Ognia” I Jego Podkomendnych
Rocznik Antropologii Historii, 2019, rok IX, (12), ss. 191–226 DOI 10.25945/rah.2019.013 KONTROWERSJE WOKÓŁ JÓZEFA KURASIA „OGNIA” I JEGO PODKOMENDNYCH. NARRACJE HISTORYKÓW ORAZ MIESZKAŃCÓW PODHALA* ŁUKASZ ŁOZIŃSKI Jakie kontrowersje? Nie ma żadnych kontrowersji! […] Brednie, szkalowanie. Ojciec był bohaterem, koniec. Całą komunę nazywali go bandytą i do tej pory to zostało, ta propaganda. […] Tu, proszę, w broszurze IPN wszystko jest (Pakuła 2018, 10) Cytat powyższy pochodzi z dramatu W Ogień! Mateusza Pakuły. W 2017 roku spektakl w reżyserii Wojtka Klemma miał prapremierę w Zakopanem, stając się kolejnym impulsem do debaty o żołnierzach zwanych wyklętymi. Cytowany fragment jest konstruktem literackim, ale bazuje na rozmowach, jakie Pakuła przeprowadził z synem podhalańskiego dowódcy Józefa Kurasia „Ognia”. Kwestia z dramatu celnie pokazuje, jak ważną rolę w dyskusjach o przeszłości odgrywa Instytut Pamięci Narodowej. I jaka jest temperatura sporu o „wyklętych”. Od 2017 roku pracuję w zespole antropologów realizującym badania w ramach grantu NCN – Józef Kuraś „Ogień” i jego podkomendni w wyobraźni łUKASZ łOZIńSKI – literaturoznawca, antropolog kulturowy, doktorant w Instytucie Etnologii i Antropologii Kulturowej Uniwersytetu Jagiellońskiego. E-mail: lukasz.jan. lozinski@gmail.com. ORCID 0000-0002-8293-0337. * Artykuł powstał w ramach projektu kierowanego przez Monikę Golonkę-Czajkowską: Józef Kuraś „Ogień” i jego podkomendni w wyobraźni społecznej: antropologiczne studium przeżywania przeszłości. Grant 2016/21/B/HS3/02921 został sfinansowany przez Narodowe Centrum Nauki. Za cenne uwagi do roboczej wersji tekstu dziękuję Monice Golonce-Czaj- kowskiej, trojgu historykom z UJ: Sonii Knapczyk, Jakubowi Muchowskiemu i Karolinie Żłobeckiej, a także Romie Sendyce z Ośrodka Badań nad Kulturami Pamięci UJ. Jednocze- śnie zaznaczam, że odpowiedzialność za ewentualne błędy w pracy (których starałem się uniknąć) ponoszę tylko ja.
[Show full text]