Ontwerp Structuurplan Eemnes 2015
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Gemeente Eemnes O ntwerp S tructuurpl an Eemnes 2015 oktober 2003 BEHOUD DOOR ONTWIKKELING Gemeente Eemnes Ontwerp Structuurplan Eemnes 2015 BEHOUD DOOR ONTWIKKELING dossier T2746.01.002 datum oktober 2003 registratienummer RO-SO20030607 © DHV Milieu en Infrastructuur BV – Paul van Beek Landschappen BNT Niets uit dit bestek/drukwerk mag worden verveelvoudigd en/of openbaar gemaakt d.m.v. drukwerk, fotokopie, microfilm of op welke andere wijze ook, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van DHV Milieu en Infrastructuur BV, noch mag het zonder een dergelijke toestemming worden gebruikt voor enig ander werk dan waarvoor het is vervaardigd. Het kwaliteitssysteem van DHV Milieu en Infrastructuur BV is gecertificeerd volgens NEN ISO 9001. INHOUD BLAD VOORWOORD 7 SAMENVATTING 9 1 INLEIDING 13 1.1 Aanleiding 13 1.2 Doel 13 1.3 Ligging 13 1.4 Proces 15 1.5 Status 17 1.6 Leeswijzer 17 DEEL A HET PLAN 2 VISIE OP HOOFDLIJNEN 2030 21 2.1 De basis 21 2.2 De ondergrond 23 2.2.1 Waterscheiding 23 2.2.2 Duurzaam waterbeheer 25 2.2.3 Waterstructuur 27 2.2.4 Groene compositie 29 2.2.5 Biotopen 31 2.3 De netwerken 33 2.3.1 Interlokaal 33 2.3.2 Lokaal: gemotoriseerd verkeer 35 2.3.3 Lokaal: langzaam verkeer 39 2.4 De occupatie 41 2.4.1 Cultuurhistorie 41 2.4.2 Wonen 43 2.4.3 Werken 45 2.4.4 Landbouw 47 2.4.5 Energie 49 2.4.6 Recreatie 51 2.4.7 Hinder 53 2.4.8 Eigendom 53 2.5 Het Streefbeeld 2030 55 2.5.1 Buitendijks 55 2.5.2 Binnendijks 55 2.6 Conclusie 57 3 VISIE OP DE KERN VAN EEMNES 59 3.1 De ondergrond 59 3.2 De netwerken 61 3.3 De occupatatie 63 - 3 - 4 PLANBESCHRIJVING EEMNES 2015 67 4.1 Bijzonder lint 67 4.2 Recreatie 68 4.3 Landbouw 68 4.4 Natuur 68 4.5 Natuur-landbouw 68 4.6 Landelijk wonen-werken 69 4.7 De Kern 69 4.8 Waterrijk wonen-werken 70 4.9 Hoofdwegen 70 4.10 Recreatieve routes 71 4.11 Duurzaam waterbeheer 71 4.12 Aandachtsgebieden 71 5 UITVOERINGSPROGRAMMA 73 5.1 Onderscheid in actiegebieden 73 5.2 Actief ontwikkelingsgebied 75 5.3 Actief beheergebied 76 5.4 Passief ontwikkelingsgebied 76 5.5 Passief beheergebied 76 5.6 Globale tijdsplanning 77 5.7 Instrumentarium 77 DEEL B HET ONDERZOEK 6 HISTORISCHE BESCHRIJVING 83 6.1 De eerste menselijke aanwezigheid 83 6.2 De 12e eeuw na Christus 83 6.3 De 14e tot en met de 19e eeuw na Christus 85 6.4 De 20e eeuw na Christus 85 7 BELEIDSKADERS 87 7.1 Rijksbeleid 87 7.2 Provinciaal beleid: concept ontwerp streekplan 89 7.3 Gemeentelijk beleid en regionaal beleid op hoofdlijnen 92 7.4 Belangrijkste conclusies voor het Structuurplan 93 8 RUIMTELIJKE ANALYSE 97 8.1 Analyse van het zichtbare landschap 97 8.2 Analyse van het onzichtbaar (geworden) landschap 99 8.3 Analyse van het virtuele landschap 101 9 LOPENDE OPGAVEN 105 9.1 Ondergrond 105 9.1.1 Water 105 9.1.2 Groen en natuur 109 9.1.3 Landbouw 110 - 4 - 9.2 Netwerken 111 9.2.1 Verkeer 111 9.3 Occupatie 119 9.3.1 Wonen 119 9.3.2 Werken 123 9.3.3 Detailhandel 127 9.3.4 Voorzieningen 129 9.3.5 Recreatie 133 9.3.6 Milieu 135 LEDEN OVERLEGORGANEN 139 LITERATUURLIJST 141 COLOFON - 5 - VOORWOORD In de Ruimtelijke Ordening regelt de overheid het gebruik van de grond. De belangrijkste vraag voor de