Supporting “As scientists, we step research for on the shoulders of science, building on the work that has come before us – aiming to inspire a new genera- tion of young scientists to continue once we are gone.” 90years

Stephen Hawking, 1942-2018

Supporting research for

90years

1 Voorwoord

it jaar bestaat het FWO officieel 90 jaar: een gelegenheid bij uitstek om achterom te kijken naar de lange maar ook boeiende weg die we hebben afgelegd! Wetenschap is een nooit eindigende weg voorwaarts, soms lijnrecht, maar kan het FWO het wetenschappelijk onderzoek aan de Dvaak ook vol onvoorspelbare bochten en hindernissen, en Vlaamse universiteiten met meer dan 350 miljoen EUR ook het FWO zelf is in al die decennia grondig veranderd. Eén ondersteunen. ding is echter onveranderd gebleven: de onvoorwaardelijke Onderzoek moet toewijding aan wetenschappelijk onderzoek in Vlaanderen. Wat telt is de huidige en de toekomstige generatie van Sinds 1928 zetten we ons in om dit te ondersteunen, eerst als jonge wetenschappers. Met evenveel inzet en gedrevenheid inspireren, leuk zijn NFWO, daarna als FWO . Onveranderd en centraal in deze willen we vorm geven aan het FWO van vandaag en morgen, en deugd doen. periode zijn bij het FWO van kracht a) de gedrevenheid zodat deze aankomende generaties van talentvolle jonge door nieuwsgierigheid en b) het streven naar en de zorg onderzoekers ook kunnen blijven vertrouwen op deze voor excellentie. organisatie voor financiering van hun onderzoek. Daarom moeten we in Vlaanderen – en België – blijven werken aan Wat wel veranderd is, is de schaal waarop we werken. Gaande het overbrengen naar ieder en allen van het belang van van minder dan 5 Vlaamse doctoraatsbeurzen per jaar in fundamenteel onderzoek; onderzoek dat nieuwe paden de allereerste jaren, financieren we nu bijna 450 nieuwe en mogelijkheden verkent, simpelweg omdat we gedreven doctoraatsbeurzen per jaar, evenals 200 nieuwe postdoctorale worden door de nieuwsgierigheid naar nieuwe kennis en onderzoekers en meer dan 1000 onderzoeksprojecten. kunde. In de laatste jaren zijn bovendien ettelijke nieuwe financieringsmogelijkheden toegevoegd, zoals Odysseus of We mogen trots zijn op de weg die we afgelegd hebben, maar infrastructuur, en uiteraard kijkt het FWO ondertussen al dit mag ons niet blind maken voor wat nog voor ons ligt. De lang niet meer alleen binnen de grenzen van Vlaanderen. globale concurrentie tussen universiteiten en onderzoekers Jaarlijks geven we meer dan 300 reiskredieten en zoeken neemt toe, en samen met de Vlaamse overheid, de we onvermoeid naar nieuwe bilaterale of Europese universiteiten en onderzoekscentra zullen we ons tegen deze samenwerkingsmogelijkheden die we onze onderzoekers uitdaging moeten wapenen. Onderzoek moet inspireren, kunnen aanbieden. Ook de evolutie van het FWO budget leuk zijn en deugd doen! Ik heb er alle vertrouwen in dat illustreert deze groei. In 1929 bedroeg het beschikbare budget het FWO hierin een cruciale rol zal blijven spelen, en onze van het NFWO voor alle Belgische onderzoekers iets meer Vlaamse onderzoekers de kansen zal geven om de bakens dan 3,5 miljoen euro (gecorrigeerd voor inflatie);in 2018 in hun vakgebied te blijven verzetten en dit op een frisse en bemoedigende wijze.

