Beilen “Op De Kaart”

Masterplan Centrumgebied Beilen juli 2006 BEILEN “OP DE KAART”

Grontmij Masterplan Centrumgebied Beilen “Beilen op de kaart”

Leeswijzer

Na hoofdstuk 2 is deze rapportage in twee delen opgesplitst. Deel I bevat de fysieke componenten van het Masterplan: de stedenbouwkundige en verkeerskundige onderbouwing met bijbehorende analyse- en plankaarten. Deel II bevat de programmatische component; zowel de analyse als de visie op de ontwikkeling van de detailhandel c.a. in Beilen.

Hoewel de plancomponenten stedenbouw, verkeer en detailhandel steeds in onderlinge samenhang zijn opgesteld en beoordeeld, is gekozen om de detailhandelsvisie van Marktplan als afzonderlijk gedeelte in de rapportage te presenteren. Het uiteenrafelen van de Grontmij fysieke aspecten en de programmatische aspecten is gedaan om de leesbaarheid van het Masterplan te vergroten en lezers met verschillende interesses c.q. invalshoeken tegemoet te komen. 2 Inhoudsopgave

Inhoudsopgave 3 6 Ideeënschetsen voor 2 beeldbepalende gebieden in het zuidelijke Deel III Epiloog; hoe nu verder 91 centrumgebied 59 1 Aanleiding 5 6.1 Markt/Nassaukade/Ventweg Zuid 59 Deel IV Samenvatting 95 1.1 Profilering van de centrumkarakteristiek en vergroten aantrekkingskracht 5 6.2 Omgeving Stephanuskerk 61 1.2 Samenhangende leidraad voor bestaande en nieuwe 6.3 Een nieuwe “trekker”voor Beilen 61 ontwikkelprojecten 5 1 Doelstellingen masterplan Centrum Beilen 97 1.3 Stedenbouwkundige visie als basis voor het bestemmingsplan Deel II Detailhandelsvisie 63 2 Beilen centrum; huidige situatie 97 Beilen-Centrum 6 2.1 Huidige stedenbouwkundige situatie 97 1.4 Een visie op de kwalitatieve en kwantitatieve ontwikkeling van de 1 Een visie als richtsnoer 65 2.2 Projectontwikkeling op meerdere locaties 97 (winkel)voorzieningenstructuur 6 1.1 Kwaliteit vraagt beleid 65 2.3 Huidige verkeers- en parkeersituatie 97 2 Draagvlakvorming; leidraad voor de projectorganisatie 1.2 Ambities voor 2017 65 2.4 Huidige detailhandelssituatie 98 2.1 Projectgroep 7 1.3 Planning en vaststelling Masterplan 65 3 Masterplanvisie 99 2.2 Klankbordgroep 7 1.4 De toekomst begint vandaag 65 3.1 Visie op de stedenbouwkundige hoofdstructuur 99 2.3 Beilen is voor mij…….. 7 2 Beilen in detailhandelsperspectief 67 3.2 Visie op de toekomstige verkeers- en parkeersituatie 99 2.1 Beilen in de regio 67 3.3 Detailhandelsvisie 100 Deel 1 Stedenbouw, parkeren en parkeercirculatie 9 2.2 Verzorgingsniveau Beilen vergeleken met Roden en Coevorden 67 2.3 Winkelstructuur Midden-Drenthe 67 Deel V Verslag inspraakavond 103 1 Stedenbouwkundige analyse 11 2.4 Winkelaanbod Beilen 67 1.1 De stedenbouwkundige ontwikkeling van Beilen 11 2.5 Karakterisering centrumgebied 69 Verantwoording 109 1.2 De ligging van Beilen in de omgeving 12 2.6 Ondernemersvisie 71 1.3 Druktebeeld van Beilen 14 2.7 Economisch functioneren 72 1.4 Hoofdkwaliteiten/kwaliteiten op structuurniveau 16 2.8 Trends & ontwikkelingen 73 1.5 Kwaliteiten; markante plekken 18 2.9 Sterkte- en zwakte-analyse centrumgebied Beilen 73 1.6 Landmarks van Beilen 20 1.7 Structurele knelpunten 22 3 Kader voor toekomstige ontwikkelingen 75 3 1.8 Incidentele knelpunten 24 3.1 Kwaliteit boven kwantiteit 75 1.9 Voorliggende plannen en woonprogramma’s 26 3.2 Functionele en ruimtelijke aanpak 75 3.2.1 Functioneel 75 2 Wonen in het centrum van Beilen; nu en straks 29 3.2.2 Ruimtelijk 76 2.1 Status quo 29 2.2 Concreet voorliggende planinitiatieven voor de ontwikkellocaties 29 4 Visie op het centrum van Beilen 77 4.1 De kracht van Beilen 77 3 Analyse parkeersituatie en parkeerciculatie in het centrum 31 4.2 Ambitie en positionering Beilen 77 3.1 Bezettingstellingen 31 4.3 Dorp-plus: centrum voor boodschappen doen en winkelen 77 3.2 Parkeerbalans 32 4.4 Van ‘Z-structuur’ tot ‘rondje Beilen’ 79 3.3 Inrichting en circulatie 33 4.5 De ontwikkellocaties voor commerciële voorzieningen 80 4 Logistieke en stedenbouwkundige hoofdstructuur; onderlegger 4.6 Verbinding Ventweg-Zuid en Brinkstraat 80 4.7 De Markt en weekmarkt 81 voor het masterplan 35 4.8 Bereikbaarheid en parkeren 82 5 Masterplanvisie 2017 37 4.9 Centrummanagement 82 5.1 Functiekaart 37 4.10 Beilen aan zet 83 5.2 Verkeerscirculatie 37 Bijlagen bij detailhandelsvisie 85 5.3 Parkeervisie 38 Bijlage 1 Verklaring gebruikte afkortingen 85 5.4 Groenstructuur 40 Bijlage 2 Branche-indeling winkels 86 5.5 Schaalgrootte bebouwing 42 Bijlage 3 Aanbodvergelijking Beilen-centrum en referentiecentra 86 5.6 Bebouwingstypologieën 44 Bijlage 4 Kaart 8-deling Beilen-centrum 87 5.7 Winkelpuien in een dorpse setting 56 Bijlage 5 Aanbodkarakteristieken winkelgebied centrum 88 Bijlage 6 Resultaten ondernemersenquete 89 2QWZLNNHOLQJ van %HLOHQ 1

4 18501818508 0 3 19001919090000 20062006

*URQWPLM 1 Aanleiding

Aanleiding om te komen tot een Masterplanvisie voor het Het Masterplan Centrum Beilen (MCB) zal een duidelijke versterking van centrumgebied van Beilen is meervoudig. In de onderstaande vier de centrumkarakteristiek van Beilen moeten bewerkstelligen, waarbij de paragrafen worden deze aanleidingen nader uiteengezet. stedenbouwkundige samenhang en de verblijfskwaliteit een duidelijke impuls moeten gaan krijgen. Met de herinrichting van de Brinkstraat/Raad- huisstraat/Hekstraat (Grontmij/Nieman 2003/2004) is qua aanpak voor de openbare ruimte een eerste stap gezet op weg naar versterking van de cen- 1.1 Profilering van de centrumkarakteristiek en vergroten trumkarakteristiek. aantrekkingskracht

Beilen ligt centraal op het Drents Plateau, temidden van recreatief aantrek- 1.2 Samenhangende leidraad voor bestaande en nieuwe kelijke natuur- en bosgebieden. Beilen heeft als woonkern in de tweede ontwikkelprojecten helft van de twintigste eeuw een forse groei doorgemaakt. Parallel aan die groei heeft Beilen ook een behoorlijk compleet winkelapparaat ontwikkeld. De Ontwikkelingsvisie voor Beilen is op 1 juli 2004 door de gemeenteraad Dit betekent dat relatief weinig koopkracht van Beilenaren “weglekt” naar vastgesteld. Het eerste concept van deze visie dateert uit maart 2002. Dit Assen en Hoogeveen, kernen die over de A28 en met de trein binnen een concept is op ambtelijk niveau al gebruikt bij de inpassing en onderlinge kwartier bereikbaar zijn. afstemming van een aantal toentertijd spelende ontwikkelprojecten; dit gold onder andere voor de planvorming rond de Karspel- en Weversstraat, Bij de stormachtige groei van Beilen is weinig gebruik gemaakt van de oor- een project waarvoor Grontmij de stedenbouwkundige planvorming ver- spronkelijke structuurkenmerken van het dorp en het omliggende esdor- zorgde. Een overzicht van de op dit moment actuele ontwikkelprojecten penlandschap. De hiernaast afgebeelde kaarten geven aan welke impact die wordt gegeven op onderstaande afgebeelde overzicht. Bij deze projecten is snelle transformatie op het dorp Beilen heeft gehad. door ons aangegeven welke ontwerpvraagstukken bij de verdere uitwerking nog nadere aandacht verdienen. De aantrekkingskracht van Beilen als winkelen horecakern voor toeristen 5 en recreanten loopt niet in de pas met de aantrekkingskracht van het buitengebied. De spin-off van het toerisme in Drenthe is voor de kern Beilen daardoor relatief gering. Dit heeft voor een belangrijk deel te maken met de sfeer en karakteristiek van de nederzetting als totaal en het aanbod van horecavoorzieningen. Buiten een Bed and Breakfast faciliteit en een pension is in Beilen bijvoorbeeld geen hotelaccommodatie. Ook de groei van de automobiliteit heeft voor een grotere dorpskern als Beilen een forse impact. De sfeer van potentieel aantrekkelijke verblijfsgebieden (zoals de Markt) wordt op dit moment in belangrijke mate gedomineerd door geparkeerde auto’s.

De kwaliteit van een kern is niet alleen afhankelijk van de verblijfskwaliteit van het centrumgebied. Het “binnenkomen” van het dorp, of dit nu per auto, per trein of per fiets is, heeft weinig kwaliteit in Beilen. Dit heeft te maken met de inklemming tussen spoor, A28 en Frieslandweg (N381). Hier- door is een natuurlijke overgang van buitengebied naar binnendorp ver- dwenen. De sfeer van de dorpsentrees wordt op dit moment in belangrijke mate bepaald door infrastructuur en bedrijvigheid.

Een kern die in de gemeente duidelijk wel zijn graantje meepikt van het toerisme is Westerbork, even ten oosten van Beilen. Westerbork is minder snel gegroeid, en bij die groei is meer bewaard gebleven van de karakteristiek van het Drentse brinkdorp. De horeca in Westerbork is dan ook –afge- meten naar de omvang van het dorp- zeer sterk vertegenwoordigd. Op deze kaart is zichtbaar dat de ontwikkelprojecten een fors gedeelte van 1.4 Een visie op de kwalitatieve en kwantitatieve het bebouwde gebied in het centrum beslaan. Dit Masterplan vormt het ontwikkeling van de (winkel)voorzieningenstructuur stedenbouwkundige afstemmingskader voor deze ontwikkelprojecten. Dit Masterplan beoogt meer dan het “aan elkaar breien” van bestaande deelpro- Er is dringend visie gewenst op de ontwikkeling van de detailhandel, de jecten. Het Masterplan zal nadrukkelijk ook als sturingsinstrument werken. dienstverlening en de ontwikkeling van de horeca in Beilen. Waar zitten Daar waar projecten niet in lijn liggen met de gewenste structuur van het de lacunes op dit moment? Hoe zit het met de ontwikkelingsmogelijkhe- centrum, zal het Masterplan richtinggevend zijn voor de verdere uitwer- den van het winkelapparaat? Welk gedeelte van Beilen dient aangeduid te king. Dit geldt natuurlijk alleen voor die projecten die zich nog in het plan- worden als kernwinkelgebied en zal als zodanig ook kunnen functioneren? vormingstadium bevinden. Welk licht werpt de status van substreekcentrum op deze ontwikkelingen? Om deze vragen adequaat te kunnen beantwoorden is voor dit onderdeel Markplan Advies ingeschakeld. Dit bureau is sinds eind 2005 een dochteron- 1.3 Stedenbouwkundige visie als basis voor het derneming van Grontmij en is onder meer gespecialiseerd in distributiepla- bestemmingsplan Beilen Centrum nologische vraagstukken en centrummanagement.

Het Masterplan zal het directe vertrekpunt vormen voor de herziening van het op te stellen Bestemmingsplan Beilen Centrum. In dit kader gaat het om het vastleggen en versterken van de stedenbouwkundige kernkwaliteiten van het centrumgebied en het bieden van ruimte aan ontwikkelingen die de functie van Beilen als substreekcentrum zullen versterken. De verbetering van de bereikbaarheid van centrumfuncties en het geleiden van de automobiliteit en de parkeerdruk vormen een integraal onderdeel van deze visie. 6 Ook programmatisch zal het MCB een afstemmings- en sturingsinstrument zijn voor ontwikkelprojecten. De detailhandelsvisie van dit Masterplan (deel II) geeft inzicht in de kwantitatieve en kwalitatieve ontwikkelingsmogelijkheden van het winkelen voorzieningenapparaat.

In dit Masterplan is ook het parkeervraagstuk gekwantificeerd. Als afgeleide van de nieuwe woon- en winkelfuncties zal de parkeerdruk op het centrum toenemen. In dit Masterplan wordt op basis van parkeertellingen en CROW* parkeerkencijfers de gewenste parkeersituatie geschetst. Doelstelling daarbij is het waarborgen van een goede bereikbaarheid van het centrum door het vormgeven van een goede parkeercirculatie en een evenwichtige verdeling van de grotere parkeerclusters.

Omdat het hierna op te stellen bestemmingsplan 10 jaar als planologisch kader moet kunnen functioneren, is het jaar 2017 als planhorizon voor deze Masterplanvisie gehanteerd. Deze veronderstelling is gebaseerd op vaststelling van het bestemmingsplan centrumgebied in het jaar 2007.

* CROW = kennisplatform voor infrastructuur, verkeer, vervoer en openbare ruimte 2 Draagvlakvorming; leidraad voor de projectorganisatie

Dit plan is tot stand gekomen in een voortdurende interactie met Roden en Coevorden. Hoewel de schaalgrootte en het verzorgingsgebied van een gemeentelijke projectgroep en een breed samengestelde klank- deze twee laatstgenoemde kernen een forse maat groter zijn dan die van bordgroep van direct belanghebbenden. Beilen, geeft dit wel een duidelijk planologisch streven weer om Beilen te kunnen doorontwikkelen tot een kern met een duidelijke bovenlokale ver- zorgingsfunctie. Dit zal betekenen dat binnen de gemeente Midden Drenthe op bestuurlijk niveau ook keuzes gemaakt dienen te worden bij de nieuwe 2.1 Projectgroep ontwikkeling van centrumvoorzieningen en detailhandel. Beilen zal zich qua voorzieningenniveau binnen de gemeente Midden Drenthe ook wat In de projectgroep hadden namens de gemeente Midden Drenthe zitting: nadrukkelijker als hoofdkern moeten gaan ontwikkelen.

Hessel Posthuma Projectleider ruimtelijke plannen In de projectgroep en klankbordgroep kwam duidelijk naar voren dat Beilen Ruud Dörfel Stedenbouwkundige bij deze ontwikkelingen de structuurkenmerken van het esdorp moet bewa- Ellen Folkerts Medewerker volkshuisvesting ren c.q. versterken. Een van de charmes van Beilen is de dorpse kleinschalig- Riemkje Jepkema Medewerker RO heid die ook nog in het kernwinkelgebied afleesbaar is. Nieuwe ontwikke- Astrid Karsten Medewerker EZ, vastgoed en grondzaken lingen dienen de fijnkorrelige opbouw van de oude dorpsstraten te respec- Geert van de Logt Medewerker verkeer en vervoer teren. Bij de keuze voor STAD/MIN of DORPS/PLUS werd qua sfeer duidelijk Dirk Beugel Medewerker recreatie en toerisme/contact- de laatste invalshoek gekozen; een dorpse sfeer met een bovenlokaal pakket ambtenaar dorpen aan voorzieningen en een aantrekkelijke openbare ruimte.

