Zał ącznik do uchwały Nr XXI/129/16 Rady Gminy Ka źmierz z dnia 21.03.2016r. w sprawie przyj ęcia Programu Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014- 2020
PROGRAM
ROZWOJU GMINY KAŹMIERZ
NA LATA 2014-2020
Powiat Szamotulski Województwo Wielkopolskie
______
Ka źmierz, luty 2016r.
1
Lp. Spis tre ści : Str. WPROWADZENIE 4 CZ ĘŚĆ I. DIAGNOZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA 1. Podstawowe informacje o gminie Ka źmierz, kwestie społeczne. 11 1.1. Historia gminy Ka źmierz 11 1.2. Struktura administracyjna gminy i poło żenie 13 1.2. Uwarunkowania demograficzne 13 1.3. Aktywno ść ekonomiczna ludno ści 19 1.4. Dost ęp do edukacji 22 1.5. Aktywno ść społeczna mieszka ńców 23 1.6. Infrastruktura kulturalna 24 1.7. Infrastruktura zdrowotna 25 2. Gospodarka, środowisko naturalne, infrastruktura techniczna 26 2.1. Rolnictwo 26 2.2. Przemysł 27 2.3. Turystyka 27 2.4. Warunki przyrodniczo-geograficzne 28 2.4.1. Charakterystyka elementów przyrody nieo żywionej 28
2.4.2. Charakterystyka elementów przyrody o żywionej – rezerwaty i pomniki 31 przyrody, obszar NATURA 2000 2.4.3. Ziele ń urz ądzona 35 2.4.4. Gmina Ka źmierz na tle krajowej sieci ekologicznej 35 2.5. Infrastruktura komunalna i techniczna 37 2.5.1. Komunikacja 37 2.5.2. Zaopatrzenie w wod ę 38 2.5.3. Gospodarka ściekowa 38 2.5.4. Zaopatrzenie w gaz 39 2.5.5. Gospodarka mieszkaniowa 40 2.6. Gospodarka inwestycyjna i finansowa gminy 41 CZ ĘŚĆ II. UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY KA ŹMIERZ 1. Analiza SWOT – czynniki rozwojowe gminy Ka źmierz 44 2. Wnioski z analizy SWOT 54 Cz ęść III. PRIORYTETOWE CELE ROZWOJU GMINY KA ŹMIERZ
2 1. Wizja rozwoju gminy Ka źmierz. 63 2. Cele rozwojowe, priorytety, kierunki rozwoju, przedsi ęwzi ęcia realizacyjne 66 3. Poziom operacyjno-wdro żeniowy programu rozwoju - karty realizacji celów 75
4. Spójno ść z lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi dokumentami 95 strategicznymi Cz ęść IV. MONITORING I EWALUACJA REALIZACJI USTALE Ń STRATEGII 1. System monitoringu i ewaluacji 103 2. Zestawienie wska źników 106
3 WPROWADZENIE
Wzrastaj ący zakres kompetencji i odpowiedzialno ści samorz ądu lokalnego szczególnie w zakresie:
ß ustanawiania prawa miejscowego,
ß pozyskiwania środków finansowych i dysponowania nimi na ró żnorodne cele,
ß uczestniczenia w sprawowaniu władzy publicznej, wymaga posiadania przez samorz ąd przyj ętej wizji rozwoju i ustalonego sposobu jej osi ągania, zawartej w dokumencie okre ślanym strategi ą lub programem rozwoju.
Ze wzgl ędu na powy ższe okoliczno ści niemal powszechn ą staje si ę reguła podejmowania przez samorz ądy planowania strategicznego, ustalenie zarówno podstawowego celu jak i priorytetów rozwojowych. Dotyczy to tak istotnych sfer jak strategia społeczno-gospodarcza i polityka przestrzenna oraz polityk o charakterze cz ąstkowym dotycz ących mi ędzy innymi: środowiska, komunikacji, infrastruktury komunalnej, programów społecznych itd. Od czasu uchwalenia Strategii Zrównowa żonego Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2001-2015 zmieniała si ę sytuacja makroekonomiczna, sytuacja gospodarcza regionu, zmianie uległy dokumenty strategiczne wy ższego szczebla, a tak że przepisy prawne. Zmieniły si ę równie ż uwarunkowania regionalne, maj ące wpływ na zawarto ść i ustalenia strategii, m.in. sytuacja demograficzna i rozwój mieszkalnictwa. Ponadto potrzeba przyj ęcia nowego programu rozwojowego wynika z zako ńczenia okresu programowania na lata 2007-2013. Z uwagi na rozpoczynaj ący si ę nowy okres programowania polityki spójno ści Unii Europejskiej na lata 2014-2020 zaistniała konieczno ść dostosowania planu rozwojowego gminy Ka źmierz do zało żeń i ustale ń nowych dokumentów wy ższego rz ędu, w tym zaktualizowanej „Strategii rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 roku. Wielkopolska 2020”. Ustaw ą z dnia 24 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o zasadach prowadzenia polityki rozwoju oraz niektórych innych ustaw ( Dz. U. z 2014 r. poz. 379 ) przyznano gminom uprawnienie do przygotowania i realizowania programów rozwoju. W ustawie o samorz ądzie gminnym uzupełniono kompetencje wójta w zakresie opracowywania programów rozwoju. Dlatego zasadne jest podj ęcie działa ń maj ących na celu przygotowanie programu okre ślaj ącego uwarunkowania i cele rozwoju gminy Ka źmierz na najbli ższe lata, obejmuj ące unijn ą perspektyw ę finansow ą 2014-2020. Opracowuj ąc Program Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020, zwanego dalej Programem Rozwoju, posłu żono si ę metod ą ekspercko-społeczn ą, akceptowan ą przez organy
4 decyzyjne Unii Europejskiej. Zarz ądzeniem nr 129/14 Wójta Gminy Ka źmierz z dnia 9 lipca 2014 r. powołano Zespół Konsultacyjny do opracowania Programu Rozwoju dla Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 zło żony z przedstawicieli Rady Gminy, Urz ędu Gminy, lokalnych podmiotów gospodarczych, kulturalnych, o światowych i społecznych. Koordynatorem prac zespołu został Sekretarz Gminy Ka źmierz Karol Hartwich. Zespół pracował w nast ępuj ącym składzie: Lp. Nazwisko i Imi ę Instytucja/ środowisko/funkcja 1. Hartwich Karol Sekretarz Gminy Ka źmierz
2. Jakubowski Marek Zast ępca Wójta Gminy Ka źmierz
3. Olejnik Tomasz Skarbnik Gminy Ka źmierz
Kierownik Wydziału Nieruchomo ści 4. Nowak Marek i Inwestycji 5. Ma ćkowiak Iwona Kierownik Wydziału Spraw Obywatelskich
Główny Specjalista ds. rozwoju lokalnego 6. Odwrot Andrzej i promocji gminy Inspektor w Wydziale Rolnictwa i Ochrony 7. Dryja ńska Agnieszka Środowiska Inspektor w Wydziale Nieruchomo ści 8. Hudzi ńska Agnieszka i Inwestycji 9. Nowacka Joanna Inspektor ds. Obsługi Organów Gminy 10. Smolarek Zbigniew Wiceprzewodnicz ący Rady Gminy Ka źmierz Przewodnicz ący Komisji Rolnictwa 11. Człapa Michał i Ochrony Środowiska Przewodnicz ący Komisji Bud żetu 12. Ossowski Krzysztof i Gospodarki Komunalnej Przewodnicz ąca Komisji Zdrowia, Opieki 13. Magdziarek Bogumiła Społecznej, O światy i Kultury 14. Szulc Andrzej sołtys
15. Nowicki Piotr przedsi ębiorca
16. Nowacki Andrzej Prezes OSP Ka źmierz
17. Góralczyk Paweł Prezes „Stowarzyszenia Zielone Radzyny”
18. Pawłowski Andrzej Prezes „Stowarzyszenia Ka źmierz”
19. Konieczny Bogusław Prezes PZW Koło Ka źmierz
Przewodnicz ący Rady Nadzorczej GS „SCh” 20. Kup ś Stefan w Ka źmierzu
Prezes Gminnego Zwi ązku Rolników, Kółek 21. Jarz ąb Stanisław i Organizacji Rolniczych w Ka źmierzu
5 Kierownik Gminnego Ośrodka Pomocy 22. Armon Barbara Społecznej w Ka źmierzu Piel ęgniarsko-Poło żniczy O środek 23. Perz Ewa Medycyny Środowiskowo-Rodzinnej Dyrektor Biblioteki Publicznej Gminy 24. Sobkowiak Maria Ka źmierz 25. Stró żyk Janusz Dyrektor Gminnego Zespołu O światowego
Dyrektor Oddziału G.EN. GAZ Energia 26. Pietrzak Andrzej Sp. z o.o. Dyrektor Zakładu Usług Komunalnych 27. Spychała Ewa w Ka źmierzu
Zgodnie z przyj ętym trybem i harmonogramem prac opracowana została diagnoza obecnego stanu gminy Ka źmierz i tendencji zmian w gminie na tle uwarunkowa ń zewn ętrznych, która zawiera: 1) Analiz ę silnych i słabych stron, szans i zagro żeń rozwojowych gminy (SWOT) 2) Analiz ę problemów, potencjałów i barier rozwojowych gminy Na podstawie diagnozy wyodr ębniono kluczowe problemy rozwojowe gminy Ka źmierz i okre ślono priorytety rozwojowe na lata 2014-2020. Propozycje do Programu mo żna było zgłasza ć poprzez ankiety 1, na spotkaniach z mieszka ńcami oraz na spotkaniach Zespołu Konsultacyjnego 2. Ponadto wersja wst ępna Programu została poddana konsultacjom społecznym. Zgłoszone w trakcie ankietyzacji oraz konsultacji propozycje zostały uwzgl ędnione w tre ści niniejszego dokumentu. Program Rozwoju jest długookresowym programem działania, okre ślaj ącym wizj ę rozwoju (generalny cel kierunkowy), priorytety i kierunki rozwoju oraz wskazuj ący sposoby ich wykonania w postaci planowanych przedsi ęwzi ęć realizacyjnych. Program Rozwoju odpowiada na podstawowe pytanie: co powinni śmy zrobi ć, aby jak najlepiej zaspokaja ć zbiorowe potrzeby mieszka ńców gminy Ka źmierz. Maj ąc oczywi ście na uwadze istniej ące ramowe warunki jej bie żą cego funkcjonowania i dalszego rozwoju, takie jak: ° obowi ązuj ące przepisy prawa dotycz ące zasad funkcjonowania i finansowania jednostek samorz ądu terytorialnego, ° kierunki, priorytety i cele rozwoju Unii Europejskiej, Polski i województwa wielkopolskiego, ° dynamik ę rozwoju gospodarczego kraju (koniunktura gospodarcza),
1Tre ść ankiety stanowi zał ącznik nr 1 do strategii. Wyniki ankietyzacji zostały opublikowane na stronie internetowej i znajduj ą si ę w dokumentacji Urz ędu. 2 Zespół konsultacyjny odbył 2 spotkania, na których została dokonana analiza kluczowych problemów oraz wypracowano propozycje celów rozwojowych.
6 ° rozmiary środków finansowych przeznaczanych z bud żetu pa ństwa na finansowanie takich dziedzin (istotnych tak że dla mieszka ńców gminy Ka źmierz) jak: gospodarka, pomoc dla małych i średnich przedsi ębiorstw, edukacja, ochrona zdrowia, pomoc społeczna, kultura i sztuka, sport i rekreacja, bezpiecze ństwo publiczne, budownictwo komunalne, drogi publiczne, transport publiczny, ochrona środowiska przyrodniczego i dziedzictwa kulturowego, ° aktualny poziom rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Ka źmierz, ° zasobno ść bud żetu gminy Ka źmierz oraz mo żliwo ści pozyskiwania dodatkowych zewnętrznych środków finansowych na realizacj ę zada ń gminnych ze źródeł krajowych i zagranicznych, w tym z Unii Europejskiej. Program Rozwoju umo żliwia bardziej efektywne gospodarowanie ograniczonymi zasobami (ludzkimi, rzeczowymi, ekologicznymi i finansowymi), pozwala przewidywa ć problemy, które mog ą si ę pojawi ć w przyszło ści, by odpowiednio wcze śnie zacz ąć im przeciwdziała ć. Umo żliwia on uporz ądkowanie i odpowiednie rozło żenie w czasie planowanych działa ń realizacyjnych. Pozwala to na unikni ęcie realizacji projektów ad hoc, nie powi ązanych ze sob ą logicznie i nie wpisuj ących si ę w ci ąg przyczynowo-skutkowy. Program Rozwoju pokazuje, że planowane do realizacji zadania (projekty) s ą konsekwencj ą strategicznego my ślenia o rozwoju gminy Ka źmierz. Jest to bardzo wa żna przesłanka i uzasadnienie przy ubieganiu si ę o zewn ętrzne środki finansowe, w tym środki pomocowe Unii Europejskiej. Planowanie, a nast ępnie systematyczna realizacja ustale ń Programu Rozwoju winny by ć oparte o nast ępuj ące generalne zasady: Zasada 1 - rozwoju zrównowa żonego 3, czyli „uznawanie nadrz ędno ści wymogów ekologicznych w stosunku do procesów rozwoju społeczno-gospodarczego i zagospodarowania przestrzeni gminy”. Innymi słowy, dalszy rozwój gminy nie mo że dokonywa ć si ę „kosztem” środowiska przyrodniczego, a wi ęc musi respektowa ć oszcz ędn ą produkcj ę i konsumpcj ę oraz gospodark ę terenami, a tak że uwzgl ędnia ć przyszło ściowe konsekwencje ekologiczne podejmowanych dzisiaj decyzji. Zachowanie istniej ących zasobów ekologicznych oraz dobry stan czysto ści środowiska przyrodniczego jest jednym z podstawowych warunków podnoszenia jako ści życia mieszka ńców. Takie post ępowanie jest zgodne z zapisami Konstytucji RP i innych ustaw oraz wymogami Unii Europejskiej.
3 Zgodnie z art.3 pkt 50 Ustawy z dnia 27 kwietnia 2001r. Prawo ochrony środowiska - zrównowa żony rozwój „to taki rozwój społeczno-gospodarczy, w którym nast ępuje proces integrowania działa ń politycznych, gospodarczych i społecznych, z zachowaniem równowagi przyrodniczej oraz trwało ści podstawowych procesów przyrodniczych, w celu zagwarantowania mo żliwo ści zaspokajania podstawowych potrzeb poszczególnych społeczno ści lub obywateli zarówno współczesnego pokolenia, jak i przyszłych pokole ń”.
7 Zasada 2 - racjonalnego gospodarowania polegaj ąca na „maksymalizacji efektów z wydatkowanych nakładów lub minimalizacji nakładów na uzyskanie zało żonych efektów”. Jest to tak że zgodne z zapisem art. 44 ust. 3. ustawy o finansach publicznych, który stanowi, że „wydatki publiczne powinny by ć dokonywane w sposób celowy i oszcz ędny, z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów, umo żliwiaj ący terminow ą realizacj ę zada ń publicznych oraz w wysoko ści i terminach wynikaj ących z wcze śniej zaci ągni ętych zobowi ąza ń”. Zasada 3 - partycypacji społecznej (uspołecznienia), czyli wspólne podejmowanie działa ń przez władze gminy, podmioty publiczne, organizacje pozarz ądowe i sektor prywatny. Innymi słowy chodzi tu o „uspołecznienie procesu zarz ądzania rozwojem gminy”, czyli wł ączanie, w prace planistyczne i realizacyjne dotycz ące dalszego rozwoju gminy, jak najszerszego grona mieszka ńców i reprezentantów społeczno ści lokalnej (organizacje pozarz ądowe) oraz lokalnych przedsi ębiorców. Taki sposób post ępowania pozwala na wypracowanie kierunków działa ń zgodnych z oczekiwaniami mieszka ńców. Tym samym opracowane wspólnie dokumenty strategiczne (w tym Program Rozwoju Gminy) nie funkcjonuj ą jako „dokumenty władzy gminnej”, ale s ą dokumentami całej społeczno ści lokalnej i stanowi ą wspóln ą podstaw ę koordynacji działa ń realizacyjnych ró żnych podmiotów tak, aby uzupełniały si ę i miały efekt synergiczny. Takie podej ście pozwala wi ęc na to, aby nawi ązywał si ę partnerski dialog w układzie: władze gminy - społeczno ść lokalna. Chodzi tu tak że o dialog mi ędzy władz ą a społeczno ści ą lokaln ą, gdy ż pozwala na budowanie kapitału społecznego opartego na zaufaniu. Zasada 4 - partnerstwa, czyli wspieranie inicjatyw obywatelskich, zach ęcanie do aktywno ści społecznej i działa ń prospołecznych mieszka ńców, współprac ę z organizacjami społecznymi, sektorem prywatnym oraz realizacj ę przedsi ęwzi ęć gminnych w formie partnerstwa publiczno- prywatnego (tzw. PPP). Zasada partnerstwa winna by ć tak że stosowana we współpracy z innymi jednostkami samorz ądu terytorialnego w kraju i za granic ą w zakresie realizacji wspólnych przedsi ęwzi ęć . Zasada 5 - koncentracji, czyli skupienie wysiłków na realizacji ustalonych w Programie Rozwoju celach rozwojowych i priorytetach. Zasada 6 - spójno ści, czyli zgodno ści zapisów Programu rozwoju z aktualnymi dokumentami UE, krajowymi, wojewódzkimi i powiatowymi o charakterze strategicznym i programowym. Zasada 7 - otwarto ści, czyli mo żliwo ści aktualizacji zapisów Programu Rozwoju, je śli pojawi ą si ę istotne okoliczno ści merytoryczne. Umo żliwia to elastyczne dostosowywanie i korygowanie celów rozwojowych oraz kierunków działa ń w odpowiedzi na zmieniaj ące si ę uwarunkowania i czynniki rozwojowe zewn ętrzne (szanse i zagro żenia a tak że silne i słabe strony gminy).
8 Nale ży wyra źnie podkre śli ć, że Program Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 nie jest „gotow ą recept ą na sukces”, czy te ż „spisem szczegółowego post ępowania”. Jest natomiast dokumentem, wskazuj ącym strategiczne kierunki działa ń na rzecz likwidacji istniej ących problemów w sferze: społecznej, gospodarczej, infrastrukturalnej, ekologicznej i przestrzennej, na których powinna by ć skoncentrowana uwaga władz gminy Ka źmierz w perspektywie 2020 roku. Skuteczna realizacja zapisów Programu Rozwoju zale żeć b ędzie od systematyczno ści i determinacji w działaniach realizacyjnych zarówno obecnych, jak i przyszłych władz gminy Ka źmierz, a tak że sprzyjaj ących uwarunkowa ń, tkwi ących w jej otoczeniu (sytuacja w skali Unii Europejskiej, Polski, Województwa Wielkopolskiego i Powiatu Szamotulskiego). Proces opracowywania niniejszego dokumentu podzielono (zgodnie z metodyk ą planowania strategicznego) na nast ępuj ące merytoryczne etapy: ETAP I - Przeprowadzenie analizy uwarunkowa ń rozwoju gminy Ka źmierz oraz wskazanie strategicznych czynników dalszego jej rozwoju), ETAP II - Okre ślenie generalnego celu kierunkowego (wizji rozwoju), podstawowych celów rozwojowych gminy Ka źmierz, a nast ępnie sformułowanie priorytetów, kierunków działa ń i planowanych przedsi ęwzi ęć realizacyjnych, ETAP III - Wykazanie spójno ści ustale ń Strategii z dokumentami strategicznymi i programowymi UE, rz ądu RP i Województwa Wielkopolskiego na lata 2014-2020, ETAP IV - Wskazanie głównych uwarunkowa ń oraz zasad monitorowania, kontroli i oceny efektów realizacji ustale ń Strategii. Program Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 jest spójny z ustaleniami podstawowych dokumentów strategicznych obowi ązuj ących na szczeblu UE, krajowym i regionalnym: ‹ Strategia „Europa 2020" - Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa żonego rozwoju sprzyjaj ącego wł ączeniu społecznemu, ‹ Strategia Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społecze ństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne pa ństwo, ‹ Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie, ‹ Strategia Rozwoju Województwa Wielkopolskiego do 2020 roku. WIELKOPOLSKA 2020, Cele rozwoju zawarte w Programie Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 są zgodne z celami i priorytetami zawartymi w wy żej wymienionych dokumentach. Umo żliwia to, z punktu
9 widzenia formalnego, ubieganie si ę gminy Ka źmierz o dofinansowanie przewidzianych do realizacji przedsi ęwzi ęć rozwojowych (projektów), w tym inwestycji gminnych z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej w latach 2014-2020.
10 CZ ĘŚĆ I - DIAGNOZA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA
1. Podstawowe informacje o gminie Kaźmierz, kwestie społeczne.
1.1. Historia gminy Ka źmierz Pierwsza historyczna wzmianka o miejscowo ści Ka źmierz pochodzi z 1298 r., kiedy to biskup pozna ński Andrzej zaliczył ko ściół w Ka źmierzu do archidiakonatu pozna ńskiego wi ększego. Jako miasto Ka źmierz pojawia si ę po raz pierwszy w roku 1384. Prowadzone badania wskazuj ą na wcze śniejsz ą o około 200 lat metryk ę miasta. W 1530 r. Zygmunt Stary zezwolił na urz ądzenie w Ka źmierzu, jarmarku w dniu św. Reginy (7 wrze śnia) oraz targów cotygodniowych we wtorki. Miasto prywatne Ka źmierz było własno ści ą Świdwów Szamotulskich, w XVII w. – Niegolewskich, w XVIII w. Moszcze ńskich. Prawa miejskie Ka źmierz stracił na pocz ątku XIX wieku. Z planu dawnego miasta zachował si ę tradycyjny podłu żny rynek z ko ściołem po jego północno - zachodniej stronie. W 1888 r. Ka źmierz uzyskał poł ączenie kolejowe z Poznaniem i Mi ędzychodem. Do 1909 r. istniał w Ka źmierzu szpital. W 1841 roku Ka źmierz liczył 227 mieszka ńców, a Nowa Wie ś - 137 (L. Plater, Opisanie geograficzno-historyczno-statystyczne Województwa Pozna ńskiego – Pary ż, 1841). Plater podaje równie ż, że w 1846 roku w Ka źmierzu mieszkało 230 osób w 22 domach, a w Nowej Wsi – 155 osób w 12 domach. Reforma rolna narzucona przez rz ąd pruski spowodowała intensywny rozwój folwarku w Nowej Wsi, pozostawiaj ąc na uboczu stary Ka źmierz. Mimo to miejscowo ść si ę rozrastała i w 1898 roku liczyła 642 osoby, które zamieszkiwały w 73 domach. W 1898 roku w Ka źmierzu zamieszkiwało 72 Ewangelików, 7 Żydów oraz 563 katolików. Szczególne znaczenie do rozwoju miejscowo ści miała budowa linii kolejowej w 1888. Pod koniec XIX wieku wybrukowano wi ększo ść ulic w Ka źmierzu, a na pocz ątku XX wieku wzniesiono budynek szkoły. Pocz ątek XX wieku, a w szczególno ści okres mi ędzywojenny przyniósł dalszy rozwój Ka źmierza. W tym czasie wzniesiono szereg okazałych, przypominaj ących kamienice, domów mieszkalnych. Wzniesiono kilkukondygnacyjny młyn parowy, powstaje mleczarnia oraz gruntownie wyremontowano ko ściół. Krótko przed pierwsz ą wojn ą światow ą do Ka źmierza dotarła ł ączno ść telefoniczna. W okresie mi ędzywojennym pr ęż no ść o środka zamanifestowała si ę utworzeniem nowoczesnej mleczarni i drugiego elektrycznego młyna. Dokonano równie ż szeregu inwestycji w obr ębie folwarku w Nowej Wsi. Na obrze żach starego Ka źmierza zbudowano szereg domów jednorodzinnych o willowym charakterze. Miejscowo ść rozrastała si ę szczególnie wzdłu ż dróg dojazdowych.
11 W czasie drugiej wojny światowej Ka źmierz nie uległ zniszczeniom. Prowincjonalizm, okazał si ę zbawienny. Dzięki temu miejscowo ść nie odczuła działa ń wojennych ani pó źniejszych zmian politycznych i gospodarczych. Powojenne zal ąż ki przemysłu koncentrowały si ę wokół rolnictwa. Nast ąpiło znaczne przyhamowanie prywatnej przedsi ębiorczo ści, a na to miejsce wprowadzono ró że formy własno ści spółdzielczej. Rozbudowa Ka źmierza zwi ązana była w du żej mierze z rozwojem Kombinatu PGR, Gminnej Spółdzielni „Samopomoc Chłopska” i Okr ęgowej Spółdzielni Mleczarskiej. Du żo gł ębsze zmiany nast ępowały w obr ębie gospodarstwa rolnego w Nowej Wsi i jego bliskim s ąsiedztwie. Ostatnia dekada w historii Ka źmierza zaznaczyła si ę gwałtown ą intensyfikacj ą zabudowy mieszkaniowej oraz kilkoma znacz ącymi inwestycjami gospodarczymi. Prowadzone badania archeologiczne wykazały trwaj ącą około 10 tysięcy lat aktywno ść osadnicz ą w dolinie rzeki Samy i okolicach Jeziora Byty ńskiego. Przez tereny gminy przechodził historyczny szlak wymiany handlowej tzw. szlak bursztynowy. Świadcz ą o tym liczne i cenne znaleziska, na czele z par ą miedzianych wołków w jarzmie sprzed 4 tys. lat. Z Ka źmierzem ł ączy si ę równie ż historia Pi ęciu Braci M ęczenników datowana na XI wiek. Istotn ą rol ę w ró żnych okresach odgrywała Wyspa Komorowska, która w pocz ątkach epoki żelaza oraz w średniowieczu pełniła funkcj ę centrum osadniczego (rówie śnika słynnego grodu w Biskupinie na Pałukach).
Zdj ęcie 1. Znalezisko sprzed 4 ty ś. lat – para miedzianych wołków w jarzmie, źródło: www.kazmierz.pl
12 1.2. Struktura administracyjna gminy i poło żenie. Gmina Ka źmierz zajmuje obszar o powierzchni 128,2 km 2, le żą cy na Nizinie Wielkopolskiej w regionie Wysoczyzny Pozna ńskiej. Obszar gminy stanowi 11,45% powierzchni powiatu szamotulskiego i 0,42 % powierzchni województwa wielkopolskiego.
Gmina Ka źmierz poło żona jest 20 km na północny - zachód od Poznania. Administracyjnie wchodzi w skład powiatu szamotulskiego. Przez teren gminy przebiega droga nr 92 Świecko – Pozna ń – Warszawa - Terespol.
Mapa 1. Podział administracyjny województwa wielkopolskiego, źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
13 Siedziba władz gminy znajduje si ę w Kaźmierzu – poło żonej centralnie miejscowo ści zamieszkiwanej przez ponad 3600 mieszka ńców.
Gmina Ka źmierz przez wiele lat była typow ą gmin ą wiejsk ą o charakterze rolniczym. Procesy suburbanizacyjne ostatnich lat spowodowały, i ż obecnie dominuj ącą funkcj ą gminy jest funkcja mieszkalna oraz usługowa. Dzi ęki dobremu uzbrojeniu w infrastruktur ę na terenie gminy działa wiele średnich i małych firm paraj ących si ę handlem, transportem, budownictwem oraz najró żnorodniejszymi usługami. Swój zakład ulokował tu między innymi światowy lider w produkcji serów – firma Hochland, producent trawy w rolkach firma GrasslandFarms, firma SCANDAGRA Polska sp. z o.o. (dawniej HaGe Polska) oraz Przedsi ębiorstwo Handlowe Wojciech Kalinowski działaj ące w sektorze obsługi rolnictwa.
Mapa 2. Mapa gminy Ka źmierz z podziałem na jednostki pomocnicze, źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
Sie ć osadnicz ą na terenie gminy tworzy 29 miejscowo ści. W skład gminy wchodzi 18 jednostek pomocniczych, s ą to nast ępuj ące sołectwa: • Byty ń • Chlewiska • Dolne Pole • Gaj Wielki • Gorszewice • Ka źmierz • Ki ączyn
14 • Komorowo • Kopanina • Młodasko • Nowa Wie ś • Piersko • Radzyny • Sierpówko • Sokolniki Małe • Sokolniki Wielkie • Wierzchaczewo • Witkowice Najwi ększ ą miejscowo ści ą poza Ka źmierzem jest Byty ń zamieszkiwany przez ponad 500 osób, a najmniejsz ą Młodasko Miecki zamieszkiwane przez 1 osob ę.
Sąsiednimi gminami s ą: od południa Tarnowo Podgórne, od wschodu Rokietnica, od północy Szamotuły oraz od zachodu Duszniki.
1.3. Uwarunkowania demograficzne Stan i struktura ludno ści Ludno ść gminy Ka źmierz w 2013 roku wynosiła 7965 osób, w ostatniej dekadzie obserwowany jest wzrost liczby mieszka ńców, spowodowany dodatni ą migracj ą, w roku 1970 gmina liczyła 5914 osób. G ęsto ść zaludnienia w okresie ostatnich lat wzrosła z 46 do 62 osób/km 2.
Struktura płci mieszka ńców Ka źmierza jest raczej równomierna, z niewielk ą przewag ą kobiet: na 100 m ęż czyzn przypada 103 kobiet.
Stan ludno ści i ruch naturalny J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem osoba 7 421 7 505 7 624 7 766 7 875 7 965 Męż czy źni osoba 3 659 3 694 3 768 3 853 3 883 3 924 Kobiety osoba 3 762 3 811 3 856 3 913 3 992 4 041 Tabela 1. Stan i struktura ludno ści w gminie Ka źmierz w latach 2008-2013 (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014 ).
Przedstawiona w planie gospodarki odpadami dla gminy Ka źmierz na lata 2010 – 2012 z perspektyw ą na lata 2013 – 2020 szacunkowa prognoza demograficzna z rozbiciem na poszczególne miejscowo ści gminy zakładała, i ż średni wzrost ludno ści w danym roku w stosunku do roku poprzedniego wyniesie ok. 1 %. Prognoza ta nie przewidywała dynamicznych zmian w obszarze migracji, które nast ąpiły i nast ępowa ć b ędą w obecnej dekadzie.
15
Prognoza demograficzna dla gminy Ka źmierz na lata 2015-2020
Liczba ludno ści Miejscowo ść 2015 r. 2016 r. 2017 r. 2018 r. 2019 r. 2020 r. [osób] [osób] [osób] [osób] [osób] [osób] Ka źmierz 3 434 3 468 3 503 3 538 3 573 3 609 Brzezno 86 87 88 89 89 90 Byty ń 599 605 611 617 623 629 Chlewiska 271 273 276 279 282 284 Chrusty 4 4 4 4 4 4 Dolne Pole 97 98 99 100 101 102 Gorszewice 199 200 202 205 207 209 Gorgoszewo 21 21 22 22 22 22 Gaj Wielki 538 544 549 554 560 566 Ki ączyn 496 501 506 511 516 521 Komorowo 91 92 93 94 95 96 Kopanina 186 188 189 191 193 195 Młodasko 301 304 308 311 314 317 Młodasko Miecki 1 1 1 1 1 1 Piersko 172 174 175 177 179 181 Pólko 314 317 321 324 327 330 Radzyny 191 193 195 197 199 201 Stramnica 59 60 61 61 62 62 Stramnica Gajówka 6 6 6 7 7 7 Sierpówko 79 79 80 81 82 83 Stare 27 27 27 27 28 28 Sokolniki Małe 176 178 180 182 183 185 Sokolniki Wielkie 311 314 317 320 324 327 Wierzchaczewo 77 78 79 80 81 81 Witkowice 214 217 219 221 223 225 Witkowice Huby 27 27 27 27 28 28 RAZEM 7 977 8 057 8 138 8 219 8 301 8 384 Tabela 2.Prognoza demograficzna dla gminy Ka źmierz na lata 2015-2020 [Źródło: plan gospodarki odpadami dla gminy Ka źmierz na lata 2010 – 2012 z perspektyw ą na lata 2013 – 2020]
W gminie Ka źmierz mo żna obserwowa ć zjawisko zachodz ące w strukturze ludno ści całego kraju: ro śnie liczba osób w wieku poprodukcyjnym. Natomiast pozytywnym zjawiskiem na tle wska źników krajowych jest zaobserwowany od roku 2012 wzrost liczby ludno ści w wieku przedprodukcyjnym, co wi ąż e si ę z dodatnim saldem migracji w gminie.
16 Udział ludno ści wg ekonomicznych grup wieku w % ludno ści ogółem J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 w wieku przedprodukcyjnym % 21,7 21,3 21,6 21,6 21,8 21,9 w wieku produkcyjnym % 65,6 65,8 65,4 64,9 64,3 64,0 w wieku poprodukcyjnym % 12,7 12,9 13,1 13,5 14,0 14,1 Tabela 3. Udział ludno ści według ekonomicznych grup wieku w % ludno ści ogółem w gminie Ka źmierz (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014)
W zwi ązku z powy ższymi zjawiskami, wska źniki obci ąż enia demograficznego w gminie wskazuj ą, i ż ro śnie liczba ludno ści w wieku poprodukcyjnym przypadaj ąca na 100 osób w wieku przedprodukcyjnym oraz w wieku produkcyjnym (3 i 2 ) (czyli osób starszych na dzieci i młodzie ż, osób starszych na osoby w wieku produkcyjnym). Podobna tendencja dotyczy liczby osób w wieku nieprodukcyjnym do liczby osób w wieku produkcyjnym (dzieci i młodzie ż do dorosłych w wieku produkcyjnym). (szybciej ro śnie liczba dzieci i osób starszych ni ż osób w wieku produkcyjnym).
Wska źnik obci ąż enia demograficznego J. m. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 1) ludno ść w wieku nieprodukcyjnym* na 100 osób w osoba 53,1 52,4 52,1 53,0 54,1 55,6 56,4 wieku produkcyjnym 2) ludno ść w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w osoba 55,4 58,2 60,5 60,5 62,7 64,1 64,4 wieku przedprodukcyjnym 3) ludno ść w wieku poprodukcyjnym na 100 osób w osoba 19,0 19,3 19,6 20,0 20,8 21,7 22,1 wieku produkcyjnym Tabela 4. Wska źnik obci ąż enia demograficznego w gminie Ka źmierz (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014).
Ruch naturalny ludno ści
W roku 2007 gmina Ka źmierz liczyła 7.325 mieszka ńców. Natomiast trudno wskaza ć jednorodn ą tendencj ę odno śnie urodze ń oraz zgonów: oba zjawiska na przestrzeni lat 2007-2013 wyst ępowały w zró żnicowany sposób. Nale ży jednak podkre śli ć, i ż liczba urodze ń zdecydowanie przewy ższa liczb ę zgonów, dzi ęki czemu w gminie nast ępuje wzrost liczby ludno ści:
Ruch naturalny wg płci J. m. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Urodzenia żywe Ogółem Osoba 85 78 96 103 96 106 83 męż czy źni Osoba 42 42 52 53 46 59 39 Kobiety Osoba 43 36 44 50 50 47 44
17 Zgony ogółem Ogółem Osoba 55 57 55 64 68 60 68 męż czy źni Osoba 30 29 31 27 34 38 27 Kobiety Osoba 25 28 24 37 34 22 41 Tabela 5. Ruch naturalny według płci w gminie Ka źmierz [źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014 ].
Dzi ęki zasygnalizowanej powy żej nadwy żce urodze ń nad zgonami, gmina Ka źmierz odnotowuje dodatni przyrost naturalny (ró żnica mi ędzy urodzeniami i zgonami): najwy ższy był on w roku 2012.
