Beekherstel in Het Peizerdiep Naar Een Natuurlijke Beek Een Tweede Drentse Aa? De Situatie in Het Peizerdiep Is Vergelijk- Baar Met Die Van De Drentsche Aa
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Beekherstel in het Peizerdiep Naar een natuurlijke beek Een tweede Drentse Aa? De situatie in het Peizerdiep is vergelijk- baar met die van de Drentsche Aa. Daar begon men veertig jaar geleden met het Wat levert dit nu op? het Oostervoortsche Diep worden negen peilbui- hoe het gaat worden. De beek is daar slingerend herstellen van het oorspronkelijke beek- Bij het beekherstel van het Peizerdiep gaat het zen bijgeplaatst en in het dal van de Slokkert en aangelegd en de oude loop is gedeeltelijk en esdorpenlandschap. Het Drentse Aa- om grote aantallen. Door het beekherstel kan het Groote Diep nog eens negen. In de omge- gedempt. Er zijn gronden afgegraven en een gebied staat nu bekend als een van de ruim 40 kilometer beek landschappelijk fraai ving van Lieveren en Altena komen twee en grote stuw is verwijderd. In de komende jaren weinige ‘vijfsterrenlandschappen’ in worden ingericht. Bij hoogwater kan 3,3 miljoen langs het Peizerdiep drie extra peilbuizen. Deze volgen andere deeltrajecten. De plannen daar- Nederland. kubieke meter water worden geborgen. Het her- buizen geven informatie op belangrijke punten, voor worden nu uitgewerkt. Ook in het Peizerdiep gaat het om een stel van de beek maakt bovendien vele honder- bovenop de informatie van de peilbuizen die er Het is lastig te zeggen wanneer het beekherstel fraai beek- en esdorpenlandschap, waar den hectares nieuwe beekdalnatuur mogelijk, nu al staan. volledig is afgerond. Voor een deel is het wach- de beekdalen over een grote lengte een zoals natte heiden, hooilanden met veel dotter- ten op financiering van de maatregelen. Voor natuurfunctie krijgen. De landbouw is bloemen en graslanden met veel zeldzame plan- Wanneer gaat het gebeuren? een ander deel moeten de benodigde gronden hier de afgelopen veertig jaar wel moder- ten. In de benedenloop ontstaan wat ruigere, In het gebied de Roeghoorn in het eerst beschikbaar komen. ner en intensiever geweest dan bij de moerasachtige vegetaties. Oostervoortsche Diep is al een begin te zien van Drentse Aa. Ook zijn de agrarisch gebruik- te dekzandruggen tussen de beekdalen Zorgvuldigheid voorop uitgestrekter. Daar staat tegenover dat de De aanleg van de nieuwe beek en de vaststelling toekomstige natuurgebieden in het van de nieuwe waterstanden gebeurt zeer zorg- Peizerdiep vaak breder zijn. En het hoog- vuldig. Bij het ontwerp is steeds rekening gehou- Colofon teverschil van het landschap is groter, den met voldoende drooglegging van landbouw- waardoor de beek op veel plaatsen snel- gronden, bossen en huizen in de omgeving. De In opdracht van: ler zal stromen. Voor de natuur ziet de waterafvoer uit de landbouwgebieden is hier- Landinrichtingscommissie Roden - Norg toekomst van het Peizerdiep er in ieder door zo goed als verzekerd. geval gunstig uit. Voor plaatsen waar het grondwater voor proble- Uitvoering: men kan zorgen, zullen compenserende maatre- D. Logemann, ARCADIS en gelen worden genomen. Die moeten er voor zor- Dienst Landelijk Gebied gen dat grondgebruikers en bewoners er per saldo geen last van hebben. In sommige situaties Foto’s: is een schadevergoeding mogelijk. R.R. Hofstra, D. Logemann, DB-Hoogtefoto’s Om zekerheid te krijgen over de veranderingen in het grondwater, wordt het bestaande netwerk Vormgeving: van peilbuizen uitgebreid. In de omgeving van Einder Communicatie, Nijmegen Waterbergings gebied R oderwolde S c hip slo Waterhuishouding alsot Waterhuishouding als het gehele natuurgebied p e Zuidermaden i het gehele natuurgebied g d S ten- r e is verworven e w z r i hors ten is verworven e De K leibos ch e g P n i n ro G Het Tichelwerk K ooi- kampen M o le Gemaal de Weehorsten ne g in oderwe d R P eize W e e h o r s te r p w ie e G DLG realiseertg D groene plannen e r d o DLG realiseert groene plannen t Boerderij u e R oden Wvooreehors 16t miljoenO Nederlanders! M a voor 16 miljoen Nederlanders! s lo o t loop rger WatergangenGroote Veld nbe S terrebos c h Watergangen S tee nagenoeg natuurlijke beek iep D nagenoeg natuurlijke beek e ch s r (te) ruime beek e v (te) ruime beek e i L beek (uitgevoerd) Hazematen beek (uitgevoerd) natuurvriendelijke oever R oderesch Lieveren natuurvriendelijke oever greppel Alteveer greppel De Tip Oosterv greppel/slootoor tsc seweg greppel/sloot he ijland D N ie B roverigeoekland watergangp g overige watergang e w ks p Osbroe ie D te o ro G Kades