Namens Grontmij/Marktplan hadden in de projectgroep zitting: 2.3 Beilen is voor mij…….. Frans Beune Senior adviseur Stedenbouw en Landschap 7 Henk Hoekstra Verkeerskundige Wat het begrip Beilen bij de projecten klankbordgroep aan associaties Marc Majolée Manager/senior-adviseur Marktplan Adviesgroep teweeg brengt, is getoetst door middel van een invulformulier met als kop: “Beilen is voor mij”. Hierbij mocht een lidwoord, een bijvoeglijk naamwoord en een zelfstandig naamwoord worden gebruikt. Dit leidde tot de 2.2 Klankbordgroep volgende resultaten:

In de klankbordgroep hadden zitting: “Beilen is voor mij”: Een open vraag • Welstand Midden Drenthe dhr. M. Klawer Een functionele winkelkern • Horeca Beilen dhr. H. Berghuis Een bereikbaar dorp • Kamer van Koophandel Drenthe dhr. J. Bosma Een saai dorp (negatief) • Marktmeester Beilen dhr. A. Stel Een regionale trekpleister (pos.; zelfde auteur) • Ondernemersvereniging Hartje Drenthe Een onderschat winkelcentrum (totaal 4 personen) dhr. N. Wandelee Het compacte winkelcentrum • VVV Midden-Drenthe dhr. H. Bulten Een gewoon plaatsje • Lokaal Welzijn Beilen dhr. J.W. Thurkow De grootste kern • Woonconcept Vastgoed dhr. R. Wennemers Het centrale dorp • Woonservice Drenthe dhr. J v.d. Meer Een dorps dorp • Regiopolitie Drenthe dhr. H. Fieten Een kansrijke uitdaging Een imagoloos dorp (nu) In 3 chronologische stappen zijn de concepten aan deze beide groepen voor- Een Drents Stadje (straks, zelfde auteur) gelegd, besproken en van commentaar voorzien. Een belangrijke rode draad Een groeiend dorp van de reacties was dat het centrumgebied van Beilen zich moet ontwik- Een goed bereikbaar dorp kelen tot een goed bereikbaar, levendig en aantrekkelijk centrum, passend Een dorp met een mooie nieuwbouwwijk bij de functie van substreekcentrum. Deze functie is vanuit de kernenhië- Een anonieme kern rarchie in het POP Drenthe aan Beilen toegekend, net zoals aan de kernen 8 Deel I Stedenbouw, parkeren en

parkeercirculatie 9 Stedenbouwkundige ontwikkeling van Beilen

Karakteristieke dertiger jaren woningen langs de Esweg stralen kwaliteit en samenhang uit.

10 Notariskantoor a/d Bisschopsstr. Hotel Koopman aan De Paltz

De notabelenwoning Kruisstraat no 6 (Nu Bed and Breakfast “Huize Duizendschoon”) Achtergevel “Huize Duizendschoon” De pastorie aan de Hekstraat

Grontmij 1 Stedenbouwkundige analyse

Ook de wegenstructuur van het dorp is in de loop der tijd rigoureus ver- In dit hoofdstuk zal de huidige stedenbouwkundige situatie van anderd. De Esweg is in de dertiger jaren van de vorige eeuw als rechte lijn Beilen worden belicht. Hierbij wordt zoveel mogelijk met kaart- diagonaal over de Beiler Es aangelegd, om het doorgaande tussen Meppel en beelden en zo weinig mogelijk met tekst gewerkt. Groningen om het oude dorpscentrum te kunnen leiden. Hoewel de Esweg door zijn boombeplanting op dit moment een karakteristieke drager voor Beilen is, is het geen onderdeel van de oorspronkelijke ontsluitingsstruc- tuur. Ook bij de latere uitleg van Beilen is weinig gebruik gemaakt van de 1.1 De stedenbouwkundige ontwikkeling van Beilen landschappelijke opbouw van het Drentse Esdorpenlandschap. Pas vanaf de tachtiger jaren van de vorige eeuw wordt bij dorpsuitbreiding aandacht Beilen ontstond in de vroege Middeleeuwen als Esdorp op een zandrug ten geschonken aan de landschappelijke onderlegger. Het mooiste voorbeeld noorden van de Beilerstroom. Rond het jaar 1000 wordt Beilen al genoemd daarvan vinden we terug bij de meest recente uitleg van Beilen; de woon- in oorkonden. De naam Beilen is een verbastering van de oorspronkelijke wijk Nagtegael; hierbij is een nieuw woongebied op zorgvuldige wijze in naam Bijlloo, dat zoiets als opengehakte plek in het bos betekent. Het een bestaande houtwallenstructuur ingepast. esdorp/kerkdorp Beilen lag aan de weg van Meppel naar Groningen en ont- wikkelde zich tot hoofdplaats van het Dingspil Beilen. Kenmerkend voor de huidige opbouw van het Beiler centrum is de veelheid van bebouwingssoorten die op korte afstand naast elkaar voorkomen. Langs Na een felle dorpsbrand in 1820 bleef slechts een tiental huizen gespaard. de Esweg vinden we bijvoorbeeld op korte afstand dertiger, vijftiger, zesti- Dit verklaart de relatief jonge datum van het bouwkundige erfgoed van het ger en zeventiger jaren architectuur. Ook de Hekstraat/Asserstraat wordt dorp. De bebouwing van Beilen heeft van origine een sterk agrarisch karak- gekenmerkt door een veelheid aan bebouwingstypen. ter, waarbij aangetekend moet worden dat het “Hart van Drenthe” niet de meest welvarende boerenbedrijven herbergde. Een mix van bebouwingstypen hoeft stedenbouwkundig geen probleem te vormen. Dit is bijvoorbeeld bij de Esweg aan de orde omdat hier een zware 11 De agrarische dorpsbebouwing van na 1820 was kleinschalig van aard. laanstructuur van eikenbomen de zaak ruimtelijk “bij elkaar houdt”. In Beilen kent op dit moment relatief weinig voorname historische panden. het smalle, meanderende profiel van Hekstraat/Asserstraat is het beeld veel Voorbeelden hiervan zijn het huidige notariskantoor aan de Bisschops- diffuser. Hier ontbreekt een ordenende lijn van een eenduidig wegprofiel straat, het voormalige Hotel Koopman aan De Paltz, de notabelenwoning met een dito groenaanpak. Vanwege het smalle profiel zal hier een samen- Kruisstraat no 6 (Nu Bed and Breakfast “Huize Duizendschoon”) en de pasto- hangende bomenstructuur ook lastig te realiseren zijn. De groenaanpak zal rie aan de Hekstraat nummer 36. zich hier beperken tot incidentele informele boombeplanting op die plekken waar voldoende groeiruimte aanwezig is. De kleinschalige dorpsbebouwing is in de 20e eeuw qua functie “verbur- gerlijkt”. Boerderijen werden gesloopt en landarbeiderswoningen werden burgerwoningen. De bebouwing in het centrumgebied werd ofwel vervangen door-, dan wel verbouwd tot winkelpand. Met deze laatste omvormings- slag is veel van de oorspronkelijk kleinschalige identiteit verloren gegaan. Restanten van de oorspronkelijke bebouwing van Beilen vinden we vooral terug in gedeeltes van de Hekstraat, aan het “smalle gedeelte”van De Markt, de Bisschopsstraat en de Kruisstraat

De gebouwen die op dit moment de meeste kwaliteit en samenhang uit- stralen, zijn de karakteristieke woningen uit de dertiger jaren die langs de Esweg in clusters zijn gerealiseerd. 1.2 De ligging van Beilen in de omgeving

Deze kaart laat op schematische wijze zien hoe Beilen wordt ingeklemd door zware infrastructuur: de A28 in het westen, de Twee Provinciënweg in het noorden, De spoorlijn Groningen-Zwolle in het oosten en het Linthorst Homankanaal in het zuiden. Dit betekent dat de kern Beilen voor lokaal verkeer en toeristisch fietsverkeer nogal geïsoleerd ten opzichte van zijn omgeving ligt. Ook de landschappelijk en recreatief interessante landschappen liggen alle op relatief grote afstand van de kern. Wat dit aspect betreft heeft Westerbork een veel gunstiger ligging en profiteert de buurkern veel sterker van het Drentse toerisme dan Beilen.

Voor Beilen ligt de sleutel tot een oplossing in twee typen maatregelen;

Allereerst zal de kern Beilen een grotere aantrekkingskracht moeten krijgen door een hoogwaardig en volwaardig voorzieningenpakket, passend bij de status van substreekcentrum. Daarbij hoort in onze optiek ook een toeristisch-recreatieve trekker van formaat op een wervende plek in het centrum.

Een tweede type maatregelen is het sterker fysiek verknopen van de kern Beilen met recreatieve routes in het buitengebied. Daarbij zullen deze 12 recreatieve routes een aantrekkelijke landschappelijke inbedding en een duidelijke bebording moeten krijgen. Hierbij kan ook gedacht worden aan het ontwikkelen van themaroutes (bijvoorbeeld kunst). Aangezien dit type maatregelen ver buiten de scope ligt van dit Masterplan, wordt hier in dit kader verder niet op ingegaan.

De rol van de goede bereikbaarheid door de ligging aan spoor en auto(snel)wegen heeft voor Beilen een ambivalente betekenis. Door het geringe bovenlokale verzorgingsniveau van haar eigen voorzieningen en het feit dat zowel Hoogeveen als Assen in slechts 15 trein- en autominuten te bereiken zijn, wordt voor recreatief winkelen vaak de keuze voor een van deze twee hoofdkernen gemaakt. Het effect is vergelijkbaar met de verhouding tussen Assen en Groningen. In Assen komt het uitgaansleven maar moeizaam van de grond. Er is relatief weinig goede horeca en het theater leidt een kwijnend bestaan. Ook vanuit Assen ben je in 15 minuten in een veel aantrekkelijker stad met een veel hoogwaardiger pakket aan winkel, horeca- en culturele voorzieningen. 13 1.3 Druktebeeld van Beilen

Deze kaart spreekt voor zichzelf. De Esweg is voor het Beiler Centrum de belangrijkste voedingsader voor autoverkeer. De Esweg is op vrij directe wijze verbonden met de afritten Beilen Noord en Beilen Centrum vanaf de A28. Het verkeer vanuit de richting Westerbork komt voor het grootste gedeelte de dorpskern binnen via De Paltz/De Perk en vervolgens Torenlaan. Dit resulteert in het hiernaast getoonde kaartbeeld waarin duidelijk is dat de Nassaukade in deze V-vormige hoofdwegenstructuur een kortsluitroute is. Feitelijk heeft de wegenstructuur hierdoor een A-vorm. De relatieve rust van de oostflank van het centrumgebied (behoudens het spoorweglawaai) valt samen met de ligging van het GGZ instituut Beileroord c.a..

Omdat de verkeersdruk niet concentrisch rond het winkelcentrum van Bei- len is verdeeld en omdat de centrumstraten in het oosten van het centrum kleinschalig van aard zijn, ligt het niet voor de hand om voor de toekomst te gaan denken aan ringvormige ontsluitings- of parkeerlussen rond het kernwinkelgebied. Er zullen vanaf de V-vormige structuur hoogwaardige “inprikkers” richting centrum moeten worden vormgegeven. Deze inprikkers zullen de aan- en afvoer van het centrumverkeer moeten (blijven) ver- 14 zorgen. 15 1.4 Hoofdkwaliteiten/kwaliteiten op structuurniveau

Op het hiernaast getoonde kaartbeeld zijn de belangrijkste stedenbouwkundige kwaliteiten van Beilen op structuurniveau weergegeven.

De Esweg is een toonbeeld van hoe een laanbeplanting kan zorgen voor de nodige identiteit en samenhang in een wegprofiel dat qua bebouwing zeer gevarieerd van opzet is. Door de royale profielmaat van de Esweg hebben de eiken de kans gekregen om als groene structuurdrager voor het dorp te gaan functioneren.

Beileroord was en is qua integratie van instellingswonen en regulier wonen zijn tijd ver vooruit. Het GGZ instituut is op voorbeeldige wijze met de dorpsstructuur is vergroeid. Diverse sociowoningen van het instituut staan als gewone dorpswoningen met hun voordeur aan een van de straten van het oostelijke centrumgebied.

De Torenlaan vormt als laanstructuur samen met de beplantingen van- en rond de begraafplaats een sfeervol, beeldbepalend stukje Beilen. Gecombi- neerd met de Stephanuskerk is dit de mooiste plek die er in Beilen te foto- graferen valt. 16 Het parkeerterrein Schultenstraat/Kampstraat/Ettenstraat is zowel functioneel als ruimtelijk zeer geslaagd, zeker in combinatie met de wijze van aan- takken op de Esweg door middel van de markante “Bijlenrotonde”. Doordat het parkeerplein duidelijke bebouwingswanden heeft en omlijst is door forse eiken, is dit een plek waar een centrumbezoeker zich welkom voelt. 17 1.5 Kwaliteiten; markante plekken

Dit kaartbeeld, gecombineerd met de genummerde foto’s, geeft een beeld van de meest markante plekken van Beilen. Plekken die in de herinnering blijven hangen als de “ansichtkaarten”van Beilen. Bij de verdere ontwikkeling van het centrum dient de kwaliteit van deze plekken te worden behouden c.q. versterkt. Wanneer de foto’s in onderlinge samenhang worden bekeken, dan kan samenvattend worden vastgesteld dat Beilen nog veel dorpse kwaliteiten heeft behouden.

18 19 1.6 Landmarks van Beilen

Het centrum van Beilen herbergt verschillende objecten die een sterke bakenfunctie hebben. Dit zijn de grotere markante gebouwen maar ook zaken als de grote eik aan de Esweg en het Bijlenkunstwerk op de kruising Esweg/Schultenstraat. Het zijn ook niet alleen maar “mooie” elementen. Ook het zuivelcomplex van Friesland Foods en het “flatcomplex” van bejaar- denhuis Het Stroomdal zijn bakens voor Beilen. Dat wil zeggen dat ze allemaal een functie hebben voor de oriëntatie in het centrumgebied; hulpmid- delen die een bezoeker helpen zijn weg te vinden in het centrumgebied. Het sterkst is deze functie wanneer door Beilenaren aan vreemden moet worden uitgelegd hoe ze ergens moeten komen: “bij de Bijlenrotonde rechtsaf en bij het moderne gemeentehuis links”.

20 21 1.7 Structurele knelpunten

Op deze kaart is onder A t/m D aangegeven wat op dit moment de meest storende en meest structurele knelpunten zijn in de stedenbouwkundige opzet van het centrum. Uit deze kaart blijkt dat deze vraagstukken vooral in de zuidelijke helft van het centrumgebied, rond het kernwinkelapparaat liggen. Hier is ook de gebruiksdruk op de ruimte het grootst. De grootste opgave ligt in een samenhangende herontwikkeling van het gebied Markt/ Nassaukade/Ventweg Zuid. De voedingsaders voor het economisch functioneren van het centrum liggen tussen het grote parkeerterrein Ventweg Zuid en de “winkelstrip” Brinkstraat. Deze loopverbindingen zijn zeer mager van kwaliteit voor wat betreft representatie, herkenbaarheid, breedtemaat en sociale veiligheid. Het zijn op dit moment niet meer dan onaantrekkelijke vervallen en anonieme steegjes. Het is zaak om bij de herstructurering van dit gebied deze loopverbindingen fors op te waarderen. Streven daarbij moet zijn om deze verbindingen zoveel mogelijk met winkelpuien aan weerskanten te begeleiden.

