2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska „Program Państwowego Monitoringu Środowiska województwa śląskiego na lata 2013- 2015” stanowi wypełnienie przepisu art. 23 ust. 3 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (tekst jednolity Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287 z późn. zm.) Program został opracowany w Wydziale Monitoringu Środowiska Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska, w oparciu o Program Państwowego Monitoringu Środowiska przygotowany przez Główny Inspektorat Ochrony Środowiska i zatwierdzony przez Ministra Środowiska w dniu 6 listopada 2012 roku. - 2 - SPIS TREŚCI Wstęp............................................................................................................................ - 4 - 1. Definicja, cele i zadania Państwowego Monitoringu Środowiska....................... - 6 - 2. Struktura Państwowego Monitoringu Środowiska.............................................. - 8 - 3. Blok - presje ........................................................................................................... - 11 - 4. Blok – stan.............................................................................................................. - 14 - 4.1. Podsystem monitoringu jakości powietrza.............................................. - 15 - 4.2. Podsystem monitoringu jakości wód........................................................ - 40 - 4.2.1. Monitoring wód powierzchniowych – wody śródlądowe ............. - 41 - 4.2.2. Monitoring jakości wód podziemnych........................................... - 63 - 4.3. Podsystem monitoringu hałasu................................................................. - 73 - 4.4. Podsystem monitoringu pól elektromagnetycznych............................... - 81 - 5. Blok – oceny i prognozy........................................................................................ - 87 - 6. System jakości w PMŚ; laboratoria i sieci pomiarowe ...................................... - 89 - 6.1. System jakości w monitoringu powietrza ................................................ - 89 - 6.2. System jakości w monitoringu wód.......................................................... - 90 - 6.3. System jakości w monitoringu hałasu...................................................... - 91 - 6.4. System jakości w monitoringu pól elektromagnetycznych .................... - 91 - 7. System baz danych i prezentacji informacji PMŚ.............................................. - 92 - 7.1. Bazy danych PMŚ w ramach SI Ekoinfonet ........................................... - 92 - 7.2. Prezentacja informacji PMŚ w formie przestrzennej ............................ - 94 - 8. Uwarunkowania finansowe realizacji programu PMŚ...................................... - 97 - Załącznik nr 1............................................................................................................ - 99 - Załącznik nr 2.......................................................................................................... - 101 - Załącznik 3 Płyta CD z:WPMŚ oraz tabelami: Tabela 4.1.1 Wykaz stanowisk działających w wojewódzkim systemie oceny jakości powietrza w latach 2013-2015, Tabela 4.1.2. Liczba stanowisk działających w ramach wojewódzkiego systemu oceny jakości powietrza w latach 2013 - 2015, Tabela 4.2.1.1 Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie 2013-2015 w jednolitych częściach wód rzecznych, Tabela 4.2.1.2. Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu rzek, Tabela 4.2.1.3 Szczegółowy zakres badań rzek w roku 2013, Tabela 4.2.1.4 Szczegółowy zakres badań rzek w roku 2014, Tabela 4.2.1.5 Szczegółowy zakres badań rzek w roku 2015, Tabela 4.2.1.1.z Zestawienie programów monitoringu realizowanych w okresie 2013-2015 w zbiornikach zaporowych, Tabela 4.2.1.2.z. Punkty pomiarowo-kontrolne monitoringu zbiorników zaporowych, Tabela 4.2.1.3.z. Szczegółowy zakres badań zbiorników zaporowych w roku 2013, Tabela 4.2.1.4 Szczegółowy zakres badań zbiorników zaporowych w roku 2014, Tabela 4.2.1.5 Szczegółowy zakres badań zbiorników zaporowych w roku 2015. - 3 - Wstęp Państwowy Monitoring Środowiska (PMŚ) został utworzony ustawą z dnia 20 lipca 1991 roku o Inspekcji Ochrony Środowiska, w celu zapewnienia wiarygodnych informacji o stanie środowiska. Zgodnie z art. 23 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287, z późn. zm.) Główny Inspektor Ochrony Środowiska jest odpowiedzialny za opracowywanie wieloletnich programów Państwowego Monitoringu Środowiska obejmujących zadania wynikające z odrębnych ustaw, zobowiązań międzynarodowych oraz innych potrzeb wynikających z polityki ekologicznej państwa. Programy PMŚ są opracowywane od 1991 roku. System PMŚ składa się z trzech bloków; bloku – presje na środowisko, bloku – stan środowiska i bloku - oceny i prognozy. W Programie Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2013-2015 przewidziano kontynuację większości dotychczasowych zadań i jednocześnie zaplanowano realizację nowych zadań wynikających z konieczności wdrożenia do polskiego systemu monitoringu nowych wymagań unijnych, w tym między innymi raportowania danych w zakresach i formatach wymaganych prawem Unii Europejskiej, włączenia monitoringu ichtiofauny do monitoringu zbiorników zaporowych oraz uwzględnienia w monitoringu wód zwiększonej powierzchni obszarów chronionych. Monitoring wód, ze względu na istotne przeobrażenia, które zostały wykonane zgodnie z wymaganiami ramowej dyrektywy wodnej, wymaga dalszych działań dotyczących sposobu interpretacji wyników w odniesieniu do wrażliwości ekosystemu wodnego. W tym celu szczególny nacisk położony zostanie na sposób prezentacji wyników klasyfikacji wód, w tym uzupełnienie oceny stanu jednolitych części wód o część opisową. Należy podkreślić, że PMŚ realizuje w głównej mierze zadania, które wiążą się z wypełnianiem wymagań zawartych w przepisach UE, w szczególności o charakterze ramowym, a także podpisanych i ratyfikowanych przez Polskę konwencji środowiskowych oraz odpowiada na stale poszerzające się obowiązki raportowania o stanie poszczególnych komponentów środowiska do instytucji i agend unijnych (Komisja Europejska i Europejska Agencja Środowiska). Ważnym zadaniem w cyklu PMŚ w latach 2013-2015 jest pełne wdrożenie nowego systemu gromadzenia, udostępniania i przekazywania danych i informacji o stanie środowiska wytwarzanych w ramach PMŚ m.in. z wykorzystaniem systemu informacji geograficznej (GIS), a także wdrożenie raportowania o stanie środowiska opartego o jednolitą infrastrukturę informacji przestrzennej w Europie (INSPIRE). Niezwykle istotnym elementem nowego programu PMŚ są również zadania związane z zapewnieniem wysokiej jakości wyników pomiarów i ocen w odniesieniu do wszystkich zadań realizowanych w ramach PMŚ. PMŚ stanowi jednolity system pomiarów, ocen i prognoz stanu środowiska, realizowanych zgodnie z wieloletnimi programami państwowego monitoringu środowiska. "Program Państwowego Monitoringu Środowiska na lata 2013-2015" opracowany przez Głównego Inspektora Ochrony Środowiska, zatwierdzony został przez Ministra Środowiska w dniu 6 listopada 2012 roku. - 4 - Programy PMŚ są opracowywane od 1991 roku, pierwszy program obejmował lata 1992- 1993, program na lata 2013-2015 jest ósmym z kolei i czwartym realizowanym w cyklu trzyletnim. Zgodnie z art. 23, ust.3 pkt 2 ustawy z dnia 20 lipca 1991 r. o Inspekcji Ochrony Środowiska (Dz. U. z 2007 r. Nr 44, poz. 