SZKOLNIACZEK

PISEMKO ZESPOŁU SZKÓŁ im. ks. Jana Twardowskiego w Wołominie ul. Miła 22 zss-wolomin.edl.pl/Joomla2/ 2015 / 2016 NUMER 6 (96) Na wakacjach

Wakacje. Zamknięta szkoła milczy ze wzruszenia wielkiego.

Tymczasem Marysia znad morza pisze list do mamusi, jak na lekcji języka polskiego. Wojtek, jak na matematyce, skarpetki, koszule liczy. Miał jeszcze dwie pary majtek - licząc - trudno się doliczyć.

Wszyscy śpiewają przy ognisku, kłaniają się ogniu złotemu, choć zbiegła z narzeczonym nieśmiała pani od śpiewu. Ksiądz już na urlopie. Jakby nie było nikogo.

Tylko poziomka niemowa zaczęła mówić o Bogu.

ks. Jan Twardowski

ODKRYWAMY TALENTY

Jeszcze kilka dni i rozpoczną się długo oczekiwane wakacje. Każdy z Was ma już na pewno pomysł, jak spędzić ten wolny czas. Poprosiliśmy niektórych uczniów, by uchylili rąbek tajemnicy i zdradzili swoje wakacyjne plany.

Wakacje zamierzam spędzić aktywnie, jeżdżąc na rowerze.

Mariusz Pawełas, kl. I gimnazjum

Wakacje będę spędzał nad wodą ze znajomymi, mam też w planach wyjazd na Mazury.

Adrian Dawidczyk, kl. I gimnazjum

Wakacje będę spędzać we Włoszech, jadę tam razem z siostrą. Razem będziemy zwiedzać ciekawe miejsca, podziwiać piękne widoki, korzystać ze słońca i wody.

Kiciuś

Na wakacje wyjeżdżam nad morze i w góry, a później do siostry.

Pchełka

Na wakacje jadę z całą rodziną w Tatry.

Piesek

W wakacje wybieram się razem z mamą w góry.

Filip

Pierwsze dwa tygodnie wakacji będę chodziła na rehabilitację. Po zakończonych ćwiczeniach mam w planach regularnie odwiedzać miejską bibliotekę i korzystać z komputera. W wolnym czasie odwiedzę koleżankę i kolegę Sebastiana.

Urocza, kl. II b pdp

W ubiegłym roku spędzałam wakacje nad polskim morzem. Bardzo podobało mi się to miejsce, dlatego chciałabym tam pojechać również w te wakacje. Codziennie bym kąpała się w morzu, jadła lody włoskie i chodziła do restauracji. Planuję pojechać nad morze z całą rodziną i dobrze się bawić.

Paulina Chudzik, kl. II b pdp

2

Na wakacje pojadę może do Gdańska, do mojego brata ciotecznego lub w Góry Świętokrzyskie. Jeżeli zostanę w domu to będę grał na x-boksie lub na telefonie w Minecrafta.

Rezi 941

W te wakacje planuję: pojechać nad morze, odwiedzić Bałtów, odwiedzać kolegę Patryka, grać na komputerze, oglądać telewizję.

Mandzio 653

Na wakacje jadę z całą rodziną nad polskie morze. Będzie bardzo fajnie.

Weronika Rembelska, kl. VI

3

WARTO PRZECZYTAĆ Przeczytaj i podaj dalej ….

Drodzy Książkoholicy ! Wierzycie ? Ja nie wierzę. Nie wierzę, że to już czerwiec. Upłynęło kolejnych dziewięć miesięcy. W biologii człowieka dziewięć miesięcy może zapoczątkować ludzkie życie. W bibliotece – nowe półki na książki, nowe książki lub nowe książkowe przyjaźnie.

Przede mną trudne zadanie. Pragnę polecić Wam coś na wakacje. Tym razem literatura biograficzna i niezbyt lekka. O księdzu Janie Kaczkowskim usłyszałam dość późno. Za późno, by zdobyć autograf autora. „Grunt pod nogami”, „Życie na pełnej petardzie” czy „Nie ma szału jest rak” - królują w księgarniach na pierwszych miejscach bestsellerów.

Na Wikipedii możemy przeczytać, iż ksiądz Jan „od urodzenia miał lewostronny niedowład i dużą wadę wzroku”. W 2012 roku zdiagnozowano u niego nowotwór nerki, później glejaka mózgu. „Złośliwy los” sprawił, że założyciel puckiego hospicjum, stał się niejako jego pacjentem.

Dlaczego ksiądz Jan ? Ujęła mnie jego bezpośredniość i umiejętność pisania o rzeczach trudnych. Trochę przypomina mi W. Szymborską ze swoim przesłaniem , zawartym w słowach :

4

Mój ulubiony cytat to:

I jak tu nie polubić księdza Jana 

Nie musicie go „łykać w całości”. Wystarczy strona przeczytana na dobry początek, czasem jedno zdanie . Starczy Go wtedy na lipiec i sierpień. A wtedy to już Wy będziecie mogli podzielić się cytatami ks. Jana na łamach naszej gazetki.

Cóż jeszcze mogę Wam życzyć na udane wakacje ?

Pięknej pogody,

I pogody ducha.

Ciekawych książek,

Które nie kończą się zbyt szybko.

Rodziny i przyjaciół blisko!

Do zobaczenia we wrześniu !

Wasz Bibliotekarz

Zdjęcia pochodzą ze stron: www.niejden.pl www.twitter.com

5

OKIEM REPORTERA

21 kwietnia - czwartek

Kwiecień dla uczniów klasy szóstej oraz trzeciej gimnazjum jest miesiącem sprawdzianu oraz egzaminu. Chcąc odpocząć po tak dużym wysiłku intelektualnym uczniowie napisali petycję do Pani Dyrektor z prośbą o zorganizowanie szkolnej dyskoteki. Prośba została rozpatrzona pozytywnie, więc czwartek upłynął pod znakiem tańców i muzyki. Zabawa była tak udana, że wszyscy nie mogą doczekać się już kolejnej.

22 kwietnia - piątek

Tego dnia obchodziliśmy w naszej Szkole Dzień Ziemi. W tym roku miał szczególny charakter, ponieważ wpisany został w obchody Kwietnia - Światowego Miesiąca Wiedzy na Temat Autyzmu. Uczniowie z autyzmem z klas IV -VI oraz ich koledzy przedstawili scenkę pt. „Pewnego razu w lesie...”. Dla większości uczniów był to debiut sceniczny. BRAWA dla wszystkich występujących i ich wychowawczyń: Pani Magdaleny Gójskiej, Pani Marzeny Dolińskiej i Pani Katarzyny Szewczyk. Prawdziwą niespodzianką okazał się nasz gość – Pan Krzysztof Mirecki - przedstawiciel Lasów Państwowych, który bardzo ciekawie opowiadał o zagrożeniach dla Ziemi powodowanych działalnością człowieka. Pan Krzysztof udzielił nam również wskazówek, jak dbać o naszą planetę. Na koniec koło teatralne wraz z opiekunkami Panią Marzeną Dolińską i Panią Eweliną Kowalewską przedstawiło inscenizację wiersza Jana Brzechwy pt. „Na Straganie”.

26 kwietnia - wtorek

Gościem kolejnego spotkania z cyklu „Cała Polska Czyta Dzieciom” była pani Barbara Januszko. Wizyta ta była szczególnie cenna, ponieważ pani Januszko opowiedziała o spotkaniu z patronem naszej szkoły – ks. Janem Twardowskim. Pani Barbara przed laty pisała pracę magisterską poświęconą twórczości poety i wtedy miała okazję osobiście poznać się z księdzem Janem. Opowiedziała jakim był człowiekiem, a także, co zachwyca w jego twórczości. Pani Januszko pokazała również swoje pamiątki związane z księdzem - zdjęcia domu, w którym mieszkał, pomieszczeń, w których żył i pracował, a także fotografie jego samego. Przybliżyła nam także jego twórczość, czytając trzy opowiadania księdza Jana dedykowane dzieciom - „ O biedronce”, „Miłość za nic” oraz „Lekarstwo dla złośnicy”. Pani Barbara wykazała się doskonałą znajomością życia i twórczości księdza Twardowskiego, biorąc udział w przygotowanych dla niej zadaniach. W trakcie spotkania odczytała również swój wiersz poświęcony czasom dzieciństwa - „Moje wakacje z Aniołem Stróżem”.

6

28 kwietnia - czwartek

Kolejną rocznicę uchwalenia Konstytucji 3 Maja uczciliśmy uroczystym apelem. Uczniowie naszego Gimnazjum i Szkoły Przysposabiającej do Pracy pod kierunkiem pań Małgorzaty Gawron i Barbary Dmowskiej-Pancek oraz panów Piotra Dereszewskiego, Macieja Przetakiewicza i Tomasza Mroza przybliżyli wszystkim doniosłe, historyczne czasy. Ciekawa, tematyczna prezentacja i wzruszająca muzyka chwyciła nas za serce. Zgodnie stwierdziliśmy, że być Polakiem to brzmi dumnie.

