GEMEENTELIJK RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN HASSELT Opgesteld volgens het decreet van 18 mei 1999 houdende de organisatie van de ruimtelijke ordening, gewijzigd bij de decreten van 28 september 1999, 22 december 1999, 26 april 2000, 8 december 2000, 13 juli 2001, 1 maart 2002, 8 maart 2002, 19 juli 2002, 28 februari 2003, 4 juni 2003 en 21 november 2003, 7 mei 2004, 22 april 2005, 10 maart 2006, 16 juni 2006, 7 juli 2006, 22 december 2006, 9november 2007 en 21 december 2007. In het bijzonder artikel 31 tot en met artikel 36. Opgesteld door TECHNUM Afdeling Ruimtelijke Planning Ilgatlaan 23 - 3500 HASSELT Hasselt, 29/08/2008 10/06/2009 In toepassing van artikels 9 en 10 van het besluit van de Vlaamse regering van 5 mei 2000 tot instelling van het register van ruimtelijke planners, tot bepaling van de voorwaarden voor opname van personen in dat register en tot vaststelling van nadere regels met betrekking tot de verantwoordelijkheid van ruimtelijke planners voor de opmaak van ruimtelijke structuurplannen en ruimtelijke uitvoeringsplannen, gewijzigd bij de besluiten van de Vlaamse regering van 7 juli 2000 en 7 november 2003, werd dit plan opgesteld onder de verantwoordelijkheid van volgende ruimtelijke planners: Catharina Bongaerts Jan Nuijens Gezien en voorlopig goedgekeurd door de gemeenteraad in vergadering van 16 september 2008. De Secretaris, De Voorzitter van de gemeenteraad, Jean-Paul Houben Hilde Vautmans Het College van Burgemeester en Schepenen bevestigt dat onderhavig plan ter inzage van het publiek op het gemeentehuis werd neergelegd van 1 oktober 2008 tot 31 december 2008 De Secretaris, De Burgemeester, Jean-Paul Houben Herman Reynders Gezien en definitief aangenomen door de gemeenteraad in vergadering van 23 juni 2009 De Secretaris, De Voorzitter van de gemeenteraad, Jean-Paul Houben Hilde Vautmans COLOFOON OPDRACHTGEVER: GEMEENTEBESTUUR HASSELT Groenplein 1 3500 Hasselt tel: 011-23 90 11 website: http://www.hasselt.be Contactpersoon: Frans Horemans – Dienst Ruimtelijke Ordening Nancy Claesen - Dienst Ruimtelijke Ordening RUIMTELIJK PLANNER: Technum Afdeling Ruimtelijke Planning Ilgatlaan 23 3500 Hasselt tel: 011 / 28 86 00 website: http://www.technum.be Projectleider: Jan Nuijens Projectmedewerker: Kathleen Bongaerts Marthe Moris Evert Jadoul Stijn De Preter Liesbeth Mullens Projectnummer: 63.42400 MIJLPALEN: Structureel overleg: 16 april 2007 Plenaire vergadering: 29 april 2008 Advies GECORO: 4 juni 2008 Voorlopige aanvaarding gemeenteraad: 16 september 2008 Advies GECORO: 8 april 2009 Definitieve aanvaarding gemeenteraad: 23 juni 2009 Publicatie in het staatsblad: ……………. INFORMATIEF DEEL Stad Hasselt Ruimtelijk Structuurplan DEEL I – INFORMATIEF DEEL INHOUD 1 INLEIDING 6 1.1 STRUCTUURPLANNING: WAAR GAAT HET OM? 6 1.1.1 Begripsbepaling en omschrijving 6 1.1.2 Wat zegt het decreet ruimtelijke ordening? 6 1.1.3 Structuurplanning op drie niveaus 7 1.1.4 Structuurplanning: een proces 7 1.1.5 Waarom doet men aan structuurplanning? 