DOCSLIB.ORG

Homoseksualiteit in Het Reformatorisch Dagblad: Bespreekbaar, Maar Vijandbeeld Dominant

Total Page：16

File Type：pdf, Size：1020Kb

Download full-text PDF Read full-text
Homoseksualiteit in Het Reformatorisch Dagblad: Bespreekbaar, Maar Vijandbeeld Dominant Homoseksualiteit in het Reformatorisch Dagblad: bespreekbaar, maar vijandbeeld dominant Homoseksualiteit is bespreekbaar in het Reformatorisch Dagblad. Neutraliteit en journalistieke onafhankelijkheid ontbreken echter in de berichtgeving over homo's . Dat blijkt uit onderzoek van masterstudent Thomas de Man. De acceptatie van homoseksualiteit en lhbt-personen neemt al jaren gestaag toe. Ook onder protestantse nederlanders groeit de acceptatie. Toch denken zij twee keer negatiever over homoseksualiteit dan gemiddeld. Hoe wordt homoseksualiteit gerepresenteerd in het Reformatorisch Dagblad? Dat is de vraag waarmee een masterstudent van de Universiteit van Amsterdam aan de slag is gegaan. Het Reformatorisch Dagblad is een toonaangevend en gezaghebbend medium onder (orthodox) protestantse Nederlanders. Moraliteit en conflict lopen als een rode draad door de representatie van homoseksualiteit in die krant. In veel van de berichtgeving wordt gewezen op de (on)Bijbelse moraal als het gaat over homoseksualiteit. De journalisten van het Reformatorisch Dagblad schrijven artikelen met in het achterhoofd leefregels en opvattingen volgens de christelijke leer. Hiermee komt de journalistieke onafhankelijkheid van de krant in het geding. De artikelen van de krant zijn doorspekt met ideologische opvattingen, moraal en emotie. In het onderzoek ligt de nadruk op een periode waarin homoseksualiteit binnen de kerk veelvuldig aan bod kwam. Dit gebeurde na het uitkomen van de nashvilleverklaring. Een document - vertaalt uit het Engels - waarin homoseksualiteit en het homohuwelijk worden afgewezen. Het Reformatorisch Dagblad laat zich gelden als discussieplatform voor verschillende (christelijke) meningen over het onderwerp homoseksualiteit en de kerk. Lhb-personen zijn zichtbaar in de krant, maar worden bijna nooit aan het woord gelaten. Er wordt vooral over de groep gesproken. De manier waarop er gesproken wordt over lhb-personen verschilt per bericht, maar uit de analyse van het onderzoek komt een beeld naar voren waarin een vijandbeeld en stereotyperingen centraal staan. Als het gaat om vijandbeeld wordt homoseksualiteit in het Reformatorisch Dagblad geregeld als uitwas van de seculiere maatschappij gepresenteerd. Stereotypen gaan veelal over de levensstijl van homomannen. De spanning zit 'm in de vrees vanuit de kerk om een steeds marginalere plek te krijgen binnen de samenleving en het Bijbelse denken langzaam maar zeker te verliezen. Het toe eigenen van (christelijk) slachtofferschap valt hierbij op. Het Reformatorisch Dagblad staat voor de verdediging van een relatieve kleine groep streng-religieuze Nederlanders die liberale waarden ‘opgedrongen’ krijgt. In artikelen presenteert de krant zich dan als beschermer van het traditionele huwelijk 1 en conservatieve normen en waarden. Er komen teksten voorbij waarin harde bewoordingen vallen en zelfs oorlogstaal. Het gaat in zekere zin over het voortbestaan van de kerk en dat is voor de journalisten van het Reformatorisch Dagblad en de achterban van levensbelang. Het woordgebruik past bij de urgentie die wordt gevoeld. Ook binnen de kerk blijkt men flink van mening te verschillen over de omgang met homoseksualiteit in de kerk. Uit het onderzoek blijkt dat er - ondanks het sterke 'wij zij' frame - geen eenduidige lijn te zijn vanuit de kerk. Volledige afwijzing van homo's wordt niet veel gezien, maar acceptatie daarentegen ook niet. Uit de onderzochte artikelen van de krant komt naar voren dat de discussie moeilijk en gevoelig blijft binnen de kerkelijke gemeenschap. Toch wordt er ook getracht toenadering te zoeken. Ook dit komt voort uit ideologische drijfveren: de gedachte van naastenliefde. De manier