18 maja - środa

W hali sportowej Ośrodka Sportu i Rekreacji „HURAGAN” przy ul. Korsaka 4 w Wołominie odbył się III MAZOWIECKI DRUŻYNOWY TURNIEJ BOCCIA, zorganizowany pod patronatem Starosty Wołomińskiego oraz honorowym patronatem Mazowieckiego Kuratora Oświaty. Patronem medialnym imprezy było lokalne radio FAMA. Organizatorem i gospodarzem turnieju był Zespół Szkół Specjalnych im. ks. Jana Twardowskiego przy ul. Miłej 22 w Wołominie oraz Starosta Wołomiński. W turnieju wzięły udział reprezentacje ze szkół, ośrodków i klubów sportowych z całego Mazowsza. Uroczystego otwarcia turnieju dokonała Dyrektor Zespołu Szkół Specjalnych w Wołominie Pani Barbara Cyrych w towarzystwie zaproszonych gości: przedstawicieli Ośrodka Sportu i Rekreacji „Huragan” w Wołominie. Zawody miały charakter drużynowy. Ekipę Wołomina reprezentowały trzy drużyny. W sumie w turnieju wystartowało 27 drużyn (81 zawodników) z całego Mazowsza. Po około trzech godzinach sportowych zmagań wyłonieni zostali zwycięzcy turnieju. Klasyfikacja końcowa rozgrywek: I miejsce – SKARYSZEWSKA – reprezentacja Zespołu Szkół Specjalnych nr 89 przy ul. Skaryszewskiej w Warszawie, II miejsce – WOŁOMIN 1 – reprezentacja Zespołu Szkół Specjalnych im. ks. Jana Twardowskiego w Wołominie w składzie: Filip Romański (kapitan), Paweł Gumienny, Katarzyna Grzymała, III miejsce – reprezentacja Zespołu Szkół Specjalnych i Placówek Oświatowych nr 2 w Radomiu, IV miejsce – WOŁOMIN 3 – reprezentacja Zespołu Szkół Specjalnych im. ks. Jana Twardowskiego w Wołominie w składzie: Piotr Teszner (kapitan), Joanna Kałuska, Rafał Lubowicki. Za przygotowanie zawodów z ramienia gospodarzy odpowiedzialni byli nauczyciele wychowania fizycznego pani Dominika Bogusz, pani Magdalena Jaskulska, pan Piotr Dereszewski, pan Mariusz Wierzchucki, pan Tomasz Mróz i pan Maciej Przetakiewicz.

7

20 maja piątek

Niektórzy uczniowie naszej szkoły zdawali tego dnia praktyczny egzamin na kartę rowerową. Był to już drugi etap, ponieważ wcześniej każdy z nich musiał zaliczyć test wiedzy. Jak się okazało w praktyce nie tak łatwo zostać pełnoprawnym rowerzystą.

25 maja – środa

W środę 25 maja 2016 r. uczniowie gimnazjum wraz z wychowawcami panią Magdaleną Frankiewicz, Anną Kos-Bury i panem Piotrem Dereszewskim wybrali się na tematyczną wycieczkę do Warszawy pod hasłem "Śladami księdza Jana Twardowskiego". Było to w ramach innowacji pedagogicznej prowadzonej w naszej szkole. Po dwóch godzinach podróży, składającej się z różnorodnych środków lokomocji (pociąg, metro i autobus) dotarliśmy do Świątyni Opatrzności Bożej, miejsca spoczynku patrona naszej szkoły. Imponująca budowla zrobiła na nas ogromne wrażenie. Świątynia znajduje się u zbiegu ulicy ks. Prymasa Augusta Hlonda i alei Rzeczypospolitej w Wilanowie. Jest elementem składowym kompleksu Centrum Opatrzności Bożej, w którym zawiera się również Muzeum Jana Pawła II i Prymasa Wyszyńskiego, Panteon Wielkich Polaków oraz Aleja Darczyńców. Kościół zaprojektowany został na planie krzyża greckiego, z czterema wejściami, zwieńczony miedzianą kopułą z krzyżem. W Panteonie Wielkich Polaków znajduje się grobowiec księdza Jana Twardowskiego. Niestety w tym roku ze względu na trwające prace remontowe widzieliśmy go jedynie z daleka. Niedogodność tę zrekompensował nam Ruchomy Teatr XXI wieku dla dzieci, ukazujący polską historię i działanie Opatrzności Bożej w dziejach naszego narodu. Ruchomy Teatr XXI wieku to wspaniała lekcja historii, sztuki i religii w jednym. Przenosi on widza w czasy od stworzenia świata do odzyskania przez Polskę niepodległości. Figurki teatralne zachwycają precyzją wykonania. Obrotowe sceny, poruszające się lalki, scenografia, gra świateł, muzyka oraz ciekawie opowiadana przez narratora historia wprowadzają w tematykę działania Bożej Opatrzności na tle dziejów Polski tak, że trudno się od niej oderwać zarówno młodszym, jak i starszym widzom. Wizytę w Wilanowie zakończyliśmy pamiątkowym zdjęciem na tle Świątyni i udaliśmy się w dalszą drogę. Kolejny punkt wycieczki stanowiło Krakowskie Przedmieście i znajdujący się tam kościół sióstr Wizytek, w którym ksiądz Jan był od 1959 roku rektorem. Po dotarciu na miejsce, zgromadziliśmy się wokół pomnika poety Twardowskiego na parkowej ławeczce. W tym szczególnym miejscu przypomnieliśmy sobie życiorys naszego patrona oraz dowiedzieliśmy się wielu interesujących rzeczy o regułach obowiązujących zgromadzenie sióstr Wizytek. Największe wrażenie, a zarazem zdumienie wywarł na nas nałożony na zakonnice zakaz opuszczania przez całe życie klasztornych murów. Dalej słuchając o żuciu księdza Twardowskiego w powietrzu czuliśmy jego duchową obecność... Jednogłośnie przyznaliśmy, że ksiądz Jan był niezwykłym człowiekiem, wzorem godnym naśladowania. Tego dnia naprawdę zrozumieliśmy znaczenie słów naszego patrona, że: "Można odejść na zawsze, by stale być blisko". opracował: Twój Przyjaciel

8

KĄCIK KULINARNY

Przepisy na orzeźwiające, letnie napoje i koktajle

Lato to gorący okres, w którym nasz organizm potrzebuje dużo wody potrzebnej dla prawidłowego funkcjonowania. Poniższe propozycje koktajli i napoi doskonale orzeźwiają, chłodzą i zaspokajają ochotę na coś słodkiego. Dodają witalności i energii. Idealne na ciepłe dni!

Mandarynkowy koktajl Składniki (na 2 porcje): - 5 mandarynek - 2 gałki lodów śmietankowych - 0,5 szklanki pełnego mleka - maliny - liście melisy do dekoracji

Sposób przygotowania: Mandarynki obieramy ze skórki. Miksujemy. Otrzymany mus dzielimy na dwie części w proporcji 1/3 i 2/3. Mleko wlewamy do miski. Dokładamy do niego lody oraz 2/3 musu. Miksujemy i rozlewamy do dwóch pucharków. Na wierzchu wylewamy pozostały mus. Całość dekorujemy i podajemy. Smacznego!

Kawa mrożona waniliowa

Składniki (na 1 porcję): - 2 łyżeczki kawy rozpuszczalnej - mleko - 2 kulki lodów waniliowych - bita śmietana - słodkie kakao

Przygotowanie: Do wysokiej szklanki wsypać kawę, zalać niewielką ilością ciepłej wody, rozpuścić i ostudzić. Dolać zimne mleko do wysokości ok 2/3 szklanki. Nałożyć lody. Deser wykończyć bitą śmietaną. Posypać na wierzch kakao dla dekoracji.

9

Orzeźwiająca lemoniada z arbuzem

Składniki:  jeden arbuz  pół szklanki cukru  pół szklanki wody  sok z jednej cytryny  lód w kostkach  mięta do dekoracji

Przygotowanie: Cukier rozpuścić w gorącej wodzie, ostudzić. Arbuza obrać, usunąć pestki, zmiksować. Połączyć z wodą i cukrem, dolać sok z cytryny, zamieszać. Podawać z kruszonym lodem i listkiem mięty.

Sok z kiwi, bananem i lodem

Składniki:

 6 dojrzałych kiwi  banan  opakowanie cukru waniliowego  2 łyżki miodu  szklanka soku pomarańczowego  kostki lodu  o dekoracji kilka poziomek, plasterki cytryny, listki świeżej mięty

Przygotowanie: Kiwi (5 sztuk) obierz ze skórki, i pokrój na ćwiartki. Banana obierz i pokrój go na mniejsze kawałki. Owoce włóż do miksera, dodaj miód, cukier waniliowy i sok pomarańczowy. Zmiksuj całość, aż do uzyskania gładkiej masy. Jeśli okaże się, że napój jest za mało słodki, dodaj jeszcze odrobinę miodu. Gotowy napój przelej do wysokich szklanek. Do każdej szklanki wrzuć kilka kostek lodu. Następnie udekoruj napój nadzianymi na długi patyczek kawałkami kiwi, cytryny, poziomkami i listkami mięty.

opracowała: Magdalena Gójska

10

Klub Miłośników Przyrody

Sandomierz - miasto nazywane "małym Rzymem", w którym realizowany jest serial pt. "Ojciec Mateusz". Wakacje przed nami, więc zachęcam do odwiedzenia tego uroczego miejsca.

Sandomierz – miasto w województwie świętokrzyskim, w powiecie sandomierskim, położone nad Wisłą, na siedmiu wzgórzach (stąd miasto nazywane jest czasem „małym Rzymem”), na granicy Wyżyny Sandomierskiej. Przemysłowa część miasta, zwana Nadbrzeziem, leży na prawym brzegu Wisły, w Kotlinie Sandomierskiej, graniczy z Tarnobrzegiem. Przez miasto przebiegają szlaki turystyczne: cysterski, św. Jakuba, Via Jagiellonica oraz Architektury Drewnianej. Sandomierz był miastem królewskim Korony Królestwa Polskiego.

