Nr 7 (351) Lipiec 2020 rok XXX www..pl/dps [email protected] Cena 3,50 zł (5% VAT)

nr 351 str. 1 Złota myśl: 28 litrów krwi oddali mieszkańcy „Kto podróżuje, żyje dwa razy” gminy Dukla i gmin ościennych H.CH. Andersen W lipcowym numerze: 28 litrów krwi oddali mieszkańcy gminy Dukla i gmin ościennych...... 2 14 czerwca 1940 roku...... 3 14 czerwca Wotum zaufania i absolutorium dla burmistrza Dukli...... 4 Kino plenerowe w Dukli...... 4 1940 roku Nowe oświetlenie w Iwli...... 5 Powiększenie zasobów zieleni miejskiej w Dukli...... 5 pierwszy transport więźniów do obozu Powszechny Spis Rolny 2020...... 5 Auschwitz Nowy chodnik w Dukli...... 5 Sprzątanie otoczenia ruin browaru hrabiowskiego...... 6 Pierwszy masowy transport więźniów do nowo otwartego, niemieckiego obozu koncentracyjnego w Auschwitz odbył się 30 lat samorządu terytorialnego w Polsce...... 6 14 czerwca 1940 roku, 80 lat temu. Zostali tam przywiezieni Burmistrz gminy przywitał załogę krwiobusa, wolontariuszy i wszystkich ludzi W oczekiwaniu na oddanie krwi KARTA DUŻEJ RODZINY...... 7 o „wielkich sercach”, którzy przyszli oddać krew więźniowie z zakładu karnego w Tarnowie. Znalazło się w nim Klimatyzacja w Domu Ludowym w Jasionce...... 7 728 mężczyzn, z czego zdecydowaną większość stanowili polscy więźniowie polityczni. Nie byli oni jednak pierwszymi osadzo- Krew to najcenniejszy dar, który można Równe, OSP , OSP Ja- Dukla pamięta – 23 lata temu...... 8 nymi w obozie – byli nimi bowiem niemieccy kryminaliści z KL podarować drugiemu człowiekowi. Krwi sionka, członkowie Dukielskiego Cudze chwalicie swego nie znacie...... 8 Sachsenhausen, których w liczbie 30 skierowano do obozu w Au- nie da się wyprodukować sztucznie. Je- Stowarzyszenia Strzeleckiego, Olchowiec Łemków utracony ...... 8 schwitz już w maju, aby pełnili tam rolę więźniów funkcyjnych. dyną fabryką tego cennego, ratującego pracownicy Służby Więziennej Około 325 więźniów z pierwszego transportu przeżyło wojnę. Wmurowanie kamienia węgielnego...... 11 życie płynu jest ludzki organizm. Jak po- w Nowym Łupkowie, pracownik Nasz rodak z Nadola Jan Liwacz trafił do Auschwitz 20 czerwca daje Ministerstwo Zdrowia 40% Polaków firmy Przewozy-Beskid, człon- Złote Gody par małżeńskich...... 11 1940 roku i otrzymał nr 1010. Przydzielony został jako ślusarz do przynajmniej raz w życiu oddało krew, kowie Klubu Morsy – , Czas mierzony zegarami i kalendarzami...... 12 komanda zajmującego się wykonywaniem elementów wyposaże- regularnie krew oddaje 600 tys. Polaków członkowie Rady Rodziców nia obozu (krat, balustrad, żyrandoli). Spod jego ręki wyszły także Listy do papieża Jana Pawła II...... 14 – honorowych dawców krwi, co stanowi z Lubatowej, członkowie Rady liczne przedmioty wykonywane na zamówienie oficerów SS. 1,5% społeczeństwa. W Polsce istnieje Sołeckiej z Lubatowej, członko- Czas mierzony zegarami i kalendarzami...... 15 Był niezastąpiony w swej pracy, wykorzystywał swoje wpływy 21 regionalnych centrów krwiodawstwa wie klubów sportowych: Prze- Strzelnica w Dukli...... 17 i pomagał innym więźniom. Jest wykonawcą słynnego napisu, i krwiolecznictwa. łęcz-Dukla i Zorza-Łęki Dukiel- Green Velo - Podkarpacie...... 18 nad wejściem do obozu w Auschwitz: Arbeit macht frei, w któ- 18 czerwca br. na parkingu przy Urzę- skie, pracownicy Serwisu Klima- rym na znak protestu montujący go więźniowie odwrócili literkę dzie Miejskim w Dukli stanął krwiobus, tyzacji Ligo Klim, pracownicy Załoga krwiobusa z pomysłodawczynią „Przy Zamku Kamieniec” – odnowiona ścieżka ...... 19 Józefa Winnicką-Sawczuk i osobami wspierającymi „B”. Spędził łącznie w bloku nr 11 „Bloku Śmierci” pięć tygodni, a wcześniej nagłośniona została akcja Zespołu Placówek Oświatowych W pasiece...... 20 osadzany był tam dwukrotnie: w czerwcu 1942 roku i w marcu oddawania krwi. Organizatorami tego w Krośnie z Klubu Krwiodaw- Prawo przy porannej kawie ...... 20 1943 roku. W grudniu 1944 roku został przeniesiony do obozu przedsięwzięcia była , staro- stwa, pracownicy Zespołu Karpackich Par- organizatorzy przygotowali również dla w Mauthausen-Gusen do podobozu w Ebensee. Tam doczekał stwo powiatowe w Krośnie i Regionalne ków Krajobrazowych w Krośnie z siedzibą nich napoje, kanapki. A wszystko to dzięki Łowiectwo i ekologia...... 21 się wyzwolenia 6 maja 1945 roku i wrócił do kraju. Zamieszkał Centrum Krwiodawstwa i Krwiolecznic- w Dukli, mieszkańcy z każdej miejscowo- sponsorom. Brodziec piskliwy...... 22 na ziemiach odzyskanych w Bystrzycy Kłodzkiej, gdzie założył twa w Rzeszowie, ale stało się to za sprawą ści gminy Dukla, mieszkańcy Lubatówki, Organizatorzy dziękują bardzo za wspar- Majowe grzybobranie...... 22 rodzinę, zajmował się kowalstwem artystycznym. Zmarł w 1980 inicjatorki akcji Józefy Winnickiej-Saw- a nawet mieszkańcy powiatu jasielskiego. cie tej akcji: Masarni Wrocanka – za wę- roku i pochowany został w Bystrzycy Kłodzkiej. czuk, radnej powiatu krośnieńskiego, która Jak się okazało 62 osoby oddały po 450 ml dliny, Piekarni Przełęcz – za pieczywo, - miesięcznik (www.dukla.pl/dps) Społeczeństwo Dukielszczyzny pamięta o nim, w ubiegłym czuwała nad organizacją tej szlachetnej krwi co dało 27,9 l, ale zapisanych do odda- p. Józefie Winnickiej –Sawczuk - za dodatki DUKLA.pl Wydawca: Ośrodek Kultury w Dukli, ISSN 2080-0835 roku 3 października odsłonięta została pamiątkowa tablica, która akcji. Od godz. 9.30 do 12.30 mogli się za- nia było 79, tylko z różnych względów po do kanapek i lody, burmistrzowi Dukli umieszczona jest na Domu Ludowym w Nadolu. pisywać chętni do oddania krwi i już wtedy przeprowadzonym szczegółowym wywia- i radnemu Bohdanowi Goczowi – za zakup Adres redakcji: 38-450 Dukla, Trakt Węgierski 11, p. 309, Krystyna Boczar-Różewicz okazało się, że bardzo dużo osób chce od- dzie lekarskim nie mogli jej oddać. Wiele pizzy dla pracowników krwiobusa, pani tel. (+48) 13-432-91-33, fax (+48) 13-433-10-11, e-mail: [email protected] dać krew. Krew oddawali strażacy z OSP osób, ponad 20, już nie mogło się zapisać Katarzynie Karbowniczyn – za zakup foli Redaguje zespół: Krystyna Boczar-Różewicz - red. naczelna, Wiktor Szyndak - red. techniczny - skład i łamanie, Dukla, OSP , OSP Wietrzno, OSP ze względu na moce przerobowe krwio- i pomoc w organizacji, paniom ze stołówki Janusz Krowicki - wyd. internetowe, Agnieszka Matusik, Barbara Pudło busa. To wspaniałe co dzieje się w Dukli, szkolnej w Szkole Podstawowej w Dukli – Współpracujący: Witold Puz, Bartosz Szczepanik, Maria Walczak, nie spodziewaliśmy że tu są tak cudowni za przygotowanie kanapek. Podziękowania Aleksandra Żółkoś, Janusz Kubit ludzie, którzy swoim darem chcą dzielić należą się również wszystkim, którzy poma- Druk: Drukarnia „HEDOM”, ul. Kletówki 54a, Krosno, się z innymi – powiedziała jedna z pielę- gali w organizacji i przygotowaniu przedsię- tel./fax 13 432 02 02, www.hedom.pl gniarek pracujących w krwiobusie. Oddaję wzięcia: p. Wiolettcie Jakieła, Basi Pudło, Za treść reklam redakcja nie odpowiada. Zastrzegamy sobie prawo krew, bo mogę i to jest najważniejsze – po- Romanowi Markuszka z Urzędu Miejskiego do skracania artykułów i adiustacji tekstów. Materiały przyjmujemy wiedział Filip. Natomiast Basia wyjaśniła w Dukli, pani Monice Jankowicz za pomoc do 20. każdego miesiąca. Dostarczone materiały można odebrać – oddaję krew, bo mojemu siostrzeńcowi w sprawnej organizacji akcji, a także tym w siedzibie redakcji. była kiedyś potrzebna i dzięki temu, że ktoś wszystkim, których nie wymieniłam z imie- Numer zamknięto dnia 27. 06. 2020 r. mógł i ją oddał uratowano mu życie. To nia i nazwiska. Udostępniono do sprzedaży 1. 07. 2020 r. Nakład 300 egz. taka forma wdzięczności. Każdy z krwio- Tekst i fot. OKŁADKA: Wieża widokowa na szczycie góry Cergowej, Pobieranie krwi w krwiobusie dawców otrzymał pakiet krwiodawcy, ale Krystyna Boczar-Różewicz fot. Tomasz Gilewski