287, z późn. zm.) wojewódzki inspektor ochrony środowiska jest odpowiedzialny za opracowywanie wojewódzkich programów. "Program Państwowego Monitoringu Środowiska Województwa Śląskiego na lata 2013-2015" jest zgodny z ww. „Programem PMŚ …”. Obejmuje badania realizowane w sieciach wojewódzkich. Zawiera zoptymalizowane programy analityczne dla poszczególnych elementów monitoringu środowiska: powietrze, woda, hałas, pola elektromagnetyczne. W ramach „Programu Państwowego Monitoringu Środowiska Województwa Śląskiego na lata 2013-2015” prawie wszystkie pomiary i badania będzie wykonywać Laboratorium Wojewódzkiego Inspektoratu Ochrony Środowiska w Katowicach, w skład którego wchodzą trzy Pracownie zlokalizowane w Katowicach oraz w siedzibach Delegatur w Bielsku Białej i w Częstochowie. Przewiduje się zlecanie jednostkom zewnętrznym oznaczanie zawartości węgla organicznego i elementarnego oraz niektórych substancji priorytetowych. Ponadto na zlecenie WIOŚ w Katowicach, Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej Państwowy Instytut Badawczy Oddział w Krakowie, Zakład w Katowicach, wspomaga prowadzone pomiary w zakresie monitoringu powietrza, danymi meteorologicznymi i krótkoterminową prognozą zanieczyszczeń, stanowiącą modelowanie rozkładu zanieczyszczeń w powietrzu. Prowadzone w ramach Państwowego Monitoringu Środowiska badania poszczególnych komponentów środowiska pozwalają na zebranie informacji na temat jakości powietrza, wód powierzchniowych, zbiorników zaporowych, wód podziemnych oraz hałasu i pól elektromagnetycznych. Ponadto na ich podstawie prowadzona jest obserwacja zmian zachodzących w środowisku oraz dokonuje się oceny skuteczności działań podejmowanych w celu jego ochrony. Zapewniają one realizację zobowiązań w zakresie badania i oceny poszczególnych elementów środowiska wynikających z prawodawstwa Unii Europejskiej przetransponowanego do prawa krajowego w latach poprzednich a także podpisanych i ratyfikowanych przez Polskę konwencji oraz innych potrzeb wynikających z polityki ekologicznej Państwa. System PMŚ składa się z trzech bloków; bloku – presje na środowisko, bloku – stan środowiska oraz bloku - oceny i prognozy określających rodzaje i intensywność
Recommended publications
  • Raport Z Wykonania Map Zagrożenia Powodziowego I Map Ryzyka
    Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 RAPORT Z WYKONANIA MAP ZAGROZ ENIA POWODZIOWEGO I MAP RYZYKA POWODZIOWEGO Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 SPIS TREŚCI: WYKAZ SKRÓTÓW STOSOWANYCH W DOKUMENCIE 4 DEFINICJE 5 I. WPROWADZENIE 7 II. PODSTAWA OPRACOWANIA MZP I MRP 9 III. ZAKRES OPRACOWANIA MZP I MRP 13 IV. DANE WYKORZYSTANE DO MZP I MRP 37 IV.1. NUMERYCZNY MODEL TERENU 41 IV.2. PRZEKROJE KORYTOWE RZEK 41 V. OPIS METODYKI OPRACOWANIA MZP 43 V.1. MODELOWANIE HYDRAULICZNE 43 V.2. SCENARIUSZE POWODZIOWE 70 V.3. WYZNACZANIE OBSZARÓW ZAGROŻENIA POWODZIOWEGO 73 VI. OPIS METODYKI OPRACOWANIA MRP 83 VI.1. NEGATYWNE KONSEKWENCJE DLA LUDNOŚCI 83 VI.2. RODZAJ DZIAŁALNOŚCI GOSPODARCZEJ 84 VI.3. OBIEKTY ZAGRAŻAJĄCE ŚRODOWISKU W PRZYPADKU WYSTĄPIENIA POWODZI 86 VI.4. OBSZARY CHRONIONE 87 VI.5. OBSZARY I OBIEKTY DZIEDZICTWA KULTUROWEGO 87 VI.6. OBLICZENIE WARTOŚCI POTENCJALNYCH STRAT POWODZIOWYCH 88 VII. FORMA SPORZĄDZENIA MZP i MRP 91 VII.1. BAZA DANYCH PRZESTRZENNYCH MZP I MRP 91 VII.2. WIZUALIZACJA KARTOGRAFICZNA MZP i MRP 92 VIII. PUBLIKACJA I PRZEKAZANIE ORGANOM ADMINISTRACJI MZP I MRP 101 VIII.1. PRZEKAZANIE MZP i MRP ORGANOM ADMINISTRACJI 101 VIII.2. PUBLIKACJA MZP i MRP 101 VIII.3. ZASADY UDOSTĘPNIANIA MZP i MRP 105 2 Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 IX. MZP i MRP W PLANOWANIU I ZAGOSPODAROWANIU PRZESTRZENNYM 107 X. PRZEGLĄD I AKTUALIZACJA MZP I MRP 114 XI.