Nazwa Istnieje kilka teorii na temat pochodzenia nazwy miasta, według jednej z nich nazwa związana jest z położeniem miasta – w okolicach Sandomierza, rzeka San domierza (dochodzi) do Wisły. Najbardziej prawdopodobna teoria głosi jednak, że nazwa miasta pochodzi od staropolskiego imienia Sędomir, rozpowszechnionego w całej Słowiańszczyźnie.

Miejscowość jako jedną z głównych siedzib Królestwa polskiego notuje Gall Anonim w swojej Kronice polskiej spisanej w latach 1112–1116.

Turystyka Sandomierz jest punktem początkowym żółtego szlaku rowerowego prowadzącego do Opatowa oraz zielonego szlaku rowerowego prowadzącego do Ujazdu. Przez miasto przechodzi czerwony szlak turystyczny z Gołoszyc do Piotrowic.

 Wąwóz św. Królowej Jadwigi – wypłukany przez wody w pokładach lessowych. Na urwiskach występuje roślinność stepowa, między innymi wisienka karłowata.  Góry Pieprzowe – na terenie wzgórz w 1980 roku utworzono rezerwat geologiczno-przyrodniczy. Góry zbudowane z łupków kambryjskich, wypiętrzone 500 milionów lat temu.

W Sandomierzu swój początek ma Małopolska Droga św. Jakuba prowadząca do Krakowa, a przy połączeniu z innymi trasami prowadzi zwartym szlakiem do Santiago de Compostela. W przyszłości Sandomierz będzie też ostatnim przystankiem Lubelskiej Drogi św. Jakuba. W Sandomierzu ma też początek i koniec Szlak Architektury Drewnianej, etap tarnobrzesko-niżański. Przez Sandomierz przebiega także szlak cysterski. Serial Ojciec Mateusz i liczne akcje promocyjne spowodowały nagły wzrost zainteresowania miastem. W sandomierskim parku Piszczele znajduje się wyciąg narciarski o długości 60 metrów. Jednym z ważniejszych punktów są Podziemia Sandomierza przyciągające coraz więcej turystów. Organizowane są także nocne zwiedzania.

11

Sport Pierwszym klubem sportowym w Sandomierzu była Wisła Sandomierz, która powstała w 1925 roku. Na przestrzeni lat prowadziła wiele sekcji, m.in. lekkoatletyki, siatkówki i koszykówki. Obecnie działa jedynie drużyna piłki nożnej. Wychowankiem SPR Wisła Sandomierz – zespołu piłki ręcznej – jest Karol Bielecki, reprezentant Polski.

Literatura W Sandomierzu rozgrywa się akcja powieści kryminalnej „Ziarno prawdy”, wydanej w 2012 roku drugiej części cyklu o prokuratorze Teodorze Szackim, której autorem jest Zygmunt Miłoszewski. Będący tłem powieści Sandomierz i jego zabytki został opisany przez autora z dużą dbałością o realistyczne szczegóły.

Serial Na Starym Mieście w Sandomierzu kręcony jest znany polski serial kryminalny Ojciec Mateusz. Serial ten jest odpowiednikiem włoskiej serii Don Matteo. W serialu wiele razy pojawia się słowo „Sandomierz”, co daje dodatkową reklamę miastu. Główną rolę księdza Mateusza Żmigrodzkiego gra Artur Żmijewski.

Zabytki Sandomierz posiada znaczną liczbę zabytków, a Stare Miasto tworzy zabytkowy zespół urbanistyczno- architektoniczny i krajobrazowy. Oto niektóre z nich:

 zespół urbanistyczno-architektoniczny i krajobrazowy, XIII-XIX w.,  Bazylika katedralna Narodzenia NMP – gotycki halowy kościół z XIV w.,  zespół kościoła par. pw. św. Pawła, ul. Staromiejska, z 1. połowy XV, XVIII w.,  synagoga z domem gminy żydowskiej, ul. Basztowa,  zespół klasztorny benedyktynek, ob. seminarium duchowne, ul. Żeromskiego, 2 poł. XVII – XVIII w.,  domek kapelana,  zespół klasztorny dominikanów, ul. Staromiejska, 2 ćw. XIII w., XVII w., 1909,  zespół szpitalny, ul. Opatowska 10, XV-XIX w.,  zespół klasztorny reformatów, pl. św. Wojciecha, 1679-1690, XVIII, XIX w.,  kolegium jezuickie Collegium Gostomianum, ul. Długosza 7, 1605-15, XIX w., – jedna z najstarszych szkół średnich w Polsce,  zamek królewski, z XIV wieku, 1480, 1520, XIX w.,  cmentarz „katedralny”, ul. Mickiewicza, XIX-XX w.,  cmentarz par. św. Pawła, ul. Staromiejska, XIX w.,  cmentarz żydowski, ul. Sucha,  cmentarz wojenny żołnierzy Armii Radzieckiej, ul. Mickiewicza, 1944 r.,  mogiła zbiorowa żołnierzy austriackich z 1914 r., ul. Leszka Czarnego,  pozostałości murów obronnych, 1. połowa XIV w.,  Brama Opatowska – gotycka brama wjazdowa do miasta z 2. połowy XIV wieku,  Ratusz – gotycki, z połowy XIV wieku zbudowany na planie kwadratu z ośmioboczną wieżą,  dworek, ul. Browarna 9, drewn., XVIII/XIX w.,  dworek Cypriana Strużynskiego,  mansjonaria „Dom Długosza” z lat 1476, XVII w.,  sufraganówka, ul. Katedralna 1, 1792 r.,  wikarówka, ul. Katedralna 3, 1747-60, XIX w., 12

 dworek, ul. Królowej Jadwigi 3, drewn., 1 poł. XIX w.,  dom, ul. Mariacka, Opatowska, Rynek,  dawna szkoła parafialna, ul. Mariacka 18, 1787, po 1968,  klasztor dominikanów, ob. Urząd Miasta, pl. Poniatowskiego 3, XVII-XIX w.,  Kamienica Oleśnickich z przełomu XVII/XVII wieku, remontowana w latach 1955-1958,  Trasa podziemna „Lochy Sandomierskie”,  dworek, ul. Świętopawelska 4, drewn., XIX w.,  dworek, ul. Zawichojska 2,  spichrz, przebudowany w XX wieku, z 1696 roku, wybudowany na potrzeby Bazyliki Katedralnej (ul. Rybitwy 5).

opracowała: Urocza, kl. II b pdp

13

Nasi Ulubieńcy

W majowym numerze "Szkolniaczka" prezentujemy sylwetkę Pauli Ignasiak i Natalii Szroeder.

Paulla, właściwie Paulina Ignasiak (ur. 30 stycznia 1979 w Pleszewie) – polska piosenkarka. Ukończyła Państwową Szkołę Muzyczną Pierwszego Stopnia w Pleszewie, w której uczyła się gry na gitarze klasycznej i fortepianie. W 1995 wokalistka wygrała konkurs „Talent '95”. W 1996 zajęła 2. miejsce w programie Śpiewać każdy może. W 1999 wystąpiła na Festiwalu Piosenki Angielskiej w Brzegu, zajmując 2. miejsce. Następnie została zaproszona przez Elżbietę Skrętkowską do programu TVP2 Szansa na sukces. W 2002 piosenkarka dotarła do półfinału programu Idol. W listopadzie 2007 ukazał się pierwszy solowy singel piosenkarki „Kolęda dla Ciebie”. 28 listopada 2008 wydany został debiutancki album wokalistki Nigdy nie mów zawsze, który promowały single „Od dziś”, „I prosto w serce”, „Dwa słowa dla życia” oraz „Tak mało o życiu”. Wydawnictwo uzyskało status platynowej płyty za sprzedaż ponad 35 tysięcy egzemplarzy. W 2009 Paulla wygrała główną nagrodę konkursu „Trendy” oraz Nagrodę dziennikarzy na festiwalu TOPtrendy. W 2010 r. ukazał się drugi studyjny album wokalistki Sekret wiecznej miłości. Wydawnictwo promował teledysk do utworu „Wracaj, czekam”. W 2012 r. wokalistka opublikowała kolejną w swojej karierze piosenkę świąteczną zatytułowaną „Białe pola, ciche miasta”. W marcu 2014 telewizja Polsat rozpoczęła emisję pierwszej edycji programu Twoja twarz brzmi znajomo z udziałem Paulli. Wokalistka wykonała utwór „Zombie” The Cranberries i zajęła 1. miejsce. W 2015 wydała dwa single: „Nigdy o Tobie nie zapomnę” i „Kocham Cię dalej”. Paulla ma syna Adama. W styczniu 2012 wyjawiła, że zmaga się z nowotworem.

opracowała: Urocza, kl. II b pdp

14

Natalia Szroeder (ur. 20 kwietnia 1995) – polska piosenkarka i autorka tekstów, znana m.in. ze współpracy z raperem Marcinem „Liberem” Piotrowskim, z którym w 2013 roku nagrała przeboje „Wszystkiego na raz” i „Nie patrzę w dół”. Piosenkarka prowadzi także solową działalność artystyczną, jej debiutancki singel zatytułowany „Jane” ukazał się w 2012 roku. Wychowała się w pomorskiej wsi Parchowo w rodzinie o tradycjach muzycznych. W dzieciństwie Szroeder wystąpiła także w audycji TVP1, Od przedszkola do Opola. W 2011 roku została laureatką jednego z odcinków Szansa na sukces, gdzie zaśpiewała utwór „Cicha woda”. Następnie w lipcu ukazał się debiutancki singel solowy wokalistki – „Jane”. W tym samym roku nawiązała współpracę z raperem Liberem, z którym nagrała piosenkę „Wszystkiego na raz”. Na płycie znalazł się także drugi wspólny utwór rapera i piosenkarki – „Nie patrzę w dół”. W grudniu 2013 roku do sprzedaży trafił jej drugi singel "Tęczowy”. W lutym 2014 roku został wydany jej trzeci singel – „Nie pytaj jak. W 2014 roku podczas koncertu Lata ZET i Dwójki w Toruniu wraz z Liberem zdobyła nagrodę w kategorii Najlepszy występ za wykonanie utworu „Nie patrzę w dół”. 24 sierpnia tegoż roku ukazał się pierwszy singel Natalii Szroeder i Libera – „Teraz ty”, który zwiastuje wspólny album duetu. Jesienią 2015 wzięła udział w czwartej edycji programu rozrywkowego Twoja twarz brzmi znajomo, gdzie zajęła siódme miejsce. Niedługo po wyemitowaniu odcinka, o jej występie pozytywną opinię napisał brytyjski dziennik The Mirror. Pośród swoich inspiracji, Szroeder wymienia przede wszystkim Michaela Jacksona. Zainspirowana jest również muzyką takich artystów, jak czy .

