Smukwa Kosmata Scolia Hirta Schrank, 1781 (Hymenoptera: Scoliidae) W Południowo-Zachodniej Polsce

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

Smukwa Kosmata Scolia Hirta Schrank, 1781 (Hymenoptera: Scoliidae) W Południowo-Zachodniej Polsce PRZYRODA SUDETÓW Adrian Smolis, Marcin Kadej, Krzysztof Zając, t. 20(2017): 161-166 Jarosław Regner*, Marek Stajszczyk**, Andrzej Skiba*** Smukwa kosmata Scolia hirta SCHRANK, 1781 (Hymenoptera: Scoliidae) w południowo-zachodniej Polsce Rodzina smukwowatych Scoliidae liczy danych zawartych w tej publikacji Scolia na terenie Europy nieco ponad 20 gatunków. hirta to: „Rzadki gatunek palearktyczny, Największą z nich jest południowoeuropej- związany ze stepem i lasostepem. Uznany ski gatunek Megascolia maculata (DRURY) za zagrożony w wielu krajach europejskich (fot. 1), który najdalej na północ został wy- i wprowadzony na czerwone listy. W Polsce kazany u naszych południowych sąsiadów – zanikający, lecz niechroniony” (BANASZAK w Republice Czeskiej, w okolicach Brze- 2004). Dodatkowo znajdziemy tam także cławia (Břeclav) i Brna, tj. zaledwie 120 km dane o 20 publikowanych stanowiskach w linii prostej od granic Polski (BOGUSCH i in. tej błonkówki do roku 1975 i zaledwie 14 2011, OLSZEWSKI i in. 2016). W naszym kraju stanowiskach z lat 1976-2004. Nie dziwi jak dotąd stwierdzono tylko dwa gatunki w związku z tym fakt umieszczenia tego ga- z tej rodziny, smukwę kosmatą Scolia hirta tunku w wysokiej kategorii zagrożenia – VU SCHRANK oraz smukwę białoplamą Scolia (z ang. vulnerable = zagrożony). sexmaculata (Müller). W przypadku tego Opublikowane po dwunastu latach, od drugiego gatunku jej polska nazwa może wprowadzać w błąd, ponieważ plamy na odwłoku mogą być żółtawe, a ich liczba może się kształ- tować od czterech do dzie- sięciu. Z kolei na czarnym odwłoku smukwy kosmatej występują tylko dwie pla- my i tworzą szerokie żółte przepaski zajmujące niemal całą powierzchnię tergitów (fot. 2). Smukwa kosmata ucho- dzi w naszym kraju za dużą rzadkość, a to za sprawą „Polskiej czerwonej księgi Fot. 1. Megascolia maculata (DRURY) na kwiatach Buddleia da- zwierząt” wydanej przez vidii, Chorwacja, 13.07.2013 (fot. A. Smolis). łowacińskieGo OWACKIE G i N - Phot. 1. Megascolia maculata (DRURY) on flowers of Buddleia GO w 2004 roku. Według davidii, Croatia, 13.07.2013 (photo A. Smolis). 162 A. Smolis, M. Kadej, K. Zając, J. REgner, M. Stajszczyk, A. Skiba Ryc. 1. Rozmieszczenie publikowanych i nowych stanowisk smukwy kosmatej Scolia hirta SCHRANK w Polsce południowo-zachodniej: białe kółka – stanowiska sprzed 1945 r., czarne – stanowiska po 1945 r., czerwone – nowe stanowiska. Fig. 1. Distribution of published and new localities of hairy flower wasp Scolia hirta SCHRANK in south-western Poland: white circles – records prior to 1945, black – records published after 1945, red – new records. wydania „Polskiej czerwonej księgi zwie- 1. Lisie Łąki [XS84], 2 osobniki na ostro- rząt”, dane OLSZEWSKIEGO i in. (2016) uwzględ- żeniu Cirsium sp., [N50°52’52”, niają znacznie więcej stanowisk z całej Pol- E17°37’23”], 15 VIII 2015, obs. JR; ski, a ponadto także 9 z obszaru Borów osobnik na nawłoci Solidago sp., Dolnośląskich według BENY (2012). [N50°53’30”, E17°37’7”], 15 VIII 2015, Poniżej prezentujemy kolejne stanowi- obs. JR; 4 osobniki na macierzance ska, uzupełniając tym samym aktualny ob- Thymus sp., sadźcu konopiastym Eu- raz rozmieszenia smukwy kosmatej w Polsce patorium cannabinum i ostrożeniu południowo-zachodniej według autorów polnym Cirsium arvense, [N50°52’52”, obserwacji: AS – Adrian Smolis, ASk – An- E17°37’23”], 13 VII 2016, obs. JR. drzej Skiba, JR – Jarosław Regner, Ms – Ma- rek Stajszczyk, BO – Beata Orłowska (ryc. 1). Smukwa kosmata Scolia hirta SCHRANK, 1781 (Hymenoptera: Scoliidae) w południowo-zachodniej Polsce 163 2. Bielice [XS94], 