Verder zal het marktplein als aantrekkelijk verblijfsgebied moeten worden opgewaardeerd, een en ander in samenhang met: • de invulling van de locatie van de voormalige discotheek Skopje 22 • de herontwikkeling van het hoekpand van landbouwmechanisatiebedrijf Zonna • het versterken van de groenstructuur langs de Nassaukade • het creëren van een loopverbinding tussen Ventweg Zuid en Markt • de wens van ondernemers om parkeren als pleinfunctie voor een deel te behouden. 23 1.8 Incidentele knelpunten

Bij een wandeling door het centrumgebied vallen her en der plekken en gebouwen op, die vragen om opwaardering of herontwikkeling. Dit heeft te maken met tekortkomingen op gebied van: • Stedenbouwkundige kwaliteit (punten 2, 4, 7, 8, 9 en 11) • Architectonische kwaliteit (punten 1, 2, 3, 5 en 11) • Woonkwaliteit (punten 1, 5, 13, 14, en 15) • (Sociale) veiligheid (punten 6, 10, en 12)

De ligging van het Karspelhuus als sociaal maatschappelijk dienstencen- trum is stedenbouwkundig en logistiek uiterst ongelukkig. Het Karspelhuus ligt op een voormalig binnenterrein, ingesloten tussen de achterkanten van particuliere tuinen. Dit effect van insluiting zal na realisatie van het project De Wever (zie volgende paragraaf) worden versterkt. Een gebouw met een openbare functie dient bij voorkeur ook aan een straat of een plein met een open en openbaar karakter te liggen. Vanuit de klankbordgroep is door Woonservice Drenthe aangegeven dat zij overwegen om de functies van het Karspelhuus over te hevelen naar het nieuw te ontwikkelen Woonservice- centrum (zie ook volgende paragraaf). 24 25 1.9 Voorliggende plannen en woonprogramma’s 5 Integrale herontwikkeling Markt/Nassaukade; horecafuncties/dienstverlening op maaiveld met daarboven maximaal 3 lagen appartementen, De Nota van Uitgangspunten Beilen Centrum (Bureau Vijn, 2005) is als start- tevens realisatie gezondheidscentrum aan de Nassaukade; document voor het bestemmingsplan Beilen Centrum opgesteld. In deze Gedeelte v.m. locatie Skopje en gezondheidscentrum als bouwaanvraag ingediend, nota is ook de wenselijkheid van een beeldende visie op het centrum in de overige gebied in ideevormingsstadium vorm van een Masterplan aangegeven voordat er een juridisch kader kan worden vastgesteld. In de aangehaalde nota wordt melding gemaakt van 6 Grondgebonden woningen nabij spoorkruising De Paltz 7 ontwikkelprojecten die op dit moment door diverse marktpartijen zijn Bouwvergunning is verstrekt opgestart. Deze projecten verkeren in zeer verschillende ontwikkelstadia. In het hiernaast getoonde kaartbeeld is de stand van deze projecten per mei 2006 weergegeven. Met paarse markeringen is daarbij aangegeven welke 7 Ontwikkeling breed scholencomplex De Omloop, op de driehoek inge- ontwerpvraagstukken er nog moeten worden opgelost, wil er sprake zijn sloten door kanalensplitsing van een goede verankering van deze projecten in de stedenbouwkundige Initiatiefnota van CSG Beilen bij de gemeente ingediend; een en ander verkeert in pril structuur. ideestadium

Stand van zaken per deelproject per mei 2006: Naast een toevoeging van commercieel vloeroppervlak betekenen deze projecten een intensivering van het woonprogramma in het plangebied. In het 1 Ontwikkeling Woonservicezone: breed opgezet woonzorgcentrum volgende hoofdstuk wordt dit nader uiteengezet. gecombineerd met regulier wonen, schoolfuncties en sociaal-maatschappelijke functies Betrokken partijen hebben start gemaakt met uitwerking programma van eisen 26 2 Herontwikkeling Karspel/Weversstraat Ca 3000 m2 winkels met daarboven wonen in 3, respectievelijk 4 bouwlagen Voorontwerp bestemmingsplan is in artikel 10 en inspraak geweest, eerste architectonische schetsen opgeleverd

3 Palisiumproject; hoogwaardig woonzorgcomplex; 4 bouwlagen met de vierde bouwlaag uitgevoerd als kap met loggia’s en dakkapellen Project planologisch obstakelvrij en vergund, bodemsanering vormt laatste hindernis

4a Kampstraat; vervangende nieuwbouw bibliotheek/jeugdsoos Verkeert in gemeentelijk “idee-stadium”

4b Ettenstraat; ontwikkeling commerciële functies op maaiveld met daarboven 3 lagen appartementen Diverse ontwikkelvarianten in schetsvorm door ontwikkelaar en architect gepresenteerd, discussiepunt vormt de schaalgrootte van het geheel 27 28 2 Wonen in het centrum van Beilen; nu en straks

2.1 Status quo 2.2 Concreet voorliggende planinitiatieven voor de ontwikkellocaties Het dorp Beilen telt 10.400 inwoners. Dit is de hele bebouwde kom inclusief het direct omliggende buitengebied. Project: Geschatte capaciteit: Woonservicezone (ambitie) 125 woningen Het huidige centrumgebied (= plangebied) telt ca 950 woningen. Wanneer (deels buiten de locatie te ontwikkelen en ca 40% in dit aantal wordt vermenigvuldigd met het landelijke kengetal voor de de reguliere sector (grondgebonden eengezinswoningen) gemiddelde woningbezetting (2,3) dan zouden er ca 2185 mensen in het centrum wonen. Bestemmingsplan De Wever Zuid 60 woningen

De gemiddelde woningbezetting in Beilen zal vanwege het hoge aandeel De Wever Noord fase 2 (stel) 30 woningen 1 en 2 persoons huishoudens (ouderen en GGZ) enigszins lager liggen. Het lijkt daarom legitiem om uit te gaan van een bewonersaantal van circa 2000 Ettenstraat conform planvoorstel 42 woningen voor het centrumgebied. Dit is ca 20% van de totale Beiler bevolking.

Bovenetages Nieuwe Bibliotheek 30 woningen Ter oriëntatie zijn enkele recente bewonersaantallen van Drentse kernen op een rijtje gezet; (Bron: Provincie Drenthe 2005 laatste update juli 2005) Markt/Nassaukade conform planvoorstel 50 woningen

De 3 als substreekcentrum gelabelde kernen hebben op dit moment de vol- Betaalbare woningen Paltz/ACM 28 woningen gende omvang:

Palisium woonzorgcomplex Perkstraat 29 woningen • Roden 17.650 inwoners ======29 • Coevorden 14.600 inwoners Totaal woningen in voorgenomen plannen ca. 394 woningen • Beilen 10.400 inwoners

In het Provinciaal Omgevingsplan (POP 2004) is aangegeven dat deze als substreekcentrum aangeduide kernen een regionale taakstelling hebben in Een en ander betekent dat de woningvoorraad in het centrum na realisatie het verstedelijkingsproces. Dit onder het voorbehoud van de bescherming van deze plannen met ca 40% zal toenemen. van dicht bij de kern gelegen waardevolle landschappen. Voor de ontwikkeling van de woonfunctie krijgen deze kernen relatief ruime mogelijkheden Wanneer dit wordt afgezet tegen de taakstelling uit het woonplan (tot 2014) om in te spelen op de vraag van de woningmarkt. In Bijlage A van het POP dan betekent dit dat ca. 394 van de 630 in Beilen te bouwen woningen in Drenthe zijn getalsmatige limieten voor deze groei aangegeven. Daarbij het centrum gerealiseerd worden (62,5%). Zowel vanuit project- als klank- wordt evenwel gemeld dat wanneer de ontwikkeling van hetzij de woning- bordgroep als vanuit het College van B en W is aangegeven dat verdere markt of van de werkgelegenheid daartoe aanleiding geeft, er grotere aan- intensivering van de woonfunctie van het Beiler centrum ongewenst is. Een tallen mogelijk zijn. Het Woonplan van de gemeente Midden Drenthe gaat en ander met het oog op behoud van het kleinschalige karakter van het cen- voor de kern Beilen uit van een groei van het woningaantal van 630 wonin- trumgebied en vanuit het gewenste evenwicht tussen centrumlocaties en gen tot het jaar 2014. Deze groei zal deels door woningen in het centrum en uitleglocaties. deels in de vorm van nieuwe uitbreidingslocaties gestalte moeten krijgen.

Drentse kernen die qua inwonertal op dit moment een goed vergelijk vormen zijn: • Klazienaveen 12.000 inwoners • Zuidlaren 10.500 inwoners • Eelde/Paterswolde 10.500 inwoners Bezettingstelling

%HLOHQFHQWUXPHR %H]HWWLQJ DEVROXXW %H]HWWLQJVJUDDG PUW PUW PUW PUW 6HFWLH %LM]RQGHUKHGHQ &DSDFLWHLW QDFKW RFKWHQG YULMDYRQG ]DWPLGGDJ QDFKW RFKWHQG YULMDYRQG ]DWPLGGDJ A parkeerterrein 69 6 9 43 67 9 13 62 97 B 7030004300 C parkeerterrein, ma en do van 7 - 13 uur Markt 52 8 n.v.t. 33 53 15 n.v.t. 63 102 D 7 0 n.v.t. 0 4 0 n.v.t. 0 57 E parkeerterrein 177 2 71 99 175 1 40 56 99 F parkeerterrein 202 3 147 13 35 1 73 6 17 G bij ABN-AMRO, geen bordje gezien eigen terrein 402230505075 H 502210404020 J invalideparkeerplaats bij politiebureau 100000000 K 000000000 L 201110505050 M woonerf 15 3 7 17 17 20 47 113 113 N woonerf 6325350338350 O tijdens inventarisatie deels met linten afgezet 10 5 6 5 11 50 60 50 110 P eigen terrein Mitra 620553308383 Q langs rijbaan 14 1 6 6 9 7 43 43 64 R braakliggend terrein 56 5 7 27 29 9 13 48 52 S Ma t/m vrij alleen bezoekers Karspelhuis 12 0 9 6 3 0 75 50 25 T braakliggend terrein 24 9 4 6 7 38 17 25 29 U parkeerterrein 16 3 1 7 14 19 6 44 88 V 00002000+2 W 43334757575100 X 5234440608080 Y 3211267333367 Z in vakken, incl. 1 vak in bocht 12 4 10 8 6 33 83 67 50 30 AB 16 6 9 15 15 38 56 94 94 AC 53354606010080 AD 11 4 3 4 2 36 27 36 18 AE 2124250100200 100 AF 811301313380 AG 711011414014 AH haaksparkeren op rijbaan 16 7 11 0 9 44 69 0 56 AI 400000000 AJ parkeerterrein 20 3 6 5 8 15 30 25 40 AK 503120602040 AL 110111000100100 AM 41100252500 AN 5324460408080 AO 24233200 100 150 150 AP 51004200080 AQ 300000000 AR 0001000+1 0 AS 9586556896756 AT 7121114291414 AU 50042008040 AW parkeerterrein 48 16 23 17 25 33 48 35 52 AX 212005010000 AY 000000000 AZ 300000000 BA 7054807157114 BB 000000000 BC 30110033330 7RWDDODOOHWHUUHLQHQHQVWUDDWSDUNHUHQ 7RWDDOH[FO.DUVSHOKXLVHQH[FO0LWUD

Grontmij 3 Analyse parkeersituatie en parkeercirculatie in het centrum

Het parkeren in het centrum Beilen is kwantitatief en kwalitatief De grote parkeerterreinen Ettenstraat en Ventweg-zuid kennen nagenoeg bekeken. Aan de hand van bezettingstellingen en een parkeerba- geen bewonersparkeren; op de overige terreinen is wel bewonersparkeren lans is beoordeeld of er voldoende parkeercapaciteit aanwezig is aanwezig, vooral op het terrein achter de Scapino. voor het winkelende publiek. Op kwalitatief niveau is een schouw Ochtendtelling uitgevoerd naar de huidige inrichting van de parkeerterreinen en het functioneren van de huidige parkeercirculatie. Geconstateerd is dat het parkeren van de werkenden (kantoren, winkelpersoneel, etc.) zich vooral concentreert op het grote parkeerterrein bij het Op dit moment telt het centrumgebied van Beilen in totaal 910 openbare gemeentehuis. Tijdens de ochtendtelling was dit terrein al voor driekwart parkeerplaatsen, inclusief het parkeren op de straat. Indien het straatparke- bezet, terwijl op de overige telmomenten (inclusief de zaterdagmiddag) de ren achterwege wordt gelaten, telt het centrum in totaal 745 parkeerplaat- bezettingsgraad onder de 20% bleef. sen. Deze capaciteit is geclusterd op parkeerterreinen rond het winkelcentrum, te weten: Ettenstraat (bij gemeentehuis) met 202 pp, Ventweg-zuid Op het grote parkeerterrein Ventweg-zuid stonden tijdens de ochtendme- met 177 pp, Pr. Bernhardstraat-oost met 69 pp en Markt met 52 pp. Voorts ting al ruim 70 personenauto’s geparkeerd. Deze relatief hoge bezetting is zijn een aantal terreinen rondom de Weversstraat geconcentreerd met een vooral het gevolg van de vrijdagochtendmarkt en het vroege supermarktbe- totale capaciteit van ongeveer 150 pp, inclusief de braakliggende terreinen. zoek (Aldi en Konmar). Verwacht wordt dat het parkeren van winkelpersoneel hier slechts een gering aandeel inneemt. Dit terrein wordt dus weinig gebruikt door langparkeren. 3.1 Bezettingstellingen Zaterdagmiddag Medio maart 2006 zijn bezettingstellingen in het centrum uitgevoerd. Deze De zaterdagmiddag was overduidelijk het drukste parkeermoment voor tellingen zijn gehouden op een aantal strategische momenten, namelijk: het winkelende publiek. De parkeerterreinen Markt, Ventweg-zuid en Pr. • op de koopavond (rond 20.00 uur) en de zaterdagmiddag (rond 14.30 Bernhardstraat-oost waren (nagenoeg) volledig bezet. Waargenomen is dat 31 uur). Normaal gesproken zijn dit twee piekmomenten voor het winke- het parkeerterrein ten oosten van de Pr. Bernhardstraat als een soort over- lende publiek en geeft dus een goede indicatie van de maximale parkeer- loopterrein voor Ventweg-zuid functioneert. Veel centrumbezoekers zoeken bezetting tijdens de drukke winkeltijden; eerst een parkeerplaats op het grote parkeerterrein Ventweg-zuid. • een nachttelling, teneinde het bewonersparkeren in het centrum te kunnen isoleren; Voorts was het opvallend dat het parkeerterrein Ettenstraat (bij gemeente- • een telling in de vroege ochtend (rond 9.00 uur) op een reguliere werk- huis) nauwelijks werd gebruikt. De bezetting bleef hier onder de 20%, ofte- dag. Deze ochtendtelling geeft een indicatie van de restcapaciteit die nog wel een restcapaciteit van ruim 160 parkeerplaatsen. beschikbaar is voor het winkelende bezoekers gedurende een werkdag. Uitgangspunt hierbij is dat de maximale parkeerbezetting voor het kan- Koopavond toor- en winkelpersoneel nagenoeg is bereikt, terwijl het parkeren van het winkelende publiek nog op gang moet komen. Op de koopavond bleef de parkeerbezetting ten opzichte van de zaterdag- De resultaten van de tellingen staan op nevenstaande pagina. middag sterk achter. De totale bezetting kwam zelfs lager uit dan die van de ochtendtelling, wat te verklaren is door de afwezigheid van parkeren van Nachttelling het kantoorpersoneel. Op de koopavond hebben zich op geen enkel parkeerterrein capaciteitsproblemen voorgedaan. Op de hoogst bezette terreinen Tijdens de nachttelling zijn in totaal 120 personenauto’s geteld (bezettings- was zelfs nog 30 tot 40% van de parkeercapaciteit beschikbaar. graad van een kleine 15%), waarvan 45 personenauto’s op straat stonden geparkeerd. Verondersteld mag worden dat dit nagenoeg uitsluitend bewonersparkeren betreft. Het merendeel van deze getelde auto’s stond in het oostelijke deel van het centrum geparkeerd. Er zijn hier relatief veel woningen aanwezig zonder eigen parkeervoorzieningen. 3.2 Parkeerbalans De parkeervraag van deze functies laat een andere maatgevende periode zien, maar zijn wel deels overlappend. Zo zal op de zaterdagmiddag geen of Naast tellingen kan de benodigde parkeercapaciteit ook worden bepaald slechts een geringe parkeervraag aanwezig zijn vanuit de kantoorfuncties. aan de hand van een parkeerbalans. Daarbij wordt de capaciteit bepaald Daarnaast zullen de horeca- of culturele voorzieningen vooral in de avond- met behulp van landelijke kencijfers, die gerelateerd aan het winkelvloer- uren worden bezocht. oppervlak, het aantal arbeidsplaatsen, etc. Voor centrumgebieden geeft dit een indicatie van de parkeerbehoefte. Maatwerk zal echter nodig blijven om De omvang van het bewonersparkeren is indicatief bepaald aan de hand van recht te kunnen doen aan specifieke omstandigheden (zoals: meervoudig de uitkomsten van de nachtelijke telling. In totaliteit zijn op de openbare gebruik, aantrekkelijke en directe fietsroutes, etc.). De gebiedsbegrenzing parkeergelegenheden binnen het centrumgebied 120 personenauto’s geteld. van het beschouwde centrumgebied stemt overeen met die van de bezet- Dit aantal kan worden aangemerkt als de huidige parkeerbehoefte voor tingstellingen. bewoners.

