Zeki Demirkubuz Sineması'nın Varoluşçuluk Açısından Ncelenmesi
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
T. C. İstanbul Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Radyo Televizyon Sinema Anabilim Dalı Yüksek Lisans Tezi Zeki Demirkubuz Sineması’nın Varolu şçuluk Açısından İncelenmesi Yelda Yanat 2501050492 Tez Danı şmanı Doç. Dr. Ne şe Kars İstanbul, 2008 ÖNSÖZ Günümüz kültür endüstrilerinin en büyü ğü olan sinema, aynı zamanda sanat dalı olarak tabi ki endüstrinin kalıplarının ve dayatmalarının dı şında eserler vermek için sava şımını sürdürmektedir. Bu sava şımın Türkiye’de en önemli temsilcilerinden biri hiç kusursuz ba ğımsız sinemacımız Zeki Demirkubuz’dur. Zeki Demirkubuz’un filmlerindeki varolu şçu dü şüncenin etkileri onun sinemasının da temelini olu şturur. Bu çalı şmamızda Zeki Demirkubuz’un filmlerinin varolu şçu açıdan inceleyerek sonuçlarını açıklamaya çalı ştık. Bu çalı şmada ilk gününden beri anlayı ş ve sabırla her türlü bilgi ve deneyimini benimle payla şan danı şmanım Sayın Doç. Dr. Ne şe Kars’a ve de ğerli hocam Doç. Dr. Battal Odaba ş’a te şekkür borçluyum. Ayrıca di ğer hocalarım Doç. Dr. Ceyhan Kandemir, Doç. Dr. Arzu Kihtir ve Yrd. Doç. Dr. Ergün Yolcu’ya ve tezin hazırlanması a şamasında bana her türlü deste ği veren e şime ve aileme te şekkür ederim. İstanbul, 2008 Yelda Yanat i İÇİNDEK İLER Önsöz......................................................................................................................................................i İçindekiler..............................................................................................................................................ii Öz - Abstract..........................................................................................................................................v GİRİŞ ............................................................................................................................................ ........1 I. BÖLÜM VAROLU ŞÇULUK FELSEFES İ..........................................................................................................3 1.1. Varolu şçulu ğun Tanımı........................................................................................................3 1.2. Varolu şçulu ğun Ortaya Çıkı şı ve ve Varolu şçu Dü şünürler................................................8 1.2.1 Öncü : Soren Kierkegaard.......................................................................................13 1.2.2 Gabriel Marcel ve Karl Jaspers...............................................................................15 1.2.3 Martin Heidegger....................................................................................................18 1.2.4 Jean Paul Sartre.......................................................................................................21 1.2.5 Maurice Merleau - Ponty........................................................................................24 1.3. Varolu şçulu ğun Temaları...................................................................................................27 1.3.1. İnsan Varlı ğının Olumsallı ğı-Nedensizlik,Saçma.................................................27 1.3.2. Usun Güçsüzlü ğü- Yanılsama,Yalan ve İkiyüzlülük............................................28 1.3.3. İnsan Varlı ğının Sıçrayı şı- İç Sıkıntısı, Bulantı.....................................................29 1.3.4. İnsan Varlı ğının İncinirli ği, Kötülük.....................................................................30 1.3.5. Yabancıla şma.........................................................................................................31 1.3.5.1. Güçsüzlük...............................................................................................33 1.3.5.2. Anlamsızlık............................................................................................33 1.3.5.3. Kuralsızlık..............................................................................................33 1.3.5.4. Kültürel Yaygınla şma............................................................................33 1.3.5.5. Toplumdan Yalıtlanma..........................................................................33 1.3.5.6. Kendine Yabancıla şma..........................................................................33 1.3.6. Sonluluk ve Ölümün İvedili ği- Ölüm, İntihar......................................... ...........35 1.3.7. Yalnızlık ve Giz - İleti şimsizlik..........................................................................38 1.3.8. Hiçlik –Yazgı, Vicdan.........................................................................................39 ii II. BÖLÜM SİNEMADA VAROLU ŞÇULUK ve ZEK İ DEM İRKUBUZ S İNEMASI .......................................41 2.1. Sanatta Varolu şçuluk.........................................................................................................41 2.1.1. Edebiyatta Varolu şçuluk........................................................................................43 2.1.2. Sinemada Varolu şçuluk.........................................................................................48 2.2. Zeki Demirkubuz Sineması................................................................................................54 2.2.1. Ba ğımsız Sinema..................................................................................................54 2.2.2. Auteur Sineması...................................................................................................60 2.2.3. Minimalist Sinema................................................................................................64 2.3. Zeki Demirkubuz’un Kısa Ya şam Öyküsü.........................................................................68 2.3.1. Zeki Demirkubuz’un Ya şamının Filmlerine Etkisi...............................................73 III. BÖLÜM ZEK İ DEM İRKUBUZ F İLMLER İNİN VAROLU ŞÇULUK AÇISINDAN İNCELENMES İ 3.1. C Blok...............................................................................................................................77 3.1.1. Öykü.....................................................................................................................77 3.1.2. Karakterler............................................................................................................79 3.1.3. C Blok’un Varolu şçuluk Açısından İncelemesi...................................................81 3.2. Masumiyet........................................................................................................................82 3.2.1. Öykü.....................................................................................................................82 3.2.2. Karakterler............................................................................................................85 3.2.3. Masumiyet’in Varolu şçuluk Açısından İncelemesi.............................................86 3.3. Üçüncü Sayfa ..................................................................................................................88 3.3.1. Öykü.....................................................................................................................88 3.3.2. Karakterler............................................................................................................92 3.3.3. Üçüncü Sayfa’nın Varolu şçuluk Açısından İncelemesi....................................92 3.4. Yazgı................................................................................................................................94 3.4.1. Öykü.....................................................................................................................94 3.4.2. Karakterler............................................................................................................98 3.4.3. Yazgı’nın Varolu şçuluk Açısından İncelemesi....................................................99 iii 3.5. İtiraf.................................................................................................................................100 3.5.1. Öykü...................................................................................................................100 3.5.2. Karakterler..........................................................................................................103 3.5.3. İtiraf’ın Varolu şçuluk Açısından İncelemesi.....................................................103 3.6. Bekleme Odası................................................................................................................105 3.6.1. Öykü...................................................................................................................105 3.6.2. Karakterler..........................................................................................................108 3.6.3. Bekleme Odası’nın Varolu şçuluk Açısından İncelemesi................................109 3.7. Kader...............................................................................................................................111 SONUÇ....................................................................................................................................112 KAYNAKÇA...........................................................................................................................115 EKLER.....................................................................................................................................120 iv ÖZ Bir “auteur” olarak, minimalist ve ba ğımsız sinema yapan Zeki Demirkubuz , dünyanın en saygın film festivali Cannes’ın Belirli Bir Bakı ş Açısı Bölümü’nde iki filmi birden aynı