AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER, NVF & NVB

NEDERLAND COPRODUCTIELAND OF ANDERS! COPRODUCTIELAND NEDERLAND

CACTUSSEN & PENISSEN CACTUSSEN

3D UIT OBERHAUSEN EXPERIMENTEEL EISENSTEIN IN MEXICO EISENSTEIN

#377 JUNI 2015 1+1=3 SEXY KOKENDE KOKENDE FILM SEXY IN DE NEDERLANDSE VROUWBEELDEN DUIK IN PUBERWERELD GLORIEUZE

LENTE PRINS NIEUWE REGISSEUSES ARABISCHE VERDWIJNTRUC DE GROTE 2015 CANNES SLACHTOFFERS DEPRESSIEVE Tentoonstelling William ­Kentridge If We Ever Get to Heaven (2015)

Dance ­

the ­

Play ­

Sweetly ­

More ­ Kentridge ­ William ­

25 april t/m 30 augustus 2015 EYE FILMMUSEUM AMSTERDAM eyefilm.nl/kentridge

Kentridge adv Filmkrant.indd 1 01-06-15 11:28 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 3

REDACTIONEEL Tijdens een lange treinreis las ik afgelopen maand schaterlachend de nieuwe vertaling van Jane Austens Northan- ger Abbey. Een heerlijke satire op zowel de ze- denprekers die vinden dat teveel verbeelding niet goed is voor de mens, als de goedgelovigen wiens voorstellingsvermogen nog al eens met ze op de loop dreigt te gaan (als filmlover hoor ik natuurlijk schaamteloos tot die laatste catego- MAD MAX: FURY ROAD rie en laat ik me graag bespotten, want ik weet natuurlijk wel beter: achter elke logische verkla- GEORGE MILLERS ring schuilt een beter fantasieverhaal). Op de plaats van bestemming aangekomen BENZINEGESTOOKTE besloot ik de Austen-plezanterie nog wat te ver- DANCE MACABRE lengen met een binge-watch-sessie van alle verfilmingen (nou ja, véél in ieder geval, want 4 45 het zijn er té veel) die er de laatste jaren van haar werk gemaakt zijn. Het is een soort garantie- keurmerk: Jane Austen, verrukkelijke kostuums, prachtige landschappen, moeilijke mannen en weerbarstige heldinnen die altijd veel te modern zijn voor hun jurken, maar ja die jurken zijn zo mooi. Het betere filmzwelgen. Elke generatie wordt weer verliefd op Mr. Dar- cy uit Pride and Prejudice of – en dat komt onge- twijfeld door de jeunes premiers die zo als smachtman werden gelanceerd: Colin Firth in 1995, Matthew Macfadyen in 2005 of volgend jaar Sam Riley in de verfilming van het geniale spoof-boek Pride and Prejudice and Zombies. Als je in één grote kijkgolf ziet hoe alle Eliza- beth Bennetts en Mr. Darcy’s en Colonel Bran- dons en Edward Ferrars en Marianne Dashwoods en Emma’s en Fanny Price’s en Henry Crawfords per decennium worden afgebeeld dan realiseer je je weer dat elke boekverfilming, elke adapta- tie, een hervertelling is voor de zeden en mores van het heden. De stroeve Mr. Darcy van Firth is veel moeilijker te veroveren dan de melancholi- sche rockster die Macfadyen tegenover Keira Knightley speelde. Al heeft Firth dan weer het voordeel dat hij zes televisieafleveringen lang heeft om aan zijn personage te bouwen. Zo ver- overt de toeschouwer hem tegelijkertijd met Eli- zabeth Bennett. In alle discussie over film versus tv mis ik daarom dit. De kopie die series van tijd en wer- kelijkheid maken tegenover de keuzes en inter- pretaties die films kunnen bieden. We leven schijnbaar in een tijd waarin we verhalen die zich in real time ontwikkelen geloofwaardiger vinden dan de romaneske waarheid van de ver- dichting. Series kijken, ons verheugen in de ge- laagdheid van personages en de complexiteit van situaties en conflicten die zes seizoenen tientallen afleveringen meegaan heeft bar wei- nig te maken met de klassieke roman zoals zo vaak wordt gezegd. Ze prikkelen niet de verbeel- ding maar het verlangen om by proxy in de wer- kelijkheid te verdwijnen. Leven we te weinig? Of is onze wereld inmiddels grotendeels virtueel? Waar is de hedendaagse Catherine Morland uit Northanger Abbey? Is zij de ‘ghost in the machi- ne’ die Unfriended laat zien? DANA LINSSEN TWITTER @DANALINSSEN DE FILMKRANT PORTRET BERO BEYER STEPHANIE KULBACH #377 JUNI 2015 4

DE VOLGENDE FILMKRANT VERSCHIJNT OP DONDERDAG 2 JULI STEUN DE FILMKRANT: WORD #377 DONATEUR!

Word nu donateur van de Filmkrant en ontvang als welkomstgeschenk Alex van Warmerdams Borgman op dvd of blu-ray!

Word nu donateur van de Filmkrant en bekijk na Schneider Vs. Bax in de filmtheaters Borgman in uw eigen thuisbioscoop. Bent u zelf al donateur en brengt u een nieuwe donateur aan? Dan ontvangt u CANNES 2015 allebei het welkomstgeschenk.* De grote verdwijntruc 4 18

‘En zij daalden op de aarde neer om hun gelede- ren te versterken.’ Met deze bijbels aandoende DEEPHAN spreuk begint Borgman, de film waarmee Alex van Warmerdam twee jaar geleden als eerste Nederlandse filmmaker in bijna 40 jaar tot het hoofdprogramma van het Filmfestival Cannes Niet te missen wist door te dringen. “De strak gecomponeerde indringersthriller Borgman is, omdat er in Ga deze maand in ieder geval naar: Nederland maar één filmmaker is die dat com- 1 Prins 4 9 pliment kan ontvangen, een echte Alex van 2 Taxi Teheran 4 14 Warmerdam”, schreef de Filmkrant. “Borgman 3 Eisenstein in Guanajuato 4 10 is een WTF?!-film. Hij is bekend en vreemd 4 Unfriended 4 28 tegelijkertijd. ‘Uncanny’ als een nachtmerrie. 5 Dancing Arabs 4 29 Want Van Warmerdam houdt ervan om een beetje te fukken.”

* Stort €35,- (of meer) op rekeningnummer NL51 ABNA 0438 6553 70 t.n.v. Stichting Fuur- land te Amsterdam, o.v.v. ‘nieuwe donateur’ en uw adresgegevens. Geef s.v.p. ook aan of u de dvd of de blu-ray wilt ontvangen. Deze aanbie- BERO BEYER ding is geldig tot 2 juli. Met dank aan Twin Pics. IFFR’s nieuwe nummer 1 4 22 PRINS 4 9 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 5

ARTIKELEN filmkrant.nl 4 10 E is van Eisenstein De bolsjewiek, de gids, zijn vrouw, en een minnaar 4 Filmtheaters gaan online vertonen LEEDVER- 4 17 Nederland coproductieland Het Een kleine aardverschuiving in bioscoop- groeiende belang van coproducties land: een aantal filmtheaters experimenteert 4 20 Tijd voor verandering Arabische vanaf 4 juni met online vertoningen. Een MAAK LIVE regisseuses in EYE 4 24 Meisje, blijf bij extra zaal op internet dus. je babyschildpadjes Vrouwenclichés in Film(t)huis is de werktitel van een ‘day and Als je door Japan reist, kom je makkelijk terecht Nederlandse films 4 26 1+1 = 3 Experi- date’-experiment waarbij filmtheaters een in een staat van verwarring, het beroemde Lost menteel 3D in Oberhausen film tegelijk op het grote doek én on demand in Translation gevoel. Dat bereik je het snelst via hun website beschikbaar maken. Zomer door de TV aan te zetten. Hysterische comedy- van Colette Bothof (zie p42 voor het inter- shows, speechende politici met emotieloze view) is vanaf 4 juni de eerste film waarbij gezichten en neurotische animaties wisselen RUBRIEKEN arthouseliefhebbers kunnen kiezen of ze hem elkaar af. Je krijgt reclames te zien voor onbegrij- 4 3 Redactioneel 4 4 Niet te missen in het theater of thuis op de bank willen pelijke producten, zoals brood dat je kunt 4 5 Filmkrant.nl 4 5 Het nieuwe kijken bekijken. Voor dat laatste loggen ze in met EISENSTEIN IN GUANJUATO 10 afscheuren alsof het WC-papier is. Zappend Ebele Wybenga over leedvermaak live hun emailadres, betalen de prijs van een bio- zoek je naar iets wat je herkent. Daar was opeens 4 9 Op ooghoogte Mark Cousins over scoopkaartje (gemiddeld 8 euro), waarna ze TITELS A/Z een westers gezicht, een roodharige jongeman in extase in Mexico 4 23 Typex tekent de de film kunnen streamen. Wie zich voor de 20 FINGERS ...... 15 smoking. Alles wat hij zei was nagesynchroni- filmwereld van Andy Warhol 4 28 Kort testgroep aanmeldt krijgt eenmalig 50% kor- THE AGE OF ADALINE ...... 30 seerd in het Japans en in fluorescerende karak- Alle andere films 4 32 Agenda plus ting. De film is vier weken online beschikbaar. APENSTREKEN ...... 28 ters ondertiteld. Een Westerse jonge vrouw in evenementen, pers en sterren Bedenkers van de proefopstelling zijn ATOM HEART MOTHER ...... 15 sexy avondjurk met overdadige make-up en 4 41 Boeken Een Eisenstein-leesgids Anke van Diejen en Noortje van de Sande van THE BABADOOK ...... 44 smachtende ogen kwam in beeld. Ze sprak met 4 42 Thuiskijken­ 4 45 Word Wide Angle Herrie Film en TV, een communicatiebureau BETWEEN THE DEVIL AND THE het typische hoge kinderstemmetje uit ani- Adrian Martin over sandpiercer dat zich specialiseert in strategische filmuit- DEEP ...... 28 me-tekenfilms. Het duo maakte een romantisch 4 46 Actie! Op de set van Broker breng. Van Diejen: “Door het grote aanbod BLADE RUNNER: THE FINAL CUT . 30 ritje in de London Eye, het reuzenrad aan de wordt het steeds moeilijker om kleine films BROKER ...... 46 Theems. Na een tijdje kijken drong het tot me een plek in het theater te geven. De website THE CIRCLE ...... 15 door waar het programma over ging. Een show van een filmhuis is een logische plek waar CODE M ...... 30 waarbij meisjes dingen naar de hand van Prins INTERVIEWS mensen online kijken als ze een film zoeken. DANCING ARABS ...... 29 Harry, de nog altijd vrijgezelle broer van kroon- 4 7 Sam de Jong over Prins ‘Knokken (…) We hopen dat filmtheaters zo meer aan- DANNY COLLINS ...... 31 om te komen bovendrijven’ 4 42 Colette dacht kunnen geven aan films waar tot nu toe DARK VICTORY ...... 44 Bothof over Zomer ‘Van insider een vaak te weinig ruimte voor was.” EL DESIERTO ...... 31 out­sider worden’ Het plan wordt ondersteund door het EISENSTEIN IN GUANAJUATO ...... 10 Filmfonds en EYE. Stichting Filmonderzoek ENTOURAGE ...... 29 gebruikt het experiment voor een onderzoek FIETSEN NAAR DE MAAN ...... 44 onder de gebruikers. De deelnemende thea- FIVE EASY PIECES ...... 44 ters zijn Het Ketelhuis (Amsterdam), Film­ THE HUNTER ...... 15 huis Den Haag, Lux (Nijmegen), het Louis ILO ILO ...... 30 Hartlooper Complex (Utrecht), Chassé INFINITELY POLAR BEAR ...... 29 Cinema (Breda), Verkadefabriek (Den Bosch) INSIDIOUS: CHAPTER 3 ...... 31 en De Lieve Vrouw (Amersfoort). JOURNAL D’UNE FEMME DE CHAMBRE ...... 13

COLETTE BOTHOF 4 42 4 Eerste editie Spaans filmfestival JURASSIC WORLD ...... 29 La Isla Minima was in februari goed voor tien KIDNAPPING MR. HEINEKEN ...... 30 prins William. Dit ging volgens het stramien van Goya’s, de Spaanse Oscars en op 27 mei is het THE KING’S GARDEN ...... 30 Who wants to marry a millionaire. Volgens de openingsfilm van het Amsterdam Spanish KUMIKO, THE TREASURE Google is de naam van deze oorspronkelijk Ame- RECENSIES Film Festival, dat zijn eerste editie beleeft in HUNTER ...... 44 rikaanse TV-show I Wanna Marry Harry. Het 4 9 Prins Glorieuze duik in de puber­ Pathé Tuschinski en EYE. Drie films uit het KURT COBAIN: MONTAGE OF gemene is natuurlijk dat het niet gaat om de wereld 4 13 Journal d’une femme de programma gaan in juni op tournee naar Den HECK ...... 43 echte Engelse prins, maar om een dubbelganger. chambre ‘Ik zie alles’ 4 14 Taxi Teheran Haag en Utrecht. Een festival was wat Vir­ THE LEGEND OF LONGWOOD ...... 29 De lookalike, een geslaagde kruising van de Een taxichauffeur die de weg niet kent ginia Pablos voor ogen stond toen zij afgelo- MACONDO ...... 29 gezichten van beide Windsor-prinsen, neemt het 4 28 Unfriended Wij zijn de cursor pen oktober de Spanish Film of the Month MAN UP ...... 28 ervan. Ondanks een intense kus in de tuin van 4 29 Dancing Arabs Komische balan­ begon. “Het leek me beter klein te beginnen, THE MAN WITH THE MOVIE een gehuurd paleis volgt een harteloze elimina- ceer­act Testament of Youth Vera Brittain te kijken of er publiek is voor Spaanse films CAMERA ...... 44 tie. Ondertussen zijn in het bovenhoek van het en de Eerste Wereldoorlog 4 30 Ilo Ilo en te zien hoe bezoekers reageren.” Die test NATURE ...... 30 scherm de gezichten van bekende Japanners in Altijd aan het werk The King’s Garden de pakte goed uit: alle voorstellingen waren PAPA OU MAMAN ...... 31 beeld, die meekijken naar de show en tussen- tuin van de zonnekoning 4 31 La resis­ strak uitverkocht en het publiek bleek trouw. PRINS ...... 9 door commentaar geven. Zij zijn als het ware de tance de l’air Een huurmoordenaar mist Na vijf maanden had Pablos genoeg vertrou- LA RÉSISTANCE DE L’AIR ...... 31 vertalers van het programma, die de Japanse kij- ook wel eens wat Papa ou maman Neem wen om een volgende stap te zetten. De aan- SILENT HEART ...... 30 ker met hun gezichtsuitdrukking een indicatie jij de kinderen maar! El desierto Sla wat pak voor het festival verschilt niet wezenlijk. SPANGAS IN ACTIE ...... 30 geven wanneer ze kunnen lachen om die gekke zombies dood alsjeblieft Het aanbod bestaat uit een mix van experi- SPY ...... 28 Westerlingen. Het programma buit de naïviteit mentele en meer mainstream­ films. Na af­­ STORY OF MY DEATH ...... 44 uit van statusbeluste Amerikaanse provincie- loop van de vertoning is er een Q&A en gratis SURVIVOR ...... 31 meisjes die prinsen en paleizen alleen kennen uit wijn. “Wij vinden het belangrijk dat het pu­ TAXI TEHERAN ...... 14 Disneyfilms. Het werd geen succes in de VS: na PLUS MUBI bliek zoveel mogelijk uit de film haalt’, vindt TEN ...... 15 vier afleveringen werd de show uit de lucht Elke week een nieuwe Filmkrantfilm­ op Pablos. ‘De gratis wijn hoort bij de Spaanse TESTAMENT OF YOUTH ...... 29 gehaald. Maar in Japan kreeg deze verrukkelijk MUBI.com | De komende vier weken films ervaring. We hechten aan een ontspannen UNFRIENDED ...... 28 slechte leedvermaak-tv gelukkig een tweede over jeugdherinneringen | Kijk elke sfeer.” ZOMER ...... 42 kans. vrijdag op filmkrant.nl KARIN WOLFS/EDO DIJKSTERHUIS EBELE WYBENGA

DE FILMKRANT IS EEN UITGAVE [email protected] | BUREAU & AGENDA ILONKA LARABI, ADRIAN MARTIN, JANNA REINSMA, TYPEX, VAN DE GEBRUIKTE BEELDEN, DAN KUNT U ALTIJD COLOFON VAN STICHTING FUURLAND, BUNDA, [email protected] | VORMGEVING­­ BART BAREND DE VOOGD, ANDRÉ WAARDEN­ BURG,­ KARIN CONTACT OPNEMEN MET DE UITGEVER VIA INFO@ PRINSENGRACHT 770, 1017 LE AMSTERDAM, 020 623 OOSTERHOORN, [email protected] | WEBSITE HENK WOLFS, EBELE WYBENGA, LAURA VAN ZUYLEN | DRUK FILMKRANT.NL | DE FILMKRANT WORDT MEDE MOGELIJK 0121, [email protected], WWW.FILMKRANT.NL | RABBERS | COVER EISENSTEIN IN GUANJUATO| DIJKMAN PRINT BV, DIEMEN | OPLAGE 30.000 | ©2015 GEMAAKT DANKZIJ EEN FINANCIËLE BIJDRAGE VAN DE OPRICHTERS JAN HEIJS & HENK RABBERS | ZAKELIJKE FOTOGRAFIE BOB BRONSHOFF,­ JAN-WILLEM VAN EWIJK, STICHTING FUURLAND/DE FILMKRANT, AMSTERDAM | NEDERLANDSE­ VERENIGING VAN FILMDISTRIBUTEURS LEIDING & ADVERTENTIE-ACQUISITIE JAN DOENSE, STEPHANIE KULBACH, GEERT SNOEIJER | VERDER ISSN 0169-8109 | DE FILMKRANT­ HEEFT GEPROBEERD DE (NVF) EN DE NEDERLANDSE VERENIGING VAN BIOSCOOP­ [email protected] | HOOFDREDACTIE DANA LINSSEN | WERKTEN MEE MARK COUSINS, EDO DIJKSTERHUIS,­ RECHTHEBBENDEN­ VAN HET GEBRUIK­TE BEELD­ EXPLOITANTEN­ (NVB) | DE FILMKRANT WORDT U MEDE EINDREDACTIE­ MARISKA GRAVELAND, RONALD ROVERS | KEES DRIESSEN, JAN PIETER EKKER, HUGO EMMERZAEL, MATERIAAL TE ACHTERHALEN­ EN IN TE LICHTEN.­ MOCHT AANGEBODEN DOOR UW FILMTHEATER REDACTIE JOOST BROEREN, JOS VAN DER BURG, SACHA GERTSIK, BOYD VAN HOEIJ, FRITZ DE JONG, OMAR U DESON­DANKS MENEN DAT U RECHTEN BEZIT OP EEN DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 6 DE FILMKRANT PORTRET GEERT SNOEIJER #377 JUNI 2015 7

Sam de Jong over Prins KNOKKEN OM TE KOMEN BOVENDRIJVEN Kleren maken de man. Volgens die overtuiging leven de pubers in mooiste scooter van het schoolplein.” De Jong begrijpt de hang naar machismo. “Het is een interessant me- Sam de Jongs Prins. De juiste kleding, de juiste zonnebril, een chanisme, omdat het te maken heeft met geldings- slicke auto lijken de weg naar geluk en succes. De Jong: “Als tiener drang, onsterfelijkheid, erkenning. Ik zie het als meer dan alleen mannen die elkaar aftroeven. Voor mij is experimenteer je met je identiteit, om ergens bij te horen. En het carrière willen maken als topbankier ook een vorm van gaat om status. Ik wilde de mooiste scooter van het schoolplein.” machismo. Vrouwen kunnen dus net zo goed macho- DOOR LAURA VAN ZUYLEN gedrag vertonen. Het is knokken om te komen boven- drijven. Ik denk dat het past in onze tijdgeest, waarin Boem knal. Ayoub (Ayoub Elasri)en zijn vrienden staan beschouwt de dialogen namelijk als dingen die hij zelf kapitalisme het ideaal, misschien zelfs een religie is oog in oog met een ontploffende vuilnisbak. We zien ze zegt, niet zijn personage. Sommige teksten wilde hij geworden.” niet als groep, maar geïsoleerd in losse shots. Als bij de niet uitspreken. Als het dan toch moest van mij, voelde Wellicht lonken daarom het snelle geld en de mis- shoot-out in een western. Boem knal. Ayoub ziet het hij zich echt genaaid.” daad, denkt De Jong. “Je kunt je onderscheiden door droommeisje Laura (Sigrid ten Napel) voorbijkomen en Douma speelt de hardhandige schurk Ronnie. bijvoorbeeld kunst, wetenschap of sport. Of door is meteen verkocht. Bij hun eerste oogcontact flitsen “Prins is gedraaid in Amsterdam-Noord, twee kilo- criminaliteit. Als je niet het talent hebt om rapper of de close-ups heen en weer als in een videoclip. Prins is meter van waar ik ben opgegroeid. Ik ken Peter nog topsporter te worden en wel ambitieus bent, kan ik me een mengelmoes van genres, van komedie tot sprookje, van de basisschool. Nu is hij havenarbeider, toen was voorstellen dat misdaad een optie wordt. Of je moet van melodrama tot actiefilm. Regisseur en scenarist hij de pestkop van de klas. Hij komt uit Holysloot en is je erbij neerleggen dat je altijd bij de middelmaat zal Sam de Jong vertelt over zijn speelfilmdebuut: “Ik heb in Noord een bekend gezicht. In Marc Jacobs wilde ik horen. Dat kan schrikken zijn. Dat zeggen die jongens alles ingezet om het gevoel van Ayoub in de vorm te iemand hebben die neppe zonnebrillen dealde en toen ook: ik ga toch niet bij de Albert Heijn werken? En dat versterken. Mijn korte films Marc Jacobs en Magnesium moest ik aan hem denken.” is begrijpelijk. Je wil het idee hebben dat je ertoe doet.” waren sober qua stijl. Nu had ik de behoefte om uit te De typecasting werkt vette stereotypen in de hand. pakken.” Dealer Kalpa verleidt Ayoub met energydrink en biedt Neo-noir In 2012 studeerde De Jong af aan de Filmacademie hem duistere klusjes aan. Freddy Tratlehner speelt hem De Jongs volgende project speelt zich nog dieper in het met het ingetogen Magnesium, over een jonge turn- kirrend en piepend, als een karikatuur van zijn eigen criminele circuit af. “Het vertelt over een achttienjarig ster die als vanzelfsprekend van haar zwangerschap Vjèze Fur-imago (lid van het rapperstrio De Jeugd van meisje in een gangsterwereld en wordt donkerder dan af wil om mee te kunnen doen aan de selectie voor de Tegenwoordig). De mooie Laura heeft een blonde paar- Prins. Het gaat verder waar Prins stopt. De hoofdper- Europese Kampioenschappen. De regisseur zag er een denstaart en kijkt steevast sexy en quasi-onschuldig. soon beseft dat materialisme niet tot geluk leidt en ze metafoor in voor de prestatiedruk op de Filmacademie. De Jong: “Kalpa en Laura zijn metaforen. Ik kan ook be- zoekt haar heil in spiritualiteit en religie. Het houdt me Het afgelopen jaar maakte hij een vierluik over zijn vlogen zijn over de rol van de vrouw in cinema. Meisjes de laatste tijd bezig. Niet dat ik opeens religieus ben, puberteit en de overgang naar volwassenheid. De Jong: worden vaak als slachtoffers voorgesteld en niet als het is fascinerend om er een beetje mee te rommelen.” “Prins vormt het slotstuk op de korte films Marc Jacobs gelaagde mensen. Daar doe ik nu zelf aan mee. Maar als Hoewel er in die film waarschijnlijk geen plaats en Malaguti Phantom en de videoclip Laatste keer voor ik vertel over die periode, voelt dit eerlijker. Laura is het is voor Douma en Elasri, sluit De Jong niet uit dat The Opposites. De films zijn familie van elkaar. Prins vleesgeworden symbool voor verlangens en fantasieën hij opnieuw met ze zou willen werken. “Ik hoop ooit borduurt verder op een gegeven uit Marc Jacobs: de van zestienjarige jongens.” iets in het centrum van Amsterdam te maken. Het verwachting dat met de juiste schoenen de wereld aan moet een soort neo-noir worden. Een bendefilm à la je voeten zal liggen.” Haantjesgedrag The Warriors, met jeugdbendes uit alle buurten van Tegelijkertijd blijft De Jong juist bij zijn Marokkaan­ Amsterdam. Het zou een parallelle wereld met eigen Genaaid se personages weg van de clichés. Ayoub tobt met regels moeten zijn in een heel naturalistische vormge- De films zijn behalve door thematiek met elkaar ver- een problematiek die voor elke tiener opgaat: onze- ving. Juist geen sciencefiction. In feite is het het tegen- bonden door dezelfde niet-professionele acteurs. De kerheid en haantjesgedrag. De Jong: “Het gaat over overgestelde van wat ik nu heb gedaan. Nu zat de fan- Jong: “Het was een zootje ongeregeld en toch had ik het imago en façade. Ayoub doet zich bij zijn vrienden tasie vooral in de vorm, bij dit project zou hij meer in nooit met andere acteurs willen maken. Professionele hard voor en laat alleen thuis zijn kwetsbaarheid zien. de wereld zelf zitten. Ik kan me voorstellen dat Ayoub acteurs denken altijd mee, Peter [Douma] is gewoon Haantjesgedrag is een manier om die kwetsbaarheid te en Peter aanvoerders zouden kunnen zijn. Peter van Peter; Ayoub is gewoon Ayoub. Ze werkten bovendien verbergen.” Volendam, Ayoub van Amsterdam-Noord. Het moet er als een graadmeter voor wat ik had geschreven, omdat “Als tiener experimenteer je met je identiteit, om realistisch uitzien, maar ze dragen wel lange oorbellen ze op hun eigen manier koppig en eigenwijs zijn. Ayoub ergens bij te horen. En het gaat om status. Ik wilde de en machetes.” 5 TE ZIEN VANAF 18 JUNI

‘An eye-opening look at one of cinema’s most respected figures ... an outrageously unconventional and deliriously profane biopic’ VARIETY

Best film 2013 fiPResCi PRize molodist iff Ilo Ilo

een film van Anthony Chen

www.ilo-ilo.nl nu te zien in de filmtheaters DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 9

EXTASE IN MEXICO Mark Cousins (The Story of Film en A Sto­ ry of Children and Film) schrijft voor de Filmkrant over film- en beeldassociaties. Deze maand een overpeinzing over Sergei Eisensteins Mexicaanse episode, waar niet alleen Peter Greenaway, maar ook Cousins zelf een film over maakte.

Een van de grootse makers van, en denkers óver cinema – de Sovjet-regisseur Sergei Eisenstein – had een beroemde Mexicaanse periode in 1931. Zijn afstand tot het Stalinisme, zijn tijd in de zon, en zijn esthetische respons op de Mexi- caanse kleuren, landschappen, mensen en de viering van de dood lijken hem te verjongen. De vraag is, hoe? Eisenstein in Guanajuato, de nieuwe film van de Britse regisseur Peter Greenaway over Eisensteins Mexicaanse verblijf suggereert verrukkelijk dat het de seks was die Eisenstein in Mexico in vuur en vlam zette. Oftewel, zijn Rosebud, was een, eh, ‘rosebud’. Greenaways film laat zien hoe Eisenstein Prins geneukt wordt door zijn jonge mannelijke tolk, GLORIEUZE DUIK en zich als resultaat daarvan kan laten gaan, verliefd wordt, en een ontvankelijkheid voor ‘de velden en de lucht’ ervaart. Daar zit iets feestelijks in. Greenaways uit- IN DE PUBERWERELD bundige filmstijl wordt gemixt met een sappige hoofdrol van Emler Back om een film te maken Met zijn eerste lange speelfilm lost Sam de vanzelfsprekend als de manier waarop De Jong zijn cast die, nou ja, wat orgastisch aanvoelt. De jonge Jong de belofte van zijn bekroonde afstudeer­ heeft samengesteld uit getalenteerde beginners en er- minnaar is de sleutel (het is lastig om hier aan Freudiaans taalgebruik te ontsnappen) die film Magnesium (2012) op glorieuze wijze in. varen acteurs. Eisenstein ontsluit. Prins werd al opgepikt door een onafhankelijke Vrijmoedig expressionisme dat de verwarrende pu- Amerikaanse distributeur. DOOR LEO BANKERSEN beremoties van de jonge Ayoub als het ware voor ons WHAT IS THIS FILM CALLED LOVE? uitvergroot. Dromerijen kunnen plots worden afgebro- Straatschoffie Ayoub droomt van Laura, het mooiste ken door de gortdroge werkelijkheid bij Ayoub thuis, meisje van de buurt, en wil graag indruk op haar ma- waar hij samen met zijn moeder en zijn oudere zusje ken. Zo zou je Prins samen kunnen vatten, maar dat woont. Terwijl zijn ontmoeting met de griezelige cri- zegt eigenlijk nog niets. Ook de wetenschap dat Sam mineel Kalpa (rapper Freddy Tratlehner, beter bekend de Jong deze eerste speelfilm draaide in Amsterdam- als Vjèze Fur van De Jeugd van Tegenwoordig) juist Noord, waar hij ook de documentaire Jeugd van te­ weer aanleiding is tot surrealistische taferelen in een genwoordig situeerde, roept gemakkelijk verkeerde kelderbox. Tot we plotseling begrijpen dat Ayoub ei- beelden op. Want in Prins geen quasi-documentaire genlijk op zoek is naar een vaderfiguur. Want de meest Met What is This Film Called Love? (2012) sfeer of grofkorrelige probleemwijkimpressies, maar ontnuchterende scènes zijn die waarin hij zijn echte, heb ik ook een film gemaakt die naar Eisen- eerder een glorieus protest daartegen. Met een paarse drugsverslaafde en op straat levende vader af en toe te- steins Mexicaanse invasie kijkt. Waar Greena- Lamborghini als blikvanger. genkomt. Dat is wrang, wanhopig en ontroerend. way de bevrijding van de filmmaker vindt in seks, neem ik een idee uit zijn schrijven – extase Mooie illustratie is direct al de opening, waarin Een enkele keer dreigt De Jong met een al te grotesk – en kijk naar de letterlijke betekenis van dat Ayoub (Ayoub Elasri, van de straat geplukt natuurta- moment of te veel losse impressies zijn hand wel eens woord – uit de stasis, de stilstand komen, in lent) en zijn vrienden een brievenbus opblazen. Een en te overspelen. Ook het einde komt tamelijk abrupt. beweging komen – als een goede manier om te al contrapunt dat je met de ogen doet knipperen. Een Eigenlijk lag er naar mijn gevoel nog veel meer in het beschrijven hoe Eisenstein in Mexico als het schelmenstreek onder een stralende zomerzon, bijna verschiet. ware in de volgende versnelling kwam. Als je ze samen bekijkt, Greenaways film en de mijne, gemonteerd als een fotofilm, een soort visueel raprit- Niettemin is De Jong erin geslaagd om met zijn lich- dan zouden ze over kunnen komen als tegenge- me, plots doorbroken door lyriek in slowmotion. Want telijk ontregelende aanpak toch iets heel waarachtigs stelde verklaringen van dit beroemde moment ja, zo’n indruk moet dat wel maken op die stoer-stun- neer te zetten. Een ongewoon coming-of-age-drama in de filmgeschiedenis. Ik denk niet dat ze dat telige jonge pubers als daar die ongelofelijke, helaas waarin tragiek en hoopvolle levenslust even overtui- zijn. Ik weet ook niet zeker of het ertoe doet of met de oudere gasten rondhangende Laura langsloopt. gend en belangrijk zijn. Eisenstein veranderde door genitalia en orgas- mes. De echte betekenis van de geschiedenis is De broeiende bendestrijd, de competitie om de Op het filmfestival van Berlijn mocht Prins het jon- de nieuwe vrijheid die hij voelde, een nieuwe meisjes en de verlokking van een criminele carrière gerenprogramma 14plus openen en kreeg daar lovende band tussen lichaam en geest. Of, misschien biedt stof genoeg voor stevig melodrama. Maar ook kritieken. Maar het zal hopelijk duidelijk zijn dat deze nog wel beter, een nieuwe nabijheid van hier maakt De Jong niet de meest voor de hand liggende uitdagende verbeelding van een puberwereld niet al- lichaam en geest. keus. Prins is eerder een los mozaïek van verhaallijnen leen voor jongeren is. Godsdiensten leren ons dat lichaam en geest opmerkelijk lastige dingen zijn: tegenpolen en waarbij gevoel en beleving belangrijker zijn dan plot. vijanden. Maar dat zijn ze natuurlijk niet en Eisenstein ontdekte dat. Sovjet-materialisme Ontregelend ontmoette het barokke Mexicaanse katholi- Prins 11111 NEDERLAND, 2015 | REGIE SAM DE cisme, en het was magisch. Zo ontstaat een caleidoscopische afwisseling van JONG | 82 MINUTEN | MET AYOUB ELASRI, SIGRID TEN MARK COUSINS stemmingen en stijlen met een vanzelfsprekende flair, NAPEL | DISTRIBUTIE JUST FILM | TE ZIEN VANAF 25 TWITTER @MARKCOUSINSFILM van fris hyperrealisme tot duistere fantasie. Net zo JUNI DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 10

E is van Eisenstein DE BOLSJEWIEK,

DE GIDS, Zoals gebruikelijk stopte Peter Greenaway zijn nieuwe film Eisenstein in Guanajuato boordevol verwijzingen. Hij gaat over de homoseksuele verhouding tussen de legendarische Sovjet-regisseur Sergej Eisenstein en zijn Mexicaanse gids Palomino Canedo tijdens de opnames van Que ZIJN VROUW, Viva México! Greenaway overspoelt de kijker in woord en (archief)beeld met informatie , in shots die soms snel voorbijflitsen. Lastig voor wie niet ingevoerd is in Eisenstein en zijn periode in Mexico. Daarom deze gids, om thuis nog eens rustig na te lezen hoe het ook alweer zat met EN EEN MINNAAR Eisenstein en Mexico. DOOR ANDRÉ WAARDENBURG derd met het verzoek een film te maken. Hij afmaken, hoewel de draaiperiode bijna voor- (intellectuele) montage (de montage van 1 Sergej Prokofjev kreeg een contract van zes maanden en bij was. Sinclair kreeg alle 2850 filmblikken attracties), iets wat in de jaren dertig plaats- Greenaway gebruikt veel muziek van Sergej begon aan allerlei projecten, onder meer een met de rushes, zo’n 40 uur film, waaruit maakte voor bespiegelingen over hoe de toe- Prokofjev (1891-1953) op de geluidsband. Zo adaptatie van Theodore Dreisers An Ameri­ zonder Eisensteins ruggenspraak drie korte schouwer op puur lichamelijk wijze, via zijn van deze tijdgenoot van Eisenstein frag- can Tragedy, die om allerlei redenen afgebla- films werden samengesteld. Na Sinclairs emotionele en affectieve middelen, bij zijn menten te horen uit zijn 1e en 5de symfonie zen werden (zie Hamilton Fish III). Tijdens dood ging het materiaal naar het MoMA, dat films te betrekken, met als doel een uit zich- en de muziek voor het ballet Romeo and zijn verblijf ontmoette hij komiek Charles het eind jaren zeventig eindelijk naar zelf treden (‘ek-stasis’) van de kijker. De Juliet. Na zijn terugkeer uit Mexico werkte Chaplin – die later werd beschuldigd van Moskou stuurde. Bijna 50 jaar na de opna- overeenkomst tussen deze twee verschil- Eisenstein twee keer samen met de eveneens communistische sympathieën – en in 1930 mes stelde dit Eisensteins voormalig regie- lende gedachtesporen is het (ideologisch) joodse Prokofjev, die de beroemde scores bezocht hij Walt Disney, die hij enorm assistent Grigori Aleksandrov (zie volgend activeren van de toeschouwer. Anders schreef voor Aleksander Nevski (1938) en bewon­­­­derde. Eisenstein was een groot lief- lemma) in staat op basis van Eisensteins gezegd: van fragmentatie en discontinuïteit Ivan de Verschrikkelijke. Eisenstein noemde hebber van de Silly Symphonies maar vooral aantekeningen een toonbare versie van Que (montage) in de jaren twintig naar synthese hem ‘the most wonderful film composer’ en van de ‘plasmatische’ elasticiteit van Mickey viva México! te maken, die in 1979 in premi- – synchronisatie van de zintuigen – en inte- schreef (samen met anderen) een spraakma- Mouse. ère ging. gratie in het erop volgende decennium. Nog kend artikel over hoe geluid en beeld een korter gezegd: van ideologische concepten contrapunt moeten vormen (‘Statement on 4 Hamilton Fish III 6 Eduard Tisse en Grigori Aleksandrov en focus op massa’s naar interesse voor Sound’), en een diepgravende analyse van Hamilton Fish III was een congreslid met een Eisenstein filmde in Mexico met zijn bril- mensen en het individu. zijn samenwerking met de componist voor grote afkeer van communisten. In oktober jante vaste cameraman Eduard Tisse en werd Voor de verschillen: zie de Odessa- de Slag op het IJs-sequentie uit Aleksander 1930 was hij voorzitter van een commissie bijgestaan door regieassistent en manus- trappenscène uit Pantserkruiser Potemkin Nevski (‘verticale montage’). die onderzocht of Amerika onderworpen je-van-alles Grigori Aleksandrov, die hij versus de Slag op het IJs-sequentie uit werd aan subversieve communistische pro- kende uit zijn tijd bij het Proletkult-theater. Aleksander Nevski. 2 Jack London paganda. De commissie-Fish overwoog Voordat het bevriende trio naar Amerika Het eerste theaterstuk dat een jonge Eisen­ Eisenstein te ondervragen, die door de patri- ging, bezocht het diverse Europese landen 8 Diego Rivera en Frida Kahlo stein in 1921 regisseerde, en waarvoor hij het ottistische majoor Frank Pease bij zijn aan- waaronder Nederland. Greenaway gebruikt De twee kunstenaars die Eisenstein in toneelbeeld en de kostuums ontwierp, was komst in Amerika al voor sadistische rooie de anekdote dat Eisenstein op het vliegveld Mexico een warm onthaal gaven was het een adaptatie van Jack Londons korte ver- hond en joodse bolsjewiek werd uitgemaakt. opgewacht werd door een horde fotografen echtpaar Diego Rivera (die werd geboren in haal The Mexican (1911), het begin van Communistenjagers Pease en Fish lobbyden die dachten met Einstein van doen te heb- Guanajuato) en Frida Kahlo. Tijdens zijn Eisensteins fascinatie met Mexico. London bij Paramount om Eisensteins contract te ben. Er bestaat een filmpje van zijn bezoek jaren in Moskou (1927-1928) had Rivera schreef het ten tijde van de Mexicaanse revo- verbreken, wat ook gebeurde, waarna aan Nederland (zie YouTube), waarin onder Eisenstein al ontmoet. Terug in Mexico lutie (zie Revoluties) en voert een beginnend Eisenstein vrij was om een film in Mexico te meer te zien is dat Eisenstein tijdens een trouwde hij in 1929 met Frida Kahlo, een bokser op die de omwenteling steunt door maken. tripje naar Volendam en Marken (met men- explosief huwelijk. Rivera staat bekend om een gevecht aan te gaan met een bekende sen in klederdracht) als grap zijn gezicht ver- zijn enorme politieke muurschilderingen, bokser. Als hij wint, gaat de opbrengst naar 5 Upton Sinclair bergt achter een exemplaar van de Telegraaf. Kahlo om haar vermenging van Mexicaanse de revolutionairen die er wapentuig van wil- Schrijver Upton Sinclair, wiens roman Oil! mythologie en autobiografie. Dat Kahlo len kopen. Eisenstein creëerde een echte door P.T. Anderson is verfilmd als There Will 7 Oktober/Extase biseksueel was, past uitstekend bij zowel het boksring in het theater, waar het publiek aan Be Blood, had uitgesproken linkse sympa- Veel van het archiefmateriaal dat Greenaway idee van Greenaway over Eisenstein als drie kanten omheen zat. Na zijn tijd bij het thieën. Op aanraden van Chaplin financier- gebruikt komt uit Eisensteins Oktober, zijn Eisensteins eigen omarming van Freud, Proletkult-theater kwam Eisenstein terecht den Sinclair en zijn vrouw Mary Craig tien jaar na dato gemaakte reconstructie van onder andere diens ideeën over biseksuali- bij zijn idool Meyerhold, een radicaal thea- Hunter Eisensteins opnames in Mexico de Oktoberrevolutie van 1917 die leidde tot teit. In Eisenstein in Guanajuato mag tervernieuwer die door Greenaway ook even (1931-1932). Sinclairs zwager Hunter de val van de tsaar. Die film heeft in het Eisenstein Freuds theorie over geluk uitleg- genoemd wordt. Kimbrough fungeerde als liaison/producent. Westen vaak de ondertitel Ten Days That gen en horen we hem lang uitweiden over Dat geen van allen verstand had van filmpro- Shook The World, de titel van John Reeds Eros en Thanatos, de belangrijkste subtekst 3 Walt Disney ductie deerde eerst niet, maar leidde later tot ooggetuigenboek (voor Reeds’ leven, zie van de film. In een van de indringendste scè- Stalin stuurde Eisenstein in 1930 naar spanningen tussen alle partijen. Toen de Warren Beatty’s Reds). In zijn voice-over nes bezoekt Eisenstein de gemummificeerde Amerika om er een studie te maken van de opnames veel langer duurden dan gepland, noemt Greenaway zijn film ‘Ten Days That lichamen van de slachtoffers van een chole- verschillende geluidsystemen, ook de kreeg Eisenstein ruzie met zowel Kimbrough Shook Eisenstein’. Dit slaat vooral op ra-epidemie die in het El Museo De Las Russische filmindustrie wilde overgaan naar als de beroemde schrijver. Een geërgerde Eisensteins eerste homoseksuele ervaringen Momias tentoongesteld worden. de geluidsfilm. Tijdens zijn bezoek aan Sinclair draaide de geldkraan resoluut dicht. met zijn Mexicaanse gids Palomino Canedo Hollywood werd hij door Paramount bena- Eisenstein mocht zijn Mexicaanse film niet maar eigenlijk ook op iets dat Eisenstein­ 9 Calavera en Calacas kenners al jaren bezighoudt: Is er een breuk Een van de episodes van Que viva México! tussen Eisensteins filmopvattingen uit de legt het Dag van de Dood-fiesta (Dia de los jaren twintig en die uit de jaren dertig? Zo ja, Muertos) vast, een jaarlijks feest waarbij de FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN JUNI EEN Q&A met Peter Greenaway | hoe komt dit dan? Hoe belangrijk was zijn doden herdacht en geëerd worden. Het FILMTHEATER ’T HOOGT UTRECHT, 23 JUNI | DOOR JOOST BROEREN Mexicaanse avontuur hierbij? Kort gezegd gebruik stamt uit de pre-Colombiaanse tijd legde Eisenstein voor 1932 de nadruk op en staat niet in het teken van verdriet maar DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 11

