Toekomst Van De Waddenzee Gevolg Van Gaswinning
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
gevolgen hebben voor de Waddenzee, omdat dan veel meer 7 gebieden tijdens eb niet meer droogvallen. De gevolgen zijn nog veel ernstiger als tegelijk de zeebodem daalt als Toekomst van de Waddenzee gevolg van gaswinning. Dan zijn de gevolgen niet te over- zien. Aan de orde is het dertigledendebat over de toekomst van de Waddenzee. De tijd raakt op. De Waddenzee dreigt te verdrinken. We moeten ingrijpen voor het te laat is. De Waddenzee is een De voorzitter: prachtig, uniek stuk Nederlandse natuur dat niet ten onder De eerste spreker die ik het woord geef, is de heer Wassen- mag gaan aan economische kortetermijnbelangen. We berg. Hij zal het woord voeren namens de Partij voor de moeten het gas onder de Waddenzee laten zitten waar het Dieren. Ik heet de minister van Economische Zaken van zit. De Partij voor de Dieren wil dat plannen voor nieuwe harte welkom. winningen, zoals bij Ternaard, onmiddellijk worden stilge- legd en dat de huidige winning zo snel mogelijk wordt teruggeschroefd. Graag krijg ik een reactie van de minister, want ik overweeg hierover een motie. De heer Wassenberg (PvdD): Voorzitter. Vandaag spreken we opnieuw met de minister over gaswinning door de NAM, ditmaal onder de Wadden- Mevrouw Van Tongeren (GroenLinks): zee; een uniek natuurgebied en werelderfgoed, waarvoor Voorzitter. Ik mocht laatst nog meevaren op een platbodem we internationale beschermingsplicht hebben. Maar de naar Oerol. Dan zie je weer hoe mooi die Waddenzee, ons Waddenzee wordt bedreigd door gaswinning en door de werelderfgoed, is. Zeehonden lagen in de zon zoals in je zeespiegelstijging. Dat is de conclusie uit een recent mooiste vakantieherinnering. Wij hebben met zijn allen de wetenschappelijk rapport van de Waddenvereniging. plicht, maar toch ook de wens om dat gebied te behouden voor nu en voor straks. De heer Wassenberg noemde een De Britse krant The Guardian noemde de gaswinning onder hele set goede redenen en zorgen die ik niet zal herhalen. de Waddenzee onlangs "gas grab", een graaipartij, en de Het gebied is belangrijk voor de bewoners, de mensen die NAM doet daaraan mee met alle gevolgen van dien. Niks er hun boterham verdienen in de recreatie en de horeca, aan de hand hoor, zegt de NAM, de boel is onder controle: maar ook voor onze kindskinderen. "hand aan de kraan"-principe. Maar het Staatstoezicht op de Mijnen denkt daar heel anders over. In een brief van 12 De bedreigingen zijn groot. De bodem daalt door de gas- mei schrijft het SodM dat de rapporten die de NAM liet winning, maar ook door zoutwinning, en de zeespiegel stijgt opstellen over de effecten van de gaswinning op de Wad- door klimaatverandering. Ik heb het de minister vaker denzee de prullenbak in kunnen, omdat ze onvoldoende gezegd, maar zou je juist op die plek het gas niet gewoon duidelijk maken hoe de bodem op de langere termijn daalt, onder de grond moeten houden, omdat we weten dat we maar de kennis over die langetermijneffecten is wel een van alle bekende reserves aan olie en gas zo'n 40 à 50% voorwaarde om naar gas te mogen boren. Als na al die tijd toch niet boven de grond kunnen brengen? Begin dan door — de NAM is nu vier jaar aan het boren en aan het onder- het te laten zitten op die plekken waar je risico loopt op zoeken — niet aan de voorwaarden wordt voldaan, kunnen onomkeerbare effecten. Als het weg is, is het weg. Het komt we toch niet gewoon zeggen: NAM, ga maar lekker door niet meer terug. Zoals de heer Wassenberg ook zei, worden met wat je doet; die langetermijneffecten komen wel op de de langetermijneffecten gewoon niet goed meegenomen. lange termijn? Als niet aan de voorwaarden voor de winning is voldaan, moet die winning stoppen. Graag krijg ik daarop Ik heb een specifieke vraag. Wij hebben gekeken naar de een reactie van de minister. deltascenario's voor zeespiegelstijging, en die hebben een andere set uitgangspunten dan de scenario's die het SodM We zijn bezig om bij de boringen onder de Waddenzee gebruikt voor zeespiegelstijging. Je mag drie keer raden dezelfde fouten te maken als bij de gaswinning in Gronin- wie denkt dat de stijging het snelste gaat. Als we onze dijken gen, want ook daar bleek de NAM onvoldoende oog te moeten verstevigen, denken we wel dat de zeespiegelstij- hebben voor de langetermijneffecten van de gaswinning. ging mogelijk in een sneller tempo zal gaan, maar voor de Op 8 april stond er een interview met de NAM-directeur in gaswinning stellen we die scenario's elke vijf jaar bij en lijkt de Volkskrant. In reactie op de vraag van de krant of de het nog wel mee te vallen. Een van mijn oproepen aan de NAM de problematiek in Groningen onderschat had, zei de minister is dus om voor Nederland één uitgangspunt