Największymi jeziorami, w całości znajdującymi się na obszarze arkusza, są jeziora jezior. Zdecydowana większość obszaru zarządzana jest przez Regionalną Dyrekcję Ocena stanu potencjału ekologicznego oraz jakości wód powierzchniowych instalacji technicznych i procesów technologicznych ograniczających K O M E N T A R Z rynnowe: Kromszewskie, Lubieńskie i Chodeckie (Tabela 1). Lasów Państwowych w Łodzi i położona w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Kutno. powstała w oparciu o opracowane przez WIOŚ w Bydgoszczy i WIOŚ w Łodzi lub likwidujących procesy degradacji środowiska. Działalność w tym kierunku Skrajnie północnowschodnie fragmenty przynależą do Regionalnej Dyrekcji Lasów w latach 2005–2013 ( Raporty o stanie środowiska …2005–2013). obejmuje więc cały szereg zabiegów, procesów, nakazów i zaleceń, także DO MAPY SOZOLOGICZNEJ Tabela 1. Jeziora i ich cechy morfometryczne. Państwowych w Toruniu i Nadleśnictwa Włocławek. Z raportów tych wynika (Tabela 4), że wody jeziora Lubieńskiego podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców. W czterech Wys. Powierzc hnia [ha] Głęb. Głęb. Pod względem siedliskowym dominuje las mieszany świeży oraz las mieszany charakteryzowały się złym stanem/potencjałem ekologicznym, natomiast wody miejscowościach arkusza zlokalizowano oczyszczalnie ścieków. Objętość Lp. Nazwa jeziora [m plani śred. maks. IRŚ KJP AJP [tys. m 3] wilgotny, a na obszarach podmokłych także bór mieszany wilgotny oraz łęgi i olsy. jeziora Kromszewskiego zaliczone zostały do stanu dobrego. Jezioro Sieć kanalizacji sanitarnej i burzowej występuje w Chodczu i Chodeczku W SKALI 1:50 000 n.p.m.] metr [m] [m] Głównym gatunkiem lasotwórczym jest sosna, ale miejscami występuje olsza, dąb, Borzymowskie leży w ciągu jezior połączonych rzeką Chodeczką. Jest jeziorem oraz Lubieniu Kujawskim, a wyłącznie sanitarnej w Jarantowicach, Choceniu, 1. Szczutkowskie 6,4 5,7 5,5 211,9 3,3 7,6 ARKUSZ N34123C brzoza oraz świerk. reperowym na terenie województwa kujawskopomorskiego, gdzie od roku 2007 Wilkowiczkach i Baruchowie. Niepełna kanalizacja sanitarna funkcjonuje 2. Lutoborskie 108,0 20,9 20,0 20,9 20,7 993,9 4,8 9,7 Szata roślinna obszarów użytkowanych rolniczo reprezentowana jest corocznie przez cały sezon wegetacyjny prowadzone są badania. W dwóch w Kamiennej, Kaliskiej i Borzymiu. Na większości analizowanego obszaru CHODECZ 3. Gięcielewo (Kępskie) 100,3 9,0 13,0 8,8 przez agrocenozy pól uprawnych oraz przez roślinność łąk i pastwisk. Na uwagę pierwszych latach (2007–2008), jakość wód jeziora odpowiadała stanowi dobremu. gospodarka odpadami jest uregulowana, co nie zmienia faktu konieczności 4. Grodzieńskie 97,5 10,0 15,2 12,1 pod względem florystycznym zasługują parki podworskie (m.in. w miejscowościach Obecnie utrzymuje się ona na poziomie stanu umiarkowanego, przy czym zorganizowania kompleksowego systemu gromadzenia, segregacji i wywozu Lubień Kujawski, Kłóbka, Kamienna, Rutkowice czy Rzeżewo). od dwóch lat oprócz elementów biologicznych o klasyfikacji decyduje również odpadów, a także nadzoru nad tym procesem. Kontrolowane składowisko odpadów Opracował zespół w składzie: 5. Kurowskie 4,0 4,5 widzialność ograniczona przez nadmierny rozwój fitoplanktonu. Stan ekologiczny komunalnych funkcjonuje w Chodczu. Na wybranych odcinkach autostrady A1 Mieczysław Kunz, Leon Andrzejewski, Paweł 6. Jeleń 2,8 3,0 KlimatKlimatKlimat wód tego jeziora można ocenić jako umiarkowany. zamontowano ekrany akustyczne. W ośmiu miejscach prowadzony jest monitoring Molewski, Arkadiusz Krawiec, Rafał Kot 7. Radzikowo 2,5 3,4 W świetle częstości występowania różnych typów pogody obszar w granicach Zlewnia Chodeczki charakteryzuje się rolniczym zagospodarowaniem. Główne środowiska przyrodniczego, w tym trzy w oparciu o sieć krajową (Choceń i Zalesie), arkusza zaliczony został do Środkowopolskiego Regionu klimatycznego Polski 8. Chodeckie 106,0 40,3 37,5 40,3 40,2 2227,3 5,5 20,5 punktowe źródła zanieczyszczeń to oczyszczalnie ścieków w Chodczu a pozostałe sieć regionalną. (Woś 1993). Położony jest on w północnej części tego regionu w strefie o relatywnie i w Choceniu. W roku 2012 jakość wód badana była na stanowisku pomiarowo OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO OBSZARU 9. Kromszewskie 106,3 89,2 85,0 89,2 87,0 7693,3 8,6 16,7 bardzo małej zmienności pogody. Na tle innych regionów, wyróżnia się on kontrolnym w Rudzie Lubienieckiej. Badane makrofity i makrobezkręgowce REKULTYWACJA ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO 10. Lubieńskie 119,3 89,0 78,0 89,0 83,7 3494,7 3,9 12,8 znaczniejszą liczbą dni z typem pogody bardzo ciepłej, z temperaturą średnią dobową bentosowe oraz wskaźniki fizykochemiczne spełniały wymogi II klasy. Wody Położenie fizycznogeograficzne IRŚ – Instytut Rybactwa Śródlądowego w Olsztynie powietrza od 15,1 °C do 25,0 °C. Najliczniejsze są dni z pogodą bardzo ciepłą Chodeczki w tym punkcie oceniono jako dobre. Stan sanitarny był zadowalający. Na obszarze objętym arkuszem mapy Chodecz na zachód od wsi Kanibród, Zgodnie z podziałem Polski na regiony fizycznogeograficzne opracowanym KJP – Katalog Jezior Polski , A. Choiński (2006) i jednocześnie pochmurną bez opadu (z zachmurzeniem ogólnym nieba za okres Poniżej jeziora Borzymowskiego o klasyfikacji zdecydowały makrobezkręgowce w obrębie wyrobiska materiałów budowlanych, występuje wodna forma rekultywacji przez Kondrackiego (2000), obszar objęty arkuszem mapy Chodecz położony jest AJP – Atlas Jezior Polski , praca zbiorowa pod red. J. Jańczaka (1997) doby 21–79%). Na podstawie Atlasu