str. 2 nr 7/2020 nr 351 str. 3 Nowy chodnik w Dukli

W maju br. zostało wykonane połączenie chodników pomiędzy ulicą Jana Pawła II, a ulicą Mickiewicza w Dukli. Wykonano 125 m2 z kostki brukowej i poręcze wiadomości ochronne od strony cieku wodnego o długości 45 m. Koszt wykonanych prac wraz z materiałami wyniósł 34 247,52 zł. Prace zostały wykonane w ramach zadania z budżetu obywatelskiego Dukli za 2019 r., na które zagłosowali mieszkańcy Dukli. Prace wykonała Firma Usługowo-Handlowa KARGUM Adam Kargul. Wotum zaufania i absolutorium Tekst i fot. kbr dla burmistrza Dukli Nowe oświetlenie w Iwli W poniedziałek 8 czerwca br. podczas sesji Rady W czerwcu zakończona została budowa oświetlenia ulicznego przy drodze wojewódz- Miejskiej w Dukli, burmistrz Dukli Andrzej Bytnar kiej nr 993 Dukla-Żmigród od skrzyżowania w Iwli do granicy Głojsc. W ramach zadania przedstawił radnym raport o stanie Gminy Dukla za wykonano 13 słupów oświetleniowych i montaż na wysięgniku lamp ledowych. Koszt cał- rok 2019, po czym radni podjęli uchwałę o udziele- kowity zadania wyniósł 74 607,60 zł, w tym Fundusz Sołecki wsi Iwla to kwota 38 000,00zł. niu burmistrzowi wotum zaufania. Uchwała została Wykonawcą była firma Instal-Projekt Krzysztof Uliasz. podjęta jednomyślnie, „za” głosowało 15 radnych. Radni Rady Miejskiej w Dukli, po zapoznaniu się Tekst i fot. kbr z pozytywną opinią organu nadzorującego Regio- nalnej Izby Obrachunkowej, przedstawionej przez przewodniczącą Komisji Rewizyjnej Rady Miejskiej w Dukli Ewę Przystasz i sprawozdaniami burmistrza i skarbnika gminy Dukla udzielili burmistrzowi Du- Powiększenie zasobów kli absolutorium za wykonanie budżetu za rok 2019. „Za” głosowało 14 radnych. Uchwała zostało podjęta jednomyślnie. zieleni miejskiej w Dukli Burmistrz Andrzej Bytnar podziękował radnym za udzielenie wotum zaufania i absolutorium za wy- nawcą usługi była firma Sebastian Piekar- konanie budżetu, za 2019 rok. Podziękował również Mieszkańcy Dukli oddając głos na Kościuszki. Nowe nasadzenia wykonano ski Usługi Ogrodnicze. Teraz czekamy co z współpracownikom, zastępcy burmistrza Łukaszowi zadanie pn. „Powiększenie zasobów zie- na parkingu przy Sanktuarium św. Jana z tego wyrośnie. Prosimy o nie zaśmiecanie Pirogowi, skarbnikowi gminy Dukla Jolancie Bik za leni miejskiej w Dukli” zadecydowali, że Dukli, nad Dukiełką od strony parkingu obsadzonych rabat, a także o sprzątanie za czuwanie nad budżetem, sołtysom i wszystkim którzy to zadanie spośród trzech, które zostały za kamienicą Springera, a także przy ulicy swoimi pupilami. Aby mieć piękne miasto przyczynili się do realizacji budżetu, także krytykują- poddane głosowaniu otrzymało największą Kościuszki przed parkingiem przy bloku i piękną zieleń w mieście musimy dbać cym, ponieważ krytyka może być konstruktywna, w ilość głosów i było realizowane. Realizacja Nadleśnictwa Dukla. W maju dokonano o to wszyscy. przeciwieństwie do krytykanctwa. Na zakończenie zadania rozpoczęła się początkiem kwiet- kontroli przyjęcia się roślin i kilka sztuk, Podziękowania za duże zaangażowa- przewodniczący Rady Miejskiej w Dukli Mariusz nia. Zadanie obejmowało dostawę i wyko- które się nie ukorzeniły, uzupełniono nie należą się Zarządowi Osiedla na czele Folcik pogratulował burmistrzowi i wszystkim, którzy nanie nasadzeń na terenie miasta. Nasadze- nowymi sadzonkami. Koszt zadania to z przewodniczącym Zenonem Leńczykiem. przyczynili się do realizacji budżetu w 2019 roku. nia wykonano na wszystkich istniejących 36 304,00 zł, w tym kwota z budżetu oby- Krystyna Boczar-Różewicz Krystyna Boczar-Różewicz rabatach przy ul. Trakt Węgierski i ulicy watelskiego Dukli to 35 000,00 zł. Wyko- Fot. str. 16 Kino plenerowe w Dukli Powszechny Spis 4 lipca 2020, godz. 21.00, plac przy MOSiR Dukla, ul. Armii Krajowej 1 Rolny 2020 Pokaz filmu pt.„Jako w niebie, tak i w Komańczy” • osób prawnych; Z okazji Roku Prymasa Stefana Wyszyńskiego. Najbliższy Powszechny Spis Rolny będzie prowadzony w ca- • jednostek organizacyjnych niemających osobowości prawnej. łej Polsce od 1 września do 30 listopada 2020 r., według stanu w Wszystkie podmioty zobowiązane są do udzielania dokład- Film dodatkowy: „Nikifor, moje drugie imię” dniu 1 czerwca 2020 r. nych, wyczerpujących i zgodnych z prawdą odpowiedzi w formie Organizatorzy pokazu: Burmistrz Dukli Ustawa o spisie rolnym reguluje zakres, formę i tryb przepro- samopisu internetowego, wywiadu telefonicznego lub bezpośred- Andrzej Bytnar, Dyrektor Ośrodka Kultury w Dukli: wadzenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego po- nio w trakcie rozmowy z rachmistrzem spisowym. wszechnego spisu rolnego w 2020 r., oraz zakres, formę i tryb prac Wszystkie zebrane informacje objęte są tajemnicą. Małgorzata Walaszczyk-Faryj, związanych z przygotowaniem i opracowaniem wyników spisu. Szczegółowe informacje uzyskacie Państwo w Urzędzie Miej- Telewizja Obiektyw Krosno Spis rolny zostanie prowadzony w gospodarstwach rolnych: skim w Dukli i na stronie internetowej Głównego Urzędu Staty- • osób fizycznych (gospodarstwach indywidualnych); stycznego www.spis.gov.pl

str. 4 nr 7/2020 nr 351 str. 5 Stowarzyszenie Dukla OdNowa po uzyskaniu zgody na uporządkowanie Sprzątanie otoczenia ruin otoczenia ruin browaru obecnego za- KARTA DUŻEJ RODZINY rządcy starostwa powiatowego w Kro- browaru hrabiowskiego śnie, właścicielem jest Skarb Państwa, zorganizowało prace porządkowe – po- Karta Dużej Rodziny to uprawnienia dzietnej spełnia poniższe wymagania. przysługujące osobom posiadającym Przy ujściu Dukielki do Jasiołki usytuowany był browar, prawdopodobnie wiedział Mateusz Ocias członek Sto- Prawo do posiadania Karty przysłu- ważną Kartę polegające na przyznaniu wybudowany w połowie XVIII wieku przez ówczesnych właścicieli Dukli, jako warzyszenia. 20 czerwca br. 14 osób guje odpowiednio dziecku: zajęło się porządkami, które trwały korzystniejszego od ogólnie obowiązu- 1) w wieku do ukończenia 18. roku część zespołu pałacowego, dlatego też potocznie nazywany jest hrabiowskim. jącego dostępu do towarów, usług lub Wodę potrzebną do produkcji piwa czerpano ze studni głębinowej. Obiekt ten do godz. 17. W pracach wzięli udział życia; członkowie Stowarzyszenia: Grzegorz innych form działalności. Zniżki mogą 2) w wieku do ukończenia 25. roku uległ całkowitemu zniszczeniu podczas pożaru jaki wybuchł 22 września 1895 oferować nie tylko instytucje publiczne, Knap, Mateusz Ocias, Wojciech Ocias, życia - w przypadku gdy dziecko uczy w wieku powyżej 18. roku życia - na roku. Do dzisiaj pozostały tylko ruiny. Zachowały się jednak butelki dukielskiego ale również przedsiębiorcy prywatni. Artur Ocias, Krzysztof Dłużniewski, się w: okres ważności orzeczenia; piwa, ale smaku jego nie znamy. Teren wokół browaru do niedawna był zaro- Przystępując do programu zyskują Marcin Wal, jak również osoby nie- a) szkole - do dnia 30 września nastę- 5) dziecku umieszczonemu w ro- śnięty, a w samych ruinach rosną już drzewa. prawo do posługiwania się znakiem „Tu zrzeszone: Paweł Kuffner – radny Rady pującego po końcu roku szkolnego, dzinnej pieczy zastępczej - na czas honorujemy Ogólnopolską Kartę Dużej Miejskiej w Dukli, Michał Tarnowski b) szkole wyższej - do dnia 30 wrze- umieszczenia Rodziny”. Podziękowania z synem Andrzejem, turystka z War- śnia roku w danej rodzinie zastępczej lub rodzin- 22 czerwca przez gminę Dukla przeszły intensywne opady, które szawy, Michał z Krosna, który pracuje - w którym jest planowane ukończe- nym domu dziecka; Prawo do posiadania Karty przy- nie nauki zgodnie z oświadczeniem, doprowadziły do licznych podtopień, zalań budynków, zerwanie mostu obecnie w Browarze Dukla w Cergo- 6) osobie przebywającej w dotychczaso- sługuje członkowi rodziny wielodziet- o którym mowa w art. 10 ust. 4 pkt 4; zastępczego w Nowej Wsi. Do akcji ratowniczej włączyły się Ochotnicze wej, Tomasz Dziadosz, Tomasz Szczu- wej rodzinie zastępczej albo w rodzin- nej, przez którą rozumie się rodzinę, 3) bez ograniczeń wiekowych - w rek, Dariusz Jaskółka. Stowarzyszenie nym domu dziecka, o której mowa w Straże Pożarne z naszej gminy, ale również z innych gmin powiatu w której rodzic (rodzice) lub małżonek przypadku dzieci legitymujących się zamierza uporządkować również ruiny, art. 37 ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca krośnieńskiego. rodzica mają lub mieli na utrzymaniu orzeczeniem o umiarkowanym albo ale tu będzie potrzebna zgoda Woje- 2011 r. o wspieraniu rodziny i syste- Dziękujemy Druhnom i Druhom, Zarządowi Miejsko-Gminnemu łącznie co najmniej troje dzieci bez znacznym stopniu niepełnosprawności. wódzkiego Konserwatora Zabytków. mie pieczy zastępczej - odpowiednio OSP RP w Dukli za pomoc na rzecz osób poszkodowanych. względu na ich wiek. Jednak najpierw należy uporządkować do dnia 30 września następującego po Osobne podziękowania kierujemy do pracowników Gospodarki Ko- końcu roku szkolnego, w którym jest otoczenie i dalszy ciąg sprzątania od- Członkami rodziny wielodzietnej są: Karta jest przyznawana: munalnej i Mieszkaniowej, a także do pracowników Urzędu Miejskiego planowane ukończenie nauki w danej był się 27 czerwca w sobotę. Członko- 1) rodzic (rodzice) - przez którego ro- 1) rodzicowi oraz małżonkowi rodzica - placówce, lub, w przypadku szkoły w Dukli za pomoc w napełnianiu worków. wie Stowarzyszenia mają plany co do zumie się także rodzica (rodziców) na czas nieokreślony; wyższej, do dnia 30 września roku, Dziękujemy osobom prywatnym, którzy udostępnili prywatne ruin browaru hrabiowskiego, ale o tym zastępczych lub osobę (osoby) prowa- 2) dziecku w wieku do ukończenia 18. w którym jest planowane ukończe- samochody do rozwożenia worków z piaskiem i pomagały napełniać może innym razem. Ja ze swej strony dzącą rodzinny dom dziecka; roku życia - do ukończenia 18. roku nie nauki w danej placówce, zgodnie worki. życzę powodzenia w ich realizacji. 2) małżonek rodzica; życia; z oświadczeniem, o którym mowa w 3) dziecko - przez które rozumie się także 3) dziecku powyżej 18. roku życia - od- Dzięki tym wszystkim działaniom i aktywności Mieszkańców udało Oby zapał nie ostygł. art. 10 ust. 4 pkt 4, nie dłużej jednak dziecko, nad którym rodzic sprawuje powiednio do dnia 30 września nastę- się wygrać z żywiołem. Krystyna Boczar-Różewicz niż do ukończenia 25. roku życia. rodzinną pieczę zastępczą, oraz osobę pującego po końcu roku szkolnego, Andrzej Bytnar Fot. str. 15 przebywającą w dotychczasowej ro- w którym jest planowane ukończe- Burmistrz Dukli Na terenie Gminy Dukla na pod- dzinie zastępczej albo w rodzinnym nie nauki w danej placówce, lub, w stawie Uchwały NR XVI/99/15 RADY domu dziecka, o której mowa w art. 37 przypadku szkoły wyższej, do dnia MIEJSKIEJ w DUKLI z dnia 24 listo- ust. 2 ustawy z dnia 9 czerwca 2011r. o 30 września roku, w którym jest pla- Rada Miejska w Dukli pada 2015 r., przyznano mieszkańcom (radni w kolejności alfabetycznej): wspieraniu rodziny i systemie pieczy nowane ukończenie nauki w danej 30 lat samorządu naszej gminy, którzy posiadają Ogól- 1. Teresa Belcik - z-ca Przewodniczącego zastępczej (Dz. U. z 2017 r. poz. 697 placówce, zgodnie z oświadczeniem, nopolską Kartę Dużej Rodziny nastę- Rady Miejskiej w Dukli i 1292). o którym mowa w art. 10 ust. 4 pkt 4, 2. Roman Drajewicz nie dłużej jednak niż do ukończenia pujące uprawnienia: terytorialnego w Polsce 1) 50% zniżki na korzystanie indywidu- 3. Bogdan Drozd Prawo do posiadania Karty przy- 25. roku życia; alne z obiektów Miejskiego Ośrodka 4. Ewa Dubiel sługuje dziecku, jeżeli w dniu składa- 4) dziecku legitymującemu się orzecze- c.d. Sportu 5. Adam Faustus nia wniosku o przyznanie Karty co niem o umiarkowanym albo znacz- 6. Mariusz Folcik - Przewodniczący i Rekreacji w Dukli; najmniej troje dzieci w rodzinie wielo- nym stopniu niepełnosprawności, Kadencja 2014 – 2018 Rady Miejskiej w Dukli Rady Miejskiej w Dukli 2) 50% zniżki na bilet wstępu na spek- Burmistrz: Andrzej Bytnar 9. Andrzej Kędra 7. Bohdan Gocz takle, seanse filmowe organizowane Przewodniczący Rady Miejskiej w Dukli: 10. Zenon Leńczyk 8. Bogusław Karkoszka przez Ośrodek Kultury w Dukli. Andrzej Dziedzic 11. Jan Marszał 9. Magdalena Krukar Począwszy od wprowadzenia Pro- Rada Miejska w Dukli 12. Halina Pietruś - z-ca 10. Paweł Kuffner Klimatyzacja w Domu gramu tj. od 16.06.2014r. do końca 2019r. (radni w kolejności alfabetycznej): Przewodniczącego Rady Miejskiej 11. Bogdan Maciejewski wpłynęło w naszej gminie 538 wniosków 1. Teresa Belcik w Dukli 12. Ewa Przystasz i na ich podstawie przyznano 1996 kart 13. Ewa Przystasz 2. Władysław Boczar 13. Ewa Szymko Ludowym w Jasionce dużej rodziny. 3. Jan Dembiczak 14. Tomasz Węgrzyn 14. Piotr Węgrzyn - z-ca Jednostką koordynującą realizację 4. Andrzej Dziedzic - Przewodniczący 15. Krzysztof Woźniak Przewodniczącego Rady Miejskiej W sali widowiskowo – tanecznej Domu Ludowego w Jasionce zostało zainstalowane Programu jest Miejski Ośrodek Pomocy Rady Miejskiej w Dukli w Dukli Kadencja 2018 – 2023 w maju br. urządzenie klimatyzacyjne Midea Split o mocy 7 kW – 4 szt. Koszt instalacji Społecznej w Dukli. 5. Adam Faustus 15. Justyna Zimny - Frużyńska to 29 520,00 zł, został w całości pokryty z Funduszu Sołeckiego wsi Jasionka. Wyko- 6. Mariusz Folcik Burmistrz: Andrzej Bytnar Mateusz Aszklar Przewodniczący Rady Miejskiej w Dukli: Przygotowała: nawcą zadania była firma Klima Greg Grzegorz Dydko. 7. Zbigniew Głód Mariusz Folcik Krystyna Boczar-Różewicz cdn. MOPS Dukla 8. Bohdan Gocz - z-ca Przewodniczącego kbr

