Belgenmonument in Amersfoort Jaar

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Belgenmonument in Amersfoort Jaar 100 JAAR BELGENMONUMENT IN AMERSFOORT ‘Het monument als toeristische attractie in de jaren 1930’. 100JAAR BELGENMONUMENT IN AMERSFOORT STILSTAAN BIJ WO1 HANS ZIJLSTRA GEMEENTE AMERSFOORT & ARCHIEF EEMLAND COLOFON INHOUD 7 woord vooraf Deze publicatie verschijnt ter gelegenheid van het herdenkingsjaar 2016 ‘100 jaar Belgenmonument’ 8 vluchtelingen Augustus 1914 Deze uitgave is mede mogelijk gemaakt door financiële ondersteuning van: Gemeente Amersfoort 13 amersfoort Archief Eemland Utrecht – Plaatsen van herinnering 1914-1918 Oktober 1914 17 kamp zeist © 2016 Hans Zijlstra | Gemeente Amersfoort & Archief Eemland November 1914 Afbeelding omslag voorzijde Foto: Ep de Ruiter Afbeelding omslag archterzijde 22 werkscholen | 0prichting Vervaardiger: Huib Hoste / Louis van der Swaelmen, Collectie Archief Eemland Februari 1915 Afbeelding omslag linkerbinnenflap Vervaardiger: François Gos, foto: R.J. Stöver / erfgoedfoto.nl, Collectie Archief Eemland 28 het aanbod Oktober 1916 Samenstelling en tekst Hans Zijlstra, Utrecht Redactie 29 het monument | het ontwerp Georges Elissen, Archief Eemland Beeldredactie September 1916 – Mei 1917 Babs den Dulk, Archief Eemland Grafische vormgeving Ronald Boiten en Irene Mesu, Amersfoort 35 de bouw Productie Boiten boekprojecten, Amersfoort 1917-1918 Alle rechten voorbehouden. Niets uit deze uitgave mag worden 40 belgië en nederland verveelvoudigd, opgeslagen in een geautomatiseerd gegevensbestand, of openbaar gemaakt, in enige vorm of op enige wijze, hetzij elektronisch, 1919-1938 mechanisch, door fotokopieën, opnamen of enige andere manier, zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Archief Eemland, Eemplein 73, 3812 EA Amersfoort. 43 restauraties ISBN 978-90-825717-0-7 47 2016 > Smid als symbool voor vakonderwijs; beeldhouwwerk van François Gos. 48 nawerk WOORD VOORAF ‘De Grote Oorlog’ komt in ons land langzamerhand stroom en Amersfoort toont zich wederom gastvrij. steeds meer in beeld. Daarvoor is wel 100 jaar In 1916 was Jules Cornelis van Randwijck nodig geweest. Tijdens geschiedenislessen zijn burgemeester van Amersfoort. In brieven aan zijn hele generaties opgevoed met het woord moeder schreef hij over zijn grootste opgave: de ‘neutraliteit’; de Eerste Wereldoorlog leek aan ons vluchtelingenopvang in roerige tijden. De getallen land voorbij te zijn gegaan. Maar nu wordt steeds zijn nu volstrekt anders, maar ik voel verwantschap duidelijker welke invloed die oorlog op Nederland met mijn illustere voorganger. Voor mij staat het heeft gehad. Immers, een miljoen vluchtelingen Belgenmonument voor de openheid en gast- werd opgevangen op een bevolkingsaantal van vrijheid van de inwoners van Amersfoort. ruim zes miljoen. In 2016 staat naast herdenken van die gastvrijheid Voor Amersfoort zijn de jaren 1914-1918 niet ‘zom- ook samenwerking centraal. Samenwerking en aar’ voorbijgegaan. Al in 1916 kreeg de stad het uitwisseling met België, samenwerking met de Belgenmonument aangeboden. De stad werd in Provincie en samenwerking met de stad in de die jaren ook wel Belgenhoofdstad genoemd realisatie van dit herdenkingsjaar ‘100 jaar Belgen- omdat het 19.000 Zuiderburen opving; daarmee monument’. verdubbelde bijna het inwonertal! Als dank voor In Nederland zijn we vooral bekend met de de opvang van vluchtelingen in Nederland, als Tweede Wereldoorlog en minder met de ‘Grote blijvende herinnering en als werkverschaffing Oorlog’. Het Belgenmonument zelf is ook min of bood België het Belgenmonument aan. meer ‘onbekend’ geraakt. De restauratie herstelt Het is dit jaar precies honderd jaar geleden dat dit monument weer in ere. Ook deze publicatie de plannen voor het Belgenmonument door de draagt hopelijk bij aan een hernieuwde kennis- toenmalige Amersfoortse