Toeristische gids Ardooie • Editie 2020 IN ARDOOIE & KOOLSKAMP VOORWOORD Beste bezoeker, Beste levensgenieter, Van harte welkom in Ardooie, ook wel gekend als de groentetuin van Europa. Ardooie bestaat sinds de fusie uit twee deelgemeenten, Ardooie en Koolskamp, en heeft voor elk wat wils. Kom genieten van een heerlijke fietstocht of een deugddoende wandeling in onze prachtige, groene, rustige en landelijke gemeente met haar gastvrije inwoners ! Laat je verrassen door onze rijke geschiedenis. Ervaar ons ruim en gezellig horeca-aanbod met een natje en een droogje. Kortom het is hier echt heerlijk vertoeven ! Veel leesgenot en tot in Ardooie, Veronique Buyck schepen van toerisme Foto’s: Martine Lambert en Luc Lambert 2 OP STAP IN ARDOOIE & KOOLSKAMP ONTSTAANSGESCHIEDENIS De naam Ardooie is afkomstig van de Latijnse woorden ‘ard’ (aarde) en ‘oy’ (leegte) en betekent laaggelegen, waterachtig en vruchtbaar bouwland, gelegen in de onmiddellijke nabijheid van een bos en waterloop. Koolskamp betekent een wijde open vlakte, op een hoogte. Ardooie en Koolskamp verschijnen voor het eerst samen in historische bronnen in het jaar 847 toen beide villae van Hardoya en Coloscampum (oorspronkelijke schrijfwijze) werden geschonken door Karel de Kale aan de Benedictijnenabdij van Elnon (nu: Saint-Amand-les-Eaux, Frankrijk). Een villa was een grote landbouwnederzetting met een gesloten economische structuur, die ongeveer overeenstemt met een huidig dorp (parochie of gemeente), waarin vele mansi (hoeven) lagen. De villa werd door één of andere heer, die het zogenaamde vroonhofland uitbaatte, bestuurd. ONTSTAANSGESCHIEDENIS Het wapenVOORWOORD van Ardooie : De naam Ardooie is afkomstig van de in zilver, drieBeste rode bezoekers, vijfbladen Latijnse woorden ‘ard’ (aarde) en ‘oy’ (leegte) en betekent laaggelegen, waterachtig (Ardooie). InArdooie lazuur, bestaat, een na de fusie van 1977, uit twee deelgemeenten: Ardooie en Koolskamp en en vruchtbaar bouwland, gelegen in de schildhoofdtwee van buurtwijken:hermelijn De Tassche en ’t Veld. Ardooie is een rustige, landelijke, gemeente gelegen in het hart van West-Vlaanderen, dicht bij Roeselare, Izegem en Tielt. onmiddellijke nabijheid van een bos en (Koolskamp) waterloop. Op economisch vlak scoort Ardooie goed dank zij de diepvriesverwerkende bedrijven, Koolskamp betekent een wijde open vlakte, de metaalverwerking, de textielconfectie, de veeteelt en veevoederverwerking. op een hoogte. In 2002 en 2005 kreeg Ardooie van het weekblad Trends de prijs van de beste zakengemeente van België. Ardooie en Koolskamp verschijnen voor het Kinderen kunnen er terecht in diverse onderwijsinstellingen. eerst samen in historische bronnen in het Op sportief vlak komen de inwoners zeker aan hun trekken. jaar 847 toen beide villae van Hardoya en WAPEN VAN ARDOOIE Het Kampioenschap van Vlaanderen (september) en de kermiscross (oktober) zijn twee van de Coloscampun (oorspronkelijke schrijfwijze) In zilver, drie rode vijfbladen belangrijkste sportevenementen. werden geschonken door Karel de Kale aan de (Ardooie) Op cultureel vlak brengt de culturele raad met ‘Ardooie Theatert’ hoogstaande producties. Benedictijnenabdij van Elnon In