str. 6 nr 7/2020 nr 351 str. 7 Dukla pamięta – 23 lata temu Olchowiec Łemków utracony 23. rocznica pobytu Jana Pawła II w Dukli i kanonizacji św. Jana z Dukli

W tym roku obchodzimy 23. rocznicę atyfikowany na błogosławionego, a 27 W tym roku uroczystości rocznicowe pielgrzymki Ojca Świętego Jana Pawła kwietnia 2014 roku został kanonizowany były skromniejsze, wręcz kameralne, II do Dukli i kanonizacji duklanina na- na Świętego na Placu Świętego Piotra w z przyczyn wszystkim wiadomym tj. sta- szego największego rodaka św. Jana Watykanie. Dukla przyjmując tak zna- nie pandemii COVID-19. Dokładnie w z Dukli. Przez te dwadzieścia trzy lata mienitego Gościa znalazła się wśród 118 23. rocznicę przyjazdu papieża do Dukli Fragmenty publikacji Okładka książki Fot. [arch. Wyd. Żyznowski] wydarzyło się bardzo wiele. Ojciec Miast Papieskich w Polsce, tj. miast które tj. 9 czerwca, o godz. 18.00 w Sanktu- Święty Jan Paweł II po swojej śmierci odwiedził w czasie swoich pielgrzymek arium św. Jana z Dukli odbyła się msza 2 kwietnia 2005 roku szybko został be- do ojczyzny Jan Paweł II. św. dziękczynna pod przewodnictwem o. Tacjana Mroza kustosza i gwardiana Dukla pamięta - 23 lata temu dukielskiego klasztoru, który wygłosił Fot. Krystyna Boczar-Różewicz okolicznościowe kazanie. Mszę świętą uświetnił występem Zespół Szarotka-Du- Cudze chwalicie klanie działający przy Ośrodku Kultury w Dukli. Wzięli w niej udział burmistrz Dukli Andrzej Bytnar, dyrektor Ośrodka swego nie znacie Kultury w Dukli Małgorzata Walaszczyk – Faryj, mieszkańcy gminy Dukla. Po Wędrówki po Beskidzie mszy świętej o. gwardian Tacjan Mróz poświecił obraz Matki Bożej tulącej W czasie wirusowej nagonki nie dali- pomyśleć w jaki sposób wynagrodzić św. św. Jana Pawła II. Uczestnicy na czele śmy się wyizolować z natury. Dukielszczy- Janowi że pilnuje tej naszej pięknej dukiel- z krzyżem i niesionym obrazem przeszli zna jest tak cudnym terenem do wędrówek skiej przyrody. na plac pod Krzyż Pojednania, gdzie pod a zwłaszcza okolice Olchowca w Magur- Zawsze zachwalam naszą królową przewodnictwem ojców bernardynów skim Parku Narodowym i Jaśliski Park czyli górę Cergową, która w tym czasie jest odmówili modlitwę i odśpiewali ulu- Zespól Szarotka-Duklanie uświetnił uroczystości w klasztorze Przejście uczestników uroczystości na plac pod Krzyż Pojednania Krajobrazowy to miejsca, których nam obsypana kwitnącą miesiącznicą trwałą bioną pieśń polskiego papieża „Barkę”. mogą wszyscy pozazdrościć. Beskidzkie i czosnkiem niedźwiedzim. Wieża przy- Ostatnim akcentem uroczystości było szlaki są magiczne, tajemnicze, piękne ciąga turystów bo było ich wielu od naj- złożenie kwiatów pod pomnikiem św. i spokojne, gdzie czujemy się jak w przed- młodszych do najstarszych. ma Jana Pawła II i św. Jana z Dukli przez sionku raju. swój niepowtarzalny klimat, poczuliśmy burmistrza Dukli Andrzeja Bytnara Nasze wędrówki to; Barwinek - Ba- się jak w dobrej drogerii typu - PO PRO- i dyrektora Szkoły Podstawowej w Dukli ranie - Olchowiec- - STU Z NATURY. Jerzego Pęcaka. -Tylawa. Maria Walczak Huta Polańska- Filipowskie Sedlo, Za- Fot. str. 10 kbr wadka Rymanowska- Piotruś i oczywiście wejście na naszą królową czyli Cergową z Zawadki Rymanowskiej do Lubatowej. Maj i czerwiec to miesiące kiedy przyroda jest najpiękniejsza i tak w Hucie Polańskiej Olchowiec Łemków urzekły nas obsypane kwieciem grusze przy kościółku. W Olchowcu ścieżka hi- storyczno - przyrodnicza cieszy się popu- Modlitwę pod Krzyżem Pojednania prowadził o. Tycjan Mróz Kwiaty pod pomnikiem św. Jana z Dukli złożył burmistrz Dukli Andrzej Bytnar larnością, było tu wielu turystów. utracony Szlak na Piotrusia z Zawadki Ryma- Wotum zaufania i absolutorium dla burmistrza Dukli nowskiej pusty, piękne sędziwe drzewa, Nakładem Wydawnictwa Żyznowski ukazała się książka autorstwa Mikołaja Gabło bijące źródełka, łanowo kwitnące kaczeńce „Olchowiec Łemków utracony”. To wielowątkowa opowieść Mikołaja Gabły o maleń- i cudnie pachnące powietrze. Oprócz kiej łemkowskiej wsi, schowanej wśród łagodnych szczytów Beskidu Niskiego. Mikołaj tego kult Św. Jana z Dukli uhonorowany Gabło urodzony w 1940 roku, jako świadek dalszej i bliższej historii, opowiada o życiu w postaci dwóch kapliczek, nowa ka- w ciągle zmieniającej się rzeczywistości gospodarczej, politycznej, religijnej. Opowieść pliczka wyposażona w ładny obraz, ołta- wzbogacona jest o opisy świąt, strojów, potraw i lokalnie pielęgnowanych zwyczajów. rzyk i sznurkowy chodnik, szkoda tylko Publikację wzbogaciły artykuły w języku łemkowskim i prawie 200 fotografii i dokumen- że kapliczka szafkowa wisząca na drzewie tów. Nakład: 1000 egzemplarzy, projekt graficzny okładki Krzysztof Radoszek. Promocja miała wypłowiały obrazek, aż wstydziłam książki miała się odbyć podczas Kermeszu Łemkowskiego w maju. Niestety ze względu się przed koleżankami, bo trochę czuję się na stan pandemii promocja nie odbyła się, książkę można zakupić w Wydawnictwie duklanką i myślę że mamy tylu artystów Żyznowski. którzy wykonają figurkę św. Jana. Warto kbr

str. 8 nr 7/2020 nr 351 str. 9

Podczas głosowania w sprawie wotum zaufania dla burmistrza Wmurowanie kamienia węgielnego zasługuje na to, aby w szkole była sala gimnastyczna z prawdziwego zdarzenia. w Równem Wmurowanie kamienia Ogromnie się cieszę, że 5 czerwca ruszyły prace – dodała. Następnie głos oddała bur- mistrzowi Dukli Andrzejowi Bytnarowi, węgielnego gospodarzowi gminy Dukla. Projekt na budowę Sali gimnastycznej do Minister- stwa Sportu złożyliśmy w marcu 2019 roku, pod budowę sali gimnastycznej w Równem a w grudniu dowiedzieliśmy się, że otrzymamy dofinansowanie wysokości 1 450,0 tys. zł. 17 grudnia 2019 roku pod- 9 czerwca br. we wtorek o godz. 11.00 nymi 155 uczniów, a istniejąca maleńka pisaliśmy umowę z Ministerstwem. (…) odbyła się w Szkole Podstawowej w Rów- sala gimnastyczna nie spełniała żadnych Po wyłonieniu w procedurze przetargowej nem uroczystość wmurowania kamienia standardów. W tej sali przez wiele lat mu- wykonawcy, którym została firma Pro- węgielnego pod budowę sali gimnastycz- siały ćwiczyć dzieci. Taka duża wieś jak -Inwest Mariusz Szczepański z Krosna 20 nej. W uroczystości wzięli udział posłowie Równe, licząca prawie 2 tys. mieszkańców, maja 2020 podpisano umowę. W zakresie na Sejm Rzeczypospolitej Polskiej: Piotr prac jest rozbudowa Szkoły Podstawowej Babinetz i Piotr Uruski, przewodniczący Prace przy budowie sali gimnastycznej w Równem zaczęły się w Równem o salę gimnastyczną z łączni- Rady Miejskiej w Dukli Mariusz Fol- 5 czerwca br. Uczestnicy uroczystości kiem komunikacyjnym oraz przebudową cik, Bogdan Drozd radny RM w Dukli przyziemia budynku dla potrzeb zaplecza z Równego, władze gminy: burmistrz Du- szatniowo-sanitarnego i magazynowego kli Andrzej Bytnar i jego zastępca Łukasz nowej Sali gimnastycznej. Wymiary sali Piróg, radny powiatu krośnieńskiego Jó- gimnastycznej: 12x24x6,6 m. Realizacja zef Bek, księża z parafii Równe i rodzice zadania ma być zakończona do 31.07.2021 dzieci uczących się w szkole. Uroczystość roku. Całkowity koszt budowy Sali gimna- prowadziła dyrektorka Szkoły Podstawo- stycznej to 1 715 850,00 zł – powiedział wej w Równem Katarzyna Reczkowska- Burmistrz Andrzej Bytnar. -Buryła, na wstępie przywitała przybyłych gości i powiedziała, że szkoła w Równem liczy razem z oddziałami przedszkol- Dyrektorka Szkoły Podstawowej w Równem Katarzyna Reczkowska-Buryła

