Prognoza Oddziaływania Na Środowisko Do Projektu Studium Uwarunkowań I Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Dźwierzuty

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO

dla projektu studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty

Autorzy opracowania mgr inż. Maciej Wronka

Olsztyn, 2018 r.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna19 11 – 034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Spis treści

WSTĘP ...... 4

1.1. CEL I ZAKRES OPRACOWANIA...... 4

1.2. PODSTAWY FORMALNO-PRAWNE PROGNOZY...... 6

1.3. ZASTOSOWANE METODY PROGNOZY ...... 7

1.4. WYKORZYSTANE MATERIAŁY ...... 8

2. ANALIZA ZAWARTOŚCI PROJEKTU ZMIANY STUDIUM ...... 8

2.1. USTALENIA I GŁÓWNE CELE STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA

PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY ...... 8

2.2. KIERUNKI ZMIAN ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO W POSZCZEGÓLNYCH OBSZARACH

WYZNACZONYCH W PROJEKCIE STUDIUM GMINY DŹWIERZUTY (OPIS SKRÓCONY) ...... 11 STREFA „I” CENTRALNA ...... 11

2.3. DOTYCHCZASOWE USTALENIA STUDIUM DLA ANALIZOWANEGO OBSZARU (PRZED PROJEKTEM

ZMIANY)19

2.4. POWIĄZANIE Z INNYMI DOKUMENTAMI ...... 20

3. STAN ŚRODOWISKA ...... 21

3.1. RYS HISTORYCZNY GMINY DŹWIERZUTY ...... 21

3.2. LOKALIZACJA OBSZARU GMINY NA TLE WOJEWÓDZTWA I POWIATU...... 22

3.3. ISTNIEJĄCY STAN ŚRODOWISKA ...... 25 3.3.1. Obszary chronione i środowisko przyrodnicze ...... 25 3.3.2. Rzeźba terenu ...... 37 3.3.3. Budowa geologiczna ...... 38 3.3.4. Gleby ...... 40 3.3.5. Surowce naturalne ...... 42 3.3.6. Wody powierzchniowe ...... 46 3.3.7. Wody podziemne ...... 47 3.3.8. Klimat ...... 50 3.3.9. Powietrze atmosferyczne ...... 52 3.3.10. Klimat akustyczny ...... 53 3.3.11. Zabytki i dobra materialne ...... 53 3.3.12. Warunki życia ludzi ...... 71 3.3.13. Lokalizacja zabudowy mieszkaniowej ...... 72 3.3.14. Turystyka i rekreacja ...... 73 3.3.15. Transport ...... 74 3.3.16. Gospodarka wodno-ściekowa ...... 75 2

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.17. Gospodarka odpadowa ...... 80 3.3.18. Zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną, gazownictwo, telekomunikacja, źródła odnawialne ………………………………………………………………………………………………………………….81 3.3.19. Rolnictwo i leśnictwo ...... 83

3.4. CHARAKTERYSTYKA POSZCZEGÓLNYCH MIEJSCOWOŚCI OBJĘTYCH ZMIANĄ STUDIUM ...... 83

4. POTENCJALNE ZMIANY STANU ŚRODOWISKA W PRZYPADKU BRAKU REALIZACJI ZMIANY STUDIUM ...... 122

4.1. WPŁYW BRAKU ZMIAN W STUDIUM W ODNIESIENIU DO GMINY ...... 122

5. PRZEWIDYWANE ZNACZĄCE ODDZIAŁYWANIA (BEZPOŚREDNIE, POŚREDNIE, WTÓRNE, SKUMULOWANE, KRÓTKOTERMINOWE, ŚREDNIOTERMINOWE I DŁUGOTERMINOWE, STAŁE I CHWILOWE, POZYTYWNE I NEGATYWNE) NA ŚRODOWISKO, W TYM NA OBSZARY NATURA 2000 ...... 124

5.1. ODDZIAŁYWANIE POSZCZEGÓLNYCH RODZAJÓW ZABUDOWY I OBIEKTÓW PRZEWIDZIANYCH W

PROJEKCIE ZMIANY STUDIUM NA ŚRODOWISKO ...... 124

5.2. ODDZIAŁYWANIE NA OBSZARY CHRONIONE I RÓŻNORODNOŚĆ BIOLOGICZNĄ ...... 126

5.3. ODDZIAŁYWANIE NA WODY POWIERZCHNIOWE I PODZIEMNE ...... 127

5.4. POWIETRZE I KLIMAT ...... 129

5.5. POWIERZCHNIA ZIEMI I GLEBY ...... 129

5.6. KRAJOBRAZ ...... 130

5.7. ZASOBY NATURALNE ...... 130

5.8. HAŁAS...... 131

5.9. ZABYTKI I DOBRA MATERIALNE ...... 131

5.10. ODDZIAŁYWANIE NA WARUNKI ŻYCIA LUDZI ...... 132

6. ROZWIĄZANIA MAJĄCE NA CELU ZAPOBIEGANIE, OGRANICZANIE LUB KOMPENSACJĘ PRZYRODNICZĄ NEGATYWNYCH ODDZIAŁYWAŃ NA ŚRODOWISKO, MOGĄCYCH BYĆ REZULTATEM REALIZACJI PROJEKTOWANEGO DOKUMENTU, W SZCZEGÓLNOŚCI NA CELE I PRZEDMIOT OCHRONY OBSZARU NATURA 2000 ORAZ INTEGRALNOŚĆ TEGO OBSZARU ...... 133

7. TRANSGRANICZNE ODDZIAŁYWANIE NA ŚRODOWISKO ...... 138

8. STRESZCZENIE W JĘZYKU NIESPECJALISTYCZNYM ...... 138

9. ZAŁĄCZNIKI ...... 141

3 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Wstęp

1.1. Cel i zakres opracowania

Cel opracowania prognozy zawarty jest w art. 46 i art. 51 ustawy z 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.2018.2081, t.j.), według w/w przepisu, konieczne jest opracowanie prognozy oddziaływania na środowisko skutków realizacji zapisów Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty (zwanym dalej „Studium”). Zasadniczym celem prognozy, opracowywanej dla potrzeb projektu Studium jest identyfikacja i ocena skutków oddziaływań na poszczególne elementy środowiska przyrodniczego, w tym na:  świat zwierzęcy i roślinny oraz krajobraz we wzajemnym ich powiązaniu,  warunki życia i zdrowia ludzi,  środowisko kulturowe,  zabytki i dobra materialne, będące potencjalnym wynikiem realizacji projektowanego zagospodarowania przestrzeni,  ocena możliwości oddziaływań transgranicznych,  ewentualne poszukiwania rozwiązań, które zapobiegałyby, ograniczały lub przyrodniczo kompensowały negatywne oddziaływania na środowisko.

Istotnym celem Prognozy jest także poszukiwanie i wskazanie możliwości rozwiązań planistycznych zabezpieczających środowisko i przeciwdziałających negatywnemu oddziaływaniu na nie. Zakres prognozy obejmuje elementy określone w art. 51 ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.2018.2081, t.j.). Zakres obszarowy objęty nowym studium, a tym samym niniejszą prognozą, określone zostały uchwałą Nr XL/345/18 Rady Gminy Dźwierzuty z dnia 19 lipca 2018 r. Prognozę wykonano w zakresie i stopniu szczegółowości uzgodnionym przez:  Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska w Olsztynie – pismo WOOŚ.411.92.2018.MK z dnia 14 sierpnia 2018 r. (zał. teks. nr 1);  Państwowego Powiatowego Inspektora Sanitarnego w Szczytnie – pismo ZNS.4082.19.2018 z dnia 24.08.2018 r. (zał. teks. nr 2).

Na podstawie otrzymanych uzgodnień niniejsza Prognoza zawiera informacje o:  głównych celach projektowanego dokumentu oraz jego zawartości,  powiązaniu z innymi dokumentami, 4

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  informacje o metodyce zastosowanej podczas sporządzenia prognozy, propozycje dotyczące metod analizy skutków realizacji zapisów projektowanego dokumentu, częstotliwość ich przeprowadzania,  informacje o możliwym transgranicznym oddziaływaniu na środowisko oraz streszczenie w języku niespecjalistycznym. Niniejszy dokument analizuje, wskazuje i ocenia istniejący stan środowiska naturalnego na obszarach przewidywanego znaczącego oddziaływania, istniejące problemy ochrony środowiska istotne z punktu widzenia realizacji zapisów studium, w szczególności dotyczących:  obszarów podlegających ochronie na podstawie ustawy z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U.2018.1614 t.j.);  celach ochrony przyrody ustanowionych na szczeblu międzynarodowym, wspólnotowym i krajowym istotne z punktu widzenia realizacji zapisów studium oraz sposoby ich uwzględnienia podczas opracowywania dokumentu;  przewidywanym znaczącym oddziaływaniem, w tym oddziaływaniem bezpośrednim, pośrednim, wtórnym, skumulowanym, krótkoterminowym, średnioterminowym i długoterminowym, stałym i chwilowym oraz pozytywnym i negatywnym na cele i przedmiot ochrony obszarów NATURA 2000 oraz na inne elementy środowiska.

Prognoza przedstawia rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczenie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu. Projekt studium typuje obszary przeznaczone do przyszłego zainwestowania - zainwestowanie na obszarach zwartej zabudowy wsi oraz obszarach wiejskich. Poniższa tabela obrazuje lokalizację miejscowości objętych projektem nowego studium. Tabela 1. Miejscowości objęte opracowaniem Lp. Miejscowość 1 Dąbrowa 2 Dźwierzuty 3 Gisiel 4 Grodziska 5 Jabłonka 6 Julianowo 7 Linowo 8 Łupowo 9 Małszewko 10 Miętkie 11 Mycielin 12 Nowe Kiejkuty 13 Olszewki 14 Orzyny 15 Popowa Wola 16 Rańsk 17 Rumy 18 Rusek Mały 5

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 19 Rutkowo 20 Sąpłaty 21 Stankowo 22 Szczepankowo 23 Targowo 24 Targowska Wólka 25 Zalesie - Kałęczyn

Prognoza składa się z części tekstowej oraz materiałów kartograficznych. Mając na uwadze zapis art. 52. ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.2018.2081, t.j.) "Informacje zawarte w prognozie oddziaływania na środowisko, o których mowa w art. 51 ust. 2, powinny być opracowane stosownie do stanu współczesnej wiedzy i metod oceny oraz dostosowane do zawartości i stopnia szczegółowości projektowanego dokumentu oraz etapu przyjęcia tego dokumentu w procesie opracowywania projektów dokumentów powiązanych z tym dokumentem" - zakres stopnia szczegółowości załączników graficznych dostosowano do skali i dokładności map studium. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego opracowuje się na podkładzie geodezyjnym uniemożliwiającym szczegółowe wskazywanie poszczególnych elementów środowiska takich jak na przykład stanowiska ptactwa, poszczególne stanowiska roślin. Mając powyższe na uwadze w dalszej części opracowania posługiwano się materiałami kartograficznymi ukazującymi na raz cały obszar gminy Dźwierzuty, albo wycinkami projektu studium obrazujących poszczególne fragmenty obszaru badań na obszarze, których zapisy studium wskazują ewentualne kierunki rozwoju. Studium stanowi jedynie wskazanie kierunków nie dokonując de facto ich zmiany. Na zamieszczonych w dalszej części opracowania wycinkach map wskazano obszary chronione oraz wszelkie dane o środowisku jaki udało się zebrać podczas tworzenia niniejszego dokumentu - w tym informacji o typach siedlisk, informacjach o gatunkach chronionych, wyniki inwentaryzacji terenowych, ewentualnych strefach ochronnych, strefach oddziaływania lub strefach ochrony wymagających.

1.2. Podstawy formalno-prawne prognozy

Obowiązek opracowania prognozy oddziaływania na środowisko wynika z ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz ocenach oddziaływania na środowisko (Dz.U.2018.2081, t.j.).

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Podstawą formalno-prawną prognozy również są:  ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U.2018.1945 t.j.),  ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz.U.2018.799 t.j.),  ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. – Prawo ochrony przyrody (Dz.U.2018.1614 t.j.).  Projekt Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego Gminy Dźwierzuty,  Rozporządzenie Ministra środowiska z dnia 21 lipca 2004 r. w sprawie obszarów specjalnej ochrony ptaków Natura 2000,  Rozporządzenia Ministra Środowiska w sprawie dziko występujących grzybów objętych ochroną, dziko występujących zwierząt objętych ochroną oraz dziko występujących roślin objętych ochroną,  Dyrektywy 92/43/EWG w sprawie ochrony siedlisk przyrodniczych oraz dzikiej fauny i flory.  Dyrektywy 2009/147/WE z 30 listopada 2009 .  „Ocena planów i przedsięwzięć znacząco oddziaływujących na obszary Natura 2000 – wytyczne metodyczne dotyczące przepisów Artykułu 6(3) i (4) Dyrektywy Siedliskowej 92/43/EWG” - WWF Polska, 2005,  „Natura 2000 w planowaniu przestrzennym – rola korytarzy ekologicznych” Autorzy: Mariusz Kistowski, Marcin Pchałek, wyd. Ministerstwo Środowiska, Warszawa 2009 r.,  „Ostoje ptaków o znaczeniu europejskim w Polsce” (wyd. 2005 r.),  Poradnik ochrony siedlisk i gatunków Natura 2000 - tom I – IX,

Prognoza oddziaływania na środowisko jest elementem strategicznej oceny oddziaływania na środowisko, służącej eliminowaniu lub łagodzeniu ewentualnych konfliktów przyrodniczo - przestrzennych. Formuła dokumentu pozwala, by we wszystkich fazach planowania uwzględniać wzajemne relacje pomiędzy uwarunkowaniami przyrodniczymi, a przyjętymi w projekcie studium rozwiązaniami planistycznymi. Niniejsze opracowanie sporządzane jest na podstawie uchwały Nr XL/345/18 Rady Gminy Dźwierzuty z dnia 19 lipca 2018 r.

1.3. Zastosowane metody prognozy

Ponieważ obecnie nie funkcjonują ujednolicone metody wykonywania strategicznych ocen oddziaływania na środowisko, prognozę oddziaływania na środowisko sporządzono przy zastosowaniu metod opisowych, polegających na analizach jakościowych wykorzystujących dostępne dane na temat stanu środowiska przyrodniczego. Na podstawie tych danych określono bieżący stan środowiska na obszarze badań. Następnie na podstawie zebranych danych na temat potencjalnych zagrożeń wynikających 7

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY z zapisu studium dokonano analizy wpływu zapisów studium na stan środowiska. Na tej podstawie zalecono odpowiednie działania i kierunki mające na celu jak najmniejszą ingerencję w zasoby środowiskowe. Ze względu na niski stopień szczegółowości zapisów studium (dotyczą one tylko kierunków rozwoju bez szczegółowych danych ilościowych) niniejsza prognoza ma charakter jakościowy. Wykonane oceny wynikają z zastosowania oprócz metod opisowych, również metod porównawczych, wykorzystujących wiedzę o funkcjonowaniu środowiska na podstawie doświadczenia regionalnego dla obszarów o zbliżonym ukształtowaniu terenu, różnorodności biologicznej oraz intensyfikacji zabudowy.

1.4. Wykorzystane materiały

1. Projekt oraz obecnie obowiązujące Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty. 2. Plan zagospodarowania przestrzennego województwa warmińsko - mazurskiego. 3. Program ochrony środowiska i plan gospodarki odpadami gminy Dźwierzuty. 4. Aktualne i wdrażane plany zagospodarowania przestrzennego w miejscowościach Targowo, Gisiel, Popowa Wola, Budy, Małszewko, Dąbrowa. 5. Plan Urządzania Lasu oraz informacje o środowisku od organów administracji publicznej oraz nadleśnictw: Korpele, Spychowo, Wipsowo, Strzałowo. 6. Materiały literaturowe – opracowania, publikacje dotyczące obszaru objętego prognozą oraz ogólnie dotykające problematyki zagospodarowania przestrzennego oraz ochrony środowiska. 7. Raport o stanie środowiska województwa warmińsko– mazurskiego.

Opracowania kartograficzne:

1. Mapa topograficzna w skali 1:25 000 2. Mapy tematyczne – obszary chronionego krajobrazu i NATURA 2000 3. Mapy Hydrogeologiczne Polski 1:200 000 z 1985 r. 4. Przeglądowa Mapa Geologiczna Polski w skali 1:200 000 5. Przeglądowa Mapa Surowców Skalnych Polski w skali 1:200 000 6. Mapa Glebowa w skali 1:5000 7. Dane GIS-owskie zawarte w tematycznych bazach danych WMS.

2. Analiza zawartości projektu zmiany studium

2.1. Ustalenia i główne cele Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty

Podstawą formułowania ustaleń studium jest zrównoważony rozwój gminy, niepowodujący konfliktów i napięć społecznych, zgodny z uwarunkowaniami ochrony środowiska i dóbr kultury. Celem stworzenia studium jest określenie kierunków i polityki 8

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY rozwoju gminy, w których zawiera się ustalenie zasad zagospodarowania przestrzennego oraz rozmieszczenia terenów inwestycyjnych na obszarze gminy. Studium samo w sobie nie jest aktem prawa miejscowego. Dopiero późniejszy etap tworzenia planów zagospodarowania przestrzennego przy spójności z zapisami studium pozwala na realizację zainwestowania. W projekcie studium gminy Dźwierzuty uwzględniono zagadnienia priorytetowe ustanowione na szczeblach porozumień międzynarodowych, dyrektywach unijnych rządowych, samorządowych oraz lokalnych uzgodnieniach z mieszkańcami gminy. Należy zwrócić uwagę na fakt iż uchwalone studium nie ma ram czasowych - nie traci swojej aktualności, do czasu potrzeb jego zmiany. Wytycznymi do wprowadzania zmian ewentualnie rozszerzeń zapisów studium jest prowadzony monitoring realizacji zapisów studium oraz potrzeba wskazania dalszych kierunków rozwoju z uwzględnieniem aspektów środowiskowych, kulturowych i społecznych. Prognozę sporządzono dla potrzeb projektu studium, które jako dokument składa się z ustaleń tekstowych i rysunków w skali 1:25 000, będących załącznikiem do projektu uchwały. Część tekstowa Studium składa się z dwóch części:  pierwsza część - przedstawia uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty.  druga część - określa kierunki i ustala zasady zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty. Głównym celem dokumentu jest:  Zrównoważony rozwój społeczno-gospodarczy służący poprawie jakości i warunków życia mieszkańców oraz ograniczenie strefy ubóstwa i bezrobocia, przy zachowaniu równowagi między aktywnością gospodarczą, a ochroną środowiska przyrodniczego i kulturowego. Studium określając główne kierunki i zasady rozwoju przestrzennego gminy jest pewnego rodzaju kompromisem pomiędzy polityką rozwoju, ochroną środowiska, a oczekiwaniami mieszkańców. W projekcie studium ustalono następujące cele szczegółowe:  Cele ekonomiczne – tworzenie niezbędnych mechanizmów korzystnie wpływających na rozwój gospodarczy Gminy, zapewniających stały spadek bezrobocia, a co za tym idzie podnoszenie zamożności mieszkańców.  Cele społeczne – uruchamianie procesów zapobiegających odpływom ludności z Gminy. Ponadto kształtowanie struktury osadniczej wraz z systemami gospodarki wodno – ściekowej w taki sposób, aby tworzyły łącznie interesującą ofertę mieszkaniową, a także inwestycyjną związaną z różnego rodzaju formami

działalności gospodarczej i usługowej. 9

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  Cele przyrodnicze – prowadzenie działań mających na uwadze ochronę cennych obszarów i obiektów znajdujących się w granicach Gminy. Zamierzenia polityki Gminy powinny być ukierunkowane na racjonalne gospodarowanie zasobami środowiska w szczególności dotyczyć powinno to wód powierzchniowych i podziemnych, powietrza, gleb i lasów oraz ograniczenie zanieczyszczeń pochodzących ze źródeł lokalnych.  Cele kulturowe – dążenie do zachowania dziedzictwa kulturowego, zabytków, obiektów archeologicznych, a także układów urbanistycznych i ruralistycznych. Podejmowanie starań wpływających na poprawę stanu cennych obiektów zabytkowych.  Cele przestrzenne – kształtowanie struktury funkcjonalno-przestrzennej Gminy zgodnie z zasadami ładu przestrzennego. Propagowanie na terenach wiejskich tradycyjnych rozwiązań architektonicznych, utrzymywanie charakterystycznych układów zabudowy, w tym obiektów budowlanych, do budowy których użyte zostały materiały harmonizujące z krajobrazem zarówno przyrodniczym jak i kulturowym. Ustalanie w Gminie Dźwierzuty wytycznych dotyczących nowej zabudowy stymulujących rozwój urbanistyczny w szczególności wpływających na rozbudowę terenów mieszkaniowych, usługowych i turystycznych.

W projekcie studium ustalono następujące cele strategiczne:

 Wykorzystanie naturalnego potencjału rozwojowego Gminy Dźwierzuty. Pogodzenie ochrony walorów środowiska z racjonalnym rozwojem gospodarczym.  Wspieranie rozwoju działalności gospodarczej wykorzystującej lokalne zasoby rozwojowe (np. wody powierzchniowe, lasy, wszelkie formy rekreacji).  Prowadzenie działalności gospodarczej, w tym agroturystyki przez mieszkańców obszarów wiejskich jako uzupełnienie rolnictwa, rybactwa.  Uznanie peryferyjnego położenia Gminy za walor pozwalający na rozwój określonych dziedzin życia.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY W obszarze Gminy naturalne warunki fizjograficzno–przyrodnicze pozwoliły na wyodrębnienie czterech podstawowych stref polityki przestrzennej o zróżnicowanych predyspozycjach rozwojowych, dla których określono skalę rozwoju gospodarczego w tym także rozwoju zabudowy, przy zachowaniu wartości przyrodniczych i kulturowych. W każdej z wyznaczonych stref polityk przestrzennej w projekcie studium wyznaczono odpowiednie podstrefy charakteryzujące się odrębnymi funkcjami zabudowy, w tym także sposobem zagospodarowania działek budowlanych, wielkością tych działek oraz gabarytami budynków zlokalizowanych w obrębie tych podstref. Wyróżnione podstrefy :

A1 – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej; A – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej; B – tereny zabudowy turystycznej; C – tereny skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji. Każda z wymienionych podstref wyznaczona jest w miejscowościach o odpowiednich predyspozycjach do pełnienia danych funkcji. W każdej z miejscowości możliwe jest wyznaczenie kilku podstref - informacja o wyznaczonych podstrefach została określona symbolami na mapie projektu studium (umieszczona bezpośrednio obok nazwy danej miejscowości). Za obszar danej strefy rozumie się zarówno wyznaczone obszary zabudowy istniejącej, przedstawione na rysunku projektu studium jako stan istniejący, jaki i obszary oznaczone kierunkami rozwojowymi danych funkcji.

2.2. Kierunki zmian zagospodarowania przestrzennego w poszczególnych obszarach wyznaczonych w projekcie studium Gminy Dźwierzuty (opis skrócony)

STREFA „I” CENTRALNA

Obejmuje tereny istniejącego i przyszłego zagospodarowania w granicach administracyjnych miejscowości Dźwierzuty wraz z terenami przyległymi. Miejscowość Dźwierzuty powinna stanowić ośrodek aktywizacji społeczno–gospodarczej Gminy. W obrębie tej Strefy proponuje się ustanowienie następujących kierunków zagospodarowania:  kształtowanie nowej zabudowy z zachowaniem zasad ładu przestrzennego. Tworzenie jednolitej zwartej struktury urbanistycznej w celu łączenia istniejącego i projektowanego zagospodarowania.  modernizacja, porządkowanie i uzupełnienie zabudowy istniejącego układu przestrzennego w celu zintegrowania terenów zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, mieszkaniowej wielorodzinnej z terenami usługowo – handlowymi znajdujących się w centrum miejscowości;  ochrona dóbr kultury, zabytków i stanowisk archeologicznych;

11 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

 kształtowanie miejscowości Dźwierzuty jako ośrodka usług i handlu w gminie;  rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej w rejonie podstrefy A1;  lokalizacja obiektów uciążliwych na terenach zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej w rejonie podstrefy A1 zezwala się pod warunkiem, że uciążliwość tych obiektów zamknie się w granicach danej inwestycji;  lokalizowanie nowej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej powinna odbywać się wraz z budową dróg dojazdowych oraz sieci infrastruktury technicznej w szczególności sieci wodociągowej, kanalizacyjnej i sieci elektroenergetycznej.  zezwala się na lokalizację obiektów związanych z rekreacją i wypoczynkiem, w szczególności obiektów sportowych i obiektów użyteczności publicznej, a także ogródków działkowych.  w granicach strefy centralnej zabrania się lokalizacji elektrowni wiatrowych;  lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności jest możliwa pod warunkiem uwzględnienia uwarunkowań: przyrodniczych i krajobrazowych, a w szczególności dotyczących ochrony życia i zdrowia ludzi;  dopuszcza się lokalizację przedsięwzięć mogących znacząco oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływujących na środowisko, jednakże ostateczna ich lokalizacja uzależniona będzie od wpływu tych działalności na środowisko, który określić należy na podstawie sporządzonych stosownych dokumentów z zakresu oddziaływania na środowisko.

W Strefie „I” wyznaczono jedną podstrefę:

A1 – tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej;

Podstrefa „A1” obejmuje obszary zabudowy o funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej, wielorodzinnej, usługowej. W obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla Strefy „I” Centralnej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  rozwój zabudowy mieszkaniowej i usługowej musi tworzyć jednolity układ zabudowy;  nową zabudowę należy projektować w taki sposób, aby bezpośrednio nawiązywała do zabudowy sąsiedniej, a w szczególności do jej funkcji, skali i kolorystyki.  projektowaną zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, należy lokalizować w zwartych kompleksach w taki sposób, aby tworzyła harmonijną całość uzupełnioną zabudową usługową;  projektowaną zabudowę mieszkaniową wielorodzinną należy lokalizować w zwartych kompleksach w taki sposób, aby projektowana struktura tworzyła harmonijną całość uzupełnioną zabudową usługową;

12 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

 należy zapewnić niezbędną ilość miejsc postojowych dla funkcjonowania budynków mieszkalnych minimalnie 1,0 miejsca postojowego lub parkingowego na jeden lokal mieszkalny.  zakazuje się tworzenia struktur łączących w sobie (bez utworzenia widocznej granicy przestrzennej w postaci np.: szpaleru zieleni, oddzielenia funkcji za pomocą ciągów komunikacyjnych, lub rozdzielenia funkcji poprzez wprowadzenie usług itp.) funkcję mieszkaniową wielorodzinną i mieszkaniową jednorodzinną;

STREFA „II” KRAJOBRAZOWA

Obejmuje północno - wschodnią część Gminy. W jej granicach znajdują się cenne obszary pod względem środowiskowym, przyrodniczym i krajobrazowym. Najważniejszą formą ochrony przyrody wchodzącą w skład „II” Strefy jest Zespół przyrodniczo- krajobrazowy Rzeka Babant i Jezioro Białe, ponadto znajdują się tu dwa obszary Natura 2000: Ostoja Piska, Puszcza Piska. Znaczną część terenu Strefy „II” zajmują lasy, występują tu także jeziora z czego największe to Babięty Wielkie. W obrębie tej Strefy proponuje się ustanowienie następujących kierunki zagospodarowania:  lokalizowanie nowej zabudowy należy dostosować do przepisów dotyczących ochrony środowiska, a w szczególności przepisów dotyczących zespołu przyrodniczo-krajobrazowego Rzeka Babant i Jezioro Białe. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.  nowe obiekty budowlane o charakterze rolniczym, mieszkalnym oraz zabudowy rekreacji indywidualnej powinny być lokalizowane w obrębie wsi na terenach zwartej zabudowy wsi, z nawiązaniem do istniejącej linii zabudowy;  dla miejscowości położonych w granicach strefy adaptuje się istniejącą zabudowę mieszkaniową, usługową i turystyczną;  w celu szczegółowej lokalizacji zabudowy należy sporządzić miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego w granicach administracyjnych miejscowości, w których wyznaczono strefy polityki przestrzennej o funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej;  zabrania się lokalizacji obiektów mogących negatywnie wpływać na jakość wód; 13 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

 lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności jest możliwa pod warunkiem uwzględnienia uwarunkowań: przyrodniczych i krajobrazowych, a w szczególności dotyczących ochrony życia i zdrowia ludzi;  zabrania się lokalizacji elektrowni wiatrowych;  zakrzaczenia i zadrzewienia nadbrzeża należy pozostawić w formie niezmienionej w celu ochrony brzegów przed erozją;  preferuje się ekologiczne metody produkcji rolniczej, oparte na nawożeniu naturalnym z ograniczeniem pestycydów;  w granicach obszarów chronionych na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody obowiązują ustalenia zawarte w odrębnych aktach prawnych;  nową zabudowę należy dostosować do istniejącej oraz nawiązać skalą, formą, parametrami technicznymi, a także detalem architektonicznym do historycznych obiektów zabytkowych zlokalizowanych w sąsiedztwie planowanych inwestycji;  obiekty objęte ochroną zabytków zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zależności od rodzaju i formy ochrony wymagają zachowania odpowiednich stref ochronnych i uwzględnienia ich ekspozycji architektonicznej i krajobrazowej. Dodatkowo w Strefie „II” Krajobrazowej wydzielona została podstrefa A. Podstrefa A obejmuje istniejące i projektowane tereny zainwestowania zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej w rejonach miejscowości Jeleniowo oraz części miejscowości Rańsk, Rogale. W obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla Strefy „II” Krajobrazowej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej dopuszcza się w granicach wyznaczonych terenów o kierunkowym rozwoju danej funkcji, a także w granicach istniejącej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej;  nową zabudowę należy projektować w taki sposób, aby bezpośrednio nawiązywała do zabudowy sąsiedniej, a w szczególności do jej funkcji, skali i kolorystyki.