van leven wordt niet geaccepteerd, maar de gedachte is dat ook homo’s god nodig hebben en hun leven en het de taak is van goede christenen hen naar het juiste pad te leiden. Hier komt de onevenwichtige machtsrelatie naar voren. Respect en zichtbaarheid kan alleen worden verdiend door aanpassing aan de christelijke heteronormativiteit. Het bestaan van homoseksualiteit en seksuele minderheden wordt niet (meer) verzwegen. Uit het onderzoek blijkt dat er bij tijd en wijle ruimte is voor verschillende standpunten en meningen over homoseksualiteit, het wel of niet inzegenen van homohuwelijken en de omgang met christelijke homo's. Toch is de manier waarop wordt gesproken over homoseksualiteit met regelmaat afwijzend en soms zelfs dreigend. Als we de berichtgeving van het Reformatorisch Dagblad als blauwdruk nemen, blijft de emancipatie van homoseksuelen binnen de gereformeerde gemeenschap uiterst fragiel. De krant is gezaghebbend binnen de achterban. Met berichtgeving waar emotie en ideologie leidend zijn, wordt een verbetering van de sociale positie van lhb-personen doelbewust tegengehouden. 2 Dankwoord geduldig wachten, zorgvuldige begeleiding, grillige student. 3 ‘Krachten bundelen tegen de afbraak van de christelijke beschaving’ Onderzoek naar de representatie van homoseksualiteit in het Reformatorisch Dagblad Masterscriptie Journalistiek en media Scriptiebegeleider: dr. Pauline van Romondt Vis Universiteit van Amsterdam 8 mei 2020 Auteur: Thomas de Man Studentnummer: 10000878 Woordaantal: 18220 4 Inhoudsopgave 1 Inleiding 2 Theorie 2.1 Wat is representatie? 2.2 Hoe werkt verschil? 2.3 Vormen van representatie 2.4 Wat is framing? 3 Methoden 3.1 De krant 3.2 Analyse 3.3 Verzamelen 3.4 Operationalisatie 4 Resultaten 4.1 Moraliteitsframe 4.2 Conflictframe 4.3 Verantwoordelijkheidsframe 5 Conclusie 6 Bibliografie 7 Bijlagen 1 Inleiding 5 Begin 2019 zorgt de Nashvilleverklaring voor veel beroering in de Nederlandse samenleving en in het medialandschap. De verklaring werd opgesteld door Amerikaanse gelovigen en is met een vertaling ook het milieu van orthodox- protestants Nederland binnengekomen. Onder meer praktiserende homoseksualiteit en het huwelijk tussen mensen van het gelijke geslacht worden afgewezen. Honderden prominente figuren uit de kerkelijke wereld, waaronder voorgangers, hoogleraren en politici, ondertekenden de verklaring. Deze steun leidt tot een storm van kritiek in de seculiere media en zwengelt een uitgebreide discussie aan in het Reformatorisch Dagblad. Deze krant is gelieerd aan de gereformeerde kerken en bedient een strenggelovige lezersgroep (Bakker & Scholten, 2014: 16-17). Het Reformatorisch Dagblad laat zich in de weken die volgen gelden als discussieplatform voor een onderwerp dat gevoelig ligt bij de achterban. Het maakt nieuwsgierig naar de manier waarop homoseksualiteit gerepresenteerd wordt in het Reformatorisch Dagblad. De acceptatie van homo- en biseksualiteit is de laatste jaren sterk toegenomen. In 2018 stond 73 procent van de bevolking positief tegenover homo- en biseksualiteit. Een stijging van 20 procent ten opzichte van 2006 (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2018). Nederlanders met een protestantse levensovertuiging denken twee keer negatiever over anders geaarden dan gemiddeld (Sociaal en Cultureel Planbureau, 2018). Volgens onderzoeker David Bos hangt de acceptatie van homoseksualiteit in hoge mate samen met religiositeit. ‘Bijna acht op de tien die religie zeer belangrijk vinden, staat er negatief tegenover’ (Bos, 7). Het protestantisme is onder te verdelen in verschillende stromingen. Schattingen van het aantal orthodox-protestantse christenen in Nederland lopen uiteen van een half miljoen tot 1,5 miljoen (Keulemans, 2017). Het Reformatorisch Dagblad bedient een streng-gelovige achterban voor wie het dagblad een belangrijke informatiebron is. Isolement van seculiere invloeden draagt bij aan de instandhouding van de normen en waarden. Onder