Fl-Atti Tal-Inkjesta Datata 19 Ta' Novembru 2019, Rigward Skont It- Termini Ta’ Referenza Ta’ L-Inkjesta Pubblika Dwar L-Assassinju Ta’ Daphne Caruana Galizia
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Fl-Atti tal-Inkjesta datata 19 ta' Novembru 2019, rigward skont it- Termini ta’ Referenza ta’ l-Inkjesta Pubblika dwar l-Assassinju ta’ Daphne Caruana Galizia. Seduta miżmuma llum it-Tlieta 7 ta’ Jannar, 2020. L-Onor. Speaker Dr. Angelo Farrugia, iben il-mejjet George u Katerina nee’ Zammit, imwieled il-Mosta u residenti l-Mosta bil-Malti bil-gurament jghid: Imh. M. Mallia: Se nibghatek ftit lura sat-two thousand and thirteen (2013). Tiftakar illi kienet saritlek intervista mat-Times minghalija, ma gazzetta, u inti kont iddikjarajt illi kellek certa preokkupazzjoni f’dak illi kont qed tara fil-Head Quarters tal-Partit Laburista dak iz- zmien, fejn inti deherlek illi kien hemm wisq rapproccament, kien hemm wisq avvicinanza bejn il-partit u nteressi kummercjali. Illum dak li nafu, dikjarazzjoni bhal din ghandha certa sinjifikat. Tista’ jekk jghogbok tespandi ftit fuq din id-dikjarazzjoni u x’gielghek tghidha? X’rajt dak iz-zmien? Xhud: Dak li ghidt ghidtu. Jigifieri meta ntervistani, ma nafx – jidhirli Herman Grech intervistani, t-Times, dak kien wara li jiena rrizenjajt, meta ovvjament I fell of with Muscat. Saritli domanda dwar ovvjament il-valuri tal-Partit Laburista, li jiena ovvjament dejjem kont – meta fil-politika dak iz-zmien ghax illum m’ghadnix parti mill-Partit Laburista u lanqas ghandi partit, m’ghandix partit, kont irrizenjajt. Pero’ meta saret id-domanda kont urejt il- preokkupazzjoni ‘il ghaliex kont rajt certu moviment gol-partit li kien idejjaqni u kien idejjaqni ‘il ghaliex ovvjament jien kont iktar lejn il-grass roots. Jiena bhala Deputy Leader dak iz-zmien u anke kemm domt fil-Partit Laburista kont dejjem mal-grass roots. Allura meta kont nara certu nies dehlin fil-Headquarters kont insaqsi: dan x’inhu jaghmel hawn? Dan x’inhu jaghmel hawn? Ovvjament 1 7 ta’ Jannar, 2020 – Onor. Dr. Angelo Farrugia imbaghad stabbilejt li kien hemm ir-raba’ (4) sular illi ovvjament din m’hijiex xi ahbar, din ilni mit-twenty thirteen (2013) li ghidtha nahseb. Illi kien ikun hemm certu moviment illi dawn in-nies jiltaqghu hemmhekk u dik xi haga li jiena espremejtha meta gie dan. Imh. M. Mallia: Min kienu dawn in-nies jekk – min kienu u x’kien dan il- moviment li kont qed tara? Xhud: Le, le dawn kienu nies illi jiena qatt ma rajthom gol-Partit Laburista. Imh. M. Mallia: Per ezempju? Xhud: Per ezempju Sandro Chetcuti wiehed minnhom. Naghti ezempju ta’ jigifieri li mbaghad ovvjament kien wara li tlaqt jien qalu li kellu xi ufficcju hemm. Jien ma nafx bih dan jien. Imh. J. Said Pullicinino: Kellu ufficcju fil-Headquarters jigifieri? Xhud: Kellu access – kellu xi access ghal gol- Partit Laburista. Pero’ ovvjament jiena rrizenjajt – niftakar il-gurnata ghax kienu qalu li ha tispicca d-dinja fit-twentieth (20) December, twenty twelve (2012). Dak inhar irrizenjajt anyway, meta bghatt l-ittra. Kienet two (2) pager fejn ktibt li Muscat ma fehem xejn dak li qed nghidlu, ma tridx tifhem allura jiena ma baqalix fiducja fit-tmexxija u kont irrizenjajt. Imh. M. Mallia: Minn barra lil Sandro Chetcuti kont tara