STREFA „III” ROLNICZO – GOSPODARCZA

Obejmuje północną i środkowo – południową część Gminy. Dodatkowo w Strefie „III” Rolniczo – Gospodarczej wydzielone zostały podstrefy: A i C. Podstrefa A obejmuje istniejące i projektowane tereny zainwestowania zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej w rejonach miejscowości Zalesie, Kałęczyn, Orzyny, Augustowo, Rutkowo. Stankowo, Olszewki, Jabłonka, Nowe Kiejkuty, Łupowo, Małszewko, Rumy, Gisiel, Grodziska, Popowa Wola, Targowska Wola, Szczepankowo, Przytuły oraz części miejscowości Targowo, Rogale i Grądy. Podstrefa C obejmuje istniejące i projektowane tereny zainwestowania skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji w 14 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY rejonach miejscowości: Stankowo, Nowe Kiejkuty, Małszewko, Targowo, Grądy, Zalesie, Linowo, Julianowo, cześć miejscowości Dźwierzuty. W obrębie tej Strefy proponuje się ustanowienie następujących kierunki zagospodarowania:  dla miejscowości położonych w strefie adaptuje się istniejącą zabudowę;  nową zabudowę dopuszcza się lokalizować w wyznaczonych rejonach zainwestowania funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej oraz turystycznej. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.  w granicach terenów nie znajdujących się w obszarach chronionych na podstawie przepisów dotyczących ochrony przyrody dopuszcza się lokalizację przedsięwzięć mogących znacząco oraz mogących potencjalnie znacząco oddziaływujących na środowisko, jednakże ostateczna ich lokalizacja uzależniona będzie od wpływu tych działalności na środowisko, który określić należy na podstawie sporządzonych stosownych dokumentów z zakresu oddziaływania na środowisko.  w granicach terenów znajdujących się w Spychowskim Obszarze Chronionego Krajobrazu zakazuje się m.in. lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, o których mowa w przepisach ochrony środowiska. Zakaz ten nie dotyczy:  wykonywania zadań na rzecz obronności kraju i bezpieczeństwa państwa;  prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym;  realizacji inwestycji celu publicznego;  wykonywania zadań wynikających z planu ochrony, zadań ochronnych lub planu zadań ochronnych;  realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak negatywnego wpływu na ochronę przyrody i ochronę krajobrazu obszaru chronionego krajobrazu;  realizacji przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko, dla których regionalny dyrektor ochrony środowiska stwierdził brak konieczności przeprowadzenia oceny oddziaływania na środowisko;  w granicach obszarów chronionych na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody obowiązują ustalenia zawarte w odrębnych aktach prawnych;  wykształcone układy zabudowy powinny być uzupełnione obiektami przestrzeni publicznej;  obiekty objęte ochroną zabytków zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece 15 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY nad zabytkami w zależności od rodzaju i formy ochrony wymagają zachowania odpowiednich stref ochronnych i uwzględnienia ich ekspozycji architektonicznych i krajobrazowych; Podstrefa „A” obejmuje obszary zabudowy funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej. W obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla Strefy „III” Rolniczo – Gospodarczej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  Rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej dopuszcza się w granicach wyznaczonych terenów o kierunkowym rozwoju danej funkcji, a także w granicach istniejącej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej;  Nową zabudowę należy projektować w taki sposób, aby bezpośrednio nawiązywała do zabudowy sąsiedniej, a w szczególności do jej funkcji, skali i kolorystyki. Podstrefa „C” obejmuje obszary skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji. W obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla Strefy „III” Rolniczo – Gospodarczej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  w granicach podstrefy C w granicach terenów nie znajdujących się w obszarach chronionych na podstawie przepisów dotyczących ochrony przyrody, dopuszcza się lokalizację przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Lokalizacje takie uznaje się, że nie naruszają ustaleń studium, wyłącznie w przypadku, gdy będą one zgodne z przepisami odrębnymi, a w szczególności nie będą naruszać przepisów dotyczących ochrony środowiska, przyrody, a także nie wpłyną negatywnie na obiekty zabytkowe. Jednakże ostateczna ich lokalizacja uzależniona będzie od wpływu tych działalności na środowisko, który określić należy na podstawie sporządzonych stosownych dokumentów z zakresu oddziaływania na środowisko;  w granicach obszarów chronionych na podstawie przepisów dotyczących ochrony przyrody w sytuacji zastosowania odstępstw zawartych w ww. przepisach ustawy dopuszcza się lokalizację przedsięwzięć mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko oraz mogących znacząco oddziaływać na środowisko. Lokalizacje takie uznaje się, że nie naruszają ustaleń studium, wyłącznie w przypadku, gdy będą one zgodne z przepisami odrębnymi, a w szczególności nie będą naruszać przepisów dotyczących ochrony środowiska, przyrody, a także nie wpłyną negatywnie na obiekty zabytkowe. Jednakże ostateczna ich lokalizacja uzależniona będzie od wpływu tych działalności na środowisko, który określić należy na podstawie sporządzonych stosownych dokumentów z zakresu oddziaływania na środowisko;  rozwój skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji dopuszcza się w granicach wyznaczonych terenów o kierunkowym rozwoju danej funkcji, a także w granicach istniejącej zabudowy skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji;

STREFA „IV” TURYSTYCZNA

16 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Obejmuje części Gminy Dźwierzuty w rejonach jezior: Sąpłaty, Sasek Wielki, Łęsk i jeziora Rańskiego. Strefa turystyczna charakteryzować się będzie lokalizacją głównie zabudowy rekreacji indywidualnej oraz obiektów zamieszkania zbiorowego związanych z obsługą ruchu turystycznego. Zabudowa mieszkaniowa w tej strefie dopuszczona jest wyłącznie w podstrefie A, jako uzupełnienie już istniejących układów zabudowy mieszkaniowej. W obrębie tej strefy ustala się następujące kierunki zagospodarowania:  dla miejscowości położonych w strefie adaptuje się istniejącą zabudowę;  nową zabudowę zezwala się lokalizować w wyznaczonych rejonach zainwestowania funkcji mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.  preferuje się ekologiczne metody produkcji rolniczej, oparte na nawożeniu naturalnym z ograniczeniem pestycydów;  w granicach obszarów chronionego krajobrazu, na podstawie przepisów odrębnych dotyczących ochrony przyrody zakazuje się lokalizacji przedsięwzięć mogących znacząco i mogących potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko o których mowa w przepisach ochrony środowiska. Zakaz ten nie dotyczy:  wykonywania zadań na rzecz obronności kraju i bezpieczeństwa państwa;  prowadzenia akcji ratowniczej oraz działań związanych z bezpieczeństwem powszechnym;  realizacji inwestycji celu publicznego;  przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko, dla których przeprowadzona ocena oddziaływania na środowisko wykazała brak znacząco negatywnego wpływu na ochronę przyrody obszaru chronionego krajobrazu. lokalizacja inwestycji celu publicznego z zakresu łączności jest możliwa pod warunkiem uwzględnienia uwarunkowań: przyrodniczych i krajobrazowych, a w szczególności dotyczących ochrony życia i zdrowia ludzi;  zakazuje się lokalizacji elektrowni wiatrowych;  w granicach obszarów chronionych na podstawie przepisów ustawy o ochronie przyrody obowiązują ustalenia zawarte w odrębnych aktach prawnych;  nową zabudowę należy dostosować do istniejących układów zabudowy, a w szczególności nawiązać do skali, formy, parametrów technicznymi, do zabudowy istniejącej  obiekty objęte ochroną zabytków zgodnie z ustawą o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami w zależności od rodzaju i formy ochrony wymagają zachowania odpowiednich stref ochronnych i uwzględnienia ich ekspozycji architektonicznych i krajobrazowych;  lokalizacja uciążliwych warsztatów i usług uciążliwych na terenach mieszkalno – usługowych jest możliwa pod warunkiem, że uciążliwość zamknie się w granicach danej inwestycji.

17 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Dodatkowo w Strefie „IV” Turystycznej wydzielone zostały dwie podstrefy A i B. Podstrefa A obejmuje istniejące i projektowane tereny zainwestowania zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej w rejonach miejscowości Sąpłaty, Linowo, Dąbrowa, Miętkie, Orzyny, Kałęczyn, Targowska Wólka, Mycielin, Rusek Mały, Budy oraz część miejscowości Targowo, Rańsk. Podstrefa B obejmuje tereny zainwestowane i tereny rozwojowe funkcji turystycznej w rejonie miejscowości Sąpłaty, Mycielin, Budy, Linowo, Dąbrowa, Miętkie, Nowe Kiejkuty oraz część miejscowości Rańsk. Podstrefa „A” - w obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla strefy „IV” Turystycznej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  Rozwój zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej dopuszcza się w granicach wyznaczonych terenów o kierunkowym rozwoju danej funkcji, a także w granicach istniejącej zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej i usługowej;  Nową zabudowę należy projektować w taki sposób, aby bezpośrednio nawiązywała do zabudowy sąsiedniej, a w szczególności do jej funkcji, skali i kolorystyki. Podstrefa „B” - w obrębie tej podstrefy obowiązują zasady jak dla strefy „IV” Turystycznej oraz wprowadza się dodatkowe kierunki zagospodarowania:  Rozwój zabudowy turystycznej dopuszcza się w granicach wyznaczonych terenów o kierunkowym rozwoju danej funkcji, a także w granicach istniejącej zabudowy turystycznej;  Nową zabudowę należy projektować w taki sposób, aby bezpośrednio nawiązywała do zabudowy sąsiedniej, a w szczególności do jej funkcji, skali i kolorystyki;

18 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

2.3. Dotychczasowe ustalenia studium dla analizowanego obszaru (przed projektem zmiany)

Aktualnie obowiązujące studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty posiadało podobne kierunki rozwoju do obecnie proponowanych. Wszystkie obszary obecnie zabudowane oraz posiadające aktualne plany zagospodarowania utworzono w oparci o to studium. Ponieważ główną gałęzią produkcji w gminie jest rolnictwo wszelki rozwój gminy powiązano z tym zagadnieniem. Obszary o dużych walorach rekreacyjnych tak jak i w obecnym projekcie starano się wyeksponować z zachowaniem równowagi pomiędzy uwarunkowaniami środowiskowymi, a zapotrzebowaniem na tereny inwestycyjne. Obszary wydzielone w projekcie studium - poza obszarami zwartej zabudowy wsi stanowiły użytki rolne. Niektóre z nich stanowiły rozszerzenia perspektywicznej zabudowy w obecnie obowiązującym studium. Należy zakładać, że obecny projekt studium stanowi kontynuację zapisów i kierunków zawartych w obowiązującym studium.

19 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

2.4. Powiązanie z innymi dokumentami

Projekt Studium Gminy Dźwierzuty powiązany jest z takimi dokumentami w zakresie gospodarki przestrzennej i ochrony środowiska jak:

 Uchwały Rady Gminy Dźwierzuty w sprawach opracowania planów zagospodarowania przestrzennego.  Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Dźwierzuty.  Województwo Warmińsko–Mazurskie. Plan Zagospodarowania Przestrzennego (2018 r.).  Strategia Rozwoju społeczno–gospodarczego Województwa Warmińsko – Mazurskiego (2013 r.).  Strategia Rozwoju Gminy Dźwierzuty na lata 2016 – 2025.  Plan Gospodarki Odpadami Dla Województwa Warmińsko-Mazurskiego Na Lata 2016 - 2022.

20 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

3. Stan środowiska

3.1. Rys historyczny gminy Dźwierzuty

Przed podbojem krzyżackim gmina Dźwierzuty jak i sąsiednie była częścią Galindii, a następnie częścią prokuratorii szczycieńskiej przeznaczoną do nadań dla rycerstwa w zamian za zasługi dla Zakonu. Dzisiejszy teren gminy zasadniczo pokrywa się z dwoma latyfundiami feudalnymi tzw. dobrami dźwierzuckimi i rańskimi. Obdarowani rycerze we własnym zakresie zakładali nowe wsie czynszowe, dwory i folwarki, a także często sprzedawali, zamieniali lub tracili własne majątki, stąd spora liczba kolejnych właścicieli. Jednakże należałoby wymienić kilka rodów: von Wildenau (Wildenaw), von Tergowitz (Targowski) i von Pfeilsdorf (Pilawski) w dobrach dźwierzuckich oraz bracia Küchmeister von Sternberg w dobrach rańskich, ponieważ dzięki ich nadaniom potwierdzanych przez Zakon powstała większość miejscowości na terenie gminy. Dźwierzuty - nazwa wsi jest polonizacją staropruskiej nazwy Swersutten. Około 1374 roku Wielki Mistrz krzyżacki Winrich von Kniprode obdarza przywilejem na 250 włók ziemi wokół Dźwierzut rycerza Mentzla von Wildenau (Mieczysław Wildenaw). W 1383 roku tenże Mentzel von Wildenau w obawie przed napadami Litwinów buduje tu obronny zamek. Z zapisów komtura elbląskiego Henryka Reuss von Plauen z roku 1438 wiadomo, że Dźwierzuty były główną miejscowością wielkich latyfundiów feudalnych rodziny von Wildenau, a syn Mentzla Filipa uważał się za niezależnego władcę na obszarze ok. 600 włók ziemi. W tym także czasie zmieniono pruską nazwę Swersutten na Mentzelsgut (na cześć protoplasty rodu) skróconą później do Mensguth i używaną do 1945 roku. W 1399 roku istniał tu już kościół, a proboszcz Herder prócz obowiązków duszpasterskich w Dźwierzutach i Targowie, często był świadkiem przywilejów lokacyjnych dla sąsiednich miejscowości. Kolejni właściciele nadają w 1438 Gedowittowi karczmę i 1 morgę ziemi. Po śmierci Niclasa von Tergowitza (Mikołaj Targowski) jego udziały w dobrach dźwierzuckich przejmuje Zakon i zakłada w 1440 folwark co rozpoczyna długotrwały podział miejscowości (mimo likwidacji folwarku już w 1473 roku) zakończony formalnie dopiero w 1840 roku, a administracyjne dopiero po ostatniej wojnie. Za pozwoleniem prokuratora (wójta) szczycieńskiego Konrada von Stauchwitza zbudowany został młyn wodny na strudze Dźwierzutna w 1483 roku przez młynarza Stefana (Steffen Möllner). Najazd Tatarów w 1657 roku pustoszy większość miejscowości, a w samych Dźwierzutach zostaje tylko 4 gospodarzy. Również epidemia dżumy w 1709 roku zbiera tu obfite żniwo. W latach 1770 - 1818 Dźwierzuty były siedzibą urzędu dominialnego (skarbowego). W pierwszej fazie I wojny światowej Dźwierzuty jak i okolice zostają zajęte przejściowo przez wojska rosyjskie a dowódca korpusu generał Nowosilcow kwateruje w pastorówce (plebanii) ewangelickiej. 21 stycznia 1945 roku wojska radzieckie zajmują Dźwierzuty, następuje częściowy powrót mieszkańców po nieudanej ewakuacji w kierunku zatoki gdańskiej, a także coraz silniejszy napływ ludności polskiej z Mazowsza oraz repatriantów z kresów wschodnich. 21 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Powstają struktury polskiej administracji państwowej, spółdzielczości, zakłady pracy. Od stycznia 1973 roku w wyniku nowego podziału administracyjnego kraju Dźwierzuty stają się siedzibą Gminy.

[ŹRÓDŁO: STRONA INTERNETOWA WWW.GMINADZWIERZUTY.PL]

3.2. Lokalizacja obszaru gminy na tle województwa i powiatu

Gmina Dźwierzuty znajduje się w północno-wschodniej części Polski w województwie Warmińsko-Mazurskim, w powiecie szczycieńskim. Zgodnie z podziałem fizyczno-geograficznym (J.Kondracki) położony jest w obrębie Pojezierza Mrągowskiego. RYS. nr 1 - Mapa z podziałem na mezoregiony z podaną lokalizacją gminy Dźwierzuty

Oznaczenia cyfrowe mezoregionów:

842.81 - Pojezierze Olsztyńskie; 842.82 - Pojezierze Mrągowskie; 842.83 - Kraina Wielkich Jezior Mazurskich; 842.84 - Kraina Węgorapy; 842.85 - Szeskie Wzgórza;842.86 - Pojezierze Ełckie; 842.87 - Równina Mazurska. Wzdłuż zachodniej granicy gminy przebiega granica z Pojezierzem Olsztyńskim. Mezoregiony te wchodzą w skład makroregionu Pojezierza Mazurskiego i razem z Pojezierzami Południowo-bałtyckimi jest on częścią około-bałtyckiej strefy pojeziernej.

Gmina Dźwierzuty od wschodu graniczy z gminami: Barczewo, Purda i Pasym, od południa z gminą Szczytno, od strony zachodniej z gminami Sorkwity, Piecki i Świętajno, a od północy z gminą Biskupiec.

22 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

RYS. nr 2 - Podział administracyjny powiatu szczycieńskiego.

Przez obszar gminy przebiegają szlaki komunikacyjne: . Droga krajowa nr 57 łącząca Bartoszyce - Biskupiec - Dźwierzuty - Szczytno - Przasnysz - Maków Mazowiecki - Pułtusk. . Droga wojewódzka nr 600 łącząca Mrągowo - Kałęczyn - Szczytno. . Nieczynna linia kolejowa Biskupiec - Szczytno.

23 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

RYS. nr 3 - Układ komunikacyjny Gminy Dźwierzuty.

24 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

3.3. Istniejący stan środowiska

Stan środowiska gminy został opisany na podstawie wszelkich dostępnych materiałów tematycznych oraz obserwacji terenowych i ramowych wytycznych co do projektowanego sposobu użytkowania terenu badań.

3.3.1. Obszary chronione i środowisko przyrodnicze Gminą Dźwierzuty posiada na swoim terytorium wyraźne trzy obszary - północny, rolniczy, centralny z miejscowością Dźwierzuty ora południowy, krajobrazowo- turystyczny, z znacząco dużymi obszarami chronionymi. Na obszarze południowym przy udziale obszarów leśnych poprzeplatanych jeziorami oraz terenami rolniczymi, a także niskim wskaźnikiem zaludnienia stworzone zostały dogodne warunki do występowania siedlisk cennych i rzadkich gatunków roślin i zwierząt. Obszary chronione mają często tendencję do pokrywania się nawzajem. Należy wymienić następujące obszary podlegające ochronie prawnej:  Obszary Natura 2000 o Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 - Puszcza Napiwodzko - Raumucka (kod obszaru: PLB280007) o Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 – Puszcza Piska (kod obszaru: PLB280008), o NATURA 200 - Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – Ostoja Piska (kod obszaru: PLH280013),

25 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

MAPA OBRAZUJĄCA ROZKŁAD POKRYCIA GMINY OBSZARAMI NATURA 2000

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 – Puszcza Napiwodzko - Ramucka (kod obszaru: PLB280007) Obszar obejmuje znaczną część dużego kompleksu leśnego (lesistość ok. 75%), leżącego na północny wschód od Nidzicy, obejmując fragment powierzchni morenowej o bardzo urozmaiconej rzeźbie (deniwelacje do 50-70 m, najwyższe wzniesienia do 220 m n.p.m.) oraz sandru o łagodniejszej lecz również pagórkowatej rzeźbie. Występuje wiele bezodpływowych jeziorek, oczek wodnych i torfowisk. Największą część terenu odwadnia rzeka Omulew (dopływ Narwi), która słabo wciętą, silnie zatorfioną doliną, zbierając wody szeregu wpadających do niej rzeczek i strumieni. Południowy skraj obszaru należy do zlewni rzeki Orzyc. Północną i południowo-zachodnią część terenu odwadnia Łyna (dopływ Pregoły), która płynie doliną wciętą na 30-40 m w otaczające ją wzgórza. Na terenie ostoi leży ponad 50 jezior, w większości niewielkich. Największe z nich to: jez. Łańskie (1042 ha), jez. Kośno (552 ha) i jez. Omulew (509 ha). Część jezior to zbiorniki głębokie i przepływowe, część - płytkie i bezodpływowe. Przeważają zbiorniki mezo- i eutroficzne, nieliczne są jeziora dystroficzne. W ostoi występują duże powierzchnie torfowisk niskich i przejściowych; torfowiska wysokie występują znacznie rzadziej. Powierzchnia leśna zajęta jest przede wszystkim przez zbiorowiska borowe, głównie boru sosnowego świeżego. Na niżej położonych terenach występują bory mieszane, na torfowiskach bór bagienny i sosnowy bór wilgotny. Na najsuchszych wzniesieniach występuje bór chrobotkowy. Zbiorowiska lasów liściastych to nielicznie występujące grądy oraz olsy i zarośla łozowe. Na terenie obszaru występuje co najmniej 35 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, 14 gatunków z Polskiej Czerwonej Księgi (PCK). W okresie lęgowym obszar zasiedla co najmniej 1% populacji krajowej (C3,C6) następujących gatunków ptaków: bąk (PCK), bielik (PCK), błotniak zbożowy (PCK), bocian czarny, cietrzew (PCK), kania czarna (PCK), kania ruda (PCK), kraska (PCK), muchołówka białoszyja, orlik krzykliwy (PCK), puchacz (PCK), rybitwa rzeczna, rybołów (PCK) i trzmielojad; w stosunkowo wysokiej liczebności (C7) występują: bocian biały, błotniak stawowy, derkacz, żuraw i zimorodek. W okresie wędrówek występuje co najmniej 1% populacji szlaku wędrówkowego (C2) żurawia. Spośród zagrożeń dla funkcjonowania ostoi wymienia się:  nieodpowiednie prowadzenie gospodarki leśnej poprzez usuwanie starych drzewostanów i martwego drewna,  presja turystyczno-rekreacyjna, w szczególności lokalizacja domków letniskowych nad jeziorami, niszczenie siedlisk, płoszenie i zabijanie zwierząt pojazdami, w tym pojazdami terenowymi – quadami,  zanieczyszczenie i eutrofizacja wód,  sukcesja roślinności drzewiastej i krzewiastej w ekosystemach nieleśnych,  zalesienia gruntów nieleśnych,  melioracje odwadniające. 27 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 – Puszcza Piska (kod obszaru: PLB280008) Obszar cechuje się dużą powierzchnią ogólną – 173 tys. ha oraz licznymi jeziorami, w tym największym polskim jeziorem Śniardwy. Teren jest w większości porośnięty borami. Występuje tu stosunkowo dużo drzewostanów powyżej 100 lat. Obszar w ujęciu międzynarodowym jest ważną ostoją bielika Haliaeetus albicilla, orlika krzykliwego Aquila pomarina, żurawia Grus grus oraz włochatki Aegolius funereus. W ostoi stwierdzono występowanie 202 gatunków ptaków, w tym 153 lęgowych. Występuje tu 48 gatunków ptaków z Załącznika I Dyrektywy Ptasiej, z tego 35 jest lęgowych. Spośród gatunków ptaków wymienionych w Polskiej Czerwonej Księdze Zwierząt na terenie obszaru występuje 28 gatunków. W skali kraju obszar jest ważną ostoją bąka Botaurus stellaris, bielika Haliaeetus albicilla, trzmielojada Pernis apivorus, kani czarnej Milvus migrans, żurawia Grus grus, orlika krzykliwego Aquila pomarina oraz włochatki Aegolius funereus. Spośród zagrożeń dla funkcjonowania ostoi wymienia się:  nieodpowiednie prowadzenie gospodarki leśnej poprzez usuwanie starych drzewostanów i martwego drewna,  presja turystyczno-rekreacyjna, w szczególności zabudowa jezior, niszczenie siedlisk, płoszenie i zabijanie zwierząt pojazdami, w tym pojazdami terenowymi – quadami,  zanieczyszczenie i eutrofizacja wód,  sukcesja roślinności drzewiastej i krzewiastej w ekosystemach nieleśnych,  zalesienia gruntów nieleśnych,  melioracje odwadniające.

Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty Natura 2000 – Ostoja Piska (kod obszaru: PLH280013) Obszar zajmuje powierzchnię 58 tys. ha. Powierzchnia wpisuje się w OSOP Natura 2000 Puszcza Piska. Odznacza się dużą różnorodnością biologiczną. Występują tu prawie wszystkie podstawowe zbiorowiska roślinne charakterystyczne dla Polski północno- wschodniej. Z siedlisk Natura 2000 największą powierzchnię zajmuje grąd subkontynentalny Tilio-Carpinetum 9170-2. Niespełna 70 % powierzchni obszaru zajmują lasy, wśród których dominują bory sosnowe. Lasy łęgowe i olsy zachowały się jedynie w dolinach rzecznych. Stosunkowo duży udział stanowią dobrze zachowane zbiorowiska wodne i torfowiskowe. Flora naczyniowa liczy około 900 gatunków. Spośród siedlisk wymienionych w Załączniku I Dyrektywy Siedliskowej (Dyrektywy 28 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Rady 92/43/EWG) na terenie obszaru występuje 16 ich rodzajów oraz 16 gatunków z Załącznika II. Jest to również ważna ostoja wydry Lutra lutra, bobra Castor fiber i wilka Canis lupus. Spośród zagrożeń wymienia się:  intensyfikacja ruchu turystycznego i zwiększenie presji rekreacyjnej, a zwłaszcza lokalizacja domków letnich nad jeziorami,  zintensyfikowanie gospodarki leśnej, wędkarstwa, gospodarki rolnej,  melioracje odwadniające. Rezerwaty przyrody o Rezerwat Kulka  Rezerwat częściowy, florystyczny „Kulka” - Utworzony został w 1955 roku w celu zachowania ze względów naukowych i dydaktycznych fragmentu lasu mieszanego ze stanowiskami flory pontyjskiej i roślin chronionych. Omawiany rezerwat znajduje się w Gminie Dźwierzuty około 1 km od wsi Orżyny. Ciągnie się on wąskim pasem szerokości 20-30 m i długości około 2500 m wzdłuż wschodniego brzegu rynnowego jeziora Łęsk w leśnictwie Kulka. Usytuowany na wysokim brzegu jeziora rezerwat porasta w większości las dębowo–grabowy oraz fragmentem bór mieszany. Powierzchnia rezerwatu obecnie wynosi 12,67 ha.

29 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

 Obszary chronionego krajobrazu o Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego. o Spychowski Obszar Chronionego Krajobrazu.

Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego

Utworzony na mocy rozporządzenie Nr 153 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 grudnia 2008 r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 198, poz. 3104), dla którego obowiązuje uchwała Nr XX/470/16 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 27 września 2016r. w sprawie Obszaru Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego. Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego, zwany dalej „Obszarem”, o powierzchni 40.796,95 ha położony jest w województwie warmińsko-mazurskim, w powiecie olsztyńskim na terenie gmin: Purda, Barczewo, Biskupiec oraz w powiecie szczycieńskim na terenie gmin: Pasym, Dźwierzuty, Szczytno.

Na obszarze wprowadza się następujące zakazy: 1. zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; 2. realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 3. likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; 4. wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; 5. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych; 6. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 7. likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno- błotnych; 30 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 8. budowania nowych obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od: a) linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, b) zasięgu lustra wody w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących przy normalnym poziomie piętrzenia określonym w pozwoleniu wodnoprawnym, o którym mowa w art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne - z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.

Spychowski Obszar Chronionego Krajobrazu Obszar został utworzony Rozporządzeniem nr 133 Wojewody Warmińsko-Mazurskiego z dnia 12 listopada 2008 r. w sprawie Spychowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu (Dz. Urz. Woj. Warm.- Maz. z 2008 r. nr 178, poz. 2615), dla którego obowiązuje uchwała Nr XXXIV/743/18 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 19 lutego 2018r. w sprawie Spychowskiego Obszaru Chronionego Krajobrazu. Spychowski Obszar Chronionego Krajobrazu, o powierzchni 12.188,86 ha położony jest w województwie warmińsko- mazurskim, w powiecie szczycieńskim na terenie gmin: Dźwierzuty, Szczytno i Świętajno oraz w powiecie piskim na terenie gminy Ruciane-Nida.

Na obszarze wprowadza się następujące zakazy: 1. zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia ich nor, legowisk, innych schronień i miejsc rozrodu oraz tarlisk, złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; 2. realizacji przedsięwzięć mogących znacząco oddziaływać na środowisko w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 3 października 2008 r. o udostępnieniu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko; 3. likwidowania i niszczenia zadrzewień śródpolnych, przydrożnych i nadwodnych, jeżeli nie wynikają one z potrzeby ochrony przeciwpowodziowej i zapewnienia bezpieczeństwa ruchu drogowego lub wodnego lub budowy, odbudowy, utrzymania, remontów lub naprawy urządzeń wodnych; 4. wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; 5. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub przeciw osuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych; 6. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli służą innym celom niż ochrona przyrody lub zrównoważone wykorzystanie użytków rolnych i leśnych oraz racjonalna gospodarka wodna lub rybacka; 7. likwidowania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy i obszarów wodno- błotnych; 8. lokalizowania obiektów budowlanych w pasie szerokości 100 m od: 31 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY a) linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych, b) zasięgu lustra wody w sztucznych zbiornikach wodnych usytuowanych na wodach płynących przy normalnym poziomie piętrzenia określonym w pozwoleniu wodnoprawnym, o którym mowa w art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 18 lipca 2001 r. - Prawo wodne - z wyjątkiem urządzeń wodnych oraz obiektów służących prowadzeniu racjonalnej gospodarki rolnej, leśnej lub rybackiej.

