Himpenserpoldermole Wergea
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Financiële steun Molenaar worden? Door het voelen van de machtige Himpenserpoldermole In 2016 is de molen grondig gerestaureerd. De Monumen- kracht van de wind die de molen aandrijft, het zien en ruiken van tenstichting Boarnsterhim kon dit niet zonder financiële hulp. Naast overheidssubsidies van de Rijksdienst voor het het indrukwekkende open polderlandschap en het aanhoren van Wergea Cultureel Erfgoed, de Provinsje Fryslân en de Gemeente de enthousiaste verhalen van de molenaars kan het zijn dat u ook Leeuwarden hebben we voor de restauratie financiële molenaar wilt worden. Poldermolen tussen Leeuwarden en Wergea steun mogen ontvangen van de Boelstra Olivier Stichting, De Himpenserpoldermole is één van de lesmolens waarop het De met riet beklede achtkantige monnikmolen is een het Dinamo Fonds, de Meindersma-Sybenga Stichting, Gild Fryske Mounders de opleiding tot molenaar verzorgt. de P.W. Janssen’s Friesche Stichting, het Prins Bernhard Rijksmonument uit 1863. Cultuurfonds, de Rabobank Leeuwarden-NW Friesland, het Het overdragen van de benodigde kennis en vaardigheden op Met een gevlucht van 24 meter is de molen de groot- , leerling-molenaars is de kernactiviteit van deze vereniging. ste in zijn soort in Friesland. de Stichting Dr. Hendrik Muller`s Vaderlandsch Fonds, de Molenaar worden is een praktijkgebeuren waarin, naast de beno- Uniek is dat het Wetterskip Fryslân de molen gebruikt Stichting De Jonge Arnoldus en de Van Heloma Stichting. digde theoretisch kennis, vooral de nadruk wordt gelegd op het als onderkomen voor een, onbemand, elektrisch aan- vertrouwd leren omgaan met een molen. Monumentenstichting Boarnsterhim gedreven gemaal om het water in de polder op het Op de Himpenserpoldermole biedt molenaar Johannes Vuijk je De stichting is opgericht op 10 juni 2010 en heeft ten doel: vereiste peil te houden. "het bevorderen van de instandhouding van monumenten, drie proeflessen aan om kennis te maken met deze prachtige als bedoeld in de Monumentenwet, of andere cultuurhisto- hobby. Op de website www.molenaarworden.nl is over de oplei- rische objecten, voor zover die worden ondergebracht bij ding tot molenaar nog veel meer informatie te vinden. deze stichting". De volgende acht rijksmonumenten zijn eigendom van de Meer informatie? Monumentenstichting Boarnsterhim. • De toren bij de Terptsjerke in Akkrum Wilt je informatie over de bezichtiging van de molen? • De toren bij de N.H. kerk in Aldeboarn Je kunt dan contact opnemen met een molenaar. • De toren van de N.H. kerk in Idaerd Johannes Vuijk 06-18186151 / 058-2893737 of • De toren op de begraafplaats in Eagum Stef Mensinga 06-49838136 / 058-2132355 of • De Himpenserpoldermole in Wergea Paul Drent 06-24222739 • De klokkenstoel op de begraafplaats in Nes • Het mausoleum bij Coopersburg in Akkrum Wil je meer informatie over de • Het urinoir bij de brug in Wergea Monumentenstichting Boarnsterhim? De stichting tracht haar doel met de navolgende middelen Je kunt ons bellen: te bereiken: 06-53310841 of mailen: • het in juridisch eigendom verwerven van monumenten [email protected] • het restaureren en onderhouden van de verworven of kijk op onze website: monumenten www.monumentenstichting.nl • het verwerven van geldmiddelen • alle andere wettelijke middelen die voor het doel be- vorderlijk kunnen zijn De geldmiddelen van de stichting bestaan onder meer uit: • inkomsten uit verhuur van eigendommen van de stich- ting • subsidies en donaties Monumentenstichting Boarnsterhim • gelden afkomstig van de gemeenten Leeuwarden en Secretariaat: Heerenveen, bedoeld voor de instandhouding en even- Boarnsterdyk 66 tuele verwerving van monumenten • hetgeen de stichting door erfstelling, legaat, schenking 8491 AW Akkrum of op enigerlei andere wijze verkrijgt. Bankrekening: NL34RABO01498.66.771 De Monumentenstichting Boarnsterhim heeft de ANBI sta- tus. Giften en donaties kunnen dan ook van de inkomsten- of vennootschapsbelasting worden afgetrokken. BIC : RABONL2U Fiscaal nummer: 8225.94.560 K.v.K. Leeuwarden: 50175459 Ontwerp Kees de Boer Himpenserpoldermole Mardyksterpaad 7 9005 XE Wergea maart 