klimatu Polski (Lorenc 2005) opartego na 30 bentosowe, które odpowiadały III klasie. Oznaczane parametry fizykochemiczne środowiska przyrodniczego. w granicach podprowincji Pojezierza Południowobałtyckie (315) i makroregionów – Lubienka wypływa z mokradła położonego w okolicach wsi Nowe Czaple letnim okresie obserwacyjnym (1971–2000) można stwierdzić, że na rozpatrywanym nie przekraczały norm dla II klasy, a badania bakteriologiczne wykazały Pradolina ToruńskoEberswaldzka (315.3) oraz Pojezierze Wielkopolskie (315.5), NIEU ŻYTKI i do jeziora Lubieńskiego płynie głównie przez tereny bagienne. Lubienka jest obszarze dominują wiatry z kierunku zachodniego (około 20%). Średnie dobowe niezadowalający stan sanitarny. Oceniając tą jednolitą część wód stwierdzono a także podprowincji Niziny Środkowopolskie (318) i makroregionu Nizina prawostronnym dopływem Zgłowiączki o długości 46,7 km. W strukturze usłonecznienie wynosi około 4,5 godziny. Średnia roczna temperatura powietrza umiarkowany potencjał ekologiczny. Na ostateczną klasyfikację wpływ miały Południowowielkopolska (318.1). W dalszym podziale wyróżnić można trzy W zasięgu przestrzennym opisywanego arkusza zinwentaryzowano nieużytki użytkowania zlewni tej rzeki dominują grunty orne. wynosi około 8 °C (minimalna 6,5 °C, maksymalna 9,5 °C), przy średniej makrobezkręgowce bentosowe. Porównując wartości średnioroczne badanych następujące mezoregiony: Kotlina Płocka (315.36) w skrajnie północnowschodnim antropogeniczne. Związane są one z wyrobiskami poeksploatacyjnymi kruszyw Chodeczka wypływa z małego jeziora, położonego na południe od jeziora najchłodniejszego miesiąca (styczeń) około 1,5 °C i najcieplejszego (lipiec) około parametrów z analizami z 2007 i 2009 roku, stwierdzono zdecydowaną poprawę fragmencie, Pojezierze Kujawskie (315.57) w części północnej, środkowej naturalnych w okolicach wsi Trembki oraz Bilno. Chodeckiego, a całkowita jej długość wynosi 29,3 km. Rzeka przepływa przez jeziora: 18 °C. Średnia liczba dni mroźnych w roku wynosiła w okresie obserwacyjnym około na całej długości rzeki Chodeczki ( Raport o stanie środowiska …2008, 2009, 2013). i zachodniej oraz Wysoczyzna Kłodawska (318.15) na południu. Zasięgi Chodeckie, Lubienieckie, Szczytnowskie, Borzymowskie i Krukowskie. W górnym 30, a przymrozkowych około 100. Średnia wysokość opadów jest niska i wynosi W zlewni Lubienki także dominują grunty orne. Rzeka jest odbiornikiem ścieków poszczególnych jednostek fizycznogeograficznych na tle schematycznej sieci OGÓLNA OCENA STANU ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO odcinku rzekę zasilają liczne wypływy wód podziemnych. Zlewnia Chodeczki 550 mm (minimalna 350 mm, maksymalna 700 mm). Średnia liczba dni z opadem z Lubienia Kujawskiego oraz ścieków socjalnobytowych z Rzeżewa i Wilkowiczek. hydrograficznej oraz ważniejszych miejscowości przedstawia poniższa rycina. I STOPNIA JEGO DEGRADACJI charakteryzuje się rolniczym zagospodarowaniem. Na rozpatrywanym obszarze śniegu i pokrywą śnieżną w roku wynosiła w okresie obserwacyjnym około 50. W 2012 roku w punkcie pomiarowokontrolnym poniżej Lubienia Kujawskiego w rynnie chodeckiej występują źródła o charakterze wysięków lub swobodnych stwierdzono dobry stan ekologiczny wód. Parametry biologiczne oraz fizykochemiczne Stan środowiska przyrodniczego analizowanego arkusza wynika wypływów z osadów piaszczystych w utworach czwartorzędu, a najbardziej znane jest FORMY OCHRONY ŚRODŚRODOWISKAOWISKA PRZYRODNICZEGO notowano w II klasie. W porównaniu z badaniami z 2007 i 2009 r. stężenia z funkcjonowania jednego, dominującego geoekosystemu – zwartej powierzchni źródło „Znyk” (Oficjalska, Krawczyńska 2002). średnioroczne analizowanych parametrów fizykochemicznych na badanych Opisywany obszar objęty arkuszem Chodecz cechuje wyjątkowo rolniczy wysoczyzny morenowej porozcinanej dolinami Lubienki, Ochni i Chodeczki. Na obszarze objętym arkuszem Chodecz brak jest posterunków stanowiskach wykazywały poprawę ( Raport o stanie środowiska …2008, 2009, 2013). Charakteryzuje się on względnie dużym stopniem degradacji wynikającym wodowskazowych pozwalających na szczegółowe przedstawienie charakterystyki charakter i jest to główna przyczyna braku występowania obiektów objętych ochroną W zlewni Ochni (punkt pomiarowokontrolny – Grochów) badania prowadzono z intensywnej gospodarki rolnej związanej m.in. z bardzo dobrymi i dobrymi hydrologicznej. Występujące tu cieki charakteryzują się śnieżnodeszczowym reżimem prawną. Większość gruntów ornych została objęta ochroną, a niewielkie fragmenty w 2011 r. ( Raport o stanie środowiska …2012). Potencjał ekologiczny rzeki Ochni kompleksami ornymi o wysokiej przydatności rolniczej, a także przeznaczeniem tych zasilania. W cyklu rocznym wyróżnia się jeden okres wezbraniowy najczęściej lasów pełnią funkcje wodochronne. W kilku miejscowościach, m.in. w Baruchowie, od źródeł do Miłonki bez Miłonki oceniono jako umiarkowany, natomiast stan obszarów pod lokalizację alternatywnych źródeł energii. Nieznaczne powierzchnie od lutego do maja (z maksimum w kwietniu). Na rzekach obserwuje się szybkie Choceniu, Chodczu czy Lubieniu Kujawskim występują tereny zieleni urządzonej. całości jako zły. Rzeka ta jest odbiornikiem ścieków z Kamiennej. przejście od kulminacji wiosennych do znacznie dłuższych letniojesiennych okresów W zasięgu analizowanego arkusza zlokalizowano 2 pomniki przyrody (Tabela 2), leśne cechują się znacznym stopniem ich degradacji. Stan ekologiczny wybranych niżówkowych powstających w wyniku długotrwałego braku opadów (Wrzesiński 