lil xi hadd iehor hemmhekk? Xhud: Kont nara nies illi mhux – illi m’humiex normali li narahom. Jien kont naf id-delegati kollha tal-Partit Laburista. Jiena li trabbejt fil- partit mal-wing xellugija, prattikament mal-Perit Mintoff u ohrajn, Sciberras Trigona, ahna konna nafu n-nies li jiffurmaw il-Partit Laburista prattikament. Jigifieri ovvjament jaqbizlek xi hadd imma meta tkun fil-partit tkun tafhom in-nies. In-nies li ma tkunx normali tarhom you as the question u lil Muscat kont ghamilt referenza ghalihom, jigifieri ghidtlu. Ovvjament waqafna hemmhekk. Imbaghad ovvjament kien hemm incidenti ohrajn. Imbaghad kien hemm l-incident li inti taf bih ghax bhala Gudikant jiena kelli nirrizenja ghax ghaddejt passing remark fuq Magistrat, li ma semmejtiex hawn ovvjament, imma nsomma. Imbaghad it- 2 7 ta’ Jannar, 2020 – Onor. Dr. Angelo Farrugia Times of Malta, ma nafx jekk hawnx xi hadd mit-Times hawn, gabuha li ghalkemm ma semmejtiex kont qed nirreferi ghall- Magistrat Audrey Demicoli u gabuha dak inhar biex jaqrha kullhadd il-first page bil-blu, fl-ewwel faccata biex taqraha zgur. Fuq xi haga li – kawza li jidhirli li quddiemek giet deciza fuq tal-voti tal-corrupt paractice. Iddecidejtha inti. Kont irbahtha quddiemek imma ghaddejt passing remark jidhirli. Imh. M. Mallia: Minn barra – minn barra lil Sandro Chetcuti . Xhud: Jien semmejt lil Sandro ghaliex . Imh. M. Mallia: . kont tara lil xi hadd iehor minn dawn l-ismijiet li qed jissemmew illum per ezempju? Xhud: Darba minnhom, ha nghidlek, darba minnhom ahna konna nahdmu hafna fil-partit. Ejja nghidu jiena kont inhobbu hafna lil Partit Laburista allura kont nahdem hafna fih. Kont Deputy Leader tal-Parlamentary Affairs u gie li ghamilt sas-siegha (1:00) ta’ filghodu, sa nofs il-lejl (00:00), hawnhekk hawn nies – jidhirli jekk hawn xi anzjan jista jikkonferma kemm konna ndumu. Darba minnhom mort, hrigt mill-ufficcju f’xi l-hdax (11:00) ta’ bil-lejl biex immur il-bathroom faccata u ma stajtx nifthu dan il-bieb. Mhux is- soltu, fil-hdax (11:00) ta’ bil-lejl u hareg wiehed ma nafux – pero’ naf li ma kienx midhla tal-Partit Laburista u x’hin hareg ghidtlu, “X’inti taghmel?” Qalli: “Le ghadni laqgha ma – ma, hawn hekk, hawn gew.” Mieghi ma kellux, lil Toni Abela ma staqsejtux, ma kienx hemm u lil Muscat ma staqsejtux, whatever. Dak iz-zmien kien ovvjament meta kienet riesqa l-elezzjoni kien hemm certu attivita wkoll, biex wiehed ikun car. Imma dik hija l-pozizzjoni tieghi, affarijiet li kienu jdejquni u jiena per ezempju ma kontx naccetta qatt, kemm domt fil-Partit Laburista, donazzjonijiet minn ghand kummercjanti jew x’jghidulhom hawn, x’jghidulhom . Imh. M. Mallia: Negozjanti. Imh. A. Lofaro: Negozjanti. Xhud: Jiena kienu jigi per ezempu bil-fifty (50) Euros jew twenty (20) Euros jew ihabbtu lil ommi u tghidilhom: Anglu mur sibu l-pjazza, ha jkun hemm hekk ghand il-hanut tat-te` u nigbor l-ismijiet. U mbaghad nigbor per ezempju meta jkun hem il-gbir ta’ fondi kont 3 7 ta’ Jannar, 2020 – Onor. Dr. Angelo Farrugia naghtihom ircevuta ndividwali ta’ ,twenty (20), fifty (50) massimu forsi mija (100) xi hadd. Imh. J. Said Pullicino: Pero’ . Xhud: Iva. Imh. J. Said Pullicino: Onorevoli, ha nghidlek, veru dak li qed tghid huwa veru huwa dak li rrapurtat fil-gazzetta