Przyrost naturalny wg płci J. m. 2007 2008 2009 20010 2011 2012 2013 Ogółem Osoba 30 21 41 39 28 46 15 męż czy źni Osoba 12 13 21 26 12 21 12 Kobiety Osoba 18 8 20 13 16 25 3 Tabela 6. Przyrost naturalny według płci w gminie Ka źmierz [źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ].
W gminie Ka źmierz, od 2008 roku, mo żna zauwa żyć, poza rokiem 2012, spadek liczby zawieranych mał żeństw:
Mał żeństwa J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem Na 1000 os. 7,2 6,7 5,7 5,3 6,6 4,7 Tabela 7. Zawarte mał żeństwa w gminie Ka źmierz (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ).
Migracje w gminie s ą dwukierunkowe: odbywa si ę zarówno ruch do, jak i z gminy. Niemniej jednak, od roku 2007 nast ępuje stały napływ ludno ści na terenie gminy: ro śnie liczba osób melduj ących si ę, a maleje wymeldowuj ących si ę. Dzi ęki przewadze napływu ludno ści nad ubytkiem, gmina odnotowuje wzrost ogólnej liczby mieszka ńców:
Migracje na pobyt stały gminne wg typu i kierunku J. m. 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 zameldowania ogółem osoba 171 131 146 158 203 150 171 zameldowania z miast osoba 114 84 86 97 123 108 113 zameldowania ze wsi osoba 57 47 60 61 80 42 55 wymeldowania ogółem osoba 91 81 69 83 89 78 77 wymeldowania do miast osoba 35 24 24 34 30 28 29 wymeldowania na wie ś osoba 50 53 42 49 56 49 45 wymeldowania za granic ę osoba 6 4 3 0 3 1 3 Tabela 8. Migracje w gminie Ka źmierz (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ).
Analiza demograficzna gminy daje bardzo pozytywny obraz: ro śnie w niej liczba ludno ści, zawieranych jest coraz wi ęcej mał żeństw, a przyrost naturalny jest dodatni. Wszystkie te cechy stanowi ą o du żym potencjale demograficznym gminy:
18 Ludno ść wska źniki modułu gminnego J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 ludno ść na 1 km2 osoba 58 59 60 61 62 62 kobiety na 100 m ęż czyzn osoba 103 103 102 102 103 103 mał żeństwa na 1000 ludno ści para 7,2 6,7 5,7 5,3 6,6 4,7 urodzenia żywe na 1000 ludno ści osoba 10,6 12,9 13,6 12,4 13,6 10,5 zgony na 1000 ludno ści osoba 7,7 7,4 8,5 8,8 7,7 8,6 przyrost naturalny na 1000 ludno ści osoba 2,8 5,5 5,2 3,6 5,9 1,9 Tabela 9. Wska źniki modułu gminnego w gminie Ka źmierz [źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ].
1.3. Aktywno ść ekonomiczna ludno ści W gminie Ka źmierz nast ępuje ci ągły wzrost liczby podmiotów gospodarki narodowej. Według rejestrów REGON, ogółem liczba tych podmiotów wzrosła z 672 w roku 2008 do 761 w roku 2013. Szczególnie dotyczyło to sektora prywatnego: osób prowadz ących działalno ść gospodarcz ą, spółek handlowych oraz spółek handlowych z kapitałem zagranicznym:
Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON wg sektorów własno ściowych J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Ogółem Ogółem jed.gosp. 672 650 686 698 719 761 Sektor publiczny podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp. 15 15 14 14 14 14 Sektor prywatny podmioty gospodarki narodowej ogółem jed.gosp. 657 635 672 684 705 747 Tabela 10. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na terenie gminy Ka źmierz [źródło: z dn. http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ].
Bezrobocie
Mieszka ńcy gminy Ka źmierz podlegaj ą Powiatowemu Urz ędowi Pracy w Szamotułach. W powiecie szamotulskim stopa bezrobocia na przestrzeni lat 2009 – 2013 spadała: z 11,6 w roku 2009 do 10,2% w roku 2013 (w roku 2004 wynosiła 16,1% ):
Ogółem Jednostka terytorialna 2009 2010 2011 2012 2013 [%] [%] [%] [%] [%] Powiat szamotulski 11,6 11,3 10,7 11,4 10,2 Tabela 11. Stopa bezrobocia w powiecie szamotulskim [źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.].
19 Dla porównania stopa bezrobocia w powiecie pozna ńskim wynosiła 4,2%, a średnio dla całej Wielkopolski – 10,5 %. (stopa bezrobocia: udział ludno ści zarejestrowanej jako bezrobotni do liczby ludno ści aktywnej zawodowo – tj. pracuj ących i bezrobotnych)
Dane Publicznych Słu żb Zatrudnienia wskazuj ą, że utrzymuje si ę tendencja wzrostowa odno śnie liczby bezrobotnych.
W gminie Ka źmierz: na przestrzeni lat 2008 – 2013 wzrosła liczba osób zarejestrowanych jako bezrobotne: z 133 do 270. Tym samym wzrostowi uległ udział bezrobotnych zarejestrowanych do ludno ści w wieku produkcyjnym: z 2,7% do 5,3%:
Bezrobocie J. m. 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Bezrobotni zarejestrowani wg płci Ogółem osoba 133 261 276 271 253 270 Męż czy źni osoba 63 137 136 109 111 128 Kobiety osoba 70 124 140 162 142 142 Udział bezrobotnych zarejestrowanych do ludno ści w wieku produkcyjnym Ogółem % 2,7 5,3 5,5 5,4 5,0 5,3 Męż czy źni % 2,5 5,3 5,2 4,1 4,1 4,7 Kobiety % 3,0 5,3 5,9 6,8 6,0 5,9 Tabela 12. Bezrobocie w gminie Ka źmierz [źródło: (http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.)].
Na graficznym obrazie wyra źnie wida ć wzrostow ą tendencj ę liczby zarejestrowanych bezrobotnych, przy czym wzrost ten dotyczył w wi ększej cz ęś ci liczby kobiet ni ż m ęż czyzn:
Wykres 1. Bezrobotni zarejestrowani w gminie Ka źmierz według płci; opracowanie własne na podstawie (http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.).
20 Graficzne przedstawienie udziału osób zarejestrowanych jako bezrobotne do ogółu ludno ści w wieku produkcyjnym równie ż wyra źnie podkre śla zachodz ące zjawiska:
Wykres 2. Udział zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludno ści w wieku produkcyjnym; opracowanie własne na podstawie ( http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.).
Sytuacja w gminie Ka źmierz na tle powiatu szamotulskiego w maju 2014 roku przedstawia si ę nast ępuj ąco:
Wyszczególni Bezrobotni enie zarejestrowani w Zamieszkali Długotrwale Powy żej 50 roku Do 25 roku życia ko ńcu miesi ąca na wsi bezrobotni życia sprawozdawczego Razem kobiety Razem kobiety razem kobiety razem kobiety razem kobiety Gmina 282 145 262 145 40 20 140 86 79 35 Ka źmierz - ogółem ludno ść 7060 3635 (stan na 31.05.2014) Powiat 3272 1831 1684 941 552 342 1607 982 849 357 szamotulski -ogółem ludno ść 19090 (stan na 31.05.2014) Tabela 13. Struktura bezrobotnych według gmin w powiecie szamotulskim [źródło: http://www.pupszamotuly.samorzady.pl z dn. 24.07.2014r.].
21 1.4. Dost ęp do edukacji
Na terenie gminy Ka źmierz odbywa si ę edukacja na etapie przedszkolnym, szkolnym oraz gimnazjalnym. Funkcjonuj ą tu trzy przedszkola: 1 Przedszkole Samorz ądowe w Ka źmierzu oraz 2 Przedszkola Niepubliczne w Sokolnikach Wielkich i Ka źmierzu, a tak że 4 szkoły podstawowe: − Szkoła Podstawowa w Bytyniu z oddziałami przedszkolnymi − Szkoła Podstawowa w Gaju Wielkim z oddziałami przedszkolnymi − Szkoła Podstawowa w Ka źmierzu − Szkoła Podstawowa w Sokolnikach Wielkich. Współczynnik scholaryzacji w gminie Ka źmierz na koniec 2012 roku : szkoły podstawowe – 101,33, gimnazja – 91,97 (liczba dzieci korzystaj ących z nauki do liczby dzieci zameldowanych) Szkolnictwo podstawowe Szkoły podstawowe dla dzieci, młodzie ży i dorosłych wg gestora J. m. 2010 2011 2012 szkoły podstawowe dla dzieci i młodzie ży bez specjalnych Ogółem Ogółem ob. 4 4 4 pomieszczenia szkolne Ogółem pom. 50 50 51 oddziały w szkołach Ogółem Oddział 29,00 29,00 28,00 Uczniowie Ogółem Osoba 525 547 532 Męż czy źni Osoba 281 292 276 Kobiety Osoba 244 255 256 Tabela 14. Szkolnictwo podstawowe w gminie Ka źmierz [źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.].
W gminie odbywa si ę równie ż kształcenie na poziomie gimnazjalnym. Uczniowie ucz ęszczaj ą do nowego Gimnazjum w Ka źmierzu, wraz z sal ą gimnastyczn ą. (problem w analizie SWOT z 2001 roku). Szkolnictwo gimnazjalne Gimnazja dla dzieci, młodzie ży i dorosłych J. m. 2010 2011 2012 gimnazja dla dzieci i młodzie ży bez specjalnych Ogółem Ogółem ob. 1 1 1 pomieszczenia szkolne Ogółem pom. 20 20 20 oddziały w szkołach Ogółem Oddział 11 11 11 Uczniowie Ogółem Osoba 254 263 252 Męż czy źni Osoba 132 137 133 Kobiety Osoba 122 126 119 Tabela 15. Szkolnictwo gimnazjalne w gminie Ka źmierz (http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r.).
22 Szkoły publiczne w gminie Ka źmierz w coraz wi ększym stopniu zapewniaj ą swoim uczniom mo żliwo ść korzystania z komputerów:
Komputeryzacja Komputery w szkole J. m. 2010 2011 2012 komputery w szkole Ogółem szt. 86 104 108 szkoły podstawowe dla dzieci i młodzie ży bez specjalnych szt. 64 82 86 gimnazja dla dzieci i młodzie ży bez specjalnych szt. 22 22 22 Tabela 16. Komputeryzacja w szkołach w gminie Ka źmierz. (http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ).
Wychodz ąc naprzeciw oczekiwaniom instytucji edukacyjnych powołano w gminie Ka źmierz Gminny Zespół O światowy , którego przedmiotem działania jest obsługa administracyjno – ekonomiczna szkół podstawowych, gimnazjum oraz oddziałów przedszkolnych. Jego główne zadania to: − zapewnienie warunków działania szkół i placówek (bezpiecznych i higienicznych warunków nauki, wychowania i opieki); − wykonywanie remontów obiektów szkolnych oraz zada ń inwestycyjnych w tym zakresie; − zapewnienie obsługi administracyjnej, finansowej i organizacyjnej szkół i placówek; − wyposa żenie szkół i placówek w pomoce dydaktyczne i sprz ęt niezb ędny do pełnej realizacji programów nauczania, programów wychowawczych, przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów oraz wykonywania innych zada ń statutowych.
1.5. Aktywno ść społeczna mieszka ńców
Mieszka ńcy gminy Ka źmierz maj ą mo żliwo ść prowadzenia aktywno ści społecznej w ró żnorodnych formach, w organizacjach, stowarzyszeniach, towarzystwach czy zwi ązkach o zró żnicowanej tematyce i kierowanych do ró żnych odbiorców – osób zainteresowanych uczestnictwem w nich. Na terenie gminy Ka źmierz działaj ą nast ępuj ące organizacje:
1. Klub Sportowy „Czarni” – Ka źmierz 2. Uczniowski Klub Sportowy „SOKÓŁ” Ka źmierz 3. Uczniowski Klub Sportowy Akademia Sportowa ORLIK 4. Klub Sportowy „Czerwoni” – Gaj Wielki 5. Zwi ązek Harcerstwa Polskiego – 65 DH Ś im. Zawiszy Czarnego 6. Ochotnicza Stra ż Po żarna – jednostki w miejscowo ściach: Ka źmierz, Radzyny, Kopanina, Sokolniki Małe, Byty ń, Gaj Wielki, Chlewiska, Gorszewice 7. Towarzystwo Miło śników Wilna i Ziemi Wile ńskiej - Oddział w Ka źmierzu
23 8. Polski Zwi ązek Emerytów, Rencistów i Inwalidów – Koło nr 2 w Ka źmierzu, Oddział Rejonowy Szamotuły 9. Zwi ązek Kombatantów RP i Byłych Wi ęź niów Politycznych – Koło w Ka źmierzu 10. Polski Zwi ązek W ędkarski w Poznaniu – Koło nr 149 w Ka źmierzu 11. Koła Gospody ń Wiejskich – w miejscowo ściach: Ka źmierz, Byty ń, Gorszewice, Radzyny, Sokolniki Małe, Kopanina, Pólko 12. Caritas – Ka źmierz, Byty ń 13. Stowarzyszenia: „Ka źmierz”, „Zielone Radzyny”.
1.6. Infrastruktura kulturalna
Do głównych animatorów życia kulturalnego w Ka źmierzu należą przede wszystkim Gminny Ośrodek Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy Ka źmierz.
Podstawowym zadaniem Gminnego O środka Kultury jest zaspokajanie potrzeb i aspiracji kulturalnych społecze ństwa, w szczególno ści poprzez:
1/ organizowanie imprez artystycznych – koncerty, wystawy, spektakle, 2/ prowadzenie amatorskich zespołów artystycznych reprezentuj ących gmin ę w imprezach lokalnych i o zasi ęgu ponad gminnym, 3/ organizowanie festynów, zabaw, 4/ rozwijanie u dzieci i młodzie ży umiej ętno ści gry na instrumentach muzycznych, 5/ inspirowanie działa ń kulturalnych i wychowawczych, 6/ zapewnienie pomocy merytorycznej i organizacyjnej ruchowi kulturalnemu na terenie gminy, 7/ współpraca z organizacjami i stowarzyszeniami a tak że szkołami, przedszkolami i innymi instytucjami działaj ącymi na terenie gminy w zakresie upowszechniania kultury
Z kolei Biblioteka Publiczna Gminy Ka źmierz słu ży przede wszystkim zaspokajaniu potrzeb kulturalnych, o światowych i informacyjnych mieszka ńców gminy. Tym samym przyczynia si ę do upowszechniania wiedzy i kultury. Biblioteka szczyci si ę bogatym ksi ęgozbiorem, który jest do dyspozycji mieszka ńców w siedzibie Biblioteki w Ka źmierzu, jak równie ż w jej filiach w Bytyniu i Gaju Wielkim oraz w punktach bibliotecznych w Sokolnikach Wielkich i przedszkolu w Ka źmierzu. W placówce w Ka źmierzu funkcjonuje kawiarenka internetowa oraz punkt kserograficzny. Oprócz pełnienia typowej funkcji bibliotecznej – wypo życzania i udost ępniania ksi ąż ek, promowania czytelnictwa, instytucja prowadzi bogat ą działalno ść
24 kulturaln ą skierowan ą pod adresem dzieci, młodzie ży i dorosłych (m.in. organizuje spotkania z pisarzami, artystami, przedstawienia teatralne, konkursy). W gminie działaj ą ró żne zespoły artystyczne , takie jak: Ka źmierzanki, Peter’s Band czy Rapperki (młodzie żowy zespół taneczny), a tak że chóry: chór Cantus i ciesz ący si ę ponad 80- letni ą tradycj ą chór Moniuszko.
Przy organizacji ró żnorodnych imprez kulturalnych, uroczysto ści wiejskich czy zebra ń wykorzystywane s ą świetlice usytuowane na terenie gminy w 12 wsiach.
1.7. Infrastruktura zdrowotna
Mieszka ńcy gminy Ka źmierz w zakresie podstawowej opieki zdrowotnej korzystaj ą głównie z dwóch przychodni (mieszcz ących si ę przy ulicy Orzeszkowej 6), w których usytuowane są:
− Przychodnia Leczniczo – Diagnostyczna Lekarzy Rodzinnych : przyjmuje 3 lekarzy rodzinnych (w tym 2 pediatrów) oraz Poradnia Ginekologiczno-Poło żnicza : przyjmuje 2 lekarzy − Przychodnia lekarska – przyjmuje 1 lekarz rodzinny.
Ponadto, mieszka ńcy maj ą mo żliwo ść skorzystania z pomocy specjalistów w poradni kardiologicznej, otolaryngologicznej, urologicznej i dermatologicznej (w ramach NZOZ Pozna ńskie Centrum Zdrowia), a tak że poradni stomatologicznej („TEC – DENT” Ka źmierz). Z kolei działaj ący równie ż Piel ęgniarsko – Poło żniczy O środek Medycyny Środowiskowo – Rodzinnej „Familia” s.c., w którym pracuj ą 2 piel ęgniarki i 1 poło żna, zasi ęgiem swojego działania obejmuje około 6 tysi ęcy pacjentów. W Ka źmierzu znajduje si ę tak że Punkt pobierania materiałów do bada ń laboratoryjnych , funkcjonuj ący w ramach NZOZ Laboratorium Analityczne MEDIC – LAB s.c. w Szamotułach. Mieszka ńcy gminy maj ą zapewnion ą równie ż mo żliwo ść skorzystania z szeroko rozumianych działa ń rehabilitacyjnych. W ramach NZOZ Reha – Medic Centrum Rehabilitacji wykonywanych jest szereg zabiegów: ćwiczenia rehabilitacyjne, zabiegi fizykalne, hydroterapia, terapia manualna, masa że lecznicze czy krioterapia .
W skład infrastruktury zdrowotnej w gminie Ka źmierz wchodz ą równie ż trzy apteki: Panaceum (przy ul. Jana Pawła II) oraz Eskulap (przy ulicy Orzeszkowej) oraz Św. Franciszka (na Rynku).
25 Oprócz wymienionych powy żej placówek, mieszka ńcy gminy Ka źmierz korzystaj ą równie ż z placówek słu żby zdrowia usytuowanych poza terenem własnej gminy. Doje żdżaj ą oni głównie do: Szamotuł, Otorowa, Kowanówka, Kiekrza, Tarnowa Podgórnego, Prze źmierowa oraz Poznania.
2. Gospodarka, środowisko naturalne, infrastruktura techniczna.
2. 1. Rolnictwo
Użytki rolne w gminie Ka źmierz obejmuj ą 9384 ha powierzchni ogólnej gminy (12820 ha). Struktura u żytkowania gruntów w gminie przedstawia si ę nast ępuj ąco:
ß Użytki rolne zajmuj ą blisko 73,37 % powierzchni gminy. W śród sołectw o najwi ększym udziale terenów o tym sposobie u żytkowania s ą: Witkowice, Sokolniki Małe, Sokolniki Wielkie oraz Wierzchaczewo z Pólkiem. We wszystkich wymienionych sołectwach udział użytków rolnych przekracza 90 % ich powierzchni. Najmniejszym udziałem terenów rolnych cechuj ą si ę Byty ń (44,5 % powierzchni) oraz Ka źmierz (56,1 %). W ogólnym bilansie mały areał gruntów zajmuj ą sady;
ß Lesisto ść gminy (15,09 %) jest ni ższa od średniej warto ści dla kraju, a same sołectwa zalesione s ą bardzo nierównomiernie. Pi ęć z nich nie posiada na swym terenie żadnych użytków le śnych (Dolne Pole, Gorszewice, Sokolniki Wielkie, Wierzchaczewo/Pólko, Witkowice). Tereny le śne zostały przeznaczone w nich pod u żytki rolne. Najwi ększ ą lesisto ści ą cechuj ą si ę: sołectwo południowe (Byty ń – 37,5%) i północne (Radzyny – 27,6 %) oraz Ka źmierz – 29,2 %;
ß Terenami o najszerzej rozwini ętej urbanizacji s ą grunty wsi gminnej Ka źmierz. Grunty zabudowane i zurbanizowane zajmuj ą tu ponad 13,0%. Z kolei tylko 3,0% powierzchni tereny zurbanizowane zajmuj ą w sołectwie Witkowice i niewiele wi ęcej w Sierpówku (3,1 %);
ß Odsetek nieu żytków nie przekracza we wszystkich sołectwach na ogół warto ści 4%, z wyj ątkiem Sierpówka, w którym warto ść ta wynosi 12,2 % powierzchni sołectwa. Odsetek gruntów zajmowanych przez wody najwi ększy jest oczywi ście w sołectwach, na terenach których poło żone jest Jezioro Byty ńskie. Dominuje tu zdecydowanie Komorowo (20,1%) nast ępnie Byty ń i Piersko, odpowiednio 9,7 % i 8,9 %;
W zakresie struktury wielko ściowej gospodarstw rolnych nale ży stwierdzi ć dominacj ę gospodarstw o powierzchni powy żej 10 ha (42,5% powierzchni) co jest typowe dla obszaru Wielkopolski. W śród tej grupy najwi ększy udział maj ą gospodarstwa od 10 do 15 ha. Drug ą
26 grup ę stanowi ą gospodarstwa do 10 ha (stanowi ące blisko 39% ogółu powierzchni), z czego przewa żaj ą w nich gospodarstwa bardzo małe – do 2 ha powierzchni.
2.2. Przemysł
W latach 2007 - 2010 na terenie gminy Ka źmierz zaobserwowano sukcesywny wzrost liczby podmiotów gospodarczych, co było wynikiem wzrostu liczby mieszka ńców. Zdecydowana wi ększo ść podmiotów rejestrowana była przez osoby fizyczne. Inne formy prawne działalno ści maj ą znaczenie marginalne. Jednak od roku 2011 obserwuje si ę spadek liczby zarejestrowanych podmiotów gospodarczych. Przyczyny spadku upatruje si ę w tzw. „kryzysie gospodarczym”. Dane z ewidencji działalno ści gospodarczej prowadzonej przez UG Ka źmierz przedstawiono w poni ższej tabeli.
Liczba przedsi ębiorców w ewidencji działalno ści gospodarczej Liczba przedsi ębiorców Lata zarejestrowanych w ew. dz. gospodarczej 2007 478 2008 511 2009 541 2010 545 2011 500 2012 477 2013 413 Tabela 17. Liczba przedsi ębiorców w ewidencji działalno ści gospodarczej UG Ka źmierz [ źródło: UG Ka źmierz]
2.3. Turystyka
Na terenie gminy Ka źmierz istniej ą 2 gospodarstwa agroturystyczne. Ł ącznie na terenie gminy s ą 30 miejsca noclegowe. - GOSPODARSTWO AGROTURYSTYCZNE "WADERA" Anna Banaszczyk, Brzezno 1 Gospodarstwo agroturystyczne "WADERA" poło żone jest w ładnej okolicy, niedaleko od Poznania przy drodze Tarnowo Podgórne - Ka źmierz. W niedalekiej odległo ści malowniczy kompleks le śny. Dla małych dzieci plac zabaw. Mo żliwo ść nauki jazdy konnej i przeja żdżki bryczkami. Dla go ści do dyspozycji rowery i mo żliwo ść w ędkowania nad stawem. Latem organizuje si ę pikniki, a zim ą kuligi. - "DOM NAD ZALEWEM" - Violetta Wawszczak, Radzyny - ul. Kra ńcowa 3
27 Dom na zalewem proponuje: 5 miejsc noclegowych, sprzeda ż produktów z gospodarstwa, zwiedzanie gospodarstwa i pokaz zwierz ąt, wypo życzanie sprz ętu wodnego, wypo życzanie rowerów, rekreacja konna, w ędkowanie. Na terenie gminy Ka źmierz miejsca noclegowe oferuj ą tak że : - "TINA"MOTEL w Bytyniu , ul. Lipowa 11 - 13 miejsc noclegowych - ZAJAZD PASIBRZUCH w Piersku, ul. Przelotowa 4 - 12 miejsc noclegowych Miejsca do wypoczynku: - Miejsce przeznaczone do k ąpieli i pole namiotowe w Komorowie (Jezioro Byty ńskie) - „AGRO – ZALEW” Alina Jarosław Pszczołowie, Radzyny, ul. Główna 16; Gospodarstwo w swojej ofercie posiada teren wypoczynkowy usytuowany nad Zalewem Radzyny, na którym mo żna organizowa ć plenerowe imprezy integracyjne i rodzinne. Gospodarstwo oferuje równie ż pole campingowe, namiotowe oraz strze żony parking. - Jeziorowo Stawowe Gospodarstwo Rybackie w Lutomiu - Punkt sprzeda ży zezwole ń wędkarskich i wypo życzalnia sprz ętu wodnego oraz pole namiotowe z wigwamem w Bytyniu nad Jeziorem Byty ńskim - Stawy Polskiego Zwi ązku W ędkarskiego Koło w Ka źmierzu przy ul. Le śnej (grill, w ędkowanie).
2.4. Warunki przyrodniczo – geograficzne 2.4.1. Charakterystyka elementów przyrody nieo żywionej.
Gmina, według przeprowadzonego przez J. Kondrackiego podziału kraju na jednostki fizyczno- geograficzne znajduje si ę terenie Pojezierza Pozna ńskiego (315.51), a w jego obr ębie nale ży do mikroregionu Pojezierza Mi ędzychodzko-Pniewskiego (315.512). Urozmaicona rze źba gminy Ka źmierz została ukształtowana w głównej mierze w trakcie wycofywania si ę l ądolodu w fazie pozna ńskiej zlodowacenia bałtyckiego. Wi ększo ść powierzchni gminy zajmuje wysoczyzna dennomorenowa płaska i lekko falista nachylona w kierunku północno-wschodnim zbudowana z gliny zwałowej, piasków i żwirów wodnolodowcowych.
Podstawowymi formami terenu oraz krajobrazu naturalnego podkre ślaj ącymi szczególny charakter gminy Ka źmierz s ą:
ß Wysoczyzna pagórkowata (w środkowej cz ęś ci gminy)
ß Pagórki morenowe (na południu gminy)
ß Jezioro Byty ńskie
ß Dolina rzeki Samy (lewy dopływ Warty)
ß Lasy Byty ńskie
28 ß Las Radzy ński
Pod wzgl ędem strukturalno-tektonicznym gmina poło żona jest w synklinorium szczeci ńsko- szamotulskim, do którego od strony wschodniej przylega elewacja szamotulsko-obornicka. Podło że mezozoiczne, zbudowane z formacji marglisto-wapiennych kredy górnej zalega na rz ędnej od 100 do 149 m n.p.m. na utworach mezozoicznych zalegaj ą utwory kenozoiczne: trzeciorz ędowe i czwartorz ędowe, których mi ąż szo ść wynosi 200-250 m. Wła śnie z nimi zwi ązane s ą surowce mineralne przydatne dla celów budowlanych i s ą to: gliny, piaski oraz żwiry. Na terenie gminy wyst ępuj ą równie ż surowce energetyczne:
ß wkładki w ęgla brunatnego w mułkach plioce ńskich,
ß ropa naftowa w zło żu „Gaj Wielki” (wyeksploatowane),
ß zło ża gazu ziemnego „Młodasko” i „Jankowice” eksploatowane obecnie przez Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo S.A. – Zielonogórski Zakład Górnictwa Nafty i Gazu. Zło że gazu wyst ępuje równie ż w rejonie Otorowa (w gminie Szamotuły), obejmuje ono swym zasi ęgiem północno-zachodni ą cz ęść gminy Ka źmierz i nie jest eksploatowane.
Podstawowy poziom wodono śny reprezentowany jest przez Dolin ę Kopaln ą rzeki Samy – cz ęść wschodnia i południowa gminy – zaliczan ą do Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) nr 145. Jest to u żytkowa struktura wodono śna czwartorz ędowa o du żych zasobach wód podziemnych stanowi ąca podstaw ę zaopatrzenia w wod ę gminy Ka źmierz. Udokumentowane zasoby eksploatacyjne wód podziemnych uj ęć w gminie z tego zbiornika wynosz ą 280 m 3/h. Rejon ten ma cienk ą warstw ę izolacyjn ą (8-22 m) gruntu od powierzchni terenu i st ąd wymaga ochrony przed zrzutem ścieków przemysłowych i komunalnych bezpo średnio do gruntu. Drugim poziomem wodono śnym jest miocen (trzeciorz ęd). Zbiornik wód mioce ńskich jest dobrze izolowany przed przenikaniem zanieczyszcze ń i nie wymaga specjalnej ochrony, lecz jedynie wyznaczenia strefy ochrony bezpo średniej.
Pokrywa glebowa gminy zwi ązana jest z głównymi jednostkami geomorfologicznymi: wysoczyzn ą morenow ą, dolin ą rzeki Samy i stref ą czołowomorenow ą fazy pozna ńskiej. W poszczególnych jednostkach wytworzyły si ę gleby mało urozmaicone. W strefach morenowych dominuj ą gleby brunatne i rdzawe, średnio zasobne w składniki i klasyfikowane w słabszych klasach bonitacyjnych – głównie V, rzadziej w IV. S ą to gleby o mniejszej przydatno ści z uwagi na okresowe niedobory wilgoci, wymagaj ące przez to deszczowania, st ąd odpowiadaj ą one słabszemu kompleksowi rolniczemu: żytnio-ziemniaczanemu. Gleby zaliczane do dobrej III klasy bonitacyjnej zajmuj ą północno-zachodni ą, środkow ą i południowo-wschodni ą cz ęść gminy. S ą to gleby brunatne i czarne ziemie, stanowi ące według rolniczej przydatno ści
29 gleb kompleks pszenny dobry i żytni bardzo dobry. Najgorszej klasy gleby w postaci piasków słabogliniastych zalegaj ących na glinie wyst ępuj ą jednak w północno-zachodniej cz ęś ci gminy (kompleks żytnio-łubinowy). W dolinie rzeki Samy przestrzennie dominuj ą gleby torfowe i mady, charakteryzuj ące si ę znaczn ą wilgotno ści ą. S ą to siedliska bardzo zbli żone do naturalnych, cenne pod wzgl ędem przyrodniczym i podlegaj ące ochronie.
Klimat Gminy Ka źmierz cechuje si ę nast ępuj ącymi parametrami:
ß średnia suma opadów zawiera si ę w przedziale 500-550 mm/rok, a w okresie letnim (V-X) 300-350 mm;
ß pogody korzystne dla klimatoterapii: kwiecie ń 80%, lipiec 80%, pa ździernik 80%;
ß pogody oszcz ędzaj ące maj ą miejsce głównie latem (pogody silnie obci ąż aj ące wyst ępuj ą tylko zim ą);
ß bioklimat typu słabo bod źcowego (powi ązany od strony północnej z bioklimatem terenów le śnych – Puszcza Notecka, a od strony wschodniej z bioklimatem terenów zurbanizowanych – Pozna ń);
ß średnie nasłonecznienie w lecie 7,0 – 7,5 godzin;
ß średnia liczba dni zalegania pokrywy śnie żnej w roku 60-80 dni (w tym pokrywy śnie żnej > 10 cm – 20-30, a > 20 cm – 10-20 dni);
ß średnia liczba dni sezonu k ąpieliskowego powy żej 120 dni/rok;
ß średni wska źnik turystyczny klimatu: w lutym 0,65-0,70, w czerwcu 1,00-1,05;
ß bonitacja klimatyczna dla rolnictwa kształtuje si ę na poziomie 92-94 (przy 100 jako najwy ższej warto ści);
ß długo ść okresu wegetacyjnego około 210-220 dni;
ß liczba dni w roku z mgł ą 40-60. Podsumowuj ąc powy ższe czynniki abiotyczne, przesłanki wynikaj ące ze środowiska przyrodniczego gminy nale ży oceni ć nast ępuj ąco: Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej, przejawiaj ącymi si ę w szczególności: ‹ poło żeniem w obr ębie Pojezierza Pozna ńskiego stwarzaj ącym szans ę na rozwój wypoczynku krótkoterminowego; ‹ poło żeniem gminy w obr ębie południkowo biegn ącej doliny rzeki Samy; ‹ istnieniem rozległego kompleksu le śnego Lasów Byty ńskich na południu gminy z 3 rezerwatami florystycznymi; ‹ ogólnie stosunkowo niskimi deniwelacjami terenu, ułatwiaj ącymi gospodark ę roln ą; ‹ wysokimi klasami bonitacyjnymi gleb (kompleksy przydatno ści rolniczej: pszenny dobry i żytni bardzo dobry);
30 ‹ istnieniem złó ż ropy i gazu w gminie lub jej bezpo średnim s ąsiedztwie; ‹ korzystnymi warunkami klimatycznymi dla rozwoju turystyki – du że warto ści nasłonecznienia, korzystne pogody dla klimatoterapii; ‹ wysokim wska źnikiem klimatycznej bonitacji rolnictwa oraz długo ści ą okresu wegetacyjnego, mankamentem przypadku gospodarki rolnej jest niska suma opadu rocznego. ‹ jedynym istotnym czynnikiem niekorzystnie wpływaj ącym na środowisko przyrodnicze jest słaba izolacja Doliny Kopalnej Rzeki Samy stanowi ącej podstawowy poziom wodono śny. Stwarza to wymóg ochrony tej struktury poprzez: - likwidacje dotychczasowych ognisk zanieczyszcze ń, - ograniczanie powstawania nowych źródeł zanieczyszcze ń.
Istniej ące kopalnie gazu ziemnego Młodasko i Jankowice w świetle analiz wykonanych dla potrzeb oceny oddziaływania ich na środowisko, przy bezawaryjnej eksploatacji gazu nie pogarszaj ą stanu środowiska. Oznacza to, że nie powoduj ą one niekorzystnego wpływu na stan atmosfery, wód podziemnych i powierzchniowych oraz szat ę ro ślinn ą i świat zwierz ęcy. Elementy krajobrazu przyrodniczo-kulturowego gminy przedstawia Mapa 3. str. 32.
2.4.2. Charakterystyka elementów przyrody o żywionej- rezerwaty i pomniki przyrody, obszar NATURA 2000
Formy ochrony przyrody.
Istotnymi uwarunkowaniami wpływaj ącymi na kształtowanie kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, jej ogóln ą polityk ę przestrzenn ą i środowiskow ą s ą obiekty przyrodnicze obj ęte prawn ą ochron ą. Na terenie gminy Ka źmierz wyst ępuj ą:
ß REZERWATY PRZYRODY • rezerwat le śny Byty ńskie Brz ęki • rezerwat le śny Brz ęki przy Starej Gajówce
• rezerwat le śny Huby Grzebieniskie
31
Mapa 3. Elementy krajobrazu przyrodniczo – kulturowego [ źródło: Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego gminy Ka źmierz]
32 ß POMNIKI PRZYRODY: W Ewidencji Wojewódzkiego Konserwatora Przyrody znajduje si ę 37 drzew pomnikowych, głównie s ą to d ąb szypułkowy i jarz ąb brekinia, a tak że lipa drobnolistna i kasztanowiec zwyczajny.
Ponadto w zakresie ochrony przyrody nale ży uwzgl ędni ć:
° zachowanie istniej ącej zieleni naturalnej i półnaturalnej w postaci łęgowych wzdłu ż wi ększych potoków oraz zadrzewie ń śródpolnych; ° istniej ącą ziele ń urz ądzon ą wzdłu ż ci ągów komunikacyjnych; ° zalesienia gruntów nieprzydatnych dla rolnictwa celem zwi ększenia zasobów le śnych gminy.