2003). oba w parku w Baruchowie, rezerwat przyrody i użytek ekologiczny, a także w skrajnie Tabela 4. Stan czystości badanych cieków i jezior. komponentów środowiska przyrodniczego, takich jak: powietrze atmosferyczne, wody podziemne i gleby jest zadawalający, m.in. z powodu braku większych ośrodków Większość rzek na tym obszarze charakteryzuje się znaczną nieregularnością północnowschodnim fragmencie przebiega granica parku krajobrazowego Punkt Kategoria Rzeka lub jezioro / Ocena stanu przepływów średnich miesięcznych i rocznych, co świadczy o małej retencji obszaru, oraz dwóch obszarów Europejskiej Sieci Ekologicznej Natura 2000, zarówno specjalnej Lp. pomiarowo Rok podatności na miejskoprzemysłowych w obrębie arkusza. Największe zróżnicowanie w ocenie stanu km biegu rzeki ekologicznego a tym samym o małej zasobności wodnej zlewni. Analizowany obszar charakteryzuje ochrony siedlisk (SOO), jak i specjalnej ochrony ptaków (OSO). Wspomniane granice kontrolny degradację środowiska dotyczy lasów oraz wód powierzchniowych. Rozproszona zabudowa Jezioro 1. 2008 dobry rolnicza na całym opisywanym obszarze, zazwyczaj bez kanalizacji oraz obszarowe się bardzo niskimi odpływami. Średnie odpływy jednostkowe wynoszą od około związane są z występującym na północy i północnymwschodzie obszarem Kromszewskie 3 1 2 3 1 2 zanieczyszczenia rolnicze sprawiają, że do cieków i w konsekwencji do Lubienki, 2,5 dm s km w zlewniach dorzecza Zgłowiączki (Bartczak 2006) do około 3 dm s km GostynińskoWłocławskiego Parku Krajobrazowego. Ten ustanowiony w 1979 roku Jezioro 2. 2013 zły dla zlewni Ochni czy Lubieńki (Wrzesiński 2003). na terenie dwóch województw – kujawskopomorskiego i mazowieckiego park Lubieńskie Ochni i Chodeczki dostają się znaczne ilości zanieczyszczeń. W wybranych miejscach 201 1 umiarkowany krajobrazowy o powierzchni 39 950 ha i powierzchni otuliny 14 195 ha ma za zadanie Jezioro występują składowiska surowców, zarówno przemysłowych, jak i rolniczych 3. 2010 umiarkowany Wody podziemne Borzymowskie oraz składowiska paliw płynnych i gazowych. Przebiegające przez opisywany obszar ochronę wyjątkowych wartości przyrodniczych, historycznych i kulturowych tego 2008 dobry Wody podziemne na obszarze arkusza Chodecz stanowią jedyne źródło obszaru (Rąkowski i in. 2004). Główną kategorią pokrycia terenu tego obszaru są lasy poniżej linie infrastruktury drogowej są lokalnymi emitorami hałasu i źródłem zróżnicowanych 4. Lubienka 2012 dobry zaopatrzenia ludności, przemysłu i rolnictwa. Można tu wydzielić trzy główne (około 62% jego powierzchni) oraz jeziora i tereny podmokłe. Obszary leśne położone Lubienia Kraj. zanieczyszczeń. Źródła niskiej emisji gazów i pyłów stanowią jedynie miejscowe Ruda użytkowe piętra wodonośne w obrębie warstw czwartorzędu, miocenu oraz 5. Chodeczka 2012 umiarkowany zagrożenie dla stanu środowiska. na północnymwschodzie w zasięgu administracyjnym Nadleśnictw Włocławek (RDLP Lubieniecka miocenu i górnej jury. Wody podziemne eksploatuje się przeważnie z warstw Toruń) weszły razem z dwoma innymi nadleśnictwami z dniem 1 stycznia 1995 roku * w związku z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Środowiska z dnia 22 października 2014 r. czwartorzędu, natomiast poziom wodonośny miocenu ujmowany jest niekiedy w skład Leśnego Kompleksu Promocyjnego „Lasy GostynińskoWłocławskie”. w sprawie sposobu klasyfikacji stanu jednolitych części wód powierzchniowych oraz środowiskowych WSKAZANIA DOTYCZĄCE KSZKSZTAŁTOWANIATAŁTOWANIA I OCHRONY ŚRODOWISKAŚRODOWISKA w północnej i południowej części arkusza. Na południu arkusza piaski miocenu Jest to szczególna forma gospodarczoochronna, która zajmuje łączną powierzchnię norm jakości dla substancji priorytetowych (Dz. U. 2014, poz. 1482), które wprowadziło zmianę klasyfikacji wskaźników jakości wód w ciekach naturalnych, jeziorach i innych zbiornikach wodnych, na Analizowany obszar charakteryzuje się względnie ubogą georóżnorodnością łączą się z wapieniami górnojurajskimi tworząc wspólne piętro wodonośne. 53 093 ha (Cyzman 2003). Lasy tego kompleksu mają duże znaczenie przyrodnicze mapie nie stosuje się symboli dotyczących jakości wód powierzchniowych w punktach pomiarowych. W analizowanym obszarze znajdują się fragmenty trzech udokumentowanych i ochronne dla aglomeracji Włocławka i Płocka (obie miejscowości poza arkuszem), krajobrazową. Główne wskazania dotyczące kształtowania i ochrony środowiska Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) oraz jednego wstępnie dotyczą obszarów intensywnie użytkowanych rolniczo. W związku z tym istotnym gdzie zlokalizowane są uciążliwe dla człowieka i środowiska zakłady przemysłowe Degradacja wód podziemnych rozpoznanego ( Mapa Głównych Zbiorników …2014): nr 220 (Pradolina Środkowej (Mapa przyrodnicza … 2003). wskazaniem jest ochrona gleb, a także wód powierzchniowych przed szkodliwymi Użytkowe piętra wodonośne występujące na analizowanym obszarze są Wisły) w utworach czwartorzędowych (w rejonie Baruchowa), nr 225 (Chodcza – Na terenie GostynińskoWłocławskiego Parku Krajobrazowego i zarazem w większości dość dobrze izolowane utworami słabo przepuszczalnymi od związkami związanymi z gospodarką rolną. W tym celu należy podjąć działania Łanięta) w utworach czwartorzędowych (południowa część arkusza), nr 215 w sektorze rolnictwa i gospodarki wodnej, dotyczące m.in. okresów nawożenia Budowa geologiczna Leśnego Kompleksu Promocyjnego położony jest leśny rezerwat przyrody Grodno. powierzchni terenu. Na większości analizowanego obszaru można mówić o niskim (Subniecka Warszawska) w utworach