SKUPŠTINA CRNE GORE - Gospodinu Ranku Krivokapi Ću, Predsjedniku
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
SKUPŠTINA CRNE GORE - Gospodinu Ranku Krivokapi ću, predsjedniku Na osnovu člana 93. Ustava Crne Gore i člana 130. Poslovnika Skupštine Crne Gore, podnosimo: PREDLOG ZAKONA O IZMJENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O TERITORIJALNOJ ORGANIZACIJI CRNE GORE Uz Predlog zakona, shodno članu 32, stav 1 Zakona o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore, dostavljamo i Studiju o opravdanosti osnivanja Opštine Petnjica( u štampanoj i elektronskoj formi ), te Vas molimo da iste proslijedite na dalju proceduru, shodno Poslovniku Skupštine i odgovaraju ćoj zakonskoj regulativi. Rifat RASTODER Drago ČANTRI Ć Dr Fahrudin HADROVI Ć Podgorica, decembra 2011.godine PREDLOG Z A K O N O IZMJENAMA I DOPUNAMA ZAKONA O TERITORIJALNOJ ORGANIZACIJI CRNE GORE Član 1 U Zakonu o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore („ Službeni list CG“, broj 54/11) u članu 7 stav 1 poslije rije či „Nikši ć“ dodaje se rije č „Petnjica“. U stavu 2 ta čka 3 rije či: „Azane, Bor, Daš ča Rijeka, Dobrodole, Donja Vrbica, Gornja Vrbica, Godo čelje, Javorova, Johovice, Kalica, Kruš čica, Lagatore, Laze, Lješnica, Murovac, Orahovo, Paljuh, Petnjica, Ponor, Poro če, Radmance, Savin Bor, Trpezi, Tucanje i Vrševo“ brišu se. U stavu 2 poslije ta čke 11 dodaje se nova ta čka 12 koja glasi: „ Opština Petnjica, sa sjedištem u Petnjici, obuhvata Petnjicu kao naselje gradskog karaktera i naselja: Hazane, Bor, Daš ča Rijeka, Dobrodole, Donja Vrbica, Gornja Vrbica, Godo čelje, Javorova, Johovice, Kalica, Kruš čica, Lagatore, Laze, Lješnica, Murovac, Orahovo, Pahulj, Ponor, Poro če, Radmance, Savim Bor, Trpezi, Tucanje i Vrševo“ Dosadašnje ta čke 12 do 19 postaju ta čke 13 do 20. Član 2 Vlada Crne Gore će u roku od 30 dana od dana stupanja na snagu ovog zakona obrazovati komisiju koja će: utvrditi teritorijalno razgrani čenje opština; pripremiti diobni bilans; pripremiti statut i obaviti druge poslove koji joj se povjere odlukom o obrazovanju. Komisiju sa činjavaju: predstavnik Vlade, koji je predsjednik komisije, predstavnik Skupštine Opštine Berane, predstavnik predlaga ča zakona i po jedan predstavnik mjesnih zajednica koje ulaze u sastav Opštine Petnjica. Član 3 Ovaj zakon stupa na snagu osmog dana od dana objavljivanja u Službenom listu Crne Gore. OBRAZLOŽENJE I Ustavni osnov za donošenje zakona Ustavni osnov za donošenje Zakona o izmjenama i dopunama Zakona o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore sadržan je u članu 16 stavu 4 Ustava Crne Gore, kojim je predvi đeno da se zakonom, u skladu sa Ustavom, ure đuje lokalna samouprava. II Razlozi za donošenje zakona Predlog zakona o izmjenama i dopunama Zakona o teritorijalnoj organizaciji Crne Gore kojim bi se konstituisala nova opština – Petnjica, temelji se na slede ćim razlozima: 1. Podru čje Petnjice je geografski, ekonomski i kulturološki kompaktna cjelina. Obuhvata površinu od 173 km 2 sa 28 naselja u kojima prema popisu iz 2011.godine, bez radnika na privremenom radu u raznim evropskim i drugim državama, živi 6713 stanovnika( prema popisu iz 2003. godine-sa radnicima na privremenom radu u inostranstvu bilo ih je 9.760 ). Podru čje je teritorijalno prili čno razu đeno. Udaljenost pojedinih naselja od mjesnog centra – Petnjice kre će se i do 20, a od opštinskog centra - Berana i do 40 km Po površini Petnjica je ve ća od opština: Budva i Tivat, a po broju stanovnika od opština: Andrijevica, Žabljak, Plužine, Šavnik. 