ß OBSZAR NATURA 2000
W południowej cz ęś ci gminy Ka źmierz, na pograniczu z gmin ą Duszniki utworzono obszar chroniony Natura 2000– Gr ądy Byty ńskie (PLH300051). Na terenie obiektu znajduj ą si ę 4 le śne rezerwaty przyrody: „Brzeki przy Starej Gajówki”, „Byty ńskie Brzeki”, „Huby Grzebieniskie” i „Duszniczki” (le żą cy na terenie gminy Duszniki). Obszar chroniony zajmuje łączn ą powierzchni ę 1300,6 ha. Poło żone obok siebie dwa kompleksy le śne nale żą do najlepiej zachowanych w Wielkopolsce gr ądów. Cechuj ą si ę zarówno bogactwem gatunków drzewiastych (m.in. liczne stanowiska jarz ąbu brekini), jak i ró żnorodno ści ą gatunków runa. Najbardziej interesuj ącym gatunkiem jest obuwik pospolity, którego stanowisko jest jednym z nielicznych poza południow ą i południowo-wschodni ą Polsk ą. Oprócz niego w runie bardzo pospolicie wyst ępuj ą inne gatunki chronione (lilia złotogłów, kruszczyk szerokolistny, listera jajowata, wawrzynek wilczełyko), a tak że inne rzadsze nie chronione, ale na terenie obiektu wyst ępuj ące na licznych i bogatych stanowiskach (tj. Galiumsylvaticum, Phyteumaspicata, Actaeaspicata i in.). Niewielkie zabagnienia obecne na całym obszarze stanowi ą istotn ą ostoj ę dla wielu gatunków płazów w tym równie ż traszki grzebieniastej oraz wa żki zalotki wi ększej.
33 Mapa 4. Obszary Natura 2000 – Gr ądy Byty ńskie [ źródło: Europejska Sie ć Ekologiczna Natura 2000 (http://natura2000.gdos.gov.pl/natura2000/pl/proste.php)].
34 ß OBSZAR O ZNACZNYCH WALORACH PRZYRODNICZO-KRAJOBRAZOWYCH
Na terenie gminy znajduje si ę Las Radzy ński wyró żniaj ący si ę wyst ępowaniem ró żnych typów ekosystemów. Uzasadnionym jest d ąż enie do utworzenia obszaru chronionego krajobrazu obejmuj ącego ten Las i rejon cz ęś ci gminy Tarnowo-Podgórne (s ąsiaduj ący z gmin ą Ka źmierz) zwi ązany z atrakcyjn ą przyrodniczo-krajobrazow ą rynn ą Jeziora Lusowskiego i dolin ą Samy. Oba te rejony (poło żone na terenach wy żej wymienionych gmin) to jednorodne pod wzgl ędem krajobrazowym i funkcjonalnym obszary.
Zakres i forma zagospodarowania tego obszaru powinny zapewni ć stan równowagi w środowisku przyrodniczym, przyczyni ć si ę do podkre ślenia jego walorów, przeciwdziała ć jego degradacji.
2.4.3. Ziele ń urz ądzona.
W gminie Ka źmierz wyst ępuje 9 parków zabytkowych zwi ązanych ze szczególnymi warto ściami przyrodniczymi i kulturowo-historycznymi tego obszaru, s ą to parki w: Bytyniu, Chlewiskach, Gaju Wielkim, Ki ączynie, Komorowie, Młodasku, Ka źmierzu, Sokolnikach Małych i Stramnicy. Cz ęść z nich stanowi równie ż parki zabytkowe (podworskie) uj ęte w spisie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu (6 parków zabytkowych wpisanych do rejestru i 3 nie obj ęte rejestrem).
Ich stan jest uzale żniony od troski zarz ądzaj ącego b ądź wła ściciela sprawuj ącego opiek ę na tym terenie. Nieliczne parki zachowały si ę w dobrym stanie, generalnie zostały zaniedbane i w znacznym stopniu zdewastowane. W zwi ązku z tym zatraciły pierwotne walory estetyczne, a w wyniku post ępuj ącego procesu zarastania ci ągłej sukcesji naturalnej, braku piel ęgnacji i ci ęć sanitarnych trudno odtworzy ć pierwotny układ alejek.
2.4.4. Gmina Ka źmierz na tle krajowej sieci ekologicznej.
Dokumentem pomocnym w okre ślaniu ekologicznych uwarunkowa ń rozwoju gmin w Polsce, w tym tak że Ka źmierza jest sformułowana w 1995r. Koncepcja krajowej sieci ekologicznej ECONET-POLSKA. Definiuje i wydziela ona przyrodnicze jednostki przestrzenne, nadaj ąc im odpowiedni ą rang ę, a tym samym okre ślaj ąc ich znaczenie w funkcjonowaniu krajowego systemu ekologicznego.
35 ß W przypadku gminy Ka źmierz przez jej obszar nie przebiega żadna z wyró żnionych jednostek przyrodniczych. Natomiast w jej bezpo średnim s ąsiedztwie znajduj ą si ę jednostki zajmuj ące wa żne miejsce w strukturze przestrzennej regionu, oddziałuj ąc w sposób po średni na lokalny system przyrodniczy gminy.
Jednostkami ł ącz ącymi główne obszary w ęzłowe, umo żliwiaj ącymi rozprzestrzenianie si ę gatunków miedzy nimi, s ą korytarze ekologiczne. Najbli ższymi gminie Ka źmierz s ą: korytarz ekologiczny o znaczeniu krajowym biegn ący na wschód od gminy – zwi ązany z dolin ą Warty, oraz korytarz tej samej rangi o przebiegu południkowym na zachód od gminy – zwi ązany z dolin ą Obry i wyst ępuj ącymi tu jeziorami Bł ędno i Wielkie. Wa żnym elementem, mi ędzy formalnie wydzielonymi elementami sieci ekologicznej tej cz ęś ci kraju, jest dolina rzeczna Samy (b ędącej lewostronnym dopływem Warty) oraz Jezioro Byty ńskie, które aczkolwiek nie maj ą rangi o znaczeniu krajowym, to jednak stanowi ą istotny element sieci buduj ącej regionalny system wysokiej aktywno ści przyrodniczej. Potwierdzenie tego znajdujemy w Ekologicznym Systemie Obszarów Chronionych (ESOCh), b ędącym niejako pierwowzorem dla sieci ECONET-u.
W obr ębie ESOCh na terenie gminy Ka źmierz wyró żniono obszary o cennych warto ściach przyrodniczych i krajobrazowych, do których prócz wymienionego wy żej Jeziora Byty ńskiego i doliny Samy zaliczono:
ß pasmo wododziałowe autonomicznej strefy marginalnej wraz z zespołem lasów byty ńskichi rezerwatami florystycznymi,
ß łączniki ekologiczne wspomagaj ące układ główny i obejmuj ące sie ć drobnych cieków, oczek wodnych, rowów melioracyjnych wraz z towarzysz ącym systemem zadrzewie ń śródpolnych i przydro żnych,
ß sie ć wiejskich parków podworskich pod ochron ą konserwatorsk ą. S ą to parki w Bytyniu, Chlewiskach, Ki ączynie, Komorowie, Młodasku, Ka źmierzu, Sokolnikach Małych, Stramnicy i Gaju Wielkim. Wysok ą rang ę w systemie ekologicznym regionu podkre ślaj ą równie ż uwarunkowania geomorfologiczne odnosz ące si ę bezpo średnio do doliny Samy i pozostałej cz ęś ci gminy Ka źmierz. W obr ębie struktury geomorfologiczne (głównie młodoglacjalne) sprzyjaj ące:
ß zachowaniu ró żnorodno ści siedliskowej (zachodnia cz ęść gminy oraz tereny na wschód od miejscowo ści gminnej),
ß zachowaniu siedlisk hydrogenicznych (zachodnia cz ęść gminy),
ß zachowaniu drobnoprzestrzennych form ro ślinno ści o wysokim stopniu naturalno ści.
36 2.5. Infrastruktura techniczna.
2.5.1. Komunikacja.
Komunikacj ę na terenie gminy Ka źmierz stanowi ą drogi nale żą ce do ró żnych kategorii. Przez gmin ę przebiega droga krajowa nr 92 o długo ści 10,5 km w granicach gminy oraz droga wojewódzka nr 306 na odcinku 4,1 km w granicach gminy. Główne poł ączenia komunikacyjne poszczególnych miejscowo ści stanowi ą drogi powiatowe licz ące 60,6 km na terenie gminy. Sie ć dróg b ędących własno ści ą Gminy Ka źmierz obejmuje ogółem ok. 100 km. Drogi zaliczone do kategorii gminnych tworz ą sie ć o długo ści 65,82 km, pozostałe to drogi wewn ętrzne. Wszyscy mieszka ńcy gminy posiadaj ą dost ęp do dróg publicznych bezpo średnio lub poprzez drogi wewn ętrzne, którymi s ą w szczególno ści drogi w osiedlach mieszkaniowych oraz drogi dojazdowe. Drogi gruntowe s ą profilowane i miejscowo utwardzane w ramach bie żą cego utrzymania. Stan wielu dróg na terenie gminy Ka źmierz wymaga du żych nakładów inwestycyjnych na remonty b ądź przebudow ę nawierzchni, dostosowuj ącą te drogi do narastaj ącego lawinowo obci ąż enia ruchem, bior ąc pod uwag ę zarówno ilo ść pojazdów, jak i ich mas ę. Gmina realizuje powy ższe zadania sukcesywnie w miar ę mo żliwo ści finansowych ze środków własnych oraz źródeł pozabud żetowych. Gmina Ka źmierz w porozumieniu ze Starostwem Powiatowym partycypuje w kosztach inwestycji poprawiaj ących stan dróg powiatowych na terenie gminy. Niemniej, nadal około 1/3 dróg powiatowych wymaga co najmniej pilnego remontu nawierzchni.
Przez obszar gminy przebiegaj ą nast ępuj ące drogi publiczne:
ß droga Nr 92 relacji Droga 2 /w ęzeł ”RZEPIN”/- Świebodzin–Pniewy–Pozna ń–Wrze śnia– Słupca–Golina–Konin-Kutno-Łowicz–Droga 2 /w ęzeł „WARSZAWA ZACHÓD”/-…*- droga 2 /ł ącznik z autostradow ą obwodnic ą Mi ńska Mazowieckiego/-droga 2 /w ęzeł „KAŁUSZYN” – klasy „GP”;
ß droga Nr 306 relacji Lipnica-Wilczyna-Buk-St ęszew–Nowe Dymaczewo – klasy „G”;
ß drogi powiatowe – klasy „L”: Nr 1861P relacji Piaskowo-Radzyny-Ka źmierz Nr 1870P relacji Ka źmierz-Młodasko-Grzebienisko-Wilkowo Nr 1872P relacji Ka źmierz-Tarnowo Podgórne Nr 1868P relacji Otorowo-Krzeszkowice-Pólko-Bytyń Nr 1864P relacji Wierzchaczewo-Sokolniki Wielkie-Ka źmierz Nr 1866P relacji Pólko-Komorowo-SokolnikiWielkie
37 Nr 1862P relacji Brodziszewo-Sokolniki Małe-Sokolniki Wielkie Nr 1865P relacji Ka źmierz-Chlewiska-Mrowino Nr 1869P relacji Ka źmierz-Witkowice-Byty ń Nr 1871P relacji Ki ączyn-Gaj Wielki Nr 1891P relacji Grzebienisko-Gaj Wielki Nr 1863P relacji Sokolniki Małe-Kopanina-Gorszewice Ten układ drogowy uzupełniaj ą drogi gminne – klasy „L” i „D”. Istniej ący układ sieci drogowej zapewniaj ący wysok ą dost ępno ść do sieci dróg ponadlokalnych uznaje si ę za dobry, co stanowi podstaw ę rozwoju urbanizacji. Znaczne ograniczenie dla realizacji zabudowy wzdłu ż drogi krajowej Nr 92 stanowi ą obowi ązuj ące przepisy szczególne wymagaj ące zachowania nast ępuj ących odległo ści od zewn ętrznej kraw ędzi jezdni do obiektów budowlanych:
ß przeznaczonych na pobyt ludzi: – jednokondygnacyjnych 50 m, – wielokondygnacyjnych 70 m,
ß nie przeznaczonych na pobyt ludzi – 25 m. Obsługa komunikacyjna terenów, wydłu ż drogi krajowej Nr 92 winna by ć zapewniona od innych dróg, lokalizowanych poza jej pasem drogowym i skrzy żowaniami.
2.5.2. Zaopatrzenie w wod ę.
Na terenie gminy Ka źmierz istnieje sie ć wodoci ągowa o długo ści 150,5 km, która obsługuje wszystkie sołectwa. Do sieci wodoci ągowej podł ączonych jest 1546 budynków mieszkalnych. Na terenie gminy działaj ą 3 gminne stacje uzdatniania wody. Są to SUW Ka źmierz – wydobycie wody z trzech studni o gł ęboko ści 70 m, 70 m, 71 m, średnia wielko ść poboru wynosi 1180 m 3/dob ę, SUW Piersko – wydobycie wody z dwóch studni o głęboko ści 36,5 m oraz 167 m, średnia wielko ść poboru wynosi 274 m 3/dob ę i SUW Gaj Wielki – wydobycie z dwóch studni o gł ęboko ści 44 i 59 m, średnia wielko ść poboru wynosi 400,00 m 3/dob ę.
2.5.3. Gospodarka ściekowa.
Sie ć kanalizacji zbiorczej ma długo ść 39,28km. Sie ć ta poło żona jest w miejscowo ściach: Byty ń, Ka źmierz, Ki ączyn, Piersko, Witkowice . Do sieci kanalizacyjnej jest podł ączanych 582 budynków mieszkalnych. Na terenie gminy działają nast ępuj ące biologiczno- mechaniczne oczyszczalnie ścieków: Ki ączyn (890 m3/dob ę) i Byty ń (170 m3/dob ę), będące własno ści ą Gminy Ka źmierz oraz oczyszczalnia Hochland Polska w Ka źmierzu (353 m3/dob ę), b ędąca własno ści ą Hochland Polska Sp. z o.o.
38 W roku 2014 zako ńczono rozbudow ę oczyszczalni ścieków w miejscowo ści Ki ączyn z przepustowo ści Qd śr = 314 m 3/d do Qd śr = 890 m 3/d. Jednocze śnie zlikwidowano oczyszczalni ę ścieków w Ka źmierzu.
2.5.4. Zaopatrzenie w gaz.
Zaopatrzenie w gaz ziemny realizowane jest w oparciu o „Program gazyfikacji gminy Ka źmierz” (oprac. Zakład Usług Gazowniczych „GAZ-KOMPLEKS” Pozna ń, 1991). Źródłem gazu dla gminy jest KOPALNIA GAZU MŁODASKO w Ki ączynie (nale żą ca do PGNiG S.A. w Warszawie, Oddział Zielonogórski, Zakład Górnictwa Nafty i Gazu – Zielona Góra, O środek Kopal ń Grodzisk Wlkp.), który jest przesyłany za po średnictwem stacji redukcyjnej I-go stopnia stanowi ącej element stacji zdawczo-odbiorczej gazu przy kopalni. Jedynym dostawc ą gazu ziemnego na terenie gminy jest G.EN.GAZ ENERGIA S.A. z siedzib ą w Tarnowie Podgórnym. Do tej pory został zrealizowany I etap w/w programu gazyfikacji to znaczy gaz został doprowadzony do miejscowo ści Ka źmierz, Ki ączyn, Chlewiska, Radzyny, Kopanina, Gorszewice, Sokolniki Małe, Sokolniki Wielkie, Gaj Wielki, Byty ń, Piersko, Pólko. Obecnie do sieci gazowniczej podł ączonych jest 1089 budynków. Przez obszar gminy, ze wschodu na zachód, równole żnikowo od miejscowo ści Góra na południe od Bytynia, w kierunku na Młynkowo, przebiegaj ą dwa ruroci ągi naftowe „PRZYJA ŹŃ ”. Równie ż przy północno-zachodniej granicy gminy biegnie nitka gazoci ągu tranzytowego – na północ od miejscowo ści Wierzchaczewo i Czy ściec, przy której projektowana jest druga nitka.
Korzystaj ący 2010 2011 2012 2013 Z wodoci ągu % 99 99 99 99,1 Z kanalizacji % 35,9 36,0 37,1 37,3 Z gazu % 69,0 69,3 69,6 69,8 Tabela 18. Dost ęp gospodarstwa domowych do sieci wodoci ągowej, kanalizacyjnej i gazowej w gminie Ka źmierz Źródło: Dane Urz ędu Gminy w Ka źmierzu na podstawie sprawozda ń SG – 01
W województwie wielkopolskim na koniec 2013 r. dostęp gospodarstw domowych do sieci wodoci ągowej wynosił 94% w miastach i 86% na terenach wiejskich. W przypadku dost ępno ści do sieci kanalizacyjnej i gazowej warto ść współczynników jest znacznie ni ższa i wynosi dla sieci kanalizacyjnej: 72% dla miast oraz 25% dla wsi (sie ć kanalizacyjna) oraz odpowiednio 47% i 13% (dla sieci gazowej).
39
2.5.5. Zabudowa mieszkaniowa
Na terenie gminy Ka źmierz mo żna wyró żni ć nast ępuj ące rodzaje zabudowy mieszkaniowej: głównie jednorodzinn ą, w niewielkim stopniu wielorodzinn ą i zagrodow ą. Dane dotycz ące budownictwa mieszkaniowego opracowano w oparciu o Narodowy Spis Powszechny z 2002r. uzupełniony o informacje z GUS do roku 2013.
Statystyka mieszkaniowa w latach 2002 – 2013 Mieszkania oddane do u żytku w Mieszkania istniej ące danym roku Liczba Powierzchnia Powierzchnia Rok Liczba [szt.] [szt.] użytkowa [m2] użytkowa [m2] 2002 1887 152 581 10 1219 2003 1918 157 078 31 4497 2004 1940 159 650 22 2572 2005 1973 163 897 33 4247 2006 1997 167 004 24 3107 2007 2025 170 839 28 3835 2008 2067 176 750 42 5911 2009 2112 181 495 45 4745 2010 2168 189 213 56 7718 2011 2218 196 926 50 7713 2012 2254 201 808 36 4882 2013 2347 210 458 93 8650 Tabela 19. Statystyka mieszkaniowa w latach 2002 – 2013 [źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS/Portal Informacyjny/Bank Danych Lokalnych]
Na koniec 2013 roku na terenie gminy Ka źmierz zlokalizowanych było 2347 mieszka ń o ł ącznej powierzchni u żytkowej 210 458 m 2. Wska źnik powierzchni mieszkalnej przypadaj ącej na jednego mieszka ńca wyniósł 26,5 m 2 i wzrósł w odniesieniu do 2002 r. o około 4,6 m 2 na osob ę. Średni metra ż przeci ętnego mieszkania wynosił 89,7 m 2 w 2013 r. i wzrósł w odniesieniu do 2002 r. o około 8,8 m 2. Liczba osób przypadaj ąca na 1 mieszkanie to średnio 3,6 osoby zarówno w 2002 jak i w 2013 r. Na popraw ę jako ści i komfortu zamieszkania wpływa realizacja nowych mieszka ń o wi ększym metra żu i wysokim standardzie oraz rozbudowa mieszka ń ju ż istniej ących. Rosn ące wska źniki zwi ązane z gospodark ą mieszkaniow ą stanowi ą pozytywny czynnik świadcz ący o wzro ście jako ści życia społeczno ści gminnej i stanowi ą podstawy do prognozowania dalszego wzrostu poziomu życia w nast ępnych latach.
40 Wykres 3. Struktura wiekowa budynków wg liczby mieszka ń w gminie Ka źmierz [źródło: opracowanie własne na podstawie danych GUS/Portal Informacyjny/Bank Danych Lokalnych].
Na podstawie porównania danych mo żna zauwa żyć, że najwi ęcej budynków na terenie gminy Ka źmierz powstało w latach 1989-1995, co stanowi 30% zasobu. Budynki realizowane w tym okresie mo żna zaliczy ć do budowli energochłonnych, dla których istnieje du ża mo żliwo ść zaoszcz ędzenia energii poprzez prace termomodernizacyjne i remontowe. Wraz z upływem czasu w całej gminie zastosowane technologie w budynkach zmieniały si ę wraz z upływem czasu i rozwojem technologii wykonania materiałów budowlanych oraz wymogów normatywnych. Pocz ąwszy od najstarszych budynków, w których zastosowano mury z cegły oraz kamienia wraz z drewnianymi stropami, ko ńcz ąc na budynkach najnowocze śniejszych, gdzie zastosowano dobre ocieplenie przegród budowlanych materiałami termoizolacyjnymi.
2.6. Gospodarka inwestycyjna i finansowa gminy
W 2013 roku zrealizowano dochody w ł ącznej kwocie 28.106.257,76 zł, co stanowi aż 99,32% planu rocznego ustanowionego w kwocie 28.299.733,00 zł. Jest to poziom najwy ższy w historii gminy Ka źmierz. Lata 2012-2013 wyró żniaj ą si ę pozytywnie na tle lat wcze śniejszych. Wpłyn ęły na to głównie otrzymywane dotacje unijne. Łącznie otrzymano 5,73 mln zł w roku 2013 (z WRPO na I etap budowy kanalizacji) oraz 5,25 mln zł w roku 2012 (z WRPO na I etap budowy kanalizacji – 3,07 mln zł oraz z PROW na II etap – 2,18 mln zł).
41 Realizacja planu dochodów w latach 2007 – 2013:
Realizacja planu dochodów w latach 2007 - 2013 Rok Plan Wykonanie % 2007 22.410.033,00 22.515.977,03 100,47% 2008 18.406.619,00 17.351.433,41 94,27% 2009 18.944.063,00 17.866.900,57 94,31% 2010 19.742.266,00 19.406.061,34 98,30% 2011 20.146.927,00 20.103.472,76 99,78% 2012 26.749.961,00 26.545.373,53 99,24% 2013 28.299.733,00 28.106.257,76 99,32% Tabela 20. Realizacja planu dochodów w latach 2007-2013; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
Dochody gminy na 1 mieszka ńca 2008 2009 2010 2011 2012 dochody ogółem na 1 mieszka ńca w zł 2339,41 2391,18 2565,92 2602,39 3394,12 dochody własne na 1 mieszka ńca w zł 1241,77 1241,06 1388,03 1211,63 1440,06 Tabela 21. Dochody gminy w przeliczeniu na 1 mieszka ńca (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ).
Struktura wykonanych dochodów w podziale na dochody własne, dotacje, subwencje oraz zewn ętrzne dofinansowania do inwestycji przedstawiała się nast ępuj ąco:
Wykres 4. Struktura wykonanych dochodów w 2013 roku; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
42 Struktura wykonanych dochodów Wyszczególnienie Wykonanie Udział % Dochody własne 11 791 433,21 41,95% Dotacje 2 883 824,78 10,26% Subwencje 7 446 958,00 26,50% Dofinansowania 5 984 041,77 21,29% inwestycji RAZEM 28 106 257,76 100,00% Tabela 22. Struktura wykonanych dochodów w 2013 roku; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
Analiza powy ższej tabeli i wykresu pokazuje w jakim stopniu gmina jest uzale żniona od środków zewn ętrznych. Ł ączny procentowy udział dotacji celowych, dofinansowa ń i subwencji w dochodach gminy ogółem wynosi 58,05%.
Podział dochodów na maj ątkowe i bie żą ce przedstawia si ę nast ępuj ąco :
Podział dochodów na maj ątkowe i bie żą ce Wyszczególnienie Plan Wykonanie Dochody maj ątkowe 6 450 592,00 6 374 387,39 Dochody bie żą ce 21 849 141,00 21 731 870,37 RAZEM 28 299 733,00 28 106 257,76 Tabela 23. Podział dochodów na maj ątkowe i bie żą ce w 2013 roku; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
Stosunek wykonanych dochodów maj ątkowych do dochodów ogółem wyniósł 22,68%.
2013 roku dokonano wydatków na ł ączn ą kwot ę 27.626.910,33 zł, co stanowi 96,49% planu rocznego ustalonego w kwocie 28.631.620,00 zł. Jest to poziom najwy ższy na przestrzeni ostatnich kilku lat. Analiza poni ższej tabeli i wykresu ukazuje, że wydatki maj ą tendencj ę rosn ącą. Znaczny wzrost w roku 2013 jest spowodowany realizowan ą inwestycj ą pn. „Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Ki ączynie wraz z sieci ą kanalizacji sanitarnej (tzw. Układ Ka źmierz - Ki ączyn) - etap I”, która w omawianym okresie pochłon ęła 6,45 mln zł.
43 Wydatki gminy Ka źmierz w latach 2008 - 2013
Rok Plan Wykonanie %
2008 20.772.944,00 18.770.603,40 90,36%
2009 19.725.486,00 18.222.606,76 92,38%
2010 22.092.086,00 20.885.719,49 94,54%
2011 22.962.851,00 22.588.268,37 98,37%
2012 24.293.087,00 22.632.980,23 93,17%
2013 28.631.620,00 27.626.910,33 96,49%
Tabela 24. Wydatki gminy Ka źmierz w latach 2008 – 2013; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
Wykres 5. Wydatki gminy Ka źmierz w latach 2008 – 2013; źródło: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu
44 Poni ższa tabela zawiera podział wydatków na maj ątkowe i bie żą ce oraz ukazuje udział % wydatków inwestycyjnych w cało ści wydatków bud żetu.
Podział wydatków na maj ątkowe i bie żą ce Wydatki w tym : Wska źnik Rok ogółem bie żą ce maj ątkowe inwestycji 1 2 3 4 4 : 2 2008 18 770 603,40 15 423 172,09 3 347 431,31 17,83% 2009 18 222 606,76 15 628 409,94 2 594 196,82 14,24% 2010 20 885 719,49 16 808 234,49 4 077 485,00 19,52% 2011 22 588 268,37 17 839 557,38 4 748 710,99 21,02% 2012 22 632 980,23 18 887 407,74 3 745 572,49 16,55% 2013 27 626 910,33 19 881 854,18 7 745 056,15 28,03% Tabela 25. Podział wydatków na maj ątkowe i bie żą ce w latach 2008-2013; (źródło: http://www.stat.gov.pl/bdr_n/app/strona.indeks z dn. 12.07.2014r ).
Z tabeli wynika, że w 2013 roku inwestycje stanowiły a ż 28,03% wydatków bud żetu ogółem. Tak du ży poziom wydatków maj ątkowych jest mo żliwy dzi ęki skutecznemu aplikowaniu o środki unijne, z których sfinansowano wi ększo ść wydatków inwestycyjnych w omawianym okresie.
W ostatnim dziesi ęcioleciu gmina Ka źmierz zrealizowała szereg inwestycji, z których przewa żaj ąca wi ększo ść finansowana była z funduszy zewn ętrznych. Wyniki analizy finansowania inwestycji gminnych w latach 2001-2015 przedstawiono w zał ączniku nr 2 do Programu Rozwoju. 4
Gmina w zakresie pozyskiwania funduszy zewn ętrznych anga żuje si ę w projekty partnerskie. Najnowszym przykładem jest projekt zwi ązany z wdra żaniem e-usług o warto ści 1 257 139,00 zł, dofinansowany kwot ą 1 068 568,15 zł., który jest realizowany we współpracy pi ęciu gmin oraz Fundacji Demokracji Lokalnej z Poznania. W wyniku podpisanej umowy partnerskiej gminy Dopiewo, Komorniki, Tarnowo Podgórne, Mosina i Ka źmierz otrzymały dofinansowanie z Unii Europejskiej na podniesienie jako ści oraz zwi ększenie dost ępno ści usług publicznych w kontakcie z mieszka ńcem w ramach projektu „Zaufany urz ąd – partnerstwo na rzecz informatyzacji”.
4 Wykaz inwestycji realizowanych w gminie Ka źmierz w latach 2001-2015 stanowi zał ącznik nr 2 do niniejszego Programu.
45 CZ ĘŚĆ II - UWARUNKOWANIA ROZWOJU GMINY KA ŹMIERZ
1. Analiza SWOT – czynniki rozwojowe w gminie Ka źmierz
Informacje uzyskane w drodze badania ankietowego przeprowadzonego w śród mieszka ńców gminy Ka źmierz, dane zebrane w oparciu o źródła zewn ętrzne (statystyka publiczna, informacje własne Urz ędu Gminy Ka źmierz) oraz wyniki pracy warsztatowej pozwoliły na przeprowadzenie analizy strategicznej dla gminy Ka źmierz. Analiza została wykonana w oparciu o analiz ę SWOT, czyli analiz ę silnych i słabych stron gminy, szans i zagro żeń dla jej rozwoju oraz ich wzajemnego oddziaływania. Klasycznym narz ędziem, stosowanym od wielu lat w analizie strategicznej, jest zestawienie mocnych i słabych stron analizowanego podmiotu (w tym przypadku gminy) oraz okre ślenie jego szans i zagro żeń rozwojowych. Nazwa SWOT pochodzi z j ęzyka angielskiego i oznacza: • S – Strengths (silne strony), wszystko to co stanowi atut, przewag ę, zalet ę analizowanego podmiotu, • W – Weaknesses (słabo ści), wszystko to co stanowi słabo ść , barier ę, wad ę analizowanego podmiotu, • O- Opportunities (mo żliwo ści), wszystko to co stwarza dla analizowanego podmiotu szans ę korzystnej zmiany, • T – Threats (zagro żenia), wszystko to co stwarza dla analizowanego podmiotu niebezpiecze ństwo zmiany niekorzystnej. W niektórych wykładniach mówi si ę: mocne strony i słabe strony , to czynniki wewn ętrzne, szanse i zagro żenia — to czynniki zewn ętrzne; W innej interpretacji: mocne strony i słabe strony to czynniki zale żne od nas (te, na które mamy wpływ planistyczny i zarz ądczy), a szanse i zagro żenia , to czynniki obiektywne, na które nie mamy bezpo średniego wpływu sprawczego. Wreszcie u autorów zajmuj ących si ę analiz ą strategiczn ą w jednostkach administracji publicznej: mocne strony i słabe strony to cechy stanu obecnego, a szanse i zagro żenia , to spodziewane zjawiska przyszłe, oczekiwany przyszły stan.
W analizie uwarunkowa ń istotnych dla gminy Ka źmierz przyj ęto trzeci ą z wymienionych interpretacji (dwie pierwsze wykładnie maj ą zastosowanie głównie w analizie strategicznej przedsi ębiorstw).
46 W prace Zespołu Konsultacyjnego udało si ę zaanga żowa ć liderów i jednocze śnie ekspertów w zakresie lokalnej gospodarki, rozwoju infrastruktury, społeczno ści lokalnej, kultury, sportu, którzy wnie śli do dyskusji na etapie analizy strategicznej informacje, trudne do zdiagnozowania na podstawie danych wtórnych czy poprzez badania ankietowe byłoby niemo żliwe. Warsztaty strategiczne po świ ęcone analizie SWOT miały na celu zidentyfikowanie mocnych i słabych stron gminy oraz szans i zagro żeń dla jej rozwoju oraz ustalenie: • Czy mocne strony pozwol ą wykorzysta ć zauwa żone szanse? • Czy mocne strony pozwol ą zniwelowa ć zauwa żone zagro żenie? • Czy słabe strony ogranicz ą mo żliwo ść wykorzystania zidentyfikowanych szans? • Czy słabe strony spot ęguj ą ryzyko zwi ązane z wyst ąpieniem zagro żeń? Odpowiedzi na powy ższe pytania pozwalaj ą zbudowa ć macierz modeli strategii rozwoju, a ich analiza wskazuje, który model najtrafniej odpowiada na potrzeby gminy. Zidentyfikowanym przez uczestników warsztatów strategicznych poszczególnym czynnikom zostały przypisane wagi punktowe. Im wy ższa waga punktowa została przypisana mocnej lub słabej stronie, tym wi ększe jest znaczenie danego czynnika dla rozwoju gminy.
Analiza ta została przeprowadzona w sposób nast ępuj ący:
ETAP 1: Okre ślenie obszarów, które b ędą poddane analizie strategicznej
Okre ślone zostały cztery zasadnicze obszary problemowe , dla których zbadano oddziaływanie czynników rozwojowych: ‹ Gospodarka ‹ Infrastruktura Techniczna ‹ Środowisko naturalne ‹ Sfera Społeczna
Taki podział odpowiada klasyfikacji dokonanej w „Strategii Zrównowa żonego Rozwoju Gminy Ka źmierz” obowi ązuj ącej na lata 2001-2015.
47 ETAP 2: Wyłonienie czynników maj ących istotny wpływ na rozwój gminy, rozumiany jako wzrost jej zamo żno ści oraz wzrost dobrobytu mieszka ńców. Analiza SWOT jest podstawowym narz ędziem diagnostycznym słu żą cym opracowywaniu strategii i innych programów rozwojowych. Poniewa ż standardy i praktyka dotycz ące opracowywania analizy SWOT s ą ró żne, dla ułatwienia dyskusji i interpretacji wyników przyj ęto nast ępuj ące ustalenia: • przyjmuje si ę wielosektorow ą analiz ę SWOT z liczb ą sektorów ograniczon ą do kilku najwa żniejszych, • ograniczono liczb ę elementów poszczególnych pól tabeli SWOT do najwa żniejszych, co oznacza, i ż nie identyfikowano na przykład wszystkich mocnych stron, lecz tylko te o znaczeniu strategicznym, • słabe strony okre ślonego sektora mog ą by ć jednocze śnie zagro żeniem dla innego, a silne strony – szans ą, lub odwrotnie.