Willy Verstraete, Voorzitter FWO

2 3 Stichting, die startte met een deel van het CRB-kapitaal, daartoe de aanzet. Over de aanvragen bij het NFWO beslisten voorzag hierin door middel van studiebeurzen en subsidies van bij het begin 24 gespecialiseerde wetenschappelijke aan wetenschappers. Deze stichting en het NFWO waren lang commissies. nauw met elkaar verbonden door de persoon van Willems en 1928-1945 doordat ze in hetzelfde gebouw in de Egmontstraat gevestigd Vanaf 1929 ging onder de koepel van het fonds ook een waren. Later werden die banden wat losser en in 1972 betrok Bureau Spécial des Relations Science-Industrie van start. Het De opstart het NFWO een nieuw kantoorgebouw, het nummer 5 waar het stond in voor de toewijzing van een deel van de middelen De rede van koning Albert gaf alvast het signaal voor een heel FWO en FNRS vandaag nog altijd gehuisvest zijn. Goede buren aan onderzoeksprojecten die gericht waren op toepassingen concreet initiatief: op 27 april 1928 werd het Nationaal Fonds zijn beide instellingen letterlijk en figuurlijk altijd gebleven. in de industrie, die mee de projecten financierde. De voor Wetenschappelijk Onderzoek opgericht. Het was één gemengde commissie die deze organisatie leidde, bestond van de eerste research councils op het Europese continent. Aanvankelijk moest het NFWO werken met bescheiden uit vertegenwoordigers van het NFWO en van het Comité a de Eerste Wereldoorlog werd het in brede Het zakenleven nam daarbij het voortouw: de bankiers middelen. Het kapitaal liet toe om jaarlijks zo’n 4 miljoen euro Central Industriel (CCI), op dat moment de belangrijkste kring duidelijk dat de Belgische economie Emile Francqui en Félicien Cattier tekenden de akte en het te besteden. De daaropvolgende jaren groeide dat budget aan werkgeversorganisatie en voorloper van het huidige Verbond behoefte had aan meer innovatie. Niet alleen startkapitaal van iets meer dan 109 miljoen Belgische frank tot net niet het dubbele, maar de Tweede Wereldoorlog liet van Belgische Ondernemingen (VBO). Fundamenteel en was het zaak om het land, na vier jaar Duitse (ca. 73 miljoen euro) was vooral afkomstig van bedrijven. De het krimpen tot uiteindelijk minder dan een vierde. Tijdens het toegepast onderzoek waren toen institutioneel minder bezetting (1914-1918), weer op te bouwen. rol van de staat was toen veel kleiner dan vandaag en ook op eerste werkingsjaar kende het NFWO 158 subsidies toe, een afgebakend dan vandaag in Vlaanderen het geval is. NBelgië behoorde sinds de 19de eeuw weliswaar tot de het domein van wetenschapsbeleid bleven zijn activiteiten aantal dat de volgende jaren steeg. Van meet af aan werden belangrijkste industriële mogendheden in de wereld, maar na nog lange tijd heel bescheiden. De Raad van Bestuur van het aspirantschappen gefinancierd en daarnaast het mandaat de Eerste Wereldoorlog kon de Belgische economie wel wat NFWO weerspiegelde goed wie daar toen wel richting aan gaf: van ‘geassocieerde’ (associé), enigszins te vergelijken met het innovatie gebruiken. er zetelden vertegenwoordigers uit de industrie en de haute huidige postdoctorale mandaat. Tijdens de eerste 25 jaar van finance naast leden van de katholieke universiteit van zijn bestaan heeft het NFWO 456 aspirantschappen verleend, Toen koning Albert I op 1 oktober 1927 opriep tot een nieuwe en de vrijzinnige universiteit van Brussel. Het ging om een een bescheiden getal vanuit een hedendaags perspectief: impuls voor het fundamenteel wetenschappelijk onderzoek Franstalig gezelschap en het NFWO behield nog decennia dit vandaag zijn er bij het FWO alleen al gemiddeld 850 aspiranten als basis voor meer toegepast onderzoek en economische francofone en veeleer elitaire profiel. Jean Willems, die van bij fundamenteel onderzoek per jaar in functie. De stijgende ontwikkeling, sprak hij uit wat bij andere beleidsmakers al de oprichting tot aan zijn dood in 1970 de dagelijkse leiding in lijn in het aantal predoctorale mandaten sinds 1928 liet langer leefde. De gelegenheid waarop hij zijn redevoering handen had, vormde er de belichaming van. vooral een opwaartse knik zien gedurende de jaren ’60. De hield, het 110de jubileum van de staalfabriek van Cockerill democratisering van het universitair onderwijs was daaraan De rede van koning Albert in Seraing, kon niet symbolischer. Het ging om één van die Jean Willems beheerde eveneens de Universitaire Stichting. uiteraard niet vreemd. Een vergelijkbare evolutie vertoonde gaf alvast het signaal plekken waar de industriële take off van het jonge België Deze organisatie was in 1920 voortgesproten uit de het kanaal voor postdoctorale mandaten. Voor gevestigde voor een heel concreet begonnen was en die op dat moment nog belangrijk bleef voor Commission for Relief in (CRB), die tijdens de Eerste academici waren er aanvankelijk de dotaties aan geleerden initiatief: op 27 april 1928 de economie van het land. Maar dit herdenkingsfeest bood Wereldoorlog instond voor de voedselvoorziening van de en middelen voor technisch personeel, onderzoeksreizen niettemin de gelegenheid om de actuele situatie eens grondig noodlijdende bevolking. De latere Amerikaanse president en uitrusting. Pas na de oorlog kwamen daar de werd het Nationaal Fonds opnieuw te bekijken en de toekomst voor te bereiden. Herbert Hoover stond achter dit initiatief en aan Belgische onderzoeksprojecten zoals we die vandaag kennen bij. De voor Wetenschappelijk zijde was de topbankier Francqui er de voortrekker van. nieuw gecreëerde ‘geassocieerde fondsen’ (zie verder) gaven Onderzoek opgericht. Deze laatste kwam nog tijdens de oorlog met het idee om een interuniversitaire stichting voor de ondersteuning van hoger onderwijs en wetenschap te creëren. De Universitaire 4 5 1945-1970 Wetenschap in een nieuwe maatschappelijke context Nijverheid en Landbouw (IWONL-IRSIA). De rol daarvan werd FNRS beheerd, terwijl de Vlaamse poot van het FKFO volledig in Vlaanderen later overgenomen door het Instituut voor in het FWO is opgegaan. Het doel van deze bijzondere fondsen Aanmoediging van Innovatie door Wetenschap en Technologie was om onderzoeksprojecten op specifieke domeinen op de (IWT). Fundamenteel en toegepast onderzoek werden zo sporen te zetten. nog meer dan daarvoor twee onderscheiden, maar daarom niet geheel gescheiden, wegen. De mate waarin de ene tak a de Tweede Wereldoorlog zette het concept Als antwoord op de grensoverschrijdende ontplooiing van vergeleken met de andere financiële middelen toegeschoven van de ‘welvaartstaat’ en dat van de ‘gemengde de wetenschappen, versterkte het NFWO zijn internationale kreeg, heeft niet opgehouden voorwerp van discussie te zijn. economie’ zich drastisch door. Het interbellum banden. Zo behoorde het in 1974 tot de stichtende leden van had daarvan al wel de eerste contouren laten de European Science Foundation (ESF) en sindsdien is het Zo begon de overheid in 1947 ook het NFWO financieel te zien, maar pas daarna begon de overheid, Net zoals bij het IWONL raakte het NFWO betrokken bij FWO zich blijven engageren voor samenwerking in Europa en ondersteunen. Het ging aanvankelijk nog om een bescheiden samen met het middenveld, consequent en op grote schaal andere nieuwe initiatieven. Zo speelde het NFWO, en later zijn met partners elders in de wereld. De transnationale dimensie N bijdrage aan een al sowieso bescheiden budget, dat pas in in te grijpen in de sociale en economische structuren. De rechtsopvolgers, een rol in het beheer over de zogenaamde kwam verder uit de verf door middel van reiskredieten en de 1950 terug het vooroorlogse niveau bereikte. De wettelijke overheidssector nam zelf sterk in omvang toe en dat gold ook ‘geassocieerde fondsen’: het Interuniversitair Instituut voor stimulering van internationale wetenschappelijke contacten in fiscale vrijstelling voor privégiften aan de wetenschap in 1951 voor het deel van het nationaal inkomen waarop hij voor zijn Kernphysica uit 1947 (sinds 1952 Interuniversitair Instituut het kader van onderzoeksmandaten en -projecten. bood evenmin een grondige oplossing. De overheid ging zich werking beroep deed. Deze nieuwe wind waaide niet minder voor Kernwetenschappen (IIKW) genaamd), het Fonds voor daarop gaandeweg meer engageren en vanaf de jaren ’60 in het hoger onderwijs en het wetenschapsbeleid. Dat had niet Geneeskundig Wetenschappelijk Onderzoek (FGWO) en het zwol het NFWO-budget tegen aan tot een actuele waarde van alleen te maken met de overtuiging dat wetenschap essentieel Fonds voor Kollektief Fundamenteel Onderzoek- initiatief der meer dan 76 miljoen euro in 1970. Dat ging gepaard met meer was voor de sociaal-economische ontwikkeling van België, navorsers (FKFO). Aan Vlaamse zijde is de financiering van middelen voor het hoger onderwijs, dat een democratisering maar ook met de vaststelling dat het opnieuw een achterstand deze fondsen volledig en het beheer gedeeltelijk overgegaan vertoonde en een alsmaar groeiend aantal studenten telde. dreigde op te lopen in onderzoek. Multinationale bedrijven op het FWO: het IIKW en het FGWO worden samen met het Zo vloeide er extra geld naar de universitaire expansie, die het kwamen zich hier weliswaar vestigen, maar brachten hun ontstaan van nieuwe universiteiten met zich bracht. In 1971 onderzoeksafdelingen niet mee. België moest een antwoord werden de middelen van het NFWO wettelijk bepaald op 4,44% bieden op de Derde Industriële Revolutie. van de gewone uitgaven van de toenmalige zes universiteiten. Met het oog op een consistent Met het oog op een consistent en breed gedragen publiek Maar er was ook de economische context, die een verschuiving en breed gedragen publiek wetenschapsbeleid kwam in 1959 de Nationale Raad voor liet zien van de traditionele sectoren, die over hun hoogtepunt Wetenschapsbeleid tot stand, samen met een Ministerieel wetenschapsbeleid kwam heen waren, naar nieuwe bedrijven en de ontwikkeling van Comité en een Interministeriële Commissie. Het nieuwe in 1959 de Nationale Raad nieuwe technologie en kennis. België mocht die boot niet publieke wetenschapsbeleid bleef evenwel niet beperkt tot missen. Zowel fundamenteel als toegepast onderzoek bleven voor Wetenschapsbeleid het opzetten van nieuwe beleidsorganen, maar kreeg pas echt daarbij belangrijk, maar het onderscheid tussen beide werd gestalte dankzij een ongeziene hoeveelheid publieke middelen tot stand, samen met een al in 1944 organisatorisch versterkt met de vervanging van voor de wetenschap. Ministerieel Comité en een het Bureau Spéciale Science-Industrie door het Instituut tot Aanmoediging van het Wetenschappelijk Onderzoek in Interministeriële Commissie. 6 7 Op 20 januari 2006 kreeg 1970-2014 het FWO bij Koninklijk Besluit het statuut van Naar het Fonds Wetenschappelijk Stichting van Openbaar Nut. Het oude NFWO was Onderzoek – Vlaanderen niet meer.