1 2 3 4

12 5

11 EISENSTEIN IN GUANAJUATO 6

10 9 8 7 juist van vreugde. De dood wordt niet ont- eind van de film helemaal overwonnen is: voor revolutionaire helden als Pancho Villa erotische schetsen. Ook biografisch is er wat kend of weggestopt maar omarmd. Eisen­ Eisenstein voelt zich bevrijd. en Emiliano Zapata, die op de grote fresco’s bewijs, zo schijnt hij tijdens zijn vele buiten- stein was niet de enige kunstenaar die er Een groot gedeelte van Eisenstein in van muurschilders als Rivera en Orozco op landse trips homoclubs bezocht te hebben. gefascineerd door was, zie ook Malcolm Guajanuato speelt zich af rond het hotelbed indringende wijze werden geïdealiseerd. En er is het gerucht dat Aleksandrov zijn Lowry’s klassieke roman Under the Volcano van Eisenstein, dat als het ware een podium Fresco’s die bovendien iets doen wat Eisen­ minnaar was. Oksana Bulgakowa, een van (prachtig verfilmd door John Huston), die vormt – op een doorzichtige vloer met mooi stein ook doet in Que viva México!: terug- Eisensteins recentste biografen, houdt het zich geheel op de Dag van de Dood afspeelt. patroon. Zijn kamer wordt zo een theatrale grijpen op Mexico’s rijke inheemse verleden, erop dat hij waarschijnlijk biseksueel was. Greenaway gebruikt enkele van de setfo- ruimte die door cameraman Reinier van met de Maya’s en de Azteken. Dit rijke verle- Eisenstein was overigens getrouwd. In to’s waarop Eisenstein staat afgebeeld met Brummelen op steeds verschillende wijze den vormt grotendeels de structuur van Que Eisenstein in Guanajuato belt hij zijn begrip- de calavera – een van suikergoed geboet- wordt uitgelicht of gebruikt voor projecties viva México!, waarvan de vertelling ook over volle vrouw Peta ‘s nachts twee keer op om seerde schedel met de naam van de dierbare met archiefbeelden. Deze nadruk op het de opstand van arbeiders tegen hun bazen haar zijn seksuele ervaringen op te biechten. overledene op het voorhoofd – en calacas: kunstmatige is natuurlijk typisch Green­ gaat. Maar zij zou vooral gediend hebben als dek- skeletten en/of maskers van een doods- away, die een afkeer van realisme heeft: “You mantel. Door met haar in het huwelijk te tre- hoofd. can’t make realism — it’s an absolutely ridi- 12 Homo den, was hij minder vatbaar voor mensen die culous cul-de-sac. And why bother trying? Hoeveel bewijs is er dat Eisenstein homo- hem om zijn ‘afwijkende’ seksualiteit wilden 10 De penis God has done it already.” seksueel was? De Amerikaanse criticus chanteren. Het hart van Greenaways film wordt Er bestaat overigens een fraaie foto met Parker Tyler vond dat hij in zijn films buiten- Door van Eisenstein een praktiserend gevormd door de scène waarin Eisenstein Eisensteins ‘penis’, het portret waarop hij gewoon veel belangstelling toonde voor homo te maken, en dus hun held te ‘bezoe- ontmaagd word door zijn Mexicaanse gids een Mexicaanse cactus bereidt. Zie verder menselijke schoonheid, in het bijzonder voor delen’, kon Greenaway in Rusland op een vij- Palomino, met als glijmiddel een karafje zijn talloze erotische tekeningen voor meer mannelijk schoon. Zie de matrozen en fal- andige ontvangst rekenen en wordt de dis- olijfolie dat Palomino meeneemt uit het res- fantasievolle fallussen. lisch oprichtende kanonnen in Pantser­ tributie van zijn film er onmogelijk. taurant van het hotel waar Eisenstein ver- kruiser Potemkin, de Teutoonse ridders in blijft. De scène is tamelijk expliciet, met de 11 Revoluties Aleksander Nevski en de ‘nichterige’ camp stijve penis van Palomino pontificaal in In 1910, zeven jaar voor de Russische van Ivan de Verschrikkelijke, inclusief ont- beeld. Na afloop bloedt Eisensteins anus een Revolutie, begon de Mexicaanse Revolutie. blote bovenlijven die door pijlen doorklieft Eisenstein in Guanajuato 111231 NEDER­ beetje. Ook Eisensteins geslachtsdeel komt Deze gedeelde geschiedenis van opstand worden. In zijn oeuvre is het aantal vrouwen LAND/MEXICO/FINLAND/BELGIË/FRANKRIJK, 2015 | veelvuldig in beeld en Greenaway maakt tegen de dictatoriale onderdrukkers fasci- bovendien op één hand te tellen. Tijdens zijn REGIE PETER GREENAWAY | 105 MINUTEN | MET ELMER duidelijk dat de cineast zich voor zijn neerde Eisenstein. De revolución Mexicana verblijf in Mexico begint hij weer te tekenen, BÄCK, LUIS ALBERTI, MAYA ZAPATA | DISTRIBUTIE lichaam schaamt, een schaamte die aan het was een bloedige opstand, met een grote rol waaronder opvallend veel expliciete, homo-­ CINEMIEN | TE ZIEN VANAF 18 JUNI Highlights Juni 2015 (Nadine Labaki, 2011)

Where Do We Go Now

Where Do We Go Now Tentoonstelling Arabische vrouwen achter de camera William Kentridge met fi lms van Arabische vrouwelijke If We Ever Get to Heaven fi lmmakers die de traditionele t/m 30 augustus mannelijke dominantie in het Midden- Oosten en Noord-Afrika doorbreken. Blade Runner: The Final Voor meer info zie eyefi lm.nl/now Cut (Ridley Scott) 5 t/m 21 juni Ridley Scotts sci-fi klassieker Blade Runner is weer terug op het grote doek in Nederland in een nog niet eerder Taxi Teheran (Jafar Panahi) vertoonde, digitaal gerestaureerde Winnaar van de Gouden Beer in Berlijn versie. is geheel vanuit een taxi gefi lmd. Vanaf 18 juni Panahi nam zijn uitzonderlijke speelfi lm clandestien op in de straten van Teheran. Vanaf 11 juni

EYE FILMMUSEUM AMSTERDAM Info & tickets eyefi lm.nl

EYE_AD_FILMKRANT_06-2015.indd 1 14-05-15 08:36 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 13

Journal d’une femme de chambre‘IK ZIE ALLES’ Ze laat zich moeilijk bevelen, het koel-aantrekkelijke kamermeisje Célestine uit Journal d’une femme de chambre van Luis Buñuel en van Benoît Jacquot, die nu een remake heeft gemaakt. Beiden eindigen tragisch, als de tegenpool van waar ze voor stonden, ingekapseld door de macht. Mariska Graveland schreef hun fictieve dagboekfragmenten.

Het kamermeisje(1964, volgens GESPEELD DOOR BuñuelJEANNE MOREAU) Uit het dagboek van Célestine

Vandaag, 14 september, om drie uur ’s middags, met grijs en regenachtig weer, ­ arriveerde ik op mijn nieuwe werkplek in de provincie. Mijn meesters slijten hun dagen met het jagen op vlinders, het spelen van patience en het bekijken van Het kamermeisje volgens Jacquot oude foto’s. Ik vind ze maar verstard, opgesloten in hun enorme huis en vastge Uit het dagboek van Célestine roest in de tijd. Ik wil hun leventje opschudden maar ik betrap me erop dat ik (2015, GESPEELD DOOR LÉA SEYDOUX) eigenlijk ook net zoals zij wil zijn. Ik vroeg vandaag aan de dienstmeid of Madame een minnaar heeft, want die hebben de rijken immers altijd. Ze vond dat een ongepaste vraag. Het platteland ziet er altijd zo triest uit. Ik denk niet dat de mensen hier veel pleziertjes hebben. De dienstmeid is maar een simpel, wantrouwig type, ze Madame noemt me labiel en onbetrouwbaar. Maar ik vind juist dat zij slechte denkt dat ik in de stad alleen maar truffels at. meesters zijn, zo wispelturig als ze zijn. Ik laat me maar met moeite door hen bevelen. De oude Monsieur vroeg vandaag of ik elke avond de gehakte laarsjes uit zijn vrouwenschoenencollectie aan wil trekken. En of hij daarbij mijn kuit mocht Monsieur betastte me vandaag in de tuin. Ik weerde hem af en glimlachte. strelen. Ik zei ja. Monsieur is een hunkerende zwakkeling, die wind ik zo om mijn vingers.

Vandaag brak ik het glas van een dure lamp die alleen in Engeland wordt Vandaag zag ik een man bij de douane. Hij likte zijn lippen af toen hij me zag. gemaakt. Monsieur was blij dat hij van het lelijke ding af was maar Madame Dat wond me op. was furieus. De jongeman met astma die ik nu al een tijdje verzorg, is overleden. Hij bezweek Ik wil niet dat Madame en Monsieur mijn ware aard leren kennen, en dat lukt toen ik halfnaakt op hem ging zitten en hij bloed begon over te geven. me tot nu toe aardig goed. Mijn schaduwkanten en gevoelens bescherm ik zo zorgvuldig mogelijk. Toch voel ik me allang geen toeschouwer meer, ik zweef Ik dronk ooit in Parijs een kopje thee met een chique hoerenmadam die me pro­ tussen twee werelden, tussen volk en bourgeoisie. Ik wil ongrijpbaar zijn, ner­ beerde over te halen voor haar te werken. Maar nooit zal ik me voor andermans gens in op gaan, ik ben altijd hier en elders tegelijkertijd. Ik beweeg voortdurend karretje laten spannen. Mijn tijd komt nog wel, ik zal de macht opeisen. door de vertrekken, ik zie alles zonder door het sleutelgat te hoeven kijken. Het huis wordt steeds wanordelijker, zou dat door mij komen? De dienstmeid vertelde dat Madame het al jaren niet meer doet met Monsieur. Ze kan het niet meer. Dat verklaart waarom er hier zoveel dienstmeisjes zwan­ De tuinman Joseph heeft het niet op Joden. Hij verspreidt al langere tijd pam­ ger het huis hebben verlaten. Monsieur maakt ook avances naar mij maar die fletten. Vandaag bood hij me aan om samen met hem het huis te verlaten om sla ik af door te zeggen dat ik syfilis heb. een kroeg in Cherbourg te kopen. Hij heeft wat spaargeld maar niet genoeg. Zijn slinkse plannetje om aan geld te komen vertrouw ik maar niet aan het papier De sfeer is radicaal omgeslagen. Kleine Claire is vermoord teruggevonden in toe. het bos. Er kropen slakken over haar dij. Ik verdenk mijn geliefde tuinman Joseph, omdat hij de zaterdag van de moord door het bos reed. De barbaarsheid Mijn geliefde Joseph heeft me in zijn macht. Ik ga zelfs met hem mee in de mis­ ligt hier op de loer. Het duistere woud grenst aan het huis. Je hoeft maar één daad. stap te zetten en je bent de beschaving voorbij. Hier wonen beestachtige men­ sen, ik wist het altijd al. In dit bestiarium zijn ze goed op hun plek. Ze zijn niet Ik heb een tijdje niet kunnen schrijven want het was te hectisch. Ik ben nu beter dan dieren. kroegbazin in Cherbourg, samen met Joseph. Ik merk dat ik er een bijzonder genoegen in schep om mijn werknemers net zo slecht te behandelen als ikzelf Ik voel me verscheurd. Mijn pantser van binnen is gebroken. Na de moord kan altijd ben behandeld. De rollen zijn eindelijk omgedraaid. ik niet langer zwijgen en me afzijdig houden. Ik heb Joseph aangegeven bij de politie maar er is voor altijd wat gebroken.

Morgen is mijn trouwdag en trek ik bij mijn welgestelde echtgenoot in. Dan hoor ik eindelijk bij de goede stand. Ik heb altijd goed gekeken hoe mijn meesters zich gedroegen, en dat komt me nu uitstekend van pas. Ik ben één van hen. Journal d’une femme de chambre FRANKRIJK/ BELGIË, 2015 | REGIE BENOÎT JACQUOT | 96 MINUTEN | Ik lig dagenlang op bed, verstard. Ik ben opgeslokt. Ik ben zoals zij geworden. MET LÉA SEYDOUX, VINCENT LINDON | DISTRIBUTIE Alles begint opnieuw. De eeuwige herhaling. CINÉART | TE ZIEN VANAF 25 JUNI DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 14

Taxi Teheran EEN TAXICHAUFFEUR DIE DE WEG NIET KENT

De Iraanse regisseur Jafar Panahi mag sinds 2010 geen films meer maken en zijn land niet zorgt voor een plotse, Chaplin-achtige slapstickscène verlaten. Toch is hij nu alweer in zijn derde ‘illegale’ film te zien, dit keer als een taxichauffeur met maar hun verhaal over waar ze heen gaan is nogal lang- een verborgen camera. Deze Perzische variant op het tv-programma Taxi is een filmische dradig. Veel sterker is het plotseling kolkende drama verzets­­­­­­daad die constant schakelt tussen filmkolder en tragische realiteit. Panahi won er de als een bloedende man en zijn hysterische vrouw de Gouden Beer mee op het Filmfestival Berlijn. DOOR BOYD VAN HOEIJ taxi als ambulance gebruiken. Eerder bezinnend zijn de bespiegelingen over criminaliteit in Iran, zoals wanneer Tot 2030 mag Panahi officieel geen films maken omdat in een symbolische running gag, heg noch steg weet in Panahi een oude vriend van zijn vader tegenkomt of zijn werk als “anti-Iraanse propaganda” is bestempeld. Teheran. Een kleine “veiligheidscamera” op het dash- later, als Panahi’s nichtje en regisseuse-in-spe Hana De regisseur werd bovendien veroordeeld tot een gevan- board filmt alles, terwijl een hele rits kleurrijke passa- (die uiteindelijk de Gouden Beer voor hem in ontvangst genisstraf van zes jaar, die uiteindelijk in een huisarrest giers op de achterbank voorbijkomt, allemaal heel knap zou nemen in Berlijn), een straatjongetje filmt en haar werd omgezet, zoals zijn vorige illegale films, This Is Not in (bijna) real-time in één middag gedraaid. oom om hulp met de Islamitische filmcensuur vraagt. a Film (2011) en Closed Curtain (2013), suggereerden. In deze scènes, alsook in een gesprek met een mensen- Of voor Taxi Teheran, waarin de filmmaker de Perzische Ambulance rechtenadvocate, wordt het pijnlijk duidelijk in hoe- hoofdstad doorkruist, zijn huisarrest is opgeheven of Al in de eerste minuten breekt er een verhitte dis- verre de Iraanse rechtsstaat het leven vaak moeilijker in Panahi de beperking aan zijn laars lapt, is niet duidelijk, cussie uit tussen een dief die voor de doodstraf is en plaats van veiliger en moreler maakt. alhoewel het feit dat er geen aftiteling is “om de ano- een goedgebekte schooljuffrouw die meent dat mis- Iran zal er niet blij mee zijn, maar de rest van de we- nimiteit van alle medewerkers te bewaren,” doet ver- dadigers alleen zo handelen omdat ze geen andere reld heeft er weer een hele mooie film bij. En die illegale moeden dat zijn problemen met de Iraanse overheid nog mogelijkheden meer hebben. Een illegale dvd-verkoper dvd-verkoper zorgt in Teheran hopelijk voor de rest. lang niet over zijn. Het is een bijna paradoxaal gegeven en een filmstudent herkennen Panahi en vragen zich af

dat de altijd goedgeluimde Jafar tot een nog kleinere of alles niet in scène is gezet (het antwoord is duidelijk Taxi Teheran 11111 IRAN, 2015 | REGIE JAFAR ruimte dan zijn huis is veroordeeld — zijn taxi — maar maar de film laat het speels in het midden). PANAHI | 82 MINUTEN | DISTRIBUTIE IMAGINE | TE ZIEN dat hij daarmee wel overal heen kan rijden, alhoewel hij, Een ritje met twee oude dames en een vissenkom VANAF 11 JUNI

FILMKRANT.LIVE VERZORGT IN MEI INTRODUCTIES BIJ MUST SEE Taxi Teheran | FILMTHEATER HILVERSUM, 11 JUNI 20.30 UUR, DOOR DANA LINSSEN | CINECENTER AMSTERDAM, 12 JUNI 21.00 UUR, DOOR DANA LINSSEN | FILMSCHUUR HAARLEM, 13 JUNI 14.15 UUR, DOOR GERLINDA HEYWEGEN­ | FILMTHEATER ’T HOOGT UTRECHT, 14 JUNI, DOOR DANA LINSSEN | FILMTHEATER LUMIÈRE MAASTRICHT, 15 JUNI 19.30 UUR, DOOR DANA LINSSEN DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 15

Taxi Teheran EEN TAXICHAUFFEUR DIE DE WEG NIET KENT Baby You Can Drive My Car Auto’s en taxi’s zijn de meest voorko- mende Iraanse filmlocatie. Toeschouwer en hoofdpersonen zien de wereld aan zich voorbijtrekken, en dat geeft gelegenheid om commentaar op de maatschappij te geven. Ook is de kleine capsule een veili- ge plek voor confessies en bespiegelin- gen. Een staat tussen zijn en niet-zijn. Een paar voorbeelden.

The Circle JAFAR PANAHI, 2000 20 FINGERS Taxi Teheran is niet de eerste keer dat Panahi een film in een auto situeert. In zijn Gouden echtpaar (ze speelde zelf de vrouw) te laten Leeuw-winnaar The Circle doorkruisen praten over hun echtscheiding. In die zin is vrouwen de stad in bussen, auto’s en taxi’s. 20 Fingers een voortzetting van Ten. De Het is avond en niet toegestaan zich zonder voertuigen worden symbolen voor de stadia mannelijk familielid buiten te bevinden, van transitie in het huwelijk. maar ze hebben allemaal zo hun redenen om onderweg te zijn. De vervoermiddelen zijn zowel ontsnapping als gevangenis. Jafar Panahi Hoe de veroordeelde Panahi

THE HUNTER toch kan blijven filmen The Hunter RAFI PITTS, 2010 Jafar Panahi kreeg vijf jaar geleden zes Dit is wat er gebeurde. Panahi’s hongersta- THE CIRCLE Het scenario voor The Hunter - ‘een neorea- jaar gevangenisstraf en een twintigjarig king werd niet zijn dood, maar bracht hem listische western’ - ontstond tijdens filmverbod opgelegd. Toch heeft de re- terug in de wereld. De autoriteiten durfden Ten ABBAS KIAROSTAMI, 2002 gesprekken in taxi’s in Teheran, vertelde gisseur sindsdien drie films gemaakt. hem uit angst voor Iraanse internationale Kiarostami is de grote auto-filmer, klassiek Pitts de Filmkrant, daarmee beklemtonend In Iran bestaan twee werkelijkheden. imago niet te laten sterven. Ze lieten Panahi is de anekdote dat hij zijn leerling Panahi sti- dat taxi’s ook ontmoetingsplekken voor vrij, maar namen zijn paspoort in beslag, muleerde zijn eigen films te gaan maken door onbekenden zijn door het gebruik om samen Vijf jaar geleden biggelden bij Juliette zodat hij in Iran kan reizen, maar het land niet samen in een auto rond te rijden terwijl hij te reizen en de kosten te delen. Maar zijn Binoche op het filmfestival in Cannes de tra- uit kan. Het twintigjarige filmverbod bleef hem het script voor The White Balloon dic- ‘lone rider’, zijn ‘outlaw’, een nachtwaker nen over de wangen. Ze hield het niet als van kracht. Overtreding kan worden bestraft teerde. In het minimalistische Taste of met een crimineel verleden, rijdt alleen in enige niet droog toen regisseur Abbas Kiaro­ met twintig jaar gevangenisstraf. Hoe we dit Cherry rijdt een man in de buitenwijken van zijn auto door de heuvels rond Teheran na de stami op de persconferentie na vertoning weten? Begin dit jaar publiceerde de Teheran rond op zoek naar iemand die hem verdwijning van vrouw en dochter. van zijn film Copie conforme, waarin Binoche Belgische krant De Morgen een verhelderend wil begraven nadat hij zelfmoord heeft een prachtrol speelt, opmerkte dat hij zojuist interview met Panahi’s Parijse salesagent gepleegd. In de nog eenvoudiger opgezette van Panahi’s vrouw had gehoord dat haar Hengameh Panahi (geen familie). Deze vrouw taxifilmTen volgen we actrice Mania Akbari man in de gevangenis in hongerstaking was kent Panahi al vijftien jaar en heeft inzicht in die als chaufeusse met haar passagiers gegaan. Terwijl in Cannes werd gefeest, het kat-en-muisspel dat het regime en (waaronder haar eigen zoon) praat over kwijnde Panahi weg. Hoe kon hij overleven Panahi met elkaar spelen. In een risicovol taboeonderwerp echtscheiding. onder het dictatoriale regime dat iedere cri- spel tast Panahi voortdurend de grenzen af en ticaster onder de grond leek te willen stop- rekt ze steeds iets op. Door­dat represailles na pen? Wat niemand had verwacht, gebeurde: het binnenshuis gemaakte This Is Not a Film Panahi werd naar huis gestuurd. Het film- en Closed Curtain uitbleven, voelde Panahi verbod bleef bestaan. zich sterk genoeg om met Taxi Teheran een Toch was een jaar later in Cannes met nieuwe stap te zetten. Voor het eerst na zijn ATOM HEART MOTHER This is Not a Film een nieuwe film van arrestatie in 2009 durfde hij weer buiten te Panahi te zien. De volledig in zijn huis opge- filmen. Nou ja buiten, buiten in een taxi. Atom Heart Mother ALI AHMADZADEH, 2014 nomen film was uit Iran naar Frankrijk Natuurlijk wisten de autoriteiten wat hij Tegelijkertijd met Taxi Teheran ging in gesmokkeld. Twee jaar later ging met deed, zo stom zijn de Iraanse inlichtingen- Berlijn nog een Iraanse autofilm in première. Closed Curtain weer een in zijn huis opge- diensten niet. Dat zij niet hebben ingegrepen Het mysterieuze en funky Atom Heart nomen film in première, deze keer in Berlijn. is onderdeel van het schimmenspel, waarin TEN Mother volgt twee vrouwen die rondjes rij- Op het Berlijnse filmfestival draaide dit jaar veel duister is. Waarom kreeg Panahi’s vrouw den nadat ze een ongeluk hebben veroor- Panahi’s Taxi Teheran. Voor een filmmaker toestemming om in Berlijn de première van FLOATING WEEDS FLOATING WEEDS 20 Fingers MANIA AKBARI, 2004 zaakt en op de hielen worden gezeten door die niet mag filmen is Panahi opmerkelijk Taxi Teheran bij te wonen? Het lijkt erop dat Na haar samenwerking met Kiarostami ont- een enigmatische en aantrekkelijke vreem- productief. Is hij zo slim of wordt het de autoriteiten inmiddels met Panahi’s film- wikkelde Akbari zich tot toonaangevend deling. De autorit als tussenstaat van komen Iraanse repressieapparaat bevolkt door verbod in de maag zitten. Niets is zeker in regisseuse. Dat ze de auto als filmset mee- en gaan, zijn en blijven, als tijdscapsule en inspecteur Clouseau’s? Het is ingewikkel- Iran, maar David Panahi lijkt Goliath Iran te nam is niet zo verwonderlijk. Maar ze ruimteschip. der doordat in Iran een officiële en een echte gaan verslaan. gebruikte ook bussen en scooters om een DL werkelijkheid bestaat. JOS VAN DER BURG EXCLUSIEF TE ZIEN IN

Alkmaar Filmhuis Amsterdam EYE Delft Lumen Den Bosch Verkade Den Haag Filmhuis Dordrecht Movies Eindhoven PlazaFutura Enschede Concordia Groningen Images Haarlem Filmschuur Hoorn Oostereiland Leiden Kijkhuis Nijmegen Lux Rotterdam Lantaren/Venster Utrecht LHC Zwolle Fraterhuis 18 JUNI IN DE BIOSCOOP #BladeRunner

3 — 7 juni FilmHallen Amsterdam

4 JUNI IN DE BIOSCOOP

Plein les Yeux is also made possible thanks to Amsterdams Fonds for de Kunst, Prins Bernhard Cultuurfonds, KissKissBankBank, Abbema Wijn, Kronenbourg 1664, délices de France, La Vallade, Institut Français, Franszelfsprekend, Centre Pompidou.

el Desierto filmkrant.indd 1 11/5/15 16:31:01 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 17

Cannes 2015 HET GROEIENDE BELANG VAN COPRODUCTIES

THE LOBSTER

Geen Nederlandse films in Cannes dit jaar, maar wel twee buitenlandse films die deels denk je wat het betekent voor Fons Merkies dat hij de gefinancierd met Nederlands geld prijzen wonnen. Het aantal coproducties neemt explosief toe, muziek schrijft voor Thomas Vinterbergs nieuwe film maar wat levert dat de Nederlandse filmsector precies op? DOOR JOS VAN DER BURG Kollektivet, die wij coproduceren?”

Schneider vs. Bax van Alex van Warmerdam gaat niet reld is een global industry geworden. Veel producenten Blindstaren naar Cannes. Dat was het nieuws in de aanloop naar opereren wereldwijd. Het publiek merkt het niet, maar Ook Doreen Boonekamp ziet die voordelen. Cannes dit jaar. Was de sfeer twee jaar geleden er één films die maar door één land worden geproduceerd zijn “Coproducties leveren meer mogelijkheden op om van enthousiasme en opwinding, omdat met Borgman steeds zeldzamer.” films gefinancierd te krijgen, ze leiden tot creatieve na 33 jaar eindelijk weer eens een Nederlandse film in en technische uitwisseling en halen makkelijker dan de competitie meestreed, dit jaar was de sfeer als van- Wederkerigheid nationale producties de bioscopen in het buitenland.” ouds bedrukt. Samengevat: we tellen internationaal Global industry klinkt mooi, maar wat levert het de Rabarts vat de essentie samen: “Zij investeren in ons, niet mee en zijn alleen goed in het maken van films die Nederlandse filmindustrie op wanneer producenten wij in hen. Vooral de Belgen, de Denen en wij zijn er geen buitenlander wil zien. hier geld komen halen voor hun films? Frans van Gestel goed in. We promoten nu soms dezelfde films op fes- “Laat er geen misverstand over bestaan”, zegt van Topkapi Films, de coproducent van La tierra y la tivals. Ik durf te beweren dat we zonder coproducties Filmfondsdirecteur Doreen Boonekamp: “Het is fan- sombra, irriteert zich mateloos aan de Hollandse wat- geen films kunnen blijven maken.” tastisch als een Nederlandse film Cannes haalt, maar kost-het-vraag. “Producenten komen hier niet even Resteert de vraag waarom we in Cannes wel buiten- wat iedereen blijkbaar over het hoofd ziet is dat twee snel een zak geld ophalen. Het geld verdwijnt niet, landse regisseurs aantreffen in films met Nederlandse Nederlandse coproducties in Cannes prijzen hebben want er zit een bestedingsverplichting op. Dat betekent coproducenten, maar geen Nederlandse regisseurs in gewonnen.” Ze doelt op The Lobster van de Griekse re- dat het hier in Nederland moet worden uitgegeven. films met buitenlandse coproducenten. Ontbreekt het gisseur Yorgos Lanthimos en La tierra y la sombra van Bovendien is er sprake van wederkerigheid. Wij waren in Nederland aan talentvolle regisseurs? Boonekamp de Colombiaanse regisseur César Augusto Acevedo. coproducent van Felix van Groeningens The Broken vindt dat ons niet moeten blindstaren op Cannes. Fijn voor de Griek en de Colombiaan, maar wat heeft de Circle Breakdown, en Menuet Producties (de Belgische “Op het filmfestival in Berlijn en Toronto waren Nederlandse filmwereld eraan dat buitenlandse regis- producent van die film) was weer coproducent van Nederlandse regisseurs dit jaar goed vertegenwoor- seurs met Nederlands geld mooie films kunnen maken? onze film De wederopstanding van een klootzak. En digd.” Ze heeft een punt, want in Berlijn draaiden in Geeft het Filmfonds geld aan iedere buitenlander die Menuet zal ook coproducent zijn van Mijke de Jongs diverse programma’s Prins (Sam de Jong), Nena (Saskia een film wil maken? Boonekamp kent het gemopper. nieuwe film.” Diesing), Zurich (Sascha Polak) en Dansvloer vol con­ Ze wijt het aan onwetendheid over de veranderingen in Volgens Van Gestel leiden al die coproducties niet fetti (Tallulah Schwab. In Toronto draaiden Atlantic. de internationale filmwereld. “Er heeft de laatste jaren alleen tot uitwisseling van geld, maar ook van ideeën. (Jan-Willem van Ewijk), Infiltrant (Shariff Korver), een enorme omslag plaatsgevonden. Niemand leeft “Als producent van artfilms breng ik twintig jaar er- Oorlogsgeheimen (Dennis Bots) en Brozer (Mijke de meer op een eiland. Door de globalisering komen er varing mee naar een project. Ik was serieus betrokken Jong). Rabarts vergelijkt de selectie voor festivals steeds meer coproducties. Een jaar of vijf geleden was bij The Broken Circle Breakdown: ik las het script mee met de getijdenstroom. “Soms is het eb, soms vloed.” twintig procent van de films die het Filmfonds steun- en was betrokken bij de montage.” Van Gestel wijst Hopelijk maken we dat ooit mee: een Nederlandse de een coproductie, nu zeventig procent. Nog maar ook op individuele voordelen. “Coproducties zorgen vloed in Cannes. Een ding is zeker: daar kunnen copro- dertig procent van de films richt zich uitsluitend op de voor werk. Dat is economisch van belang, maar stimu- ducties bij helpen. Want de ervaring leert dat samen- Nederlandse markt.” Ook Marten Rabarts, hoofd van leert ook de creatieve ontwikkeling van vakmensen als werking met andere landen de selectie van een film op EYE International dat Nederlandse films in het buiten- editors, cameramannen, acteurs en componisten. Zij de grote filmfestivals nog wel eens wil versoepelen. 5 land promoot, wijst op de veranderingen. “De filmwe- krijgen meer kans om met toptalenten te werken. Wat DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 18

Terwijl een paar honderd kilometer verderop bootvluchtelingen de Middellandse Zee overstaken om onder water of met een beetje geluk in Europa te verdwijnen, werden in Cannes de belangrijkste films van de wereld vertoond. En ook die gingen over verdwijnen

DOOR RONALD ROVERS

Cannes 2015 DE GROTE VERDWIJNTRUC Was de jury overvallen door een vlaag van actualiteit of de Parijse buitenwijken, die veel weg hebben van het vooruitgangsgeloof. Het derde deel speelt zich af in vond men het echt de beste film? Op de slotavond van oorlogsgebied dat de hoofdpersoon kent uit Sri Lanka, Australië in 2025 waarin vader en zoon vooral Engels het 68ste Filmfestival Cannes ging de Gouden Palm wat de film tot een soort omgekeerde Heart of Darkness met elkaar praten en de moeder is teruggekeerd naar naar Jacques Audiards migrantendrama Deephan, een maakt waarin jungle en gekte nou eens niet in Afrika of het stadje in China waar ze lang geleden woonde. Dollar film die in de exit-polls van critici tijdens het festival Azië liggen maar in Europa. De kracht van de film ligt in zegt zich zijn moeder niet meer te herinneren. steeds ergens in het midden was geëindigd. de manier waarop hij de ontheemde vluchtelingenpro- In interviews noemt Jia deze meest melancholische Misschien dat de behoefte aan sociale relevantie blematiek introduceert. We zien een jonge vrouw door van al zijn films een waarschuwing. Zo kan het gaan, dit jaar door meer mensen werd gevoeld want de pers een vluchtelingenkamp rennen op zoek naar een meisje zegt de filmmaker, hoewel hij de gevolgen nog niet reageerde kalm op het oordeel van de jury. Laurent zonder moeder. Is die van jou, is die van jou, roept kan overzien. Net als Audiard schetst hij een toekomst Cantets Entre les murs over een probleemklas in Parijs ze naar de vrouwen. Wanneer ze eindelijk een meisje waarin niet alleen nationale maar ook persoonlijke en was in 2008 de laatste winnaar met een openlijk maat- vindt, neemt ze haar mee naar een tent. ‘Dit is mijn emotionele identiteit oplossen in een massa van ge- schappelijk thema. Sindsdien namen meer introspec- dochter’, zegt ze tegen een beambte. ‘Dit is jouw nieuwe leende en gekopieerde identiteiten. Het blijft dus niet tieve en contemplatieve drama’s als Amour en Uncle gezin’, zegt de beambte tegen Dheepan, die in een hoek bij vervreemding, zegt Jia, uiteindelijk verdwijnen we. Boonmee Who Can Recall His Past Lives de prijs mee staat te wachten. Voilà, een geïmproviseerd gezin om naar huis. Misschien voelde de jury onder leiding van de kans op toelating in Frankrijk te vergroten. En daar Eurydice filmmakers Joel en Ethan Coen het gewicht van de ac- zitten ze dan even later in die Parijse buitenwijk. Als Die tijding was alleen nauwelijks hoorbaar in Cannes, tualiteit aan de grens met de Middellandse Zee ook wel mensen zonder verleden, met een nieuwe identiteit. waar men vooral bezig was met aanwezig zijn, met acte extra sterk, hetzelfde water waar zich een paar honderd Hoeveel mensen leven inmiddels zo? Mensen die de de présence geven. Want dat is film natuurlijk ook: kilometer verderop onder bootvluchtelingen dagelijks wereld over reizen en noodgedwongen iemand anders de kunst van transformatie en verdwijnen, maar ook helse drama’s afspelen. worden. Voor wie iedereen een vreemde is. Op zo’n de kunst van het verschijnen. Dat geldt voor de films kale en nietsontziende manier is dit nog niet eerder in zelf maar ook voor de artistiek-filosofische gedachten Kamikaze een mainstream film aan de orde gebracht. die filmmakers daarin opvoeren. In de aanloop naar Wat het motief van de jury ook was en wat je verder het festival wordt achter de schermen keihard strijd ook vindt van het einde, waarin Dheepan plotseling Ze noemden hem Dollar gevoerd over de films die wel of niet de uiteindelijke verandert in een Rambo-doet-de-banlieues-genre- Audiard was niet de enige filmmaker die gevoelig bleek selectie halen – een strijd waarin enkele Franse pro- kamikaze, de verder terughoudende en observeren- voor de nieuwe werkelijkheid. Jia Zhang-ke’s Mountains ductie/distributiehuizen oppermachtig zijn, beweren de film raakt een zenuw. Af te leiden aan de films in May Depart is minder furieus over recente ontwikke- sommigen – maar voor de filmkritiek en de toeschou- Cannes wordt de pijn van culturele en emotionele ver- lingen in China dan zijn vorige film A Touch of Sin maar wer is vooral belangrijk wat die films te zeggen hebben. vreemding in een wereld waarin alles en iedereen aan is juist meer doordrongen van de pijn van emotionele Zelfs als dat onbedoeld is, of ongewild zelfs. De selectie het schuiven is dwars door continenten en ideologieën en culturele vervreemding. In drie delen kijkt de film- mag dan willekeurig zijn, maar op het moment dat het heen gevoeld. Een wereld waarin identiteit meer dan maker naar verleden, heden en toekomst van het land. een selectie is heeft hij betekenis. ooit iets vloeibaars is geworden, als een netvlies dat lo- Hij begint in 1999 met een driehoeksverhouding waarin Zo verschijnt ineens Maiwenns Mon roi naast slaat waardoor je niet meer scherp kunt kijken. een vrouw moet kiezen tussen een arbeider en een rijke Deephan en Mountains May Depart, omdat die ook Het zou in het gesprek over Dheepan dan ook niet investeerder. In het tweede deel wordt een zoon geboren over verdwijnen gaat. Op z’n Frans dan wel, als een moeten gaan over die bizarre slotakte. En ook niet over die de naam Dollar krijgt, als symbool voor zijn vaders verhaal over een allesverzengende, waanzinnige liefde. DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 19