trzeciorzędowych (wschodnia część arkusza, i ograniczeń w stosowaniu nawozów, wielkości dawek i sposobów ich Obszar w granicach arkusza Chodecz znajduje się na obszarze wału Ten utworzony w 1998 roku na powierzchni 132,88 ha rezerwat obejmuje stopniu zagrożenia dla wód podziemnych. Wysoki stopień zagrożenia występuje zbiornik wstępnie rozpoznany) oraz nr 226 (Krośniewice – Kutno) w utworach wprowadzania do środowiska, warunków przechowywania nawozów naturalnych kujawskiego kompleksu cechsztyńskomezozoicznego Niżu Polskiego (Dadlez, eutroficzne jezioro Grodno oraz otaczające je lasy. Ochronie podlegają zachowane lokalnie w rejonach, gdzie izolacja poziomów wodonośnych jest słaba, tj. w skrajnie jurajskich (południowa część arkusza). oraz postępowania z odciekami. Proces ten może także wspomóc rozbudowa sieci Marek 1974, Dadlez i in. 2000). W jego południowowschodniej części osady w stanie naturalnym zbiorowiska roślinności wodnej, szuwarowej i leśnej. Wokół północnowschodniej części arkusza. Potencjalnym zagrożeniem dla wód Wśród warstw wodonośnych piętra czwartorzędowego największe znaczenie kanalizacyjnej w miejscowościach jej pozbawionych oraz budowa oczyszczalni mezozoiku przebite są wysadem solnym Lubień. W czasie ruchów jeziora porasta wąski pas olsu, łęgu jesionowoolszowego i podgórskiej formy łęgu podziemnych jest także teren wzdłuż rurociągu naftowego „Przyjaźń” (Oficjalska, mają osady piaszczyste występujące w spągowej części i związane ścieków stanowią podstawowe elementy mające na celu przeciwdziałanie halotektonicznych dyslokacjom uległy skały jury, występujące na większości jesionowego, a zbocza kotliny grąd subkontynentalny z jaworem i klonem polnym Krawczyńska 2002). Niski stopień uprzemysłowienia i dobra izolacja od z interglacjałem mazowieckim. Zwierciadło wody ma charakter napięty a poziom degradacji środowiska. Redukcja negatywnego wpływu rolnictwa na wody rozpatrywanego obszaru w podłożu kenozoicznym. Jedynie w jego północno (Rąkowski i in. 2005). powierzchni terenu głównego poziomu użytkowego sprzyjają dobrej jakości wód wodonośny jest izolowany od powierzchni terenu warstwą glin zwałowych powierzchniowe oraz podziemne może odbywać się poprzez działania rolno wschodnim narożu, na skłonie wału kujawskiego występują osady kredy dolnej podziemnych. Stopień degradacji wód podziemnych na tym obszarze jest niewielki. o miąższości od kilku do ponad 20 metrów. Miąższość użytkowego poziomu Tabela 2. Pomniki przyrody. środowiskowe. Ze względu na pozytywną rolę ekologiczną i krajobrazową, jaką (Baraniecka 1993). Najstarszymi skałami w podłożu kenozoiku analizowanego Potencjalnym ogniskiem zanieczyszczenia na tym obszarze są ścieki komunalne w obrębie warstw czwartorzędu waha się od 5 do 15 m, przewodność hydrauliczna Lp.* Lokalizacja Pomnik przyrody odgrywają fragmenty leśnych kompleksów wskazania ich dotyczące powinny obszaru są sole kamienne, anhydryty i dolomity wysadu w Lubieniu. Dominujące oraz ścieki i odpady związane z rolnictwem. Zagrożenie dla wód stanowi gnojowica warstwy wodonośnej najczęściej przyjmuje wartości od 50 do 150 m 2/24h, głównie koncentrować się w zakresie zdecydowanej poprawy ich jakości. w podłożu kenozoiku skały wszystkich pięter jury reprezentowane są 1. Baruchowo (park) dąb szypułkowy (2 szt.) powstająca przy bezściółkowej hodowli bydła i trzody chlewnej, która jest używana a wydajność potencjalna studzien 30–50 m3/h (Oficjalska, Krawczyńska 2002). Do innych zadań w zakresie kształtowania i ochrony środowiska zaliczyć można: przez piaskowce, dolomity, łupki ilaste oraz wapienie i margle, a wspomniane 2. Baruchowo (park) klon zwyczajny do nawożenia gleb. Jej niewłaściwe przechowywanie czy dawkowanie powoduje Poziomy wodonośne zasilane są pośrednio w wyniku przesączania wód • zachowanie i funkcjonowanie drobnych hydrotopów, wysp leśnych i zadrzewień utwory kredy dolnej to w przewadze osady ilastopiaszczyste (Baraniecka 1993). zanieczyszczenie gleb, wód powierzchniowych oraz wód podziemnych. infiltracyjnych przez osady słabo przepuszczalne. Piętro czwartorzędowe * numeracja zgodna z numeracją na mapie śródpolnych w części wysoczyznowej przy jednoczesnym tworzeniu nowych, Osady podłoża czwartorzędu to niemal na całym obszarze objętym arkuszem Zanieczyszczenie to objawia się podwyższonymi zawartościami związków azotu. drenowane jest przez dopływy Zgłowiączki – Lubienkę i Chodeczkę oraz dopływy • wprowadzenie korzystniejszej struktury upraw i użytkowania ziemi zmierzające osady neogeńskie wykształcone w postaci iłów pstrych, miejscami mułków Na podstawie tzw. Dyrektywy Ptasiej z 1979 roku w sprawie ochrony dzikich Na analizowanym obszarze dominują wody podziemne średniej jakości Bzury na południu – rzekę Ochnię i Lubienką Południową. Większość ujęć do ograniczenie intensywnego nawożenia i stosowania środków ochrony roślin, i piasków oraz węgli brunatnych. Jedynie w północnowschodnim otoczeniu ptaków utworzono w północnowschodnim fragmencie arkusza, obszar specjalnej wymagające prostego uzdatniania. Wskaźnikami obniżającymi klasę jakości wód są z poziomu czwartorzędowego zlokalizowana jest w centralnej i południowej części ochrony ptaków „Błota Rakutowskie” (PLB040001), który jest bardzo ważną ostoją • ustabilizowanie lokalnych procesów stokowych w obrębie zboczy dolin i rynien wysadu solnego w Lubieniu odsłaniają się w powierzchni podczwartorzędowej podwyższone zawartości związków żelaza i manganu a niekiedy NNH 4. arkusza. Największy pobór notowany jest na ujęciach w miejscowościach: subglacjalnych, skały jury kontaktujące się tektonicznie