8 1.2 SCHEMA VAN PROCESVERLOOP 10 1.3 METHODIEK 11 2 BESTAANDE RUIMTELIJKE STRUCTUUR 12 2.1 KENCIJFERS 12 2.2 RUIMTELIJKE SITUERING 12 2.2.1 Macrosituering – Hasselt in zijn ruime omgeving 12 2.2.2 Mesosituering – Hasselt in de regio 13 2.2.3 Historische ontwikkeling 13 3 FYSISCHE STRUCTUUR 15 4 PLANNINGS- EN BELEIDSCONTEXT 16 4.1 EUROPESE REGELGEVING 16 4.1.1 Beschermingszones 16 4.1.2 Seveso richtlijn 16 4.2 RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN VLAANDEREN 18 4.2.1 Algemene principes 18 4.2.2 De stedelijke gebieden 18 4.2.3 Het stedelijk netwerk 20 4.2.4 Het buitengebied 20 4.2.5 Gebieden voor economische activiteiten 20 4.2.6 Recreatie 20 4.2.7 Lijninfrastructuur 21 4.2.8 Landschap 22 4.2.9 Gedeeltelijke herziening van het RSV 22 4.3 RUIMTELIJK STRUCTUURPLAN PROVINCIE LIMBURG 23 4.3.1 Algemeen 23 4.3.2 Hoofd- en deelruimten – Netwerk Midden-Limburg 23 4.3.3 Natuurlijke structuur 24 4.3.4 Nederzettingsstructuur 25 4.3.5 Economische structuur 26 4.3.6 Recreatie en toerisme 26 4.3.7 Open ruimtestructuur 27 4.3.8 Lijninfrastructuur 29 Afdeling ruimtelijke planning 2 Stad Hasselt Ruimtelijk Structuurplan DEEL I – INFORMATIEF DEEL 4.4 BESTAANDE BESTEMMINGSPLANNEN 31 4.4.1 Het gewestplan (GWP) 31 4.4.2 Bijzondere plannen van aanleg (B.P.A.) en ruimtelijke uitvoeringsplannen (RUP) 34 4.5 ANDERE BOVENLOKALE VISIES, BELEIDSPLANNEN EN STUDIES 36 4.5.1 MHAL 36 4.5.2 Afbakening regionaal stedelijk gebied Hasselt-Genk 37 4.5.3 Het Vlaams economisch beleid: het Economisch netwerk Albertkanaal (ENA) 37 4.5.4 Het Vlaams woonbeleid 38 4.5.5 Het Vlaams erfgoedbeleid 40 4.5.6 Het Vlaamse open ruimtebeleid 44 4.5.7 Vlaams waterbeleid – overstromingsgebieden en watertoets 50 4.5.8 Universiteit Hasselt: “Structuurplanstudies en Masterplannen” 53 4.5.9 Vlaams verkeersbeleid 54 4.6 GEMEENTELIJKE BELEIDSPLANNEN EN STUDIES 55 4.6.1 Gemeentelijk natuurontwikkelingsplan GNOP 55 4.6.2 Gemeentelijk woonbeleid: woningbehoeftestudie en Principiële Akkoorden 56 4.6.3 Gemeentelijk grondbeleid: actieplan grondbeleid 2001-2006 56 4.6.4 Gemeentelijk verkeersbeleid 56 4.6.5 Gemeentelijk strategisch ruimtelijke beleid: masterplannen 57 4.6.6 Gemeentelijk groenstructuurbeleid: wijkparken 58 4.6.7 Gemeentelijk erfgoedbeleid: monumentenzorg en vakwerkbouw 58 4.7 STRUCTUURPLANNING AANGRENZENDE GEMEENTEN 58 5 ANALYSE VAN DE BESTAANDE RUIMTELIJKE STRUCTUUR 60 5.1 BESTAANDE LANDSCHAPPELIJKE STRUCTUUR 60 5.1.1 De landschappelijke basis: de grote geografische eenheden 60 5.1.2 De markante elementen van het landschap 61 5.2 BESTAANDE NEDERZETTINGSSTRUCTUUR 64 5.2.1 Elementen van de nederzettingsstructuur 64 5.2.2 Wonen in cijfers - demografie 70 5.2.3 Wonen in cijfers - huisvesting 74 5.2.4 Aanbod aan bouwmogelijkheden 78 5.2.5 Prognoses en behoefteraming 81 5.3 BESTAANDE ECONOMISCHE STRUCTUUR 88 5.3.1 Bedrijvigheid 88 5.3.2 Behoefte aan nieuwe bedrijventerreinen 93 5.3.3 Handelsactiviteiten 94 5.3.4 Kantoren en diensten 95 5.3.5 Verzorgingssector 97 5.4 BESTAANDE ONDERWIJSSTRUCTUUR 100 5.4.1 De diverse instellingen 100 5.4.2 Ruimtelijke evaluatie 102 5.5 BESTAANDE OPEN RUIMTESTRUCTUUR 104 5.5.1 De natuurlijke structuur 104 5.5.2 Agrarische structuur 111 5.6 BESTAANDE RECREATIEVE STRUCTUUR 113 5.6.1 Begrippenkader 113 5.6.2 Sport- en recreatieve infrastructuren 114 5.6.3 Toeristisch aanbod 119 Afdeling ruimtelijke planning 3 Stad Hasselt Ruimtelijk Structuurplan DEEL I – INFORMATIEF DEEL 5.6.4 Weekendverblijven 120 5.6.5 Recreatiegebieden volgens bestemmingsplannen 