eeds kort na de oprichting van het NFWO klonk Vanaf 1969, één jaar voor de eerste hervorming van de er in Vlaamsgezinde kringen protest over een te Belgische staat volgens communautaire lijnen, werden de laag aantal gesubsidieerde Vlaamse onderzoekers. commissies en de Raad van Bestuur samengesteld op basis Dit was het gevolg van minder aanvragen door van taalpariteit. Het jaar daarop, toen ook Jean Willems wetenschapsbeoefening paarde zich een toenemend inzicht Nederlandstalige kandidaten. Anno 1930 was de overleed, kreeg elke taalgroep een eigen budget. In 1988 in het belang van kennis voor de opbouw en innovatie van universiteit van Gent als enige volledig op Nederlandstalige werd een nieuwe staatshervorming uitgetekend en verschoof R de economie in Vlaanderen. Het Franstalige bestuur van het leest geschoeid. De universiteit van Leuven begon pas de jaren wetenschapsbeleid naar de gemeenschappen. In datzelfde NFWO leek echter lange tijd niet overtuigd dat de Vlaamse daarna mondjesmaat met Nederlandstalig naast Franstalig jaar werd de Raad gesplitst in twee taalkamers met elk een achterstand qua aandeel in het aantal onderzoekers en de Op 20 januari 2006 kreeg het FWO bij Koninklijk Besluit het onderwijs. Vlaanderen had duidelijk een achterstand in hoger eigen vicevoorzitter. Er kwam voor elke groep een aparte ondervertegenwoordiging van Nederlandstalige academici statuut van Stichting van Openbaar Nut. Het oude NFWO was onderwijs en wetenschappelijk onderzoek in eigen taal in te secretaris-generaal. Langs Vlaamse zijde werd dit José Traest. in de commissies specifieke actie vergden. In de jaren dertig niet meer: naast het FWO waren het Fonds de la Recherche halen en de Vlaamse Beweging stuurde geregeld signalen uit In 1992 werden drie raden van bestuur gecreëerd: één voor bereikte het percentage Vlaamse aspirantschappen geen Scientifique (FNRS), aan Franstalige zijde, en het Fonds voor dat het NFWO daar zijn deel toe moest bijdragen. elke gemeenschap en één voor federale materie. In 1996 10 procent van het totaal en zelfs einde jaren ’60 bedroeg het Federaal Wetenschappelijk Onderzoek (FFWO), op Belgisch ging de Vlaamse Raad van Bestuur over tot de oprichting van nauwelijks 39 procent. niveau, zijn rechtsopvolgers. In datzelfde jaar trad dr.ir. Reeds aan het einde van de 19de eeuw leefde in Vlaanderen het Fonds wetenschappelijk Onderzoek – Vlaanderen (FWO), Elisabeth Monard aan als nieuwe secretaris-generaal van het de idee dat wetenschap in eigen taal onontbeerlijk was dat het jaar daarna de eerste beheersovereenkomst met de FWO. De autonomie van het FWO werd nog geaccentueerd Tijdens de naoorlogse periode nam de economische voor de ontwikkeling van deze regio en zijn bevolking. Vlaamse gemeenschap sloot. Sindsdien werd het FWO-budget en verankerd met het Decreet betreffende de organisatie en betekenis van Wallonië daarentegen gestaag af en de ‘golden De Vlaamse wetenschappelijke congressen die voor weer los van de toelagen aan de universiteiten bepaald. Het financiering van het wetenschaps- en innovatiebeleid van sixties’ waren vooral een gouden tijd voor Vlaanderen, dat verschillende vakgebieden geregeld georganiseerd werden, FWO zag in de jaren daarna zijn ontvangsten toenemen. De 30 april 2009. Hierbij werd het FWO immers erkend als een doorbrak als dé industriële en exportregio van het land. De getuigden daarvan. Aan het streven naar een eigen Vlaamse Gemeenschap is daarbij de grootste financier, in 2010 extern verzelfstandigd agentschap (EVA), met behoud van democratisering van het hoger onderwijs zorgde ervoor dat goed voor bijna 80 procent van het FWO-budget. De Federale het privaatrechtelijk statuut. De modernisering van het FWO het aantal studenten in Vlaanderen in verhouding stond tot Overheid stond toen nog in voor iets meer dan een vijfde van werd ingezet met het invoeren van een nieuwe panelstructuur, het Vlaamse overwicht in de totale bevolking. Het Vlaamse de middelen. toegenomen digitalisering en vooral een internationalisering zelfbewustzijn nam evenredig toe en dat bleef niet zonder van de FWO-werking. gevolgen voor het NFWO.

