საიუბილეო საღამო გაიმართა. იმ საღამო- footage of the dancing of Raisa Struchkova ზე, შავ-თეთრი ეკრანიდან, პლისეცკაიას were screened. It had happened likewise გენიამ დაუნდობლად გაანადგურა ყველა three months ago, at the evening in honor თანამედროვე ბალერინა, ვინც კი გაბედა, of the 90th anniversary of her schoolmate – იმ საღამოზე ეცეკვა პრიმას პარტიები. Maya Plisetskaya. Then, in November, the მისგან განსხვავებით, რაისა სტრუჩკოვა audience saw Plisetskaya as a ruthless ge- გულმოწყალე აღმოჩნდა: ძველ ფირზე, nius on the black and white screen, destroy- იგი ძველებურად სიცოცხლით სავსე და ing all modern dancers who dared to perform მომხიბვლელი იყო, თუმცა არ გამოიყუ- her roles. Raisa Struchkova was merciful: in the old film she was lively and charming; რებოდა განუმეორებლად. მისი საფირმო however, she did not look unique and irre- სიმსუბუქე, არტისტიზმი და მუსიკალობა sistible. But elements of her firm lightness, მის მოწაფეებში შეგეძლოთ აღმოგეჩინათ. softness, artistry and musicianship can be ცხოვრებაში ანტიპოდები – თანაკურსელე- found in her student-dancers. Antipodes ბი პლისეცკაია და სტრუჩკოვა, სიკვდილის during their lifetimes, classmates Struchko- შემდეგაც ანტიპოდებად დარჩნენ: მათ ხომ va and Plisetskaya remained antipodes after უკვდავების საკუთარი გზები აირჩიეს. death: each chose their form of immortality.

36 Arabesque N26 interviu Interview ნინო ანანიაშვილის ორგზის დაბრუნება ამერიკაში Nina Ananiashvili’s ამ კვირაში ნინო ანანიაშვილი, ბალეტის მეგა-ვარსკვ- ლავი, ვალენტინა კოზლოვას საერთაშორისო საბა- ლეტო კონკურსის ჟიურის წევრის რანგში, ნიუ-იორკს Double Return სტუმრობს, ხოლო ივლისში ისევ ბრუნდება ამერიკაში, ჯეკსონის საერთაშორისო საბალეტო კონკურსზე (მისისიპი) ისტორიული გრან-პრის მოპოვების 30 წლის to the U.S. აღსანიშნავად. ვენდი პერონი კოზლოვას მსგავსად, ანანიაშვილი დიდი თეატრის By Wendy Perron ერთ-ერთი ყველაზე კაშკაშა მოსწავლეა. განსაკუთ- რებული ტალანტით და პოეტური სინაზით ის ასრუ- ლებდა კლასიკური რეპერტუარის წამყვან პარტიებს „გედების ტბასა“ და „დონ კიხოტში“. სრული ანშლაგით This week Nina Ananiashvili, ballet superstar, is visiting 08.04.2016 ტარდებოდა მისი სპექტაკლები როგორც „ბოლშოიში“ New York as a member of the jury of the Valentina Kozlova 1980-იან წლებში, ასევე ამერიკული ბალეტის თეატრ- International Ballet Competition, and in July she returns ში 1990-იან და 2000-იან წლებში (აგრეთვე ინგლისისა to USA International Ballet Competition in Jackson, და დანიის სამეფო ბალეტებში, ჰიუსტონის ბალეტში), Mississippi, to celebrate 30 years since her historic Grand იგი ასევე აქტიურად მუშაობდა ახალი ქორეოგრაფე- Prix there. Like Kozlova, Ananiashvili is one of the more ბის (მაგალითად ალექსეი რატმანსკი) მოსკოვის დიდ dazzling products of Bolshoi training. With both outsized თეატრში სამუშაოდ მიწვევის საკითხზე. bravura and poetic tenderness, she excelled in classics like Swan Lake and Don Quixote. A box-office draw at კონკურსის საპატიო ჟიურის წევრთა სიაში ასევე არიან both the Bolshoi Ballet in the 1980s and American Ballet ანდრის ლიეპა, მარტინ ვან ჰამელი, მარგო საპინგტონი, Theatre in the 1990s and 2000s (with stops along the way ჯო ლანტერი და ლოურენს როდესი. დაჯილდოების at The Royal Ballet, Royal Danish Ballet and Houston Bal- ცერემონიალი და გალა-კონცერტი Symphony Space-ში let), she also was instrumental in inviting new choreogra- კოზლოვას რეპეტიტორის – ვიოლეტ ვერდის ხსოვნას phers (e.g. Alexei Ratmansky) to make work at the Bolshoi. ეძღვნება. ვერდის საპატივცემულოდ, დანიელ ულბრიჰ- ტი და ერიკა პერეირა ჩაიკოვსკის პა დე დეს შეასრუ- The esteemed panel of VKIBC judges also includes An- ლებენ, რომელიც ბალანჩინმა ვიოლეტ ვერდისა და dris Liepa, Martine van Hamel, Margo Sappington, Joe კონრად ლუდლოვისთვის 1960 წელს შექმნა. Lanteri and Lawrence Rhodes. The Award Ceremony and Gala Performance at Symphony Space this Saturday is ანანიაშვილის მეორე გამოჩენა ამერიკაში სცენაზე მოხ- dedicated to the late Violette Verdy, who was a mentor დება, ჯეკსონში, 16 ივლისს. ჯეკსონში ნინო ანანიაშვილის to Kozlova. In tribute to Verdy, Daniel Ulbricht and Erica და ანდრის ლიეპას მიერ კონკურსზე გამარჯვების და Pereira will perform Tschaikovsky Pas de Deux, which პირველი გრან-პრის მიღების 30 წლის იუბილეს აღნიშ- Balanchine made on Verdy and Conrad Ludlow in 1960. ნავენ. ისინი ერთ-ერთი პირველი კონკურსანტები იყვნენ ყოფილი საბჭოთა კავშირიდან. ორგანიზატორებმა ამ Ananiashvili’s second appearance in the U.S. will be გალას „გაერთიანების გალა“ (Reunion Gala) უწოდეს. onstage in Jackson on July 16. The USAIBC celebrates ანანიაშვილი ეშტონის „მარგარიტა და არმანს“ იცეკვებს, 30 years since Ananiashvili ad Andris Liepa won the very საქართველოს სახელმწიფო ბალეტთან ერთად, რომ- first Grand Prix there. They were among the earliest com- ლის სამხატვრო ხელმძღვანელიცაა 2004 წლიდან. petitors from the Soviet Union, and USA IBC is calling its gala the Reunion Gala. She will perform Ashton’s Mar- შანსი მომეცა გავსაუბრებოდი ნინო ანანიაშვილს, guerite and Armand with the State Ballet of Georgia, the საქართველოს სახელმწიფო ბალეტის, საბალეტო company in her homeland that she has led since 2004. კონკურსებზე საკუთარი შეხედულებების და ჯეკსონის კონკურსზე დაბრუნების შესახებ. მისი საუბარი ინგლი- I got a chance to chat with Ananiashvili about her compa- სურად იმდენად მომხიბვლელი იყო, რომ გადავწყვიტე ny, her views on competitions, and her reunion at USA IBC. ტექსტისთვის რედაქტირება არ გამეკეთებინა, რათა Because the way she speaks English is so charming, I left უკეთ გადმომეცა ამ საუბრის შარმი. the language as is, to give you the flavor of her voice.