Parkeerbalans 2000 Aangezien de maximale parkeerbehoefte in het centrum van Beilen zich voordoet op de zaterdagmiddag, kan de parkeerbehoefte voor kantoren ach- In 2000 is een parkeerbalans voor het centrumgebied van Beilen opgesteld terwege blijven. De werkelijke parkeerbehoefte komt dus uit tussen de 650 door Bugelhajema. De aanwezige parkeercapaciteit bedroeg toen 440 pp. en 900 pp. Het huidige parkeeraanbod (van 750 pp) past binnen deze marge. Voor het centrum is een totale parkeerbehoefte berekend van 670 parkeerplaatsen. Gecorrigeerd naar tijdsperiode kwam voor de zaterdagmiddag de Parkeerbalans 2007+ werkelijke parkeerbehoefte uit op 585 pp. In 2000 was er volgens de parkeerbalans sprake van een tekort van 145 pp. Gelet op de plannen rondom de herontwikkeling van Karspel/Weversstraat wordt ten opzichte van de huidige situatie 1.500 m2 winkelvloeroppervlakte Voorts is destijds een prognose gemaakt van de toekomstige parkeerbehoef- toegevoegd. Gerelateerd aan parkeerkencijfers betekent dit een toevoeging 32 te. Door de toen voorziene plannen zou de totale parkeercapaciteit naar 550 van 45 tot 65 pp. Zonder het parkeerterrein achter de Scapino zijn momen- pp toenemen. Door de voorgenomen ontwikkelingen in het centrum zou de teel 108 pp aanwezig, inclusief de capaciteit op de braakliggende percelen. parkeerbehoefte groeien naar 750 tot 800 pp. Dit betekent dus een tekort Tijdens de gehouden tellingen kwam de maximale bezetting op zaterdag- van 200 tot 250 pp. middag op ongeveer 50% uit, oftewel een restcapaciteit van ruim 40 pp. Per saldo zal de parkeercapaciteit door de vergroting van het winkelareaal hier Parkeerbalans 2006 met ongeveer 20 pp moeten worden uitgebreid. In het voorliggende plan wordt in deze extra parkeervraag voorzien. Zonder straatparkeren heeft het centrum van Beilen een totale parkeercapaciteit van 745 pp. * CROW is het nationale kennisplatform voor infrastructuur, verkeer en openbare ruimte. In deze Aan de hand van vigerende parkeerkencijfers van het CROW* (publicatie non-profit organisatie werken Rijk, provincies, gemeenten, (semi-)overheidsopdrachtgevers, advies- 182) is de parkeerbehoefte in 2006 bepaald. Voor winkelcentra als die van bureaus, uitvoerende bouwbedrijven, toeleveranciers en openbaar vervoerorganisaties samen van- Beilen wordt een bandbreedte aangehouden van minimaal 3,0 pp / 100 m2 uit hun gemeenschappelijke belangen bij beleidsvoorbereiding, planning, ontwerp, aanleg, beheer bvo en maximaal 4,5 pp / 100 m2 bvo (bvo=bruto verkoopvloeroppervlak). en onderhoud van weginfrastructuur, openbare ruimte en mobiliteitsvoorzieningen. Gezien het huidige winkelaanbod levert dit een parkeerbehoefte op van 500 tot 750 pp. Deze parkeerbehoefte is uitsluitend voor het winkelende publiek en het winkelpersoneel bedoeld.

Daarnaast is capaciteit benodigd voor de aanwezige kantoren (met of zonder baliefunctie), de horecavoorzieningen en de woningen (voorzover geen eigen parkeren, anders alleen voor bezoekers). 3.3 Inrichting en circulatie Conclusies • Gezien de parkeerbalans en de uitgevoerde bezettingstelling kan worden gecon- Tijdens het locatieonderzoek zijn de volgende gebreken geconstateerd: stateerd dat de parkeercapaciteit in de huidige situatie in het centrum van • De voetgangersverbindingen tussen de parkeerterreinen en de winkel- Beilen toereikend is. Het tot op heden gevoerde vraagvolgende parkeerbeleid kan gebieden zijn in veel gevallen onaantrekkelijk en sommige gevallen ook dus als succesvol worden bestempeld. Er is op dit moment voldoende capaciteit minder direct, terwijl dergelijke schakels de levensaders zijn voor het beschikbaar voor de bezoekers aan het centrum; • functioneren van de winkelvoorzieningen langs de Brinkstraat; Weliswaar is sprake van een hoge bezetting op de meest aantrekkelijke parkeerterreinen (Markt en Ventweg-zuid), maar dit zal zich blijven voordoen en vormt • Bij duisternis (koopavond en winterperiode) zijn de parkeerterreinen erg meer een verdelingsvraagstuk. Er zijn geen aanwijzingen dat deze parkeerterrei- donker, wat door de bezoekers als sociaal onveilig zal worden ervaren; nen overmatig worden gebruikt door langparkeerders; • Het parkeerterrein ten oosten van de Pr. Bernhardstraat kent geen vakin- • Door de aanwezigheid van langparkeren wordt de parkeerruimte op het erf in deling, waardoor het terrein niet optimaal wordt gebruikt (69 in plaats de Raadhuisstraat en Pr. Bernhardstraat niet efficiënt gebruikt voor winkelend van 83 pp); publiek; • Op het parkeerterrein Ventweg-zuid zijn de boogstralen en doorgangen • Als de parkeergebieden aan de zuidkant van het centrum vol zijn, bestaat er krap gedimensioneerd (soms ook door ‘illegaal’ geparkeerde auto’s). Dit geen goede overloopmogelijkheid naar de noordelijke parkeergebieden (waar leidt tot angst voor blikschade en stremmingen in de verkeersafwikke- altijd nog voldoende capaciteit aanwezig is) vanwege het eenrichtingsverkeer in ling; de Raadhuisstraat en Pr. Bernhardstraat; • De huidige parkeerbewegwijzering is vooral gericht op de parkeerter- • Op inrichtingsniveau van de parkeergebieden zijn nog vele kwaliteitsverbeterin- reinen aan de zuidkant van het centrum. Deze terreinen lopen tijdens gen denkbaar, zoals: aantrekkelijke voetgangersverbindingen, verlichting, vakin- de drukke koopmomenten het eerste vol, terwijl aan de noordkant nog deling, verhardingsmaterialen, bewegwijzering, etc. (veel) ruimte beschikbaar is. Voorts zijn de overloopmogelijkheden van zuid naar noord beperkt, mede vanwege het tegengestelde eenrichtingsverkeer op de Raadhuisstraat; 33 • Het grote parkeerterrein bij het gemeentehuis wordt niet via een par- keerweg ontsloten op de Ettenstraat. Er kan wel uitwisseling plaatsvinden via parkeervakken, maar als deze vakken bezet zijn, is deze verbinding verbroken; • Op de Raadhuisstraat wordt relatief veel illegaal geparkeerd. Men parkeert hier veelvuldig buiten de aangegeven vakken, terwijl dit op een erf niet is toegestaan. Dit illegale parkeren leidt in het centrum tot visuele hinder; • De aanwezige parkeervakken op het erf van de Raadhuisstraat en de Pr. Bernhardstraat kunnen als de meest aantrekkelijke parkeerlocaties voor kort winkelbezoek worden aangemerkt (centraal in het centrum en dichtbij veel winkels). De indruk bestaat echter dat op deze locaties relatief lang wordt geparkeerd, zodat de beschikbare capaciteit (van 21 pp) van deze aantrekkelijke locatie niet efficiënt wordt gebruikt. 34 4 Logistieke en stedenbouwkundige hoofdstructuur; onderlegger voor het Masterplan

Deze schetskaart vormt een eerste onderlegger voor het Master- Een tweede fase in de uitbouw van het kernwinkelcircuit is de verruiming Wat voor de openbare parkeerpleinen met een “achterkantenligging” moet plan. Deze schets vertaalt de detailhandelsanalyse (zie deel II), de kleine letter “b” naar hoofdletter “B”. Dit betekent dat de Ettenstraat en een gelden is dat de begrenzing tussen parkeren en private tuinen een eendui- parkeeranalyse en de stedenbouwkundige analyse naar een samen- gedeelte van de Kampstraat een rol gaat spelen in het kernwinkelcircuit. De dig en verzorgd karakter dient te hebben. Hierbij kan gedacht worden aan prille plannen voor de Ettenstraat beogen een wandvormend bebouwings- geschoren hagen. Ook het verlichtingsniveau van deze parkeerterreinen zal hangend structuurbeeld op hoofdlijnen. Dit structuurbeeld is op complex met op de begane grond met vooral dienstverlenende functies. moeten worden verbeterd. Dit geldt vooral voor de terreinen ‘Ventweg Zuid’ gebied van stedenbouw en parkeren nader uitgewerkt in hoofd- Wanneer deze dienstverlenende functies gemengd zouden kunnen worden en het plein ten noorden van de Stephanuskerk. stuk 5 van dit rapportgedeelte. Op gebied van detailhandel is deze met winkelfuncties en wanneer ook de verwinkeling het zuidelijke takje visie nader uitgewerkt in deel II van dit rapport. van de Kampstraat verder wordt doorgezet, dan is deze operatie voltooid. Het marktplein en het nieuwe Kerkplein (zie paragrafen 6.1 en 6.2) zullen De grotere parkeerterrein die als bronpunten voor het kernwinkelapparaat het karakter krijgen van aantrekkelijke verblijfsgebieden met een meer Zoals in deel II is vastgesteld, zal het kernwinkelgebied van Beilen hoog- functioneren en geoptimaliseerd zullen worden, zijn op de kaart in oranje beperkte parkeerfunctie. Deze pleinen zullen qua vorm en functie aantrek- waardiger, completer en compacter moeten worden, waarbij er mogelijkhe- weergegeven. Deze vier locaties zijn alle op directe wijze verbonden met de kelijke “pleinwanden” krijgen. den voor circuitvorming worden ingebouwd (een “rondje Beilen”). hoofdontsluiting van het Beiler Centrum (de A of V structuur Esweg/Nassau- kade/Torenlaan). Wandvorming en rooilijnvorming langs pleinen en straten door middel van Een eerste fase van deze operatie is het realiseren van de “kleine letter b” architectonisch goed vormgegeven gebouwen is –naast de inrichting van als kernwinkelgebied. Dit is het winkelcircuit Markt-Brinkstraat-Hekstraat- De bewegwijzering naar de grote parkeerterreinen vanaf de A/V structuur het openbare “maaiveld”- de sleutel tot het stedenbouwkundige succes van Weversstraat-Raadhuisstraat-Brinkstraat. zal aanzienlijk worden verbeterd. In dit kader zal ook nagedacht moeten Beilen. De bouwkundige invullingen dienen de sfeer en de schaal van de worden over een duidelijke naamgeving van deze parkeerpleinen. Dit zal verschillende deelgebieden te respecteren. In het volgende hoofdstuk wordt Om deze eerste fase gerealiseerd te krijgen dient ingezet te worden op een een extra hulpmiddel zijn voor de oriëntatie van de centrumbezoekers. hier nader op ingegaan. tweetal ontwikkelingen: De looproutes vanaf de parkeergebieden richting winkelcentrum zullen op een aantal punten worden opgewaardeerd. De opwaardering van de loop- 1 Realisatie van het project De Wever; routes vanaf het parkeerterrein Ventweg- Zuid richting Brinkstraat heeft 35 Realisatie van dit project betekent dat de Weversstraat volwaardig mee kan hierbij de hoogste prioriteit. Zie ook het uitwerkingsvoorstel in paragraaf doen in het winkelcircuit. Het project behelst een volledige “verwinkeling” 6.1. van de noordwand van de Weversstraat en een herontwikkeling van de zuidelijke hoekbebouwing Hekstraat/Weversstraat met ook winkelfuncties op De voorgenomen uitplaatsing van de functies van het Karspelhuus komt de het maaiveld. De drie betreffende bouwblokken huisvesten appartementen parkeerfunctie van het binnengebied van het project de Wever ten goede. op de bovengelegen etages. Deze locatie kan dan met een capaciteit van circa 100 plaatsen als volwaardig centrumparkeerterrein gaan functioneren. 2 Intensivering van het winkelgedeelte Hekstraat tussen Weversstraat en Brinkstraat. Een tweetal parkeerterreinen heeft een semi-privaat karakter. Deze zullen in de toekomst geen directe functie voor het centrumparkeren gaan vervul- Dit impliceert het completeren van de gaten die nog in de winkelwanden len. Dit zijn de locaties op het binnenterrein Hekstraat/Weversstraat/Raad- in dit gedeelte van de Hekstraat voorkomen. De hoekbebouwing van het huisstraat/Brinkstraat en aan weerszijden van de bevoorradingsstraat Vent- project de Wever is hiertoe feitelijk een eerste aanzet. Een gevolg van deze weg Noord. De aantakkingen van de Ventweg noord zullen het uiterlijk krij- keuze is dat de meer perifeer gelegen winkels in de Hekstraat op termijn gen van inritten door een nieuwe weginrichting. Daarbij zal het wegprofiel komen te verdwijnen. Nieuwkomers of verhuizende winkels dienen zich in aan de uiteinden stedenbouwkundig worden “afgeknepen”. Dit betekent eerste instantie binnen de “b”van het kernwinkelgebied te vestigen. dat de Ventweg Noord onttrokken wordt aan het openbare netwerk van ver- De markt zal als aantrekkelijk heringericht verblijfsplein de meest markan- keerswegen. te entree van het kernwinkelgebied moeten gaan vormen. Zie schetsvoorstel in paragraaf 6.1. 36 5 Masterplan 2017

In dit hoofdstuk wordt de Masterplanvisie nader uiteengezet. De De Torenlaan/De Perk vormt als één van de twee takken van de A/V struc- visie bestaat uit verschillende thema’s, deze zijn als afzonderlijke tuur van oudsher de verbinding tussen Westerbork en Beilen. Dit is ook in kaartbeelden inzichtelijk gemaakt. Deze thema’s vormen in feite de huidige situatie een belangrijke doorgaande route voor bestemmings- verkeer naar het centrum. De huidige voorrangssituatie ter plaatse van de de verschillende “lagen” van het Masterplan. In zoverre is de opzet T splitsing Perk/Industrieweg staat haaks op de intensiteit van de huidige vergelijkbaar met een provinciaal omgevingsplan, waarbij ook verkeersstromen en vormt een onlogisch en onoverzichtelijk geheel. Voor- meerdere kaartbeelden het planologische toetsingskader vormen. gesteld wordt om de route Torenlaan/Perk voorrang te geven op de Indu- strieweg, die dan als zijtak op de Perk zal kunnen worden aangesloten. Bij de reconstructie van de kruisingen van de Torenlaan zal de dorpse inrich- 5.1 Functiekaart tingssfeer maatgevend moeten zijn.