8 9 2014-heden Naar een nieuw FWO

4 onafhankelijke leden in de raad van bestuur, die allen een nauwe band hebben met de industriële O&O-activiteiten in Vlaanderen. In januari 2017 werd Hans Willems aangesteld als n 2014 bevatte het nieuwe Vlaamse regeerakkoord een nieuwe secretaris-generaal. ingrijpende beleidskeuze: het IWT werd ontbonden en zijn programma’s opgedeeld tussen het FWO en het In dit jubileumjaar zal het FWO ook een grondige hervorming nieuw op te richten Vlaamse Agentschap Innoveren en van de evaluatieprocedure van de fundamentele programma’s Ondernemen (VLAIO). Het leidende principe bij deze uitrollen. Een hervorming die de afgelopen maanden in Ihervorming was dat academische onderzoekers in eerste nauw overleg met de stakeholders werd uitgetekend. Deze instantie terecht konden bij het FWO en de ondernemingen hervorming zal maken dat junior onderzoekers, via het bij VLAIO. In de lijn van deze gedachtegang werden de IWT- invoeren van junior en senior-projecten en junior en senior programma’s voor projecten strategisch basisonderzoek (SBO), postdoctorale mandaten, nog meer kansen krijgen om zich te ontplooien binnen het Vlaamse wetenschappelijke landschap. de beurzen voor predoctoraal strategisch basisonderzoek Bij de integratie van de nieuwe ondersteuningsprogramma’s Samen met het invoeren van interviews voor de kandidaat- (SB-beurzen) en toegepast biomedisch onderzoek (TBM) was het van meet af aan de bedoeling dat ze hun specifieke mandaathouders en een nieuwe panelsamenstelling, vormt dit voortaan ondergebracht bij het FWO. Daarbij nemen eigenheid bewaarden. Het FWO heeft daar altijd zorg voor het speerpunt van de hervormingsoperatie. In dit jubileumjaar immers academische instellingen en de hieraan verbonden gedragen en zo haar aanbod, dat traditioneel gericht was op wetenschappers het voortouw. Ook de Herculesstichting, fundamenteel onderzoek, gediversifieerd. Het bestreek nu zal het FWO ook een die sinds 2007 instond voor de financiering van zware en de hele onderzoeksketen van fundamenteel tot strategisch grondige hervorming van middelzware onderzoeksinfrastructuur, ESFRI en het beheer basisonderzoek en zelfs tot de meer toegepaste aspecten de evaluatieprocedure van de Vlaamse Supercomputer (VSC) ging op in het FWO. op biomedisch terrein. Ook de infrastructuurprogramma’s van de fundamentele werden ondergebracht in een aparte pijler.

programma’s uitrollen. Naast het uitbreiden van de financieringsportefeuille, werd er ook gewerkt aan een nieuwe beleidsstructuur voor het FWO. In maart 2016 vond de eerste vergadering plaats van de nieuwe raad van bestuur onder het voorzitterschap van prof. Willy Verstraete. De aanstelling van de raad van bestuur gebeurt voortaan door de Vlaamse regering, op voordracht van de universiteiten en Strategische Onderzoekscentra. Naast de 8 leden die op deze wijze worden geselecteerd, zetelen er ook

10 11 Deze tekst is gebaseerd op:

N.F.W.O. 1929-1978, s.l., s.d.

fonds voor onderzoeksinfrastructuur. Daarnaast biedt het H. BALTHAZAR, ‘Enkel in dienst een waaier aan instrumenten, van bilaterale akkoorden van de wetenschap, van NFWO samenwerkingsprojecten tot middelen voor mobiliteit, aan naar FWO 1928-2008’, in: om de wetenschappers in Vlaanderen te helpen de grens over Kennismakers. 80 jaar Fonds te steken en met collega’s elders in de wereld onderzoek te Intussen blijft het FWO ook sterk ingebed in het Europese Wetensschappelijk Onderzoek bedrijven. en internationale gebeuren. De wetenschap hield niet op – Vlaanderen, Gent, 2008, pp. nationale en regionale grenzen te overschrijden, integendeel. 11-47. In 2011 loste Science Europe ESF af als koepelorganisatie De hervormingen van het FWO gingen gepaard met een Geschiedenismodule FWO van Europese organisaties voor de ondersteuning van gevoelige opdrijving van de financiering van de Vlaamse (Database, Facts, Geschiedenis wetenschappelijk onderzoek die samen wilden wegen op het Overheid. Met bijna 380 miljoen euro aan jaarlijkse in Cijfers, Tijdslijn) http://www. beleid in de Europese Economische Ruimte. Opnieuw maakte machtigingskredieten, vormt het FWO meer dan ooit geschiedenisfwo.be/ het FWO deel uit van de stichtende leden en was het actief in een toonaangevende instelling binnen het Vlaamse het bestuur en de werkgroepen rond verschillende thema’s. onderzoekslandschap. Ook bij het Europese Kaderprogramma was het betrokken. Niet alleen stond het FWO, samen met VLAIO, sinds 2016 in Met de nieuwe structuren op post, de nieuwe voor het Vlaamse NCP (national contact point), dat potentiële procedures uitgetekend en een goed gevulde project- en aanvragers van Europese onderzoeksondersteuning begeleidt mandatenportfolio, is het FWO meer dan ooit gewapend om met informatie. Ook investeert het FWO in de multilaterale ook de volgende 90 jaar zijn centrale missie: het stimuleren onderzoeksprogramma’s ERA-NET en JPI (joint programming van het fundamenteel wetenschappelijk en strategisch initiatives) en is het betrokken bij ESFRI, het Europese basisonderzoek, met volle overgave waar te maken!

12 13 Samenstelling Samenstelling raad van bestuur Werkgroep Onderzoeksbeleid Naam Titel Voorzitter Willy Verstraete Emeritus professor Universiteit Gent

Ondervoorzitter An Van de Vel Senior Manager External Research Umicore Naam Titel Voorzitter Leden Hans Willems Secretaris-generaal - FWO Conny Aerts Professor KU Leuven Bruno Blondé Professor Universiteit Antwerpen Leden Jo Bury Algemeen directeur VIB Ronny Blust Vice-rector onderzoek - UAntwerpen Paul De Knop Prorector Vrije Universiteit Brussel Olivier Boehme Coördinator Cel Strategie en Beleid - FWO Anne De Paepe Prorector Universiteit Gent Danny Huysmans Directeur operationeel beheer - FWO Ludo Lauwers Voorzitter raad van bestuur Thomas More Hogeschool Ignace Lemahieu Directeur onderzoeksaangelegenheden - UGent Rik Torfs Prorector KU Leuven Reine Meylaerts Vice-rector onderzoek - KU Leuven Marlies Van Bael Professor Universiteit Hasselt Jean-Michel Rigo Vice-rector onderzoek - UHasselt Jos van Sas Director External Affairs Nokia Bell Labs Karin Vanderkerken Vice-rector onderzoek - VUB Geert Van Minnebruggen Verantwoordelijke Core Facilities - VIB Lid met raadgevende stem Isabelle Verbaeys Hoofd internationale aangelegenheden - FWO Johan Hanssens Leidend ambtenaar van het departement Economie, Wetenschap en Innovatie

Secretaris-generaal Hans Willems Secretaris-generaal FWO

Regeringsafgevaardigden Gert Bergen Adjunct-kabinetschef Economie en Innovatie kabinet Vlaams minister van Werk, Economie, Innovatie en Sport Philippe Muyters Simon Van Damme Raadgever Hoger Onderwijs Kabinet Vlaams viceminister-president Hilde Crevits

Waarnemer Bernard De Potter Leidend ambtenaar Vlaams Agentschap Innoveren en Ondernemen