32 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

MAPA OBRAZUJĄCA OBSZARY CHRONIONEGO KRAJOBRAZU ORAZ ZESPOŁY PRZYRODNICZO - KRAJOBRAZOWE NA TLE GMINY DŹWIERZUTY

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  Zespół Przyrodniczo - Krajobrazowy o Zespół przyrodniczo krajobrazowy "Rzeka Babant i Jezioro Białe" Zespół przyrodniczo – krajobrazowy powołany został rozporządzeniem Nr 26 Wojewody Warmińsko - Mazurskiego z dnia 14 sierpnia 2007 r. w sprawie uznania zespołu przyrodniczo – krajobrazowego (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 122, poz. 1700 z 2007 r.) oraz rozporządzeniem Nr 26 Wojewody Warmińsko - Mazurskiego z dnia 9 sierpnia 2007 r. w sprawie zespołu przyrodniczo - krajobrazowego "Rzeka Babant i Jezioro Białe" (Dz. Urz. Woj. Warm.-Maz. Nr 122, poz. 1700 z 2007 r.), a także stosownymi rozporządzeniami zmieniającymi. Zespół zlokalizowany jest na terenie gmin Piecki, Sorkwity, Dźwierzuty, Świętajno i Biskupiec o powierzchni 12.458 ha. Na obszarze zespołu przyrodniczo - krajobrazowego, zabrania się: 1. niszczenia, uszkadzania lub przekształcania obszaru; 2. wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwsztormowym lub przeciwpowodziowym albo budową, odbudową, utrzymywaniem, remontem lub naprawą urządzeń wodnych; 3. uszkadzania i zanieczyszczania gleby; 4. dokonywania zmian stosunków wodnych, jeżeli zmiany te nie służą ochronie przyrody albo racjonalnej gospodarce rolnej, leśnej, wodnej lub rybackiej; 5. likwidowania, zasypywania i przekształcania naturalnych zbiorników wodnych, starorzeczy oraz obszarów wodno-błotnych; 6. wylewania gnojowicy, z wyjątkiem nawożenia użytkowanych gruntów rolnych; 7. zmiany sposobu użytkowania ziemi; 8. wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu; 9. umyślnego zabijania dziko występujących zwierząt, niszczenia nor, legowisk zwierzęcych oraz tarlisk i złożonej ikry, z wyjątkiem amatorskiego połowu ryb oraz wykonywania czynności związanych z racjonalną gospodarką rolną, leśną, rybacką i łowiecką; 10. umieszczania tablic reklamowych. 11. powyższe przepisy ustanowione w granicach zespołu przyrodniczo – krajobrazowego „rzeka Babant i Jezioro Białe nie dotyczą:  prac wykonywanych na potrzeby ochrony przyrody po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;  realizacji inwestycji celu publicznego po uzgodnieniu z organem ustanawiającym daną formę ochrony przyrody;  zadań z zakresu obronności kraju w przypadku zagrożenia bezpieczeństwa państwa;  likwidowania nagłych zagrożeń bezpieczeństwa powszechnego i prowadzenia akcji ratowniczych.

34 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Zakres obszaru chronionego obwiedziono niebieską linią z okrągłymi znacznikami graficznymi. 35 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

 Pomniki przyrody Wykaz pomników przyrody występujących na terenie Gminy Dźwierzuty

NR OBWÓD WYSOKOŚĆ LP. OBIEKT GMINA LOKALIZACJA ROK UZNANIA EWID. CM M

GŁAZ- N-CTWO SZCZYTNO, L- RLB-1 6/143/52 29. 1. 143 GRANITOGNEJS 1150 1,4 DŹWIERZUTY CTWO KULKA ODDZ. 74 12. 1952 R. SZARY (1970)

DĄB SZYPUŁKOWY M. MAŁKSZEWO, PARK RGŻL-OP-402/84 11. 2. 402 410 28 DŹWIERZUTY QUERCUS ROBUR PODWORSKI 06. 1984 R.

NIECZYNNY CMENTARZ NA RGŻL-OP-403/84 11. 3. 403 GŁAZ- GRANIT SZARY 1000 2,4 DŹWIERZUTY WZGÓRZU K. ZALESIA 06. 1984 R.

LIPA L-CTWO RAŃSK ODDZ. 7G, DZ. URZ. WOJ. DROBNOLISTNA DZIUPLE W 3 KONARACH NA OLSZTYŃSKIEGO NR 4. 441 700 23 DŹWIERZUTY TILIA CORDATA WYS. 7 M, W PNIU WBITE 12 PÓZ. 236 Z „LIPA BARTNA" HAKI-WŁAZY 31.12.1986R.

JAŁOWIEC N-CTWO STRZAŁOWE, M. DZ. URZ. WOJ.

POSPOLITY RAŃSK, PRZY DRODZE OLSZTYŃSKIEGO NR 4 5. 497 90 7 DŹWIERZUTY JUNIPERUS POLNEJ 1 50 M OD SZOSY OD PÓZ. 88 Z COMMUNIS JELENIEWA 15.03.1989 R.

DĄB N-CTWO STRZAŁOWE, L- DZ. URZ. WOJ.

BEZSZYPUŁKOWY CTWO RAŃSK, ODDZ. IB, M. OLSZTYŃSKIEGO NR 6. 872 470 28 DŹWIERZUTY QUERCUS ROGALE, OK. 25 M OD 35 PÓZ. 493 Z PETRAEA SKRAJU ŁĄKI 18.12.1997 R.

ŹRÓDŁO DANYCH : GEOSERWIS GDOŚ

36 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

 Sieć ekologiczna. Według koncepcji krajowej sieci ekologicznej ECONET - POLSKA obszar całej gminy należy do obszarów o wysokiej randze. Zachodnia i wschodnia część terenów gminy znajdują się w obrębie obszarów węzłowych o znaczeniu międzynarodowym. Część zachodnia leży w obrębie obszaru „Zachodniomazurskiego", a część wschodnia gminy w obrębie „Puszczy Piskiej". Niektóre z tych terenów to biocentra obszaru węzłowego. Dotyczy to terenów w rejonie Łąk Dymerskich i na południe od nich, a także większości obszarów południowo - wschodniej części gminy. W hierarchii sieci ekologicznej są to obszary o najwyższej randze. Pas środkowy gminy o rozciągłości południkowej wchodzi w skład korytarza ekologicznego o znaczeniu międzynarodowym, łączącego wspomniane obszary węzłowe o znaczeniu międzynarodowym: „Zachodniomazurski" i „Puszczy Piskiej". Są to na ogół tereny rolne w rejonie miejscowości Grodziska, Przytuły, Targowska Wola, Kałęczyn, Targowo, Olszewki, Jabłonka, Nowe Kiejkuty.

3.3.2. Rzeźba terenu Powierzchnia terenu Gminy Dźwierzuty została ukształtowana przez lądolód zlodowacenia północnopolskiego, głównie w jego fazie pomorskiej. Obszar położony na terenie Pojezierza Mrągowskiego. Cechą tego regionu jest charakterystyczna mniej więcej południkowo zorientowane pobrużdżenie rynnami lodowcowymi oraz równoleżnikowe przebieg 7 łańcuchów moren. Dział wody Wisły i Pregoły przebiega w ten sposób, że wody z zachodnich rynien kierują się na południe od Narwi, ze wschodnich zaś do Łyny. Wzdłuż rynien ciągną się wały ozów i kemów, ale na wysoczyznach między rynnami występuje glina morenowa. Jeziora zajmują około 5% powierzchni regionu. Licząc od południowego - zachodu pierwszą rynnę wypełnia jezioro Sasek Wielki, mające odpływ do rzeki Omulew i Narwi. W drugiej rynnie z kolei, na południe od morenowego Jeziora Rańskiego znajduje się kręte i wąskie jezioro Łęsk, którego przedłużeniem jest jezioro Wałpusz na Równinie Mazurskiej. Trzecia i kolejne rynny wychodzą już poza obszar badań. Większych jezior na terenie gminy jest 14. Największe to: Sasek Wielki, Rańskie i Babięty Wielkie. Rzeźbę terenu wydzieleń objętych studium zostanie opisana w dalszej części opracowania - dla każdego z wydzielonych obszarów.

37 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.3. Budowa geologiczna Obszar gminy leży w zasięgu prekambryjskiej platformy wschodnioeuropejskiej, w jednostce tektonicznej zwanej wyniesieniem mazursko - suwalskim. Zachodnia część gminy to pagórkowata morena czołowa, o intensywnie zróżnicowanej rzeźbie, której powierzchnia usytuowana jest na wysokościach rzędu 150 - 180 m n.p.m. Podobną charakterystykę posiada rejon na wschód od wsi Nowe Kiejkuty. Część południowo- wschodnia i wschodnia gminy to obszary falistego sandru. Dzieli on tereny wysoczyznowe na dwie części: zachodnią i wschodnią. Otwory dla rozpoznania głębszej budowy geologicznej pozwalają stwierdzić że strop utworów krystalicznych (sjenity) zalega na głębokości ok. 1200 m p.p.t. W jeszcze głębszym podłożu nawiercano gabro. Powyższe obserwacje stanowią podstawę do faktu, iż w obrębie utworów krystalicznych nastąpiła intruzja sjenitu kwarcowego wśród gabra piroksenowi-ambifolo-biotytowego. Skały magmowe intrudowały w kompleks gnejsowy. Pokrywę osadową na obszarze gminy tworzą utwory mezozoiczne i kenozoiczne. Na profil mezozoiku składają się skały detrytyczne i węglanowe pochodzące z triasu i jury oraz wapienie, opoki i margle datowane na górną kredę. Miąższość utworów mezozoicznych szacuje się na 800 m.

38 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY FRAGMENT MAPY GEOLOGICZNEJ POLSKI, OBEJMUJĄCY GMINĘ DŹWIERZUTY

3- żwiry, piaski, mady rzeczne, torfy i namuły; 14- piaski i żwiry sandrowe; 15- piaski i mułki kemów; 17- żwiry, piaski, głazy i gliny moren czołowych; 18- gliny zwałowe, ich zwietrzeliny, piaski i żwiry lodowcowe. Pm – zasięg fazy pomorskiej zlodowacenia Wisły

[ŹRÓDŁO: PAŃSTWOWY INSTYTUT GEOLOGICZNY - PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY]

Jak obrazuje powyższa rycina, zewnętrzna pokrywa czwartorzędowa i neogeńska składa się głównie z utworów polodowcowych różnej granulacji. Ich rozmieszczenie jest deprymowane ostatnim zlodowaceniem.

39 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.4. Gleby

STRUKTURA UŻYTKOWANIA ZIEMI W GMINIE DŹWIERZUTY

LP. RODZAJ UŻYTKU GRUNTOWEGO POWIERZCHNIA [W HA]

1. GRUNTY ORNE 10907,00

2. ŁĄKI TRWAŁE 1287,00

3. PASTWISKA TRWAŁE 2834,00

4. SADY 11,00

5. GRUNTY ROLNE ZABUDOWANE 338,00

6. GRUNTY POD ROWAMI 92,00

7. GRUNTY POD WODAMI 1683,00

8. GRUNTY ZABUDOWANE I ZURBANIZOWANE 754,00

9. GRUNTY ZADRZEWIONE I ZAKRZEWIONE 371,00

W WIEKU DO 40 LAT 1413,27

10. LASY (NADLEŚNICTWA) PARKI I REZERWATY 1165,34

POZOSTAŁE 3892,39 RAZEM 24748,00 [Źródło: Urząd Gminy Dźwierzuty, 2012 r.]

40 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Strukturę użytkowania gruntu obrazują powyższe ryciny. Wśród gruntów rolnych przeważają grunty orne ( 41,4 % powierzchni gminy). Znaczny jest udział pastwisk, który stanowi 10,7 % powierzchni gminy. Dominującym typem gleb są gleby brunatne. Kompleksami przeważającymi na terenie gminy, a dominującymi na wysoczyźnie morenowej są głównie: kompleks pszenny dobry i pszenny wadliwy o składzie gatunkowym glin lekkich całkowitych lub glin lekkich zalegających na glinie średniej bądź piaskach gliniastych mocnych. Gleby kompleksów pszennych są zwięzłe, o wykształconym profilu orno-próchnicznym i dobrej strukturze. Pod względem przydatności rolniczej są uniwersalne i wydajne: zaliczone do III i IVa klasy bonitacyjnej. Znaczny udział kompleksu trzeciego wadliwego związany jest z intensywnie zróżnicowaną rzeźbą wysoczyzny morenowej. Jego przewaga zaznacza się w rejonie wsi Nowe Kiejkuty, Mały Rusek, Julianowo, Rumy, Stankowo. Gleby kompleksów żytnich bardzo dobrego i dobrego skupiają się głównie w części południowo - wschodniej oraz w okolicach Rutkowa, Lupowa, Dźwierzut. W składzie gatunkowym dominują piaski gliniaste mocne i lekkie od powierzchni, zalegające na ginie lekkiej lub piasku słabogliniastym. Zaliczone są do klas bonitacyjnych IIIb i IV. Przepuszczalne piaszczyste gleby kompleksu żytniego słabego i żytnio - łubinowego występują w rejonie wsi Rogale, Gisiel, Babięty, na zachód od wsi Targowe oraz na terenach przyległych do lasów. Są to słabe gleby, suche, dość ubogie w składniki pokarmowe należące do V i VI klasy bonitacyjnej. Pod względem gatunkowym są to piaski słabogliniaste zalegające na piasku luźnym lub żwirze - okolice wsi Rogale. Trwałe użytki zielone występują na terenie gminy w rozproszeniu, głównie na terenach obniżeń wysoczyzny. Są to użytki zielone średnie - III i IV klasy bonitacyjnej, i słabe - V i VI klasy bonitacyjnej. Gleby trwałych użytków zielonych w większości są pochodzenia organicznego (głównie gleby torfowe ).

UDZIAŁ PROCENTOWY UŻYTKOWANIA ZIEMI W OBRĘBACH GMINY DŹWIERZUTY

GRUNTY ORNE UŻYTKI ZIELONE

% W NAZWA % W % W % W LP. KLASY STOSUNK OBRĘBU KLASY STOSUNKU STOSUNKU KLASA STOSUNKU KLASA IV RIVA I U DO RIIIA I DO CAŁEJ DO CAŁEJ III DO CAŁEJ [HA] RLVB [HA] CAŁEJ RIIIB [HA] GMINY GMINY [HA] GMINY GMINY

1. DĄBROWA 37,1786 2,39 66,0599 1,53 10,2441 2,04 64,9153 3,77

2. DŹWIERZUT 295,8380 19,06 565,9789 13,13 56,9633 11,33 211,4652 12,28

3. GISIEL 9,9700 0,64 156,0000 3,62 0,7700 0,15 95,3012 5,53

4. JABŁONKA 77,8160 5,01 238,9697 5,55 34,4238 6,85 41,0428 2,38

5. JELENIOWO - 0,00 1,2700 0,03 - 0,00 17,2400 1,00

6. LINOWO 59,2446 3,82 214,9789 4,99 0,7400 0,15 69,8454 4,06

7. ŁUPOWO 184,6100 11,89 371,8007 8,63 56,9300 11,33 141,5800 8,22

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

8. MIĘTKIE 32,2223 2,08 307,2288 7,13 0,8100 0,16 31,3530 1,82

9. NOWE 16,7578 1,08 260,9581 6,06 1,9200 0,38 97,5550 5,66

10. OLSZEWKI 154,0109 9,92 424,1677 9,84 41,6756 8,29 72,4558 4,21

11. ORZYNY 103,7671 6,68 273,2087 6,34 3,0400 0,60 53,1959 3,09

12. POPOWA 58,8286 3,79 213,7255 4,96 23,4795 4,67 77,2706 4,49

13. RAŃSK 41,3155 2,66 431,0445 10,00 7,9235 1,58 255,0821 14,81

14. RUMY 274,4702 17,68 438,1134 10,17 131,2465 26,11 220,9570 12,83

15. SĄPŁATY 59,5165 3,83 233,8899 5,43 40,5044 8,06 94,6504 5,50

16. TARGOWO 146,8683 9,46 111,9495 2,60 91,9723 18,30 178,1862 10,35

RAZEM 1552,4144 100,00 4309,3442 100,00 502,6430 100,00 1722,0959 100,00

[ŹRÓDŁO: URZĄD GMINY DŹWIERZUTY]

3.3.5. Surowce naturalne Gmina Dźwierzuty jest bogata pod względem występowania złóż kruszywa naturalnego. Na jej terenie udokumentowanych zostało 10 złóż tego surowca. W bezpośrednim sąsiedztwie gminy znajdują się także obszary rozpoznanych i czynnych kopalni. Część występujących na obszarze gminy złóż ma charakter ponadlokalny. Znaczna cześć ma jednak znaczenie lokalne, a ze względu na udział terenów prawnie chronionych oraz wpływ wydobywania kopalin na elementy środowiska w sposób znaczący, możliwości udokumentowania, a tym bardziej eksploatacji tych złóż jest ograniczona. Nadrzędne jest zwrócenie uwagi podczas procesu eksploatacji na ograniczenie oddziaływania oraz konieczność rekultywacji terenu wyrobisk do stanu pierwotnego. Zachowanie naturalnego krajobrazu polodowcowego powinno być uwzględniane zarówno w procesach planistycznych jak i na etapach inwestycyjnych. Kolejną bardzo ważną sprawą jest przed wydaniem koncesji wykonanie bardzo wnikliwej analizy hydrogeologicznej. Badania te muszą skupiać się na ocenie wpływu działającej kopalni na wody podziemne w tym wody Głównego Zbiornika Wód Podziemnych 213 Olsztyńskiego. Wszelkie wykryte okna hydrogeologiczne mogące być przyczyną zanieczyszczeń wód wgłębnych należy szczegółowo rozpoznać i zabezpieczyć. Każdą koncesję należy szczegółowo rozpatrzeć w tym właśnie kierunku (poprzedzając badaniami). Zgodnie z uwarunkowaniami prawnymi w granicach Obszarów Chronionego Krajobrazu należy wprowadzić zakaz wydobywania do celów gospodarczych skał, w tym torfu, oraz skamieniałości, w tym kopalnych szczątków roślin i zwierząt, a także minerałów i bursztynu oraz wykonywania prac ziemnych trwale zniekształcających rzeźbę terenu, z wyjątkiem prac związanych z zabezpieczeniem przeciwpowodziowym lub

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY przeciwosuwiskowym lub utrzymaniem, budową, odbudową, naprawą lub remontem urządzeń wodnych;

Wykaz złóż kopalin na terenie Gminy Dźwierzuty wraz z charakterystyką stanu ich zagospodarowania Zasób ID złoża Organ Znak i data decyzji Miejscowość, Rodzaj bilansowy Powierzchnia Nazwa Złoża (numer zatwierdzający zatwierdzającej Obręb surowca złoża (tyś. złoża (ha) systemowy) dokumentację dokumentację złoża m3) Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 1306,29 GĄSIOROWO 1 17880 Sąpłaty GW.7427.40.2015 8,929 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 A+B 0,00 Gąsiorowo, Kruszywa Minister KZK/012/J/5965/90/9 C1 0,00 GĄSIOROWO 5432 162,276 Sąpłaty naturalne Środowiska 2 C2 22256,63 D 0,00 A+B 0,00 Wojewoda Kruszywa OŚR/O.II.7514/22- C1 0,00 GĄSIOROWO II 7977 Sąpłaty Warmińsko- 11,400 naturalne 20/99 C2 519,26 Mazurski D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 393,59 GISIEL 1 16928 Gisiel ROŚ.7528.07.2013 1,985 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 24944,25 GISIEL 11099 Gisiel OŚ.751-4/37/06/07 164,702 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 0,00 GISIEL-DYMER 1469 Dymer, Gisiel OŚ.751-4/37/06/07 170,100 naturalne Warmińsko- C2 12584,27 Mazurskiego D 0,00 A+B 0,00 JABŁONKA Kruszywa Starosta C1 122,43 9689 Jabłonka ROŚ.7520-22/03 1,910 DZ. 109/2 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 JABŁONKA Kruszywa 11100 Jabłonka Złoże skreślone z bilansu zasobów DZ. 99/1 naturalne A+B 0,00 Kruszywa C1 370,02 JABŁONKA 1467 Targowo Prezes CUG KZK/012/K/4194/80 36,850 naturalne C2 0,00 D 0,00 A+B 0,00 Wojewoda Kruszywa C1 606,40 JABŁONKA 3586 - Warmińsko- 4/S/82 5,496 naturalne C2 0,00 Mazurski D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 265,59 JABŁONKA II 11871 Jabłonka OŚ.GW.7514-20/08 3,442 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 182,96 JABŁONKA II/1 14148 Jabłonka ROŚ.7520-13/10 1,988 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 29,75 JABŁONKA III 13803 Targowo ROŚ.7650-27/09 1,340 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 251,27 MIĘTKIE 9295 Miętkie ROŚ.7650-6/02 1,660 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 A+B 0,00 NOWE Kruszywa Starosta C1 37,11 9991 Nowe Kiejkuty ROŚ.7650-11/04 1,140 KIEJKUTY naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 224,73 RUMY I 17383 Rumy ROŚ.7528.7.2014 1,319 naturalne Szczycieński C2 47,72 D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 101,28 RUMY 14602 Rumy ROŚ.7520-5/10 0,566 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa C1 1412,00 ROGALE 1466 Rogale Prezes CUG KZK/012/K/3206/75 29,175 naturalne C2 0,00 D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 323,73 TARGOWO I 13926 Targowo OŚ.GW.7514-84/09 7,629 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 Kruszywa TARGOWO I/1 - Targowo Złoże skreślone z bilansu zasobów naturalne A+B 0,00 Kruszywa Starosta ROŚ.7520-56/09- C1 164,25 TARGOWO II 14519 Targowo 0,750 naturalne Szczycieński 39/10 C2 0,00 D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 465,16 TARGOWO III 14518 Targowo OŚ.GW.7514-56/10 8,180 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 213,68 TARGOWO IV 16292 Targowo GW.7427.80.2012 1,139 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 A+B 0,00 Kruszywa Starosta C1 332,58 TARGOWO IV/1 16946 Targowo ROŚ.7528.17.2013 1,993 naturalne Szczycieński C2 0,00 D 0,00 Marszałek A+B 0,00 Kruszywa Województwa C1 522,96 TARGOWO 10855 Targowo OŚ.751-4/2/21/06 4,670 naturalne Warmińsko- C2 0,00 Mazurskiego D 0,00 A+B 0,00 Rasząg, Botowo Kruszywa Minister KZK/012/J/5923/91/9 C1 22885,14 RASZĄG 5433 (gm. Biskupiec) 138,030 naturalne Środowiska 2 C2 0,00 Rumy D 0,00 A+B 2640,79 SZCZEPANKOW Kruszywa C1 7095,53 1468 Szczepankowo Prezes CUG KZK/012/K/1699/66 172,500 O naturalne C2 0,00 D 0,00 [SERWIS MIDAS PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU GEOLOGICZNEGO - PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU BADAWCZEGO, 2018 R.]

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

UMIEJSCOWIENIE ZŁÓŻ KOPALIN NA TERENIE GMINY DŹWIERZUTY

[SERWIS MIDAS PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU GEOLOGICZNEGO - PAŃSTWOWEGO INSTYTUTU BADAWCZEGO, 2018 R.]

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.6. Wody powierzchniowe Przeważająca część obszaru gminy znajduje się w zlewni rzeki Omulwi, Rozogi i Krutyni, które należą do zlewiska Wisły, jedynie część północno-zachodnia należy do dorzecza Łyny, co stanowi zlewisko Zalewu Wiślanego. Położenie hydrograficzne obszaru gminy przy głównym wododziale jest spowodowane brakiem istnienia większych rzek. Natomiast teren gminy obfituje w liczne strugi. Największa z nich to Babant w dorzeczu Krutyni, której przepływ średni przy ujściu zterenu gminy wynosi około 820 l/sek. Drugim co do wielkości jest Kanał Dźwierzucki w dorzeczu Omulwi, którego przepływ średni przy ujściu do jeziora Sasek Wielki wynosi około 300 l/sek. Ponadto znaczący przepływ ma też struga uchodząca z jez. Rańskiego (196 l/sek) i ciek w rejonie Łupowa (3 km powyżej ujścia do jeziora Sasek Wielki (112 l/sek). W dorzeczu Łyny największym jest ciekiem jest Kanał Dymerski o średnim przepływie 104 l/sek. Cały obszar gminy znajduje się w zlewni pojeziernej. Jeziora są istotnym elementem sieci hydrograficznej gminy. Większych jezior jest 14. Największe to Sasek Wielki, Rańskie i Babięty Wielkie. Jezioro Babięty Wielkie odznacza się dużą głębokością maksymalnie dochodzi do 65 m głębokości. Stan czystości wód: Główny dopływ –Kanał Dźwierzucki wiosną prowadził wody pozaklasowe, a latem III klasy czystości o czym decydowało zanieczyszczenie bakteryjne ( miano coli typu kałowego). Podobnej jakości były wody dopływu z jeziora Linowskiego, lecz okresowo zawierały dużo fosforu. Ciek z okolic Małszewka, przyjmujący wody pochłodnicze także wiosną prowadził wody pozaklasowe ze względu na nadmierną zawartość fosforu i substancji organicznej. Dopływ z okolic Julianowa prowadził wody w II klasie czystości. - j. Linowskie –1989 r nie odpowiadało normom wg. raportu WIOŚ. - j. Rańskie –III klasa czystości, badanie było przeprowadzone w 1990 r. - j. Łęsk – II klasa czystości, badanie było przeprowadzone w 1993 r. - j. Babięty Wlk- II klasa czystości wg. badań z 1989 r. Wiadomości o stanie czystości wód pochodzą z Raportu o stanie środowiska Województwa Warmińsko – Mazurskiego w latach 1999-2000.

Tabela. Charakterystyczne parametry jezior:

Nazwa jeziora Powierzchnia Głębokość średnia Głębokość max [ha] [m] [m] 1. Sasek Wielki 869,3 8,1 38,0 2. Rańskie 291,3 3,8 7,8 3. Babięty Wielkie 250,4 23,9 65,0 4. Łęsk 116,9 11,0 39,5

46 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5. Sąpłaty (Buczek) 81,4 5,0 16,0 6. Łęczek 39,5 5,4 16,8 7. Małszeweckie 35,2 3,6 6,0 8. Arwiny 33,9 b.d. 14,0 9. Dźwierzuty 25,4 b.d. b.d. 10. Miętkie 23,0 b.d. 3,0 11. Słupek 17,1 b.d. 6,0 12. Linowskie 12,7 b.d. b.d. 13. Borówko 9,9 b.d. 12,0 14. Zaleśno 5,0 b.d. b.d.

[ŹRÓDŁO: STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY

DŹWIERZUTY]

WYKAZ CIEKÓW WODNYCH NA TERENIE GMINY WRAZ Z ICH CHARAKTERYSTYCZNYMI PARAMETRAMI

DŁUGOŚĆ CIEKU [M], W TYM: LP. NAZWA CIEKU WODNEGO UREGULOWANA NIEUREGULOWANA

1. RZEKA RAŃSK 1890 X

2. RZEKA BABANT X 12680

3. RZEKA DYMER 4100 X

4. STRUGA DŹWIERZUCKA 8860 X

5. CIEK MIĘTKIE X 4860 RAZEM 14850 17540 RAZEM 32390

[ŹRÓDŁO: ZARZĄD MELIORACJI I URZĄDZEŃ WODNYCH W OLSZTYNIE, REJONOWY ODDZIAŁ W SZCZYTNIE, STAN NA 31.12.2011 R.]

3.3.7. Wody podziemne Warunki hydrogeologiczne gminy są na ogół korzystne, jednak często zmienne, nawet w obrębie jednego ujęcia. Średnie wydajności pojedynczych studni wynoszą przeważnie 30-60 m3/h. Wydajności jednostkowe wahają się w szerokich granicach: od kilku do kilkunastu m³/h/m depresji (nawet w obrębie jednego ujęcia). Sporadycznie występują wartości ułamkowe lub wynoszące kilkadziesiąt m³/h/m depresji. Miąższości warstw wodonośnych wynoszą od 5 m do 33 m, najczęściej jest to jednak kilkanaście metrów. W części zachodniej, środkowej i prawdopodobnie na wschodnim skraju gminy pierwsza użytkowa warstwa wodonośna zalega na głębokości 30m p.p.t. Natomiast w częściach południowo-wschodniej i północno - wschodniej studnie wiercone wykorzystują warstwy wodonośne położone na głębokości 30-80 m. Stosunkowo najtrudniejsze warunki 47 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY hydrogeologiczne występują w rejonie Popowej Woli. Na większości obszaru gminy warstwy wodonośne od powierzchni terenu posiadają na ogół naturalną izolację z warstw o słabej przepuszczalności. Według obecnego rozpoznania hydrogeologicznego użytkowy poziom wodonośny o zróżnicowanej izolacji, często słabej, narażony jest na zanieczyszczenia z powierzchni terenu, zalega w zachodniej części gminy, w części południowo - zachodniej i w jej części wschodniej. Na tych terenach użytkowa warstwa wodonośna w studniach jest miejscami pozbawiona izolacji (okna hydrogeologiczne) i w związku z tym szczególnie narażona na zanieczyszczenie. Takie warunki stwierdzono w rejonie Dźwierzut, Bud, Łupowa, Stankowa, nad jez. Sąpłaty i Sasek Wielki. W 1988 roku opracowana została mapa Głównych Zbiorników Wód Podziemnych (GZWP) w Polsce na której wyróżniono obszary o korzystnych parametrach filtracyjnych warstw wodonośnych. Wyróżniono między innymi GZWP Olsztyn, w obrębie którego, znajduje się większość obszaru gminy. Tylko jej część północno -wschodnia nie została włączona w skład tego zbiornika. Tereny w obrębie zbiornika zostały uznane za wymagające wysokiej lub najwyższej ochrony. Do tych ostatnich zaliczono tereny w południowo - zachodniej części gminy, leżące na południe od miejscowości Małszewko i Dźwierzuty i na zachód od miejscowości Olszewki.

