Sayı Tam Dosyası
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
EGE ÜNİVERSİTESİ TÜRK DÜNYASI ARAŞTIRMALARI ENSTİTÜSÜ Journal of Turkish World Studies Журнал Исследований Тюркского Мира Türk Dünyası İncelemeleri Dergisine gönderilen yazıların düşünsel ve bilimsel sorumluluğu yazarlarına, çeviri ve aktarmaların hukuki sorumluluğu çevirmenlerine/aktaranlarına aittir. Gönderilen her yazının yayım aşamasında esasa yönelik olmayan küçük düzeltmeler TDİD yazı işleri tarafından yapılır. Yayınlanan yazıların her türlü telif hakkı Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsüne aittir. YAYIN KURULU / Editorial Board Prof. Dr. Mustafa ARSLAN (Denizli/Türkiye) Dr. Svitlana BİLİAİEVA (Kiev/Ukrayna) Dr. Feruza CUMANİYAZOVA (Taşkent/Özbekistan) Prof. Dr. Nadir DEVLET (İstanbul/ Türkiye) Prof. Dr. Konuralp ERCİLASUN (Ankara/Türkiye) Doç. Dr. Kuanyshbek KENJALİN (Astana/Kazakistan) Dr. Artur KONOPACKİ (Bialymstoku/Polonya) Prof. Dr. İnci KUYULU ERSOY (İzmir/Türkiye) Prof. Dr. László MARÁCZ (Amsterdam/Hollanda) KURUCU / Founder Prof. Dr. Eunkyung OH (Seul/ Güney Kore) Prof. Dr. Fikret TÜRKMEN Prof. Dr. Osman Fikri SERTKAYA (İstanbul/Türkiye) _________________________________________ Prof. Dr. Mübariz SÜLEYMANLI (Bakü/Azerbaycan) SAHİBİ-SORUMLU MÜDÜR / Owner Prof. Dr. Erdoğan UYGUR (Ankara/Türkiye) Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları Enstitüsü adına DANIŞMA KURULU / Advisory Board Enstitü Müdürü Prof. Dr. Nadim MACİT EDİTÖRLER / Editors Prof. Dr. Ali Berat ALPTEKİN (N. Erbakan Ü) Prof. Dr. Nadim MACİT Prof. Dr. Cengiz ALYILMAZ (Uludağ Ü) Dr. Öğr. Üyesi Abdullah ÜSTÜN Prof. Dr. Yunus BALCI (Pamukkale Ü) İngilizce ve Rusça Editörü Prof. Dr. Şerif Ali BOZKAPLAN (Dokuz Eylül Ü) Prof. Dr. Peter B. GOLDEN Prof. Dr. Ali DUYMAZ (Balıkesir Ü) Yazı İşleri Prof. Dr. Mehmet ERSAN (Ege Ü) Dr. Öğr. Üyesi Abdullah ÜSTÜN Prof. Dr. İlhan GENÇ (Düzce Ü) Ön Kontrol, Tashih ve Dizgi Prof. Dr. Saadettin GÖMEÇ (Ankara Ü) Arş. Gör. Şengül AYGÜMÜŞ Arş. Gör. Gökçe EMEÇ Prof. Dr. Ahmet TAŞAĞIL (Yeditepe Ü) Arş. Gör. Seçil ÖRAZ BEŞİKÇİ Prof. Dr. M. Öcal OĞUZ (Gazi Ü) Kapak Tasarım Prof. Dr. Mehmet ÖZ (Hacettepe Ü) Arş. Gör. Ali BALCI Prof. Dr. Ali YAKICI (Gazi Ü) Halkla İlişkiler ve Dağıtım Prof. Dr. Dursun YILDIRIM (TKAE) Arş. Gör. Şima DOĞAN BALCI ______________________________________ YAZIŞMA ADRESİ / Correspondence Ege Üniversitesi Türk Dünyası Araştırmaları T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Enstitüsü 35100 / Bornova - İZMİR Sertifika No: 18679 http://www.tdid.ege.edu.tr Tel / telephone: (+90) (232) 388 01 10 / 2958 Belgegeçer / Fax: (+90) (232) 342 74 96 Elmek / E-mail: [email protected] TDİD KURUMSAL http://dergipark.gov.tr/egetdid Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi, yılda iki kez yayımlanan ve DergiPark sisteminde yer alan BASKI / Print uluslararası hakemli bir dergidir. Ege Üniversitesi Ege Üniversitesi Basımevi Bornova / İZMİR Yönetim Kurulu’nun 06.04.2020 tarih ve 7/1 No’lu Tel: 0(232) 388 10 22 kararı ile basılmıştır. Yayın Tarihi: Haziran 2020 Baskı Tarihi: 30 Haziran 2020 - Baskı Adeti: 100 DERGİMİZİN TARANDIĞI ÖZBEKİSTAN - Cabbar İşankul ULUSAL VE ULUSLARARASI İNDEKSLER ROMANYA - Tahsin Cemil TR Dizin, ASOS, CEEOL, IndexCopernicus, EBSCO, RUSYA - Dimitry Vasilyev MLA, TURKOLOGISCHER