14 15 16 zal groeien. de oprichtingvanhetNFWO Stichting dathetideevoor schoot vandeUniversitaire rug tegeven.Hetisinde België eenflinkeduwinde schappelijk onderzoekin de Stichtinghetweten opleiding. Anderzijdsdient ten bijstaantijdenshun onbemiddelde studen wil hetbekwamemaar twee doelen.Enerzijds Universitaire Stichtingheeft — Deoprichtingvande 1920 de UniversitaireStichting — Oprichting van Oprichting van - -

Seraing uit spreekt deredevoeringvan 1927 kaart moetzetten. onderzoek inBelgiëopde die hetwetenschappelijk instelling tecreëren intellectuele wereldopeen roept hijdeindustriëleen instellingen zichbevinden, toria enwetenschappelijke waarin deBelgischelabora de bedenkelijketoestand Zich vergewissendvan schappelijk onderzoek. pleidooi voorweten Koning AlbertIeenvurig Cockerill teSerainghoudt bestaan vandefirma genheid vanhet110 jarig De jaren — — Tergele- I Koning Albert I - - ganse landcampagne. len voertditcomitéinhet het nodigegeldteverzame propagandacomité op.Om van EmileFrancqui,een men, ondervoorzitterschap mogelijk temakenricht schappelijk Onderzoek onaal FondsvoorWeten het ontstaanvanNati snel zijnvruchtenaf.Om ter hulptesnellen,werpt Albert Iomdewetenschap vurige oproepvanKoning Propagandacomité 1927 — Creatie van een Creatie vaneen —De - - - zijn steunvoordeweten Het prilleNFWOorganiseert museum. van hetKoninklijk Jubelpark- professor FernandMayence project, onderleidingvan een prestigieusonderzoeks zich voorheteerstookaan Apamea, waagthetNFWO de Romeinsemetropool start vandeopgraving onderzoekers. Metde het betoelagenvanjonge schap totnutoevooralvia opgravingen teApamea 1928 — Start van de Start vande — - - industriële wereld. figuren uitdefinanciëleen instellingen eninvloedrijke digers vandeuniversitaire bestaat uitvertegenwoor De eersteRaadvanBestuur van bezielerEmileFrancqui. licht ondervoorzitterschap lijk Onderzoekhetlevens Fonds voorWetenschappe Seraing ziethetNationaal den nadeRedevoeringvan vuur aandelont.Zesmaan gift vanSolvaysteekthet tafel legt.Dezegenereuze joen BelgischeFrankop samen maarliefst25 mil door defamilieSolvaydie dit kapitaalwordtgelegd sprokkelen. Debasisvoor joen BelgischeFrankbijeen Propagandacomité 110 mil maanden tijdkanhet het NFWO 1928 — —Opamperdrie Oprichting van Oprichting van

------

17 Constant Permeke, Liggende boer, 1928 © SABAM Belgium 2018 18 ballon vanAugustePiccard 1931 kan nemen. stralen endedampkring in verbandmetkosmische gewenste waarnemingen professor Piccardde 15.000 meter,waardoor een hoogtevanmeerdan met waterstof,bereikt stratosfeerballon, gevuld 1931 opinAusburg.De ker PaulKiplerop27mei Piccard enzijnmedewer stijgen professorAuguste I enkoninginElisabeth, zigheid vankoningAlbert belangstelling eninaanwe met succes.Onderenorme de stratosfeerballon,en ontwerp endebouwvan 400.000 BEFvrijvoorhet het NFWOeenbedragvan veel scepticismemaakt Auguste Piccard.Ondanks sfeervlucht vanprofessor is ongetwijfelddestrato projecten vanhetNFWO de verbeeldingsprekende — Eénvandemeesttot — Destratosfeer- - - -

De jaren Jungfraujoch. station inhetZwitserse internationaal onderzoeks rijk aandewiegvanhet Groot-Brittannië enFrank land, Duitsland, Oostenrijk, staat samenmetZwitser- van Jungfraujoch tionaal onderzoeksstation 1931 — Het Interna- —

België - - mines deMons. de Charleroienl’Écoledes teit Brussel,deUniversité rium aandeVrijeUniversi in Luik,hetDustin-laborato het Thyssen-laboratorium ria werkenhiervoorsamen: ken. Verschillendelaborato 300 tot700°Cteonderzoe temperaturen variërendvan gedrag vanferrometalenbij wordt gelanceerdomhet metallurgisch programma temperaturen ferrometalen bijhoge 1932 — Gedrag van Gedrag van —

Een groot - - - - scheiding inBelgië. wetenschappelijk onder beschouwd alsdehoogste de stichtinguitreikt,wordt ten. DeFrancquiPrijs,die aan Belgischeuniversitei hun kennisoverbrengen landse wetenschappers Leerstoelen kunnenbuiten en dankzijdeFrancqui buitenlandse universiteiten voor eenverblijfaan geeft onderzoekersbeurzen cqui Stichtingop.Hetfonds Générale, richthijdeFran wordt vandeSociété waarin hijgouverneur behartigen. Inhetjaar schappelijk onderzoek zakenmannen, hetweten belangrijkste Belgische Francqui, éénvande en hetNFWO,blijftEmile de UniversitaireStichting oprichting endebloeivan het verwezenlijkenvande het Francquifonds 1932 — Oprichting van Oprichting van —

Na - - - - - Paaseilanden 1934 brengen enbestuderen. neergeplant, inkaart Paaseilanden werden zenbeelden dieopde en mysterieuzereu Lavachery deberoemde kunsthistoricus Henri uittrekt, kandeBelgische expeditie 20.000BEF het NFWOdatvoordeze Paaseilanden. Dankzij ondernomen naarde Belgische expeditie 1934 wordteenFrans- helikopter. en deconstructievan Florine voorhetontwerp beschikking vanNicolas van 60.000BEFter een bijzonderkrediet Het NFWOsteltin1930 ingenieur NicolasFlorine. de Russisch-Belgische van zijnontwerper, toestel krijgtdenaam eerst deluchtin.Het gaat in1933voorhet België werdgebouwd, eerste helikopterdiein 1933 Florine —Florine,de — — Expeditie Expeditie Helikopter Helikopter —In -

19 Paul Delvaux, La fenêtre, 1936 © Paul Delvaux Foundation, Sint-Idesbald - SABAM Belgium 2018 20 René Magritte, Le retour, 1940 © Erfenis René Magritte - SABAM Belgium 2018 1940 log dens deTweedeWereldoor- hulpdienst op. in 1943eenuniversitaire kan blijvenuitoefenen, het NFWO,dathaarfunctie het hoofdtebieden,richt deze problemenenigszins middelen enmateriaal.Om met eennijpendgebrekaan verder tezetten,kampen kers diehunwerkproberen miniem, …endeonderzoe uitwisseling vankennisis genomen, deinternationale sers wordenkrijgsgevangen digheden: eenaantalvor onder deoorlogsomstan wetenschappelijke wereld samenleving kreuntookde —Netzoalsdevolledige