48 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY MAPA GŁÓWNEGO ZBIORNIKA WÓD PODZIEMNYCH - GZWP 213 OLSZTYN

[ŹRÓDŁO - OPRACOWANIE WŁASNE NA PODSTAWIE BAZY DANYCH WMS - GZWP POLSKI]

Osady czwartorzędowe na terenie gminy nie zostały przewiercone, jednak na podstawie analogii do terenów sąsiednich można sądzić, że głębiej zalegające, trzeciorzędowe warstwy wodonośne mają mniej korzystne parametry hydrogeologiczne. Szacunkowe zasoby wód podziemnych zostały obliczone na podstawie modułu wydajnościowego przyjętego przez Centralny Urząd Geologii dla woj. olsztyńskiego. Dla zbiornika Olsztyn przyjęto moduł w oparciu o Mapę Głównych Zbiorników Wód Podziemnych w Polsce - 1:500 000 (Kleczkowski z Zespołem). Pobór wody obliczono przez zsumowanie maksymalnych godzinowych poborów na poszczególnych ujęciach - w oparciu o pozwolenia wodno - prawne W celu otrzymania poboru dobowego średniego, pobór godzinowy maksymalny podzielono przez 2.

49 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Tabela. Szacunkowe zasoby dyspozycyjne i ich szacunkowy pobór na terenie Gminy Dźwierzuty. Nazwa Powierzchnia Moduł w Zasoby w Pobór wody Stosunek zbiornika w km2 m³/dobę/km2 m³/dobę w m³/dobę poboru do zasobów w % 213 Zbiornik 203 210,0 42650 b.d. b.d. Olsztyn Czwartorzęd 60 148,6 8916 b.d. b.d. pozostały Neogen+ 263 11,4 2998 b.d. kreda Razem 54564 3850 7

[ŹRÓDŁO: STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY] Z przedstawionej tabeli wynika, że pobór wód podziemnych na terenie gminy stanowi około 7 % ich zasobów dyspozycyjnych. Z tego można wnioskować, że przyrodnicze możliwości zaopatrzenia w wodę podziemną nie stanowią bariery dla rozwoju gminy. W części południowej gminy przeważają wody dobre, nie wymagające uzdatnienia do celów spożywczych. Natomiast w części północnej gminy w większości występują wody średniej jakości, które wymagają prostego uzdatnienia ze względu na naturalne ponadnormatywne zawartości żelaza i manganu. Wody mineralne Na obszarze Województwa Warmińsko - Mazurskiego występują wody chlorkowo- sodowe. Część województwa, w której leży gmina Dźwierzuty określana jest jako mało rozpoznana pod względem występowania wód mineralnych o znaczeniu leczniczym. Z ogólnej budowy geologicznej rejonu wynika, że zalegania solanek o znaczeniu leczniczym i mineralizacji ogólnej rzędu 30-50 g/l można się spodziewać w osadach jury i triasu, na głębokościach zbliżonych do 1 - 1,4 km. Spodziewać się należy wód mineralnych pospolitych, nadających się głównie do kąpieli leczniczych i rekreacyjnych.

3.3.8. Klimat Klimat Gminy Dźwierzuty, podobnie jak klimat Polski, odznacza się dużą różnorodnością i zmiennością typów pogody. Związane jest to z przemieszczaniem się frontów atmosferycznych i częstą zmiennością mas powietrza. Fluktuacje stanów pogody są nawet większe niż w pozostałych nizinnych regionach kraju, co związane jest z różnorodnością fizjograficzną podłoża: urozmaiconą rzeźbą, występowaniem dużych kompleksów leśnych, obszarów podmokłych oraz bogatej sieci wód powierzchniowych. 50 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Mazurska dzielnica klimatyczna - do której należy gmina Dźwierzuty - jest najchłodniejsza w nizinnej części Polski , a związane jest to głównie z chłodnymi zimami i wiosnami. Warunki te kształtują bardzo krótki okres wegetacyjny, który dla Szczytna wynosi tylko około 187 dni. Jest to wartość podobna jak dla Zakopanego. Dla porównania dla Szczecina i Wrocławia wynosi ona około 230 dni. Rejon Szczytna i Biskupca jest dodatkowo nieco chłodniejszy (średnio w roku o około 0,2°C ) niż obszary sąsiednie. Średnie roczne temperatury wynoszą około 6,4°C w Biskupcu i 6,5°C w Szczytnie. Najniższe temperatury notowane są w lutym (Szczytno - 4,7°C ; Biskupice - 4,4°C), a najwyższe - w lipcu, (Szczytno 17,3°C ; Biskupiec 16,7°C). Średnia liczba dni gorących (powyżej 25°C) dla Szczytna wynosi 31, a dla Biskupca - 26°C. Roczne sumy opadów wynoszą średnio około 610 - 620 mm. Największe są latem (w lipcu około 85 - 90 mm), a najmniejsze wczesną wiosną (marzec 27 - 29 mm). Dni z opadem jest około 160 - 170 w roku. Pokrywa śnieżna utrzymuje się średnio około 115 dni w roku. Przeważają wiatry z kierunków południowo - zachodniego, zachodniego i północno - zachodniego, z których to kierunków wiatry wieją około 1,5 - 2 razy częściej niż z kierunków pozostałych. Przeważają wiatry słabe i o średniej prędkości. Wiatry silne i porywiste występują najczęściej jesienią i zimą. Najwięcej dni pochmurnych występuje późną jesienią (w grudniu), a najmniej późnym latem (we wrześniu). Zachmurzenie generalnie jest większe w okresie późnej jesieni i zimą, zaś mniejsze w pozostałych porach roku. Na klimat lokalny ma wpływ rzeźba terenu. Obniżenia terenowe przyczyniają się do zalegania chłodnego, wilgotnego powietrza, dużych wahań dobowych temperatury, mniejszych prędkości wiatrów, występowania przymrozków wczesną jesienią. Topoklimat terenów wyniesionych jest na ogół bardziej sprzyjający pobytowi łudzi. Cechą ujemną jest narażenie na działanie silnych wiatrów w kulminacjach pagórków.

51 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

ZESTAWIENIE DANYCH KLIMATYCZNYCH W LATACH 2010-2012 NA TERENIE GMINY DŹWIERZUTY

JESIEŃ ZIMA WIOSNA LATO JESIEŃ 2017 DANE KLIMATYCZNE 2016 2016/2017 2017 2017

GŁÓWNY KIERUNEK ZACH I PN-ZACH I ZACH I ZACH I ZACH WEKTORA WIATRU PD- ZACH PD- ZACH PN-ZACH PD- ZACH

IATR REDNIA PRĘDKOŚĆ W Ś -1 WIATRU [MS ] 8,1 11,3 7,3 5,5 8,6

SUMA OPADU ATMOSFERYCZNEGO 240 120 160 230 400

PADY

O [MM]

ŚREDNIA OD 17 DO TEMPERATURA OD 7 DO 8 OD -2 DO -1 OD 8 DO 9 OD 8 DO 9 18 [OC] TEMPERATURA 23 8 24 28 20 MAKSYMALNA [OC]

TEMPERATURA -3 -13 -2 7 1 MINIMALNA [OC]

FIZJOLOGICZNA TEMPERATURA X X X X X POWIETRZA ODCZUWALNA [%]:

BARDZO ZIMNO [DNI] POWYŻEJ DO 20 X X X 70 ZIMNO [DNI] X DO 80

EMPERATURA DO 90 DO 40

T CHŁODNO [DNI] DO 20 DO 80 DO 20

KOMFORTOWO [DNI] DO 10 X DO 15 DO 40 DO 5

CIEPŁO [DNI] X DO 20 DO 15 DO 10 DO 5 GORĄCO/B.GORĄCO X DO 20 [DNI]

USŁONECZNIENIE (SUMA 340 160 600 700 220 SEZONOWA) [GODZ]

DANE INSTYTUTU MELIORACJI I GOSPODARKI WODNEJ HTTP://WWW.IMGW.PL/EXTCONT/BIULETYN_MONITORINGU/

3.3.9. Powietrze atmosferyczne Na terenie gminy brak jest większych zakładów przemysłowych, emitujących zanieczyszczenia gazowe czy też pyły. Największymi emitorami, wprowadzającymi zanieczyszczenia do powietrza są gospodarstwa domowe oraz emisja spalin wzdłuż głównych szlaków komunikacyjnych.

52 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Wielkość emisji zanieczyszczeń gazowych i pyłów, w kontekście krajowym uległa w ostatnich latach obniżeniu o średnio 25%. Związane jest to przede wszystkim z ograniczeniem spalania paliw wysokoemisyjnych w kotłowniach lokalnych (zmiana paliwa) oraz łagodnego przebiegu ostatnich zim. Na ograniczenie emisji ma również wpływ ograniczenie działalności gospodarczej i emisji ze źródeł przemysłowych. Według WIOŚ (załączniki) w Olsztynie średnioroczne stężenia zanieczyszczeń powietrza dla terenu gminy Dźwierzuty nie przekraczało dopuszczalnych norm w tym zakresie - w okresie badawczym 2006 - 2011 r. Średnie wartości emisji badanych:  pył zawieszony PM10 = 20 - 23 µg/m3 - norma do 40 µg/m3  dwutlenek siarki = 2,5 - 2,8 µg/m3  dwutlenek azotu = 10,0 - 11,0 µg/m3- norma do 40 µg/m3

3.3.10. Klimat akustyczny W kształtowaniu hałasu na terenie gminy Dźwierzuty główne znaczenie ma hałas komunikacyjny, znacznie mniejsze hałas przemysłowy. Hałas przemysłowy na terenie gminy dotyczy głównie obszarów w bezpośrednim sąsiedztwie istniejących kopalń kruszywa naturalnego. Ponadto otoczenie ferm drobiu w okolicy Julianowa. Należy jednak wskazać na występowanie niewielkich zakładów rzemieślniczych, często zlokalizowanych w ciągu mieszkaniowo-usługowym, które mogą lokalnie pogarszać klimat akustyczny. Pośród tego typu podmiotów należy wymienić zakłady stolarskie oraz małe lokalne tartaki. Hałas o podłożu komunikacyjnym występuje w bezpośrednim sąsiedztwie dróg i linii kolejowych. Jego uciążliwość jest uzależniona od natężenia ruchu, w związku z czym podwyższone natężenie hałasu jest notowane przy drodze krajowej nr 57, drodze wojewódzkiej nr 600 oraz w centrach większych miejscowości. Linia kolejowa relacji Szczytno - Biskupiec jest nie czynna i obecnie nie są znane jakiekolwiek projekty na rewitalizację tej linii. Podsumowując ten dział - wartości dopuszczalnych poziomów hałasu w otoczeniu na przeważającej części gminy nie są przekraczane. Jedynie w centrach miejscowości oraz wzdłuż głównych ciągów komunikacyjnych mogą przekraczać dopuszczalne wartości.

3.3.11. Zabytki i dobra materialne W tabelach poniżej przedstawione są wszystkie zabytki gminy Dźwierzuty wpisane do rejestru zabytków wraz z miejscowościami w jakich się znajdują.

53 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Ewidencja Zabytków Gminy Dźwierzuty

Miejscowość obiekt adres lokalizacja Augustowo Kapliczka przydrożna k/3 Budy park - Dąbrowa Budynek mieszkalny Dąbrowa 1 Dąbrowa Budynek mieszkalny Dąbrowa 6 Dąbrowa Budynek mieszkalny Dąbrowa 5 Dźwierzuty Budynek policji Szczycieńska 15 Dźwierzuty Dworzec kolejowy Szczycieńska 41 Dźwierzuty Budynek mieszkalny 35 Dźwierzuty Budynek gospodarczy Pasymska 22 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Pasymska 7 Dźwierzuty Szkoła Pasymska 26 Dźwierzuty Pastorówka Pasymska 22 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Pasymska 18 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Pasymska 28 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Pasymska 4 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 25 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 26 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 28 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 10 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Sienkiewicza 6 Dźwierzuty Budynek gospodarczy Sienkiewicza 1 Dźwierzuty Szkoła Sienkiewicza 1 Dźwierzuty Budynek mieszkalny dla nauczycieli Szczycieńska 7

54 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Dźwierzuty Budynek mieszkalno-usługowy Niepodległości 1 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości 9 Dźwierzuty Poczta Niepodległości Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości13 Dźwierzuty Budynek gospodarczy Niepodległości10 Dźwierzuty Budynek gospodarczy Niepodległości20 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości20 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Grunwaldzka20 5 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Grunwaldzka 8 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Grunwaldzka 9 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Grunwaldzka 12 Dźwierzuty Budynek gospodarczy Grunwaldzka 13 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości 7 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości11 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Niepodległości18 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Pasymska25 9 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Piaskowa 1 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Piaskowa 3 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Polna 2 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Sienkiewicza 7 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Strażacka 3-5 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 8 Dźwierzuty Budynek mieszkalny/sklep Szczycieńska 33 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 37 Dźwierzuty Budynek mieszkalny Szczycieńska 45 Gisiel Budynek mieszkalny 19 Gisiel Budynek mieszkalny 20 55 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Gisiel Budynek gospodarczy 16 Gisiel Budynek gospodarczy 15 Gisiel Budynek gospodarczy (stodoła) 11 Gisiel Budynek mieszkalny 11 Gisiel Budynek mieszkalny 5 Gisiel Budynek mieszkalny 8 Gisiel Budynek mieszkalny 10 Gisiel Budynek mieszkalny 12 Gisiel Budynek mieszkalny 14 Gisiel Budynek mieszkalny 25 Gisiel Budynek gospodarczy 25 Grądy Budynek mieszkalny 4 Grądy ZDF: Zespół dworsko-folwarczny

Grodziska ZDF: Budynek gospodarczy (stajnia lub owczarnia) 1

ZDF:Zespół dworsko-folwarczny:Budynek Grodziska 1 gospodarczy (chlew) Grodziska Budynek mieszkalny 2 Grodziska Budynek mieszkalny 6

Grodziska cmentarz ewangelicki/nieczynny na zach.od PGR, 0,5 km.za przejazdem kolejowym, na zach.skraju wsi.

Grodziska ZDF: zespół dworsko-folwarczny przy drodze Jabłonka Dawne ogrodzenie założenia parkowo-pałacowego Jabłonka-Olszewki-Dźwierzuty Jabłonka Budynek mieszkalny 14 Jabłonka Budynek mieszkalny 25 Jabłonka Budynek mieszkalny 15

56 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Jabłonka cmentarz ewangelicki/nieczynny po lewej stronie szosy Nowe Kiejkuty-Dźwierzuty Jeleniewo cmentarz ewangelicki/nieczynny 150m za wsią, po lewej stronie drogi do wsi Miętkie Jeleniowo Budynek mieszkalny 11 Jeleniowo Budynek mieszkalny 5 Jeleniowo Budynek mieszkalny 9 Jeleniowo Budynek gospodarczy 9 Jeleniowo Budynek mieszkalny 13 Jeleniowo Budynek mieszkalny 15 Jeleniowo Budynek mieszkalny 17 Jeleniowo Budynek mieszkalny 19 Jeleniowo Budynek mieszkalny 20 Jeleniowo Budynek mieszkalny 25 Jeleniowo Budynek mieszkalny 32 Jeleniowo Budynek mieszkalny 34 Jeleniowo Budynek mieszkalny 35 Jeleniowo Budynek mieszkalny 37 Jeleniowo Budynek mieszkalny 38 Jeleniowo Budynek mieszkalny 43 Jeleniowo szkoła –ob. Budynek mieszkalny 6 Jeleniowo Budynek gospodarczy 43 Jeleniowo Budynek mieszkalny 2 Jeleniowo Budynek mieszkalny 29 Jeleniowo Budynek mieszkalny 30 Jeleniowo Budynek mieszkalny 31 Jeleniowo Budynek mieszkalny 39 Jeleniowo Budynek mieszkalny 40 Jeleniowo Budynek gospodarczy (obora) 40 Jeleniowo Budynek gospodarczy (stodoła) 40 57 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Jeleniowo Budynek mieszkalny 41 Jeleniowo Budynek mieszkalny 42 Jeleniowo Pomnik pamięci ofiar 1 wojny Światowej - Jeleniowo Budynek mieszkalny 10 Julkowo park - Kałęczyn Budynek mieszkalny 27 Kałęczyn Budynek mieszkalny 1 Kałęczyn Budynek mieszkalny 2 Kałęczyn Budynek mieszkalny 15 Kałęczyn Budynek mieszkalny 16 Kałęczyn Budynek mieszkalny 21 Kałęczyn Budynek gospodarczy - stodoła 21 Kałęczyn Budynek mieszkalny 22 Kałęczyn Budynek mieszkalny 23 Kałęczyn Budynek mieszkalny 24 Kałęczyn Szkoła 17 Kałęczyn cmentarz ewangelicki/nieczynny 500m na płn-wsch.od wsi, przy szosie Kałęczyn-Rańsk Linowo Budynek gospodarczy 40 Linowo Budynek gospodarczy 17 Linowo Budynek mieszkalny 17a Linowo Budynek mieszkalny 18 Linowo Budynek mieszkalny 25 Linowo Budynek mieszkalny 19 Linowo Budynek mieszkalny 47 Linowo Szkoła 40 Linowo Budynek mieszkalny 2 Linowo Budynek mieszkalny 3 Linowo Budynek mieszkalny 6 58 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Linowo Budynek mieszkalny Linowo 17 Linowo cmentarz ewangelicki/nieczynny ok.400m na południe od wsi, przy drodze, nad jeziorem. Kałęczyn cmentarz ewangelicki/nieczynny 500m na płn-wsch.od wsi, przy szosie Kałęczyn-Rańsk Łupowo Budynek mieszkalny 16 Łupowo Budynek mieszkalny 53 Łupowo Budynek mieszkalny 58 Łupowo Budynek gospodarczy 50 Łupowo Budynek mieszkalny 41 Łupowo Budynek mieszkalny 42 Łupowo Budynek mieszkalny 12 Łupowo Budynek mieszkalny 11 Łupowo Budynek mieszkalny 15 Łupowo Budynek mieszkalny 4 Łupowo Budynek mieszkalny 7 Łupowo Budynek gospodarczy 16 Łupowo Budynek mieszkalny 48 Łupowo Budynek mieszkalny 55 Łupowo Budynek mieszkalny (dawna szkoła) 60 Łupowo Budynek mieszkalny 61 Łupowo Budynek mieszkalny 64 Łupowo Budynek mieszkalno-gospodarczy 54 Łupowo Budynek gospodarczy 7 Łupowo Budynek gospodarczy 55 Małszewko Budynek mieszkalny (sześciorak) 6 Małszewko Budynek mieszkalny 2 Małszewko ZDF: zespół dworsko-folwarczny z parkiem Miętkie Dom mieszkalny 63

59 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miętkie Dom mieszkalny 62 Miętkie Dwór 58 Miętkie Dom mieszkalny 34 Miętkie Dom mieszkalny 29 Miętkie Dawna szkoła 22 Miętkie Budynek mieszkalny 10 Miętkie Budynek mieszkalny 6-6A Miętkie Budynek mieszkalny 7 Miętkie Budynek mieszkalny 9 Miętkie Budynek mieszkalny 17 Miętkie Budynek mieszkalny 19 Miętkie Budynek mieszkalny 20 Miętkie Budynek mieszkalny 30 Miętkie Budynek mieszkalny 31 Miętkie Budynek mieszkalny 32 Miętkie Budynek mieszkalny 40 Miętkie Budynek mieszkalny 41 Miętkie Budynek mieszkalny 43 Miętkie Budynek mieszkalny 44 Miętkie Budynek mieszkalny 45 Miętkie Budynek mieszkalny 46 Miętkie Budynek mieszkalny 47 Miętkie Budynek mieszkalny 48 Miętkie Budynek mieszkalny 49 Miętkie Budynek mieszkalny 50 Miętkie Budynek mieszkalny 51 Miętkie Budynek mieszkalny 54

60 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miętkie Budynek mieszkalny 56 Miętkie Budynek mieszkalny 57 Miętkie Budynek mieszkalny 73 Miętkie Budynek mieszkalny 74 Miętkie Budynek mieszkalny 75 Miętkie cmentarz ewangelicki/nieczynny ok. 1,5 km na płn. od wsi, w kierunku na Rańsk Mycielin Budynek mieszkalny 1 Mycielin Dwór 4 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 29 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 23 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 18 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 12 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 9 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 6 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 46 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 52 Nowe Kiejkuty Dworzec kolejowy 57 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 47 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 61 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 60 Nowe Kiejkuty Budynek gospodarczy 63 Nowe Kiejkuty Budynek gospodarczy 26 Nowe Kiejkuty Budynek mieszkalny 26 Nowe Kiejkuty Wiadukt - w zachodniej części wsi, po prawej stronie szosy Nowe Kiejkuty- Nowe Kiejkuty cmentarz ewangelicki/nieczynny Szczytno. Olszewki dwór-ob. budynek mieszkalny 85

61 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Olszewki Budynek mieszkalny 47 Olszewki Budynek mieszkalny 5 Olszewki Budynek mieszkalny 6 Olszewki Szkoła - Olszewki Budynek gospodarczy (stodoła) 65 Olszewki Budynek gospodarczy 65 Olszewki Budynek mieszkalny 65 Olszewki Budynek mieszkalny 26 ok. 1 km na płn.-zach. od wsi i 300m od szosy Olszewki Mazurskie - Olszewki cmentarz ewangelicki/nieczynny Dźwierzuty, za przejazdem kolejowym Orżyny Pałac 67 Orżyny Budynek mieszkalny 5-5a Orżyny Budynek gospodarczy 6 Orżyny Budynek mieszkalny 6 Orżyny Budynek mieszkalny 8 Orżyny Budynek mieszkalny 9 Orżyny Budynek mieszkalny 31 Orżyny Szkoła 34 Orżyny Budynek gospodarczy 60 Orżyny Budynek mieszkalny 66 Orżyny Budynek mieszkalny 15 Orżyny Budynek mieszkalny 86 Orżyny Budynek mieszkalny 4 Orżyny Budynek mieszkalny 2 Orżyny Budynek mieszkalny 25 Orżyny Budynek mieszkalny 24 Orżyny Budynek mieszkalny 38

62 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Orżyny Przedszkole 47 Orżyny Budynek mieszkalny 58 Orżyny Budynek mieszkalny 57 Orżyny Budynek mieszkalny 56 Orżyny Budynek mieszkalny 55 Orżyny Budynek mieszkalny 39 Orżyny Budynek mieszkalny 62 Orżyny Budynek mieszkalny 74 Orżyny Budynek mieszkalny 75 Orżyny ZDF: zespół dworsko-parkowo-folwarczny Orżyny cmentarz ewangelicki/nieczynny w płn. cz. wsi, po prawej stronie szosy Orżyny-Rańsk Orżyny/Annowo ZDF: zespół folwarczny (annowo) Orżyny/antoniewo ZDF: zespół folwarczny (Antoniewo) Pasłęk ZDF: zespół dworsko-folwarczny Popowa Wola Budynek mieszkalny 11 Popowa Wola Budynek mieszkalny 23 Popowa Wola Budynek mieszkalny 24 Popowa Wola Budynek mieszkalny 29 Popowa Wola Budynek mieszkalny 25 Popowa Wola Budynek mieszkalny 27 Popowa Wola Budynek gospodarczy (chlew) 2 Popowa Wola Budynek gospodarczy (obora) 2 Popowa Wola Budynek gospodarczy (chlew?) 8 Popowa Wola Budynek gospodarczy (kuźnia) 8

63 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Popowa Wola Budynek gospodarczy (d.stajnia) 8 Popowa Wola Szkoła 13 Popowa Wola Budynek gospodarczy 13 Popowa Wola ZDF: stajnia 2? ZDF: zespół dworsko-folwarczny z parkiem (dwór- Popowa Wola - RZ) Rańsk Budynek gospodarczy 22 Rańsk Budynek mieszkalny 22 Rańsk Budynek gospodarczy - magazyn zbożowy 17 Rańsk Dawny młyn 17 Rańsk Budynek gospodarczy 16 Rańsk Budynek mieszkalny 15 Rańsk Budynek mieszkalny 13 Rańsk Dom mieszkalny, piekarnia 5a Rańsk Budynek gospodarczy 2 Rańsk Budynek mieszkalny 1 Rańsk Budynek mieszkalny 4 Rańsk szkoła – ob. Budynek mieszkalny 5 Rańsk Budynek mieszkalny 7 Rańsk Budynek mieszkalny 18 Rańsk Budynek mieszkalny 23 Rańsk Budynek mieszkalny 24 Rańsk Budynek mieszkalny 28 Rańsk ZDF: zespół dworsko-folwarczny 0,5 km na południowy wschód od wsi, przy drodze polnej do szosy Rańsk cmentarz ewangelicki/nieczynny Rańsk-Jeleniewo. Rogale ZDF: Spichlerz 1/2 Rogale ZDF: Obora 1/2 64 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY ZDF: zespół dworsko-parkowo-folwarczny (dwór i Rogale park – RZ) Rumy Budynek mieszkalny 14 Rumy Szkoła 19 Rumy Budynek mieszkalny 21 Rumy Budynek gospodarczy 22 Rumy Budynek mieszkalny 22 Rumy Budynek mieszkalny 23 Rumy Budynek mieszkalny 24 Rumy Budynek mieszkalny 26 Rumy Budynek mieszkalny 27 Rumy Budynek mieszkalny 30 Rumy Budynek gospodarczy 31 Rumy Budynek mieszkalny 31 Rumy Młyn 32 Rumy Budynek mieszkalny 34 Rumy Budynek mieszkalny 37 Rumy Budynek mieszkalny 39 Rumy Budynek mieszkalny 40 Rumy Budynek gospodarczy 43 Rumy Budynek mieszkalny 76 Rumy Budynek gospodarczy 84 Rumy Budynek gospodarczy - kuźnia 79 Rumy Budynek mieszkalny 88 Rumy Budynek mieszkalny 96 Rumy Budynek mieszkalny 103 Rumy Budynek mieszkalny 107

65 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Rumy Budynek mieszkalny 112 Rumy Cmentarz ewangelicki przy drodze wylotowej z Rum na Dźwierzuty 800m na południe od wsi, po lewej stronie drogi polnej ze wsi Rumy Rumy cmentarz ewangelicki/nieczynny do gospodarstwa. Rusek Mały Budynek mieszkalny 5 Rusek Maty Budynek mieszkalny 7 Rusek Mały Budynek mieszkalny 9 Rusek Mały Budynek mieszkalny 10 Rusek Mały Budynek mieszkalny 11 Rusek Mały Budynek mieszkalny 13 Rusek Mały Budynek mieszkalny 14 Rusek Mały Budynek mieszkalny 17 Rusek Mały Budynek gospodarczy 14 Rusek Mały Budynek gospodarczy 12 Rusek Mały Budynek gospodarczy 12 Rusek Mały Budynek mieszkalny 2 ZDF: zespół dworsko-parkowo-folwarczny – dwór z Rusek Mały elementami zespołu Rutkowo Budynek mieszkalny 2 Rutkowo Budynek mieszkalny 15 Rutkowo Budynek mieszkalny 18 Rutkowo Budynek mieszkalny 24 Rutkowo Budynek mieszkalny 25 Rutkowo Budynek mieszkalny 26 Rutkowo Dworzec kolejowy 3 Rutkowo Budynek gospodarczy 4 Rutkowo Budynek mieszkalny 11 Rutkowo Budynek mieszkalny 16 66 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Sąpłaty Budynek mieszkalny 63 Sąpłaty Budynek mieszkalny 9 Sąpłaty Budynek mieszkalny 14 Sąpłaty Budynek mieszkalny 16 Sąpłaty Budynek mieszkalno-gospodarczy 23 Sąpłaty Budynek mieszkalny 25 Sąpłaty Budynek mieszkalny 26 Sąpłaty Budynek mieszkalny 27 Sąpłaty Budynek gospodarczy (stodoła) 27 Sąpłaty Budynek mieszkalny 62 Sąpłaty Budynek mieszkalny 89 w płn-zach.cz.wsi, po prawej stronie drogi ze wsi do ośrodka Sąpłaty cmentarz ewangelicki/nieczynny wczasowego. Szczepankowo Budynek gospodarczy 29 Szczepankowo Budynek mieszkalny 2 Szczepankowo Budynek mieszkalny 3 Szczepankowo Budynek mieszkalny 10 Szczepankowo Budynek mieszkalny 12 Szczepankowo Budynek mieszkalny 26 Targowo Budynek mieszkalny 79 Targowo Budynek mieszkalny II 79 Targowo Budynek mieszkalny 37 Targowo Budynek gospodarczy 37 Targowo Szkoła 36 Targowo Budynek mieszkalny 45 Targowo Budynek mieszkalny 81 Targowo Budynek gospodarczy 81

67 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Targowo Budynek mieszkalny 82 Targowo Budynek mieszkalny 87 Targowo Budynek mieszkalny 40 Targowo Budynek mieszkalny 41 Targowo Budynek mieszkalny 72 Targowo Budynek gospodarczy 74 Targowo Budynek mieszkalny 75 Targowo Budynek mieszkalny 76 Targowo Budynek gospodarczy 76 Targowo Budynek gospodarczy 79 Targowo cmentarz ewangelicki/nieczynny przy północnym skraju wsi, po lewej stronie szosy Targowo-Kałęczyn Targowska Wola Budynek mieszkalny 8 Targowska Wola Budynek mieszkalny 13 Targowska Wola Budynek mieszkalny 18 Targowska Wola Budynek mieszkalny 20 Targowska Wola Budynek mieszkalny 21 Targowska Wola Budynek mieszkalny 9 Targowska Wólka Budynek gospodarczy 2 Targowska Wólka Budynek mieszkalny 2 Targowska Wólka Budynek mieszkalny 3 Targowska Wólka Budynek gospodarczy (stajnia) - Targowska Wólka Budynek gospodarczy b.n. ZDF: zespół dworsko-parkowo-fowarczny (park – Zalesie 1 RZ) Zalesie ZDF: gorzelnia 1 (5?) [Źródło: Urząd Gminy Dźwierzuty, 2018 r.]