Zuurs c he Duinen Kades De beekloop hersteld de naam van het laatste deel, bij Peize. Bij de laag Bij hoogwater mag de beek buiten zijn oevers Langelo laag Graafmachines in het beekdal van het herstelplannen gaat het om de volgende R oeghoorn treden en meestromen over de graslanden langs Langelos che bestaand Peizerdiep. Grote bulten aarde. Oude water- beeklopen: S tukken bestaand de beek. Dat is goed voor de natuur. De plannen ander project gangen gaan dicht en er komt een nieuwe, • Oostervoortsche Diep E eners tukken ander project zijn zo opgesteld dat de omringende landbouw kronkelende beek. De oude stuw verdwijnt en • Hulchtenloopje en naastgelegen huizen er geen last van hebben. de weidegronden langs de beek veranderen in • Slokkert E enerstuw g e Kunstwerken w e rs Kunstwerken e bloeiende natuurgebieden. In deze brochure • Tonckensloopje d Waarom is het nodig? Gemalen afwaterend op de beekn o D Gemalen afwaterend op de beek kunt u lezen hoe de verandering tot stand komt • Groote Diep Van de oorspronkelijk kronkelende beek is wei- Pees ter O o at nieuw s tra maden te en waarom dit gebeurt. • Lieversche Diep rs r nieuw nig meer over. Grote delen zijn rechtgetrokken ne vo E e o r Noords c he Veld ts c • Steenbergerloop mogelijk nieuw h en voor de afwatering is de beek verruimd en t e mogelijk nieuw oo D sl e Pees ter ip j ie Het plan • Peizerdiep h p p verdiept. Ook zijn er op veel plaatsen stuwen S c Norg lo o weilanden bestaand en t ht loo lc B bestaand In 1997 hebben Gedeputeerde Staten van Het plangebied eindigt bij het S kss u ro aangelegd om water vast te houden in droge rie e lo ab H k F k k e e Stuwen in de hoofdstroom n Drenthe het Landinrichtingsplan voor de Waterbergingsgebied bij Roderwolde ten zuid- r l tijden. Dat is allemaal goed te verklaren vanuit t o Stuwen in de hoofdstroom P eest o k p ij B ergveen Herinrichting Roden-Norg vastgesteld. Hierin westen van de stad Groningen. W de vroegere landbouw. Maar nu de graslanden e nieuw d T s o nieuw e nc staat het Peizerdiep omschreven als een ‘te her- Z ke worden omgevormd tot natuurgebieden, is dat ns Westervelde lo o p bestaand stellen beeksysteem’. De herstelplannen zijn uit- Wat gaat er gebeuren? je bestaand niet meer nodig. De natuur heeft meer baat bij gewerkt door medewerkers van de Dienst De beken van het Peizerdiep ondergaan in de Tempel- nieuwe vistrap kronkelingen en stroomverschillen, hoger grond- s tukken nieuwe vistrap Landelijk Gebied, Waterschap Noorderzijlvest en komende jaren een gedaanteverwisseling. Het is water, terugkerende overstromingen en een vrije D o De B rul Ton Gemaal Veenhuizen m ckens bestaandeZuidvelde vistrap e lo i op bestaande vistrap de meest betrokken natuurorganisaties, onder- nu al een mooi gebied, maar het wordt nóg n j doorgang voor vissen en andere waterdieren. en Huls ebos ch e le id steund door het adviesbureau ARCADIS. Ze mooier. Op diverse plekken gaat de nieuwe beek in g (matig functionerend) g e w (matig functionerend) fd o maakten drie deelplannen voor verschillende slingeren. Dat is niet alleen mooi om te zien, het o Minstens zo belangrijk is het waterbeheer. H delen van het gebied. Deze zijn inmiddels door zorgt ook voor verschillende stroomsnelheden in Zonder de landbouw te beïnvloeden kan de beek de Landinrichtingscommissie goedgekeurd. In de de beek zelf. Diverse vissen en andere water- Overig Overig bij hoogwater buiten zijn oevers treden. En hier- komende jaren worden ze uitgevoerd. Als het organismen profiteren daarvan. Veenhuizen natuurgebied (huidig of begrensd) door vlakken hoogwaterpieken sterk af. In het natuurgebied (huidig of begrensd) nodig is zullen de plannen worden bijgesteld. De beek wordt smal en ondiep aangelegd. beekdal kan in natte perioden veel water wor- grens plangebied Daardoor wordt er zo min mogelijk water ont- grens plangebied den geborgen. Daardoor worden beneden- Om welk gebied gaat het precies? trokken aan de naastgelegen natuurgraslanden. strooms gelegen gebieden minder belast. De beek Peizerdiep heeft vele bovenlopen en zij- Overbodige stuwen worden verwijderd. Andere stroompjes, met allemaal verschillende namen. belemmeringen worden met vispassages pas- De F ledders Fochtelooërveen rt vaa Uiteindelijk leiden ze samen naar zee. Alle beken seerbaar gemaakt voor vissen. K olonie Norgerpetgaten samen vormen het Peizerdiep. Peizerdiep is ook Bronnen: Topografie © De auteursrechten en databankrechten: Topografische Dienst Kadaster, Emmen, 2004 Bronnen: Topografie © De auteursrechten en databankrechten: Topografische Dienst Kadaster, Emmen, 2004.