ABRAZO DE LA SERPIENTE

Emmanuelle Bercot vecht zich in Mon roi een weg terug het oorspronkelijke verhaal vertelt Scheherazade aan in widescreen zwart-wit mixend, die de reizen van nadat ze bijna aan haar geliefde ten onder is gegeaan, de sultan eindeloos verhalen met cliffhangers om haar twee wetenschappers over de Amazonerivier op ver- als een Eurydice die voor één keer de bepalende rol executie steeds een nachtje uit te stellen. Hier speelt schillende momenten in de vroege twintigste eeuw aan heeft, en niet mag omkijken naar Orpheus, in plaats Gomes zelf de rol van Scheherazade, alsof hij door het elkaar spiegelt en langzaam niet alleen de rivier afzakt van andersom. Helaas is Vincent Cassel sexy as hell, in vertellen van verhalen de verdwijning van Portugal maar daarbij ook de realiteit achter zich laat. Guerra de woorden van een Amerikaanse collega, dus zo mak- hoopt uit te stellen. Gomes vertelt er een stuk of tien speelt met het kolonialisme als de ontkenning en het kelijk is dat niet voor Bercots personage. in Arabian Nights, in de docufictiestijl uit Our Beloved uitwissen van de ander – tegenwoordig hebben we daar Zo zie je ineens Macbeth met Michael Fassbender Month of August die hem bij een groter publiek be- virtuele oplossingen voor – en maakt er net als Conrad als een verhaal over een verdwijnen in de gekte, Trois kendmaakte. De film is zo ambitieus dat ‘ie onvermij- een slang van die zichzelf in de staart bijt, wanneer souvenirs de ma jeunesse van Arnaud Desplechin als een delijk steken laat vallen. Maar wat doet het er toe? Wat beide wetenschappers uiteindelijk in zichzelf oplossen mijmering over het verdwijnen van jeugd, en Chronic zijn fouten nog als een film zoveel handreikingen doet en gek worden. Guerra’s vorige film Los viajes del vien­ van Michel Franco als een verdwijnen in de pijn van om anders naar de werkelijkheid te kijken? to, een mythologische western gefilmd op winderige verlies, met Tim Roth als een verpleger van doodzieke Apichatpong Weerasethakuls Cemetery of Splendour Colombiaanse vlakten, met als revolverheld een zwer- patiënten. was ook minder evenwichtig dan z’n vorige, de ge- vende accordeonist, was een vingeroefening vergeleken Over het algemeen redelijk conventionele films, al noemde Palmwinnaar Uncle Boonmee. Maar wat een er- bij deze fantastische trip naar de waanzin. Abrazo de la verraadt dat oordeel misschien vooral dat we nogal varing. De Thai heeft niet eens decors nodig om je mee Serpiente zal ook in Nederland te zien zijn. verwend zijn als kijkers. Sowieso zijn de oordelen op te voeren door de dromen en paleizen van z’n persona- zo’n festival vaak nogal extreem omdat je in korte tijd ges. Hij gebruikt het licht en het ritme van de film om Films met personages die verdwijnen maar die tege- zoveel films tegen elkaar moet afzetten. Maar verwend je mee te nemen door de transmeditatiedroomwereld lijk vechten om terug te keren en te mogen bestaan, of niet, toch waren er een paar films die echt met vorm van een oude vrouw die aan het bed zit van een soldaat als reflecties van toeschouwers die buiten het scherm speelden. met een mysterieuze slaapziekte. En misschien was dit hetzelfde gevecht leveren. Zulke spanningen maken ook weer een onbewuste variant op de Orpheusmythe, Cannes tot een levend en ademend festival. Voor nu is Kannibalisme met weer een vrouw die een strijder uit de onderwereld het filmfeest aan de Rivièra voorbij, maar de komende De meest ambitieuze verdwijntruc was misschien moet terughalen in plaats van daar te moeten wachten 50 weken duren gelukkig maar even. Miguel Gomes’ zes uur durende Arabian Nights. De totdat haar vent eindelijk komt opdagen. maker van Our Beloved Month of August en Murnau- Ciro Guerra’s Abrazo de la Serpiente is zo’n film die ZIE filmkrant.nl/nieuws VOOR DE VOLLEDIGE LIJST hommage Tabu gebruikt het sprookje van Duizend- in het massale aanbod op een festival het risico loopt MET CANNESFILMS DIE IN NEDERLAND WORDEN en-een-nacht om over de dreigende economische te verdwijnen en daarna pas echt op waarde wordt ge- UITGEBRACHT EN VOOR ONZE VERSLAGGEVING TIJDENS ondergang van zijn thuisland Portugal te praten. In schat. Dit is een echte Heart of Darkness, feit en fictie HET FESTIVAL DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 20

WHERE DO WE GO NOW? Where Do We Go Now? Arabische vrouwen achter de camera TIJD VOOR VERANDERING Er waait een vrouwelijke wind door de Arabische filmwereld. zoals Libanon echt wordt gezien als een baan voor vrouwen.” Jane Williams, directeur van de coproduc- Sinds de Tunesische Moufida Tlatli in 1994 met Les silences du tiemarkt van het Dubai International Film Festival, valt palais als eerste Arabische vrouw een lange speelfilm maakte die haar bij: “Film maken wordt niet gezien als serieuze baan.” Van de Peer: “Mannen zijn er gewoon niet zo erg inter­nationale bekend­heid kreeg, verschijnen er steeds meer films in geïnteresseerd als vrouwen, omdat ze meer geassoci- van vrouwelijke regisseurs, acteurs en kunstenaars uit deze regio. eerd worden met ‘mannelijke’ banen zoals lichamelijke arbeid, management, economie. Vrouwen daarentegen Veel daarvan zijn te zien in het programma Where Do We Go Now? – zijn meer geïnteresseerd in de kunstwereld en hebben Arabische vrouwen achter de camera in EYE. Kenners en makers traditioneel de rol van verhalenverteller.”

vertellen over het belang van deze films. DOOR SACHA GERTSIK Sjeika Ook financiële factoren spelen een rol. In de afgelopen De golf van vrouwen achter (en voor) de camera in de deze vrouwen om hun eigen verhalen en standpunten te jaren kwamen in Arabische landen steeds meer filmfi- Arabische wereld bleef de afgelopen jaren niet on- delen.” Hala Abdallah, wier documentaire I Am the One nancieringsfondsen op. Vooral opvallend daarbij is de rol opgemerkt: hun films winnen internationale prijzen Who Brings Flowers to Her Grave (2006) ook in EYE te van sjeika Al-Mayassa uit Qatar: zij nam het voortouw en de vrouwen zelf krijgen steeds meer bekendheid. zien zal zijn: “Deze filmmakers zijn erg inspirerend. In om vrouwen in de regio te ondersteunen, waaronder ook Regisseur Ahd, wier Sanctity in EYE vertoond zal wor- hun werk richten ze zich tegen de geldende maatschap- regisseurs via het Doha Film Institute. Bijna de helft van den, zegt daarover: “De toenemende aanwezigheid van pelijke en seksenormen. Thema’s en kwesties die niet de te vergeven middelen van dit fonds gaat ondertussen vrouwelijke filmmakers is voelbaar. Ik was afgelopen eerder werden aangekaart, worden zo langzaam onder- naar vrouwelijke makers. Maar niet alleen in deze regio februari voorzitter van de jury bij het Saoedische Film deel van het collectieve bewustzijn.” veranderde de visie op financiering van Arabische films. Festival in Dammam en zowel de eerste als tweede prijs De opkomst van vrouwelijke makers is allereerst te Van de Peer: “Arabische films worden vaak gespon- werd gewonnen door een vrouw. Tijdens dit festival verklaren door culturele factoren. Filmwetenschapper sord of gefinancierd door Franse productiehuizen, en heb ik weer veel beginnende vrouwelijke filmmakers Stefanie van de Peer, wier onderzoek zich toespitst op die hebben wel degelijk een voorkeur voor vrouwelijke ontmoet. Het is een hele spannende tijd.” de film- en videopraktijk in Arabische landen, stelt dat Arabische regisseurs. Voor hen zijn vrouwelijke makers De film I Am Nojoom, Age 10 And Divorced van de grote hoeveelheid vrouwen die werkzaam zijn in film namelijk beter ‘verkoopbaar’, vooral in de context van Khadija Al-Salami opent het programma. Al-Salami: onder andere het resultaat is van de manier waarop er westerse opinies over de onderdrukte Arabische vrouw. “Ik denk dat de opkomst van vrouwelijke filmmakers in in die regio tegen het vak van filmmaker wordt aange- Een film gemaakt door een Arabische vrouw wordt heel het Midden-Oosten te maken heeft met de drang van keken. De Peer: “We zien dat films regisseren in landen duidelijk als iets uitzonderlijks beschouwd en beschre- DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 21

ven, en op die manier lokt men een groot publiek in het vrouw, Aziza Amir, in 1927.” In landen met weinig politieke vrijheid kan film Westen. Kijk naar het voorbeeld van Wadjda.” Volgens Amal Al-Muftah, wier korte documentaire ook op een andere manier de heersende macht on- Deze opvallende toename aan vrouwelijke makers Al Hamali te zien is in EYE, heeft vrouw-zijn als film- dermijnen. Hoe kritisch de inhoud ook is, als een film was voor curator Ludmila Cvikova, voormalig hoofd maker ook een voordeel: “De samenleving in Qatar is internationaal succesvol blijkt, wordt deze vaak alsnog programmering van het Doha Film Institute in Qatar, erg gesteld op privacy, en de vrouwelijke helft van de omarmd door de machthebbers. Hoewel vol kritiek op echter niet de belangrijkste reden om deze films bij el- bevolking heeft dat het sterkst. Als vrouwelijke film- de heersende mores werden zowel Wajdja als Caramel kaar te brengen: “Ik schrok toen ik begreep hoe mensen maker heb ik juist het geluk dat ik toegang heb tot dit de officiële Oscar-inzendingen voor respectievelijk in het Westen denken over deze regio: vluchtelingen, onderdeel van de samenleving.” Saoedi-Arabië en Libanon. Zoals filmwetenschapper gesluierde vrouwen, ongeschoolde vrouwen met tien Daarmee is niet gesteld dat vrouwelijke filmmakers Patricia Pisters stelt, wordt film zo niet langer een kinderen, oorlog. Er is ook een andere kant. Een prach- in deze regio het makkelijk hebben. Cvikova: “Zonder representatie van een al bestaande realiteit, maar een tige, intellectuele, betoverende kant die net zo goed toestemming van familie is niets mogelijk, vrouwen aanjager van een nieuwe realiteit. realiteit is. Om de beeldvorming over deze regio te mogen niet eens alleen reizen.” En dat is lang niet het Naast de politieke drijfveren en trends valt er nog veranderen moeten we naast de beelden die we van het grootste probleem. Sommige makers, waaronder de iets op aan de films binnen het Where Do We Go Now?- Journaal kennen ook culturele beelden tonen. Dit is ook Syrische Abdallah, kunnen niet terugkeren naar hun programma: de thematiek en de problemen waar de het Midden-Oosten: prachtige, sterke vrouwen, die land van herkomst, zonder gevaar voor eigen leven. personages mee te maken hebben zijn heel herkenbaar. prachtige, sterke films maken.” Maar deze onderdrukking dient volgens Williams juist Behalve dat ze ons als westerse kijker een inkijk bieden als motivatie om films te maken: “Vrouwen zijn meer in een kant van de Arabische wereld die wij minder Open ogen gemotiveerd, omdat ze verhalen te vertellen hebben en vaak te zien krijgen, slaan ze een brug. Deze mensen Het is überhaupt nog maar de vraag of het hier wel om dingen willen veranderen.” hebben te maken met dezelfde kwesties en situaties, een golf gaat, stelt Van de Peer: “In essentie denk ik dat die niet voorbehouden zijn aan een land, taal of cul- die ‘golf’ eigenlijk een kwestie is van een veranderende Wapen tegen misstanden tuur. Ahd: “Ik ben een kunstenaar die toevallig afkom- Westerse perceptie. Eindelijk hebben we ‘open ogen’ Nog een reden dus om Where Do We Go Now? te ver- stig is uit Saoedi-Arabië, maar ik hoop dat mijn films vanuit het Westen. Eindelijk is er interesse voor de tonen. Cvikova: “Als deze vrouwen internationale niet alleen verbonden zijn met mijn eigen land. Want Arabische wereld. Die vrouwelijke filmmakers zijn er erkenning krijgen dan wordt hun positie in de maat- dat is juist de kracht van verhalen: ze vervagen de gren- altijd geweest – we hebben hen gewoon nooit echt ge- schappij ook beter. Hun kwetsbare positie maakt die zen en tonen ons dat we uiteindelijk weinig van elkaar zien omdat wij in het Westen een idée fixe hebben over internationale erkenning des te belangrijker.” Abdallah verschillen. We zijn allemaal mensen.” 5 Arabische vrouwen: dat ze onderdrukt worden. Dat beaamt dit, maar ziet het in een bredere context: “Niet is op politiek gebied zeker waar, maar in de culturele alleen fungeren documentaires als een wapen tegen HET PROGRAMMA WHERE DO WE GO NOW? ARABISCHE wereld in het Midden-Oosten hebben vrouwen altijd misstanden, ze zijn ook essentieel in de heropbouw van VROUWEN ACHTER DE CAMERA IS VAN 5 T/M 21 JUNI TE een erg centrale rol gespeeld. De eerste echt Egyptische een land: bij het herstel van de vrijheid van het volk en ZIEN IN EYE, AMSTERDAM | VOOR MEER INFORMATIE film bijvoorbeeld, Layla, werd geproduceerd door een de opbouw van de democratie.” eyefilm.nl/now Drie Arabische films uitgelicht Het programma Where Do We Go Now? Die moeilijkheden tijdens het filmen kwa- wordt geopend door I Am Nojoom, Age 10 and men er ook: “Omdat het verhaal Jemenitisch Divorced (2014) van Khadija Al-Salami uit is, wilde ik dat het gespeeld zou worden door Jemen. Ze verfilmde het autobiografische Jemenitische acteurs in Jemen. Filmen in boek van de Franse schrijfster Delphine Jemen was een nachtmerrie, maar ik was Minuoi, over de strijd die ze voert om te vastberaden om door te zetten. We werden scheiden van een veel oudere man aan wie ze weggestuurd uit dorpen waar ik wilde filmen. als kind werd uitgehuwelijkt. Ook de regis- Er was geen elektriciteit, waardoor we een seur zelf ontvluchtte als kind een gearran- generator moesten huren. De generator werd geerd huwelijk. “Net als Nojoom ken ik ook vervolgens ‘ontvoerd’, waarop we met de ont- de pijnlijke ervaring van een gedwongen kin- voerders moesten onderhandelen, en hen uit- derhuwelijk. Daarom heb ik mijn leven eindelijk losgeld moesten betalen uit onze gewijd aan de strijd tegen de ondraaglijke steeds verder slinkende middelen. Hadden omstandigheden die jonge meisjes en vrou- we de generator eenmaal terug, bleek de die- CARAMEL wen in traditionele gemeenschappen te ver- sel die we hiervoor nodig hadden op te zijn. duren krijgen.” Dagen zochten we naar brandstof, om het uit- Het was voor Al-Salami dus belangrijk om eindelijk op de zwarte markt voor belachelijk Naast een groot aantal speelfilms, draaien er wijk in Jeddah en in het begin was ik bezorgd het verhaal van Nojoom te verfilmen. hoge prijzen te moeten kopen. Toen we ein- ook een aantal korte films die een bijzondere of de bewoners hier geen bezwaar tegen zou- Daarvoor moesten echter flinke obstakels delijk in staat waren om een dorp ’s nachts uit showcase van talent uit de Arabische regio den hebben. Maar de buurt verwelkomde worden overwonnen: “Tegelijk met mij pro- te lichten, kwamen menigtes mannen uit vormen. De film Sanctity (2013, Saoedi- ons als een van hen en was juist blij dat we beerde een bekende Franse filmmaker de omringende dorpen op het licht af, omdat ze Arabië) van Ahd is er hier één van. Ahd: “Ik dit verhaal vertelden. Sommigen hebben uit- rechten van het boek te verkrijgen. Ik wist dat dachten dat dit een wonder was. De rustige wilde echt iets maken over mijn strijd als eindelijk zelfs een rol gespeeld in de film.” het moeilijk ging worden, omdat dit mijn eer- straten die ik had willen filmen waren gevuld Saoedi-Arabische vrouw. In Saoedi-Arabië ste fictiefilm was, en het project nog niet was met luidruchtige mensen. Eén man klom op moet iedere vrouw een mannelijke voogd Caramel (2007, Libanon) is de eerste speel- gefinancierd.” De andere filmmaker had dui- zijn dak om het licht te bekijken, gleed uit en hebben. Omdat ik wees ben, worstelde ik film die actrice Nadine Labaki regisseerde. In delijk betere papieren, maar Al-Salami kende kwam droevig genoeg dodelijk ten val. Zijn hiermee. Gelukkig heb ik vier broers, die mij deze film is Beirut niet een stad in oorlog, hetgeen waar het boek over vertelde van bin- familie eiste vervolgens het traditionele erg steunen. Maar dat is niet het geval voor maar een kleurrijke, levendige plek vol alle- nenuit. “Ik wilde dit verhaal recht doen, het bloedgeld van mij, omdat ze vonden dat ik het veel andere vrouwen. Sanctity is gebaseerd daagsheden en pasie. Caramel werd geselec- naar waarheid vertellen door onder andere in ongeluk had veroorzaakt door het dorp uit te op de simpele vraag: wat moet een Saoedi- teerd voor het Quinzaine des Réalisateurs-­­­­ Jemen te filmen, ondanks de vele uitdagingen lichten.” Het was voor Al-Salami uiteindelijk Arabische vrouw doen als ze geen man in programma in Cannes en bracht opvallend die dat zou opleveren. Tot mijn grote verba- een zwaar leerproces: “Elke dag weer leerde haar leven heeft? Tijdens het maken van veel op: de film kostte ruim 1,6 miljoen dollar zing koos de uitgever ervoor mij de rechten te ik dat het maken van een film net zoveel te deze film werd ik vooral erg aangenaam ver- en bracht internationaal uiteindelijk meer geven, waarmee hij een groot financieel en maken heeft met het succesvol oplossen van rast door de reacties en hulp van buiten- dan 14 miljoen op. promotioneel risico nam.” problemen als met artistieke visie.” staanders. We hebben gefilmd in een arme SG DE FILMKRANT FOTO JAN-WILLEM VAN EWIJK #377 JUNI 2015 22

Bero Beyer is vanaf 1 augustus de nieuwe algemeen en artistiek directeur van het International Film Festival Rotterdam. Tot die tijd geeft hij geen interviews, dus vroegen we aan anderen: wie is Bero Beyer? DOOR EDO DIJKSTERHUIS & RONALD ROVERS Bero Beyer IFFR’S NIEUWE NUMMER 1 Of hij praat makkelijk, of hij kende zijn speech van bui- ten. Hoe dan ook was Bero Beyers (45) eerste publieke optreden een verademing naast de soms stroeve pre- sentatie van Nederlanders in internationale functies. In Cannes presenteerde de nieuwe directeur van het Rotterdams filmfestival zich ontspannen aan de gasten van de jaarlijkse receptie van het IFFR. Een koerswij- ziging wilde Beyer nog niet op tafel leggen. Hij zei de komende weken te willen gebruiken om naar ideeën en visies van anderen te luisteren en te kijken hoe die aansluiten op zijn eigen ideeën voor de toekomst van het festival. Dat betekende ook: geen interviews, tot zijn officiële aantreden op 1 augustus. Dus vroegen we anderen: wie is Bero Beyer?

Hanny Abu Assad regisseur Omar, Paradise Now “Hij was tien jaar geleden als coscenarist en producent verbonden aan Paradise Now en loste tijdens de opna- men in Israël met kalmte en ratio hele lastige situaties op. Iemand als Bero is tegenwoordig lastig te vinden. Veel mensen zijn geneigd verantwoordelijkheden af te schuiven. Hij niet. Plus: hij houdt van goeie films. Waar ze ook vandaan komen. Een tip? Het is belangrijk voor Rotterdam om meer Nederlandse films te vertonen. Laatst was ik op een festival in Oslo. Dan ga ik Noorse PRODUCENT BEYER BEZIG MET DE MAKING OF OP DE SET VAN ATLANTIC. films kijken die ik nergens anders te zien krijg. Zo zou Rotterdam ook Nederlandse films moeten vertonen die neus voor talent. Het zou me verbazen als iemand iets gierigheid en een interessant netwerk. Zijn baan als internationale gasten anders niet te zien krijgen.” negatiefs over Bero zou zeggen.” consulent speelfilm bij het Filmfonds heeft hij met een heldere visie ingevuld. Sinds 2013 heeft hij ruim 270 Sandra den Hamer directeur filmmuseum EYE Gerard Huisman distributeur Contact Film projectaanvragen van constructieve feedback voorzien. “Ik ken Bero uit mijn eigen tijd in Rotterdam. Hij “Het is mooi dat Bero open staat voor nieuwe ideeën Ik heb hem leren kennen als iemand die gedachten en werkte als productieleider voor de eerste editie van uit de filmwereld, maar dat geldt voor elke nieuwe di- ideeën snel kan vertalen naar een praktisch haalbaar Exploding Cinema, het programma over de grensge- recteur. Uiteindelijk krijgt ook hij te maken met een za- niveau.” bieden van film. Hij is een goede teamspeler, iets wat kelijk directeur en een bestuur die misschien toch weer hij later ook heeft bewezen als producent. Maar zijn andere wensen hebben. Zo wil ik nog steeds graag in Willemien van Aalst directeur Nederlands Film Festival grootste kwaliteit is z’n passie voor film. In zijn maiden gesprek over het eerlijk honoreren van festivalfilms die “Ik ken Bero uit de wandelgangen als een aimabele speech in Cannes, waar hij echt liep te stralen, liet hij al bij een distributeur zitten. Die kwestie speelt al jaren. man, een echte verbinder en deskundige professional. zich kennen als een liefhebber. Hij past dus goed bij het Wat Bero persoonlijk betreft: hij is open, hij is iemand Door zijn werk heeft hij een wereldwijd netwerk dat IFFR, dat zich altijd heeft gepresenteerd als een festival die echt kan luisteren. Nieuwsgierig ook, denk ik. En hij hem zeker zal helpen in zijn nieuwe baan. Zijn ervaring voor makers. De keuze voor hem als directeur is een heeft humor. Maar ik blijf altijd sceptisch. Geen woor- als producent zal hem van pas komen omdat hij weet cinefiele. Zijn grootste uitdaging zal zijn om het festival den maar daden wil ik zien.” wat er in de praktijk komt kijken bij het maken van weer internationaal onderscheidend te maken.” films. Hij kan zich verplaatsen in de filmmaker en dat is Nelleke Driessen managing director/sales agent Fortissimo een pre.” Roberto Olla executive director Europees coproductiefonds “We hebben afgelopen jaar vooral samengewerkt aan Eurimages de internationale release van Atlantic. van Jan-Willem Joop Mulder directeur Oerol-festival “Ongelofelijk makkelijk in de omgang en praktisch Van Ewijk. Ik denk dat het voor het IFFR heel goed is “Bero is bij Oerol eind jaren negentig begonnen als ingesteld. Goeie houding, zelfs als er lastige besluiten dat Bero breed georiënteerd is. En het is belangrijk dat productieassistent; ik heb hem zelf aangenomen. Dat moeten worden genomen. Neemt zichzelf gelukkig ook hij nu aan het inventariseren is wat men internationaal ging zo goed dat toen de toenmalige productieleider niet te serieus, want daar zijn er al genoeg van. Of het van Rotterdam vindt. Waarom een aantal filmkopers de vertrok, hij zo het stokje kon overnemen. Hij is goed in festival niet beter een markant figuur van het kaliber laatste jaren niet meer komt. Want daar heeft de afge- sociale contacten, kon het goed vinden met de eilan- Marco Müller had kunnen aanstellen? Kijk, ik hou van lopen jaren een verschuiving plaatsgevonden.” ders. Hij heeft hier zelfs zijn vrouw ontmoet, die van Müller, maar zo iemand levert meer controverse op. Terschelling is. We zien elkaar zeker nog twee keer per In vergelijking houdt Bero misschien minder van de Doreen Boonekamp directeur Nederlands Filmfonds jaar als hij zijn schoonfamilie komt bezoeken. Ik hoop spotlights, maar binnen de industrie heeft hij een hele “Bero Beyer is positief, energiek, gedreven en collegi- dat hij het experimentele karakter en de veelzijdigheid sterke reputatie. Hij heeft een goeie smaak en een goeie aal, heeft een grote kennis van film, de juiste nieuws- van het Oerol-festival meeneemt naar Rotterdam.” 5

DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 24

MEISJE, BLIJF BIJ Vrouwenclichés JE BABYSCHILDPADJES De meest voorkomende vrouwenrollen in en vijf keer zo vaak aantrekkelijk genoemd. Minder dan Komt de Nederlandse film met haar relatief hoge Neder­landse speelfilms zijn nog steeds lust­ een derde van alle sprekende personages is vrouw. En aandeel vrouwelijke makers anno 2014 dus ook vrouw- object en slachtoffer, zo turfde de Filmkrant. in het bestuur en bedrijfsleven op het witte doek zijn vriendelijker uit de bus? Voor wie dat hoopt, is het wel Terwijl uit een recent onderzoek Nederland met vrouwen niet alleen ondervertegenwoordigd vergeleken even schrikken. ruim 25% vrouwelijke regisseurs als meest met het echte leven, maar bekleden mannen dispro- Wat opvalt is de beperkte staalkaart aan vrouwelijke geëmancipeerde filmland van Europa uit de bus portioneel veel machtige posities. Zelfs een personage stereotypes waar zowel mannelijke als vrouwelijke ma- kwam. Het eendimensionale, commerciële gebaseerd op de Duitse bondskanselier Angela Merkel kers uit putten. Door de bank genomen zijn jonge vrou- vrouwbeeld overheerst nog altijd op het witte had geen regel tekst. The Geena Davis Institute wil de wen sexy of aantrekkelijk (in 33 films), moeders gefrus- doek. Kan het niet wat creatiever? zichtbaarheid van vrouwen in de media vergroten met treerd (in 9 films), carrièrevrouwen kil (in 9 films) en DOOR KARIN WOLFS het oog op de toekomst. Want “als ze het kan zien, kan oma’s – als je ze al te zien krijgt – weinig meer dan oud, ze het zijn.” dement of slecht ter been (in 5 films). In 12 films zien “Juf, kijk eens hoe dun ik ben.” Met die woorden hoor- we een vrouw het huishouden doen (stofzuigen, koken, de ik onlangs op maandagochtend een kleuter haar juf Spiegel de was), in 11 als verpleegster of verzorgster van dieren begroeten. “Zozo”, zei de juf, “en hoe komt dat zo?” Uit de lijst Nederlandse speelfilms van 2014 blijkt dat of kinderen. Een ander hardnekkig terugkerend beeld “Omdat ik weinig eet”, zei het meisje opgewekt. Ik was er inmiddels een ferme stap verder richting gelijk- (in 12 films) is de vrouw die voor de spiegel haar uiter- net halverwege de jaaroogst aan Nederlandse speel- heid is gezet: van de 44 in de bioscoop uitgebrachte lijk keurt. In 7 films is een jonge vrouw in een ultra­ films over 2014 en probeerde me voor te stellen wat een Nederlandse speelfilms werden er 17 geregisseerd door korte spijkerbroek te zien (in de mode en o zo sexy), Marswezentje voor indruk zou krijgen van Nederlandse een vrouw (39%). Ook bij de verantwoordelijke scena- en in evenzoveel films worden vrouwen – bij voorkeur vrouwen als die ons land via die 44 films zou leren risten was 40% van de 60 scenaristen vrouw. In 35% in bikini – begluurd. Vijf films tonen daarnaast nog kennen. Het zou de indruk van het meisje niet ver ont- van de films (15 stuks) was de belangrijkste hoofdrol bijzondere belangstelling voor het achterwerk van een lopen. voor een vrouw (Pim en Pom, twee katertjes met vrou- bukkende vrouw. 2014 was het jaar van Gooische vrouwen 2, waarin wenstemmen, zijn buiten beschouwing gelaten). Wat ’t een slagje complexer maakt, is dat de clichés Linda de Mol speelt dat ze precies weet hoeveel calo- zich graag verschuilen achter een dubbele moraal: de rieën er in een stuk appeltaart zitten, en vreest voor de seksistische norm wordt bekritiseerd, gepersifleerd desastreuse impact die het eten ervan op haar bilpartij of afgekeurd, maar alternatieven krijgen we niet of heeft. Met inmiddels bijna twee miljoen bezoekers nauwelijks te zien. Resultaat onder de streep: de zoge- was het de meest bekeken bioscoopfilm van het jaar, TOP 10 CLICHÉ- naamd vermaledijde norm (vrouw, wees slank en aan- gevolgd door Toscaanse bruiloftwaarin rimpels als trekkelijk) wordt de facto bevestigd. probleem worden aangekaart en plastische chirurgie VROUWEN een terugkerend gespreksonderwerp is. In de derde Diepgeworteld romkom uit de bezoekers top 3 (Pak van mijn hart) wor- Bijvoorbeeld: in Hartenstraat, geschreven en geregis- den vrouwen verwelkomd als ‘heerlijk meisje’ of ‘pittig in Nederlandse seerd door vrouwen, is de belangrijkste vrouwelijke wijf’ en uitgewuifd met ‘ik zou het er wel op kunnen.’ hoofdrol voor de blonde, blanke, slanke, kortgerokte, Een onderzoek van het Europees Audiovisueel speelfilms 2014 hooggehakte Katje. Aanvankelijk een kille carrière- Observatorium naar de positie van vrouwen voor en vrouw, die sojamelk drinkt en geen brood eet. Pas achter de schermen van de internationale filmindus- e De aantrekkelijke, sexy jonge vrouw (33x) wanneer ze toegeeft eigenlijk diep in haar hartje te trie, wees Nederland september vorig jaar aan als het r De vrouw als slachtoffer (19x) verlangen naar heel veel calorieën, ontdooit ze – te zien meest geëmancipeerde filmland van Europa. Waar na t De vrouw die het huishouden doet (koken/ aan haar strakke haar dat steeds losser komt te zitten – ruim een eeuw filmgeschiedenis én vrouweneman- stofzuigen/de was) (12x) en vindt ze ware liefde. De ontboezeming verandert het cipatie nog steeds gemiddeld 84% van de Europese u De vrouw die haar uiterlijk keurt in de spiegel rolmodel echter geen spat: de aantrekkelijke slanke den filmproductie door mannen wordt geregisseerd, bleek (11x) blijft overeind. Nederland op dit terrein koploper met ruim 25% actie- i De vrouw als verzorger (dierenverzorgster, Iets vergelijkbaars gebeurt in Stuk!, waarin Elisa­ ve vrouwelijke regisseurs over tien jaar (2003-2012). surrogaatmoeder, oppasser, verpleegster) beth, een dikkig meisje aan wier lichaam de kijker zich Interessant, omdat een heel ander beeld tevoor- (11x) door een doorzichtige douchecabine mag vergapen, schijn kwam uit een wereldwijde steekproef in op- o De kille, vrouwelijke professional (9x) door haar klasgenoten wordt geterroriseerd. De jonge- dracht van The Geena Davis Institute on Gender in p De gefrustreerde moeder (snibbig, bazig, renfilm stelt het eendimensionale schoonheidsideaal Media naar de beeldvorming rond mannen en vrouwen depressief) (9x) dat door de media wordt opgedrongen aan de kaak in in de populairste bioscoopfilms uit de tien grootste a De stervende/dode moeder (8x) een klassikaal gesprek, maar mondt uit in een schiet- filmindustrieën na de VS. Hieruit bleek dat anno 2013 s De stiekem door jongens/mannen begluurde partij waarbij Elisabeth – inmiddels een gevaarlijke, la- seksualisering nog steeds de standaard is voor vrou- meisjes/vrouwen, bij voorkeur in bikini (7x) biele gek – door een rechercheur wordt doodgeschoten welijke personages wereldwijd: meisjes en vrouwen d De (jonge) vrouw in de ultrakorte om Yolanthe Sneijder-Cabau (die ook een rechercheur worden dubbel zo vaak als jongens en mannen getoond spijkerbroek (7x) speelt) het leven te redden. Of de scène nou bedoeld in onthullende kleding, deels of volledig naakt, slank, is als cynisch commentaar of onbedoeld aantoont hoe DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 25

BIJ DE OPNAMES VAN MORE SWEETLY PLAY THE DANCE

PAK VAN MIJN HART diepgeworteld het seksisme is; de norm blijft letterlijk making ongevraagd en met de hand haar borst, waar- de vrouwen die door hun man worden verlaten (in op de been, het alternatief legt het af. mee haar identiteit, voor iedereen hoorbaar, wordt te- Gooische Vrouwen 2, Afscheid van de maan en My Life Nena is wat dat betreft verfrissend, met een jon- ruggebracht tot haar cupmaat: een C. Waarna het hele on Planet B.) nog buiten beschouwing gelaten. gedame met okselhaar in de hoofdrol. Elke jongen die team zich enthousiast kirrend op een kledingrekje vol De vrouwelijke heldinnen die er zijn, en die níet in haar seksistisch benadert slaat ze een bloedneus. Maar kinky ondergoed werpt en, eenmaal flink uitgekleed, de eerste plaats door hun uiterlijk worden bepaald, zijn ja: het speelt wel in de jaren tachtig en de actrice is – goedkeurend door de mannelijke trouwgasten wordt meestal tragisch. Lucia de B. zit een hele film in de be- net als haar meeste collega’s – weer onwaarschijnlijk begluurd. Het scenario werd geschreven door een man klaagdenbank, ook al wint ze uiteindelijk. Kenau voert knap, slank en blank, met lang haar: het meest voor- en een vrouw. een hele film de strijd aan, maar verliest uiteindelijk komende type filmvrouw, dikwijls ook nog kortgerokt Laatste glorieuze voorbeeld is het met een Gouden de slag. De AIVD-vrouw in 2/11 – Het spel van de wolf en hooggehakt, extravert en vrolijk. Net als in heel wat Kalf bekroonde, door een vrouw geschreven scenario komt alleen te staan in haar zoektocht naar de waarheid kinder- en jeugdfilms. En net als in reclamefilms of van de bejubelde romkom Aanmodderfakker, dat gros- en conformeert zich uiteindelijk aan de politieke doof- -posters. siert in vrouwelijke stereotypen. Met als meest origine- pot die de blanke mannelijke machthebbers buiten haar le variant de minderjarige love-interest – een schattig om arrangeren. Fotosessie oppasmeisje dat de was doet (super zorgzaam!). Als de Iets proberen te veranderen is gedoemd te misluk- Dat eendimensionale, commerciële vrouwbeeld ver- mannelijke antiheld haar zijn liefde verklaart, blijkt ze ken of op zijn minst een gevecht tegen de bierkaai; niet kondigt dat de bepalende factor voor de persoonlijk- haar toelating tot een rechtenstudie aan Oxford te heb- bepaald een aanmoediging om de wereld tegemoet heid van een vrouw haar lichaam is. Alsof een mens ben laten schieten om bedreigde babyschildpadjes te te treden met een kritisch geluid of al te verfrissende geen gigantische verzameling eigenaardigheden is. Een gaan redden in Australië. De les: knuffelbaarheid gaat stellingname. Terwijl dat nou juist zo hard nodig is om overtuiging die zo dominant is, dat die ook door menig boven onafhankelijkheid. Geinig toch? de door clichés verdoofde hoofden los te weken. Dat vrouwelijk filmmaker – scenarist of regisseur – is ge- een vrouwelijk testpubliek liever zag dat Sophie van ïncorporeerd en wordt uitgedragen, onder het mom dat Gevecht tegen de bierkaai Oers zich in Toscaanse bruiloftdoor Jan Kooijman laat haar ‘zelfbewuste’ uiterlijk of ‘durf’ om haar lichaam te Dat brengt ons bij de op één na belangrijkste rol van veroveren in plaats van dat zij hem aan zijn stropdas tonen modern en geëmancipeerd is. Daarmee heeft ze vrouwen in Nederlandse films – naast lustobject of de slaapkamer in leidt, mag wat dat betreft geen ver- zich de ‘male gaze’ toegeëigend, die misschien wel haar love-interest; die van slachtoffer (in 19 films): van ver- rassing heten. Maar dat filmmakers, die zich als geen positie en commercieel succes verklaart, maar die in krachting (De overgave, Capsule, Kenau, Lucia de B.), ander bewust zijn van de impact van beelden, geen feite het vrouw-zijn beperkt tot een seksistisch cliché fysiek geweld (Infiltrant, Wonderbroeders, Capsule), originelere invulling aan hun vrouwelijke (hoofd)per- dat het tot archetype heeft geschopt. ontvoering (Bloedlink, Loenatik: te gek!), pesterij- sonages weten te geven, duidt op een stuitend gebrek Een gedenkwaardig dieptepunt van dit type ‘ge- en (Stuk!), een heksenjacht (Lucia de B., De poel), de aan creativiteit en durf. ëmancipeerd seksisme’ levert een scène in romkom brandstapel (Kenau), nazi’s (Oorlogsgeheimen), uit- Een andere ochtend, terug in de kleuterklas. Een Toscaanse bruiloft, waar de bruid – wederom blank, buiting en aanranding (Silent Ones), een doorgesla- meisje tilt een bak met gymschoentjes van de gang naar slank, lang blond haar, hooggehakt, strakgebroekt – gen man (In jouw naam, De poel), een onoplettende het lokaal. Juf begroet haar met: “Is dat niet wat zwaar van haar hockeyteam-vriendinnen een fotosessie met man (Toscaanse bruiloft), een verkeersongeval (Het voor een meisje?” Het meisje laat de bak zakken, een een Italiaanse erotische fotograaf cadeau krijgt. In leven volgens Nino) of een dodelijke ziekte (Above Us jongetje pakt hem over. “Goed zo Sam,” zegt de juf. plaats van haar een hand te geven, meet hij ter kennis- All, Pijnstillers, Hemel op aarde, Brozer). En dan zijn “Ga jij haar maar even helpen.” 5 DE FILMKRANT #369 OKTOBER 2014 26