GOSPODARKA MOCNE STRONY SŁABE STRONY - Lokalizacja gminy w obszarze Aglomeracji - mało usług hotelarskich Pozna ńskiej: dost ęp do lotniska, o środka i gastronomicznych oraz obsługi ruchu akademickiego oraz infrastruktury obsługi turystycznego wzdłu ż drogi Nr 92 biznesu, s ąsiedztwo gmin z du żą poda żą - brak znacz ących firm budowlanych miejsc pracy, s ąsiedztwo drogi Nr 92 i usługowych - dobre warunki funkcjonowania rolnictwa: - brak nowych inwestycji w rolnictwie wysoka bonitacja gruntów, korzystny rozłóg - brak taniej siły roboczej gospodarstw rolnych, dobrze utrzymany - niewystarczaj ący dost ęp do system melioracji, dominuj ąca produkcja szerokopasmowego Internetu trzody chlewnej - słabo rozwini ęte rzemiosło i drobna - korzystny mikroklimat wytwórczo ść - nowoczesny przemysł przetwórstwa mleka, - brak drobnych firm przetwórstwa rolno- miejsca pracy w przemy śle rolno – spo żywczego spo żywczym - niewystarczaj ąca aktywno ść mieszka ńców - dobra sie ć sklepów spo żywczo- gminy w zakresie prowadzenia działalno ści przemysłowych gospodarczej - rozwini ęte usługi przewozowe - niedostosowany charakter wykształcenia - potencjał osób w wieku produkcyjnym ludno ści gminy w stosunku do aktualnych I dobrze wykształcone społecze ństwo otwarte potrzeb rynku pracy na potrzeby rynku pracy - proinwestycyjna polityka samorz ądu - stosunkowo niskie ceny gruntów pod budownictwo - niska stopa bezrobocia
48
SZANSE ZAGRO ŻENIA - blisko ść Aglomeracji Pozna ńskiej - kryzys i pogarszaj ąca si ę koniunktura (zwi ększone mo żliwo ści zatrudnienia dla gospodarcza, niska siła nabywcza ludno ści mieszka ńców gminy) - import żywno ści - poło żenie geograficzne gminy - brak terenów inwestycyjnych uzbrojonych - możliwo ść pozyskania dodatkowych w infrastruktur ę techniczn ą środków krajowych oraz z UE - malej ąca rentowno ść podmiotów - możliwo ść rozwoju rolnictwa i przemysłu gospodarczych rolno-spo żywczego - brak wydajnych źródeł dochodów - rozwój usług hotelarskich, własnych gminy gastronomicznych (turystyka, agroturystyka) - rozwój budownictwa mieszkaniowego - rozbudowa infrastruktury technicznej - zwi ększenie dost ępu do darmowego Internetu - promocja gminy - współpraca podmiotów gospodarczych - współpraca gminy z innymi gminami - wykorzystanie znaku „wielkopolska jako ść ” - pozytywny klimat w gminie dla inwestorów - przywrócenie praw miejskich dla Ka źmierza - tradycje zwi ązane z przemysłem rolno – spo żywczym (rozbudowa zakładu) - duża poda ż wykwalifikowanej siły roboczej - moda na osadnictwo w strefie podmiejskiej - przygotowane planistycznie- tereny przeznaczone pod aktywizacj ę gospodarcz ą i budownictwo mieszkaniowe - pozyskanie zewn ętrznych inwestorów - możliwo ść rozwoju agroturystyki – promocja wsi
49 INFRASTRUKTURA TECHNICZNA MOCNE STRONY SŁABE STRONY - oczyszczalnie ścieków w Kiączynie, - brak kanalizacji w wi ększo ści wsi i na Witkowicach, oczyszczalnia Hochlandu wraz nowych osiedlach w Ka źmierzu z sieci ą kanalizacyjn ą - brak wystarczaj ących środków - nowoczesne stacje uzdatniania wody finansowych umożliwiaj ących realizacj ę - system zaopatrzenia w gaz oparty o lokalne inwestycji w zakresie infrastruktury źródła gazu technicznej, drogowej, społecznej - znacz ąca rola drogi Nr 92 - niezadowalaj ąca jako ść nawierzchni dróg - rozbudowana sie ć gazowa gminnych i powiatowych oraz - rozbudowana sie ć kanalizacyjna wewn ętrznych i wodoci ągowa - stara awaryjna sie ć wodoci ągowa (azbest) - rozbudowana sie ć telefonii stacjonarnej, - słabe tempo gazyfikacji komórkowej, sie ć internetowa - przestarzała sie ć energetyczna (niska ść wydajno transformatorów) - słaba infrastruktura turystyczna
- niewystarczaj ąca ilo ść parkingów - tranzyt przez rynek w Ka źmierzu - niewystarczaj ące tempo rozwoju inwestycyjnego - słaby dost ęp do szerokopasmowego |Internetu - niska cz ęstotliwo ść poł ącze ń w komunikacji podmiejskiej - brak o świetlenia na nowych osiedlach
SZANSE ZAGRO ŻENIA - przeniesienie targowiska w Ka źmierzu poza - urbanizacja Radzyn bez rozwi ązania obr ęb Rynku problemu ścieków doprowadzi do degradacji - możliwo ść pozyskania dodatkowych zbiornika Radzyny środków krajowych oraz z UE - zanieczyszczenie zasobów wodnych - możliwość rozwoju gazyfikacji zlokalizowanych na terenie gminy - współpraca z gminami sąsiednimi - niestabilno ść w dostawie energii - poprawa koniunktury gospodarczej - ograniczone mo żliwo ści zabezpieczenia - uzbrojenie terenów pod budownictwo w energi ę elektryczn ą terenów AG jednorodzinne - sąsiedztwo drogi Nr 92 - niszczenie dróg - zwi ększenie dost ępu do darmowego lokalnych przez ci ęż kie samochody Internetu - poprawa jako ści dróg lokalnych i komunikacji podmiejskiej -doko ńczenie modernizacji Rynku w Ka źmierzu b ędącego wizytówk ą miejscowo ści
50 ŚRODOWISKO NATURALNE
MOCNE STRONY SŁABE STRONY
- rezerwaty przyrody i pomniki przyrody - brak rozwoju OZE (odnawialnych źródeł - znikaj ące dymi ące kominy (mniej emisji energii) truj ących gazów do środowiska) - niewielka ilo ść terenów zadrzewionych na - zorganizowany wywóz odpadów osiedlach mieszkaniowych komunalnych, segregacja - dewastacja brzegów Jeziora Byty ńskiego - brak przemysłu szkodliwego dla środowiska - brak aktualnego programu ochrony - funkcjonuj ące oczyszczalnie środowiska w Witkowicach i Ki ączynie - zaniedbane parki podworskie - atrakcyjny krajobraz (lasy, rzeka, jeziora, - zagro żenie przez ruch na drodze Nr 92 zalew) (brak ekranów chroni ących przed hałasem - aktywna postawa proekologiczna i spalinami, brak sygnalizacji świetlnej) nauczycieli - niewielki % gminy skanalizowany, - uwzgl ędnianie w planach zagospodarowania nieszczelne zbiorniki bezodpływowe przestrzennego terenów zielonych - niewystarczaj ąca sie ć gazowa - zbyt niska świadomo ść ekologiczna społecze ństwa - wzrost zanieczyszcze ń komunikacyjnych - niewystarczaj ąca konserwacja rowów
SZANSE ZAGRO ŻENIA - bezpieczne, prawidłowe zagospodarowanie - wzrastaj ący ruch pojazdów terenów le śnych, Jeziora Byty ńskiego oraz - powstawanie du żych ferm zwierz ąt pradoliny rzeki Samy - wzrastaj ąca ilo ść wytwarzanych odpadów - rewitalizacja parków podworskich komunalnych - przyj ęcie i realizacja Programu Rozwoju - rozwój gospodarczy - powstawanie du żych - ograniczanie terenów zabudowy na firm terenach atrakcyjnych przyrodniczo - zagro żenie Jeziora Byty ńskiego zwi ązane - rozbudowa kanalizacji i oczyszczalni z brakiem kanalizacji w s ąsiaduj ących z nim ścieków wsiach - gazyfikacja gminy
51 SFERA SPOŁECZNA
MOCNE STRONY SŁABE STRONY - liczne zabytki kultury – wykopaliska - wzrastaj ąca liczba osób w wieku archeologiczne, architektoniczne, sakralne, poprodukcyjnym wysoko wykwalifikowana kadra - słaby dost ęp do bezpłatnego pedagogiczna szerokopasmowego Internetu - dobry stan budynków szkolnych - stosunkowo niska liczba podmiotów - dobra współpraca kadry pedagogicznej gospodarczych z rodzicami - słaby rozwój inwestycyjny - dost ęp do specjalistów świadcz ących usługi - niewystarczaj ąca ilo ść mieszka ń zdrowotne (w tym brak mieszka ń chronionych oraz - dobrze funkcjonuj ące i dobrze wyposa żone socjalnych) apteki - brak w szkołach du żych pomieszcze ń - dobrze wyposa żony i dobrze funkcjonuj ący socjalnych ( świetlic, stołówek), zbyt liczne ośrodek zdrowia klasy w szkołach - Biblioteka spełniaj ąca oczekiwania - brak uwzgl ędnienia biblioteki w programie mieszka ńców rozwoju - zainteresowanie sportem, działaj ące kluby - słabe zainteresowanie społecze ństwa sportowe i organizacje działalno ści ą społeczn ą i wykorzystanie - usytuowanie w aglomeracji pozna ńskiej GOK oraz świetlic wiejskich - identyfikacja społecze ństwa z gmin ą - brak zaplecza rekreacyjno-sportowego - niska stopa bezrobocia - brak nowych miejsc pracy w gminie - usytuowanie posterunku Policji na terenie - niedostatecznie wykorzystany potencjał gminy GOK - dobra współpraca pomi ędzy administracja publiczn ą (Urz ąd, OPS i inne jednostki organizacyjne), a organizacjami pozarz ądowymi - wykształcona kadra pracowników zajmuj ących si ę problemami społecznymi
52
SZANSE ZAGRO ŻENIA - wysoko wykwalifikowana kadra -zbyt niskie nakłady finansowe na o świat ę, pedagogiczna z mo żliwo ści ą kultur ę i ochron ę zdrowia systematycznego dokształcania si ę -wzrost patologii społecznych - budowa obiektu sportowego, placu zabaw, -niska aktywno ść społeczna strefy rekreacji (w Ka źmierzu) -możliwo ść realizowania programów na rzecz rozwi ązywania problemów społecznych -bogata oferta zaj ąć pozalekcyjnych w szkołach (realizowane programy EFS ) -wzrost potrzeb kulturalnych mieszka ńców gminy -wzrost zainteresowania czynnym wypoczynkiem i rekreacj ą -blisko ść du żego miasta (zwi ększone mo żliwo ści zatrudnienia dla mieszka ńców) -możliwo ść pozyskania dodatkowych środków ministerialnych oraz z UE -wła ściwe wykorzystanie zasobów gminnych ( świetlice wiejskie, GOK, świetlice opieku ńczo – wychowawcze) - istniej ący potencjał do powadzenia zaj ęć lekcyjnych -zwi ększenie dost ępu do darmowego Internetu -wzrost świadomo ści społecze ństwa
53
2. Wnioski z analizy strategicznej
MOCNE STRONY gminy Ka źmierz, najcz ęś ciej wymieniane w analizie SWOT oraz w badaniach ankietowych wynikaj ą głownie z korzystnego poło żenia gminy oraz walorów geograficzno-przyrodniczych.
Do atutów gminy zaliczy ć mo żna dobrze rozwini ętą infrastruktur ę społeczn ą. Najlepszym tego dowodem jest nowoczesny, przestronny budynek przychodni lekarzy rodzinnych wybudowany przez samorz ąd gminny. W Ka źmierzu my śli si ę o przyszło ści - gmina inwestuje w dzieci i młodzie ż. W 2006 r. oddano do u żytku nowoczesne gimnazjum wraz z sal ą gimnastyczn ą, a w 2010 r. - kompleks boisk wielofunkcyjnych ORLIK 2012, a w 2014 r. wielofunkcyjne boisko w Bytyniu. Gmina Ka źmierz jest jednostk ą typowo rolnicz ą. Rolnictwo stanowi podstawowy dział gospodarki w gminie. U żytki rolne obejmuj ą 9384 ha i stanowi ą 73,37 % powierzchni ogólnej gminy. Z uwagi na charakter gleb, ukształtowanie terenu i wysok ą kultur ę roln ą, dominuj ącą funkcj ą gminy Ka źmierz jest funkcja rolnicza. Odzwierciedla si ę ona wyra źnie w strukturze u żytkowania gruntów w gminie. Wysoki poziom rozwoju rolnictwa jest jedn ą z silnych stron gminy. Dlatego niezb ędne jest wykorzystywanie tej silnej strony dla rozwoju lokalnego i podejmowanie dalszych działa ń zmierzaj ące do wspierania rozwoju nowoczesnego rolnictwa, rozwoju produkcji ekologicznej, specjalizacji w produkcji rolnej. Walory środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej, przejawiaj ącymi si ę w szczególno ści: ‹ poło żeniem w obr ębie Pojezierza Pozna ńskiego stwarzaj ącym szans ę na rozwój wypoczynku krótkoterminowego; ‹ poło żeniem gminy w obr ębie południkowo biegn ącej doliny rzeki Samy; ‹ istnieniem rozległego kompleksu le śnego Lasów Byty ńskich na południu gminy z 3 rezerwatami faunistycznymi; ‹ ogólnie stosunkowo niskimi deniwelacjami terenu, ułatwiaj ącymi gospodark ę roln ą; ‹ wysokimi klasami bonitacyjnymi gleb (kompleksy przydatno ści rolniczej: pszenny dobry i żytni bardzo dobry); ‹ istnieniem złó ż ropy i gazu w gminie lub jej bezpo średnim s ąsiedztwie;
54 ‹ korzystnymi warunkami klimatycznymi dla rozwoju turystyki – du że warto ści nasłonecznienia, korzystne pogody dla klimatoterapii; ‹ wysokim wska źnikiem klimatycznej bonitacji rolnictwa oraz długo ści ą okresu wegetacyjnego, mankamentem przypadku gospodarki rolnej jest niska suma opadu rocznego. Na terenie gminy Ka źmierz wyst ępuj ą rezerwaty przyrody: • rezerwat le śny Byty ńskie Brz ęki • rezerwat le śny Brz ęki przy Starej Gajówce
• rezerwat le śny Huby Grzebieniskie W południowej cz ęś ci gminy Ka źmierz, na pograniczu z gmin ą Duszniki utworzono obszar chroniony Natura 2000 – Gr ądy Byty ńskie. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji poznańskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których te walory środowiskowe są z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Atrakcyjno ść gminy jako ośrodka turystycznego i rekreacyjnego wynika równie ż ze zlokalizowania tu licznych obiektów zabytkowych oraz zabytkowych parków. Obecnie potencjał turystyczny gminy nie jest w pełni wykorzystany, ze wzgl ędu na mał ą ró żnorodno ść w infrastrukturze turystycznej i ofercie rekreacyjnej. Obiektów świadcz ących usługi turystyczne jest niewiele. Brakuje infrastruktury sportowej konkurencyjnej wobec s ąsiednich miast i gmin np. skatepark, tory do gry w boule, minigolf oraz obiektów do uprawiania lekkiej atletyki oraz ście żek rowerowych. Czynnikiem wymienianym najcz ęś ciej w analizie oraz ankietach jest dogodna lokalizacja Gminy. Wskazywano nie tylko na blisko ść miasta, zwłaszcza Poznania, ale tak że drogi Nr 92, która mo że stanowi ć potencjalny czynnik rozwoju gminy.
Istotnym czynnikiem rozwojowym jest poło żenie gminy Ka źmierz w zasi ęgu oddziaływania Aglomeracji Pozna ńskiej . Takie poło żenie pozwala prognozowa ć, i ż nadal na teren gminy b ędą przybywa ć nowi mieszka ńcy. Pozwala to zachowa ć na wiele lat korzystn ą struktur ę demograficzn ą i stosunek liczby ludno ści w wieku nieprodukcyjnym i produkcyjnym.
55 Gmina Ka źmierz wyró żnia si ę na tle innych gmin powiatu szamotulskiego dobr ą dost ępno ści ą do usług publicznych (komunalnych, zdrowotnych, edukacyjnych, kulturalnych).
Na terenie gminy Ka źmierz istnieje sie ć wodoci ągowa o długo ści 150,5 km, która obsługuje wszystkie miejscowo ści, 99% gospodarstw domowych gminy Ka źmierz korzysta z wodoci ągów. Ponad połowa gospodarstw domowych ma dost ęp do gazu ziemnego, którego zło że znajduje si ę na terenie gminy. Gmina posiada jeden z najwy ższych w kraju wska źników nasycenia telefonami stacjonarnymi, rozbudowywana jest bezprzewodowa sie ć internetowa. Rosn ące wska źniki zwi ązane z gospodark ą mieszkaniow ą stanowi ą pozytywny czynnik świadcz ący o wzro ście jako ści życia społeczno ści gminnej i stanowi ą podstawy do prognozowania dalszego wzrostu poziomu życia w nast ępnych latach.
Nowym inwestorom winny sprzyja ć dobrze uzbrojone tereny. Gmina podejmuje konkretne działania proekologiczne – buduj ąc nowoczesn ą oczyszczalni ę ścieków.
Dobra baza edukacyjna to kolejna mocna strona gminy. Na terenie gminy Kaźmierz odbywa si ę edukacja na etapie przedszkolnym, szkolnym oraz gimnazjalnym. Funkcjonuj ą w gminie trzy przedszkola: 1 Przedszkole Samorz ądowe w Ka źmierzu oraz 2 Przedszkola Niepubliczne w Sokolnikach Wielkich i Ka źmierzu, a tak że 4 szkoły podstawowe. W gminie odbywa si ę równie ż kształcenie na poziomie gimnazjalnym. Uczniowie ucz ęszczaj ą do nowo wybudowanego Gimnazjum w Ka źmierzu, wraz z sal ą gimnastyczn ą.
W gminie Ka źmierz obecne wyniki nauczania w szkołach podstawowych i gimnazjum, na tle powiatu szamotulskiego są dobre. W latach realizacji niniejszego programu nadal b ędą post ępowa ć procesy suburbanizacyjne powoduj ące napływ nowych mieszka ńców do gminy. To równie ż wa żna przesłanka do tego, aby z rozwoju edukacji uczyni ć jeden z filarów rozwoju gminy Kaźmierza.
Do głównych animatorów życia kulturalnego w Ka źmierzu nale żą przede wszystkim Gminny Ośrodek Kultury i Biblioteka Publiczna Gminy Ka źmierz. Mieszka ńcy gminy Ka źmierz maj ą mo żliwo ść prowadzenia aktywno ści społecznej w ró żnorodnych formach, w organizacjach, stowarzyszeniach, towarzystwach czy zwi ązkach
56 W gminie działaj ą ró żne zespoły artystyczne , takie jak: Ka źmierzanki, Peter’s Band czy Rapperki (młodzie żowy zespół taneczny), a tak że chóry: chór Cantus i ciesz ący si ę ponad 80-letni ą tradycj ą chór Moniuszko. Przy organizacji ró żnorodnych imprez kulturalnych, uroczysto ści wiejskich czy zebra ń wykorzystywane s ą świetlice usytuowane na terenie gminy w 12 wsiach. Oferta kulturalna Ka źmierza ma charakter przede wszystkim lokalny. Jej rol ą jest edukacja kulturalna mieszka ńców, pobudzanie aktywno ści kulturalnej, rozrywka kulturalna, ale tak że integracja społeczna. Uczestnicy spotka ń warsztatowych wskazywali na niewystarczaj ące wykorzystanie potencjału domu kultury i świetlic wiejskich.
Mocn ą stron ą gminy jest dobry dost ęp do usług zdrowotnych świadczonych przez 2 przychodnie lekarzy rodzinnych, centrum rehabilitacyjne oraz specjalistów z poradni kardiologicznej, otolaryngologicznej, urologicznej , dermatologicznej i stomatologicznej.
Analizuj ąc korelacje pomi ędzy czynnikami strategicznymi nale ży równie ż zwróci ć uwag ę na słabe strony, które mog ą zahamowa ć wykorzystanie szans. Do takich słabych stron nale żą : poziom dost ępno ści komunikacyjnej, zły stan techniczny wi ększo ści dróg, niewystarczaj ąco rozwini ęta infrastruktura społeczna i przestrze ń publiczna, niski poziom przedsi ębiorczo ści.
Poziom dost ępno ści komunikacyjnej w gminie Ka źmierz jest niewystarczaj ący. Do problemów skomunikowania z Poznaniem nale ży zbyt mało autobusów jad ących w kierunku Poznania. Problem ten istnieje jednak w większo ści gmin wokół Poznania. W analizie SWOT oraz w ankietach wskazywano tak że na niezadowalaj ący stan dróg i brak dróg osiedlowych. W celu rozwi ązania tego problemu niezb ędne b ędzie inwestowanie w kolejnych latach w infrastruktur ę drogow ą. Szans ą na poprawę sytuacji komunikacyjnej stanowi ą realizowane i planowane inwestycje w infrastruktur ę komunikacyjn ą w okolicy Poznania (opracowanie Planu zrównowa żonego rozwoju publicznego transportu zbiorowego Aglomeracji Pozna ńskiej na lata 2014-2020 z prognoz ą zmian do 2030 roku). Czynnikiem wpływaj ącym negatywnie na rozwój jest brak kanalizacji sanitarnej w wi ększo ści wsi.
57 Problem asymilacji ludno ści napływowej jest jednym z głównych wyzwa ń dla gminy Ka źmierz. Dlatego wa żna jest oferta kulturalna i sportowa, budowa miejsc integracji, a tak że działalno ść organizacji pozarz ądowych. Znaczenie organizacji pozarz ądowych b ędzie szczególnie widoczne w działaniach podejmowanych na rzecz budowy społecze ństwa obywatelskiego, integracji społecznej mieszka ńców, szczególnie nowo osiadłych mieszka ńców ze stałymi mieszka ńcami gminy. Jest to bardzo wa żny element w wizji rozwoju gminy, dlatego dobra współpraca samorz ądu z organizacjami pozarz ądowymi została zauwa żona w analizie SWOT.
Integracji społecznej nie sprzyja brak odpowiednich elementów przestrzeni publicznej . Obecnie rynek Ka źmierza praktycznie nie spełnia roli integracji społecznej i kulturalnej, przede wszystkim ze wzgl ędu na wzmo żony ruch samochodowy oraz zlokalizowanie zarówno wokół całej płyty rynku miejsc parkingowych. Miejsce to jest zupełnie nieatrakcyjne dla spacerowiczów do wypoczynku i rekreacji, a tak że rozwoju usług gastronomicznych. W gminie istniej ą miejsca integracji społecznej, ale cz ęść z nich jest źle zagospodarowana lub wymaga remontu, modernizacji, jak np. Zespół Pałacowo-Parkowy w Ka źmierzu.
SZANSE pozwol ą przede wszystkim przezwyci ęż yć słabe strony zwi ązane z niewystarczaj ąco dobrze rozwini ętą infrastruktur ą na obszarach wiejskich, niskim poziomem przedsi ębiorczo ści w śród mieszka ńców, złym stanem technicznym wi ększo ści dróg, ruchem tranzytowym, emisjami komunikacyjnymi.
Niew ątpliwie szans ą rozwi ązania tego problemu i generalnie szans ą dla rozwoju gminy jest mo żliwo ść pozyskania środków pomocowych z Unii Europejskiej . Dotychczas dzi ęki dofinansowaniu gmina Ka źmierz pozyskała środki m.in. na budow ę dróg, budow ę gimnazjum ze sali gimnastycznej, budow ę boisk sportowych na terenach wiejskich budow ę wodoci ągu oraz kanalizacji sanitarnej na terenach wiejskich, budow ę placów zabaw na terenach wiejskich, wyposa żenie szkół w sprz ęt do zaj ęć edukacyjnych i sportowych, realizacj ę zaj ęć dodatkowych dla uczniów (szczegółowy wykaz inwestycji zał ączniku nr 2 do Programu Rozwoju). Gmina w zakresie pozyskiwania funduszy zewn ętrznych anga żuje si ę w projekty partnerskie. W efekcie współpracy pi ęciu gmin oraz Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej z Poznania b ędzie realizowany projekt zwi ązany z wdra żaniem e-usług o warto ści 1 257 139,00 zł, dofinansowany kwot ą 1 068 568,15 zł.
58 Mo żliwo ści finansowania i realizacji inwestycji z ró żnych programów unijnych w nowej perspektywie finansowej na lata 2014-2020 przyczynią si ę do dalszego rozwoju gminy.
Na podstawie bada ń prowadzonych przez GUS wynika, że w Polsce wzrasta korzystanie z Internetu oraz z usług świadczonych przez Internet. Szerokopasmowy dost ęp do Internetu stał si ę standardem w krajach wysoko rozwini ętych. Obecnie tak że w Polsce coraz wi ęcej ludzi korzysta z szerokopasmowego dost ępu do Internetu. Jednak że wska źniki dost ępu do szerokopasmowego Internetu odbiegaj ą zdecydowanie od średniej krajów UE. Obecnie w trakcie realizacji jest projekt koordynowany przez Wielkopolsk ą Sie ć Szerokopasmow ą pt. Budowa Wielkopolskiej Sieci Szerokopasmowej , w tym na terenie gminy Ka źmierz.
Szans ą rozwoju gminy Ka źmierz jest wzrost zainteresowania wyjazdami wypoczynkowymi i uprawianiem turystyki kwalifikowanej. Wzrost popytu na usługi turystyczne, rekreacyjne, wypoczynkowe i sportowe na rynku krajowym i wewn ątrzregionalnym jest zwi ązany ze wzrostem stopy życiowej oraz zmianami zachowa ń konsumpcyjnych ludno ści. Zgodnie z KPZK 2030 „do roku 2030 b ędzie zapewne post ępował proces koncentracji ludno ści i działalno ści gospodarczej na obszarach funkcjonalnych du żych miast”.
Zagro żenia, które mog ą utrudnia ć prawidłowy rozwój Ka źmierza pozostaj ą w silnej korelacji z procesami suburbanizacyjnymi. Od wielu lat obserwuje si ę zwi ększanie bezpo średniego oddziaływania Poznania na tereny przyległe, na których w coraz wi ększym stopniu rozprzestrzenia si ę miejski styl życia, formy zabudowy, ro śnie zakres dojazdów do pracy do centrów miast. Blisko ść Poznania oraz atrakcyjna oferta mieszkaniowa przyczyniły się do przyspieszonej urbanizacji gminy Ka źmierz i pogorszenia si ę ładu przestrzennego. Niekontrolowana suburbanizacja mo że doprowadzi ć do degradacji środowiska przyrodniczego, uszczuplenia gruntów u żytkowanych rolniczo i tzw. terenów otwartych, utraty atrakcyjno ści terenów rekreacyjnych oraz inwestycyjnych, czego skutkiem b ędzie pogorszenie wizerunku i atrakcyjno ści turystycznej Ka źmierza. W gminie Ka źmierz wyst ępuj ą podziemne zasoby wodne o znaczeniu strategicznym dla regionu Wielkopolski dlatego wa żna jest ich ochrona przed zanieczyszczeniami i degradacj ą. Zadania z zakresu ochrony wód i gruntów powinny by ć realizowane głównie przy wykorzystaniu środków zewn ętrznych., w tym z UE.
59
Problem starzenia si ę ludno ści, rosn ącego odsetka emerytów , a wraz z nim zapotrzebowanie na opieku ńcze i medyczne usługi geriatryczne. Proces ten b ędzie obejmował równie ż w coraz wi ększym stopniu gmin ę Ka źmierz. Nale ży mie ć to na uwadze zarówno przy rozbudowie placówek słu żby zdrowia, jak i np. kształceniu młodzie ży w tym zakresie. Powinna rozwija ć si ę tak że oferta dla seniorów w zakresie sp ędzania wolnego czasu i ustawicznego kształcenia. Na uwadze trzeba mie ć rozwój transportu publicznego, umo żliwiaj ącego przemieszczanie si ę ludzi starszych. Ostatnia dekada to intensywny wzrost ludno ści w całej gminie . Gmina jest wci ąż nastawiona na rozwój mieszkalnictwa i dalsze przyjmowanie nowych mieszka ńców, niew ątpliwie jednak w kolejnych latach realizacji strategii gmina b ędzie musiała zwróci ć uwag ę na kierunki rozwoju procesów osadniczych z wielu wzgl ędów, przede wszystkim z uwagi na ograniczone środki na inwestycje komunalne w tych obszarach, w tym głownie infrastruktur ę sieciow ą, ale tak że infrastruktur ę społeczn ą (budowa szkół, przedszkoli, żłobków, zapewnienie bezpiecze ństwa). Urbanizacja mo że stanowi ć zagro żenie dla środowiska przyrodniczego, gatunków chronionych. Silnie rozproszona zabudowa to tak że wy ższe koszty dla Gminy, zwi ązane np. z budow ą infrastruktury technicznej.
Gmina powinna wzmocni ć kontrol ę nad rozwojem nowych terenów zabudowy mieszkaniowej . Wiele gmin aglomeracji pozna ńskiej obecnie stwierdza, że cz ęś ciowo utraciła kontrol ę nad rozwojem terenów mieszkaniowych (domy jednorodzinne cz ęsto powstaj ą w miejscach oddalonych od innych skupisk). Aby wzmocni ć mo żliwo ści kontroli terenów mieszkaniowych w Ka źmierzu nale ży rozwa żyć zwi ększenie aktywno ści w planowaniu przestrzennym. Oznacza to, że gmina powinna zwróci ć wi ększ ą uwag ę na planowanie przestrzenne, tak aby rozwój budownictwa mieszkaniowego nast ępował na przygotowanych do tego terenach, z uwzgl ędnieniem zachowania wysokich walorów środowiska przyrodniczego.
PODSUMOWANIE ANALIZY
Czynnikami wpływaj ącymi na ci ągle zmieniaj ący si ę wizerunek gminy s ą m.in.: ‹ bliskie s ąsiedztwo miasta Aglomeracji Pozna ńskiej, ‹ korzystne powi ązania komunikacyjne w układzie regionalnym, krajowym i mi ędzynarodowym (droga Nr 92 oraz droga Nr 306),
60 ‹ atrakcyjno ść pod wzgl ędem przyrodniczo-krajobrazowo-wypoczynkowym, ‹ dobrze rozwini ęta infrastruktura techniczna, ‹ wysokie kwalifikacje zawodowe mieszka ńców, ‹ bezpo średnia blisko ść głównych o środków szczebla wojewódzkiego umo żliwia korzystanie z usług wy ższego rz ędu, ‹ zrównowa żona pod wzgl ędem sektorowym, bran żowym, wielko ściowym oraz ekologicznym struktura gospodarcza.
Wychodz ąc od rozpoznania obrazu gminy Ka źmierz i porównuj ąc go z jednej strony z aspiracjami lokalnych liderów, za ś z drugiej strony z wska źnikami pozycji gminy okre śli ć mo żna cechy i okoliczno ści, na których gmina mo że budowa ć swoj ą atrakcyjno ść jako miejsce zamieszkania i rozwoju społeczno-gospodarczego, a w konsekwencji mo żna okre śli ć dziedziny i obszary, w których prorozwojowa aktywność władz lokalnych powinna si ę koncentrowa ć. Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego przewiduje na terenie gminy Ka źmierz obszar o najwy ższym potencjale rozwojowym i strefy rozwoju działalno ści logistycznej.
Rysunek 1 . Polityka przestrzenna Województwa Wielkopolskiego; źródło: Plan Zagospodarowania Przestrzennego Województwa Wielkopolskiego. .
Z dokonanej analizy strategicznej wynika ponadto, iż potencjał rozwojowy gminy Ka źmierz na nast ępne lata nale ży wi ąza ć przede wszystkim z działaniami na rzecz: - poprawy warunków osiedle ńczych, - poprawy dost ępno ści komunikacyjnej, - poprawy estetyki gminy,
61 - rozwoju bazy edukacyjnej, - rozwoju oferty sportowo-rekreacyjnej, - rozwoju turystyki, - poszerzenia oferty kulturalnej. Wa żnym obszarem dla gminy Ka źmierz jest tak że aktywizacja mieszka ńców i wspólne rozwi ązywanie problemów wspólnot lokalnych. Zgodnie ze strategi ą ofensywn ą, która wynika z dokonanej analizy, w celu utrzymania i dalszej poprawy korzystnych warunków osiedle ńczych gmina Ka źmierz powinna wci ąż inwestowa ć w nast ępuj ące obszary funkcjonowania: ‹ utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego ‹ przygotowanie terenów pod rozwój budownictwa mieszkaniowego, ‹ rozwój turystyki i rekreacji, ‹ promocja walorów gminy.
Do działa ń bezpo średnio wywodz ących si ę ze strategii ofensywnej nale żałoby doda ć działania wynikaj ące ze strategii konkurencyjnej: ‹ rozwój infrastruktury (technicznej - komunalnej, drogowej oraz sportowej, kulturalnej, edukacyjnej, zdrowotnej), w tym rozwój dost ępu do nowoczesnych technologii komunikacyjnych, ‹ dobry dost ęp do usług publicznych, ‹ wspieranie rozwoju rolnictwa oraz przedsi ębiorczo ści w śród mieszka ńców gminy, ‹ poprawa infrastruktury i dost ępno ści komunikacyjnej.
Gmina Ka źmierz przez wiele lat była jednostk ą typowo rolnicz ą. Rolnictwo stanowiło podstawowy dział gospodarki w gminie. Bior ąc pod uwag ę procesy suburbanizacyjne ostatnich lat oraz prognoz ę demograficzn ą na kolejne lata nale ży przyj ąć , i ż podstawowymi funkcjami gminy przyszło ści będą mieszkalna oraz usługowa . Funkcja rolniczo- gospodarcza b ędzie rozwija ć si ę równolegle. Dlatego dalsze podnoszenie jako ści i dost ępno ści usług publicznych powinno by ć w kolejnych latach jednym z podstawowych kierunków działania. Poprawa warunków życia mieszka ńców b ędzie zasadniczym czynnikiem, który mo że przyci ągn ąć i zatrzyma ć najbardziej dynamiczn ą i najlepiej wykwalifikowan ą grup ę ludzi.
62 CZ ĘŚĆ III
PRIORYTETOWE CELE ROZWOJU GMINY KA ŹMIERZ
1. Wizja rozwoju gminy Ka źmierz
Formułowanie celów rozwoju gminy Ka źmierz jest wa żne przynajmniej z czterech zasadniczych powodów, a mianowicie:
Cele wskazuj ą podstawowe kierunki rozwoju gminy. Dzi ęki ustaleniu celów nast ępuje mobilizacja podmiotów odpowiedzialnych za ich realizacj ę (władz gminy, pracowników urz ędu i gminnych jednostek organizacyjnych), a tak że zyskuj ą one źródło motywacji do konkretnych działa ń wykonawczych. Wzrasta równie ż ich poczucie odpowiedzialno ści za losy mieszka ńców gminy. Cele wyznaczaj ą decyzje i działania realizacyjne . Na podstawie wyznaczonych celów, formułowany jest katalog zada ń realizacyjnych, który w sposób szczegółowy okre śla sposoby ich realizacji. Cele wpływaj ą na koncentracj ę zasobów . Gminy dysponuj ą ograniczonymi zasobami kadrowymi, organizacyjnymi i technicznymi a przede wszystkim finansowymi (bud żet gminy) w stosunku do wyst ępuj ących potrzeb i jednocze śnie szerok ą gam ę mo żliwych sposobów ich wykorzystania. Poprzez okre ślenie celów rozwoju gminy oraz priorytetów rozwojowych mo żliwa jest koncentracja ograniczonych własnych zasobów finansowych na wybranych celach. Cele pomagaj ą w ocenie osi ąganych post ępów . Są one istotnym elementem procesu monitorowania i kontroli post ępów w ich realizacji. Je śli oka że si ę, że nie realizujemy ich zgodnie z planem, albo napotykamy na nieoczekiwane przeszkody lub bariery w ich realizacji, to mo żemy podj ąć od razu działania koryguj ące, modyfikuj ąc działania realizacyjne. Bior ąc powy ższe pod uwag ę, opracowano katalog celów rozwoju gminy Ka źmierz, który został sporz ądzony według z góry okre ślonego porz ądku, a mianowicie: cele zawarte w katalogu tworz ą układ hierarchiczny (im ni ższy poziom hierarchiczny tym wi ększy stopie ń szczegółowo ści zapisu celów). Katalog składa si ę z czterech poziomów hierarchicznych: Poziom I - WIZJA ROZWOJU (generalny cel kierunkowy ), wyra żaj ąca syntetyczn ą deklaracj ę intencji władz gminy Ka źmierz, jaka stoi u podstaw formułowania Programu Rozwoju . Wizja to koncepcja potencjału gminy i jego wyobrażenie w planowanej przyszło ści. Jest sformułowana w kategoriach osi ągania wyznaczonych celów. Tak wi ęc,
63 wizja rozwoju (generalny cel kierunkowy) to zestaw wzgl ędnie trwałych d ąż eń władz gminy, na które powinny by ć przede wszystkim zorientowane działania realizacyjne.
Poziom II - PRIORYTETY ROZWOJOWE , okre ślaj ące zasadnicze kierunki dalszego rozwoju gminy, priorytetowe obszary (dziedziny) zaspokajania zbiorowych potrzeb mieszka ńców gminy.
Poziom III – KIERUNKI ROZWOJU będące konkretyzacj ą wizji rozwoju oraz wynikaj ących z niej priorytetów rozwojowych. S ą one formułowane jako cele funkcjonalne, tzn. wyra żaj ące po żą dane potrzeby, które powinny by ć zaspokojone w okre ślonym horyzoncie czasu, czyli do 2020 roku. Do ka żdego kierunku rozwoju zostały przyporz ądkowane planowane przedsi ęwzi ęcia realizacyjne.
Formułuj ąc cele rozwoju gminy Ka źmierz wzi ęto pod uwag ę:
‹ walory i zasoby środowiska przyrodniczego, ‹ obecny poziom rozwoju społeczno-gospodarczego i stopie ń zaspokojenia zbiorowych potrzeb mieszka ńców gminy, ‹ wyniki analizy uwarunkowa ń rozwoju, zwłaszcza zagro żeń tkwi ących w otoczeniu oraz słabych stron gminy, ‹ główne problemy rozwojowe wymagaj ące podj ęcia działa ń naprawczych, ‹ konieczno ść tworzenia warunków (podstaw) dla zaspokajania ró żnorodnych potrzeb społecznych i gospodarczych w przyszło ści, czyli tworzenia nowych impulsów (mo żliwo ści) rozwojowych gminy, aby nast ępował stały wzrost jej atrakcyjno ści osiedle ńczej, gospodarczej i turystyczno-rekreacyjnej.