Ks. Wojciech Kisiel, proboszcz parafii Równe podczas modlitwy przed wmurowaniem tuby Fot. Krystyna Boczar-Różewicz Zastępca burmistrza Dukli Łukasz Piróg podczas symbolicznego Złote Gody par wmurowania kamienia węgielnego małżeńskich Złote gody par małżeńskich Andrzej Bytnar W dniach 15 i 16 czerwca br. burmistrz Dukli Andrzej Bytnar w imieniu prezy- Głos zabrał również poseł na Sejm RP denta Rzeczypospolitej Polskiej wręczył 17. parom z gminy Dukla medale za długo- Piotr Uruski, który powiedział: na zadania letnie pożycie małżeńskie, odwiedzając ich osobiście. inwestycyjne w 2019 roku było przezna- czone 200 mln zł ze środków Funduszu Złote gody obchodzi się po 50 latach • Halina i Tadeusz Twardzikowie Rozwoju Kultury Fizycznej w ramach Pro- wspólnego pożycia małżeńskiego. Wspólne • Genowefa i Kazimierz Sorysowie gramu Sportowa Polska – Program Roz- Fot. kbr pół wieku to dowód wzajemnej miłości, • Lucyna i Bolesław Patlowie woju Lokalnej Infrastruktury Sportowej zrozumienia istoty związku małżeńskiego. • Władysława i Stanisław Głodowie – Edycja 2019, a potrzeb było na 1, 1 mld To wspaniały wzór mądrego życia i przy- • Janina i Jan Kogutowie zł. Zatem nie łatwo było pozyskać te środki, kład dla młodych, którzy decydują się konkurencja była bardzo duża. Tak mamy • Władysława i Roman Głodowie Medale dla wszystkich par z gminy związać węzłem małżeńskim zakładając założone w tym zadaniu, że wartość dofi- Medale za długoletnie pożycie małżeńskie • Zofia i Jan Krężałkowie Dukla w 2020 roku rodzinę. Uroczystość „Złotych Godów”, nansowania nie przekracza 50% kosztów taka jak bywało to w latach poprzednich • Henryka i Stefan Madejowie kwalifikowalnych, pozostałe 50% finansują nie odbyła się, a to ze względu na trwającą • Zofia i Józef Urbanowie gminy. Cudze chwalicie swego nie znacie pandemię koronawirusa. Burmistrz wraz • Antonina i Jan Jaraczowie z zastępca kierownika USC Mirosławem • Zdzisława i Adam Radaczyńscy Następnie ks. Piotr Leja wikariusz Matyką odwiedzał Jubilatów w ich domach • Maria i Kazimierz Parzygnatowie z równieńskiej parafii odczytał akt erek- i przekazywał medale i gratulacje w imie- • Janina i Jan Matusikowie cyjny rozpoczynający budowę, który niu prezydenta RP i własnym. • Krystyna i Kazimierz Wróblewscy dyrektorka szkoły włożyła do kapsuły. Został on poświęcony przez ks. proboszcza Odznaczeni Medalem za Długoletnie Wszystkim Jubilatom składam ser- z parafii Równe Wojciecha Kisiela iza- Pożycie Małżeńskie: deczne gratulacje i życzę kolejnych lat murowany przez uczestników uroczysto- • Maria i Mikołaj Gabłowie życia w zdrowiu, zgodzie i miłości. ści. Uroczystość zakończyło odśpiewanie • Barbara i Adam Klimczakowie Krystyna Boczar-Różewicz hymnu państwowego. • Maria i Adam Szwastowie Krystyna Boczar-Różewicz Fot. Maria Walczak Fot. str. 10 nr 7/2020 nr 351 str. 11 Autorka na Piotrusiu W Olchowcu na ścieżce historyczno-przyrodniczej Po słowackiej stronie mechanicznych i w 1656 r. skonstruował bego i nosi nazwę Al- pierwszy zegar wahadłowy był Chri- manach Cracoviense Czas mierzony zegarami i kalendarzami stiaan Huygens, duński astronom i ma- ad annum 1474 (nazwę tematyk. Na ekspozycji zaprezentowano nadał K. Estreicher Czymże więc jest czas? Jeśli nikt mnie o to nie pyta, wiem. się) przywieziony dla tego Sanktuarium zegary wahadłowe m.in. typu szwar- w 1878 r.). Kalendarz Jeśli pytającemu usiłuję wytłumaczyć, nie wiem. z Wiednia przez marszałka n. koronnego cwaldzkiego - zwane też zegarami ludo- ten był w całości dru- (św. Augustyn) Jerzego Augusta Mniszcha, W latach wymi, czy wiejskimi, kuchennymi. Ich kowany w j. łacińskim 1901-1938 w Krośnie funkcjonowała charakterystyczną cechą jest mechanizm i zawierał informacje W Muzeum Historycznym - Pałac w Początkowo cień rzucany przez pionowe „Pierwsza Krajowa Fabryka Zegarów metalowo-drewniany z napędem łańcusz- z dziedziny astronomii Dukli od 15 lipca czynna będzie wystawa obeliski, kolumny lub pręty zwane gno- Wieżowych”, której właścicielem był kowym i ciężarkami tzw. wagami, różnice i domowej medycyny czasowa zatytułowana „Czas mierzony monami podczas cyklicznej „wędrówki” Michał Mięsowicz, złoty medalista Mię- natomiast występują w ich wyglądzie ze- (oryginał w zbiorach zegarami i kalendarzami”, która powstała słońca wyznaczał porę dnia. Z czasem dzynarodowej Wystawy Przemysłowej w wnętrznym. Nazwa tych zegarów wywodzi Biblioteki Jagielloń- w oparciu o ciekawą kolekcję zegarów od powstały zegary słoneczne mierzące rów- Paryżu za zegar wieżowy. Zegary wieżowe się od masywu górskiego Schwarzwald, skiej). Również w Kra- położonego w południowo-zachodnich kowie wydrukowano Zegar kaflowy, dukielski, XVII w. (w zbiorach Muzeum Narodowego XVII do XX wieku pochodzącą ze zbiorów nież godziny, których tarcze umieszczano były pierwowzorem dla wszystkich innych w Krakowie) Muzeum Regionalnego w Jaśle. Czaso- w płaszczyźnie horyzontu, stąd nazywane czasomierzy. Wynalezione w XV w. zegary Niemczech, gdzie w połowie XVII w. pierwszy kalendarz w mierze uzupełnia kolekcja współczesnych zegarami horyzontalnymi, a z kolei te na sprężynowe z czasem zaczęto udoskona- skonstruowano pierwszy taki zegar. Pod całości w j. polskim w 1516 r. w oficynie kowski, pisarz, historyk, teolog, wydając kalendarzy z dukielskiego Muzeum oraz ścianach budynków wertykalnymi. Wy- lać, stopniowo zmieniały też swój kształt koniec dziewiętnastego stulecia ich pro- wydawniczej Jana Hallera. Do słynnych pierwszy egzemplarz w Wilnie w 1737 r. wybrane tytuły reprodukowanych kalenda- stępowały również zegary równikowe i rozmiar. Jednym z popularnych typów dukcja rozprzestrzeniła się prawie na całą krakowskich drukarzy należał Florian Jako pierwszy zaczął wprowadzać treści rzy w przekroju historycznym z zasobów z tarczą osadzaną w półkulistej przestrzeni takich zegarów były czasomierze, których środkową Europę. Zegary wahadłowe, Ungler i Hieronim Wietor. Kalendarze historyczne do kalendarzy, ustalając tym cyfrowych Biblioteki Narodowej Polona. wydrążonej w kamiennych blokach, czy mechanizm zamknięty był w wielobocz- często wspierane przez napęd elektryczny, układali profesorowie matematyki i astro- samym pewien wzór kalendarza politycz- Na przykładzie zgromadzonych zega- zegary podróżne (przenośne). Zegary sło- nych, pięknie dekorowanych szkatułkach, są w użyciu do dziś. Aktualnie czas mie- nomii Akademii Krakowskiej. Zawierały nego. Dwa lata później wydał „Kalendarz rów można prześledzić kolejne moderni- neczne używane były do późnego okresu z poziomą tarczą od góry. Kształt obudowy rzony jest urządzeniami, którym daleko głównie informacje astrologiczne, wzbo- historyczny i polityczny”, w którym po- zacje ich mechanizmów, będące wyznacz- średniowiecza. W XVII i XVIII w. kilka kojarzący się z formą ceramicznych kafli do tradycyjnych zegarów, a na naszych gacane czasami praktycznymi poradami dał fakty i daty z historii powszechnej. nikiem postępu technicznego, jak i zmiany ośrodków europejskich zajmowało się piecowych spowodował, że zegary te na- oczach dokonują się niezwykłe osiągnięcia gospodarskimi. Krakowskie kalendarze Poszakowski zrywał z dotychczasowym form artystycznych, jakie nadawano ich przemysłową produkcją przenośnych ze- zwano kaflami czy kafelkami. Cieszyły technologiczne. cieszyły się dużą popularnością. stereotypem, jakim było umieszczanie obudowie. Kolekcja obejmuje zegary sto- garów słonecznych, często zaopatrzonych się powodzeniem przez dwa stulecia, aż x x x W XVII w. pisaniem prognostyków w nich treści o tematyce astrologicznej łowe, kominkowe, ścienne i podłogowe. również w kompas i inne elementy, np. do późnych lat XVIII w. Do tej grupy Na drugą część wystawy złożyła się zajmowali się też lekarze i filozofowie. i różnego rodzaju prognostyków, zaata- kował przesądy i celowość przepowiedni. Najstarsze eksponowane egzemplarze to znaki zodiaku czy kalendarz. Na wystawie zegarów (chronometrów) należy stołowy kolekcja różnego typu współczesnych Stefan Furman, filozof i poeta wydał w j. Odtąd w polskich kalendarzach zaczęto zegary słoneczne i kaflowe. W starożyt- przykładem tego typu czasomierza może czworoboczny zegar związany z Duklą, kalendarzy głównie promujących Duklę polskim w 1665 w Gdańsku „Nowy y Stary coraz częściej zamieszczać wiadomości ności używano głównie zegarów słonecz- być mosiężny pozłacany zegar Anto- datowany 1685 r., którego twórcą był i region Podkarpacia oraz rocznice waż- Kalendarz świąt rocznych y biegów niebie- historyczne, geograficzne oraz relacje nych i klepsydr piaskowych lub wodnych. niego Braunmüllera z początku XVIII Stanisław Pralnicki, na co wskazuje nych wydarzeń z historii Polski. Do hi- skich”. Do ważnych wydawców należała z podróży. Stosowano również zegary ogniowe, w. Warto dodać, że z tego okresu pocho- sygnatura i znaki wytwórcy ryte: Stani- storii kalendarzy nawiązują na wystawie Akademia Zamojska. Tu od 1672 r. druko- Dalszymi reformatorami ka- które mierzyły czas długością spalającego dził zegar słoneczny, jaki zastosowano w sław/Pralnicki Dukla/AD 1685, umiesz- wybrane tytuły reprodukowanych ka- wał swoje kalendarze profesor Stanisław lendarza byli pijar warszawski Antoni się knota lub ilością wypalonej oliwy. dekoracji malarskiej jednej z oficyn pałacu czone na dolnej wewnętrznej płycie lendarzy z zasobów cyfrowych Biblioteki Niewieski, później jego syn Franciszek, Wiśniewski oraz jezuita wileński Franci- Zegary słoneczne oraz sposoby pomiaru (zamku) dukielskiego. mechanizmu (obecnie zegar znajduje Narodowej Polona. Kalendarz podobnie a na przełomie XVII i XVIII stulecia rów- szek Paprocki. Znane są też kalendarze , czasu przybierały w historii różne formy. Przełomowym momentem w rozwoju się w zbiorach Muzeum Narodowego w jak zegar stał się nieodłącznym elementem nież lekarz Tomasz Ormiński. Jednak naj- publikowane przez jezuitów w Kaliszu