68 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

OBIEKTY WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW

Data Miejscowość Ulica Obiekt Nr rejestru Działka Wpisu

Budy Dwór 3573 6 stycznia 1984 463/2

Dźwierzuty Kościelna 7 Kościół p.w. św. Trójcy 3466 16 marca 2000 934

Kościół ewangelicki z 1 września wyposażenie wnętrza 1 142 (D/23) 1949 Dźwierzuty Pasymska cmentarzem 1107 10 kwietnia przykościelnym 1968

Biuro 1 składnica 27 grudnia 595,594/3 Dźwierzuty Kajki 4, 6 handlowa, obecnie A-1652 1999 ,596 magazyn 1 sklep

Cmentarz parafialny/ 29 stycznia Dźwierzuty 3908 943 rzymsko-katolicki/ 1968

10 kwietnia Dźwierzuty Pasymska 22 Dom parafialny 1108 564/2 1968 Grądy Dwór 2065 8 stycznia 1997 40/23 Grodziska Dwór 1841 8 stycznia 1997 - Jabłonka Park dworski 3534 1 grudnia 1982 1, 2, 5, 6 Małszewko Park dworski A-1406 1 grudnia 1982 4/8 Małszewko Spichrz folwarczny A-4399 30 marca 2006 4/11

8 stycznia 1997 Popowa Dwór 2287 26 czerwca 114/36 Wola 2009

Kościół ewangelicko- Rańsk 1094 28 marca 1968 162 augsburski, mur.-szach. 17 stycznia Rogale Park 3321 20/4 1980 Rogale Dwór A-3950 8 stycznia 1997 20/8 27 Targowo Park 3522 Listopada 342/4 1981 Kościół parafialny p.w. Targowo 2854 16 marca 2000 388 św. Jana chrzciciela Zalesie Pałac 2300 8 stycznia 1997 82/81 11 stycznia Zalesie Park 3320 82/81 1980

[ŹRÓDŁO: Wojewódzki urząd ochrony zabytków w Olsztynie]

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY STANOWISKA ARCHEOLOGICZNE WPISANE DO REJESTRU ZABYTKÓW

Nr Data Nr stanowiska w Obszar Miejscowość Ulica Obiekt rejestru Wpisu miejscowości AZP osiedle wysoczyznowe z Dąbrowa C-277 6 marca 2008 st. VII 26-65/37 wczesnej epoki żelaza grodzisko cyplowe, Łupowo C-268 15 stycznia 2004 st. VII 25-65/30 starożytne

[ŹRÓDŁO: Wojewódzki urząd ochrony zabytków w Olsztynie]

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.12. Warunki życia ludzi W gminie Dźwierzuty na koniec roku 2017 roku mieszkało 6630 mieszkańców z czego liczebność kobiet i mężczyzn była bardzo zbliżona i wynosiła na każdą z płci po około 50%.

LICZBA MIESZKAŃCÓW W GMINIE DŹWIERZUTY WEDŁUG MIEJSCOWOŚCI

LICZBA LICZBA LP. MIEJSCOWOŚĆ LP. MIEJSCOWOŚĆ MIESZKAŃCÓW MIESZKAŃCÓW

1. AUGUSTOWO 28 22. OLSZEWKI 233

2. BABIĘTY 12 23. ORZYNY 304

3. BUDY 28 24. POPOWA WOLA 181

4. DĄBROWA 100 25. PRZYTUŁY 1

5. DŹWIERZUTY 1593 26. RAŃSK 204

6. GISIEL 109 27. ROGALE 112

7. GRĄDY 106 28. RÓW 4

8. GRODZISKA 117 29. RUMY 366

9. JABŁONKA 197 30. RUSEK MAŁY 111

10. JELENIOWO 183 31. RUTKOWO 98

11. JULIANOWO 127 32. SĄPŁATY 93

12. KAŁĘCZYN 86 33. STANKOWO 123

13. KULKA 12 34. SZCZEPANKOWO 67

14. LAURENTOWO - 35. ŚLEDZIE 7

15. LINOWO 280 36. TARGOWO 347

16. ŁUPOWO 181 37. TARGOWSKA WOLA 111

17. MAŁSZEWKO 124 38. TARGOWSKA WÓLKA 91

18. MIĘTKIE 332 39. ZALESIE 152

19. MIROWO 29 40. ZAZDROŚĆ -

20. MYCIELIN 10 41. ZIMNA WODA 7 21. NOWE 313 RAZEM 6579 KIEJKUTY [ŹRÓDŁO: Urząd Gminy Dźwierzuty, wrzesień 2018 R.]

Gęstość zaludnienia w Gminie wynosi 25 osoby/km². Jest to wartość niska bo dla województwa warmińsko - mazurskiego średnia gęstość zaludnienia wynosi 59 osoby/km², a dla powiatu szczycieńskiego 24 osoby/km². Fakt ten wynika z występowania w granicach gminy rozległych obszarów niezamieszkałych, terenów wód i lasów. Analizując dane na temat dynamiki zmian liczby ludności w przedziałach wiekowych, zauważalny jest wzrost liczby ludzi w wieku produkcyjnym 63 % i spadek

71 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY liczebności ludności w wieku przedprodukcyjnym 24 %. W przyszłości taki kierunek demograficzny może stanowić zagrożenie zarówno dla potencjału ludnościowego, jak i gospodarczego gminy. Ważnym czynnikiem mającym wpływ na liczbę ludności ma poziom przyrostu naturalnego. Na koniec roku 2010 przyrost w gminie Dźwierzuty wynosił 0,4 i jest wyższy od wskaźnika dla powiatu szczycieńskiego, który wyniósł w tym samym roku 0,28. Innym ważnym czynnikiem wpływającym na zmiany w liczbie i strukturze ludności jest migracja. Możliwość zdobycia pracy w innym miejscu zamieszkania, wysokie bezrobocie w gminie powoduje występowanie tego zjawiska - na skalę migracji wewnętrznej (mały odsetek), zewnętrznej i zagranicznej.

SALDA MIGRACJI W LATACH

LATA

2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017

ZAMELDOWANIA 47 66 76 73 63 101 69 65 64 58 47 56 60 27 46 54

WYMELDOWANIA 108 112 134 133 176 159 138 70 104 121 81 87 91 80 84 76

SALDO MIGRACJI OGÓŁEM

OGÓŁEM -61 -46 -58 -60 -113 -58 -69 -5 -40 -63 -34 -31 -31 -53 -38 -22

ŹRÓDŁO: OPRACOWANIE WŁASNE NA PODSTAWIE DANYCH Z GUS

3.3.13. Lokalizacja zabudowy mieszkaniowej Sieć osadnicza gminy odznacza się nieznacznym rozproszeniem zabudowy. W Dźwierzutach zabudowa koncentruje się przy głównych szlakach komunikacyjnych. Należy przy tym podkreślić, że zjawisko to jest korzystne dla realizacji zadań z zakresu infrastruktury technicznej i społecznej. Większość zabudowań gminy ma charakter wolnostojących budynków mieszkalnych usytuowanych bezpośrednio przy ciągach komunikacyjnych. Co do wieku budynków panuje ogólne przemieszanie zabudowy starszej (często zabytkowej) z zabudowa nowopowstałą (o często innej niż lokalna architektonice bryły i wykończeń budynku). Budynki wielorodzinne stanowią mniejszy odsetek - ich główne skupiska to miejscowość Dźwierzuty oraz inne wsie w których zlokalizowane były większe obiekty PGR. W tym miejscu należy zaznaczyć, że stan techniczny dużej części budynków (zabudowa starsza) nie jest zadowalający. Znaczący brak dostępu do kanalizacji potęguje

negatywne oddziaływania zabudowy (nawet jednorodzinnej) na środowisko. 72 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Zasoby mieszkaniowe w Gminie Dźwierzuty

ROK 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 mieszkania 1 914 1 928 1 940 1 952 2 007 2 014 2 025 2 039 2 052 2 060 izby 7 463 7 537 7 597 7 662 8 094 8 132 8 200 8 277 8 338 8 383 ogólna powierzchnia 133008 134598 135869 137160 146351 147118 149433 151104 152470 153533 użytkowa [m2] ŹRÓDŁO: DANE SPORZĄDZONE NA PODSTAWIE ZAWIADOMIEŃ Z POWIATOWEGO INSPEKTORATU NADZORU BUDOWLANEGO W SZCZYTNIE.

Prognoza rozwoju budownictwa mieszkaniowego Zauważalny jest wzrost zainteresowania terenami przeznaczonymi pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne oraz zabudowę rekreacyjną zarówno w granicach miejscowości i wsi, jak i na atrakcyjnych krajobrazowo obszarach całej gminy Dźwierzuty - szczególnie w części południowej, nad dużymi zbiornikami wód powierzchniowych. Zainteresowanie to płynie zarówno ze strony mieszkańców lokalnych, ale także z zewnątrz. Gmina z racji swej dużej atrakcyjności przyrodniczej dysponuje wieloma obszarami, które mogłyby spełnić oczekiwania przyszłych mieszkańców. Niezbędne jest jednak aktywne realizowanie polityki przestrzennej poprzez opracowywanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz wyposażanie nowych terenów w sieci uzbrojenia technicznego, gdyż systematyczny wzrost zainteresowania budownictwem indywidualnym może w przyszłości przewyższyć posiadane rezerwy.

3.3.14. Turystyka i rekreacja Teren Gminy Dźwierzuty położony jest w południowo-wschodniej części Pojezierza Olsztyńskiego. Teren ten charakteryzuje się morenową polodowcową rzeźbą i występowaniem znacznej ilości jezior. Wody powierzchniowe stanowią istotny walor rekreacyjny. Wskaźnik powierzchni jezior w stosunku do powierzchni ogólnej gminy kształtuje się na poziomie 7,1 %, natomiast średnia dla województwa wynosi zaledwie 3,8 %. Na obszarze gminy znajduje się bowiem 14 jezior w tym cztery o powierzchni przekraczającej 100 ha ( jez. Sasek Wielki, jez. Rańskie, jez. Babięty Wielkie oraz jez. Łęsk). Przez obszar gminy przebiega szereg szlaków turystycznych. Dominujący udział mają szlaki wodne, które umożliwiają realizację wodnej turystyki krajoznawczej. Do najbardziej znanych szlaków wodnych należą:

73 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  szlak kajakowy prowadzący z jeziora Sasek Mały poprzez jezioro Sendańskie, rzekę Saskę do jeziora Sasek Wielki  szlak kajakowy Babięta – Dźwierzuty łączący się na wschodzie ze szlakiem jeziorno –rzecznym Sorkwity – jezioro Bełdany Ruch turystyczny na obszarze gminy jest maksymalny w okresie letnim i koncentruje się przede wszystkim na obszarach przyjeziornych. Zagospodarowanie turystyczne zaspokaja obecne potrzeby przybywających na te tereny turystów. Wśród bazy noclegowej dominują ośrodki wypoczynkowe, pola namiotowe zlokalizowane nad jeziorami. Ostatnio dużą popularnością cieszą się również kwatery agroturystyczne i pensjonaty. Oprócz tego należy zaznaczyć również występowanie indywidualnych domków letniskowych, których liczba w ostatnim czasie wzrosła. Położone są one głównie w Dąbrowie, Kulce, Linowie, Sąpłatach. Presja turystyczna odznacza się sezonowością, największe nasilenie ruchu przypada na miejące maj-wrzesień. Ze zwiększonym nasileniem ruchu turystycznego ściśle wiąże się ingerencja w środowisko przyrodnicze w sposób np.: dewastacja roślinności brzegowej jezior, rzek, zatrzymywanie i biwakowanie w miejscach nieoznaczonych, eutrofizacja wód, zanieczyszczenie strefy brzegowej wód, zwiększony hałas w miejscowościach turystycznych, dewastacja lasów, zaśmiecanie.

3.3.15. Transport Główną oś komunikacyjną gminy Dźwierzuty tworzy droga krajowa nr 57, biegnąca z kierunku Szczytna do Biskupca i dalej do Bartoszyc oraz przejścia granicznego w Bezledach. W kierunku południowym drogą nr 57 można dotrzeć z Dźwierzut przez Szczytno i dalej w kierunku Warszawy. Biorąc pod uwagę rekreacyjno-turystyczny potencjał gminy połączenie to spełnia kluczową rolę w jej rozwoju, a także przenosi część ruchu tranzytowego w kierunku przejścia granicznego w Bezledach. Uzupełnienie podstawowego układu komunikacyjnego stanowią dwie drogi: - Dźwierzuty - Pasym i dalej w kierunku Olsztyna - droga powiatowa; - droga biegnąca przez wsie Orzyny i Kałęczyn w kierunku Mrągowa - droga wojewódzka nr 600. Podsumowując należy stwierdzić, że jeszcze do niedawna dobry układ komunikacyjny gminy Dźwierzuty w zakresie powiązań regionalnych i międzyregionalnych nie był wykorzystany ze względu na niskie parametry drogi nr 57, a także pozostałych dróg. Obecnie droga nr 57 posiada już znacząco lepsze parametry co powoduje zwiększenie ruchu tranzytowego przez teren gminy. Poprawa stanu drogi przyczyniła się do zmniejszenia hałasu spowodowanego słabą nawierzchnią ale jednocześnie zwiększenia hałasu komunikacyjnego i zwiększenie zanieczyszczenia powietrza. W zakresie połączeń kolejowych jedyna linia kolejowa biegnąca przez teren gminy to nieczynny od kilkunastu lat tor kolejowy biegnący od Szczytna w kierunku 74

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Biskupca. Jest to wynik braku zapotrzebowania mieszkańców na ten środek lokomocji na tej trasie oraz przekształcenia w PKP.

3.3.16. Gospodarka wodno-ściekowa Teren gminy jest zaopatrywany w wodę z 12 lokalnych hydroforni. Wszystkie budynki komunalne i socjalne posiadają przyłącze wodociągowe i energię elektryczną. W Tabeli poniżej podano roczną wydajność poszczególnych studni i roczny pobór wody wynikający z rachunków wystawionych na podstawie umów. Z przedstawionych danych wynika, że wszystkie studnie posiadają dużo większą wydajność niż zapotrzebowanie na pobór wody. Szczególnie duża rezerwa jest w studniach położonych na terenach wsi Nowe Kiejkuty, Targowo, Rumy, a wiąże się je z dużymi kosztami eksploatacji. Tabela. Wydajność ujęć wody z poszczególnych studni

LP Miejscowość Wydajność studni roczna m3/rok Pobór wody ze studni m3/rok Różnica m3/rok 1 2 3 4 5 1 Dźwierzuty 46656 19850 + 26 806

2 Nowe Kiejkuty 46656 4160 + 42 496

3 Targowe 46656 4200 + 42 456

4 Rumy 46656 4190 + 42 466

5 Rańsk 6000 1260 +4740

6 Szczepankowo 6000 1385 +4615

7 Grądy 9600 4500 +5100

8 Grodziska 9600 4800 +4800

9 Popowa Wola 9600 5200 +4400

10 Małszewko 9600 4500 +5100

11 Rusek 9600 4500 +5400

Źródło: Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Dźwierzuty Konieczna jest rozbudowa istniejącej sieci wodociągowej, a także modernizacja stacji uzdatniania (ewentualnie budowa nowych) tak by przy prognozowanym zwiększeniu zapotrzebowania na wodę sieć spełniała swoją funkcje.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY WYKAZ UJĘĆ WODY NA TERENIE GMINY DŹWIERZUTY

LP. NR UJĘCIA NAZWA UJĘCIA 1. 1770038 WODOCIĄG WIEJSKI 1

2. 1770039 WODOCIĄG WIEJSKI

3. 1770040 PGR 1

4. 1770041 OŚRODEK WCZASOWY SILESIA 1

5. 1770042 PGR 2

6. 1770043 PGR 1

7. 1770044 WODOCIĄG WIEJSKI D. PGR

8. 1770045 PGR 1

9. 1770046 WODOCIAG WIEJSKI D. PGR

10. 1770047 GORZELNIA 2

11. 1770048 MLECZARNIA 2

12. 1770049 WODOCIĄG WIEJSKI

13. 1770050 POSTERUNEK ENERGETYCZNY 1

14. 1770051 PGR 1

15. 1770052 INSPEKTORAT PGR 1

16. 1770053 PRZEM MATER BUDOWL 1

17. 1770054 PGR 1

18. 1770057 PGR 1

19. 1770058 OŚRODEK WCZASOWY TELKOM 1

20. 1770059 ZLEWNIA MLEKA 1

21. 1770060 OŚRODEK WCZASOWY BUD SOCJAL 1

22. 1780017 WODOCIĄG WIEJSKI (D. PGR)

23. 1780019 PGR 2

24. 1780022 WODOCIĄG WIEJSKI D .PGR

25. 1780023 PGR 1

26. 1780026 WODOCIĄG WIEJSKI (D. ZAKŁ EKSPL KRUSZ) 27. 1780027 WODOCIĄG WIEJSKI D. PGR

28. 1780028 PGR 2

29. 1780029 WODOCIĄG WIEJSKI

30. 1780030 OSM 1

31. 1780031 WODOCIĄG WIEJSKI D. ZAKŁAD ROLNY

32. 1780032 WODOCIĄG WIEJSKI 1

33. 1780033 STACJA PKP 1

34. 1780034 WODOCIĄG WIEJSKI 1

35. 1780038 STUDNIA PUBLICZNA

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 36. 1780040 RYBACZÓWKA 1

37. 1780043 OSADA PRAC LEŚNYCH 1

38. 2150018 KOMBINAT ROLNY 3

39. 2150019 WODOCIĄG WIEJSKI

40. 2160001 WODOCIĄG WIEJSKI 1

41. 2160017 LEŚNICZÓWKA 1

[ŹRÓDŁO: CENTRALNA BAZA DANYCH HYDROGEOLOGICZNYCH PAŃSTWOWEJ SŁUŻBY HYDROGEOLOGICZNEJ, PAŹDZIERNIK 2012R.]

Gospodarka ściekami

Na terenie gminy Dźwierzuty największą oczyszczalnię stanowi gminna oczyszczalnia ścieków zlokalizowana na terenie miejscowości Dźwierzuty. Została ona wybudowana w 1996r. według projektu P. P. U. H. PROXIMA z Chodzieży. Technologia oczyszczania ścieków oparta jest na metodzie niskoobciążonego osadu czynnego z tlenową stabilizacją osadu nadmiernego oraz eliminacją związków biogennych (trzeci stopień oczyszczania). Równocześnie w latach 1996-1997 została wybudowana sieć kanalizacyjna dla wsi Dźwierzuty liczącej wówczas 1700 mieszkańców. Po podłączeniu wszystkich nieruchomości do kanalizacji stwierdzono, że obciążenie hydrauliczne, ładunek dobowy zanieczyszczeń oraz parametry procesowe osadu czynnego znacznie się różnią od wartości projektowanych. Z otrzymanych danych wskazują, że oczyszczalnia ścieków jest niedociążona zarówno hydraulicznie jak i biologicznie. Pozostałe oczyszczalnie zlokalizowane na terenie gminy to oczyszczalnie o charakterze lokalnym, prywatnym obsługujące przedsiębiorstwa oraz ośrodki wypoczynkowe. Zostały zrealizowane tylko i wyłącznie na ich potrzeby. W granicach Gminy Dźwierzuty wyznaczono aglomerację Dźwierzuty na podstawie Uchwały nr XXIV/552/17 Sejmiku Województwa Warmińsko-Mazurskiego z dnia 21 lutego 2017 r. w sprawie wyznaczenia aglomeracji Dźwierzuty. Aglomeracja, której równoważną liczbę mieszkańców (RLM) ustalono na poziomie 4230, obejmuje następujące miejscowości: Dźwierzuty, Małszewko, Budy, Targowo, Targowska Wólka, Kałęczyn, Zalesie, Rańsk, Grądy, Rogale, Orzyny, Miętkie, Jeleniowo, Dąbrowa, Linowo, z oczyszczalnią ścieków w miejscowości Dźwierzuty. Poza tym Dźwierzuty objęte są Krajowym Programem Oczyszczania Ścieków Komunalnych, którego aktualizacja (AKPOŚK 2010) powołuje wyznaczoną aglomerację Dźwierzuty wśród aglomeracji priorytetowych dla wypełnienia wymogów Traktatu Akcesyjnego. W Gminie Dźwierzuty w czynną sieć kanalizacji sanitarnej uzbrojone są miejscowości: Dźwierzuty, Małszewko i Budy. W roku 2014 oddano do użytku sieć kanalizacji sanitarnej w miejscowościach: Dąbrowa, Linowo, Targowo, Targowska Wólka, Kałęczyn, Rańsk, Grądy, Rogale Orzyny, Miętkie i Jeleniowo. Istniejąca biologiczna oczyszczalnia ścieków zlokalizowana w miejscowości Dźwierzuty spełnia standardy odprowadzanych ścieków dla aglomeracji poniżej 15 000 RLM. Jej aktualna

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY przepustowość wynosi 410 m3/d, a w wyniku rozbudowy nastąpi zwiększenie danego parametru do 764 m3/d. Wydajność oczyszczalni ścieków prognozuje się na 5000 RLM, co znacznie przewyższa obecne potrzeby aglomeracji, a jednocześnie gwarantuje zaspokojenie przyszłych potrzeb z zakresu gospodarki ściekowej. Zgodnie z informacją GUS z 2010 roku - aż 41 dam3 (tys. m3/rok) nieoczyszczonych ścieków odprowadzanych jest do wód i ziemi na terenie gminy. W wielu małych gospodarstwach indywidualnych ścieki bytowe i gospodarcze odprowadzane są do przydomowych "bezodpływowych" zbiorników lub przydomowych oczyszczalni ścieków. Ich niedostateczny stan techniczny oraz brak alternatywy w postaci przyłącza sieci kanalizacji sanitarnej skutkuje przesączaniem ścieków do gruntu, wód wgłębnych oraz lokalnych obniżeń terenu i wód powierzchniowych. W rozdziale tym należy nadmienić niedostateczny stan techniczny zabudowy zagrodowej (szczególnie w pobliżu zbiorników wodnych i na terenie strefy GZWP 213 Olsztyn), polegający na niezabezpieczaniu odcieków z pryzm obornikowych, płyt obornikowych oraz zła technologia wywozu w/w odpadów biologicznych - w okresach zmrożenia gruntu, pokrywy śnieżnej itp. Procesy te trwają tak długo, że na dzień dzisiejszy ciężko jest ustalić zakres szkodliwego oddziaływania.

FOT 1. Odcieki z pryzmy obornikowej wpuszczane bezpośrednio do zbiornika wodnego - Jezioro Linowskie

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

RYS. nr 4 - Układ infrastruktury Gminy Dźwierzuty.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

3.3.17. Gospodarka odpadowa Odpady komunalne z ternu gminy wywożone są na rejonowe wysypisko śmieci we wsi Linowo (Gmina Szczytno), które administrowane jest przez Zakład Oczyszczania Miasta Szczytna. Na terenie wysypiska są składowane śmieci z miejscowości z ternu całego powiatu szczycieńskiego - za wyjątkiem Rozóg. Powierzchnia wysypiska 3,3 ha z czego do czynnego składowania przeznaczone jest ok 1 ha - niecka do wysokości składowania 60 m. Należy pamiętać, że lokalizacja ta jest realnie dużym zagrożeniem dla wód wgłębnych i w przypadku awarii lub przesięku odcieków grozi znaczącym, nieodwracalnym skażeniem zbiornika wód podziemnych. Ilość odpadów za 2016 r. - 1029,69 tony

Kierunkami w rozwoju systemu gospodarki odpadami w gminie powinno być:  zapobieganie i minimalizacja powstawania odpadów;  powtórne wykorzystywanie odpadów, których powstawania w danych warunkach techniczno-ekonomicznych nie da się uniknąć;  unieszkodliwianie odpadów poza składowiskiem, o ile jest to uzasadnione technicznie i ekonomicznie;  składowanie tylko tych odpadów, których nie da się, z uwagi na warunki techniczno- ekonomiczne odzyskać bądź unieszkodliwić, w sposób bezpieczny dla zdrowia ludzkiego i środowiska;  zamknięcie i rekultywacja dzikich wysypisk;  prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów;  tworzenie punktów gromadzenia odpadów;  zwiększenie liczby pojemników do gromadzenia odpadów w sezonie letnim na brzegach jezior, kempingach, polach namiotowych.  nasilenie działań edukacyjnych prowadzących do podwyższenia poziomu świadomości ekologicznej i do zmniejszenia ilości powstających odpadów wśród mieszkańców Gminy.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 3.3.18. Zaopatrzenie w energię elektryczną i cieplną, gazownictwo, telekomunikacja, źródła odnawialne Zaopatrzenie w ciepło Na obszarze gminy dominują indywidualne kotłownie opalane węglem. Wszystkie stare budynki wymagają zabiegów termoizolacyjnych i wymiany części złej stolarki okiennej. Coraz więcej gospodarstw korzysta z pro ekologicznych źródeł energii takich jak olej opałowy lub eko-groszek. Zaopatrzenie w gaz Na terenie gminy Dźwierzuty występuje stalowa sieć gazowa wysokiego ciśnienia DN 150 wybudowana w 1976 roku o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) do 5,1 MPa oraz sieć wysokiego ciśnienia DN 300 wybudowana w 2012 roku o maksymalnym ciśnieniu roboczym (MOP) do 5,5 MPa, dla których wyznaczone są strefy kontrolowane określone w Rozporządzeniu Ministra Gospodarki w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać sieci gazowe i ich usytuowanie. W strefach kontrolowanych zgodnie z przepisami, występują ograniczenia w zabudowie i zagospodarowaniu oraz ograniczenia praw własności właścicieli gruntów nad gazociągami związane z zagwarantowaniem dostępności do gazociągu dla służb eksploatacyjnych operatora systemu. Wszelkie prace w strefach kontrolowanych mogą być prowadzone po wcześniejszym uzgodnieniu sposobu ich wykonania z operatorem sieci. W strefach kontrolowanych nie należy wznosić obiektów budowlanych, urządzać stałych składów i magazynów, sadzić drzew i krzewów oraz podejmować działalności mogącej zagrozić trwałości gazociągu podczas jego eksploatacji. Należy dążyć do jak najszybszego zgazyfikowania gminy oraz zapewnienia odpowiedniej dystrybucji gazu w całej Gminie. Wykorzystanie gazu ziemnego zdecydowanie zmniejszyłaby poziom zanieczyszczeń atmosfery i poprawiło bilans energetyczny Gminy. W tym celu, w odpowiednich programach, należy zarezerwować tereny niezbędne do realizacji tego typu inwestycji. Zaopatrzenie w energię elektryczną Na terenie Gminy istniejący system zasilania w energię elektryczną realizowany jest poprzez punkt rozdzielczy 15/15 kV PZ Dźwierzuty i stacje transformatorowe 15/0,4 kV oraz układ sieci przesyłowych i magistralnych WN 220 kV, 110 kV, SN 15 kV i NN 0,4 kV, który biorąc pod uwagę ciągły wzrost zapotrzebowania na energię elektryczną nie daje możliwości całkowitego zaspokojenia potrzeb przyszłych inwestorów, a tym samym zapewnienia rozwoju gminy w tym zakresie. W związku z powyższym planuje się wybudowanie nowej stacji elektroenergetycznej 110/15 kV GPZ Dźwierzuty w miejscu istniejącego punktu rozdzielczego 15/15 kV PZ Dźwierzuty, z koniecznością rozszerzenia jego granic. Nowoprojektowana stacja GPZ Dźwierzuty zasilana będzie z istniejącej linii napowietrznej 110 kV relacji GPZ Olsztyn 1 - GPZ Korpele, za pośrednictwem nowoprojektowanej linii kablowo-napowietrznej 110 kV.

81 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Ponadto przez teren Gminy Dźwierzuty przebiega sieć wysokiego napięcia 400 kV. Ponadto dla istniejących i projektowanych linii elektroenergetycznych należy zachowywać pasy ochrony funkcjonalnej, w granicach których należy uwzględnić zasady wynikające z przepisów, norm i zasad branżowych.

Źródła odnawialne  Energia słoneczna: Na terenie całej gminy można zezwolić na lokalizację obiektów służących pozyskiwaniu energii słonecznej. Warunkiem lokalizacyjnym powinna być skala przedsięwzięcia. W strefach krajobrazowych powinno się wprowadzić zapisy regulujące skalę tego typu zainwestowania do - wykorzystania tylko w gospodarstwa domowych dla celów gospodarstwa.  Energia ciepła ziemi: Na ternie gminy powinno się wprowadzić zapisy regulujące tą dziedzinę pozyskiwania energii. Ponieważ praktyka pokazuje różnorodne sposoby wykonania samych otworów pod pompy ciepła zarówno co do jakości jak i głębokości wykazywanej, a docelowej - proponuje się wprowadzenie zapisów o możliwości lokalizacji tego typu instalacji tylko poza granicami Głównego Zbiornika Wód Podziemnych - GZWP 213 Olsztyn (wskazanego na mapie tematycznej str. 42 - niniejszej prognozy). Tego typu inwestycje mogą w sposób utajony wpływać negatywnie na stan wód wgłębnych poprzez niekontrolowane i niezabezpieczone przewiercanie ośrodka gruntowego i tym samym wspomaganie (drenaż) przepływu wód podskórnych (zanieczyszczonych) do wgłębnych. Obecna technologia wykonania tego typu instalacji w żaden sposób w pełni nie zabezpiecza tego typu migracji zanieczyszczeń, co pokazuje praktyka z innych części Polski (badania w Wielkopolsce na ok. 300 instalacji tego typu dały wyniki negatywne w 85 % przypadków - za negatywne uznano znikome zabezpieczenie (odcięcie) poziomów wodonośnych, możliwość migracji zanieczyszczeń wzdłuż przewodów wiertniczych, złe lub brak zabezpieczenia przed wnikaniem bezpośrednim wód opadowych oraz inne techniczne zagadnienia. Za kluczowe znaczenie dla zmniejszenia oddziaływania energetyki cieplnej na atmosferę miałby rozwój systemu rozprowadzenia gazu ziemnego na terenie Gminy. Telekomunikacja Teren Gminy posiada bardzo dobrze rozwiniętą, nowoczesną sieć telekomunikacyjną, opartą na centrali automatycznej, która umożliwia uzyskanie szybkiego i sprawnego połączenia telefonicznego.