ANZEIGER, ULRICH’S. TATARİSTAN - İhsan Demirbaş TUVA – Mira Viktorovna Bavuu-sürün CORPORATE IDENTITY TÜRKMENİSTAN - Gurbandurdu Geldiyev Journal of Turkish World Studies is a scientific UKRAYNA - İsmet Zat referee journal which is published twice a year and YUNANİSTAN - İbrahim Baltalı takes part in DergiPark system. ___________________________________ It is published by Ege University Executive Board’s BU SAYININ HAKEMLERİ No. 7/1 decree dated 06.04.2020. Prof. Dr. Mehmet AÇA ABSTRACTED AND INDEXED Prof. Dr. Pınar AKÇALI IN FOLLOWING INDEXES: Doç. Dr. Fatma AKKUŞ YİĞİT TR Dizin, ASOS, CEEOL, Doç. Dr. Kadriye Dilek AKPINAR Index Copernicus, EBSCO, MLA, Prof. Dr. Şerif Ali BOZKAPLAN PECYA, TURKOLOGISCHER ANZEIGER, ULRICH’S Prof. Dr. Mustafa ÇAKIR Doç. Dr. Betül ÇETİN Dergimize gelen tüm yazılar, bilimsel etiğe Dr. Öğr. Üyesi Ertan DAŞ uygunluk yönünden ön kontrol aşamasında Doç. Dr. Muvaffak DURANLI Prof. Dr. Ali DUYMAZ programıyla denetlenmektedir. Prof. Dr. Ali EROL Prof. Dr. Mehmet Seyfettin EROL Kapak Görseli Dr. Öğr. Üyesi Cafer GARİPER Ön Kapak: Carlo Bossoli - The Khan's Palace, Doç. Dr. Neşe HARBALİOĞLU Bakhchysarai /1856 Prof. Dr. Ayşe İLKER Arka Kapak: Carlo Bossoli - A Tartar House in the Doç. Dr. Ruhi İNAN Village of Alupka /1840-1844 Prof. Dr. Alimcan İNAYET Doç. Dr. Hasan Kazım KALKAN Prof. Dr. Zeki KAYMAZ Dergimizin Yurtdışı Haberleşme Üyeleri Prof. Dr. Caner KERİMOĞLU ALMANYA - Mark Kirchner Dr. Öğr. Üyesi Valery MORKVA ALTAY – Nadejda Tıdıkova Prof. Dr. Mustafa ÖNER AZERBAYCAN - Kemal Abdullayev Prof. Dr. Metin ÖZARSLAN BULGARİSTAN - Memiş Merdan Prof. Dr. Ahmet ÖZCAN ÇİN - Abdulhekim Mehmet Doç. Dr. Altay Tayfun ÖZCAN FİNLANDİYA - Okan Dahe Doç. Dr. Recai ÖZCAN FRANSA - Remy Dor Prof. Dr. Halil İbrahim ŞAHİN GÜRCİSTAN – Marika Cikia Dr. Öğr. Üyesi Muhammet ŞEN HAKASYA – Viktor Butanayev Dr. Öğr. Üyesi Ferah TÜRKER HOLLANDA - F. De Jong Prof. Dr. Fikret TÜRKMEN IRAK - Çoban Hıdır Uluhan Doç. Dr. Hacer TOKYÜREK İNGİLTERE - Arthur Hatto Doç. Dr. Mustafa UYAR İRAN - Ali Berazende Prof. Dr. Ali Osman UYSAL JAPONYA - Tadashi Suzuki Dr. Uğur UZUNKAYA KAZAKİSTAN - Kuanyshbek Kenzhalin Prof. Dr. Fatih YEŞİL KIBRIS - Mustafa Yeniasır Dr. Öğr. Üyesi Bayram YILDIZ KIRGIZİSTAN - Ulanbek Alimov Prof. Dr. Naciye YILDIZ KOSOVA - Mülazım Mazrek MACARİSTAN - István Zimonyi MAKEDONYA - Sevim Halil MOLDOVA - Lübov Çimpoeş Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi/Journal of Turkish World Studies 20/1 Yaz-Summer 2020 İÇİNDEKİLER / CONTENTS Çarhacılar ve Çarha Cengi/Talimi İlişkisi Üzerine On the Relation between the Carhaci Unity and the Carha Battle/Formation 1 Arş. Gör. Recep Efe ÇOBAN Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.645242 A Study on Foreign Language Anxiety: The Case of a Gagauzian and Turkish University Yabancı Dil Kaygısı Üzerine Bir Çalışma: Bir Gagavuz ve Türk Üniversitesi Örneği 25 Dr. Halil KÜÇÜKLER Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.728615 Eski Uygur Türkçesi Metinlerinde Budist Bir Terim: “Sadu < Skr. Sādhu” A Buddhist Term in Old Uyghur Turkic Texts: “Sadu < Skr. Sādhu” 41 Dr. Hasan İSİ Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.693747 Türk Lehçelerindeki /b-/>/m-/ Değişmesinin Fonetik Açıdan İncelenmesi Phonetic Analysis of /b-/>/m-/ Change in Turkish Dialects 59 Ensar