Opracowała: Paulina Chudzik, kl. II b pdp

15

CZERWIEC - WAŻNE DATY

1 czerwca - Dzień Dziecka - radosne święto wszystkich dzieci, obchodzone od ponad półwieku, na stałe wpisało się w kalendarz dni świątecznych. W Polsce obchodzi się je 1 czerwca jako Międzynarodowy Dzień Dziecka, podobnie jak w wielu krajach europejskich. W innych krajach dziecięce święto przypada 20 listopada i obchodzone jest jako Dzień Praw Dziecka lub Powszechny Dzień Dziecka, a data jest upamiętnieniem uchwalenia Deklaracji Praw Dziecka w 1959 r. oraz Konwencji o Prawach Dziecka w 1989 r. Nie znaczy to jednak, że dziecięce święto nie było znane wcześniej. Dedykowanie dzieciom początek miało w 1924 roku w Genewie, gdy Liga Narodów przyjęła uchwałę zwaną Deklaracją Praw Dziecka. Przyznanie dzieciom praw, których nie miały do początku dwudziestego stulecia stało się przełomem na drodze do uznania dzieci za pełnoprawnych obywateli społeczeństwa.

1 czerwca – 101 rocznica urodzin naszego Patrona księdza Jana Twardowskiego

8 czerwca – PIKNIK RODZINNY w naszej szkole . pod hasłem „ W zdrowym ciele, zdrowy duch”.

21 czerwca - Początek astronomicznego lata - lato astronomiczne rozpoczyna się w momencie przesilenia letniego — na półkuli północnej dzień ten wypada między 21 a 22 czerwca, a w latach przestępnych o jeden dzień wcześniej, czyli między 20 a 21 czerwca. Pierwszy dzień lata jest jednocześnie najdłuższym dniem w roku, a następująca po nim noc — najkrótszą. Noc Świętojańska, która czasem bywa mylona z najkrótszą nocą, przypada zawsze w wigilię św. Jana, a więc z 23 na 24 czerwca.

23 czerwca - Dzień Ojca - święto będące wyrazem szacunku dla ojców obchodzone corocznie w wielu krajach, w różnych terminach. Pierwszy raz Dzień Taty obchodzili mieszkańcy miejscowości Spokane w USA 19 czerwca 1910. W różnych krajach odbywa się w różnych terminach. W Polsce, podobnie jak w Nikaragui, święto to obchodzone jest 23 czerwca (od 1965 roku).

24 czerwca – zakończenie roku szkolnego !!!

opracował: Twój Przyjaciel

16

1 czerwca przypada 101 rocznica urodzin naszego patrona księdza Jana Twarowskiego. Przypomnijcie sobie kilka faktów i ciekawostek z życia księdza poety. Szkolniaczek włącza się tym samym w realizację innowacji pedagogicznej w naszej szkole pt. "Śladami i przykładem ks. Jana Twardowskiego – patrona naszej szkoły”

Ksiądz Jan Twardowski urodził się 1czerwca 1915 w Warszawie, a zmarł 18 stycznia 2006 r. też w Warszawie. Ksiądz rzymskokatolicki, prałat honorowy Jego Świątobliwości, polski poeta, przedstawiciel współczesnej liryki religijnej. To z jego wiersza dedykowanego Annie Kamieńskiej pochodzi zdanie: „Śpieszmy się kochać ludzi – tak szybko odchodzą”. Uczęszczał do Gimnazjum im. Tadeusza Czackiego w Warszawie, maturę zdał w 1936. W 1937 ukazał się pierwszy tomik jego wierszy pt. Powrót Andersena, nawiązujący do poetyki Skamandra. W tym samym roku rozpoczął studia polonistyczne na Uniwersytecie Warszawskim. W 1939 uzyskał absolutorium, a w 1947 obronił pracę magisterską. W czasie II wojny światowej, podczas której zaginął cały jego wcześniejszy dorobek poetycki, był żołnierzem Armii Krajowej, uczestniczył w powstaniu warszawskim. Wskutek przeżyć wojennych, w tym zniszczenia jego domu rodzinnego, w 1943 postanowił zostać księdzem. W trakcie wojny w marcu 1945 zaczął naukę w tajnym Seminarium Duchownym w Warszawie. Naukę w seminarium kontynuował z przerwami do 1948, kiedy to 4 lipca przyjął święcenia kapłańskie. W tym też roku uzyskał tytuł magistra filologii polskiej za pracę Godzina myśli . Zaraz po studiach w seminarium przybył do parafii w Żbikowie koło Pruszkowa, gdzie był wikarym przez trzy lata. Zajmował się nauczaniem religii w szkole specjalnej. Od 1959 aż do emerytury był rektorem kościoła Sióstr Wizytek w Warszawie, gdzie głosił kazania dla dzieci, którym później zadedykował m.in. zbiory: Zeszyt w kratkę oraz Patyki i patyczki. Był również wieloletnim wykładowcą i wychowawcą pokoleń kleryków w warszawskim seminarium. Wcześniej, bo już pod koniec 1945, powrócił do publikowania wierszy. Jego twórczość trafiła wówczas m.in. na łamy "Tygodnika Powszechnego". Wielką popularność przyniósł mu wydany w 1970 tom Znaki ufności. W 1980 został uhonorowany nagrodą PEN Clubu im. Roberta Gravesa za całokształt twórczości, w 1996 Orderem Uśmiechu, w 1999 Medalem Polonia Mater Nostra Est, w 2000 nagrodą IKAR oraz Dziecięcą Nagrodą SERCA, a rok później TOTUS, która zwana jest również "katolickim Noblem", w 2005 Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy. W 1999 Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła II przyznał mu tytuł doktora honoris causa. Był honorowym obywatelem miasta Tarnowskie Góry. Zmarł wieczorem 18 stycznia 2006 w szpitalu przy ulicy Banacha w Warszawie. Pochowany w krypcie w Panteonie Wielkich Polaków, miejscu pochówku dla zasłużonych w Świątyni Opatrzności Bożej, zgodnie z życzeniem prymasa Polski kardynała Józefa Glempa, a wbrew ostatniej woli księdza Twardowskiego, który chciał być pochowany na warszawskich Powązkach.

17

A oto ostatni Jego wiersz podyktowany dzień przed śmiercią:

"Zamiast śmierci

racz z uśmiechem

przyjąć Panie

pod Twe stopy

życie moje

jak różaniec”

18

Twórczość ks.J.Twardowskiego

. Wiersze (1959, tom wydany wspólnie z książką poetycką ks. Pawła Heintscha) . Znaki ufności (1970) . Zeszyt w kratkę (1973) . Poezje wybrane (1979) . Niebieskie okulary (1980) . Rachunek dla dorosłego (1982) . Który stwarzasz jagody (1984, 1988) . Na chwilę . Święty gapa . Na osiołku (1986) . Nie przyszedłem pana nawracać (1986) . Patyki i patyczki (1988) . Sumienie ruszyło (1989, 1990) . Tak ludzka (1990) . Stukam do nieba (1990) . Nie bój się kochać (1991) . Niecodziennik (1991) . Nie martw się (1992) . Tyle jeszcze nadziei (1993) . Krzyżyk na drogę (1993) . Elementarz księdza Twardowskiego dla najmłodszego, średniaka i starszego (2000) . Pogodne spojrzenie (2003) . Mimo Wszystko (2003) . O spacerze po cmentarzu wojskowym . O maluchach . Do moich uczniów . Obiecanki Cacanki . Podziękowanie

19

Z jednej strony skromny, nieśmiały, roztargniony, niepewny.

Z drugiej perfekcjonista, cyzelujący słowo, świadomy wartości swoich wierszy.

Z jednej strony tęskniący do rodziny i ciepła drugiego człowieka, z drugiej samotny kapłan z powołania.

"Można powiedzieć o nim przeciwstawne rzeczy i wszystkie okażą się prawdą. Taki „paradoks" – napisała Magdalena Grzebałkowska - biografka księdza Jana Twardowskiego.

Sam o sobie mówił tak:

- „Jestem tylko księdzem piszącym wiersze, dla którego wiara jest wciąż ważniejsza niż poezja. I to z czasem coraz bardziej.”

Choć jego książki osiągały niekiedy stutysięczne nakłady, on sam za każdym razem, kiedy odbierał jakąś nagrodę, albo udzielał wywiadu, wydawał się być szczerze zdziwiony, że ktoś go w ogóle czyta.