Vervolgens is het van belang dat de parkeerterreinen bestemd voor het Deze kaart toont de gewenste functionele opzet van het Beiler centrum voor winkelend publiek vanaf de genoemde V-structuur goed bereikbaar zijn. het planjaar 2017. De bebouwingsfuncties zijn met kleurvlakken en cijferco- Belangrijke schakels hierbij zijn de Schultenstraat en de Nassaukade vanaf des aangegeven. In lichtgrijze vlakken en lettercodes zijn de functies van de de Esweg en de Pr. Bernhardstraat en eveneens de Nassaukade vanaf de openbare ruimte aangegeven. Deze functiekaart is gebaseerd op de hoofdlij- Torenlaan. Deze straten maken deel uit van het verblijfsgebied rondom het nenkaart uit het vorige hoofdstuk. Deze kaart kan rechtstreeks als onderleg- centrum, zodat een snelheidsregime van 30 km/h wordt nagestreefd. Om ger voor de bestemmingsplankaart worden gebruikt. stremmingen te voorkomen dient parkeren op de rijbaan tot een minimum te worden beperkt. Het noordelijke gedeelte van de De Vos van Steenwijklaan is niet als ver- keersruimte aangeduid. Dit is gedaan omdat de precieze ligging van deze Binnen het centrumgebied zelf wordt geen parkeercircuit ingericht, omdat straat na ontwikkeling van de woonservicezone iets kan komen te verande- bijna altijd geparkeerd kan worden op de voorkeurslocatie en van daaruit is 37 ren. Het is wel de bedoeling dat er een verbinding voor autoverkeer tussen het compacte winkelgebied goed te belopen. Wel wordt de overloop van de gemeentehuis en Pauluskerk gehandhaafd blijft. Daarbij zal de positiever- zuidelijke naar noordelijke parkeergebieden verbeterd door de Kerkstraat andering van de straat zodanig beperkt moeten blijven, dat het zicht vanaf door te trekken tot op de Pr. Bernhardstraat, zodat aan de oostkant van het de kruising Raadhuisstraat/Schultenstraat op de Pauluskerk gehandhaafd centrum een meer directe verbinding ontstaat via de Hekstraat. Ook sluit blijft. dit aan op het huidige eenrichtingssysteem, zodat doorgaand verkeer in het centrum nog steeds effectief wordt geweerd. Daarnaast verbetert de par- Op de hoek Markt Nassaukade is een bijzondere functie (nr 7) aangeduid. keersituatie rondom de Kerkstraat door een betere ontsluiting, meer over- Hier zal de nieuwe “Trekker” van Beilen moeten komen. Een functie die zicht (op vrije parkeerplaatsen) en een grotere parkeercapaciteit. synergetisch is met de omliggende horeca en die goed past op het marktplein, een plein dat in de toekomst de meest markante en directe entree Het centrumparkeren wordt in vijf gebieden geclusterd: Ettenstraat, van het kernwinkelgebied gaat worden. Een tweetal ideeën voor een derge- Weversstraat, Ventweg-zuid, Kerkstraat en Markt. De locaties op het binnen- lijke trekker wordt in paragraaf 6.3 gepresenteerd. terrein Hekstraat / Weversstraat / Raadhuisstraat / Brinkstraat en Ventweg- noord krijgen voor het parkeren een privaat karakter, wat al voor een groot deel overstemt met het huidige gebruik. Het centrumparkeren wordt dus 5.2 Verkeerscirculatie vooral aan de buitenrand van het winkelgebied geconcentreerd, waardoor de overlast van autoverkeer in het winkelgebied tot een minimum wordt De belangrijkste dragers voor de ontsluiting van het centrum van Beilen beperkt. zijn Esweg – Linthorst Homanweg en Torenlaan – De Perk (de V-structuur). Deze twee verbindingen worden aan de zuidwestkant van het centrum Een belangrijk aspect is de huidige gebrekkige verbinding tussen Station met elkaar verbonden door middel van een voorrangskruising. Deze krui- en dorpscentrum. In dit Masterplan wordt voorgesteld om de loop- en fiets- sing heeft een belangrijke verdeelfunctie voor het verkeer dat het centrum verbinding tussen station en centrum via de route Stationslaan-De Perk en bezoekt. Om dit keuzepunt beter te benadrukken en de functionele gelijk- vervolgens via de doorsteek tussen Perk en Perkstraat te leiden. waardigheid van de genoemde wegen te ondersteunen, wordt voorgesteld Dit is hemelsbreed ook de kortste route van station naar kernwinkelgebied. om hier een rotonde aan te leggen. Op deze manier ontstaat er vanaf het station een dorpsentree die via het muleerd, wordt in het centrum voldoende ruimte geboden voor toekom- nieuwe kerkplein rechtstreeks naar het winkelcentrum voert. Een en ander stige groei van het winkelareaal. Gezien deze visie is een maximale groei zal gerealiseerd moeten worden door een eenduidig materiaalgebruik van van detailhandel mogelijk van in totaal 4.500 m2 verkoopvloeroppervlakte, deze langzaamverkeersroute en duidelijk herkenbare bebording. Ondersteu- exclusief het plan Weverstraat e.o. (is meegenomen in de parkeerbalans ning in de vorm van herkenbare architectonische verlichtingsarmaturen 2007+). Dit betekent dat de totale parkeerbehoefte volgens de geldende kan hierbij de herkenbaarheid van de route ondersteunen. parkeerkencijfers met 135 tot 200 pp zal toenemen. Deze groei kan deels worden opgevangen door dubbelgebruik van het parkeerterrein Ettenstraat, maar per saldo zullen in het centrum 75 tot 125 parkeerplaatsen moeten Concluderend worden toegevoegd. Gezien de ontwikkelingsrichting en de bereikbaarheid • De Esweg – Linthorst Homanweg – Torenlaan – De Perk vormt de hoofdontslui- vanaf de V-structuur zal deze extra parkeercapaciteit aan de westzijde van tingsstructuur (V-structuur) van het centrumgebied. Voorgesteld wordt om de het centrum moeten worden gezocht (Ventweg-zuid, Markt en Ettenstraat). kruising Torenlaan – Linthorst Homanweg van een rotonde voorzien, zodat het In reeds uitgewerkte ideeënschetsen zijn ca. 50 extra parkeerplaatsen gecre- verkeer op een vlotte wijze over deze structuur wordt verdeeld; eerd op Ventweg-zuid en ca. 15 rond de Stefanuskerk. • Vanaf hoofdstructuur goede verbindingen naar de vijf parkeerclusters rondom het winkelgebied. Op deze verbindingen wordt het straatparkeren tot een minimum beperkt Naast de theoretische benadering wordt voorgesteld om de parkeersituatie • Doortrekken Kerkstraat tot aan Pr. Bernhardstraat. Dit leidt tot een verbetering in het centrum jaarlijks te monitoren door het verrichten van bezetting- van de parkeersituatie rond Stefanuskerk en de overloopmogelijkheden voor par- stellingen. Hierdoor houdt de gemeente een ‘vinger aan de pols’, zodat het keren van zuid naar noord; ingezette vraagvolgende beleid tijdig kan worden geëvalueerd en even- • Ventweg-noord en het binnenterrein Hekstraat / Weversstraat / Raadhuisstraat / tueel bijgestuurd. Ook kunnen op deze wijze mogelijke ontwikkelingen Brinkstraat krijgen een meer privaat karakter; met betrekking tot de automobiliteit worden vereffend. Op gemeentelijke • De relatie tussen het Station en het centrum wordt versterkt door de realisatie wegen heeft in de afgelopen jaren niet of nauwelijks meer groei van de 38 van een directe en hoogwaardige loop- en fietsverbinding automobiliteit plaatsgevonden.

B. Parkeren blijft gratis en blauwe zone Raadhuisstraat 5.3 Parkeervisie Gratis parkeren is een ‘Unic Selling Point’ van het centrum van Beilen ten opzichte van Assen en Hoogeveen. Daarnaast vormt de huidige parkeersitua- A. Vraagvolgend parkeerbeleid continueren: uitbreiding 75 tot 125 pp tie in Beilen geen aanleiding om betaald parkeren in te gaan voeren, omdat Het huidige parkeeraanbod is toereikend, maar er is niet voldoende ruimte bijvoorbeeld de beschikbare capaciteit efficiënter dient te worden benut om ook de voorziene ontwikkelingen op te vangen. (door het langparkeren naar buiten te verdringen). Voorts biedt betaald parkeren voor de gemeente geen of marginale financiële voordelen. Ervaringen Toekomstige uitbreidingsplannen of vervangingsplannen dienen met in vergelijkbare kernen wijzen uit dat het systeem van betaald parkeren behulp van parkeerkencijfers van het CROW te worden getoetst op de conse- zich hoogstens zelf kan bedruipen (afschrijving, onderhoud en beheer par- quenties voor de parkeervraag. Neemt de parkeervraag per saldo toe dan zal keerapparatuur, kosten parkeercontroleur, beheer vergunningsysteem, dit gepaard dienen te gaan met de benodigde uitbreiding van het parkeer- etc.). Gemeentelijke investeringen voor de aanleg van parkeervoorzieningen aanbod. worden met betaald parkeren niet terugverdiend. Voor de woon- en kantoorplannen geldt dat de parkeerbehoefte op eigen terrein moet worden opgelost, zodat de beschikbare capaciteit voor het Om te vermijden dat de meest aantrekkelijke parkeerplaatsen voor het winkelende publiek niet wordt aangetast door een toename van het lang- winkelende publiek worden gebruikt door langparkeerders (bewoners en parkeren van bewoners en kantoorpersoneel. Dit beleid stemt overeen met werkers), wordt voorgesteld om op het winkelerf van de Raadhuisstraat en het recent door de gemeente ingestelde parkeerfonds. Bij hoge uitzondering Pr. Bernhardstraat een blauwe parkeerzone in te stellen. Hierdoor zullen de kunnen ontwikkelaars deze eis afkopen. aanwezige 21 parkeerplaatsen veel efficiënter worden gebruikt door voorna- De vraag van parkeren van bezoekers (bijvoorbeeld ten behoeve van kanto- melijk kortdurende bezoeken. Voorwaarde is dat over de handhaving van de ren met een baliefunctie) dient, voorzover dit gelijktijdig plaatsvindt met blauwe zone goede afspraken worden gemaakt met de politie. de drukke winkeltijden, aan het parkeerareaal in de directe omgeving te worden toegevoegd. Theoretisch wordt deze toename vooralsnog als nihil beschouwd. Gezien de visie voor 2017, zoals binnen het onderhavige Masterplan is gefor- C. Straatparkeren beperken Concluderend Ter bevordering van de doorstroming en ter vermindering van ‘blik in de • maximale groei winkelareaal tot 2017 dient gepaard te gaan met een toename straat’, wordt voorgesteld om het parkeren in de straat binnen het centrum- van 75 tot 125 parkeerplaatsen voor winkelend publiek; gebied te beperken door: • parkeren voor uitbreidingsplannen wonen en kantoren uitsluitend op eigen erf, • voldoende en goed toegankelijke parkeerruimte te bieden op de parkeer- bijvoorbeeld door middel van parkeren onder appartementen; • terreinen; instellen van een blauwe parkeerzone op het erfgedeelte van Raadhuisstraat; parkeren blijft gratis • parkeren op ongewenste locaties zo veel mogelijk fysiek tegen te gaan; • beperken van parkeren op de rijbaan en laden- en lossen op de parkeerwegen; • op locaties waar desondanks bovenstaande maatregelen parkeerhin- • realiseren aantrekkelijke doorsteken voor voetgangers tussen Ventweg-zuid der blijft bestaan, kan een parkeerverbod worden overwogen. Om een • herinrichting van parkeerterreinen Ventweg-zuid en Stefanuskerk (meer parkeer- overmatig gebruik van parkeerverbodsborden te voorkomen, heeft een plaatsen, beter overzicht en verkeersafwikkeling); zonale toepassing de voorkeur. • de gewenste versterking van de verblijfsfunctie van de Markt zal gecombineerd • Wel dient in dit kader zorgvuldig te worden omgegaan met het parkeren moeten worden met een behoud van parkeren; voor invaliden. • verbeteren parkeerbewegwijzering gecombineerd met herkenbare naamgeving parkeerterreinen; D. Kwaliteit parkeervoorzieningen verbeteren • verbeteren openbare verlichting op de parkeerterreinen en de voetgangersdoorsteken; Binnen het centrum dient de kwaliteit van de parkeervoorzieningen te wor- • jaarlijkse evaluatie parkeerbeleid door uitvoeren bezettingstellingen. den opgewaardeerd, door: • directe en aantrekkelijke voetgangersverbindingen tussen parkeerterreinen en Brinkstraat; • overzichtelijke terreinindeling met een heldere vakindeling en route- structuur (beperken van doodlopende einden, etc.). Hier ligt een belangrijke ontwerpopgave voor het parkeerterrein Ventweg-zuid en het par- 39 keerterrein ten oosten van de Pr. Bernhardstraat; • parkeren langs de ontsluitingswegen van de parkeerterreinen tegengaan om stremmingen in de verkeersafwikkeling te voorkomen. Ook de staan- plaatsen voor laad- en losverkeer dient zoveel mogelijk buiten de route- ring van de parkeerterreinen te worden gehouden; • het aanbrengen van adequate openbare verlichting om de sociale veiligheid in het donker te verbeteren. Dit geldt zowel voor de parkeergebieden als de voetgangersdoorsteken naar de Brinkstraat; • uitbreiding huidige parkeerbewegwijzering vanaf de V-structuur Esweg - Torenlaan. Voorgesteld wordt om de grotere parkeerterreinen van duidelijke en herkenbare benaming te voorzien. 5.4 Groenstructuur De groenstructuur en vooral de bomenstructuur vormen een sterk structu- rerend gegeven voor de stedenbouwkundige opzet van Beilen. Op de hiernaast getoonde kaart is in donkergroen weergegeven welke bestaande structuren voor Beilen het meest markant zijn. Deze bestaande groenstructuur zal door een gericht beheer versterkt en in stand gehouden moeten worden.

In lichtgroen zijn de nieuw te ontwikkelen groenfuncties in beeld gebracht. Het betreft boombeplanting als integraal onderdeel van De Markt (zie 6.1) en de pleinruimte rond de Stephanuskerk (zie 6.2). In de oude dorpsstraten zal boombeplanting het beeld incidenteel moeten gaan versterken. Hier is geen ruimte voor zware aaneengesloten laanbeplanting, maar moeten de bomen geplant worden op die plekken in het profiel waar voldoende groeiruimte voorhanden is. Dit levert voor de oude bebouwingslinten een infor- meel, dorps groenbeeld op.

De kwijnende bomenstructuur op het voorplein van het gemeentehuis verdient eveneens versterking.

40 41 5.5 Schaalgrootte bebouwing

Op basis van de historische kaartanalyse is op deze themakaart in beeld gebracht hoe de nieuwe bebouwing zich qua schaalgrootte moet gaan manifesteren. De oude bebouwingslinten van het esdorp, de Torenlaan en de later gerealiseerde Esweg vormen de deelgebieden waarbinnen de bebouwing zich moet voegen in de relatief kleine schaal van de omliggende dorpsbebouwing. In de tussenliggende zones kan de bebouwing een groot- schaliger krijgen.

42 43 5.6 Bebouwingstypologieën Esweg en als nieuw te ontwikkelen landmark een monumentaal object als blikvanger op de “kop”van het nieuwe Marktplein. Deze kaart vormt de basis voor de uiteindelijke bouwvoorschriften die in In de volgende paragrafen zijn referentiebeelden per bebouwingsty- het bestemmingsplan Beilen Centrum zullen worden vastgelegd. Aard, pologie aangeduid. Dit moet niet zozeer als dictaat of restrictief kader frontbreedte, hoogte en afwerking van de hoogste bouwlagen zijn in de worden gezien, maar meer als inspiratie voor projectontwikkelaars en legenda op hoofdlijnen vastgelegd. De rood en paars gekleurde zones zijn architecten die betrokken zijn of -worden bij de centrumvernieuwing de deelgebieden waar kleinschalig gebouwd moet worden; in het paarse van Beilen. (woon)gebied als vrijstaande bebouwing, in het rode (kernwinkel)gebied als duidelijk geparcelleerde bebouwingswanden.

Als sterren zijn de stedenbouwkundige accenten weergegeven. De bruine sterren markeren de locaties waar bebouwing als slanke objecten tot maximaal 6 bouwlagen gerealiseerd kan worden. Dit is op 3 locaties voorgesteld;

1 De splitsing Torenlaan/Esweg Ter markering van de splitsing in de Beiler hoofdwegenstructuur is het voorstelbaar dat op dit punt een wat hoger, slank gebouw gerealiseerd gaat worden. Dit gebouw zal een duidelijke bakenfunctie krijgen bij de zuidelijke centrumentree van Beilen.

44 2 De Esweg ter plaatse van de huidige bibliotheek. Komende vanaf het noordelijk deel van de Esweg zal hier de blik gevangen worden door een wat hoger, eveneens slank bouwvolume. Dit gebouw zal een markante begeleiding vormen van deze belangrijke centrumentree van Beilen. Het gebouwontwerp zal in samenhang met de ontwikkeling van het tegenoverliggende woonservicecentrum gemaakt moeten worden.

3 Het uiteinde van de Schultenstraat De Schultenstraat vormt als brede groene wig de rechtstreekse centrumentree van Beilen. Deze groene wig wordt aan weerszijden begrensd door hoge bouwvolumes van enerzijds gemeentehuis en anderzijds het Markehuus. De kopse kant van deze wig wordt nu beëindigd door een rijtje weinig representatieve, lage gebouwen met dienstverlenende functies op het maaiveld en wonen op de bovenetage. In het kader van het project De Wever worden deze gebouwen gesloopt en vervangen door een vierlaags bouwblok met aan de kant van de Schultenstraat een markant uitgewerkte 5e laag. Hierdoor wordt de groene wig van de Schultenstraat een mooie, alzijdig omsloten entreeruimte van het centrum.

Als groene sterren zijn de –niet bouwkundige- landmarks in het openbaar gebied aangegeven. Dit zijn de bestaande monumentale eik in de noord- punt van het plangebied, het bijlenkunstwerk op de rotonde Schultenstraat/ 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 5.7 Winkelpuien in een dorpse setting

Omdat centrumvernieuwing niet alleen op basis van sloop en herontwikkeling zal plaatsvinden maar zeker ook in de vorm van upgrading van (winkel) panden, is op deze pagina een collage gemaakt van een aantal winkelfron- ten in noord Nederland. Hiermee wordt aangetoond dat moderne winkels zich op een vanzelfsprekende en authentieke wijze kunnen voegen in een dorps straatbeeld. De foto’s laten zien dat dit op een eenvoudige wijze zonder grote investeringen en met behoud van de oorspronkelijke karakteristiek van het bestaande gebouw mogelijk is.