gemeenteraad geac- making met dit monument. cepteerd werden. Dit monument, het grootste oorlogsmonument van Nederland, is nu geheel gerestaureerd en nog steeds actueel. Lucas Bolsius Want ook nu is er sprake van een vluchtelingen- Burgemeester Amersfoort 6 > Restauratie 2016, op de voorgrond wederopbouw van de muur. 7 Augustus 1914 de oorlog, Frankrijk reageerde als bondgenoot zien dat ze haar grondgebied zou verdedigen. Op Burgerslachtoffers van Rusland en Engeland stelde een ultimatum 31 juli was het leger gemobiliseerd, als een van de AUGUSTUS 1914 aan Duitsland. Op 4 augustus trokken de Duitse eersten van West-Europa. Ruim 200.000 mannen Bij Luik werd de opmars van de Duitse legers legers België binnen, op weg naar Parijs. werden onder de wapenen geroepen. Daarvan vertraagd. De stad zelf viel snel maar de forten werden er 70.000 aan de grens gelegerd. hielden het langer uit. Na beschietingen met de Nederland neutraal Ook vanuit Amersfoort vertrokken militairen naar zwaarste Duitse kanonnen gaven de verdedigers Nederland koos geen partij in de oorlog. Het de grens. Op 31 juli was het een drukte van zich op 16 augustus over. Bij de belegering wilde neutraal blijven, net als België. Maar België belang rond het station. Aankomende en hadden de Duitsers aanzienlijke verliezen lag precies op de route naar Parijs. De Duitse vertrekkende militairen verdrongen elkaar op het geleden. Geïrriteerd door de Belgische et duizenden kwamen Belgische vluch- noemen. Op die dag verklaarde Oostenrijk-Hon- legers wilden een omtrekkende beweging maken stationsplein. Een deel van hen had als tegenstand koelden soldaten hun woede op de vluchtelingen telingen in augustus 1914 de Nederland- garije de oorlog aan Servië. Aanleiding daarvoor door België, en Frankrijk vanuit het noorden bestemming een van de kazernes in de stad. burgerbevolking. Het stadje Visé, aan de Maas, Mse grens over. Mannen, vrouwen, kinde- waren twee pistoolschoten een maand eerder. In binnenvallen. Daarmee volgden zij de plannen van Anderen namen de trein op weg naar hun werd op 23 augustus platgebrand. Bij Dinant ren, families met hun hele hebben en houden op Sarajevo had de Servische nationalist Gavrilo generaal Von Schlieffen, die in aangepaste vorm onderdeel in het zuiden van het land. Het werden 656 burgers doodgeschoten. Volgens de karren, op de fiets of gewoon te voet. De eersten Princip de Oostenrijkse troonopvolger aartshertog door de Duitse legers werden uitgevoerd. Amersfoortsch Dagblad schreef op 1 augustus: Duitsers hadden gewapende burgers – franc- kwamen binnen in Zuid-Limburg en trokken door Franz Ferdinand en zijn vrouw doodgeschoten. Nederland zou ongemoeid blijven, zo was al in ‘Voor de kazernes en op straat bleef het ’s avonds tireurs – op hun soldaten geschoten. naar Maastricht. Op de vlucht voor de Duitse De regering van de dubbel monarchie eiste verant- 1908 besloten. Toch was de dreiging van een nog buitengewoon druk en vanmorgen braakte De meeste Nederlandse kranten wezen de soldaten, die dorpen verwoestten en de forten woording van Servië. Rusland, bondgenoot van aanval niet denkbeeldig. Nederland hield daarom het station steeds weer nieuwe ladingen soldaten verhalen over franc-tireurs van de hand. De rond Luik beschoten. Servië, mobiliseerde zijn leger. Op 28 juli vielen strikt vast aan de eigen neutraliteit. Zowel aan de uit. Amersfoort leek wel één groote militaire Nieuwe Rotterdamsche Courant plaatste wel Op 28 juli was de Eerste Wereldoorlog uitgebro- Oostenrijkse troepen het land binnen. Een ket- Duitsers als aan de geallieerden – vooral mierenhoop, waar men, als verdwaald hier en daar vraagtekens bij het gedrag van de Belgische ken. De Grote Oorlog, zoals de Belgen hem tingreactie volgde. Duitsland verklaarde Rusland Engeland en Frankrijk – wilde Nederland laten een burger opmerkte’. burgers. Hadden de Duitsers niet ook een beetje DE GROTE OORLOG Belgen noemen de Eerste Wereldoorlog de Grote Oorlog. De oorlog speelde zich voor een groot deel op Belgisch grondgebied af. Het front lag lange tijd ter hoogte van de lijn Nieuwpoort-Diksmuide-Ieper- Armentières. In dit deel van West-Vlaanderen werden hele steden en dorpen met de grond gelijk gemaakt. De vernielde Lakenhal van Ieper is een van de symbolen van de verwoesting geworden. Toch lukte het de Duitsers niet om het land volledig te bezetten. In de loopgraven achter de rivier De IJzer hield het Belgische leger stand. 