2 osobniki w odległo- E17°30’32.26”], 10 VIII 2008, obs. ści 200 metrów od siebie, na sadźcu BO. Eupatorium sp. i ostrożeniu Cirsium 10. Przemków [WT40], osobnik na wrzo- sp., [N50°54’47”, E17°43’50”], 9 VII sie Calluna vulgaris, [N51°28.120’, 2016, obs. JR i MS. E15°42.041’], 29 VIII 2013, obs. AS; 3. Trzebnica [XS48], osobnik na nawłoci osobnik na drodze, [N51°27.720 ’, Solidago sp., [N51°18’30”, E17°4 ’ 4 2 ” ] , E15°42.498’], 29 VIII 2013, obs. 5 VIII 2016, obs. JR. AS; osobnik w locie, [N51°27.713’, 4. Lubsza [XS84] (na zrębie koło skrzy- E15°42.381’], 29 VIII 2013, obs. AS. żowania drogi nr 39 między Lubszą 11. Wysoka [WT50], osobnik na wrzo- a Rogalicami, a drogą na Mąkoszy- sie Calluna vulgaris, [N51°27.689 ’, ce), co najmniej 20 osobników na E15°44.680’], 29 VIII 2013, obs. AS. nawłoci Solidago sp., [N50°56’19”, E17°36’13”], 24 VIII 2016, obs. JR. Smukwa kosmata przez wielu autorów 5. Kościerzyce [XS83] (wał przeciwpo- wymieniana jest w gronie gatunków owa- wodziowy między wsiami Koście- dów, które w ostatnich latach wydatnie rzyce-Nowe Kolnie), co najmniej zwiększają zasięg swojego występowania 10 osobników na nawłoci Solidago w naszym kraju. Do grupy tej obok smu- sp., [N50°51’41”, E17°34’27”], 23 VII kwy należą m. in.: pszczoła zadrzechnia 2016, obs. ASk. fioletowa Xylocopa violacea (L.), pszczolin- 6. Włoszakowice [WT95], osobnik na ka Andrena fulva (Müller), złotolitka saw- drodze leśnej w dąbrowie acydofil- czynka piaskowa Parnopes grandior (PALLAS), nej, [N51°54.827’, E16°19.625’], 1 VII ważki – szafranka czerwona Crocothemis 2016, obs. AS. erythraea (Brullé) i lecicha białoznaczna 7. Jodłów [WT64], osobnik na kwia- Othetrum albistyllum (SELYS), przedstawiciel tach przydomowego „skalniaka”, prostoskrzydłych długoskrzydlak sierposz [N51°52’32.96”, E15°57’35.03”], 21 Phaneroptera falcata (PODA), czy modliszka VIII 2014, obs. AS; co najmniej 2 osobniki na kwiatach, pobocza leśnej drogi przy zrę- bie, [N51°51’55.36”, E15°56’42.35”], 15 VIII 2013, obs. AS. 8. Ruda Milicka [XT61], osobnik na kwiatach (fot. 2) ekstensywnie użytkowanej łąki, [N 51°31’59.93”, E 17° 19’15.31”], 22 VII 2014, obs. AS. 9. Wrocławice-osada [XT71], osobnik na Fot. 2. Smukwa kosmata Scolia hirta SCHRANK, Ruda Milicka, kwiatach w przydo- 22.07.2014 (fot. A. Smolis). mowym ogrodzie, Phot. 2. Hairy flower wasp Scolia hirta SCHRANK, Ruda Milicka [N51°3 4 ’2 5 .91”, (Poland), 22.07.2014 (photo A. Smolis). 164 A. Smolis, M. Kadej, K. Zając, J. REgner, M. Stajszczyk, A. Skiba Fot. 3. Smukwa kosmata Scolia hirta SCHRANK, Lisie Łąki, 15.08.2015 (fot. J. Regner). Phot. 3. Hairy flower wasp Scolia hirta SCHRANK, Lisie Łąki (Poland), 15.08.2015 (photo J. Regner). Mantis religiosa (L.) (BANASZAK i BIDAS 2009, w ostatnich latach należy do jednych z naj- BERNARD i in. 2009, SMOLIS i in. 2009, 2012, ważniejszych, ale nie jedynych. Smukwa Ćwik i in. 2012, REGNER i in. 2016, KADEJ i in. kosmata, jak podaje literatura (OLSZEWSKI 2016). Zmiany te, jak łatwo domyślić się, i in. 2016), pasożytuje na kilku gatunkach wymienieni entomolodzy wiążą bezpośred- chrząszczy z rodziny poświętnikowatych nio ze zjawiskiem globalnego ocieplenia. Scarabaeidae m. in.: kruszczycy złotawce Wydaje się jednak, że sam wzrost średniej Cetonia aurata (L.), kwietnicy okazałej Prota- temperatury rocznej nie tłumaczy per se etia speciosissima (SCOPOLI), kwietnicy meta- obserwowanego wzrostu liczby stwierdzeń licznej P. metallica (HERBST) i wepie marmur- takich gatunków jak smukwa kosmata. Ist- kowej Netocia (=Liocola) lugubris (HERBST). nieją bowiem inne taksony, często wybitnie W okresie ostatnich kilku lat odnotowano termofilnych owadów, które nie tylko nie przyrost liczby publikowanych stanowisk zwiększają swoich populacji, ale gwałtow- wyżej wymienionych chrząszczy, co z jed- nie zanikają w naszym kraju np. stonka za- nej strony można tłumaczyć zwiększeniem ciętka Cheilotoma musciformis (GOEZZE), czy zainteresowania tymi gatunkami ze strony szarańczak trajkotka czerwona Psophus stri- entomologów (BYK i cieślak 2011, KADEJ i in. dulus (L.) (GWARDJAN 2012, MAZUR i in. 2015). 