Experimenteel 3D in Oberhausen

1 + 1 = AURORA BOREALIS COLOR RHAPSODIE Het 3D-overzichtsprogramma van de Kurzfilmtage Oberhausen Zij delen die vrijheid, maar juist dat is wat hen scheidt.’ Dus: om de door 2D verbeelde vrijheid te delen moet stelde teleur: het artistieke gebruik van 3D staat nog altijd in de je gescheiden blijven, niet samenvloeien tot 3D. Of, de kinderschoenen. Een vingerwijzing. DOOR KEES DRIESSEN romancier Céline parafraserend: ‘Het lastige is om het platte te integreren in het diepe.’ Om 2D te integreren in De hoofdpijn is terug. Dat is de conclusie van het Toch weer Godard 3D. Oftewel: je vrijheid te behouden binnen een relatie. 3D-programma van de Kurzfilmtage Oberhausen, een En dat terwijl Hollywood de technische problemen verzameling experimentele hoogtepunten van de laat- rond 3D inmiddels zo ver heeft opgelost, dat hoofd- Kijkdozen ste zeven jaar. Vaak kwam dat neer op het ontregelen pijn voor de meeste mensen geen issue meer hoeft te In Oberhausen leek Back Track (2015) van Oostenrijker van het visuele systeem van de toeschouwer. Met on- zijn. Goed, als experimentele filmmaker bevraag je de Virgil Widrich, een uit film noir-scènes opgebouwd passelijkheid tot gevolg: veel bezoekers zetten al hal- mainstream, maar dit is een heilloze weg. liefdesdrama, Godard van repliek te dienen door in- verwege een filmpje hun bril af. Niet dat er in Oberhausen op het gebied van 3D niets derdaad tweedimensionale mannen en vrouwen samen “Het doet soms pijn aan je ogen”, beaamde regisseur te beleven viel, maar echte verrassingen bleven uit – te brengen in een 3D-wereld. Daarin verschijnen de Tim Geraghty tijdens het nagesprek bij zijn Something zoals oude vos Godard die onlangs wel bood in Adieu au bewegende 2D-personages in fotolijstjes, op vlakken Might Happen (2014), waarin hij het linker- en rechter­ langage (2014). Het meest spectaculaire effect daarin, geprojecteerd of via spiegels bekeken. Zo gebruikt oog onverenigbare beelden voorschotelde, “maar ik het separation shot, had mooi gepast in het interes- Widrich de derde dimensie als extra laag in zijn spel heb geprobeerd het te beperken”. Erg geloofwaardig santste 3D-onderdeel in Oberhausen, over de combi- met filmreferenties, variërend op zijn meesterwerkje klonk dat laatste niet. natie van 2D en 3D. Het separation shot was bedacht Fast Film (2003). Geestig verwerkt hij een citaat van Een Oostenrijkse filmmaker riep tijdens een 3D-­ door Godards cameraman Fabrice Aragno: als in Adieu Humphrey Bogart (uit The Barefoot Contessa van 1954, debat zelfs serieus op om die onpasselijkheid voortaan au langage een vrouw bij een man wegloopt en, in een toen de eerste 3D-golf ten einde liep): “I go way back – preciezer te benoemen: “Mensen zeggen na afloop van ononderbroken take, weer naar hem terugloopt, houdt back to when the movies had two dimensions, and one een 3D-film vaak: ik voel me niet goed. Maar heb je last Aragno één camera onbeweeglijk op de man gericht, dimension, and sometimes no dimension at all.” van je ogen, hoofd of maag? Dat maakt veel verschil.” terwijl de andere meebeweegt met de vrouw. Daardoor Met deze en andere korte films formuleerde Dat was grappig, maar ook deprimerend. De oogst valt het stereoscopische 3D-beeld eerst uiteen in twee Oberhausen een conceptuele stap die wel vruchtbaar van zeven jaar experimenteren bleek in Oberhausen overlappende, duoscopische 2D-beelden van de vrouw is: dat juist 3D eindelijk 2D mogelijk maakt. In een mager. Dat je met een 3D-bril beide ogen totaal ver- en de man apart om daarna weer samen te vloeien in 2D-film heeft een schilderij, foto of televisie dezelfde schillende beelden kunt aanbieden, die samen dus een 3D-beeld. Het leverde een klein beetje hoofdpijn diepte als de persoon die ervoor staat. Pas in 3D zijn geen diepte-effect creëren (en daarom beter duosco­ op en een open doekje bij de perspremière in Cannes. die platte afbeeldingen weer echt plat, zodat ze kunnen pisch dan stereoscopisch kunnen worden genoemd), Het is een spannend experiment, waaraan Godard contrasteren met hun omgeving. Niet voor niets waren is conceptueel een nogal armzalige stap voorwaarts en ook een inhoudelijke functie verbindt. 2D en 3D hebben in de 3D-films in Oberhausen opvallend vaak beeld- blijkt, niet geheel onverwachts, in de praktijk vreselijk in Adieu au langage verschillende betekenissen. In het schermen in beeld. vermoeiend. netwerk van citaten en parafrases in de film (waarvan er Ook plaatsten meerdere films, net als Back Track, Andere filmmakers grepen terug op het anagly- vele door ijverige collega’s zijn opgespeurd) beschrijft platte beelden in een 3D-ruimte. Soms werden dat vari- fe systeem (met de rood-blauwe brilletjes), waarbij een aforisme van de Franse dichter Paul Valéry het se­ anten op kijkdozen – die een slechte reputatie hebben in onvermijdelijk ghosting optreedt: de tinten blauw en paration shot bijna letterlijk: ‘Niemand kan vrij zijn in 3D-cinema maar goed werkten bij de geanimeerde cut- rood van de plastic bril komen nooit exact overeen met zijn denken, als zijn ogen zich niet kunnen losmaken outs in ARCHEO29 (2010) van Vladislav Knezevic, die die van het geprojecteerde licht, zodat je met elk oog van andere, volgende ogen. Zo gauw blikken elkaar een tijdschrift uit 1929 tot leven wekte – en soms werd ook enigszins het beeld voor het andere oog ziet. Wat vangen, ben je niet meer echt met twee. Dan wordt het de ruimtelijke ordening gebruikt als een soort driedi- niet alleen tot hoofdpijn leidt, maar ook tot een sterk moeilijk alleen te blijven.’ Waarbij ‘alleen’ iets positiefs mensionaal split-screen. Het daadwerkelijk gebruik van verminderd 3D-effect. Net zoals, bleek in Oberhausen is, vergelijkbaar met ‘vrij’, en je ‘twee’ kunt interpre- split-screens bleek dan weer geen goed idee: als twee opnieuw, lage resoluties, snelle montage en gehaaste teren als ‘twee individuen’ maar ook ‘twee dimensies’. 3D-beelden naast elkaar verschillen in dieptewerking en bewegingen. Want, citeert de film filosoof Emmanuel Lévinas: focuspunt is ook dat een recept voor hoofdpijn. ‘Alleen vrije mensen kunnen vreemden zijn voor elkaar. DE FILMKRANT #369 OKTOBER 2014 27

3D-porno in 5M80 Cannes Noorderlicht lange animatiefilm Coraline (2009) van Henry Selick. Net als dans is porno een vanzelfsprekend De andere 3D-onderdelen begaven zich op bekender In een verhelderend artikel op Creative Cow beschrijft onderwerp voor 3D, dat de textuur van huid terrein, met aandacht voor het gevoel van realisme, ef- de 3D-verantwoordelijke van die film, Brian Gardner, en haar en de concrete aanwezigheid van fectbejag, beweging en architectuur in 3D-films. Mooi hoe ze het diepte-effect uitvergroten op het moment lichamen benadrukt. Voor zijn expliciete was de ogenschijnlijk eenvoudige, maar technisch ont- dat titelheldin Coraline een sprookjesachtige paral- liefdesdrama Love in Cannes mikte Gaspar zagwekkende registratie van de Aurora borealis (2015) lelwereld betreedt – vergelijkbaar met hoe Dorothy, Noé daarnaast op de ‘immersieve’, onder- dompelende kracht van 3D. Die is echter door Nakamura Ikuo. Omdat op zulke afstanden het schrijft Gardner, in The Wizard of Oz vanuit zwart- geen gegeven: Noé ondermijnde het door verschil tussen linker- en rechteroog verwaarloosbaar wit een kleurenwereld binnengaat. Maar vervolgens zijn personages op afstand te houden, met is, ervaren we geen afstand tussen sterren en het noor- verontrust Gardner de kijker door continu de ervaren vlakke wanden en onscherpe straattaferelen derlicht. Nakamura versterkte het diepte-effect door diepte in het beeld te wijzigen. ‘De ritmische verande- als achtergrond. Zijn onbevredigende con- zijn camera’s tot wel tien kilometer uit elkaar te zetten ring van het dieptebereik is bedoeld om de hartslag van cept lijkt te zijn om met afgezwakt 3D het gebrek aan diepte van de relatie te benadruk- (in plaats van de zes centimeter tussen onze pupillen). het publiek subtiel te versnellen’, aldus Gardner – wat ken. Zo haalde hij het noorderlicht spectaculair dichterbij: helpt verklaren waarom deze poppenanimatie zo ver- Ook de seksscènes (die de hoogtepunten het zweeft op een meter of tien voor je neus, ver voor de rassend angstaanjagend is. vormen van de matige film) zijn grotendeels sterren, die even oneindig ver weg blijven. Het is ook een antwoord aan critici die vasthouden van afstand gefilmd in een onbeweeglijk Ook waren er goede voorbeelden van architecturaal aan het kinderachtige argument dat 2D-beelden al ge- kader – beter dan standaardporno, maar zeker niet spectaculair goed, al maakt 3D de 3D, met een gevoel van ruimte dat in 2D wel gesugge- noeg aanwijzingen voor diepte bevatten en 3D dus niets wirwar van lichaamsdelen in een triootje wel reerd, maar niet ervaren kan worden, zoals het bruta- toevoegt. Tegenargument één is: doe bij een 3D-film overzichtelijker. Slechts een enkele keer listische interieur van een zwembad in animatiefilm één oog dicht en kijk of er wat verandert. Ja? Dat is er wordt het 3D-beeld intiem, als de vrouw 5m80 van Nicolas Deveaux (2012). toegevoegd. Dat weinig filmmakers daar ook iets inte­ toch de camera nadert of als een pik die het Naast architectuur en beeldhouwwerk is ook dans ressants mee doen, is een ander punt. Tegenargument scherm uitsteekt de aanwezige filmpers immersief onderdompelt in zijn ejaculaat. een logisch onderwerp voor 3D-films, zoals al te zien twee, uit Coraline: Gardner manipuleerde ook de erva- was in Wim Wenders’ documentaire Pina (2011), ren afstand tot hemel en horizon – wat je in 2D onmo- waaraan in Oberhausen regelmatig werd gerefereerd. gelijk kunt merken. Tegenargument drie is afkomstig Aardigste voorbeelden op het festival waren Ora uit een TED Talk van neurowetenschapper Susan R. (Philippe Baylaucq, 2011), waarvoor dansers met ther- Barry (online te vinden, die pas op latere leeftijd, na een mische camera’s waren gefilmd, en de caleidoscopische moeizaam overwonnen scheelheid, diepte kon waarne- dansclip All Is Not Lost van popband OK Go, geregis- men en ontroerend de nieuw ervaren schoonheid be- seerd door Trish Sie en Eric Kurland (2011). schrijft van vooruitstekende waterkranen, individuele En er waren genoeg voorbeelden die succesvol ge- sneeuwvlokken en de leegte omvattende boomtakken. bruikmaakten van specifieke eigenschappen van 3D: Tegenargument vier komt van James Cameron: toen hij dat objecten er gedetailleerder en concreter uitzien, als test zeven bedrijven hetzelfde fragment uit Titanic waardoor texturen tastbaarder lijken, drukke situaties liet overzetten in 3D kwamen ze allemaal aanzetten met (door de duidelijker scheiding tussen afzonderlijke een andere diepte-interpretatie. Welke diepte je meent objecten) overzichtelijker worden en het gevoel van te zien in een 2D-beeld bleek, tot Camerons verrassing, substantie, gewicht en zwaartekracht wordt vergroot, in hoge mate subjectief. wat bijvoorbeeld het desoriënterende effect van een En juist die subjectieve interpretatie is wat 3D-­ kantelende horizon versterkt. cinema nodig heeft om te overleven. Zodat ooit, aldus Gardner, net zoals de talkies op een gegeven moment Hartslag gewoon movies werden en films zonder geluid voortaan Maar wat ik miste in de programmering was het psy- silent werden genoemd, 3D-films gewoon films zullen chologische gebruik van 3D – zoals Godard dat had heten en 2D-films bekend zullen komen te staan als LOVE laten zien en zoals je bijvoorbeeld kunt aantreffen in de flatties. 5 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 28

ningsvorming, en het vervagende onderscheid tussen wat je echt zoekt en wat speciaal voor jou is bedacht. In plaats van de technologie te beheersen is de mens er onderdeel van geworden. Een horrorfilm als Unfriended kan misschien nog beter dan een drama de macht van technologie verbeelden – en hoe makkelijk we die om- armen – omdat de angst al ingebakken zit in het genre. Unfriended heeft met het computerscherm ook nog eens een frisse vorm gevonden voor de innerlijke ge- dachtes van de personages. Zo kijken we mee hoe een van de tieners in een chat eerst het eerlijke antwoord intypt om het dan snel te wissen en een ander ant- woord te verzenden. Zo weten wij als kijker net ietsje meer. Grote en kleine leugens worden ontmaskerd, ter- wijl de tieners hun online leven nou juist zo zorgvuldig hadden geconstrueerd. Ook de user interface blijkt een moeras: de ophangknop van Skype werkt niet meer, de forwardknop in Gmail is verdwenen, de Ontvrienden- knop op Facebook is niet aanklikbaar. Als zulke vaste waarden in een online leven wegvallen, wat blijft er dan over? De personages lijken wel gevangen in het scherm, tussen al die geopende computerprogramma’s die over elkaar heen buitelen. Zelf vallen ze soms ook in pixels uit elkaar – een opgetrokken wereld die zo in kan stor- ten, als de verbinding even hapert. geest, die sart en manipuleert. Het onzichtbare spook Unfriended van de verslavende technologie dat bezit neemt van je Unfriended (Cybernatural) 11111 VS/ leven, zo zou je deze moderne variant op het spookver- RUSLAND, 2015 | REGIE LEVAN GABRIADZE | MET SHELLEY HENNIG, MOSES STORM, RENEE OLSTEAD | haal ook kunnen zien. DISTRIBUTIE UPI | TE ZIEN VANAF 4 JUNI De wereld als één groot computerscherm, en wij zijn WIJ ZIJN DE de cursor. Het is een van de gedachtes die opkomen bij Unfriended en die deze minimalistische slasherfilm interessant maken. We denken dat we in ons leven in control zijn maar steeds meer wetenschappers en CURSOR denkers wijzen erop dat ons zelfbeeld slechts een con- structie is van het brein, een handig zelfmodel dat ons Is technologie een onzichtbaar spook dat bezit in staat stelt een coherent beeld van de wereld te ma- neemt van je leven? In de minimalistische ken, zodat we daarin goed kunnen functioneren. Maar horrorfilm Unfriended is een computerscherm die constructie is dus een illusie – net zoals een cursor een wereld die instort zodra de veilige een handig bedenksel is, maar feitelijk niet meer is dan verbinding even hapert. DOOR MARISKA GRAVELAND een user interface tussen ons en de computer. Wat als wij zoals die cursor zijn en niet de bestuurder die we Unfriended bestaat geheel uit een computerscherm, denken te zijn? En wat als de communicatietechnologie wat een vreemde bioscoopervaring oplevert. Film is al ons nog verder wegvoert van de werkelijkheid? Het zijn een afbeelding, en als je dan via het doek ook nog naar vragen die gesteld moeten worden, zoals The Matrix mensen op een computerscherm kijkt, is de afstand tot ooit deed, zonder in de hoek van de technofoob en de werkelijkheid dubbel zo groot. We kijken anderhalf doemdenker te belanden. uur lang in real time mee met vijf tiener­vrienden die Het drama Disconnect (2012) liet al eerder zien hoe driftig met elkaar praten via groeps-­Skype, iMessage, diep al die schermen ingrijpen in ons leven: onze ge- Facebook en Gmail. Ondertussen voegt zich een onbe- brekkige aandacht die online ook nog eens gekaapt kende beller bij het vriendengroepje. Een soort digitale wordt door allerlei bedrijven, onze oppervlakkige me-

Between the Devil and the Deep bureau bekijkt. Wanneer ze zich vrijwillig aan- Heinrich Dahms | Een stroper, een dode zoon en meldt om undercover te gaan bij een wapen- een tragisch liefdesverhaal zijn in deze docu- handelaar, slaan de poppen aan het dansen en KORT mentaire met elkaar verbonden via de Abalone, dreigt een wereldwijde ramp. Of dreigt eerst de een zeeslak die vanwege overbevissing met uit- ramp en dan Melissa McCarthy. TE ZIEN VANAF 4 sterven wordt bedreigd omdat men in China JUNI denkt dat de slak een afrodisium bevat. Het stropen van het beestje blijkt desastreuze Apenstreken gevolgen te hebben voor de traditionele vissers- Johan Nijenhuis | Wim is tien en wil graag naar gemeenschap bij Kaapstad. TE ZIEN VANAF 4 JUNI school. Helaas moet hij met de andere kinderen van het weeshuis elke dag in de illegale bezem- Man Up fabriek in de kelder werken. Hun laatste hoop is Ben Palmer | Britse romkom met twee of drie de Schoolwet, die kinderen van zes tot twaalf fellatiograppen en met Lake Bell en Simon Pegg APENSTREKEN jaar verplicht om naar school te gaan. Helaas als het komisch romantische duo geliefden. Het kan Wim zo lang niet wachten. Hij ontsnapt met avontuur begint als zij net doet alsof ze zijn Spy een aapje en begint een race tegen de klok vol internetdate is. Paul Feig | Melissa McCarthy is een analist bij apenstreken en nieuwe vriendschappen. BETWEEN THE DEVIL AND THE DEEP TE ZIEN VANAF 4 JUNI de CIA die de wereld vooral vanachter een TE ZIEN VANAF 10 JUNI DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 29

Dancing Arabs Testament of Youth Komische balanceeract Vera Brittain en de Eyad is een Arabier, een moslim én een Is- Haaretz en schreef een satirisch sitcom, raëliër, die graag bij zijn overwegend Arab Labor, over een Arabische journalist Eerste Wereldoorlog Joodse medestudenten in Tel Aviv wil ho- voor een Israëlisch dagblad (!) die wanhopige ren. Wij zeggen: een moeizame balan- pogingen doet geaccepteerd te worden in het Het boek Testament of Youth van Vera lata Boyle maken het plaatje compleet. Heel ceeract, maar Dancing Arabs geeft een overwegend Joods-Israëlische culturele Brittain is een van de weinige vrouwelijke mooi allemaal. Maar het werkt niet. Kent mooier en vooral ook humoristischer milieu. Vorig jaar publiceerde hij een stemmen die de Eerste Wereldoorlog uit speelt op veilig: de mooie beelden maken beeld. omstreden column getiteld Why Sayed eerste hand beschrijven. Een belangrijk Testament of Youth een sprookje, niet de rea- Kashua is leaving Jerusalem and never verhaal, dat helaas geheel tegen de geest liteit die een oorlog is. “No more fear, let’s Dancing Arabs opent met een citaat van de coming back. ‘Everything people had told van z’n hoofdpersonage te braaf verfilmd agree”, zegt Vera. Bloederig realisme is uiter- Palestijnse dichter Mahmoud Darwich: him since he was a teenager is coming true. werd. aard niet altijd noodzakelijk, maar de nala- ‘Identity is our legacy and not our inheri- Jewish-Arab co-existence has failed,’ schreef tenschap van Brittain verdient een meer tance; our invention and not our memory.’ hij. Hij leeft tegenwoordig in de VS. Vera Brittain was tijdens de Eerste Wereld­ onverschrokken aanpak. Regels die het overdenken waard zijn. Wat is Dancing Arabs is gelukkig niet zo bitter. oorlog verpleegster. Na de oorlog werd ze identiteit? Is het eigen, erfelijk of een con- Het verhaal bestaat uit drie delen. In 1982, in een gevierd schrijver en pacifist, die haar SACHA GERTSIK 11111 structie? Wie ben je in de ogen van anderen Tira, ontmoeten we Eyad voor het eerst: een oorlogservaringen optekende in Testament en wie wil je zelf zijn? Eyad, de hoofdpersoon intelligente Palestijnse jongen die zomaar of Youth. In James Kents gelijknamige film Testament of Youth GROOT-BRITTANNIË | 2015 | van Dancing Arabs, zegt even vergeten te zijn het antwoord weet op een moeilijke televi- speelt Alicia Vikander een levenslustige en REGIE JAMES KENT | 129 MINUTEN | MET ALICIA dat hij Palestijn is. siequiz. Hij speelt soms ‘Sharon en Arafat’ koppige Vera, die zich niet wil conformeren VIKANDER, KIT HARINGTON, EMILY WATSON, DOMINIC Eran Riklis maakte opnieuw een film waarin met zijn Joodse vriendje en de verwarrende aan de heersende mores van begin twintigste WEST, TARON EGERTON, COLIN MORGAN | TE ZIEN VANAF hij de gespannen verhoudingen tussen politieke situatie in zijn land levert meer eeuw, en er alles aan doet om haar droom van 11 JUNI Israëlische Joden en Arabieren op humoris- vragen op. Is zijn vader, die in de gevangenis een studie in Oxford waar te maken. Met een tische en menselijke wijze op scherp zet. Hij heeft gezeten, nu een held die tegen de beetje hulp van haar broer Edward lukt het deed dat eerder met veel internationaal suc- bezetter heeft gevochten of een terrorist? En om haar vader (Dominic West) te overtuigen. ces in The Syrian Bride (2004) en Lemon Tree waarom werkt hij dan nu als gewone fruit- Maar als de Eerste Wereldoorlog uitbreekt (2008). plukker? verkiest ze het front boven de boeken en Dancing Arabs is gebaseerd op de groten- Zes jaar later wordt Eyad toegelaten tot wordt de glorende hoop op een mooie toe- deels autobiografische roman van Sayed een prestigieuze school in Jeruzalem. En nu komst met Edwards vriend Ronald (Kit Kashua, die ook het scenario schreef. De moet deze jonge Arabier pas écht leren dan- Harrington) ruw onderbroken. Palestijns-Israëlische Kashua heeft een per- sen. Eyad wordt verliefd op de Joodse Naomi Nog maar honderd jaar geleden werd soonlijke column in het Israëlische dagblad en sluit vriendschap met de gehandicapte piano­spel gezien als het toppunt van per- Jonathan, maar krijgt ondertussen tijdens de soonlijke ontwikkeling van een vrouw. geschiedenis- en literatuurles wel allerlei Trouwen, kinderen krijgen – dan konden racistische stereotypen over zich heen. ouders trots zijn. Hoewel Kent met tv-dra- Spreekt Eyad Arabisch of Hebreeuws? Wie ma’s over Margaret Thatcher en Anne Lister wil hij zijn? Palestijn of Jood? In het laatste al eerder films maakte over vrouwen die niet deel, dat zich in 1991 afspeelt, komt de schi- passen in de mal van hun omgeving, lijkt zofrenie tot zijn ‘logische’ conclusie. deze film zich wel erg te schikken naar ste- Mooi geacteerd, vooral door Tawfeek reotypes. Testament of Youth past volledig in Barhom als Eyad en Yael Abecassis, die de het beeld dat wij hebben van opstandige moeder van de gehandicapte Jonathan vrouwen uit die tijd. Legt het daarmee de speelt. De film glijdt soepel van het speelse stereotypes bloot, of speelt Kent ze toch absurdisme van Eyads jeugdjaren naar een weer in de hand? Dat Vera’s vader met tranen aangrijpend einde. Riklis slaagt erin, zonder van trots in zijn ogen verzucht dat hij het pamflettistisch te worden of kanten te kie- nooit erg had moeten vinden dat Vera geen zen, om zijn Arabische en Joodse landgeno- zoon is, doet het tweede vermoeden. ten een spiegel voor te houden. En, zonder te Dit neemt niet weg dat Vera wordt neer- verzanden in zoetsappigheid of naïviteit, de gezet als een sterke vrouw, een onverschrok- oplossing voor zijn dilemma vindt Ayan uit- ken doorzetter die gedreven wordt door een eindelijk in vriendschap. honger naar kennis en inzicht. Ze is op zoek naar de waarheid, want dat is het enige wat BAREND DE VOOGD 11111 helpt tegen de angstaanjagende dingen die ze zich kan verbeelden. Daar doet de film echter Dancing Arabs ISRAËL, 2014 | REGIE ERAN RIKLIS | geen recht aan. De met liefde in beeld ge­ 103 MINUTEN | MET TAWFEEK BARHOM, YAEL brachte details en aanrakingen maken de ABECASSIS | DISTRIBUTIE SEPTEMBER FILM | TE ZIEN gevoelen tussen Vera en Roland bijna tast- DANCING ARABS VANAF 4 JUNI baar. De kostuums van de hand van Conso­ TESTAMENT OF YOUTH

The Legend of Longwood THE LEGEND OF LONGWOOD Isla Nubar nu toch probleemloos een dino-at- jonge Ramasan die in een vluchtelingenkamp Lisa Mulcahy | Een jong meisje verhuist van tractiepark. Precies zoals John Hammond het buiten Wenen woont en z’n plek moet vinden New York naar een mythisch dorpje in Ierland bedoeld had. Maar na tien jaar teruglopende binnen de Tsjetsjeense gemeenschap. dat geteisterd wordt door een driehonderd jaar bezoekersaantallen willen de investeerders een TE ZIEN VANAF 18 JUNI oude vloek. Door een mysterieuze zwarte ridder nieuwe attractie. En dat kan maar één ding bij te staan, zou ze die vloek wel eens kunnen betekenen: een ramp. Chris Pratt mag het weer verbreken. Maar dan moet ze wel eerst een oplossen. TE ZIEN VANAF 11 JUNI kudde paarden redden van een boosaardige vrouw. TE ZIEN VANAF 11 JUNI Infinitely Polar Bear Maya Forbes | Mark Ruffalo en Zoe Saldana als Entourage manisch-depressieve vader en de ex die hij pro- Doug Ellin | Vincent Chase is terug! Van de serie. beert terug te winnen door de zorg van hun twee Samen met z’n vrienden Eric, Turtle en Johnny spring-in-het-veld dochters op zich te nemen. en super-filmsteragent Ari Gold. Dat blijkt iets lastiger dan gedacht. TE ZIEN VANAF 11 JUNI TE ZIEN VANAF 18 JUNI Jurassic World Macondo Colin Trevorrow | 22 jaar na de desastreuze Sudabeh Mortezai | Fictiedebuut van docure- gebeurtenissen in Jurassic Park (1993) draait op gisseur Mortezai volgt de avonturen van de MACONDO DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 30

van de film, die zonder onnodige nadruk in te modern voor haar tijd. De filmmakers spe- alles de late jaren negentig ademt. Niet voor len met de geschiedenis en zetten haar neer niets won Chen twee jaar terug in Cannes de als een buitenstaander. Het maakt haar een Camera d’Or voor de film, de prijs voor beste perfecte gids voor de kijker, die samen met debuut. haar deelgenoot wordt van alle intriges. Hij weet gaandeweg een indrukwekkende Eveneens anachronistisch is de wijze waarop rijkdom aan thema’s te raken: de klassen- Sabine het trauma verwerkt van de dood van maatschappij, in Singapore duidelijker dan haar dochter. Dat levert weliswaar een fraaie elders aanwezig maar wereldwijd relevant, scène op waarbij de hofdames even onder en vooral hoe een economische crisis invloed elkaar zijn, en vrijuit spreken over verloren heeft op de meest intieme beslissingen bin- geliefden. Toch had die emotionele bagage ILO ILO nen een gezin. Weer een mooi voorbeeld van rond dat verloren kind achterwege mogen hoe een heel specifiek onderwerp een uni- blijven. Evenals de aarzelende romance die verseel verhaal kan vertellen. zij beleeft met de door Matthias Schoenaerts Ilo Ilo vertolkte Le Nôtre. JOOST BROEREN 11111 Interessanter dan de eerste kus is namelijk de vonk die overspringt tussen de expressieve Altijd aan Ilo Ilo SINGAPORE, 2013 | REGIE ANTHONY CHEN | Sabine en de veel ingetogener André wanneer KLEUR, 99 MINUTEN | MET YEO YANN YANN, CHEN zij hun passie voor tuinen delen. Hun TIANWEN, ANGELI BAYANI, KOH JIA LER | DISTRIBUTIE gesprekken gaan over het temmen van de Papa ou maman het werk CONTACT FILM | TE ZIEN VANAF 18 JUNI natuur en over het in iedere tuinontwerper schuilende verlangen om terug te keren naar Losjes gebaseerd op zijn eigen jeugd in de ultieme droomtuin: de Hof van Eden. Neem jij de Singapore vertelt debuterend regisseur In een van de mooiste scènes blijkt koning Anthony Chen een schijnbaar simpel ver- The King’s Gardens Lodewijk zijn droomtuin al gevonden te heb- haal over een gebroken gezin en de ben. In een piepklein boomgaardje, gecre- kinderen heilzame invloed van een werkster. ëerd door de legendarische fruitboomboe- Precies kenschrijver Jean-Baptiste de la Quintinie, De twee officiële titels van Ilo Ilo zeggen legt de door zijn plichten getergde vorst even maar! samen veel over de film. De Chinese titel van zijn pruik af. Le Barra ziet hem aan voor een deze Singaporese film is te vertalen als ‘vader genoeg chaos tuinier en spreekt hem aan als een gewone Franse echtsscheidingskomedie. Of de en moeder zijn op hun werk’, en kiest daar- man. Als de koning per ongeluk zijn identi- kinderen maar even willen kiezen bij wie mee het perspectief van het alleen gebleven The King’s Gardens is een frivole tragiko- teit verraadt zie je de spijt in zijn ogen: de last ze voortaan willen wonen. ‘Zo moeilijk is kind. Inderdaad: hardwerkende moeder medie met Kate Winslet, die als zeven- van het regeren springt meteen weer op zijn dat toch niet?!’ Hwee Leng en haar echtgenoot Teng hebben tiende-eeuwse tuinontwerpster een schouders. hun tienjarige zoontje Jialer laten verworden stukje Versailles mag ontwerpen. Alan FRITZ DE JONG 111231 Florence en Vincent (Marina Fois en Laurent tot een verwend nest. De internationale titel Rickman regisseerde zijn tweede speel- Lafitte) vielen elkaar in de armen na een Ilo Ilo is de naam van de Filipijnse stad waar film en zet een getergde Zonnekoning The King’s Gardens GROOT-BRITTANNIË, 2014 | ruzie op oudjaarsavond 2000. Vijftien jaar hun inwonende werkster en oppas Teresa neer. REGIE ALAN RICKMAN | 117 MINUTEN | MET KATE later zitten ze met drie koters en het gevoel vandaan komt, die ze inhuren in een poging WINSLET, MATTHIAS SCHOENAERTS, ALAN RICKMAN | dat het voorbij is. Ruzie maken ze al jaren hun ontsporende zoon weer in het gareel te De oorspronkelijke filmtitel A Little Chaos is DISTRIBUTIE LUMIÈRE | TE ZIEN VANAF 18 JUNI | ZIE niet meer. Hij, een gynaecoloog, en zij, hoof- krijgen. Want stoppen met werken is geen veel toepasselijker, en wordt al in de ope- filmkrant.nl VOOR EEN INTERVIEW MET REGISSEUR dingenieur van een bouwbedrijf, vertellen optie: het is 1997, en Singapore is hard op ningsscène­ fraai geïllustreerd. Wanneer EN ACTEUR ALAN RICKMAN kennissen op een avond lachend dat ze als weg om in een financiële crisis weg te zak- tuinontwerpster Sabine de Barra (Kate vrienden uit elkaar gaan. Pas in de auto naar ken. Winslet) op sollicitatiegesprek gaat, loopt ze huis beseffen ze: ze hebben het de kinderen Die twee titels staan samen in beeld, zoals tegen een groep plantenbakken aan, opge- nog niet verteld. de hele openingscredits tweetalig zijn, en steld in een symmetrische cirkel. Na enige Julien, Emma en Mathias zijn irritante zoals de personages in de film ook heen en aarzeling pakt ze de middelste pot en ver- lastpostjes, maar niets vergeleken met de weer springen tussen het Chinees en het schuift hem, net buiten het middelpunt van kinderachtige monsters die in hun ouders Engels, twee van de vier officiële talen in de groep. Zodoen­ ­­de creëert ze een klein blijken te schuilen. Wanneer de rechter Singapore. De aandacht voor detail die al uit beetje chaos. Getooid met een potsierlijke verklaart dat de kinderen zullen moeten de openingscredits spreekt, is typerend voor hoed presenteert De Barra vervolgens haar beslissen bij wie ze gaan wonen, breekt de dit subtiele debuut. plannen voor een watertheater aan André Le façade. Hij heeft net een reis aangeboden Regisseur en scenarist Anthony Chen Nôtre, de gevierde landschaps­architect van gekregen naar Haïti met een aantrekkelijke baseerde Ilo Ilo deels op zijn eigen jeugdher- Lodewijk de Veertiende. collega; zij kan voor werk naar Dene­ inneringen, en dat is voelbaar in de textuur Het fictieve karakter De Barra is eigenlijk THE KING’S GARDENS marken. En dus wordt het oorlog, met als

The Age of Adaline wordt gesloten en de leerlingen over andere kostbare zwaard van de legendarische muske- Lee Toland Krieger | Een jonge vrouw, geboren scholen verspreid dreigen te worden. Uiteinde- tier D’Artagnan. Ze blijkt niet de enige die het rond de laatste eeuwwisseling, blijkt na een lijk leert iedereen toch de waarde van vriend- kostbare object in handen wil krijgen. ongeluk niet meer ouder te worden. Na jaren schap kennen. TE ZIEN VANAF 18 JUNI TE ZIEN VANAF 24 JUNI van eenzaamheid ontmoet ze een man die haar Nature eeuwige leven behoorlijk komt verstoren. Blade Runner: The Final Cut Patrick Morris, Neil Nightingale | 3D natuurdo- TE ZIEN VANAF 18 JUNI Ridley Scott | De echt allerlaatste final cut van cumentaire met aan de trailer te zien behoorlijk Silent Heart Ridley Scotts science fiction klassieker, die indrukwekkende beelden van over de hele Bille August | Drie generaties uit een familie vanwege z’n existentialistische toon uitgroeide wereld, zowel boven als onder water geschoten. komen een weekend lang samen. De zieke tot een van de hoogtepunten van het genre. Een gebruiker op IMDB heeft het over ‘sensatio- mater familias wil graag sterven voordat haar Harrison Ford, Rutger Hauer en Sean Young ren- nele fotografie’. Mag ook wel want Patrick Mor- ziekte erger wordt, maar die wens wordt gefrus- nen in een dystopische toekomst volcontinu ris maakt al meer dan twintig jaar natuurdocu- treerd door oude conflicten. door de regen, in een poging de dood te ont- mentaires voor onder meer de BBC, waaronder TE ZIEN VANAF 18 JUNI vluchten. TE ZIEN VANAF 18 JUNI LIFE en Galapagos. TE ZIEN VANAF 25 JUNI Spangas in actie Jop de Vries | De vriendschap van Raaf (Lennart Code M Kidnapping Mr. Heineken Timmerman) en Abel (Ricardo Blei) wordt op de Dennis Bots | Nederlandse jeugdfilm waarin Daniel Alfredson | De release werd de afgelopen proef gesteld wanneer het Spangalis College BLADE RUNNER Isabel met haar vrienden op zoek gaat naar het maanden vooruitgesneld door de killer-pr van DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 31

brengen aanzienlijke energie en charme naar ten te zitten, zeker als de sociale contacten het nogal voorspelbare verhaaltje. Het leukst spaak lopen. Er zijn daarom regels geïntro- zijn de scènes die zich afspelen vóórdat de duceerd: Als iemand wil spelen moet ieder- strijd losbarst. Schattig en droogkomisch om een meedoen, seksueel contact is niet toege- die twee onvolwassen types te zien overleg- LA RÉSISTANCE DE L’AIR staan en niemand mag alleen naar buiten. In gen over hoe ze de scheiding aan moeten de geest van Big Brother, een serie die zijn pakken - om vervolgens geen enkele verant- hommes, 2014) toont een veelvoud aan emo- deelnemers evenzeer in een claustrofobische woordelijkheid te nemen. Sommige grappen ties, en Ludivine Sagnier (Swimming pool, setting dwong, stelt Ana ook voor om een zijn leuk, maar hoe kolderieker het wordt, 2003) speelt overtuigend zijn instabiele van de ruimtes in het huis als videokamer te hoe minder het nog werkt. Wanneer ze echtgenote. Fred Grivois zal met dit debuut gebruiken. Daar kan iedereen ongestoord elkaar uiteindelijk in piratenpak en feeën- moeten onderkennen dat je eenvoudigweg zijn geheimen delen. Praten met de camera kostuum fysiek in de haren vliegen, is de cir- niet altijd raak kan schieten. Zelfs niet onder schijnt makkelijker te zijn dan praten met kel keurig rond en de kijker allang uitgela- de vleugels van Jacques Audiard. elkaar. Maar het vertrouwen wordt geschon- chen. den. BAREND DE VOOGD 112311 OMAR LARABI 11111 Wat volgt is één en al ongemak. Axel besluit zijn lichaam met stippen te tatoeëren PAPA OU MAMAN Papa ou maman FRANKIJK, 2015 | REGIE MARTIN La résistance de l’air FRANKRIJK, 2015 | REGIE totdat hij helemaal bedekt is. Dan zal hij het BOURBOULON | 85 MINUTEN | MET LAURENT LAFITTE, FRED GRIVOIS | MET REDA KATEB, LUDIVINE SAGNIER huis verlaten. Ondertussen praten Ana en inzet: wie krijgt de kinderen niet. MARINA FOIS| DISTRIBUTIE IMAGINE | TE ZIEN VANAF EN JOHAN HELDENBERGH | 94 MINUTEN | DISTRIBUTIE Axel niet meer met elkaar en blijkt Jonathan Komiek Laurent Lafitte en Marina Lois 25 JUNI REMAIN IN LIGHT | TE ZIEN VANAF 25 JUNI ook steeds ongezelliger te worden. Het gege- ven dat er bij een zombiefilm een expliciete nadruk ligt op sociale interactie is interes- sant, maar El desierto maakt het voor de kij- La résistance de l’air El Desierto ker erg vermoeiend: anderhalf uur door- brengen met deze verdorven mensen is teveel van het goede. Je zou willen dat de Een huurmoordenaar Sla zombies hoofdpersonages een keer naar buiten gin- gen om gewoon wat zombies in de pan hak- ken. Dan hoef je even niet aan hun sociale mist ook wel ’ns wat dood problemen te denken. In de gemankeerde film noir La resistan­ die met films als L’argent (1983) en La céré­ HUGO EMMERZAEL 112311 ce de l’air blijkt hoezeer alles te koop is, monie (1995) bedreven zijn in klinische stu- asjeblieft zelfs een mensenleven. dies naar het nihilisme. El desierto REGIE CRISTOPHER BEHL | 98 MINUTEN Fred Grivois is een protégé van de recente Geen massaslachting of horror in de |MET VICTORIA ALMEIDA, LAUTARO DELGADO & LUCAS Zonder aarzelen gaat de getalenteerde wed- Goudenpalmwinnaar Jacques Audiard, een Argentijnse zombiefilm El desierto. Wel LAGRÉ | DISTRIBUTIE DE FILMFREAK | TE ZIEN VANAF 4 strijdschutter Vincent (Reda Kateb) in op het filmmaker die juist grossiert in het aandik- extreem ongemakkelijke sociale interac- JUNI bod van de ondoorgrondelijke Renaud (Johan ken van tragiek. Grivois was de afgelopen tie, die eerder vermoeit dan intrigeert. Heldenbergh). Hij wordt een huurmoorde- jaren als second unit director aanwezig op de naar, een onbevreesde beul op af­­stand. sets van De battre mon coeur (2005) en Un Het Argentijnse El desierto speelt zich af tij- Redenen heeft hij genoeg: zijn vader Armand prophète (2009). Mede daardoor zou je ver- dens een zombie-apocalypse. Alleen zonder (Tcheky Karyo) is doodziek en zijn huwelijk wachten dat het drama juist zou zitten in die de bekende massaslachting onder de ondo- met Delphine (Ludivine Sagnier) staat op het cruciale beslissing om te gaan moorden. Nu den of horror voor de levenden. Nee, El spel doordat hun boerderij in aanbouw is La résistance de l’air een bedenkelijke desierto onderzoekt juist hoe een minuscule dreigt te worden afgebroken door financiële poging tot film noir. De ingrediënten - samenleving überhaupt functioneert in een problemen – de aannemer geeft ze nog twee morele corruptie, de antiheld en de boze verdorven wereld. Die samenleving bestaat weken. wereld - zijn aanwezig, maar worden kramp- uit Ana, Axel en Jonathan – drie jonge men- In zijn debuutfilm heeft Grivois, die ook achtig ingezet. Het scenario is een groot sen opgesloten in een huis. Dat huis verlaten meeschreef aan het scenario, veertig minu- probleemkind. Ondanks de hulp van wij nooit en zij maar af en toe, voor benzine ten nodig om tot deze premisse te komen. De Audiards vaste scenaristen Thomas Bidegain en andere rantsoenering. We zien slechts een beslissing zelf – om wel of niet te moorden – en Noé Debré. keer een glimps van de straten die het huis is echter in een fractie genomen. Daarmee Aan de cast ligt het niet. Johan Helden­ omringen, waar een zombie doelloos rond- wordt het drama dat daaruit had kunnen bergh, bekend van The broken circle break­ zwerft. ontstaan, zorgvuldig vermeden. Die afstan- down (2012), zet in zijn eerste internationale De rest van de film delen we Ana’s, Axels delijkheid roept herinneringen op aan het productie met verve een makelaar in huur- en Jonathans schemerbestaan. Dit is een te werk van Robert Bresson en Claude Chabrol moordenaars neer. Reda Kateb (Loin des klein huis om met drie personen in opgeslo- EL DESIERTO