9 > Belgische vluchtelingen in Maastricht. > Leuven Stationsstraat 1914, foto uit weekblad Het Leven. gelijk? Wederzijdse irritaties tussen de Lage afkomstig uit het hertogdom Mecklenburg- Nederland wilde vooral buiten de oorlog blijven. het aantal vluchtelingen toe. In de troonrede van Op 10 oktober gaf Antwerpen zich over aan de Dat wil zeggen dat zij gedurende de oorlog Landen volgden. Hardnekkig was het verhaal dat Schwerin. Daarnaast werd Engeland niet per En daarom was het zaak geen van de 15 september 1914 benadrukte koningin Duitsers. Een groot deel van de bevolking vluchtte zouden worden vastgehouden. Een neutraal land Duitse soldaten over Nederlands grondgebied definitie als de ideale bondgenoot gezien. Tijdens oorlogvoerenden voor het hoofd te stoten. Wilhelmina dat Nederland alle vluchtelingen met de stad uit. Het Antwerpse garnizoen verkoos als Nederland moest er voor zorgen dat België in getrokken waren. Nederland ontkende. de Boerenoorlog (1899-1902) had dat land hard open armen zou ontvangen. Nederlands grondgebied boven Duitse geïnterneerde militairen niet meer konden Toch meenden sommige Belgen dat Nederland opgetreden tegen de boeren in Zuid-Afrika, waar De val van Antwerpen ‘Diep begaan met het lot van alle volken, die in krijgsgevangenschap. Een andere uitweg was er deelnemen aan de strijd. Dat was zo afgesproken Duitsgezind was. veel Nederlanders zich mee verbonden voelden. OKTOBER
Recommended publications
  • ALGEMEEN HANDELSBLAD INTERLOCAAL R 0423 Uitgave Van Het „Algemeen Handelsblad" N.V N Z
    114de JAARGANG :!« AVONDBLAD « 3Iicitwe JlinstGröamscftc {Soitrant ABONNEMENTEN PER KWARTAAL, PER MAAND EN PER WEEK. GIRO OEM. AMSTERDAM H 3000 - POSTGIRO 80 TELEFOON 3Q811-39815 ALGEMEEN HANDELSBLAD INTERLOCAAL R 0423 Uitgave van het „Algemeen Handelsblad" N.V N Z. Voorburgwal 234-240, Amsterdam (C) No. 7374? Twaalf bladzijden Directeur: Mr. H. M. Planten Vrijdag 7 Februari 1941 Hoofdredacteur: D. J. von Baltuseck DUITSCH WEERMACHTSBERICHT ITALIAANSCH VERDUISTER TE 18.37 WEERMACHTBERICHT VREDESCONFERENTIE TE DUITSCHE POLITIECHEF IN NOORWEGEN DUITSCHE AANVAL GORDIJNEN OPEN Verwoede veldslag TOKIO BEGONNEN 1 OP MALTA Japan vastbesloten regeling TE 9.13 ten Zuiden van tot stand te brengen. Twee koopvaardijschepen van Zon op 9.13, onder 18.31. Benghazi TOKIO, 7 Febr. (D.N.B.) Vandaag is de ) Maan op 1 b-19, onder 5.20. totaal 12.000 brt. tot zinken vredesconferentie tusschen Thailand en Volle maan 12 Februari. gebracht. — Mislukte vijande­ Fransch-Indochina geopend met een rede van aimmnimmniimiiniui Aan Zuidelijk front in Oost-Afrika den Japanschen minister van buitenlandsche lijke aanval aan de Kanaalkust. zaken, Matsoeoka. Deze verklaarde, dat de werden vijandelijke aan- aaneensluiting van Groot-Oost-Azië een ge­ KALININ EN ROOSEVELT schiedkundige noodzaak is. De landen in het BERLIJN, 7 Febr. (D. N. B.) Het opper­ vallen afgeslagen. bevel der weermacht maakt bekend: Verre Oosten zullen op deze wijze niet slechts ZENDEN TELEGRAMMEN Een duikboot heeft twee gewapende vijan­ bijdragen tot den vrede in dit gebied, doch ook ERGENS IN ITALIË, 7 Febr. (Stefa- delijke koopvaardijschepen van in totaal 12.000 tot den wereldvrede, wanneer zij wederkeerig Gelukwenschen bij ambts­ ni.) Het 245ste weermadhtsbericht van hun plaats in het gemeenschappelijke levens­ b.