2. Prirodni potencijali (zemljište, voda, šume, klima i dr.), kao i brojnost, struktura i tradicionalna vezanost stanovništva za zavi čaj, čini da Podru čje Petnjice ima potencijal ne samo za samoodrživost svake mogu će organizacije, nego i za zna čajan doprinos ukupnom i posebno razvoju poljoprivrede, šumarstva, turizma, vodoprivrede i sli čno. Možda upravo i zbog tih i takvih karakteristika ovo podru čje je vjekovima, kako u okviru svojevremenog Otomanskog carstva(do 1913.godine), tako i uKraljevini Crnoj Gori(1913 – 1918), Kraljevini Jugoslaviji ( 1918 – 1941), kao i u bivšoj SFRJ-u sve do 1957. godine, u administrativnom smislu bilo organizovano kao posebna lokalna jedinica. Nedovoljno utemeljenom reformom lokalne samouprave iz 1957. godine, Opština Petnjica je, međutim, suprotno volji gra đana, ukinuta i administrativno pripojena opštini Berane. 3. Nakon ukidanja opštine, podru čje Petnjice je organizovano kao jedna, po svemu najve ća u Crnoj Gori, mjesna zajednica sa 28 naselja. Deset godina kasnije, 1963. godine, podru čje Petnjice je isparcelisano i podijeljeno u 7 mjesnih zajednica bez ikakve me đusobne koordinacije. Time je umnogome paralisana i svaka mogu ća kordinacija samoinicijative samih žitelja u rješavanju komunalnih i drugih životnih problema. Kako ovog podru čja u razvojnim planovima Crne Gore, tokom čitave polovine minulog vijeka, prakti čno i nije bilo, ono je, iako sa veoma bogatim i raznovrsnim prirodnim resursima (najpovoljnija prirodna veza sa Srbijom, sedam rje čnih dolina sa zavidnim hidropotencijalom za mini i srednje elektrane, poljoprivrednim zemljištem, pašnjacima i posebno kompleksima industrijske i druge šume) sada, najnerazvijeniji dio, jedne od najnerazvijenijih opština u Crnoj Gori - beranske opštine. 4. Osim kancelarije mati čara, odjeljenja Pošte, zdravstvene stanice , četiri osnovne, kao i ogranak srednjet ehni čkog škplskog centra, u Petnjici nema druge javne službe tako da su gra đani iz sela udaljenih i do 40-tak km od opštinskog centra - Berana, prinu đeni da i za najobi čniju potvrdu, čak i socijalnu pomo ć, izgube odlaze ći i čekaju ći pred šalterima opštinskih službi naj češ će i po više dana. 5. I postoje ća zdravstvena stanica u Petnjici, koja bi prema broju stanovnika trebala biti Dom zdravlja, po uslovima, doskora je, sve dok nijesu pomogle me đunarodne humanitarne organizacije, više li čila na sve drugo nego na zdravstvenu ustanovu. 6. Kod obilja vode na podru čju i sam mjesni centar – Petnjica je bez vode, jer nikada „nije bilo dovoljno“ sredstava da se uradi valjani vodovod. 7. U ve ći dio elektri čne mreže na podru čju decenijama ve ć nije uložen ni jedan jedini cent budžetskih sredstava, tako da je ve ći dio u katasrofalnom stanju. Ni kapacitet PTT mreže ni izbliza – kvalitativno, ni kvantitativno ne zadovoljava potrebe stanovništva, a znatan dio podru čja izvan je dometa kako signala RTV CG, tako i bilo koje druge TV mreže u Republici. 8. I ako je ovo podru čje geografski najpogodnije i najuslovnije za saobra ćajno povezivanje Crne Gore sa Srbijom i Kosovom, nakon izgradnje magistralnog puta od Berana prema Rožajama znatno nepovoljnijim pravcem preko Dapsi ća i prevoja, odnosno tunela “Lokve”, po četkom 70-tih godina minulog vijeka, podru čeje je komunikacijski potpuno zapostavljeno, te je i dan danas pravo umje će i hrabrost sti ći bilo kakvim prevozom do pojedinih mjesnih centara, škola ili trgovina i, pogotovu, najbližih gradskih centara: Berana, Rožaja i Bilelog Polja. 