ze skałami wysadu (Baraniecka 1993). dla ptaków migrujących i zimujących, w tym w szczególności dla orła bielika (Rąkowski Chodecz, Chodeczek, Mstowo, Narty, Choceń oraz Kłóbka. • doskonalenie gospodarki odpadami, w tym polepszenie systemu odbioru W analizowanym obszarze osady plejstoceńskie stanowią ciągłą pokrywę o średniej i in. 2012a). W tym samym rejonie utworzono na podstawie tzw. Dyrektywy Siedliskowej Degradacja powietrza atmosferycznego Utwory wodonośne piętra miocenu to piaski o miąższości kilkunastu metrów, odpadów komunalnych i ich deponowania na istniejących składowiskach, miąższości od około 30 do 50 m (maksymalnie 122,5 m, minimalne 2 m). Budowa specjalny obszar ochrony siedlisk „Błota Kłócieńskie” (PLH40031), którego zadaniem Na analizowanym obszarze nie występują uciążliwe przemysłowe emitory które na północy i północnymzachodzie omawianego obszaru stanowią główny • likwidację niekontrolowanych miejsc składowania odpadów w otoczeniu wsi, czwartorzędu jest mało zróżnicowana. Jedynie w sąsiedztwie wysadu solnego jest ochrona higrofilnych lasy i łąki oraz ostoi bobra (Rąkowski i in. 2012b). zanieczyszczeń pyłowych i gazowych do atmosfery (Tabela 5). Do uciążliwych poziom użytkowy. Strop utworów wodonośnych został nawiercony na głębokości • zmniejszenie emisji zanieczyszczeń do powietrza poprzez stopniową wymianę w Lubieniu miąższość czwartorzędu osiąga ww. skrajne wartości, a jego poszczególne Formy ochrony środowiska uzupełnia kilkanaście ujęć wód podziemnych emitorów odorów należą gospodarstwa hodowlane, m.in. w Chodeczku, Kołomii od 35 do 80 m. Izolację poziomu wodonośnego o miąższości ponad 30 m stanowią kotłowni węglowych na gazowe. ogniwa stratygraficzne osiągają nienaturalne (bardzo duże) miąższości wynikłe oraz wytypowanie trzech obszarów najwyższej ochrony w obrębie Głównego Zbiornika oraz Kamiennej. W sezonie grzewczym źródła niskiej emisji gazów i pyłów gliny zwałowe i iły plioceńskie. Parametry hydrogeologiczne poziomu mioceńskiego z zafałdowań osadów i niestabilnego podłoża (Baraniecka 1993). Rozpoziomowanie Wód Podziemnych (Kleczkowski 1990). Udokumentowane złoża, głównie kruszyw z terenów zabudowanych, stanowią lokalne zagrożenie dla jakości środowiska. Szczegółowe wytyczne i wskazania dotyczące kształtowania i ochrony są zbliżone do tych z czwartorzędowego piętra wodonośnego. Przewodność stratygraficzne osadów czwartorzędowych jest przybliżone. Przewodnimi osadami naturalnych, a także soli kamiennej i torfów występują w kilku wybranych obszarach, Występują one głównie w obrębie Chodcza, Lubienia Kujawskiego oraz Chocenia. środowiska przyrodniczego zawarte są w opracowywanych dla gmin strategiach hydrauliczna waha się od 25 do 80 m 2/24h, a wydajność potencjalna od 30 w budowie czwartorzędu są gliny zwałowe. Na obszarze objętym arkuszem zwłaszcza w części wschodniej arkusza. Ze względu na sprzyjające warunki naturalne w obrębie całego obszaru rozwoju, planach gospodarki odpadami oraz programach ochrony środowiska. do 50 m3/h (Oficjalska, Krawczyńska 2002). Największe ujęcie wód z tego poziomu wyróżniono pięć pokładów glin: zachowaną lokalnie jedną glinę zwałową i korzystne użytkowanie terenu występują liczne turbiny wiatrowe oraz zespoły znajduje się w Choceniu. DEGRADACJADE GRADACJA KOMPONETÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO Literatura i materiały źródłowe ze zlodowaceń południowopolskich, trzy gliny zwałowe o zróżnicowanym zasięgu DEDE GRADACJA KOMPONETÓW ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO turbin (m.in. w Unisławicach, Rzegocinie, Rzeżewie Małym, Sobiczewach, Rudzie W południowej części analizowanego obszaru znaczenie użytkowe ma piętro przestrzennym ze zlodowaceń środkowopolskich oraz jedną ze zlodowacenia Wisły, Lubienieckiej, Golskich Holendrach, Janowie, Woli Olszowskiej, Starych Gagowych Baraniecka M.D., 1991, Szczegółowa mapa geologiczna Polski w skali 1:50 000 , arkusz wodonośne występujące w warstwach miocenu oraz w wapieniach jury górnej. Degradacja powierzchni terenu której powierzchniowy zasięg przestrzenny wyznacza w przybliżeniu maksimum oraz w Kamiennej), które są lokalnymi źródłami hałasu. 480 Lubień Kujawski, Wyd. Geol., Warszawa. Warstwa wodonośna nawiercona została na głębokości około 50 m, jej średnia W obrębie arkusza, obszary narażone na degradację dotyczą głównie strefy Źródłem liniowych emisji zanieczyszczeń pyłowych, gazowych oraz hałasu są ostatniego zlodowacenia. Pokłady glin zalegają bezpośrednio na sobie, rozdzielone są Baraniecka M.D., 1993, Objaśnienia do szczegółowej mapy geologicznej Polski w skali miąższość wynosi 80 m, a studnie ujmują tylko stropową część tego piętra krawędziowej doliny Wisły w jego skrajnie północnowschodniej części oraz w obrębie 1:50 000 , arkusz 480 Lubień Kujawski, PIG, Warszawa. osadami wodnolodowcowymi lub interglacjalnymi osadami rzecznymi lub jeziornymi. także drogi krajowe i wojewódzkie oraz magistrala kolejowa. Najważniejsze (Oficjalska, Krawczyńska 2002). Przewodność hydrauliczną oszacowano tu na 300– zboczy rynny polodowcowej zajętej przez jeziora Kromszewskie i Chodeckie, a także znaczenie ma autostrada A1 w północnowschodniej części arkusza wraz z węzłem Bartczak A., 2006, Charakterystyka odpływu ze wschodniej części Kujaw , [W:] Olszewski Utwory późnoglacjalne i holoceńskie stanowiące minimalną część osadów 440 m 2/24h, natomiast wydajność potencjalną na 50–70 m 3/h. Największe ujęcie zboczy doliny Lubienki. W strefach tych występuje wzmożona denudacja mechaniczna A., Chutkowski K., (red.), Przewodnik Sesji Terenowej, Oficyna Wydawnicza