Słynął z poczucia humoru. –

„Jestem już leciwy, to znaczy otoczony pleśnią, grzybami i honorami” – mówił u końca życia, przekornie dodając: „Przytrafiła mi się przewlekła młodość.”

I młodym pozostał do końca życia – w swojej poezji.

Od 1959 r. ksiądz Jan Twardowski mieszkał przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie. Jako rektor kościoła Sióstr Wizytek w swej kapelanii przy klasztornym murze stworzył "pokój tęsknoty za Bogiem". Była to prawdziwa oaza. Prosto umeblowane wnętrze zapełniły ludowe świątki, aniołki, osiołki, baranki, stare fotografie ocalone z Powstania Warszawskiego i pocztówki. W oknie zaglądały szklane ptaszki i motylki, a drzwiczki pieca obsiadły czerwone biedronki. Na ścianie wisiał drewniany zegar z kukułką, na stole, obok Biblii, zawsze stała fotografia matki. W pomieszczeniu królował biały piec, na którego kaflach goście mogli składać swoje autografy.

20

21

„Moim symbolem jest biedronka (boża krówka). Jeszcze w seminarium napisałem wiersz „Modlitwa do świętego Jana od Krzyża”:

Święty Janie od Krzyża, kiedy pełnia lata i derkacz się odezwał, głuchy odgłos łąki, owieczka dzwonkiem beczy, przepiórka szeleści, rzuć mi malwę i nazwij Janem od Biedronki.

Lubię to stworzenie, gdyż jest wesołe, ma kropki i jest dowcipne.

Pisać wiersz niczyj dla wszystkich jak zabawny byczek co podchodzi z bliska być biedronką co uklękła w słońcu

Bez adresu imienia nazwiska.

22

CIEKAWOSTKI O NASZYM PATRONIE SZKOŁY

 Ulubioną księdza Twardowskiego książką z dzieciństwa były „Baśnie” Andersena.  Mówił, że miał dobre siostry i dobrych rodziców, wzruszające święta.  Jako dziecko chciał być podróżnikiem lub przyrodnikiem i jeździć po całym świecie  Pierwszy proboszcz Księdza – wówczas wikariusza w Żbikowie – nazywał się Franciszek Dyżewski.  Słynny wiersz „Do moich uczniów” powstał, gdy poeta pracował w szkole specjalnej w Żbikowie.  Jan Paweł II cenił poezję ks. Twardowskiego, co wyrażał w listach do niego.  Poeta nazywał siebie Janem od Biedronki.  Ksiądz Jan w swoim mieszkaniu gromadził pamiątki od przyjaciół. Piec węglowy w pokoju stanowił swego rodzaju „pamiętnik”, podpisywali się na jego kaflach goście Poety.  Wiersze księdza Jana Twardowskiego były tłumaczone na wiele języków, m.in. hebrajski, czeski, rosyjski, węgierski.  Poeta zawsze interesował się tym, jak ubierają się i czeszą ludzie.  Ks. Jan Twardowski zaznaczył w swoim testamencie, że życzyłby sobie "uśmiechniętego" pogrzebu  Miał 7 kotów, jego ulubiony to Skarpetka.  Najbardziej znanymi słowami, powtarzanymi do dziś są "Śpieszmy się kochać ludzi, tak szybko odchodzą."  Ksiądz Twardowski jest patronem kilkudziesięciu polskich szkół, a od 11 października 2012 roku jest patronem naszej szkoły

23

CIEKAWOSTKI DLA CIEKAWYCH

Wielkimi krokami zbliżają się upragnione wakacje. Nie możemy się już doczekać ostatniego dzwonka ogłaszającego wszystkim radosną nowinę. Zanim jednak udacie się na letni odpoczynek przeczytajcie kilka praktycznych ciekawostek o wakacjach.

Termin wakacji Jednolity termin wakacji w Polsce wprowadzono w 1919 roku - razem z obowiązkiem szkolnym w całej odrodzonej Rzeczpospolitej. Dzisiaj 90% Polaków organizuje sobie wakacje samodzielnie. Jednak z badań wynika, że aż dwie trzecie z nas spędzi najbliższe w domu. Reszta chce wyjechać, 83% nad polskie morze czy jeziora i w góry. Pozostali wypuszczą się za granicę, najchętniej do Hiszpanii i Grecji.

Letnie wyjazdy wymyślili Rzymianie Wakacyjny wypoczynek aż do XX w. był przywilejem wąskich elit. Przykład dali Rzymianie, którzy latem opuszczali rozgrzane do czerwoności miasto. To oni wymyślili dom letni. Ich śladami szli potem najbogatsi obywatele włoskich miast renesansu, obyczaj przejmowały też elity innych państw. W Polsce uczące się dzieci na wakacje długo zjeżdżały do rodziców, którzy czekali w dworach. Rodzice-szlachcice na wczasy wyjeżdżali zimą, do miast.

Szwajcaria W zależności od regionu Szwajcarzy mówią po niemiecku, francusku bądź włosku. Każdy Szwajcar uważa, że to jego region jest najładniejszy. Nie ma się co dziwić. Są tam piękne okolice turystyczne, a Szwajcarzy należą do najbogatszych Europejczyków.

Bułgaria Język gestów w Bułgarii może zmylić niejednego! Kiwanie głową (po polsku tak) oznacza tam odmowę, a kręcenie głową (po polsku nie) – zgodę! Nie tylko gesty ale i kuchnia może nas tam zaskoczyć. Bułgarzy zamiast herbaty mogą podać miętę, a zamiast bułki pszennej - kukurydzianą.

Czechy Często wydaje nam się, że doskonale, a przynajmniej po części rozumiemy po czesku. Na wszelki wypadek, należy się jednak upewnić o co chodzi. Jeśli gospodarz proponuje, że poda coś, co brzmi jak czerstwe pieczywo to nie należy się przejmować bo ćerstvy to po czesku świeży. Jeżeli powie, że zejdzie do sklepu, to znaczy, że zejdzie do piwnicy. 24

A kiedy powie, że pójdzie do piwnicy, będzie to znaczyło, że wstąpi do piwiarni na piwo. Jeśli ktoś mówi, że ma napad, znaczy to, że ma pomysł. Pod żadnym pozorem podczas zakupów nie można używać słowa: szukać. To po czesku bardzo ordynarne słowo!

Polska - Kaszuby Będąc na wakacjach w Borach Tucholskich lub na półwyspie Helskim, nie wszystko można zrozumieć. Są tam podwójne nawy ulic - kaszubskie i polskie. A na pytanie czy są wolne pokoje nie usłyszysz: tak, tylko: jo!

Miasta i ich nazwy Jurata to nadmorska miejscowość. Jest to także według legendy imię dobrej boginki - bałtyckiej królewny, która zakochała się w rybaku i zginęła wraz z nim w swoim pięknym pałacu - do dziś jego kawałki można znaleźć na nadbałtyckich plażach. To bursztyn. Nazwa miejscowości Kluki nad jeziorem Łebsko pochodzi od imienia chłopaka - Kleka. Był pracowity, ożenił się, miał siedmiu synów. Wszyscy osiedlili się w okolicy. Wkrótce wszyscy chłopi mieszkający nad południowym brzegiem jeziora Łebsko, nosili nazwisko Kleka. Osadę nazwano Kleki, później Kluki. Pomiędzy Warszawą a Górami Świętokrzyskimi można się natknąć na małe miasteczko z ruinami zamku - Iłżę. Nazwa ta podobno brzmiała początkowo "jej łza". Chodziło o łzę uwięzionej księżniczki.

wyszukał: Twój Przyjaciel

25

HUMOR DLA ZDROWIA

Przed nami upragnione wakacje, czas zabawy i dobrego humoru. Na dobry początek kilka wakacyjnych dowcipów.

Żona mówi do męża: - Kochanie, marzy mi się, żeby założyć na plażę coś takiego, co sprawiłoby, że wszyscy by osłupieli. - Łyżwy załóż.

Biegnie facet za odjeżdżającym z peronu pociągiem, macha rękami, krzyczy... W końcu pociąg znika powoli w oddali, zdyszany facet ciężko opada na ławkę. Podchodzi do niego kolejarz: - Co, spóźnił się pan na pociąg? - Niee! Wyganiałem go z dworca!

Światła na skrzyżowaniu. Stoi Łada a obok Ferrari F50. Kierowca Łady odkręca szybę i pokazuje kierowcy Ferrari, żeby zrobił to samo. Kierowca Ferrari opuszcza szybę. Kierowa Łady pyta: - Powiedz mi przyjacielu, jak się sprawuje ten twój samochód? Dobry on chociaż, czy nie bardzo? Bo jak tak patrzę po ulicach, to jednak mało ludzi się decyduje żeby go kupić.

Rozmawiają dwie pchły: - Gdzie byłaś na wakacjach? - Na krecie.

List Jasia z wakacji: Jest pięknie. Świetnie wypoczywam. Bądźcie spokojni i nie martwcie się o mnie. PS Co to jest epidemia?

Na pustyni wyczerpany turysta pyta napotkanego Araba: - Panie, jak dojść do Kairu? - Cały czas prosto, a w czwartek w prawo.

- Jak ci się podobało nad morzem? - pyta brunetka blondynkę. - Strasznie się wynudziłam. Wszystkie fale były do siebie takie podobne...

Idzie turysta drogą spotyka Bacę i pyta się: - Baco, mogę przejść przez waszą łąkę bo chcę zdążył na pociąg o 10.40. - A idźcie, a jak spotkacie mojego byka to i na ten o 9.15 zdążycie.