Peter R. De Vries die klaagde dat er niks was gehad met de makers van de Heinekenfilm. DANNY COLLINS voor de hoofdrol van een oudere muzikant die overgebleven van zijn scenario over de ontvoe- Jammer, spijtig van de energie die we in het z’n leven besluit te veranderen, nadat hij een ring van biermagnaat Freddy Heineken. “De script hebben gestopt.” Of De Vries gelijk heeft 40-jaar oude brief ontdekt die John Lennon aan acteurs doen het goed, maar de montage en het mag iedereen zelf beoordelen. hem schreef. TE ZIEN VANAF 25 JUNI ingekorte script maken dat de film niet zo goed TE ZIEN VANAF 25 JUNI is geworden als hij kon zijn. Ik heb veel discussie Survivor Insidious: Chapter 3 James McTeigue | Pierce Brosnan heeft geen Leigh Whannell | Prequel die zich afspeelt voor- last van de beruchte laagconjunctuur voor dat het gezin Lambert in eerdere delen last oudere acteurs want dit is zijn tweede spio- kreeg van bovennatuurlijke irritaties. Hier zien nagethriller in korte tijd. Brosnan speelt hier we hoe getalenteerd medium Elise Rainier met niet de weerbarstige held zoals in het recente weerzin toestemt haar krachten in te zetten om The November Man maar bad guy ‘Watchmaker’, verbinding te maken met overledenen om zo die achtervolgd wordt door anti-terreuragent een meisje te helpen dat wordt lastiggevallen Katherine (Milla Jovovich). TE ZIEN VANAF 25 JUNI door een gevaarlijke entiteit. TE ZIEN VANAF 25 JUNI Danny Collins Dan Fogelman | Regiedebuut van kinderfilm- RONALD ROVERS NATURE schrijver Fogelman sleepte Al Palcino binnen TWITTER @RONALDROVERS DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 32

rigold Hotel vr 29 mei en di 2 jun, | Gay Film Night The Grayscale ma prangende kwesties in de filmwereld 19.30 | wo 3 jun, 11.00 | Ventoux vr 26 15 jun | CineSingle Ruth & Alex zo (i.s.m. de Filmkrant) wo 3 jun, 20.00 en di 30 jun, 19.30 | wo 1 jul, 11.00 | 21 jun | De klassiekers van Yasujirō | Holland Festival Éclat (met inlei- Vrijdagavond Special Pulp Fiction vr Ozu An Autumn Afternoon (Sanma ding door regisseur) zo 14 jun, 16.45 12 jun, 19.30 no aji) ma 22 jun | Equinox Flower | No zo 7 jun, 15.00 | Het Schimmen- (Higanbana) ma 1 jun | Good Morn- rijk Filmjournalist Hans Beerekamp ing (Ohayō) ma 8 jun | Late Autumn eert recent overleden filmpersoon- Alphen a/d Rijn (Akibiyori) ma 15 jun | Tokyo Story lijkheden met fragmenten en mooie 4 Parkfilmhuis (Tōkyō Monogatari) ma 29 jun woorden zo 14 jun, 17.00 | Film met Agenda Cornelis Geellaan 2 (Park Rijn­ Q&A en inleiding Voor de stilte ma 15 Programmagegevens voor de Filmkrant van juli/augustus stroom) | 0172-493 737 | parkfilm­ jun, 19.15 | Amongst Friends Maan- moeten vóór vrijdag 12 juni (schriftelijk of per e-mail agenda@ huis.nl Amsterdam delijkse Sneak Preview met Perso- filmkrant.nl) bij de redactie zijn ingeleverd. De Filmkrant is niet Daglicht vr 12 jun, 21.30 | Glückauf 4 Cinema De Balie nal Touch ma 15 jun, 21.15 | Gay Film verantwoordelijk voor onjuiste vermeldingen of programma­ di 2 jun, 20.30 | Homanje za 6 jun, Kleine-Gartmanplantsoen 10 | Night In The Grayscale di 16 jun, wijzigingen. De volgende Filmkrant verschijnt op donderdag 20.00 | Ik ben Alice wo 10 jun, 20.30 Informatie: 020-553 5151 | Reserve­ 21.15 | Nederlandse film met spe- 2 juli. | vr 12 jun, 19.30 | Phoenix vr 5 jun, ring: 020-553 5100 | debalie.nl ciale ondertiteling voor doven & 19.30 | zo 7 jun, 14.30 | ma 8 en di 9 Citizenfour ma 1 t/m wo 3 jun, 19.15 slechthorenden De Surprise za 20 jun, 20.30 | The Second Best Exo- | di 2 en wo 3 jun, 15.00 | Jimi: All Is jun, 17.00 | ma 22 jun, 19.30 | Deut- Alkmaar Almelo tic Marigold Hotel do 11 jun, 20.30 by My Side di 2 jun, 21.30 | The Look sches Kino Jack di 30 jun, 19.30 4 Filmhuis Alkmaar 4 Filmhuis Almelo | Selma ma 1 en wo 3 jun, 20.30 | di of Silence di 2 jun, 17.15 | Those Who 4 Kriterion Verdronkenoord 12 | 072-520 2022 | Elisabethhof 4 | Informatie/reser­ 2 jun, 13.30 | Still Alice do 4 en zo 7 Feel the Fire Burning ma 1 en wo 3 Roetersstraat 170 | 020‑623 1709 | filmhuisalkmaar.nl | Raadpleeg de veren 0546-850 264 | filmhuisal­ jun, 20.30 | vr 5 jun, 21.30 | za 6 jun, jun, 17.15 en 21.30 | Yalom’s Cure ma kriterion.nl | Raadpleeg de website website voor het complete pro­ melo.nl | Aanvang: 20.15 21.00 | di 9 jun, 13.30 | Verwacht 1 jun, 15.00 | LovingDay.nl Dear Whi- voor het volledige programma gramma Zomerstop Elepphant Song vanaf do 25 jun | te People do 4 jun, 20.00 | Jungle Fe- Nog te zien o.a. Good Kill | Verwacht The Dark Horse vr 5 jun, 15.30 en Loin des hommes vanaf do 18 jun | Le ver do 25 jun, 20.00 | Paradies: Lie- o.a. El desierto vanaf do 4 jun | Prins 19.15 | za 6 jun, 19.00 | zo 7 jun, 14.00 Almere meaviglie vanaf do 25 jun | Open Up be do 11 jun, 20.00 | Suddenly Last vanaf do 25 jun | Moderne Klas- | ma 8 jun, 21.00 | Ex Machina di 2 to Me vanaf do 18 jun | Zurich van- Summer do 18 jun, 20.00 De confrontatie siekers Le dernier métro ma 8 jun | jun, 21.15 | do 4 jun, 21.45 | vr 5 en 4 Corrosia Stad/Theater, Expo & af do 18 jun 4 Filmhuis Cavia Dogville ma 1 jun | Opening Night ma wo 10 jun, 21.00 | za 6 jun, 16.00 en Film Van Hallstraat 52-1 | 020-681 1419 pakt spannend uit 22 jun | Ordet ma 29 jun | The Red 21.45 | zo 7 jun, 20.00 | Far From The Stadhuisplein 2 | 036-521 5929 | Amersfoort | filmhuiscavia.nl | Raadpleeg de Shoes ma 15 jun Madding Crowd ma 1 jun, 21.00 | wo corrosia.nl website voor het complete pro­ omdat je toch wilt 4 Lab111 3 jun, 19.00 | Ich Seh, Ich Seh vr 5 Close Encounters of the Third World 4 Filmtheater De Lieve Vrouw gramma Arie Biemondstraat 111 | 020-616 en di 9 jun, 19.00 | Jagten do 4 jun, do 4 jun, 20.00 | Le fabuleux destin Lieve Vrouwestraat 13 | 033‑422 TranScreen FilmFestival Bozja weten wie zal 9994 | [email protected] | lab111.nl 19.30 | Phoenix di 9 jun, 20.00 | Sch- d’Amélie Poulain do 25 jun, 20.00 | 6555 | lievevrouw.nl | Programma Napaka (Gods Mistake) + Weder Verwacht Between the Devil and the neider vs. Bax ma 1, ma 8 en wo 10 Moulin Rouge do 11 jun, 20.00 | De wordt wekelijks aangevuld, zie Noch mit Bart + Neither wo 3 jun, winnen. Maar een Deep (4 juni), Dancing Arabs (4 juni), jun, 19.00 | wo 3 en do 4 jun, 21.15 | nieuwe wereld do 18 jun, 20.00 website 15.15 | Folkbildningsterror (Popu- Eisentein in Guanajuato (18 juni), vr 5 jun, 21.45 | za 6 jun, 14.00 | za 6 4 /Het nieuwe filmhuis/De Premières Between the Devil and lar education terror) wo 3 jun, 17.00 louterende con- Citizenfour jun, 21.30 | zo 7 jun, 21.00 | La vie de nieuwe bibliotheek the Deep vanaf do 4 jun | The King’s | Trans*march + Čakajoč Axla (Wai- 4 Melkweg Cinema Jean-Marie di 2 jun, 19.30 | Woman Stadhuisplein 101 | 036-548 6000 | Gardens vanaf do 18 jun | Papa ou ting for Axel) + Еще чуток, мрази clusie blijft uit. We Lijnbaansgracht 234a | Info en in Gold ma 1, wo 3, ma 8 en wo 10 jun, denieuwebibliotheek.nl/hetnieu­ Maman vanaf do 25 jun | Prins van- (Come on, Scumbags) wo 3 jun, reserveringen: 020-531 8181 | melk­ 20.00 | di 2 en do 4 jun, 19.00 | vr 5 wefilmhuis af do 25 jun | Taxi Teheran vanaf do 11 13.00 | SEXY T (shorts) wo 3 jun, zijn eraan gewend weg.nl | Aanvang: 20.00 jun, 16.00 | za 6 jun, 19.30 | zo 7 jun, La famille Bélier vr 5 en di 9 jun, jun | Testament of Youth vanaf do 11 vanaf 20.00 met Biodildo 2.0 | Hel- Zomerstop 16.30 | di 9 jun, 21.00 | Cracking the 19.30 | wo 10 jun, 11.00 | Lilting di 16 jun | Nog te zien o.a Charlie’s Coun- lo Titty | Ladybeard | MyMy | Neu- dat Van Warmer- 4 The Movies Frame Ballet 422 zo 7 jun, 19.00 jun, 19.30 | wo 17 jun, 11.00 | Phoenix try | Far from the Madding Crowd | rosex Pornoia Episode 1 | Please Re- Haarlemmerdijk 161 | 020-638 vr 19 en di 23 jun, 19.30 | wo 24 jun, Good Kill | Kurai Kurai | Mange tes lax Now | TransAction (Fucking Dif- dam de kijker 6016 | themovies.nl 11.00 | The Second Best Exotic Ma- morts | Schneider vs. Bax | Ventoux ferent XXY) | Workshop 35mm ani- Verwacht Charlie’s Country vanaf mation filmmaking do 4 jun, 12.00- graag op afstand do 28 mei | Eisenstein in Guanajuato 17.00 | Vertoning van de workshop- vanaf do 18 jun | Entourage vanaf do films zo 7 jun |Bob’s Birthday Bash! houdt. In Schnei- 11 jun | Journal d’un femme de cham- Nog geen einde Eerste Wereldoorlog AnimaTion (shorts) zo 7 jun, 16.00- bre vanaf do 25 jun | Nature 3D vanaf 18.00 met 100 Crushes Chapter 6: der vs. Bax levert do 25 jun | Schneider vs. Bax vanaf Vorig jaar werd het uitbreken van They | Dating Sucks: A Genderqueer do 28 mei | Testament of Youth van- de Eerste Wereldoorlog honderd Misadventure | FU377 | Genderless dat helaas niet al- af do 11 jun | De beste documentai- jaar geleden uitvoerig herdacht, Jellyfisk | Hermes & Aphrodite | Les- res Nature zo 14 jun | The Wrecking maar de gruwelijke slachting heeft ley the Pony Has an A+ Day! | Mind- leen vervreem- Crew zo 7 jun vier jaar geduurd, dus kunnen her- tease | Teagan 4 Rialto denkingen nog wel even doorgaan. 4 Cinecenter ding en absurdis- Ceintuurbaan 338 | 020‑676 8700 | De cacaofabriek in Helmond doet Lijnbaansgracht 236 | 020-623 rialtofilm.nl dat in samenwerking met Stich­ 6615 (vanaf 15.45) | cinecenter.nl | me op, maar ook Premières Dancing Arabs vanaf do 4 ting Pirandello van 26 mei tot 14 Programmering is onder voorbe­ jun | Eisenstein in Guanajuanto van- juni met dertien films, waarvan er houd een zekere mate af do 18 jun | Ilo Ilo vanaf do 18 jun | vijf worden vertoond met live-­ Verwacht Infinitely Polar Bear vanaf Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Tran- muziek. Ook zijn er inleidingen en do 18 jun | Papa ou maman vanaf do van onverschillig- Screen Amsterdam Transgender lezingen. De samenstellers van het 25 jun | Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Film Festival do 4 t/m za 6 jun met ambitieuze programma vragen Testament of Youth vanaf do 11 jun | heid. o.a. In the Turn, Kumu Hina (ope- zich af ‘of we anno 2015 niet bezig Nog te zien Charlie’s Country | Sch- ningsfilm),Sistagirl en Transanders zijn terug te kruipen in de loopgra- neider vs. Bax | Woman in Gold | Ci- 11111 4 Studio/K nemore Taxi Teheran met inleiding Timorplein 62 | 020-692 0422 | ven’. Het accent in het programma Fritz de Jong in de Filmkrant ligt op de strijd in Europa. Naast de vr 12 jun, 21.00 studio-k.nu | bekende Eerste Wereldoorlogfilms­ MAUDITE SOIT LA GUERRE 4 Eye Filmmuseum 4 Pathé Tuschinski Gallipoli (Peter Weir, 1981), IJpromenade 1 | 020-589 1400 | eye- Reguliersbreestraat 26-34 | 0900- J’accuse (Abel Gance 1919), La ba­ ming van Jaroslav Haseks satiri- waanzin van de oorlog door in de film.nl | Raadpleeg de website voor 1458 | pathe.nl | Raadpleeg de web­ taille de la Somme (Geoffrey Malins sche klassieker, voert een soldaat Dolomieten Italiaanse soldaten op het actuele programma site voor het actuele programma en John McDowell, 1916) en War elk bevel van zijn meerderen tot in een paar meter van de Oostenrijkse­ 4 Het Ketelhuis 4 Filmtheater De Uitkijk Horse (Steven Spielberg, 2011) is absurde details op, waardoor de loopgraven op te voeren. In het Westergasfabriekterrein | Pazza­ Prinsengracht 452 | 020-223 2416 | ook onbekender werk te zien. Zoals stupiditeit van de commando’s Engelse A Couple of Down and nistraat 4 | 020-684 0090 | ketel­ uitkijk.nl het Belgische Maudite soit la zichtbaar wordt. Trois journées Outs (Walter Summers,1923) redt huis.nl Première The King’s Garden vanaf guerre (Alfred Machin, 1914), d’Août 1914 - Les murs de Dinant een naar huis teruggekeerde ge- Premières Apenstreken vanaf do 11 do 18 jun | Special Smutfish do 4 jun, waarin een Duitser op het slagveld (André Darte­ville, 2013) is een do- desillusioneerde soldaat zijn oor- jun | Code M vanaf do 25 jun | Natu- 20.30 | Uitkijk klassieker The Good, tegenover een Belgische vriend cumentaire over de verwoestingen logspaard van de slachtbank. re (3D) vanaf do 25 jun | Prins van- the Bad and the Ugly elke zo, 21.00 | komt te staan, bij wie hij lange tijd die de Duitsers in het Belgische Inderdaad: Spielbergs War Horse af do 25 jun | Rendez-Vouz vanaf do Cafe Cineville Babe vr 12 jun, 23.00 in huis logeerde. Ook in het paci- Dinant aanrichtten. De archieffilm vertoont een opmerkelijke gelijke- 4 jun | Zomer vanaf do 4 jun | Nog te | Dog Soldiers vr 19 jun, 23.00 | Griz- fistischeWenn Völker Streiten Prigionieri della guerra (Yervant nis. In het Oostenrijkse Der Stille zien De Boskampi’s | La famille Be- zly Man vr 5 jun, 23.00 | Tre,prs vr 26 (César Lupow, 1915) vinden twee Gianikian en Angela Ricci Lucchi, Berg (Ernst Gossner, 2014), ten- lièr | Home | Kidnep | Naziha’s Lente jun, 23.00 vrienden, een Duitser en een 1996) vergelijkt Russische film- slotte, vernietigt de oorlog een op- (ma 1 jun met Q&A om 19.30) | Sch- Fransman, elkaar als vijanden te- beelden over de Eerste Wereld­ bloeiende liefde. neider vs Bax | De Surprise | Ventoux Apeldoorn rug op het slagveld. In de Tsjechi­ ­ oorlog met die uit Oostenrijk- | VERS Maandelijkse bijeenkomst voor en door nieuwe film- en televi- 4 Filmtheater/Podium Gigant sche animatiefilmDe brave soldaat Hongarije. Torneranno i prati CACAOFABRIEK.NL siemakers ma 1 jun, 19.30 | Het Voor- Svejk (Jiri Trnka, 1945), een verfil- (Ermanno Olmi, 2014) toont de PIRANDELLO-NEDERLAND.NL Nieuwstraat 377 | 055‑521 6346 | jaarsoverleg Jaarlijks debat over gigant.nl DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 33

Mgugua, die van man in vrouw 19.20 | Ciné Premières Papa ou ma- 21.30 | vr 5 en za 6 jun, 19.00 | ma 8 veranderde, lukte het om via de man wo 3 jun, 19.20 | Gay film Night jun, 20.30 | Melody do 18 jun, 19.00 Ik ben wie ik ben rechter af te dwingen dat de in- In the Grayscale di 30 jun, 21.00 | | vr 19 jun, 11.00 en 18.45 | za 20 jun, stanties op haar officiële docu- Cursus Filmgeschiedenis Les 8: 18.45 | zo 21 en ma 29 jun, 20.00 | Het TranScreen Film Festival be- meling korte films over transgen- menten, zoals haar universiteits- 1990 – 1999 ma 1 jun, 19.20 | Les 9: wo 24 jun, 14.30 | vr 26 jun, 10.45 leeft van 3 juni tot 7 juni zijn derde ders die worstelen met eenzaam- diploma, haar meisjesnaam 2000- heden ma 8 jun, 19.20 | Les en 18.45 | za 27 jun, 21.15 | Next Goal editie in filmtheater Rialto en film- heid en afwijzing in de maatschap- Audrey vermelden. Ze komt zelf 10: 2000 – heden ma 15 jun, 19.20 | Wins do 18 jun, 21.30 | za 20 jun, huis Cavia. Het festival, waarin pij. De Turkse transactivist, schrij- vertellen hoe haar dat gelukt is. 19.00 | ma 22 jun, 20.30 | wo 24 jun, films zijn te zien over transgender ver en sekswerker GaniMet komt Wie de werkelijkheid even wil ont- Bussum 20.00 | Sergio Herman, Fucking Per- en genderdiversiteit, geeft deze praten over de situatie in haar land. vluchten, kan terecht bij het fanta- fect vr 19 en za 20 jun, 16.00 | zo 21 editie speciale aandacht aan Ook het Afrika-programma bevat sievolle, bijna tien filmpjes tellen- 4 Filmhuis Bussum en wo 24 jun, 20.30 | Taxi Teheran Turkije, Afrika en sekswerkers. weinig vrolijks, al zijn er licht- de animatieprogramma. Brediusweg 1 | 035-693 8694 | vr 26 jun, 11.00 en 19.00 | za 27 jun, 21.30 | ma 29 jun, 20.30 | Ventoux do Verder zijn er zoals altijd Neder­ puntjes. De Keniase Audrey TRANSCREEN.ORG filmhuisbussum.nl landse documentaires, fictiefilms Charlie’s Country do 11 jun, 19.00 | 25 jun, 19.00 | vr 26 jun, 21.15 | za 27 en animaties te zien. Het festival vr 12 en za 13 jun, 16.00 | zo 14 jun, jun, 13.00 en 18.45 | zo 28 jun, 15.45 | opent officieel op 4 juni in Rialto, 20.30 | wo 17 jun, 20.00 | Child 44 Zomer vr 12 jun, 11.00 en 21.30 | za 13 maar op 3 juni kan in Cavia alvast vr 19 jun, 10.45 en 21.15 | za 20 jun, jun, 19.00 | ma 15 jun, 20.30 | Opera worden warmgelopen met een an- 15.45 en 21.15 | zo 21 jun, 13.00 | do Il Travatore ma 8 jun, 14.00 | Sneak archistische musical en korte film- 25 jun, 21.30 | vr 26 en za 27 jun, Preview Verrassende voorpremière pjes. In Rialto opent het festival 15.45 | zo 28 jun, 20.00 | Citizenfour elke di, 20.30 een dag later met de documentaire do 25 jun, 18.45 | za 27 jun, 19.00 | Kumu Hina (Dean Hamer, Joe zo 28 jun, 20.30 | di 30 jun, 20.00 | Capelle a/d IJssel Wilson, 2014). De film portretteert The Dark Horse ma 1, zo 7 en di 9 jun, op Hawaï een mahu (transgender) 20.00 | vr 5 jun, 21.15 | za 6 jun, 15.45 4 Isalatheater lerares, die een studente inspireert en 21.15 | Durak (The Fool) ma 1 jun, Stadsplein 5 | 010-458 6300 | isa­ tot grootse daden. Het inspireren 20.30 | wo 3 jun, 20.00 | La famille latheater.nl | Aanvang: 20.00 van anderen is mooi, maar het Bélier wo 3 en wo 17 jun, 14.30 | do 4 Hoewel de toon Zomerstop neemt Hina’s verlangen naar een en vr 12 jun, 18.45 | vr 5 jun, 16.00 | za liefdesrelatie niet weg. Het Tur­ 6 jun, 21.30 | zo 7 en za 13 jun, 15.45 overwegend Delft kije-­programma bevat een verza- KUMU HINA | ma 8, wo 10 en zo 14 jun, 20.00 | do 11 jun, 21.15 | di 16 jun, 14.15 | wo 17 goedmoedig is, is 4 Filmhuis Lumen jun, 20.30 | Far From the Madding Doelenplein 5 | 015‑214 0226 | film­ 52 Tuesdays do 18 t/m wo 24 jun ma 1 jun, 19.00 (met inleiding) | Arn- Crowd do 4 en do 18 jun, 21.15 | vr 5 de onderhuidse huis-lumen.nl | Raadpleeg de web­ (ma 22 met nabespreking) | Atlan- hem Architectuur Film Festival The Borne jun, 10.45 en 18.45 | za 6 jun, 16.00 site voor de exacte data en tijden tic ma 1 t/m wo 3 jun | Les combat- Competition di 16 jun, 19.15 | Gar- 4 Filmhuis Borne | wo 10 jun, 14.30 | vr 12 en zo 21 jun, woede goed voel- Atlantic vanaf do 18 jun | Blade Run- tants di 2 en wo 3 jun | The Dark Hor- bage Warrior wo 24 jun, 19.15 | Ma- Marktstraat 23 | Informatie/reser­ 15.45 | za 13 en vr 19 jun, 21.30 | di 16 ner vanaf do 18 jun | Citizenfour se do 4 t/m zo 17 jun | Le dernier cou- ker wo 10 jun, 19.15 | Waste Land wo veren 074-265 7200 | kulturhus­ jun, 14.00 | ma 22 jun, 20.00 | Gero- baar. Woede over do 11 jun | Le dernier coup de mar- pe de marteau ma 1 t/m wo 3 jun | 17 jun, 19.15 | Korte film program- borne.nl nimo do 11 jun, 21.30 | vr 12 jun, 19.00 teau vanaf do 4 jun | La famille Bé- Durak ma 1 t/m wo 3 jun (di 2 jun met ma: Rethink, Recycle, Rebuild Lou- Zomerstop | za 13 jun, 21.15 | zo 14 jun, 16.00 | di de koloniale over- lier vanaf do 28 mei | Lilting van- nabespreking) | La famille Bélier di is Le Roy – Life and Work in Tme and 16 jun, 20.00 | A Girl Walks Home Al- af do 11 jun | The Look of Silence do 2, wo 3, vr 5, zo 7, di 9 t/m do 11, zo 14 Space, Dan Phillips: Creative Hou- one at Night do 25 jun, 21.15 | vr 26 heersing die de 28 mei en do 4 jun | Prins vanaf do t/m za 20, di 23, ma 29 en di 30 jun ses From Reclaimed Stuff, De 2e Breda jun, 21.30 | zo 28 jun, 16.00 | Gluc- 25 jun | Schneider vs. Bax vanaf do | Far From the Madding Crowd ma 1 hands stad – Architectuur & Her- 4 Chassé Cinema kauf do 18 jun, 18.45 | vr 19 jun, 15.45 cultuur die in Ten 28 mei | Taxi Teheran vanaf do 11 jun t/m zo 17 jun | The King’s Gardens do gebruik en Torre David: The World’s Claudius Prinsenlaan 8 | 076-530 “za 20 jun, 21.30 | di 23 jun, 20.00 | | Tussen 10 en 12 vanaf do 28 mei | 18 t/m za 30 jun | Kurai Kurai, Tales Tallest Squat wo 3 jun, 19.15 | Li- 3131 | chasse.nl Hungry Hearts di 2 jun, 20.00 | Im Canoes zo liefde- Klassiekers van Yasujiro Ozu An Au- on the Wind do 25 t/m za 30 jun | Lil- teratuurfestival Nieuwe Types Mr. Premières Prins vanaf do 25 jun | Labyrinth des Schweigens vr 5 jun, tumn Afternoon ma 15 jun | ma 8 ting + Nog tien minuten do 11 t/m wo Holmes wo 24, 19.00 (voorpremiè- Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Testa- 15.45 en 21.30 | za 6, do 11 en za 13 vol werd gepor- jun, 20.00 | Good Morning ma 1 jun | 17 jun | The Look of Silence zo 28 t/m re + inleiding) ment of Youth vanaf do 11 jun | Zo- jun, 18.45 | zo 7 jun, 20.30 | vr 12 jun, Late Autumn ma 8 jun | Tokyo Sto- di 30 jun | The Major do 4 t/m ma 8 mer vanaf do 4 jun | Nog te zien 10.45 en 21.15 | zo 14 jun, 15.45 | ma tretteerd, in feite ry ma 22 jun | Deutsches Kino Jack jun | Mange tes morts do 25 t/m ma Assen Charlie’s Country | Citizenfour | La 15 jun, 20.00 | Jimi: All is By My Side do 18 jun 29 jun | Melody do 18 t/m za 30 jun | famille Bélier | Ventoux | Voorfilm wo 3 jun, 20.30 | Kurai Kurai - Ta- vernietigd heeft. Ventoux do 4 t/m wo 24 jun | Zomer 4 Bioscoop De Nieuwe Kolk juni Carpark | Film + High Tea Tes- les of the Wind do 4 jun, 19.00 | vr 5 Den Bosch do 18 t/m zo 21 jun | Film gemist? Weiersstraat 1 | 088-012 8560 | tament of Youth zo 14 jun | Crac- jun, 11.00 | zo 7 jun, 16.00 | wo 10 jun, Die vernietiging Still Alice ma 1, ma 8, ma 15, ma 22 asserfilmliga.nl | Aanvang: 20.30 king the Frame Ballet 442 ma 15 jun, 20.30 | Mange tes morts do 4 jun, 4 Verkadefabriek en ma 29 jun | Filmclub The Fare- Birdman ma 15 en di 16 jun | Geroni- gaat nog steeds Boschdijkstraat 45 | 073-681 8160 | well Party zo 28 jun | Klassiekers mo ma 29 en di 30 jun | Marie Heur- ADVERTORIAL verkadefabriek.nl van Ozu An Autumn Afternoon zo 21 tin ma 22 en di 23 jun | Turist ma 1 en door, toont Char- Premières Between the Devil and jun | Good Morning zo 7 jun | Late Au- di 2 jun | Zurich ma 8 en di 9 jun Rialto in juni the Deep vanaf do 4 jun | Ilo Ilo vanaf tumn zo 14 jun lie’s Country, al is do 18 jun | Infinitely Polar Bear van- Bergen Rialto wereld storyteller, schrijver, muzikant en af do 18 jun | Taxi Teheran vanaf do Arnhem 11 juni 19.30 | World Cinema eigenaar van cultureel centrum de film evengoed 11 jun | Sneak Preview Verrassende 4 Fth CineBergen/Zwarte Schuur Amsterdam presenteert Taxi Mezrab. Hij vluchtte op 3-jarige voorpremière elke di, 21.15 | Filmont- 4 Focus Filmtheater Eeuwigelaan 7 | 072-589 6310 | Teheran (met inleiding) leeftijd met zijn ouders uit Iran en eerlijk over de bijt elke zo 11.00 ontbijt en 12.00 film Korenmarkt 42 | 026‑442 4283 | cinebergen.nl World Cinema Amsterdam (14 vertelt verhalen om zijn familie- focusarnhem.nl Atlantic ma 15 en wo 17 jun, 20.00 | t/m 23 aug) maakt zich sterk voor geschiedenis en cultuur levend te zelfvernietiging Den Haag Premières Infinitely Polar Bear van- zo 28 jun, 15.30 | Charlie’s Country Wereld Cinema, niet alleen in de houden. af do 18 jun | The King’s Gardens do 25 en zo 28 jun 20.00 | vr 26 jun, zomer, maar het hele jaar door. In Taxi Teheran speelt Jafar door drank en 4 Filmhuis Den Haag vanaf do 18 jun | Prins vanaf do 25 14.30 | Citizenfour zo 21 jun, 15.30 | Speciaal voor de première van Taxi Panahi zelf de hoofdrol. Achter het Spui 191 | 070‑365 6030/345 9900 jun | Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Ci- wo 24 jun, 20.00 | Les combattants Teheran, op het filmfestival van stuur van een taxi doorkruist hij drugs die welig | Programma is onder voorbehoud, nepremières Papa ou maman zo 7 do 11 jun, 20.00 | vr 12 jun, 14.30 | zo Berlijn bekroond met de Gouden Teheran. Via gesprekken met zijn raadpleeg ook de website | filmhuis­ jun, 16.15 | Cracking the Frame Bal- 14 jun, 11.00 | The Dark Horse do 18, Beer, heeft World Cinema Amster­ passagiers kom je dichtbij het alle- tiert in de ge- denhaag.nl let 422 wo 24 jun, 19.15 | Focus op zo 21 en di 23 jun, 20.00 | Ex Machi- dam Sahand Sahebdivani uitgeno- daagse leven in de Iraanse hoofd- Premières Between the Devil and Van Gogh Vincent – The Life and De- na za 27 jun, ma 29 jun en wo 1 jul, digd. Hij zal de film zal inleiden. stad. De film is vanaf 11 juni dage- meenschap. the Deep vanaf do 4 jun | Blade Run- ath of Vincent Van Gogh zo 7 jun, 20.00 | La famille Bélier vr 5 jun, ner vanaf do 18 jun | Dancing Arabs Sahebdivani is een Iraanse lijks te zien. RIALTOFILM.NL 11.00 | Fashion in Focus Blow Up do 14.30 | zo 7 jun, 11.00 | zo 7 jun, 20.00 11111 vanaf do 4 jun | El desierto vanaf 18 jun, 19.00 | Diana Vreeland: The | Frank vr 12, zo 14 en di 16 jun, 20.00 do 4 jun | Eisenstein in Guanajua- Eye has to Travel do 25 jun, 19.00 | | Hungry Hearts vr 19 en za 20 jun, Joost Broeren in de Filmkrant to vanaf do 18 jun | Ilo Ilo vanaf do 18 Dior and I vanaf do 9 jul | Funny Face 20.00 | Jimi: All Is By My Side za 13 jun | Journal d’une femme de cham- zo 7, 15.30 (vooraf om 15.30 de ope- jun, 20.00 | Lost River do 4 en za 6 bre vanaf do 25 jun | Lust for Life ning/inleiding en aansluitend de jun, 20.00 | Shaun het Schaap: De vanaf do 11 jun | Prins vanaf do 25 jun film) |The September Issue do 11 Film di 2 jun, 20.00 | Still Alice vr 5, | La resistance de l’air vanaf do 11 jun jun, 19.00 | Velvet Goldmine do 2 jul, ma 8 en wo 10 jun, 20.00 | Timbuk- | Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Tes- 19.00 | Tokyo Stories - Klassiekers tu ma 1 en wo 3 jun, 20.00 | Ventoux tamen of Youth vanaf do 11 jun | Zo- van Yasujiro Ozu An Autumn Af- vr 19 jun, 14.30 | zo 21 jun, 11.00 | ma mer vanaf do 4 jun | Go Short Car- ternoon (Samma no aji) ma 29 jun, 22, vr 26 en di 30 jun, 20.00 | When park de hele maand jun | Film & De- 19.00 | Equinox Flower (Higan-Ba- Marnie was There zo 7 jun, 15.30 | bat Dancing Arabs do 4 | El cine Ibe- na) ma 8 jun, 19.00 | Good Morning Wild di 9 jun, 20.00 roAmerican za 6 en zo 7 jun met La (Ohayo) ma 15 jun, 19.00 | Late Au- casa más grande del mundo | El de- tumn (Akibiyori) ma 22 jun, 19.00 TAXI TEHERAN sierto | Güeros | Seguir Viviendo | | Tokyo monogatari (Tokyo Story) Ciné Première Papa ou maman zo 7 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 34