56 57 58 6 Ideeënschetsen voor 2 beeldbepalende gebieden in het zuidelijke centrumgebied

Voor twee locaties in het zuidelijke centrumgebied is een steden- “De Marge” met de vervangende nieuwbouw op de locatie Zonna. De tweede is de doorsteek zoals deze voorzien is in de bebouwingsplannen voor de locatie Vre- bouwkundige ontwerpschets gemaakt. Dit is gedaan omdat ver- De marge is het gebied rond de capsulevormige kern van het plein. Dit is fei- man; het huidige gat in de zuidelijke bebouwingswand van de Brinkstraat. schillende actuele knelpunten in het zuidelijke centrumgebied telijk het verlengde van het voetgangersgebied van het winkelcentrum. In Deze doorsteek is als relatief smalle doorsteek gepland (2 meter breed), aan tegelijkertijd spelen en omdat op deze locaties –behoudens het deze zone is royaal ruimte voor wandelend publiek en terrasvorming. weerskanten begeleid door blinde gevels. Dit bouwplan bleek in een te ver- bouwvoorstel locatie Skopje- nog geen vastomlijnd beeld is van de “De Twee Pleinwachters” gevorderd stadium om deze doorsteek nog te kunnen te verruimen en van toekomstige stedenbouwkundige ontwikkeling. bewinkelde gevels te voorzien. Door het steegachtige karakter verdient het Deze twee driehoekige objecten vormen in feite een stedenbouwkundig ver- aanbeveling om deze loopverbinding na winkelsluiting af te sluiten. lengstuk van de pleinwanden. De beide driehoeken vormen markante ele- 6.1 Markt/Nassaukade/Ventweg Zuid menten in de zichtlijnen van de Esweg (vanuit het noorden) en de Nassau- De derde doorsteek is de doorsteek ter plaatse van de huidige Keurslager. kade (vanuit het zuiden). De uitvoering van deze driehoeken kan op allerlei Hier is een mogelijkheid om na eventuele uitplaatsing- dan wel bedrijfsbe- manieren geschieden. Een eerste idee is een beloopbare piramidevorm met eindiging van het slagersbedrijf de sloop van het vervallen slachthuis en Het marktplein ligt op dit moment verstopt achter een tweetal plantsoe- een kunstobject of zitobject op de afgevlakte top. het winkelpand ter hand te nemen en hier een royale doorsteek te creëren. nen met dicht geboomte en struikbeplanting. Het marktplein wordt qua Om te voorkomen dat er een te groot gat in de bebouwingswand ontstaat, sfeer en geluid ook sterk gedomineerd door de grootschalige T-kruising Als suggestie is het Havenkanaal zo ver mogelijk doorgetrokken naar de zou hier een poortachtige constructie gebouwd kunnen worden. Hierbij kan Esweg/Nassaukade; deze ligt precies in de centrale as van het Marktplein. Esweg, in combinatie met een nieuw gebouw ten noorden van de kanaal- gedacht worden aan het principe van “een dak op poten” zoals bij klassieke Het “gat” op de locatie Skopje en het karakterloze en anonieme pand van beëindiging. Hierdoor wordt de oorspronkelijke relatie tussen het kanaal overdekte marktplaatsen in oude steden veel is toegepast. Moderne inter- Zonna, gecombineerd met de sfeerloze inrichting als parkeerterrein, geven en het marktplein als “stapelplaats” weer enigszins hersteld. Door water op pretaties van dit principe genieten daarbij de voorkeur. Deze doorsteek zal de huidige markplein een desolaat karakter. Het plein is qua sfeer geen echt ludieke wijze in het nieuwe landmark op De Markt terug te laten komen, zo veel mogelijk door winkelpuien begeleid moeten worden. onderdeel van de dorpskern. wordt deze relatie extra benadrukt. Qua vloerbehandeling dienen de loopverbindingen en de loopzone aan de Het voorstel is gebaseerd op het verleggen van de kruising Esweg/Nassauka- De hoek Markt/Nassaukade zal als stedenbouwkundig spiegelbeeld van de noordkant van het parkeergebied één geheel met de Brinkstraat e.o. te vor- 59 de in zuidelijke richting. Door deze T-kruising kleinschaliger vorm te geven locatie Skopje kunnen worden uitgewerkt. De zuidvleugel van dit bouwblok men. wordt de snelheid van het afslaande verkeer teruggebracht en wordt de situ- kan over grotere lengte de Nassaukade begeleiden. Tevens zal de Nassauka- atie veiliger. Het marktplein bestaat uit de volgende onderdelen: de worden versmald en van een stevige laanbeplanting worden voorzien. De De autodoorsteek tussen het parkeerterrein en de Torenlaan wordt vanwege huidige brede “verkeersader” krijgt daardoor meer het verkeersluwe karak- de verkeersonveiligheid van deze onoverzichtelijke inrit opgeheven en zal “De Capsule” ter van een dorpsstraat. De ruimte die aan de achterzijde door het L-vormi- alleen voor voetgangers en fietsers een functie blijven behouden. De kern van het plein heeft de vorm van een “capsule”. Het westelijke ge bouwblok wordt ingesloten, kan voor een deel worden gebruikt om het gedeelte is vormgegeven als een verhoogd podium met daarop een bijzon- parkeerterrein Ventweg Zuid uit te breiden. Deze ingreep zal -gecombineerd der object als blikvanger (b.v . een verticaal kunstobject gecombineerd met met een herinrichting van het totale parkeergebied- een capaciteitswinst water en licht). Aan de kant van de Esweg is dit podium stedenbouwkundig van circa 63 parkeerplaatsen opleveren. Op de Markt gaat de parkeercapaci- afgerond door een modern C-vormig pergola-element, gecombineerd met teit iets achteruit; van 52 plaatsen naar 36 plaatsen. Al met al betekent dit een zitrand. Dit element vormt een transparante stedenbouwkundige afron- voor het plangebied Markt/Nassaukade/Ventweg-Zuid een nettowinst van ding va het Marktplein langs de Esweg. Door de verhoogde ligging van dit circa 47 parkeerplaatsen. podium is er een fraai uitzicht over het Havenkanaal mogelijk. Een belangrijk planonderdeel vormen de voetgangersdoorsteken vanaf het Het oostelijke gedeelte van de “Capsule” is op normale dagen te gebrui- parkeergebied naar het kernwinkelgebied. In het schetsvoorstel zijn 3 van ken als parkeergebied voor 36 auto’s. Deze parkeerkern is omzoomd met dit type doorsteken voorzien. gesnoeide bomen, bijvoorbeeld blokvormige lindes of gekandelaberde plata- nen. Bij bijzondere evenementen kan het plein autovrij worden gemaakt. De eerste doorsteek is de meest westelijke. Deze kan gecombineerd worden 60 6.2 Omgeving Stephanuskerk Door een betere indeling van het parkeerterrein ten noorden van de kerk, kan hier een capaciteitswinst van circa 15 plaatsen worden bereikt. Het De ruimte ten noorden en ten oosten van de Stephanuskerk is rommelig voordeel van het doortrekken van de Kerkstraat is dat wanneer dit parkeer- van karakter en qua inrichting zeer versnipperd (kunst, basketbalveld, terrein en het terrein Ventweg-Zuid vol zijn, men door kan rijden via de speelobjecten, fietsinfrastructuur, auto-infrastructuur, parkeerterreintje). Hekstraat richting het parkeergebied in het project De Wever. Dit voorkomt De Kerkstraat is geen straat maar slechts een doodlopend autolusje. Een dia- de omrijdbewegingen die in de huidige situatie steeds noodzakelijk zijn. gonale fietsroute kruist het gebied en komt op een onoverzichtelijke plek uit op de Julianastraat. De grootste dissonant vormt het 2/1 kap woning- Wat in dit kader ook aandacht verdient is het minder verkeerstechnisch complexje dat direct ten noordoosten van de kerk is gelegen. Dit woning- inrichten van de bochtsituatie in de Torenlaan. De noodzakelijke middenge- complex steekt als een “pukkel” uit de pleinwand rond de kerk. Bovendien leiders zouden bijvoorbeeld als eilanden van natuursteenbestrating kunnen grenzen de houten standaardschuttingen van deze woningen zeer dicht aan worden vormgegeven. de monumentale kerkgevel.

De fraaie Stephanuskerk verdient een voorname, meer representatieve 6.3 Een nieuwe “trekker”voor Beilen ruimte om zich heen. Het karakter van verblijfsruimte kan hierbij worden versterkt. Zeker wanneer de oostwand van het plein straks over de volle Vanuit Klankbordgroep(1) en Raadscommissie Ruimte en Groen (2) is een breedte door het Palisiumproject wordt bepaald, zal een pleinachtige ver- tweetal eerste ideeën naar voren gebracht om Beilen stevig “op de kaart” te blijfsruimte met ruim zicht op de kerk een grote toegevoegde waarde voor zetten. Beilen genereren. Naast de markt zal dit het tweede daadwerkelijke plein van Beilen gaan vormen. Wellicht kunnen in de noordwand van dit plein 1 1 Zuivelmuseum of 2 kleinschalige horecafuncties gevestigd worden. Beilen kent een lange geschiedenis op gebied van de zuivelproductie. De voormalige Domo (Nu Friesland Foods) vormt al lange tijd als het ware het 61 De ingreep behelst het aankopen en slopen van het woningcomplexje en “logo”van het dorp Beilen. Veel Beilenaren werken of werkten in de zuivel- het doortrekken van de Kerkstraat richting Bernhardstraat. Dit betekent industrie. Op de plek van het huidige bedrijf Zonna zou een aantrekkelijk dat het huidige parkeergebied vanaf een zijtak van de nieuwe Kerkstraat vormgegeven zuivelmuseum kunnen worden gehuisvest. In dit museum bereikbaar wordt. Ter plaatse van de kerk wordt het parkeerterrein begeleid kan de productie van zuivel door de jaren heen aanschouwelijk wordt door zware leilindes en hagen, deze vormen hier een groene pleinwand en gemaakt; van ambachtelijk handwerk tot en met hightech productieproces. filteren het zicht op het parkeergebied. Het kerkplein wordt geheel bestraat Wanneer dit op een aantrekkelijke manier wordt gecombineerd met de ver- met natuursteen. Hierin wordt rond de kerk een eivormig, licht bollend koop van ambachtelijke en biologische zuivelproducten van een hoge kwa- grasgebied uitgespaard. Het plein wordt U-vormig omrand door zware liteit, dan ontstaat er een publiekstrekker van formaat. Het zou de moeite boombeplanting in boomroosters. De oostkant van het plein is boomloos; waard kunnen zijn om dit museum te combineren met een vestiging van de hier gaat de markante kopgevel van het Palisiumproject het beeld bepalen. Beiler VVV. Deze is nu in het gemeentehuis gehuisvest en is als zodanig in Het parkeren dat nu op het plein plaatsvindt, wordt naar de buitenranden de weekends niet voor publiek geopend. Huisvesting in het nieuwe museum in de vorm van langsparkeerhavens verplaatst. Deze operatie kan plaatsvin- betekent een efficiënte combinatie van gebouwfaciliteiten en personeelsin- den zonder capaciteitsverlies. zet en een veel ruimere openstelling voor het publiek.

Centraal op het plein kan een driehoekig artistiek speelobject worden 2 Hotel/grand café/restaurant geplaatst. De driehoek is slechts een aanduiding. Het is niet de bedoeling om een aantal losse speeltoestellen te plaatsen maar om een aantal spel- Een ultieme functie voor het maken van een aantrekkelijke pleinwand functies in een enkelvoudig artistiek object te integreren. Aan de pleinrand is natuurlijk de combinatie hotel/grand café/restaurant. Een voornaam bij het Palisium woonproject kunnen 2 “oversized” zitbanken met hoge rug- gebouw met veranda-achtige terrassen, met daarboven ouderwets goed leuning worden geplaatst. geoutilleerde hotelkamers kan prima functioneren als karakteristieke tegenhanger van het anonieme snelweghotel. De goede bereikbaarheid van het Beiler Marktplein vanaf de A 28 (2 minuten) is een uitstekend vertrekpunt voor de hierboven geschetste invulling. 62 Deel II Detailhandelsvisie

63 64 1 Visie als richtsnoer

1.1 Kwaliteit vraagt beleid Laat daar geen misverstand over bestaan: het (winkel)aanbod en de week- 1.4 De toekomst begint vandaag markt, wordt door de consument gewaardeerd, wordt druk bezocht en De kern Beilen beschikt over een centrumgebied dat aan de westzijde wordt bindt vooral lokale koopkracht aan zich. De ondernemers willen meer Een visie opstellen is een. Vaststellen is twee. Uitvoeren is echter nog iets ontsloten via de Esweg en een oostelijke begrenzing kent dat historisch is omvang en kwaliteit. Toch is Beilen beperkt in haar mogelijkheden. Een anders. De visie zal moeten worden verankerd in het gemeentelijke beleid ontstaan (Hekstraat, Kruisstraat en omgeving richting spoor). Het kernwin- Bijenkorf of V&D zal zich hier niet vestigen. Assen, Hoogeveen en Emmen op het gebied van ruimtelijke ordening, verkeer, openbare ruimte, econo- kelapparaat is in omvang sterk ontwikkeld. Beilen-centrum bedient desal- hebben heel wat meer winkels en ook Smilde en Westerbork werken aan mie en toerisme en recreatie. Dit verschaft investeerders en ondernemers nietemin vooral de eigen kern, getuige de relatief beperkte toevloeiing van hun centrumgebied. En hoe is het met de bereikbaarheid en het parkeren de ruimte en de richting om te ontwikkelen en te ondernemen. Samenwer- koopkracht uit omliggende kernen. Beilen is gelegen aan een aantal belang- van Beilen-centrum gesteld? Kortom, er is werk aan de winkel. king zal ook hier de sleutel tot succes zijn. Het is om die reden dat in de rijke doorgaande wegen op korte afstand van steden als Hoogeveen, Assen, visie wordt gepleit voor een meer structurele en diepgaandere vorm van Emmen en Meppel. Deze entourage draagt bij aan de huidige positie van De Detailhandelsvisie op Beilen-centrum bevat in combinatie met de steden- centrummanagement. Een overleg- en werkstructuur waarin gemeente en het centrum van Beilen. bouwkundige en verkeerskundige aspecten een visie op de gewenste ruim- ondernemers hun gemeenschappelijke verantwoordelijkheid nemen voor telijk-economische ontwikkeling van het kernwinkelapparaat en vertaalt effectief centrumbeleid. De gemeente Midden-Drenthe wil zorgvuldig met haar centrumgebied in deze visie in concrete voorstellen voor beleid. Niet tot in detail uitgewerkt. Beilen omgaan. Het centrumgebied is een economische factor van beteke- Daarvoor is het “slechts” een visie. Maar wel zodanig richtinggevend voor nis. Inwoners, maar ook bezoekers uit de regio en dagjesmensen, hebben gemeente en ondernemers dat zij in staat zullen zijn datgene waarin Beilen baat bij een hoog voorzieningenniveau en aantrekkelijke verblijfsambiance. nu al excelleert, te behouden en datgene waarin Beilen tekort schiet (dreigt De huidige karakteristiek vraagt om een aanpassing. Het centrumgebied te schieten) weg te nemen. en ook haar entreegebieden vanaf de Esweg, Hekstraat en Raadhuisstraat is niet direct het visitekaartje van Beilen. De gemeente heeft zich dan ook tot De Detailhandelsvisie als onderdeel van het Masterplan Beilen-centrum doel gesteld ‘op het gebied van voorzieningen het centrumgebied een inves- is het resultaat van een interactieve procesaanpak over de detailhandel- teringsimpuls te geven, die de concurrentiepositie moet veiligstellen en die structuur waarin in werkgroepverband een aantal volgtijdelijke stappen is het functioneren van het centrumgebied als geheel ten goede komt’ doorlopen. Naast een locatiebezoek aan Gieten en Roden is er dossierstudie 65 (bron: Ontwikkelingsvisie Beilen, mei 2004). gepleegd en is er een distributieplanologische marktdoorrekening gemaakt. Door continue afstemming met de projectleider voor het Masterplan en Geen markt is zo dynamisch als de winkelmarkt. Geen centrumgebied vergt via de betrokken projecten klankbord-groepvergaderingen alsmede een zoveel beleidsmatige aandacht als een karakteristieke centrumstructuur. overleg met burgemeester en wethouders (BPO) is vervolgens de visie gefor- Hoe om te gaan met nieuwe winkelvestigingen? Wat te doen als de consu- muleerd. Het sluitstuk van dit proces vormt de behandeling ervan in de pro- ment andere eisen gaat stellen? Hoe de concurrentie van andere steden en jecten klankbordgroep, het college van B en W, de raadscommissie Ruimte aankoopcentra te weerstaan? Welke trekker kan Beilen (meer) op de kaart & Groen en de gemeenteraad. zetten? Vragen die deel uitmaken van de meer algemene vraagstelling: “welk detailhandelsbeleid moet er in de komende jaren in kwantitatief en 1.3 Planning en vaststelling Masterplan kwalitatief opzicht worden gevoerd in relatie tot de ontwikkelingsplannen en de werkvelden stedenbouw en verkeer en parkeren?” Nadat het conceptmasterplan is opgesteld, is er op 3 juli 2006 een presenta- Het antwoord op deze kernvraag is weergegeven in voorliggende detailhan- tie- en informatieavond. Belangstellenden worden tijdens deze avond geïn- delsstructuurvisie. Deze maakt onderdeel uit van het Masterplan die dient formeerd over de inhoud van het plan en krijgen vervolgens de gelegenheid als onderlegger voor het op te stellen Bestemmingsplan voor het centrum vragen te stellen en opmerkingen te maken. Na de zomervakantie volgt van Beilen. nog een schriftelijke inspraakronde. Vanaf september 2006 zal het conceptmasterplan enkele weken ter inzage liggen. Gedurende deze termijn wordt belangstellenden de mogelijkheid geboden een schriftelijke reactie op het 1.2 Ambities voor 2017 conceptmasterplan in te dienen. Na de reacties uit de informatieavond en de inspraakronde zal het Masterplan in november of december 2006 ter vaststelling aan de gemeenteraad worden voorgelegd. De Detailhandelsvisie op Beilen-centrum geeft uitdrukking aan de ambitie de (regio)positie die (het winkelapparaat in) het centrum van Beilen heeft voor de toekomst uit te bouwen. Dat klinkt eenvoudiger dan het is. 66 2 Beilen in detailhandelsperspectief