    [Show full text]
  • Total Organic Carbon in the Water of Polish Dam Reservoirs
    Total Organic Carbon in the Water of Polish Dam Reservoirs Andrzej Górniak Contents 1 Introduction .................................................................................. 190 1.1 Aims of Study ......................................................................... 190 1.2 Organic Matter in Water .............................................................. 190 1.3 Water Reservoirs in Poland ........................................................... 191 2 Total Organic Carbon in Reservoirs of Poland ............................................. 197 2.1 Data Collection and Methodological Comments ..................................... 197 2.2 TOC Variability in Dam Reservoirs .................................................. 197 2.3 TOC Seasonality and Multiannual Changes .......................................... 202 2.4 Resources of Total Organic Carbon in Polish Reservoirs ............................ 204 3 Perspectives .................................................................................. 205 References ....................................................................................... 206 Abstract Total organic carbon (TOC) resources in Polish water reservoirs are presented as an important factor affecting water quality and ecosystem trophic state. The study is based on hydrochemical and biological data from 47 reservoirs from the years 2005–2017 and collected from the archives of the Polish National Monitoring Program, provided by the Chief Inspectorate of Environment Protection. The mean (by weight)
    [Show full text]
  • Denudacja Antropogeniczna Na Obszarach Górniczych : Na Przykładzie
    Title: Denudacja antropogeniczna na obszarach górniczych : na przykładzie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego Author: Renata Dulias Citation style: Dulias Renata. (2013). Denudacja antropogeniczna na obszarach górniczych : na przykładzie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego. Katowice : Uniwersytet Śląski Renata Dulias Denudacja antropogeniczna na obszarach górniczych zykładzie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego Renata Dulias 4^ ' Denudacja antropogeniczna na obszarach górniczych na przykładzie Górnośląskiego Zagłębia Węglowego Uniwersytet Śląski Katowice 2013 Redaktor Prac Wydziału Nauk o Ziemi Uniwersytetu Śląskiego Andrzej T. JANKOWSKI Recenzenci Maria LANCZONT Leon KOZACKI Wydanie książki sfinansowano ze środków Uniwersytetu Śląskiego Copyright © 2013 by Uniwersytet Śląski, Katowice Wszelkie prawa zastrzeżone All Rights Reserved ISBN 978-83-62652-47-1 Projekt okładki: Renata DULIAS, Sławomir PYTEL, Autorzy zdjęć w książce: Tadeusz DULIAS - 3B, 13D, 20; Jan GRESZTA - 1F; Robert MATUSIAK - 1D; Teresa NAWROT - 3A; Marcin RECHŁOWICZ - 1B, 2F; Sabina SUCHARSKA -13B; Marek WESOŁOWSKI - 1 A. Pozostałe zdjęcia - Renata DULIAS Współpraca wydawnicza: Pracowania Komputerowa Jacka Skalmierskiego 44-100 Gliwice, ul. Pszczyńska 44 SPIS TREŚCI 1. WPROWADZENIE....................................................................................................................................... 7 1.1. Zarys problemu badawczego....................................................................................................... 7 1.2. Stan badań w świetle
    [Show full text]
  • Transformation of the Flow Regime of a Large Allochthonous River in Central Europe—An Example of the Vistula River in Poland
    water Article Transformation of the Flow Regime of a Large Allochthonous River in Central Europe—An Example of the Vistula River in Poland Dariusz Wrzesi ´nski and Leszek Sobkowiak * Department of Hydrology and Water Management, Institute of Physical Geography and Environmental Planning, Faculty of Geographical and Geological Sciences, Adam Mickiewicz University, Krygowskiego str. 10, 61-712 Pozna´n,Poland; [email protected] * Correspondence: [email protected] Received: 31 December 2019; Accepted: 10 February 2020; Published: 12 February 2020 Abstract: Identification of river flow regime and its possible changes caused by natural factors or human activity is one of major issues in modern hydrology. In such studies different approaches and different indicators can be used. The aim of this study is to determine changes in flow regime of the largest river in Poland—the Vistula, using new, more objectified coefficients and indices, based on data recorded in 22 gauges on the Vistula mainstream and 38 gauges on its tributaries in the multi-year period 1971–2010. The paper consists of three main parts: in the first part, in order to recognize changes in the flow regime characteristics along the Vistula, data from gauges located on the river mainstream were analyzed with the help of the theory of entropy. In the second part gauging stations on the Vistula mainstream and its tributaries were grouped; values of the newly introduced pentadic Pardé’s coefficient of flow (discharge) (PPC) were taken as the grouping criterion. In the third part of the study a novel method of determining river regime characteristics was applied: through the recognition of the temporal structure of hydrological phenomena and their changes in the annual cycle sequences of hydrological periods (characteristic phases of the hydrological cycle) on the Vistula River mainstream and its tributaries were identified and their occurrence in the yearly cycle was discussed.