— De jaren Het NFWOtij- - - - 1947 NFWO van deoverheidaanhet bron vanhetNFWO. belangrijkste inkomsten de overheidmeteenook 1948 wordtdesubsidievan van 23april1949.Vanaf wordt gegevenmetdewet rijkstoelage aanhetNFWO schot vooreenjaarlijkse maar hetdefinitievestart- het jaareropverdubbeld, 5 miljoen BEF in 1947, wordt De bescheidentoelagevan overheid tehulp. echter, komtnuookde onderzoek. Voorheteerst menteel wetenschappelijk te beperkentothetfunda het NFWOhaaractiviteiten tende industriein,probeert wensen vandegeldschie —Enigszinstegen de — Eerste subsidie Eerste subsidie

- - - ademhaling. de bloedsomloopen het autonomezenuwstelsel, macologie enfysiologievan zich vooraltoeopdefar NFWO. Ditonderzoekspitst eel ondersteunddoorhet tot eindjaren1960financi Instituut wordenvan1947 Zijn studiesinhetHeymans omloop endeademhaling. regulering vandebloeds kend onderzoeknaarde nemen voorzijnbaanbre geneeskunde inontvangst in 1938deNobelprijsvoor Corneel Heymansmocht 1947-60 Heymans Instituut — Het Het — - - - - steun vandeoverheid. meteen 10 miljoenBEF richt. Dezeinstellingkrijgt voor Kern-Physicaopge Interuniversitair Instituut te staan,wordtin1947het in dekinderschoenenblijkt kernfysica inonslandnog moet onderwerpen. Daar de kernfysica aaneenstudie de wetenschapstakvan 1945 eencommissieopdie in Congo,richthetNFWO het belangvanuranium WOII, enzichbewustvan die eeneindemaaktenaan Hiroshima enNagasaki, de atoombommenop — Nognazinderendvan 1947 Instituut voorKern-Physica van hetInteruniversitair — Oprichting Oprichting -

samenwerking vereist. van hetprojectverdere snel duidelijkdatdegrootte overtuigend enhetwordtal Maar detestwasnieterg zijn eerstetestin1948. bathyscaaf NFWO2maakte het onderzoekhervatende testen. Nadeoorlogwerd van deeerstebathyscaafte de kansomuitrusting NFWO in1939gevenhem De eersteSubsidiesvanhet zeebodem teonderzoeken. ervaring gebruikenomde wil AugustePiccardzijn stratosferische ballon Na hetsuccesvanzijn 1948 Bathyscaaf NFWO2 — De eerste De eerste — 21 22 Jo Delahaut, Matin bleu, 1953 © SABAM Belgium 2018 oceanen tebekijken. bodem vanvelezeeënen meter diepteomdezee kunnen afdalentot2.100 van hetproject(NFWO3) In 1953zoudederdeversie tussen FrankrijkenBelgië. overeenkomst ondertekend Hiervoor werdin1950een aan deontwikkelingervan. nemen endeelte om hetvaartuigoverte had deelgenomen)voor (die aandetestexpeditie het NFWOdeFransemarine van AugustePiccard,stelde menten metdebathyscaaf 1953 de NFWOIII — —Nadeexperi-

Ontwerp van Ontwerp van De jaren - het NFWO. Jean Willems,voorzittervan ons landondertekenddoor oprichtingsakte wordtvoor waaronder België.De 12 lidstatenbetrokken, pers. Bijdeoprichtingzijn Europese wetenschap onderzoeksfaciliteiten voor worden, biedtdeoptimale ler tewereldzalgebouwd de grootstedeeltjesvernel onderzoekscentrum, waar in Genève.DitEuropees richt menin1952CERNop onontbeerlijk blijkentezijn, overleg enonderzoek Aangezien internationaal ervan zichrazendsnel. de mogelijketoepassingen fysica endediscussieover pelijk onderzoekindekern ontwikkelt hetwetenschap de TweedeWereldoorlog 1952 CERN —Indenasleep van — Oprichting van Oprichting van - - - - wordt plechtigingehul ontworpen engemaakt, chine dieinBelgiëwerd elektronische rekenma- nieuwe rekenwonder. noemen vanhetgloed samen eigenaarmogen en vanhetIWONL,diezich tussenkomst vanhetNFWO mogelijk gemaaktdoorde . Debouwervanwas Faculté Polytechniquein Brussel enLuikaande teiten vanGent,Leuven, Mfg. Co.,aandeuniversi aan defirmaBellTelephone wetenschappers verbonden werd ontwikkelddoor elektronische rekenmachine digd inAntwerpen.Deze 1955 rekenmachine Belgische elektronische — De eerste De eerste —Deeerste - - - en inkaarttebrengen. de Zuidpoolteverkennen De expeditieheefttotdoel over deBelgischeexpeditie. onderzoeksteam, deleiding zeld vaneeninternationaal zijn vaderenneemt,verge treedt indevoetsporenvan pen. GastondeGerlache Antarctica vanuitAntwer sprekende expeditienaar een totdeverbeelding 1957 Gerlache poolexpeditie vanGastonde —In1957 vertrekt — Belgische Zuid- - - zoek (FGWO)op. Wetenschappelijk Onder Fonds voorGeneeskundig 25 januari1958samenhet NFWO richtendaaromop heid enhetGezin Ministerie vanVolksgezond schappelijk onderzoek.Het middelen voorweten met eennijpendtekortaan kundige centrakampen aan dealarmbel.Genees- schappelijke instellingen trekken eenaantalweten geheel functioneren. voortaan ineencomplexer alleen hadgedragen,zal alle verantwoordelijkheid Het NFWO,dattotnutoe zoek enhogeronderwijs. tot wetenschappelijkonder problemen metbetrekking overheid adviserenoveralle van startgaat,moetde die op16september1959 voor Wetenschapsbeleid, 1959 1958 beleid Raad voorWetenschaps­ pelijk Onderzoek Geneeskundig Wetenschap- —DeNationaleRaad — — Nationale Nationale Fonds voor —In1956 - - - - - 23 24 Belgique”. Royale deMédecine secretaris vande“Académie aan prof.AlbertDalcq,vast uitgereikt op27mei1960 creëren. Deeerstewerd 750.000 Belgischefrankte een vijfjaarlijkseprijsvan stelt hetNFWOinstaatom 4 miljoenBelgischefrank Bruxelles. Zijnlegaatvan van deUniversitéLibre de FaculteitGeneeskunde klinische verzamelingenvan Leeuw, conservatorvande overlijdt Dr.AlphonseDe — Op24augustus1953 eerste Excellentieprijs 1960 — Uitreiking Uitreiking

seilanden 1962 kaart tebrengen. bodem vandeeilandenin krijgen deopdracht en tweejongeonderzoekers niseerd. DeExpeditieleider Galapagoseilanden georga dologische zendingnaarde NFWO, wordteengeo-pe steun vanondermeerhet tion”, enmetdefinanciële “Charles DarwinFounda van deUnescoen — —Opinitiatief DeGalapago- - - - zoek Fundamenteel Onder- het FondsvoorKollektief NFWO. van dekerntaken van het en –teamssindsdientotéén van onderzoeksprojecten behoort desubsidiëring de geassocieerdefondsen worden betoelaagd.Dankzij door hetIIKWenFGWO schappen, dieophunbeurt medische endekernweten met uitzonderingvande alle wetenschapsgebieden, onderzoeksprojecten in in voordefinancieringvan opgericht. Ditfondsstaat schappelijk Onderzoek Fundamenteel Weten het FondsvoorKollektief 1965 —In1965wordt