mierników czasu było Krakowie). W dekoracji górnej płyty ze- życia. Już w starożytności kalendarze od- większą popularnością cieszyły kalenda- tj.: „Kalendarz polityczny na rok 1745” wynalezienie przez gara znajduje się rytowany herb Poraj pod grywały znaczącą rolę i pomagały ustalić rze jakie układał profesor tejże uczelni oraz „Kalendarz historyczno-polityczny Oprócz tego włoskiego astronoma koroną szlachecką, ujęty dwoma gałązkami daty świąt religijnych albo rozpoczęcie Stanisław Duńczewski. Jego kalendarze na rok 1740” w Lublinie. były również kalendarze wydawane Giovanniego da palmowymi oraz inicjałami właściciela: siewów. Pierwsze kalendarze przypisuje rozchodziły się w dużych nakładach po przez prywatnych drukarzy i wydawców. Dondi’ego mechani- W-M / P-CH, w narożach cztery motywy się Babilończykom i Egipcjanom. Nazwa całej Rzeczypospolitej. Do najbardziej zmu pozwalającego kwiatowe. Na podstawie inicjałów można kalendarza wywodzona jest od łacińskiego znanych należy „Kalendarz Polski i Ru- Szczególne zasługi na tym polu poło- na wykorzystanie wnosić, że zegar należał do Wojciecha Calendae oznaczającego pierwszy dzień ski”, wydawany od 1725 r. w Krakowie, żyli w Warszawie Michał Gröll i Piotr W XVIII w. pojawił się nowy potencjalnej ener- Męcińskiego (W-M), podczaszego cheł- miesiąca lub od greckiego słowa kaleo co a następnie w Zamościu od 1741 do 1767 Zawadzki. typ kalendarza kieszonkowego, w małym gii odważnika lub mińskiego (P-CH), który w XVII w. był oznacza „zwołuję”. U Rzymian arcykapłan r., po jego śmierci kontynuowany był przez formacie. Umieszczano w nich oprócz sprężyny. Dondi był właścicielem części miasteczka Dukla, zaś na początku każdego miesiąca zwoływał jego syna Jana Bartłomieja aż do 1775 r. konstruktorem zegara od 1682 r. sprawował urząd podczaszego. mieszkańców, aby ogłosić długość miesiąca Duńczewski oprócz właściwego kalen- astrologicznych wywodów, porad gospo- pokazującego godziny, Na wystawie eksponowany zegar ka- oraz dni świąteczne w nim przypadające. darium zamieszczał w swoim kalendarzu darskich i medycznych, opisy wydarzeń dni, miesiące, pozycje flowy z II poł. XVII w. ma proweniencję Księgę służącą do zapisywania wydatków i przepisy i porady lekarskie o charakterze historycznych, odkrycia z dziedziny fizyki księżyca, słońca i pla- augsburgską. Dekorowany jest grawerun- przychodów pieniężnych, świąt i zmian faz magicznym, prognostyki astrologiczne, i astronomii, poezje, krótkie artykuły i roz- net, a w 1364 r. ukazało kami przedstawiającymi sceny historyczne księżyca przyjęto nazywać calendarium. przepowiednie, zabobony, miscellanea prawki. Zdobione były widokami miast, się jego dzieło opisu- i alegoryczne. Kalendarze powstawały różne i zależały od oraz artykuły z dziedziny prawa publicz- portretami i dekoracyjnymi winietami, jące taki mechanizm W dekoracji wnętrz oprócz konsolowo- miejsca i kultury, w której zostały powo- nego, historii, historii naturalnej czy geo- często przez wybitnych artystów, jak np. zegarowy. Zegary tego -stołowych występowały zegary komin- łane do życia. Obecnie używany kalendarz grafii. Pomimo krytyki chętnie sięgano po Daniel Chodowiecki. Mimo to nadal nie typu szybko zyskały kowe, podłogowe i ścienne. Na uwagę gregoriański został wprowadzony w 1582 jego kalendarze. W XVII-wiecznych ka- brakowało w nich nieprawdopodobnych popularność i zaczęto zasługuje prezentowany na wystawie r. przez papieża Grzegorza XIII i zastąpił lendarzach wydawanych na terenie Polski historii, zabobonów i opisów dni feralnych. je montować w po- zegar ścienny, wykonany z brązu zło- kalendarz juliański, który spóźniał się (o 1 zawarte były przede wszystkim informacje Szczególny rozwój kalendarzy przy- wstających kościołach, conego, pochodzący z XVII w. z Genui, dzień na 128 lat) w stosunku do astrono- astrologiczne i meteorologiczne. Z astro- pada na XIX w., a zwłaszcza na jego drugą szkołach, ratuszach, sygnowany przez Gio Pietro Callin oraz micznego. Do dzisiaj jednak jest podstawą logią wiązano medycynę, czego przykła- połowę. Pomimo ukazywania się kalen- pocztach i wielu innych zegar kominkowy z końca XIX w., który roku liturgicznego w Kościele Prawosław- dem może być „Nowy i stary kalendarz” darzy w trzech odrębnych dzielnicach budynkach. Na dukiel- również pochodzi z Włoch. nym. Poza tym na świecie obok gregoriań- pochodzącego z Biecza Stanisława Sło- kalendarze oprócz różnic w szacie gra- skiej wieży kościoła Pomysł zastosowania wahadła w ze- skiego używane są kalendarze tradycyjne. wakowicza, doktora filozofii i profesora ficznej wykazują pewne cechy wspólne. Dotyczyło to zarówno ich formy, jak i tre- św. Jana z Dukli do garze przypisuje się Galileuszowi (wcze- Pierwsze kalendarze na ziemiach Rze- astrologii. ści. Oprócz tradycyjnej części informacyj- dziś widnieje XVIII- śniej pierwsze szkice wykonał Leonardo czypospolitej wydawać zaczęto już pod nej, pojawiły się w nich na masową skalę -wieczny zegar (ory- da Vinci), który opisał mechanizm jego koniec XV w. Na wystawie pokazana jest W pierwszej poł. XVIII w. do grona artykuły o treści literackiej, gospodarczej, ginalny mechanizm działania czyli tzw. izochronizm – stałość reprodukcja najstarszego kalendarza, wydawców dołączyły drukarnie jezuic- popularnonaukowej, które stopniowo coraz zegara nie zachował okresu wahań. Pierwszym jednak, który który został wydrukowany w 1473 r. w kie i pijarskie. Ze swoich nowatorskich Pierwszy kalendarz polski, 1474 zajął się budową precyzyjnych zegarów Krakowie w drukarni Kaspara Strau- kalendarzy zasłynął jezuita Jan Posza- ciąg dalszy na str. 14u

str. 12 nr 7/2020 nr 351 str. 13 Czas mierzony zegarami i kalendarzami Listy do papieża Jana Czas mierzony zegarami i kalendarzami Pawła II u dokończenie ze str. 13 bardziej rozbudowywano. Z czasem, obok kalendarzy dla wszystkich o tematyce Setna rocznica urodzin św. Jana ogólnej, zaczęły ukazywać się kalendarze Pawła II inspiruje do refleksji i wspo- specjalne, przeznaczone dla określonych mnień z okresu obecności papieża Po- środowisk, a więc – kalendarze zawodowe, laka na Stolicy Piotrowej. Wielu z nas a także dla określonych grup społecznych. ma zapewne swoje uwagi i spostrze- Na terenie XIX-wiecznej Galicji najważ- żenia o czasach bez mała 27-letniego niejszymi ośrodkami produkcji kalen- pontyfikatu (w tym 8 pielgrzymek do darzy był Kraków i Lwów. W Krakowie Ojczyzny). Dla dorosłych, dojrzałych, wydawano m. in. „Kalendarz dla rodzin Zegar słoneczny, A. Braunmüller, Augsburg, pocz. XVIII dobrze pamiętających owe czasy był to katolickich” Walerego Wielogłowskiego w. okres życia będący wielkim wyróżnie- (l. 1853-1871), czy też cieszący się naj- niem, można powiedzieć, że szczegól- większym powodzeniem „Kalendarz nym przywilejem, ważnym ze względu dla ludu” Aleksandra Nowoleckiego Z kalendarzy lwowskich do na nauczanie papieża, Jego autorytet w (l. 1869-1885). najciekawszych należał wydawany przez Zegar ścienny, Włochy, XVII w świecie wpływający również na prestiż dwadzieścia lat (od r. 1870) „Kalendarz Polski. Byliśmy świadkami, niekiedy Chaty” ks. Otto Hołyńskiego, jak również uczestnikami zmian w kraju i wpływie w całości opracowywany przez ks. Stani- tych zmian na funkcjonowanie Eu- sława Stojałowskiego „Kalendarz Wieńca ropy i świata. Pobyt Ojca Św. w Dukli Kalendarz Staropolski, i Pszczółki” (l. 1878-1906). Na wystawie Miejsce Piastowe 1930 r. 9 czerwca 1997 r i kanonizacja św. Jana obok kalendarzy reprezentatywnych dla z Dukli w dniu następnym pozosta- poszczególnych okresów historycznych wiły również niezatarte wspomnienia. prezentowany jest tytuł „Kalendarza Można je dedykować pokoleniu uro- Staropolskiego na Rok 1930”, opra- dzonemu po odejściu św. Jana Pawła cowanego przez Tadeusza Bireckiego, Wielkiego. Dla mnie jednym z ważnych być więcej, gdyż najczęściej pisaliśmy 2 a wydanego nakładem autora w Miejscu wspomnień jest okres, kiedy w latach razy w roku z okazji zbliżających się świąt Piastowym w 1930 r. (Tłocznia Zakła- 1996-2004 pisaliśmy listy do Watykanu, Bożego Narodzenia i Wielkanocy, raz w dów Wychowawczych Św. Michała). Kalendarze XIX-wieczne dzięki swojej których adresatem był papież Jan Paweł II. 1998 r pisaliśmy z okazji 20-lecia wybra- szerokiej tematyce stanowiły swego ro- W domowym archiwum znalazłem kse- nia papieża i 40-lecia otrzymania sakry dzaju kompendium wiedzy o ówczesnym rokopie 10 listów do papieża. Powinno ich biskupiej. świecie, były coraz częściej źródłem wie- Wszystko zaczęło dzy z różnych dziedzin. się prozaicznie. Był rok Zegar tzw. niemiecki latarniowy, I. W kalendarzach pochodzących z XX- Meier, Żółkiew, II poł. XVIII w 1996, gdy któregoś po- -XXI w., można dostrzec kolejne przemiany południa wracałem ze w szacie graficznej, ich formie jak i treści. spaceru po Chyczkach, W zależności od walorów użytkowych miało to miejsce na po- oraz dekoracyjnych w ofercie można zna- czątku grudnia. Wpadł leźć różnorodne modele kalendarzy: arty- Zegar kominkowy, Włochy, koniec XIX w Fot. (arch. Regionalne Muzeum w Jaśle) Mszał z cysterskim kalendarzem liturgcznym, Niemcy, ok. 1300 r mi wtedy do głowy styczne, reklamowe, notatnikowe, rodzinne pomysł, by posłać itp. Do projektów wykorzystano fotografie papieżowi życzenia z i obrazy uznanych artystów, prezentujące okazji zbliżających się bogatą gamę tematyczną: pejzaże, kwiaty, Sprzątanie otoczenia ruin starego browaru Świąt Bożego Narodze- zwierzęta, ogrody, malarstwo oraz wiele nia. Wiedziałem dość innych. Większość wzorów kalendarzy dużo o turystycznych posiada miejsce na nadruk reklamowy. Po- wyprawach Karola siadają praktyczne, czytelne kalendarium, Wojtyły – księdza, z polem na notatki. W zależności od wzoru biskupa, kardynała mogą stać na biurku lub wisieć na ścianie. Kalendarzy na rynku jest mnóstwo. Każdy w Beskid Niski, zatem ma inne przeznaczenie, przyjmuje inną pozdrowienia i życze- formę, oraz ma inne zastosowanie. Kalen- nia z Dukielszczyzny darze stały się trwałym elementem kultury na pewno miałyby sens masowej, źródłem najprzeróżniejszych i przypominały czasy informacji mniej lub bardziej pomocnych pobytu i wędrówek w życiu codziennym, nie rezygnując przy w naszych stronach. tym ze swoich funkcji informacyjnych, po- Pomysłem tym po- znawczych czy propagandowych. dzieliłem się z moim Aleksandra Żółkoś ciąg dalszy na str. 17u Fot. kbr str. 14 nr 7/2020 nr 351 Wykonane prace w otoczeniu browaru str. 15 Strzelnica Listy do papieża Jana Pawła II w Dukli u dokończenie ze str. 14