Przy formułowaniu celów rozwoju gminy Ka źmierz uwzgl ędniono tak że konieczno ść aktywnego pozyskiwania środków finansowych (dotacji) z funduszy pomocowych Unii Europejskiej na współfinansowanie planowanych przedsi ęwzi ęć . Rozwój gminy b ędzie miał charakter zrównowa żony, zmiany b ędą dokonywa ć si ę z poszanowaniem środowiska naturalnego i dziedzictwa kulturowego.
64 Zgodnie z powy ższym sformułowano WIZJ Ę ROZWOJU GMINY KA ŹMIERZ:
OBSZAR PROBLEMOWY I: OBSZAR PROBLEMOWY II: GOSPODARKA INFRASTUKTURA TECHNICZNA
WIZJA ROZWOJU GMINY KAŹMIERZ
GMINA KA ŹMIERZ MIEJSCEM:
‹ zapewniaj ącym wysoki poziom życia społeczno-ekonomicznego, ‹ zapewniaj ącym rozwini ętą ofert ę edukacyjn ą, kulturaln ą i sportow ą, ‹ posiadaj ącym dobrze rozwini ętą baz ę turystyczn ą, ‹ chroni ącym naturalne walory przyrodnicze, historyczne i kulturowe, ‹ przyjaznym dla rozwoju przedsi ębiorczo ści, ‹ z dobr ą infrastruktur ą komunikacyjn ą,
‹ z pełn ą infrastrukturą wodno-kanalizacyjn ą, ‹ z aktywn ą i zintegrowana społeczno ści ą.
OBSZAR PROBLEMOWY III: OBSZAR PROBLEMOWY IV:
ŚRODOWISKO NATURALNE SFERA SPOŁECZNA
65 2. CELE ROZWOJOWE GMINY KA ŹMIERZ:
GOSPODARKA
OBSZAR
CEL ROZWOJOWY I : ROZWÓJ
GOSPODARCZY GMINY KAŹMIERZ
CEL ROZWOJOWY 1.Wysoki poziom rolnictwa 2.Aktywizacja gospodarcza gminy i przetwórstwa rolno – i podnoszenie jej atrakcyjno ści. spo żywczego PRIORYTETY
ci i ś
ywczego ywczego ż
ci terenów gminy gminy terenów ci
ś
2.2. Poprawa atrakcyjno 2.2. Poprawa budownictwa2.3. Rozwój mieszkaniowego konkurencyjno 1.1. Rozwój i1.1. Rozwój rolnictwa rolno-spo przemysłu 2.1. gminy Turystyczny rozwój KIERUNKI DZIAŁA Ń
DZIAŁANIA
66 1. Wykorzystywanie nowoczesnych technologii w produkcji rolnej.
2. Wykorzystanie wysokiej jako ści gleb pod produkcj ę ekologiczn ą.
3. Specjalizacja produkcji rolnej. 1.1 4. Rozwój rynku zbytu produktów rolnych. 5. Wspomaganie modernizacji rolnictwa i przetwórstwa rolno – spo żywczego. 6. Szkolenia dla rolników w zakresie edukacji ekologicznej, stosowania
nowoczesnych metod w produkcji rolnej, pozyskiwania środków UE itp.
1. Przystosowanie okolic Zalewu do turystyki (zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego – np. poprzez budowę ście żek rowerowych, punktów widokowych, tworzenie alejek spacerowych, oświetlenie tras, tworzenie wiosek tematycznych). 2. Rozbudowa infrastruktury turystycznej w rejonie Jeziora Byty ńskiego (m.in. przystosowanie do rozwoju sportów wodnych, kolejne etapy 2.1 uwzgl ędnia ć b ędą m.in. opracowanie planu, uregulowanie spraw własno ściowych, zaplanowanie i wykonanie niezb ędnej infrastruktury.). 3. Wykorzystanie znaków jako ści np. „Wielkopolska jako ść ”. 4. Rozwój agroturystyki. 5. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej w centrum Ka źmierza (opracowanie planu i realizacja). 6. Przeniesienie targowiska w Ka źmierzu poza obr ęb rynku (opracowanie projektu, pozyskanie środków). 7. Doko ńczenie modernizacji Rynku w Ka źmierzu – budowa parkingów.
1. Obwodnica Ka źmierza (zgodnie z studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Ka źmierz). 2. Aktywizacja gospodarcza terenów przeznaczonych pod inwestycje 3. Tworzenie pozytywnego klimatu dla inwestorów. 4. Współpraca z podmiotami gospodarczymi. 2.2 5. Pozyskiwanie inwestorów zewn ętrznych. 6. Gazyfikacja terenów przy drodze Nr 92. 7. Kompleksowe uzbrajanie terenów pod inwestycje gospodarcze 8. Budowa targowiska w m. Ka źmierz -wyodr ębnienie miejsca targowego i budowa infrastruktury targowiska. 9. Opracowanie i realizacja programu promocji gminy. 1. Dalszy rozwój budownictwa mieszkaniowego zgodnie z opracowanymi planami zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowa ń 2.3 i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 2. Kompleksowe uzbrajanie terenów na cele mieszkalne
67
INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
OBSZAR
CEL ROZWOJOWY II : ROZWINI ĘTA INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
CEL ROZWOJOWY
1. Poprawa warunków rozwoju społecznego, gospodarczego i warunków zamieszkania (wysoka jako ść usług publicznych)
PRIORYTETY
, ą
ę ci ci gow ś ą
ą pno
ę
, wodoci ą
, elektryczn ą
komunikacyjnej komunikacyjnej 1.1. Kompleksowe uzbrajanie uzbrajanie 1.1. Kompleksowe infrastruktur w terenów dost 1.2. Poprawa gazow kanalizacyjn KIERUNKI DZIAŁA Ń
DZIAŁANIA
68 1. Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej (w pierwszej kolejno ści na obszarze aglomeracji Ka źmierz – Chlewiska, Ka źmierz, Ki ączyn) 2. Propagowanie i współfinansowanie przez gmin ę budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w miejscach, gdzie budowa sieci kanalizacji sanitarnej
jest ekonomicznie nieuzasadniona. 1.1 3. Budowa sieci kanalizacyjnej w m. Młodasko. Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m. Witkowice. 4. Systematyczna rozbudowa sieci wodoci ągowej i wymiana zdekapitalizowanych odcinków. 5. Rozbudowa kanalizacji deszczowej. 6. Rozbudowa sieci gazowej 7. Budowa i rozbudowa o świetlenia na nowych osiedlach i ci ągach komunikacyjnych (deptaki, ci ągi pieszo-jezdne) 8. Modernizacja systemu oświetlenia ulicznego na energooszcz ędne. 9. Przeprowadzenie analizy mo żliwo ści wykorzystania uwarunkowa ń lokalizacyjnych w celu rozwoju energetyki odnawialnej – elektrownie wiatrowe
1. Budowa i przebudowa dróg, chodników i ście żek rowerowych (m.in. ci ąg pieszo-jezdny Nowowiejska-Szkolna, Radzyny-Ka źmierz, Ka źmierz – ul. Le śna, Sienkiewicza, rejon ul. Szamotulska - Polna, ul. Szkolna w Bytyniu, Gorgoszewo, Ki ączyn – Brzezno, Sokolniki Małe – Sokolniki Wielkie). 2. Stworzenie alternatywnych strumieni dojazdu do Aglomeracji Pozna ńskiej 1.2 (dojazd i wyjazd z gminy Ka źmierz). 3. Poprawa jako ści nawierzchni dróg gminnych, powiatowych, krajowych i wojewódzkich – współpraca z zarz ądcami dróg. 4. Budowa parkingów, w tym budowa parkingu w okolicy Rynku w Ka źmierzu. 5. Poprawa dost ępu do szerokopasmowego Internetu. 6. Poprawa systemu komunikacji autobusowej. 7. Poprawa wizerunku miejsc komunikacji publicznej i jako ści obsługi podró żnych. 8. Rewitalizacja terenów kolejowych na cele komunikacji pieszo-jezdnej. Wykorzystanie zlikwidowanych obiektów kolejowych jako atrakcji turystycznej
69
ŚRODOWISKO NATURALNE OBSZAR
CEL ROZWOJOWY III:
PRAWIDŁOWO FUNKCJONUJ ĄCY
SYSTEM OCHRONY ŚRODOWISKA
CEL ROZWOJOWY
1. Utrzymanie wysokich walorów 2. Dobrze zachowane
środowiska przyrodniczego dziedzictwo kultury
PRIORYTETY
ciekowej. ś
–
wodno wodno Optymalizacja gospodarki gospodarki Optymalizacja
1.3. Ochrona powietrza powietrza 1.3. Ochrona atmosferycznego i przyrody 1.4. Ochrona edukacyjne działania 1.1. 1.2. Racjonalna gospodarka gospodarka 1.2. Racjonalna odpadami cennych 2.1. Ochrona obiektów. kulturowo KIERUNKI DZISAŁA Ń
DZIAŁANIA
70
1. Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej (w pierwszej kolejno ści na obszarze aglomeracji Ka źmierz - Chlewiska, Ka źmierz, Ki ączyn). 2. Szczelne zbiorniki bezodpływowe (kontrola, promocja postaw 1.1 proekologicznych). 3. Opracowanie i realizacja programu gospodarowania wodami deszczowymi. 4. Budowa sieci kanalizacyjnej w m. Młodasko. Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m. Witkowice. 1. Dobrze funkcjonuj ący system zbierania odpadów komunalnych, segregacja (zmniejszenie ilo ści odpadów ulegaj ących biodegradacji kierowanych 1.2 do składowania) . 2. Likwidacja dzikich wysypisk śmieci. 1. Ograniczanie emisji zanieczyszcze ń. 2. Ograniczanie zu życia energii. 1.3 3. Termomodernizacje obiektów u żyteczno ści publicznej. 4. Tworzenie warunków do inwestowania w odnawialne źródła energii. 5. Plan gospodarki niskoemisyjnej. 6. Lokalny program rewitalizacji 1. Ochrona terenów cennych przyrodniczo. 2. Ograniczanie uci ąż liwo ści oddziaływania du żych ferm zwierz ąt na tereny zurbanizowane i cenne przyrodniczo.
3. Ograniczanie zabudowy na terenach atrakcyjnych przyrodniczo.
4. Konserwacja rowów melioracyjnych. 1.4 5. Uwzgl ędnianie w planach zagospodarowania przestrzennego terenów zielonych. 6. Prowadzenie działa ń ograniczaj ących zjawisko bezdomno ści zwierz ąt. 7. Edukacja ekologiczna . 8. Działania edukacyjne we współpracy z organizacjami ekologicznymi. 9. Tworzenie ście żek edukacyjnych. 10. Program Ochrony środowiska dla gminy Ka źmierz. 11. Podjęcie działa ń zwi ązanych z identyfikacj ą celów i skutków potencjalnego utworzenia obszaru chronionego w postaci np. Zespołu Przyrodniczo – Krajobrazowego Zalew Radzyny dla ochrony zbiornika retencyjnego Radzyny oraz jego otoczenia (funkcja ochronna z zachowaniem koncepcji rozwoju turystyki) 1. Program opieki nad zabytkami, oznakowanie zabytków, mapa zabytków, ewidencja zabytków archeologicznych. 2.1 2. Rewitalizacja Zespołu parkowo-pałacowego w Ka źmierzu. 3. Rewitalizacja parków podworskich. 4. Tworzenie ście żek dydaktycznych. 5. Wszcz ęcie działa ń edukacyjnych, a w wieloletniej perspektywie rozpocz ęcie prac zwi ązanych z mo żliwo ści ą, celem oraz skutkiem utworzenia obiektu eksponuj ącego warto ści prehistoryczne gminy np. Skansenu Wołki Byty ńskie, pełni ącego funkcje edukacy jn ą w okolicy Bytynia, w celu zachowania i propagowania dziedzictwa kulturowego.
71
SFERA SPOŁECZNA
OBSZAR
CEL ROZWOJOWY IV: Podnoszenie
standardu i warunków życia
społecznego mieszka ńców gminy
CEL ROZWOJOWY
2. Aktywna 3.Społecze ń- 1. Wysoka jako ść usług i zintegrowana stwo oparte na publicznych społeczno ść wiedzy PRIORYTETY
ń
ców ców wiadcze ś ń portowa s
p do do p społeczna społeczna ę ść
stwo mieszka stwo ń rekreacyjno-
Opieka socjalna Opieka
Dobra komunikacjaDobra społeczna ,
Wysoki poziom kształcenia oraz oraz kształcenia poziom Wysoki i przedszkolach szkołach w opieki
.4. Bezpiecze wzrost wykorzystaniawzrost technologii informacyjno-komunikacyjnych 3.1. 1.3. Bogata oferta kulturalna, kulturalna, oferta 1.3. Bogata turystyczna, 1.1. 1 1.2. Bardzo dobry dost 1.2. Bardzo zdrowotnych społeczna 2.1. Integracja aktywno 2.2. Wysoka 1.5. KIERUNKI DZIAŁA Ń
DZIAŁANIA
72
1. Rozbudowa Przedszkola w Ka źmierzu. 2. Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Ka źmierzu. 1.1 3. Modernizacja pracowni komputerowych w Szkole Podstawowej w Ka źmierzu i Gimnazjum w Ka źmierzu wraz z doprowadzeniem Internetu szerokopasmowego. 4. Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Ka źmierzu – nowy budynek i Szkoła Podstawowa w Bytyniu. 5. Dobra oferta zaj ęć pozalekcyjnych. 6. Podejmowanie działa ń zmierzaj ących do wyposa żenia szkół w nowoczesne pomoce dydaktyczne tj. np. multimedialne programy edukacyjne, nowoczesne i atrakcyjne podr ęczniki szkolne. 1. Bardzo dobry dost ęp do świadcze ń zdrowotnych. 1.2 2. Realizacja programów profilaktycznych. 3. Dobra opieka zdrowotna mieszka ńców, dost ęp do specjalistycznych usług zdrowotnych. 1. Adaptacja zespołu pałacowo-parkowego w Ka źmierzu na centrum kultury, oświaty (w tym zorganizowanie min. 2 nowych izb na potrzeby wychowania przedszkolnego dla grup na tzw. minimum programowe). 2. Budowa centrum rekreacyjno-sportowego (z siłowni ą) w rejonie ul. Le śnej w Ka źmierzu. 3. Rozbudowa infrastruktury sportowej zewn ętrznej w otoczeniu Orlika np. 1.3 bie żnia tartanowa 60 m, kort tenisowy. 4. Mała architektura rekreacyjno-sportowa– np. skatepark, tory-boule, trasy dla rolkarzy. 5. Realizowanie programów w zakresie rozwoju sportu i turystyk rozwój oferty sportowo-rekreacyjnej. 6. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego z uwzgl ędnieniem potrzeb w zakresie infrastruktury sportowej. 1. Doposa żenie słu żb bezpiecze ństwa publicznego w niezb ędny sprz ęt specjalistyczny. 1.4 2. Doskonalenie mechanizmów analizowania i prognozowania zagro żeń oraz zapewnienie narz ędzi do realizacji tych zada ń. 3. Doskonalenie umiej ętno ści i kwalifikacji funkcjonariuszy słu żb mundurowych 1. Zorganizowanie żłobka lub opieki nad dzieckiem do lat 3. 2. Budowa mieszka ń socjalnych. 1.5 3. Zakup pojazdu do dowo żenia dzieci niepełnosprawnych. 4. Zorganizowanie o środka wsparcia dziennego dla dzieci, młodzie ży, osób starszych i niepełnosprawnych). 5. Usługi opieku ńcze dla osób starszych i niepełnosprawnych. 1. Rozwijanie infrastruktury społecznej. 2. Wprowadzanie nowych form integracji mieszka ńców. 2.1 3. Wykorzystanie Gminnego Centrum Kultury oraz świetlic wiejskich do prowadzenia działalno ści kulturalnej, integracji i aktywizacji mieszka ńców. 4. Współpraca trójsektorowa : samorz ąd, NGO, przedsi ębiorcy. 1. Reagowanie na potrzeby oraz aktywizacja społeczna osób starszych i niepełnosprawnych.
73 2. Organizacja czasu wolnego dzieci, młodzie ży i dorosłych. 3. Rozwój przedsi ębiorczo ści społecznej. 4. Planowanie i realizacja programów aktywno ści lokalnej. 5. Realizacja programów wsparcia dla osób bezrobotnych i wykluczonych 2.2 społecznie. 6. Diagnoza i opracowanie mapy problemów społecznych. 7. Stworzenie regionalnego centrum edukacyjno-profilaktyczno-kulturowego. 1. Wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych w edukacji, usługach publicznych, gospodarstwach domowych i sektorze przedsi ębiorstw - poprawa dost ępu do szerokopasmowego Internetu. 2. Podniesienie poziomu świadomo ści i umiej ętno ści mieszka ńców w zakresie stosowania technologii informacyjno-komunikacyjnych. 3. Poprawa dost ępu do Internetu w miejscach publicznych. 3.1. 4. Unowocze śnienie funkcjonowania szkół poprzez wprowadzanie koncepcji e-szkoła, wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. 5. Rozbudowa budynku administracyjnego Urz ędu Gminy - zmiana wizerunku budynku, dostosowanie budynku i jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych, dalsza informatyzacja urz ędu i usług publicznych- wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. 6. Promowanie i realizacja koncepcji uczenia si ę przez całe życie.
74 3. POZIOM OPERACYJNO-WDRO ŻENIOWY PROGRAMU ROZWOJU - KARTY REALIZACJI CELÓW
KARTA OPERACYJNA NR 1
Obszar Gospodarka Cel rozwojowy I Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz Priorytet 1. Wysoki poziom rolnictwa i przetwórstwa rolno - spo żywczego rozwojowy Kierunek 1.1. Rozwój rolnictwa i przemysłu rolno-spo żywczego działania Opis priorytetu Gmina Ka źmierz jest gmin ą wiejsk ą. Rolnictwo stanowi podstawowy dział gospodarki w gminie. U żytki rolne obejmuj ą 9384 ha i stanowi ą 73,37 % powierzchni ogólnej gminy. Z uwagi na charakter gleb, ukształtowanie terenu i wysok ą kultur ę roln ą, istotn ą funkcj ą gminy jest funkcja rolnicza. Odzwierciedla si ę ona wyra źnie w strukturze u żytkowania gruntów w gminie. Nale ży wi ęc podj ąć działania zmierzaj ące do wspierania nowoczesnego rolnictwa, rozwoju produkcji ekologicznej, specjalizacji, tworzenia ró żnych organizacji producenckich oraz szkolenia rolników. Zadania 1. Wykorzystywanie nowoczesnych technologii w produkcji rolnej. 2. Wykorzystanie wysokiej jako ści gleb pod produkcj ę ekologiczn ą. 3. Specjalizacja produkcji rolnej. 4. Rozwój rynku zbytu produktów rolnych. 5. Wspomaganie modernizacji rolnictwa i przetwórstwa rolno – spo żywczego. 6. Szkolenia dla rolników w zakresie edukacji ekologicznej, stosowania nowoczesnych metod w produkcji rolnej, pozyskiwania środków UE itp.
Efekty • wysoka jako ść produktów rolniczych • usprawnienie zbytu produktów rolnych • poprawa sytuacji ekonomicznej gospodarstw rolnych i rodzin utrzymuj ących si ę z rolnictwa Podmioty Gmina Ka źmierz, podmioty prowadz ące gospodarstwa rolne, O środek uczestnicz ące Doradztwa Rolniczego, ARiMR, ARR Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz
Źródła środki bud żetowe gminy, środki UE, fundusze prywatne, po życzki finansowania i kredyty bankowe
75 KARTA OPERACYJNA NR 2
Obszar Gospodarka Cel rozwojowy I Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie rozwojowy jej atrakcyjno ści. Kierunek 2.1. Turystyczny rozwój gminy działania Opis priorytetu Ka źmierz jest poło żony w granicach Aglomeracji Pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których te walory środowiskowe s ą z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Atrakcyjno ść gminy jako ośrodka turystycznego i rekreacyjnego wynika równie ż ze zlokalizowania tu licznych obiektów zabytkowych parków. Obecnie potencjał turystyczny gminy nie jest w pełni wykorzystany, ze wzgl ędu na mał ą ró żnorodno ść w infrastrukturze turystycznej i ofercie rekreacyjnej. Priorytetem dla gminy w kolejnych latach b ędzie turystyczny rozwój gminy m.in. poprzez rozbudow ę infrastruktury turystycznej i promocj ę gminy. Na terenie gminy powinna by ć równie ż rozpropagowana agroturystyka. Działania w ramach tego celu polega ć powinny głównie na podejmowaniu przedsi ęwzi ęć stymuluj ących i wspieraj ących osoby inwestuj ące w agroturystyk ę i turystyk ę. Zadania 1. Przystosowanie okolic Zalewu do turystyki (zgodnie z planem zagospodarowania przestrzennego – np. poprzez budowę ście żek rowerowych, punktów widokowych, tworzenie alejek spacerowych, o świetlenie tras, tworzenie wiosek tematycznych) 2. Rozbudowa infrastruktury turystycznej w rejonie Jeziora Byty ńskiego (m.in. przystosowanie do rozwoju sportów wodnych, kolejne etapy uwzgl ędnia ć b ędą m.in. opracowanie planu, uregulowanie spraw własno ściowych, zaplanowanie i wykonanie niezb ędnej infrastruktury.) 3. Wykorzystanie znaków jako ści np. „Wielkopolska jako ść ”. 4. Rozwój agroturystyki. 5. Zagospodarowanie przestrzeni publicznej w centrum Ka źmierza (opracowanie planu i realizacja) 6. Przeniesienie targowiska w Ka źmierzu poza obr ęb rynku (opracowanie projektu, pozyskanie środków) 7. Doko ńczenie modernizacji Rynku w Ka źmierzu – budowa parkingów.
Efekty • Poprawa dost ępno ści i jako ści usług turystycznych • wzrost liczby turystów • poprawa estetyki przestrzeni publicznej
76 Podmioty Gmina Kaźmierz, Starostwo Powiatowe w Szamotułach, Urz ąd uczestnicz ące Marszałkowski, stowarzyszenia turystyczne, O środek Doradztwa Rolniczego, gospodarstwa agroturystyczne. Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki prywatne. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 3
Obszar Gospodarka Cel rozwojowy I Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie rozwojowy jej atrakcyjno ści. Kierunek 2.2. Poprawa atrakcyjno ści i konkurencyjno ści terenów gminy. działania Opis priorytetu Ka źmierz jest poło żony w granicach Aglomeracji Pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta inwestycyjna, w tym tak że turystyczna mo że by ć adresowana nie tylko do mieszka ńców Ka źmierza, ale tak że do osób nie zamieszkałych na terenie gminy, w tym przedsi ębiorców. Dlatego konieczne jest podejmowanie działa ń wspieraj ących przedsi ębiorczo ść . Dla zwi ększenia atrakcyjno ści i konkurencyjno ści gminy niezb ędne są tak że działania promuj ące gmin ę na zewn ątrz np. w Internecie oraz w regionalnych mediach, poszukiwanie nowych kanałów dystrybucji oferty promocyjnej miasta, okresow ą aktualizacj ę wydawanych materiałów promocyjnych (w tym folderów i map), bie żą ce aktualizowanie informacji zamieszczanych na portalu internetowym oraz w biuletynach informacyjnych oraz wspieranie działa ń promocyjnych prowadzonych przez ró żnorodne podmioty działaj ące na terenie gminy. Odpowiednia kampania promuj ąca walory turystyczne gminy przyczyni si ę do pozyskiwania inwestorów zainteresowanych budow ą bazy hotelowo-rekreacyjnej. Zadania 1. Obwodnica Ka źmierza (zgodnie z studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Ka źmierz). 2. Aktywizacja gospodarcza terenów przeznaczonych pod inwestycje 3. Tworzenie pozytywnego klimatu dla inwestorów. 4. Współpraca z podmiotami gospodarczymi. 5. Pozyskiwanie inwestorów zewn ętrznych. 6. Gazyfikacja terenów przy drodze Nr 92. 7. Kompleksowe uzbrajanie terenów pod inwestycje 8. Budowa targowiska w m. Ka źmierz -wyodr ębnienie miejsca targowego i budowa infrastruktury targowiska. 9. Opracowanie i realizacja programu promocji gminy.
77 Efekty • rozwój gospodarczy gminy • powstanie nowych miejsc pracy • wzrost dochodów mieszka ńców • wzrost dochodów własnych gminy Podmioty Gmina Ka źmierz, przedsi ębiorcy, PARP, instytucje otoczenia biznesu. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żet gminy, środki UE, przedsi ębiorcy, inwestorzy. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 4 Obszar Gospodarka Cel rozwojowy I Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie rozwojowy jej atrakcyjno ści. Kierunek 2.3. Rozwój budownictwa mieszkaniowego działania Opis priorytetu Od wielu lat obserwuje si ę zwi ększanie bezpo średniego oddziaływania Poznania na tereny przyległe, na których w coraz większym stopniu rozprzestrzenia si ę miejski styl życia, formy zabudowy, ro śnie zakres dojazdów do pracy do centrów miast. Blisko ść Poznania oraz atrakcyjna oferta mieszkaniowa przyczyniły si ę do żywiołowej urbanizacji w gminie Ka źmierz. Niekontrolowana suburbanizacja mo że jednak doprowadzi ć do degradacji środowiska przyrodniczego, uszczuplenia gruntów użytkowanych rolniczo i tzw. terenów otwartych, utraty atrakcyjno ści terenów rekreacyjnych oraz inwestycyjnych, czego skutkiem będzie pogorszenie wizerunku i atrakcyjno ści turystycznej Ka źmierza. Dlatego dalszy rozwój budownictwa mieszkaniowego powinien nast ępowa ć równolegle z procesami uzbrajania terenów. Od około 10 lat nast ępuje stały napływ ludno ści na terenie gminy: ro śnie liczba osób melduj ących si ę, a maleje wymeldowuj ących si ę. Dzi ęki przewadze napływu ludno ści nad ubytkiem, gmina odnotowuje wzrost ogólnej liczby mieszka ńców. Zadania 1. Dalszy rozwój budownictwa mieszkaniowego zgodnie z opracowanymi planami zagospodarowania przestrzennego oraz studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 2. Kompleksowe uzbrajanie terenów na cele mieszkalne. Efekty Poprawa warunków osiedle ńczych. Podmioty Gmina Ka źmierz, firmy , prywatni inwestorzy. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żet gminy, środki prywatne. finansowania
78 KARTA OPERACYJNA NR 5
Obszar Infrastruktura techniczna Cel rozwojowy II Rozwini ęta infrastruktura techniczna Priorytet 1. Poprawa warunków rozwoju społecznego, gospodarczego rozwojowy i warunków zamieszkania (wysoka jako ść usług publicznych) Kierunek 1.1. Kompleksowe uzbrajanie terenów w infrastrukturę działania kanalizacyjn ą, wodoci ągow ą, gazow ą, elektryczn ą Opis priorytetu Rosn ące wska źniki zwi ązane z gospodark ą mieszkaniow ą stanowi ą pozytywny czynnik świadcz ący o wzro ście jako ści życia społeczno ści gminnej i stanowi ą podstawy do prognozowania dalszego wzrostu poziomu życia w nast ępnych latach. Rozwojowi społecznemu i gospodarczemu winny sprzyja ć dobrze uzbrojone tereny. Czynnikiem wpływaj ącym negatywnie na rozwój jest brak kanalizacji sanitarnej w wi ększo ści wsi oraz brak kanalizacji deszczowej. W gminie Ka źmierz wyst ępuj ą podziemne zasoby wodne o znaczeniu strategicznym dla regionu Wielkopolski, dlatego wa żna jest ich ochrona przed zanieczyszczeniami i degradacj ą. Zadania 1. Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej (w pierwszej kolejno ści na obszarze aglomeracji Ka źmierz – Chlewiska, Ka źmierz, Ki ączyn). 2. Propagowanie i współfinansowanie przez gmin ę budowy przydomowych oczyszczalni ścieków, w miejscach, gdzie budowa sieci kanalizacji sanitarnej jest ekonomicznie nieuzasadniona. 3. Budowa sieci kanalizacyjnej w m. Młodasko. Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m. Witkowice. 4. Systematyczna rozbudowa sieci wodoci ągowej i wymiana zdekapitalizowanych odcinków. 5. Rozbudowa kanalizacji deszczowej. 6. Rozbudowa sieci gazowej. 7. Budowa i rozbudowa o świetlenia na nowych osiedlach i ci ągach komunikacyjnych (deptaki, ci ągi pieszo-jezdne). 8. Modernizacja systemu oświetlenia ulicznego na energooszcz ędne. 9. Przeprowadzenie analizy mo żliwo ści wykorzystania uwarunkowa ń lokalizacyjnych w celu rozwoju energetyki odnawialnej – elektrownie wiatrowe Efekty • Poprawa warunków rozwoju społecznego i gospodarczego. • Poprawa warunków osiedle ńczych. • Realizacja zada ń pozwoli obj ąć cały teren gminy systemem kanalizacji sanitarnej oraz rozbudowa ć sie ć kanalizacji deszczowej. • Poprawa stanu środowiska naturalnego (zabezpieczenie wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami). • Unowocze śnienie sieci wodoci ągowej. • Podniesienie komfortu życia mieszka ńców. • Poprawa stanu gazyfikacji. Podmioty Gmina Ka źmierz, przedsi ębiorstwa, osoby prywatne. uczestnicz ące
79 Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żet gminy, środki prywatne, środki UE. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 6
Obszar Infrastruktura techniczna Cel rozwojowy II Rozwini ęta infrastruktura techniczna Priorytet 1. Poprawa warunków rozwoju społecznego, gospodarczego rozwojowy i warunków zamieszkania (wysoka jako ść usług publicznych) Kierunek 1.2. Poprawa dost ępno ści komunikacyjnej działania Opis priorytetu Warunkiem zapewnienia spójno ści komunikacyjnej gminy Ka źmierz jest systematyczne realizowanie prac remontowych na wyznaczonych odcinkach dróg. W gestii władz gminy le ży podejmowanie decyzji w zakresie przeprowadzania działa ń inwestycyjnych na odcinkach dróg gminnych. Realizacja zadania mo że nast ępowa ć poprzez: okre ślenie potrzeb remontowych w zakresie dróg gminnych, przeprowadzanie prac remontowych zgodnie z przyj ętym harmonogramem, przy uwzgl ędnieniu dost ępnych środków finansowych, modernizacj ę infrastruktury towarzysz ącej (w tym chodników, przej ść dla pieszych, o świetlenia drogowego, parkingów). Cz ęść zada ń wskazanych w Programie (np. modernizacja dróg powiatowych) b ędzie natomiast realizowana przez inne podmioty tj. np. Starostwo Powiatowe. Atrakcyjno ść osiedle ńcz ą i turystyczną gminy poprawi tak że rozbudowa sieci ście żek rowerowych. Dla sprawnego ruchu rowerowego konieczne jest stworzenie mo żliwo ści bezpiecznego pozostawienia roweru m.in. poprzez budow ę parkingów dla rowerów, które nale ży zlokalizowa ć i zbudowa ć przy obiektach skupiaj ących du że ilo ści ludzi, w ęzłach komunikacyjnych, parkach oraz wa żnych obiektach kulturalnych i sportowych. Zadania 1. Budowa i przebudowa dróg, chodników i ście żek rowerowych (m.in. ci ąg pieszo-jezdny Nowowiejska-Szkolna, Radzyny-Ka źmierz, Ka źmierz – ul. Le śna, Sienkiewicza, rejon ul. Szamotulska - Polna, ul. Szkolna w Bytyniu, Gorgoszewo, Ki ączyn – Brzezno, Sokolniki Małe – Sokolniki Wielkie). 2. Stworzenie alternatywnych strumieni dojazdu do aglomeracji pozna ńskiej (dojazd i wyjazd z gminy Ka źmierz). 3. Poprawa jakości nawierzchni dróg gminnych, powiatowych, krajowych i wojewódzkich – współpraca z zarz ądcami dróg. 4. Budowa parkingów, w tym budowa parkingu w okolicy Rynku w Ka źmierzu. 5. Poprawa dost ępu do szerokopasmowego Internetu. 6. Poprawa systemu komunikacji autobusowej podmiejskiej. 7. Poprawa wizerunku miejsc komunikacji publicznej i jako ści obsługi podró żnych. 8. Rewitalizacja trenów kolejowych na cele komunikacji pieszo – jezdnej. Wykorzystanie zlikwidowanych obiektów kolejowych jako
80 atrakcji turystycznej. Efekty • poprawa dost ępno ści komunikacyjnej • poprawa warunków rozwoju społecznego i gospodarczego • poprawa warunków zamieszkania • podniesienie komfortu życia mieszka ńców • poprawa funkcjonalno ści struktury ruchu kołowego • usprawnienie ruchu drogowego • poprawa bezpiecze ństwa • poprawa atrakcyjno ści gminy
Podmioty Gmina Kaźmierz, Zarz ąd Dróg Powiatowy, Zarz ąd Dróg Wojewódzkich, uczestnicz ące GDDKiA. Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła Środki bud żet gminy, środki innych zarz ądców dróg , środki UE. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 7
Obszar Środowisko naturalne Cel rozwojowy III Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego rozwojowy Kierunek 1.1. Optymalizacja gospodarki wodno – ściekowej. działania Opis priorytetu Walory środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej. Na terenie gminy znajduje si ę obszar chroniony Natura 2000 oraz liczne le śne rezerwaty przyrody. Dlatego wa żne s ą działania zmierzaj ące do poprawy jako ści wód powierzchniowych i podziemnych, ochrony przed zanieczyszczeniami zbiornika Radzyny, ochrony podziemnych zasobów wodnych zlokalizowanych na terenie gminy. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których walory środowiskowe są z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Zadania 1. Rozbudowa sieci kanalizacji sanitarnej (w pierwszej kolejno ści na obszarze aglomeracji Ka źmierz – Chlewiska, Ka źmierz, Ki ączyn). 2. Szczelne zbiorniki bezodpływowe (kontrola, promocja postaw proekologicznych). 3. Opracowanie i realizacja program gospodarowania wodami deszczowymi. 4. Budowa sieci kanalizacyjnej w m. Młodasko. Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m. Witkowice. Efekty • Utrzymanie wysokich walorów środowiska naturalnego
81 (zabezpieczenie wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami). • Poprawa warunków rozwoju społecznego i gospodarczego. • Poprawa warunków zamieszkania. Podmioty Gmina Kaźmierz, WFO ŚiGW w Poznaniu, przedsi ębiorstwa, osoby uczestnicz ące prywatne. Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, WFO ŚiGW w Poznaniu. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 8
Obszar Środowisko naturalne Cel rozwojowy III Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego rozwojowy Kierunek 1.2. Racjonalna gospodarka odpadami działania Opis priorytetu Walory środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej. Na terenie gminy zn ajduje si ę obszar chroniony Natura 2000 oraz liczne le śne rezerwaty przyrody. Dlatego wa żne s ą działania zmierzaj ące do poprawy jako ści wód powierzchniowych i podziemnych, ochrony przed zanieczyszczeniami zbiornika Radzyny, ochrony podziemnych zasobów wodnych zlokalizowanych na terenie gminy. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których walory środowiskowe są z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Zadania 1. Dobrze funkcjonuj ący system zbierania odpadów komunalnych, segregacja (zmniejszenie ilo ści odpadów ulegaj ących biodegradacji kierowanych do składowania wraz z odpadami komunalnymi). 2. Likwidacja dzikich wysypisk śmieci. Efekty • Utrzymanie wysokich walorów środowiska naturalnego • Zabezpieczenie wód powierzchniowych i podziemnych przed zanieczyszczeniami • Poprawa warunków rozwoju społecznego i gospodarczego. • Poprawa warunków zamieszkania Podmioty Gmina Ka źmierz, przedsi ębiorstwa, osoby prywatne. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, WFO ŚiGW w Poznaniu. finansowania
82 KARTA OPERACYJNA NR 9
Obszar Środowisko naturalne Cel rozwojowy III Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego rozwojowy Kierunek 1.3. Ochrona powietrza atmosferycznego działania Opis priorytetu Walory środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej. Na terenie gminy znajduje si ę obszar chroniony Natura 2000 oraz liczne le śne rezerwaty przyrody. Dlatego wa żne s ą działania zmierzaj ące do ochrony powietrza atmosferycznego. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których walory środowiskowe s ą z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Zadania 1. Ograniczenie emisji zanieczyszcze ń. 2. Ograniczanie zu życia energii. 3. Termomodernizacja obiektów u żyteczno ści publicznej. 4. Tworzenie warunków do inwestowania w odnawialne źródła energii. 5. Plan gospodarki niskoemisyjnej. Efekty • Utrzymanie wysokich walorów środowiska naturalnego • Ochrona powietrza atmosferycznego przed zanieczyszczeniami • Poprawa warunków rozwoju społecznego i gospodarczego • Poprawa warunków zamieszkania Podmioty Gmina Ka źmierz, przedsi ębiorstwa, osoby prywatne. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, WFO ŚiGW w Poznaniu. finansowania
83 KARTA OPERACYJNA NR 10
Obszar Środowisko naturalne Cel rozwojowy III Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego rozwojowy Kierunek 1.4. Ochrona przyrody i działania edukacyjne działania Opis priorytetu Walory środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Obszar gminy charakteryzuje si ę cennymi walorami krajobrazowymi oraz zasobami przyrody nieo żywionej. Na terenie gminy znajduje si ę obszar chroniony Natura 2000 oraz licz ne le śne rezerwaty przyrody. Dlatego wa żne s ą działania zmierzaj ące do ochrony środowiska. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których walory środowiskowe s ą z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Konieczne jest zatem podejmowanie działa ń zarówno infrastrukturalnych, jak i społecznych zmierzaj ących do poprawy estetyki gminy. Działania podj ęte w ramach tego celu wpłyn ą na wzrost atrakcyjno ści gminy zarówno w oczach inwestorów, jak i turystów. Zadania 1. Ochrona terenów cennych przyrodniczo 2. Ograniczanie uci ąż liwo ści oddziaływania du żych ferm zwierz ąt na tereny zurbanizowane i cenne przyrodniczo 3. Ograniczanie zabudowy na terenach atrakcyjnych przyrodniczo. 4. Konserwacja rowów melioracyjnych 5. Uwzgl ędnianie w planach zagospodarowania przestrzennego terenów zielonych 6. Prowadzenie działa ń ograniczaj ących zjawisko bezdomno ści zwierz ąt 7. Edukacja ekologiczna 8. Działania edukacyjne i współpraca z organizacjami ekologicznymi 9. Tworzenie ście żek edukacyjnych. 10. Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ka źmierz 11. Podj ęcie działa ń zwi ązanych z identyfikacj ą celów i skutków potencjalnego utworzenia obszaru chronionego w postaci np. Zespołu Przyrodniczo – Krajobrazowego Zalew Radzyny dla ochrony zbiornika retencyjnego Radzyny oraz jego otoczenia (funkcja ochronna z zachowaniem koncepcji rozwoju turystyki) Efekty • Utrzymanie wysokich walorów środowiska naturalnego • Utrzymanie i poprawa estetyki gminy Podmioty Urz ąd Gminy w Ka źmierzu, przedsi ębiorstwa, osoby prywatne. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, WFO ŚiGW w Poznaniu. finansowania
84
KARTA OPERACYJNA NR 11
Obszar Środowisko naturalne Cel rozwojowy III Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska Priorytet 2. Dobrze zachowane dziedzictwo kultury rozwojowy Kierunek 2.1. Ochrona cennych kulturowo obiektów. działania Opis priorytetu Walory kulturowe oraz środowiskowe to niezbywalne warto ści gminy Ka źmierz. Na terenie gminy znajduje si ę obszar chroniony Natura 2000 oraz liczne le śne rezerwaty przyrody. Dlatego wa żne s ą działania zmierzaj ące do ochrony środowiska. Ka źmierz jest poło żony w granicach aglomeracji pozna ńskiej i uwzgl ędniaj ąc obecne tendencje rozwoju du żych aglomeracji miejskich w Polsce mo żna uzna ć, że jest poło żony na tyle blisko Poznania, że oferta turystyczna, usług rekreacyjnych, sportowych mo że by ć adresowana do mieszka ńców stolicy województwa, dla których walory gminy Ka źmierz s ą z pewno ści ą bardzo cenne i poszukiwane. Na terenie gminy wyst ępuje szereg zabytków, zarówno o charakterze historycznym, jak i pomników przyrody. Cel ten przewiduje podj ęcie prac konserwatorskich i remontowych, ukierunkowanych na zachowanie obiektów w jak najlepszym stanie oraz odpowiedni ą ochron ę pomników przyrody zlokalizowanych w gminie. W gminie Ka źmierz wyst ępuje 9 parków zabytkowych zwi ązanych ze szczególnymi warto ściami przyrodniczymi i kulturowo-historycznymi tego obszaru, s ą to parki w: Bytyniu, Chlewiskach, Gaju Wielkim, Ki ączynie, Komorowie, Młodasku, Ka źmierzu, Sokolnikach Małych i Stramnicy. Cz ęść z nich stanowi równie ż parki zabytkowe (podworskie) uj ęte w spisie Wojewódzkiego Konserwatora Zabytków w Poznaniu (6 parków zabytkowych wpisanych do rejestru i 3 nie obj ęte rejestrem). Konieczne jest zatem podejmowanie działa ń, które wpłyn ą na dalszy wzrost atrakcyjno ści gminy. Zadania 1. Program opieki nad zabytkami, oznakowanie zabytków, mapa zabytków, ewidencja zabytków archeologicznych 2. Rewitalizacja Zespołu parkowo-pałacowego w Ka źmierzu 3. Rewitalizacja parków podworskich 4. Tworzenie ście żek dydaktycznych 5. Wszcz ęcie działa ń edukacyjnych, a w wieloletniej perspektywie rozpocz ęcie prac zwi ązanych z mo żliwo ści ą, celem oraz skutkiem utworzenia obiektu eksponuj ącego warto ści prehistoryczne gminy np. Skansenu Wołki Byty ńskie, pełni ącego funkcje edukacyjn ą w okolicy Bytynia, w celu zachowania i propagowania dziedzictwa kulturowego. Efekty • utrzymanie i poprawa estetyki gminy • spopularyzowanie warto ści kulturalnych gminy • zachowanie dziedzictwa kultury w tym pami ątek i miejsc zwi ązanych z histori ą gminy
85 Podmioty uczestnicz ące Gmina Ka źmierz, przedsi ębiorstwa, osoby prywatne. Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, WFO ŚiGW w Poznaniu, Wojewódzki finansowania Konserwator Zabytków.