    [Show full text]
  • ROTTERDAM TYPOGRAFIE NAAR ONT- Door Gustav Adolf Direc- 5 F6 WERP VAN H
    '' '' L « OTHENBURG? ui ISOLATIE GELUIDDEMPING VOCHTWERING DECOR Dudok: Hilversum DIT IS NUMMER 1 VAN DE De bouwkunst van den S 11DE SERIE (1930) EN GE- WIJD AAN ROTHENBURG Die Baukunst er neuesten Zeit OB DER TAUBER. MET BE- nieuwsten tijd S SARPHATIKADE 1, AMSTERDAM HOUD VAN DE BESTAANDE Het standaardwerk der moderne architectuur STATIONSWEG 37 B, ROTTERDAM TYPOGRAFIE NAAR ONT- door Gustav Adolf direc- 5 f6 WERP VAN H. TH. WIJDE- teur v. h. stedelijke bouwbureau. — 2e druk VELD IS DIT NUMMER SA- MENGESTELD EN IS DE Dit werk dat in ontwerp en uitvoering overeenkomt met de boek' INLEIDING GESCHREVEN deelen der bekende „Propylaen'Kunstgeschichte" bevat een over» zicht van de ontwikkeling van de bouwkunst in de laatste 30 jaren. DOOR H. C. VERKRUYSEN. Het toont moderne woonhuizen, koloniën, industriegebouwen, HET OMSLAG IS GEDRUKT kerken, scholen, ziekenhuizen, binnenvertrekken en tuinen, sta. t ion s, toren*, bruggen enz. Alles wat overal aan richting gevende NAAR ONTWERP VAN bouwwerken is ontstaan, ia hier opgenomen en men krijgt den ARCHITECT A. P. SMITS indruk, dat de nieuwe styl der bouwkunst internationaal wordt toegepast. Van het groote aantal architecten, wier belangrijkste werken getoond worden, mogen slechts enkele worden genoemd: Uit Duitschland Messel, Tessenow, Kreis, Hoger, Poelzig, Oskar Kaurmann, Gropius, Taut, Haesler, Mies van der Rohe, Erich Mendelsohn, Luckhardt en Anker; uit Holland Berlage, Oud, Dudok, Buys; uit Frankrijk Ferret, Le Corbusier, Mailti.Steven*. Guévrékian, Lurcat; uit Rusland El Llssitzky; uit Tsjecho. Slowakije Gocar, TyII; uit Amerika Wright, Hood, Neutra. „Wie over de tegenwoordige architectuur als vakman of als leek Delftsche wil meespreken moet dit ook ten opzichte van den siiil schitte» rend geslaagde standaardwerk bestudeerd hebben", schrijft de „Badische Presse", Karlsruhe, en het „Hamburger Frcmdenblatt" tegels voegt er aan toet „Een der meest waardevolle werken, die over de Een - moderne architectuur, welke zoo rjjkiaaan problemen,geschreven :iin".
    [Show full text]
  • Wandeltocht Beelden- En Bruggen R&Zv De Amstel
    WANDELTOCHT BEELDEN- EN BRUGGEN R&ZV DE AMSTEL (CENTRUM) Vooraf Nadat we een roeitocht hadden samengesteld langs de werken van beeldhouwer Hildo Krop, de bruggen van Piet Kramer en bouwwerken van de Amsterdamse School, hebben we een deel van deze roeiroute omgezet in een wandel- en fietsroute. De wandeling, die overigens ook langs werk van andere kunstenaars en bijzondere geveltegels voert, is ca.10 km. Veel plezier! Opmerkingen, correcties aanvullingen zijn welkom bij Carine Hoogveld of Ida Linse: [email protected] , [email protected] pag. 1 © april 2020 WANDELROUTE WE BEGINNEN DE WANDELING LANGS DE AMSTEL BIJ DE WEESPERZIJDE TER HOOGTE VAN CAFÉ DE YSBREEKER (HUISNUMMER 23) WANNEER JE IN DE RICHTING VAN DE AMSTEL KIJKT, ZIE JE LINKS DE NIEUWE AMSTELBRUG De door Hendrik Leguyt in samenwerking met Berlage ontworpen Nieuwe Amstelbrug Brug (brug nr. 101 - alle bruggen in Amsterdam zijn genummerd) verving in 1903 het Amstelveer. De brug is een ratjetoe van stijlen. De afsluithekken van Piet Kramer dateren uit 1929, de lantaarnpalen zijn in art-decostijl uitgevoerd. Omdat men de Hogesluisbrug in het verleden ook wel met Amstelbrug aanduidde, werd deze brug de Nieuwe Amstelbrug genoemd. De Ysbreeker (Weesperzijde nummer 23) dankt haar naam aan de ijsbreker, die hier vanaf 1702 lag. In de winter werd de rivier Amstel daarmee ijsvrij gehouden voor de aanvoer van vers water uit de Vecht. Het rond 1885 door Van Gendt gebouwde café De Ysbreeker werd een ontmoetingsplaats voor kunstenaars en SDAP-leden. Later werd het een van de belangrijkste biljartcentra van Nederland (het nog steeds aanwezige Wilhelminabiljart met een extra ‘vijfde poot’ verwijst hiernaar).
