MAJADILIANO YA BUNGE MKUTANO WA KUMI NA SITA Kikao Cha Kumi Na Saba
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
Hii ni Nakala ya Mtandao (Online Document) BUNGE LA TANZANIA ________________ MAJADILIANO YA BUNGE _______________ MKUTANO WA KUMI NA SITA Kikao cha Kumi na Saba - Tarehe 1 Julai, 2004 (Mkutano Ulianza Saa Tatu Asubuhi) D U A Spika (Mhe. Pius Msekwa) Alisoma Dua HATI ZILIZOWASILISHWA MEZANI Hati zifuatazo ziliwasilishwa Mezani na:- WAZIRI WA FEDHA: Taarifa ya Mwaka ya The National Microfinance Bank Limited kwa Mwaka wa Fedha Ulioishia Tarehe 31 Desemba, 2003 (The Annual Report of the National Microfinance Bank Limited for the Year ended 31st December, 2003). Taarifa ya Mwaka na Hesabu za Mamlaka ya Masoko ya Mitaji na Dhamana kwa Mwaka 2002/2003 (The Annual Report and Accounts of the Capital Markets and Securities Authority for the Year 2002/2003). Taarifa ya Mwaka ya The Insurance Market Performance kwa Mwaka Ulioishia Tarehe 31 Desemba, 2002 (The Annual Report of the Insurance Market Performance for the Year Ended, 31st December, 2002). MASWALI NA MAJIBU Na.158 Mashamba yaliyotelekezwa Wilayani Arumeru MHE. ELISA D. MOLLEL aliuliza:- Kwa kuwa Mwaka 1987 Mheshimiwa Rais alifuta Hati Miliki kwa baadhi ya mashamba yaliyotelekezwa Wilayani Arumeru kwa nia njema ya kusaidia wananchi wasio na ardhi ya kulima na kwa kuwa wananchi wengi waliogawiwa mashamba hayo wameshindwa kulipa fidia ya Sh.172,000/= kwa ekari moja. Je, Serikali haioni kuwa ni 1 vyema wananchi hao wasio na uwezo wakaruhusiwa kudhaminiwa na Serikali za Vijiji vyao waweze kulipia mashamba hayo kwa muda ili kutatua tatizo hilo la muda mrefu? NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Elisa Mollel, Mbunge wa Arumeru Magharibi, kama ifuatavyo:- Mheshimiwa Spika, ni kweli kwamba, mwaka 1987 Mheshimiwa Rais, alifuta Hati Miliki za baadhi ya mashamba katika Wilaya ya Arumeru. Mashamba hayo ni Tanzania Plantation Limited na Umoja Sisal Estate. Kufuatia hatua hiyo, shamba ambalo limekuwa tayari kugawiwa ni shamba la Umoja Sisal Estate lenye ukubwa wa ekari 2,398.87 ambalo baada ya kufanyiwa uthamini na Serikali ilionesha thamani ya shamba hilo ni Sh.349,326,900/= inayojumuisha thamani ya ardhi, majengo na mazao. Mheshimiwa Spika, Halmashauri ya Wilaya ya Arumeru iliingia makubaliano na mmilikaji wa awali kuhusu namna ya ulipaji fidia wa shamba hilo. Makubaliano yaliyopo ni kulipwa kwa awamu tatu kutokana na wananchi kulipia Sh.172,000/= kwa ekari. Katika utekelezaji, Baraza la Madiwani katika Kikao chake cha tarehe 4 Oktoba, 2002 liliamua kugawa shamba hilo kupitia Kata. Kata zilizoteuliwa kupewa ardhi ni kumi nazo ni Nduruma, Mashono, Sikon II, Bwawani, Maji ya Chai, Olturoto, Kikwe, Akheri, Nkoarisamba na Moivo. Katika kipindi cha mwaka mmoja Kata hizo zimeweza kulipia ekari 102 tu zenye thamani ya Sh.17,544,000/=, nazo ni Nduruma ekari 46, Mashono ekari 30, Sokon II ekari 10, Bwawani ekari saba, Maji ya Chai ekari sita, Olturoto ekari tatu. Kutokana na hali hiyo, Baraza la Madiwani lilkutana tarehe 12 Novemba, 2003 na kufanya marejeo ya maamuzi yake ya awali na kuamua wananchi wa Arumeru kwa ujumla wajitokeze kununua mashamba ili kulipia fidia bila kujali utaratibu wa Kata kama ilivyoamuliwa awali kwa kuwa kipindi cha makubaliano cha kuanza kulipia fidia hiyo bila tozo ya faida kilishapita. Mheshimiwa Spika, baada ya kipindi cha miezi sita ya Azimio la tarehe 12 Novemba, 2003, Halmashauri imeweza