De samenstelling en structuur van de detailhandel zijn bepalend En dit hangt direct samen met haar ligging temidden van streekcentra als 2.3 Winkelstructuur Midden-Drenthe voor zowel het huidige functioneren als het toekomstperspectief Assen, Hoogeveen en Emmen en op iets grotere afstand Drachten en Mep- en de ontwikkelingsmogelijkheden voor de detailhandel in (het pel. Vooral op het vlak van aantrekkelijke centrumgebieden gericht op ver- Binnen de gemeente Midden-Drenthe heeft de kern Beilen als substreekcen- gelijkend winkelen en fun-shoppen hebben deze streekcentra met Assen in centrum van) Beilen. trum van provinciale wege de belangrijkste functie voor de gehele gemeen- de hoofdrol veel meer te bieden. te toegewezen gekregen. Het totale winkelaanbod van de gemeente Midden- In dit hoofdstuk gaat het om de vaststelling, analyse en positionering van Drenthe bedraagt bijna 45.700 m². De kern Beilen heeft met ruim 24.000 m² het winkelaanbod en de detailhandelsstructuur van Beilen-centrum zelf, Een vergelijking met Roden en Coevorden is er vooral een vanuit gelijk- meer dan de helft van het totale winkelaanbod. Dit zelfde beeld vertoont de haar positie in de regio en de confrontatie met landelijke vergelijkbare waardig functieniveau als substreekcentrum. De beide kernen hebben meer verdeling over de dagelijkse en niet-dagelijkse sector. plaatsen. Een belangrijk onderdeel vormt ook de visie van de ondernemers inwoners en ook hun winkelaanbod wijkt af van dat van Beilen. Als primair op het ruimtelijk en economisch functioneren van het centrumgebied in gekeken wordt naar het centrumaanbod, dan valt op dat het aanbod in De kernen Smilde en Westerbork (beiden ca. 4.700 inwoners) hebben in de kwantitatief en kwalitatief opzicht. Het hoofdstuk wordt afgesloten met Beilen, zeker in vergelijking met de geringere bevolkingsomvang, vrij groot dagelijkse sector een ruim aanbod in aantal winkels en winkeloppervlak een SWOT-analyse. Voor de verklaring van de afkortingen en toelichting op is. Dit blijkt vooral uit de index ten opzichte van referentiecentra die bij Bei- (met name door de supermarkten), waarmee zij hun eigen inwoners vrijwel- branchegroep wordt verwezen naar de bijlage. len-centrum het hoogst is (zie laatste kolom tabel 2.3). volledig kunnen bedienen. Verder valt op dat het niet-dagelijks aanbod in Tabel 2.3 Verzorgingsniveau winkelaanbod Beilen-centrum en vergelijkbare regiocentra Westerbork vrij fors is. Westerbork heeft in de basis een aantrekkelijk dorp- Aanbod Verzorgingsniveau se uitstraling, Smilde beschikt over een efficiënt cluster van filiaalbedrijven 2.1 Beilen in de regio 'DJHOLMNV 1LHWGDJHOLMNV Inwoners Aantal m² Aantal m² m² w.v.o. per Index ten en speciaalzaken met parkeren voor deur. regiokern vkp. w.v.o. vkp w.v.o. 1.000 inw opzichte van referentiecentra* Tabel 2.2 Detailhandelsaanbod gemeenten Midden-Drenthe De kern Beilen maakt onderdeel uit van de gemeente Midden-Drenthe. De Beilen-centrum 10.300 16 4.700 55 11.221 1.546 180 Roden-centrum 15.500 22 6.000 68 14.000 1.290 150 Dagelijks Niet-dagelijks 7RWDDO gemeente Midden-Drenthe neemt in de provincie Drenthe een plaats in Coevorden-centrum 16.000 28 4.700 64 12.100 1.050 122 Aantal Aantal Aantal temidden van gemeentes waarin plaatsen als Assen, Emmen, Meppel en Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, 2005 Woonkern winkels m² w.v.o. winkels m² w.v.o. winkels m² w.v.o. * Index t.o.v. centrale winkelgebieden plaatsen 10.000-15.000 inwoners en verz.index 860 mð/1.000 inwoners Beilen 20 5.375 66 18.700 86 24.075 Hoogeveen de streekcentra zijn met bovenregionale aan-trekkingskracht. Smilde 14 3.295 25 5.855 39 9.150 Andere belangrijke nabijgelegen winkelgebieden met een gelijkwaardige Als vervolgens wordt ingezoomd op de verdeling van het winkelaanbod over Westerbork 9 2.525 27 7.075 36 9.600 Overig 14 870 14 1.995 28 2.865 67 functie als substreekcentrum als Beilen zijn Coevorden en Roden. de verschillende branches in het centrum, dan valt direct op dat het aanbod Totaal 57 12.060 132 33.630 189 45.690 Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, bewerking Marktplan 2005 in de sfeer van vergelijkend winkelen (mode en luxe) in het centrum van Tabel 2.1 Detailhandelsaanbod regiogemeenten Beilen duidelijk ondervertegenwoordigd is ten opzichte van het aanbod in Gemeente (kern) Inwonertal Aantal aanbod aanbod primair w.v.o. per 2.4 Winkelaanbod Beilen Gemeente winkels gemeente verzorgende 1.000 inw. het centrum van Roden en Coevorden. (m² w.v.o.) regiokern (m² w.v.o.) Tabel 2.4 Branchering winkelaanbod Beilen-centrum en vergelijkbare regiocentra Emmen (Emmen) 107.800 805 231.399 150.302 2.145 Binnen de kern Beilen bevindt het overgrote deel van het winkelaanbod Assen (Assen) 61.100 459 149.130 149.120 2.441 Beilen-centrum Roden-centrum Coevorden-centrum Hoogeveen (Hoogeveen) 53.600 402 121.093 108.190 2.257 m² Aantal verz m² Aantal Verz. m² Aantal Verz. zich in het centrum. Dit geldt ook voor de dagelijkse voorzieningen met Branche w.v.o. vkp. index w.v.o. vkp. index w.v.o. vkp. index Coevorden (Coevorden) 36.700 334 57.401 41.483 1.564 Dagelijks 4.700 16 459 6.000 23 387 4.700 28 295 inbegrip van de supermarkten. De winkelstructuur van Beilen kenmerkt 0LGGHQ'UHQWKH %HLOHQ Tynaarlo (Zuidlaren) 32.200 165 31.697 10.432 984 Mode en luxe 5.700 27 553 8.000 36 516 7.800 47 487 zich door een platte opbouw met buiten het centrumaanbod alleen in Noordenveld (Roden) 32.100 199 40.844 21.490 1.272 In en om huis 3.000 16 295 4.000 18 258 2.350 15 147 Meppel (Meppel) 30.600 256 66.818 59.460 2.183 Vrije tijd 1.500 7 148 1.600 12 103 1.700 10 105 Beilen-West een wijkwinkelcentrum. Beilen (kern) 10.300 86 - 24.072 2.340 Detailhandel overig 650 5 63 400 2 26 240 1 15 Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, bewerking Marktplan 2005 Totaal 15.900 71 1.550 20.000 90 1.290 16.800 92 1.050 Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, gemeente Coevorden 2004 Ook in de niet-dagelijkse sector is het meeste winkelaanbod in het centrum Een vergelijking van het horeca-aanbod van Midden-Drenthe met dat van van Beilen gevestigd. Een uitzondering hierop vormen een aantal perifere 2.2 Verzorgingsniveau Beilen vergeleken met Roden en Noordenveld en Coevorden laat zien dat vooral de sector fastfood onder- detailhandelsbranches (PDV) op het gebied van ‘in en om huis’ (zoals de Coevorden vertegenwoordigd is. In de overige sectoren springt vooral de gemeente Gamma en Woonland en een tuincentrum buiten het centrum). In totaal Noordenveld met daarbinnen de kern Roden er bovenuit. Vooral het aanbod nemen deze winkels in de ‘PDV-sfeer’ ca. 7.000 m² grootschalige winkelop- Vanuit provinciaal perspectief heeft Beilen binnen de gemeente Midden- aan winkelondersteunende horeca (lunchrooms etc.) is beperkt. pervlak voor hun rekening. Verder bevinden zich buiten de bebouwde kom Drenthe de functie van substreekcentrum toegewezen gekregen. Behalve nog twee grote tuincentra. 7DEHO 9HU]RUJLQJVQLYHDXYDQKRUHFDDDQERGLQGRUSVNHUQHQSHULQZRQHUV op het gebied van werkgelegenheid en voorzieningen heeft Beilen net als *HPHHQWH %HLOHQFHQWUXP 1RRUGHQYHOG &RHYRUGHQ Roden en Coevorden een regionale taakstelling in het verstedelijkings-pro- PðZYR YNS PðZYR YNS PðZYR YNS Centrumaanbod ruim ces. De opgave voor wonen en werken is echter aanzienlijke lager dan bij de 'UDQNHQVHFWRU )DVWIRRG Het centrum van Beilen heeft met bijna 16.000 m² een winkelapparaat grotere streekcentra. Ook het verzorgingsgebied is aanzienlijk kleiner. 5HVWDXUDQWV +RWHOVHFWRU van een omvang dat groter is in vergelijking met de centrumgebieden van Dit laatste geldt in het bijzonder voor Beilen. 7RWDDO %URQ+RUHFDLQFLMIHUVEHZHUNLQJ0DUNWSODQ woonplaatsen met evenveel inwoners als Beilen. 7RHOLFKWLQJ%HLOHQFHQWUXPKHHIWUHVWDXUDQWVJHOHJHQLQHHQGRUSVNHUQSHULQZRQHUV GHJHPHHQWH1RRUGHQYHOGELMQDUHVWDXUDQWV 68

Positieve uitstraling Negatieve uitstraling Leegstand Deze referentiebron (Locatus) behelst het aanbod van alle winkelcentra en Het modische- en luxe-aanbod zowel in omvang als kwaliteit in de breedte Weekmarkt is gespecificeerd naar type winkelgebied en derhalve representatief voor en diepte zwak vertegenwoordigd is. Ook is sprake van een relatief gering De weekmarkt in Beilen wordt elke donderdag gehouden op De Markt. Deze alle winkelgebieden in Nederland. Met een winkelaanbod en verzorgingsni- aanbod aan sport en spel, wonen en doe-het-zelf. En hoewel in deze laatste markt bestaat vrijwel volledige uit aanbod aan dagelijkse benodigdheden veau van 1.550 m² per 1.000 inwoners komt Beilen meer in de buurt van het twee branches buiten het centrum een aantal grote aanbieders aanwezig als brood, kaas en noten, vlees, vis, een poelier en groenten aangevuld met winkelapparaat van woonplaatsen van 15.000-20.000 inwoners (zie bijlage zijn (Gamma, Oostland Woonland en Wildkamp), ontbreekt attractief een bloemenkraam. Een viskar is vervolgens ook in Beilen op de woensdag, 4). Daarmee is de verzorgingsgraad van het centrum oftewel de kern Beilen kleinschalig aanbod in de woningtextiel en woninginrichtingsfeer in het vrijdag en zaterdag. Op maandag is er ook een kraam met kaas en kleding. ruim te noemen. Dit ruime aanbod is op zich een weerslag van de functie centrum. van Beilen en de (beoogde) positie voor de hele gemeente. Horeca en diensten Onder het aanbod ‘detailhandel overig’ vallen voornamelijk aanbieders van Branchering tweedehands kleding (Cewaco, De Wissel, de Hoor en de Kringloopwinkel In Beilen is (ook) het horeca- en dienstenaanbod vooral gevestigd in het buiten het centrum) als ook Action die partij-goederen verkoopt en daarmee centrum: ruim 70% van het totale aanbod in Beilen. De horeca concentreert Een vergelijking van de branchering in Beilen-centrum met centra van onder ‘overige detailhandel’ valt (bron: Locatus). zich rond De Markt, de dienstverlening bevindt zich vooral aan de Etten- plaatsten met bijna dubbel inwonertal, geeft inzicht in branches die sterk straat en deels ook op de kop van de Brinkstraat. Enkele culturele vestigin- en minder sterk vertegenwoordigd zijn. Kwaliteitsbeeld gen bevinden zich buiten het centrum. In het algemeen geldt dat het winkelaanbod in de meeste branches ruim is. Belangrijk is de constatering dat het gaat om het aanbod in het centrum De brancheverdeling zegt slechts beperkt iets over de kwaliteit van de Tabel 2.8 Ruimtelijke spreiding verkooppunten service- en horecabedrijven in Beilen van Beilen. Het aanbod buiten het centrum, vooral bouwmarkten en tuin- winkels. De vertegenwoordiging van winkels gericht op vergelijkend win- Beilen- Bebouwde Bedrijfsterrein Buiten Totaal centrum Kom Bebouwde kom centra op bedrijfsterrein, is hierin niet meegenomen. kelen geven indicaties of het winkelcentrum zich ook leent voor gezellig Leisure Horeca 11 1 0 3 15 Cultuur 3 3 1 0 7 Tabel 2.7 Branchering winkelaanbod Beilen-centrum in relatie tot vergelijkbare centra winkelen. De aanwezigheid van een warenhuis (HEMA) in Beilen duidt daar Ontspanning 1 0 0 0 1 Totaal 15 4 1 3 23 Beilen-centrum centrumgebied woonplaats verschil in eerste instantie op, de beperkte vertegenwoordiging van winkels in de Dienstverlening Ambachten 5 3 0 0 8 15.000 - 20.000 inwoners in m² wvo (index) Particulier en 17 0 2 1 20 Branchegroep Aantal vkp. m² wvo Aantal vkp. M² wvo modische sfeer (mode en schoenen) en luxe-artikelen als ook vrijetijdsarti- financieel 'DJHOLMNV kelen (sport en spel, multimedia) geven aan dat dit in Beilen minder sterk Pers. verzorging 7 2 0 3 12 Totaal 29 5 2 4 40 Levensmiddelen 12 3.812 16 3.435 111 Totaal 44 9 3 7 63 Persoonlijke verzorging 4 915 5 742 123 het geval is. Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, 2005, controle Marktplan Adviesgroep 69 1LHWGDJHOLMNV Warenhuis 1 885 1 551 Kleding en mode 15 2.663 19 2.744 97 In het winkelaanbod overheersen de winkels met aanbod in het lage- tot Schoenen en lederwaren 3 1.046 4 843 124 2.5 Karakterisering centrumgebied Juwelier en optiek 4 369 5 312 118 middensegment. Dit geldt voor vrijwel alle branches, maar het laagwaar- Huishoudelijke- en luxe- 4 734 4 638 115 dige aanbod manifesteert zich vooral in het modische segment door aanwe- artikelen Antiek en kunst 0 0 1 96 0 zigheid van veel textielsoupers (Zeeman, Casino) en warenhuizen (HEMA en In het centrum van Beilen is in ruimtelijk-functioneel opzicht geen sprake Sport en spel 2 393 3 599 66 Hobby 3 678 3 254 Actiën). Dit bepaalt ook voor een deel de uitstraling van vooral de Raadhuis- van een echt winkelcircuit in de zin dat de mensen een ‘rondje’ of ‘achtje’ Media 2 457 3 445 103 straat en Weversstraat. kunnen lopen. De meeste winkelstraten worden afzonderlijk bezocht. Een Dier en plant 5 618 4 553 112 Bruin- en witgoed 7 1.278 4 584 belangrijke reden hiervoor is dat door de spreiding van het aan-bod en Fietsen en auto-accessoires 1 360 2 308 117 Doe-het-zelf 2 328 2 413 79 Daarnaast komen in de Brinkstraat en verspreid over het centrum veel zelfde mogelijkheid voor de winkel te parkeren zoals aan de Ventweg-Zuid, Wonen 1 457 6 1.554 29 standigen voor. Hieronder bevinden zich een aantal aantrekkelijke speciaal- Weversstraat en in de Hekstraat, veel aankopen doelgericht met de auto Detailhandel overig 4 655 2 296 7RWDDO zaken. Door het beperkte aantal winkels, met weliswaar een groot opper- worden verricht. Daarnaast is de Brinkstraat de enige straat die autovrij is Bron: Locatus/Vastgoedmarkt, Retail Handboek 2005, 2005, controle Marktplan Adviesgroep vlak maar tegelijk vaak een smalle pui, vallen deze niet direct op. gemaakt.