Arabesque N26 37 თქვენი დასი ახლახანს დაბრუნდა Your company just returned from იტალიის და ესპანეთის გასტროლიდან. a tour of Italy and Spain. How did როგორ ჩაიარა? it go?

ძალიან ამაყი ვარ, რადგან ეს რთული I’m so proud because it was difficult pro- პროგრამა იყო. დასი ბრწყინვალედ ასრუ- gram. The company does Concerto Baroc- ლებს ბალანჩინის „Concerto Barocco“და co and Serenade brilliantly. Even on small „Serenade“-ს, რომელიც პატარა სცენაზეც stage was looking very beautiful. When you კი ლამაზად ჩანდა. როდესაც დიდ სცენაზე have big stage, you need to watch side by ცეკვავ, გიწევს თვალების აქეთ-იქით გა- side like this [her eyes move back and forth ყოლება (აყოლებს თვალებს მარჯვნივ და as though watching a ping pong game]. But მარცხნივ, თითქოს პინგ-პონგის თამაშს it was a small stage, and full picture in the უყურებს). მაგრამ ეს სცენა იყო პატარა და front of your eyes! მთლიან სურათს ხედავდი.

38 Arabesque N26 საქართველოში ხელისუფლების There has been a change of regime in ცვლილება მოხდა. ახლაც გაქვთ ხელ- the Republic of Georgia. Do youstill get შეწყობა მთავრობისგან? support from the government?

დიახ, ჩვენ გვაქვს ახალი თეატრი,ოპერის Yes, we have a new theater, with a beautiful ლამაზი სახლი. გვაქვს ფანტასტიური opera house. We have fantastic lighting განათების აპარატურა. ბალეტის მოცეკვა- equipment. Ballet artists have their own ვეებს აქვთ პერსონალური გასახდელები. dressing rooms. We are having a successful წარმატებულ სეზონს ვატარებთ, რომელიც season that will be over in June. ივნისში დასრულდება. As a young dancer, you did very well at ახალგაზრდობის დროს დიდი წარმა- competitions. You won a gold medal at ტებით გამოდიოდით კონკურსებზე. Varna in 1980, a Grand Prix in Moscow in 1980 წელს ვარნაში ოქროს მედალი 1981, and the first Grand Prix in Jackson მოიპოვეთ, 1981 წელს მოსკოვში – in 1986. გრან-პრი და 1986 წელს პირველი გრან-პრი ჯეკსონში. I was lucky. Jackson – I have long-distance love of this place. In 1986, I was a winner, გამიმართლა. ჯეკსონი – შორეული and 28 years later I went there as judge. სიყვარული მაკავშირებს ამ ქალაქთან. Some of the same people were still there, 1986 წელს გავიმარჯვე და 28 წლის შემდეგ and they see me and they say, “What ჩავედი იქ, ჟიურის წევრის რანგში. ადამი- we can do to have you back here?” They ანები, რომლებიც შემორჩნენ იმ დრო- invited my company to perform a whole იდან, მხედავდნენ და მეუბნებოდნენ: რა evening in Jackson this summer. I am so გავაკეთოთ იმისთვის რომ უკან დაგიბრუ- happy. ნოთ? მათ მოიწვიეს ჩემი დასი, რომელიც წარმოდგენას გამართავს ჯეკსონში ამ What do you think is good about compe- ზაფხულს. ძალიან მოხარული ვარ. titions?

ნინო ანანიაშვილი და ანდრის ლიეპა. ჯეკსონი. Andris Liepa and Nina Ananiashvili. Jackson. 1986