    [Show full text]
  • Variability of Chemical Weathering Indices in Modern Sediments of the Vistula and Odra Rivers (Poland) - 2453
    Nadłonek ‒ Bojakowska: Variability of chemical weathering indices in modern sediments of the Vistula and Odra Rivers (Poland) - 2453 - VARIABILITY OF CHEMICAL WEATHERING INDICES IN MODERN SEDIMENTS OF THE VISTULA AND ODRA RIVERS (POLAND) NADŁONEK, W.1* – BOJAKOWSKA, I.2 1Faculty of Earth Sciences, University of Silesia, Będzińska 60, 41-200 Sosnowiec, Poland 2Polish Geological Institute – National Research Institute Rakowiecka 4, 00-975 Warszawa, Poland *Corresponding author e-mail: [email protected] (Received 10th Jan 2018; accepted 19th Apr 2018) Abstract. The survey was conducted to determine chemical weathering indices in modern river sediments in Poland. Weathering Index of Parker (WIP), Chemical Index of Alteration (CIA), Vogt’s Residual Index (V), Harnois’s Chemical Index of Weathering (CIW), and Plagioclase Index of Alteration (PIA) was calculated for 178 sediment samples taken from the Vistula River and its tributaries as well as for 114 samples from the Odra River and its tributaries. The indices values were in the ranges: WIP 0.5–20; CIA 4–80; V 0.1–2.8; CIW 4–82; and PIA 3–81.7. The observed variation of values resulted from a varied sample lithology and varied climatic conditions in the Poland area. Sediments from the upper parts of the Odra and the Vistula drainage basins (southwestern part of the country), where pre-Quaternary rocks are exposed, are more resistant to chemical weathering and characteristic for lower susceptibility to leaching of elements. The highest elements losses due to leaching are characteristic for samples taken from the lower parts of the Odra and the Vistula drainage basins, dominated by Quaternary deposits.
    [Show full text]
  • Preliminary Circular Economy Plan for the Coal Mine Sector in Poland
    LIFE18 ENV/GR/000019 “Demonstration of an advanced technique for eliminating coal mine wastewater (brines) combined with resource recovery” Preliminary Circular Economy Plan for Deliverable A.2.: the coal mine sector in Poland ACTION A.1 Technical planning (tender documents, permits, Circular Economy Plan) Prepared by: Due date of Deliverable: March 2020 Revised Deliverable: September 2020 Project Partners: DA.2: Preliminary Circular Economy Plan for the coal mine sector in Poland Preliminary Circular Economy Plan for the Deliverable coal mine sector in Poland Action A.1: Technical planning (tender documents, Related Action permits, Circular Economy Plan) Deliverable Lead SEALEAU Dr.Dimitris Xevgenos Author(s) Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri Lead authors: Dr Dimitris Xevgenos, Kallirroi Panteleaki- Name of researcher(s) with roles Tourkodimitri Contributions: Grzegorz Gzyl Contact [email protected] Grant Agreement Number LIFE18 ENV/GR/000019 Instrument LIFE PROGRAMME Project Start 1/9/2019 Duration 54 months Date last update 30 September 2020 Website https://brinemining.eu/en/home/ Revision No. Date Description Author 0.1 20 November 2019 1st Draft Dr. Dimitris Xevgenos 0.2 20 February 2020 2nd Draft Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri 0.3 5 March 2020 Section 3 Dr. Dimitris Xevgenos 0.4 9 March 2020 Section 1 Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri 0.5 17 March 2020 Section 4 Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri 0.6 18 March 2020 Section 4 Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri 1.0 27 March 2020 Finalization of 1st version Dr. Dimitris Xevgenos 1.1 2 April 2020 Section 4 Kallirroi Panteleaki Tourkodimitri 1.2 3 April 2020 Section 5 Dr. Dimitris Xevgenos 1.3 13 April 2020 Section 4.3 Dr.