121 5.7 BESTAANDE LIJNINFRASTRUCTUUR 122 5.7.1 Wegen 122 5.7.2 Fietsroutenetwerken 123 5.7.3 Spoorwegen 124 5.7.4 Waterwegen 124 5.7.5 Leidingwegen 124 5.8 SYNTHESE BESTAANDE RUIMTELIJKE STRUCTUUR 126 5.8.1 Beschrijving volgens deelruimten 126 5.8.2 Herkenbare hoofd- en deelruimten 127 6 STERKTE, ZWAKTE, KANSEN EN BEDREIGINGEN 130 6.1 ALGEMENE BESCHOUWING 130 6.2 ALGEMEEN BELEIDSKADER 130 6.3 LANDSCHAPPELIJKE STRUCTUUR 131 6.4 NEDERZETTINGSSTRUCTUUR 132 6.5 ECONOMISCHE STRUCTUUR 133 6.6 VOORZIENINGENSTRUCTUUR 134 6.7 LANDBOUW EN NATUUR 135 6.8 VERKEERS- EN VERVOERSSTRUCTUUR 135 Afdeling ruimtelijke planning 4 Stad Hasselt Ruimtelijk Structuurplan DEEL I – INFORMATIEF DEEL LIJST VAN DE KAARTEN Kaart 1: macrosituering...............................................................................................................12 Kaart 2: mesosituering ................................................................................................................13 Kaart 3: historische kaarten (a+b+c)............................................................................................13 Kaart 4: fysische structuur...........................................................................................................15 Kaart 5: beschermingszones: habitat- en vogelrichtlijngebieden ..................................................16 Kaart 6: uitsnede gewestplan ......................................................................................................31 Kaart 7: overzicht van BPA’s en RUP’s .......................................................................................34 Kaart 8: Economisch Netwerk Albertkanaal (ENA).......................................................................37 Kaart 9: atlas woonuitbreidingsgebieden .....................................................................................38 Kaart 10: beschermd erfgoed (kaarten a+b) ................................................................................40 Kaart 11: gebieden Ven en herbevestiging agrarische structuur ..................................................44 Kaart 12: overstromingsgebieden................................................................................................50 Kaart 13: bestaande landschappelijke structuur...........................................................................60 Kaart 14: bestaande nederzettingsstructuur ................................................................................64 Kaart 15: woonin- en uitbreidingsgebieden (toestand 2007).........................................................79 Kaart 16: statistische sectoren ....................................................................................................79 Kaart 17: industrie- en kmo-zones volgens gewestplan en B.P.A.’s .............................................88 Kaart 18: bezetting van de terreinen ...........................................................................................88 Kaart 18b: zonevreemde bedrijven..............................................................................................88 Kaart 19: handel .........................................................................................................................94