Arabesque N26 39 რას მიიჩნევთ საბალეტო კონკურსების Today’s competition, it’s different than our პოზიტიურ მხარედ? time. For a long time I would always say I don’t want to judge because I remember how დღევანდელი კონკურსები განსხვავდება hard it was to compete. Today, everywhere ჩემი დროის კონკურსებისგან. დიდი ხნის competitions. The good thing is, first we მანძილზე ვამბობდი, რომ არ მინდა ჟი- have a lot of private schools and studios that ურის წევრობა, რადგან, მახსოვს როგორი before, didn’t have the possibility to show რთული იყო შეჯიბრი. დღეს ყველგან ტარ- off the students. And lots of them are really დება კონკურსი. კარგი მხარე არის ის, რომ good – sometimes better than in the big არსებობს ბევრი კერძო სკოლა და სტუდია, academies. Second, we on the jury are lots of რომელთა მოსწავლეები ადრე ვერ ამჟ- directors. Either they have possibility to come ღავნებდნენ თავიანთ ტალანტს. ბევრი ასე- work in another theater or somebody will თი სკოლა ძალიან კარგია, ხანდახან დიდ give scholarship. Also, when they have just აკადემიებზე უკეთესი. კონკურსები აძლევს private school training, they cannot perform ბავშვს შესაძლებლობას გამოვიდნენ მაყუ- in a theater for an audience. In Moscow we რებლის წინაშე. ეს კარგია ზოგადად ბალე- had small theater and children perform on ტისთვის, რადგან ზრდის პროფესიონალ Bolshoi stage sometimes. In private schools, მაყურებელს. თუ ისინი პროფესიონალ it’s impossible now because it’s so expensive. მოცეკვავეებად არ გაიზრდებიან, ბალეტი The competitions give possibility to children ყოველთვის ეყვარებათ. to perform for an audience. Also, it is better for ballet generally, because it raises profes- კონკურსების უარყოფით მხარედ რას sional audience later. These kids, if they don’t მიიჩნევთ? become professional, they will always love ballet because they learned it as children. ისინი ძალიან პატარა ასაკში იწვევენ ბავშვებს, რაც მათ სირთულეებს უქმნის Is there a downside to competitions? მომავალში. ზოგჯერ, ათი წლის ბავშვები უშიშრად გამოდიან კონკურსზე და ოქროს They take children very young, and this can მედალს, გრან-პრის იღებენ, თუმცა 16-18 be difficult for children later. Sometimes kids წლის ასაკში აღარავის სჭირდებათ. მათ 10 years old, they are not afraid of anything მრავალი ჯილდო შეიძლება ჰქონდეთ, and they get medals at Grand Prix, and მაგრამ არავინ სთავაზობს სამსახურს, suddenly at 16 or 18 years old, nobody needs რადგან არ მოსწონთ მათი სიმაღლე ან them. They get lots of medals, but nobody ფორმა; ეს რთულია ბავშვისთვის. ისინი give them a job because either they don’t ფიქრობენ: „თუ ასეთი წარმატებული ვარ, want this size or height or form, and this is რატომ მექმნება სირთულეები სამსახურის difficult for children, They think, “If I’m so პოვნაში?“ good then why I have problem to get job?”

რა სიახლეები გაქვთ დასში? What’s the latest news with your company?

ჩვენ გავხსენით სეზონი ჭაბუკიანის ბალე- We opened the season with myself onstage ტით „გორდა“ (1949). ეს ცნობილი ბალეტი in a Chabukiansi ballet Gorda (1950). It was იყო, ქართული ისტორიით. ახალი ქო- famous ballet with a Georgian story. I’m რეოგრაფიული ვერსია მე დავდგი, ვეცადე restaging, everything new, I tried to work ჩამერთო სპექტაკლში პროექცია და უფრო with projections and lighting. We also have a მეტად გამომეყენებინა განათება. ჩვენ ასე- new Swan Lake by Alexei Fadayechev, really ვე გვაქვს „გედების ტბის“ ახალი დადგმა, beautiful. It was absolutely sold out. We რომელიც ალექსეი ფადეეჩევს ეკუთვნის. have Fokine program: Andris staged Fire- მართლაც ძალიან ლამაზია. პრემიერაზე bird and I staged Les Sylphides and Le Spec- სრული ანშლაგი იყო. ვაჩვენეთ ფოკინის tre de la Rose. We will soon start rehearsals პროგრამა: ანდრისმა დადგა „ფასკუნჯი“ for company premieres by Kylián and და მე – „შოპენიანა“ და „ვარდის აჩრდი- Balanchine.

40 Arabesque N26 ლი“. მალე წარმოვადგენთ კილიანის და ბალანჩინის პროგრამებს.

როგორც ბალერინა და ახლა როგორც სამხატვრო ხელმძღვანელი როგორ აღიქვამთ ცვლილებებს ბალეტში?

ადრე, თითოეულ დასს ჰქონდა თავისი სტილი: დანიელებს – დანიური, რუსებს – რუსული, ნიუ იორკ სითი ბალეს – თა- ვისი. ABT იყო კომბინაცია. ახლა ადამი- ანებს შეუძლიათ მოგზაურობა. მე ვხედავ კონკურსებზე და სოციალურ ქსელებში 15 During your time as a ballerina and now ნინო ანანიაშვილი ვალენტინა კოზლოვას წლის გოგონებს, რომლებიც ტექნიკურად as artistic director, how have you seen საერთაშორისო კონკურსის ჟიურის წევრებთან და ძალიან რთულ და არაჩვეულებრივ მოძ- ballet change? ორგანიზატორებთან. 2016. ნიუ-იორკი რაობებს ასრულებენ, მაგრამ მაყურებელი Nina Ananiashvili with Valentina Kozlova აღარ გამოხატავს ემოციებს და აღარ არის Before, each company had their own style: international competition jury members and აღტაცებული მათი ხელოვნებით, რადგან Denmark is Denmark; Russian is Russian, organizers. 2016. New York ისინი არ ცხოვრობენ როლში. მაყურე- New York City Ballet was City Ballet. ABT was ბელმა უნდა ისიამოვნოს წარმოდგენით most combination. Now people are free to და არა მხოლოდ „ტრიუკებით“. travel around. But today, what I see in competitions and Facebook, for example girls turning ახლა, დასის განრიგში ძალიან ცოტა დრო 15 turns. They’re doing something technically რჩება როლზე მუშაობისთვის. strong and amazing, but not a lot of people are expressive with emotion and with art. They ეს ასევე პრობლემაა. ყველაფერი გახდა don’t really live in the roles. The audience მექანიკური. ჩვენ გვჭირდება დრო რომ should enjoy performance, not just tricks. გამოვცოცხლდეთ, ცეკვა ძალიან რთულია. ყოველთვის მინდა, რომ დიდი წარმოდ- Now there is so little time in company გენის წინ მქონდეს ერთი თავისუფალი schedules to work deeply on a role. დღე დასვენებისთვის – არა ფიზიკურად, არამედ შინაგანად დასვენებისთვის. This is also a problem. Everything becomes mechanical. We need time to recover, it’s so რა რჩევას მისცემდით კოზლოვას საერ- difficult to dance. I always love to have at least თაშორისო კონკურსის მსგავსი კონკურ- one day off if I do one big performance, I am სების ახალგაზრდა მონაწილეებს? tired – not technically, but tired in my insides.