2013), a z drugiej rzeczywistym przyrostem Zasadne wydaje się w związku z tym ich populacji. To ostatnie może być z kolei przypuszczenie, że występowanie wy- skorelowane ze zwiększeniem ilości tzw. mienionych i opisywanej Scolia hirta, jest martwego drewna czy to w formie drew- kształtowane szeregiem czynników, wśród na leżącego, czy w postaci zamierających których obserwowany wzrost temperatur i próchniejących drzew, stanowiących miej- Smukwa kosmata Scolia hirta SCHRANK, 1781 (Hymenoptera: Scoliidae) w południowo-zachodniej Polsce 165 sce rozwoju podanych żywicieli smukwy. wysokiego statusu zagrożenia. Należałoby Obserwacja żywego osobnika np. kwietnicy się zastanowić nad zmianą obecnej kategorii okazałej na początku listopada (KADEJ i in. z VU, na przykład na Lc (z ang. least con- 2013) i smukwy na początku października cern = mniejszej troski), co wydaje się lepiej (BONK i sępioł 2013) świadczy o możliwych odzwierciedlać obserwowaną sytuację tego modyfikacjach w fenologii i przesunięciach gatunku w naszym kraju. w okresach pojawu gospodarzy i ich paso- żyta. W rezultacie wydłużenie czasu poja- Podziękowania wu może wprost przekładać się na sukces Składamy podziękowania Panu prof. dr i liczebność lokalnych populacji i w konse- hab. Tadeuszowi Pawlikowskiemu za cenne kwencji na zmiany występowania smukwy uwagi i trud recenzowania manuskryptu. kosmatej w naszym kraju. Serdecznie dziękujemy Beacie Orłowskiej Osobną kwestią, w obliczu tak częstego za przekazanie zdjęcia i informacje o smu- występowania Scolia hirta, jest zmiana jej kwie kosmatej. Literatura BANASZAK J. 2004. Smukwa kosmata Scolia hirta sa w Karpatach i na Podkarpaciu. chrońmy SCHRANK, 1781. [W]: Z. Głowaciński, J. Nowac- Przyrodę Ojczystą, 68(2): 148–151. KI (red.). Polska czerwona księga zwierząt. Głowaciński z., Nowacki J. (red.) 2004. Polska Bezkręgowce. Instytut Ochrony Przyrody czerwona księga zwierząt – Bezkręgowce. PAN
Recommended publications
  • New Polish Localities of Two Rare Wasp Species (Hymenoptera): Leucospis
    Fra g m enta Faun istic a 55(1): 25-30,2012 PL ISSN 0015-9301 О MUSEUM AND INSTITUTE OF ZOOLOGY PAS New Polish localities of two rare wasp species (Hymenoptera): Leucospis dorsigera Fabricius, 1775 (Chalcidoidea: Leucospidae) and Scolia hirta Schrank, 1781 (Vespoidea: Scoliidae) Dawid M a r c z a k *, Danuta P e p l o w sk a -M a r c z a k **, Bogdan W iśn io w s k i*" and Tomasz H u fl e jt * * * * *Kampinos National Park, Tetmajera 38, 05-080 Izabelin, Poland, University o f Ecology and Management in Warsaw, Department o f Ecology, Wawelska 14, 02-061 Warszawa, Poland; e-mail: dawid. marczak@gmail. com **Kampinos National Park, Tetmajera 38, 05-080 Izabelin, Poland; e-mail: d. [email protected] ***Ojców National Park, 32-047 Ojców 9, Poland; e-mail: [email protected] ****MUseUm and Institute of Zoology Polish Academy of Science, Wilcza 64, 00-679 Warszawa, Poland; e-mail: [email protected] Abstract: The paper presents new localities of two rare species of wasps (Hymenoptera): Leucospis dorsigera Fabr. (Chalcidoidea: Leucospidae) and Scolia hirta Sehr. (Vespoidea: Scoliidae). Both species are highly endangered in relation to the disappearance of their habitats. Authors give several new sites of both species. For L. dorsigera the north-eastern limit of distribution in Europe moved more north. Key words: Hymenoptera, Leucospis dorsigera, Scolia hirta, new localities, Poland, parasitic wasps Introduction Polish Red Data Book (Głowaciński et Nowacki 2004) contains 36 species of Hymenoptera, which are threatened or believed to be extinct.