kuuza jumla ya ekari 763 zenye thamani ya Sh.131,236,000/=. Aidha, imegawa kiasi cha ekari 400 kwa wananchi wa Oljoro waliokosa mashamba mwaka 1997. Mpaka sasa Halmashauri imebakiwa na ekari 1,151.87 ambazo zipo wazi kununuliwa na wananchi. Mheshimiwa Spika, pendekezo la kuvipa Vijiji uwezo wa kuwadhamini wananchi ili walipie mashamba hayo kwa muda mrefu haliwezekani. Hii ni kwa sababu kwanza, Vijiji hivi havina uwezo kifedha na pili, Sheria na Kaununi za kulipa fidia zinataka fidia ilipwe yote katika kipindi cha miezi sita tangu uthamini ufanyike. Endapo fidia haitalipwa katika kipindi hicho, basi mlipwa fidia itabidi alipwe riba mpaka hapo fidia itakapokamilishwa. Aidha, uwezo wa Halmashauri wa kuvidhamini Vijiji haupo kutokana na uwezo finyu wa mapato. 2 MHE. ELISA D. MOLLEL: Mheshimiwa Spika, nakushukuru kwa kunipa nafasi ya kuuliza swali moja la nyongeza. Pamoja na majibu mazuri ya Mheshimiwa Waziri, naomba nimwulize swali moja. Kwa kuwa nia ya Mheshimiwa Rais kufuta Hati Miliki ya mashamba haya ilikuwa inalenga wale wananchi wasio na uwezo na wasio na ardhi ya kulima; na kwa kuwa maombi haya leo yamekataliwa rasmi; na kwa kuwa katika Wilaya ya Arumeru kuna shamba la Serikali la Themi Holding Ground ambalo Serikali hailitumii ipasavyo na haina fidia kubwa; je, Serikali itakubali maombi ya wananchi wa Arumeru kupewa shamba hili ili wale ambao wamekosa kwa ajili ya bei hii kubwa waweze kupata mashamba hapo? Ahsante sana. (Makofi) NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA: Mheshimiwa Spika, kwa wale ambao wameonesha nia ya kupata hii ardhi, wameweza kutekeleza masharti bila matatizo yoyote. Kwa hiyo, bado rai ya Serikali iko pale pale. Kwa eneo lililobaki wananchi ambao wanataka hiyo ardhi wajitokeze ili waweze kupata hiyo ardhi. Lakini kuhusu hili ambalo Mheshimiwa Mbunge amelileta, kwa upande mmoja ni jambo jipya kwa sababu hatukulifanyia utafiti wa kutosha, lakini tunachoweza kusema tu ni kwamba, hii ardhi anayoizungumzia kwa sasa ni mali ya Serikali na itaendelea kutumika kwa madhumuni yaliyowekwa na Serikali mpaka hapo Serikali itakapoona vinginevyo. (Makofi) Na.159 Kituo cha Afya Bukundi MHE. JEREMIAH J. MULYAMBATTE aliuliza:- Kwa kuwa Kituo cha Afya cha Bukundi kilichoko Wilayani Meatu hakipatiwi huduma kama Kituo cha Afya kwa kipindi kisichopungua miaka sita sasa:- (a) Je, ni lini Serikali itakipatia huduma kama vile gari, dawa na wataalam wanaohusika na kituo hicho kama Kituo cha Afya? (b) Je, Serikali haioni kuwa kutokutoa huduma zinazostahili katika Kituo hicho ni kuwanyima wananchi haki ya huduma za msingi na hatimaye kusababisha vifo vinavyoweza kuepukwa? NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA alijibu:- Mheshimiwa Spika, naomba kujibu swali la Mheshimiwa Jeremiah Mulyambatte, Mbunge wa Meatu, lenye sehemu (a) na (b) kama ifuatavyo:- (a) Mheshimiwa Spika, Serikali kupitia Wizara ya Afya na kupitia Programu ya Mfuko wa Pamoja wa Afya inayosimamiwa na Ofisi ya Rais, TAMISEMI, inatoa huduma ya madawa na vifaa muhimu vya matibabu kwa Vituo vyote vya kutolea huduma kupitia mpango unaoandaliwa kila mwaka na Halmashauri zote nchini. Kwa upande wa 3 gari la wagonjwa, Serikali inatambua kuwepo kwa tatizo hili sugu karibu katika Vituo vya Afya vingi hapa nchini zikiwemo Hospitali za Wilaya. Mheshimiwa Spika, tatizo hili la magari ya kubebea wagonjwa, Ofisi yangu imekuwa ikiwasiliana na Hazina juu ya uwezekano wa kutenga fedha kwa ajili ya