როდესაც მე კონკურსებზე გამოვდიოდი What advice would you give young ჩემი პედაგოგი მეუბნებოდა: „მე არ მჭირ- dancers participating in a competition დება შენი მედლები. უბრალოდ გამოდი და like VKIBC? ანახე შენი შესაძლებლობის მაქსიმუმი“. ამიტომ მათ ვეტყვი – უბრალოდ, ისიამოვ- When I was competing, my teacher told me, ნეთ სცენაზე ყოფნით, არაჩვეულებრივ “I don’t need your medals. Just come out and მაყურებელთან ერთად. მშვენიერია თუ dance as best you can do.” Just enjoy to be კარგი შედეგი გაქვთ. თუ არა, ნუ იდარდებთ. onstage with this wonderful public. If you უბრალოდ, გიყვარდეთ ეს ლამაზი ხელოვ- have good results, wonderful. If not, don’t ნება. იყავით თვითკრიტიკულები. დახვე- worry. Just love this beautiful art.Also be წილები რომ გახდეთ ამისთვის საკუთარი willing to criticize yourself. You need to see თავი უნდა დაინახოთ, უნდა შეგეძლოთ yourself in order to improve. And you need to იუმორით შეხედოთ თქვენს საქმეს. ბალეტი have a little bit of humor in our job. Ballet is რთული ხელოვნებაა, იუმორი უნდა გაგაჩნ- so difficult, you need to have humor to stay დეთ, რომ ამ ხელოვნებაში თავი იგრძნოთ. in it.

Arabesque N26 41 Ballet News ნინო ანანიაშვილი ბალეტის ვარსკვლავებთან ერთად

- ამ სახელწოდების გალა-კონცერტი გაიმართა 19 თებერვალს თბი- ლისის ოპერისა და ბალეტის თეატრში. საღამო ნინო ანანიაშვილმა საკუთარი პედაგოგის რაისა სტრუჩკოვა-ლაფაურის ხსოვნას მიუძღვ- ნა. გალა-კონცერტის „ნინო ანანიაშვილი, ბალეტის ვარსკვლავები და საქართველოს სახელმწიფო ბალეტი“ პროგრამაში წარმოდგენილი იქნა ერთმოქმედებიანი საბალეტო დადგმები – „ლეა“ (ლეონარდ ბერნსტაინის მუსიკა, ალექსეი რატმანსკის ქორეოგრაფია) და „სა- გალობელი“ (იური პოსოხოვის ქორეოგრაფია). ნინო ანანიაშვილს, რომლმაც ლეას პარტია იცეკვა ალექსეი რატმანსკის მიერ მისთვის სპეციალურად დადგმულ ბალეტში, პარტნიორობას დიდი თეატრის გამოფენის გახსნა სოლისტი ალექსანდრ ვოლჩკოვი უწევდა. ვოლჩკოვი თბილისე- Exhibition Opening ლი მაყურებლის წინაშე პირველად არ გამოსულა. 2002 წელს მან გამოფენა „გორდას“ პრემიერის წინ თბილისში იცეკვა ზიგფრიდის პარტია „გედების ტბაში“ და პრინცის პარტია „მაკნატუნაში“. გალა-კონცერტში დიდი თეატრის კიდევ რამ- „გორდას“ პირველი სპექტაკლის საპრემიერო დენიმე ცნობილი მოცეკვავე – მარიანა რიჟკინა, ანასტასია გარიაჩევა, აფიშა, ესკიზები, უნიკალური ფოტოები და დიმიტრი გუდანოვი და კლიმ ეფიმოვი მონაწილეობდნენ, რომლებ- პროგრამები, ბალეტის პარტიტურის ავტოგ- მაც საბალეტო დივერტისმენტში სხვადასხვა დუეტები შეასრულეს რაფი, ბალეტის სხვადასხვა თაობის შემს- კლასიკური საბალეტო რეპერტუარიდან. დივერტისმენტში საბალეტო რულებელთა ფოტოები – ამ მნიშვნელოვან ნინო ანანიაშვილი, დასის სოლისტებმა – ეკატერინე სურმავამ, ნინო სამადაშვილმა, ნუცა ალექსანდრ საარქივო მასალას გამოფენის ორგანიზატო- ვოლჩკოვი. ლეა ჩეკურაშვილმა, ფილიპ ფედულოვმა, იონენ ტაკანომ, დავით ანანიშ- Nina Ananiashvili, რებმა – თამარ მოდებაძე და თამარ რუხაძემ, ვილმა მიიღეს მონაწილეობა. გალა-კონცერტს კახი სოლომნიშვილი Alexander Volchkov. თეატრის მუზეუმის ხელმძღვანელთან რუსუ- Leah დირიჟორობდა. დან დაუშვილთან, საქართველოს თეატრის, კინოს, მუსიკისა და ქორეოგრაფიის მუზეუმთან ერთად თეატრის ცისფერ დარბაზში მოუყარეს თავი. გამოფენა 12 თებერვალს, პრემიერის წინ გაიხსნა. გამოფენის გახსნას კომპოზიტორ დავით თორაძის შვილები, ვახტანგ ჭაბუკიანის შთამომავლები, საბალეტო დასის პედაგოგები და ბალეტის ყოფილი მსახიობები დაესწრნენ.