    [Show full text]
  • Scolia Hirta (Hymenoptera-Scoliidae) Neu Für Die Steiermark Von Herwig Teppner1 Mit 2 Abbildungen
    Mitteilungen des naturwissenschaftlichen Vereines für Steiermark Bd. 138 S. 5–8 Graz 2008 Scolia hirta (Hymenoptera-Scoliidae) neu für die Steiermark Von Herwig Teppner1 Mit 2 Abbildungen Angenommen am 15. 9. 2008 Summary: Scolia hirta (Hymenoptera-Scoliidae) new for Styria. – Scolia hirta (Schrank, 1781) was recorded for the first time in Styria (Austria). Adults were observed to be visiting in a garden in Graz, the heads of Echinops bannaticus (Asteraceae) in July and August and from circa mid August the inflorescences of Pycnanthemum pilosum (Labiatae). The larvae of Cetonia aurata (Rose-chafer) are most probably the host for the Scolia-larvae. Zusammenfassung: Scolia hirta (Schrank, 1781) wird erstmals für die Steiermark (Österreich) nach- gewiesen. Imagines besuchen in einem Garten in Graz im Juli und August die Körbchen von Echinops bannaticus (Asteraceae), ab ca. Mitte August die Blütenstände von Pycnanthemum pilosum (Lamiaceae). Als Wirt für die Larven kommen am ehesten die Larven von Cetonia aurata (Rosenkäfer) in Frage. 1. Einleitung Im Spätsommer 2007 beobachtete ich an warmen, sonnigen Nachmittagen mehrfach einzelne Exemplare von Scolia hirta (Borstige Dolchwespe), die sich an Blüten des ameri- kanischen Lippenblütlers Pycnanthemum pilosum („Bergminze“) aufhielten. Es fehlte die Zeit, dem näher nachzugehen, was nun 2008 nachgeholt werden konnte. 2. Ergebnisse Ort der Beobachtungen war ein Garten in Graz, Bezirk Gries, in einer Siedlung von Ein- und Mehrfamilienhäusern mit Gärten um jedes Haus. Scolia hirta (Schrank, 1781) fliegt hier im Juli und August. Zur Blütezeit von Echinops bannaticus (Asteraceae-Cardu- eae; Garten-Kugeldistel), die bis etwa Mitte August dauert, wurde Scolia ausschließlich an diesem beobachtet (Abb. 1). Meist umrunden Männchen und Weibchen die Körbchen der Kugeldistel mehrfach und stecken den Kopf in eine Blüte nach der anderen.
    [Show full text]
  • Status and Trends of the Pollinators' Population in the Country
    1 Status and trends of the pollinators’ population in the country Agriculture is one of the core sectors of the economy Order Families Species of the Rep.of Moldova contributing to the gross 12%, whereas to the food Diptera Sarcophagidae Sarcophaga carnaria domestic product by about Califoridae Lucilia caesar industry the contribution amounts to 40% of the total Syrphidae Syrphus ribesii industry. The volume and the quality of the agricultural Eristalis tenax products depend directly on the pollinators’ status. Spherophoria scripta Tachinidae Tachina fera Hymenoptera Apidae Apis mellifera Spp. The most widely spread species of pollinators in the Andrenidae Andrena bucephala and Rep.of Moldova are from Hymenoptera Ord.– more over 48 SPP. 100 SPP., that the ants, bees, bumble bees, wasps Scoliidae Scolia hirta Formicidae Formica rufa belong to, are phytophage which feed on flower nectar Lasius niger and fruit juice and are social species. Coleoptera are Helicidae 45 Spp. widely spread in different terrestrial and aquatic Vespidae Katamenes arbustorum habitats. Diptera are cosmopolitan species of different Coleoptera Coccinelidae Coccinella septempunctata forms: pollinating, parasitic, predatory, saprophagous, Adalia bipunctata hemophage that easily adapt to different life Adalia quadrimaculata conditions. Harmonia axyridis Cantharidae Rhagonycha fulva Scarabeidae Cetonia aurata 2 Status and trends of the pollinators’ population in the country In the Republic of Moldova, there is a large number of invertebrate species: Critically Endangered (CR), Endangered (EN) and Vulnerable (VU), which have been included into the 3rd Edition of the Red Book of the Republic of Moldova and are important for plants’ pollination (Annex 2, fig.2). The largest ones come from the Apidae fam.