Obszar Gminy w całości pokryty jest siecią telefonii komórkowej. Pomimo bardzo wysokiego poziomu rozwoju telekomunikacji nadal bardzo istotnym problemem zostaje szeroki i względnie tani dostęp do Internetu. Należy dążyć do poprawy sytuacji w tym zakresie.

82 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Mapka wskazuje rozmieszczenie stacji bazowych telefonii komórkowych na terenie gminy Dźwierzuty.

ŹRÓDŁO: HTTP://MAPA.BTSEARCH.PL/

3.3.19. Rolnictwo i leśnictwo Obszary użytkowania rolniczego widoczne są na terenie całej gminy. Główne obszary koncentracji produkcji rolnej występują w miejscowościach: Dźwierzuty, Rumy, Łupowo. Użytki rolne na terenie gminy stanowią około 60% jej powierzchni - największy odsetek powierzchni stanowią grunty orne (41%), pastwiska i łąki (16%) - łącznie ponad 57 % powierzchni. Sama produkcja rolna na terenie gminy jest wielokierunkowo, mało wyspecjalizowana i skierowana głównie na potrzeby produkcji zwierzęcej i produkcji zbóż oraz rzepaku. Wśród zbóż dominuje: pszenica, jęczmień oraz żyto. Hodowla to głównie bydło mleczne. Zauważalny jest coroczny spadek pogłowia trzody chlewnej, co spowodowane jest małą opłacalnością produkcji. Tereny leśne zajmują ok 7165,79 ha - Nadleśnictwa: Korpele, Strzałowo, Wipsowo i Spychowo. Zasoby leśne są więc niewielkie i nie generują dużej produkcji leśnej, przekłada się to bezpośrednio na zatrudnienie w tej gałęzi gospodarki.

3.4. Charakterystyka poszczególnych miejscowości objętych zmianą studium

Ze względu na szczególny sposób wykonywania opracowań studyjnych - mała dokładność map, wskazywanie tylko kierunków rozwoju bez niewielkich wyłączeń we wskazanych obszarach, w tym rozdziale omówiono poszczególne wytypowane obszary w których 83 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY studium wskazuje nowe lub podtrzymuje obecne kierunki rozwoju i zainwestowania. Na mapkach starano się uwzględnić jak najwięcej elementów środowiska przyrodniczego uzupełniając je opisami i fotografiami. Szczegółowość tych map bezskalowych została dostosowana do skali i dokładności map studium i całego opracowania studyjnego (zgodnie z założeniami prawnymi). Należy wyraźnie zaznaczyć, że fakt wskazania kierunków rozwoju nie przeznacza automatycznie terenu wskazanego na dany cel np. zabudowy rekreacyjnej. Dopiero na etapach realizacji planów zagospodarowania przestrzennego należy uszczegółowić zakresy dostępnych obszarów inwestycyjnych. Ewentualne wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w obszarach chronionych (wskazanych w studium) powinny być poprzedzone co najmniej ocenami oddziaływania oraz rozpoznaniem środowiskowym (fauna i flora). Opisy oraz dokumentacja kartograficzna i fotograficzna została podzielona pod katem wartości przyrodniczej - w pierwszej kolejności opisy dotyczą wytypowanych obszarów przemysłowych, następnie obszarów zabudowy rekreacyjnej i mieszkaniowej w najbardziej cennych przyrodniczo strefach, w kolejnych - tych poza obszarami chronionymi. Na wszystkich poniższych fragmentach map posługiwano się unormowanymi oznaczeniami literowymi, liniowymi i znakowymi. Poniżej przedstawiono legendę do wszystkich umieszczonych poniżej map. Oznaczenia szczególne opisano dla poszczególnych map indywidualnie pod rysunkami.

84 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

85 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

OBSZARY ZABUDOWY PRODUKCYJNEJ Miejscowość Julianowo

MAPA OBSZARU PRODUKCYJNEGO

1. Obszar przemysłowo - składowy. 2. Cały obszar przemysłowy Julianowo położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn. 3. Lokalne ujęcia wód gruntowych najprawdopodobniej pobierają wody właśnie z w/w zbiornika. 4. Na wskazanym obszarze na chwilę obecną rozwija się już zabudowa przemysłowa - ferma drobiu - kury nioski. 5. Jak widać na mapie obszar przemysłowy położony jest w bezpośredniej zlewni jeziora Buczek. W sąsiedztwie zbiornika wodnego rozwijane są funkcje rekreacyjno - wypoczynkowe. 6. Ze względu na powyższe obszar przemysłowy należy wyznaczyć i stworzyć dla niego plan zagospodarowania przestrzennego. W planie należy wskazań możliwe gałęzie przemysłu na jaki miejsce to pozwala. Każda inwestycja mogąca znacząco oraz potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko musi spełniać wymogi

86 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY prawne w odniesieniu do lokalizacji na tym terenie - przeprowadzenie postępowania w sprawie oddziaływania na środowisko.. 7. Obszar Julianowa położony jest poza wszelkimi prawnymi formami ochrony środowiska. Położony jest na linii rynny polodowcowej - ukształtowanie powierzchni silnie zmienne z występującymi przewyższeniami i głębokimi wcięciami. 8. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE -antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych.

Miejscowość Targowo 1. Obszar przemysłowo - składowy - wyrobisko po kopalni kruszywa naturalnego. 2. Cały obszar przemysłowy położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn. 3. Funkcja przemysłowa może pozostać tylko i wyłącznie przy dostosowaniu gałęzi przemysłu o małej szkodliwości dla środowiska. 4. Obszar ten położony jest w otoczeniu terenów leśnych na południowy zachód od miejscowości Targowo. 5. Ze względu na powyższe obszar przemysłowy należy wyznaczyć i stworzyć dla niego plan zagospodarowania przestrzennego. W planie należy wskazań możliwe gałęzie przemysłu na jaki miejsce to pozwala - z uwzględnieniem położenia w strefach ochronnych GZWP 213 Olsztyn. 6. Obszar położony jest poza wszelkimi prawnymi formami ochrony środowiska. Położony jest na terenie sandrowym - ukształtowanie powierzchni mało zróżnicowane. 7. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE -antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych. W otoczeniu las iglasty z przewagą sosny i świerku.

87 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

88 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY OBSZARY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ I REKREACYJNEJ NA TERENACH PRAWNIE CHRONIONYCH

Miejscowość Linowo, kolonia Linowo

1. Obszar położony jest na terenie OCHK Pojezierza Olsztyńskiego - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. Wyjątek stanowią obszary zwartej zabudowy wsi. 2. Cały obszar położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Obszar miejscowości Linowo - to uzupełnienie zabudowy (wypełnienie) mieszkaniowej - tzw. zwartej zabudowy wsi. Część obszarów do wyłączenia ze względów geologicznych - powinny zostać uwzględnione w projektach planu zagospodarowania, szczególnie dotyczy to terenów podmokłych, o dużym nachyleniu. Proponowany zasięg kierunków rozwoju powinien w pełni zaspokajać potrzeby tej miejscowości. 4. Obszar kolonijny miejscowości Linowo - to uzupełnienie rozproszonych fragmentów zabudowy rekreacyjnej, mieszkaniowej i zagrodowej. Objęte obszary to głównie łąki i pastwiska, a także pola orne. Cenne walory krajobrazowo - siedliskowe posiada jezioro Sasek Wielki, stąd już na tym etapie wyłączono linię brzegową z ewentualnych kierunków rozwoju. Oczywiście w planach zagospodarowania powinna znaleźć się 100 m strefa ochronna od linii brzegowej. 89 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5. Zasięg proponowanej linii zwartej zabudowy w tej miejscowości zobrazowano na załączonych mapkach z inwentaryzacją terenu. Zakres ten uwzględnia istniejąca zabudowę w formie zwartej i nie obejmuje terenów otwartych - takie rozwiązanie stanowi rzeczywiste odwzorowanie obecnie istniejącej zabudowy. 6. Walory krajobrazowo - przyrodnicze bardzo duże, podczas wizji terenowych już natrafiono na gatunki strefowo chronione - Kania Ruda, Żurawie, oraz częściowo chronione Bocian Biały. Na etapach ocen oddziaływania do Planów zagospodarowania należy precyzyjnie zdefiniować ewentualnie wskazać strefy ochrony gatunkowej. Na etapie studium nie wykonywano takich badań ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych. Wiadomo także o strefach żerowania orlika krzykliwego oraz orła bielika (kilka par) na obszarze zmian studium. Strefy te także do uwzględnienia w planach - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar rzeczywiście wykorzystywany będzie na omawiane cele. 7. Obszar badań zasiedla większość gatunków chronionych, dla ochrony których wyznaczono obszary NATURA 2000. 8. Konieczność wykonania studium, a w kolejnym etapie planów jest wskazana nie tylko z możliwości uwolnienia kolejnych obszarów inwestycyjnych, ale także zamknięcia dzikiego obozowania i wznoszenia konstrukcji lekkich przez okolicznych właścicieli - nie raz towarzyszy temu dzikie niszczenie pasa linii brzegowej oraz wycinanie "pojedynczych drzew zagrażających bezpieczeństwu". 9. Ważne jest także doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej dla wskazanych obszarów, gdyż obecnie większa część ścieków sanitarnych przesącza się lub jest wylewana i trafia do jeziora Sasek Wielki

10. Ukształtowanie terenu faliste z licznymi przewyższeniami - zabudowa formowana na wypłaszczeniach - bez prawa do ingerencji w naturalne ukształtowanie powierzchni. 11. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych. Ponadto typowe siedliska CAKILETEA MARITIMAE - brzegów wód i okresowo zalewanych zabagnień. 12. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

FOT 2. Obszar nad którym widziano Kanię Rudą, w pobliżu Bocian Biały, w tle istniejące zainwestowanie rekreacyjne.

90 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

FOT 3. Typowy fragment wydzielonych terenów pod przyszłe zainwestowanie za plecami jezioro Sasek Wielki.

91 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miejscowość Dąbrowa, kolonia Dąbrowa

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY fragmentów zabudowy rekreacyjnej, mieszkaniowej i zagrodowej. Objęte obszary to głównie łąki i pastwiska, a także pola orne. Cenne walory krajobrazowo - siedliskowe posiada jezioro Sasek Wielki, stąd już na tym etapie wyłączono linię brzegową z ewentualnych kierunków rozwoju. Oczywiście w planach zagospodarowania powinna znaleźć się 100 m strefa ochronna od linii brzegowej. Walory krajobrazowo - przyrodnicze bardzo duże, na tym obszarze wykonywano już szczątkowe waloryzacje podczas sporządzania prognoz do planów zagospodarowania. W okolicy widziano żerującego Orlika krzykliwego, Derkacza, Lerkę, Gąsiorka, w sąsiedztwie gniazdują także Bąk, Błotniak stawowy, Żuraw, Bielki - ok 1,5 - 3 km oraz Skowronek, Rudzik, Słowik szary, Pokląskwa, Kos, Kwiczoł, Śpiewak, Świerszczak, Rokitniczka, Łozówka, Piegża, Cierniówka, Gajówka, Kapturka, Piecuszek, Pierwiosnek, Modraszka, Czarnogłówka, Bogatka, Wilga, Sójka, Sroka, Zięba, Szczygieł, Trznadel, Potrzos, Perkoz dwuczuby, Kormoran czarny, Łabędź niemy, Krakwa, Cyranka, Bekas, Wodnik, Brzęczka, Trzciniak, 6. Na etapach ocen oddziaływania do Planów zagospodarowania należy precyzyjnie zdefiniować ewentualnie wskazać strefy ochrony gatunkowej. Na etapie studium nie wykonywano takich badań ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar rzeczywiście wykorzystywany będzie na omawiane cele. 7. Obszar badań zasiedla większość gatunków chronionych dla ochrony których wyznaczono obszary NATURA 2000. 8. Konieczność wykonania studium, a w kolejnym etapie planów jest wskazana nie tylko z możliwości uwolnienia kolejnych obszarów inwestycyjnych, ale także zamknięcia dzikiego obozowania i wznoszenia konstrukcji lekkich przez okolicznych właścicieli - nie raz towarzyszy temu dzikie niszczenie pasa linii brzegowej oraz wycinanie "pojedynczych drzew zagrażających bezpieczeństwu". 9. Ważne jest także doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej dla wskazanych obszarów, gdyż obecnie większa część ścieków sanitarnych przesącza się lub jest wylewana i trafia do jeziora Sasek Wielki 10. Ukształtowanie terenu faliste z licznymi przewyższeniami - zabudowa formowana na wypłaszczeniach - bez prawa do ingerencji w naturalne ukształtowanie powierzchni. 11. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych. Ponadto typowe siedliska CAKILETEA MARITIMAE - brzegów wód i okresowo zalewanych zabagnień. 12. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

FOT 4. Typowy fragment wydzielonych terenów pod przyszłe zainwestowanie z 93

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY widokiem na jezioro Sasek Wielki.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Miejscowość Małszewko, Budy

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. Obszar położony jest na terenie OCHK Pojezierza Olsztyńskiego - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. Wyjątek stanowią obszary zwartej zabudowy wsi. 2. Teren wyznaczonych w studium kierunków zainwestowania położony na terenie - Obszaru Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 - Puszcza Napiwodzko - Ramucka (kod obszaru: PLB280007). 3. Cały obszar położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 4. Obszar zwartej zabudowy miejscowości Małszewko - uzupełnienie zabudowy zgodnie z obowiązującym studium - w obrębie terenu zwartej zabudowy miejscowości. 5. Pozostałe wydzielenia podzielone są obecnie na dwa oddzielne toczące się postępowania w sprawie uchwalenia planów zagospodarowania przestrzennego. Droga do wsi Budy stanowi granicę między tymi obszarami. 6. W rozumieniu przyrodniczym należy oceniać te dwa obszary jako jeden. Dla celów planu wykonano pełne waloryzacje przyrodnicze tego terenu obrazujące jak bardzo bogata jest tu flora i fauna - w tym w gatunki objęte ochroną prawną. 7. Na terenie tym stwierdzono występowanie siedlisk lub miejsc żerowania: Orlika krzykliwego, Derkacza, Lerkę, Gąsiorka, w sąsiedztwie gniazdują także Bąk, Błotniak stawowy, Żuraw, Bielki - ok 1,5 - 3 km oraz Skowronek, Rudzik, Słowik szary, Pokląskwa, Kos, Kwiczoł, Śpiewak, Świerszczak, Rokitniczka, Łozówka, Piegża, Cierniówka, Gajówka, Kapturka, Piecuszek, Pierwiosnek, Modraszka, Czarnogłówka, Bogatka, Wilga, Sójka, Sroka, Zięba, Szczygieł, Trznadel, Potrzos, Perkoz dwuczuby, Kormoran czarny, Łabędź niemy, Krakwa, Cyranka, Bekas, Wodnik, Brzęczka, Trzciniak. Bardzo bogata jest również różnorodność gatunkowa płazów i owadów. Szata roślinna zubożała ze względu na wcześniej wykonywane zabiegi agrotechniczne. Obecnie samoistna sukcesja głownie roślinności ruderalnej - uznawanej za chwasty oraz wszelkiego typu turzyc

" gatunkiem dominującym jest rajgras wyniosły Arrhenatherum elatius, licznie występują też: stokłosa bezostna Bromus inermis, konietlica łąkowa Trisetum ftavescens, kupkówka pospolita Dactylis glomerata, ponadto perz właściwy Elymus repens i trzcinnik prosty Calamagrostis stńcta. Obniżenia, które wcześniej były użytkowane jako kośne łąki, porastają turzyce Carex sp., wiązówka błotna Filipeduia ulmaria, sadziec konopiasty Eupatorium cannabinum, pokrzywa zwyczajna Urtica dioica, ponadto jako domieszka ostrożeń warzywny Cirsium oleraceum, ostrożeń błotny Cirsium palustre, nielicznie krwawnica pospolita Lythrum salicaria. Spośród licznych gatunków roślin związanych z terenami polnymi, łąkowymi i ruderalnymi na omawianym terenie stwierdzono występowanie następujących gatunków: koniczyna polna Trifolium arwense, krwawnik pospolity Achillea millefolium, Jastrzębiec kosmaczek Hieracium pilosella, kocanki piaskowe Chelichrysum arenaria, świerzbnica polna Knautia arvense, przymiotno ostre Erigeron acer, przymiotno kanadyjskie Erigeron canadensis, żmijowiec zwyczajny Echium vulgare, starzec jakubek Senecio Jakobae, jasieniec piaskowy 96

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Jasione montana, cykoria podróżnik Cichorium intybus, poziomka pospolita Fragańa vesca, dzwonek rozpierzchły Campanula patula, lucerna sierpowata Medicago falcata, wyka ptasia Vica sativa, bylica zwyczajna Artemisia vulgaris, ostrożeń lancetowaty Cirsium vulgare, ostrożeń polny Cirsium arvense,

dziewięćsił pospolity Carlina vulgaris, dziurawiec Hypericum sp." - opis z jednej z prognoz wykonanych dla tego obszaru.

8. Duża część tych obszarów do wyłączenia jako cenne przyrodniczo. Na etapie studium nie wykonywano badań w tych obszarach ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar rzeczywiście wykorzystywany będzie na omawiane cele. 9. Obszar badań zasiedla większość gatunków chronionych dla ochrony których wyznaczono obszary NATURA 2000. 10. Konieczność wykonania studium, a w kolejnym etapie planów jest wskazana nie tylko z możliwości uwolnienia kolejnych obszarów inwestycyjnych, ale także zamknięcia dzikiego obozowania i wznoszenia konstrukcji lekkich przez okolicznych właścicieli - nie raz towarzyszy temu dzikie niszczenie pasa linii brzegowej oraz wycinanie "pojedynczych drzew zagrażających bezpieczeństwu". 11. Ważne jest także doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej dla wskazanych obszarów, gdyż obecnie większa część ścieków sanitarnych przesącza się lub jest wylewana i trafia do jeziora Sasek Wielki 12. Ukształtowanie terenu faliste z licznymi przewyższeniami - zabudowa formowana na wypłaszczeniach - bez prawa do ingerencji w naturalne ukształtowanie powierzchni.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miejscowość Sąpłaty, Mycielin, Rusek Mały

98 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 4. Obszar Mycielin i Sąpłaty - mniej korzystny do wyznaczonych kierunków obszar Sąpłaty, ze względu na bogate urozmaicenia w ukształtowaniu i ewidentny zakaz zmiany ukształtowania terenu - duża część tego obszaru powinna zostać wyłączona na etapie prognozy do projektu planu. Obszar Mycielin to teren nieużytków po rolniczych - łąki ugorowane przez kilka lat oraz tereny rolne. 5. Cenne walory krajobrazowo - siedliskowe posiada jezioro Buczek. 6. Należy wprowadzać strefy 100 m ochronne od linii brzegowej. 7. W okolicy widziano żerującego Orlika krzykliwego (lub innego ptaka z rodziny jastrzębiowatych - obserwacje utrudniały warunki atmosferyczne), Żurawia, oraz notorycznie spotykanego na terenie całej gminy Bociana Białego. Obserwowano także dużą różnorodność ptactwa wodnego stąd koniczność ochrony terenów nabrzeża. 8. Na etapach ocen oddziaływania do Planów zagospodarowania należy precyzyjnie zdefiniować ewentualnie wskazać strefy ochrony gatunkowej. Na etapie studium nie wykonywano takich badań ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar rzeczywiście wykorzystywany będzie na omawiane cele. 9. Konieczność wykonania studium, a w kolejnym etapie planów jest wskazana nie tylko z możliwości uwolnienia kolejnych obszarów inwestycyjnych, ale także zamknięcia dzikiego obozowania i wznoszenia konstrukcji lekkich przez okolicznych właścicieli - nie raz towarzyszy temu dzikie niszczenie pasa linii brzegowej oraz wycinanie "pojedynczych drzew zagrażających bezpieczeństwu". 10. Ważne jest także doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej dla wskazanych obszarów, gdyż obecnie większa część ścieków sanitarnych z obszarów dziko rozrastające się zabudowy rekreacyjnej przesącza się lub jest wylewana i trafia do jeziora Buczek. 11. Ukształtowanie terenu faliste z licznymi przewyższeniami - zabudowa formowana na wypłaszczeniach - bez prawa do ingerencji w naturalne ukształtowanie powierzchni. 12. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych. Ponadto typowe siedliska CAKILETEA MARITIMAE - brzegów wód i okresowo zalewanych zabagnień, zbiorowiska szuwarów PHRAGMITETEA. W otoczeniu lasy z przewagą sosny i świerku, na obrzeżach gatunki brzozy i dębu.

99 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY FOT 5. Typowy fragment wydzielonych terenów - obszar Mycielin z widokiem na jezioro oraz w tle Sąpłaty.

100 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Miejscowość Nowe Kiejkuty

101 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. Obszar położony jest na terenie Spychowskiego OCHK - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. Wyjątek stanowią obszary zwartej zabudowy wsi. 2. Cały obszar położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Obszar miejscowości Nowe Kiejkuty - lokalizacja zabudowy mieszkaniowej w obrębie zwartej zabudowy wsi. Celem jest uzupełniająca zabudowa plombowa. 4. Obszar wydzielony na wschodniej części miejscowości - w strefie wydzielonej ujecie wody - strefy ochronne należy zachować. Z powodu dużego urozmaicenia ukształtowania powierzchnio na tym obszarze zaleca się rozproszenie zabudowy - działki o dużej powierzchni umożliwiające wybranie lokalizacji na wypłaszczeniu celem zachowania obecnego cennego ukształtowania powierzchni.

FOT 6. Typowy fragment wydzielonych terenów - obszar Nowe Kiejkuty z ujecie w okolicach stacji uzdatniania wody w kierunku miejscowości.

5. Przekształceniu podlegają głównie tereny orne - bez znaczenia przyrodniczego jako siedliska ptactwa lub innych cennych gatunków. 6. Ważne jest także doprowadzenie sieci kanalizacji sanitarnej dla wskazanych obszarów, gdyż obecnie większa część ścieków sanitarnych z obszarów dziko rozrastające się zabudowy rekreacyjnej przesącza się lub jest wylewana i trafia do jeziora Buczek. 7. Na wskazanym obszarze występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych.

102 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 8. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miejscowość Rańsk, Miętkie, Orzyny

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. Obszary Orzyny i część nadjeziorna obszaru Rańsk położone są na terenie Spychowskiego OCHK - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. Wyjątek stanowią obszary zwartej zabudowy wsi. 2. Obszar Orzyny i miejscowość Miętkie położone są na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Tereny wytypowane w obszarach wsi Rańsk i Orzyny - lokalizacja zabudowy mieszkaniowej w obrębie zwartej zabudowy wsi. Celem jest uzupełniająca zabudowa plombowa. Obecnie działki te nie przestawiają żadnej wartości przyrodniczej - są to albo uprawy orne albo tereny ugorowane, na których wysypywane są śmieci i inne zanieczyszczenia, szczególnie w okresie napływu turystów w okresie letnim. Podczas tworzenia planów zagospodarowania należy zachować wszelkie strefy ochronne, zachować zieleń wysoką wszelkie podmokłości, cieki wodne, oczka wodne i inne obiekty cenne przyrodniczo. 4. Zasięg proponowanej linii zwartej zabudowy w tych miejscowościach zobrazowano na załączonych mapkach z inwentaryzacją terenu. Zakres ten uwzględnia istniejąca zabudowę w formie zwartej i nie obejmuje terenów otwartych - takie rozwiązanie stanowi rzeczywiste odwzorowanie obecnie istniejącej zabudowy. 5. Wydzielone na mapie obszary są częściowo skanalizowane - należy wykonać dalszą sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - zagrożenie stwarzane dla lokalnego powiązanego z sobą systemu hydrologicznego jezior i cieków wodnych. 6. Obszar wsi Miętkie - lokalizacja zabudowy mieszkaniowej w obrębie zwartej zabudowy wsi. Celem jest uzupełniająca zabudowa plombowa. Obecnie działki te nie przestawiają żadnej wartości przyrodniczej - są to albo uprawy orne albo tereny ugorowane na których wysypywane są śmieci i inne zanieczyszczenia, szczególnie w okresie napływu turystów w okresie letnim. Podczas tworzenia planów zagospodarowania należy zachować wszelkie strefy ochronne, zachować zieleń wysoką wszelkie podmokłości, cieki wodne, oczka wodne i inne obiekty cenne przyrodniczo. 7. Wydzielono również dwa oddzielne obszary na północ od wsi Miętkie. Tereny te to pola uprawne z granica lasów. Ponieważ obszary te są częściowo położone w obszarze NATURA 2000 Ostoja Piska, Puszcza Piska - na ich terenie należy w trakcie prac nad planami zagospodarowania przestrzennego dokonać inwentaryzacji szczegółowej terenów sąsiednich oraz wykazać brak oddziaływania na te obszary. Na północ od tych terenów zlokalizowane jest siedlisko Bielika ze strefa ochronną. 8. Na etapach ocen oddziaływania do Planów zagospodarowania należy precyzyjnie zdefiniować ewentualnie wskazać strefy ochrony gatunkowej. Na etapie studium nie wykonywano takich badań ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar z wskazanych rzeczywiście wykorzystywany będą na omawiane cele. 9. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. 10. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

106

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Miejscowość Targowo, Wólka Targowska

107

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

1. Tereny na pograniczu Spychowskiego OCHK oraz obszaru NATURA 2000 - Puszcza Piska - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. 2. Cały obszar położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Tendencja ogólna to lokalizacja zabudowy mieszkaniowej w obrębie zwartej zabudowy wsi. Celem jest uzupełniająca zabudowa plombowa już istniejącej - stworzenie zaplecza w taki sposób by nie "rozchodziło się" ono poza wyznaczone tereny. Obecnie działki te nie przestawiają żadnej wartości przyrodniczej - są to albo uprawy orne albo tereny ugorowane, na których wysypywane są śmieci i inne zanieczyszczenia, szczególnie w okresie napływu turystów w okresie letnim. Występują również obszary podmokłe, które na etapach tworzenia planów zagospodarowania należy zachować i wyłączyć spod zabudowy. 4. Wydzielone na mapie obszary są częściowo skanalizowane - należy wykonać dalszą sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - zagrożenie stwarzane dla lokalnego powiązanego z sobą systemu hydrologicznego jezior i cieków wodnych. 5. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar z wskazanych rzeczywiście wykorzystywany będą na omawiane cele. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań. 6. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. Ponadto typowe siedliska CAKILETEA MARITIMAE - brzegów wód i okresowo zalewanych zabagnień, zbiorowiska szuwarów PHRAGMITETEA. 7. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

108

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Miejscowość Jeleniewo

1. Tereny objęty następującymi formami ochrony przyrody: Obszar specjalnej ochrony ptaków PLB 280008 Puszcza Piska, Obszar mający znaczenie dla wspólnoty PLH 280048 Ostoja Piska, Zespołu Przyrodniczo - Krajobrazowego "Rzeki Babant i Jezioro Białe" - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. 2. Cały obszar położony jest poza GZPW 213 Olsztyn. 3. Ze względu na zakazy i nakazy zawarte szczególnie w przepisach wprowadzających Zespół Przyrodniczo - Krajobrazowy "Rzeki Babant i Jezioro Białe" - obszar zwartej zabudowy wsi oraz obszary perspektywiczne ograniczono do terenów pomiędzy istniejącą zabudową - uzupełnienia plombowe, zrezygnowano z terenów produkcji rolnej poza obszarem rzeczywistej zabudowy miejscowości - celem spełnienia w/w wymogów prawnych. 4. Tendencja ogólna to lokalizacja zabudowy mieszkaniowej w obrębie zwartej zabudowy wsi. Celem jest uzupełniająca zabudowa plombowa już istniejącej - 109

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY stworzenie zaplecza w taki sposób by nie "rozchodziło się" ono poza wyznaczone tereny. Obecnie działki te nie przestawiają żadnej wartości przyrodniczej - są to albo uprawy orne albo tereny ugorowane, na których wysypywane są śmieci i inne zanieczyszczenia, szczególnie w okresie napływu turystów w okresie letnim. Występują również obszary podmokłe i zakrzaczone, które na etapach tworzenia planów zagospodarowania należy zachować i wyłączyć spod zabudowy. 5. Wydzielone na mapie obszary powinny zostać jak najszybciej skanalizowane - należy wykonać dalszą sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - zagrożenie stwarzane dla lokalnego powiązanego z sobą systemu hydrologicznego jezior i cieków wodnych. 6. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na zapisy mówiące o fakcie ograniczenia działań mogących powodować płoszenie lub niepokojenie zauważonych gatunków chronionych - na obecnym etapie nie wiadomo jaki obszar z wskazanych rzeczywiście wykorzystywany będą na omawiane cele. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań. 7. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. Ponadto typowe siedliska CAKILETEA MARITIMAE - brzegów wód i okresowo zalewanych zabagnień, zbiorowiska szuwarów PHRAGMITETEA. 8. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

PODSUMOWANIE DZIAŁU - ZABUDOWA MIESZKANIOWA I REKREACYJNA NA TERNACH PRAWNIE CHRONIONYCH.