Exhibition at Gorda Premiere

Gorda’s first performance poster, sketches, unique photos and programs, ballet score, photos of different ballet performers – all archive mate- rial was presented at the Theatre’s Blue Hall. The exhibition was organized by Tamar Modebadze and Tamar Rukhadze, together with the Theatre’s Museum Director Rusudan Daushvili and the Mu- seum of Theatre, Film, Music and Choreography Nina Ananiashvili and Ballet Stars in Tbilisi of Georgia. The exhibition was launched on Feb- ruary 12, prior to the premiere and was attended A gala concert titled “Nina Ananiashvili and Ballet Stars” was held on by composer Davit Toradze’s children, Vakhtang February 19 at the Tbilisi Opera and Ballet Theatre. Nina Ananiashvili ded- Chabukiani’s descendants, ballet company tutors icated the evening to the memory of her tutor, Raisa Struchkova-Lafauer. and former ballet dancers. “Nina Ananiashvili, Ballet Stars and State Ballet of Georgia” covered two one-act ballets – Leah (Music by Leonard Bernstein, choreography ლექსო და ალექსანდრე თორაძეები Lexo Toradze and Alexander Toradze by Alexei Ratmansky) and Sagalobeli (choreography by Yuri Possokhov). Nina Ananiashvili, who performed Leah in Alexei Ratmansky’s ballet created personally for her, was accompanied by soloist of the Moscow Bolshoi Theatre , Alexander Volchkov. It was not Volchkov’s first time in Georgia. In 2002, he performed Siegfried’s part in Swan Lake and the Prince in The Nutcracker. Other participants of the evening were Bolshoi dancers Mariana Rizhkina, Anastasia Gariacheva, Dimitriy Gudanov and Klim Efimov, who performed ballet divertissements and duets from the classical ballet repertoire. The Georgian Ballet company’s soloists Ekaterine Surmava, Nino Samadashvili, Nutsa Chekurashvili, Philip Fedulov, Yonen Takano and David Ananiashvili participated in ballet divertissements. The Orchestra at the gala concert was conducted by Kakhi Solomnishvili.

42 Arabesque N26 Ballet News ქართულ-იაპონური გალა 29 მარტს ვახტანგ ჭაბუკიანის სახელობის ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოსწავლეების მონაწილეობით რუსთავე- ლის თეატრში ქართულ-იაპონური საქველმოქმედო გალა კონცერტი გაიმართა. ქორეოგრაფიული სასწავლებლის მოს- წავლეებმა პ. ჩაიკოვსკის „მძინარე მზეთუნახავი“ წარმოადგინეს. ბალეტის რედაქცია ნინო ანანიაშვილსა და ვალენტის ბარტესს ეკუთვნით. გალა-კონცერტში ასევე იაპონიის ქალაქ კოიოტოს სხვადასხვა საბალეტო სკოლის მოსწავლეები მონაწილეობდნენ. პროექტი ქართული ბალეტის მეგობართა საზოგადოებისა და „არტე იტალიას“ ორგანიზებით გან- ხორციელდა. საღამოდან მიღებული შემოსავლები მთლიანად მოხმარდება ვახტანგ ჭაბუკიანის სახელობის ქორეოგ- რაფიული სასწავლებლის ნიჭიერ აღსაზრდელებს და საბალეტო ხელოვნების განვითარებას.

Georgian-Japanese Gala On March 29, the Vakhtang Chabukiani Choreographic School’s students participated in a Georgian-Japanese Char- ity Gala Concert held in the Rustaveli Theatre. The students presented Nina Ananiashvili and Valentin Bartes’ choreographic version of P.Tchaikovsky’s Sleeping Beauty. Other participants of the Gala Concert were Kyoto Ballet School students and dancers of the State Ballet of Georgia. The project was organized by the Friends of Georgian Ballet and “Arte Italia”. Donations collected from ticket sales will benefit the growth of talented students of the Vakhtang Chabukiani Choreographic School and the development of ballet art.

საერთაშორისო კონკურსის გამარჯვებულები რიგის საერთაშორისო საბალეტო კონკურსზე „ევენტუსი“ თბილისის ჭაბუკიანის სახელობის ქორეოგრაფიული სას- წავლებლის მოსაწავლეებმა დიდ წარმატებას მიაღწიეს. სალომე ლევერაშვილმა პირველი ადგილი, ოქროს მედალი და გრან-პრი მოიპოვა კლასიკური ვარიაციის კატეგორიაში. კონკურსზე მან ესმერეალდას ვარიაცია იცეკვა ც. პუნის ბალეტიდან „ესმერალდა“. მანვე თანამედროვე ცეკვის კატეგორიაში მეორე ადგილი და ვერცხლის მედალი დაიმსახუ- რა. ამ ნომიაციაში სალომემ იცეკვა ვარიაცია ი. პოსოხოვის ბალეტიდან „საგალობელი“. კლასიკური ცეკვის ვარიაციაში მეორე ადგილით და ვერცხლის მედლით აღინიშნა სასწავლებლის მოსწავლის თათული თალაკვაძის გამოსვლა. მან შეასრულა ვარიაცია ბალეტიდან „კორსარი“.

International contest winner

Vakhtang Chabukiani choreographic school students achieved great success at Riga International Ballet Festival “Eventus”. Salome Leverashvili won first place, golden medal and Grand Prix in Classical Dance Variation category for performing Esmeralda variation from C. Pugni’s “La Esmeralda”. She gained second place and silver medal in contemporary dance category, for performing Y. Possokhov’s “Sagalobeli”. TatuliTalakvadze won second place and silver medal in Classical Dance Variation category for performing variation from ballet “Le Corsaire”.

მარის ლიეპას იუბილე 10 მაისს ხელოვნების სასახლეში მეოცე საუკუნის ლეგენდარული მოცეკვავის მარის ლიეპას უნიკალური ფოტოებისა და კოსტიუმების ექსპოზიცია გაიხსნა. გამოფენა, რომელიც ხელოვანის 80 წლის იუბილეს მიეძღვნა, ქალაქ თბილისის მერიის მხარდაჭერით მოეწყო. თეატრის, კინოს, მუსიკისა და ქორეოგრაფიის მუ- ზეუმში გამოფენის გახსნის ცერემონიალში ანსამბლი „გეორგიკა“ მონაწილეობ- და. ექსპოზიციის გახსნას მარის ლიეპას შვილები – ილზე და ანდრისი, საზოგადო- ების წარმომადგენლები დაესწრნენ.

Maris Liepa’s Anniversrary On May 10, Art Palace Tbilisi hosted a unique photo and costume exhibition of the leg- endary dancer of the 20th century, Maris Liepa. The exhibition dedicated to the artist’s 80th anniversary was organized with the support of the Tbilisi City Hall. Ensemble “Georgika” participated in the exhibition at the Art Palace – Museum of Theatre, Film, Music and Choreography. Maris Liepa’s children, Ilse and Andris were also present at the event, as well as public representatives.