    [Show full text]
  • Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) in En Rond Leeuwarden
    WANDEL- EN FIETSROUTES SPOREN VAN PIETER JELLES 1860- TROELSTRA 1930 IN EN ROND LEEUWARDEN Wandel- en fietsroutes Sporen van Pieter Jelles Troelstra (1860-1930) in en rond Leeuwarden 8 10 NOORDERWEG 9 NOORDERSINGEL HOEKSTERPAD NIEUWEBUREN NOORDERSINGEL GROENEWEG 7 BIJ DE PUT A 6 B 11 TUINEN BOTERHOEK 2 VOORSTREEK GROTE KERKSTRAAT 1 12 ZUIDVLIET G 5 R O T E H BAGIJNESTRAAT O 13 O GS T R A A T WEERD NIEUWESTAD OOSTERGRACHTSWAL 3 NIEUWE OOSTERSTR. NIEUWESTAD WIJBRAND DE GEESTSTRAAT 4 WIRDUMERDIJK EMMAKADE WILHELMINAPLEIN EMMAKADE MARIA LOUISASTRAAT WILLEMSKADE A Historisch Centrum Leeuwarden (HCL) 6 Tuinen 7, woning gezin Jelle Troelstra ACHTER DE HOVEN B Tresoar 7 Bij de Put 15, woonhuis Burger 8 Hoekstersingel 1, Café Blauwhuis 1 Oldehoofsterkerkhof, standbeeld 9 Noorderweg 1, Gymnasium Piter Jelles 10 Reijndersbuurt 5, woonhuis Piter Jelles 2 Grote Kerkstraat 23, woonhuis Oebele Troelstra en gezin Stellingwerf en Trui Jentink 11 Grote Kerkstraat 63, Coöperatieve DE POTMARGE 3 Nieuwestad 113, woonhuis Piter Jelles Handelsdrukkerij JANSONIUSSTRAAT en Sjoukje Bokma de Boer 12 Kleine Hoogstraat 3, woning Vitus 4 Wirdumerdijk 11, sigarenwinkel Van Bruinsma Borssum Waalkes 13 Hofplein 38, Stadhuis HUIZUMERLAAN HUIZUM DORP 5 Zuidvliet 20, geboortehuis Piter Jelles 14 Spanjaardslaan, Oude begraaf- 16 17 18 19 20 plaats (grafmonument Zandstra) STIENS 15 Jelsum, Dekemawei 5, Dekemastate, woonhuis Jan van Wageningen 16 Stiens, Piter Jellessingel 5, woonhuis gezin Troelstra 15 JELSUM 17 Stiens, Piter Jellessingel 1, NH kerk, grafmonument moeder 18
    [Show full text]
  • From Squatting to Tactical Media Art in the Netherlands, 1979–1993
    City University of New York (CUNY) CUNY Academic Works All Dissertations, Theses, and Capstone Projects Dissertations, Theses, and Capstone Projects 5-2019 Between the Cracks: From Squatting to Tactical Media Art in the Netherlands, 1979–1993 Amanda S. Wasielewski The Graduate Center, City University of New York How does access to this work benefit ou?y Let us know! More information about this work at: https://academicworks.cuny.edu/gc_etds/3125 Discover additional works at: https://academicworks.cuny.edu This work is made publicly available by the City University of New York (CUNY). Contact: [email protected] BETWEEN THE CRACKS: FROM SQUATTING TO TACTICAL MEDIA ART IN THE NETHERLANDS, 1979–1993 by AMANDA WASIELEWSKI A dissertation submitted to the Graduate Faculty in Art History in partiaL fulfiLLment of the requirements for the degree of Doctor of PhiLosophy, The City University of New York 2019 © 2019 AMANDA WASIELEWSKI ALL Rights Reserved ii Between the Cracks: From Squatting to TacticaL Media Art in the Netherlands, 1979–1993 by Amanda WasieLewski This manuscript has been read and accepted for the Graduate Faculty in Art History in satisfaction of the dissertation requirement for the degree of Doctor of PhiLosophy. Date David JoseLit Chair of Examining Committee Date RacheL Kousser Executive Officer Supervisory Committee: Marta Gutman Lev Manovich Marga van MecheLen THE CITY UNIVERSITY OF NEW YORK iii ABSTRACT Between the Cracks: From Squatting to TacticaL Media Art in the Netherlands, 1979–1993 by Amanda WasieLewski Advisor: David JoseLit In the early 1980s, Amsterdam was a battLeground. During this time, conflicts between squatters, property owners, and the police frequentLy escaLated into fulL-scaLe riots.