W/w lokalizacja to wszystkie tereny wytypowane na obszarach prawnie chronionych lub w ich bezpośrednim sąsiedztwie. Na etapie studium posługiwano się głównie materiałami archiwalnymi oraz raportami z wizji lokalnych i własnymi obserwacjami. Obszary wytypowane potencjalnie mogą być przeznaczone na zakładane cele przy założeniu wyłączenia z nich wszelkich form cennych przyrodniczo - wytypowanych na podstawi ocen oddziaływania na etapach planów zagospodarowania przestrzennego. Na etapie studium wskazano tylko możliwe kierunki rozwoju gminy na w/w terenach. Wyłączenia w studium dokonywano na bieżąco podczas prac terenowych. Uwagi do nowopowstających planów zagospodarowania przestrzennego na tych obszarach:  Wszelkie zakazy i nakazy wynikające z przepisów prawa należy zachować. 110

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  Po uchwaleniu studium nie wskazane byłoby wydawanie decyzji o warunkach zabudowy w obszarach wytypowanych w studium. Za właściwe uważa się przeprowadzenie procedury uchwalenia planu miejscowego. ewentualnym wyjątkiem może być sytuacja lokalizacji inwestycji przy zachowaniu zasady wykonania raportu oddziaływania na środowisko - z uwzględnieniem nie tylko badanej nieruchomości ale całego obszaru wytypowanego w studium (np. dla danej miejscowości).  Zwraca sie szczególną uwagę na konieczność ochrony GZWP 213 Olsztyn - wody podziemne zagrożone są nieodwracalnym skażeniem przy niewłaściwej gospodarce przestrzennej i ochronie środowiska.  Wprowadzać należ ograniczenia wynikające z ochrony gatunkowej : zakaz wykonywania prac budowlanych w okresach ochronnych, renaturyzacja i odtwarzanie siedlisk, odtwarzanie i zakładanie nowych zadrzewień śródpolnych, instalowanie przejść dla zwierząt pod ogrodzeniami, drogami, liniami kolejowymi, zapewnienie drożności cieków wodnych utrzymywanie lub odtwarzanie właściwych dla gatunku stosunków wodnych, budowy sztucznych miejsc lęgowych, wodopojów, przenoszenie osobników zagrożonych na nowe stanowiska

111

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

OBSZARY ZABUDOWY MIESZKANIOWEJ I REKREACYJNEJ

POZA TERENAMI PRAWNIE CHRONIONYCH

Miejscowość Dźwierzuty

112

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. Oznaczony teren położony na obszarze OCHK Pojezierza Olsztyńskiego - obowiązują zakazy opisane w niniejszej prognozie. 2. Obszary całej miejscowości położone na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Rozwinięcie obowiązującego Studium, zapewniające w całości zapotrzebowanie na tereny inwestycyjne w miejscowości Dźwierzuty. Część północno wschodnia - rozwinięcie obecnie postępującej zabudowy. W części południowej - duży obszar ewentualnego zainwestowania - w okolicach cmentarza i ujęć wodnych konieczne wyłączenie terenów jako strefy ochronne. Wszelkie podmokłości i cieki wodne do zachowania. Obecne przeznaczenie - pola uprawne i ternu ugorowane. 4. Wartość przyrodnicza wytypowanych trenów jest znikoma - otoczenie ruchliwej miejscowości nie stanowi dogodnych warunków dla gatunków cennych przyrodniczo. Oczywiście gatunki takie jak Bocian biały i inne gatunki pospolite (Wróble, Sikory, Sroki, Kruki), występują licznie. 5. Wydzielone na mapie obszary są częściowo skanalizowane - należy wykonać dalszą sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - zagrożenie stwarzane dla lokalnego powiązanego z sobą systemu hydrologicznego jezior i cieków wodnych. 6. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na fakt odległej osi czasowej dla tego terenu - możliwe jest że realizacja zapisów studium czyli wykonanie planów zagospodarowania i realizacja zainwestowania odbywać się będzie w perspektywie czasowej pond 10 letniej. Stąd dokonywanie ścisłej oceny mija sie z zasadnością celu studium. Nie zakłada się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań, podczas prac terenowych nie natrafiono na tego typu gatunki. 7. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. 8. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

113

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY FOT 7. Typowy fragment wydzielonych terenów - obszar południowo wschodni w okolicach cmentarza - w oddali linia WN 110kV.

Miejscowość Gisiel, Szczepankowo, Łupowo

114 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

115 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. W miejscowościach Łupowo, Szczepankowo, Gisiel wytypowano kierunki rozwoju. Obszary wytypowane to głównie rozwinięcie obowiązującego Studium, zapewniające w całości zapotrzebowanie na tereny inwestycyjne w miejscowościach. Tereny kierunków rozwoju widoczne na mapie zawierają się w obszarach zwartej zabudowy poszczególnych wsi. Obecne przeznaczenie - pola uprawne i tereny ugorowane. 2. Obszary objęty w/w mapką położony jest w całości na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Wartość przyrodnicza wytypowanych trenów jest znikoma - otoczenie miejscowości nie stanowi dogodnych warunków dla gatunków cennych przyrodniczo. Oczywiście gatunki takie jak Bocian biały i inne gatunki pospolite (Wróble, Sikory, Sroki, Kruki), występują licznie. 4. Wydzielone na mapie obszary nie są skanalizowane - należy wykonać sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - brak sieci stwarza zagrożenie dla lokalnych ujęć wody i wód wgłębnych. 5. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na fakt odległej osi czasowej dla tego terenu - możliwe jest że realizacja zapisów studium czyli wykonanie planów zagospodarowania i realizacja zainwestowania odbywać się będzie w perspektywie czasowej pond 10 - 20 letniej. Stąd dokonywanie ścisłej oceny mija się z zasadnością celu studium. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań, podczas prac terenowych nie natrafiono na tego typu gatunki. 6. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. 7. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

Miejscowość Rumy

1. W miejscowości Rumy wytypowano kierunki rozwoju. Obszary wytypowane to głównie rozwinięcie obowiązującego Studium, zapewniające w całości zapotrzebowanie na tereny inwestycyjne w miejscowości. Tereny kierunków rozwoju widoczne na mapie zawierają się w obszarze zwartej zabudowy wsi. Obecne przeznaczenie - pola uprawne i tereny ugorowane. 2. Obszary Rumy położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Wartość przyrodnicza wytypowanych trenów jest znikoma - otoczenie miejscowości nie stanowi dogodnych warunków dla gatunków cennych przyrodniczo. Oczywiście gatunki takie jak Bocian biały i inne gatunki pospolite (Wróble, Sikory, Sroki, Kruki), występują licznie. 4. Wydzielone na mapie obszary nie są skanalizowane - należy wykonać sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - brak sieci stwarza zagrożenie dla lokalnych ujęć wody i wód wgłębnych. 5. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na fakt odległej osi czasowej dla tego terenu - możliwe jest że realizacja zapisów studium czyli wykonanie planów zagospodarowania i realizacja zainwestowania odbywać się będzie w perspektywie czasowej pond 10 - 20 letniej. Stąd dokonywanie ścisłej oceny mija sie z zasadnością celu studium. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań, podczas prac terenowych nie natrafiono na tego typu gatunki. 6. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIALE antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

7. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

Miejscowość Popowa Wola, Rutkowo, Grodziska

118 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 1. W miejscowościach Grodziska, Popowa Wola, Rutkowo wytypowano kierunki rozwoju. Obszary wytypowane to głównie rozwinięcie obowiązującego Studium, zapewniające w całości zapotrzebowanie na tereny inwestycyjne w miejscowościach. Tereny kierunków rozwoju widoczne na mapie zawierają się w obszarze zwartej zabudowy wsi. Obecne przeznaczenie - pola uprawne i tereny ugorowane. 2. Obszar wskazany na mapie położony jest poza GZWP 213 Olsztyn. 3. Wartość przyrodnicza wytypowanych trenów jest znikoma - wskazane fragmenty miejscowości nie stanowi dogodnych warunków dla gatunków cennych przyrodniczo. Oczywiście gatunki takie jak Bocian biały i inne gatunki pospolite (Wróble, Sikory, Sroki, Kruki), występują licznie. 4. Wydzielone na mapie obszary nie są skanalizowane - należy wykonać sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - brak sieci stwarza zagrożenie dla lokalnych ujęć wody i wód wgłębnych. 5. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na fakt odległej osi czasowej dla tego terenu - możliwe jest że realizacja zapisów studium czyli wykonanie planów zagospodarowania i realizacja zainwestowania odbywać się będzie w perspektywie czasowej pond 10 - 20 letniej. Stąd dokonywanie ścisłej oceny mija sie z zasadnością celu studium. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań, podczas prac terenowych nie natrafiono na tego typu gatunki. 6. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. 7. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

119 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Miejscowość Olszewki, Stankowo, Jabłonka

1. W miejscowościach Olszewki, Stankowo, Jabłonka wytypowano kierunki rozwoju. Obszary wytypowane to głównie rozwinięcie obowiązującego Studium, zapewniające w całości zapotrzebowanie na tereny inwestycyjne w miejscowościach. Tereny kierunków rozwoju widoczne na mapie zawierają się w obszarze zwartej zabudowy wsi. Obecne przeznaczenie - pola uprawne i tereny ugorowane. 2. Obszar wskazany na mapie położony jest na terenie GZWP 213 Olsztyn i należy na późniejszych etapach planistycznych oraz ocen środowiskowych uwzględniać wpływ zainwestowania na wody podziemne. 3. Wartość przyrodnicza wytypowanych trenów jest znikoma - wskazane fragmenty miejscowości nie stanowi dogodnych warunków dla gatunków cennych przyrodniczo. Oczywiście gatunki takie jak Bocian biały i inne gatunki pospolite (Wróble, Sikory, Sroki, Kruki), występują licznie. 4. Wydzielone na mapie obszary nie są skanalizowane - należy wykonać sieć kanalizacji w celu zwiększenia procentowej ilości ścieków odprowadzanych - brak sieci stwarza zagrożenie dla lokalnych ujęć wody i wód wgłębnych.

120 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5. Ze względu na planowany sposób zainwestowania na etapie studium nie wykonywano badań ornitologicznych ze względu na fakt odległej osi czasowej dla tego terenu - możliwe jest że realizacja zapisów studium czyli wykonanie planów zagospodarowania i realizacja zainwestowania odbywać się będzie w perspektywie czasowej pond 10 - 20 letniej. Stąd dokonywanie ścisłej oceny mija sie z zasadnością celu studium. Nie zakład się występowania siedlisk ptactwa chronionego - obszary wytypowane są zmienione antropogenicznie i znajdują się bardzo blisko istniejących zabudowań, podczas prac terenowych nie natrafiono na tego typu gatunki. 6. Na wskazanych obszarach występują zbiorowiska roślin z typu STELLARIETEA MEDIAE - antropogeniczne nitrofilne zbiorowiska pól uprawnych i jednorocznych roślin terenów ruderalnych - głównie tereny rolne i porolne. 7. Nie stwierdzono występowania gatunków roślin i grzybów objętych ochroną prawną.

121 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 4. Potencjalne zmiany stanu środowiska w przypadku braku realizacji zmiany studium

4.1. Wpływ braku zmian w studium w odniesieniu do gminy

Biorąc pod uwagę obecne zagospodarowanie – w przypadku braku realizacji projektu „Studium…” prognozuje się możliwość często przypadkowych lokalizacji pojedynczych inwestycji, będących nie skoordynowanym zainwestowaniem najczęściej lokalizowanym w najcenniejszych przyrodniczo obszarach. Częste będą przypadki rozbudowywania siedlisk lub uzyskiwania pozwoleń na tworzenie nowych siedlisk - z założenia budynków mieszkalnych i w przyszłościowo gospodarczych. Ponieważ samorząd lokalny nie będzie miał "narzędzi prawnych" do określenia spójnej polityki kierunków zabudowy pogorszy się stan zarówno poprzez dysharmonijny rozwój jednostek osadniczych jak i przez fakt braku spójnej polityki architektonicznej - stopniowe zacieranie założeń układów osadniczych. Zaniechanie zmian w studium pozwoli na zachowanie środowiska w aktualnym niezmienionym stanie. Zmiany przewidziane w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego mają na celu wskazanie możliwości rozwoju lokalnej działalności gospodarczej oraz budownictwa mieszkaniowego, letniskowego, a więc zajęcie nowych terenów zmniejszając tym samym powierzchnie zajęte obecnie przez lasy, grunty rolne, łąki i pastwiska. Brak realizacji zmiany studium umożliwi zachowanie w dłuższym czasie, w istniejących naturalnym stanie ekosystemów na obszarze gminy, a tym samym przyczyni się do spowolnienia ingerencji w istniejące siedliska roślin i zwierząt. Tereny przeznaczone pod zabudowę w zmianie studium to głównie tereny wewnątrz terenów zurbanizowanych. Stanowią tzw. zabudowę uzupełniającą. W ujęciu przyrodniczym, w zdecydowanej większości tereny planowane w projekcie studium do zabudowy nie stanowią większych wartości przyrodniczych, gdyż są to zagospodarowane tereny przydomowe, ogrody, zbiorowiska ruderalne, niewielkie sady, pastwiska czy tereny pozbawione zabudowy, lecz już zagospodarowane turystycznie. Tylko niektóre obszary, opisane w części szczegółowej opracowania cechują się obecnością podlegających ochronie roślin, zwierząt lub siedlisk przyrodniczych w tym Natura 2000. Te obszary w przypadku braku realizacji zmiany studium zostaną zachowane w stanie nienaruszonym. Z drugiej strony zaniechanie zmian w studium może przynieść negatywne efekty w środowisku przyrodniczym dla całej gminy. Zaniechanie rozbudowy sieci kanalizacyjnej może negatywnie wpływać na wody powierzchniowe oraz wody podziemne. Zaniechanie prac nad studium nie spowoduje zmniejszenia presji turystycznej. Wręcz

122 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY stanie się ona jeszcze większym zagrożeniem, ze względu na braki podstaw prawnych w pewnych aspektach powodujące konflikty społeczne oraz zagrożenia dla środowiska. Podsumowując, zaniechanie zmian w studium w dalszej perspektywie czasu może doprowadzić do stagnacji gospodarczej obszaru, przy jednoczesnym zachowaniu naturalnych walorów przyrodniczych, które dodatkowo podlegać będą niekontrolowane presji turystycznej stwarzającej realne zagrożenie dla cennych przyrodniczo obszarów gminy. Utracone korzyści społeczne będą zatem nieporównywalnie większe od cennych wartości przyrodniczych.

123 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

5. Przewidywane znaczące oddziaływania (bezpośrednie, pośrednie, wtórne, skumulowane, krótkoterminowe, średnioterminowe i długoterminowe, stałe i chwilowe, pozytywne i negatywne) na środowisko, w tym na obszary Natura 2000

5.1. Oddziaływanie poszczególnych rodzajów zabudowy i obiektów przewidzianych w projekcie zmiany studium na środowisko

Zabudowa mieszkaniowa (jednorodzinna, zagrodowa, plombowa)

W wyniku realizacji zapisów studium w perspektywie czasu istniejąca zabudowa zostanie wzbogacona kolejnymi inwestycjami o tym samym oddziaływaniu i skali. Zmniejszeniu ulegną tereny zieleni ale poprzez odpowiednie zapisy planów część tych terenów zostanie odzyskana jako trawniki, ogrody, część zostanie całkowicie pozostawiona w obecnej formie, zadrzewienia, szpalery, oczka wodne, podmokłości itp. Oddziaływania te należy zaliczyć do bezpośrednich i stałych. Wznoszenie zabudowy spowoduje powstawanie dodatkowych ilości ścieków (oddziaływania pośrednie długoterminowe). Ścieki te należy włączyć do zbiorczego systemu kanalizacji sanitarnej lub gromadzić w szczelnych, atestowanych zbiornikach bezodpływowych. Ponadto zabudowa mieszkaniowa spowoduje powstanie większych ilości odpadów komunalnych zaliczanych do kategorii pośrednich i długoterminowych. Nowym źródłem emisji projektowanej uzupełniającej zabudowy mieszkaniowej będzie zanieczyszczenie powietrza pochodzące z gospodarstw domowych. W przypadku lokalizowania nowych obiektów w pasie szerokości powyżej 100 m nad wodami należy dopilnować zachowania wymagań w zakresie korzystania z zasobów środowiska, ze szczególnym naciskiem na gospodarkę wodno-ściekową. Posadowienie budynków mieszkaniowych nie może naruszać trwałości i funkcjonowania wszystkich składowych środowiska, które są objęte formami ochrony i decydują o atrakcyjności turystycznej obszaru gminy. W zapisach projektu studium ustala się stosowanie proekologicznych systemów grzewczych. Należy zatem założyć, iż przy zastosowaniu paliw ekologicznych istniejąca i planowana zabudowa nie spowoduje istotnych zmian jakości powietrza atmosferycznego na obszarze gminy, wręcz powinna spowodować jego poprawę. Reasumując, zabudowa mieszkaniowa jest najbardziej korzystnym elementem pod względem urbanistycznym ze względu na zjawisko koncentracji ludności. Sprzyja realizacji zadań własnych gminy w zakresie doprowadzenia infrastruktury technicznej 124 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY i społecznej. Ponadto jest korzystna z punktu widzenia potrzeb środowiska przyrodniczego, gdyż nie istnieje zagrożenie znacznego naruszenia jego komponentów. Dlatego też zaleca się lokalizowanie nowych obszarów pod zabudowę mieszkaniową w obrębie istniejących jednostek osadniczych. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. Zabudowa turystyczna (letniskowa, rekreacyjna, agroturystyczna)

W porównaniu do wcześniej omówionej zabudowy omawiana zabudowa rekreacyjna generuje oddziaływanie związanymi bezpośrednio z pojawieniem się zwiększonego sezonowego napływu turystów. Dodatkowa infrastruktura turystyczna, szczególnie w atrakcyjnych obszarach powoduje wzbudzenie i zwiększenie ruchu turystycznego, wraz z którym należy spodziewać się dodatkowych, charakterystycznych oddziaływań na środowisko. Turystyka, szczególnie w skali masowej, stanowi zagrożenie dla środowiska. Nadmierna koncentracja ruchu turystycznego w czasie i na danym obszarze, nieprawidłowo zlokalizowana baza turystyczna, złe formy organizacji wypoczynku oraz brak kultury turystycznej są głównymi przyczynami powstawania zagrożeń. Penetracja turystyczna powoduje zagrożenia dla przyrody i obszarów chronionych, głównie poprzez niszczenie roślinności, fauny, przyrody nieżywionej, gleby, emisję zanieczyszczeń i hałasu, wywoływanie pożarów itp. Wzmożony ruch turystyczny oddziałuje na powierzchnię ziemi poprzez stałe ugniatanie profilu glebowego przy ścieżkach prowadzących i w bezpośrednim otoczeniu obiektów turystycznych. Towarzyszący zabudowie turystycznej ruch ludzi powoduje często niekontrolowane zaśmiecanie powierzchni ziemi znaczną ilością odpadów. Zwiększona liczba terenów przeznaczonych pod zabudowę, w tym w szczególności zabudowę związaną z usługami pobytowymi (pensjonaty, hotele), spowoduje kumulację zanieczyszczeń atmosfery, emisję hałasu oraz z w przypadku zabudowy zbiorowej zwiększoną ilość produkowanych odpadów i ścieków oraz zwiększonym zapotrzebowaniem na media. Szczególnym zadaniem gminy w tym aspekcie będzie przeciwdziałanie przedostawaniu się zanieczyszczeń do gleby i wód. Graniczenie części terenów zabudowanych i komunikacyjnych z użytkami leśnymi może negatywnie oddziaływać na ekosystem lasu. Zalecane w takim przypadkach są strefy izolacyjne wyznaczone w projektach planu zagospodarowania przestrzennego.

125 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Zabudowa skoncentrowanej działalności gospodarczej w tym produkcji.

Wydzielono istniejące obszary przemysłowe. Ogólnie są to tereny przemysłu lekkiego i powiązanego z produkcją rolną (obszary składowe, przetwórstwa, magazyny). Większość z tych obszarów w chwili obecnej nie jest użytkowana w sposób stwarzający zagrożenie dla środowiska. Spowodowane to jest obecną koniunkturą i zapotrzebowaniem na tego typu przemysł. Na etapie studium zwraca sie uwagę na konieczność spełnienia wszelkich norm ochrony środowiska podczas prac związanych z oceną oddziaływania nowo projektowanych obiektów mogących zawsze znacząco lub potencjalnie znacząco oddziaływać na środowisko. W raportach powinno się zawierać zapisy o sposobie oddziaływania nie tylko na elementy świata ożywionego, ale także elementy zasobów naturalnych w tym zasobów wód podziemnych. Rozbudowa kanalizacji

Odprowadzenie ścieków bytowo gospodarczych z gospodarstw gminy odbywa się głównie za pomocą przydomowych zbiorników i wywożeniem ścieków za pomocą wozów asenizacyjnych do oczyszczalni ścieków w Dźwierzutach. Sieć kanalizacyjna istnieje tylko w niewielkiej, centralnej części Gminy Dźwierzuty. W pozostałych miejscowościach planowana jest rozbudowa sieci kanalizacyjnej i podłączenie jej do oczyszczalni w Dźwierzutach. Mimo możliwości chwilowego negatywnego oddziaływania na środowisko podczas fazy budowania sieci kanalizacyjnej, taki stan w dłuższej perspektywie z pewnością będzie miał pozytywne bezpośrednie i długoterminowe oddziaływanie na wody podziemne i powierzchniowe oraz środowisko przyrodnicze. Realizacja przedsięwzięć znacząco i potencjalnie znacząco oddziaływującej na środowisko Ostateczna lokalizacja w/w inwestycji uzależniona będzie od wpływu tych działalności na środowisko, który określić należy na podstawie sporządzonych stosownych dokumentów z zakresu oddziaływania na środowisko. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczychlub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami.

5.2. Oddziaływanie na obszary chronione i różnorodność biologiczną

Tereny przeznaczone w projekcie studium do zabudowy znajdują się na obszarach chronionych. Dotyczy to terenów zlokalizowanych na obszarach chronionego krajobrazu oraz obszarach Natura 2000. Należy podkreślić, że projekt studium przewiduje zabudowy

126 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY w sąsiedztwie terenów o szczególnych walorach przyrodniczych - obszary wytypowane to pola uprawne lub pastwiska i łąki. Należy podkreślić, że brak jest ram czasowych wprowadzania postanowień projektu studium. Niemniej, w przypadku realizacji zapisów należy traktować oddziaływanie studium, jako chwilowe i nieodwracalne w kwestii zajęcia terenu. Oddziaływanie to mogłoby być znacząco negatywne tam, gdzie występują chronione elementy przyrodnicze. Jednak stwierdzone w toku badania obszarów objętych studium rośliny, zwierzęta i siedliska podlegające ochronie nie należą do rzadko spotykanych w skali kraju, jak i w regionie, a wszelkie cenne przyrodniczo tereny wyłączono z projektu. Dlatego stopień oddziaływania realizacji postanowień studium w stosunku do różnorodności biologicznej i form ochrony przyrody określa się jako średni. Wszelkie przekształcenia poprzedzone zostaną kolejnymi badaniami i ocenami w celu weryfikacji tego zapisu. Jednocześnie zakazuje się w stosunku do obszarów Natura 2000 podejmowania działań mogących, osobno lub w połączeniu z innymi działaniami, znacząco negatywnie oddziaływać na cele ochrony obszaru Natura 2000, w tym w szczególności pogorszyć stan siedlisk przyrodniczych lub siedlisk gatunków roślin i zwierząt, dla których ochrony wyznaczono obszar Natura 2000 lub wpłynąć negatywnie na gatunki, dla których ochrony został wyznaczony obszar Natura 2000, lub pogorszyć integralność obszaru Natura 2000 lub jego powiązania z innymi obszarami. Do pozytywnych efektów postanowień projektu studium należy uregulowanie gospodarki ściekowej na obszarze gminy. Pozytywnie wpłynie to na ochronę wód, tak powierzchniowych jak i podziemnych.

5.3. Oddziaływanie na wody powierzchniowe i podziemne

Układ stosunków wodnych na terenie gminy Dźwierzuty sprzyja szybkiemu rozprzestrzenianiu się zanieczyszczeń zarówno w wodach powierzchniowych jak i wgłębnych. Ciągi rynien lodowcowych połączone są z sobą poprzez lokalne cieki wodne. Jeziora z głęboko wciętymi misami stanowią odbiorniki nie tylko dla spływających zanieczyszczeń z pól uprawnych, ale także zrzutu ścieków komunalnych i ścieków związanych z ruchem turystycznym. W tym aspekcie realizacja zapisów studium tworzy i rozbudowuje dodatkowe obszary generujące kolejne dawki zanieczyszczeń. W chwili obecnej bez zorganizowanej sieci kanalizacji sanitarnej problem ten należy ocenić jako duży, a skutki długoterminowe. Zawarte w zapisach studium budowa sieci kanalizacyjnej do odbioru ścieków i przekazywania ich do oczyszczalni ścieków, stąd ich oddziaływanie na wody powierzchniowe jak i podziemne zaistnieje tylko w przypadku wystąpienia poważnej awarii. W trakcie normalnej eksploatacji kanalizacji, zbiorników bezodpływowych nie powinny one stanowić zagrożenia dla środowiska wodnego. Ważnym elementem oddziaływania na wody powierzchniowe będzie sposób 127 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY zagospodarowana terenów brzeżnych rzek i jezior. Tereny te w pasie 100 m od brzegów są najbardziej wrażliwe pod względem przyrodniczym (skupiają gatunki ekotonowe fauny i flory, stanowią siedliska przyrodnicze i lokalne korytarze ekologiczne). Wprowadzone zapisy odnośnie stref ochronnych zapewniają bezpieczeństwo tej strefy. Ewentualna lokalizacja obiektów służących turystyce wodnej lub gospodarce rybackiej w tym pasie musi uwzględniać zasady racjonalnego zagospodarowania i być każdorazowo konsultowana. Oddziaływania wynikające z powstania tego typu zabudowy nie muszą negatywnie wpływać na środowisko jeśli będą kontrolowane. Większość obszaru gminy Dźwierzuty charakteryzuje się warunkami geologicznymi sprzyjającymi szybkiej infiltracji wód opadów wewnątrz profilu geologicznego, co z jednej strony sprzyja utrzymywaniu i uzupełnianiu stanu ilościowego wód podziemnych. Z drugiej strony sprawia, że zasoby wód podziemnych narażone są na zanieczyszczenia przedostające się z powierzchni terenu, gdyż nie zawsze warstwa gruntu zadziała na zasadzie filtru, zatrzymując niebezpieczne substancje na swoich ziarnach. Do negatywnego oddziaływania studium w miejscowościach nie objętych siecią kanalizacji, zalicza się niekontrolowany wypływ ścieków z przydomowych zbiorników asenizacyjnych realizowanych w ramach nowopowstającej zabudowy. Dodatkowym nowym źródłem zanieczyszczeń są ścieki deszczowe powstające w wyniku zwiększenia powierzchni nieprzepuszczalnych. Ścieki deszczowe odprowadzane w nieprawidłowy sposób, zwierające ponadnormatywne ilości zanieczyszczeń (zawiesina, substancje ropopochodne) również stwarzają duże zagrożenia zanieczyszczenia wód powierzchniowych oraz podziemnych. Należy więc na etapie projektowania przewidywać wykonanie i odpowiednie dobranie urządzeń do podczyszczania i sieci kanalizacji deszczowej. W dłuższym okresie czasu w zakresie wód powierzchniowych przewiduje się utrzymanie bądź poprawę ich jakości, mimo wzrostu powierzchni zabudowanych. Podstawę do powyższego stwierdzenia stanowią inwestycje związane z gospodarką sanitarną - planowane stopniowe podłączenia miejscowości gminy do wspólnej sieci kanalizacyjnej.

128 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5.4. Powietrze i klimat

Zmiana studium będzie bezpośrednio oddziaływać na powietrze atmosferyczne w związku z pojawieniem się dodatkowych źródeł emisji do powietrza. Pojawienie się nowej zabudowy mieszkaniowej spowoduje pojawienie się nowych źródeł emisji zanieczyszczeń do powietrza:  emisja zanieczyszczeń ze spalania paliw na cele energetyczne w gospodarstwach domowych,  emisja zanieczyszczeń ze źródeł komunikacyjnych (ruch pojazdów po drogach lokalnych). W skali gminy nie przewiduje się ponadnormatywnych przekroczeń dopuszczalnych stężeń zanieczyszczeń w atmosferze. Wynika to z faktu długoterminowego zakresu zapisów studium - możliwa realizacja tylko w niewielkim ułamku ze względu na brak zapotrzebowania na tereny inwestycyjne - szczególnie w małych miejscowościach. Kolejnym elementem potwierdzającym małą szkodliwość rozbudowy jest duże jej rozproszenie oraz coraz powszechniejsze stosowanie paliw niskoemisyjnych. Dzięki zapisom studium nastąpi podniesienie świadomości ekologicznej mieszkańców co spowoduje, że w dłuższej perspektywie przewidywana emisja nie spowoduje jednak znaczącego pogorszenia warunków aerosanitarnych oraz nie wpłynie istotnie na pogorszenie jakości stanu powietrza atmosferycznego zarówno w skali lokalnej poszczególnych miejscowości jak i w skali całej gminy. Oddziaływanie na środowisko z ruchu pojazdów (komunikacyjne) powinno utrzymywać się na obecnym poziomie. Ze względu na skalę proponowanych zmian - nie przewiduje się wpływu na klimat na terenie gminy.