l-intervista tieghek, pero’ mill-intervista jidher illi inti kont inkwetat hafna fuq din l-istorja. Ma kienitx passing remark. Jigifieri inti qed tghidilna li kien hemm – li ma ghandekx diffilulta illi certi nies ikunu fil-partit u l-partit jiftah ghalihom ghax dak hu l-partit hu jiftah ghal min irid jigi. Pero’ mbaghad ghidt kumment illi jekk il-persuna tkun genwina ma kienx ha jkollha problema u inti qed thoss hawnhekk illi ma kienx hemm genwinita u li kien hemm problema ta’ organizzazjoni fil-partit. Allura dan nixtiquk ahna tespandilna ftit ghaliex li qed naghmlu hawn dan: il-konnessjoni bejn dak li gara issa u dak li gara qabel u jekk setax kien hemm influwenza ndebita, mhux ghal dan il-kaz partikulari, generali ghaliex ahna anke ghandna l-idea generali ta’ kif ghandu jitmexxa l-pajjiz u inti qieghed hawn biex tghidnna nsibu xi bicca soluzzjoni. Xhud: Bil-qalb klollha. U hekk ghandu jkun. Jiena trabbejt f’ambjent illi l- flus m’humiex valur. Ovvjament il-flus huma importanti. Jien missieri kien spizjar, Gorg, Alla jahfirlu u kien spizjar illi kien jaghmel hafna medicina ghall- fqar. Tghidli x’se tghid? Kienet tigi wahda l-ispizerija, jien kont l-Imgarr Pharmacy u kellu spizerija - dak iz-zmien kien ipoggi Censu Tabone li kien President u Delicata t-tabib ghadu haj - taghtih ricetta l-omm jew minn jigi u jghidilha: “Jiena jekk naghtihielek lesta seventeen (17) shillings six (6) pence.” Ghadni niftakar qisu l-bierah. Incident. U din fethitlu l- portmoney lil missieri, lil Gorg, u kella karta ta’ ta’ zewg (2) Liri. Qaltlu, “Irrid nghaddi biha din il-gimgha”. Qallha, “Tinkwieta xejn issa noqghod naghmilielek. ” U kienu jaghmluha. U kienu hamsa (5) Malta dak iz-zmien. Jidhirli kien hemm – u kienu jcemplu lil xulxin u ha nghidlek ghaliex ha nigi ghad-domanda tieghek ta’ mhux ser indum hafna jien. 4 7 ta’ Jannar, 2020 – Onor. Dr. Angelo Farrugia Kien hemm missieri Gorg, kien hemm certu wiehed Darmenia minn Hal Balzan, kien hemm missier Joe Borg li kien mal-Partit Nazzjonalista li kien Kummissarju, Gorg Borg missieru, missier Lou Bondi li kellu l-Bondi’s Pharmacy u kien hemm Portelli ta’ Rahal il- Gdid. Dawk kienu l-hamsa (5) li prattikament f’Malta u Ghawdex jaghmlulek il-medicina, jigifieri jhaltuha u jirrangaw. U missieri kien wiehed minn dawn. Allura konna nkunu hemmhekk. Kien hemm ommi, ohti t-tabiba dak iz-zmien konna dejjem hemmhekk l-ispizerija u dawk in-nies kollha u ommi tghidlu: “Kemm dahhalt Gorg?” Jghidlha: “Dahhalt hames (5) Liri”. Tghidlu: “Hames (5) Liri dawk in-nies kollha?” Imma hekk trabbejna. Issa ha nigi ghall- punt tieghek. Mela ahna tlajna b’dawk il-valuri. Meta jiena dhalt fil-Partit Laburista, wara li spiccajt mill-Pulizija, ovvjament jiena kont fil-Partit Laburista qabel ma dhalt fil-Pulizija ghaliex jiena mmilitajt fil-Partit Laburista mis-seventy one (71) sas- seventy five (75). Imbaghad kelli xi nghid ukoll fil-Parit Laburista fuq incident u rrizenjajt ma komplejtx attiv. U dhalt bhala teacher, kont t-Training Collage bejn is-seventy five (75) u s-seventy seven (77) u fis-seventy seven (77) kienu hargu l-ezamijiet ghal Spetturi minn barra u dhalt jiena u Mifsud Tomasi, Alla jahfirlu, illum miet ukoll, Mario. Imbaghad kelli mis-seventy seven (77) san-ninety six (96) fil-Pulizija.