    [Show full text]
  • PUNTOBV VALLE DE MORANA (Urb
    Especies identificadas Punto BV. (31)PUNTOBV VALLE DE MORANA (Urb. Villacumbres de Moncayo) Zaragoza Actualizada: 01/01/2017 Incluida la cuadrícula MGRS: Acanthovalva inconspicuaria (Hubner, 1819) Acherontia atropos Acmaeodera degener (Scopoli, 1763) Acmaeodera pilosellae (Bonelli, 1812) Acmaeoderella flavofasciata (Piller & Mitterpacher, 1783) Acontia lucida Acontia trabealis Acronicta rumicis Adactylotis gesticularia (Hubner, 1817) Adonia variegata Aegosoma scabricorne Agalenatea redii Aglais urticae Agrilus sp. Aiolopus strepens (Latreille, 1804) Allygidius commutatus Alydus calcaratus Ameles assoi (Bolivar, 1873) Ameles gr. Picteti Amphipyra livida Anacridium aegyptium (Linnaeus, 1764) Anastrangalia sanguinolenta (Linnaeus, 1761) Anax imperator Anisorhynchus sp. Ancistrocerus sp. Anoplotrupes stercorosus (Scriba, 1791) Anthaxia hungarica (Scopoli, 1772) Anthocharis belia euphenoides Anthocharis cardamines Anthophila fabriciana (Linnaeus, 1767) Anthometra plumularia (Boisduval,1840) Anthomyia pluvialis (Linnaeus, 1758) Antilurga alhambrata (Staudinger, 1859) Aphaenogaster sp. Aphanus rolandri Apis mellifera Linnaeus 1758 Aplocera efformata (Guenée, 1858) Aporia crataegi Araneus sp. Araniella sp. Arctia villica Arethusana arethusa Arge cf. cyanocrocea (Forster, 1771) Arge ochropus (GMELIN, 1790) Argiope bruennichi Argynnis adippe Argynnis aglaja Argynnis niobe Argynnis pandora Argynnis paphia Arhopalus ferus Aricia cramera Arion ater Arion vulgaris Asagena phalerata Asida (Polasida) sericea (Olivier, 1795) Aspitates (Aspitates) gilvaria
    [Show full text]
  • FN50 Scolia-Biwo.Pdf
    FRAGMENTA NATURAE VOL. 50: 1–5 (2017) FORMERLY NATURE JOURNAL Opole Scientific Society ISSN 2544-3941 WYSTĘPOWANIE BŁONKÓWEK Z RODZAJU SCOLIA (HYMENOPTERA: SCOLIIDAE) NA OPOLSZCZYŹNIE THE OCCURRENCE OF SCOLIA WASPS (HYMENOPTERA: SCOLIIDAE) IN THE OPOLE PROVINCE TOMASZ BIWO Pyskowice, [email protected] ABSTRACT: Scolia wasps are small hymenopterans belonging to the family Scoliidae. Only 13 species have been recorded from Europe and only two – S. hirta and S. sexmaculata from Poland. The paper presents faunistic data for both species from Opole province (South Poland), as well as information about their biology, ecology and general distribution. Colour photographs of the adults in nature are also provided. KEY WORDS: Scolia wasps, Hymenoptera, Opole province. ~ 2 ~ Wstęp gatunek ten był również wykazywany na Rodzaj Scolia reprezentowany jest w skali łamach Polskiego Forum Entomologicznego świata przez 22 gatunki, z czego w Europie (https://www.entomo.pl/forum/viewtopic.php? stwierdzono występowanie 13, a w Polsce f=808&t=6222&hilit=scolia). Błonkówka ta zaledwie dwóch – Scolia hirta Schrank, 1781 i nie była dotąd notowana z obszaru Scolia sexmaculata O. F. Müller, 1766 województwa opolskiego w jego obecnych (Puławski 1963, Osten 2005). granicach. Smukwa kosmata (Scolia hirta) (Fig. 1) Podczas badań terenowych jest błonkówką zasiedlającą biotopy suche i prowadzonych w 2013 roku odkryto pierwsze dobrze nasłonecznione, takie jak murawy stanowisko Scolia hirta na Opolszczyźnie. kserotermiczne, południowe zbocza stoków Karłowice - Wapienniki [XS83], gm. oraz wydmy. W ostatnich latach obserwuje się Popielów, skraj drogi leśnej, na kwiatach tego owada również w biotopach nawłoci Solidago sp., 31.08.2013, minimum zurbanizowanych, a także mniej typowych dla 15 exx.