jun | Amongst Friends Een maande- | zo 7 jun, 20.30 | wo 10 jun, 17.45 | re Papa ou Maman di 2 jun, 20.30 | Final Cut do 18 jun | Gay Film Night lijkse sneak preview vr 12 jun | Dag Den Helder Jimi, All By My Side vr 26 jun, 14.30 Sneak Preview Verrassende voor- In the Grayscale zo 28 jun van de Architectuur Urbanized za 20 4 Cinema Zevenskoop en 21.45 | za 27 jun, 21.45 | zo 28 en di première di 9 jun, 20.30 | Horror- 4 Filmhuis De Zwarte Doos jun | Cracking the Frame Ballet 422 Julianaplein 43 | 0223‑610 941 | 30 jun, 20.00 | wo 1 jul, 17.15 | nacht The Thing za 13 jun, 22.00 | TU/e terrein | 040-247 5348 of zo 21 jun | Babybios & BabyBabbels http://cinemazevenskoop.wix. The King’s Gardens do 18 en ma 29 Rondeel Cinema The Competition di 040-2474900 (di t/m do) | de­ Een speciale filmvoorstelling waar je com/recent | Aanvang: 20.30 jun, 20.30 | vr 19, za 20 en vr 26 jun, 16 jun, 20.30 | Gay Film Night In the zwartedoos.nl | Aanvang: 20.00 je baby gewoon mee naartoe kan ne- The Dark Horse do 25 t/m ma 29 jun 19.00 | zo 21 jun, 16.45 | ma 22 jun, di Grayscale di 30 jun, 20.30 | Klassie- Zomerstop men vr 26 jun | I love Hiphop Shake | La famille Bélier do 18 t/m ma 22 23 jun en wo 1 jul, 20.00 | di 23 jun, kers van Yasujiro Ozu Equinox Flo- the Dust ma 29 jun | Gay Film Night jun | Im Labyrinth des Schweigens 14.30 | wo 24 en di 30 jun, 17.45 | vr wer ma 1 jun, 20.00 | ma 8 jun, 20.00 The Grayscale ma 29 jun | Speci- do 11 t/m ma 15 jun | Next Goal Wins 26 jun, 14.00 | za 27 jun, 21.30 | zo 28 | Good Morning ma 15 jun en ma 22 Emmen als Crimes before the ICTY wo 24 zo 7 jun | Suite Française do 4 t/m jun, 16.15 | Lilting do 4 en wo 10 jun, jun, 20.30 | Late Autumn ma 29 4 Filmhuis Emmen jun | Vandaag kopen wij een vlieg- ma 8 jun 20.30 | vr 5 en za 6 jun, 19.00 | di 9 jun, 20.00 Westeinde 70 | 0591-668 250 | tuig wo 10 jun jun, 17.45 | Melody do 11 jun, 20.30 | filmhuisemmen.nl | Aanvang: 20.15 4 Filmhuis Den Haag in Theater vr 12 jun, 14.30 en 21.45 | za 13 jun, Adieu au langage 3D ma 1 jun | A Dakota Deventer 19.30 | zo 14 jun, 16.45 | di 16 jun, Diemen most violent Year ma 8 en wo 10 jun Zuidlarenstraat 57 | 070‑ 326 5509 | 4 Filmhuis De Keizer 20.00 | wo 17 jun, 17.45 | Schneider 4 Filmtheater De Omval | Turist ma 15 en wo 17 jun | Wild ma theaterdakota.nl Keizerstraat 78 | 0570‑618 822 | vs. Bax do 28 mei, ma 1 jun en ma 8 Ouddiemerlaan 104 | 020-600 22 en wo 24 jun | Zurich wo 3 jun Bloed, zweet en tranen vanaf do filmhuisdekeizer.nl jun, 20.30 | vr 29 mei 14.00 en 19.00 1897 | theaterdeomval.nl 4 jun | The King’s Gardens vanaf 52 Tuesdays do 25 jun, zo 28 jun en | za 30 mei, vr 5 en za 6 jun, 21.30 | La famille Bélier do 4, 20.00 | di 9 do 18 jun | Shaun het schaap van- wo 1 jul, 20.30 | vr 26 jun, 21.30 | za zo 31 mei, 16.15 | di 2 jun, 14.30 | di 2, jun, 14.00 en 20.00 | Timbuktu do 11 Enschede af do 11 jun 27 jun, 19.00 | di 30 jun, 14.30 | Ach- do 4, zo 7 en di 9 jun, 20.00 | wo 3 en jun, 20.00 | di 16 jun, 14.00 en 20.00 4 Concordia Film Theater 4 Nutshuis ter de schermen za 30 mei, 11.00 en wo 10 jun, 17.15 | Those Who Feel The | Ventoux vr 26 jun, 20.00 | za 27 jun, Expositie Riviervismarkt 5 | 070-345 9090 | 13.00 | wo 3 en di 16 jun, 17.45 | di 9 Fire Burning vr 19 jun, 14.30 en 21.45 14.00 i.h.k.v. Kunst in Sport festival) Oude Markt 15 | 053-430 0999 | nutshuis.nl en di 16 jun, 14.30 | vr 12 jun, 19.30 | za 20 jun, 21.45 | di 23 jun, 17.45 | concordia.nl | Raadpleeg de website Requiem for a Dream wo 3 en za 4 | zo 14 en wo 17 jun, 20.30 | Atlan- Ventoux vr 29 mei, 21.30 | za 30 mei, voor het actuele programma jun | 17th Très Court International tic vr 29 mei, 14.30 en 21.45 | za 30 19.00 | zo 31 mei en wo 3 jun, 20.30 | Doesburg Film Festival Part 1: International mei, 19.30 | zo 31 mei, 16.45 | di 2 jun, di 2 jun, 17.15 | Walesa, Man of Hope 4 Filmhuis Doesburg Bijna de hele film Competition wo 10 en za 13 jun | Part 17.45 | Charlie’s Country vr 19 jun, do 18 en wo 24 jun, 20.00 | zo 21 jun, Het Arsenaal 1309, Kloosterstraat Goes 2: Paroles de femmes Competition 14.00 en 19.30 | za 20 jun, 19.30 | zo 16.15 | di 23 jun, 14.00 en 17.15 | Whi- 15 | 0313‑482 336 | filmhuis-does­ straalt Snowden 4 ’t Beest wo 17 en za 20 jun 21, di 23 en wo 24 jun, 20.30 | The te Shadow do 28 mei, zo 31 mei en burg.nl Beestenmarkt 3 | 0113‑228 142 | 4 Pathé Buitenhof Dark Horse do 11, ma 15, wo 17 en zo wo 3 jun, 20.00 | vr 29 mei, 19.30 The Disappearance of Eleanor Rig- beheersing uit. tbeest.nl | Raadpleeg de website Buitenhof 20 | 0900-1458 | pathe. 21 jun, 20.00 | vr 12, za 13, vr 19 en za | za 30 mei, 21.45 | di 2 jun, 14.00 | by: Him wo 3 jun en vr 5 jun, 20.00 | voor het actuele programma nl | Raadpleeg de website voor het 20 jun, 21.30 | zo 14 jun, 16.15 | di 16 Wild vr 12 jun, 14.00 en 19.00 | za 13 The Disappearance of Eleanor Rig- Zichtbaar emotio- actuele programma jun, 14.00 | di 16 en wo 24 jun, 17.15 | jun, 19.00 | zo 14 jun, 20.00 | wo 17 by: Her zo 7 jun en wo 10 jun, 20.00 Gouda Frank vr 5 jun, 14.00 en 21.45 | za 6 jun, 17.15 | Woman in Gold do 25 jun, | Marie Heurtin zo 14 en wo 17 jun, neel wordt hij pas jun, 21.45 | di 9 jun, 14.00 en 17.15 | 20.00 | vr 26 en za 27 jun, 19.30 | zo 20.00 4 Filmhuis wo 10 jun, 20.00 | Les Héritiers vr 5 28 jun, 16.45 | di 30 jun, 14.00 en wanneer duidelijk Lethmaetstraat 45 | 0182‑522 200 | jun, 14.30 en 19.30 | za 6 jun, 19.30 17.15 | wo 1 jul, 17.45 | Ciné Premiè- Doetinchem filmhuisgouda.nl wordt dat de NSA Charlie’s Country vr 19 jun, 19.00 | zich? Waar ligt de grens tussen 4 Filmhuis/Gruitpoort zo 21 jun, 11.00 | vr 26 jun, 21.45 | di werkelijkheid en waanzin? Goede Hofstraat 2 | 0314-340 943 | gruit­ zijn vriendin on- 30 jun, 20.30 | Les combattants vr 5 Film en mode vraag, ook voor de modewereld poort.nl jun, 15.30 | zo 7 en ma 15 jun, 20.30 met haar anorexiamodellen. Op 25 The Dark Horse do 18, za 20, ma 22 dervraagt over zijn | vr 12 jun, 19.00 | La famille Bélier di Dat films de modetijdgeest weer- model, dat hij vindt in boekver- juni kunnen we kijken naar Diana en di 23 jun, 20.30 | di 23 jun, 14.00 2, wo 10 en zo 14 jun, 20.30 | vr 5 en spiegelen valt goed op bij het zien koopster Audrey Hepburn. Als ze Vreeland: The Eye Has To Travel | La famille Bélier do 11, za 13, ma 15 vlucht. Snowdens za 6 jun, 19.00 | di 9 jun, 14.00 | Far van oude films. Wat!? Droegen ze naar Parijs gaan, enfin, het einde (Lisa Immordino Vreeland e.a., en di 16 jun, 20.30 | di 16 jun, 14.00 From the Madding Crowd vr 19 jun, toen broeken met wijde pijpen? En laat zich raden. De film wordt in- 2011). De film portretteert die an- | Im Labyrinth des Schweigens do persoonlijke offer 15.30 | za 20 en vr 26 jun, 19.00 | zo wat een belachelijke brillen! Zo geleid door José Teunissen, lector dere excentrieke, wereldberoemde 4, za 6, ma 8 en di 9 jun, 20.30 | di 21 jun en ma 29 jun, 20.30 | di 23 jun, bekeken past elke film in een pro- modevormgeving ArtEZ. De docu- hoofdredacteur van Vogue, die in 9 jun, 14.00 | Loin des hommes ma is groot, hij weet 14.00 | zo 28 jun, 11.00 | Im Labyrinth gramma over film en mode, maar mentaire The September Issue (11 de jaren zestig en zeventig de scep- 1 en di 2 jun, 20.30 | di 2 jun, 14.00 des Schweigens do 4, ma 8 en di 16 in de vijf films die Focus Film­ juni) portretteert Anna Wintour, ter zwaaide. Een week later is het | Sagrada - el misterio de la crea- op dat moment jun, 20.30 | za 6 en vr 12 jun, 21.45 | theater in het kader van het hoofdredacteur van Vogue, die we feest voor ogen en oren met Todd ció wo 3 jun, 20.00 | Wild do 25, za Kurai Kurai – Tales on the Wind do 11 Fashion Festival Arnhem vertoont, ook al als ijskoningin zagen in de Haynes’ op David Bowies’ glam- 27, ma 29 en di 30 ju, 20.30 | di 30 niet of hij zijn fa- en wo 17 jun, 20.30 | za 13 jun, 21.45 komt mode expliciet aan bod. satirische speelfilmThe Devil rock gebaseerde Velvet Goldmine. jun, 14.00 | zo 14 jun, 11.00 | di 16 jun, 14.00 | Zoals 3 juni in Funny Face (Stanley Wears Prada. In Antonioni’s klas- Visueel overdadig? Zeker, maar milie ooit nog zal Melody do 25 jun, 20.30 | za 27 jun, Donen, 1957). In de muzikale ko- sieker Blow-up (18 juni) is een mo- prachtig. Dordrecht 19.00 | di 30 jun, 14.00 | Sergio Her- medie is modefotograaf Fred defotograaf getuige van een zien. man, Fucking Perfect ma 1, wo 3 en 4 Cinema The Movies di 9 jun, 20.30 | vr 5 jun, 21.45 | The Astaire op zoek naar een nieuw moordzaak. Of verbeeldt hij het FOCUSARNHEM.NL Nieuwstraat 60-62 | Info & reser­ 11111 Theory of Everything di 2 jun, 14.00 | veren: 078-720 0777 (vanaf 11.00) | zo 7 jun, 11.00 | vr 12 jun, 15.30 | za 13 themoviesdordrecht.nl | Raadpleeg Rejo Zenger over Citizenfour jun, 19.00 | za 20 jun, 21.45 | wo 24 de website voor het actuele pro­ in de Filmkrant jun, 20.30 | Ventoux do 18, ma 22, di gramma 23 en zo 28 jun, 20.30 | vr 19 en za 27 jun, 21.45 | vr 26 jun, 15.30 Eindhoven 4 Pathé Eindhoven Groningen Dommelstraat 27 | 0900-1458 | 4 Groninger Forum pathe.nl | Raadpleeg de website Hereplein 73 | 050-312 0433 | gro­ voor het actuele programma ningerforum.nl | Raadpleeg de 4 Plaza Futura/Natlab website voor exacte data en aan­ Kastanjelaan 500 | 040‑294 6848 | vangstijden natlab.nl | Raadpleeg de website Nieuwe films Blade Runner: The Fi- voor het volledige programma nal Cut vanaf do 18 jun | The King’s Nieuwe films Dancing Arabs van- Gardens vanaf do 18 jun | Prins van- af za 6 jun | Eisenstein in Guanajua- af do 25 jun | Taxi Teheran vanaf do to vanaf do 18 jun | The King’s Gar- 11 jun | Ciné-club Elle l’adore ma 1 jun dens vanaf do 18 jun | Taxi Teheran | La legende du Tour de France ma vanaf do 11 jun | Prins vanaf do 25 jun 29 jun | La prochaine fois je viserai | Rode Tulp Film Festival (do 4 jun le coeur ma 15 jun | Tokio Stories An t/m za 6 jun) Annemin Şarkisi (Song Autumn Afternoon di 30 jun | Equi- of my Mother) | Benim Çocuğum nox Flower di 9 jun | Good Morning di (My Child) | Gittiler: Sair ve Meçhul 16 jun | Late Autumn di 23 jun | Tokyo (Gone: the Other and the Unknown) | Story di 2, zo 7, zo 14, zo 21 en zo 28 Itirazim Var (Let’s Sin) | Kar Korsan- jun | Docs De vergeten held ma 1 jun | lari (Snow Pirates) | Nefesim Kesi- La vie de Jean Marie wo 24 jun | Voor lene Kadar (Until I Lose My Breath) | de stilte wo 10 jun | Dag van de Ar- Rimolar ve Zimolar: Kasabada Bariş chitectuur Urbanized za 20 jun FUNNY FACE (Rimo & Zimo: Peace in Town) | Si- 4 Pathé Groningen vas | Klassieker Blade Runner, The Gedempte Zuiderdiep 78 | 0900- DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 35

kend. De moraal: wees trouw aan je 20.00 | za 27 jun, 14.00 | Schneider Leusden geboortegrond. In Comrade Kim vs. Bax ma 1, wo 3, za 6, ma 22 en wo Patriottisme en stalinisme Goes Flying realiseert een mijn- 24 jun, 14.00 | ma 1, zo 7, ma 15 en 4 De Filmtuin werkster, die hoogtevrees heeft, wo 17 jun, 20.00 | di 2 jun, 14.30 | di De Smidse 1b | 033-495 3107 | de­ Noord-Korea kennen we van vind je tegenwoordig nog een goe- haar droom om trapezeartiest te 2, zo 21 en di 23 jun, 19.30 | wo 3, ma tuininleusden.nl | Vertoning van schaarse nieuwsbeelden en repor- de patriottische vrouw? Inder­ worden. De moraal had ook die van 8 t/m do 11, zo 14 en di 16 jun, 20.30 sept t/m mei tages, maar welk beeld krijgen de daad: in Noord-Korea. In de in een Hollywoodfilm kunnen zijn: | do 4 jun, 15.00 | vr 5, za 6 en vr 12 Zomerstop Noord-Koreanen gepresenteerd 1950 in de Korea-oorlog spelende wie doorzet, bereikt alles. Wie na jun, 21.00 | vr 12 en zo 21 jun, 17.00 | van hun land? Het Drents Museum filmWolmi Island vecht een mili- deze films enigszins misselijk is za 13 jun, 19.00 | do 18 en do 25 jun, Lisse presenteert t/m 30 augustus de taire eenheid zich dood tegen een van de overkill aan patriottisme en 17.30 | za 27 jun, 15.30 | zo 28 jun, tentoonstelling De Kim Utopie – Amerikaanse overmacht. De stalinistische moraal kan als 16.00 | Taxi Teheran do 11, vr 12, zo 14, 4 Filmhuis/Cultureel Centrum ‘t Schilderkunst uit Noord-Korea. Hij boodschap:­­ nooit overgeven, tegenwicht in het Drents Museum ma 22 en di 23 jun, 20.00 | vr 12 en Poelhuys bevat ruim tachtig schilderijen en doorvechten tot de laatste man. In de fototentoonstelling North zo 14 jun, 14.00 | za 13, vr 19 en za 27 Vivaldistraat 4 | 0252‑213 458 | tekeningen, die in de periode tus- A Broad Bellflower vertrekt een Korean Perspectives bezoeken. De jun, 13.00 | za 13 en vr 19 jun, 21.00 filmhuis-lisse.nl | Aanvang: 20.30 sen 1960 en 2010 zijn gemaakt dorpeling naar de stad, omdat hij door internationale fotografen ge- | ma 15 t/m do 18 jun, ma 29 jun, di Les Héritiers di 2 jun | Het nieuwe door Noord-Koreaanse schilders het platteland achterlijk en saai maakte foto’s van Noord-Korea 30 jun en wo 1 jul, 15.00 | ma 15, za Rijksmuseum di 9 jun in staatsdienst. De lieflijke familie- vindt. Als hij zevenentwintig jaar geven een realistischer beeld van 20 en zo 21 jun, 20.30 | di 16 en wo 17 taferelen, heldhaftige soldaten, later terugkomt, wordt zijn vertrek het land. jun, 19.30 | do 25 jun, 17.00 | vr 26 en zo 28 jun, 16.30 | The Theory of Eve- Maastricht heroïsche arbeiders en loftuitingen hem nog steeds zwaar aangere- DRENTSMUSEUM.NL aan de Grote Leider doen sterk rything di 2 jun, 15.00 | Those Who 4 Lumière denken aan de utopische socialis- Feel the Fire Burning do 4 jun, 20.30 Bogaardenstraat 40b | 043‑321 tisch-realistische kunst in de | vr 5 jun, 13.30 | za 6 jun, 16.00 | ma 4080 | lumiere.nl | Raadpleeg ver­ Sovjet Unie tijdens de Stalin­ 8 jun, 20.00 | Ventoux di 2, zo 7 en vr der de website voor tijden e.d. dictatuur. Dat geldt ook voor de 12 jun, 20.30 | wo 3 jun, 20.00 | do Verwacht Difret vanaf do 4 jun | Ei- vier speelfilms, die in het kader van 4, do 11 en do 18 jun, 17.00 | vr 5 en za senstein in Guanajuato vanaf do 18 de tentoonstelling op 6 en 7 juni in 13 jun, 15.30 | za 6 jun, 18.30 | ma 8 jun | Geronimo vanaf do 11 jun | In- het Weekend van de Noord- jun, 14.30 | zo 14 jun, 16.00 | ma 15 Van Koningsbrug- finitely Polar Bear vanaf do 18 jun Koreaanse Film worden vertoond. jun, 14.00 | zo 21 jun, 13.30 | Woman | Jounal d’une femme de chambre De films zijn sociaal- en politiek-­ in Gold ma 1 en wo 3 jun, 15.00 | ma 1, ge en Verbaan vanaf do 25 jun | The King’s Gardens didactische lessen, die de rigide vr 5, wo 17 en do 18 jun, 20.30 | di 2, vanaf do 18 jun | Nature 3D vanaf do communistische moraal erin do 11, za 13, wo 17, vr 19 en di 23 jun, klikken goed, juist 25 jun | Pekka ma 8 jun | Prins van- stampt. In O Youth! gaan de zussen 14.00 | di 2, do 4, za 6 en di 16 jun, af do 25 jun | Taxi Teheran vanaf do 11 en de moeder van een dertigjarige 20.00 | wo 3, zo 7 t/m do 11 jun, zo 14, omdat ze voor de jun | Testament of Youth vanaf do 11 historicus op zoek naar een vrouw ma 15, ma 22 en wo 24 jun, 19.30 | jun | Yalom’s Cure di 2 jun | voor hem. Probleem, want waar COMRADE KIM GOES FLYING do 4, di 9, do 18 en ma 29 jun, 14.30 camera allebei zo Ciné Premières Papa ou maman di | vr 5 en zo 21 jun, 16.00 | za 6 en zo 7 2 jun | Japanse klassiekers van Ozu jun, 13.00 | vr 12 en do 25 jun, 16.30 | eigen zijn. Toch An Autumn Afternoon wo 17 jun | 1458 | pathe.nl | Raadpleeg de web­ Heerlen Hilversum za 13, vr 19, za 20 en za 27 jun, 18.00 Good Morning wo 3 jun | Late Au- site voor het actuele programma | zo 14 jun, 13.00 | vr 26 jun, 17.00 | ontsnapt De sur- tumn wo 10 jun | The Internatio- 4 RKZ Bios 4 Filmhuis De Spiegel 4 Filmtheater zo 28 jun, 15.30 | Architectuur Film nal Film Cafe Infinitely Polar Bear di Emmastraat 15-s101 | 050‑526 De Bongerd 18 | 5e verdieping Glas­ Herenplein 5 | 035‑623 5466 | Festival Eye Above Prague za 27 jun, prise niet hele- 9 jun | Fashion Clash Fashion Film 2482 | rkzbios.nl | Raadpleeg de paleis | 045‑577 2209 | filmhuisde­ filmtheaterhilversum.nl | Raad­ 19.30 | Mission Statements The Ar- Night Out Korte films over mode do website voor het actuele program­ spiegel.nl pleeg de website voor het actuele chitecture of Dutch Diplomacy zo 28 maal aan voor- 11 jun | Gay Film Night In the Grays- ma Dallas Buyers Club ma 22 jun, 20.00 programma jun, 10.30 | Het nieuwe Rijksmuse- cale di 16 jun | Openlucht cinema 4 Vera Zienema | Frank do 25 en vr 26 jun, 20.00 | Le um zo 28 jun, 13.30 | Sagrada el mis- spelbaarheid. Pride vr 19 jun Oosterstraat 44 | 050‑313 4681 | meraviglie do 11 t/m za 13 jun, 20.00 Hoogeveen teri de la creació za 27 jun, 16.30 vera-groningen.nl | Aanvang: | ma 15 jun, 14.00 | A Pigeon Sat on a Eindjes worden te Middelburg 21.00, tenzij anders vermeld Branch Reflecting on Existence zo 14 4 Luxor-Theater Kampen La distancia di 2 jun | The Rover di jun, 14.00 (met inleiding) | ma 15 jun, JT Hoogeveen, van Echtenplein | netjes aan elkaar 4 Cinema Middelburg 16 jun | Palestijnse Avond Les fils de 20.00 | Retour à Ithaque za 27 jun, 0528-234 000 | filmhuishoogeveen. 4 Filmhuis Achter de Houttuinen 30 | 0118‑613 l’autre + voorfilmNation Estate di 9 20.00 | zo 28 jun, 14.00 | Timbuktu nl | Raadpleeg de website voor het Burgwal 84 | Reserveren via website geknoopt en de 482 | cinemamiddelburg.nl jun | Dag van de Architectuur Ene- do 4 t/m za 6 jun, 20.00 | Tussen 10 actuele programma | filmhuiskampen.nl 10.000 Km vr 5 jun, 19.00 | za 6 jun, my zo 21 jun | Deutsches Kino Jack di en 12 ma 29 jun, 20.00 | Voor de stil- Zomerstop grote verrassing is 21.30 | di 9 jun, 20.00 | A Blast wo 3 23 jun | Vera Filmquiz Part III di 30 te zo 7 jun, 14.00 | ma 8 jun, 20.00 | Hoorn jun, 20.00 | Le dernier coup de mar- jun, 20.30 Wild do 18 t/m za 20 jun, 20.00 | zo eigenlijk geen ver- teau wo 24 jun, 20.00 | Loin des 21 jun, 14.00 4 Cinema Oostereiland Leeuwarden hommes ma 1 en wo 10 jun, 20.00 | Haarlem Krententuin 25 | 0229-232 296 | 4 Slieker Film rassing, omdat za 6 jun, 19.00 | zo 7 jun, 15.00 | Nos- Helmond cinemaoostereiland.nl Wilhelminaplein 92 | Reserveringen talghia di 23 jun, 20.00 | Phoenix do 4 Filmschuur Blade Runner – The Final Cut do 18, 058‑205 0320 (tijdens kassa-uren) Van Diem daarin 11, ma 15, wo 17 en ma 22 jun, 20.00 Lange Begijnestraat 9 | 023-517 4 De Cacaofabriek wo 24 en di 30 jun, 20.00 | vr 19 jun, | sliekerfilm.nl | Raadpleeg de web­ | vr 19 jun, 19.00 | za 20 jun, 21.30 | 3910 | filmschuur.nl | Raadpleeg de Cacaokade 1 | 0492‑529 009 (di 20.30 | za 20 en vr 26 jun, 21.00 | zo site voor het volledige programma toch de wetten The Second Best Marigold Hotel do website voor het actuele program­ t/m do van 9.00 tot 17.00) | cacao­ 21 jun, 16.30 | di 23 jun, 14.30 | Char- Atlantic vanaf 4 jun| Far From The 18 jun, ma 29 jun en wo 1 jul, 20.00 ma fabriek.nl/film | Aanvang: 20.15 lie’s Country do 4 en do 11 jun, 17.30 Madding Crowd vanaf begin jun | In- van het genre | vr 19 en za 27 jun, 21.30 | za 20 en Filmfestival Eerste Wereldoor- | vr 5 en vr 12 jun, 18.00 | za 6 jun, finitely Polar Bear vanaf 18 jun | The vr 26, 19.00 | zo 21 jun, 15.00 | Tokyo log La bataille de la Somme vr 5 jun, 20.30 | zo 7 jun, 16.00 | di 9 en wo 10 King’s Gardens vanaf 18 jun | Kurai volgt, die dicteren Story di 2 jun, 20.00 | Under the Skin Hardenberg 19.00 | De brave soldaat Švejk za 30 jun, 20.00 | za 13 jun, 16.00 | zo 14 Kurai vanaf 11 jun | Testament of do 4 en ma 8 jun, 20.00 | vr 5 jun, 4 Filmhuis Hardenberg mei, 21.15 (met inleiding om 20.15) | en za 20 jun, 16.30 | ma 15 jun, 14.30 Youth vanaf 11 jun | Nog te zien Citi- dat alles een afge- 21.30 | La vie de Jean Marie vr 12 en Badhuisplein 3 | 0523-280 353 | zo 14 jun, 16.30 | Gallipoli vr 5 jun en | vr 19 jun, 15.30 | Citizenfour ma 1 zenfour | Schneider vs Bax | Timbuk- za 13 jun, 19.00 | di 16 jun, 20.00 | Jo- filmhuishardenberg.nl | Aanvang: za 6 jun, 21.00 | The Path of Glory vr jun, 19.30 | wo 3 jun, 14.30 | Eisen- tu | Japanse klassiekers van Ozu An rond geheel moet han van der Keuken Compilatie Bert 20.00 12 jun, 21.15 | za 13 jun, 21.00 | Prigi- stein in Guanajuato do 25 en di 30 Autumn Afternoon ma 22 jun, 20:00 Schierbeek / De Deur | Beppie | Big Zomerstop onieri della guerra za 6 jun, 19.00 | jun, 14.30 | do 25 jun, za 27 t/m ma | Good Morning ma 8 jun, 20:00 zijn. Ben: Ben Webster in Europe | Paris à Der Stille Berg zo 14 jun, 19.00 | Tor- 29 jun en wo 1 jul, 20.00 | vr 26 jun, | Late Autumn ma 15 jun, 20:00 | l’Aube | Tajiri neranno i prati zo 7 jun, 18.30 | vr 13.30 | La famille Bélier ma 1, di 16 Cracking the Frame Ballet 422 do 18 11111 Harderwijk 12 jun, 19.00 | Trois journéés d’Août en ma 22 jun, 14.30 | vr 5 jun, 13.00 | jun, 19:00 4 Filmhuis Harderwijk/ 1914 - Les murs de Dinant zo 31 mei ma 8, di 9 en do 11 jun, 15.00 | vr 12 en Ronald Rovers in de Middelharnis Catharinakapel en zo 14 jun, 14.00 | War Horse zo 31 vr 19 jun, 13.30 | zo 14 en za 20 jun, Filmkrant 4 Fh Middelharnis (Het Diekhuus) Klooster 1 | 0341-419 500 | film­ mei, 16.30 | Filmconcerten A Couple 17.00 | do 25 jun, 14.00 | Far From Lelystad Beneden Zandpad 7 | 0187-482 400 huisharderwijk.nl | Aanvang: 20.15 of Down and Outs za 13 jun, 19.00 the Madding Crowd do 4, vr 5, ma 8 4 Filmtheater/Agora | Aanvang: 20.00 | hetdiekhuus.nl Zomerstop | J’accuse zo 7 jun, 14.00 | Maudite en di 9 jun, 14.00 | za 6 en zo 7 jun, Agorabaan 12 | 0320-239 239 | Pride do 4 jun | A Song for Mari- soit la guerre vr 29 mei, 20.00 (ope- 16.30 | wo 10 en do 11 jun, 14.30 | vr agora-lelystad.nl | Aanvang: 20.15 on do 11 jun ning festival en inleiding om 19.00) | 12 jun, 13.00 | The King’s Gardens do American Sniper di 30 jun | La fa- Heemskerk za 30 mei, 19.00 | Wenn Völker strei- 18 jun, 14.00 | do 18, do 25, zo 28 t/m mille Bélier di 2 jun | Turist di 16 jun | 4 Fh Heemskerk/Gebouw de Cirkel ten vr 29 mei, 21.15 di 30 jun en wo 1 jul, 19.30 | vr 19 en Wild di 9 jun | Zurich di 23 jun Neerijnen Cirkel 1 | 0251‑214 720 | filmhuis­ za 27 jun, 16.00 | vr 19 t/m zo 21 jun, 4 Stroomhuis Neerijnen heemskerk.nl | Aanvang: 20.30 20.00 | za 20 jun, 13.30 | zo 21 jun, Van Pallandtweg 1 | 06-1347 3992 | Zomerstop Hengelo 13.00 | ma 22 t/m wo 24 jun, 15.00 | stroomhuisneerijnen.nl 4 Filmhuis Hengelo ma 22 t/m wo 24 en vr 26 jun, 20.30 Daens do 4 jun, 19.30 | Vincent & Beursstr 44 | 074-255 6789 | film­ | za 27 jun, 21.00 | Papa ou maman Theo vr 26 jun, 20.00 huishengelo.nl | Aanvang: 20.15 do 25 jun, zo 28 jun t/m di 30 jun en Film & Diner Diner om 18.00 | Film Zomerstop wo 1 jul, 20.30 | vr 26 jun, 13.00 en (Vincent & Theo) om 20.00 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 36

jun | Eisenstein in Guanajuato van- schijndelfilm.nl | Aanvang: 20.30 Nieuwegein Purmerend af do 18 jun | Journal d’une femme de The Imitation Game di 2 jun 4 FTN/Wolff Nieuwegein 4 Filmhuis Purmerend chambre vanaf do 25 jun | Prins van- Passage 102 | 030‑604 5678 | Kerkstraat 11 | 0299-416 506 (re­ af do 25 jun | La résistance de l’air filmtheaternieuwegein.tk | Aan­ serveringen via internet) | film­ vanaf do 11 jun | Taxi Teheran vanaf Sittard Nog meer over film weten? vang: 20.15 huispurmerend.nl | Aanvang: 20.30 do 11 jun | Testament of Youth van- 4 Filmhuis Het Domein De Filmkrant komt live in de La famille Bélier di 9 jun | The Se- Zomerstop af do 11 jun | Sneak Preview Verras- Kapittelstraat 6 | 046-451 4384 | filmtheaters bij u in de cond Best Marigold Hotel di 16 jun sende voorpremière elke ma, 21.30 | filmhuishetdomein.nl | Aanvang: buurt. Filmkrantmedewer- Roermond Rode Tulp Film Festival Turkse Cine- 20.00 kers verzorgen elke maand Nijmegen ma vr 29 mei t/m za 6 jun | Gay Film Atlantic ma 29 en di 30 jun | Les zogenaamde Intro’s bij spe- 4 ECI Cultuurfabriek Night di 2 jun, 21.30 | Royal Ope- combattants vr 26 t/m zo 28 jun | Le ciaal geselecteerde films en 4 Lux ECI 13 | 0475-317 171 | ecicultuurfa­ ra House Cinema Live La bohème dernier coup de marteau vr 12 t/m daarnaast inleidingen, lezin- Mariënburg 38-39 | 024-3816 859 | briek.nl wo 10 jun, 20.15 | Rotterdams Open zo 14 jun | Frank vr 5 t/m zo 7 jun | Ik gen, Q&A’s en workshops bij lux-nijmegen.nl Boychoir do 11, di 23 en wo 24 jun, Doek Rotterdamse korte films di 16 ben Alice ma 1 en di 2 jun | Lilting za andere films uit het actuele Premières Between the Devil and 20.15 | vr 12, za 13 en vr 19 jun, 19.30 jun, 20.00 | Klassieker Blade Run- 20 en zo 21 jun | Open Up to Me ma 8 aanbod en filmprogramma’s. the Deep vanaf do 4 jun | Blade Run- | zo 14 jun, 16.45 | ma 15 jun, 19.00 | ner, The Final Cut vanaf do 18 ju8n | en di 9 jun | Still Alice ma 15 en di 16 ner: The Final Cut vanaf do 18 jun | za 20 jun, 21.35 | Les combattants Cineville Preview do 25 jun, 21.15 jun | ma 15 jun ook 15.00 | Timbuk- The Look of Silence Dancing Arabs vanaf do 4 jun | Ilo Ilo do 25 en di 30 jun, 20.15 | vr 26, za 4 Pathé De Kuip tu ma 22 en di 23 jun | Tous les so- 4 Lumen Delft vanaf do 18 jun | Infinitely Polar Bear 27 en ma 29 jun, 19.30 | Le dernier Cor Kieboomplein 501 | 0900-1458 leil vr 19 jun 4 juni 19.30 uur | Joost Broeren | vanaf do 18 jun | The King’s Gar- coup de marteau ma 1 jun, 19.15 | wo | pathe.nl | Raadpleeg de website FK.Live introductie dens vanaf do 18 jun | Papa ou ma- 3 en wo 10 jun, 20.15 | vr 5 jun, 19.30 voor het actuele programma man vanaf do 25 jun | Prins vanaf do | za 6 jun, 19.45 | La famille Bélier do Soest 25 jun | Silent Heart vanaf do 18 jun | 11, di 16, di 23 en wo 24 jun, 20.00 | 4 Filmhuis Artishock Taxi Teheran vanaf do 11 jun | Testa- vr 12, za 13 en vr 19 jun, 19.45 | zo 14 Schagen Steenhoffstraat 46a | 06-4387 0112 ment of Youth vanaf do 11 jun | Wac- en zo 21 jun, 16.30 | ma 15 jun, 19.15 | 4 Fth De Luxe/Scagon Theater | artishock-soest.nl | Aanvang: ken 3D vanaf do 11 jun | Zomer vanaf za 20 jun, 21.40 | Frank do 4, di 9 en Torenstraat 1B (Cultuurhuis M18) | 20.15 do 4 jun | Sneak Preview Verrassen- Of een specifieke wo 17 jun, 20.15 | za 6 jun, 19.30 | ma 0224-213 162 | filmtheaterdeluxe.nl Birdman ma 15 en wo 17 jun | The de voorpremière elke di, 21.30 | Fil- 8 jun, 19.15 | vr 12 en za 13 jun, 21.30 | Aanvang: do 20.00 Imitation Game ma 1 en wo 3 jun | mOntbijt Elke zondag ontbijt, 9.30 – kijker iets vindt in | Hungry Hearts do 18 jun, 20.00 | Inherent Vice do 18 en vr 19 jun | A Michiel de Ruyter zo 28 en ma 29 jun film, 11.00 |SBP Zomerfilmreeks Ci- vr 19 jun, 21.35 | za 20 jun, 19.30 | Most Violent Year do 11 en vr 12 jun | | Selma ma 22 en wo 24 jun | Turist tizenfour ma 1 jun, 19.00 (met na- deze film zal ervan ma 22 jun, 19.00 | vr 26 en za 27 jun, Timbuktu do 4 en vr 5 jun ma 8 en wo 10 jun THE LOOK OF SILENCE gesprek) | Erbarme dich ma 29 jun, 21.45 | Ik ben Alice di 9 jun, 20.00 19.00 (met nagesprek) | Good Kill ma afhangen of hij of (+ lezing) | Le meraviglie ma 1 jun, Schiedam Stadskanaal Taxi Teheran 15 jun, 19.00 (met nagesprek) | Film- 19.00 | di 2 jun, 20.15 | do 4 en wo 10 4 Filmtheater Hilversum cursus Kunst van het kijken, les 4: zij zich kan vinden jun, 20.00 | za 6 jun, 21.30 | zo 7 jun, 4 Wenneker Cinema 4 Filmliga Stadskanaal 11 juni 20.30 uur | Dana Linssen | Het geheim van Paul Thomas Ander- 16.45 | Retour à Ithaque do 18 jun, Vijgensteeg 2 | 010-473 3000 | wen­ Menistenplein 9 | 0599‑610 777 | FK.Live introductie son di 2 jun, 19.30 | LUXdocs Nazi- in de vibe van 20.15 | za 20 jun, 19.45 | zo 21 en zo nekercinema.nl smoky.nl | Aanvang: 20.15 4 Cinecenter Amsterdam ha’s lente wo 3 jun, 19.30 | Vandaag 28 jun, 16.45 | ma 22 jun, 19.15 | vr 26 Bloed, zweet en tranen vr 26 en za Gluckauf di 2 jun | Instellar di 23 jun | 12 juni 21.00 uur | Dana Linssen | kopen we een vliegtuig wo 17 jun, Amirpour, die en za 27 jun, 21.30 | The Second Best 27 jun, 21.00 | zo 28 jun, 15.00 | A Pi- Samba di 16 jun | The Skeleton Twins FK.Live introductie 19.30 (met nagesprek) | LUXclas- Exotic Marigold Hotel di 2 en wo 17 geon sat on a branch reflecting on di 30 jun | The Theory of Everything 4 Filmschuur Haarlem sics - Yasujirô Ozu An Autumn Af- meer cool is dan jun, 20.00 | vr 5 en za 6 jun, 21.15 | zo existence do 11 t/m za 13 jun, 20.30 di 9 jun 13 juni 14.15 uur | Gerlinda Hey­ ternoon zo 21 jun, 12.00 | Good Morn- 7 jun, 16.30 | ma 8 jun, 19.00 | vr 12 | Boychoir vr 12, za 13, vr 19 en za 20 wegen | FK.Live introductie ing zo 7 jun, 12.00 (met inleiding) | coherent, meer en za 13 jun, 21.35 | di 16 jun, 20.15 | jun, 21.00 | zo 14, wo 17, zo 21 en wo Tiel 4 Filmtheater ’t Hoogt Utrecht Live on Screen Opera The Pirates Timbuktu wo 3 jun, 20.00 | Ventoux 24 jun, 15.00 | Durak do 18 t/m za 20 14 juni | Dana Linssen | FK.Live of Penzance zo 7 jun, 14.00 | Film- nadruk legt op do 25 en di 30 jun, 20.00 | vr 26 en za jun, 20.30 | Lilting di 9 jun, 20.30 | 4 Filmtheater Agnietenhof introductie Flirt Far From the Madding Crowd 27 jun, 19.45 | zo 28 jun, 16.30 | ma National Gallery vr 26 en za 27 jun, St. Agnietenstraat 2 | 0344-673 4 Filmtheater Lumière do 11 jun, diner 17.30, Filmflirt, 19.15, stemming dan op 29 jun, 19.15 20.30 | Phoenix do 4 t/m za 6 jun, 500 | agnietenhof.nl | Raadpleeg de Maastricht start film, 20.00 |Roze Borrel In the 20.30 | The Second Best Exotic Ma- website voor actuele informatie 15 juni 19.30 uur | Dana Linssen | Grayscale zo 14 jun, 14.15 | IndoFilm- plot. Maar uit alles Rotterdam rigold Hotel wo 3, zo 7 en wo 10 jun, FK.Live introductie Café Sokola Rimba zo 14 jun, 19.30 15.00 | vr 5 en za 6 jun, 21.00 | Cine- blijkt een sterke 4 Lantaren Venster ville Preview do 25 jun, 20.30 Tilburg Oirschot Otto Reuchlinweg 996 (Gebouw blik en een zekere New Orleans, Wilhelmina Pier) | 4 Cinecitta 4 Filmclub/Rabotheater De Enck 010‑277 2277 | lantarenvenster.nl | Schijndel Willem II straat 29 | 06-8369 8775 | De Loop 67 | 0499-572 691 | deenck. hand, en de film Aanvang: 19.30 4 Filmclub Schijndel/City Theater cinecitta.nl | Raadpleeg de website nl Premières Dancing Arabs vanaf do 4 Hoofdstraat 145 | 073-547 4837 | voor het actuele programma Paradies: Liebe di 16 jun blijft nog lang na- belandt het festival in De Klub in Oldenzaal zingen. Utrecht. Het zal gaan over de bo- Reizend voedselfestival dem. Zonder gezonde bodem geen TAXI TEHERAN 4 Filmhuis/Stadstheater De Bond 11111 gezonde gewassen. In de Deense Molenstraat 25 | 0541-511 094 | Hedwig van Driel over A Girls Vijf jaar geleden richtten een paar melkquotum is opgeheven (wie documentaire Good Things Await La vie de Jean-Marie filmhuisoldenzaal.nl enthousiaste voedselliefhebbers in niet weet wat dat is moet zeker luistert een boer naar de grond om 4 EYE Amsterdam Zomerstop Walks Home Alone at Night in Studio K het Food Film Festival op. naar het festival gaan) is het thema vast te stellen of ze gezond is. 17 juni avond | regisseur Peter van de Filmkrant Het idee was om films te vertonen melk. Nog steeds goed voor elk? De Bestaat het woord grondfluisteraar Houten & Ronald Rovers | Talk- Oss over alles wat met voedsel te ma- Britse film The Moo Man laat zien al? In het najaar doet het festival show ken heeft – van de teelt van gewas- dat de veehouderij niet per se een Wageningen en Den Haag aan, 4 Cultuurpodium Groene Engel sen tot wat er op onze borden be- industrie hoeft te zijn. Je kunt als waarna het eindigt in Studio K in Kruisstraat 15 | 0412-405 504 | landt. Het initiatief bleek een boer ook een bijzondere band op- Amsterdam. groene-engel.nl | Aanvang 20.30, schot in de roos door de groeiende bouwen met je koeien. Op 25 juni FOODFILMFESTIVAL.NL ma ook 16.00 belangstelling voor voedsel en de La famille Bélier zo 14 jun t/m di 16 bereiding ervan. Het festival werd jun | Phoenix zo 31 mei t/m di 2 jun | een succes en is toe aan zijn eerste Tussen 10 en 12 zo 7 jun t/m di 9 jun lustrum. Het wordt gevierd met een nieuwe opzet: het festival gaat Oudenbosch op reis onder de titel Food Film Festival on Tour. In vijf steden pre- LA VIE DE JEAN-MARIE 4 Filmtheater Fanfare senteert het Food Film Festival een Pagnevaartweg 109 | 0165‑314 503 | één-avond-durend minifestival- Peter Greenaway filmtheaterfanfare.nl letje met food, films en talks. De 4 Filmtheater ’t Hoogt Utrecht The Dark Horse do 11, 20.15 | La fa- avonden bieden een podium aan 23 juni | regisseur Peter Greena- mille Bélier do 28 mei, 20.15 | di 9 talentvolle, regionale chefs, pro- way & Joost Broeren | Q&A jun, 19.30 | Michiel de Ruyter vr 29 ducten uit de streek en het werk mei, 9.45 | Schneider vs. Bax do 25 van lokale filmmakers. Verder Raadpleeg ook de agenda van jun, 20.15 | Ventoux do 4 jun, 20.15 wordt een foodfilm vertoond, die uw filmtheater | Kijk voor meer | O.a. verwacht The Farewell Party aansluit op het eten van die avond. informatie en boekingen op (voorpremière) | Taxi Teheran | Tes- Het eerste minifestivalletje vindt tament of Youth FILMKRANT.NL/FILMKRANTLIVE op 5 juni plaats in Het Paleis in Groningen. Omdat in Europa het THE MOO MAN DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 37