burger daarbij is, “wat mag er”, en “waar mag dat dan”. Delen van de gemeente worden daartoe beschreven in bestemmingsplannen, waarin vrij gedetailleerd wordt beschreven wat er op een bepaald stuk grond mag. Ook in Eemnes bestaan voor alle delen van de gemeente wel bestemmingsplannen. Een globaal ruimtelijk plan voor de gehele gemeente, en daarmee een visie op de ruimtelijke toekomst, ontbrak echter tot nu toe. Het structuurplan, wat nu voor u ligt, is voor Eemnes dan ook een primeur. In dit structuurplan wordt voor het totale grondgebied van de gemeente, aangegeven welke functies daar nu en in de toekomst worden gewenst. Daarbij wordt dus niet alleen gekeken naar ruimtelijke ordening, maar ook bijvoorbeeld naar verkeer en vervoer, economische zaken, natuur en landschap, water en recreatie. Er is door alle betrokkenen, onze eigen ambtenaren, het adviesbureau DHV en landschapsarchitect Paul van Beek, met veel enthousiasme gewerkt aan een ruimtelijke visie voor de toekomst van Eemnes. Tevens is de visie tot stand gekomen in nauw overleg met allerlei instanties en vertegenwoordigers van belangengroeperingen in diverse werksessies. Het resultaat mag er dan ook zijn. Niet alleen is voor de bebouwde kom van Eemnes aangegeven welke zone’s geschikt zijn voor welke soort voorzieningen, maar er wordt ook een uitspraak gedaan over de verdere uitgroei van Eemnes. In principe is het structuurplan voor de periode tot 2015, maar er wordt ook een doorkijkje gegeven tot 2030. De uitbreiding is gebaseerd op het principe “bouwen voor de eigen groei”. Voor Eemnes betekent dat voor de komende tien jaar, dat er zo’n 400 woningen bijgebouwd zullen worden, deels binnen het bestaande dorp Eemnes. In het structuurplan wordt een keuze gemaakt voor de manier waarop dat zal gebeuren – niet langer wordt de “compacte kern” van Eemnes met elke uitbreiding wat groter, maar er is bewust gekeken naar een totaalgebied met daarbinnen een bepaalde manier van wonen in het landschap. Naast woningbouw en bedrijvigheid (“rood”), hebben daarbij ook ontwikkeling van “groen” (open ruimtes en beplanting) en “blauw” (ontwikkeling van oppervlaktewater) een belangrijke plaats. Met dit structuurplan wordt een nieuwe fase in de ruimtelijke ordening van Eemnes ingeluid. De bestemmingsplannen zullen in de toekomst een afspiegeling zijn van wat er in het structuurplan globaal is aangegeven. - 7 - Ik wil iedereen, die heeft bijgedragen aan dit plan, ook de deelnemers aan de verschillende werksessies, danken voor hun voortreffelijke werk, en hoop dat Eemnes in de nabije toekomst volgens de visie, zoals verwoord in het structuurplan, zich verder (duurzaam) zal blijven ontwikkelen en een mooie landelijke gemeente blijft waar het plezierig wonen en leven is. Jaap Bood Wethouder RO - 8 - SAMENVATTING Doel Dit Structuurplan is het ruimtelijk toetsings- en ontwikkelingskader voor de gemeente Eemnes voor de periode tot 2015, mede gebaseerd op een doorkijk naar 2030. Kader Eemnes ligt in het noorden van de provincie Utrecht en grenst aan de gemeenten Laren, Blaricum,, Baarn en Bunschoten. Eemnes heeft ruim 8.600 inwoners en een groot areaal aan agrarisch gebied. Qua ontwikkeling streeft Eemnes een beperkt groeiscenario na, waarbij de eigen