Arabesque N26 43 gastroli Tour

2016 წლის აპრილში იტალიასა და ესპანეთში The State Ballet of Georgia went on tour to საქართველოს სახელმწიფო ბალეტის გასტროლები Italy and Spain. The series of performances გაიმართა. დასის გამოსვლები 8 აპრილს ვერონაში began on April 8 in Verona, covering ჯორჯ ბალანჩინის პროგრამის წარმოდგენით George Balanchine’s program: Concerto დაიწყო. შესრულდა Concerto Barocco, სერენადა, Barocco, Serenade, Tarantella, and ტარანტელა, ჩაიკოვსკი პა და დე. საგასტროლო Tchaikovsky’s Pas de Deux. From April 9, სპექტაკლები 9 აპრილიდან ესპანეთის ქალაქებში – the tour continued in Spanish cities Gandia, განდია, ტორევიხა, კალპე და ტერასაში გაგრძელდა. Torrevieja, Calpe and Terrassa, covering აქ წარმოდგენილი იქნა იური პოსოხოვის Yuri Possokhov’s one-act ballet Sagalobeli, ერთმოქმედებიანი ბალეტი „საგალობელი“, გრან Grand Pas from the ballet Don Quixote, Les პა ბალეტიდან „დონ კიხოტი“, „შოპენიანა“ და Sylphides and Le Spectre de la Rose. The „ვარდის ზმანება“. გასტროლი 16 აპრილს ქალაქ tour finished on April 16 in Terrassa, where ტერასაში დასრულდა, სადაც დასმა მიხაილ ფოკინის the company presented Mikhail Fokine’s ქორეოგრაფიის საღამო წარმოადგინა. choreographic evening. დეგას ტილოებივით მშვენიერი საქართველოს Ballet ბალეტი of Georgia – Gorgeous as

ჯანი ვილანი Degas’ paintings არენა By Gianni Villani L’Arena

11.04.2016

ბალანჩინის ქორეოგრაფიის Technical perfection expressed ირინა პოეტურ ენაზე გადმოცემული in Balanchine’s ბაგაურის ტექნიკური სრულყოფილება choreographic language თარგმანი Translation by Irina „სერენადას“ Astonishing grace Bagauri გასაოცარი სიმსუბუქე of Serenade

44 Arabesque N26 საქართველოს სახელმწიფო ბალეტი (თბილისის ოპერისა და ბალეტის თეატრის დასი) ყოველმ- ხრივ შემდგარი და ბრწყინვალე საბალეტო კომპანიაა, რომელმაც გასულ საღამოს, „რისტორის“ თეატრში ბალანჩინის მიერ ბახის, ჩაიკოვსკისა და გოტშალკის მუსიკაზე დადგმული რამდენიმე ნაწარმოები წარმოადგინა.

ამ ქორეოგრაფიით ბალანჩინი დღემდე განაგრძობს ჩვენთან აკადემიური ცეკვის უნაზესი ენით საუბარს. ამ ლექსიკას, რომელ- საც ხორცი და დიდება საუკუნე- The State Ballet of Georgia (the ების განმავლობაში ესხმებოდა, Tbilisi Opera and Ballet’s Theatre ინოვაციურმა და შთაგონებით Company) – a brilliant company in აღსავსე რუსმა ქორეოგრაფ- მა ნეოლოგიზმები შემატა. მის every way – presented several per- შემოქმედებაში კლასიკური ბა- formances on Bach’s, Tchaikovsky’s ლეტი ახალი სტილით ცხოვრობს, and Gottschalk’s music at Ristori რომელსაც მისი სახელი დაერქ- Theatre last night. ვა, მისი კუთვნილება გახდა. ეს სტილი არა სხვადასხვა სტილების With his choreography, Balanchine უხეშ ნაზავს, არამედ უწყვეტი continues to communicate with us კვლევისა და ძიების შედეგს წარ- in an academic dance language. მოადგენს. The Russian choreographer, full of innovation and inspiration, added მისი ვიზუალური თვალსაწიერი neologism to this majestic language. ჩვენს თვალწინ ვითარდება: იშლება, სიმაღლეში იზრდება და His works gave new life to classical გასაოცარ ატმოსფეროს აღწევს. ballet, which he made his own and ეს ადამიანის სხეულის მოძრაობის transformed. This style represents სუბლიმაციაა: ესაა მოძრაობისას, not a rough mix of techniques, but სხეულის განსულიერებისას დანა- is a result of continuous exploration ხული ადამიანი. and analysis.