filmhuiswinterswijk.nl 18, vr 19, zo 21, di 23, do 25 en vr 26 Boyhood di 9 jun, 20.00 | Het nieu- jun, 14.30 | di 16 jun, 10.30 | Timbuk- Arabische vrouwen uit de keuken we Rijksmuseum di 16 jun | Turist di tu do 11, di 16 en wo 17 jun, 20.15 | vr 2 jun, 21.00 | Buitenfilm De 100-jari- 12 jun, 14.30 Arabische vrouwen staan toch al- zijn van na 2010. Dat is geen toeval, vertoning van hun film zijn, zijn ge man die uit het raam klom en ver- leen maar achter het aanrecht? Het maar illustreert de veranderingen onder andere Annemarie Jacir en dween za 27 jun, 22.00 (locatie: Op ’t Zierikzee is één van de vooroordelen waar ze in de Arabische wereld. Naast ge- de Palestijnse Najwa Naijar (Eyes Wieber in Kotten. Bij slecht weer zo mee te kampen hebben. Een veel- noemde films zijn onder meer te of a Thief). Ook aanwezig zijn de 28 jun, zelfde locatie) 4 Filmtheater Zierikzee zijdig beeld geeft het programma zien Where Do We Go Now? (ook actrices Hend Sabry, die in tiental- Korte Nobelstraat 37-39 | 0111-411 Where do we go now – Arabische van Nadine Labaki, 2011), het len films heeft gespeeld, waaron- Woerden 223 | fizi.nl vrouwen achter de camera, dat de Egyptische Coming Forth by Day der Les silences du palais, en de in Cinderella wo 3 jun, 14.00 | The Dark beste korte en lange fictiefilms en (Hala Lotfy, 2012), het Palestijnse België uit Spaans-Marokkaanse 4 AnnexCinema Horse vr 5 en zo 7 jun, 20.00 | La fa- documentaires toont, die de afge- When I Saw You (Annemarie Jacir, ouders geboren Lubna Azabal. Als Rosmolenlaan 1 | 0348-436 510 | mille Bélier ma 1 jun, 20.00 | Wild di lopen twintig jaar door vrouwelij- 2012), en het Marokkaanse Rock hommage aan Azabal zijn Paradise annexcinema.nl | Raadpleeg de 2 jun, 14.00 | You’re Not You za 6 jun, ke regisseurs in de Arabische we- the Casbah (Laïla Marrakchi, Now en Incendies te zien. website voor het actuele program­ 20.00 | Verwacht Les combattants reld zijn gemaakt. Het door 2013). De openingsfilm is de Inderdaad: films van de mannelij- ma | Gooische Vrouwen 2 | De Ontsnap- Ludmilla Cvikova, ex-program- Jemenitische speelfilm I Am ke regisseurs Hany Abu Assad en ping | The Second Best Exotic Mari- meur van het IFFR en het Doha Nojoom, Age 10 and Divorced, Denis Villeneuve, maar ze bevatten Zaandam gold Hotel | De Surprise | Ventoux | Film Institute in Qatar, samenge- waarin een achtjarig meisje meisje prachtig acteerwerk van Azabal. Woman in Gold stelde programma is van 5 t/m 21 gedwongen wordt om met een der- Op 9 juni praten de aanwezige re- 4 Filmtheater De Fabriek juni in EYE te zien. Het moment is tigjarige man te trouwen, van de gisseuses en actrices in een panel- Jan Sijbrandsteeg 12 | 075‑631 1993 Zoetermeer goed gekozen, want in de Khadija Al-Salami. De regisseuse debat over de positie van vrouwen | Reserveren via belbios | de-fa­ Arabische wereld komen steeds is bij de vertoning van de op be- in de Arabische (film)wereld. briek.nl 4 Fth Cine Utopia/bioscoop meer vrouwen voor zichzelf op. staande praktijken gebaseerde film An Autumn Afternoon zo 21, ma 22 Utopolis en do 25 jun | Bloed, zweet en tra- Een moeizaam proces, zeker, maar aanwezig. Andere gasten die bij de EYEFILM.NL Oostwaarts 70 | 079-330 0366 | onomkeerbaar, want de ongelijk- nen vr 29 mei t/m zo 31 mei, di 2, do cine-utopiazoetermeer.nl | Aan­ heid tussen mannen en vrouwen 4 t/m zo 7, wo 10, do 11, za 13, zo 14, In net iets minder vang: 20.00 wordt door steeds minder mensen vr 19 t/m ma 22 en wo 24 jun | La fa- Birdman di 16 jun | Greencard War- geaccepteerd. Dat heeft ook effect mille Bélier do 25 t/m ma 29 jun en dan twee uur voelt riors di 23 jun | A Most Violent Year op de filmwereld, want er worden wo 1 jul | Hungry Hearts vr 26 t/m di 9 jun | Open Up to Me di 2 jun | Still steeds meer films door vrouwen zo 28 jun, di 30 jun en wo 1 jul | Loin Far from the Mad- Alice di 30 jun | Festival klassiek op gemaakt. Het programma mar- des hommes do 11 t/m ma 15, wo 17, ’t water Om de wereld in 50 concer- keert het beginpunt van deze ont- vr 19 t/m zo 21 en di 23 jun | The Look ding Crowd te ten ma 29 jun, 18.45 wikkeling bij Les silences du palais, of Silence vr 19 t/m zo 21 en wo 24 de film waarmee de Tunesische t/m ma 29 jun | La meraviglie vr 26 vaak als een rappe Zutphen Moufida Tlatli in 1994 internatio- t/m zo 28 jun en di 30 jun | Phoenix naal doorbrak. Van recenter datum vr 12 t/m ma 15, wo 17 t/m zo 21 en opeenvolging van 4 Filmtheater Luxor is Caramel (2007), een geestig por- di 23 jun | The Second Best Exotic Houtmarkt 64 | 0575‑513 750 | tret van vrouwen in een schoon- Marigold Hotel do 28 mei t/m zo 31 de belangrijkste luxorzutphen.nl heidssalon in Beiroet van de mei, di 2 jun, do 4 t/m ma 8 jun, wo 10.000 KM vr 26 jun, 17.30 | zo 28 Libanese Nadine Labaki. De mees- 10, vr 12 t/m zo 14 en di 16 jun | Sui- gebeurtenissen jun, 20.30 | Il capitale umano za 20 te van de bijna twintig speelfilms LES SILENCES DU PALAIS te Française do 28 mei t/m ma 1 jun, jun, 18.30 | zo 21 jun, 20.30 | Citizen- wo 3 t/m vr 5 en zo 7 jun | Timbuk- uit de roman. Een four vr 12, zo 14 en wo 17 jun, 20.30 tu do 28 mei t/m ma 1 jun, wo 3 jun, | Durak za 13 jun, 18.30 | zo 14 jun, Raadpleeg de wekelijkse filmladder vr 5 t/m zo 7 jun, di 9 jun en do 11 jun | van de thema’s 16.00 | ma 15 jun, 20.30 | La Famil- Uden en Uitloper Vlaardingen Tokyo Story za 6, ma 8, vr 12 en zo 14 le Bélier za 6 jun, 21.00 | zo 7 jun, 4 Filmhuis De Pul 4 Filmtheater Het Zeepaard jun | Specials Bloed, zweet en tranen van Hardy, name- 16.00 | ma 8 en wo 10 jun, 20.30 | Kapelstraat 13 | 0413-265 091 | Veendam Veerplein 134e (JT Bioscoop, kleine do 4 jun (met nagesprek) | JSF (Film Glück Auf do 4 en di 9 jun, 20.30 | za filmpul.com | Raadpleeg de website zaal) | [email protected] | het­ & Debat) do 18 jun | Nieuwe Helden lijk hoe de keuzes 6 jun, 18.30 | Guerilla Midwifes vr 19 voor het actuele programma 4 Filmhuis vanBeresteyn zeepaard.nl (info & reserveren) za 27 en zo 28 jun (za 27 jun met fiet- jun, 17.00 | Loin des hommes di 2 jun, Museumplein 5a | 0598-317 730 | The Dark Horse do 25 jun, 20.30 | stocht – Tour de Zaan) | Still Alice di die we maken ons 20.30 | Phoenix ma 1 en wo 3 jun, Utrecht vanberesteyn.nl zo 28 jun, 16.15 | Le dernier coup de 9 jun (met inleiding) | Yalom’s Cure 20.30 | A Pigeon Sat On A Branch Zomerstop marteau do 11 jun, 20.30 | zo 14 jun, di 16 jun (met nagesprek) lot beïnvloeden, Reflecting On Existence vr 19, ma 22 4 ’t Hoogt 16.15 | Lilting do 18 jun, 20.30 | zo 21 en wo 24 jun, 20.30 | Still Alice di 2 Hoogt 4 | 030‑232 8388 | hoogt.nl jun, 16.15 | Phoenix do 4 jun, 20.30 | komt hierdoor jun, 14.30 | Suite Française do 18 en Nieuwe films Between the Devil and Veenendaal zo 7 jun, 16.15 Zaltbommel di 23 jun, 20.30 | za 20 jun, 21.00 | the Deep vanaf do 18 jun | El desier- 4 Filmhuis Veenendaal 4 Filmtheater Cinemaarten duidelijk naar vo- The Theorie of Everything do 11 en di to vanaf do 4 jun | Eisenstein in Gu- Kees Stipplein 72 (Spectrum) | Vlissingen In Theater de Poorterij Nieuw­ 16 jun, 20.30 | vr 12 jun, 17.00 | za 13 anajuato vanaf do 18 jun | Ilo Ilo van- Alleen info 06-5388 3412 | film­ straat 2 | Reserveren via e-mail ren. Maar wat ver- jun, 21.00 | Timbuktu do 25 en ma af do 18 jun | La résistance de l’air huisveenendaal.nl | Aanvang: 4 Cine City [email protected] | Aanvang 29 jun, 20.30 | za 27 jun, 18.30 | zo vanaf do 11 jun | Taxi Teheran vanaf 20.00 Spuikomweg 1 | Zie de bioscooplad­ 20.15 loren gaat is een 28 jun, 16.00 | Walesa, Man of Hope do 11 jun | Films met Q&A Ik ben Ali- Bloed, zweet en tranen za 13 en wo der en de agenda in de dagbladen La famille Bélier di 30 jun | The Dark vr 5 en zo 7 jun, 20.30 | What Babies ce di 2 jun | Naziha’s lente zo 7 jun | 17 jun | Boychoir za 6 en wo 10 jun | Horse di 16 jun | A Pigeon Sat on a idee van de tijd die Want vr 5 jun, 17.00 | Zürich vr 26 en Over the Rainbow (Midzomergracht- La famille Bélier za 27 jun en wo 4 jul Wageningen Branch Reflecting on Existence di 23 di 30 jun, 20.30 | za 27 jun, 21.00 | festival) za 27 jun) | Roze Maandag | Still Alice wo 3 jun | Suite Française jun | Selma di 9 jun | Wild di 2 jun daarvoor nodig is. Benefiet Event Hasta la Vista zo 21 In the Grayscale ma 15 jun | Midzo- za 20 en wo 24 jun 4 Filmhuis Movie W jun, 14.00 mergrachtfestival L’art de fugue Generaal Foulkesweg 42a (‘t Ven­ 11111 (voorpremière) ma 22 jun | Over the ster) | moview.nl | Aanvang: 20.30 Zevenaar Rainbow (met Q&A) za 27 jun | Ove- Venlo Les combattants + If do 18, za 20 4 Filmhuis Zevenaar Boyd van Hoeij in de Zwolle rige specials AKT Filmfestival wo 3 4 Filmtheater De Nieuwe Scene (met Q&A), ma 22, wo 24 en vr 26 jun Wittenburgstr 14 | 0316-331 527 | Filmkrant 4 Filmtheater Fraterhuis jun | Project Wild Thing (première) Nieuwstraat 13 | 077‑351 8183 | | Equinox Flower di 2 jun | Frank do Reserveringen 0316-344 250 (na Blijmarkt 25 | Reserveren via web­ wo 10 jun | Cineville’s Hoogtepunten nieuwescene.nl 4, za 6, ma 8, wo 10 en vr 12 jun | Loin 19.15) | filmhuiszevenaar.nl site | filmtheaterfraterhuis.nl met Blue Velvet vr 12 jun | Culture- Birdman do 28 mei t/m wo 10 jun | des hommes za 13, ma 15, wo 17, vr Boychoir ma 1 t/m wo 3 jun, 14.30 Begraafplaats Bergklooster za 6 le Zondag met Filmquiz zo 21 jun | Ci- Elephant Song do 18 jun t/m wo 1 jul 19, zo 21 en di 23 jun | Le meraviglie | ma 1 jun, 20.15 | di 2 jun 10.30 | Le jun, 14.30 | Blade Runner (The Final neville Preview zo 28 jun | La Famille Bélier do 25 jun t/m wo ma 1 jun | O Apostolo do 25, za 27, zo dernier coup de marteau za 27, zo 28 Cut) vr 19, za 20 en vr 26 jun, 21.30 4 Louis Hartlooper Complex 1 jul | Ik ben Alice do 11 jun t/m wo 24 28 en di 30 jun | Timbuktu vr 5, zo 7, en di 30 jun, 20.15 | ma 29 jun, 14.30 | zo 21 jun en wo 1 jul, 20.30 | ma 22 Tolsteegbrug 1 | 030‑232 0452 | jun | Jeannes gang zo 7 jun (in aan- di 9, do 11, zo 14 en di 16 jun | di 30 jun, 10.30 | La famille Bélier en di 30 jun, 14.00 | wo 24 jun, 19.45 hartlooper.nl | Raadpleeg de web­ wezigheid van Tanja Nabben) | Jefta vr 5, zo 7, ma 8, wo 10, do 11, di 16, ma | zo 28 jun, 19.30 | Charlie’s Country site voor het complete, wekelijkse za 20 jun | La Meraviglie do 11 jun t/m 22 en wo 24 jun, 14.30 | vr 5 t/m zo do 4 en ma 8 jun, 14.00 | vr 5 en za 6 programma wo 24 jun | Phoenix do 4 jun t/m wo Weesp 7, di 9 en ma 15 jun, 20.15 | di 9 jun, jun, 19.15 | zo 7 jun, 19.30 | wo 10 jun, Amsterdam Spanish Film Festi- 17 jun | The Second Best Exotic Ma- 4 Theater City Of Wesopa 10.30 | Lilting do 25, vr 26 en ma 29 19.45 | Les combattants vr 26 jun, val on Tour vr 12 t/m zo 14 jun La isla rigold Hotel do 4 jun t/m wo 17 jun | Herengracht 23 | 0294-458 093 | jun, 20.15 | di 30 jun, 14.30 | Loin des 16.00 | za 27 jun, 20.30 | zo 28 jun, mínima - Marshland vr 12 jun, 21.00 Sergio Herman, Fucking Perfect do wesopa.nl | Aanvang: 20.30 hommes di 2 jun, 20.15 | La mera- 20.00 | La Famille Bélier vr 5 en vr 12 | Magical Girl zo 14 jun, 20.00 | Paco 28 mei t/m wo 3 jun | Still Alice do 28 Zomerstop viglie vr 19, zo 21 en di 23 jun, 20.15 | jun, 14.00 | vr 5 en za 6 jun, 21.15 | zo de Lucia la búsqueda za 13 jun, 21.00 mei t/m wo 3 jun | Timbuktu do 28 di 23 jun, 10.30 | Phoenix do 4, ma 8 7 jun, 11.15 | di 9 en do 11 jun, 20.30 | | International Tour Film Festival mei t/m wo 10 jun | Ventoux do 18 jun en wo 10 jun, 20.15 | do 4 en di 9 jun, wo 10 en ma 15 jun, 14.30 | zo 14 jun, Utrecht Films over fietsen en de Tour t/m wo 1 jul | Walesa, Man of Hope Winterswijk 14.30 | The Salt of the Earth zo 28 12.00 | vr 19 jun, 13.30 | Frank vr 12 de France do 25 jun t/m wo 1 jul do 28 mei t/m wo 3 jun 4 Filmhuis/Servicetheater jun, 14.30 | Second Best Exotic Ma- en za 13 jun, 21.30 | zo 14 jun, 20.30 | 4 Springhaver 1 en 2 Skopein rigold Hotel vr 12, zo 14, do 18, za 20, Hungry Hearts vr 19 jun, 16.30 | zo 21 Springweg 50 | 030‑231 3789 | Meddosestr 4-8 | 054-352 1515 | ma 22 en wo 24 jun, 20.15 | ma 15, do en di 23 jun, 14.30 | ma 22 jun, 20.30 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 38

rennen ruim opvat. | The King’s Gardens do 18, di 23 en do 11, zo 14 en wo 17 jun, 14.30 | vr 12 Bergen Vrouwenwielrennen komt aan bod do 25 jun, 20.30 | vr 19 en za 20 jun, en za 13 jun, 16.30 | vr 19, do 25 en vr De fiets regeert in Half the Road: The Passion, 19.00 | zo 21 en zo 28 jun, 17.00 | ma 26 jun, 14.00 | zo 21 jun, 11.15 | Klas- 4 Fth CineBergen/Zwarte Schuur Pitfalls & Power of Women’s 22 jun, ma 29 jun en wo 1 jul, 19.45 sieker An Autumn Afternoon (San- Bears 6+ zo 28 jun, 11.00 | De Bos- Het gebeurt niet ieder jaar, sterker, (Jørgen Leth, 1977), dat in cinéma Professional Cycling (VS, 2014). De | wo 24 jun, 14.00 | vr 26 jun en za ma No Aji) do 18 jun, 14.00 | zo 21 jun, kampi’s 8+ zo 14 jun, 15.30 het is voor het eerst dat de Tour de vérité-stijl verslag doet van de documentaire gaat over de toewij- 27 jun, 21.00 | di 30 jun, 14.30 | Na- 16.15 | vr 26 jun, 13.30 | Verwacht France in Utrecht start. Het Louis klassieker Parijs-Roubaix, de Hel ding van de wielrensters, maar ook ture 3D do 25 jun, 19.15 | vr 26 en za Belle | The Farewell Party | The Last Breda Hartlooper Complex grijpt de van het Noorden. Dat wielrennen over het seksisme in de door man- 27 jun, 16.30 | za 28 jun, 14,30 | di Wolf | Mr. Holmes | Ruth & Alex | Ci- unieke gebeurtenis aan voor het bij onze zuiderburen veel popu- nen gedomineerde wielersport. 30 jun, 18.45 | wo 1 jul, 14.00 | Next neville Preview do 25 jun, 21.15 | 4 Chassé Cinema International Tour Film Festival lairder is dan bij ons, bewijst het Het programma telt teveel fraaie Goal Wins vr 19 jun, 16.00 | zo 21 jun, Café Zinnema Blade Runner (The Fi- Dancing in Jaffa 9+ zo 7, wo 10, zo 14 Utrecht. In samenwerking met bestaan van een dramaserie over films om op te noemen. Vooruit, 18.30 | di 23 jun, 21.00 | Papa ou Ma- nal Cut) za 27 jun, 22.30 & wo 17 jun, 14.30 | Molletje en zijn Utrecht2015 vertoont het een di- de Ronde van Vlaanderen. Elk van nog twee. Komisch acteur Benoît man do 25 jun, 14.30 | vr 26 jun, vriendjes 3+ wo 3, zo 7 & wo 10 jun, vers filmprogramma. Van 25 juni de negen afleveringen van de Poelvoorde staat tegenwoordig al- 19.30 | za 27 jun en wo 1 jul, 18.45 | Jeugdfilm 14.15 | Molletje op vakantie (voor- t/m 1 juli zijn ruim dertig speel- tv-serie De Ronde werd vier jaar tijd in de overdrive, maar in de tra- zo 28 jun, 16.30 | ma 29 jun, 14.00 | première) 3+ zo 14 & wo 17 jun, 14.15 films, documentaires, animatie- geleden door zo’n anderhalf mil- gikomedie Le vélo de Ghislain di 30 jun, 19.45 | Schneider vs. Bax Overzicht van vertoningen films en korte films over wielren- joen Vlamingen bekeken! Over Lambert (Philippe Harel, 2001) do 4 en di 9 jun, 19.45 | vr 5 en za 6 van kinder‑ en jeugdfilms in Bussum nen te zien. Natuurlijk Nicole van Jour de fête (1949) van Jacques Tati ontroert hij als talentloze wielren- jun, 21.30 | zo 7 jun, 20.00 | ma 8 de Nederlandse filmtheaters Kilsdonks Ventoux, maar er staan hoeven we niets te zeggen: de ko- ner. Een must is ook de animatie- jun, 14.30 | wo 10 en zo 14 jun, 18.30 en filmhuizen. Adressen van 4 Filmhuis Bussum ook onbekende films op het pro- medie over de fietsende postbode filmLes triplettes de Belleville | vr 12 en za 13 jun, 19.00 | di 16 jun, de betreffende theaters zijn Bears 6+ vr 19 jun, 19.00 | za 20 en gramma, waarvan vele niet eerder is nog steeds onverwoestbaar leuk. (Sylvain Chomet, 2003), over een 20.30 | wo 17 jun, 14.00 | Taxi Tehe- te vinden in het eerste deel zo 28 jun, 13.00 | zo 21, vr 26 en za 27 in Nederland te zien zijn geweest. Ontroerend en optimistisch is Le oma die op zoek gaat naar haar ge- ran vr 12, za 13, vr 19 en za 20 jun, van deze agendarubriek. jun, 16.00 | wo 24 jun, 14.45 | Molle- Zoals de in 1975 spelende Belgische gamin au vélo (Jean-Pierre kidnapte kleinzoon. Wat fietsen 19.30 | zo 14 jun, 16.30 | ma 15 jun, tje en zijn vriendjes 3+ za 13, zo 14, komedie Allez, Eddy! (Gert Dardenne, Luc Dardenne, 2011), ermee te maken heeft? Stap op de 14.00 | wo 17 jun, 20.30 | zo 21 jun, Alkmaar za 20, zo 21, za 27 en zo 28 jun, 13.30 Embrechts, 2012, waarin een jon- over een jochie over wie een kap- fiets en ga de film zien! 12.00 | di 23 jun, 19.15 | wo 24 jun, | wo 17 jun, 14.45 | Piepkuikens 6+ za 14.30 | Testament of Youth do 11, ma 4 Filmhuis Alkmaar 6 jun, 13.30 | zo 7 jun, 13.00 | Shaun getje wielergod Eddy Merckx ont- ster zich ontfermt. De film, waarin HARTLOOPER.NL 15, wo 17 en do 18 jun, 19.45 | vr 12 en Bears 6+ wo 3 en wo 10 jun, 14.30 | het schaap: De film 4+ wo 3 en wo moet. Imponerend is de Deense het jochie verknocht is aan zijn UTRECHT2015.COM documentaire A Sunday in Hell fiets, laat zien dat het festival wiel- za 13 jun, 21.00 | zo 14 jun, 17.00 | di za 6 jun en zo 7 jun, 13.30 | Kidnep 6+ 10 jun, 14.45 | za 6, za 13 en zo 14 jun, 16 en ma 22 jun, 14.30 | vr 19 en za wo 3 en wo 10 jun, 15.00 | za 6 jun, 13.00 | zo 7 jun, 13.30 20 jun, 21.15 | zo 21 jun, 20.00 | di 23 14.30 | zo 7 jun, 15.30 | jun, 14.00 | wo 24 jun, 20.30 | Tim- buktu vr 26 en za 27 jun, 19.00 | zo Delft 28 jun, 11.15 | ma 29 jun, 14.30 | di 30 Amersfoort 4 Filmhuis Lumen jun, 20.30 | Torn vr 5 jun, 13.30 | zo 4 Filmtheater De Lieve Vrouw Nog te zien Johan en de verenko- 7 jun, 12.00 | ma 8 jun, 20.30 | Ven- Molletje en zijn vriendjes 3+ vanaf ning 6+ | Mijn mama is in Amerika en toux do 4 jun, zo 7 jun, do 18 jun en do 4 jun | Nog te zien Piepkuikens 6+ heeft Buffalo Bill ontmoet 5+ wo 1 jul, 14.30 | vr 5, za 6 en za 20 jun, 16.30 | wo 10 en do 11 jun, 14.00 | vr 12 jun, 13.30 | zo 14 jun, 11.15 | ma 15 Arnhem Den Bosch jun, 20.30 | zo 28 jun, 12.00 | La vie 4 Focus Filmtheater 4 Verkadefabriek de Jean-Marie vr 12 jun, 16.00 | zo De drie musketiers 6+ za 6, zo 7, za Apenstreken 6+ vanaf wo 10 jun 14 jun, 19.30 | di 16 jun, 14.00 | Whi- 13, zo 14, za 20, zo 21, za 27 en zo 28 te Shadow vr 5 jun, 16.00 | zo 7 jun, jun | Lotte van Uitvindersdorp 4+ za 16.30 | di 9 jun, 14.00 | Woman in 20, zo 21, za 27 en zo 28 jun | Molle- Den Haag Gold do 4, wo 10 en ma 29 jun, 20.30 tje en zijn vriendjes 3+ za 6, zo 7, za 4 Filmhuis Den Haag HALF THE ROAD | vr 5 en za 6 jun, 19.00 | zo 7 jun, 13 en zo 14 jun Holly en de zwaan 8+ vanaf do 18 jun 17.00 | ma 8 en di 16 jun, 19.45 | di 9,

André Waardenburg André Bor Beekman de Volkskrant der Burg van Jos Het Parool Busch Gerhard Cinema.nl/VPRO de Graaf Belinda van Trouw Gawie Keyser Amsterdammer De Groene Dana Linssen Handelsblad NRC Nientied André nu.nl Rovers Ronald De Filmkrant Floortje Smit de Volkskrant Handelsblad NRC Weijers Marco De Telegraaf Ab Zagt Dagblad Algemeen Zwol Coen van Handelsblad NRC

52 Tuesdays 11111 11111 11111 112311 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Between the Devil and the Deep 11111 11111 11111 112311 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Charlie’s Country 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Citizenfour 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Difret 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Far From the Madding Crowd 11111 11111 11111 112311 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Geronimo 11111 11111 11111 11111 11111 111123 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Good Kill 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 A Girl Walks Home Alone at Night 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 I’m the Same, I’m An Other 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 11111 Mad Max: Fury Road 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Man Up 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 Melody 11111 11111 112311 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 De Masters 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Project T 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Rendez-vous 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 De surprise 11111 111231 11111 111231 11111 111231 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Schneider vs. Bax 11111 11111 111231 111231 111231 11111 11111 11111 111123 111231 11111 11111 11111 Those Who Feel the Fire Burning 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Ventoux 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 111231 11111 11111 11111 White Shadow 11111 11111 11111 11111 11111 112311 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 Woman in Gold 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111 11111

is zeer goed | is goed | is redelijk | is matig | is slecht | is zeer slecht | is niet gezien DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 39

Deventer Soest 4 Filmhuis De Keizer 4 Filmhuis Artishock Lezersacties in juni Kidnep 6+ zo 31 mei, wo 3 jun, wo 10 Antboy 7+ vr 5 jun, 16.00 jun, zo 14 jun, wo 17 jun, wo 24 jun, Zurich Goodnight Mommy zo 28 jun en wo 1 jul, 14.00 | Molletje Utrecht In een wanho- In een afgele- en zijn vriendjes 3+ wo 24 jun, zo 28 pige poging om gen huis aan de jun en wo 1 jul, 14.30 | Piepkuikens 4 ’t Hoogt het verleden te bosrand wacht 6+ zo 31 mei, wo 3, wo 10, zo 14 en wo Nog te zien Molletje en zijn vriend- vergeten, een tienjarige 17 jun, 14.30 jes 3+ zwerft Nina tweeling op de langs de snel- terugkeer van Diemen Zaandam wegen van moeder na haar Europa. behandeling bij 4 Filmtheater De Omval 4 Filmtheater De Fabriek Langzaamaan een plastisch Shaun het schaap 4+ wo 24 jun, Molletje en zijn vriendjes 3+ zo 31 wordt duidelijk chirurg. 14.00 mei en elke zo in jun (zo 14 met kin- dat Nina gedre- Eenmaal thuis derknutselactiviteit) ven wordt door de pijn van het ul- en met haar hoofd nog in het ver- Doesburg tieme verraad dat haar is overko- band herkennen de jongens haar Zevenaar men. “Zangeres Wende Snijders niet meer terug. Goodnight 4 Filmhuis | Het Meulenhuus maakt haar acteerdebuut in de Mommy draaide onder de titel Ich Het levende bos 6+ za 20 jun, 14.00 4 Filmhuis Zevenaar nieuwe film van Sacha Polak. Ze is Seh, Ich Seh in de filmtheaters. Shaun het schaap 4+ zo 14 en wo 17 een natuurwonder als de op drift “Het gestileerde, door Ulrich Seidl Nijmegen jun, 14.30 geraakte Nina.”, schreef de geproduceerde Goodnight Mommy Filmkrant. “Net als Polaks de- speelt in op een oerangst van elk 4 Lux Zwolle buutfilmHemel is Zurich een am- kind: de plotselinge ontdekking Apenstreken 6+ vanaf wo 10 jun bitieuze film die beelden, scènes dat een ouder twee gezichten Dat is precies wat 4 Filmtheater Fraterhuis Strubbe neemt en transgressieve momenten bevat heeft”, schreef de Filmkrant. Rotterdam Piepkuikens 5+ za 20 en za 27 jun, die zich voor altijd in de hersenpan “Doodeng allemaal, net als het Those Who Feel 15.45 | zo 21 jun en zo 28 jun, 14.00 ook de tijd voor nestelen. En opnieuw een film over slaapliedje dat zo zoet aan het be- 4 Lantaren Venster | When Marnie was There 6+ za 6 een vrouwelijk hoofdpersonage gin klinkt. Een cliché in het genre The Fire Burning Nog te zien Kidnep 6+ | Shaun het en za 13 jun, 15.45 | zo 7 en zo 14 jun, een kalm beeld dat pijnlijk eenzaam en verlaten is. van de gezinshorror, maar toch ef- schaap 4+ 14.00 Geen lichte kost dus, maar wat een fectief dankzij de beheerste regie zo bijzonder van door zon be- gewaagde, eigen film wederom.” van de beladen scènes, die als een Ter gelegenheid van de home en- vergrootglas op de huid branden.” maakt: het tornt schenen haren, of tertainmentrelease stelt Twin Pics Ter gelegenheid van de home en- vijf DVD’s van Zurich beschikbaar tertainment release stelt Septem­ aan de grenzen wapperende vi- voor lezers van de Filmkrant. ber Film vijf dvd’s van Goodnight Mommy beschikbaar voor lezers van documentaire Nieuwe architectuur: trages met een van de Filmkrant. Free Range en fictie niet om- bierblikjes en autobanden glimp van de zee. “Een jonge filmcriticus wordt ont- slagen en gaat totaal door het lint, National Gallery wille van het ex- Wie twijfelt aan de enorme invloed Competition zien hoe het er in ar- Ze doen denken voortgedreven door alcohol en de National van architectuur op de perceptie chitectuurcompetities aan toe- arrogantie van de angry young Gallery van de periment, maar van mensen moet naar Rotterdam gaat, met als voorbeeld wie het aan de melancho- man. Welkom in het oeuvre van de Amerikaanse­ kijken. Door drie imposante bouw- Nationaal Museum in Andorra te Estse regisseur Veiko Õunpuu documentaire- om het verhaal zo werken (het Centraal Station, de mag ontwerpen. Aan het woord lieke stripteke- (1972) die Alex van Warmerdam veteraan Markthal en het kolossale flatge- komen de opdrachtgevers, maar een van zijn grote voorbeelden Frederick goed mogelijk te bouw De Rotterdam) is deze stad ook sterarchitecten als Frank ningen van Lous- noemt”, schreef de Filmkrant eer- Wiseman is een plotseling hip geworden. Niet al- Gehry en Norman Foster. Arro­ der dit jaar naar aanleiding van de portret van een kunnen vertellen. leen komen er toeristen, maar uit gantie en ijdelheid zijn nooit ver tal (Chambre avec vertoning van Free Range tijdens wereldberoemd onderzoek blijkt ook dat Rotter­ weg. Een week later is in de docu- een aan Õunpuu gewijd retrospec- Londens muse- En daardoor het dammers ineens veel positiever mentaire Waste Land (Lucy vue) maar dan in tief bij EYE. “(Het) verhaal over um, van zijn over hun stad denken. Interessant Walker, 2010) te zien hoe kunstfo- een ontspoorde filmcriticus lijkt werking, zijn relatie met de wereld, publiek oprecht te onderwerp voor het volgende tograaf Vik Muniz, die een ‘vuil- het grijze Engelse (...) aanvankelijk op een gewoon zijn medewerkers, zijn publiek en Architectuur Film Festival Rotter­ nisfotografieproject’ doet, betrok- relatiedrama. Na zijn ontslag ziet zijn schilderwerken. “Kijken naar kunnen raken. dam? In Focus Filmtheater gaat het ken raakt bij het lot van de armen, decor vol aftandse deze Fred zijn verworven vrijheid mensen die naar kunst kijken ver- op vijf woensdagen over iets an- die op de vuilnisbelt naar recycle- met enthousiasme tegemoet. Maar telt ons niet alleen iets over kunst 11111 ders: het upgraden van afval en bare materialen zoeken. Garbage cafés en noodlij- de zaken raken gecompliceerd als maar ook over kijken”, schreef de Sacha Gertsik in de Filmkrant restmateriaal tot nieuwe produc- Warrior (Oliver Hodge, 2007) ten- zijn vriendin zwanger blijkt en hij Filmkrant. “Ook National Gallery ten en architectuur. Op 3 juni zijn slotte portretteert de architect dende attracties. op de vlucht slaat voor het aan- is weer een typische Wiseman. Hij er onder de titel Rethink, recycle, Michael Reynolds, die zich al der- staande vaderschap. Waar vindt is in al zijn films geïnteresseerd in rebuild vier korte films over te zien. tig jaar bezighoudt met het creëren 11111 een mens dan geluk? In alcohol en structuren, of ze nu organisato- Een week later schetst de docu- van zelfvoorzienende gemeen- Mariska Graveland over I’m overspel.” risch, sociologisch of anderszins mentaire Maker (Tsai Mu-ming, schappen. Lege bierblikjes en au- Ter gelegenheid van de home en- hiërarchisch zijn. Zijn observeren- 2014) een portret van de Ameri­ tobanden komen goed van pas bij the Same, I’m An Other in de tertainmentrelease stelt Filmfreak de stijl deconstrueert die mense- kaanse Maker Movement, de ‘doe- de bouw van energieloze huisves- Filmkrant vijf dvd’s van Free Range beschik- lijke bouwwerken van wetten, re- het-zelf en doe-het-samen-be- ting. baar voor lezers van de Filmkrant. gels en conventies. Maar het is aan weging’. Op 16 juni laat The FOCUSARNHEM.NL ons om daar doorheen te kijken. En zelf te zien waar zijn film over gaat.” Ter gelegenheid van de home en- tertainmentrelease stelt Twin Pics vijf dvd’s van National Gallery be- schikbaar voor lezers van de Filmkrant.

Interesse? Stuur een email met naam en adres naar [email protected] en geef daarin aan voor welke actie u be- langstelling hebt. N.B. Slechts één actie per inzender en wie het eerst komt, die het eerst maalt. Deze actie loopt tot 2 juli. Winnaars ontvangen bericht en over de uit- slag kan niet gecorrespondeerd GARBAGE WARRIOR worden. Nieuwe editie De Filmkrant steunt het

Alle bioscoop2014>lms/2015 van 2014

vakantiepark

l De auteur van het jaar: Xavier Dolan met mommy l The Second Golden Age of Television Bio Vakantieoord l boyhood en brozer: >ctie geboetseerd uit de realiteit l Jaaroverzicht met de belangrijkste >lms en trends jij toch ook? Nu verkrijgbaar bij de betere boekhandel en via aup.nl

sms BIO naar 4333 en doneer 2 euro In het Bio Vakantieoord kunnen gezinnen met kinderen met een complexe handicap onbeperkt genieten. Amsterdam University Jouw hulp is onmisbaar! Press www.stichtingbio.nl

IEDEREEN KAN HE I FILM het gouden Paul Ruven & Marian Batavier

T! DEE 3 — 7 juni ZIN hoe verkoop hoe verzin je het? FilmHallen je het? Amsterdam en speciale adressen. Als extra een hoofdstuk over Nederlandse gouden film-ide ë testen en omwerken tot een gouden film-idee. GEHEIM VANboek HET HOLLYWOOD deze unieke handleiding over hoe je idee kunt baar maken. Danfilm-idee bestaat. kun je het ook zelf verzinnen, heel eenvoudig en daarna verkoop - THE FLOWER GUY en verkocht het voor 2,5 miljoen dollar. discreet aan maitresses bloemen aflevert van overspelige filmsterren. Hij noemde het 1985 per ongeluk is ingevroren in ijs, ontdooit nu en denkt dat alles nog als in 1985 is zinnetje maar goud is. doen. En het maakt ook niets uit of je nog nooit iets in de film gedaan hebt. Als dat te kopen, vaak voor miljoenen dollars. hebt is een gouden film-idee.Dan staat Hollywoodom dat ene zinnetje in de rij van je RIJK DOOR 1 ZIN: HET GOUDEN FILMIDEE staat volRIJK DOOR 1 ZIN: HET metsucces-voorbeelden, tips, trucs, Hollywood-kenners Paul Ruven en Marian Batavier schreven na hun succesvolle als je weetHet uit welke lijkt simpel, en dat is het ook, elementen een gouden Dezelfde man las in de krant een artikel over een bloemen-man, die in het geheim Een man verkocht het volgende zinnetje voor 600.000 dollar: “Een die politieagent, er niets Je eens voor hoeft naar Hollywood, je kunt het gewoon vanuit je luie stoel Iedereen kan door 1 zinnetjeworden. schatrijk Vandaag nog. Het enige dat je nodig Nederlands Fonds de Film. voor werd mogelijk gemaakthet van door een bijdrage uitgave Deze €19,95. baar voor september daar verkrijg - half vanaf de Theatrebookshop; van Een uitgave Het gouden filmidee”. “Rijk door 1 zin. en Marian Batavier: Paul boek van Ruven Het nieuwe Plein les Yeux is also made possible thanks to Amsterdams Fonds for de Kunst, Prins Bernhard Cultuurfonds, KissKissBankBank, Abbema Wijn, Kronenbourg 1664, délices de France, La Vallade, Institut Français, Franszelfsprekend, Centre Pompidou. STUDENTENFILM WON. OSCAR VOOR BESTE BUITENLANDSE O.A. MEE AAN ‘ALASKA’, DAT EEN EN MARIAN BATAVIER WERKTEN BEKENDE FILMMAKERS PAUL RUVEN

LEES HET VANDAAG! en.

in .”