    [Show full text]
  • Mining Influence in the Area of the Pszczynka River and the Method Of
    TECHNICAL TRANSACTIONS 4/2019 CIVIL ENGINEERING DOI: 10.4467/2353737XCT.19.046.10358 SUBMISSION OF THE FINAL VERSION: 30/03/2019 Tadeusz Majcherczyk Katarzyna Kryzia orcid.org/0000-0001-7693-107X [email protected] AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining and Geoengineering, Cracow, Poland Jerzy Majchrzak [email protected] Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Jastrzębie-Zdrój, Poland Mining influence in the area of the Pszczynka river and the method of riverbed restoration Oddziaływanie eksploatacji górniczej w rejonie rzeki Pszczynki a metoda renaturyzacji jej koryta Abstract This paper investigates the influence of extraction on the surface in the area of the Pszczynka river. The mining-enhanced terrain subsidence hitherto observed has also resulted in the subsidence of the riverbed and its embankment. Some geotechnical solutions are proposed, including the reconstruction and repair of damage to the existing infrastructure. Such measures should facilitate a proper flow of water in the riverbed which is similar to a natural flow. Keywords: extraction influence, subsidence trough, longitudinal river profile, restoration, mining damage Streszczenie W artykule przedstawiono wpływ dotychczasowej eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu w rejonie rzeki Pszczynki. Występujące osiadania terenu spowodowały obniżenia koryta rzeki i jej obwałowań. Zaproponowano rozwiązania geotechniczne polegające na wykonaniu przebudowy i naprawy szkód w istniejącej infrastrukturze. Podjęte działania pozwalają na prawidłowy przepływ wody w korycie rzeki zbliżony do naturalnego. Słowa kluczowe: wpływy eksploatacji górniczej, niecka osiadań, profil podłużny rzeki, renaturyzacja, szkody górnicze 103 1. Introduction Underground mining excavation not only results in the occurrence of both continuous and discontinuous deformations in the surface but also in the disturbance of hitherto-existing water conditions, both within the subsidence trough and beyond its edge.
    [Show full text]
  • Impact of Mining Activities in the Upper Silesian Coal Basin on Surface Water and Possibilities of Its Reduction
    Journal of Ecological Engineering Volume 16, Issue 3, July 2015, pages 61–69 DOI: 10.12911/22998993/2806 Review Article IMPACT OF MINING ACTIVITIES IN THE UPPER SILESIAN COAL BASIN ON SURFACE WATER AND POSSIBILITIES OF ITS REDUCTION Andrzej Harat1, Nada Rapantova2, Arnost Grmela2, Zdzisław Adamczyk3 1 University of Bielsko-Biala, Willowa Str. 2, 43-309 Bielsko-Biała, Poland, e-mail: [email protected] 2 VŠB Technical University of Ostrava, Faculty of Mining and Geology, Institute of Geological Engineering, Str. 17. listopadu 15/2172, Ostrava-Poruba, Czech Republic, e-mail: [email protected]; [email protected] 3 Silesian University of Technology, Institute of Applied Geology, Akademicka Str. 2, 44-101 Gliwice, Poland, e-mail: [email protected] Received: 2015.05.16 ABSTRACT Accepted: 2015.06.02 Due to the deposits of quality hard coal, the area of the Upper Silesian Coal Basin Published: 2015.07.01 (USCB) has been one of the most industrialised regions in Europe for centuries. One of the most significant issues in terms of environmental impact and risks related to mining activities are the discharged mine waters. Mine water is pumped to the surface in great amount from mine workings of active underground mines both in Czech and Polish part of the USCB. In the past, the mine waters used to be discharged to nearby watercourses without systematic control of their amount and quality. It resulted in uncontrolled impacts on quality of the main rivers in the USCB. This is why a techni- cally and economically demanding solution was adopted: discharging of mine (but also waste) waters through an artificial channel – so-called “Olza Collector” – directly to the Oder River, i.e.
