• www.ecorwyddfa.co.uk • Rhif: 444 Mehefin 2016 Pris:70c Piano newydd i Antur Waunfawr Dros y blynyddoedd, mae Annette Bryn Parri o Ddeiniolen i`r Antur – er cof am ei gŵr, Evan Bryn Roberts, Ty`r Ysgol, wedi cyfeilio i gantorion enwog ar lwyfannau yng Nghymru ac Dinorwig, a fu farw yn 2011. mewn gwledydd eraill. Mae`r rhain yn cynnwys – Bryn Terfel, Chwarelwr oedd Evan ond `roedd cwmni ei deulu a chanu yn Aled Jones, Gwyn Hughes Jones a Rhys Meirion. Mae hi hefyd bwysig iawn iddo. Ar wahan i ganu unawdau mewn cyngherddau, wedi rhyddhau dwy CD sy`n cynnwys unawdau piano, a thair bu`n aelod o Gôr y Penrhyn, Côr Meibion Dyffryn Peris a Chôr CD gyda Dylan Cernyw (Piantel). Bu`n cyfeilio i Hogia`r y Traeth. Wyddfa am 25 mlynedd, ac yn 2012, sefydlodd driawd lleisiol `Roedd y croeso yn yr Antur i Hannah a`i theulu, ar brynhawn newydd o`r enw `Trio`, ac mae Trio wrthi`n recordio eu hail braf ym mis Mai, yn un cynnes, gyda llawer o edrych ymlaen i albwm. ganu, gydag Annette yn cyfeilio ar y biano newydd. Ond tybed faint o ddarllenwyr yr Eco sy`n ymwybodol o`r ffaith Wrth fynegi ei gwerthfawrogiad o`r rhodd arbennig yma,sydd fod Annette wedi gwneud llawer o waith cerddorol gyda phlant wedi ei lleoli yng Nghapel Bethel ar ei newydd wedd, dywedodd ac oedolion gydag anawsterau ac anableddau dysgu? Am rai Menna Jones ( Prif Weithredwraig Antur Waunfawr) – “Gosodwyd blynyddoedd, bu`n gweithio yn Ysgol Pendalar, Carnarfon ac plac bychan ar y piano i nodi ei fod er cof am Evan Bryn Roberts Ysgol y Bont, Llangefni. Yn ddiweddar, mae wedi bod yn cynnal ac mi fyddwn yn cael ein hatgoffa o’r rhodd gwerthfawr yma bob sesiynau cerdd gydag oedolion sydd yn dysgu ac yn gweithio yn tro y bydd defnydd o`r biano, am flynyddoedd lawer. Diolch yn Antur Waunfawr. fawr iawn i’r teulu a bydd croeso arbennig iddynt bob amser yn Er mwyn hyrwyddo`r gwaith pwysig hwn, prynodd Hannah Antur Waunfawr”. Roberts, mam Annette, Olwen a Marina biano drydan newydd • www.ecorwyddfa.co.uk • DYDDIAD A LLEOLIAD PLYGU’R ECO 2015 ECO’r Rhifyn Copi i law Bwndelu Ble Wyddfa Gorffennaf/Awst Mehefin 19 Gorffennaf 1 Bethel RHIF 444 LLYTHYRAU RHODDION Mehefin 2016 Annwyl Olygydd, Ariennir yn rhannol gan Argraffwyd gan Lywodraeth Cymru Wasg Dwyfor Llwybr Llechi Eryri Mae Grŵp Gweithredu Cymunedol Cwm Penmachno yn Penygroes 01286 881911 gobeithio hyrwyddo llwybr cerdded 85 milltir drwy bentrefi SWYDDOGION A GOHEBWYR llechi Gwynedd a Chonwy gyda'r bwriad o gynyddu cyfleoedd economaidd a busnes i bobl leol. Ar hyn o bryd, rydym wedi codi bron i £30,000 at y prosiect ac yn aros am ganlyniad ein cais i Straeon ac erthyglau Gronfa Dreftadaeth y Loteri am tua £55,000 i gwblhau’r prosiect. ar e-bost i £25: Er Cof am Hugh Dafydd Whiteside Thomas Rydym yn gweithio gydag Ymddiriedolaeth Archaeolegol Fôn Roberts, Godre’r Bron y Nant, Llanrug Gwynedd fel partner treftadaeth, ac yn agos iawn gyda Pharc Coed, Brynrefail. 