de gereformeerde bevolking wordt dan ook minder media geconsumeerd (Visscher, 2016). Televisie kijken is in veel gevallen taboe. Maar de nieuwe generatie refo’s is aan een inhaalslag bezig: ongeveer driekwart van hen kijkt af en toe naar de televisie en ongeveer een kwart doet dit dagelijks (ibid.). De diversiteit aan media die gereformeerden tot zich krijgen blijft beperkt en daarom is het relevant te onderzoeken wat deze informatie precies behelst. Uit onderzoek van 6 Barbara Oomen et al. (2009, in Bos, 34) komt naar voren dat 67 procent van de lezers van het Reformatorisch Dagblad homoseksuele gevoelens niet accepteert (Bos, 34). Wel gaf ruim een op de vier respondenten aan dat ze homoseksualiteit in de laatste vijf jaar meer zijn gaan accepteren, ‘al hadden of hielden ze moeite met de uitingen daarvan’ (33). In dit onderzoek wil ik kijken naar de manier waarop seksuele minderheden worden gerepresenteerd in een uitgesproken christelijk dagblad. Met de oprukkende homo-emancipatie in het achterhoofd is het nuttig om het huidige discours - en eventuele verschuivingen - rondom homoseksualiteit te onderzoeken binnen het toonaangevende Reformatorisch Dagblad. Om een zo’n evenwichtig mogelijk beeld te krijgen, wil ik in dit onderzoek de focus leggen op de termen homoseksualiteit en lhb-personen (lesbisch, homo, bi). Ik heb voor deze afbakening gekozen omdat er er tussen verschillende letters van de gangbare afkorting lhbti verschillen zitten in zichtbaarheid en in mate van emancipatie. ‘Onderzoek naar LHBT gaat vaker over LHB dan over T, terwijl juist deze laatste groep mogelijk het verst van de samenleving af staat’ (Kuyper & Vanden Berghe, 4). De emancipatie en zichtbaarheid van transgenders is de laatste jaren pas op gang aan het komen. Omdat er nog niet veel onderzoek is naar de representatie van seksuele minderheden in Nederlandse dagbladen, lijkt mij het goed om allereerst naar de representatie van homoseksualiteit te kijken.
Load more

Recommended publications
  • Personalization of Political Newspaper Coverage: a Longitudinal Study in the Dutch Context Since 1950
    Personalization of political newspaper coverage: a longitudinal study in the Dutch context since 1950 Ellis Aizenberg, Wouter van Atteveldt, Chantal van Son, Franz-Xaver Geiger VU University, Amsterdam This study analyses whether personalization in Dutch political newspaper coverage has increased since 1950. In spite of the assumption that personalization increased over time in The Netherlands, earlier studies on this phenomenon in the Dutch context led to a scattered image. Through automatic and manual content analyses and regression analyses this study shows that personalization did increase in The Netherlands during the last century, the changes toward that increase however, occurred earlier on than expected at first. This study also shows that the focus of reporting on politics is increasingly put on the politician as an individual, the coverage in which these politicians are mentioned however became more substantive and politically relevant. Keywords: Personalization, content analysis, political news coverage, individualization, privatization Introduction When personalization occurs a focus is put on politicians and party leaders as individuals. The context of the news coverage in which they are mentioned becomes more private as their love lives, upbringing, hobbies and characteristics of personal nature seem increasingly thoroughly discussed. An article published in 1984 in the Dutch newspaper De Telegraaf forms a good example here, where a horse race betting event, which is attended by several ministers accompanied by their wives and girlfriends is carefully discussed1. Nowadays personalization is a much-discussed phenomenon in the field of political communication. It can simply be seen as: ‘a process in which the political weight of the individual actor in the political process increases 1 Ererondje (17 juli 1984).