Arabesque N26 45 ის ცეკვის წინასწარმეტყველად His visual perspective is developed იქცა. მის მიერ დამკვიდრებუ- in front of us: releases, escalates ლი ტრადიციების დაცვა და and reaches an amazing atmo- ინტელექტუალური შემოქ- sphere. It is a sublimation of move- მედების დაძლევა რთულია, ment of the human body: when the მიუხედავად მაღალი პოეტური divine nature of body can be seen რეგისტრისა, რომელიც დასა- through motion. ბამს არა იმდენად ექსპრესი- ული შთაგონებიდან, არამედ კომპოზიციების აგების ღრმა He became a prophet in dance art. ცოდნისგან იღებს. It is difficult to maintain traditions and overcome the intellectual art ახალგაზრდა ქართულ დას- created by him, despite his great თან, რომლის შემადგენლო- poetic register which originates ბაშიც მეტწილად გოგონები not from expressive inspiration, but ირიცხებიან (კომპანიის 65 from deep knowledge of composi- წევრიდან ჩვენს სცენაზე 25 tion structure. წარსდგა, ამჟამად კი ისინი ვალენსიაში იმყოფებიან Bart Cook worked with the young გასტროლზე) სადადგმო ნაწილზე ბარტ კუკმა იმუ- Georgian company which counts შავა. კომპანიამ ბალანჩი- mostly female dancers (25 members ნის უნაკლო ტექნიკისადმი performed on stage, out of 65, as უდიდესი ერთგულება და others are now on tour in Valencia). პატივისცემა გამოავლინა, The company expressed great loyal- რაც სხვადასხვა სკოლების ty and respect towards Balanchine’s გონივრულად ათვისებული ცოდნის flawless technique, which is a result ნაყოფია, რომელსაც ქორეოგ- of wise comprehension of various რაფმა მისთვის დამახასიათებელი schools, influenced by the chore- პათეტიკური პოეტურობის კვალი ographer’s typical poetic style of დაასვა. სასაცილო სულაც არაა expression. Their significant athletic მათი მომზადების დონე, განსაკუთ- skills are especially vivid in the pas რებით კი თვალშისაცემია მათი ათ- de deux performance (for instance ლეტიზმი პა დე დეების შესრულე- pas de deux from Swan Lake), where ბისას (მაგალითად „გედების the body moves aside to show the ტბის“ პა დე დე), სადაც bareness of soul. თვალნათელი ხდება, თუ როგორ იწევს უკანა პლანზე სხეული სულის სიშიშვლის Company is coherent, at the same წარმოსაჩენად. time, each dancer’s individuality is well expressed, which the excep- ესაა შეკრული დასი, რომე- tional synchrony in Bach’s Concerto ლიც ამავდროულად მკაფიოდ Barocco demonstrated. High jumps, წარმოაჩენს მოცეკვავეთა everlasting balance and flawless ინდივიდუალობას, რომელ- pirouettes were presented by Nino მაც სტილიურად და სულისკ- Samadashvili and Yonen Takano in ვეთების თვალსაზრისით, the pas de deux of Swan Lake, as კარგი სინქრონი გვიჩვენა ბახის well as by Nutsa Chekurashvili and მუსიკაზე შექმნილ „კონჩერტო Solieh Samudio in joyful Tarantella, ბაროკოში“, რომლითაც საღამო composed by Gottschalk. გაიხსნა. ჰაერში გამოკიდებული ნახტომები, უსასრულო წონასწო- The last performance of the evening რობა და სრულყოფილი პირუეტე- was Serenade (the first ballet of ბი ვიხილეთ „გედების ტბის“ მესამე Balanchine’s American debut), მოქმედების პა დე დეში, ნინო სამადაშვილისა და იონენ ტაკანოს which represents victorious fresco შესრულებით, ასევე ნუცა ჩეკუ- of freedom, based on Tchaikovsky’s რაშვილისა და სამუდი ელიეზის Serenade in C Major.

46 Arabesque N26 მიერ შესრულებულ გოტშალკის მუსიკაზე დადგმულ მხიარულ „ტარანტელაში“.

საღამო „სერენადით“ დასრულ- და (ესაა ბალანჩინის ამერიკული დებიუტის პირველი ბალეტი), რო- მელიც ჩაიკოვსკის „სერენადა დო მაჟორის“ მუსიკაზეა დადგმული და ძალმოსილი თავისუფლების ფრესკას წარმოადგენს.

ფერმკრთალ, გაშლილ სივრცეში, გამჭვირვალე კოსტიუმებში გამოწ- ყობილი17 ბალერინა და 4 მოცეკ- ვავე მამაკაცი ირევიან და დასაბამს აძლევენ ემოციურად შთამბეჭდავი In a pale, open space, 4 male dancers ვერონა სოლოების, დუეტების, ანსამბ- Verona 2016 ლების ცეკვას. ფინალში გრძელი, and 17 ballerinas in transparent cos- უსასრულო კიდურებითა და კარგი tumes, join and create emotionally ფიზიკური მონაცემებით გამორ- impressive solos, duets, assembly ჩეული ნაცნობი ტრიო – ნინო dances. Finally, the trio known for სამადაშვილი, ნუცა ჩეკურაშვილი their distinctively stunning physical და ანა მურადელი რომანტიკული forms – Nino Samadashvili, Nutsa ხანის, დეგას ნახატებიდან განსხე- Chekurashvili and Ana Muradeli – ულებულ ბალერინებს ჩამოჰგვა- appears, resembling ballerinas from ნან. აღფრთოვანებული მაყურებ- Degas’ romantic era paintings. The ლის ტაშმა (რომელთა რიგებშიც Ristori Theatre was full of ovations ძირითადად, ახალგაზრდები იყვ- by excited audience (mostly young- ნენ) რისტორის თეატრი ერთიანად sters). The audience applauded მოიცვა. ტაში დაუკრეს სამხატვრო ხელმძღვანელ ნინო ანანიაშვილს Artistic Director Nina Ananiashvili, – „ბოლშოის“ ყოფილ ვარსკვ- former star of Bolshoi Theatre. And ლავს. ეს იმ დროს, როცა ჩვენთან all this happens while we are having ჯერაც არ წყდება საუბრები ბალეტ- nonstop debates about the crisis of ში არსებულ კრიზისზე. ballet...

Arabesque N26 47 fotoreportaJi Photoreport „ჩვენ მზის შვილები ვართ“ Children of the Sun 20 მარტს, თბილისის საკრებულოს საგამოფენო დარბაზში, დაუნის სინდრომის მსოფლიო დღისადმი მიძღვნილი ფო- ტოგამოფენა – „ჩვენ მზის შვილები ვართ“ გაიხსნა. ფოტოებ- ზე, უამრავ ემოციას შორის, ჩვენი და „მზის შვილების“ სტუმარ-მასპინძლობაც იყო აღბეჭდილი. ბავშვები და მო- ზარდები აქტიურად ჩაერთნენ საბალეტო დასის რეპეტიცი- აში, უსმენდნენ კლასიკური მუსიკის შედევრებს, ცეკვავდნენ და მღეროდნენ მსახიობებთან ერთად. ეს მართლაც საინ- ტერესო და დასამახსოვრებელი დღეები იყო არა მარტო მათთვის, არამედ ჩვენი დასისთვის. პროექტი განხორციელ- და არასამთავრობო ორგანიზაცია „მზის შვილები – დაუნის სინდრომი“ და ეკატერინე ყიფიანის ინიციატივით.

ნინო ანანიაშვილი: „იმედი მაქვს ასეთი პროექტები ისევ გან- ხორციელდება საქართველოში. ვიცი, რომ უცხოეთში ეს ხშირად ხდება, მეც მიმიღია მონაწილეობა. იმედი მაქვს ბავშვებს დღევანდელი დღე დაამახსოვრდებათ“.