    [Show full text]
  • Ergänzungen Zu Den Dolchwespen Südtirols (Hymenoptera: Scoliidae)
    Gredleriana Vol. 7 / 2007 pp. 409 - 411 Ergänzungen zu den Dolchwespen Südtirols (Hymenoptera: Scoliidae) Wolfgang Schedl Abstract Additions to the dagger wasps of South Tyrol (Hymenoptera: Scoliidae) The present remarks deal with older or newer additions to the paper of 2006 about the dagger wasps of South Tyrol (Italy). Megascolia m. maculata, M. m. flavifrons, Scolia hirta and Scolia s. sexmaculata are dicussed. Remarkable is the record of Sc. hirta from 1680 m above sea level, at the Seiser Alm (South Tyrolean Dolomites) from 1968. In der faunistisch-ökologischen Zusammenschau über die Dolchwespen Südtirols des Verfassers aus dem Jahr 2006 fehlt der Hinweis auf die Arbeit von AICHINGER (1870), in der sehr alte Nachweise von zwei Arten genannt sind. Die in Klammern abgedruckten Abkürzungen beziehen sich auf damalige Sammler. Während aus den Reihen der Südtiroler Entomologen keine Reaktionen über alte oder rezente Fundnachweise an den Autor gerichtet wurden, bekam er ältere Daten von drei Korrespondenten des Ver- fassers, die hier eingebaut werden können. Es sind dies Dr. Manfred Kraus (Nürnberg), der die anerkannte Hymenopteren-Sammlung von Dr. Eduard Enslin (Fürth in Bayern, 1879 -1970) verwaltet, Prof. Dr. Alois Kofler (Lienz), Studiendirektor i. R. Heinrich Wolf (Plettenberg, BRD), dessen Sammlung aculeater Hymenopteren sich seit kurzem im Oberösterreichischen Landesmuseum in Linz (OÖLML) befindet, und von Herrn Rolf Parzer (Innsbruck). Tribus Scoliini Megascolia maculata maculata (DRURY , 1773): Material: 1 Ex. Moritzing. leg. Ratter; 1 Ex. Bozen, Reutsch, leg. Ratter, in coll. A. Kofler (in litt. 11.03.2007). Herr Josef Ratter war ein Innsbrucker Koleopterologe zur Zeit von Alois Wörndle (1874 -1965). Megascolia maculata flavifrons (FABRICIU S , 1775): Material: 2♂♂ 1♀ Südtirol, leg.
    [Show full text]
  • Zur Kenntnis Der Scoliidae (Hymenoptera) Österreichs 55-68 ©Österr
    ZOBODAT - www.zobodat.at Zoologisch-Botanische Datenbank/Zoological-Botanical Database Digitale Literatur/Digital Literature Zeitschrift/Journal: Beiträge zur Entomofaunistik Jahr/Year: 2007 Band/Volume: 8 Autor(en)/Author(s): Gusenleitner Josef, Madl Michael, Schedl Wolfgang, Wiesbauer Heinz, Zettel Herbert Artikel/Article: Zur Kenntnis der Scoliidae (Hymenoptera) Österreichs 55-68 ©Österr. Ges. f. Entomofaunistik, Wien, download unter www.biologiezentrum.at Beiträge zur Entomofaunistik 8 (2007) 55-68 Wien, Februar 2008 Zur Kenntnis der Scoliidae (Hymenoptera) Österreichs J. Gusenleitner*, M. Madl**, W. Schedl***, H. Wiesbauer**** & H. Zettel***** Abstract Review of the Scoliidae (Hymenoptera) of Austria. Up to date four species of the family Scoliidae have been recorded from Austria: Scolia hirta hirta (SCHRANK, 1781), Scolia sexmaculata sexmaculata (MÜLLER, 1766), Megascolia maculata maculata (DRURY, 1773), and Colpa sexmaculata (FABRICIUS, 1781). Only historical records exists for the latter two species. A key for identification in the field is proposed and notes on phenology and biology are added. Key words: Scoliidae, distribution, phenology, biology, key, Austria Zusammenfassung In Österreich konnten bis jetzt vier Arten aus der Familie Scoliidae nachgewiesen werden: Scolia hirta hirta (SCHRANK, 1781), Scolia sexmaculata sexmaculata (MÜLLER, 1766), Megascolia maculata maculata (DRURY, 1773) und Colpa sexmaculata (FABRICIUS, 1781). Für die beiden letzten Arten gibt es nur ältere Funddaten. Ein Bestimmungsschlüssel für das Freiland ist beigefügt, ebenso wie Angaben zur Phänologie und Biologie. Einleitung Die Familie Scoliidae (Dolchwespen) ist mit etwa 560 Arten und 220 Unterarten (OSTEN 2005) weltweit verbreitet, wobei das Hauptverbreitungsgebiet die Tropen und Subtropen sind. Die Larven leben ektoparasitisch an im Boden lebenden Käferlarven aus der Überfamilie Scarabaeoidea (vormals Gruppe der Lamellicornia) sowie aus der Familie Curculionidae.