5.5. Powierzchnia ziemi i gleby

Wszelkie grunty podlegające ochronie takie jak: grunty klas III i wyższych od III, utwory torfowe i inne podlegające ochronie, zostaną na etapie realizacji planów zagospodarowania przestrzennego wyłączone spod zainwestowania. Niewielkie, chwilowe negatywne oddziaływanie, może również wystąpić na skutek prowadzenia robót budowlanych w zakresie realizacji inwestycji. Antropogeniczne przeobrażenia powierzchni ziemi związane będą głównie z działaniami techniczno- inżynierskimi. Zasięg tych zmian warunkowany jest przede wszystkim głębokością prowadzonych prac ziemnych. Zmiany te będą miały charakter punktowy w odniesieniu do powierzchni gminy i nie spowodują znaczącego negatywnego oddziaływania 129 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5.6. Krajobraz

Krajobraz jako jeden z elementów środowiska naturalnego jest dobrem które powinno podlegać powszechnej ochronie. Głównych zagrożeń krajobrazowych można upatrywać w niezwykle silnej ostatnimi laty antropopresji, spowodowanej intensywnymi oddziaływaniami człowieka na środowisko przyrodnicze. Wprowadzane zapisy studium doprowadzą do lokalnego zubożenia krajobrazu. Jednak w perspektywie czasu uzupełniona zostanie lokalna architektura miejscowości oraz usystematyzowana zostanie rozproszona obecnie zabudowa letniskowa - co doprowadzi do polepszenia lokalnego krajobrazu. Zubożeniu podlegać będą obszary pól i pastwisk - co nie będzie miało znaczącego wpływu na krajobraz. Oddziaływania będą ograniczone do czasu trwania realizacji zainwestowania, właściwie do czasu uporządkowanie terenu po zakończeniu prac budowlanych. W fazie eksploatacji oddziaływanie będzie znikome ponieważ planowane inwestycje przebiegają częściowo już w obszarach zurbanizowanych. Należy zaznaczyć, że ocena wpływu projektowanych inwestycji na krajobraz jest bardzo złożona, gdyż każda taka ocena ma swoje pozytywne i negatywne skutki. W celu zminimalizowania negatywnego wpływu nowej zabudowy na krajobraz wprowadzono szereg ustaleń. Określone zostały m.in. wskaźniki i parametry, które powinny być uwzględnione w ustaleniach miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. Ogólne wskaźniki i zasady określające zagospodarowanie, ład przestrzenny i użytkowanie terenu. Ważnym ustaleniem jest również zapis o konieczności utrzymania zbliżonego charakteru architektonicznego zabudowy regionalnej poprzez dostosowanie nowej zabudowy do istniejącej architektury oraz wykorzystanie lokalnych materiałów budowlanych tj. drewno, kamień, cegła i dachówka ceramiczna co spowoduje, że nowo powstające budynki wplotą się w już istniejące budownictwo.

5.7. Zasoby naturalne

Zmiana studium nie będzie miała istotnego wpływu na zasoby nieodnawialne występujące na terenie gminy, do których możemy zaliczyć złoża piaskowo - żwirowe. Formy ochrony przyrody oraz wód podziemnych obejmujące ten teren będą uniemożliwiały przekształcenia terenu i wstrzyma przemysł wydobywczy. Wszelkie złoża rozpoznane oraz eksploatowane została przestrzennie zlokalizowane na rysunkach projektu studium. Ze względu na możliwość wpływu procesów wydobywczych na wody wgłębne przed wydaniem koncesji należy wykonać wszelkie operaty, raporty i badania geologiczne oceniające ewentualne negatywne oddziaływanie kopalni.

130 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY W odniesieniu do złóż kopalin rozpoznanych, zlokalizowanych na terenach chronionego krajobrazu - ze względu na zakazy na tych terenach wydobycie tych kopalin (głównie piasku i żwiru) w chwili obecnej nie jest możliwe. Nie zmienia to faktu istnienia tychże złóż.

5.8. Hałas

Zmiany w Studium związane będą z pojawieniem się kolejnych źródeł hałasu. Zaliczyć do nich należy głównie:  ruch pojazdów w związku z ruchem turystycznym oraz użytkowaniem dodatkowej zabudowy mieszkaniowej,  bliżej nie określone źródła hałasu związane z obecnością ludzi (zwiększony ruch turystyczny, wszelkiego rodzaju imprezy, grille i zabawy organizowane dla turystów).  ewentualne inne źródła hałasu Najważniejszym czynnikiem redukującym, kompensującym zwiększone tło akustyczne będzie poprawa jakości dróg w obszarach rozwoju funkcji wykazanych w studium. Pozostałe źródła hałasu mają charakter niezorganizowany oraz charakteryzują się niewielką mocą akustyczną. Oddziaływania te zaliczyć można do kategorii negatywnych, ale krótkoterminowych, jako że nasilenie ruchu turystycznego przypada na miesiące wakacyjne. Zmiana w studium obejmuje jednak niewielki obszar, tak więc można stwierdzić, że nowo powstałe inwestycje nie spowodują istotnych emisji hałasu oraz pogorszenia klimatu akustycznego w najbliższym otoczeniu. Nie przewiduje się również wzrostu hałasu skumulowanego (z nowych i istniejących źródeł).

5.9. Zabytki i dobra materialne

Na omawianym terenie występują zabytki architektury: liczne cmentarze ewangelickie i staroobrzędowców oraz budynki mieszkalne, chałupy i kościoły ewangelickie. Podczas fazy realizacji poszczególnych inwestycji nie przewiduje się oddziaływań na poszczególne zabytki występujące w miejscowościach. Zmiana studium nie spowoduje negatywnego oddziaływania na obiekty zabytkowe wpisane do rejestru zabytków. Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty nie spowoduje negatywnego oddziaływania na dobra materialne mieszkańców gminy objętych przewidywaną zmianą. Planowane inwestycje, nowa zabudowa mieszkaniowa oraz rozwój sektora turystyki nie spowodują ingerencji w istniejącą zabudowę mieszkaniową działek, a tym samym nie zniszczą dóbr materialnych do nich przynależnych.

131 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY 5.10. Oddziaływanie na warunki życia ludzi

Zmiana studium może mieć wpływ na warunki życia ludzi w związku z przewidzianymi w studium inwestycjami w zakresie kanalizacji sanitarnej, budowy sieci wodociągowej, gospodarki ściekowej i zagospodarowania odpadów oraz rozwój mieszkalnictwa i turystyki. Ważnym czynnikiem będzie zatrzymanie migracji mieszkańców poprzez tworzenie nowych miejsc pracy w sektorach budownictwa oraz gospodarki rolnej i turystyki. Rozwój poczucia stabilizacji i harmonii w miejscowościach, a także polepszanie się warunków życia i zdrowia (sieci kanalizacji, wodociągi, poprawa dróg) wpłyną pozytywnie na warunki życia mieszkańców. Rozwój turystyki i mieszkalnictwa w miejscu obecnej zieleni może w pierwszym okresie prowadzić do zmniejszenia pozytywnego odczucia u mieszkańców ale w szerszych ramach czasowych polepszenie stanu majętności, praca, zmniejszy to negatywne odczucie. Podsumowując, dostosowanie nowej zabudowy wyglądem i charakterem do istniejących już zabudowań regionalnych, korzyści płynące z rozwoju działalności turystycznej oraz właściwe zagospodarowanie terenu planowanych inwestycji, z zastosowaniem niezbędnej zieleni izolacyjnej spowoduje, że można będzie z powodzeniem wykluczyć negatywne oddziaływanie na warunki życia ludzi zamieszkałych najbliżej terenów objętych zmianami.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

6. Rozwiązania mające na celu zapobieganie, ograniczanie lub kompensację przyrodniczą negatywnych oddziaływań na środowisko, mogących być rezultatem realizacji projektowanego dokumentu, w szczególności na cele i przedmiot ochrony obszaru Natura 2000 oraz integralność tego obszaru

W projekcie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty zaplanowano i wprowadzono szereg działań mających na celu ograniczanie negatywnych oddziaływań na środowisko przyrodnicze: a) w celu ochrony powietrza  w celu ochrony powietrza wskazane będzie używanie do celów energetycznych paliw o niskiej zawartości siarki, (ograniczenie stosowania węgla i paliw węglopochodnych), jak również stosowanie technologii gwarantujących zachowanie standardów jakości powietrza w otoczeniu,  na terenach wytypowanych pod zabudowę mieszkalną i rekreacyjną objętym zmianami nie będą lokalizowane obiekty, których uciążliwość wykracza poza granice działek, na których będą posadowione; nie przewiduje się również na tych terenach lokalizowania obiektów potencjalnie znacząco oddziaływujących na środowisko,  w obszarach przemysłowych przewiduje się lokalizowanie obiektów mogących znacząco oraz potencjalnie znacząco oddziaływujących na środowisko: ich stopień oddziaływania zostanie oceniony indywidualnie na etapach ocen na środowisko po przedstawieniu szczegółowych rozwiązań technicznych,  planuje się także w miarę możliwości finansowych gminy dążyć do budowy gazociągu doprowadzającego gaz ziemny na teren gminy oraz właściwą jego dystrybucję,  zakłada się stałą modernizację wszystkich kotłowni, systemów przesyłowych i stosowanie nośników energii o coraz mniejszej emisji. Należy poprawić termoizolację istniejących obiektów budowlanych poprzez ich docieplenie i wymianę części złej stolarki okiennej,  należy skutecznie promować i doprowadzić do jak najszerszego wykorzystania odnawialnych źródeł energii. Kluczowe znaczenie dla zmniejszenia oddziaływania energetyki cieplnej na atmosferę miałoby doprowadzenie gazu ziemnego na teren gminy,

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  dopuszcza się na terenie Gminy możliwość lokalizacji inwestycji służących pozyskiwaniu energii odnawialnej – słonecznej i wodnej. Obszary lokalizacji określą szczegółowo ustalenia zapisane w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego oraz stosowne akty prawne. Lokalizację inwestycji zgodnie z zapisami w niniejszej prognozie. Wszelkie tego typu inwestycje należy poprzedzić odpowiednimi raportami oddziaływania na środowisko naturalne. b) w celu ochrony wód powierzchniowych i podziemnych  Należy zapewnić ochronę Głównego Zbiornika Wód Podziemnych: 213 – Zbiornika Międzymorenowego Olsztyn, obejmującego powierzchnię ok. ¾ gminy Dźwierzuty (od południowego zachodu do centrum) w związku z występowaniem warstw wodonośnych o bardzo niskiej (czas przesiąkania poniżej 5 lat) i niskiej (czas przesiąkania 5-25 lat) odporności na migrację zanieczyszczeń. Zakazuje się wprowadzania do gleby substancji mogących negatywnie wpływać na jakość wód podziemnych;  Należy wykonać oraz wdrażać programy mające na celu racjonalizację wykorzystywania nawozów mineralnych oraz organicznych w obrębie GZWP 213, takie działania przyczynią się do obniżenia ryzyka przeniesienia zanieczyszczeń w głąb podłożą gruntowego;  Należy preferować wdrażanie i rozpowszechnianie rolnictwa ekologicznego oraz stosowanie czystych technologii w gospodarce - w tym w szczególności stosowanie płyt gnojowych, zbieranie gnojowicy w szczelnych zbiornikach itp;  Należy dążyć do utrzymywania równowagi zasobów wód podziemnych;  Należy dążyć do takiego lokalizowania zakładów przemysłowych mogących stanowić uciążliwość dla środowiska, aby nie powodowały pogorszenia stanu wód w Gminie Dźwierzuty;  Należy preferować lokalizację zakładów przemysłowych i energetycznych, które posiadają technologie obniżające koncentrację zanieczyszczeń w ściekach odprowadzanych do kanalizacji, wód i ziemi oraz stosujących w procesie produkcyjnym zamknięty obieg wody;  Należy dążyć do wprowadzania systemów odprowadzania i jednoczesnego oczyszczania ścieków o charakterze komunalnym;  Należy przeciwdziałać nielegalnym zrzutom ścieków do wód i ziemi poprzez nakładanie sankcji ekonomicznych, a także wprowadzanie jednolitego systemu kanalizacji ściekowej, a na terenach zurbanizowanych, także kanalizacji deszczowej;  Preferuje się równoczesne rozmieszczanie na terenie Gminy sieci kanalizacji sanitarnej, a także sieci wodociągowej;  W miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego należy wprowadzać stosowne zapisy zapewniające ochronę ujęć wód, a także ochronę zadrzewień przybrzeżnych.

134 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami 9 Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY c) w celu uregulowania gospodarki odpadami  w zakresie gospodarki odpadami ustala się usuwanie odpadów z uwzględnieniem w miarę możliwości ich segregację u źródła powstania i gromadzenie przed przekazaniem do unieszkodliwiania/składowania,  zapobieganie i minimalizacja powstawania odpadów;  powtórne wykorzystywanie odpadów, których powstawania w danych warunkach techniczno-ekonomicznych nie da się uniknąć;  unieszkodliwianie odpadów poza składowiskiem, o ile jest to uzasadnione technicznie i ekonomicznie;  składowanie tylko tych odpadów, których nie da się, z uwagi na warunki techniczno-ekonomiczne odzyskać bądź unieszkodliwić, w sposób bezpieczny dla zdrowia ludzkiego i środowiska;  zamknięcie i rekultywacja dzikich wysypisk;  prowadzenie selektywnej zbiórki odpadów;  tworzenie punktów gromadzenia odpadów;  zwiększenie liczby pojemników do gromadzenia odpadów w sezonie letnim na brzegach jezior, kempingach, polach namiotowych.  nasilenie działań edukacyjnych prowadzących do podwyższenia poziomu świadomości ekologicznej i do zmniejszenia ilości powstających odpadów wśród mieszkańców Gminy. d) w celu ograniczenia oddziaływania na powierzchnię ziemi i gleby  w celu ochrony powierzchni ziemi i gleb zakazuje się stosowania żużla piecowego do utwardzania dróg, ścieżek pieszych i rowerowych,  w celu ochrony powierzchni ziemi i gleby zakazuje się lokalizowania nowej zabudowy na skarpach przyjeziornych i przyrzecznych oraz na stromych wzgórzach. Na skarpach przyjeziornych i przyrzecznych dopuszcza się jedynie możliwość zabudowy służącej celom turystyki wodnej i rekreacyjnej. Wszelkie prace ziemne należy prowadzić przy jak najmniejszej ingerencji w najbardziej urodzajną powierzchniową warstwę próchniczną gleby, powstałe odpady z robót ziemnych właściwie zagospodarować na placu budowy. Podczas prowadzenia zabiegów melioracyjnych nie dopuszczać do nadmiernego przesuszenia gleb, a gdy już do tego dojdzie stosować odpowiednie nawodnienie.  wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców i turystów w zakresie postępowania z powstającymi odpadami, odchodzenie od systemu tzw. „dzikich wysypisk”, na terenie lasów i szlaków turystycznych ustawiane tabliczek z napisem „zakaz zaśmiecania”,  ważne będzie również odpowiednie oznakowanie szlaków turystycznych aby nie następowało nadmierne ugniatanie, wydeptywanie gleby na terenach nie wyznaczonych jako obszary służące turystyce.

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY e) w celu ochrony wartości krajobrazowych  w celu ochrony wartości krajobrazowych nowa zabudowa mieszkaniowa i letniskowa powinna nawiązywać kształtem architektonicznym i gabarytami do istniejącej regionalnej zabudowy, należy utrzymywać tradycyjne pokrycia dachów, kąty spadków dachów, podziały otworów okiennych, jako materiały budowlane wykorzystywać cegłę, kamień, drewno i dachówkę ceramiczną,  promowanie zadrzewień śródpolnych dla wzbogacenia krajobrazu, zwiększenia retencji wodnej oraz poprawy warunków lokalnego klimatu.

f) w celu ochrony bioróżnorodności oraz chronionych gatunków roślin i zwierząt  w celu ochrony różnorodności biologicznej należy wyłączyć lokalne obniżenia wypełnione wodą – oczka wodne z zagospodarowania pod zabudowę,  należy odstąpić od wprowadzania nowej zabudowy niezwiązanej z budynkami służącymi turystyce wodnej, gospodarce wodnej lub rybackiej w pasie szerokości 100 m od linii brzegów rzek, jezior i innych zbiorników wodnych.  w przypadku działek ewidencyjnych, na których występują lokalne obniżenia będące pod wpływem płytko zalegającej wody gruntowej lub wypełnione wodą należy takie obszary wyłączyć z ewentualnego zagospodarowania.

W projekcie „Studium” zawarte są rozwiązania eliminujące i ograniczające negatywne oddziaływania na środowisko w zakresie ochrony przyrody, kultury i krajobrazu poprzez:  renaturalizację zdewastowanych obszarów i obiektów przyrodniczych,  ochronę przed wyłączeniem z produkcji rolniczej gruntów rolnych o wysokiej jakości gleb (gleby I - III klasy bonitacyjnej),  ochronę powietrza atmosferycznego przed skażeniem poprzez promowanie stosowania paliw niskoemisyjnych, modernizację kotłowni, promowanie stosowania i wykorzystywanie odnawialnych źródeł energii (szczególnie przy pomocy kolektorów słonecznych i pomp ciepła),  realizowanie inwestycji w obrębie istniejącej zabudowy, za wyjątkiem inwestycji dla, których wybór lokalizacji w otwartej przestrzeni jest niezbędny i nie narusza przepisów prawa  promowanie i stosowanie nowoczesnych, przyjaznych środowisku technik i technologii,  promowanie ekologicznych metod produkcji rolniczej, W zakresie budownictwa mieszkaniowego należy przede wszystkim dążyć do:  kompleksowego przygotowywania terenów z uwzględnieniem zasad ochrony środowiska i lokalnego dziedzictwa kulturowego

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  określania intensywności zabudowy oraz zasad wykorzystywania form architektoniczno – budowlanych w celu zachowania ładu przestrzennego  lokalizowania zabudowy mieszkaniowej przede wszystkim w wolnych przestrzeniach przeznaczonych dla budownictwa mieszkaniowego W zakresie budownictwa letniskowego należy przede wszystkim dążyć do:  uporządkowania istniejącego zainwestowania turystycznego poprzez podniesienie standardu oraz uporządkowanie gospodarki ściekowej w pierwszej kolejności na terenach zagrażających czystości jezior;  sporządzenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego dla wytypowanych obszarów mogących pełnić funkcje turystyczne - powinno stanowić priorytet w działalności planistycznej. W pierwszej kolejności niezbędne jest sporządzenie lub uaktualnienie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego w rejonach jezior Sąpłaty, Sasek Wielki i Rańsk celem usystematyzowania rozwoju zabudowy turystycznej w tych rejonach.  zwiększenia atrakcyjności turystycznej Gminy poprzez zagospodarowanie szlaków turystyki wodnej – wyeksponowanie walorów przyrodniczych oraz zwrócenie uwagi na edukację ekologiczną;  uzależnienia wielkości nowych inwestycji turystycznych od naturalnej chłonności terenu na antropopresję;  zagospodarowania szlaków turystycznych budowa obiektów przystosowanych dla różnych odbiorców (formy turystyki, wiek odbiorców, itd.);  rozwijania różnorodnych form turystyki w oparciu o całoroczną bazę noclegową;  stwarzania warunków do powstawania nowych i przekształcania istniejących gospodarstw rolnych na gospodarstwa agroturystyczne;  poprawy stanu technicznego istniejącej bazy sportowo-turystycznej związanej z wodą, tj. budowa plaż publicznych oraz wypożyczalni sprzętu wodnego itp.;  wykorzystania istniejącego potencjału przyrodniczego dla celów rozwoju turystyki uzdrowiskowej i obiektów typu SPA;  zagospodarowania terenów przyjeziornych i prowadzenie gospodarki rybackiej pod kątem aktywizacji turystyki wędkarskiej;  wykorzystanie potencjału Gminy dla form rozwoju turystyki w sezonie zimowym. W zakresie rozwoju rolnictwa należy przede wszystkim dążyć do:  zachowania wyższych klas bonitacyjnych gleb ograniczając możliwość inwestowania na takich terenach;  utrzymania funkcji rolniczych na obszarach o znacznym potencjale rolniczym (Strefa III Rolniczo – Gospodarcza);  prowadzenia polityki sprzyjającej powstawaniu gospodarstw większych obszarowo;  sprzyjania powstawaniu gospodarstw agroturystycznych i produkcji żywności ekologicznej, stosując preferencje podatkowe, szkolenia i inne;

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  wspieranie działalności gospodarczej uzupełniającej rolniczą i rybacką;  wykluczenia stosowania technologii niebezpiecznych dla środowiska, w tym stosowania zabiegów agrolotniczych i środków chemicznych na terenach przybrzeżnych jezior;  dostosowywania rolnictwa do funkcjonowania w standardach międzynarodowych;  gromadzenia nawozów organicznych wyłącznie na izolowanych płytach gnojowych, zabezpieczonych przed przesiąkaniem odcieków do gruntu.

W zakresie rozwoju leśnictwa należy przede wszystkim dążyć do:  eksponowania pozaprodukcyjnych funkcji lasów, szczególnie w planach urządzeniowo leśnych;  zachowania i przywracania biologicznej różnorodności lasów;  utrzymania produkcyjnej zasobności lasów;  ochrony zasobów glebowych i wodnych w lasach;  wykorzystania lasów dla celów edukacji ekologicznej;  prowadzenia zalesień terenów o słabej bonitacji gleb, mało przydatnych do innych celów; pod zalesienie mogą być przeznaczane grunty dotychczas użytkowane jako rolnicze, w pierwszej kolejności najmniej przydatne dla rolnictwa;  promowanie zadrzewień śródpolnych dla wzbogacenia krajobrazu, zwiększenia retencji wody oraz poprawy warunków klimatu lokalnego; W zakresie rozwoju przemysłu należy przede wszystkim dążyć do:  preferowania zakładów opartych o przetwórstwo surowców lokalnych (produktów rolnych, drewna, ryb);  lokalizacji zakładów produkcyjnych na terenach niezurbanizowanych;  preferowania zakładów „czystych” i nowoczesnych technologii;  kompleksowego przygotowywania terenów pod inwestycje, w tym również pod działalność gospodarczą, przemysłową i składową m.in.: na obrzeżach miejscowości Dźwierzuty oraz w strefie III rolniczo – gospodarczej;  wspierania rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw głównie sektora budowlanego i transportowego.

7. Transgraniczne oddziaływanie na środowisko Ze względu na lokalny charakter działań inwestycyjnych przewidzianych w zmianie studium oraz znaczne oddalenie od granic Rzeczpospolitej nie przewiduje się możliwości wystąpienia oddziaływania transgranicznego.

8. Streszczenie w języku niespecjalistycznym Niniejsze opracowanie stanowi Prognoza oddziaływania na środowisko sporządzona dla projektu Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Dźwierzuty. Celami prognozy są: ocena potencjalnych zmian stanu środowiska

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY gminy, stwierdzenie jakie przeobrażenia w środowisku nastąpią na skutek realizacji zagospodarowaniu terenu zgodnie z ustaleniami określonymi w projekcie studium, identyfikacja obszarów objętych przewidywanym, znaczącym oddziaływaniem na środowisko i jego elementy składowe, zaproponowanie rozwiązań, które zapobiegałyby, ograniczały lub przyrodniczo kompensowały negatywne oddziaływania na środowisko, ocena możliwości oddziaływań transgranicznych. Celem wykonania projektu zmiany studium było uwzględnienie nowych uwarunkowań rozwoju w poszczególnych obszarach wiejskich gminy Dźwierzuty. Opracowanie obejmuje obszary przeznaczone do zabudowy uzupełniające wytypowane na etapie projektu Studium tj:

Lp. Miejscowość 1 Dąbrowa 2 Dźwierzuty 3 Gisiel 4 Grodziska 5 Jabłonka 6 Julianowo 7 Linowo 8 Łupowo 9 Małszewko 10 Miętkie 11 Mycielin 12 Nowe Kiejkuty 13 Olszewki 14 Orzyny 15 Popowa Wola 16 Rańsk 17 Rumy 18 Rusek Mały 19 Rutkowo 20 Sąpłaty 21 Stankowo 22 Szczepankowo 23 Targowo 24 Targowska Wólka 25 Zalesie - Kałęczyn W niniejszej prognozie przedstawiono istniejący stan środowiska przyrodniczego uwzględniając położenie gminy, budowę geologiczna, wody powierzchniowe i podziemne, szatę roślinna i warunki klimatyczne. Na tle uwarunkowań przedstawiono stan środowiska, a w tym czystość i źródła zanieczyszczeń powietrza atmosferycznego, jakość wód powierzchniowych i podziemnych oraz źródła ich zanieczyszczeń, warunki klimatu akustycznego i źródła powstawania hałasu oraz warunki życia ludzi. Opisano także występujące surowce naturalne oraz zabytki i dobra materialne. W niniejszej prognozie opisano także stan środowiska oraz formy ochrony przyrody w poszczególnych miejscowościach gminy Dźwierzuty. 139 TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY Gmina Dźwierzuty znajduje się w północno - wschodniej części Polski w województwie Warmińsko - Mazurskim, w powiecie szczycieńskim. Zgodnie z podziałem fizyczno - geograficznym (J.Kondracki) położony jest w obrębie Pojezierza Mrągowskiego. Wzdłuż zachodniej granicy gminy przebiega granica z Pojezierzem Olsztyńskim. Mezoregiony te wchodzą w skład makroregionu Pojezierza Mazurskiego i razem z Pojezierzami Południowobałtyckimi jest on częścią okołobałtyckiej strefy pojeziernej. Gmina Dźwierzuty od wschodu graniczy z gminami: Barczewo, Purda i Pasym, od południa z gminą Szczytno, od strony zachodniej z gminami Sorkwity, Piecki i Świętajno, a od północy z gminą Biskupiec. Przez obszar gminy przebiegają szlaki komunikacyjne:  Droga krajowa nr 57 łącząca Bartoszyce - Biskupiec - Dźwierzuty - Szczytno - Przasnysz - Maków Mazowiecki - Pułtusk.  Droga wojewódzka nr 600 łącząca Mrągowo - Kałęczyn - Szczytno.  Nieczynna linia kolejowa Biskupiec - Szczytno.

Na terenie Gminy Dźwierzuty scharakteryzowano następujące obszary podlegające ochronie prawnej:  Obszary Natura 2000 o Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 - Puszcza Napiwodzko - Ramucka (kod obszaru: PLB280007) o Obszar Specjalnej Ochrony Ptaków Natura 2000 – Puszcza Piska (kod obszaru: PLB280008), o NATURA 2000 - Obszar mający znaczenie dla Wspólnoty – Ostoja Piska (kod obszaru: PLH280013),  Rezerwaty przyrody o Rezerwat Kulka  Obszary chronionego krajobrazu o Obszar Chronionego Krajobrazu Pojezierza Olsztyńskiego. o Spychowski Obszar Chronionego Krajobrazu.  Zespół Przyrodniczo - Krajobrazowy o Zespół przyrodniczo krajobrazowy "Rzeka Babant i Jezioro Białe"  Pomniki przyrody

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY  Strefy ciszy Rozporządzeniem nr 45 Wojewody Olsztyńskiego z dnia 5 czerwca 1998 roku, na obszarze gminy Dźwierzuty objęto strefą ciszy jeziora: Łęsk i Babięty Wielkie, a także akwen Babięty Małe - przylegający do granic gminy. Na akwenach tych obowiązuje generalnie zakaz używania silników spalinowych do napędu jednostek pływających.  Sieć ekologiczna. Według koncepcji krajowej sieci ekologicznej ECONET - POLSKA obszar całej gminy należy do obszarów o wysokiej randze. Zachodnia i wschodnia część terenów gminy znajdują się w obrębie obszarów węzłowych o znaczeniu międzynarodowym. Część zachodnia leży w obrębie obszaru „Zachodniomazurskiego", a część wschodnia gminy w obrębie „Puszczy Piskiej". Niektóre z tych terenów to biocentra obszaru węzłowego. Dotyczy to terenów w rejonie Łąk Dymerskich i na południe od nich, a także większości obszarów południowo - wschodniej części gminy. W hierarchii sieci ekologicznej są to obszary o najwyższej randze. Pas środkowy gminy o rozciągłości południkowej wchodzi w skład korytarza ekologicznego o znaczeniu międzynarodowym, łączącego wspomniane obszary węzłowe o znaczeniu międzynarodowym: „Zachodniomazurski" i „Puszczy Piskiej". Są to na ogół tereny rolne w rejonie miejscowości Grodziska, Przytuły, Targowska Wola, Kałęczyn, Targowo, Olszewki, Jabłonka, Nowe Kiejkuty. Opisano warunki geologiczne i glebowe. Wskazano wszelkie wody zarówno podziemne jak i powierzchniowe oraz dokonano krótkiej ich charakterystyki. Opisano warunki klimatyczne. Opisano i scharakteryzowano stan powietrza atmosferycznego. Scharakteryzowano tło akustyczne. Szczegółowo opisano zagrożenia, wyniki realizacji oraz działania kompensacyjne redukujące negatywne oddziaływanie na środowisko zapisów studium Na etapie projektu studium nie wprowadza się konkretnych rozwiązań mających na celu analizę skutków realizacji oraz częstotliwości jej prowadzenia. Projekt studium wprowadza funkcje, które potencjalnie mogą być szczególnie uciążliwe dla środowiska, w związku z powyższym zaleca się wykonywanie wszelkich badań oddziaływania na środowisko inwestycji niebezpiecznych przed przystąpieniem do ich realizacji. Na etapie projektu nie jest możliwe oszacowanie prac kompensacyjnych, które powinny być wykonane. Studium jako dokument o charakterze strategicznym nie jest podstawą do realizacji poszczególnych przekształceń. Ich realizacja może nastąpić dopiero po uchwaleniu planów miejscowych, w których można ustalić metody analizy skutków ich realizacji oraz propozycje prac kompensacyjnych. Reasumując, można uznać, że realizacja ustaleń studium nie wprowadzi zdecydowanie negatywnych zmian w zasobach środowiska przyrodniczego. Należy dokonać stwierdzenia, że wiele z zaproponowanych zmian będzie zrekompensowanych. Przyjęte rozwiązania, służą ograniczeniu negatywnych oddziaływań na środowisko

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda

PROGNOZA ODDZIAŁYWANIA NA ŚRODOWISKO DO PROJEKTU STUDIUM UWARUNKOWAŃ I KIERUNKÓW ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO GMINY DŹWIERZUTY

TOPOZ Przedsiębiorstwo Gospodarki Gruntami Pluski, ul. Pluszna 19, 11-034 Stawiguda