— De jaren Oprichting van Oprichtingvan - - universitaire expansie NFWO. toegang krijgentothet wetenschappelijke instelling dat onderzoekersuitmeer Dit brengtmetzichmee van 4opgetrokkennaar17. onderwijsinstellingen wordt grondig. Hetaantalhogere het universitairelandschap expansie van1965wijzigt De wetopdeuniversitaire en structureleproblemen. gen voororganisatorische hogere onderwijsinstellin zich meebrengt,steltde van hetonderwijsmet dat dedemocratisering universiteitsstudenten, Het toegenomenaantal 1965 — De wet op de Dewetopde — - secretaris-generaal taalgemeenschap de overheid,opgesplitst per en tevensdesubsidiesvan het budgetvanfonds, sen. Vanaf 1970 worden ook en degeassocieerdefond van BestuurhetNFWO lijke commissiesendeRaad ling vandewetenschappe een taalparitairesamenstel- ganiseerd methetoogop het NFWOgrondiggereor herziening van1970wordt Een jaarvoordegrondwets­ van hetNFWO kundig paritairestructuur 1969 1969 de geassocieerdefondsen. van hetNFWO/FNRSen nieuwe secretaris-generaal Levaux wordtaangesteldals — — Een nieuwe Eennieuwe Nieuwe taal- — —Paul - - -

25 Pol Bury, 8 volumes superposés et 28 boules, 1965 © Velma Bury, Paris, foto Luc Schrobiltgen - SABAM Belgium 2018 26 Christian Dotremont, No title, 1975-76 © SABAM Belgium 2018 zo eencrucialewending. en geefthetaidsonderzoek doorbreekt talvantaboes tionale vakliteratuur.Hij leemte opindeinterna zoek vanPeterPiotvulteen het HIV-virus.Hetonder draagbare aandoeningen en studie vanseksueelover het NFWOgesteundvoorde tussen 1980en1997door het ebolavirus,wordthij met zijnonderzoeknaar resultaten hadbehaald jaren 1970baanbrekende professor PeterPiotinde 1970-97 onderzoek — Nadat —

Aids­ De jaren - - - oprichting wasgehuisvest. ting, waarhetalsindshaar van deUniversitaireStich een gloednieuw gebouw, los komst aantegaanvanuit uitdagingen voordetoe 1970 beslisthetfondsde passen. Op6november interne structuuraante NFWO gedwongenhaar samenleving, …hebbenhet onderzoek, indeBelgische in hetwetenschappelijk het universitairlandschap, gebouw 1972 —Deevolutiein — Een nieuw Eennieuw - - contract vooraspiranten 1973 tot eenbeurs. 1991 opnieuwomgevormd mandaat vanaspirantin stenbelasting wordthet vrijgesteld vandeinkom fonds inkrimpt.Voortaan mandatenbestand vanhet worden toegekendenhet aantal aspirantenkan gevolg datereenkleiner stuk duurder.Ditheeftals voor hetNFWOeenflink een mandaatvanaspirant contract. Daardoorwordt basis vaneenbediende­ tewerkgesteld wordenop moeten deaspiranten omgevormd. Voortaan aspiranten wordtin1973 — Hetbeursstatuutvande — Bediende­ -

Foundation de EuropeanScience 1974 selen. wetenschapsbeleid uitwis intensifiëren envisiesop councils hunsamenwerking lijke instellingen en research Europese wetenschappe wordt gecreëerdkunnen Via hetforumdatdoorESF aan dewiegstaanvanESF. 15 Europese landendie en researchcouncilsuit één vande42academies opgericht. HetNFWOis Science Foundation(ESF) te StraatsburgdeEuropean 18 november 1974wordt Geneeskunde ontvangen Nobelprijsvoor De DuveenAlbertClaude 1974 houders enonderzoekspro van verschillendemandaat van hetNFWOenpromotor De Duve,voormaligaspirant voor Geneeskunde. jecten, in 1974 de Nobelprijs houders enonderzoekspro van verschillendemandaat ,promotor jecten ontvangtsamenmet — — —Op Oprichting van Oprichtingvan Christian Christian — Christian

------medische ethiek. rentiepunt wordenvoor opgericht. Zijzalhetrefe voor MedischeEthiek wordt deCommissie schappelijk Onderzoek Geneeskundig Weten Binnen hetFondsvoor expedities Medische Ethiek van deCommissievoor 1978 1976 Canada plaatsvindt. een winterexpeditiein amoeben, terwijlin1989 tomeeën enbeschaalde van deecologiedia met hetoogopeenstudie het oostenvanGroenland team eenklim­ neemt zijnonderzoeks Beyens. In1978onder door professorLouis pedities georganiseerd verschillende klimaatex 1978 steunthet(N)FWO — — — Vanaf Klimaat­ Oprichting expeditie in — -

- - - - - 27 28 Jean-Michel Folon, Le monde, 1984 © SABAM Belgium 2018 werkingsakkoord met NSF werkingsakkoord metNSF Washington (USA). Foundation (NSF)van met deNationalScience medische wetenschappen) voor alledomeinen (behalve samenwerkingsakkoord — Ondertekeningvaneen 1980 — Samen­ De jaren werkingsakkoord met NIH werkingsakkoord metNIH van Bethesda(USA). Institutes ofHealth(NIH) schappen metdeNational binnen demedischeweten samenwerkingsakkoord — Ondertekeningvaneen 1984 — Samen­ - hervorming en het NFWO hervorming enhetNFWO van hetNFWOwordt. belangrijkste geldschieter overheid voortaandealler Dit betekentdatdeVlaamse zoek enhogeronderwijs. eigen begrotingvooronder schappen voortaanelkeen 1988 beherendegemeen Gewesten van8augustus van Gemeenschappenen de wetopfinanciering Wetenschapsbeleid. Door de nationaleministervan onder debevoegdheidvan ressorteerde hetNFWO hervorming van1988 — Totaandestaats- 1988 — Destaats­ - - - secretaris-generaal geassocieerde fondsen. van hetNFWOende nieuwe secretaris-generaal Traest wordtaangesteldals 1988 — Nieuwe Nieuwe — José 29 30 Pierre Alechinsky, La mer noire, 1988-90 Granet Museum © SABAM Belgium 2018 ten voorhetNFWO 1992 kan uitstippelen. wetenschapspolitiek het bijgevolgook een eigen adviesorganen, waardoor eigen wetenschappelijke eigen financieelbeheeren eigen administratie,een van Bestuurheeft,een voortaan eeneigenRaad component vanhetNFWO houden indatdeVlaamse Deze nieuwestatuten lands- eneenFranstalige. instellingen, eenNeder opsplitst intweeautonome statuten diehetfonds mondt in1992uitnieuwe taal. Dezeevolutie het fondsopbasisvande een interneopdelingvan eerste aanzetgegevenvoor jaren 1970wasreedseen — Nieuwestatu- De jaren — Inde - 1997 pelijk onderzoek. fundamenteel wetenschap ter bevorderingvanhet vast alsVlaamsinstrument rol vanhetFWOdefinitief Deze overeenkomstlegtde Gemeenschap enhetFWO. gesloten tussendeVlaamse een beheersovereenkomst Op 1juni1997wordter Vlaamse Gemeenschap overeenkomst metde — Eerstebeheers– —