TURPRESS. czwartorzędowych to przede wszystkim osady eluwialne, deluwialne, eoliczne oraz Kowal w okolicy Dąbrówki, droga krajowa nr 91 (Włocławek – Łódź) oraz magistrala zlokalizowane jest w Kamiennej (Oficjalska, Krawczyńska 2002). i chemiczna, oraz erozja rozproszona, jak i linijna. Do innych form degradacji węglowa (linia nr 131) o przebiegu południkowym. Do dróg wojewódzkich należą Choiński A., 2006, Katalog Jezior Polski , Wyd. Naukowe UAM, Poznań. namuły i torfy (Baraniecka 1991, 1993). Generalnie można stwierdzić, że na analizowanym obszarze wody piętra powierzchni terenu należą czynne i nieczynne wyrobiska materiałów budowlanych, droga nr 269 (łącząca Szczerkowo z Kowalem) i fragment drogi nr 265 (łączącej Cyzman W., 2003, Leśny Kompleks Promocyjny „Lasy GostynińskoWłocławskie” – przyroda, gospodarka, edukacja, turystyka i strategia działań , LKP, GostyninŁąck Ukształtowanie powierzchni terenu i geomorfologia czwartorzędowego, mioceńskiego i mioceńskojurajskiego mają zbliżony skład m.in. w okolicy Chodcza, Nart oraz na zachód do Kanibrodu oraz składowisko Brześć Kujawski z Gostyninem). Włocławek. W południowej części obszaru objętego arkuszem Chodecz, w przybliżeniu na chemiczny. W czwartorzędowym i mioceńskim piętrze wodonośnym przeważnie odpadów komunalnych w Chodczu. Składowiska surowców, głównie przemysłowych Na podstawie Raportu o stanie środowiska... (2012) województwa kujawsko Dadlez R., Marek S., 1974, Polska północnozachodnia i środkowa , [W:] Budowa 3 linii miejscowości Trzeszczon – Kamienna – Wola Olszowa, przebiega granica występują wody typu wodorowęglanowowapniowego o mineralizacji do 500 mg/dm . zlokalizowane są w obrębie Chodcza, Chocenia i Lubienia Kujawskiego. Składowiska pomorskiego na opisywanym obszarze nie zanotowano przekroczenia geologiczna Polski, T.4, Tektonika, cz.1, Niż Polski, Wyd. Geol., Warszawa. ostatniego zlodowacenia – Wisły. Oddziela ona obszar młodoglacjalny, Mają one podwyższone zawartości żelaza (0,2–5,0 mg/dm 3) i manganu (0,1– paliw stałych występują przede wszystkim w okolicy Chocenia, Kaliskiej i Baruchowa dopuszczalnych stężeń dwutlenku węgla, dwutlenku azotu czy pyłu zawieszonego. Dadlez R., Marek S., Pomorski J., (red.), 2000, Mapa geologiczna Polski bez utworów z urozmaiconą rzeźbą polodowcową o większych deniwelacjach i obszar 0,6 mg/dm 3) w stosunku do przepisów sanitarnych dla wód pitnych i na tej podstawie a paliw płynnych i gazowych typu magazynowego w Chodczu. Stacje paliw kenozoiku , 1:1 000 000, PIG, Warszawa. Tabela 5. Ważniejsze emitory przemysłowe zanieczyszczeń do atmosfery. staroglacjalny, ze zrównaną denudacyjnie rzeźbą zlodowaceń środkowopolskich zaliczono do średniej klasy jakości – IIb (Oficjalska, Krawczyńska 2002). funkcjonują w Chodczu, Lubieniu, Baruchowie i Choceniu. Skupiska i składowiska Jańczak J. (red.), 1997, Atlas jezior Polski , T.2, Bogucki Wyd. Naukowe, Poznań. (zlodowacenie Warty). Obszar w granicach arkusza osiąga największe wysokości surowców rolniczych zinwentaryzowano w okolicy Bodzanówka, Lutoborza, Psar, Emisja w t/rok Kleczkowski A.S., 1990, Mapa obszarów GZWP w Polsce wymagających szczególnej Źródło Źródło GlebyGlebyGleby Kamiennej, Kępki Szlacheckiej i Chodcza. Lp.* Miejscowość Zakład ochrony (1:500 000), Inst. Hydrogeol. i Geolog. Inż. AGH, Kraków. bezwzględne, dochodzące do około 140 m n.p.m., na wysoczyźnie w środkowej gazy gazy hałasu odoru Głównymi czynnikami glebotwórczymi (Mocek 2015) oprócz klimatu są pyły Kondracki J., 2000, Geografia regionalna Polski, Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. części rozpatrywanego obszaru w okolicy Modliborza. Powierzchnia terenu obniża W okolicach większości miejscowości zlokalizowane są cmentarze. z CO 2 bez CO 2 na analizowanym obszarze litologia powierzchniowa (skała macierzysta) i rzeźba Lorenc H. (red.), 2005, Atlas klimatu Polski , IMGW, Warszawa. się na południe ku wysoczyźnie morenowej zlodowaceń środkowopolskich 1. Unisławice elektrownia wiatrowa + terenu. Wpłynęły one na zróżnicowanie i „mozaikowe” rozmieszczenie gleb, Degradacja gleb Mapa gleboworolnicza województwa włocławskiego w skali 1:100 000 , 1987, IUNiG i sandrów maksymalnego zasięgu zlodowacenia Wisły, gdzie jej wysokość wynosi elektrownia wiatrowa a zatem ich zróżnicowaną przydatność rolniczą. Na dominujących na Gleby w przeważającej części arkusza nie są zdegradowane. W obrębie 2. Rzegocin + w Puławach. 125–130 m n.p.m., minimalnie do około 115 m n.p.m. w dnie doliny Ochni. (2 turbiny wiatrowe) rozpatrywanym obszarze w powierzchniowej budowie geologicznej utworach obszarów wysoczyznowych w skali całego arkusza są one intensywnie elektrownia wiatrowa Mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych , 2014, PIGPIB Warszawa. Powierzchnia ta obniża się również na północny wschód, gdzie opada wyraźną 3. Janowo + zwałowych wysoczyzn morenowych wykształconych w postaci glin (lekkich, eksploatowane rolniczo i narażone na degradację uprawową. Natomiast gleby (2 turbiny wiatrowe) Mapa przyrodnicza – Lasy Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Toruniu, 2003, krawędzią ku niższemu poziomowi wysoczyznowemu o wysokości 95–100 m n.p.m. Digikart, ToruńOlsztyn. średnich i ciężkich) oraz piasków gliniastych (lekkich i mocnych) na glinach, narażone na denudację naturogeniczną dotyczą przede wszystkim strefy 4. Unisławice elektrownia wiatrowa + Od wysoczyzny okolic Modliborza rozpatrywana powierzchnia obniża się również Matuszkiewicz J.M., 2002, Zespoły roślinne Polski . Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. el ektrownia wiatrowa powstały głównie gleby płowe, czarne ziemie i gleby brunatne. Gleby te stanowią krawędziowej doliny Wisły oraz Lubienki i zboczy rynny polodowcowej zajętej przez 5. Rzeżewo Małe + ku północnemu wschodowi, gdzie przy krawędzi doliny Wisły osiąga wysokość (4 turbiny wiatrowe) Mocek A. (red.), 2015, Gleboznawstwo , Wyd. Naukowe PWN, Warszawa. kompleksy gleb ornych wysokiej przydatności rolniczej, zaliczanych do jezioro Kromszewskie i Chodeckie. Odsłonięte i wyniesione obszary wysoczyznowe około 100–105 m n.p.m. Skrajnie północnowschodni fragment obszaru obejmuje elektrownia wiatrowa Oficjalska H., Krawczyńska B., 2002, Objaśnienia do mapy hydrogeologicznej Polski kompleksów pszennych i żytnich dobrych i bardzo dobrych oraz kompleksów cechują się brakiem większych zadrzewień śródpolnych oraz zwartych kompleksów 6. Sobiczewy + zbocze doliny Wisły i niewielki fragment terasy pradolinnej, gdzie znajduje się (2 turbiny wiatrowe) w skali 1:50 000 ark. Lubień Kujawski, PIG Warszawa. zbożowopastewnych mocnych ( Mapa gleboworolnicza ...1987). Na obszarach Ruda elektrownia wiatrowa leśnych i w związku z tym narażone są na przesuszenie gleb oraz erozję wietrzną. 7. + Raport o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2012 roku , 2013, najniżej położony teren w granicach arkusza o wysokości około 75 m n.p.m. Lubieniecka (2 turbiny wiatrowe) zbudowanych na powierzchni głównie z osadów wodnolodowcowych równin Biblioteka Monitoringu Środowiska, Bydgoszcz. Deniwelacja na całym obszarze objętym arkuszem Chodecz osiąga około 65 m, elektrownia wiatrowa sandrowych i terasy pradolinnej, miejscami zeolizowanych, wykształconych Degradacja lasów 8. Stare Gagowy + lokalnie jednak nie przekraczają 20 m na zboczach doliny Wisły i rynien (3 turbiny wiatrowe) Raport o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2011 roku , 2012, głównie w postaci piasków słabo gliniastych lub piasków gliniastych lekkich, Lasy są trwałym i ważnym elementem szaty roślinnej, który istotnie oddzia łuje Biblioteka Monitoringu Środowiska, Bydgoszcz. subglacjalnych. Dominującymi formami rzeźby terenu obszaru objętego arkuszem 9. Kaliska elektrownia wiatrowa + lokalnie na glinach, uformowały się gleby bielicowe, rdzawe i brunatne kwaśne. Są na krajobraz obszaru. Ze względu na ich rozproszone (wyspowe) występowanie ich Raport o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2010 roku , 2011, są formy pochodzenia lodowcowego, tj. wysoczyzna morenowa płaska, głównie gospodarstwo wpływ na krajobraz analizowanego obszaru jest niewielki. Z tego też względu są 10. Chodeczek + Biblioteka Monitoringu Środowiska, Bydgoszcz. to w większości gleby o niskiej przydatności rolniczej zaliczane głównie hodowlane w obszarze zlodowaceń środkowopolskich oraz przeważająca na opisywanym Raport o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2008 roku , 2009, do słabego kompleksu żytniego lub zbożowopastewnego ( Mapa glebowo one narażone na silny wpływ otoczenia i w konsekwencji dużą podatność APIS SJ obszarze wysoczyzna morenowa falista. W północnozachodniej części 11. Chodecz b.d. b.d. b.d. Biblioteka Monitoringu Środowiska, Bydgoszcz. rolnicza …1987). na degradację. Lasy koncentrują się głównie w dolinie Lubienki, Ochni i Chodeczki, Przed. Wielobranżowe rozpatrywanego obszaru występuje, wspomniana już, zdenudowana krawędź Golskie Raport o stanie środowiska województwa kujawskopomorskiego w 2007 roku , 2008, w skrajnie południowozachodniej części arkusza oraz na północnywschód 12. elektrownia wiatrowa + akumulacji glacjalnej (Baraniecka 1993) oddzielająca poziomy wysoczyznowe. Holendry Biblioteka Monitoringu Środowiska, Bydgoszcz. SzataSzataSzata roślinna od Chodeczka, a także w otoczeniu jeziora Grodzieńskiego w części północno W obszarze wysoczyzny morenowej falistej zlodowacenia Wisły występuje szereg 13. Wola Olszowa elektrownia wiatrowa + Raport o stanie środowiska województwa łódzkiego w 2012 roku , 2013, Biblioteka Naturalne zbiorowiska roślinne omawianego obszaru wykształciły się stopniowo wschodniej. Obserwowana degradacja lasów na obszarze objętym arkuszem jest Monitoringu Środowiska, Łódź. form erozji i akumulacji wodnolodowcowej: rynny subglacjalne, kemy, ozy oraz Zakład Rolny w okresie późnego glacjału ostatniego zlodowacenia i w holocenie. Według zróżnicowana. W większości wykazują znaczny stopień zdegradowania, a klasy ich 14. Kamienna + równiny sandrowe. Te ostatnie formowane głównie u wylotu rynien subglacjalnych „Kamienna” Raport o stanie środowiska województwa łódzkiego w 2011 roku , 2012, Biblioteka geobotanicznego podziału Polski (Szafer, Zarzycki 1972) analizowany obszar leży uszkodzeń zaliczają się do silnych, a lokalnie średnich. Głównymi przyczynami elektrownia wiatrowa Monitoringu Środowiska, Łódź. wkraczają na obszar wysoczyzn środkowopolskich, a ich powierzchnia została 15. Gliznowo + w całości w granicach Państwa Holarktyda, Obszaru Eurosyberyjskiego, Prowincji uszkodzenia aparatu asymilacyjnego są czynniki biotyczne, głównie szkodniki (2 turbiny wiatrowe) Raport o stanie środowiska województwa łódzkiego w 2010 roku , 2011, Biblioteka lokalnie przekształcona w równiny piasków przewianych. W obrębie wysoczyzny gospodarstwo Monitoringu Środowiska, Łódź. NiżowoWyżynnoŚrodkowoeuropejskiej, Działu Bałtyckiego (A), Poddziale Pasa owadzie, grzyby chorobowe oraz intensywne żerowanie zwierząt. Obszary leśne 16. Kołomia + zlodowacenia Wisły występują również pojedyncze moreny martwego lodu i liczne hodowlane Wielkich Dolin (A2), Krainy WielkopolskoKujawskiej (7) i Okręgu Kujawskim (d). narażone