2015 Het Nieuwe Instituut Jaarverslag 2016 E T Nieuwe Instituut
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Het Nieuwe Instituut Jaarverslag 2015 Het NieuweHet Nieuwe InstituutInstituut HetHet Nieuwe Nieuwe InstituutInstituut Jaarverslag JaarverslagJaarverslag 2015 2016 2015 Het Nieuwe Instituut Het Nieuwe Het NieuweInstituut Instituut The Life Fair. Grafisch ontwerp: Max Kuwertz & Marius Jopen. Foto: Johannes Schwartz. 2 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 The Life Fair. Foto's: Johannes Schwartz. 3 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Munich 1972. The Design of a Democratic Body. Grafisch ontwerp: Max Kuwertz & Marius Jopen. Foto: Johannes Schwartz. 4 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Munich 1972. The Design of a Democratic Body. Foto's: Johannes Schwartz. 5 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Space Embodied. The Russian Art of Movement 1920-1930. Grafisch ontwerp: Max Kuwertz & Marius Jopen. Foto: Johannes Schwartz. 6 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Space Embodied. The Russian Art of Movement 1920-1930. Foto's: Johannes Schwartz. 7 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 INHOUDSOPGAVE VOORWOORD 9 I. BESTUURSVERSLAG HET NIEUWE INSTITUUT 2016 14 SAMENVATTEND VERSLAG RAAD VAN BESTUUR 15 INLEIDING 18 POSITIE EN PROFILERING 19 1. PROGRAMMA 20 1.1 Beleidsmatige overwegingen 20 1.2 Programmatische terugblik 20 2. WETTELIJKE TAKEN 26 2.1 Erfgoed 26 2.2 Internationalisering 29 2.3 Educatie 35 3. ORGANISATIE 37 3.1 Prestatieverplichtingen 37 3.2 Prestatieoverzicht en toelichting op prestatieoverzicht 38 3.3 Financiën 39 3.4 Risicobeheersing 39 3.5 Organogram 40 3.6 Human Resources 41 3.7 Governance Code Cultuur 42 3.8 Samenstelling Raad van Toezicht en Raad van Bestuur Het Nieuwe Instituut 43 3.9 Terugblik 2016 vanuit de Raad van Toezicht 44 4. COLOFON 46 III. OVERIGE GEGEVENS 61 Appendix Verantwoording Governance Code Cultuur Jaarverslag 2016 61 8 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 VOORWOORD Voor u ligt het Jaarverslag 2016 van Het Nieuwe Instituut. Het Bestuursverslag verwoordt beleidsmatige overwegingen en biedt een programmatische terugblik. Daarna volgt een toelichting op de wettelijke taken Erfgoed, Internationalisering en Educatie komen onder het hoofdstuk Organisatie onder meer de gerealiseerde prestaties, HR, risicomanagement en Governance aan de orde. Onderdeel van het Jaarverslag 2016 zijn ook de Jaarrekening, de Accountantsverklaring en het Verslag van de Raad van Toezicht. 2016 was het laatste jaar van de eerste beleidsperiode van Het Nieuwe Instituut. Drie organisaties werden in deze periode één organisatie, drie sectorinsti- tuten gingen op in één ondersteunende instelling, drie disciplines worden sindsdien door één instituut vertegenwoordigd en hét architectuurarchief – het gestolde geheugen van meer dan 150 jaar vooruitgangsdenken – kreeg een centrale positie binnen de organisatie als bron voor een omvangrijk onderzoeks- en tentoonstellingsprogramma. Met tevoren vastgestelde ambities ten aanzien van educatie, bezoekerscij- fers, cultureel ondernemerschap en internationalisering, een uitgebreid tentoonstel- lings- en onderzoeksprogramma en activiteiten ontwikkeld vanuit het Rijksarchief voor Nederlandse Architectuur en Stedenbouw, het Museum voor Architectuur, Design en Digitale Cultuur en het Agentschap voor Architectuur, Design en Digitale Cultuur, was 2016 wederom een bijzonder en intensief jaar. Inmiddels is voor Het Nieuwe Instituut een nieuwe en uitdagende tweede beleidsperiode ingegaan en geeft het invulling aan de voornemens uit het Beleidsplan 2017-2020. Gesteund door de toekenning van BIS-gelden voor de periode 2017- 2020, de toekenning van middelen voor internationale activiteiten binnen het internationale cultuurbeleid, de structurele ondersteuning vanuit de Erfgoedwet, de groeiende hoeveelheid bezoekers en partnerships, een nieuwe voorzitter van de Raad van Toezicht en de uitbreiding van het bestuur met een directeur-bestuurder business & development is Het Nieuwe Instituut uitstekend toegerust om zich te buigen over de grote onderwerpen van onze tijd en deze te verbinden aan de disciplines architectuur, design en digitale cultuur. 9 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Control Syntax Rio. Grafisch ontwerp: Max Kuwertz & Marius Jopen. Foto: Johannes Schwartz. 10 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Control Syntax Rio. Foto: Johannes Schwartz. 