    [Show full text]
  • Delineation of Key Zones for Water Retention Enhancement in the Polish Part of the Oder Catchment
    Delineation of key zones for water retention enhancement in the Polish part of the Oder catchment Analysis of potential water retention in land reclamation systems and its possible role in mitigating winter low flows of Oder Dr Mateusz Grygoruk Mgr inż. Paweł Osuch Mgr inż. Paweł Trandziuk Stowarzyszenie Niezależnych Inicjatyw Nasza Natura May, 2018 1 2 Delineation of key zones for water retention enhancement in the Polish part of the Oder catchment. Analysis of potential water retention capacities of land reclamation systems Mateusz Grygoruk, Paweł Osuch, Paweł Trandziuk Cover photo and summary chapter photo: Marcel Creemers This publication is part of a project conducted along the Polish and German side of Oder River and therefore developed, carried out and partially financed by a joint network of joint Polish and German environmental NGO and also partially financed by the German Federal Environmental Foundation (DBU) and the German League for Nature and Environment (DNR). Suggested citation: Grygoruk, M., Osuch, P., Trandziuk, P., 2018. Delineation of key zones for water retention enhancement in the Polish part of the Oder catchment. Analysis of potential water retention in land reclamation systems and its possible role in mitigating winter low flows of Oder. Report. German League for Nature and Environment. 109 pp. German League for Nature Conservation Marienstraße 19 – 20 10117 Berlin Germany Deutsche Bundesstiftung Umwelt DBU (German Federal Environmental Foundation) An der Bornau 2 D-49090 Osnabrück Stowarzyszenie Niezależnych
    [Show full text]
  • Coal Mining Activity and Radium Isotope Contamination of River Water in Silesia, Poland
    Interdisciplinary Perspectives on Drinking Water Risk Assessment and Management (Proceedings of the Santiago (Chile) Symposium, September 1998), IAHS Publ. no. 260, 2000. 57 Coal mining activity and radium isotope contamination of river water in Silesia, Poland JOANNA POCIASK-KARTECZKA Institute of Geography, Jagiellonian University, 64 Grodzka St., 31-044 Krakôw, Poland e-mail: [email protected] JERZY WOJCIECH MIETELSKI, MIROSLAWA JASINSKA & JERZY KRUPA The Henryk Niewodniczanski Institute of Nuclear Physics, Environmental Radioactivity Laboratory, 152 Radzikowskiego St., 31-342 Krakôw, Poland Abstract The aim of this research was to determine the relative proportions of soluble and nonsoluble radium in river waters in the Silesia region of Poland and its vicinity. Samples were collected in May 1997 from the Vistula River at seven different locations, and from six tributaries during medium river level conditions. Samples were filtered, and separate analyses were conducted on the liquid and solid phases. Radium was separated by co-precipitation (with PbCr04 and BaS04). The thin sources obtained were analysed by alpha- spectrometer with silicon detectors, and by low-background gamma spectrometer (the recovery of radium was controlled by Ba-133 tracer). The highest activity of Ra-226 in the water samples was 334±11 mBq \'\ whereas the lowest result was OilmBql"1. These results suggest that radium is transported in soluble form (or as very tiny particles). INTRODUCTION The Upper Silesia industrial region has been recognized as a natural radio-activity anomaly since the 1970s. A major source of radiation in this area results from coal mining activity, which was introduced more than a hundred years ago.