Co to jest: zielone, owłosione i leży na plaży? - Agrest na wakacjach.

wyszukał: Twój Przyjaciel

26

Rozrywka, czyli co warto oglądać w telewizji

"DeFacto" program łączący naukę z rozrywką, w którym widzowie mogą znaleźć wiele odpowiedzi na nurtujące ich od zawsze pytania, na jakie od lat także starają się odpowiedzieć naukowcy. Po sukcesie pierwszego sezonu "DeFacto" wraca, by zaspokoić ciekawość tych, którym wiedzy nigdy dość. Nowa seria to potrójna dawka nurtujących pytań i zagadek oraz jeszcze ciekawszych eksperymentów. Oglądając "DeFacto", chłoniesz wiedzę z przyjemnością! I nadal nie przestajesz pytać! W każdym odcinku pakiet najciekawszych zagadnień, eksperymentów, informacji i ciekawostek z Polski i ze świata. Chcecie wiedzieć jakie są trzy najbardziej ponure miasta na świecie? Czym jest sztuczna inteligencja? Dlaczego ludzie lunatykują? Czy możemy zapewnić sobie długowieczność? Gdzie jest najwięcej bakterii? Chcecie zobaczyć jak się w Polsce produkuje okręty wojenne? Nurtują cię pytania, na które od lat starają się odpowiedzieć naukowcy i jesteś ciekawy świata? Korci Cię, by rozwiązać zagadki ludzkiego umysłu? Oglądaj "DeFacto"!

 Czas trwania: 30 minut,  Gatunek: program popularnonaukowy, program o ciekawostkach,  Prowadzący: Karolina Gilon, Rafałem Betlejewski,  Program: TTV.

opracowała: Paulina Chudzik, kl. II b pdp

27

Mój Ulubiony Dziennikarz

Maciej Orłoś - dziennikarz, gospodarz programów telewizyjnych, konferansjer i prowadzący wydarzenia specjalne, konferencje oraz gale. Jeden z najbardziej popularnych prezenterów telewizyjnych w Polsce – laureat czterech Wiktorów, w tym Super Wiktora za całokształt dokonań oraz Telekamery.

Maciej Henryk Orłoś (ur. 16 lipca 1960 w Warszawie) – polski aktor, dziennikarz, od 1999 prezenter Telewizji Polskiej. Syn pisarza Kazimierza Orłosia. Absolwent Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza w Warszawie. Najbardziej znany jako prezenter telewizyjny, przede wszystkim Teleexpressu, który prowadzi od 1991. W czerwcu 1998 prowadził weekendowe wydania Wiadomości TVP1. Był autorem i prowadzącym programów Oko w oko i A to Polska właśnie!. Prowadził też magazyny kulturalne Trochę kultury, Pociąg do kultury i Cooltura oraz dla niepełnosprawnych Przyjaciele (wszystkie w TVP1). Od 2001 do 2007 podawał wyniki polskiego głosowania podczas konkursu Eurowizji, w tej roli od 2008 roku zastąpił go Radosław Brzózka. Od września 2008 prowadził teleturniej 300 procent normy. Od 2012 prowadził, wraz z Anną Karną, program turystyczny Nie ma jak Polska. Od marca 2014 prowadzi Teleexpress Ekstra na antenie TVP Info. Członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa. Jego żoną jest Joanna Twardowska–Orłoś, właścicielka firmy PR. Wcześniej dwukrotnie się rozwodził. Jest ojcem czwórki dzieci. Z drugiego małżeństwa ma dwóch – obecnie już dorosłych – synów: Rafała i Antoniego. Jego dzieci z obecnego związku to Kuba i Melania, są one pierwowzorami bohaterów trzech książek (Tajemnicze przygody Kubusia, Tajemnicze przygody Meli, Kuba i Mela dają radę) napisanych przez Macieja Orłosia.

Odznaczenia: Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski (2014) Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski (2008).

opracowała: Paulina Chudzik, kl. II b pdp

28

Kamila radzi... jak być piękną

Większość z nas zwraca uwagę na szczupłą sylwetkę, figurę, fryzurę czy ubiór. Niestety często zaniedbujemy części ciała, które są zakryte – mowa przede wszystkim o stopach. Stopy niosą nas przez całe życie. Z tego powodu warto o nie dbać. Teraz, po zimie należy szczególnie się o nie zatroszczyć, aby dobrze prezentowały się w odkrytych butach. Oto kilka wskazówek, jak sprawić, by stopy wyglądały ładnie i nie trzeba było się ich wstydzić.  Jeśli Twoje stopy nadmiernie się pocą, zafunduj im płukanki ziołowe. Bardzo skuteczny jest nagietek i szałwia.  Paznokcie obcinaj prosto bez zaokrąglania, w ten sposób unikniesz ich wrastania.  Mocz stopy w ciepłej wodzie z mydłem, w ten sposób zmiękczysz naskórek i łatwiej pozbędziesz się zrogowaceń.  Wysuszone, popękane stopy nasmaruj oliwą z oliwek lub maścią z witaminą A. Na taki kompres załóż bawełniane skarpetki.  Pamiętaj o peelingu do stóp, dzięki niemu skóra będzie miękka w dotyku, a stopy będą ładniej wyglądały. Peeling do stóp może być albo grubo-, albo drobnoziarnisty, w zależności od typu cery, jaką mamy. Złuszczanie skóry stóp jest szczególnie ważne, gdyż to właśnie one są głównie narażone na powstawanie zrogowaceń naskórka. Regularny peeling stóp ustrzeże nas przed tym, a dodatkowo poprawi kondycję skóry stóp w ogóle oraz przygotuje ją do dalszych zabiegów.  Stosuj kremy. Kremy nawilżające są bardzo ważne podczas pielęgnacji, bez nich nie ma mowy o pielęgnacji stóp. Nie tylko nawilżają one stopy, ale zmiękczają i regenerują. Powinno się stosować je regularnie, przynajmniej dwa razy dziennie.  Pamiętaj o tarce albo pumeksie. Powstawanie zrogowaceń jest nieuniknione. Tarka albo pumeks pomagają zmniejszać, a nawet usuwać stwardnienia, więc warto je stosować każdorazowo po kąpieli, najlepiej od razu po wyjściu spod prysznica, gdy skóra jest zmiękczona.  Masaże stóp. Możemy je robić samodzielnie w domu, w sklepie można sobie zakupić specjalne przyrządy do masażu w wannie albo poza nią. Działają one nie tylko na poprawę krążenia kończyn dolnych, ale w ogóle odprężają całe ciało, a my mamy chwilkę relaksu tylko dla siebie.

opracowała: Kamila Kaza, kl. III życia gimnazjum

29

Bądź bezpieczny w czasie wakacji!!!

Po dziesięciu miesiącach ciężkiej pracy nadchodzi tak wyczekiwany przez Was wszystkich czas – WAKACJE. Będzie to okres zabawy i nowych przeżyć. Korzystając z wolnego czasu nie zapominajcie jednak o Waszym bezpieczeństwie. Każdy z Was musi zwracać uwagę na różne zagrożenia podczas wakacyjnego wypoczynku, aby po jego zakończeniu pozostały tylko dobre wspomnienia.

Poniżej możecie zapoznać się z podstawowymi zasadami bezpiecznego spędzania wolnego czasu. Są to zalecenia Rzecznika Praw Dziecka i służb porządkowych policji dla Was, abyście umieli poradzić sobie w trakcie zaistnienia nieprzewidzianych sytuacji.

ZASADY BEZPIECZEŃSTWA

1. Wakacje w górach

 Aby bezpiecznie chodzić po górach trzeba mieć kondycję, a także dużą wiedzę na temat, jak robić to bezpiecznie.  Wybierając się w podróż po górskich szlakach należy zaopatrzyć się w dobre buty i ubranie.  Pamiętaj, żeby nie wyruszać w góry bez opieki dorosłych.  Zwracaj uwagę na pogodę, która w górach może zmienić się niezwykle szybko. Miej ze sobą na wszelki wypadek latarkę, plandekę przeciwdeszczową oraz ciepłe ubrania, nawet jeśli jest lato.  Ruszając ze schroniska trzeba powiedzieć dokąd idziemy i jakimi szlakami. Zapamiętaj numer alarmowy GOPR.  Wyruszaj w góry rankiem, gdyż pogoda najczęściej psuje się po południu.

2. Wakacje nad morzem, jeziorem, rzeką

Zasady bezpiecznej kąpieli

 Pływaj tylko w miejscach strzeżonych, czyli tam, gdzie jest ratownik WOPR.  Nie wchodź do wody tam, gdzie kąpiel jest zakazana. Informują o tym znaki i tablice. Zanim wejdziesz do niestrzeżonych zbiorników dorośli każdorazowo powinni sprawdzić głębokość i strukturę dna.  Przestrzegaj regulaminu kąpieliska, na którym przebywasz. Stosuj się do uwag i zaleceń ratownika.  Nie pływaj w wodzie o temperaturze poniżej 14 stopni (optymalna temperatura 22-25 stopni).  Nie pływaj w czasie burzy, mgły, gdy wieje porywisty wiatr.  Nie skacz rozgrzany do wody. Przed wejściem do wody ochlap nią klatkę piersiową, szyję i nogi – unikniesz wstrząsu termicznego, niebezpiecznego dla naszego organizmu.  Nie pływaj w miejscach, gdzie jest dużo wodorostów lub wiesz, że występują zawirowania wody lub zimne prądy. Pływaj w miejscach dobrze Ci znanych.  Nie skacz do wody w miejscach nieznanych. Może się to skończyć śmiercią lub kalectwem.  Nie baw się w przytapianie innych osób korzystających z wody, spychanie do wody z pomostów, z materacy. To niebezpieczne!