KILIÇ Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.716662 Tatar Türkçesindeki Arapça Kökenli Kelimelerde Anlam Değişmeleri The Semantic Changes of Arabic Words in Tatar Turkish 97 Öğr. Gör. Fecri YAVİ Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.681412 Kopuzdan “Telli Kur‘an”a Türklerde Sazın Kültürel Serüveni ve Kutsallığı The Cultural Journey of Sacredness of the Saz Among Turks from Kopuz to “Telli Kur’an” (Stringed Qur’an) 135 Dr. Öğr. Üyesi Bülent AKIN Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.725904 Kırgızistan ve Türkiye Sahası Atasözlerindeki At ve İnsan Benzeşimlerinin (Analojilerin) Sosyokültürel Temelleri The Socio-Cultural Fundamentals of the Analogies Between Man and Horse in Kyrgyz and Turkish Proverbs 163 Dr. Öğr. Üyesi Ahmet KESKİN Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.713244 Kaşağı Hikâyesinin Psikanalitik Edebiyat Kuramına Göre İncelenmesi Analyzing the Story "Kaşağı" by Psychoanalytic Theory 189 Dr. Murat TURNA Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.635046 Uşak’ın Hacı Kadem Köyü’nde Hacı Ali Türbesi Hacı Ali Tomb in Hacı Kadem Village of Uşak 207 Doç. Dr. Türkan ACAR Araştırma Makalesi DOI 10.32449/egetdid.649422 Fırat Nehri Kıyısındaki Türk Runik Yazıt Dini Gerçekleri Denetlemede Güney Sibirya Yöntemi Turkish Runic Inscription on Euphrates South Siberian Way of Checking Religious Truths 219 Dr. Baktiyar BUTEYEV- Sinan YILDIRIM Çeviri Makale DOI 10.32449/egetdid.689295 Ali Duymaz, Tekerlemeler. Münevver YAVUZ 231 Kitap İncelemesi DOI 10.32449/egetdid.751376 Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 237 Yayın İlkeleri ve Yazım Kuralları Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 247 Yayın Etiği ve Yayında Suistimal Beyanı Saygıdeğer Okuyucu, Türk Dünyası İncelemeleri Dergisi 2020 Yaz sayısıyla huzurlarınızda. Bu sayımızda; tarihî Türk diyalektlerinden eğitim bilimlerine, sosyal bilimlerin farklı alanlarında Türk halklarına temas eden dokuz araştırma makalesi, bir çeviri ve bir kitap incelemesi takdirlerinize sunulmuştur. Dergimizin ilk makalesinde, Recep Efe Çoban çarhacılar ve çarha cengi/talimi ilişkisi konusunu ele almaktadır. Halil Küçüker’in kaleme aldığı çalışmada, Gagavuz Yerindeki Komrat ve Balıkesir Üniversitesi örneği üzerinde yabancı dil eğitiminde kaygı incelenmektedir. Dil alanındaki çalışmaların ilkinde, Hasan İsi Eski Uygur Türkçesindeki “sadu” kavramını tartışmaktadır. Bu yazıyı Ensar Kılıç’ın Türk lehçelerindeki /b/>/m-/ değişmesini fonolojik olarak ele alan makalesi takip etmektedir. Bu alandaki son araştırma Fecri Yavi tarafından “Tatar Türkçesindeki Arapça Kökenli Kelimelerde Anlam Değişmeleri” başlığını taşımaktadır. Halk bilimi alanında ilk olarak Bülent Akın Türklerde sazın kutsallığı konusunu ele almaktadır. Takip eden çalışmada ise Ahmet Keskin, Türkiye ve Kırgızistan karşılaştırması atasözlerindeki at ve insan benzeşimleri örneğinde sunulmaktadır. Edebiyat alanında Murat Turna, Ömer Seyfettin’in Kaşağı hikâyesini Psikanalitik edebiyat kuramına göre ele almaktadır. Bu sayıdaki son araştırma makalesi, Türkan Acar tarafından Sanat Tarihi alanında sunulan Uşak’taki Hacı Ali türbesinin incelendiği çalışmadır. 2020 Yaz sayımızın son iki çalışmasından biri, İgor L. Kızlasov’un Runik Yazıtlar hakkındaki çeviri makalesini Türkçeye