KARTA OPERACYJNA NR 12
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 1. Wysoka jako ść usług publicznych rozwojowy Kierunek 1.1. Wysoki poziom kształcenia i opieki w szkołach oraz działania przedszkolach Opis priorytetu Na terenie gminy Ka źmierz odbywa si ę edukacja na etapie przedszkolnym, szkolnym oraz gimnazjalnym. Funkcjonuj ą w gminie trzy przedszkola: 1 Przedszkole Samorz ądowe w Ka źmierzu oraz 2 Przedszkole Niepubliczne w Sokolnikach Wielkich i Ka źmierzu, a tak że 4 szkoły podstawowe. W gminie odbywa si ę równie ż kształcenie na poziomie gimnazjalnym. Uczniowie ucz ęszczaj ą do nowo wybudowanego Gimnazjum w Ka źmierzu, wraz z sal ą gimnastyczn ą. Słab ą stron ą systemu edukacji lokalnej jest zbyt du ża liczba dzieci w klasach szkolnych. Obecna struktura demograficzna oraz prognoza na kolejne lata wskazuje i ż w gminie Ka źmierz systematycznie ro śnie liczba dzieci. Wła ściw ą realizacj ę procesu edukacyjnego zapewni budowa nowych lub modernizacja istniej ących placówek szkolnych oraz przedszkoli. W celu dostosowania oferty edukacyjnej do potrzeb społecze ństwa opartego na wiedzy niezb ędne jest podejmowanie działa ń podnosz ących jako ść usług edukacyjnych. Obecny rozwój rynku pracy wymaga kształcenia w śród uczniów nowych umiej ętno ści, przede wszystkim językowych oraz informatycznych. Programy szkolne powinny by ć konstruowane tak, aby uczniowie mieli mo żliwo ść wykorzystania zdobytej wiedzy w sposób praktyczny. Dla zapewnienia wysokiej jako ści usług edukacyjnych istotne jest równie ż stwarzanie nauczycielom odpowiednich warunków do podnoszenia swoich kwalifikacji zawodowych. Istotny wpływ na jako ść nauczania ma równie ż wyposa żenie szkół w sprz ęt komputerowy, pomoce naukowe oraz ksi ęgozbiór biblioteczny. W latach realizacji niniejszego programu nadal b ędą post ępowa ć procesy suburbanizacyjne powoduj ące napływ nowych mieszka ńców do gminy, głównie na tereny wiejskie lub obrze ża miasta. To równie ż wa żna przesłanka do tego, aby z rozwoju edukacji uczyni ć jeden z filarów rozwoju Ka źmierza. Zadania 1. Rozbudowa Przedszkola w Ka źmierzu
86 2. Rozbudowa Szkoły Podstawowej w Ka źmierzu. 3. Modernizacja pracowni komputerowych w Szkole Podstawowej w Ka źmierzu i Gimnazjum w Ka źmierzu wraz z doprowadzeniem internetu szerokopasmowego 4. Termomodernizacja Szkoły Podstawowej w Ka źmierzu – nowy budynek i Szkoła Podstawowa w Bytyniu 5. Dobra oferta zaj ęć pozalekcyjnych. 6. Podejmowanie działa ń zmierzaj ących do wyposa żenia szkół w nowoczesne pomoce dydaktyczne tj. np. multimedialne programy edukacyjne, nowoczesne i atrakcyjne podr ęczniki szkolne Efekty • zapewnienie dost ępu do edukacji rosn ącej liczbie dzieci w gminie Ka źmierz • poprawa bezpiecze ństwa dzieci i młodzie ży • poprawa stanu technicznego budynków przedszkolnych i szkolnych • podniesienie jako ści usług edukacyjnych • podniesienie poziomu nauczania Podmioty Gmina Ka źmierz, niepubliczne podmioty działaj ące w sferze o światy uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 13
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych rozwojowy Kierunek 1.2. Bardzo dobry dost ęp do świadcze ń zdrowotnych działania Opis priorytetu W latach realizacji niniejszego programu nadal b ędą post ępowa ć procesy suburbanizacyjne powodujące napływ nowych mieszka ńców do gminy, głównie na tereny wiejskie lub obrze ża miasta. To równie ż wa żna przesłanka do tego, aby jednym z najwa żniejszych priorytetów dla gminy Ka źmierz był dobry dost ęp do świadcze ń zdrowotnych. W ostatnich latach ro śnie pr oblem starzenia si ę ludno ści, rosn ącego odsetka emerytów , a wraz z nim zapotrzebowanie na opieku ńcze i medyczne usługi geriatryczne. Proces ten b ędzie obejmował równie ż w coraz wi ększym stopniu gmin ę Ka źmierz. Nale ży mie ć to na uwadze zarówno przy rozbudowie placówek słu żby zdrowia, jak i np. kształceniu młodzie ży w tym zakresie. Podnoszenie standardu świadczonych usług medycznych mo że nast ępowa ć poprzez: (1) intensyfikacj ę współpracy Urz ędu Gminy z placówkami ochrony zdrowia, współpraca w realizacji programów bada ń profilaktycznych, diagnozowanie nowych potrzeb mieszka ńców w zakresie profilaktyki zdrowotnej, zapewnienie szerokiej promocji
87 prowadzonych bada ń profilaktycznych w śród mieszka ńców. Zadania 1. Bardzo dobry dost ęp do świadcze ń zdrowotnych 2. Realizacja programów profilaktycznych 3. Dobra opieka zdrowotna mieszka ńców, dost ęp do specjalistycznych usług zdrowotnych Efekty • poprawa stanu zdrowia mieszka ńców. • podniesienie standardu świadczonych usług medycznych • zwi ększenie dost ępu do bada ń profilaktycznych • utrwalenie w śród mieszka ńców gminy postaw prozdrowotnych Podmioty Gmina Ka źmierz, placówki ochrony zdrowia, przedsi ębiorcy uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa, fundusze finansowania specjalne.
KARTA OPERACYJNA NR 14
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych rozwojowy Kierunek 1.3. Bogata oferta kulturalna, turystyczna, rekreacyjno - sportowa działania Opis priorytetu Szans ą rozwoju gminy Ka źmierz jest wzrost zainteresowania wyjazdami wypoczynkowymi i uprawianiem turystyki kwalifikowanej. Wzrost popytu na usługi turystyczne, rekreacyjne, wypoczynkowe i sportowe na rynku krajowym i wewn ątrzregionalnym jest zwi ązany ze wzrostem stopy życiowej oraz zmianami zachowa ń konsumpcyjnych ludno ści. Zgodnie z KPZK 2030 „do roku 2030 b ędzie zapewne post ępował proces koncentracji ludno ści i działalno ści gospodarczej na obszarach funkcjonalnych du żych miast”. W latach realizacji niniejszego programu nadal b ędą post ępowa ć procesy suburbanizacyjne powoduj ące napływ nowych mieszka ńców do gminy, głównie na tereny wiejskie lub obrze ża miasta. To równie ż wa żna przesłanka do tego, aby zapewni ć dobr ą ofert ę usług kulturalnych, sportowych, rekreacyjnych i turystycznych. Budowa i rozbudowa małej infrastruktury turystyczno-kulturalnej na terenie Gminy np. alejki spacerowe, ławki, parkingi, sanitariaty, tablice informacyjne, punkty widokowe, mini tereny zielone, place zabaw przyczynia si ę do wzbogacenia oferty usług turystyczno-rekreacyjnych oraz sportowych. Zadania 1. Adaptacja zespołu pałacowo-parkowego w Ka źmierzu na centrum kultury, o światy (w tym zorganizowanie min. 2 nowych izb na potrzeby wychowania przedszkolnego dla grup na tzw. minimum programowe)
88 2. Budowa centrum rekreacyjno-sportowego (z siłowni ą) w rejonie ul. Le śnej w Ka źmierzu 3. Rozbudowa infrastruktury sportowej z ewn ętrznej w otoczeniu Orlika np. bie żnia tartanowa 60 m, kort tenisowy. 4. Mała architektura rekreacyjno-sportowa– np. skatepark, tory- boule, trasy dla rolkarzy. 5. Realizowanie programów w zakresie rozwoju sportu i turystyki rozwój oferty sportowo-rekreacyjnej, 6. Opracowanie planów zagospodarowania przestrzennego z uwzgl ędnieniem potrzeb w zakresie infrastruktury sportowej Efekty • poprawa warunków życia mieszka ńców • integracja społeczno ści lokalnej Podmioty Gmina Ka źmierz, stowarzyszenia, fundacje, przedsi ębiorcy. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa, fundusze finansowania specjalne.
KARTA OPERACYJNA NR 15
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych rozwojowy Kierunek 1.4. Bezpiecze ństwo mieszka ńców działania Opis priorytetu Bezpiecze ństwo to przede wszystkim minimalizacja ryzyka ró żnorodnych zagro żeń dla życia, zdrowia i mienia obywateli, tak w miejscach publicznych, jak i w miejscu zamieszkania. Obowi ązek zapewnienia bezpiecze ństwa publicznego spoczywa na powołanych do tego celu organach Policji czy Stra ży Po żarnej. Jest to tak że sfera działa ń organów samorz ądu, wielu organizacji społecznych, jak te ż pojedynczych obywateli. Zapewnienie bezpiecze ństwa na terenie gminy wi ąż e si ę z konieczno ści ą dysponowania przez słu żby porz ądkowe i ratunkowe odpowiednim sprz ętem technicznym. Niezb ędne jest równie ż stymulowanie działa ń zmierzaj ących do podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników mundurowych. Zagro żenia wynikaj ące z sytuacji kryzysowych odgrywaj ą w Gminie Ka źmierz istotn ą rol ę Wi ąż e si ę one przede wszystkim z warunkami klimatyczno-pogodowymi wynikaj ącymi z poło żenia geograficznego gminy. Wa żnym działaniem słu żb odpowiedzialnych za bezpiecze ństwo jest ograniczenie zasi ęgu wyst ępuj ących zagro żeń wynikaj ących z sytuacji kryzysowych.
89 Zadania 1. Doposa żenie słu żb bezpiecze ństwa publicznego w niezb ędny sprz ęt specjalistyczny 2. Doskonalenie mechanizmów analizowania i prognozowania zagro żeń oraz zapewnienie narz ędzi do realizacji tych zada ń 3. Doskonalenie umiej ętno ści i kwalifikacji funkcjonariuszy słu żb mundurowych Efekty • wzrost bezpiecze ństwa mieszka ńców gminy • polepszenie warunków prowadzenia działalno ści przez słu żby bezpieczeństwa publicznego Podmioty Gmina Ka źmierz, jednostki OSP, policja, Starostwo Powiatowe. uczestnicz ące Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa, fundusze finansowania specjalne.
KARTA OPERACYJNA NR 16
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych rozwojowy Kierunek 1.5. Opieka socjalna działania Opis priorytetu Jako ść kapitału społecznego i jego zaanga żowanie w proces zarz ądzania wspólnot ą gminn ą jest obecnie jednym z głównych przejawów dobrego zarz ądzania na poziomie lokalnym. Kapitał społeczny oceniany jest w takich kategoriach jak: aktywno ść obywatelska (mierzona m.in. udziałem w wyborach i organizacjach pozarz ądowych), zaradno ść mieszka ńców (poł ączona z ch ęci ą współpracy i pomagania innym, np. w ramach pomocy dobros ąsiedzkiej), poziom wzajemnego zaufania i bezpiecze ństwa mieszka ńców, religijno ść oraz niski poziom wyst ępowania patologii społecznych. Do podstawowych problemów , których rozwi ązanie nale ży uwzgl ędni ć w projektowaniu programu rozwoju gminy jest trudna sytuacja życiowa osób starszych i niepełnosprawnych oraz wyst ępowanie zjawiska wykluczenia społecznego i marginalizacji społecznej pewnych grup społecznych w gminie – ograniczenie ich udziału w życiu publicznym. Dlatego konieczne jest podj ęcia działa ń maj ących na celu „wł ączenie społeczne” grup wykluczonych lub nara żonych na wykluczenie z uwagi na szczególn ą sytuacje życiow ą. Zmniejszeniu problemu marginalizacji społecznej sprzyja ć b ędzie spójna koncepcji polityki mieszkaniowej maj ącej na celu okre ślenie zasad polityki czynszowej oraz tworzenia mieszka ń socjalnych. Zadania 1. Zorganizowanie żłobka lub opieki nad dzieckiem do lat 3. 2. Budowa mieszka ń socjalnych 3. Zakup pojazdu do dowo żenia dzieci niepełnosprawnych .
90 4. Zorganizowanie o środka wsparcia dziennego dla dzieci, młodzie ży, osób starszych i niepełnosprawnych) 5. Usługi opieku ńcze dla osób starszych i niepełnosprawnych Efekty • wzrost bezpiecze ństwa socjalnego mieszka ńców gminy • poprawa warunków życia mieszka ńców • integracja mieszka ńców gminy • wł ączenie osób starszych i niepełnosprawnych w życie społeczno ści gminy (zwi ększenie szans osób niepełnosprawnych na rynku pracy) Podmioty Gmina Ka źmierz, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, Starostwo uczestnicz ące Powiatowe, szkoły, policja. Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa, fundusze finansowania specjalne.
KARTA OPERACYJNA NR 17
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 2. Aktywna i zintegrowana społeczno ść rozwojowy Kierunek 2.1. Integracja społeczna działania Opis priorytetu Jako ść kapitału społecznego i jego zaanga żowanie w proces zarz ądzania wspólnot ą gminn ą jest obecnie jednym z głównych przejawów dobrego zarz ądzania na poziomie lokalnym. Kapitał społeczny oceniany jest w takich kategoriach jak: aktywno ść obywatelska (mierzona m.in. udziałem w wyborach i organizacjach pozarz ądowych), zaradno ść mieszka ńców (poł ączona z ch ęci ą współpracy i pomagania innym, np. w ramach pomocy dobros ąsiedzkiej), poziom wzajemnego zaufania i bezpiecze ństwa mieszka ńców, religijno ść oraz niski poziom wyst ępowania patologii społecznych. Problem asymilacji ludno ści napływowej jest jednym z głównych wyzwa ń dla gminy Ka źmierz. Dlatego wa żna jest oferta kulturalna i sportowa, budowa miejsc integracji, a tak że działalno ść organizacji pozarz ądowych. Znaczenie organizacji pozarz ądowych b ędzie szczególnie widoczne w działaniach podejmowanych na rzecz budowy społecze ństwa obywatelskiego, integracji społecznej mieszka ńców, szczególnie nowo osiadłych mieszka ńców ze stałymi mieszka ńcami gminy. Jest to bardzo wa żny element w wizji rozwoju gminy, dlatego wa żna jest dobra współpraca samorz ądu z organizacjami pozarz ądowymi. Zadania 1. Rozwijanie infrastruktury społecznej 2. Wprowadzenie nowych form integracji mieszka ńców. 3. Wykorzystanie Gminnego centrum Kultury oraz świetlic wiejskich do prowadzenia działalno ści kulturalnej, integracji i aktywizacji mieszka ńców 4. Współpraca trójsektorowa : samorz ąd, NGO, przedsi ębiorcy Efekty • poprawa warunków życia mieszka ńców • integracja mieszka ńców gminy
91 Podmioty Gmina Ka źmierz, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, stowarzyszenia, uczestnicz ące fundacje, przedsi ębiorcy Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej i etapy dla Gminy Ka źmierz Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa, finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 18
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 2. Aktywna i zintegrowana społeczno ść rozwojowy Kierunek 2.1. Wysoka aktywno ść społeczna działania Opis priorytetu Jako ść kapitału społecznego i jego zaanga żowanie w proces zarz ądzania wspólnot ą gminn ą jest obecnie jednym z głównych przejawów dobrego zarz ądzania na poziomie lokalnym. Kapitał społeczny oceniany jest w takich kategoriach jak: aktywno ść obywatelska (mierzona m.in. udziałem w wyborach i organizacjach pozarz ądowych), zaradno ść mieszka ńców (poł ączona z ch ęci ą współpracy i pomagania innym, np. w ramach pomocy dobros ąsiedzkiej), poziom wzajemnego zaufania i bezpiecze ństwa mieszka ńców, religijno ść oraz niski poziom wyst ępowania patologii społecznych. Problem asymilacji ludno ści napływowej jest jednym z głównych wyzwa ń dla gminy Ka źmierz. Dlatego wa żna jest oferta kulturalna i sportowa, budowa miejsc integracji, a tak że działalno ść organizacji pozarz ądowych. Znaczenie organizacji pozarz ądowych b ędzie szczególnie widoczne w działaniach podejmowanych na rzecz budowy społecze ństwa obywatelskiego, integracji społecznej mieszka ńców, szczególnie nowo osiadłych mieszka ńców ze stałymi mieszka ńcami gminy. Jest to bardzo wa żny element w wizji rozwoju gminy, dlatego wa żna jest dobra współpraca samorz ądu z organizacjami pozarz ądowymi Zadania 1. Reagowanie na potrzeby oraz aktywizacja społeczna osób starszych i niepełnosprawnych 2. Organizacja czasu wolnego dzieci, młodzie ży i dorosłych 3. Rozwój przedsi ębiorczo ści społecznej 4. Planowanie i realizacja programów aktywno ści lokalnej 5. Realizacja programów wsparcia dla osób bezrobotnych i wykluczonych społecznie 6. Diagnoza i opracowanie mapy problemów społecznych 7. Stworzenie regionalnego centrum edukacyjno-profilaktyczno- kulturowego. Efekty • poprawa warunków życia mieszka ńców • integracja mieszka ńców gminy • wysoka aktywno ść społeczna Podmioty Gmina Ka źmierz, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, stowarzyszenia,
92 uczestnicz ące fundacje, przedsi ębiorcy Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz. Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa. finansowania
KARTA OPERACYJNA NR 19
Obszar Sfera społeczna Cel rozwojowy IV Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy Priorytet 2. Społecze ństwo oparte na wiedzy rozwojowy Kierunek 2.1. Dobra komunikacja społeczna, wzrost wykorzystania technologii działania informacyjno-komunikacyjnych Opis priorytetu Rozwój społecze ństwa opartego na wiedzy, społecze ństwa informacyjnego, w którym towarem staje si ę informacja traktowana jako szczególne dobro niematerialne, równowa żne lub cenniejsze nawet od dóbr materialnych jest w UE i w Polsce jednym z priorytetów rozwojowych. Rozwój społecze ństwa opartego na wiedzy umo żliwia rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnych (TIK) Na podstawie bada ń prowadzonych przez GUS wynika, że w Polsce wzrasta korzystanie z Internetu oraz z usług świadczonych przez Internet. Szerokopasmowy dost ęp do Internetu stał si ę standardem w krajach wysoko rozwini ętych. Obecnie tak że w Polsce coraz wi ęcej ludzi korzysta z szerokopasmowego dost ępu do Internetu. Jednak że wska źniki dost ępu do szerokopasmowego Internetu odbiegaj ą zdecydowanie od średniej krajów UE. Jednym z czynników przyczyniaj ących si ę do rozwoju kapitału społecznego jest dobra komunikacja społeczna b ędąca jednocze śnie jednym z głównych przejawów dobrego zarz ądzania na poziomie lokalnym. Dla poprawy komunikacji społecznej oraz dost ępno ści usług publicznych konieczne s ą tak że usprawnienia polegaj ące m.in. na przystosowaniu budynku Urz ędu Gminy w Ka źmierzu poprzez jego modernizacj ę. Wyposa żenie budynku administracji publicznej w nowe rozwi ązania architektoniczne takie jak podjazdy, windy i inne urz ądzenia ułatwi poruszanie si ę po obiektach osobom niepełnosprawnym i starszym z pewno ści ą pomo że w ich usamodzielnieniu si ę w załatwianiu spraw urz ędowych. Dalsze wdra żanie w urz ędzie nowych technologii komunikacyjnych wpłynie na popraw ę efektywno ści i produktywno ści ich działania oraz przygotuje je do realizacji koncepcji e-urz ędu, czyli urz ędu dost ępnego drog ą elektroniczn ą, w którym b ędzie mo żna załatwi ć sprawy niezale żnie od pory dnia i miejsca pobytu.
93 Zadania 1. Wzrost wykorzystania technologii informacyjno- komunikacyjnych w edukacji, usługach publicznych, gospodarstwach domowych i sektorze przedsi ębiorstw - poprawa dost ępu do szerokopasmowego Internetu. 2. Podniesienie poziomu świadomo ści i umiej ętno ści mieszka ńców w zakresie stosowania technologii informacyjno- komunikacyjnych 3. Poprawa dost ępu do Internetu w miejscach publicznych 4. Unowocze śnienie funkcjonowania szkół poprzez wprowadzanie koncepcji e-szkoła, wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. 5. Rozbudowa budynku administracyjnego Urz ędu Gminy- zmiana wizerunku budynku, dostosowanie budynku i jego otoczenia do potrzeb osób niepełnosprawnych, dalsza informatyzacja urz ędu i usług publicznych- wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych. 6. Promowanie i realizacja koncepcji uczenia si ę przez całe życie. Efekty • poprawa warunków życia mieszka ńców • integracja mieszka ńców gminy • wysoka aktywno ść społeczna • Urz ąd Gminy przystosowany do potrzeb interesantów w tym osób niepełnosprawnych • sprawnie działaj ący system komunikacji z mieszka ńcami • upowszechnienie dost ępu do usług społecze ństwa informacyjnego • zapewnienie mieszka ńcom łatwego dost ępu do wa żnych informacji publicznych Podmioty Gmina Ka źmierz, Gminny Ośrodek Pomocy Społecznej, stowarzyszenia, uczestnicz ące fundacje, przedsi ębiorcy, PFRON Harmonogram Harmonogram i etapy okre ślone w Wieloletniej Prognozie Finansowej dla i etapy Gminy Ka źmierz Źródła środki bud żetu gminy, środki UE, środki bud żetu pa ństwa. finansowania
94 4.Spójno ść z lokalnymi, regionalnymi, krajowymi i europejskimi dokumentami strategicznymi
Uwarunkowania wynikaj ące z dyrektyw Unii Europejskiej, polityki krajowej i regionalnej. Strategia „Europa 2020" – Strategia na rzecz inteligentnego i zrównowa żonego rozwoju, sprzyjaj ącego wł ączeniu społecznemu jest nowym, długookresowym dokumentem strategicznym rozwoju społeczno-gospodarczego Unii Europejskiej, który zast ąpił realizowan ą od 2000 roku Strategi ę Lizbo ńsk ą. Strategia Europa 2020 obejmuje trzy wzajemnie ze sob ą powi ązane priorytety: ‹ rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji; ‹ rozwój zrównowa żony: wspieranie gospodarki efektywniej korzystaj ącej z zasobów, bardziej przyjaznej środowisku i bardziej konkurencyjnej; ‹ rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu: wspieranie gospodarki o wysokim poziomie zatrudnienia, zapewniaj ącej spójno ść społeczn ą i terytorialn ą.
Strategia Europa 2020 ustala pi ęć celów, które okre ślaj ą, gdzie Unia Europejska powinna si ę znale źć w 2020 roku: ‹ wska źnik zatrudnienia osób w wieku 20-64 lat powinien wynosi ć 75%; ‹ na inwestycje w badania i rozwój nale ży przeznacza ć 3% PKB Unii; ‹ nale ży osi ągn ąć cele „20/20/20” w zakresie klimatu i energii (w tym ograniczenie emisji dwutlenku w ęgla nawet o 30%, je śli pozwol ą na to warunki); ‹ liczb ę osób przedwcze śnie ko ńcz ących nauk ę szkoln ą nale ży ograniczy ć do 10%, a co najmniej 40% osób z młodego pokolenia powinno zdobywa ć wy ższe wykształcenie; ‹ liczb ę osób zagro żonych ubóstwem nale ży zmniejszy ć o 20 mln.
Zakładane warto ści docelowe wska źników na poziomie wspólnotowym stanowi ą tak że du że wyzwanie dla Wielkopolski, w tym dla gminy Ka źmierz. Wprawdzie s ą to warto ści dla całej Wspólnoty, lecz na poziomie poszczególnych krajów będą brane pod uwag ę przy zawieraniu kontraktów terytorialnych. Dlatego poszczególne interwencje strategii rozwoju, zarówno na poziomie regionalnym, jak i lokalnym (cele i rodzaje interwencji) powinny w osi ąganiu tych warto ści sprzyja ć.
95 Zało żenia strategii Europa 2020 oznaczaj ą, i ż jednostki samorz ądu terytorialnego w swych planach strategicznych powinny stawia ć na konkurencyjno ść osi ągan ą przede wszystkim przez eksponowanie inteligentnego, zrównowa żonego rozwoju oraz przez ograniczanie wyklucze ń społecznych.
Strategia Rozwoju Kraju 2020 – Aktywne społecze ństwo, konkurencyjna gospodarka, sprawne pa ństwo przyj ęta 25 wrze śnia 2012 r. przez Rad ę Ministrów to główna strategia rozwojowa w średnim horyzoncie czasowym, wskazuje strategiczne zadania pa ństwa, których podj ęcie w perspektywie najbli ższych lat jest niezb ędne, by wzmocni ć procesy rozwojowe (wraz z szacunkowymi wielko ściami potrzebnych środków finansowych). Strategia wyznacza trzy obszary strategiczne: Sprawne i efektywne pa ństwo, obejmuj ący nast ępuj ące cele : • Przej ście od administrowania do zarz ądzania rozwojem • Zapewnienie środków na działania rozwojowe • Wzmocnienie warunków sprzyjaj ących realizacji potrzeb i aktywno ści obywatela Konkurencyjna gospodarka, obejmuj ący nast ępuj ące cele: • Wzmocnienie stabilno ści makroekonomicznej • Wzrost wydajno ści gospodarki • Zwi ększenie innowacyjno ści gospodarki • Rozwój kapitału ludzkiego • Zwi ększenie wykorzystania technologii cyfrowych • Efektywno ść energetyczna i poprawa stanu środowiska • Zwi ększenie efektywno ści transportu Spójno ść społeczna i terytorialna, obejmuj ący nast ępuj ące cele: • Integracja społeczna • Zapewnienie dost ępu i okre ślonych standardów usług publicznych • Wzmocnienie mechanizmów dyfuzji oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych, w których koncentrowa ć si ę b ędą główne działania oraz okre śla, jakie interwencje s ą niezb ędne w perspektywie średniookresowej w celu przyspieszenia procesów rozwojowych. Celem głównym Strategii jest wzmocnienie i wykorzystanie gospodarczych, społecznych i instytucjonalnych potencjałów zapewniaj ących szybszy i zrównowa żony rozwój kraju oraz popraw ę jako ści życia ludno ści.
96 Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego 2010 – 2020: Regiony, Miasta, Obszary wiejskie , przyj ęta przez Rad ę Ministrów 13 lipca 2010 roku, jest dokumentem określaj ącym cele i sposób działania podmiotów publicznych, w tym w szczególno ści obszarów miejskich i wiejskich, oraz definiuje ich relacje w odniesieniu do innych polityk publicznych o wyra źnym terytorialnym ukierunkowaniu.
Celem strategicznym polityki regionalnej do 2020 roku, okre ślonym w KSRR, jest efektywne wykorzystywanie specyficznych, regionalnych oraz terytorialnych potencjałów rozwojowych dla osi ągania celów rozwoju kraju – wzrostu, zatrudnienia i spójno ści w horyzoncie długookresowym. Rozwini ęciem celu strategicznego s ą trzy cele szczegółowe polityki regionalnej: ‹ Wspomaganie wzrostu konkurencyjno ści regionów, ‹ Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie procesom marginalizacji na obszarach problemowych, ‹ Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działa ń rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie.
Kluczowe dla realizacji strategii rozwoju województwa wielkopolskiego i gminy Ka źmierz, z punktu widzenia koncepcji nowej polityki regionalnej wyra żonej przez „Krajow ą Strategi ę Rozwoju Regionalnego”, jest uwzgl ędnienie nast ępuj ących elementów: ‹ rozwijanie mechanizmów wzmacniaj ących rozprzestrzenianie procesów rozwojowych z głównych o środków wzrostu (uto żsamianych w KSRR ze stolicami województw) na całe obszary województw ‹ zwi ększania spójno ści terytorialnej, zarówno w skali krajowej, jak równie ż regionalnej, w tym przez budowanie powi ąza ń funkcjonalnych mi ędzy miastami wojewódzkimi, a ich otoczeniem regionalnym, a zwłaszcza mi ędzy miastami i obszarami wiejskimi. Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 W KPZK sformułowano cel strategiczny: „Efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i terytorialnie zró żnicowanych jej potencjałów rozwojowych dla osi ągania ogólnych celów rozwojowych – konkurencyjno ści, zatrudnienia, sprawno ści funkcjonowania pa ństwa oraz spójno ści w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym w horyzoncie długookresowym".