- 31 De jaren 20

2004 — Start digitalise- ring FWO — Onder impuls van Em. prof. dr. Maurice Pensaert, secretaris-gene- raal ad interim, wordt de eerste steen gelegd van het digitaliseringsproces van het FWO. Een proces dat er enkele jaren later toe leidde dat alle aanvragen van het 2007 — Internatio- FWO volledig digitaal verlo- nale mobiliteit speerpunt pen en verwerkt worden. van het FWO — Met de introductie van het brain- gain programma Odysseus, 2005 — Oprichtings- later gevolgd door Pegasus akte van het FWO — en [Pegasus]² zet het FWO De oprichtingsakte van volop in op de verdere 24 juni 2005 kan worden internationalisering van het gezien als de eigenlijke Vlaamse onderzoeksland- geboorteakte van het schap. Van postdoctorale Fonds Wetenschappelijk onderzoekers tot gevestigde Onderzoek - Vlaanderen onderzoeksgroepen, allen als autonome instelling van krijgen ze de kans om onder openbaar nut. Deze akte de beste voorwaarden hun is de juridische vertaling onderzoek in Vlaanderen uit van de situatie die in 1992 te voeren. is ontstaan. In 1992 werd het NFWO immers in de praktijk opgesplitst in twee autonome instellingen, een Nederlands- en een Tom Frantzen, Hoofd van de wetenschapper Franstalige.

32 33 2016 — Voormalige IWT en Herculesfonds geïnte-

greerd in FWO-werking — De jaren Op 1 januari 2016 worden drie programma’s van het voormalige IWT overgehe- — Samenstelling veld naar en geïntegreerd 2016 nieuwe raad van bestuur — binnen het FWO: Strategisch De raad van20 bestuur van Basis Onderzoek (SBO), het FWO wordt opnieuw Toegepast Biomedisch samengesteld. Voortaan onderzoek met een primair zetelen leden in eigen Maatschappelijke finaliteit naam en wordt er met een (TBM) en doctoraatsbeurs vaste voorzitter en onder- — Nieuwe van strategisch basis­ 2010 voorzitter gewerkt. De evaluatiestructuur voor het onderzoek. Tegelijk worden Strategische Onderzoeks- FWO — Secretaris-generaal ook de programma’s rond centra krijgen een zitje in dr.ir. Elisabeth Monard is onderzoeksinfrastruc- de raad, evenals een aantal de drijvende kracht achter tuur van de voormalige onafhankelijke bestuurders de interne hervorming van Herculesstichting, evenals die vanuit hun industriële de FWO-administratie en de het beheer van de Vlaamse achtergrond hun taak overgang van de FWO- Super Computer (VSC) bij opnemen. commissies naar de het FWO ondergebracht. FWO-Expertpanels. Voort- aan krijgt elke onderzoeker een eigen dossierbeheerder 2016 — Lancering toegewezen. De internatio- The Excellence of nalisering van de evalua- Science programma — tiepanels gaat met rasse Het FWO en F.R.S.-FNRS schreden vooruit. slaan de handen in elkaar voor een doorgedreven onderzoekssamenwerking — Vlaamse — Naar — 2013 tussen de gewesten/regio’s 2017-18 2018 Commissie voor Weten- een nieuwe evaluatie- Op 14 december 2018 met het nieuwe programma schappelijke Integriteit van procedure — Samen met stellen we de Vlaamse The Excellence of Science start — Op 7 oktober 2013 de nieuw samengestelde wetenschapsagenda en de (EOS), dat de plaats inneemt hield de Vlaamse Commis- raad van bestuur van het toekomstplannen voor de van de voormalige federale sie voor Wetenschappelijke FWO, zet secretaris-gene- volgende 90 jaar voor... Interuniversitaire Attractie- Integriteit (VCWI) haar raal dr. Hans Willems, zijn polen. eerste vergadering. De schouders onder de uitrol stichtende leden zijn de vijf van de nieuwe evaluatiepro- Vlaamse universiteiten, de cedure voor de mandaten beide wetenschappelijke en fundamentele projecten academies, het IWT en het binnen het FWO. Voortaan FWO. zullen mandaataanvragers Jan Fabre, Water-ballet of the brain, 2012 © SABAM Belgium 2018 worden geïnterviewd en worden de evaluatiepanels opnieuw samengesteld. 34 35 Het FWO-team

Gregory Absillis Tanja Fonck Annick Van De Pontseele Kim Barbé Inge Geurden Tom Van de Putte Margot Beereboom An Goris Alain Van De Velde Guido Beerens Britta Hafer Hans Van De Water Freya Bellemans Steven Heylen Cedric Van den Bosch Nathalie Berghmans Danny Huysmans Jente Van den Broecke Olivier Boehme Tinne Jacobs Nena Van den Steen Mikhail Bondarenko Marc Jansegers Anja Van Der Haegen Hellen Boterbergh Christiane Linthout Ann Van Hauwaert Leen Cassiman Benjamin Martin Niels Van Vaerenbergh Nick Claerhout Patricia Menten Lies Vandecasteele Jochen Collier Toon Monbaliu Chantal Vandenheede Werner Coorevits Danique Moors Anne Vanderwegen Lieve De Coensel Ervin Musovic Silvie Vandewijer Alain De Dobbeleer Dirk Otte Isabelle Verbaeys Ben De Gelas Elsie Pernet Gert Verelst GeertDe Pauw Ilse Raveel Caroline Volckaert Koen De Praetere Veroniek Robinne Hans Willems Ingrid De Ridder Nancy Roobaert Marc Willems Clara De Rop Peeters Martine Willems Els De Samblanx Sevgul Sincan Sandra Willen Sven De Smet Guy Thoonen Marleen Wollaert Alain Deleener Man Hei To Sven Deschuyter Frederik Van Acker Stephan Duray Bart Van Beek Ouassima El Hindaz Sonia Van Bogget Jasper Feliers Nathalie Van Damme

36 37 38 39