szefem, dyrektorem szkoły w Równem, substytut Sekretariatu w której pracowałem. Zaproponowane Stanu. Były w nich po- Fot. [arch. DSS] zadanie zostało przyjęte i zaakceptowane. dziękowania i życzenia Wraz z nauczycielem – katechetą zaczęli- z błogosławieństwem śmy przygotowywać się do jego realizacji. Ojca Św. Często była Treść listu opracował katecheta z uczniami, doręczona kartka świą- głównie starszych klas. Tekst z życzeniami teczna z napisanym świątecznymi został podpisany przez odręcznie tekstem uczniów, nauczycieli i księdza proboszcza. i podpisana przez Jana Wspomniano w nim o 50 latach posługi Pawła II. Autorzy listów duszpasterskiej Jana Pawła II i zapewniano na wstępie podkreślali, o pamięci i modlitwie. W związku z pla- że występują w imieniu Zajęcia na strzelnicy dla członków stowarzyszenia Tablica informacyjna nowanym przyjazdem papieża do Dukli Jego Świątobliwości i Krosna w przyszłym roku wyrażono na- Jana Pawła II. Listy owe dzieję wspólnego spotkania. Ten pierwszy pisane były po polsku. Powiększenie zasobów zieleni miejskiej w Dukli list został wysłany 16. XII. 1996 r. była o Choć wydać się tym wzmianka w numerze 12 z 1996r DPS- może, że życzenia -u. Tak zaczęła się korespondencja z Waty- świąteczne są do siebie kanem trwająca 8 lat. W pisanych listach podobne, to wzboga- były zawarte tradycyjne życzenia związane cone były o wątki ciągle ze zbliżającymi się świętami lub rocznicą nowe, dotyczące życia posługi pasterskiej, podkreślano duchową uczniów i nauczycieli. łączność z adresatem, życzono sił i Bożej Również odpowiedzi na opieki potrzebnej do pełnienia obowiązków nie, za każdym razem ciążących na biskupie Rzymu, dziękowano były podobne, a jednak inne, nawiązujące uczniom. Można było dostrzec, że uczyła za rady i nauki udzielone wiernym. do aktualnych okoliczności. stosownych zachowań przed różnymi Po kilku tygodniach przychodził z Wa- Nadmienić należy, że ta grzeczno- świętami i rocznicami, miała zatem walor tykanu list podpisany przez asesora Sekre- ściowa korespondencja dostarcza wielu wychowawczy. tariatu Stanu, raz podpisał go arcybiskup, emocji piszącym je autorom, głównie Zdzisław Zaniewicz

Nowe nasadzenia na parkingu przy Sanktuarium św. Jana z Dukli Nowe nasadzenia na ul. Kościuszki Fot. kbr Strzelnica w Dukli

Od 6 czerwca br. rozpoczyna działalność Strzelnica Rekreacyjna „FRAN- KÓW Dukielskiego Stowarzyszenia Strzeleckiego. Strzelnica powstała staraniem „Przy zamku Kamieniec” członków Dukielskiego Stowarzyszenia Strzeleckiego i dzięki pomocy władz gminy Dukla, które udostępniły teren pod strzelnicę. Zlokalizowana jest w Dukli na zachód od byłego wysypiska śmieci. Jest strzelnicą odkrytą, posiada bezpieczną - odnowiona ścieżka oś strzelecką o długości do 25 metrów i jest ogrodzona.

Otwarcie strzelnicy stanowi realizację jednego z celów statutowych Dukiel- skiego Stowarzyszenia Strzeleckiego. Jest jednocześnie spełnieniem oczekiwań zarówno członków DSS jak i wielu mieszkańców gminy Dukla, którzy wielokrot- nie – podczas organizowanych przez nasze Stowarzyszenie wydarzeń, takich jak piknik strzelecki, czy pokaz broni palnej – pytali o możliwość zapoznania się w praktyce z obsługą broni oraz wyrażali chęć sprawdzenia swoich umiejętności strzeleckich – mówi Prezes Zarządu Dukielskiego Stowarzyszenia Strzeleckiego Robert Bruliński. Zarząd Stowarzyszenia liczy w najbliższej przyszłości na owocną współpracę z lokalnymi organizacjami, szkołami, stowarzyszeniami, placówkami oraz miesz- kańcami aby w naszym regionie liczba strzelców i osób umiejących mądrze posłu- giwać się bronią stale rosła. Informacje o godzinach otwarcia strzelnicy oraz o zasadach korzystania do- stępne są na facebookowym profilu Dukielskiego Stowarzyszenia Strzeleckiego: https://www.facebook.com/DukielskieStowarzyszenieStrzeleckie/ red Dojazd do Strzelnicy „Franków”

Wiata przy trasie Tzw.str. Krowia 16 Turnia przy trasie ścieżki Fot. [arch. Nadleśnictwo Kołaczyce]nr 7/2020 nr 351 str. 17 na strome zbocze kierując z powrotem OGŁOSZENIA PRZETARGI UCHWAŁY w stronę Kamieńca. Ogółem długość „Przy Zamku Kamieniec” trasy wynosi 1,5 km, a czas przejścia Burmistrz Dukli działając na podstawie art.38 ust.1 ustawy - w przypadku osób fizycznych - dowód tożsamości około jednej godziny. Różnica poziomów z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. - w przypadku osób prawnych - aktualny wypis z rejestru pomiędzy najniższym a najwyższym z 2020 r, poz. 65), § 3 ust.1 Rozporządzenia Rady Ministrów z dnia właściwy dla danego podmiotu, pełnomocnictwo, dowody – odnowiona ścieżka punktem ścieżki sięga 110 m. Ścieżka po- 14 września 2004 r. w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania tożsamości osób reprezentujących dany podmiot. wstała w 1997 roku z inicjatywy Zespołu przetargów oraz rokowań na zbycie nieruchomości (Dz. U. z Przetarg jest ważny bez względu na liczbę uczestników, jeżeli Leśnicy spodziewają się tego lata wzmożonego ruchu turystycznego, stąd kilka Karpackich Parków Krajobrazowych. 2014 r., poz.1490) o g ł a s z a chociaż jeden uczestnik przetargu zaoferował co najmniej jedno nowych propozycji, które pozwolą rozśrodkować ruch skoncentrowany obecnie w naj- Na terenie lasów w zasięgu RDLP postąpienie powyżej ceny wywoławczej. bardziej atrakcyjnych rejonach. Polecamy szczególnie tereny Puszczy Sandomierskiej przetarg ustny nieograniczony w Krośnie funkcjonuje ponad 400 obiek- W przypadku, gdy nabywcą nieruchomości ustalony zostanie i Roztocza Południowego. Ale jest też kilka propozycji na Pogórzu, jak choćby odno- cudzoziemiec w rozumieniu ustawy z dnia 24 marca 1920 r. tów służących turystyce i edukacji leśnej na sprzedaż nieruchomości stanowiącej własność mienia wiona ścieżka „Przy Zamku Kamieniec”. o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców (tekst jednolity społeczeństwa, w tym: ośrodki edukacji komunalnego Gminy Dukla: Dz.U. z 2004 r. Nr 167, poz. 1758 z póź.zm.), do zawarcia umowy notarialnej sprzedaży nieruchomości nabywca winien przedłożyć - nieruchomość położona w Dukli obejmująca działki nr: zezwolenie, jeżeli uzyskanie zezwolenia wynika z przepisów Popularna trasa prowadząca od spotkać osoby upra- 6/236 o powierzchni 0,0549 ha i 6/238 o powierzchni 0,0767 cytowanej wyżej ustawy. zamku w dolinę potoku Bierska to wiające wspinaczkę. ha objęta Księgą Wieczystą nr KS1K/00085856/7, zgodnie z Jednocześnie informuję, że nie przystąpienie do zawarcia urządzona ponad 20 lat temu ścieżka Następnie trasa wije miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego położona umowy notarialnej w ustalonym terminie powoduje przepadek edukacyjna. Jej elementy w tym czasie się pośród drzewo- jest w terenie oznaczonym symbolem „MN/U-1”- teren zabudowy wpłaconego wadium. mieszkaniowej i usługowej. Nieruchomość położona jest na wielokrotnie naprawiano, ale w tym stanu jodłowo-sosno- obrzeżu zabudowy miejskiej, w sąsiedztwie ulicy Kopernika Nabywca przy spisywaniu notarialnej umowy kupna- sprzedaży roku przeszła gruntowny remont, łącznie wego i do przystanku i terenów rolnych. Nieruchomość jest wolna od obciążeń. winien liczyć się ze skutkami art. 37 a (prawo pierwokupu) ustawy z korektą przebiegu, eliminującą kolizje umieszczonego Termin do złożenia wniosku przez osoby, którym przysługuje z dnia 28 września 1991 r. o lasach (Dz. U. z 2015 r., poz. 2100 z gruntami prywatnymi. pomiędzy niewiel- pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości na podstawie art. 34 z póź.zm.). - Wymieniliśmy mostki nad strumie- kimi wychodniami ust.1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. niami, założyliśmy nowe barierki, ste- piaskowca ciężko- z 2020 r., poz. 65) upłynął dnia 16 kwietnia 2020 r. Burmistrz Dukli zastrzega sobie prawo odwołania przetargu z uzasadnionych przyczyn. laże oraz tablice dydaktyczne, ale co naj- wickiego (dawny Cena wywoławcza wynosi 43 900,00 zł (wartość netto) Wszelkie koszty związane z nabyciem nieruchomości ponosi ważniejsze, wykonaliśmy również nowe kamieniołom), skąd wadium na w/w nieruchomość wynosi – 4 400,00 zł. nabywca. ogrodzenie cmentarza cholerycznego i dochodzi do zbioro- Szczegółowe informacje odnośnie w/w nieruchomości można deszczochron, który pozwoli odpocząć wej mogiły miesz- Do kwoty ustalonej w przetargu doliczony zostanie uzyskać w pok. nr 106 Urzędu Miejskiego w Dukli lub pod nr w trakcie wędrówki – wylicza Artur kańców Odrzykonia, obowiązujący podatek VAT od towarów i usług. telefonu (13) 432 91 13. Paczkowski, nadleśniczy Nadleśnictwa Czarnorzek i Korczyny, zmarłych pod- leśnej, izby edukacji leśnej, leśne wiaty - działka nr 6/241 o powierzchni 0,0748 ha, położona w Kołaczyce. - Całość kosztów remontu to czas epidemii cholery w roku 1831 oraz edukacyjne tzw. zielone klasy, a także Dukli objęta Księgą Wieczystą nr KS1K/00085856/7, zgodnie z około 24 tysiące złotych. w latach: 1849, 1854 i 1855. Wokół sześć wieże i platformy widokowe oraz ponad miejscowym planem zagospodarowania przestrzennego położona Ścieżka zaczyna się pod ruinami ponad 100-letnich daglezji, uznanych w 90 ścieżek dydaktycznych. Przez podkar- jest w terenie oznaczonym symbolem „MN/U-1”- teren zabudowy Green Velo Zamku Kamieniec i pozwala poznać 1998 roku za pomnik przyrody o nazwie packie lasy wiedzie również 278 różnych mieszkaniowej i usługowej. Działka położona jest na obrzeżu zabudowy miejskiej, w sąsiedztwie ulicy Kopernika i terenów wartości przyrodnicze i historyczne „Daglezje w Odrzykoniu”. Stąd trasa szlaków turystycznych, w tym pieszych, rolnych. Nieruchomość jest wolna od obciążeń. terenu wraz z walorami widokowymi wspina się na strome wzgórze i poprzez konnych i rowerowych. Termin do złożenia wniosku przez osoby, którym przysługuje - Podkarpacie kamienieckiego wzgórza. U wylotu miejsce zwane „Harcerską Polaną” do- O wszystkich obiektach turystycz- pierwszeństwo w nabyciu nieruchomości na podstawie art. 34 wąwozu mija dwie potężne skałki two- chodzi do granicy lasu. Dalej w dolinę nych można dowiedzieć się na stronach ust.1 pkt 1 i pkt 2 ustawy o gospodarce nieruchomościami (Dz.U. z 2020 r., poz. 65) upłynął dnia 16 kwietnia 2020 r. Podkarpacki odcinek szlaku liczy prawie 460 km. Pro- rzące naturalną bramę. Tu często można Potoku Zamkowego, a następnie wspina internetowych nadleśnictw, w zakładce: wadzi terenami Roztocza Południowego m.in. przez Raduż Turystyka>Miejsca i obiekty> na portalu Cena wywoławcza wynosi 27 500,00 zł (wartość netto) i Chotyniec, w których znajdują się dwie wspaniałe drew- Czaswlas wybierając tam nazwę kon- wadium na w/w nieruchomość wynosi – 3 000,00 zł. niane cerkwie wpisane w 2013 r. na Listę Światowego kretnego nadleśnictwa. Zachęcamy do Dziedzictwa Kulturalnego i Przyrodniczego UNESCO. szukania i odwiedzania nowych leśnych Do kwoty ustalonej w przetargu doliczony zostanie obowiązujący podatek VAT od towarów i usług. Południowo-wschodni kraniec Polski to jeden z najciekaw- obiektów turystycznych, co przyczyni szych, najbardziej urozmaiconych, i najbardziej nasyconych się do zmniejszenia ruchu turystycznego 00 Przetarg odbędzie się dnia 5 sierpnia 2020 r. o godz. 9 zabytkami regionów naszego kraju. Jego współczesny wi- w najbardziej popularnych i znanych w pok. Nr 304 znajdującym się w siedzibie Urzędu Miejskiego zerunek kształtowało pogranicze, w którym te ziemie od miejscach, a jednocześnie do poznaw- w Dukli. W przetargu mogą brać udział osoby fizyczne i osoby czego spotkania z lasem. prawne, jeżeli wpłacą wadium w określonej wyżej wysokości. zawsze funkcjonowały. Z tego tygla dziejowych zawiro- Wadium w pieniądzu należy wpłacić do dnia 30 lipca Zwracamy jednak uwagę, z racji cią- 2020 r. - na konto nr: 13 1130 1105 0005 2141 2520 0038 Bank gle panującej pandemii, na zachowanie Gospodarstwa Krajowego. Za dzień wniesienia wadium uważa się bezpieczeństwa w czasie korzystania datę wpływu środków na konto Gminy Dukla. z leśnego wypoczynku. W trosce o sie- Przy wpłacaniu wadium należy podać numery i położenie bie i innych stosujmy się do zasad bez- nieruchomości. piecznego korzystania z lasu zawartego Wpłacone wadium zostanie: - zaliczone na poczet ceny nabycia, jeżeli osoba wpłacająca w publikowanych na naszych stronach wadium wygra przetarg 14 punktach. - zwrócone, jeżeli osoba wpłacająca wadium nie wygra Tekst: Edward Marszałek przetargu w terminie 3 dni po zamknięciu przetargu. rzecznik prasowy RDLP w Krośnie Warunkiem przystąpienia do przetargu jest okazanie komisji przetargowej: Zdjęcia: Nadl. Kołaczyce - oryginał dowodu wpłaty wadium ciąg dalszy na str. 22u