11 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Platform. Body/Space. Grafisch ontwerp: Max Kuwertz & Marius Jopen. Foto: Petra van der Ree. 12 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Platform. Body/Space. Foto's: Petra van der Ree. 13 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 I. BESTUURSVERSLAG HET NIEUWE INSTITUUT 2016 14 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 Samenvattend Verslag Raad van Bestuur Terugblik planperiode 2013 – 2016 / Vooruitblik planperiode 2017 – 2020 Kwaliteit Het Nieuwe Instituut heeft in de afgelopen planperiode het accent gelegd op het formuleren van een integrale visie op de samenstellende delen van het instituut, de positie van het instituut binnen de creatieve industrie en zijn complementaire positie ten opzichte van het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie. Dit resulteerde in een fusieplan met een daaraan gekoppelde functionele inrichting en aansturing. Deze inrichting is instrumenteel gebleken bij het samenvoegen van de drie verschillende organisaties tot één nieuwe. Ook de keuze voor ‘het nieuwe werken’ (en een daarbij behorende kantoorinrichting) heeft bijgedragen aan een fusieproces dat vanuit het oogpunt van interne organisatie succesvol te noemen is. Er zijn grote stappen gezet bij het vinden en versterken van een gedeelde grond tussen de drie gefuseerde instellingen en het is daarom verheugend dat de meerwaarde van de bundeling steeds meer zichtbaar wordt in de verschillende cultuurproducten die Het Nieuwe Instituut ontwikkelt. In de komende planperiode richt Het Nieuwe Instituut zijn blik meer op de externe context. Een belangrijke focus ligt bij de ondernemende meerwaarde van de culturele component van de creatieve industrie. Op basis van generatief onderzoek zal R&D hierbij een belangrijk instrument zijn, naast de rol die het voortdurend speelt bij het aanjagen van reflectie op en discours over de actualiteit. Publieksbereik Vanaf de start gold het boeien en binden van een specifiek publiek, maar daarnaast ook het met regelmaat bereiken van een breed en divers publiek, als een ‘uitdaging’ voor Het Nieuwe Instituut. Zou het de nieuwe organisatie gaan lukken om te voldoen aan de eis van jaarlijks 315.000 bezoekers? Intussen is duidelijk dat de teller voor 2016 op ruim 700.000 bezoekers staat, waarvan zo’n 319.000 in Nederland en 383.000 internationaal. Ten opzichte van het NAi dat in 2013 totaal 375.000 bezoekers trok, waarvan 115.000 in Nederland en 260.000 internationaal, mag dat een indrukwekkend resultaat worden genoemd. Voor de volgende planperiode zal worden ingezoomd op de kwalitatieve diversiteit van het publiek, en op verhoging van het aandeel betalende bezoekers (in 2016 totaal 70.000). Een heldere segmentatie van doelgroepen, zowel gericht op verdieping voor de professionele achterban als op verbreding voor het gelegen- heidspubliek, zal hierbij leidend zijn. Het thuishonk van Het Nieuwe Instituut in Rotterdam biedt een breed scala aan mogelijkheden om de publieksfunctie te vervullen. Daarnaast worden partnerships benut om ook op andere (inter)nationale locaties activiteiten met een publieksgerichte functie te ontplooien, zoals gedurende de afgelopen planperiode onder andere in Eindhoven gebeurde. Ook digitaal weet Het Nieuwe Instituut steeds meer unieke bezoekers te bereiken: 420.634 in 2016, ten opzichte van 231.635 in 2015. In 2016 zijn tevens de verschillende disciplinaire activiteiten van het instituut onder de noemer Disciplines op de website terug te vinden en is de algehele functionaliteit verbeterd op basis van publieksonderzoek, waaronder de mogelijkheid tot het online aanschaffen van tickets. Educatie Ook ten aanzien van educatie was het de vraag of en hoe Het Nieuwe Instituut de prestatie-eis van 10.500 bezoekende scholieren zou gaan halen. En hoewel dit een terrein is waar Het Nieuwe Instituut zich nadrukkelijk verder wenst te ontwikkelen, spreken de cijfers een duidelijke taal. Met genoegen kan worden vastgesteld dat de 15 Het Nieuwe Instituut – Jaarverslag 2016 organisatie in 2016 ruim 16.500 scholieren wist te bereiken. Deze ontwikkeling is een aanmoediging om naast de interactieve programma’s op eigen locatie, eveneens aandacht te geven aan de verdere ontwikkeling van enkele langlopende leerlijnen binnen VO, PO en MBO. In de komende planperiode wordt bovendien meer samen- gewerkt met lokale en nationale netwerken, vanuit de gedachte dat in gezamenlijk- heid beter kan worden voldaan aan de opdracht van Het Nieuwe Instituut en de verschillende behoeften van de opleidingsinstituten. De ontwikkeling van 21st Century Skills staat hierbij centraal, waarbij ontwerpdenken door Het Nieuwe Instituut als een belangrijke basisvaardigheid wordt gezien. Het gedachtengoed van ‘lifelong learning’ vormt hierbij een inspiratie. Ondernemerschap In de eerste planperiode heeft Het Nieuwe Instituut belangrijke stappen gezet ten aanzien van de ontwikkeling van zijn marketingcommunicatiekracht – zowel online als offline – en verschillende verdienmodellen. Voorbeeld van dit laatste is het in eigen beheer nemen van horeca, en het openstellen van een online portal voor archiefaanvragen. In de nabije toekomst wil Het Nieuwe Instituut een financieringsmix reali- seren waarbinnen naast derde en vierde geldstromen ook ruimte is voor onderne- mende activiteiten. Onder meer door middel van een publicatiebeleid