Brabantse Bestuursscan Gemeente Gilze En Rijen
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Brabantse Bestuursscan Gemeente Gilze en Rijen www.gilzeenrijen.nl Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant 21 november 2012 Inleiding Het gemeentebestuur heeft in het kader van het project ‘Krachtig Bestuur in Brabant’ gebruik- gemaakt van het aanbod van de provincie Noord-Brabant, in samenwerking met de Vereniging Methodiek van Brabantse Gemeenten, tot deelname aan de door BMC ontwikkelde Brabantse Bestuursscan. Hieronder de schematische weergave van de Brabantse Bestuursscan. De resultaten van de scan zijn een spreekwoordelijke portretfoto (of: spiegelbeeld) van de ge- meente om de eigen discussie en die met andere gemeenten en partners te stimuleren over de toekomstbestendigheid van de gemeente. Samenwerking 3 O’s Decentralisatie- opgaven Interactie met de samenleving • Arbeidsmarktbeleid • Jeugdzorg • Kwaliteit en beschik- • Werken naar baarheid onderwijs vermogen • Woningen en • Wmo bedrijventerreinen • RUD • Bereikbaarheid en Bestuurlijke stabiliteit mobiliteit Samenwerkings- • Topvoorzieningen Organisatie op orde bereidheid Samenwerking Gezonde financiële en inzet positie Operationele Bestaande samenwerking samenwerkings- verbanden • FIOPA • Belastingen • GGD Strategie en • Uitkeringen • SW leiderschap • Handhaving • Vervoerregio De kern van het bestuurlijk profiel van de gemeente bestaat uit het fundament van een goed func- tionerende gemeente, hetgeen blijkt uit een stabiel bestuur, een organisatie die op orde is en een gezonde financiële positie. De bestuurlijke samenwerking kent diverse vormen, variërend van het Uitvoering: Opdrachtgevers: uitvoeren van een incidenteel intergemeentelijk project tot clustering van buurgemeenten tot een gemeenschappelijke organisatie. Dit veld is in het rechterdeel van het schema uiteengezet. De informatie is via ‘zelfanalyse’ met vragenlijsten voor gemeenten (inventarisatie meningen) en deskresearch (inventarisatie feiten) verzameld. Vervolgens heeft een gesprek tussen gemeentebe- stuurders en enkele leden van de Adviescommissie Krachtig Bestuur in Brabant plaatsgevonden. Dit alles leidt tot een zgn. SWOT-analyse van sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen. De gegevens uit de deskresearch en de SWOT-analyse zijn in dit document opgenomen. 2 | Gemeente Gilze en Rijen Gemeente Gilze en Rijen | 3 De gemeente Gilze en Rijen is een uitgestrekte gemeente ten zuidwesten van Tilburg in de Gemeenteraad provincie Noord-Brabant. Gilze en Rijen grenst aan de gemeenten Dongen, Tilburg, Goirle, Oos- Kern 75: 7 zetels terhout, Breda en Alphen-Chaam. De gemeente bestaat uit de kernen Gilze, Hulten, Molenschot PvdA: 5 zetels en Rijen. Gemeentebelang: 3 zetels VVD: 3 zetels Bevolking: 25.655 bewoners (per 1-1-2012) waarvan de verdeling mannen en vrouwen ongeveer CDA: 3 zetels gelijk is. 84,8% is autochtoon (ref. 84% in Noord-Brabant), tegenover 15,2% allochtoon (ref. 16% in Noord-Brabant). Gilze en Rijen kent een bevolkingsgroei van -0,42% (ref. 0,38% in Noord-Brabant). Dit komt voort uit een geboorteoverschot van 0,26% (ref. 0,21% in Noord-Brabant) en een migratie- overschot van -0,69% (ref. 0,17% in Noord-Brabant). De groene druk (jonger dan 19 jaar) bedraagt 39,5% (38,5% gem. in Noord-Brabant) en de grijze druk (65 jaar of ouder) bedraagt 24,9% (25,7% gem. in Noord-Brabant). College van burgemeester en wethouders A.J.W. Boelhouwer burgemeester (PvdA) Beroepsbevolking: Gilze en Rijen heeft micro, kleine, middelgrote en grote ondernemingen in haar W.H. Starreveld wethouder (Kern 75) gemeente. Het percentage grote ondernemingen (28%) ligt opvallend genoeg voor een kleine ge- L.C. Lavooij wethouder (PvdA) meente, hoger dan het regionaal en landelijk gemiddelde (deze liggen zowel regionaal als landelijk R.W.F. Dols wethouder (CDA) op 20%). Oorzaak is waarschijnlijk de vliegbasis Gilze-Rijen. De gemeente kent een positief oprich- G.J.F.M. Vlekke gemeentesecretaris tingssaldo in de sectoren nijverheid, groothandel, dienstverlening en detailhandel. Woningen: Gilze en Rijen heeft 10.161 woningen (t.o.v. 1.026.222 in heel Noord-Brabant) en een woningtoename van 0,46%. De gemiddelde woningwaarde is €264.000,- en ligt daarmee net onder het Brabants gemiddelde (ref. €272.000,- in Noord-Brabant). Organisatiemodel Gilze en Rijen heeft een niet-gekanteld afdelingenmodel. Onder de directie vallen tien afdelingen. Inkomen: het gemiddeld persoonlijk inkomen ligt op €28.100,-. Dit blijft iets achter op het regionale De afdelingen zijn: Ruimtelijke Ontwikkeling, Ingenieursbureau, Veiligheid, Vergunningen en gemiddelde van €29.200,- in Noord-Brabant. 