Amgueddfa Llandudno Museum

Mae’r casgliad ardderchog yn Amgueddfa Llandudno yn adrodd hanes y dref a’i phobl, o’r oes a fu hyd heddiw. Mae’r gwrthrychau sy’n cael eu harddangos yn cynnwys teilsen

Ein Treftadaeth © Hawlfraint Our Heritage © Copyright Ein Treftadaeth © Hawlfraint Our Heritage © Copyright Rufeinig ag ôl troed plentyn arni a chasgliad Llandudno Amgueddfa © Hawlfraint Llandudno Museum © Copyright Ein Treftadaeth © Hawlfraint Our Heritage © Copyright o esgyrn 13,000 o flynyddoedd oed o Ogof Mwyngloddiau Pen y Gogarth Tramffordd Pen y Gogarth Kendrick ar Ben y Gogarth. Pier Llandudno Dewch i ganfod hanes Mines Great Orme Tramway Llandudno Pier Llandudno Museum’s superb collection Ewch i archwilio mwyngloddiau copr o’r Ewch am dro ar dram Oes Fictoria i gopa tells the story of the town and its people Mae Pier Llandudno wedi bod yn diddanu Oes Efydd ar gopa Pen y Gogarth. Cerddwch Pen y Gogarth – ar yr unig dramffordd gebl from distant prehistory to the present day. ymwelwyr ar eu gwyliau ers 1878. Mae’n Llandudno yma! drwy dwneli un o’r mwyngloddiau ym Mhrydain sy’n gweithredu ar y ffordd, Objects on display include a piece of Roman ymestyn 700 medr i’r môr a dyma’r pier cynhanesyddol hynaf yn y byd, a chewch ac sydd wedi bod yn destun mwynhad i tile marked with a child’s footprint and a hiraf yng Nghymru. Beth am fynd am dro weld ceudwll a gloddiwyd gyntaf 3500 o deithwyr am dros gan mlynedd. collection of 13,000 year-old bones from hamddenol ar hyd ei lawr pren a mwynhau flynyddoedd yn ôl. Kendrick’s Cave on the Great Orme. hufen iâ? Mae gan Llandudno bopeth – o’i gwreiddiau dirgel yn Oes Ride a Victorian tramcar to the summit of the Explore Bronze Age copper mines at the Great Orme, on the UK’s only cable-hauled Entertaining holidaymakers since 1878, yr Iâ, i fwyngloddiau cynhanesyddol anferth i’w ddyfodiad peak of the Great Orme. Walk through the tramway using public roads, which has been Llandudno Pier projects 700 metres into the Amlwch tunnels of one of the oldest prehistoric delighting passengers for over a hundred sea and is the longest pier in . Why not fel man gwyliau dymunol yn Oes Fictoria. mines in the world and discover a cavern years. take a stroll along its boardwalk and enjoy first excavated 3500 years ago. an ice cream? Ydych chi’n un am antur? Teithiwch ychydig filltiroedd tu allan i’r dref i weld tystiolaeth canrifoedd o oresgyniad y © Hawlfraint Partneriaid Prosiect Tywysogion Gwynedd Tywysogion Prosiect Partneriaid © Hawlfraint Partners Gwynedd Project of Princes © Copyright Rhufeiniaid, olion gwahanol deyrnasoedd canoloesol, a Llys Euryn, Llandrillo yn chadarnleoedd cynhanesyddol ar ben y bryniau lle mae Llys Euryn, Rhos on Sea Hoylake Dringwch dros y bryn garw hwn i A5025 golygfeydd gwych. Defnyddiwch ein map i gynllunio eich weld adfeilion Castell Deganwy, llys Ewch i archwilio adfeilion Llys Euryn – Maelgwn Gwynedd yn y chweched ganrif, maenordy o’r 15fed ganrif a chanddo gorn taith rhwng bob lleoliad. llywodraethwr grymus Gwynedd. Bu simdde godidog 15 metr o uchder. Mae’r gwrthwynebwyr yn ymladd dros safle’r man hanesyddol hwn yn nodi lle’r oedd cadarnle strategol hwn am ganrifoedd. cartref Ednyfed Fychan yn y 13eg ganrif, Ydych chi am archwilio ymhellach? Defnyddiwch y sef Prif Weinidog Llywelyn Fawr, tywysog West Kirby Climb this rugged hilltop to encounter the Gwynedd. sgrîn gyffwrdd i ganfod mwy o safleoedd treftadaeth ruins of , the 6th century Y Parlwr Du Bae Caergybi hynod a thrysorau cudd ledled gogledd Cymru. court of Maelgwn Gwynedd, infamous ruler Explore the ruins of Llys Euryn – a 15th of Gwynedd. Medieval adversaries fought century manor house with a magnificent Point of Ayr over this strategically located stronghold 15 metre chimney stack. This historic Holyhead Bay for centuries. Y Gogarth spot marks the site of the 13th century residence of Ednyfed Fychan, Chief R Great Orme Minister to , prince of Gwynedd. vi

Explore Llandudno’sTraeth Coch Sirol Bwrdeistref Cyngor © Hawlfraint Council Borough County Conwy © Copyright A548 Red Wharf Bay De r Heswall Llandudno Y Rhyl A548 Llanasa Caergybi history here! Bae Conwy Rhyl Conwy Bay e e YNYS MÔNLlandudno surely has it all – from its mysterious Ice Age Holyhead Bae Colwyn Chwitffordd origins, its prehistoric mining on a huge scale to its birth Trelawnyd