są także lokalnie na zaśmiecanie. Raport o stanie środowiska województwa łódzkiego w 2008 roku , 2009, Biblioteka zabagnione zagłębienia wytopiskowe. Dna rynien subglacjalnych wypełniają jeziora Monitoringu Środowiska, Łódź. Zgodnie z podziałem Polski na regiony geobotaniczne zaproponowanym * numeracja zgodna z numeracją na mapie oraz niewielkie równiny torfowe. Rynny zostały wykorzystane przez rzeki, przez Matuszkiewicza (2002) obszar arkusza położony jest w Dziale Degradacja wód powierzcpowierzchniowychhniowych Raport o stanie środowiska województwa łódzkiego w 2007 roku , 2008, Biblioteka Monitoringu Środowiska, Łódź. w tym największe – Ochnię i Lubienkę. BrandenburskoWielkopolskim (B), Krainie Kujawskiej (B.3) i Okręgach – Na obszarze objętym arkuszem Chodecz funkcjonują 4 oczyszczalnie ścieków Rodzaje przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływaoddziaływaćć na środowiskośrodowisko Rąkowski G. (red.), 2005, Rezerwaty przyrody w Polsce Północnej, IOŚPIB, Warszawa. dominującym Kutnowskim (B.3.2) w części centralnej i południowej oraz Okręgu komunalnych, które zlokalizowane są w: Baruchowie, Choceniu, Chodczu i Lubieniu Wody powierzchniowe Przez obszar objęty arkuszem Chodecz w jego północnowschodniej części Rąkowski G., Smogorzewska M., Janczewska A., Wójcik J., Walczak M., Pisarski Z., 2004, Czarnych Kujaw (B.3.1) na północy. W ramach podziału na jednostki niższego Kujawskim (Tabela 3). Analizowany obszar prawie w całości odwadniany jest przez lewe dopływy przebiega fragment autostrady A1, a w części centralnej napowietrzna linia elektro Parki krajobrazowe w Polsce , IOŚPIB, Warszawa. rzędu można wyróżnić trzy Podokręgi – Izbickokujawski (B.3.2.a), Lubraniecki Tabela 3. Ważniejsze zrzuty ścieków. Wisły – Zgłowiączkę (część północna arkusza) oraz Bzurę (część południowa). energetyczna. Dodatkowym istotnym przedsięwzięciem jest fragment ropociągu Rąkowski G., Walczak M., Smogorzewska M., 2012a, Obszary Natura 2000 w Polsce I , (B.3.1.d) i Lubieńskokujawski (B.3.2.b). Rodzaj Ilość [m 3/d] Urządzenie Obszary specjalnej ochrony ptaków, IOŚPIB, Warszawa. Jedynie niewielki, południowozachodni fragment obszaru należy do dorzecza Odry Lp.* Miejscowość Zakład Kierunek zrzutu „Przyjaźń”, a także droga krajowa nr 91 będąca trasą transportu materiałów ścieków max/aktual. oczyszczające (cieki systemu Noteci oraz Struga Dąbrowicka). W skład systemu Zgłowiączki Opracowana przez Tramplera i in. (1990) regionalizacja przyrodniczoleśna, Rąkowski G., Walczak M., Smogorzewska M., 2012b, Obszary Natura 2000 w Polsce II , oczyszczalnia mechaniczno rowem do niebezpiecznych ( Raport o stanie środowiska …2013). oparta na podstawach ekologicznofizjograficznych, wydziela regiony o podobnych 1. Baruchowo komunalne 150/100 Specjalne obszary ochrony siedlisk w Polsce Północnej, IOŚPIB, Warszawa. wchodzą jej dopływy Chodeczka oraz Lubienka z Rakutówką. Do systemu gminna biologiczne Rakutówki Kwalifikacja powyższych przedsięwzięć została dokonana na podstawie warunkach dla hodowli lasu. Według tego podziału obszar arkusza położony jest Szafer W., Zarzycki K. (red.), 1972, Szata roślinna Polski , Tom II, PWN, Warszawa. odwodnieniowego Bzury należy Ochnia i jej dopływ Lubienka Południowa. Ochnia oczyszczalnia mechaniczno rowem do jez. Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 9 listopada 2010 r. w sprawie przedsięwzięć na granicy Krainy WielkopolskoPomorskiej (III) i Dzielnicy Niziny Wielkopolsko 2. Choceń komunalne 300/280 Trampler T., Mąkosa K., Girżda A., Bąkowski J., Dmyterko E., 1990, Siedliskowe podstawy i Lubienka Południowa płyną na południe, natomiast Lubienka i Chodeczka na gminna biologiczne Borzymowskiego mogących znacząco oddziaływać na środowisko (Dz. U. Nr 213, poz. 1397). Zakład hodowli lasu , PWRiL, Warszawa. Kujawskiej (III.7) oraz Krainy MazowieckoPodlaskiej (IV) i Dzielnicy Równiny mechaniczno północnyzachód do Zgłowiączki. Pojezierze Kujawskie jest obszarem 3. Chodecz Gospodarki komunalne 270/210 Chodeczka Woś A., 1993, Regiony klimatyczne Polski w świetle częstości występowania różnych typów WarszawskoKutnowskiej (IV.3). biologiczne źródliskowym dla: Lubienki, Lubienki Południowej, Chodeczki i Ochni. Część Komunalnej PRZECIWDZIAŁANIE DEGRADACJI ŚRODOWISKA PRZYRODNICZEGO pogody , Zeszyty IGiPZ PAN 20. wysoczyzny morenowej pomiędzy jeziorem Chodeckim i Lubieńskim ma charakter Obszar objęty arkuszem mapy Chodecz charakteryzuje zdecydowana przewaga Zakład Wrzesiński D., 2003, Komentarz do mapy hydrograficznej w skali 1:50 000 , arkusz N34 Lubień Gospodarki mechaniczno bezodpływowy. Na obszarze tym znajdują się niecki wytopiskowe, niekiedy krajobrazu rolniczego. Obszary leśne stanowią niecałe 8,5% powierzchni arkusza 4. komunalne 300/230 Lubienka Aktywność człowieka w zakresie przeciwdziałania degradacji środowiska 123C Chodecz, Główny Geodeta Kraju, GEPOL, Poznań. (około 2 650 ha) i występują w postaci kilku niewielkich kompleksów położonych Kujawski Komunalnej biologiczne z jeziorami oraz drobne zagłębienia bezodpływowe. Na rozpatrywanym terenie i Mieszkaniowej przyrodniczego polega na właściwym wprowadzaniu podstaw przyrodniczych © Copyright by Mieczysław Kunz, Leon Andrzejewski, Paweł Molewski, Arkadiusz głównie w doliny rzeki Lubienki, Ochni i Chodeczki, a także w otoczeniu większości znajduje się 17 jezior o powierzchni przekraczającej 1 ha (Wrzesiński 2003). i proekologicznych do planowania przestrzennego oraz na umiejętnym stosowaniu Krawiec, Rafał Kot, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu * numeracja zgodna z numeracją na mapie