    [Show full text]
  • → Vrouwen in De Media 2012
    Vrouwen in de media 2012 Een onderzoek naar de zichtbaarheid van vrouwen in de Nederlandse media van 2012 Inhoud Inleiding 2 Methode 2 Dagbladen en televisieprogramma’s 2 De vrouwen 3 De politici 3 Analyse 3 Vrouwen in de Nederlandse media 3 Aandacht voor vrouwen in dagbladen en op televisie 3 Aandacht voor vrouwen per categorie 5 Aandacht voor vrouwen in de politiek 7 Mannen versus vrouwen in de politiek 8 Aandacht voor bewindslieden 8 Aandacht voor fractievoorzitters 9 Aandacht voor Tweede Kamerleden 10 Samenvatting & Conclusie 12 Bijlagen 13 Bijlage 1: Zoektermen Categorieën 13 Bijlage 2: Zoektermen Politici 16 Meer weten? Internet www.nieuwsmonitor.net [email protected] Twitter: @Nieuwsmonitor Onderzoekers Kim Janssen Nel Ruigrok 06 27 588 586 [email protected] www.nieuwsmonitor.net Inleiding In opdracht van sprekersbureau ZijSpreekt en mediaplatform VIDM.nl doen wij onderzoek naar de zichtbaarheid van vrouwen in de Nederlandse media. Uit de ‘Monitor Representatie 2010’ van Kijk- en Luisteronderzoek bleek dat het aandeel van vrouwen bij de Publieke Omroep in 2010 op 37,4% lag. Bij de commerciële omroepen lag dit percentage slechts iets hoger, namelijk op 39,9%. In reactie op deze cijfers stelde de NPO dat zij actief naar een betere afspiegeling streeft (de Volkskrant, 12 februari 2011). Uit het onderzoek ‘Nieuws en Actualiteiten 2011’ van de Nederlandse Nieuwsmonitor blijkt dat er in 2011 nog steeds een duidelijk verschil te zien is in het aantal mannen en vrouwen in actualiteitenrubrieken en nieuwsprogramma’s van de Publieke Omroep. Van alle personen die in deze programma’s aan het woord worden gelaten, uitgezonderd presentatoren, tafelheren en tafeldames, is gemiddeld 78% man en 22% vrouw.
