Sc Heerenveen Met Een Scandinavisch Accent? Rug
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? Een onderzoek onder drie groepen actoren naar bestaande gedachteconstructies welk type speler afkomstig uit geografische regio beter bij sc Heerenveen past dan andere spelerstypen afkomstig uit andere geografische regio’s 1 Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? Een onderzoek onder drie groepen actoren naar bestaande gedachteconstructies welk type speler afkomstig uit geografische regio beter bij sc Heerenveen past dan andere spelerstypen afkomstig uit andere geografische regio’s Wilbert Funcke Sociale Geografie en Planologie Rijksuniversiteit Groningen Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen Groningen, april 2005 2 Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG Voorwoord Directe aanleiding tot het schrijven van deze scriptie vormde de expliciete voorkeur van het huidige bestuur van voetbalclub sc Heerenveen voor het aantrekken van Scandinavische voetballers. Onderstaand citaat verduidelijkt deze Scandinavische voorkeur en is afkomstig van de voorzitter van sc Heerenveen, dhr. R. van der Velde: “Wat ons zo bevalt aan Scandinavische spelers: ze komen naar Heerenveen toe met de ambitie topvoetballer te worden. Niet voor het geld” (Vuijsje, 2002; 27). Bovenstaand citaat bewijst dat de ‘Heerenveense voetbalwereld’ eigenschappen toekent aan een spelerstype op grond van geografische herkomst. Dat sc Heerenveen goede ervaringen heeft opgedaan met Scandinavische spelerstypen impliceert, dat spelers afkomstig uit andere geografische herkomstgebieden minder goed zijn bevallen. ‘Maar waarom past nu juist het ene type speler afkomstig uit een geografische regio beter bij sc Heerenveen (bijvoorbeeld Scandinavische spelerstype) dan andere spelerstypen afkomstig uit weer andere geografische gebieden?’ Deze vraag staat in deze scriptie centraal. Middels een kwalitatief onderzoek waarin achttien afgenomen interviews met beleidsbepalers en supporters van sc Heerenveen en journalisten, auteurs en ‘gebiedskenners’ centraal staan, is getracht deze vraag te beantwoorden. Een van de doelen van het afnemen van interviews vormt het achterhalen van de bestaande gedachteconstructies onder de drie hier pas genoemde groepen van actoren wat betreft het kenmerken van spelerstypen. ‘Kennen de drie groepen van actoren überhaupt eigenschappen aan spelerstypen toe op basis van geografische herkomsten?’, is een voorbeeld van een vraag die in deze scriptie wordt beantwoord. Daarnaast zorgen de resultaten van alle interviews met de drie groepen van actoren voor een verdere concretisering en verduidelijking van het concept ‘spelerstype’. Voor het uitwerken van de interviews is gekozen voor een verslagvorm, waarin de strekking van ieder interview aan de orde komt. In deze scriptie worden concluderende opmerkingen en uitkomsten ondersteund door citaten afkomstig uit de uitwerkingen van deze interviews. Voor het waarborgen en respecteren van de anonimiteit van de geïnterviewden zijn deze uitwerkingen niet aan deze scriptie toegevoegd. Voor vragen of opmerkingen omtrent de uitwerkingen van de interviews kunt u zich telefonisch (0513-621888) of per e-mail ([email protected]) richten tot ondergetekende. Voor het oplossen van de probleemstelling heeft in deze scriptie naast het afnemen van interviews een verkennend literatuuronderzoek plaats gevonden. Aan de hand van cultureel geografische en -antropologische theoretische aspecten is getracht het kenmerken van spelerstypen te positioneren in de vakliteratuur. In een conceptueel model wordt de (club)cultuur van sc Heerenveen beschreven aan de hand van theoretische concepten zoals bijvoorbeeld representaties, ‘sense of place’ en cultuur. Aangezien in deze scriptie spelerstypen worden getypeerd op basis van geografische herkomst is de link naar het ‘nationale culturen model’ van Hofstede (2004) gelegd. ‘In hoeverre vertonen de uitkomsten van de interviews waarin het 3 Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG kenmerken van spelerstypen centraal staat, overeenkomsten dan wel verschillen met de resultaten van het model van Hofstede?’ Het schrijven van deze afstudeerscriptie betekent voor mij het slotstuk van de voltijds opleiding Sociale Geografie & Planologie afstudeervariant Culturele Geografie aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen. Mijn dank gaat uit naar dr. P. D. Groote en dr. A. E. Brouwer voor de begeleiding gedurende het proces dat het schrijven van een afstudeerscriptie met zich mee brengt. Voor de aanlevering van relevante telefoonnummers en emailadressen wil ik Sietze Looijenga, redactielid van het supportersblad van sc Heerenveen (‘FeanFan’), bedanken. Daarnaast wil ik alle in het kader van deze afstudeerscriptie geïnterviewde personen hartelijk bedanken voor hun tijd, verstrekte informatie, plezierige en vlotte medewerking. Gedurende het schrijven van deze scriptie heb ik verbeterpunten gesignaleerd die deels zijn te wijten aan belemmerende factoren als tijd en geld en deels aan het feit, dat het zelfstandig uitvoeren van een wetenschappelijk onderzoek voor mij als einddoctoraal student Culturele Geografie een leerproces was. De uitspraak ‘al doende leert men’ is hier zeker op zijn plaats. Toch hoop ik als ‘leerling’ onderzoeker een bijdrage te hebben geleverd aan het wetenschappelijk sportgeografisch onderzoek. Ik heb in elk geval met veel plezier aan deze scriptie gewerkt en een hoop ervaring opgedaan. Groningen, april 2005 Wilbert Funcke 4 Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG Samenvatting Sinds het begin van de jaren negentig kenmerkt de samenstelling van de selecties van sc Heerenveen zich door een toegenomen teamdiversiteit en -etniciteit. Dit is mede het gevolg van het ‘Bosman-arrest’. In 1995 oordeelde het Europese Hof van Justitie in de geruchtmakende ‘zaak-Bosman’ dat het ‘transfersysteem’ en de ‘nationaliteitsclausules’ onrechtmatig zijn (Bottenburg en Janssens, 2004). Hierdoor kan er in voetbalwedstrijden geen beperking meer worden gesteld aan het aantal buitenlandse voetballers uit andere lidstaten van de Europese Unie. Een stoet van Nederlandse topspelers is daaropvolgend naar het buitenland vertrokken en omgekeerd hebben de meeste Nederlandse clubs dit verlies aangevuld met talenten uit de eigen kweek. Ook hebben de clubs in toenemende mate buitenlandse spelers uit vrijwel alle werelddelen aangetrokken. In Vuijsje (2002) geeft de voorzitter van sc Heerenveen aan dat een paar jaar geleden in één keer zes basisspelers vertrokken. De club werd er vervolgens toe gedwongen snel nieuwe spelers te kopen. Inmiddels heeft de praktijk uitgewezen dat veel buitenlandse spelers met wisselend succes bij sc Heerenveen actief zijn geweest. Voor het positief beïnvloeden van de samenhang tussen toegenomen teamdiversiteit en teamprestaties, kiest sc Heerenveen inmiddels bewust voor Scandinaviërs. In het artikel van Vuijsje (2002) expliceren Riemer van der Velde (voorzitter sc Heerenveen) en Foppe de Haan (voormalig hoofdtrainer van sc Heerenveen) hun voorkeur voor Scandinavische spelers: “Riemer: “Scandinavische spelers komen naar Heerenveen toe met de ambitie topvoetballer te worden. Niet voor het geld” “. (Vuijsje, 2002; 27) “Riemer: “Scandinavische spelers voetballen meer zoals wij [Nederlandse spelerstypen] en ze passen zich makkelijker aan” “.(Vuijsje, 2002; 25) “Foppe: “Scandinavische spelers spreken binnen een paar maanden Nederlands””. (Vuijsje, 2002; 25) In bovenstaande citaten beargumenteert de clubleiding van sc Heerenveen hun voorkeur voor Scandinavische spelers en kennen aan dit type speler bepaalde eigenschappen toe. Als supporter van sc Heerenveen vroeg ik mij af waarom het ene type speler afkomstig uit een bepaalde geografische regio nu beter bij sc Heerenveen blijkt te passen, dan andere type spelers afkomstig uit weer andere geografische regio’s. Deze vraag dient als startpunt voor het zelfstandig uitvoeren van een wetenschappelijk onderzoek en heeft geleid tot de samenstelling van deze scriptie. Uit deze scriptie zal blijken of er überhaupt eigenschappen aan spelerstypen op basis van geografische herkomsten worden toegekend, of Scandinavische spelerstypen inderdaad het beste bij sc Heerenveen passen en of dit idee gesteund wordt door de beleidsbepalers en supporters van sc Heerenveen en journalisten, auteurs en ‘gebiedskenners’. In deze scriptie staat de volgende doelstelling centraal: 5 Sc Heerenveen met een Scandinavisch accent? RuG Op basis van een verkennend literatuuronderzoek en achttien afgenomen interviews onder beleidsbepalers, journalisten, auteurs, ‘gebiedskenners’ en supporters sc Heerenveen mogelijke antwoorden aandragen voor vierledige probleemstelling. De benodigde data zijn op verschillende manieren verkregen. Zo is er allereerst gebruik gemaakt van secundaire data, informatie afkomstig uit cultureel geografische en –antropologische literatuur of internetpagina’s. Daaropvolgend is voor het verwerven van primaire data gekozen voor het afnemen van achttien interviews. Het doel van het afnemen van interviews is allereerst het achterhalen van de percepties van de drie groepen van actoren wat betreft het kenmerken van spelerstypen afkomstig uit vier van te voren geselecteerde geografische regio’s, te weten Nederland, Z-O-Europa, Afrika en Scandinavië. Aan het kenmerken van spelerstypen op grond van geografische herkomsten kleeft het gevaar van generalisatie. Deze scriptie is zich hiervan bewust en is van mening dat uitzonderingen op de regel blijven bestaan. Ten tweede is met