    [Show full text]
  • 1992 Een Jaar in Beeld Friesland Gratis Epub, Ebook
    1992 EEN JAAR IN BEELD FRIESLAND GRATIS Auteur: none Aantal pagina's: none pagina's Verschijningsdatum: none Uitgever: none||9789033014475 EAN: nl Taal: Link: Download hier Lijst van beelden in Súdwest-Fryslân Na mijn schooltijd ben ik begonnen op de administratie bij Ford Sutherland in Heerenveen. Met volle tevredenheid vervul ik nu een dubbelfunctie van medewerker binnendienst en medewerker onderhoud. Voordeel van Friesland Lease is dat er met korte lijnen gewerkt kan worden. Snel overleggen en beslissingen kunnen nemen werkt zeer prettig en is zeker in het voordeel en belang van de klant. Mijn grootste passie is reizen. Verre lange reizen alsmede stedentripjes. Hoe verder, hoe warmer, hoe liever. Zowel bij Friesland Lease als op het gebied van reizen ben ik nog lang niet uitgekeken en ik hoop dan ook nog jaren bij dit bedrijf werkzaam te mogen zijn. Hallo, mijn naam is Bart van Dijk en momenteel studeer ik in het gezellige Groningen. Van oorsprong ben ik een geboren Fries en ik voel me hier nog steeds thuis. Naast mijn studie versterk ik het jonge en energieke Leasefiets team wanneer dat nodig is. Het geeft mij voldoening om mee te mogen werken in een innoverend bedrijf en een klein steentje bij te dragen aan de opkomst van duurzame mobiliteitsoplossingen. In tegenstelling tot de meeste fietsers gaat mijn hart juist sneller kloppen bij harde wind. Dan kan er namelijk weer gewindsurft worden! Als het kouder wordt en het water als sneeuw naar beneden komt sta ik het liefste in Oostenrijk op de lange latten. Ik hoop in mijn tijd hier te zorgen voor tevreden klanten, en ondertussen te leren van een innovatief bedrijf.
    [Show full text]
  • 'Gemeenschapskunst'
    ‘Gemeenschapskunst’ Caroline Boot en Marijke van der Heijden bron Caroline Boot en Marijke van der Heijden, ‘Gemeenschapskunst.’ In: Carel Blotkamp, Kunstenaren der idee. Symbolistische tendenzen in Nederland ca. 1880-1930. Staatsuitgeverij, Den Haag 1978, p. 36-47. Zie voor verantwoording: http://www.dbnl.org/tekst/boot013geme01_01/colofon.htm © 2004 dbnl / Caroline Boot en Marijke van der Heijden 36 Gemeenschapskunst Caroline Boot, Marijke van der Heijden 22 A.J. Derkinderen, De intocht van Hertog Hendrik (fragment van de eerste Bossche wandschildering), 1892. Stadhuis, Den Bosch. ‘... hoe wil een nobele kunst bestaan, een beeldende kunst moet immers een aanwendingskunst zijn, nu, hoe wil die bestaan in een samenleving die geen samen-leving is.’ Richard Roland Holst.1 De herleving van de monumentale kunst in Nederland na het midden van de 19de eeuw wordt vaak geassocieerd met de activiteiten van de katholieke architect P.J.H. Cuypers (1827-1921). In zijn grote openbare werken zoals het Rijksmuseum (1885) en het Centraal Station (1889) in Amsterdam, ruimt hij geheel volgens de toenmalige gewoonte plaats in voor schilder- en beeldhouwkunst.2 Tegeltableaux, glas-in-lood ramen, reliëfs, beelden en siersmeedwerk vormen een integraal onderdeel van zijn architectuur. Men spreekt hier van monumentale kunst in de zin van kunst, toegepast aan een openbaar gebouw, waarbij het niet gaat om kunstwerken die los van iedere bestemming vervaardigd zijn om door een klein aantal bevoorrechte individuen genoten te worden. Deze monumentale kunst wordt in tegenstelling tot de ‘vrije’ kunst, gebonden genoemd, omdat er een nauwe relatie met het bouwwerk bestaat; de verschillende kunsten gaan als het ware een gemeenschap aan.
    [Show full text]
  • VRIENDENWANDELING 29 MEI 2016 M.Hollenkamp VRIENDENWANDELING AMSTERDAMSE SCHOOL EN ICONEN & SYMBOLEN Welkom Bij De Jaarlijkse Vriendenwandeling Van Stadsherstel
    VRIENDENWANDELING 29 MEI 2016 M.Hollenkamp VRIENDENWANDELING AMSTERDAMSE SCHOOL EN ICONEN & SYMBOLEN Welkom bij de jaarlijkse Vriendenwandeling van Stadsherstel. Graag laten we u zien wat Stadsherstel onder andere met uw hulp heeft gerealiseerd. U kunt bijzondere en historische panden niet alleen aan de buitenkant be- wonderen, maar ook binnen een kijkje nemen. THEMA AMSTERDAMSE SCHOOL Vandaag brengen we een ode aan ‘100 jaar Amsterdamse School’. In Amsterdam-Zuid, West maar ook in het centrum van Amsterdam zijn prachtige Amsterdamse School voorbeelden te bewon- deren. Daarnaast sluit deze wandeling aan bij het thema van de landelijke Open Monumentendag: ‘Iconen en Symbolen’. Met deze wandeling is onder andere het restauratieproject Spinhuissteeg 12 te bezichtigen, het Hodshon-Dedelhofje en het Amsterdamse Schoolmonument Rioolgemaal F. PANDEN OP DE ROUTE Alle Stadsherstelpanden zijn te herkennen aan het blauwe Stadsherstellogo op het pand. In dit boekje zijn de panden als volgt te herkennen: 1 Panden geopend voor bezoek 3 Stadsherstel panden op de route 2 Panden op de route WANDELING EN BORREL Om teleurstelling te voorkomen is het goed te weten dat het laatste pand op de route is geopend tot 17.00 uur. Het drankje is zoals aangekondigd niet bij Rioolgemaal F maar bij De Duif. Daar bieden we u een hapje en een drankje aan. Projectleider Paul Morel geeft om 13.30, 14.30 en om 15.30 uur in De Duif een korte lezing over Stadsherstel. We wensen u veel wandelplezier toe en danken u voor uw bijdrage als Vriend. Uw steun en betrok- kenheid zijn van groot belang voor Stadsherstel. Niet alleen omdat u de projecten van Stadsher- stel ondersteunt maar u draagt ook letterlijk bij aan het bewaren van gebouwd erfgoed in en om Amsterdam voor nu en de toekomst.