str. 18 nr 7/2020 nr 351 str. 19 W pasiece Łowiectwo i ekologia zakłócenie równowagi. Prowadzi to np. do konfliktów wewnątrzgatunkowych, co z reguły w sposób bezpośredni odbija się na kondycji osobniczej, a nawet może prowa- Pszczelarz o zimie myśli już w lipcu Dobrostan zwierzyny dzić do śmierci zwierząt. Wszystkie tego rodzaju sytuacje określane są jako czynniki W lipcu młodym adeptom pszczelar- dziowy to pszczoły nie korzystają z niego. Pojęcie dobrostanu zwierząt wywodzi odmienny charakter, a to choćby z tego stresogenne i wywierają negatywny wpływ stwa pragnę zwrócić uwagę, że od 15 na- Nie mają gdzie go składać i instynkt gro- z ulem, które niosą ryzyko straty matki. się z krajów anglosaskich i pojawiło się powodu, że stanowią one integralną część na funkcjonowanie populacji. stępuje czas od którego rodzina pszczela madzenia pokarmu na zimę jest zaspoko- Początkiem lipca jeszcze są trutnie w ulu w drugiej połowie XX wieku. Najczęściej środowiska przyrodniczego i podlegają Dobrostan zwierząt łownych wymaga, wychowuje pokolenie pszczół zimowych. jony. Oczywiście jest to zmarnowanie tak i zwracajmy uwagę na wygląd ich skrzy- definiowane jest jako stan kompletnego jego nieustannym wpływom. To właśnie aby poziom eksploatacji łowieckiej popu- Złota zasada pszczelarska mówi, że cennego miodu, ale są pszczelarze co wolą dełek. Zdeformowane skrzydła to dla nas psychicznego i fizycznego zdrowia zwie- rozmaite bodźce środowiskowe w głównej lacji ustalać na podstawie zasad zrównowa- pszczoły przygotowujemy do zimy tak, mieć pszczoły niż miód. I chcę tu powie- znak, że rodzina jest zbyt silnie porażona rzęcia i możliwość radzenia sobie przez mierze decydują o kondycji fizycznej i psy- żonego rozwoju. Znaczenie ma tu oszaco- jakby przyszła zima miała być zimą stule- dzieć czytelnikom, że jest ich dość spora dręczem, a na dodatek jest w niej obecny nie z presją środowiska. Niektórzy badacze chicznej poszczególnych osobników lub wanie liczebności populacji, jej rocznego cia. W pierwszej dekadzie monitorujemy ilość. Zawodowcy korzystający ze spadzi wirus zdeformowanych skrzydełek, który zajmujący się ta problematyką rozszerzają całych populacji. Pogłębiające się zmiany przyrostu oraz prognozowanych ubytków porażenie pszczół przez dręcza pszczelego dobrze wiedzą, że ten pożytek bardzo źle oprócz deformacji skrzydeł skraca życie definicję o stan emocjonalny zwierząt, środowiska przyrodniczego, wywołane naturalnych i tych spowodowanych przez (varroa destructor). Jeżeli porażenie jest wpływa na kondycję rodziny i dlatego już pszczołom. Taka rodzina na jesieni po prowadzący do wypełniania gatunkowych głównie działalnością człowieka, mogą człowieka. Możemy wtedy określić opty- średnie lub duże, interweniujemy tak, aby w maju zrobili odkłady co najmniej w ilo- skończonym karmieniu może nam się wy- i osobniczych norm zachowania w określo- oddziaływać z różną intensywnością na malną wielkość rocznego odstrzału, a tym jeżeli to możliwe pokolenie tych pszczół ści rodzin produkcyjnych przeznaczonych pszczelić. Praca w lipcu przynosi rezultaty nych sytuacjach. zwierzęta i ich zachowania, a tym samym samym regulować lokalne zagęszczenie było wolne od tego pasożyta. Matka na pozyskanie „ciemnego złota” Podkar- na wiosnę. Na koniec przypominam, że W stosunku do zwierząt gospodarskich wpływać na stan zdrowotny i kondycję populacji. W sytuacjach spadku zagęszcze- pszczela w tym czasie nie może mieć ani pacia. Początkiem lipca musimy pamiętać zaczął się okres szczególnej uwagi i troski specjaliści opracowali kodeks zawierający osobniczą. nia odstrzał nie jest realizowany, a podej- dnia przerwy w czerwieniu. Mając na uwa- o matkach zapasowych na czas jesieni. przed rabunkami pszczół przez pszczoły. pięć wolności. I tak zaleca on, aby zwie- W jakim stopniu gospodarka łowiecka muje się zabiegi z zakresu ochrony czynnej dze, że z chwilą braku pożytku matka ogra- Strata matki może się każdemu przyda- rzęta były: wolne od głodu, pragnienia oddziałuje na dobrostan zwierząt dzikich? danego gatunku, gdzie priorytetowo trakto- nicza czerwienie, karmimy pobudzająco rzyć. Matka zapasowa może być przetrzy- Ciemne pszczoły wcale nie muszą i niedożywienia przez zapewnienie dostępu Wszelkie zabiegi hodowlane podejmowane wane są wsiedlenia zwierząt. rodzinę niewielkimi dawkami. W naszym mywana póki co w słabszym odkładzie, świadczyć o rabunku pszczół leśnych tylko do świeżej wody i pokarmu, który utrzyma przez myśliwych w łowiskach ukierunko- Wszystko to służy zapewnieniu po- terenie oczekujemy na spadź. Dlatego małe który zostanie wykorzystany do zasilenia najprawdopodobniej mamy w rodzinie zwierzęta w zdrowiu i sile; wolne od ura- wane są na poprawę warunków bytowania szczególnym populacjom optymalnych dawki to 250 ml codziennie albo 500 ml co słabszych rodzin w pasiece późną jesienią. jeden z paraliżów pszczół. Wtedy zwę- zów psychicznych i bólu przez zapewnienie zwierzyny, tak aby zapewnić optymalne warunków, z uwzględnieniem kwestii dwa dni, ale nie więcej. 1 litr na 4 dni to W dalszym ciągu zwracamy uwagę na wy- żamy rodzinę i intensywnie karmimy let- schronienia i miejsca odpoczynku; wolne możliwości przebiegu poszczególnych środowiskowych i wpływu działalności nie to samo bo pszczoły odłożą taką ilość w gląd czerwiu. Teraz bardziej uważnie, bo nim syropem. Jeżeli objawy nie ustępują, od bólu, ran i chorób dzięki zapobieganiu, procesów populacyjnych. Do jednych z człowieka. Odstrzał zwierząt jest rów- plastrach i dojdzie do sfałszowania tak cen- lipiec to ten miesiąc w którym „lubi” po- a rodzina słabnie pod żadnym pozorem nie szybkiej diagnozie i leczeniu; wolne od zagadnień ekologii należy zasada mówiąca nież wykorzystywany jako narzędzie nego miodu. Spadź jest pożytkiem kapry- jawić się zgnilec amerykański. Lekarz we- łączymy jej z innymi rodzinami tylko li- wyrażania naturalnego zachowania przez o tym, że zarówno zbyt wysokie, jak i zbyt przy zwalczaniu chorób (np. ASF), co śnym. W zeszłym roku wielu pszczelarzy terynarii jeszcze na początku tego miesiąca kwidujemy i zastępujemy odkładem, który zapewnienie odpowiedniej przestrzeni, niskie poziomy zagęszczenia poszczegól- odgrywa istotną rolę i dla środowiska, miało obfity późny pożytek spadziowy co może pozwolić przesiedlić rodzinę, ale już utworzyliśmy w maju lub czerwcu. warunków i towarzystwa innych zwierząt nych populacji działają na nie w sposób i dla gospodarki. Stanowi to kompromis bardzo niekorzystnie odbiło się na pszczo- końcem lipca mija się to z celem. tego samego gatunku; wolne od strachu ograniczający. Zatem, w ujęciu ekologicz- między dobrostanem zwierząt a aspektem łach. Niektórzy pszczelarze już końcem W tym miesiącu przesiedlamy rodziny, Witold Puz i stresu przez zapewnienie opieki i trakto- nym, odstrzał zwierząt prowadzący do ekonomicznym. wanie, które nie powoduje psychicznego regulacji zagęszczenia wpływa pozytyw- sierpnia karmią pszczoły dużymi dawkami, aby w „czystych” ulach rodzina poszła do Koło Pszczelarzy w Dukli Opracował na podstawie artykułu cierpienia zwierząt. nie na przebieg procesów populacyjnych. by rodzina jak najszybciej zalała gniazdo. zimowli. Dokonujemy napraw by na je- WZP w Rzeszowie z „Łowca Polskiego” Wtedy nawet gdy pojawi się pożytek spa- sieni nie trzeba było wykonywać operacji W odniesieniu do zwierząt dziko W przypadkach zachwiania wskaźników Bartosz Szczepanik żyjących pojęcie dobrostanu przybiera zagęszczenia w każdej populacji wystąpi