FILMIDEE

Paul Ruven & Marian Batavier Marian & Ruven Paul het gouden het DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 41 Boeken EISENSTEIN-LEESGIDS Voor iedereen die na het zien van Peter Green­ in het Duits of Engels – dan het in 1986 gepubliceerde aways Eisenstein in Guanajuato (zie pagina 10) Eisenstein on Disney. meer wil weten over deze originele denker, deze maand een Eisenstein-leesgids. In de jaren tachtig en negentig gaf het British Film DOOR ANDRÉ WAARDENBURG Institute in vier delen (drie delen ‘Selected Works: Writings’ en de memoires Beyond the Stars) het complete werk van Eisenstein uit, kundig vertaald en geannoteerd door Eisensteinkenner Richard Taylor. Deze fraai inge- bonden boeken waren al snel alleen nog antiquarisch Boeken kort leverbaar maar werden – gelukkig! – in 2010 opnieuw uitgegeven door uitgeverij I.B. Taurus (minus de me- Poetry and Film ARTISTIC KINSHIP BETWEEN moires). Het betreft: Writings, 1922-1934 (Volume 1), ARSENII AND ANDREI TARKOVSKY | KITTY HUNTER Towards a Theory of Montage (Volume 2) en Writings, BLAIR | 2014, TATE PUBLISHING | € 22,95 Dat inspiratie overal vandaan 1934-1947 (Volume 3). De memoires zijn ook verkrijgbaar kan komen is duidelijk, maar de onder een andere titel/vertaling: Immoral Memories. gedichten van je vader; dat is wel een hele unieke inspiratie- In Nederland heeft de socialistische uitgeverij SUN bron. In dit boek worden 150 twee Eisenstein-boeken uitgegeven, vertaald door gedichten van Arsenii Tarkovsky in vertaling gebundeld. Daarom- filmhistoricus Bert Hogenkamp en Wilfred Oranje. heen wordt gereflecteerd op de rol die de poëzie Zowel Lessen in regie (1979) als Montage: Het kon­ speelt in de films van Andrei Tarkovsky. Kitty struktie-principe in de kunst (1982) zijn alleen nog Hunter Blair is een expert in Tarkovsky, zij ver- tweedehands leverbaar. Ze lijden aan de alternatieve taalde ook Tarkovsky’s standaardwerk Sculp- spelling die indertijd bon ton was: russies, marxisties, ting in Time. Het werk van Tarkovsky senior is lang onderbelicht gebleven doordat hij in Rus- dialekties, dramaties etc. Een nieuw hertaalde uitgave land werd gecensureerd. Het boek is dan ook zou zeer welkom zijn, zeker voor al die Nederlandse een unieke kans om meer te ontdekken over de studenten Mediastudies – een grote afzetmarkt zou je cineast en zijn achtergrond. Tijdens zijn studententijd aan het Walthamstow College denken. Of lezen zij geen Eisenstein meer? of Art verdiepte de Engelse filmmaker Peter Greenaway Writing for the Green Light HOW TO MAKE YOUR SCRIPTS THE ONE HOLLYWOOD NOTICES | SCOTT zich al in de films en geschriften van Sergej Eisenstein, David Bordwells The Cinema of Eisenstein (1993/2005) KIRKPATRICK | 2015, FOCAL PRESS | € 26,99 die hij beschouwt als de grootste cineast aller tijden en is nog wel leverbaar, in een tweede druk met nieuw Een boek vol tips voor het schrij- over wie hij nu Eisenstein in Guanajuato heeft gemaakt. voorwoord. Bordwells doorwrochte studie analyseert ven van een filmscript, maar Dat komt natuurlijk vooral door de montage(theorieën) zowel de films als Eisensteins theorieën. vooral ook tips voor het onder de van de Russische filmmaker, opvattingen die Eisenstein aandacht brengen van dat script als het eenmaal klaar is. Bij in menig essay formuleerde en ook steeds verdiepte en Voor een goede samenvatting van Eisensteins (ver- welke sleutelfiguren in de film- herzag. De hoeveelheid essays die Eisenstein produ- anderende) opvattingen over montage, zie Jacques wereld moet je aankloppen? ceerde is immens, net als de boeken en artikelen over Aumonts klassiek geworden studie Montage Eisenstein Welke strategieën zijn er bij ver- hem. Wat als eerste opvalt aan al die geschriften is de (1987). Als die lastig te krijgen is, wat zeer waar- schillende genres te bewandelen? Hoe pitch je brede interesse die Eisenstein tentoonspreidt, voor schijnlijk is, biedt Robert Robertsons Eisenstein on the niet zozeer je script maar de film? Het boek staat vol bondige adviezen en oneliners. Een onderwerpen uiteenlopend van animisme en behavio- Audiovisual (2011) een prima alternatief. beetje als Hollywood zelf. risme tot de ideeën van Freud, Jung en Otto Rank. Van grotschilderingen tot Disney, van concreet tot abstract Oksana Bulgakowa (samensteller van bovengenoemde The Films of Claire Denis INTIMACY ON THE en esoterisch. Soms is Eisenstein puntig maar meestal De methode en Eisenstein on Disney) schreef de meest BORDER | MARJORIE VECCHIO (ED.) | 2014, I.B. TAURIS | is hij wijdlopig, alsof zijn gedachten met hem aan de recente, uitvoerig gedocumenteerde biografie van € 26,99 Claire Denis maakt al meer dan haal gaan. Gelukkig zijn de zijpaden die hij inslaat vrij- Eisenstein (Sergei Eisenstein: A Biography, 2002). Zij 25 jaar films die het politieke wel altijd interessant en stellen ze de lezer in staat zijn werd onder meer voorafgegaan door Ronald Bergan, niet schuwen. De films hebben gedachtevorming zo goed en zo kwaad als het gaat te wiens Sergei Eisenstein: A Life in Conflict al meerdere onderwerpen als wereldburger- volgen. Een groot deel van zijn stukken is polemisch van drukken haalde. schap, migratie en (post-)kolo- aard en gericht tegen bij name genoemde tegenstanders nialisme. Niet gek misschien, als je tot je veertiende in Afrika die er andere (lees: de verkeerde) opvattingen op na- Wie er dan nog geen genoeg van heeft, kan terecht bij bent opgegroeid. Dit boek verza- houden. Eisenstein vocht met open vizier. enkele diepgravende academische studies over deel- melt essays over Denis werk, geanalyseerd Naast deze korte polemieken schreef Eisenstein lan- aspecten van Eisensteins leven, films en geschriften. rondom de thema’s van haar werk, zoals fami- ge artikelen met de bedoeling ze te publiceren in boek- Deze studies maken veelal gebruik van nieuw on- lie, verlangen, nationaliteit, macht en de ander. vorm. Dat gebeurde pas na zijn dood, maar dan meestal derzoek dat mogelijk werd door het openstellen van Met een voorwoord van Wim Wenders, van wie Denis assistent was voordat zij haar carrière als in niet-complete vorm. Pas vrij recentelijk zijn bijvoor- de Russische archieven na 1989. Zoals de volgende: regisseur startte. Hij zegt over haar: “Her beeld De niet onverschillige natuur en De methode in Eisenstein Rediscovered (1993), Eisenstein at Ninety strength and persevereance were in reverse hun oorspronkelijk bedoelde vorm uitgegeven, de laat- (1988) en Eisenstein at 100: A Reconsideration (2001). proportion to her physical size. Little had I ste in een helaas vrijwel onbetaalbare, viertalige uit- known on that first encounter…” gave (PotemkinPress). Dat is deels goedgemaakt door N.B. DE OUDE AMERIKAANSE EISENSTEIN-UITGAVES, MEESTAL VERZORGD EN VERTAALD DOOR JAY LEYDA, SAMENSTELLING ANNE DE LOOS, INTERNATIONAL Eisensteins gedachten naar aanleiding van het werk ZIJN BUITEN BESCHOUWING GELATEN, VOORAL OMDAT THEATRE & FILM BOOKS, LEIDSEPLEIN 26, 1017 PT van zijn held Walt Disney weer apart (en betaalbaar) uit ZE INMIDDELS FLINK VEROUDERD EN/OF NIET AMSTERDAM, T 020-622 6489, WWW.THEATREAND­ te geven. Het is een completere uitgave – verkrijgbaar COMPLEET ZIJN FILMBOOKS.COM DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 42 Thuiskijken Colette Bothof over Zomer ‘VAN INSIDER EEN OUTSIDER WORDEN’ derhuidse spanning over te brengen. Het heeft ook te maken met grenzen opzoeken, en overgaan. In Zomer gaat het er eigenlijk over hoe je van een insider een out- sider wordt. Als je in zo’n kleine gemeenschap bent op- gegroeid, dan zijn de dingen gewoon zoals ze zijn. Maar op een gegeven moment ga je denken: is dit wel nor- SPELLBOUND maal? Of misschien ben ik niet normaal? Op dat mo- ment begin je met de blik van een buitenstaander te kij- ken en dan zie je heel andere dingen. Anne groeit echt op in de film, er is een groot verschil tussen wie ze in het begin is en wie ze aan het einde is geworden.”

Zomer NEDERLAND, 2014 | REGIE COLETTE BOTHOF | 86 MINUTEN | MET SIGRID TEN NAPEL, JADE OLIEBERG, LISA SMIT, MARTIJN LAKEMEIER | DISTRIBUTIE HERRIE FILM & TV I.S.M. DE PRODUCTIE | TE ZIEN VANAF 4 JUNI | LEES OOK DE RECENSIE OP filmkrant.nl Zomer is de eerste film die uitkomt in het Het scenario van Marjolein Bierens, lag dat er al? nieuwe Film(t)huis-project van de film­ “Het was een tekst geschreven voor jongerentheater: theaters: simultaan in de bioscoop bij u in de een caleidoscopisch portret van een dorpsgemeenschap buurt en online bij u thuis. Regisseur Colette rond een elektriciteitscentrale. Die setting vond ik Bothof (Zwarte Zwanen, animatieserie Kika en meteen spannend – in visueel opzicht, want die masten Filmtheaters Bob), werkte voor deze film een zomervakantie zijn eigenlijk heel esthetisch, maar ook omdat ze letter­ lang met een cast van jonge adolescenten aan lijk spanning uitstralen. Samen zijn we met die theater- gaan online haar coming-of-age-verhaal. DOOR SASJA KOETSIER tekst aan de slag gegaan: we hebben er een hoofdperso- nage uitgelicht en heel veel monologen omgezet in Zomer is vanaf 4 juni de eerste film waarbij arthouseliefhebbers kunnen kiezen of ze Zomer is het relaas van een lange, warme zomer in een drama. In het begin zat nog veel van de oorspronkelijke hem in het theater of thuis op de bank willen dorpje in de Biesbosch, waarin de verschillende leden tekst in de voice-over, maar naarmate de film vorderde bekijken. Film(t)huis is de werktitel van een van een los-vast groepje scholieren hun eigen pad vin- is daar steeds meer van gesneuveld.” ‘day and date’-experiment waarbij filmthe- den. Spil van de vertelling is de zwijgzame zestienjarige aters een film tegelijkertijd op het grote doek Anne, gespeeld door Sigrid ten Napel, die uit haar pre- Toch leunt de film nog steeds behoorlijk op de voice-­ laten zien én on demand via hun website beschikbaar maken. Voor dat laatste moeten puberale sluimer ontwaakt wanneer de stadse Lena op over – niet bij uitstek een filmisch middel. “Met deze bezoekers inloggen met hun emailadres en haar motor het dorp komt binnenrijden. film wilden we onderzoeken hoe je die twee lagen elkaar de prijs van een bioscoopkaartje betalen kan laten beïnvloeden en versterken: het drama dat je (gemiddeld 8 euro), waarna ze de film kun- Jonge mensen die losbreken uit een verstikkend platte- ziet en de tekst die je in de voice-over hoort. Wat ik heel nen streamen. Wie zich voor de testgroep landsmilieu: de vaderlandse film en literatuur lopen er- mooi vind aan de teksten van Marjolein is de combina- meldt krijgt eenmalig 50% korting. De film is vier weken online beschikbaar. van over. Hoe komt het dat die thematiek in Nederland tie van rauwheid en poëzie, en daar zijn we zowel in Bedenkers van de proefopstelling zijn zo populair is? “Ik heb helemaal niet het idee dat het zo beeld als in de voice-over naar op zoek gegaan. In de Anke van Diejen en Noortje van de Sande van typisch Nederlands is. Zomer is sinds de première op het voice-over spreekt Anne haar gedachten uit, maar op Herrie Film & TV, een communicatiebureau NFF op festivals over de hele wereld vertoond, en uit de zo’n toon dat het ook net een beetje schuurt. Haar blik dat zich specialiseert in strategische uit- reacties van het publiek merk ik juist hoe universeel het op de gebeurtenissen is vaak relativerend, waardoor ze breng van films. Van Diejen: “Door het grote aanbod wordt het steeds moeilijker om thema is. Laatst zat er een meisje uit Jamaica in de zaal, in een bijna ironisch licht komen te staan. In de voice-­ kleine films een plek in het theater te geven. die vertelde dat de film zich net zo goed in haar geboorte- over konden we die lichtheid aanbrengen als tegenwicht De website van een filmhuis is een logische dorp had kunnen afspelen. Ik denk eigenlijk dat het van tegen de soms behoorlijk dramatische ontwikkelingen; plek waar mensen online kijken als ze een overal en van alle tijden is, al merk ik dat Nederlanders hadden we die ironische laag helemaal in het drama ge- film zoeken. Zie het als een extra online zaal.” geneigd zijn te denken dat die benauwdheid nu wel tot stopt, dan was de film denk ik heel moeilijk te plaatsen De player op de website is niet bedoeld voor films die niet in het filmtheater te zien zijn. het verleden behoort. Maar er gebeuren hier nog steeds geweest.” De deelnemende theaters zijn Het soms hele vreemde en nare dingen: zoals een twaalfjarig Ketelhuis (Amsterdam), Filmhuis Den Haag, meisje dat een paar jaar geleden tijdens een schoolreisje In uw debuut Zwarte Zwanen zat hetzelfde gevoel van Lux (Nijmegen), het Louis Hartlooper ineens een kind kreeg. Ik sprak daarover met een Belgi- broeierigheid dat in Zomer voortdurend in de lucht Complex (Utrecht), Chassé Cinema (Breda), sche collega en die wees me erop dat Nederlanders dan hangt. Wat heeft u met die speciale atmosferische Verkadefabriek (Den Bosch), en De Lieve Vrouw (Amersfoort). steevast zeggen: ‘Het is een incident.’ In België zouden ze “Daar heb ik nooit zo over nagedacht, gesteldheid?­ KARIN WOLFS roepen: ‘Het is het topje van de ijsberg!’” maar het is waar dat ik het interessant vind om zo’n on- DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 43

Animator Hisko Hulsing over Kurt Cobain: Montage of Heck OP HET LIJF GESCHREVEN

Voor het eerst kreeg een filmmaker onbelemmerd­ toegang tot de privé-archieven van de legen­ uit dat 93% van de aanwezigen de film aan iemand darische Nirvana-zanger Kurt Cobain. Grasduinend in het materiaal vond regisseur Brett Morgen zouden aanraden. Dat is een gigantisch percentage. niet eerder uitgegeven cassettes die uiteindelijk de spil van de film zouden vormen. De Neder­ De animatie zat er bij deze versie in onaffe staat in. landse animator Hisko Hulsing maakte de adembenemende animaties die als achtergrond voor Daarom was er vooraf tegen het publiek gezegd dat ze die opnames dienen. DOOR SACHA GERTSIK niet op de animatie hoefden te letten. Desondanks zei- den een heleboel mensen vervolgens dat onze animatie Hisko Hulsing staat in zijn studiootje in Amsterdam- “Maar ja, toen moest ik nog beginnen. Het bleek uit- hun favoriete gedeelte was. Ik weet nog dat ik in een Oost. Overal liggen prints, staan schilderijen. Een eindelijk wel wat zwaarder te zijn dan ik had verwacht. restaurant zat toen Brett me belde. Meestal als ik hem skelet houdt de wacht bij de achterdeur. Hulsing lacht: Want toen we eenmaal aan het werk gingen, bleek Brett sprak had hij commentaar, maar die avond vertelde hij “Toen Brett Morgen [de regisseur, SG] erachter kwam er niet echt van gediend als ik de vrijheid die ik dacht drie kwartier lang over hoe fantastisch iedereen de ani- dat dit mijn studio was, zei hij dat hij me natuurlijk te hebben ook nam. Ik ben als regisseur superperfecti- matie vond – het publiek, de zus van Kurt, Courtney, nooit had ingehuurd als hij had geweten dat ik in feite onistisch. Dit was de eerste keer dat ik als animator in Frances [de dochter van Cobain en Courtney Love, een animatieregisseur en kunstenaar ben, geen produ- dienst stond van een andere regisseur. En dan ook nog alsook een van de producenten van de film, SG]. Vanaf cent. Hij dacht dat ik een heel team achter me had! Ik eens een regisseur die zelf superperfectionistisch is. dat moment kreeg Brett meer vertrouwen in me en liet snap wat hij bedoelt: het was een monsteroperatie.” Elke doordachte beslissing die ik nam, werd door hem hij me vrijer.” Dat had Hulsing niet kunnen vermoeden toen hij nog eens flink tegen het licht gehouden. Inhoudelijk na een vertoning van een film waar hij aan meewerkte was het dus een thuiswedstrijd, maar de samenwerking Opbranden een mailtje kreeg. “Toen Last Hijack in première ging bleek nog best ingewikkeld.” Uiteindelijk werkte Hulsing vier maanden lang, zeven in Berlijn, schreef Variety een lovende recensie, waarin dagen per week, veertien uur per dag aan Kurt Cobain: ook Junkyard [Hulsings korte film uit 2012, SG] ge- Testscreening Montage of Heck. Maar het harde werk wierp zijn noemd werd. Zat er de dag daarop een mailtje van ene De arbeidsintensiviteit van Hulsings stijl zorgde bo- vruchten af toen de film in première ging op Sundance Brett Morgen in mijn inbox: ‘I admire your work.’” vendien voor tijdsdruk. “Over Junkyard heb ik zes en wereldwijd lovende kritieken kreeg. “Ik heb niets jaar gedaan! Ik wist dat de deadline voor de film het met het ophemelen van drugsgebruik en die ‘club van In de knoop Sundance Film Festival was, maar ik kreeg maar geen 27’. Die hele romantiek van jezelf kapotmaken, snel “Mijn stijl is realistisch en rauw. Als je goed kijkt dan groen licht om te gaan animeren. Dat kwam pas eind opbranden – ik vind het absolute bullshit. Maar Brett zie je de penseelstreken. Maar wat Brett volgens mij augustus. Toen had ik nog maar vier maanden de tijd. heeft de zelfmoord niet opgehemeld. Het is echt een vooral aantrok in mijn werk is dat er in mijn personages Voor de hoeveelheid werk die me toen de doen stond, film over Kurts leven geworden. Daar ben ik heel blij een bepaalde gevoeligheid, een kwetsbaarheid zit. De zou ik normaal drie jaar nodig hebben... Dus ben ik een mee. De film raakt me echt. De eerste keer dat ik ’m zag muziek van Kurt Cobain was rauw, maar hij zat ook team gaan samenstellen, dat uiteindelijk zou bestaan liepen de tranen me over de wangen. Terwijl ik geen behoorlijk in de knoop. Een combinatie van heftig en uit zeventien geweldige animatoren uit vier verschil- Kurt Cobain-fan ben.” gevoelig. Die onzekerheid, die neerslachtigheid die lende landen.” je kan voelen in je tienerjaren, daar heb ik toevallig al Ook tijdens het animatieproces bleef Morgen heel

drie films over gemaakt. Dus zodra ik dat hoorde wist nauw betrokken. “Maar na twee maanden werken was Kurt Cobain: Montage of Heck 11111 ik dat dit project mij inhoudelijk en visueel op het lijf er een testscreening in Los Angeles, met tachtig men- VERENIGDE STATEN, 2015 | REGIE BRETT MORGEN | TE geschreven was. sen, waaronder de familie van Kurt Cobain. Daar kwam ZIEN OP DVD (UNIVERSAL) DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 44

Fietsen naar de maan Amsterdam, e.v.a. anno 1963 Dat de wilde jaren zestig in Amsterdam in rechtlijnigheid, de gefrustreerde kunstschil- 1963 nog niet waren losgebarsten, is te der Evert zijn artistieke inslag, en scharre- zien in Jef van der Heijdens Fietsen naar laar en handelaar in oud ijzer Dick zijn boe- de maan. De speelfilm staat stevig in de renslimheid. De uiteenlopende karakters oubollige filmtraditie van de jaren vijftig, leiden tot onderlinge botsingen. Henk maar verandering hangt in de lucht. belandt zelfs in een heus loyaliteitsconflict als hij ziet dat Dick fietsen steelt: moet hij Films hoeven geen meesterwerken te zijn om zijn broer oppakken? THE BABADOOK toch interessant te zijn. De aantrekkings- Vergeet het verhaaltje, waarin de duidelijk kracht van Fietsen naar de maan zit in het ar-ti-cu-le-ren-de personages zinnetjes zoveel andere elementen bij, dat de film zich tijdsbeeld van Amsterdam. Je zou kunnen zeggen als: “Ik heb altijd wel gedacht dat ze The Babadook nooit door het thema laat beperken. Dit zeggen dat de stad de hoofdpersoon is van de vroeg of laat in de val zouden lopen.” blijkt een vloek en een zegen tegelijk. grotendeels in de buitenlucht opgenomen De film, die in 1963 flopte en na ruzie tus- Het begint in ieder geval allemaal met een film. sen producent en regisseur nooit meer te Hagelschot boek, een grimmig prentenboek waaraan de Dat regisseur en scenarist Jef van der zien is geweest, is nu vooral interessant door film zijn titel ontleent. Hoe The Babadook in Heijden (1926-2011) vooral buiten filmde, het tijdsbeeld van Amsterdam. Vroeger was huis komt wordt nooit duidelijk, maar wan- illustreert dat de toen 35-jarige, ambitieuze niet alles beter, maar wat een mooie auto’s horror neer Amelia het boek aan Samuel voorleest, Brabander wist wat er over de grens reden er rond! En wat was het rustig in begint het griezelen. En dan begint het ook gebeur­de. In Frankrijk was een paar jaar eer- Amsterdam, waar fietsen nog geen ketting- Jennifer Kents bejubelde indiehorror The te rommelen. The Babadook weet nooit hele- der de nouvelle vague losgebarsten met en hangsloten hadden. Waar de politie boe- Babadook wordt vaak in één adem ge- maal zeker of het psychologische horror, Godards À bout de souffle en Van der Heijden ven achtervolgde met een Volkswagen Kever! noemd met Robert David Mitchells uit- monsterfilm of familiedrama wil zijn en vond dat de Hollandse filmwereld ook wel En waar op het Waterlooplein nog een echte stekende debuut It Follows. Maar waar It schiet dan ook met zo veel hagel, dat veel van wat frisse lucht kon gebruiken. Maar het rommelmarkt was. Ook toont de film het Follows met zijn vastberaden scenario de losse elementen niet willen raken. De scenario van de film staat nog stevig in de uitgestorven beroep van filmreclamebor- doelgericht onder je huid kruipt, schiet Amerikaanse debutant David Robert jaren vijftig. denschilder. Kunstschilder Evert, die tot zijn The Babadook liever met hagel in het Mitchell koos in het uitstekende It Follows, Fietsen naar de maan voert de drie vol- grote frustratie niet kan leven van zijn schil- rond. dat vaak in één adem met The Babadook wassen zoons van een politieagent op, die derijen, werkt met frisse tegenzin bij een wordt genoemd als nieuwe horrorsuccessen, allen een karaktertrek van hem hebben reclameatelier aan deze “onartistieke vuilig- De moeilijkst te verteren momenten van The voor effectieve eenduidigheid: het gevaar geërfd. Henk, ook politieagent, heeft zijn heid”. Hij schildert onder meer Brigitte Babadook tonen hoe weduwe Amelia haar komt in die film letterlijk in een rechte lijn op Bardot levensgroot in een bevallige liggende zoontje Samuel eigenlijk veracht. Het gebro- je af lopen. Australiër Kent kiest daarentegen pose. ken gezin worstelt duidelijk nog met het ver- voor onoverzichtelijke overrompeling. Haar Het is moeilijk om niet melancholisch te lies van vader en man: Samuel is antisociaal ‘anything goes’-sentiment vertroebelt ech- worden bij Fietsen naar de maan: de film en geobsedeerd door monsters, Amelia wor- ter de potentie van een verder sterke film. toont niet alleen een verdwenen Amsterdam, stelt met de opvoeding van haar zoon en haar Want ook al is The Babadook een film met maar ook leven veel acteurs niet meer – werk. “Ik zou willen dat jíj dood was in plaats losse eindjes, hij kent wel genoeg franje. onder ander de drie hoofdrolspelers Ton van hij”, zegt ze in een moment van oncon- Vooral het monster uit de titel is een knap Lensink, Bernard Droog en Johan Walhain. troleerbare frustratie wanneer Samuel het staaltje ontwerp- en animatiewerk. Des te Jef van der Heijden zal de dvd van de film ook haar weer lastig maakt. Het wordt er gaan- jammerder is het dat steeds in twijfel moet niet meer zien: hij stierf in 2011 op 85-jarige deweg niet veel gezelliger op. worden getrokken of het überhaupt een leeftijd. The Babadook speelt met het idee dat een monster is. JOS VAN DER BURG 11111 kind geen verlossing, maar een last is; eerder HUGO EMMERZAEL 111231 een duivel dan een engel. Van Roman Fietsen naar de maan NEDERLAND, 1963 | REGIE Polanski’s Rosemary’s Baby (1968) tot aan The Babadook AUSTRALIË/CANADA, 2014 | REGIE JEF VAN DER HEIJDEN | MET BERNARD DROOG, TON James Wans Insidious (2010) is dit thema al JENNIFER KENT | MET ESSIE DAVIS, NOAH WISEMAN, LENSINK, JOHAN WALHAIN | TE ZIEN OP DVD (EYE/PAN vaak genoeg langsgekomen binnen het DANIEL HENSHALL | TE ZIEN OP DVD EN VOD (A-FILM) FIETSEN NAAR DE MAAN FILM) EN OP 28 JUNI IN EYE horrorgenre,­ maar The Babadook betrekt er

Hoogtepunten uit het Dziga Vertov: The Man Five Easy Pieces Kumiko, the Treasure Story of My Death Dark Victory internationale aanbod with the Movie Camera Regisseur Bob Rafelson mag Hunter De Catalaanse filmprovoca- Melodrama met Bette Davis in voor thuiskijkers, gese- and Other Newly-Restored zijn carrière dan zijn begonnen Terwijl de televisieserie Fargo teur Albert Serra ging met haar eigen favoriete rol, als lecteerd door Boudisque Works bij de prefab-poptelevisie van een remake-via-spiegelpaleis vampiers aan de haal. Voor zijn socialite die wanneer ze een (boudisque.nl). De beste Collectie met vers gerestau- The Monkees, en geëindigd met van de klassieker van de Coens weelderige Story of My Death, hersentumor krijgt, moet Nederlandse releases reerde films van Dziga Vertov, goedkope erotica, maar daar bracht, gingen de filmmaken­ dat op het Filmfestival Locar­ besluiten hoe zij haar laatste vindt u iedere week op die in de jaren twintig en dertig tussenin liggen een aantal de broers Zellner op geheel ei- ­no een Gouden Luipaard won, dagen zal doorbrengen: fees- filmkrant.nl. de filmvorm totaal vernieuwde. meesterwerken waarvoor hij gen wijze met dezelfde film brengt hij Casanova en Dra- tend, of waardig. Ook verkrijg- De complete kopie van zijn vaak samenwerkte met Jack aan de haal. De Japanse Kumi- cula bij elkaar - een botsing baar in een box-set met vier meesterwerk The Man with the Nicholson. Zoals dit drama uit ko gaat op zoek naar het geld tussen rationalisme en andere films uit het ‘gouden Movie Camera werd recent in 1970, Nicholsons opvolger van dat begraven wordt in Fargo - romantiek. filmjaar’ 1939. de collectie van EYE terugge- zijn doorbraakfilm Easy Rider. ‘een waar verhaal’, immers. vonden. BR | FLICKER ALLEY DVD/BR, R1/A | CRITERION DVD/BR, R2/B | SODA PICTURES DVD, R2 | SECOND RUN BR, RA | TURNER CLASSIC MOVIES DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 45

“Wie had twintig jaar geleden gedacht dat mensen ooit nostalgie zouden voelen voor de apocalypse?” — George Miller

SANDPIERCER Wie vandaag de originele Mad Max uit 1979 opnieuw De Australische filmcriticus Adrian Martin van Thunderdome. Want dat was (in de woorden van ziet, valt een ding heel erg op: bijna elke vent in die film kijkt naar opvallende discussies en tendensen Ross Gibson) ontegenzeggelijk een ‘mythisch’ project – – behalve natuurlijk onze held Max Rockatansky (Mel rond filmmakers. DOOR ADRIAN MARTIN gekkenwerk, volgens velen – over het grote thema van Gibson) – is behoorlijk queer. En aan beide kanten van Beschaving: de tirannieke opkomst, bloederige val, en de wet: ‘Fifi’ (Roger Ward) gedraagt zich als politiechef hoopvolle reformatie. bijna even uitbundig als The Toecutter (Hugh Keays- archale nakomelingen wordt in de film met grotesk Fury Road is briljant geconstrueerd. Hij vermijdt Byrne) met z’n bende doet. Het is een grotendeels door vertoon gecontrasteerd met elke denkbare variant van bijna elk gevoelig politiek twistpunt, terwijl hij toch mannen bevolkte, homoerotische wereld, met (zoals fysieke afwijken en morbide doods-fanatisme – inclu- teruggrijpt naar wat Miller beschouwt als het tijdloze een criticus toentertijd observeerde) vrouwen en kin- sief een spectaculaire scène van een doodgeboorte na ‘Middeleeuwse’ fantasiedrama van gecorrumpeerde deren als doelwitten en slachtoffers. En het is het tragi- keizersnede. macht, verzet, hoop en verlossing – deze keer voorna- sche verlies van die heteroseksuele geliefden waardoor In de ogen van veel Mad Max fans blijft de tweede in melijk belichaamd door sterke vrouwelijke personages. Max gek wordt – en voor altijd celibatair lijkt het. de serie de klassieker, met Fury Road snel stijgend en Hij schuwt elke reflectieve dialoog of contemplatief sym- Tegen de tijd dat Mad Max 2 (aka The Road Warrior, z’n status dichtbij de top claimend. (Zelf denk ik dat bolisme, en kanaliseert alles via die ene spannende trip 1981) verscheen, hadden Miller en z’n collega’s een deze vierde wel eens de beste zou kunnen zijn, met de weg van en dan weer terug naar de Citadel. Hij doet waar theorie bedacht om die alles doordringende queerness eerste als sterkste concurrent – maar vergeet niet dat Miller lang van heeft gedroomd: het is een film die zich te verklaren: in de wereld op het scherm “hadden men- we dan een kleine B-film gemaakt voor 380 duizend nergens afspeelt, alleen in het cinemaland van onze dro- sen geen tijd voor ontspannen seks. Er is geen tijd voor dollar vergelijken met een superblockbuster gemaakt men, die circuleert in de geglobaliseerde hypercultuur een vrouw om een kind te krijgen, op te voeden, etc. voor 150 miljoen). Fury Road voert ons zeker terug, (hoeveel ‘event films’ lanceren zichzelf tegenwoordig zo Het is heel onwaarschijnlijk dat een zwangere vrouw zoals coscenarist Brendan McCarthy beloofd had, naar succesvol in zoveel landen – plus Cannes – op praktisch met een kind hier kan overleven.” Hij voegde wel toe dat de goudmijn van een uitgesponnen achtervolging, een dezelfde dag?). Zelfs Millers thuisland Australië lijkt een zowel in Mad Max 2 als Mad Max Beyond Thunderdome wereld gevangen in strijd en de ‘rauwe, kinetische be- verre herinnering langs deze Fury Road. (1985) mannen en vrouwen heel makkelijk van rol kon- storming’ van ‘manic Mad Max mayhem’. En toch, net als Bong Joon-ho’s ondergewaardeerde den wisselen, omdat ze “simpelweg inwisselbaar zijn”. Maar onverwacht doet Fury Road je ook met een Snowpiercer (een andere film nauw verwant aan de stijl Hoe anders is het wereldbeeld van Mad Max: Fury sympathiek oog terugkijken naar Beyond Thunderdome, van comics), is Mad Max: Fury Road een film die ons Road! Nu is het hebben van baby’s – bij voorkeur jon- de meest verguisde van het stel. Als Millers recente tri- niet alleen door elkaar schudt met z’n schokeffecten, getjes, gebaard door een harem van goed verzorgde omf alles doet wat hij oorspronkelijk in Mad Max 2 wil- snelheid en filmische inventiviteit, maar ook met zijn supermodellen – de voornaamste preoccupatie van de doen – nu met de hulp van de meest geavanceerde grote Metropolis-achtige visie van een hele samenle- Immortan Joe (Keays-Byrne back with a vengeance). digitale technologieën, die hij met grote handigheid in- ving op de rand van de afgrond. Het is een therapeuti- Deze klassieke droom van vruchtbaarheid en patri- zet – de film herinnert ook aan de aanzienlijke ambities sche apocalypse. 5 DE FILMKRANT #377 JUNI 2015 46 Actie! Overhoeksplein 2, 1031 KS Amsterdam, 10 november 2014, 14.40 uur

BAM! BAM! BAM! BAM! Het doffe gedreun van de heiwerkzaamheden rond de A’DAM Toren, pal naast het EYE Filmmuseum in Amsterdam Noord, dringt ook door in de krochten van het nabijgelegen A Lab, waar opnamen plaatsvinden voor de NFTA- afstudeerfilmBroker . Broker wordt geregisseerd door David-Jan Bronsgeest, die al is afgestudeerd aan de Film Actors Academy Amsterdam (FAAAM) en studeerde aan de Toneelacademie Maastricht. Daarna stortte hij zich op regis- seren. Bronsgeests eerste documentaire Her Cinema Love (2012) werd genomineerd voor Beste Korte Documentaire tijdens het Hot Docs Festival in Toronto. Zijn derdejaars fic- tiefilmBlindrunners (2014) werd genomi- neerd voor Beste Internationale Short tij- dens FICMO 2015 in Ottowa. In Broker draait het om een eenzame orgaanhandelaar, die de kans krijgt om te REGISSEUR DAVID-JAN BRONSGEEST EN CAMERAMAN BOAS VAN De snijtafels zijn nu nog leeg, straks aangewezen, die in een groene doktersjas breken met zijn verleden door een jonge MILLIGEN BIELKE IN DE KROCHTEN VAN A LAB IN AMSTERDAM NOORD komen er slachtoffers van orgaanroof te lig- wordt gestoken. “Kan het voor jou?” vraagt vrouw te redden uit de klauwen van een gen. Van Wageningen moet dan door het Bronsgeest aan de opnameleider. “Ja? Daar meedogenloze organisatie. De orgaanhande- nig dat ik geen nee kon zeggen.” gangenstelsel ijsberen, van kamer naar gaan we, jongens!” laar wordt gespeeld door Yorick van Twee jonge productiemedewerkers met kamer, met een steadicam achter zich aan. JAN PIETER EKKER Wageningen (o.a. Blackhat, 47 Ronin, The hippe baarden zijn met elektrische schroe- De opnameleider vraagt of iemand weet FOTO BOB BRONSHOFF Girl with the Dragon Tattoo, The New World, vendraaiers in de weer om een plastic zeil op waar Van Wageningen is; hij is nodig om het The Chronicles of Riddick). Het is de eerste te hangen. Twee anderen staan op een wan- loopje te repeteren. Zijn boodschap komt Broker NEDERLAND, 2015 | SCENARIO WANDER keer dat hij in een studentenfilm te zien is kel keukentrapje en proberen tl-buizen aan echter niet door; de portofoon-ontvangst is THEUNIS | REGIE DAVID-JAN BRONSGEEST | sinds zijn doorbraak in Hollywood. het plafond te bevestigen in een grote, stof- slecht onder de grond. Iemand loopt naar PRODUCTIE FILMACADEMIE | IN COPRODUCTIE MET NL De titelrol in Michiel de Ruyter sloeg Van fige, betonnen ruimte die is ingericht als een hoek in de kelder, waar op een betonnen FILM & RINKEL FILM | UITVOEREND PRODUCENT Wageningen af omdat hij het met die produ- horror-operatiekamer; er staan twee opera- pilaar een gele post-it is geplakt. ‘Yorick’s ELEANORA DE RIJKE | CAMERA BOAS VAN MILLIGEN centen niet eens kon worden over de vergoe- tietafels, wat roestvrijstalen kastjes op wiel- trailer’ staat erop; op de brits achter de pilaar BIELKE | MONTAGE KEES VAN DIJKHUIZEN | ding; de deels op CineCrowd gefinancierde tjes, monitoren en infusen. Ondertussen ligt Van Wageningen vaak te rusten tijdens PRODUCTION DESIGN EVELIEN STIKKELMAN crime-thriller Broker doet hij om niet. “Ze overlegt Bronsgeest – flinke baard, Nike- de opnamen. Maar nu niet. Waar hij is, weet | KLEDING ROSYLKE GERSONS | MAKE UP ZITA hebben maanden achter me aangezeten”, petje omgekeerd op zijn hoofd – met zijn niemand. VIGH | MUZIEK THOMAS GORALSKI | KLEUR, 20 aldus Van Wageningen. “Het zijn enthousi- cameraman Boas van Milligen Bielke, die Tijdens de repetities van het loopje moet MINUTEN | OMROEP BNN | TE ZIEN VANAF 29 JUNI OP aste filmmakers die Hollywood naar ervaring opdeed als camera-assistent bij een productiemedewerker dan maar als HET KEEP AN EYE FILMACADEMIE FESTIVAL; BNN Nederland willen brengen, hun vorige werk Prins van Sam de Jong en als grip bij De sur­ stand-in voor Van Wageningen fungeren, ZENDT DE FILM UIT ROND HET NEDERLANDS FILM en overtuigingskracht inspireerde me zoda- prise van Mike van Diem. beslist Bronsgeest. Er wordt een vrijwilliger FESTIVAL

DE FILMKRANT #378 VERSCHIJNT OP DONDERDAG 2 JULI Volgende maand THE DUKE OF BURGUNDY ALLELUIA MARKETA LAZAROVA HARD TO BE A IN GRAZIA DI DIO MEET ME IN VENICE LA TÊTE HAUTE LA ISLA MINIMA DIOR GOD 99 HOMES AND I THE FACE OF AN ANGEL THE ONE I LOVE EVERY THING WILL BE FINE IM KELLER INSIDE OUT TROIS SOUVENIRS DE MA WHILE WE WERE JEUNESSE VALLEY OF LOVE MR. HOLMES THEEB YOUNG REALITY THE DIARY OF A TEENAGE GIRL ELSER PARADISE TRIPS PIXELS DIE LAATSTE ZOMER LA RANÇON DE LA GLOIRE RUTH & ALEX LES FILMS DU LENDEMAIN, JPG FILMS EN LES FILMS DU FLEUVE PRESENTEREN FROM THE PRODUCER OF GRAVITY, HARRY POTTER AND THE BOY IN THE STRIPED PYJAMAS LÉA SEYDOUX VINCENT LINDON EEN FILM VAN ‘STUNNINGLY GOOD… BENOIT JACQUOT DESPERATELY MOVING’ Evening Standard

‘A POWERFUL... MOVING… HEARTBREAKER’ Screen International

‘VIKANDER GIVES A GLORIOUS PERFORMANCE’ Telegraph

Alicia Kit VIKANDER HARINGTON

BASED ON THE POWERFUL BEST-SELLING MEMOIR BY VERA BRITTAIN

3a

www.cineart.nl /cineartnederland /CineartNL /CineartNL 3atd ‘Een perfect gecaste Léa Seydoux ‘NAAST ROMANTISCH EN ONTROEREND draagt de fi lm met verve’ IS DE FILM INDRUKWEKKEND’ Focus Knack Vogue 25 JUNI IN DE BIOSCOOP 11 JUNI IN DE BIOSCOOP

Filmkrant.Testament en Journal.indd 1 28-05-15 16:07 FILMKRANT MUST SEE

Met inleidingen door o.a. Kader Abdolah, Dana Linssen, Peyman Jafari, Gerlinda Heywegen en Beri Shalmashi. Meer info: www.imaginefilm.nl ImaginefilmNL #TaxiTeheran