01286 673515 Cenedlaethol Eryri, Cynghorau Conwy a Gwynedd, Cymdeithas [email protected] Cerddwyr Cymru a Chymdeithas Eryri, yn ogystal â nifer o £20: Er cof am Meurig grwpiau a mentrau cymunedol. Yn ogystal â’r gwaith ymarferol gan Mary, Dwynwen, CADEIRYDD o sefydlu’r llwybr i safon, a fydd yn dilyn llwybrau cyhoeddus, a Tudur, Gareth a'r teulu; Y PWYLLGOR GWAITH chyhoeddi arweinlyfr rydym yn gobeithio cynnal nifer o weithdai cymunedol i hel atgofion, ffotograffau a chreiriau yn gysylltiedig Er cof am Mrs Jennie Hughes, Brynrefail. GOLYGYDD CHWARAEON ag ardal y llechi. Bydd y deunydd a fydd yn cael ei hel yn cael Richard Ll. Jones, 5 Y Ddôl, Bethel. ei rannu gyda phobl ifainc iddyn nhw ddethol ohonynt ar gyfer (01248) 670115 gwefan y Llwybr, ‘app’ i ddefnyddwyr ei lawrlwytho a chyfres o £13.30: Mân roddion FFOTOGRAFFWR baneli dehongli a fydd ar gael i ysgolion, lleoedd a digwyddiadau ardal Dinorwig. Gwyndaf Hughes, Hafan, cymunedol. Llanrug (672221) Hyd yn hyn mae pump grŵp wedi dod ymlaen i gymryd rhan yn £12: Rheon Tomos, [email protected] y prosiect; Caerdydd. TREFNYDD HYSBYSEBION Merched y Wawr, Penmachno Rhian Elin George, Swn yr Engan, Côr Meibion y Penrhyn £10: Brian Price, Hafod Brynrefail (01286) 872306 Seindorf Arian Deiniolen Olau, Deiniolen. ebost [email protected] Cymdeithas Hanes Blaenau Ffestiniog TREFNYDD ARIANNOL Grŵp Datblygu Y Fron £5 Glenys Owen, Goronwy Hughes, Eithinog, 14 Afon Fodd bynnag, byddwn yn croesawu mewnbwn gan grwpiau Rhos, Llanrug (01286 674839) 9 Snowdon Street, neu unigolion eraill yn y cymunedau hyn. Os ydynt yn dymuno Llanberis; Elsie Owen, TREFNYDD GWERTHIANT POST ymuno â'r gweithdai a byddwn yn falch o glywed gan unrhyw un Olwen Hughes, Eithinog, 14 Afon Hafod Rhos, Llanrug. Rhos, Llanrug (01286 674839) sydd â diddordeb. Os bydd y cyllid yn cael ei gyflawni, y bwriad yw i gychwyn y prosiect cymunedol ym mis Medi 2016 i'w £3: Di-enw Llanrug; Di- TREFNYDD BWNDELU gwblhau yn mis Hydref. Marian Jones, Minallt, 7 Bro Elidir, enw Llanrug; Dinorwig (870292) Os oes gennych atgofion, lluniau, straeon, tameidi o wybodaeth neu bethau cofiadwy sy'n gysylltiedig â'r diwydiant neu’r GOHEBWYR PENTREFI diwylliant llechi lleol, ac yn dymuno cymryd rhan, yn y gobaith DEINIOLEN: Nia Gruffudd (872133) y bydd y prosiect yn digwydd , cysylltwch naill ag Aled Owen, BETHEL: 01690 760112, ([email protected]) neu Sian Shakespear, BRYNREFAIL: Mrs Lowri Prys Roberts, 07890 613933, (info@sianshakespear. co.uk). Godre’r Coed (870580) cael eu magu i weld y tomenni gwybodaeth a phrofiad o CAEATHRO: Rhiannon Roberts, Cefndir y prosiect Cefn Rhos Isaf, Penrhos. Roedd diwydiant llechi Eryri llechi ac adeiladau segur fel ddiwydiant llechi Gogledd [email protected] yn un o bwerdai y chwyldro dolur llygad ar eu tirweddon Eryri rhwng cenedlaethau, CEUNANT: Trystan a Sioned Larsen, diwydiannol, gan ddarparu ond, i eraill, mae'r rhain yn yn ogystal â chyflwyno ein Bodafon, Ceunant (650799) toeau ar gyfer adeiladau ar waddol pwysig o’r diwydiant, treftadaeth gyfoethog i'n CWM-Y-GLO: Mrs Iris Rowlands, ar wahân i’r atgofion, straeon hymwelwyr o weddill Prydain a Glanrafon (872275) draws y byd. Roedd hefyd yn sail i ddatblygiad yr undebau a phytiau gwybodaeth all thramor, gan arwain at ddathlu DINORWIG: Marian Jones, Minallt, 