30

 Kąpiąc się na kąpieliskach zwracaj uwagę na osoby obok nas. Ktoś może potrzebować Twojej pomocy. Jeżeli będziesz w stanie mu pomóc to uczyń to, ale w granicach swoich możliwości. Jeżeli nie będziesz się czuł na siłach to zawiadom inne osoby.  Nie pływaj bezpośrednio po posiłku – zimna woda może doprowadzić do bolesnego skurczu żołądka, co może ponieść za sobą bardzo poważne konsekwencje.  Po kąpieli nie jest wskazany duży wysiłek fizyczny.  Nie przebywaj w wodzie zbyt długo ani też nie wchodź do niej po zbyt krótkiej przerwie.  Intensywny wysiłek wzmaga łaknienie i dlatego po ukończeniu pływania należy zjeść posiłek.

Zasady bezpiecznego przebywania na słońcu

 Zachowaj umiar w przebywaniu na słońcu.  Noś nakrycia głowy i okulary słoneczne (UWAGA! Noszenie ciemnych okularów bez filtra jest szkodliwe. Źrenica, do której dochodzi mniej światła, rozszerza się, dzięki czemu do wnętrza oka wnika więcej promieni UV).  Unikaj wysiłku w pełnym słońcu.  Chroń się w cieniu w godzinach południowych.  Jeśli musisz przebywać na słońcu, stosuj filtry ochronne.

3. Aktywne wakacje

Zasady bezpiecznej jazdy na rowerze

 Używaj sprawnego i w pełni wyposażonego roweru.  W czasie jazdy używaj kasku.  Dokładnie rozejrzyj się zanim ruszysz.  W miarę możliwości korzystaj z drogi dla rowerów.  Przestrzegaj przepisów drogowych, obowiązują one także rowerzystów.  Przed skrzyżowaniami, wyjazdami z podwórek i bocznych ulic trzymaj zawsze dłoń na hamulcu.  Nie wymuszaj pierwszeństwa przejazdu.  Sygnalizuj odpowiednio wcześnie wszystkie skręty.  Nigdy nie ścinaj zakrętów.  W czasie jazdy zawsze uważaj!

Na podwórku

 Podwórko to znakomite miejsce na zorganizowanie zabawy, powinno być położone z daleka od jezdni, ruin, wykopów.  Bawiąc się na podwórku nie rozmawiaj z obcymi i nie pozwól, aby wypytywali się o mieszkanie i Twoich rodziców.  Zwracaj uwagę na nieznajomych kręcących się w pobliżu mieszkania. Może to być włamywacz. Spróbuj zapamiętać wygląd obcego. W razie potrzeby zaalarmuj dorosłych.

31

4. Wakacje w domu

Zabawa

 Mieszkanie jest wspaniałym miejscem do organizowania ciekawych, bezpiecznych zabaw.  Pamiętaj jednak, że są rzeczy, których musisz się bezwzględnie wystrzegać w swoich zabawach. Są to: 1) gaz – możesz się nim zatruć lub spowodować wybuch, 2) prąd elektryczny – może Cię porazić, 3) ogień – możesz spowodować pożar, 4) woda – możesz zalać mieszkanie, 5) ostre przedmioty – grożą zranieniem, 6) lekarstwa – możesz się nimi zatruć.

Obcy puka do Twoich drzwi

 Zawsze, gdy usłyszysz dzwonek lub pukanie do drzwi sprawdź, kto to. Wyjrzyj przez okno lub spójrz przez wizjer w drzwiach. Jeżeli jest to osoba, której nie znasz: Nie otwieraj drzwi!!!  Przygotuj kartkę z najważniejszymi numerami telefonów, pod które możesz zadzwonić w razie potrzeby. Jeżeli nie masz w domu telefonu, a coś Ci zagraża – zaalarmuj sąsiadów!

WAŻNE TELEFONY

112 – telefon alarmowy służb ratowniczych 997 – telefon alarmowy Policji 998 – telefon alarmowy Straży Pożarnej 999 – telefon alarmowy Pogotowia Ratunkowego 601 100 100 – telefon alarmowy WOPR

800 12 12 12 – Dziecięcy Telefon Zaufania Rzecznika Praw Dziecka

Pamiętaj, że żadna zasada nie daje 100% szans na uniknięcie zagrożeń, ale z pewnością zmniejsza, możliwość stania się ofiarą. Życzymy Wam cudownych, niezapomnianych, pełnych wrażeń i nowych doświadczeń, a przede wszystkim bezpiecznych wakacji!

wyszukał: Twój Przyjaciel

32

Jak ciekawie spędzić wakacje w domu?

Niektórzy z Was spędzą wakacje w domu. Postanowiliśmy podpowiedzieć Wam, co zrobić, by wakacje w domu, były prawie tak samo ciekawe i interesujące, jak wakacje poza nim. Koniecznie przeczytajcie, a na pewno znajdziecie coś dla siebie.

1. Poświęć czas jakiemuś hobby Większość hobby, urozmaica czas, dzięki czemu nie czujemy nudy, robimy to, co lubimy i rozwijamy się. Możesz robić zdjęcia, rozwiązywać krzyżówki lub rysować.

2. Przeczytaj książkę Jednym z najbardziej sprawdzonych sposobów na spędzenie wolnego czasu jest czytanie. W tej chwili jest tak dużo książek, że każdy z pewnością znajdzie coś dla siebie.

3. Zrób coś dla siebie Kiedy mamy dużo wolnego czasu możemy zadbać o siebie np. pomalować sobie paznokcie czy zrobić maseczkę domowej roboty.

4. Sprawdź się kulinarnie Może nie każdy lubi jeść, ale kiedy znajdziemy w Internecie ciekawy przepis, warto spróbować czegoś nowego. Zabawa w kuchni może okazać się naprawdę ciekawa.

5. Spotkaj się ze znajomymi Jest to jedno z ciekawszych rozwiązań. Kiedy jesteśmy w grupie, jest o wiele weselej i nigdy nie ma czasu na nudę.

6. Posprzątaj w pokoju Może brzmi to trochę j mało zachęcająco. Jednak dobrze jest odświeżyć pokój w wakacje, coś pozmieniać i inaczej udekorować.

7. Wyjdź na spacer Nie ma nic gorszego w lato jak marnować czas w budynku, kiedy za oknem jest piękna pogoda! Najlepiej przejść się na jakiś długi spacer.

8. Obejrzyj film lub serial W tej chwili prawie wszystkie filmy czy seriale możemy znaleźć w Internecie. Nie ma nic lepszego jak usiąść wieczorkiem i obejrzeć coś ciekawego.

9. Pobaw się ze swoim zwierzakiem Można z nim wyjść na spacer, porzucać piłkę, zawsze zajmie to w jakiś sposób czas, a taki piesek, kotek czy inne zwierzątko na pewno będzie miało frajdę.

10. Zajmij się sportem Ruch to świetny pomysł na spędzenie wolnego czasu. Gwarantuje nie tylko dobrą kondycję, piękną sylwetkę, ale przede wszystkim zdrowie i dobry nastrój.

33

11. Spróbuj poszukać wakacyjnej pracy Może w okolicy znajdzie się jakaś praca dla niepełnoletnich? Może uda Ci się gdzieś wkręcić i zarobić kilka groszy? Roznoszenie ulotek, pilnowanie dzieci, sprzątanie starszym w domu, pomaganie w ogrodzie… Wiesz, zawsze lepsze to niż nudy i pusta skarbonka.

12. Zajęcia grupowe W Twojej miejscowości prawdopodobnie istnieją jakieś zgrupowania typu: świetlice, harcerstwo, kursy tańca, kółka taneczne, chórki, orkiestry czy tym podobne. Spróbuj się do nich wkręcić. Można spotkać tam świetnych ludzi!

wyszukał: Twój Przyjaciel

34

35

36

37

38

39

Podsumowanie Program B&N w Szkole Podstawowej na Miłej w roku szkolnym 2015/2016

W październiku 2015 roku Pani Katarzyna Szewczyk uczestniczyła w szkoleniu dla szkolnych koordynatorów programu profilaktycznego „B&N”, czyli B jak Bezpieczny i N jak Niechroniony uczestnik ruchu drogowego. Po tym szkoleniu nasza Szkoła została zgłoszona do udziału w programie, który będzie trwał 5 lat – do 2020 roku. W tym czasie zostanie przeprowadzonych szereg akcji. Jak czytamy we wstępie do Programu: „Troska o życie i zdrowie ludzkie wpisana jest w Narodowy Program Poprawy Bezpieczeństwa Ruchu Drogowego na lata 2013-2020, który w swoich działaniach zakłada dalekosiężną „Wizję ZERO”, czyli zmniejszenie odsetka zabitych w wypadkach drogowych w naszym kraju do zera. A zatem działania ukierunkowane na niechronionych, niezmiennie winny skupiać się na podejmowaniu przedsięwzięć zapobiegawczych mających na celu edukację oraz wzrost świadomości uczestników ruchu drogowego.” Obecnie zbliżamy się do końca roku szkolnego, który był jednocześnie pierwszym rokiem realizacji programu „B&N”. Czas na krótkie podsumowanie aktywności w celu podnoszenia świadomości z zakresu bezpieczeństwa w ruchu drogowym.

Dnia 29.10.2015r. uczniowie klas I, IV-Vaż oraz Vdż-VIż Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Wołominie pod opieką p. Magdaleny Gójskiej, p. Marzeny Dolińskiej i p. Violetty Kasińskiej wybrali się do Komendy Powiatowej Straży Pożarnej w Wołominie.