2020 Geschiedenis De Him- De molen Molens vormen een speciale categorie Molen bezichtigen penserpoldermole is een maal- binnen monumentale objecten. Een molen is meer een De Himpenserpoldermole wordt vaardige grondzeiler, die vroe- werktuig dan een monument. Elk onderdeel van de mo- regelmatig gedraaid. Bij een ger voorzien was van zelfzwich- len is niet gemaakt of bedoeld als een architectonische of redelijke wind wordt dan het ting (kantelbare kleppen op de artistieke kunstui- polderwater een kleine twee wieken die automatisch hun ting, maar een meter hoger naar de boezem stand aanpassen aan de kracht wezenlijk noodza- gemaald. Als de vlag gehesen is van de wind). Hij werd in 1863 gebouwd voor de bema- kelijk machineon- en de molen draait bent u van Johannes Vuijk ling van de in 1784 drooggelegde Hempensermeer- derdeel voor het harte welkom om de molen te polder. In 1955 verloor hij deze functie, waarna het werktuig molen. bezichtigen. Enthousiaste, vrijwillige, molenaars vertellen polderbestuur de molen "op afbraak" te koop aanbood. Een poldermolen u graag hoe de molen werkt en kunnen bijna al uw vragen Omdat dit in strijd was met de molenverordening, is een windmolen over de molen en het molenaarsschap beantwoorden. kreeg het daarvoor echter van de provincie Fryslân die water van een geen toestemming. Gedeputeerde Staten adviseerde lager niveau naar Naast een spontaan bezoek de toenmalige gemeente Idaarderadeel de molen over een hoger niveau kunt u ook op afspraak een te nemen. Dat gebeurde in 1959, toen de molen voor verzet. bezoekje aan de molen brengen. twee gulden aan de gemeente werd verkocht, op voor- Voor groepen kan zelfs een waarde dat de in 1953 voor de aandrijving van de vijzel speciaal arrangement worden Bij een poldermolen in de molen geplaatste dieselmotor niet zou worden gemaakt. Ten behoeve van de is het aangedreven verwijderd. In 1986 werd de dieselmotor vervangen Stef Mensinga exploitatie van de molen wordt werk (de vijzel) vast door een elektromotor, waarmee nog steeds gecombi- dan een kleine bijdrage per opgesteld. Bij de neerd kan worden gemalen. persoon gevraagd. U krijgt daarvoor een enthousiast Himpenserpoldermole In de 50er jaren brandde de naast de molen gelegen verhaal van de molenaars, een rondleiding in en rond de is de kap draaibaar, kleine molenaarswoning af. Gelukkig bleef de molen molen, een demonstratie hoe de molen werkt en, als de waardoor de wieken behouden. wind het toelaat, mag u zelf onder toezicht van de mole- op de wind gekruid naars, de molen ook bedienen. Tot slot wordt u nog getrak- Omgeving De kunnen worden. teerd op een kop thee met koek. Himpenserpoldermole Met een ingenieus staat aan de noord- stelsel van houten Op de zolder van de molen is kant van het voorma- assen, spillen en molenaar Johannes Vuijk, regel- lige Hempensermeer kamraderen wordt matig met zeilen en touw in de en pompt het polder- de vijzel aangedre- weer. Als je er naar vraagt wil hij water omhoog naar ven. je graag iets vertellen en leren een brede ringvaart, over het knopen en splitsen van die verbonden is met Uniek is dat het Wetterskip Fryslân de molen gebruikt als touw. de Wergeaster Feart. De Hempensermeerpolder is onderkomen voor een, onbemand, elektrisch aangedre- Paul Drent bijna 90 ha groot, eigendom van Staatsbosbeheer en ven gemaal om het Daarnaast is op de zolder een van grote cultuurhistorische waarde. water in de polder kleine foto expositie ingericht over de molens in en rond (zie ook: www.hempensermeerpolder.nl) op het vereiste peil Leeuwarden, die er nu nog zijn en die er vroeger waren. Daarnaast is de polder een weidevogelreservaat en te houden. Hiervoor geldt als één van de rijkste weidevogelgebieden in Ne- zijn sensoren bij de derland. Elk jaar broeden daar o.a. de kievit, de grutto, schroefbak en de de scholekster, de tureluur, de watersnip, de witte uitschoot geplaatst. kwikstaart, de graspieper, de wilde eend, de slobeend, De vijzel kan dan de bergeend de kuifeend en de krakeend. ook zowel met Gelet op de unieke waarden van het gebied heeft de windkracht als op Gemeente Leeuwarden in 2018 het gebied aangewezen elektrisch worden als Gemeentelijk Monument. aangedreven. .