    [Show full text]
  • PAYS-BAS 26 Sièges Liste Des Candidats Connus 
    PAYS-BAS 26 sièges Liste des candidats connus Christen Democratisch Appèl, Appel chrétien-démocrate, CDA (PPE) 1. Esther de Lange MEP 13. Mireille de Jonge 25. Annie Schreijer-Pierik 2. Jeroen Lenaers 14. Rob Goring 26. Jo Spätgens 3. Wim van de Camp MEP 15. Sebastiaan den Bak 27. Elaine Vlaming-Kroon 4. Chantal van den Berg 16. Charlotte Bol 28. Karla Pejis 5. Dirk Gotink 17. Peter Roelofs 29. Yvonne van Rooij 6. Kaya Kocak 18. Alaattin Erdal 30. Hanja Maij-Weggen 7. Lambert van Nistelrooij 19. Wiebe Strikwerda 31. Bernard Bot MEP 20. Marc Wiggers 8. Marc Frans 21. Jef Wintermans 9. Tom Berendsen 22. Wijnand Marchal 10. Wim Eilering 23. Pim Walenkamp 11. Frank Lambermont 24.Klaas Staal 12. Irene Janssen Partij voor de Vrijheid, Parti pour la liberté, PVV (NI) 1. Marcel de Graaff 2. Vicky Maiejer 3. Olaf Stuger 4. Hans Jansen 5. Auke Zjilstra MEP 6. Andre Elissen 7. Ino van den Besselaar 8. Ton van Kersteren 9. Willie Dille 10. Geert Wilders Partij van de Arbeid, Parti travailliste, PvdA (PSE) 1. Paul Tang 17. Louis Meuleman 32. Maruschka Gijsbertha 2. Agnes Jongerius 18. Margot Kraneveldt-van 33. Dick Buursink 3. Kati Piri der Veen 34. Nurten Karisli 4. Michiel Emmelkamp 19. Frank van Oorschot 35. Ard van der Tuuk 5. Paul Sneijder 20. Maaike Baggerman 36. Amma Asante 6. Flora Goudappel 21. Jan Schuurman Hess 37. Henk Leenders 7. Adnan Tekin 22. Marjolein Greuter de 38. Fatihya Abdi 8. Bernard Naron Wit 39. Frank de Vries 9. Nejra Kalkan 23. Henk Letschert 40.
    [Show full text]
  • Een Onderzoek Naar De Zichtbaarheid Van Vrouwen in De Nederlandse
    Een onderzoek naar de zichtbaarheid van vrouwen in de Nederlandse media van 2011 Inhoud Inleiding 2 Methode 2 Vrouwen in de Nederlandse media 3 Aandacht voor vrouwen in dagbladen en op televisie 4 Aandacht voor vrouwen per categorie 5 Vrouwen in de Politiek 6 Aandacht voor vrouwen in de politiek 6 De politieke berichtgeving: Man versus Vrouw 8 Aandacht voor bewindslieden 8 Aandacht voor fractievoorzitters 8 Aandacht voor Tweede Kamerleden 10 Samenvatting & Conclusie 11 Meer weten? Internet www.nieuwsmonitor.net [email protected] Twitter: @Nieuwsmonitor Onderzoekers Kim Janssen Nel Ruigrok 06 27 588 586 [email protected] www.nieuwsmonitor.net Inleiding In opdracht van sprekersbureau ZijSpreekt en Vrouwenindemedia.nl doen wij onderzoek naar de zichtbaarheid van vrouwen in de Nederlandse media. De media zouden een afspiegeling moeten tonen van de Nederlandse samenleving. Echter, uit de Monitor Respresentatie 2010 van Kijk- en Luisteronderzoek blijkt dat het aandeel van vrouwen bij de Publieke Omroep ligt op 37,4%. Bij de commerciële omroepen ligt dit percentage slechts iets hoger (39,9%). In reactie op deze cijfers stelt de NPO dat zij actief naar een betere afspiegeling streven (de Volkskrant, 12 februari 2011). In de dagbladen komt eenzelfde beeld naar voren. Uit het onderzoeksrapport ‘Vrouwen in de media 2009’ is gebleken dat 75% van de berichtgeving in dagbladen over mannen gaat. Vrouwen lijken in de media nog altijd ondervertegenwoordigd. Uit ons onderzoeksrapport ‘Vrouwen in de media 2010’ bleek daarnaast dat vrouwen veel minder in het nieuws voorkwamen dan mannen, maar dat dit vooral te wijten is aan het feit dat een minder groot aantal vrouwen functioneert als partijleider of lijsttrekker van grote politieke partijen.