7 Bro Elidir, Dinorwig (870292) llafur a Streic Fawr y Penrhyn ddiflannu’n llwyr cyn bo hir. ein etifeddiaeth gymdeithasol LLANBERIS: Eifion Roberts, - yr hiraf a mwyaf chwerw hyd Gall rhain hefyd gynnwys bwysig. Bwriedir hefyd Swˆn-y-Gwynt (870740) at heddiw. dywediadau, enwau lleoedd, gwarchod atgofion bywyd go LLANRUG: Eryl Roberts, Peris, Yn aml, perthynas cariad / traddodiadau ac arferion er iawn er lles cenedlaethau'r 56 Glanffynnon (675384) casineb oedd rhwng pobl enghraifft, pwy a ŵyr bod dyfodol, a rhoi cipolwg ar y NANT PERIS: Kate Pritchard (872331) leol a'u chwareli. Roeddynt Allt Doli ym Mhenygroes yn diwylliant unigryw a oedd, ac neu [email protected] yn casáu llawer o`r amodau deillio o "pedoli" a'r wagenni yn dal i fod, wrth wraidd ein PENISARWAUN: gwaith, ond wrth fyw a dioddef llechi a dynnwyd gan geffylau datblygiad cymdeithasol. [email protected] gyda’i gilydd datblygodd ar hyd tramffordd Nantlle, neu Aled Owen WAUNFAWR: Mrs Nan Roberts, Pantafon, Waunfawr (650570) ymdeimlad o gymuned ac o ddylanwad y "chwarel swpar" Ysgrifennydd Grŵp berthyn agos. Y cyfan sydd ar ar fywydau menywod. Bydd y Gweithredol Cymuned Cwm ôl o’r holl weithgarwch a ffordd prosiect hwn yn ceisio dwyn Penmachno o fyw yw ambell i chwarel sydd ynghyd yr elfennau anweledig dal i weithio ac olion helaeth. yma. I lawer o bobl, maent wedi Bydd y prosiect yn canolbwyntio ar gyfnewid 2 • www.ecorwyddfa.co.uk • HELFA DRYSOR HEN FFOTOGRAFFAU BRO ‘ECO’R WYDDFA’ Yn ystod Mis Gorffennaf eleni mae ‘Cynllun Cerdded a Darganfod’ eich copiau ewch i siop Menter Fachwen yn Llanberis, Caffi EBs Menter Fachwen yn cynnal mis o weithgareddau arbennig fel yn Deiniolen, Caffi Cwm y Glo neu Siop Wavell, Llanrug ar ol rhan o ‘Wŷl Darganfod’, gyda’r bwriad o’i chynnal bob blwyddyn. Gwener 17ed o Fehefin. Hefyd ar ol y dyddiad hwnnw bydd Cewch fanylion llawn yr Wŷl yn rhifyn nesaf yr Eco, ond fel modd i chi weld y lluniau ar tudalen ‘Facebook’ Menter Fachwen rhagflas o’r Wyl mae yna gyfle cynnar i chi gymryd rhan mewn neu danfonwch amlen A5 gyda stamp arno i ‘Menter Fachwen’, cystadleuaeth go arbennig. Mae’r Cynllun wedi casglu nifer o hen Ty Caxton, 52 Stryd Fawr, Llanberis, Gwynedd LL55 4EU. luniau o fro’r ‘Eco’ a’r gamp yw i chi ddarganfod ble tynnwyd y Bydd yr atebion yn cael eu datgelu yn ystod diwrnod o sioeau hen lluniau, eu hail dynnu ar eich camerau neu ffonau symudol. I chi luniau yng Nghanolfan a Siop Menter Fachwen ar y Stryd Fawr sydd heb y technolegau newydd, mae croeso i chi gystadlu dim yn Llanberis ar Ddydd Mercher 27ain o Orffennaf. Mae dros ond wrth ysgrifennu eich atebion a’u danfon i Menter Fachwen. gwerth £50 o wobrwyon ar gael. Dyma rhagflas o rhai o’r lluniau ond mae 20 i gyd ac i gasglu Gair gan y Golygydd “Yng ngenau’r sach mae cynilo.” Bellach, mae’r amgylchiadau nifer o flynyddoedd mae rhai degau o luniau. Ni fydd yn Fel y gwelwch, mae’r rhifyn economaidd presennol yn adroddiadau/cofnodion llawn bosib cynnwys cymaint o hyn hwn wedi ei gwtogi i 24 gwasgu, a chollwyd hyd yn oed ein Cynghorau Cymuned ymlaen, ond bydd unrhyw lun tudalen yn unig.