lazuur, (nu: Saint-Amand-les-Eaux, Frankrijk). De zaterdag voor of op 11 november trekt jaarlijks de Sint-Maartensstoet door een schildhoofd van hermelijn het centrum van Ardooie. Een villa was een grote landbouwnederzetting (Koolskamp) met een gesloten economische structuur, die Diverse verenigingen zorgen eveneens voor een uitgebreid aanbod aan ontspanning. ongeveer overeenstemt met een huidig dorp In deze brochure proberen wij u een overzicht van de rijkdom van onze gemeente te geven. (parochie of gemeente), waarin vele mansi Wij wensen u een aangename wandeling langs onze bezienswaardigheden of een deugddoende (hoeven) lagen. De villa werd door één of fietstocht door onze gemeente. andere heer, die het zogenaamde vroonhofland Wij bedanken de Foto- & Diakring Ardooie voor de foto’s. uitbaatte, bestuurd. OP STAPNamens IN ARDOOIE het College & KOOLSKAMP van Burgemeester3 en Schepenen, De schepen van toerisme Marleen Lepla 3 1 PATRIMONIUM Oud gemeentehuis - Marktplein 1 Het voormalig gemeentehuis werd in 1925-26 door architect Jeroom Deboutte uit Ardooie opgericht. Tussen 2004 en 2020 deed het dienst als OCMW-Sociaal Huis. Herenhuis Vanden Bussche - Marktplein 7-9 Private voormalige brouwerswoning op het Marktplein. Deze prachtige patriciërswoning, met voorgevel daterend uit 1889, is geklasseerd. Sint-Martinuskerk Ardooie De kerk, daterend van vóór 1559, werd na herhaaldelijke verwoestingen tijdens oorlogen, in 1947-49 herbouwd. Alleen de toren, met de typische spits en gotische versieringen, is geklasseerd. In 2016 werd de kerk gerenoveerd. Rysselendemolen - Pittemsestraat 62 De oorspronkelijk houten staakmolen, opgericht in 1766, werd in 1855 vervangen door de huidige stenen bergmolen. In 1999 werd gestart met de restauratie. De molen werd terug maalvaardig gemaakt zodat hij nu méér dan ooit, met zijn witte romp en draaiende wieken, aan de ‘Poort van het Tieltse Molenland’ pronkt. Bibliotheek - Mgr. Roelensstraat 26 Omstreeks 1830 bouwde Charles Van Dorpe, oudgediende in het leger van Napoleon en chirurgijn, dit herenhuis. Hij liet dit classicistische gebouw over aan zijn neef Conrad de Mûelenaere. Na zijn overlijden werd de woning betrokken door zijn zoon, dokter Georges de Mûelenaere die er tot zijn dood zijn praktijk uitoefende. Sinds eind 1991 heeft de bibliotheek in dit geklasseerde gebouw haar intrek genomen. 4 OP STAP IN ARDOOIE & KOOLSKAMP Grot van de Gapaard - Gapaardstraat De grot, opgericht in 1924 door Mevr. Dupont- Van Coquelaere uit dankbaarheid voor haar voorspoedig leven, toont een grote gelijkenis met de grot van O.L.Vrouw te Lourdes, alleen is ze kleiner. Bomkapelleke - Kapellestraat Toen op 20 juni 1944 zich 72 dorpsgenoten voor een bidstonde rond deze kapel hadden geschaard, brak boven Koolskamp een hels bombardement los. Een bom viel op vijf meter van de kapel, midden de menigte, en brak in twee stukken middendoor. Wonder boven wonder vielen er geen doden of gekwetsten te betreuren. Zo komt het dat de volksmond deze Heilig- Hartkapel herdoopte in het ‘bomkapelleke’. Sint-Martinuskerk - Dorpsplein De oorspronkelijk Romaanse kerk dateert uit 1526 of vroeger. Ze werd in 1918 gedynamiteerd waarbij de achthoekige