Prawo przy porannej kawie ... sów z akt sprawy, organ może odmówić w sprawie, czy to w celu wykorzystania ich Przepisu art. 73 nie stosuje się do akt wydania jej takich odpisów ze względu w innych postępowaniach prawnych, jest sprawy zawierających informacje niejawne na brak ważnego interesu strony, jak i z niewystarczające. Żądając wydania z akt o klauzuli tajności „tajne” lub „ściśle uwagi na treść przepisu art. 74 § 1. sprawy uwierzytelnionych odpisów należy tajne”, a także do innych akt, które or- Zgodnie z wyrokiem Wojewódzkiego jeszcze wykazać, że nie ma się samemu gan administracji publicznej wyłączy ze Udostępnianie akt w postępowaniu Sądu Administracyjnego w Gdańsku z 14 możliwości sporządzenia pożądanych od- względu na ważny interes państwowy. Od- stycznia 2009 r., sygn. akt II SA/Gd 686/08, pisów z akt sprawy. W wyroku Naczelnego mowa umożliwienia stronie przeglądania administracyjnym ważnym interesem strony, o którym mowa, Sądu Administracyjnego w Szczecinie z akt sprawy, sporządzania z nich notatek, może być posiadanie uwierzytelnionych 17 lipca 1996 r., SA/Sz 2308/95, trafnie kopii i odpisów, uwierzytelnienia takich odpisów poszczególnych dokumentów tak stwierdzono, że artykuł 73 § 1 k.p.a. nie kopii i odpisów lub wydania uwierzytel- Zgodnie z art. 73§1 Kodeksu postę- może korzystać z przewidzianych upraw- Przepis art. 73 § 2 zobowiązuje organ dla potrzeb prowadzonego postępowania, przewiduje możliwości wydania dokumen- nionych odpisów następuje w drodze po- powania administracyjnego, strona ma nień osobiście, albo przez pełnomocnika. administracji publicznej do uwierzytelnie- jak i w celu wykorzystania ich w innych tów z akt sprawy, lecz umożliwia stronie stanowienia, na które służy zażalenie. prawo wglądu w akta sprawy, sporzą- Zgodnie z wyrokiem Sądu Administra- nia na żądanie strony sporządzonych przez postępowaniach. [...] Nie stanowi waż- sporządzenie notatek i odpisów”. Prawo wglądu w akta sprawy stanowi dzania z nich notatek, kopii lub odpi- cyjnego w Rzeszowie, sygn. akt II SA/ Rz stronę odpisów lub kopii z akt sprawy lub nego interesu strony zamiar lub wystą- W myśl wyroku Wojewódzkiego Sądu istotny przejaw zasady jawności postępo- sów. Prawo to przysługuje również po 342/19 z dnia 25 lipca 2019 r. szerokie ro- wydania jej z akt sprawy uwierzytelnio- pienie już ze skargą do sądu administra- Administracyjnego w Rzeszowie, sygn. akt wania, zapewnia stronom czynny udział zakończeniu postępowania. Czynności te zumienie art. 73 § 1 k.p.a. nie oznacza bez- nych odpisów, jeżeli organ ten uzna, iż cyjnego. Z kolei w wyroku Naczelnego I SA/Rz 646/19 z dnia 19 listopada 2019 w postępowaniu administracyjnym, a przez dokonywane są w lokalu organu admini- względnego związania organu żądaniem jest to uzasadnione ważnym interesem Sądu Administracyjnego z 25 lipca 2007 r., r. świadkowie przez sam fakt wystąpienia to prawo do obrony. Znajomość akt zapew- stracji publicznej w obecności pracownika strony o wydanie kserokopii dokumentów strony. W razie gdy strona sporządziła sygn. akt I OSK 1319/06, przyjęto surow- w określonej sprawie w takim charakterze nia realną możliwość składania wniosków tego organu. Strona ma prawo do wglądu z akt sprawy. Odmowa taka może być bo- odpisy lub kopie z akt sprawy i żąda ich sze wymaganie, uznając, że uzasadnianie nie nabywają legitymacji uprawniającej dowodowych, co w konsekwencji pozwala (udostępnienia jej) w akta sprawy, a zatem wiem usprawiedliwiona w sytuacji, gdy uwierzytelnienia, organ administracji pu- istnienia ważnego interesu strony tylko do wglądu w akta sprawy. Mają prawo wyjaśnić stan faktyczny spraw zgodnie nie jakiekolwiek akta będące w posiadaniu strona w sposób oczywisty, świadomy blicznej nie może odmówić uwierzytelnie- z koniecznością posiadania uwierzytel- zapoznać się tylko z protokołem, który z zasadą prawdy obiektywnej. organu administracji publicznej, lecz wy- nadużywa prawa, czy też gdy narazi- nia tych odpisów lub kopii z powołaniem nionych odpisów poszczególnych doku- jest im odczytywany i który podpisują po Natalia Belcik łącznie akta zgromadzone w postępowaniu się na art. 74 § 1. Jeżeli natomiast strona mentów z akt administracyjnych, czy to dokonanym przesłuchaniu i tylko na takim łoby stronę na dodatkowe, niepotrzebne Radca prawny w danej sprawie administracyjnej. Strona koszty. żąda wydania jej uwierzytelnionych odpi- dla potrzeb prowadzonego postępowania etapie postępowania.

str. 20 nr 7/2020 nr 351 str. 21 Green Velo - Podkarpacie W krainie rondla i patelni u dokończenie ze str. 18 Buraki - choć często niedoceniane - powoli wracają do łask i częściej trafiają na nasze stoły. Niepozorne warzywo jest nie tylko wań i wielowiekowego współistnienia smaczne, ale również bardzo zdrowe. Buraki obniżają ciśnienie różnych grup etnicznych zrodziły się i wzmacniają odporność, a ponadto buraki możemy przyrządzić na nieporównywalne z innymi regionami wiele sposobów. Dzisiaj podaję przepis na: Polski walory kulturowe. Botwinkę Atrakcje na szlaku: Bolestraszyce – arboretum i forty Składniki: - duży pęczek botwinki, twierdzy Przemyśl | Leżajsk | Cerkiew - 2 ziemniaki, Narodzenia Przenajświętszej Boguro- - 1 marchewka, dzicy w Chotyńcu | Cerkiew grekoka- - mała pietruszka, tolicka św. Dymitra w Piątkowej | Cer- - kawałek selera, kiew św. Paraskewy w Nowym Bruśnie - posiekany koperek – 2 łyżki, | Zespół cerkiewno-obronny w Radrużu - posiekany szczypiorek – 2 łyżki, | Zespół cerkiewny w Młynach | Cer- - śmietana 12% - 100 ml – około pół szklanki kiew w Łówczy | Cerkiew pw. Wniebo- - sok z cytryny, Po prostu z natury wstąpienia Pańskiego w Uluczu | Fort - sól, pieprz do smaku. Werner w Żurawicy | kamieniarstwo Wykonanie: • Jarzyny obrać wrzucić na 1 l gotującej wody, gotować po 10 min. bruśnieńskie | Puszcza Sandomierska | • Do wywaru dodać oczyszczoną i pokrojoną botwinkę, gotować 10 min i dodać Majowe grzybobranie Skansen w Markowej | Stalowa Wola pokrojone ziemniaki. | Zamek w Łańcucie | Pałac Łosiów • Dodać śmietanę, zagotować z nią wywar i dodać zieleninę. w Narolu | Park Krajobrazowy Pogó- • Przyprawić sokiem z cytryny, pieprzem i solą. rza Przemyskiego | Pałac w Tyczynie • Podawać z ugotowanymi na twardo jajkami lub ziemniakami oprószonymi | Rzeszów | Południoworoztoczański koperkiem. Park Krajobrazowy | Rudnik nad Sa- Smacznego! nem – Polska Stolica Wikliny | Rzeka San | Ulanów | Uzdrowisko Horyniec Zdrój | Zamek w Krasiczynie | Zamek w Dubiecku | Pałac Lubomirskich w Brodziec piskliwy Boguchwale Moją uwagę przyciągnął piskliwy dźwięk „hididi” nad Jasiołką. Okazało się że jest to ptak o dość długim dziobie, z białym brzuszkiem z wierzchu brązowym, wielkości szpaka • Dystans: 434 km o krótkich nogach. Nasza rzeka nie jest regulowana, występują łachy i wyspy w nurcie, • Nawierzchnia: mieszana (asfalt, dlatego możemy tu spotykać różnorodne gatunki ptaków. Brodziec piskliwy/Actitis hypoleucos/ zakłada gniazda w ziemi pod osłoną traw lub piasek, ścieżki leśne, ścieżki polne) pod krzakami, blisko wody. Udało mi się zrobić fotki jak siedział na dużym kamieniu. • Suma podjazdów: 5 060 m Jest to gatunek chroniony, wymieniony w Dyrektywie ptasiej, zagrożony utratą sie- • Jaki rower: mtb oraz treking dlisk w wyniku regulacji koryt rzecznych i likwidacji wysp w nurcie rzek. Żółciak siarkowy na robini akacjowej Jasiołka jest naturalną, pięknie meandrującą rzeką, zaskakującą bogactwem bioróż- • Suma zjazdów:5 200 m norodności, trzeba tylko się porozglądać i docenić naszą podkarpacką przyrodę . Brodziec piskliwy • Trudność: szlak dla osób początku- jących i średnio zaawansowanych • Początek szlaku: Podlesina • Koniec szlaku: Sandomierz Majowe grzybobranie • Strona szlaku: greenvelo.pl Jadąc piękną aleją akacjową do Dukli w oczy rzucają się żółciutkie grzyby rosnące na pniach grochodrzewu. Są to Żółciaki siarkowe /Laetiporus sulfureus/ jedne z niewielu Szkoda, że szlak nie przebiega przez jadalnych grzybów nadrzewnych, które powinniśmy zbierać jako owocniki młode przy- tereny naszej gminy. Może warto po- pominające miękki ser gouda. Tworzą konsolowate wachlarze występujące jedne nad czynić starania w tym kierunku. drugimi o miąższu grubym soczystym, miękkim, koloru żółtego. Na brzegach Jasiołki grzyb ten często atakuje stare wierzby, a widać go z daleka. Przygotował: WS Maj rozpoczyna grzybobranie smardzem i żółciakiem. Maria Walczak

„Mam nadzwyczaj prosty smak: Złota myśl J zawsze zadowala mnie to, co najlepsze.”

str. 22 nr 7/2020 nr 351 Fot. Mariastr. 23Walczak str. 24 nr 7/2020