97 Zaktualizowana Strategia rozwoju województwa wielkopolskiego do 2020 roku. Wielkopolska 2020 przyj ęta Uchwał ą NR XXIX/559/12 przez Sejmik Województwa Wielkopolskiego dnia 17 grudnia 2012 roku. Generalnym celem strategii jest „Efektywne wykorzystanie potencjałów rozwojowych na rzecz wzrostu konkurencyjno ści województwa, słu żą ce poprawie jako ści życia mieszka ńców w warunkach zrównowa żonego rozwoju”. Na potrzeby realizacji celu generalnego wyszczególniono nast ępuj ące cele strategiczne: ‹ Cel strategiczny 1 - Poprawa dost ępno ści i spójno ści komunikacyjnej regionu ‹ Cel strategiczny 2 - Poprawa stanu środowiska i racjonalne gospodarowanie jego zasobami ‹ Cel strategiczny 3 - Lepsze zarz ądzanie energi ą ‹ Cel strategiczny 4 - Zwi ększanie konkurencyjno ści metropolii pozna ńskiej i innych ośrodków wzrostu w województwie ‹ Cel strategiczny 6 - Wzmocnienie potencjału gospodarczego regionu ‹ Cel strategiczny 8 - Zwi ększanie zasobów oraz wyrównywanie potencjałów społecznych województwa ‹ Cel strategiczny 7 - Wzrost kompetencji mieszka ńców i zatrudnienia ‹ Cel strategiczny 5 - Zwi ększenie spójno ści województwa ‹ Cel strategiczny 9 - Wzrost bezpiecze ństwa i sprawno ści zarz ądzania regionem Program Rozwoju gminy Ka źmierz wykazuje spójno ść z zało żeniami strategii rozwoju województwa. Działania zaplanowane do realizacji w gminie Ka źmierz przyczyni ą si ę do osi ągni ęcia wska źników realizacji wi ększo ści celów strategicznych województwa wielkopolskiego.
Strategia rozwoju aglomeracji pozna ńskiej. Metropolia Pozna ń 2020 to dokument subregionalny, dotyczy znacznej cz ęś ci potencjału regionu, zarówno w wymiarze gospodarczym, jak i przestrzennym. Harmonijny rozwój całej aglomeracji powinien opierać si ę na ścisłej współpracy mi ędzy samorz ądami lokalnymi oraz ich partnerami społecznymi i gospodarczymi. Sformułowana w strategii wizja brzmi: Metropolia Pozna ń umiej ętnie ł ączy potencjał miasta Poznania, s ąsiednich gmin i powiatu pozna ńskiego. W wyniku dokonanej diagnozy funkcjonowania aglomeracji poznańskiej za priorytetowe dla jej dalszego rozwoju uznano 5 osi strategicznych: 1. Gospodarka przestrzenna i środowisko 2. Infrastruktura i organizacja transportu
98 3. Gospodarka i rynek pracy 4. Usługi społeczne 5. Zintegrowane zarz ądzanie i marketing terytorialny
Uwarunkowania wynikaj ące z dokumentów gminy Ka źmierz Studium uwarunkowa ń i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Ka źmierz uchwalone przez Rad ę Gminy Ka źmierz w 2001 r. formułuje kierunki rozwoju i zagospodarowania przestrzennego gminy, okre śla podstawowe zasady polityki przestrzennej i zasady ochrony interesu publicznego, tworzy podstawy do sporz ądzania planów miejscowych, ustala kierunki rozwoju sieci infrastruktury technicznej, a tak że promuje miasto i gmin ę Ka źmierz. Zało żenia Programu Rozwoju gminy Ka źmierz są zgodne z zapisami Studium Uwarunkowa ń i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Ka źmierz okre ślaj ącymi polityk ę rozwoju gminy. Obydwa dokumenty maj ą na celu zrównowa żony rozwój gminy Ka źmierz, a w szczególno ści popraw ę warunków życia w gminie, stworzenie atrakcyjnego środowiska zamieszkania, pracy, kształcenia i wypoczynku. W studium uznaje si ę, że ogólnym celem polityki przestrzennej gminy Ka źmierz jest: ukierunkowywanie procesu podnoszenia standardu warunków życia mieszka ńców gminy, zapewnienie sprawno ści funkcjonowania jej struktur przestrzennych, podnoszenie atrakcyjno ści gminy – poprzez wykorzystywanie terytorialnych warunków rozwoju oraz przeciwdziałanie degradacji walorów przyrodniczych gminy.
Program Ochrony Środowiska dla Gminy Ka źmierz na lata 2010-2012 z perspektyw ą do 2016 roku, który przyjmuje rozwój zrównowa żony jako podstaw ę funkcjonowania gminy.
Priorytety rozwojowe przyj ęte w tym programie to: optymalizacja gospodarki wodno- ściekowej, racjonalna gospodarka odpadami, ochrona powietrza atmosferycznego, ochrona przyrody i działania edukacyjne.
Projekt zało żeń do planu zaopatrzenia w ciepło, energi ę elektryczn ą i paliwa gazowe gminy Ka źmierz, który okre śla cele i zasady planowania oraz organizacji zaopatrzenia w energi ę na obszarze gminy .
Plany odnowy miejscowości Ka źmierz, Gaj Wielki.
99 Strategia Rozwi ązywania Problemów Społecznych w Gminie Kaźmierz na lata 2009 – 2020.
Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego uchwalone po 1995 r.
SPÓJNO ŚĆ CELÓW ROZWOJOWYCH GMINY KA ŹMIERZ Z CELAMI REGIONALNYMI, KRAJOWYMI I EUROPEJSKIMI
CEL ROZWOJOWY I: ROZWÓJ GOSPODARCZY I SPOŁECZNY GMINY KA ŹMIERZ
Dokument strategiczny wy ższego rz ędu Cel zgodny Europa 2020 Rozwój zrównowa żony. Rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzuj ącej si ę wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniaj ącej spójno ść gospodarcz ą, społeczn ą i terytorialn ą Strategia Rozwoju Kraju 2020 Wzrost wydajno ści gospodarki Zwi ększenie innowacyjno ści gospodarki. Koncepcja Przestrzennego Poprawa spójno ści wewn ętrznej i terytorialne Zagospodarowania Kraju 2030 równowa żenie rozwoju kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania si ę czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewn ętrznego wszystkich terytoriów. Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Wspomaganie wzrostu konkurencyjno ści regionów. Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działa ń rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie. Strategia Rozwoju Województwa Wzmocnienie potencjału gospodarczego regionu. Wielkopolskiego 2020
CEL ROZWOJOWY II: ROZWINI ĘTA INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
Dokument strategiczny wy ższego rz ędu Cel zgodny Europa 2020 Rozwój zrównowa żony. Rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzuj ącej si ę wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniaj ącej spójno ść gospodarcz ą, społeczn ą i terytorialn ą. Strategia Rozwoju Kraju 2020 Zapewnienie dost ępu i okre ślonych standardów usług publicznych. Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równowa żenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych. Zwi ększenie efektywno ści transportu. Koncepcja Przestrzennego Poprawa spójno ści wewn ętrznej i terytorialne Zagospodarowania Kraju 2030 równowa żenie rozwoju kraju poprzez
100 wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich Poprawa dost ępno ści terytorialnej kraju w ró żnych skalach przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działa ń rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie. Strategia Rozwoju Województwa Zwi ększanie zasobów oraz wyrównywanie Wielkopolskiego 2020 potencjałów społecznych województwa. Wzrost kompetencji mieszka ńców i zatrudnienia. Zwi ększenie spójno ści województwa. Wzrost bezpiecze ństwa i sprawno ści zarz ądzania regionem
CEL ROZWOJOWY III: PRAWIDŁOWO FUNKCJONUJ ĄCY SYSTEM OCHRONY ŚRODOWISKA NATURALNEGO Dokument strategiczny wy ższego rz ędu Cel zgodny Europa 2020 Rozwój Zrównowa żony. Rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzuj ącej si ę wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniaj ącej spójno ść gospodarcz ą, społeczn ą i terytorialn ą Strategia Rozwoju Kraju 2020 Wzmocnienie mechanizmów terytorialnego równowa żenia rozwoju oraz integracja przestrzenna dla rozwijania i pełnego wykorzystania potencjałów regionalnych, Bezpiecze ństwo energetyczne i środowisko. Efektywno ść energetyczna i poprawa stanu środowiska. Koncepcja Przestrzennego Poprawa spójno ści wewn ętrznej i terytorialne Zagospodarowania Kraju 2030 równowa żenie rozwoju kraju poprzez wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich . Kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osi ągni ęcie i utrzymanie wysokiej jako ści środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych Strategia Rozwoju Województwa Poprawa stanu środowiska i racjonalne Wielkopolskiego 2020 gospodarowanie jego zasobami. Lepsze zarz ądzanie energi ą
CEL ROZWOJOWY IV: PODNOSZENIE STANDARDU I WARUNKÓW ŻYCIA SPOŁECZNEGO MIESZKA ŃCÓW GMINY
Dokument strategiczny wy ższego rz ędu Cel zgodny Europa 2020 Rozwój sprzyjaj ący wł ączeniu społecznemu – wspieranie gospodarki charakteryzuj ącej si ę wysokim poziomem zatrudnienia i zapewniaj ącej spójno ść gospodarcz ą, społeczn ą i terytorialn ą. Rozwój inteligentny: rozwój gospodarki opartej na wiedzy i innowacji Strategia Rozwoju Kraju 2020 Zapewnienie dost ępu i okre ślonych standardów usług publicznych. Rozwój kapitału ludzkiego.
101 Wzmocnienie warunków sprzyjaj ących realizacji indywidualnych potrzeb i aktywno ści obywatela Integracja społeczna. Zwi ększenie wykorzystania technologii cyfrowych Koncepcja Przestrzennego Poprawa spójno ści wewn ętrznej i terytorialne Zagospodarowania Kraju 2030 równowa żenie rozwoju kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania si ę czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewn ętrznego wszystkich terytoriów. Krajowa Strategia Rozwoju Regionalnego Budowanie spójno ści terytorialnej i przeciwdziałanie marginalizacji obszarów problemowych. Tworzenie warunków dla skutecznej, efektywnej i partnerskiej realizacji działa ń rozwojowych ukierunkowanych terytorialnie
Strategia Rozwoju Województwa Zwi ększanie zasobów oraz wyrównywanie Wielkopolskiego 2020 potencjałów społecznych województwa. Wzrost kompetencji mieszka ńców i zatrudnienia. Zwi ększenie spójno ści województwa. Wzrost bezpiecze ństwa i sprawno ści zarz ądzania regionem
102 CZ ĘŚĆ IV. MONITORING I EWALUACJA REALIZACJI USTALE Ń PROGRAMU ROZWOJU
1. System monitoringu i ewaluacji Dla skutecznej i efektywnej realizacji ustale ń Programu Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 niezb ędne jest stworzenie systemu stałego monitorowania, kontroli i oceny efektów realizacji jej ustale ń (celów rozwoju i kierunków działa ń). Jednocze śnie system ten mo że by ć wykorzystywany do ci ągłego śledzenia zdarze ń, tendencji i procesów zachodz ących w otoczeniu gminy, jak i wewn ątrz niej, które mog ą wywiera ć pozytywny lub negatywny wpływ na osi ąganie przyj ętych celów rozwoju. Generalnie rzecz bior ąc, systemy monitoringu i kontroli słu żą do wykrywania:
° istniej ących, b ądź mo żliwych tendencji i zdarze ń powoduj ących zakłócenia w wykonywaniu decyzji wynikaj ących z przyj ętych ustale ń Programu Rozwoju, ° negatywnych konsekwencji tych że decyzji dla jako ści życia mieszka ńców i warunków funkcjonowania podmiotów gospodarczych oraz stanu środowiska przyrodniczego i zagospodarowania przestrzeni, ° stopnia rozbie żno ści pomi ędzy przyj ętymi celami i kierunkami działa ń a ich wykonaniem. Monitoring i ewaluacja realizacji ustale ń Programu Rozwoju słu ży wi ęc rozwi ązywaniu problemów, gdy ż nastawione s ą one na ich wykrywanie oraz zapobieganie ich skutkom. Pozwala to na zwi ększenie zdolno ści władz gminy Ka źmierz do szybkiej i skutecznej reakcji na zmiany zachodz ące zarówno w otoczeniu, jak i wewn ątrz niej.
Monitoring jest procesem systematycznego zbierania i analizowania ilo ściowych i jako ściowych informacji na temat wdra żania ustale ń Programu Rozwoju. Stanowi on narz ędzie wspomagaj ące procesy zarz ądzania gmin ą, podejmowania decyzji rozwojowych i przewidywania ewentualnych zagro żeń realizacyjnych. Innymi słowy, istot ą procesu monitoringu i kontroli jest stwierdzenie, czy wynik naszego działania (efekt ko ńcowy) jest zgodny z zamierzeniami (cele i kierunki działa ń) oraz czy wszystkie czynno ści i środki zastosowane w działaniu były potrzebne do osi ągni ęcia zamierzonego stanu. Jest to ci ągły proces, który składa si ę z trzech współzale żnych faz, z zachowaniem poni ższej sekwencji:
Faza 1 - MONITORING STANU . Jego efektem jest permanentna diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej Gminy Ka źmierz, dokonywana w poszczególnych dziedzinach i przekrojach. Warunkiem jego przeprowadzenia jest dost ępno ść w miar ę kompletnych
103 danych źródłowych, w tym wska źników statystycznych najbardziej charakterystycznych dla wybranych zjawisk ze sfery społeczno-gospodarczej. Monitoring stanu nale ży prowadzi ć w sposób permanentny.
Faza 2 - MONITORING DZIAŁA Ń. Jest to po średnia faza procesu monitoringu PROGRAMU ROZWOJU. Polega na ewidencjonowaniu planowanych, podejmowanych i zrealizowanych kierunków działa ń w celu ich pó źniejszej analizy ilo ściowo-jako ściowej. Monitoring działa ń nale ży prowadzi ć w sposób permanentny.
Faza 3 - MONITORING REALIZACJI CELÓW . Jest ści śle zwi ązany z zasad ą oceny ex post. Jego istot ą jest wyci ąganie wniosków z tego:
° co zostało, a co nie zostało zrobione, ° okre ślenie przyczyn tego stanu rzeczy, ° modyfikowanie dalszych poczyna ń w taki sposób, aby osi ągn ąć zakładane cele. Ma on wi ęc na celu systematyczne analizowanie stanu zaawansowania realizacji poszczególnych kierunków działa ń i ich zgodno ści ze sformułowanymi celami. W ocenie tej nale ży przyjąć za podstaw ę analiz ę wska źników bezpo średnio koresponduj ących z poszczególnymi kierunkami działa ń. Monitoring realizacji celów nale ży prowadzi ć w sposób cykliczny (np. raz do roku).
Taki trzystopniowy sposób podej ścia zapewni mo żliwie pełn ą, bie żą cą informacj ę na temat ogólnej sytuacji społeczno-gospodarczej gminy Ka źmierz oraz zrealizowanych, podj ętych lub planowanych przedsi ęwzi ęć realizacyjnych.
Monitoring realizacji ustale ń Programu Rozwoju prowadzony b ędzie w zakresie rzeczowym i finansowym. MONITORING RZECZOWY obejmowa ć b ędzie skwantyfikowane dane obrazuj ące post ęp w realizacji zapisanych w Programie Rozwoju zada ń oraz umo żliwia ć b ędzie oceny ich wykonania w odniesieniu do celów rozwoju. B ędzie si ę on posługiwał dwoma rodzajami wska źników, a mianowicie:
° WSKA ŹNIKAMI PRODUKTU (dostarczaj ą informacji o dobrach lub usługach wytworzonych w wyniku realizacji przedsi ęwzi ęć ) - opisuj ą one rzeczy materialne lub usługi powstałe bezpo średnio w wyniku ich realizacji, np. długo ść zmodernizowanych dróg, liczba wybudowanych miejsc parkingowych,
° WSKA ŹNIKAMI REZULTATU (dostarczaj ą informacji o zmianach jakie nast ąpiły
w wyniku realizacji przyj ętych kierunków działa ń) - opisuj ą one bezpo średnie
104 i natychmiastowe efekty (korzy ści) wynikaj ące z ich realizacji, np. liczba gospodarstw domowych podł ączonych do sieci wodoci ągowej. Natomiast MONITORING FINANSOWY obejmowa ć b ędzie ocen ę racjonalno ści i sprawno ści wydatkowania środków finansowych (własnych i zewn ętrznych) na realizacj ę ustale ń zawartych w Programu Rozwoju.
Monitoring i kontrola realizacji ustale ń Programu Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 b ędą obejmowały w szczególno ści:
° zbieranie i interpretowanie (oceny) danych opisuj ących post ęp i efekty realizowanych kierunków działa ń, ° bie żą cy nadzór, kontrol ę i ocen ę realizacji poszczególnych kierunków działa ń, ° wczesne diagnozowanie trudno ści mog ących mie ć niekorzystny wpływ na realizowane kierunki działa ń, zwłaszcza na ich terminowo ść i ostateczne koszty realizacji, ° korygowanie i modyfikowanie kierunków działa ń je śli nie ma szans i mo żliwo ści ich wykonania, ° weryfikacj ę zgodno ści zało żonych planów finansowych z faktyczn ą ich realizacj ą, ° weryfikacj ę zgodno ści uzyskiwanych efektów z zało żonymi celami, ° ocen ę efektywno ści wykorzystania środków finansowych pozostaj ących w dyspozycji bud żetu gminy i aktualizacj ę prognoz finansowych, ° aktualizacj ę i uzupełnianie zapisów Programu Rozwoju, w zale żno ści od pojawiaj ących si ę zewn ętrznych i wewn ętrznych merytorycznych przyczyn, ° sporz ądzanie przez wójta gminy Ka źmierz raportu z realizacji ustale ń Programu Rozwoju
(nie rzadziej ni ż raz na cztery lata) i jego przekazywanie do Rady Gminy Ka źmierz, a tak że upowszechnianie w śród mieszka ńców. Monitoring i kontrola realizacji ustale ń Programu Rozwoju maj ą, wi ęc za zadanie szybko wykrywa ć tendencje i zdarzenia mog ące mie ć negatywny wpływ na skal ę i tempo realizacji, zapisanych w Programu Rozwoju, celów rozwoju i kierunków działa ń.
Efekty monitoringu i kontroli realizacji ustale ń Programu Rozwoju, zostan ą przedstawione w postaci raportu, b ędącego podstaw ą do oceny post ępu we wdra żaniu ustale ń strategicznych. W zale żno ści od wyniku tej oceny wnioski zawarte w raporcie powinny sygnalizowa ć potrzeb ę:
° intensyfikacji, b ądź ograniczenia podejmowanych kierunków działa ń, ° aktualizacji i modyfikacji zapisów Programu Rozwoju,
105 ° kontynuacji dotychczasowych kierunków działa ń (planowanych przedsi ęwzi ęć ).
Okre ślone wska źniki produktu i rezultatu pozwalaj ą na ukazanie dynamiki zachodz ących zmian w poziomie rozwoju społeczno-gospodarczego gminy Ka źmierz w czasie oraz stopie ń zaawansowania realizacji przyj ętych celów strategicznych i kierunków działa ń. Powy ższe wska źniki mo żna równie ż stosowa ć do porówna ń z innymi gminami, średni ą dla Powiatu Szamotulskiego i gmin wiejskich Województwa Wielkopolskiego oraz Polski. ° Bezpo średni nadzór nad realizacj ą ustale ń Programu Rozwoju nale żeć b ędzie do wójta gminy Ka źmierz, za ś bie żą cy nadzór sprawowa ć b ędzie koordynator realizacji Programu Rozwoju. ° Informacje zebrane w procesie monitoringu i ewaluacji pozwol ą na śledzenie zaawansowania realizacji poszczególnych ustale ń Programu Rozwoju oraz podj ęcie działa ń naprawczych w przypadku wyst ąpienia trudno ści w ich realizacji. ° Podmiotem periodycznie kontroluj ącym i oceniaj ącym przebieg realizacji ustale ń
Programu Rozwoju Gminy Ka źmierz na lata 2014-2020 będzie Rada Gminy Ka źmierz.
2. Zestawienie wska źników
WSKA ŹNIKI O CHARAKTERZE OGÓLNYM: Liczba ludno ści ogółem Struktura ludno ści według płci Struktura ludno ści według wieku Struktura ludno ści według grup ekonomicznych - ludno ść w wieku przedprodukcyjnym, produkcyjnym i poprodukcyjnym Przyrost naturalny ludno ści Saldo migracji (ró żnica mi ędzy liczb ą zameldowa ń i wymeldowa ń) Dochody ogółem bud żetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszka ńca Dochody własne bud żetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszka ńca Wydatki inwestycyjne z bud żetu gminy w przeliczeniu na 1 mieszka ńca Udział wydatków inwestycyjnych w ogólnych wydatkach bud żetu gminy Wielko ść zadłu żenia bud żetu gminy w stosunku do wymogów ustawowych Wielko ść środków finansowych pozyskanych przez gmin ę z funduszy pomocowych Unii Europejskiej (w tys. zł)
106 WSKA ŹNIKI SZCZGÓŁOWE DLA POSZCZEGÓLNYCH OBSZARÓW
OBSZAR GOSPODARKA
Cel rozwojowy Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz
Priorytet 1. Wysoki poziom rolnictwa i przetwórstwa rolno-spo żywczego
Kierunek działania 1.1. Rozwój rolnictwa i przemysłu rolno-spo żywczego Rodzaj wska źnika - powierzchnia gleb przeznaczonych pod produkcj ę ekologiczn ą ha - liczba szkole ń dla rolników w roku szt. - powierzchnia u żytków rolnych na 1 mieszka ńca ha - wydatki na rolnictwo ogółem zł - liczba pracuj ących w rolnictwie osoba - liczba gospodarstw ekologicznych szt. - liczba uczestników w szkoleniach szt. - kwota dofinansowania przeznaczona na szkolenia PLN - uzyskane dofinansowanie na zakup sprz ętu i urz ądze ń rolniczych PLN - uzyskane certyfikaty produkcji ekologicznej Szt. - zmiana sposobu wykorzystania gleb chronionych ha
Cel rozwojowy Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz
Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie jej atrakcyjno ści.
Kierunek działania 2.1. Turystyczny rozwój gminy Rodzaj wska źnika - liczba nowo powstałych hoteli, moteli, pensjonatów szt. - liczba nowo powstałych gospodarstw agroturystycznych szt. - liczba miejsc noclegowych w hotelach, motelach, pensjonatach szt. - liczba miejsc noclegowych agroturystycznych szt. - liczba nowo powstałych punktów gastronomicznych szt. - dochody bud żetu gminy z turystyki i agroturystyki na 1 mieszka ńca zł - liczba turystów odwiedzaj ących gmin ę w skali roku osoba - liczba imprez skierowanych bezpo średnio do turystów szt. - liczba nowo powstałych szlaków turystycznych szt. - długo ść nowopowstałych szlaków turystycznych km - ilo ść gospodarstw agroturystycznych szt. - uchwalone plany zagospodarowania przestrzennego szt. - ilo ść uprawnionych do posługiwania si ę znakami jako ści np. „Wielkopolska Jako ść ” szt. - uzyskanie dofinansowanie na przedsi ęwzi ęcie pn. przeniesienie targowiska w Ka źmierzu poza obr ęb rynku PLN - uzyskane decyzje środowiskowe zwi ązane z realizacj ą celu strategicznego 2.1. szt.
107 Cel rozwojowy Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz
Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie jej atrakcyjno ści.
Kierunek działania 2.2.Poprawa atrakcyjno ści i konkurencyjno ści terenów gminy. Rodzaj wska źnika - liczba podmiotów gospodarczych szt. - liczba podmiotów gospodarczych na 1000 mieszka ńców szt. - liczba nowych miejsc pracy szt. - udział pracuj ących w sektorze prywatnym w ogólnej liczbie % pracuj ących - udział jednostek przetwórstwa przemysłowego w liczbie % jednostek ogółem - udział pracuj ących w przetwórstwie przemysłowym w ogólnej % liczbie pracuj ących - stopa bezrobocia % - liczba opracowanych i wdro żonych programów promocji gminy szt. - liczba wydanych nowych materiałów promocyjnych szt. - liczba zaktualizowanych materiałów promocyjnych szt. - nowe drogowe szlaki komunikacyjne km - remont i modernizacja istniej ących drogowych szlaków komunikacyjnych km - uzyskane decyzje środowiskowe dla przedsi ęwzi ęć komunikacyjnych szt. - uzyskane decyzje środowiskowe na gazyfikacj ę terenów przy drodze nr 92 szt. - uzyskane decyzje środowiskowe zwi ązane z budow ą targowiska w m. Ka źmierz wraz z budow ą infrastruktury targowej szt. Cel rozwojowy Rozwój gospodarczy gminy Ka źmierz
Priorytet 2. Aktywizacja gospodarcza gminy i podnoszenie jej atrakcyjno ści.
Kierunek działania 2.3. Rozwój budownictwa mieszkaniowego Rodzaj wska źnika - liczba mieszka ń ogółem szt. - powierzchnia mieszkalna przypadaj ąca na osob ę m2 - liczba mieszka ń na 1000 mieszka ńców szt. - średni metra ż 1 mieszkania m2 - liczba osób przypadaj ąca na 1 mieszkanie osoba - uzyskane decyzje środowiskowe zwi ązane z rozwojem budownictwa mieszkaniowego szt.
OBSZAR: INFRASTRUKTURA TECHNICZNA
Cel rozwojowy Rozwini ęta infrastruktura techniczna
Priorytet 1. Poprawa warunków rozwoju społecznego, gospodarczego i warunków zamieszkania (wysoka jako ść usług publicznych) Kierunek działania 1.1. Kompleksowe uzbrajanie terenów w infrastruktur ę kanalizacyjn ą, wodoci ągow ą, gazow ą, elektryczn ą Rodzaj wska źnika - liczba czynnych przył ączy sieci wodoci ągowych szt. - udział ludno ści korzystaj ącej z sieci wodoci ągowej w gminie % w stosunku do ludno ści ogółem - liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci szt.
108 wodoci ągowej - długo ść sieci wodoci ągowej km - długo ść zmodernizowanej sieci wodoci ągowej km - liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody szt. - liczba gospodarstw domowych/budynków obsługiwanych przez stacje uzdatniania wody szt. - liczba czynnych przył ączy sieci kanalizacyjnej szt. - długo ść sieci kanalizacyjnej km - długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej km - liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci kanalizacji sanitarnej szt. - liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków szt. - liczba oczyszczalni ścieków szt. - liczba zmodernizowanych przepompowni ścieków szt. - ilo ść oczyszczonych ścieków m3/doba - długo ść wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej km - długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej km - liczba zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) szt. kanalizacji deszczowej - liczba gospodarstw domowych korzystaj ących z gazu szt - liczba wybudowanych punktów o świetlenia ulicznego szt - liczba zmodernizowanych punktów o świetlenia szt - długo ść odcinków rozbudowanych sieci elektroenergetycznych km - długo ść sieci gazowej km - uzyskane decyzje środowiskowe na inwestycje zwi ązane z uzbrojeniem w infrastruktur ę kanalizacyjn ą, wodoci ągow ą, gazow ą i elektryczn ą szt. - kwota przeznaczona na dofinansowanie budowy przydomowych oczyszczalni ścieków PLN
Cel rozwojowy Rozwini ęta infrastruktura techniczna
Priorytet 1. Poprawa warunk ów rozwoju społecznego, gospodarczego i warunków osiedle ńczych Kierunek działania 1.2. Poprawa dost ępno ści komunikacyjnej Rodzaj wska źnika - liczba zmodernizowanych dróg gminnych szt. - długo ść zmodernizowanych dróg gminnych km - liczba zmodernizowanych dróg powiatowych szt. - długo ść zmodernizowanych dróg powiatowych km - liczba zmodernizowanych dróg wojewódzkich szt. - długo ść zmodernizowanych dróg wojewódzkich km - długo ść dróg publicznych o nawierzchni utwardzonej km - długo ść wybudowanych chodników km - długo ść zmodernizowanych chodników km - długo ść wybudowanych ci ągów pieszo-rowerowych km - długo ść zmodernizowanych ci ągów pieszo-rowerowych km - liczba wybudowanych przej ść dla pieszych szt. - liczba zmodernizowanych przej ść dla pieszych szt. - liczba wybudowanych skrzy żowa ń szt. - liczba zmodernizowanych skrzy żowa ń szt. - liczba wybudowanych sygnalizacji świetlnych szt. - liczba nowo powstałych parkingów szt.
109 - liczba wybudowanych parkingów szt. - liczba nowo powstałych miejsc postojowych szt. - liczba zmodernizowanych miejsc postojowych szt. - liczba linii autobusowych szt. - liczba mieszka ńców obsługiwanych przez transport zbiorowy osoba - liczba wybudowanych przystanków komunikacji zbiorowej szt. - liczba zmodernizowanych przystanków komunikacji zbiorowej szt. - liczba zrewitalizowanych odcinków linii kolejowej szt. - uzyskane decyzje środowiskowe na przebudow ę, budow ę b ądź modernizacj ę dróg, chodników, ście żek rowerowych itp. szt.
OBSZAR: ŚRODOWISKO NATURALNE
Cel rozwojowy Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska
Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego
Kierunek działania 1.1. Optymalizacja gospodarki wodno – ściekowej. Rodzaj wska źnika - liczba czynnych przył ączy sieci wodoci ągowych szt. - udział ludno ści korzystaj ącej z sieci wodoci ągowej w gminie % w stosunku do ludno ści ogółem - liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci szt. wodoci ągowej - długo ść sieci wodoci ągowej km - długo ść zmodernizowanej sieci wodoci ągowej km - liczba zmodernizowanych stacji uzdatniania wody szt. - liczba gospodarstw domowych/budyn ków obsługiwanych przez stacje uzdatniania wody szt. - liczba czynnych przył ączy sieci kanalizacyjnej szt. - długo ść sieci kanalizacyjnej km - długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacyjnej km - liczba gospodarstw domowych/budynków podł ączonych do sieci kanalizacji sanitarnej szt. - liczba zmodernizowanych oczyszczalni ścieków szt. - liczba oczyszczalni ścieków szt. - liczba zmodernizowanych przepompowni ścieków szt. - ilo ść oczyszczonych ścieków m3/doba - długo ść wybudowanej sieci kanalizacji deszczowej km - długo ść zmodernizowanej sieci kanalizacji deszczowej km - liczba zmodernizowanych przył ączy (przykanalików) szt. kanalizacji deszczowej - ilo ść zbiorników bezodpływowych szt. - ilo ść akcji promuj ących postawy ekologiczne szt.
Cel rozwojowy Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska
Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego
Kierunek działania 1.2. Racjonalna gospodarka odpadami Rodzaj wska źnika - ilo ść wytwarzanych odpadów komunalno-bytowych na m³/rok mieszka ńca
110 - ilo ść odpadów komunalnych wykorzystanych gospodarczo do % odpadów wytworzonych w ci ągu roku t/rok - ilo ść przetworzonych odpadów t/rok - liczba składowisk odpadów szt. - ilo ści odpadów poddawanych recyklingowi t/rok - ilo ści odpadów poddawanych segregacji t/rok - ilo ść odpadów poddawanych składowaniu w kompostowni mg/doba - przepustowo ść zakładów utylizacji odpadów mg/doba - przepustowo ść zmodernizowanego składowiska odpadów mg/doba - ilo ść osób dla których zło żono deklaracj ę za gospodarowanie osoba odpadami - ilo ść zlikwidowanych „dzikich wysypisk śmieci” szt.
Cel rozwojowy Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska
Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego
Kierunek działania 1.3. Ochrona powietrza atmosferycznego Rodzaj wska źnika - liczba odbiorców przył ączonych do sieci gazowej szt. - liczba odbiorców przył ączonych do sieci cieplnych szt. - długo ść sieci cieplnych km - długo ść sieci gazowych km - procentowy udział w dostawach energii pochodz ącej % z odnawialnych źródeł - st ęż enie zanieczyszcze ń COx, SO2, NOx, pyłPM10, PM2,5 i ozon ug/m3 - ilo ść obiektów termomodernizowanych szt. - plan gospodarki niskoemisyjnej szt.
Cel rozwojowy Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska
Priorytet 1. Utrzymanie wysokich walorów środowiska przyrodniczego
Kierunek działania 1.4. Ochrona przyrody i działania edukacyjne Rodzaj wska źnika - Długo ść odcinków rowów poddanych melioracji km - liczba programów edukacyjnych szt. - liczba ście żek edukacyjnych szt. - liczba szkole ń szt. - liczba uczestników szkole ń osoba
Cel rozwojowy Prawidłowo funkcjonuj ący system ochrony środowiska
Priorytet 2. Dobrze zachowane dziedzictwo kultury
Kierunek działania 2.1. Ochrona cennych kulturowo obiektów. Rodzaj wska źnika - liczba obiektów poddanych rewitalizacji szt. - powierzchnia obiektów poddanych rewitalizacji m2 - nakłady na ochron ę dziedzictwa kulturowego ogółem zł - kubatura obiektów zabytkowych poddanych procesom: konserwacji, renowacji, modernizacji, adaptacji m3
111 - liczba odrestaurowanych i odremontowanych obiektów historycznych szt. - powierzchnia odrestaurowanych i odremontowanych obiektów historycznych m2 - liczba odrestaurowanych obiektów dziedzictwa kulturowego szt. - powierzchnia odrestaurowanych obiektów dziedzictwa kulturowego m2 - liczba obiektów zabytkowych zaadaptowanych na cele kulturalne i turystyczne szt. - powierzchnia obiektów zabytkowych zaadaptowanych na cele kulturalne i turystyczne m2 - liczba ście żek edukacyjnych szt. - ewidencja i rejestr zabytków szt. - program opieki nad zabytkami szt.
OBSZAR: SFERA SPOŁECZNA
Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 1. Wysoka jako ść usług publicznych
Kierunek działania 1.1. Wysoki poziom kształcenia i opieki w szkołach oraz przedszkolach Rodzaj wska źnika - liczba programów zaj ęć wyrównawczych szt. - liczba uczniów uczestnicz ących w zajęciach wyrównawczych osoba - nakłady na realizacj ę zaj ęć wyrównawczych zł - liczba organizowanych zaj ęć pozalekcyjnych szt. - liczba uczniów uczestnicz ących w zaj ęciach pozalekcyjnych osoba - nakłady na realizacj ę zaj ęć pozalekcyjnych zł - liczba nowo powstałych sal gimnastycznych szt. - liczba zmodernizowanych sal gimnastycznych szt. - liczba rozbudowanych i zmodernizowanych placów zabaw szt. - liczba zmodernizowanych przedszkoli szt. - liczba zmodernizowanych szkół szt. - liczba wybudowanych szkół szt. - liczba uczniów w klasach osoba - wydatki na o świat ę na 1 mieszka ńca zł - powierzchnia wybudowanych sal gimnastycznych m2 2 - powierzchnia zmodernizowanych sal gimnastycznych m
- powierzchnia rozbudowanych i zmodernizowanych placów 2 zabaw m m2 - powierzchnia zmodernizowanych przedszkoli 2 - powierzchnia zmodernizowanych szkół m - liczba komputerów w placówkach szkolnych szt. - ilo ść godzin zaj ęć pozalekcyjnych h - ilo ść zakupionych materiałów dydaktycznych szt.