Romaanse vieringtoren, uit veldsteen, eveneens werd vernield. In 1924 werd de toren in zijn oorspronkelijke stijl wederopgebouwd. De kerk werd neogotisch verbouwd en in 1968-70 gerestaureerd. In 2011 werd ze opnieuw gerestaureerd. Sint-Maartensstoet - Marktplein Het dorpsfeest rond de Sint-Maartensstoet brengt duizenden mensen naar het dorpscentrum, de zaterdag voor 12 november. Aan de Sint- Martinuskerk in Ardooie werd het beeld van Sint-Maarten geplaatst in cortenstaal. OP STAP IN ARDOOIE & KOOLSKAMP 5 De praalgraf-grafstenen van de Heren van Lichtervelde In een zijkapel van de Sint-Martinuskerk Koolskamp staat het praalgraf van Jacob van Lichtervelde († 1432). Hij was onder meer soevereinbaljuw van het graafschap Vlaanderen in de beginperiode van de Bourgondische hertogen. Deze graftombe, uit zwarte Doornikse arduin, is een kunsthistorische bezienswaardigheid. Tegen de muur van de grafkapel zijn de figuren van Lodewijk van Lichtervelde († 1376), familiegenoot van Jacob, en zijn vrouw in halfverheven beeldhouwwerk uitgebeeld. Watertoren - Steenstraat 29 De watertoren staat in voor de drinkwatervoorziening van de gemeenten Tielt, Pittem en Ardooie en bereikt 35.000 klanten-verbruikers. De kuip van de toren heeft een buitendiameter van 26,40 m en heeft een capaciteit van 2,3 miljoen liter. Het hoogteverschil tussen de top van de toren en het maaiveld bedraagt 36 m. Daarmee is de watertoren één van de grootste watertorens in Vlaanderen. Ardooie wordt gekenmerkt door zijn sterke economie. De voedingsgroep Ardo uit Ardooie werd in 2018 door De Tijd verkozen tot 'Onderneming van het Jaar'. Sioen is een beursgenoteerd bedrijf en de gemeente werd door het weekblad Trends tot 2 keer toe verkozen tot de beste zaken gemeente van België. 6 OP STAP IN ARDOOIE & KOOLSKAMP BEELDEN Standbeeld Mgr. Victor Roelens (°Ardooie 1858 † Boudewijnstad 1947) Dit bronzen standbeeld (Frans Tinel, Ledeberg) staat in het Mgr. Roelenspark De Ardooise schildknaap alias ‘Skobiak’ (Mario Dejonckheere, Koolskamp), Marktplein De Erwtenplukster alias ‘Prudence’ (Isidoor Goddeeris, Roeselare), Marktplein Monument van de gesneuvelden, Marktplein Monument werd ontworpen door architect Octave Devos (Ardooie). In dit monument, dat de vorm heeft van een triomfboog, staat een klein kanonnetje opgesteld. Monument pater Roger ‘T Jaekens (°Ardooie 1927 † Kongolo 1962) Op het Pater ‘T Jaekensplein staat dit monument dat zijn gedachtenis levendig houdt. Beeld ontworpen door Joske Noyelle (Ardooie) Dit beeld werd onthuld naar aanleiding van de oprichting van enkele bejaardenwoningen in de Cardijnlaan. De Tassche, Joske Noyelle (Ardooie). Kerkplein van De Tassche Totems voor Sint-Maarten (Wim De Cauter, Koolskamp). Deze drie rechte sculpturen staan in de waterpartij voor het gemeentehuis, Polenplein. Vrijheidsboom, Marktplein De boom werd bij de viering van het halfeeuwfeest van de onafhankelijkheid van België aangeplant. In 2016 werd een nieuw exemplaar geplaatst. OP STAP IN ARDOOIE & KOOLSKAMP 7 Kruiswegstatie, Stationsstraat 22 Dit is de enige resterende statie van een publieke kruisweg uit 1624, in zachte Balegemse steen, voorstellend een beeld waarop de kruisafneming te zien is