    [Show full text]
  • Notulen Van De Raad Van 14 Augustus 2014
    Vergadering gemeenteraad Den Haag gehouden op donderdag 14 augustus 2014 (Geopend te 19.30 uur) Voorzitter: de burgemeester, J.J. van Aartsen. Griffier: de plv. griffier, de heer J. van Oeveren. Agenda A. Vaststelling agenda. B. De stad in de raad (spreektijd burgerij). C. Bekrachtiging geheimhouding (rv 75; RIS 275180). D. Spoeddebat op verzoek van de fractie Groep de Mos/Ouderenpartij cs. (RIS 275140). De voorzitter. Ingevolge het Reglement van Orde open ik de vergadering. Presentielijst Tegenwoordig zijn 35 leden: mevr. Akhiat, Van Asten, Balster, mevr. Van der Bijl, Bos, Dander, mevr. Dille, Dubbelaar, Elissen, mevr. Faïd, mevr. Gerbrands, Grinwis, Guernaoui, Van Hees, Van der Helm, De Jong, Kajouane, Van Kent, mevr. Koster, Kraft-van Ermel, Küçük, Lakerveld, mevr. Michon-Derkzen, De Mos, mevr. Van Nieuwenhoven, Okcuoglu, Oudshoorn, mevr. Özmen, Ramnath, Ramnewash, mevr. Teunissen, mevr. Van der Werf, mevr. De Winter, Wörsdörfer en mevr. Zandstra. De voorzitter. Aangezien het vereiste aantal leden tegenwoordig is, kan de vergadering voortgang vinden. De voorzitter deelt mede dat bericht van verhindering is ontvangen van de heer Aydin, mevr. Burgering, de heer Çetinkaya, de heer Eser, mevr. De Jong, de heer Khoulani, de heer Rogier, mevr. Vianen, de heer Van Vulpen en mevr. Waanders. De voorzitter. Aangezien het vereiste aantal leden tegenwoordig is, kan de vergadering voortgang vinden. Aan de orde is: A. Vaststelling agenda. De agenda wordt ongewijzigd vastgesteld. Aan de orde is: B. De stad in de raad (spreektijd burgerij). 357 De voorzitter. We hebben een elftal insprekers, die zoals vanmiddag aan hen is gemeld vier minuten spreektijd hebben. De heer Cohn (D).
    [Show full text]
  • Vergadering Gemeenteraad Den Haag Gehouden Op Woensdag 6 Juni 2018 (Geopend Te 17.00 Uur)
    Vergadering gemeenteraad Den Haag gehouden op woensdag 6 juni 2018 (Geopend te 17.00 uur) Voorzitter: de burgemeester, P.C. Krikke Griffier: mr. H.L.G. Seuren Agenda A. Vaststelling agenda B. Stad in de raad C. Vaststelling van de wijze van afdoening van ingekomen stukken D. Herstemming motie J/4 Stopzetten subsidies As Soennah E. Vaststelling van de Besluitenlijst E.1. Voorstel van het college inzake bekrachtiging geheimhouding E.2. Voorstel van het college inzake zienswijze ontwerp-meerjarenbegroting 2019-2022 Veiligheidsregio Haaglanden (RIS299643) E.3 Voorstel van het college inzake zienswijze begroting Inkoopbureau H-10 (RIS299755) E.4 Voorstel van het college inzake zienswijze op begroting 2019 en de begrotingswijziging 2018 van de GR GGD en VT Haaglanden (RIS299756) E.5 Voorstel van het college inzake zienswijze ontwerp-begroting Omgevingsdienst Haaglanden 2019, meerjarenraming (RIS299751) E.6 Voorstel van het college inzake vaststelling van de Archiefverordening Den Haag 2018 (RIS299686) E.7 Voorstel van het presidium tot verlening van ontslag op eigen verzoek van de plaatsvervangend ombudsman/jeugdombudsman Den Haag (RIS299834) E.8 Voorstel van het college inzake Voorlopig Ontwerp Herinrichting Frederik Hendriklaan, Willem de Zwijgerlaan en Aert van der Goesstraat (RIS299112) Beraadslaging over: F. Den Haag, Stad van Kansen en Ambities: Coalitieakkoord 2018 – 2022 (RIS299794) De voorzitter. Ingevolge het Reglement van orde open ik de vergadering. Presentielijst Tegenwoordig zijn 44 leden: Van Asten (D66), mevr. Ateş (GroenLinks), Balster (PvdA), Barker (PvdD), Bos (HSP), Çetinkaya (ID), mevr. Davituliani (Groep de Mos/HvDH), mevr. Dille (PVV), Van Doorn (PvdE), mevr. Van Doorn (D66), mevr. Drost (SP), Dubbelaar (Groep de Mos/HvDH), mevr.