behoefte leidend is. Dit betekent concreet dat er per jaar ca. 40 woningen gebouwd zullen worden in de structuurplanperiode. Naast het beperkte groeiscenario, is behoud van het eigen, dorpse karakter van groot belang voor de gemeente Eemnes. Behoud door ontwikkeling Ruimtelijke ordening is een proces dat zich hoe dan ook voltrekt. Voor Eemnes betekent dit, dat behoud van het huidige karakter alleen mogelijk is door gericht en actief actie te ondernemen. Vandaar dat voor het vormgeven van het Structuurplan ‘ontwikkeling’ als uitgangspunt is genomen. De gemeente Eemnes en de daarbinnen aanwezige grondgebruiksvormen zijn aan ontwikkelingen onderhevig en zullen in meer of mindere mate veranderen, maar het zo bepalende dorpse karakter en de daarbij behorende sociaal-maatschappelijke en ruimtelijke kwaliteiten, kunnen daarmee juist behouden worden. De veranderingsprocessen zijn in dit Structuurplan verkend aan de hand van de lagenbenadering. Ook de ruimtelijke visie is met behulp van deze methode ontwikkeld. De lagenbenadering Er worden binnen de methode van de lagenbenadering drie lagen onderscheiden: de ondergrond (groen en water), de netwerken (verkeer) en de occupatie (waaronder wonen en werken). Deze drie lagen zijn in bovengenoemde volgorde en idealiter sturend voor de ruimtelijke ordening en de inrichting van het landschap. De ondergrond is samen met de netwerken bepalend voor de plek waar de verschillende occupatievormen ontwikkeld kunnen worden. Het Streefbeeld 2030 Het streefbeeld voor 2030 is gebaseerd op vijftien bouwstenen, gegroepeerd aan de hand van de lagenbenadering. Aan de basis van het streefbeeld staat de scheiding van Eemnes in een open, buitendijks gelegen poldergebied en een binnendijks gelegen zone waarin de ontwikkelingen zich concentreren. Groen en water worden daarbij op een actieve manier in het landschap tot ontwikkeling gebracht, door de mogelijkheden voor natuur en duurzaam waterbeheer te benutten. Het verkeer wordt middels een vorkstructuur op het interlokale wegennet gebracht. Deze vorm van ontsluiting, gelegen tegen en parallel aan de snelweg, zorgt voor een goede ontsluiting bij een geringe doorsnijding van het landschap. Voor een goede ontsluiting van deze structuur wordt de aansluiting op de A27 verbeterd. Ontwikkeling van nieuwe woon- en werkgebieden vindt plaats in de zones ten - 9 - noorden en ten zuiden van de kern, waarbij een integrale ontwikkeling met het landschap het belangrijkste uitgangspunt is. Door een afwisseling van ‘rode’ en ‘groene’ functies, geplaatst binnen de historische langgerekte verkavelingsstructuur, worden de kwaliteiten van Eemnes verder uitgebouwd. Ook in Eembrugge wordt een samenhangend woon- en werkmilieu nagestreefd. De zone gelegen tussen de A27 en de westelijke gemeentegrens ontwikkelt zich verder tot een recreatiezone, met diverse recreatieve activiteiten langs een in ere herstelde Goyergracht, waarbij water, groen en langzaam verkeer een belangrijke rol spelen. Structuurplan 2015 De Structuurplankaart fungeert als toetsingskader voor alle initiatieven die worden genomen voor ruimtelijke ontwikkelingen, zowel door publieke als door private partijen. In het Structuurplan is Eemnes opgedeeld in een aantal gebieden,