ეკატერინე ყიფიანი: „პროექტის მთავარი მიზანი იყო და- უნის სინდრომის ცნობადობის ამაღლება საზოგადოება- ში. გვინდოდა კიდევ ერთხელ შეგვეხსენებინა ყველას- თვის ჩვენი ერთობა. ოპერის თეატრი არის ზღაპრული სამყარო, სადაც ოცნება აუხდა ლექსოს, სალომეს, ბარბარეს, ნოდარიკოს და თითოეულ მათგანს ვისაც ბალერინობა, მომღერლობა, დირიჟორობა სურდა. ჩვენ მზის შვილები ვართ“.

On March 20, a photo exhibition dedicated to the World Day of Down Syndrome – “We Are Children of the Sun” was launched at the Tbilisi City Assembly Exhibition Hall. Among numerous emotional photographs, one could find photos of children visiting the Tbilisi Opera and Ballet Theatre. Children and youngsters got actively engaged in ballet company rehearsals, listened to classical music, danced and sang together with the artists. Those days were truly exciting and memorable not only for them, but for our company, too. The project was organized with the support of the NGO “Children of the Sun” and Eka Kipiani.

Nina Ananiashvili: ”I hope that more and more similar projects will be launched in the future. This practice is common abroad; I was also engaged in such programs before. I believe that the children will remember this day.”

Ekaterine Kipiani: “The main purpose of the project was to increase the awareness of Down syndrome. We strived to remind once more about our unity. The Opera Theatre is a fan- tasy world where dreams of Lekso, Salome, Barbare, Nodariko კახაბერ შარტავას ფოტოები Photos by Kakhaber Shartava and each of them who wish to become ballerinas, singers, conductors – come true. We are children of the Sun.“

48 Arabesque N26 Friends of qarTuli baletis megobarTa sazogadoeba THE GEORGIAN BALLET

სეზონი 164 SEASON ტოშიო და ჰარუე კაიტანი ოქრო / GOLD COUPLE Toshio and Harue Kaitani შომბი შარპი და სარა უოტერსონი ოქრო / GOLD COUPLE Shombi Sharp and Sarah Watterson ნიკ და კარო უილკესი ოქრო / GOLD COUPLE Caro and Nick Wilkes ენიდ და ოლივიერ ბიურკი ოქრო / GOLD COUPLE Enid and Olivier Burki ოქრო / GOLD COUPLE ანდრეას ჰეიდინგსფელდერი Andreas Heidingsfelder ოქრო / GOLD COUPLE გიორგი ჭირაქაძე და სარა ულიამსონი George Chirakadze and Sarah Williamson ოქრო / GOLD COUPLE პოლ და მილა ჰოლოუეი Paul and Mila Holloway პამელა ჰლივა-ოლივერ ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Pamela Hlywa-Oliver რებეკა ობრაიენი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Rebecca O’Brien სუზანა ჰერმანი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Zsuzsanna Herman ქეროლაინ ფორესტიერი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Caroline Forestier ფილიპ ლიმეტ დევუეზი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Philippe Limet Dewez სიუზან ჩენონი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Susanne Channon მაკა გოცირიძე ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Maka Gotsiridze ვიქტორია შტორმი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Victoria Shtorm ქრისტოფერ გრინფილდი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Christopher Greenfield პატრიკ ჰონეფი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Patrick Honnef ფრანჩესკა ჰიუემერ კელი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Francesca Huemer Kelly დევიდ ლოურენს ლი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL David Lawrence Lee ანა ბუთჩარტი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Anna Butchart ხათუნა ცხადაძე ოქრო / GOLD INDIVIDUAL KHATUNA TSKHADADZE ორსოლია საროსი ოქრო / GOLD INDIVIDUAL Orsolya Sárossy სტიუარტ ნელსონი და ლესლი ბაქსტერი ვერცხლი / SILVER COUPLE Stuart Nelson and Lesley Baxter უილიამ და მილაგროს ლაჰუე ვერცხლი / SILVER COUPLE William and Milagros Lahue ნედ და კაროლ პენნოკი ვერცხლი / SILVER COUPLE Ned and Carol Pennock აოიბეან ო’კოფი და ნიელს სკოტი ვერცხლი / SILVER COUPLE Aoibheann O’Keeffe and Niels Scott გიედრიუს პუოდჟიუნასი და ივეტა გედვილაიტე ვერცხლი / SILVER COUPLE Giedrius PuodZiUnas and Iveta Gedvilaite პრიტ და პირიო ტურკ ვერცხლი / SILVER COUPLE Priit and Pirjo Turk მარტინა ქვიქ და ლეიფ ერიქსონი ვერცხლი / SILVER COUPLE Martina Quick and Leif Eriksson ციცერო მარტინს გარსია და ანჰელეს იგლესიასი ვერცხლი / SILVER COUPLE Cícero Martins Garcia and Angeles Iglesias იოს დუმა და ალეიდ დუმა ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Jos Douma and Aleid Douma არჩილ კუბლაშვილი და ლუბა პროცივა ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL ArchiL Kublashvili and Luba Protsiva მოლლი და ლილი ჰეიგები ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Molly and Lily Haig ულე სუსალუ ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Ülle Soosalu სირიე ლაიდვე ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Sirje Laidvee ვიქტორია აქუინი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Victoria Acquin პიერ ორლოფ ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Pierre Orloff კარლ უაქერმანი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Carl Wackerman ჟოელ ვილი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Joëlle Viel ეუდოსია ანდო ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Eudosia C. Andoh თომას პერნიცკი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL TomáS Pernický მარტინ მაქსმილიან კაიზერი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Martin Maxmilian Kaiser პლამენ ბონჩევი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Plamen Bonchev ლენა კილაძე ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Lena Kiladze ნანა დვალი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Nana Dvali ქრეიგ ბონეტი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Craig Bonnett იოჰანეს უერნერი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Johannes Werner

ბენჯამენ ფაინი ვერცხლი / SILVER INDIVIDUAL Benjamin Paine

სტიპენდიის სპონსორები / Scholarship Sponsors პატრისია და ლუის ფაორო – ქეითი ფაოროს ხსოვნისათვის Patricia and Louis Faoro – In Memory of Cathy Faoro „საქართველოს ამერიკელი მეგობრები“ American Friends of Georgia

დამატებითი ინფორმაციისათვის გთხოვთ მოგვწეროთ / For additional information, please email: Frends. [email protected]