    [Show full text]
  • Module Twelve
    MODULE TWELVE – March 2017 – (6000+ images) 1 1 USA ARIZONA Tuscon • Southwest Desert in Bloom [18] CALIFORNIA Los Angeles • Planned Communities of Irvine, by Victor Gruen [150] Palm Springs • Palm Springs Aerial Tramway, by Albert Frey [23] • Palm Springs Aerial Tramway Cable Car [21] San Diego • San Diego Wild Animal Park [100] San Francisco • Federal Building by Thom Mayne [105] * COLORADO Boulder • CRAY-1A Computer (at the Mesa Labs) [9] • Holiday Neighborhood Project [52] * • Lumine Apartments Boulder, by Worksbureau [15] • Mesa Laboratory, by I. M. Pei [150]* • Swoon Art House by Rebecca DiDomenico with architect and builder Mike Moore from tres birds workshop [7] • Residential Solar Panels [8] 2 2 FLORIDA Palm Beach • The Four Arts Botanical Gardens [76] • The Gioconda and Joseph King Library [2] • The Gioconda and Joseph King Library Loggia Frescos [33] MICHIGAN Bloomfield Hills – Cranbrook • Lyon Plaza, by Eliel Saarinen [109] • School for Girls, by Eliel Saarinen [22] * • School for Girls Model, by Eliel Saarinen [15] • Mermaids and Tritons Fountain, Cranbrook Institute of Science, by Carl Milles [17] • Running Dogs (Coursing Hounds) by Carl Milles [2] * NEW MEXICO Santa Fe • Izanami Restaurant [15] AFRICA SENEGAL • Senegal: Topographic Views [29] * Dakar • Mosque of the Divinity [19] • House of Slaves (Maison des Esclaves) [18] Toubab Dialaw • L’Engouement (Enthusiasm) theater complex at Sobo Bade by Gérard Chenet (2009) [62] 3 3 AUSTRIA Vienna • Fernwärmewerk Spittelau [waste incineration plant] by Friedensreich Hundertwasser
    [Show full text]
  • 2021 - 3 / Juli 17) 5)
    2021 - 3 / juli nieuws- en informatieblad BELANGRIJKE DATA • [geen evenementen] IN DIT NUMMER • Van de voorzitter (pag. 2) • Excursies in de komende maanden (pag. 4) • Interieur Maison Krul terug in Den Haag (pag. 5) • Nieuwe kunstenaarsmonografieën: Glasatelier De (Nieuwe) Honsel (pag. 10) en Piet van der Hem (pag. 13) • Kunst bij huis: Een trouwe wachter waakt (pag. 17) • De Stijl op nieuw platform (pag. 20) • Uitgelicht Zuiderzeemuseum (pag. 21) • Korte mededelingen: Rietveld-wandeling in Utrecht (pag. 24) • Boekbespreking (1): Amsterdam in aquarel en pastel 1860-1925 (pag. 25) • Boekbespreking (2): Het gedroomde museum, Kunstmuseum Den Haag (pag. 27) • Nieuwe uitgaven (pag. 32) • Vroeg woonhuis van Michiel de Klerk gerestaureerd (pag. 37) • Tentoonstellingsagenda (pag. 40) VERENIGING VRIENDEN NIEUWE KUNST 1900 VAN DE VOORZITTER van rust en schoonheid. Misschien is mijn andere beeldhouwer, Pieter Biesiot, staan enthousiasme voor begraafplaatsen wat er maar liefst drie monumenten. Klapstuk ongepast in deze coronaperiode, maar dat is het monumentale grafmonument van Jan We mogen gelukkig weer naar de neemt niet weg dat daar mooie sculpturen Toorop. Architect Alexander Kropholler musea. Wèl met tijdsloten en een beperkt èn gebouwen zijn te bewonderen. En beslist en vriend van Toorop ontwierp het. Het aantal bezoekers. Desondanks zijn de musea niet alleen in de grote steden. Zo staan er tegeltableau is door Toorop zelf ontworpen nog lang niet vol. Bezoekers zijn terecht op de Noorderbegraafplaats in Assen meer en gemaakt door de Porceleyne Fles uit voorzichtig. En musea laten mondjesmaat dan honderd prachtige gietijzeren hekken Delft (plm. 1928) (afb. 3). En dit is nog maar groepen toe, zoals op 8 juli jl., toen we met rond graven uit de jaren 1870 tot 1920.