6 listopada zostały przeprowadzone w klasie V-VI Szkoły Podstawowej zajęcia z pierwszej pomocy przedmedycznej. Uczniowie przypomnieli sobie zasady udzielania pierwszej pomocy oraz doskonalili umiejętności związane z udzielaniem pomocy osobie nieprzytomnej oddychającej i osobie nieprzytomnej nieoddychającej.

40

8 grudnia 2015r. uczniowie Szkoły Podstawowej im. ks. Jana Twardowskiego w Wołominie udali się z podarunkiem dla wołomińskich seniorów - opaskami odblaskowymi do zaprzyjaźnionego Miejskiego Domu Kultury, w którym ma siedzibę Wołomiński Uniwersytet Trzeciego Wieku.

Koniec lutego, to czas, kiedy w klasie V - VI Szkoły Podstawowej w Wołominie został przeprowadzony cykl lekcji dotyczących bezpieczeństwa rowerzystów w ruchu drogowym. Uczniowie utrwalali znajomość znaków drogowych oraz doskonalili umiejętności poruszania się rowerem przez skrzyżowanie (na razie tylko teoretycznie). Z dużym zaangażowaniem zgłębiali budowę roweru i wskazywali obowiązkowe jego wyposażenie.

11 marca 2016 roku w Szkole gościliśmy przedstawicieli Żandarmerii Wojskowej. Panowie chorąży przeprowadzili pogadankę na temat bezpieczeństwa pieszych i rowerzystów na drodze.

Opracowała : Katarzyna Szewczyk – koordynator projektu

41

KILKA SŁÓW NA POŻEGNANIE

Ktoś, kiedyś powiedział, że życie składa się z powitań i pożegnań. Te pierwsze są radosne i zapowiadają coś nowego, pożegnania uświadamiają nam, że coś się kończy. W tym roku edukację w naszej szkole kończą uczniowie trzeciej klasy gimnazjum i klas przysposabiających do pracy. Kochani przyjmijcie kilka słów na pożegnanie...

Drodzy Uczniowie! Dziękujemy za wspólnie spędzony czas, za radość jaką nam daliście, za zaufanie jakim obdarzyliście, za inspiracje do działania i motywację do jeszcze lepszej pracy. Lata spędzone w Szkole na Miłej pozostają już tylko wspomnieniem. Życzymy Wam, aby przyjaźnie zawarte jeszcze tu wytrzymały próbę czasu i okazały się godne miana przyjaźni. Wymagajcie od innych, a najwięcej od siebie. Przeżyjcie życie jak najpełniej, i jak najpiękniej. Nigdy nie narzekajcie, że macie pod górę, jeśli zdecydowaliście, że idziecie na szczyt. Nie rezygnujcie z marzeń i planów. Nie traćcie nadziei ani wiary we własne siły i możliwości. Pamiętajcie, że oprócz nabytej wiedzy, o wartości człowieka decyduje to, co ma w sercu. Podsycajcie Waszą młodzieńczą świeżość i ciekawość świata, którą tak łatwo zatracić. Nie zapominajcie o tych, którzy Was ukształtowali. Pamiętajcie, że życie jest teatrem, w którym nie jesteście tylko aktorami, lecz także scenarzystami własnego przedstawienia. Od Was samych zależy czy będziemy dobrymi lub złymi bohaterami, tragicznymi czy komicznymi, pierwszoplanowymi, a może okryjecie się tylko płaszczem roli epizodycznej.

Na pożegnanie dedykujemy Wam tekst Matki Teresy z Kalkuty pt. „Paradoksalne przykazania”

Ludzie są nierozumni, nielogiczni i samolubni, KOCHAJ ICH, MIMO WSZYSTKO Jeśli czynisz dobro, oskarżą Cię o egocentryzm, CZYŃ DOBRO, MIMO WSZYSTKO Jeśli odnosisz sukcesy, zyskujesz fałszywych przyjaciół i prawdziwych wrogów, ODNOŚ SUKCESY, MIMO WSZYSTKO Twoja dobroć zostanie zapomniana już jutro, BĄDŹ DOBRY, MIMO WSZYSTKO Szlachetność i szczerość wzmagają Twoją wrażliwość BĄDŹ SZLACHETNY I DOBRY, MIMO WSZYSTKO To, co budujesz latami, może runąć w ciągu jednej nocy, BUDUJ, MIMO WSZYSTKO Ludzie w gruncie rzeczy potrzebują Twej pomocy, mogą Cię jednak zaatakować, gdy im pomagasz, POMAGAJ, MIMO WSZYSTKO Dając światu najlepsze, co posiadasz, otrzymujesz ciosy, DAWAJ ŚWIATU NAJLEPSZE, CO POSIADASZ, MIMO WSZYSTKO. Redakcja

42

Dyrekcji, Nauczycielom, Uczniom oraz Pracownikom Szkoły życzymy udanego i bezpiecznego wypoczynku, dużo słońca, radości, mocnych wrażeń, interesujących podróży oraz niezapomnianych spotkań. Do zobaczenia we wrześniu!

Redakcja

43

A oto kilka wakacyjnych krzyżówek i zagadek. Również krzyżówka z angielskiego. Tym razem nie wrzucamy już rozwiązań do pudełka!!!

44

1

2

3

4

5

6

7

8

9

10

11

12

13

14

15

16

17

18

19

20

21

22

23

24

25

26

27

28

29

30

31

32

33

34

35

36

37

38

39

40

41

42

43

44

45

46

45

1. 24 GODZINY 2. Warzywo z zieloną natką 3. Nie kobieta 4. Krążą wokół niego planety 5. Jest go dużo na plaży 6. Czasami się w oku kręci 7. Dla chemika H2O 8. Zwierzę z trąbą 9. Rozpoczną się 22 VI 10. Cukierek na patyku 11. Wkładasz do niej list 12. Chroni przed deszczem 13. Karny na boisku 14. Dorsz lub karp 15. Może być zoologiczny lub botaniczny 16. Robią go pszczoły 17. Wejściowe do domu 18. Miesiąc z początkiem lata 19. Jeden z opadów atmosferycznych 20. Ma 100 centymetrów 21. Wieczorny posiłek 22. Np. Nil lub Wisła 23. Zwierzę z długą szyją 24. Najkrótszy miesiąc w roku 25. Pompuje krew 26. Lipa lub dąb 27. Mleczny lub trzonowy 28. Daleka wędrówka lub wyjazd 29. Pojazd na dwóch kołach 30. Warzywo o jadalnych kwiatach 31. Przestępny ma 366 dni 32. Biały w kinie 33. Narząd słuchu 34. Z białkiem i żółtkiem 35. Dziecko konia 36. Skoszona i wysuszona trawa 37. Nasze morze 38. Warzywo w główkach 39. Po dniu 40. Szkoła po podstawówce 41. Namiot z areną 42. Banany lub jabłka 43. Widać go w nocy na niebie 44. Odmierza czas 45. W parze z nożem 46. Piecze chleb i bułki 46

1 1. Osłania nas przed wiatrem na plaży 2 2. Dmuchany, służy do pływania i spania pod namiotem. 3 3. Można znaleźć ją na plaży, przystawić do 4 ucha i wtedy nam zaszumi. 5 4. Duża „piaskownica” nad brzegiem morza. 6 5. Ogrzewa nas swoimi promieniami.

6. Miesiąc zakochanych. 7 7. Pomagają nam w nurkowaniu.

WAKACYJNE ZAGADKI

Spokojne - jest gładkie, Kiedy pole, czy wiesz Niby tafla szklana. Wygląda niby jeż? A w gniewie- w huczących Kłębi się bałwanach.

Słońce mocno przygrzewa, Na jesieni je zasiali. Zboże szybko dojrzewa. W zimie śnieg je ubielił, W lipach brzęk pszczół rozbrzmiewa. Wiosną szumi pod niebem. W jakim miesiącu tak bywa? Latem stanie się chlebem.

Dąży w prawo, w lewo Lub płynie na wprost, Lecz by ja przekroczyć, Trzeba znaleźć most.

PRAWDA CZY FAŁSZ ? ( Odpowiedz na pytania Tak lub Nie – poproś nauczyciela lub rodzica o sprawdzenie ) 1. Lato jest najcieplejszą porą roku, letnie dni są długie, a noce krótkie. 2. Przed komarami chronią nas tabletki przeciwbólowe. 3. Lato rozpoczyna się 22 czerwca, a kończy się 23 września. 4. Latem należy wypić w ciągu dnia kilka szklanek niegazowanej wody mineralnej. 5. W miejscach niedozwolonych można się kąpać tylko pod opieką dorosłych. 6. Między godziną 11 a 15 nie należy opalać się, bo w tych godzinach słońce jest najbardziej niebezpieczne dla zdrowia. 7. W czasie burzy należy schronić się pod drzewem. 8. Wędrując po górach trzymaj się tylko oznakowanych szlaków. 9. Nie głaszcz dzikich zwierząt, które łaszą się do ciebie, bo mogą być chore na wściekliznę. 10.Gdy jesteś mocno rozgrzany słońcem i zabawą, natychmiast ochłodź się wskakując do zimnej wody

47

48

49

Redakcja Szkolniaczka

Opieka merytoryczna:

- Pani Anna Kos - Bury

- Pani Małgorzata Gawron

Zespół redakcyjny:

- Paulina Chudzik

- Kamila Kaza

- Monika Pawlak

- Aleksandra Śliwińska

50