© Hawlfraint Cadw, Llywodraeth Cymru Cymru Llywodraeth Cadw, © Hawlfraint Government Welsh Cadw, © Copyright ANGLESEYas a charming Victorian holiday resort. Conwy Whitford Castell Conwy A5151 Dinas Basing

Conwy Castle Ein Treftadaeth © Hawlfraint Our Heritage © Copyright Feeling adventurous? Travel a few miles outside the town A55 A5025 Rhyfeddwch at amddiffynfeydd canoloesol and encounter centuries of Roman occupation, the traces anhygoel y castell a muriau’r dref yng Basingwerk of volatile medieval kingdoms, and prehistoric hilltop Nghonwy, sydd wedi sefyll yn gadarn am A55 Ewch ar drywydd gweddillion , A547 Ynys Gybi dros 700 o flynyddoedd. Gallwch fwynhau y gaer Rufeinig ger glannau Afon Conwy Beaumaris yn Eglwys y Santes Fair, Caerhun, a strongholds with stunning views. Use our map to plan golygfeyddP ysblennyddenmaenm o’r môr a’ra wr mynyddoedd o’r bylchfuriau. A470 dychmygwch y prysurdeb dyddiol yn yr your trip between each destination. anheddiad milwrol a masnachol hwn. Treffynnon Holy Island Marvel at the outstanding medieval fortifications of the castle and town walls Discover the history of Canovium, the A55 at Conwy, standing firm for over 700 years. Roman fort by the banks of the River A55 Pantasaph Holywell A5 Want to explore even further? Use the touch- screen You can experience spectacular mountain Conwy at St Mary’s Church,A548 Caerhun and to discoverPorthaethwy more amazing heritage sitesAbe andrgw ynhiddengregyn and sea views from the battlements. imagine the bustle of activity at this military settlement and trading post. gems acrossMenai north Wales.Bridge Tremeirchion Rhosneigr Abaty Aberconwy (Eglwys yR Santesowen Y Fflint Fair a’r Holl Saint, Conwy) A55 Bangor Aberconwy Abbey (St Mary’s and

All Saints Church, Conwy) A541 Flint A

Dewch i ddarganfod gweddillion Abaty Aberconwy

f yn awyrgylch heddychlon Eglwys y Santes Fair. o

Yn yr abaty hwn y claddwyd Llywelyn Fawr yn A55 n wreiddiol, ac fe ffynnodd yr abaty diolch i nawdd tywysogion Gwynedd. Ein Treftadaeth © Hawlfraint Our Heritage © Copyright A4080 C o , ger Llanbedr Discover the remains of Aberconwy Abbey within Dinbych n SIR Y FFLINT the peaceful surroundings of St Mary’s Church. y Cennin w The abbey was the original burial place of Llywelyn A544 Cyfeirnod Map: SH76NW, Cyfeirnod Grid: SH74996930 the Great and thrived through the sponsorship of y Map Reference: SH76NW, Grid Reference: SH74996930 Denbigh Bethesda the princes of Gwynedd. FLINTSHIRE A487 Mae gan fryngaer cynhanesyddol Pen y © Hawlfraint Partneriaid Prosiect Tywysogion Gwynedd Tywysogion Prosiect Partneriaid © Hawlfraint Partners Gwynedd Project of Princes © Copyright Gaer olygfeydd gwefreiddiol dros Ddyffryn Conwy, ac yma mae adfeilion 3 wal A4244 amddiffynnol ac 20 tŷ crwn – mae bendant A543 Eglwys Sant Grwst, yn werth dringo i’r copa! St Grwst’s Church, Llanrwst A548 CONWY The prehistoric Pen y Gaer hillfort A5 Mae arch garreg Llywelyn ab Iorwerth commands breathtaking views over the (Llywelyn Fawr), tywysog enwog Gwynedd, Conwy Valley and includes the ruins of 3 Yr Wyddgrug Caernarfon A4086 yn gorwedd yn y capel heddychlon yn defensive walls and 20 roundhouses – well A525 Eglwys Sant Grwst. Dyma’r man perffaith i Gwytherin worth the hike to the summit! fyfyrio’n dawel am ennyd. Mold The stone sarcophagus of Llywelyn ab Llanrwst Iorwerth (Llywelyn the Great), celebrated prince of Gwynedd, lies within the A4086 tranquil chapel at St Grwst’s Church. This is the perfect spot for a moment of quiet Llanberis contemplation. McCarthy Sarah © Hawlfraint McCarthy Sarah © Copyright A470 Bae Caernarfon A543 Rhuthun Waunfawr Betws y Coed A4086 Ruthin A5104 C aernar fon Bay A4085 NATIONAL PARK A525 A499 YR WYDDFA A5 SNOWDON A525 Penygroes Llanelidan PARC A494 Clynnog Fawr A498 A470 CENEDLAETHOL ERYRI A487 GWYNEDD Trefor Blaenau Ffestiniog A5104

A5 Carrog A Po A499 A498 A5 Llangollen rth L Corwen Ne U A494 fyn N S Nefyn Y A4212 L N L I Porthmadog N A497 A497 E Porth Ysgaden N P E A470 Bala P N Y L Pwllheli Llangwnnadl L A496 A499 Harlech Llanbedrog

Porthor Rhiw Abersoch A494 Aberdaron A470

Ynys Enlli Bardsey Island