    [Show full text]
  • Nowe Stanowiska Smukwy Kosmatej Scolia Hirta Schrank I Smukwy
    See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/334598757 Nowe stanowiska smukwy kosmatej Scolia hirta Schrank i smukwy białoplamej Scolia sexmaculata Müller (Hymenoptera: Scoliidae) w Polsce [New sites of Scolia hirta Schrank and Scolia... Article · July 2019 CITATIONS READS 2 234 13 authors, including: Adrian Smolis Paweł Michołap University of Wroclaw Natura i Człowiek Association 165 PUBLICATIONS 709 CITATIONS 21 PUBLICATIONS 40 CITATIONS SEE PROFILE SEE PROFILE Aneta Sikora Marcin Sikora Natura i Człowiek Association Natura i Człowiek Assosiation 19 PUBLICATIONS 57 CITATIONS 11 PUBLICATIONS 26 CITATIONS SEE PROFILE SEE PROFILE Some of the authors of this publication are also working on these related projects: Study of the immatures stages of skin beetles (Coleoptera: Dermestidae) View project Identification of insect pests in museums View project All content following this page was uploaded by Marcin Kadej on 21 July 2019. The user has requested enhancement of the downloaded file. 1 2 2 2 PRZYRODA SUDETÓW Adrian Smolis , Paweł Michołap , Aneta Sikora , Marcin Sikora , t. 22(2019): 107-118 Jarosław Regner3, Marek Stajszczyk4, Emil Mariusz Szymański5, Kamil Badurowicz6, Paweł Fornal7, Anna Gołębniak8, Rafał Wykrota8, Krzysztof Zając9, Marcin Kadej1 Nowe stanowiska smukwy kosmatej Scolia hirta SCHRANK i smukwy białoplamej Scolia sexmaculata Müller (Hymenoptera: Scoliidae) w Polsce Jednym z widocznych efektów zjawiska udokumentować spektakularny wzrost liczby globalnego ocieplenia są zmiany zasięgów znanych stanowisk wspomnianej błonkówki. wielu przedstawicieli fauny i flory. W przy- Przykładowo, do 1950 roku podano z tere- padku świata zwierzęcego jest to szczegól- nu Polski 18 lokalizacji, w latach 1951-1975 nie widoczne u form zmiennocieplnych, na zaledwie osiem, a między 1976 i 2000 ro- przykład owadów, dla których średnie tempe- kiem wykazano kolejnych osiem miejsc jej ratury roczne panujące na określonych sze- występowania (Banaszak i twerd 2009).
    [Show full text]
  • Variation in Some Scoliid Wasps of the French Mediterranean Coast (Hymenoptera: Scoliidae)
    Variation in some scoliid wasps of the French Mediterranean coast (Hymenoptera: Scoliidae) Tom Piek PIEK, T., 1988. VARIATION IN SOME SCOLIID WASPS OF THE FRENCH MEDITERRANEAN COAST (HYMENOPTERA: SCOLIIDAE). - ENT BER., AMST. 48(3): 3743. Abstract: Six species of Scoliidae, many of them collected in large quantities in the vicinity of Salins d’Hyères (Var, France), and in Argelès-sur-Mer (Pyrénées Orientales), were studied. The haemorrhoidalis-form of Megascoliaflavifrons showed an explosive expansion in Salins d’Hyères and not in Argelès. Male Scolia hirta var. unifasciata as well as many males intermediate between unifasciata and bifasciata have been found. In Salins d’Hyères Scolia fucifor mis is much more abundant than hitherto described. The colour pattern of Colpa interrupta is strongly variable. A male of Colpa quinquecincta with an incomplete separation of cubital cells 2 and 3, as well as females with three cubital cells are described. Department of Pharmacology, AMC, Meibergdreef 15, 1105 AZ Amsterdam. Introduction Six species of Scoliidae: Megascolia flavifrons, in Salins d’Hyères, for the first time in 1982 Scolia hirta, S. fuciformis. S. sexmaculata, (Piek, 1986). For a recent review of nomencla¬ Colpa interrupta and C. quinquecincta have ture see Hamon (in press). been collected, mainly during the months of July of 1982 to 1986, in the south of France, Megascolia flavifrons (Fabricius, 1775) east of Toulon, near Salins d’Hyères, and re¬ (figs. 1-4, tables 1-2) cently also in the vicinity of Argelès-sur-Mer. For Salins d’Hyères the above mentioned spe¬ This is Europe’s largest wasp, found in France cies probably represent the complete scoliid- in the mediterranean area and in Landes (fig.