9. Tako đe, uprkos činjenici da u ukupnom broju stanovnika u Opštini Berane, podru čje Petnjice čini, bezmalo, jednu tre ćinu, u broju zaposlenih ukupno u privredi i vanprivredi Opštine, posebno u javnim preduze ćima i državnim ustanovama i službama, stanovništvo sa ovog podru čja procentualno ne u čestuje iznad tri procenta. Rije čju, sve relevantne činjenice govore da potencijali ovog kraja nijesu na pravi na čin valorizovani u okviru opštine Berane. Šta više, dominantno je uvjerenje gra đana da je Petnjica u svakom pogledu zapostavljena. Stoga gra đani i svi politi čki i uopšte javni uglednici smatraju da bi se tek vra ćanjem statusa opštine Podru čju veoma izdašni prirodni potencijali podru čja mogli na pravi na čin iskoristiti. U tom smislu, u više navrata, po čev od 1991. Godine do danas, politi čki predstavnici, odnosno gra đani sa podru čja Petnjice pokretali su inicijative da se Petnjici vrati status opštine. Foramlno pravno u činili su to i 1991, istovremeno kada i gra đani Andrijevice, potom 1998, pa- uz podršku 7.523 gra đana - 2002. godine i, kona čno, 2010.godine. Tek dva posljednja dva zahtjeva su stigla do dnevnog reda Skupštine Crne Gore. Zahtjev gra đana od 2002.godine je, me đutim, uprkos svoj i formalnopravnoj i suštinskoj utemeljenosti, odnosno proceduralnoj korektnosti, Skupština Crne Gore je, nakon više neshvatljivih odlaganja, uvrstila u dnevni red Druge sjednice prvog redovnog zasijedanja u 2005. Godini. Rasprava o konkretnom predlogu zapo četa je 11. maja a nastavljena 25. maja. Nakon višesatne rasprave, glasanje je obavljeno prozivkom. Tom prilikom 36 poslanika se podržalo Predlog gra đana Petnjice, dok se njih 30 uzdržalo od stava. Uprkos činjenici da je, shodno tada važe ćoj ustavnoj normi, podsjetnikom nadležne službe za sjednicu od 12. aprila, odnosno u vrijeme utvr đivanja dnevnog reda bilo nazna čeno da se o ovom predlogu odlu čuje „ ve ćinom glasova prisutnih poslanika “, podsjetnikom od 24 maja uo či po četka rasprave o ovom predlogu, tuma čenje je preina čeno u stav da se odlu čuje „ apsolutnom ve ćinom (većinom ukupnog broja poslanika ) i predsjednik Skupštine Crne Gore je konstatovao da „Predlog zakona nije dobio potrebnu ve ćinu“. Tako je, pod - u najblažem- veoma diskutabilnim formalno-pravnim okolnostima, skon čala još jedna sasvim legitimna inicijativa. I drugi zahtjev, odnosno predlog u formi amadmana od 21.decembra 2009. godine je sli čno skon čao. Na sjednici Skupštine Crne Gore od aprila 2010. Godine, pred sam kraj rasprave, kada je bila gotovo izvjesna poslani čka ve ćina za vra ćanje statusa opštine podru čju Petnjice, predstavnik Vlade – Dragan Pejanovi ć, povuka je Predlog zakona iz dalje procedure čime je onemogu ćeno kona čno izjašnjavanje. Posljedica svega je zabrinjavaju ća demografska devastacija odnosno raseljavanje ovog, u suštini, veoma životnog i prirodno bogatog podru čja. Postoji opasnost da, ukoliko bi se iseljavanje nastavilo, dosadašnjom dinamikom, ovo podru čje ostane potpuno bez stanovnika. Upravo je prilika za ispravljanje svih po činjenih i nepravdi i štete. Ovo tim prije što osnivanjem opštine Petnjica niko ne gubi, ve ć svi dobijamo. U Elaboratu o ekonomskoj, društvenoj i politi čkoj opravdanosti osnivanja opštine Petnjica, kojeg vam dostavljamo, šire je analiziran razvoj petnji čkog kraja prije i poslije ukidanja opštine, kao i razlozi za osnivanje opštine.