1.810 burgers ontvangen een uitkering. Van de Handhaving, Beheer Openbare Ruimte, Sociale Zaken, Welzijn, Sport en Onderwijs, Bedrijfsonder- personen met een uitkering heeft 58% een AO-uitkering, 23% een WW-uitkering en 19% een WWB- steuning, Facilitaire Zaken, Financiën, Planning en Control en Prisma. uitkering. Er zijn minder AO-uitkeringen en minder WW- en WWB-uitkeringen dan gemiddeld in Noord-Brabant en Nederland. 4 | Gemeente Gilze en Rijen Gemeente Gilze en Rijen | 5 Interactie met Interactie met de samenleving de samenleving Bestuurlijke stabiliteit Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Samenwerkings- Organisatie op orde Samenwerkings- Gezonde financiële positie bereidheid Gezonde financiële positie bereidheid en inzet en inzet Strategie en Strategie en leiderschap leiderschap Financiën op orde: de gemeente Gilze en Rijen Organisatie op orde: in de managementletter Samenwerking: Gilze en Rijen benadrukt in in de samenwerking met buurgemeenten in het valt in het begrotingsjaar 2012 onder het zoge- 2011 is ook gerapporteerd over de interne beheer- haar toekomstvisie dat zij een zelfstandige ge- groene ‘buffergebied’ tussen Breda en Tilburg. noemde repressief toezicht. De begroting 2012 sing (van de bedrijfsprocessen). Hieruit blijken meente blijft. Vanuit die positie wil zij nadruk- Binnen het ROM-verband heeft zij een trekkende van de gemeente Gilze en Rijen is sluitend. nog enkele verbeteringen nodig, waaronder op kelijk langdurige en vaste samenwerkingsver- rol in de transitie jeugdzorg. De gemeente heeft de risico’s in beeld. Het weer- het gebied van grondexploitaties (bijvoorbeeld banden aangaan. Onderscheid wordt gemaakt standsvermogen is voldoende om de risico’s af te scenariovorming in resultaatontwikkelingen tussen het strategisch/bestuurlijk niveau en het • Ambtelijk: dekken. Midden-Brabant Poort en scenario’s voor grond- ambtelijk niveau. Ook in het coalitieprogramma om de kwaliteit en efficiency van de bedrijfsvoe- exploitatie in het algemeen). wordt de positieve houding ten aanzien van sa- ring en dienstverlening te vergroten en de Grondbeleid: de grondexploitaties zijn actueel. menwerken benadrukt, al wordt tevens de kant- kwetsbaarheid van de organisatie te verminde- De weerstandscapaciteit voor de grondexploita- In 2010 heeft de invoering van de nieuwe organi- tekening gemaakt stil te staan bij valkuilen, zo- ren, werkt de gemeente samen met buurge- ties overtreft de berekende risico’s. satie- en managementstructuur plaatsgevon- als de neiging tot bureaucratie, bestuurlijke meenten. Daarbij geeft Gilze en Rijen aan dat zij den. Op basis van de onlangs vastgestelde toe- drukte en kostenverhoging. voorziet dat ambtelijke diensten van de ge- komstvisie onderzoekt de gemeente in hoeverre meente met die van buurgemeenten op onder- zij in personeelsopzicht klaar is voor de toe- • Strategisch: delen samengaan. Gilze en Rijen zet hierbij in op komst, zowel in kwalitatief als in kwantitatief Gilze en Rijen maakt deel uit van de ROM-ge- intensieve samenwerking met Goirle, Alphen- opzicht. Op basis van de resultaten van dit on- meenten, welke op verschillende beleidsterrei- Chaam en Baarle-Nassau. Daarnaast is zij voor- derzoek zet zij nadere acties uit, bijvoorbeeld op nen samenwerken. De volgende gemeenten par- nemens met Dongen in gesprek te blijven over het gebied van bijscholing en competentieont- ticiperen hier ook in: Dongen, Goirle, samenwerking op onderdelen van het gemeen- wikkeling. Via niet-gedwongen ontslag, tracht Hilvarenbeek, Loon op Zand, Oisterwijk, Tilburg telijk beleid (toekomstvisie 2025). In een zeer re- de gemeente daarnaast voor 2015 een bezuini- en Waalwijk. In de samenwerking met de ROM is cent nieuwsbericht van 12 juni 2012 lieten de col- gingsdoelstelling van 10% op de personeelskos- eind 2009 de intentie uitgesproken te komen tot leges van de betreffende gemeenten Goirle, ten te realiseren. een strategische agenda voor Midden-Brabant. Alphen-Chaam en Baarle-Nassau gezamenlijk in In 2010 is deze agenda uitgewerkt in een vijftal een persverklaring echter weten ‘dat de grote in- thema’s waarbij ‘social innovation’ het verbin- spanningen die het afgelopen jaar geleverd zijn dende element is. Er vindt regionale afstemming niet tot resultaat kunnen leiden’. Daarmee is, plaats op gebieden als sociale zaken, huisvesting, volgens het persbericht, de verregaande samen- bedrijfsterreinen, toerisme en recreatie, ruimte- werking tussen Alphen-Chaam, Baarle-Nassau, lijke ontwikkeling, milieu, Wmo en jeugd. Onder Gilze en Rijen en Goirle van de baan. andere in dit verband wil Gilze en Rijen werken aan ‘verbindend bestuur’ en een voortrekker zijn 6 | Gemeente Gilze en Rijen Gemeente Gilze en Rijen | 7 Interactie met Interactie met de samenleving de samenleving Bestuurlijke stabiliteit Bestuurlijke stabiliteit Organisatie op orde Samenwerkings- Organisatie op orde Samenwerkings- Gezonde financiële positie bereidheid Gezonde financiële positie bereidheid en inzet en inzet Strategie en Strategie en leiderschap leiderschap April 2012