    [Show full text]
  • The Life, Publications and New Taxa of Qabir Argaman
    UC Davis UC Davis Previously Published Works Title The life, publications and new taxa of Qabir Argaman (Carol Nagy) Permalink https://escholarship.org/uc/item/07h5x3d7 Authors Kimsey, LS Brothers, DJ Publication Date 2016 DOI 10.3897/JHR.50.7973 Peer reviewed eScholarship.org Powered by the California Digital Library University of California JHR 50: 141–178 (2016)The life, publications and new taxa of Qabir Argaman( Carol Nagy) 141 doi: 10.3897/JHR.50.7973 REVIEW ARTICLE http://jhr.pensoft.net The life, publications and new taxa of Qabir Argaman (Carol Nagy) Lynn S. Kimsey1, Denis J. Brothers2 1 Department of Entomology & Nematology, University of California, Davis, CA 95616, USA 2 School of Life Sciences, University of KwaZulu-Natal (Pietermaritzburg), Private Bag X01, Scottsville, 3209 South Africa Corresponding author: Lynn S. Kimsey ([email protected]) Academic editor: Michael Ohl | Received 30 January 2016 | Accepted 8 May 2016 | Published 27 June 2016 http://zoobank.org/FD22EC27-0365-467E-B699-34D6CD0F9B8B Citation: Kimsey LS, Brothers DJ (2016) The life, publications and new taxa of Qabir Argaman (Carol Nagy). Journal of Hymenoptera Research 50: 141–178. doi: 10.3897/JHR.50.7973 Abstract This biography of the Hungarian/Romanian/Israeli hymenopterist Qabir Argaman (= Carol Nagy) pro- vides a list of his publications (except for newspaper articles) and the new taxa and new replacement names he proposed. Dr. Argaman began his career in Hungary, publishing under the name Carol Nagy. He later moved to Romania and finally moved to Israel, where he assumed the name Qabir Argaman. In total, he published 84 articles on the order Hymenoptera and described 348 new taxa (2 families, 11 subfamilies, 58 tribes, 153 genera or subgenera, and 125 species or subspecies) in 15 families, as well as 1 new species of Scarabaeidae (Coleoptera).
    [Show full text]
  • (Hymenoptera) Fauna of Turkey
    Türk. entomol. derg., 2004, 28 (4): 247-252 ISSN 1010-6960 Contribution to the knowledge of Scoliidae (Hymenoptera) fauna of Turkey Serdar TEZCAN* Yusuf KARSAVURAN* Esat PEHLİVAN* Sinan ANLAŞ** Summary In this study, it has been determined that totally 10 species belonging to Scoliidae occuring in the collection of LEMT (Lodos Entomological Museum, Turkey). Amongst those Megascolia maculata maculata (Drury, 1773) is the most common subspecies. Key words: Hymenoptera, Scoliidae, fauna, Turkey Anahtar sözcükler: Hymenoptera, Scoliidae, fauna, Türkiye Introduction Scoliidae is a small, cosmopolitan family of aculeate wasps. They are a group of solitary habits which develop externally on the larvae of Scarabeoid beetles. Their large body is hairy, black with yellow, orange or red marking. Faunistic studies on the Scoliid wasps of Turkey have been conducted by Betrem (1935, 1961), Bradley (1950), Tkalcu (1987), Madl (1997) and Osten & Özbek (1999). Scoliids have been collected from the different parts of Turkey, but the data of which have not been published yet. They have been preserved in the collection of LEMT (Lodos Entomological Museum Turkey) of Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, Aegean University, Bornova, Izmir, Turkey. The aim of this paper is to present the complete records of preserved material to researchers and relevant people. * Department of Plant Protection, Faculty of Agriculture, University of Ege, 35100 Izmir, Turkey e-mail: [email protected] ** Department of Zoology, Faculty of Science, University of Ege, 35100 Izmir, Turkey Alınış (Received): 18.11.2004 247 Material and Methods Material have been collected by sweeping of vegetation from the different parts of Turkey mainly by field studies of the projects (TUBITAK-TOAG/168, 336, 502) during the years of 1962-1986.
    [Show full text]
  • Sphecos: a Forum for Aculeate Wasp Researchers
    SPHECOS Number 5 - February 1982 A Newsletter for Aculeate Wasp Researchers Arnold S. Menke, editor Systematic Entomology Laboratory, USDA c/o u. s. National Museum of Natural History Washington DC 20560 Notes from the Editor This issue of Sphecos is coming to you later than planned. Your editor has been inundated with administrative matters and time has simply slipped by. Highlights of this issue involve news about people, some scientific notes, a few obituaries, some trip reports and of course the usual recent literature coverage which includes another of Robin Edwards 1 special vespoid sections. I want to take this opportunity to thank Helen Proctor for typing most of this newsletter for me. Thanks also go to LUdnri:l"a Kassianoff for translating some Russian titles into English, and to Yiau Min Huang for translating some Chinese titles into English. Judging by the comments received, the readership of Sphecos 4 enjoyed Eric Grissell's "profile" (p. 9) more than anything else in the issue. Congratulations Eric! Sphecos is gaining considerable recogn1t1on via reviews in journals. The most recent and most extensive being published in "Soviet Bibliography" for 1980, issue #6. The nearly 2 page lauditory review by I. Evgen'ev concludes with the statement "Sphecos [is] a highly useful publication for people around the world who study wasp biology and systematics" [Woj Pulawski generously translated the entire review for me into English]. Currently Sphecos is mailed to about 350 waspologists around the world. This figure includes a few libraries such as those at the BMNH, the Academy of Sciences of the USSR, Leningrad, the Albany Museum, Grahamstown, and the Nederlandse Entomologische Vereniging, Amsterdam to list a sample.
    [Show full text]