te NAM-directeur: "Onderschatting impliceert een voorstelling hanteren voor de scenario's die we gebruiken: wat kan, wat van de toekomst. Maar het overkwam ons ook. Er was geen moet en hoe houden we het veilig? plan." Ook voor de Waddenzee heeft de NAM volgens het SodM geen voorstelling van de toekomst en ook voor de Ik heb de minister eerder ook gevraagd naar de zoutwinning Waddenzee is er geen plan. onder de Waddenzee. Daarbij worden honderden liters diesel de Waddenzee in gepompt. Hij zou voor mij bekijken Helaas is de gaswinning niet de enige bedreiging voor de of er geen veel veiligere manier is, als je toch per se aan Waddenzee. Twee weken geleden sprak fysisch oceanograaf zoutwinning wilt doen, om dat netjes af te dekken. Sybren Drijfhout — een mooie naam in dit geval — die ook werkzaam is voor het KNMI, zijn oratie uit als bijzonder Ik kom bij mijn laatste vraag. Door actie van bewoners en hoogleraar Dynamica van het Klimaat aan de Universiteit Tweede Kamerleden hebben we boringen bij Schiermon- Utrecht. Zijn boodschap was: door verandering in stromen nikoog en Terschelling voorkomen. Hoe zit het met de ver- zal de zeespiegel aan de Nederlandse kust de komende gunningverlening voor andere gebieden? Mij bereikten twintig jaar extra hard stijgen. Dat is een heel gevaarlijke ontwikkeling. Een zeespiegelstijging kan desastreuze 5 juli 2017 Tweede Kamer Toekomst van de Waddenzee TK 96 96-7-1 weer zorgelijke berichten dat er toch weer plannen zijn voor 2000. De SP bouwde een dag eerder een grote boortoren nieuwe gasboringen vlak boven Ameland. op het grasveld voor het hoofdkantoor van gaswinner NAM, eigendom van Shell en Exxon. Op die toren stond de tekst Samenvattend: laten we de Waddenzee schoon en mooi "Als boren toch geen kwaad kan". Daarnaast stond een bord houden voor iedereen, voor nu en voor in de toekomst, en met "Bodemdaling. Betreden op eigen risico". De actie was laten we het gas zitten waar het zit. Keep it under the een protest tegen gaswinning onder de Wadden en in de ground! Biesbosch. De leus was een reactie op de stelling van de NAM dat boren naar gas best zou kunnen, want de bodem zou er toch niet door dalen. Mevrouw Van Eijs (D66): Zeventien jaar later zijn er nog steeds vele protesten tegen Voorzitter. Toevallig was het mijn allereerste werkbezoek gaswinning onder het wad. Er zijn protesten tegen nieuwe aan de Waddenzee. Het was alleen niet zo mooi en zonnig, winning bij het dorp Ternaard en vorig jaar waren er stevige maar ijskoud en heel windering. Maar toch zag ik heel dui- en succesvolle protesten tegen gaswinning bij Terschelling delijk dat de Waddenzee een uniek natuurgebied is. Het is en Schiermonnikoog. Bovendien protesteert de Waddenver- een broedplaats voor vogels, een kraamkamer voor zeehon- eniging tegen de gaswinning die nu plaatsvindt. Zij maakt den en het zit vol met vis en schelpdieren. Het staat dan zich zorgen over — daar is hij weer — de bodemdaling ook niet voor niets op de UNESCO-lijst van wereldnatuur- onder het wad. Zeventien jaar na het protest van de SP is gebieden. De Waddenzee is zo bijzonder, omdat die ondiep er voor vele miljoenen gas gewonnen onder de Wadden, is en regelmatig droog komt te liggen. Als de Waddenzee maar is er nog steeds veel onzekerheid over de impact van veel dieper zou worden, dan betekent dat een ramp voor de gaswinning en de mate waarin dit unieke UNESCO- het fragiele ecosysteem. werelderfgoed gevaar loopt. Dat is zeer ernstig. Volgens een rapport, opgesteld in opdracht van de Wadden- Op 12 mei 2017 schrijft de Inspecteur-generaal der Mijnen vereniging, kan de Waddenzee op termijn verdrinken. Door een brief getiteld: NAM-studie met betrekking tot bodemda- zeespiegelstijging, te weinig zandsuppletie en bodemdaling ling niet ten genoegen van de IGM. Ik citeer uit de brief: loopt de Waddenzee het risico om permanent onder water "Omdat de studie nog niet ten genoegen van de IGM is, te komen staan. De minister is van mening dat de aannames voldoet de NAM op dit moment niet aan artikel 5 van het van het onderzoek over de stijging van het water, de aan- instemmingsbesluit Ameland, artikel 3 van het instemmings- groei van zand en de impact van mijnbouw niet in lijn zijn besluit Anjum en artikel 14 van het instemmingsbesluit met de huidige inzichten. Om te weten of de Waddenzee Moddergat, Lauwersoog en Vierhuizen (MLV). De NAM is daadwerkelijk het risico loopt om te verdrinken, is het van hier dus in overtreding." De NAM is in overtreding. De belang dat we zekerheid hebben over deze aannames. Inspecteur-generaal der Mijnen spreekt van "belangrijke Waardoor wordt het verschil veroorzaakt tussen de gege- onvolkomenheden". Het is goed dat er nu wordt gedreigd vens waarop de minister zich baseert en de gegevens die met een dwangsom, maar het is laat.