    [Show full text]
  • Mining Influence in the Area of the Pszczynka River and the Method Of
    TECHNICAL TRANSACTIONS 4/2019 CIVIL ENGINEERING DOI: 10.4467/2353737XCT.19.046.10358 SUBMISSION OF THE FINAL VERSION: 30/03/2019 Tadeusz Majcherczyk Katarzyna Kryzia orcid.org/0000-0001-7693-107X [email protected] AGH University of Science and Technology, Faculty of Mining and Geoengineering, Cracow, Poland Jerzy Majchrzak [email protected] Jastrzębska Spółka Węglowa S.A., Jastrzębie-Zdrój, Poland Mining influence in the area of the Pszczynka river and the method of riverbed restoration Oddziaływanie eksploatacji górniczej w rejonie rzeki Pszczynki a metoda renaturyzacji jej koryta Abstract This paper investigates the influence of extraction on the surface in the area of the Pszczynka river. The mining-enhanced terrain subsidence hitherto observed has also resulted in the subsidence of the riverbed and its embankment. Some geotechnical solutions are proposed, including the reconstruction and repair of damage to the existing infrastructure. Such measures should facilitate a proper flow of water in the riverbed which is similar to a natural flow. Keywords: extraction influence, subsidence trough, longitudinal river profile, restoration, mining damage Streszczenie W artykule przedstawiono wpływ dotychczasowej eksploatacji górniczej na powierzchnię terenu w rejonie rzeki Pszczynki. Występujące osiadania terenu spowodowały obniżenia koryta rzeki i jej obwałowań. Zaproponowano rozwiązania geotechniczne polegające na wykonaniu przebudowy i naprawy szkód w istniejącej infrastrukturze. Podjęte działania pozwalają na prawidłowy przepływ wody w korycie rzeki zbliżony do naturalnego. Słowa kluczowe: wpływy eksploatacji górniczej, niecka osiadań, profil podłużny rzeki, renaturyzacja, szkody górnicze 103 1. Introduction Underground mining excavation not only results in the occurrence of both continuous and discontinuous deformations in the surface but also in the disturbance of hitherto-existing water conditions, both within the subsidence trough and beyond its edge.
    [Show full text]
  • Załącznik Nr 1
    Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00–00–025/09 RAPORT Z WYKONANIA MAP ZAGROZ ENIA POWODZIOWEGO I MAP RYZYKA POWODZIOWEGO ZAŁĄCZNIK NR 1 PROJEKT ISOK – RAPORT Z ZAKOŃCZENIA REALIZACJI ZADANIA 1.3.2 - PRZYGOTOWANIE DANYCH HYDROLOGICZNYCH W ZAKRESIE NIEZBĘDNYM DO MODELOWANIA HYDRAULICZNEGO Projekt ISOK – RAPORT Z ZAKOŃ CZEŃIA REALIZACJI ZADAŃIA 1.3.2 Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00-00-025/09 Dokument: Raport Końcowy Metryka Dane Opis Tytuł dokumentu Raport końcowy Autor dokumentu (firma / IMGW PIB instytucja) Nazwa Projektu Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu POIG.07.01.00-00-025/09 Rodzaj Dokumentu Raport końcowy Poufność Nazwa i kod Produktu 1.3.2 Przygotowanie danych hydrologicznych w zakresie niezbędnym do Nazwa i kod Zadania modelowania hydraulicznego Historia zmian Wersja Autor Data Zmiana 0.01 TT 20131220 Recenzje dokumentu Recenzent Data 1 2 3 4 Odniesienia do innych dokumentów Data opracowania Nazwa dokumentu dokumentu Studium Wykonalności dla projektu w ramach VII osi POIG – „Informatyczny system osłony Marzec 2011 kraju przez nadzwyczajnymi zagrożeniami” Umowa o dofinansowanie nr POIG.07.01.00-00-025/09-00 zawarta pomiędzy WWPE a Lipiec 2010 IMGW 2 ISOK PR DIP - PZD Z4 -Raport_1 3 2_30052016 Projekt: Informatyczny system osłony kraju przed nadzwyczajnymi zagrożeniami Nr Projektu: POIG.07.01.00-00-025/09 Dokument: Raport Końcowy Spis treści 1 WPROWADZENIE 4 2 INFORMACJE OGÓLNE 5 3 CEL I ZAKRES ZADANIA 8 4 SYNTETYCZNY OPIS REALIZOWANYCH ZADAŃ 9 4.1 Charakterystyki hydrologiczne posterunków wodowskazowych 9 4.2 Stałe lub zmienne w czasie wartości przepływu Q [m3/s] 10 4.3 Rozkłady przepływów Q zgodnie z przyjętymi scenariuszami powodziowymi 11 4.4 Stałe lub zmienne w czasie wartości rzędnych zwierciadła wody H [cm] 13 4.5 Krzywe przepływu Q/H dla posterunków wodowskazowych udostępniane będą wraz z przekazanymi modeli hydraulicznymi.
    [Show full text]