    [Show full text]
  • SIGNIFICANCE and RESTORATION of HET SCHIP, AMSTERDAM Design Movement Known Today As the an ICON of SOCIAL HOUSING and ARCHITECTURE, 1919-1921 Amsterdam School
    Het Schip A WORK OF ART IN BRICK Amsterdam 1919-1921 Up-and-coming architect Michel de Klerk designed an urban block of 102 apartments and one post office, envel- A WORK OF oping an existing primary school. The patron of this prominent project was the visionary housing society, Eigen Haard. This “workers’ palace” is now ART IN BRICK the acknowledged culmination of the SIGNIFICANCE AND RESTORATION OF HET SCHIP, AMSTERDAM design movement known today as the AN ICON OF SOCIAL HOUSING AND ARCHITECTURE, 1919-1921 Amsterdam School. One hundred years later, the restoration of this complex has again come to the fore. The histories and controversies con- cerning the Amsterdam School are PETRA VAN DIEMEN uncovered and reinterpreted, and the TON HEIJDRA genesis and life cycle of the building are NIKO KOERS brought into focus. The book describes CISCA VAN DER LEEDEN the choices that were made for mate- RAMON PATER rials and working methods during the RICHELLE WANSING restoration of 2015-2018. Recipes used are described in meticulous detail, from brick to leaded glass and from “lion head” to “cigar”. Few compromises have been made in restoring the integrity of the original image of this complete work of art, an icon of social housing and architecture. This book is abun- dantly illustrated and written by the very specialists who were leading in this restoration. Oostzaanstraat 45 MUSEUM 1013 WG Amsterdam HET SCHIP www.hetschip.nl A WORK OF ART IN BRICK SIGNIFICANCE AND RESTORATION OF HET SCHIP, AMSTERDAM AN ICON OF SOCIAL HOUSING AND ARCHITECTURE, 1919-1921 PETRA VAN DIEMEN TON HEIJDRA NIKO KOERS CISCA VAN DER LEEDEN RAMON PATER RICHELLE WANSING WEBSITE VERSION This PDF is the website version of the book A WORK OF ART IN BRICK.
    [Show full text]
  • Nieuwsbrief 13 KROP.NL
    HILDO KROP MUSEUM STEENWIJK Nieuwsbrief 13 WWW.HILDO KROP.NL Voorwoord En alweer ligt er een zeer gevarieerde nieuwsbrief voor u. natuursteen- sluit het erop aan. In de gebogen wanden van het paviljoen en op een betonnen tafel is ruimte om in Ons nieuwe bestuurslid, Loek van Vlerken, blijkt een woord en beeld informatie te geven over het Belgenmonu- vrijwel onuitputtelijke bron te zijn! Wie weet nog wat de ment zelf als aan de geschiedenis van vluchtelingen in Ne- gemeentegiro in Amsterdam was? En het gemeente derland in de 20ste eeuw (bron: De Volkskrant, 29-10-2016). badhuis aan het Marnixplein. Wie heeft daar nog Het is de bedoeling van de initiatiefnemers dat het Museum gepoedeld als kind? Lees het! van de gastvrijheid in 2019, een eeuw na de voltooiing van Het bijna vergeten Belgenmonument in Amersfoort heeft het Belgenmonument, zal worden opgeleverd. Of het win- een revival beleefd. Gelukkig maar. Wim Heij heeft er een nende ontwerp ook daadwerkelijk zal worden uitgevoerd is artikel aan gewijd. afhankelijk of men de financiering zal weten rond te krijgen. Zo kunt u ook nu weer van alles lezen over het wek van Hildo Krop. De veelzijdigheid van deze kunstenaar verbaast mij steeds weer. Christy Abels heeft er weer een aantrekkelijk geheel van gemaakt. Wij wensen u veel leesplezier. Arie van Andel. ▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼ Nogmaals het Belgenmonument Wim Heij Omdat Krop in 1917 voor het Belgenmonument in Amers- foort belangeloos drie imposante reliëfs had ontworpen en ▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼▼ dat het monument recentelijk in het nieuws kwam, meen- den wij in het laatste nummer van onze Nieuwsbrief daar niet aan voorbij te kunnen gaan.
    [Show full text]