112 Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych
Kierunek działania 1.2. Bardzo dobry dost ęp do świadcze ń zdrowotnych Rodzaj wska źnika - nakłady na remont i modernizacj ę placówek ochrony zdrowia zł - liczba wyremontowanych i zmodernizowanych placówek ochrony zdrowia szt. - powierzchnia wyremontowanych i zmodernizowanych placówek ochrony zdrowia m2 - liczba programów z zakresu profilaktyki i promocji zdrowia szt. - wydatki na ochron ę zdrowia ogółem na 1 mieszka ńca zł - liczba mieszka ńców na 1 lekarza specjalist ę osoba - liczba specjalistycznych usług medycznych szt. - nakłady na dofinansowanie usług rehabilitacyjnych zł i opieku ńczych
Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych Kierunek działania 1.3. Bogata oferta kulturalna, turystyczna, rekreacyjno - sportowa Rodzaj wska źnika - liczba utworzonych obiektów świadcz ących usługi kulturalne szt. - powierzchnia domów kultury i świetlic wiejskich m2 - liczba zorganizowanych imprez/wydarze ń kulturalnych (wystaw, spektakli, itp.) w domach kultury i świetlicach wiejskich szt. - liczba osób korzystaj ących ze zmodernizowanych domów kultury i świetlic wiejskich osoba - nakłady na doposa żenie funkcjonuj ących na terenie gminy domów kultury i świetlic wiejskich, np. w materiały edukacyjne, urz ądzenia) zł - liczba nowo powstałych ście żek rowerowych szt. - długo ść wybudowanych ście żek rowerowych km - liczba wybudowanych parkingów dla rowerów szt. - powierzchnia wybudowanych parkingów dla rowerów m2 - liczba wybudowanych wielofunkcyjnych boisk sportowych szt. - liczba zmodernizowanych wielofunkcyjnych boisk sportowych szt. - powierzchnia wybudowanych wielofunkcyjnych boisk sportowych m2 - powierzchnia zmodernizowanych wielofunkcyjnych boisk m2 - powierzchnia zmodernizowanych obiektów rekreacyjno- m2 sportowych szt. - liczba zmodernizowanych obiektów rekreacyjno-sportowych szt. - liczba nowo powstałych obiektów rekreacyjno-sportowych szt. - liczba osób korzystaj ąca z infrastruktury sportowo-rekreacyjnej osoba - liczba powstałych mini terenów rekreacyjno-sportowych szt. - powierzchnia powstałych mini terenów rekreacyjno-sportowych
113 Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych
Kierunek działania 1.4. Bezpiecze ństwo mieszka ńców Rodzaj wska źnika - liczba zakupionego specjalistycznego sprz ętu dla słu żb bezpiecze ństwa publicznego szt. - nakłady na bezpiecze ństwo publiczne zł - liczba narz ędzi analizowania i prognozowania zagro żeń szt. - liczba szkole ń podnosz ących kwalifikacje zawodowe szt. funkcjonariuszy słu żb mundurowych - liczba przest ępstw w skali roku szt. - liczba zjawisk patologii społecznej w skali roku szt. - liczba systemów monitoringu wizyjnego w miejscach szt. publicznych - liczba zakupionych urz ądze ń monitoringu bezpiecze ństwa szt. - liczba funkcjonariuszy policji na 1000 mieszka ńców szt. - liczba wypadków drogowych szt. - liczba sytuacji kryzysowych szt.
Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 1. Wysoka jako ś usług publicznych
Kierunek działania 1.5. Opieka socjalna Rodzaj wska źnika - liczba podjazdów, wind i innych urz ądze ń ułatwiaj ących przemieszczanie si ę w urz ędach administracji publicznej Szt. - liczba osób obj ętych opiek ą socjaln ą osoba - liczba rodzin obj ętych opieka socjaln ą szt. - ilo ść mieszka ń socjalnych szt. - ilo ść samochodów do przewo żenia dzieci niepełnosprawnych szt.
Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 2. Aktywna i zintegrowana społeczno ść
Kierunek działania 2.1. Integracja społeczna Rodzaj wska źnika - udział mieszka ńców w organizacjach pozarz ądowych % - udział mieszka ńców gminy w rozwi ązywanie problemów % społecznych % - udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym szt. - liczba programów integruj ących mieszka ńców
114 Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 2. Aktywna i zintegrowana społeczno ść
Kierunek działania 2.2. Wysoka aktywno ść społeczna Rodzaj wska źnika - liczba programów podnosz ących kwalifikacje zawodowe osób szt. dorosłych - liczba osób w wieku pozaszkolnym uczestnicz ących w osoba kursach/szkoleniach - udział mieszka ńców w wyborach % - udział mieszka ńców w organizacjach pozarz ądowych % - udział mieszka ńców gminy w rozwi ązywanie problemów % społecznych % - udział osób niepełnosprawnych w życiu społecznym szt. - liczba programów aktywizuj ących mieszka ńców szt.
Cel rozwojowy Podnoszenie standardu i warunków życia społecznego mieszka ńców gminy
Priorytet 3. Społecze ństwo oparte na wiedzy Kierunek działania 3.1. Dobra komunikacja społeczna, wzrost wykorzystania technologii informacyjno-komunikacyjnych Rodzaj wska źnika - odsetek gospodarstw domowych z dost ępem do % szerokopasmowego Internetu - odsetek podmiotów gospodarczych z dost ępem do szerokopasmowego Internetu % - odsetek szkół podł ączonych do Internetu szerokopasmowego % - odsetek urz ędów podł ączonych do Internetu szerokopasmowego % - liczba inicjatyw (działa ń) promuj ących korzystanie z Internetu szt - liczba opracowanych i wdro żonych programów szkole ń z zakresu obsługi komputera oraz korzystania z Internetu szt. - liczba osób uczestnicz ących w szkoleniach z zakresu obsługi komputera oraz korzystania z Internetu osoba - liczba punktów dost ępu do Internetu w miejscach publicznych szt. - liczba osób korzystaj ących z Internetu w miejscach publicznych osoba - nakłady na rozbudow ę i modernizacj ę infrastruktury informatycznej urz ędów zł - liczba systemów informatycznych ułatwiaj ących załatwianie spraw administracyjnych w urz ędach szt. - liczba usług administracji publicznej dost ępnych on-line szt. - liczba przeszkolonych nauczycieli w zakresie ICT osoba - liczba wdro żonych w szkołach nowoczesnych rozwi ąza ń technicznych tj. sieci radiowe, urz ądzenia multimedialne, szt. liczba elektronicznych materiałów i środowisk uczenia si ę szt. w szkołach
115 Zał ącznik nr 1
GMINA WIEJSKA KAŹMIERZ
Program Rozwoju dla Gminy Ka źmierz na lata 2014-
2020 ANKIETA
Gmina Ka źmierz przyst ępuje do opracowania programu rozwoju na lata 2014-2020. Aby pozna ć Pa ństwa opinie dotycz ące wa żnych kwestii rozwojowych przygotowano ankiet ę.
Ankieta jest całkowicie anonimowa – Pa ństwa odpowiedzi na pytania obj ęte s ą tajemnic ą. Wszelkie zebrane informacje b ędą wykorzystywane wył ącznie do sporz ądzenia zbiorczych zestawie ń. Z góry bardzo Pa ństwu dzi ękujemy za czas i wysiłek po świ ęcony na wypełnie nie ankiety. Wyniki badania b ędą publicznie dost ępne na stronie internetowej www.kazmierz.pl. OpracowanyProgram Rozwoju dla Gminy Ka źmierz na lata 2014- 2020 oprócz funkcji wyznaczenia kierunków rozwoju naszej Gminy b ędzie równie ż dokumentem niezb ędnym do ubiegania si ę o środki pomocowe pochodz ące z funduszy unijnych w latach 2014 -2020.
Ankietyzacja prowadzona b ędzie od pocz ątku lipca do 25 lipca w nast ępuj ących formach: 1. Poprzez dystrybucj ę druku ankiety w lokalnym biuletynie informacyjnym „Obserwator Ka źmierski” z mo żliwo ści ą jej wypełnienia i zło żenia w urnie umieszczonej na parterze w holu Urz ędu Gminy w Ka źmierzu lub przesłania na adres: Urz ąd Gminy w Ka źmierzu 64-530 Ka źmierz, ul. Szamotulska 20 2. Poprzez pobranie druku ankiety w sekretariacie Urz ędu Gminy w Ka źmierzu i zło żenie jej w urnie umieszczonej na parterze w holu Urz ędu Gminy w Ka źmierzu.
TERMIN WYPEŁNIENIA I ZWROTU ANKIETY MIJA W DNIU 25.07.2014 r.
Wójt Gminy Wiesław Włodarczak
116 ------
I. OCENA STANU AKTUALNEGO, POTENCJAŁU ROZWOJOWEGO ORAZ IDENTYFIKACJA POTRZEB
1. Proszę ocenić atrakcyjność osiedleńczą, turystyczną i inwestycyjną gminy. Proszę dokonać oceny w skali od 1 do 5:
1 – bardzo źle, 2 – źle, 3 – umiarkowanie, 4 – dobrze, 5 – bardzo dobrze
GMINA KAŹMIERZ:
OCENA KATEGORIA 1 2 3 4 5 Drogi (jakość) Chodniki (dostępność) Infrastruktura drogowa, w tym: Ścieżki rowerowe (dostępność) Oświetlenie (dostępność) Komunikacja publiczna (dostępność) Kanalizacja sanitarna (jakość i dostępność) Wodociągi (jakość i dostępność) Oferta sportowo-rekreacyjna Oferta kulturalna Oferta turystyczna Żłobki/przedszkola (dostępność) Edukacja (baza dydaktyczna) Edukacja (dostępność) Podstawowa opieka zdrowotna (dostępność) Specjalistyczna opieka zdrowotna (dostępność) Pomoc społeczna (jakość) Stan środowiska naturalnego Wizerunek i estetyka gminy Obiekty handlowe (dostępność) Przedsiębiorczość (poziom) Lokalny rynek pracy (dostępność) Bezpieczeństwo (poziom) Administracja (sprawność) Dostosowanie infrastruktury do potrzeb osób niepełnosprawnych
2. Proszę wskazać największe atuty i najsłabsze strony gminy Kaźmierz.
Atuty ( wymienić max. 3): ……………………………………………………………………………………………………………………………..... ………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………..... ………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………. Sabe strony (wymienić max. 3): ………………………………………………………………………………………………………………………………. ………………………………………………………………………………………………………………………………. ……………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………….....
117 3. Proszę wskazać, w czym można upatrywać potencjał rozwojowy gminy Kaźmierz. Proszę zaznaczyć jedną odpowiedź.
£ poprawa warunków osiedleńczych £ poszerzenie oferty kulturalnej £ rozwój oferty sportowo-rekreacyjnej £ poprawa estetyki gminy i jej promocja £ rozwój turystyki £ rozwój przedsiębiorczości £ poprawa dostępności komunikacyjnej gminy £ inne, jakie? …………………………………...
4. Proszę o wskazanie najpilniejszych inwestycji koniecznych do realizacji na terenie gminy Kaźmierz w perspektywie 2014 - 2020. Proszę zaznaczyć maksymalnie 2 kategorie zadań.
KATEGORIA ZADAŃ Modernizacja dróg Budowa/remont chodników Budowa ścieżek rowerowych, ciągów pieszo-rowerowych Budowa parkingów Rozbudowa/modernizacja sieci wodno-ściekowej Budowa obiektów sportowo-rekreacyjnych Inwestycja w sferę kultury Rewitalizacja i renowacja zabytków Modernizacja placówek oświatowych Rozwój usług gastronomiczno-hotelarskich Rozwój budownictwa socjalnego Inne kategorie inwestycji, jakie? …………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………. 5. Proszę o wskazanie najpilniejszych kluczowych inwestycji koniecznych do realizacji na terenie gminy Kaźmierz w perspektywie 2014 - 2020. Proszę zaznaczyć maksymalnie 2 zadania.
Zadanie Adaptacja zespołu pałacowo-parkowego w Kaźmierzu na potrzeby użyteczności publicznej; Budowa budynku mieszkalnego socjalnego w Kiączynie; - Zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych w zakresie lokali socjalnych; Budowa centrum rekreacyjno-sportowego w rejonie ul. Leśnej w Kaźmierzu - Udostępnienie mieszkańcom Gminy obiektu do odpoczynku i czynnej rekreacji(zespół boisk, amfiteatr); Przebudowa ulicy Okrężnej w Kaźmierzu - etap II; - Poprawa bezpieczeństwa ruchu i pieszych; Rozbudowa budynku administracyjnego Urzędu Gminy w Kaźmierzu- Dostosowanie budynku i jego otoczenia dla osób niepełnosprawnych; Rozbudowa oświetlenia ulicznego na nowych osiedlach gminy Kaźmierz; Rozbudowa oczyszczalni ścieków w m.Witkowice; - z rozbudową sieci kanalizacyjnej miejscowości Młodasko;
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Kiączynie wraz z siecią kanalizacji sanitarnej - etap IV - ul. Parkowa; - Podłączenie do kanalizacja mieszkańców i instytucje z ul. Parkowej w Kaźmierzu
Rozbudowa oczyszczalni ścieków w Kiączynie wraz z siecią kanalizacji sanitarnej - etap III - kanalizacja sanitarna w Chlewiskach; - Przyłączenie do oczyszczalni ścieków w Kiączynie miejscowości Chlewiska.
Budowa targowiska w m.Kaźmierz; - Wyodrębnienie miejsca targowego i budowa infrastruktury targowiska z docelowym wyprowadzeniem usług handlowych z płyty Rynku
INNE inwestycje– jakie?
118
6. Prosimy powiedzieć, jak generalnie oceniacie Państwo Gminę Kaźmierz, jako „miejsce do życia”?
1 2 3 4 5
bardzo źle bardzo dobrze ¶ ¶ ¶ ¶ ¶
7. Prosimy powiedzieć, jak oceniacie Państwo inicjatywę ubiegania się o przywrócenie praw miejskich Kaźmierzowi?
1 2 3 4 5
bardzo źle bardzo dobrze ¶ ¶ ¶ ¶ ¶
8. Prosimy powiedzie ć, jak oceniacie Pa ństwo coraz silniejsze wi ęzy Gminy Ka źmierz z Pozna ńskim Obszarem Metropolitalnym?
1 2 3 4 5 bardzo źle bardzo dobrze ¶ ¶ ¶ ¶ ¶
II. METRYCZKA
1. Płeć: Kobieta Mężczyzna
2. Wiek: ≤ 19 lat 20-29 lat 30-39 lat 40-49 lat 50-59 lat 60 lat i więcej
3. Wykształcenie: podstawowe zawodowe średnie wyższe
4. Status zawodowy: uczeń/student pracujący przedsiębiorca emeryt/rencista bezrobotny 5. Miejsce zamieszkania (sołectwo/miejscowość):
Brzezno Bytyń Chlewiska Chrusty Czyściec
Dolne Pole Gaj Wielki Gorgoszewo Gorszewice Kiączyn
Komorowo Kopanina Modasko- Młodasko Piersko Miecki
Pólko Radzyny Sierpówko Sokolniki Małe Sokolniki Wielkie
Stare Stramnica Wierzchaczewo Witkowice
Kaźmierz Ul. …………………………………………..
119 Załącznik nr 2 Przedsięwzięcia – inwestycje infrastrukturalne zrealizowane przez gminę w latach 2001 – 2013 przy udziale środków zewnętrznych (w tym również EFRWP)
Finansowanie przedsi ęwzi ęcia Koszt Lp. Nazwa przedsiewzi ęcia Okres realizacji kredyt Inne środki przedsi ęwzi ęcia bud żet gminy bankowy od kogo kwota 2004r. Rozbudowa stacji uzdatniania wody Agencja 1. 30.09.2003. - 15.01.2004. 779 869,92 Nieruchomo ści 615 244,42 w m. Piersko Rolnych Pozna ń Budowa drogi osiedlowej oraz chodnika 2. 12.08.2004. - 31.08.2004. 159 127,13 na terenie wsi Pólko. Przebudowa chodnika pomi ędzy 3. ul. Dworcow ą, a ul. Nowowiejsk ą 11.10.2004. - 19.11.2004. 56 315,56 w Ka źmierzu. Przebudowa drogi dojazdowej 4. 11.10. 2004.- 25.11.2004. 210 222,98 FOGR 97 500,00 w m. Byty ń.
5. Budowa sieci wodoci ągowej :
a) Sokolniki Wielkie - Wierzchaczewo 27.04.2004. - 20.05.2004. Agencja b) Piersko - Pólko 09.09.2004. - 15.09.2004. 144 253,28 Nieruchomo ści 144 253,28 Rolnych Pozna ń
c) Pólko - Wierzchaczewo 10.11.2004. - 10.12.2004. 90 253,74 Agencja Nieruchomo ści 156 000,00 d) do m. Ki ączyn 04.12.2004. - 20.12.2004. 70 585,11 Rolnych Pozna ń
Wymiana okien w Szkole Podstawowej Program 6. 03.09.2004. - 15.10.2004. 100 043,62 60 043,62 Aktywizacji 40 000,00 w Ka źmierzu. Obszarów Wiejskich
120 2005r. Sejmik Województwa Wlkp 30 000,00 Budowa chodnika w ul. Szkolnej wzdłu ż 2004r. 1. 14.09.2005. - 25.10. 2005. 95 690,24 drogi Ka źmierz - Ki ączyn Sejmik Województwa Wlkp 40 000,00 2005r. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 2. 12.06.2005. - 10.10.2005. 5 215,52 rej. ul. Konopnickiej - Dolnej. Budowa sieci wodoci ągowej z m. Gaj Wielki Agencja 3. 30.09.2005. - 27.10.2005. 330 508,45 Nieruchomo ści 280 000,00 do m. Młodasko Rolnych Pozna ń
4. Budowa sieci wodoci ągowej w Radzynach. 12.10.2005. - 17.10.2005. 15 552,45
Budowa drogi dojazdowej do gruntów 5. 07.10.2005. - 27.10.2005. 70 295,00 FOGR 58 000,00 rolnych w m. Kopanina Budowa sieci wodoci ągowej od m. Młodasko Agencja 6. 30.09.2005. - 15.12.2005. 467 925,02 Nieruchomo ści 300 000,00 do m. Byty ń Rolnych Pozna ń 2006r. 131.800,00 bud żet pa ństwa 936 569,78 Budowa gimnazjum wraz z sal ą BGK - FRIK 1. 23.06.2005. - 10.08.2006. 11 635 657,68 943 014,59 2.600.000,00 EFRR w prog. gimnastyczn ą w Ka źmierzu. 7 024 273,31 Europej.Bank ZPORR Inwestycyjny
Budowa sieci wodoci ągowej do Agencja 2. 19.09.2006. - 30.10.2006. 305 835,37 Nieruchomo ści 67 250,00 m. Witkowice. Rolnych Pozna ń
Sejmik 30 000,00 3. Budowa drogi gminnej Ka źmierz - Kopanina 13.10.2006. - 30.10.2006. 236 351,98 Województwa Wlkp FOGR 40 200,00 Unowocze śnienie systemu o świetlenia płatno ść 2006- 4. 2006 drogowego 2012
121 Budowa o świetlenia ulicznego w Gaju 5. 24.10.2006. - 27.10.2006. 24 110,51 Wielkim ul. Bukowska Budowa chodnika w Gaju Wielkim 6. 82 615,76 ul. Bukowska. 7. Budowa sieci wodoci ągowej w Pólku. 12.12.2006. - 19.12.2006. 20 893,76 Budowa odcinka kanalizacji sanitarnej 8. Ka źmierz w rej. ul. Konopnickiej i Dolnej 21.11.2006. - 19.12.2006. 33 824,43 (ul. Goł ębia, Spokojna, Radosna, Ładna) Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 9. 55 769,23 w rej. ul. Szkolnej . Budowa sieci wodoci ągowej Kaźmierz 10. 2005-2006 113 431,83 rej. ul. Polnej. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 11. 12.10.2006. - 12.12.2006. 3 081,84 rej. ul. Pozna ńskiej - Dolnej Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 12. 16.10.2006. - 19.12.2006. 6 727,44 rej. ul. Konopnickiej - Dolnej.
13. Budowa sieci wodoci ągowej w Radzynach. 2005 - 2006 76 923,15
14. Budowa sieci wodoci ągowej w m. Młodasko. 2006 14 742,52
2007r. Budowa o świetlenia drogowego 1. 11.04.2007. - 11.06.2007. 97 457,54 w m. Ka źmierz przy ul. Nowowiejskiej. Budowa sieci kanalizacji sanitarnej ż 2. 10.10.2007. - 18.10.2007. 303 612,31 103612,31 po yczka z 200 000,00 w Piersku. WFO ŚIGW Pozna ń Budowa odcinka kanalizacji sanitarnej 3. Ka źmierz w rej. ul. Konopnickiej i Dolnej 2007 36 000,00 (ul. Spokojna, Pi ękna, Radosna, Nowina)
122 Budowa odcinka kanalizacji sanitarnej 4. Ka źmierz w rej. ul. Pozna ńskiej i Dolnej 05.11.2007. - 09.11.2007. 12 500,00 (ul. Słowicza) Budowa drogi przy osiedlu 5. 16.08.2007. - 03.09.2007. 147 999,98 w rej. ul. Nowowiejskiej w Ka źmierzu. Przebudowa drogi gminnej Gaj Wielki - 6. 03.09.2007. - 24.10.2007. 818 457,85 FOGR 57 200,00 Stramnica. Budowa sieci wodoci ągowej ul. Pozna ńska 7. 28.01.2008. - 19.03.2008. 40 300,00 w kierunku Brzezna. Budowa sieci wodoci ągowej 8. 06.09.2007. - 10.09.2007. 4 426,55 w m. Komorowo. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz, 9. 08.06.2007. - 13.06.2007. 31 706,25 ul. Konopnickiej-Dolnej Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 10. 26.10.2007. - 30.10.2007. 10 000,00 w rej. ul. Pozna ńskiej . Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 11. 2007 31 504,11 rej. ul. Polnej. Budowa sieci wodoci ągowej w Radzynach 12. 03.09.2007. - 11.09.2007. 35 910,00 ul. Le śna. Budowa sieci wodoci ągowej w Radzynach 13. 13.07.2007. - 19.07.2007. 7 700,55 rej. ul. Kra ńcowej. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 14. 2007 17 541,55 ul. Jabłoniowa. Dostawa i monta ż wraz z obróbk ą tynkarsk ą 15. stolarki okiennej w Gminnym O środku 09.11.2007. - 19.12.2007. 46 000,00 Zdrowia w Ka źmierzu. Monta ż pokrycia dachowego na świetlicy 16. 15.11.2007. - 20.12.2007. 10 365,00 wiejskiej w Gaju Wielkim. Remont budynku B Urz ędu Gminy 17. 20.11.2007. - 20.12.2007. 127 340,12 w Ka źmierzu.
123 Budowa sieci wodoci ągowej na odcinku 18. 21.11.2007. - 17.12.2007. 28 000,00 Dolne Pole - Brzezno. Budowa chodnika w m. Ka źmierz, 19. 03.09.2007. - 25.09.2007. 40 000,00 ul. Dworcowa. 2008r. 1. Budowa świetlicy wiejskiej w Ki ączynie. 253 182,48 2. Budowa o świetlenia drogowego w m. Pólko. 26.05.2008. - 18.07.2008. 94 671,19 Budowa kanalizacji sanitarnej Ka źmierz 3. 11-12.2008. 20 000,00 rej. ul. Nowowiejskiej 4. Budowa sieci wodoci ągowej Byty ń - Tartak. 07.05.2008. - 13.06.2008. 216 714,30 Budowa chodnika wraz z kanalizacj ą 5. 04.08.2008. - 16.10.2008. 172 921,15 deszczow ą w ul. Reja w m. Ka źmierz. Budowa drogi dojazdowej do gruntów 6. 16.07.2008.- 03.09.2008. 436 957,81 FOGR 97 000,00 rolnych Gaj Wielki - Jankowice. 7. Przebudowa ul. Okr ęż nej w Ka źmierzu 16.09.2008. - 31.10.2008. 457 762,20 Przebudowa dojazdu dla autobusu szkolnego 8. 11.2008. 29 900,00 w m. Piersko. Dostawa i monta ż Pomnika Powsta ńców 9. 13.10.2008. - 07.11.2008. 28 691,87 Wielkopolskich w Ka źmierzu. Remont sali gimnastycznej w Szkole 10. 08.09.2008. - 15.10.2008. 89 299,49 49299,49 środki UMWW 40 000,00 Podstawowej w Ka źmierzu. Budowa sieci wodoci ągowej ul. Pozna ńska 11. 08.09.2008. - 30.09.2008. 154 993,92 w kierunku Brzezna. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 12. 2008 25 000,00 rej. ul. Polnej. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 13. 2008 15 000,00 w rej. ul. Szkolnej . Budowa sieci wodoci ągowej Kopanina 14. 2008 24 271,97 rej. Przylesie.
124 Monta ż placów zabaw w m: Sokolniki 15. Wielkie, Chlewiska, Piersko, Ki ączyn, 2008 54 302,20 Ka źmierz). Monta ż monitoringu wizyjnego Ka źmierz - 16. 2008 16 812,82 Rynek.
Zakup autobusu przystosowanego PFRON- 17. 2008 228 317,94 46 333,00 prog."ucze ń na 181 984,94 do przewozu osoby niepełnosprawnej. wsi-obszar B" Ogrzewanie kominkowe w świetlicy w Gaju 18. 12.2008. 13 135,00 Wielkim. Monta ż wiat autobusowych w m. Młodasko- 19. 2008 5 580,00 Witkowice, Gaj Wielki, Wierzchaczewo) 2009r. Oświetlenie przystanków autobusowych 1. 04.2009. 10 900,00 w m. Byty ń. 2. Oświetlenie Komorowo 02.12.2009. - 22.12.2009. 32 410,72
konkurs działania proekologiczne i Budowa kanalizacji sanitarnej Ka źmierz 3. 28.05.2009. - 30.09.2009. 69 372,18 prokulturowe w 25 000,00 rej. ul. Nowowiejskiej ramach strategii obszarów wiejskich (WFO ŚIGW P-ń)
Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz, 4. 25.03. - 03.04.2009. 19 293,00 ul. Konopnickiej-Dolnej Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 5. 14.05.2009. - 11.2009. 170 000,00 w rej. ul. Szkolnej . Budowa sieci wodoci ągowej Kopanina 6. 2009 10 008,00 rej. Przylesie. Budowa sieci wodoci ągowej w Radzynach 7. 08.2009. 21 000,00 rej. ul. Kra ńcowej.
125 Budowa sieci wodoci ągowej Radzyny- 8. 16.10.2009. - 30.10.2009. 39 998,40 Chrusty. Budowa sieci wodoci ągowej Ka źmierz 9. 19.10.2009. - 28.10.2009. 19 000,00 w rej. ul. Nowowiejskiej . Monta ż placów zabaw w m. Kopanina, 10. Ka źmierz, Gorszewice, Sokolniki Małe, 06.2009 52 362,40 Młodasko) Budowa kompleksu boisk sportowych bud żet pa ństwa 333 000,00 11. 03.11.2008. - 16.10.2009. 1 163 587,85 497 587,85 ORLIK 2012. środki UMWW 333 000,00 Remont elewacji i ocieplenie świetlicy 12. 09-10.2009. 27 799,99 wiejskiej w Radzynach. Zakup iluminacji świ ątecznych Rynek 13. 12.2009. 13 420,00 Ka źmierz. Wyposa żenie świetlicy wiejskiej w Gaju 14. 30.11,2009. - 04.12.2009. 11 111,03 Wielkim - stoły i krzesła.. 15. Monta ż placu zabaw w Gaju Wielkim. 12.2009. 13 578,60 środki unijne PROW 71 832,00 Budowa systemu ogrzewania świetlicy 16. 02.12.2009. - 17.12.2009. 95 002,20 wiejskiej w Gaju Wielkim. 2010r. Budowa stacji uzdatniania wody ś 17. 26.03.2010 - 26.11.2010 2 771 440,63 1 079 055,63 rodki unijne 1 692 385,00 w miejscowo ści Gaj Wielki PROW Dostawa materiałów do budowy gazoci ągu 18. 06.07.2010-19.07.2010 172 778,77 średniego ci śnienia w m. Byty ń Sie ć kanalizacji sanitarnej w Ka źmierzu 19. 07.2010; 12.2010 90 313,00 rej. ul. Nowowiejskiej Sie ć wodoci ągowa w Ka źmierzu 20. 10.2010 20 000,00 ul. Dworcowa Chodnik z kostki brukowej ul. Dworcowa - 21. 07.2010r. 10 232,88 Le śna
126 Utwardzenie odcinka drogi gruntowej do 22. m. Gorgoszewo - wykonanie zawrotki na 11.2010r. 7 466,40 drodze gminnej 23. Plac zabaw z ławka parkow ą w Sierpówku 10.2010 5 404,60 Plac zabaw z ławka parkow ą 24. 10.2010 5 404,60 w Wierzchaczewie 25. Plac zabaw z ławka parkow ą w Brzezno 10.2010 5 404,60 26. Plac zabaw z ławka parkow ą w Witkowice 10.2010 9 491,60 27. Plac zabaw z ławka parkow ą w Byty ń 10.2010 9 955,20 28. Plac zabaw w Komorowie 10.2010 9 028,00 29. Ławki parkowe w Ka źmierzu 10.2010 1 854,40 30. Hu śtawka dwuosobowa w Witkowicach 10.2010 1 999,99 31. System monitoringu wizyjnego 07.2010 18 806,30 Pomieszczenie magazynowe dla Urz ędu 32. 12.2010 5 617,67 Gminy w Ka źmierzu Przył ącze energetyczne centrum rekreacyjne 33. 11.2010 19 848,51 ul. Le śna 34. Ławostoły w m. Ka źmierz park 10.2010 7 358,90 2011r. Remont i przebudowa płyty rynku ś 35. 06.07.2011-03.10.2011 613 998,47 373 522,33 rodki unijne 240 476,14 w Ka źmierzu PROW Rozbudowa oczyszczalni ścieków kredyt BS w Ki ączynie wraz z sieci ą kanalizacji środki unijne Duszniki 36. 13.07.2011-15.12.2011 3 578 483,66 1 398 258,53 PROW 2 180 225,13 sanitarnej - etap II: kanalizacja sanitarna 675 000 w rejonie ul. Polnej i Szamotulskiej Remont salki parafialnej na cele sportowe ą 37. 04.08.2011-16.09.2011 112 965,84 75 965,84 Urz d 37 000,00 w Bytyniu Marszałkowski 2012r. Dostawa sprz ętu i oprogramowania 38. 11.12.2012 - 22.12.2012 9 655,50 komputerowego
127 Rozbudowa oczyszczalni ścieków w 13.07.2011 - 09.10.2014r. (w 39. Ki ączynie wraz z sieci ą kanalizacji sanitarnej 13 340 470,62 3 564 571,75 środki unijne WRPO 9 775 898,87 toku) (tzw. układ Ka źmierz - Ki ączyn) - etap I
40. Dostawa cyfrowego urz ądzenia KYOCERA 24.05.2012 - 15.06.2012 18 265,50
Dostawa sprz ętu i oprogramowania 41. 07.05.2012 - 06.06.2012 36 740,10 komputerowego 2013r. Remont i wyposa żenie świetlicy w Dolnym 42. 24.01.2013 - 18.04.2013 42 297,89 14 787,89 środki unijne PROW 27 510,00 Polu
43. Dostawa i instalacja sprz ętu komputerowego 15.05.2013 - 20.05.2013 16 974,00
44. Dostawa i instalacja sprz ętu komputerowego 14.03.2013 - 10.04.2013 30 504,00
Przebudowa drogi Komorowo - Gorszewice 45. 14.10.2013 - 15.11.2013 220 597,41 km 0+000 do 0+730 Przebudowa drogi Komorowo - Gorszewice 46. 06.11.2013 - 15.11.2013 60 215,72 km 0+730 do 0+995 Rozbudowa budynku przedszkola 47. 01.10.2013 - 15.11.2013 88 197,43 w Ka źmierzu - etap I Remont pokry ć dachowych na budynkach świetlicy wiejskiej w Bytyniu i Radzynach 48. 05.06.2013 - 31.07.2013 51 042,29 oraz OSP w Sokolnikach Małych i Ka źmierzu Remont przepustu pod drog ą gminn ą 49. 27.09.2013 - 31.10.2013 22 500,00 nr 243508P
Budowa placu zabaw w Ka źmierzu 50. 24.06.2013 - 16.07.2013 33 287,49 11 637,49 środki unijne PROW 21 650,00 wraz z elementami siłowni zewn ętrznej
128 2014r. 51. Dostawa i instalacja sprz ętu komputerowego 02.04.2014 - 30.04.2014 50 958,00
Budowa boiska rekreacyjnego 52. 07.05.2014 - 14.07.2014 323 034,74 112 931,74 środki unijne PROW 210 103,00 wielofunkcyjnego w Bytyniu Remont dachu na budynku pałacu 53. 04.06.2014 - 30.09.2014 141 450,00 w Ka źmierzu - sala koszykowa Przebudowa drogi komorowo - Gorszewice 54. 03.07.2014 - 15.08.2014 63 014,71 km 0+995 do 1+602
129 Spis tabel Tabela 1. Stan i struktura ludno ści w gminie Ka źmierz w latach 2008-2013 Tabela 2.Prognoza demograficzna dla gminy Ka źmierz na lata 2015-2020 Tabela 3. Udział ludno ści według ekonomicznych grup wieku w % ludno ści ogółem w gminie Tabela 4. Wska źnik obci ąż enia demograficznego w gminie Ka źmierz Tabela 5. Ruch naturalny według płci w gminie Ka źmierz Tabela 6. Przyrost naturalny według płci w gminie Ka źmierz Tabela 7. Zawarte mał żeństwa w gminie Ka źmierz Tabela 8. Migracje w gminie Ka źmierz Tabela 9. Wska źniki modułu gminnego w gminie Ka źmierz Tabela 10. Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON Tabela 11. Stopa bezrobocia w powiecie szamotulskim Tabela 12. Bezrobocie w gminie Ka źmierz Tabela 13. Struktura bezrobotnych według gmin w powiecie szamotulskim Tabela 14. Szkolnictwo podstawowe w gminie Ka źmierz Tabela 15. Szkolnictwo gimnazjalne w gminie Ka źmierz Tabela 16. Komputeryzacja w szkołach w gminie Ka źmierz Tabela 17. Liczba przedsi ębiorców w ewidencji działalno ści gospodarczej UG Ka źmierz Tabela 18. Dost ęp gospodarstwa domowych do sieci wodoci ągowej, kanalizacyjnej i gazowej Tabela 19. Statystyka mieszkaniowa w latach 2002 – 2013 Tabela 20. Realizacja planu dochodów w latach 2007-2013 Tabela 21. Dochody gminy w przeliczeniu na 1 mieszka ńca Tabela 22. Struktura wykonanych dochodów w 2013 roku Tabela 23. Podział dochodów na maj ątkowe i bie żą ce w 2013 roku Tabela 24. Wydatki gminy Ka źmierz w latach 2008 – 2013 Tabela 25. Podział wydatków na maj ątkowe i bie żą ce w latach 2008-2013; Spis rysunków Rysunek 1 . Polityka przestrzenna Województwa Wielkopolskiego Spis wykresów Wykres 1. Bezrobotni zarejestrowani w gminie Ka źmierz według płci Wykres 2. Udział zarejestrowanych bezrobotnych do liczby ludno ści w wieku produkcyjnym Wykres 3. Struktura wiekowa budynków wg liczby mieszka ń w gminie Ka źmierz Wykres 4. Struktura wykonanych dochodów w roku 2013 Wykres 5. Wydatki gminy Ka źmierz w latach 2008 – 2013
130 Spis map Mapa 1. Podział administracyjny województwa wielkopolskiego Mapa 2. Mapa gminy Ka źmierz z podziałem na jednostki pomocnicze Mapa 3. Elementy krajobrazu przyrodniczo – kulturowego Mapa 4. Obszary Natura 2000 – Gr ądy Byty ńskie Spis zdj ęć Zdj ęcie 1. Znalezisko sprzed 4 ty ś. lat – para miedzianych wołków w jarzmie Spis zał ączników Zał ącznik nr 1 – ankieta konsultacyjna skierowana do mieszka ńców gminy Ka źmierz Zał ącznik nr 2 – Wykaz inwestycji gminnych realizowanych w latach 2001-2013
131