ununuzi wa magari ya wagonjwa ya Vituo vya Afya na Hospitali za Wilaya kwa vipindi viwili mfululizo lakini imeshindikana kutokana na ufinyu wa bajeti. Kwa hiyo, Halmashauri inashauriwa kuendeleza juhudi za ununuzi wa gari la wagonjwa kwa ajili ya Kituo cha Afya cha Bukundi kupitia bajeti yake na tunayo mifano mizuri kama vile Kilwa ambao wameweza kufanya hivyo kupitia bajeti yake kwa kununua magari manne ya wagonjwa. Lakini vile vile Halmashauri inashauriwa kufanya juhudi za kujaribu kuwasiliana na Wahisani mbalimbali kama njia nyingine ya uwezekano wa kupata usafiri. Mheshimiwa Spikla, kuhusu suala la wataalam, Kituo kinapaswa kuwa na watumishi 30 ambapo waliopo kwa sasa ni saba tu. Ili kukabiliana na upungufu huu, Halmashauri iliomba kibali cha kuajiri watumishi zaidi. Kibali kimekwishapatikana cha kuajiri watumishi sita kwa mwaka 2004/2005 ambao ni pamoja na Assistant Medical Officer mmoja, Clinical Officer mmoja, Nursing Officer mmoja, Laboratory Assistant mmoja, Dental Therapist mmoja na Nurse Assistant mmoja. Jitihada zaidi zinafanyika ili kuhakikisha Kituo hiki kinapatiwa vifaa na watumishi zaidi. (b) Mheshimiwa Spika, kama nilivyoeleza katika jibu langu la swali (a) kuwa kwa kutambua haki ya kila mwananchi kupatiwa huduma za msingi, Serikali inaendelea kutoa huduma za Afya katika Kituo cha Bukundi kupitia Programu ya Mfuko wa pamoja wa Afya. Aidha, ili kurahisisha mawasiliano kati ya Vituo vya Afya na Hospitali ya Wilaya, Serikali imekwishaweka network ya mawasiliano ya Radio Call kati ya Hospitali ya Wilaya na Kituo cha Afya Bukundi na Hospitali nyingine katika Mkoa wa Shinyanga ikiwemo Hospitali ya Mkoa. Hivyo, kwa mazigira haya ni dhahiri kuwa hatua zimekwishachukuliwa kukabiliana na matukio ya dharura ambayo yanaweza kutokea katika Vituo vya Afya Wilayani humo. (Makofi) MHE. JEREMIAH J. MULYAMBATTE: Mheshimiwa Spika, nakushukuru sana kwa kuweza kunipa nafasi ya kuuliza swali la nyongeza. Pamoja na majibu mazuri sana ya Mheshimiwa Naibu Waziri wa Tawala za Mikoa na Serikali za Mitaa na kwa bahati nzuri mwenyewe amekiri kwamba kweli kuna upungufu wa watumishi na Kituo cha Afya kinatakiwa kiwe na idadi ya watumishi wasiopungua 30, sasa walioko kwenye Kituo cha Bukundi ni tisa na wakati huo huo tena wamepata kibali cha kuweza kuajiri watumishi sita tu. Je, Serikali haioni kwamba katika kupeleka watumishi wachache hivyo ni kuweza kupelekea Kituo hicho kutokufanya kazi vizuri na kuathiri afya za watu kwa sababu Kituo hicho kinahudumia idadi ya watu zaidi ya laki moja, kiasi cha Tarafa nzima; je, Serikali haioni kwamba ingefaa ipeleke watumishi wanaoweza kukidhi idadi ya watumishi au ikama ya watumishi katika Kituo hiki cha Bukundi? (Makofi) 4 NAIBU WAZIRI, OFISI YA RAIS, TAWALA ZA MIKOA NA SERIKALI ZA MITAA: Mheshimiwa Spika, kwanza naomba tu nimpe changamoto Mheshimiwa Jeremiah Mulyambatte, kama hao sita atawapata nitafurahi sana kusikia kwamba ameweza kufanikisha. Mara zote tunasema tatizo ni upatikanaji wa hawa wataalam na juzi Mheshimiwa Dr. Gama alijaribu kui-challenge Serikali kwamba, wako wengi mitaani na sisi tukasema hebu watafuteni hao waje watuone ili tuweze kuwapa kazi kwa sababu nafasi ni nyingi sana hazina wataalamu. Tatizo kubwa ni watu wenyewe hawatoshi, lakini Wizara ya Afya inaendeleza juhudi zake za kuendelea ku-train watu hawa lakini lazima tukumbuke kwamba, tatizo ni kubwa sana na tusitegemee kwamba litamalizika katika kipindi kifupi kijacho. MHE. MGANA I.