    [Show full text]
  • Electoral Lists Ahead of the Elections to the European Parliament from a Gender Perspective
    DIRECTORATE GENERAL FOR INTERNAL POLICIES POLICY DEPARTMENT C: CITIZENS' RIGHTS AND CONSTITUTIONAL AFFAIRS GENDER EQUALITY Electoral lists ahead of the elections to the European Parliament from a gender perspective STUDY Abstract Upon request of the FEMM Committee, this study provides a detailed analysis of the existing electoral systems for the European 2014 elections from a gender perspective in the 28 EU Member States. It also presents and scrutinises the electoral lists of the Member States from a gender perspective and presents the synthesis of the main findings from the lists. Some main conclusions are made on the basis of the mapping. They concern the relation between the adoption of legislated gender quotas and the implementation of quota provisions by national parties. PE 509.980 EN Document requested by the Committee on Women’s Rights and Gender Equality AUTHORS Fondazione Giacomo Brodolini Ms Lenita Freidenvall Ms Hedvig Stahre Ms Silvia Sansonetti REVISOR Ms Elisabeth Victoria Lasky RESPONSIBLE ADMINISTRATOR Ms Erika Schulze Policy Department C - Citizens' Rights and Constitutional Affairs European Parliament B-1047 Brussels E-mail: [email protected] LINGUISTIC VERSIONS Original: EN ABOUT THE EDITOR Policy Departments provide in-house and external expertise to support EP committees and other parliamentary bodies in shaping legislation and exercising democratic scrutiny. To contact the Policy Department or to subscribe to its newsletter please write to: [email protected] European Parliament, manuscript completed in May 2014. © European Union, Brussels, 2014. This document is available on the Internet at: http://www.europarl.europa.eu/studies DISCLAIMER The opinions expressed in this document are the sole responsibility of the authors and do not necessarily represent the official position of the European Parliament.
    [Show full text]
  • Afscheid Vertrekkende Leden
    U was een zeer betrokken woordvoerder Waterbeleid. U 5 hebt zich onder andere sterk gemaakt voor het behoud van de waterschappen. Afscheid vertrekkende leden Wij kennen u als iemand die altijd gedegen en grondig te werk gaat en kritische en onderbouwde bijdragen le- Aan de orde is het afscheid van de vertrekkende leden. vert. Een oprecht geïnteresseerde en sympathieke colle- ga. Het ga u goed. De voorzitter: Dames en heren, ook de mensen op de publieke tribune, (applaus) fijn dat u erbij bent. Dit wordt een lange zit, want de kiezer heeft bepaald dat een aantal leden niet terugkomt in deze De voorzitter: Kamer. Voor een ander deel hebben leden of hun partijen Mevrouw Marieke van der Werf. U komt uit Amsterdam, dat zelf bepaald. We gaan afscheid nemen van een aantal hoewel dat er hier niet bij staat. Sinds 11 januari 2011 bent mensen die op dit moment lid zijn van de Kamer. We zijn u lid van deze Kamer, voor het CDA. U hebt oog voor de voor het laatst in deze samenstelling bijeen. Morgen komt grote lijn, hetgeen ondermeer tot uiting kwam bij het Eu- er een nieuwe Kamer, waar een aantal zittende leden ook ropese programma inzake de grondstoffenproblematiek. lid van zal zijn. Op uw initiatief heeft de Kamer hierover een rondetafel- Hoe gaan we het doen vanmiddag? Ik zal de indeling gesprek georganiseerd en tweemaal een "groen spreek- van de middag toelichten, zodat u zich een beetje kunt uur" gehouden voor het presenteren van duurzame initi- voorbereiden. Ik ga direct afscheid nemen van alle men- atieven.
    [Show full text]