Zoals al eerder opgemerkt is het winkelaanbod in de dagelijkse sfeer in Leegstand Tot het echte kernwinkelgebied kan in de regel worden gerekend het drukst het centrum ruim. Dit komt allereerst doordat in het centrum vrijwel alle bewinkelde gebied met een hoofdzakelijk aaneengesloten winkelfront. In Ten tijde van de controle van het aanbod ‘in het veld’ werden ongeveer vijf supermarkten zijn gevestigd. Met uitzondering van de Spar (ca. 550 m²) in de situatie in Beilen is hiervan feitelijk sprake in het gebied dat bestaat uit leegstaande panden geteld met een totaal oppervlak van ruim 650 m². In buurtcentrum de Raat, bedraagt het supermarktaanbod in het centrum de Brinkstraat-westzijde en de Raadhuisstraat, met een uitloper richting het centrum gaat het om vier panden met een oppervlak van 100 tot 140 ruim 3.300 m² (Konmar, C1000 en Aldi). Brinkstraat–oostzijde en Weversstraat. m². Deze bevinden zich zowel in het kernwinkelgebied als in de aanloopstraat de Hekstraat. De omvang van de totale leegstand is beperkt, de lange In de niet-dagelijkse sfeer is sprake van een ruim aanbod over de volle Deze constatering over de winkelstructuur in het centrum brengt met zich duur van de leegstand van het pand op de hoek Brinkstraat-Hekstraat is breedte. Het ruime winkeloppervlak uit zich niet zozeer in het grote opper- mee dat de acht centrumgebieden annex winkelstraten, die leiden naar of bedreigend. Behalve de locatie (einde winkelstraat) lijkt ook de hoogte van vlak van de winkels als wel door de aanwezigheid van meer middelgrote aansluiten op de Brinkstraat, in functioneel opzicht kunnen worden samen- de huur hiervoor de oorzaak te zijn. winkels. Dit geldt vooral op het gebied van hobby, bruin- en witgoed en gevoegd tot vijf hoofdwinkelgebieden. detailhandel overig. Hierna wordt kort per deelgebied een beschrijving gegeven met inzicht in Zo nodigt de verbinding met de Brinkstraat door het gebrek aan verlichting de branchering, karakteristieken, functionele en fysiek-ruimtelijke kenmer- in de avonduren en op koopavond niet uit om een bezoek aan de super- ken, bereikbaarheid en parkeren. markten te combineren met bezoek aan de overige winkels.

7DEHO 'HHOJHELHG0DUNW 7DEHO 'HHOJHELHG±.HUQZLQNHOJHELHG %ULQNVWUDDWHQ5DDGKXLVVWUDDW ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG WRWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG WRWDDO DDQWDNYNS GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q YDQWRWDDO PðZYR YDQWRWDDO DDQWDNYNS In dit gebied is sprake van een min of meer monofunctionele invulling met YDQWRWDDO horeca. Het betreft hier een aantal restaurants van verschillende aard, al dan niet met terrasfunctie. De beleving en uitstraling van de horeca laat De Brinkstraat en Raadhuisstraat vormen het kernwinkelgebied van Beilen. sterk te wensen over. Op een doordeweekse dag is het hier stil en zijn de In deze beide straten ligt het accent op ‘winkelen’ en het verrichten van meeste vestigingen gesloten. ‘doelgerichte aankopen’. Hier bevindt zich meer dan 50% van het totale winkeloppervlak in Beilen-centrum verdeeld over 70% van het aantal win- De Markt vormt de entree van het centrum van Beilen aan de westzijde kelvestigingen. Hema als landelijke trekker vanaf de Esweg. Een deel van het plein is autoluw gebied, deels is er ruimte voor parkeren. Daarnaast wordt in het gebied op donderdag de weekmarkt Vooral in de Brinkstraat-westzijde treffen we veel trekkers aan zoals de gehouden en ook op andere momenten in de week staan er af en toe stand- HEMA, Bruna, Pet’s Place, Marskramer, Intertoys, Zeeman, et cetera. Zowel plaatshouders. Het pand van Zonna met landbouwwerktuigen is sterk beeld- in oppervlak als aantal vestigingen overheerst hier het landelijk en gefiliali- bepalend. De functie en bijbehorende werkzaamheden passen niet meer seerd winkelaanbod, ook in de dagelijkse sfeer zoals Schlecker en Trekpleis- 70 in het centrum van Beilen en deze prominente plek vraagt om een andere ter. Wel bevindt het overgrote deel zich in het segment laag tot midden. invulling. Het aantrekkelijke van dit deel van het centrum is dat hier tussendoor veel zelfstandigen zijn te vinden die zorgen voor de ‘couleur locale’. 7DEHO 'HHOJHELHG±9HQWZHJ=XLG

ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG WRWDDO In de Raadhuisstraat bevindt zich, tegenover een cluster van kleinschalige GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q winkeltjes, in de voormalige supermarkt de Action en Kruidvat. De Raad- PðZYR huisstraat en Prins Bernhardstraat zijn autoluw. Door de mogelijkheid van YDQWRWDDO DDQWDNYNS het parkeren voor de deur worden deze vooral doelgericht bezocht en vor- YDQWRWDDO men niet direct onderdeel van een winkelbezoek. Dit gebied is belangrijk voor het centrum. Zo bevindt zich hier meer dan 60% van het totaal aan Ventweg-Zuid is primair de locatie voor het doen van de dagelijkse bood- commercieel aanbod. Vooral de dienstverlening is relatief sterk aanwezig Action als trekker in het lagere segment schappen. Door de aanwezigheid van de twee grote supermarkten Konmar (Brinkstraat-Oost en Raadhuisstraat). Het aanbod aan winkelondersteu- en Aldi en daarbij behorende ruime parkeergelegenheid is het mogelijk effi- nende horeca, belangrijker voor het verlengen van de verblijfsduur en daar- ciënt boodschappen te doen. Het is echter geen volwaardige aankoopplaats mee verhogen van bestedingen, is beperkt. in de zin dat behalve de concessionaris in de Konmar er geen speciaalzaken 7DEHO 'HHOJHELHG±:HYHUVVWUDDW in de dagelijkse sfeer rondom de supermarkt gevestigd zijn. ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG WRWDDO De locatie is als parkeerplek een belangrijk bronpunt voor een bezoek aan GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q het centrum van Beilen. De afstand tot de Brinkstraat, de belangrijkste PðZYR YDQWRWDDO winkelstraat, is kort. De beide doorsteken die de verbinding vormen met de DDQWDNYNS Brinkstraat zijn niet verwinkeld, de inrichting en aankleding laat te wen- YDQWRWDDO sen over. De veiligheid van het gebied is een aandachtspunt. Zowel de toe- gangen tot het parkeerterrein voor het verkeer zelf als de verbindingen met de winkelstraten voor het winkelend publiek vragen om verbetering.

Kernwinkelgebied Beilen De Weversstraat is een straat in ontwikkeling. Het winkelaanbod is in feite Deze paragraaf zet de belangrijkste bevindingen uiteen. Een tabellenover- Gelet op de oververtegenwoordiging van de zelfstandigen onder de respon- beperkt tot twee grootschalige aanbieders, de C1000 en Scapino. Daarmee zicht in bijlage 5 zet alle bevindingen op een rijtje. denten leeft deze wens dus vooral bij deze groep in het centrum. is wel het trekkerbeeld bepaald, ook door de aanwezigheid van parkeren op deze plek. Een geleidelijke overgang op de koppen via verwinkeling of Kwaliteitsbeeld huidig aanbod Naast aanvulling in winkels is er bij de ondernemers ook een grote behoefte dienstverlening richting Raadhuisstraat respectievelijk Hekstraat ontbreekt aan versterking van de verblijfsfunctie van het kernwinkelgebied rond De Aan de ondernemers is gevraagd hun mening te geven over de kwaliteit van op dit moment waardoor het nu vooral een straat op zich is. Markt en aanvullende diensten in de Raadhuisstraat. Er is een duidelijke Beilen centrum. De centrumondernemers zijn van mening dat er op zich roep om meer (onderscheidende) horeca, in combinatie met een hotel en voldoende diversiteit en kwaliteit is in het detailhandelsaanbod. De hoogste Door de trekkersfunctie van de beide winkels, ieder in hun segment, in vooral om terrasruimte, specifiek op/rond De Markt gelegen. Een aantal waardering hebben zij over voor de diversiteit van het aanbod en de kwali- combinatie met een gerichte invulling van de nog circa 1.500 m² resterende ondernemers mist vooral een volwaardig postkantoor en een centraal gele- teit van het winkelaanbod in het centrum (respectievelijk 78% en 75% vol- ruimte in het nieuwe bouwblok, kan dit gebied uitgroeien tot de belangrijk gen VVV-kantoor in het centrum. Daarnaast geeft een deel van de onderne- doende tot goed). Over het aantal horecabedrijven is men gematigd positief ‘noord-oostelijke-poot’ van de Z-structuur in het centrum. Nu worden de mers aan dat er meer mogelijkheden moeten komen om fietsen in de Raad- (64% voldoende tot goed). winkels vooral doelgericht bezocht. huisstraat te kunnen stallen.

7DEHO 'HHOJHELHG±+HNVWUDDWHQ.UXLVVWUDDW De spreiding van winkels over het centrum en de inrichting van de open- Kijkend naar de deelgebieden waaruit het centrum is opgebouwd, geeft de bare ruimte worden met matig tot voldoende beoordeeld (18% respectieve- enquête het volgende beeld over voorzieningen, die versterkend kunnen ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ /HHJVWDQG WRWDDO lijk 21% onvoldoende). Veruit het meest negatief is men over de uitstraling GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q werken op het centrumbezoek. PðZYR van het centrum en de winkelpanden. Desondanks kwalificeren de onder- YDQWRWDDO nemers hun centrum op alle aspecten nauwelijks als ‘slecht’. Zie tabel 2.15 7DEHO :HQVEHHOGDDQERGRQWZLNNHOLQJSHUORFDWLH 1 $DQWDNYNS /RFDWLH 'HWDLOKDQGHO 2YHULJHIXQFWLHV %ULQNVWUDDW /X[HGDPHVPRGH PHUN]DNHQ HQ YDQWRWDDO voor een volledig beeld van de waardering die de centrumondernemers KXLVKRXGHOLMNDUWLNHOHQ geven aan hun eigen winkelgebied. %ORNNHU;HQRV 5DDGKXLVVWUDDWSOHLQ +XLVKRXGHOLMNHDUWLNHOHQ 'LHQVWHQSRVWNDQWRRUKRUHFDHQ 999NDQWRRUDDQSOHLQ De Hekstraat en Kruisstraat vormen gezamenlijk een langgerekt lint aan de +HNVWUDDW %RHWLHNV .XQVWGLHQVWYHUOHQLQJ Een opmerking over de beoordeling van het centrumgebied op zijn ver- oostkant van het centrum. Van oudsher is hier sprake van winkels. Echter 'H0DUNW 5HVWDXUDQWVHQJURWHEXGJHWVWRUH +RWHOUHVWDXUDQWFXOWXXU schillende aspecten door de ondernemers is dat in de spontane reactie de .ZDQWXP1HWWRUDPD 71 door het ontbreken van een ononderbroken winkelfront is hier het beeldbe- :HYHUVVWUDDW 'LHQVWHQHQKRUHFD score ‘goed’ niet of nauwelijks gegeven is. Daaruit kan de conclusie worden palende karakter meer die van een woonstraat, met winkels en (kleinscha- getrokken dat men op geen enkel punt echt ronduit tevreden is over de lige) dienstverlening dan een winkelstraat. Het aanbod sluit hier ook op Wisselwerking De Markt/winkelgebied kwaliteit op dat punt in het centrum van Beilen. aan, getuige de oververtegenwoordiging van het aantal op dienstverlening Bijna tweederde van de respondenten (56%) staat positief tegenover een Tabel 2.15 Waardering huidige kwaliteit van Beilen-centrum (N=28) gericht vestigingen als copyshop, drukkerij, sanitairhandel, makelaar, functionele verbreding van activiteiten die op De Markt (kunnen) plaatsvin- financiële dienstverlening, et cetera. *RHG 9ROGRHQGH 1HXWUDDO 2QYROGRHQGH 6OHFKW den. Een sterke voorkeur gaat uit naar een seizoensmatig benutten van De 1. Diversiteit van het aanbod 7% 14% 7% 0% 2. Kwaliteit winkelaanbod 4% 25% 0% 0% Markt als verblijfsgebied met horeca en terrassen. Dit mag dan echter niet De langdurige leegstand op de hoek Hekstraat-Brinkstraat oostzijde moet 3. Spreiding winkels over het centrum 7% 43% 29% 18% 4% te veel ten koste gaan van parkeerplaatsen in de directe nabijheid c.q. op De snel worden ingevuld om het negatieve imago van dit deel van het centrum 4. Uitstraling centrum en winkelpanden 0% 7% 0% 5. Inrichting openbare ruimte 4% 29% 39% 21% 7% Markt zelf. Een op de drie ondervraagde ondernemers ziet namelijk niets op te lossen. Het aanbod aan: 6. Aantal horecabedrijven 7% 21% 7% 7% in het opgeven van parkeerruimte op De Markt ten behoeve van een horeca- • winkels; functie. • dienstverlening; Versterkende schakels • horeca; Weekmarkt in de Kruisstraat, Paltz en Perkstraat doen niet mee voor het centrumbe- Naast een waardering van de huidige kwaliteit is ook gevraagd welke zoek en de kwaliteit is, enkele aanbieders uitgezonderd, van beperkt niveau. (detailhandels)voorzieningen een extra toegevoegde waarde kunnen hebben De ondernemers zien in dat de weekmarkt een sterke toegevoegde waarde op ‘het winkelen’ in Beilen-centrum. Minder dan de helft van de centrum- heeft op ‘de bewinkeling’ van het centrumgebied. Toch zijn de meeste res- ondernemers (40%) is van mening dat het huidige winkelaanbod al com- pondenten (79%) de mening toegedaan, dat de weekmarkt niet gebonden is 2.6 Ondernemersvisie pleet is. De overige respondenten geven aan dat er behoefte is aan onder- aan vestiging op De Markt en dat er dus ‘schuifruimte’ is om De Markt naar scheidende formules en branches. Het gaat dan vooral om speciaalzaken een centrale en handige plek in het centrum te verplaatsen. Dit versterkt de in de dagelijkse sector (groente en fruit), luxe damesmode en lingerie en wisselwerking tussen winkelen en weekmarkt en laat ruimte over voor de In het kader van dit onderzoek is een kleinschalige enquête uitgevoerd huishoudelijke artikelen. Daarnaast staat 77% van de respondenten positief invulling van een deel van De Markt met horeca en terrassen. Dit overigens onder centrumondernemers (detailhandel, dienstverlening en horeca). Op ten aanzien van toevoeging van (nog meer) vierkante meters winkelvloerop- zonder dat de weekmarktfunctie wordt verstoord. basis van 29 ingevulde enquêtes is nagegaan welk beeld de centrumonder- pervlak in het centrumgebied. nemers hebben van (de kwaliteit van) het koopcentrum en welke visie zij hebben op versterking van de centrumfunctie. Parkeren en circuleren 2.7 Economisch functioneren De recente infrastructurele maatregelen in het kader van parkeren en verkeerscirculatie (éénrichtingsverkeer) wordt door driekwart van de onder- Beilen telt in totaal bijna 10.400 inwoners. Het grootste gedeelte hiervan is nemers als (gematigd) positief ervaren. Een aantal van hen geeft echter aan woonachtig in de kern (9.300 inwoners). De rest van de bevolking bevindt dat het éénrichtingsverkeer in de Raadhuisstraat in de huidige rijrichting zich in het landelijk gebied (1.100). Behalve recente informatie over het win- onlogischer is voor de routing en doorstroming van bedienend en bestem- kelaanbod ontbreken lokale cijfers over bestedingen, omzetten van winkels mend autoverkeer dan andersom. en koopkrachtgegevens. Uit het ondernemersonderzoek zijn hierover en over toeristisch-recreatieve bestedingen wel enkele nadere indicaties verkre- De waardering van het parkeren in kwantitatieve zin is gemiddeld (36% gen. vindt het slecht tot onvoldoende). In kwalitatief opzicht vindt men dat er het nodige verbeterd kan worden aan de bewegwijzering en de looproutes Om de mate van economisch functioneren van het winkelaanbod in Beilen als verbinding tussen het parkeerterrein en het winkelgebied. te bepalen worden besteding van consumenten (omzetpotentieel) en omzetten in de winkels (omzetclaim) met elkaar geconfronteerd. Het resultaat 7DEHO :HQVEHHOGDDQERGRQWZLNNHOLQJSHUORFDWLH 1 /RFDWLH 'HWDLOKDQGHO 2YHULJHIXQFWLHV hiervan biedt inzicht in het economisch functioneren van het winkelaan- %ULQNVWUDDW /X[HGDPHVPRGH PHUN]DNHQ HQ KXLVKRXGHOLMNDUWLNHOHQ bod en geeft een indicatie van de mogelijkheden voor ondernemers om in %ORNNHU;HQRV 5DDGKXLVVWUDDWSOHLQ +XLVKRXGHOLMNHDUWLNHOHQ 'LHQVWHQSRVWNDQWRRUKRUHFDHQ Beilen rendabel te opereren. Oftewel, zijn zij in staat een goede boterham te 999NDQWRRUDDQSOHLQ +HNVWUDDW %RHWLHNV .XQVWGLHQVWYHUOHQLQJ verdienen?

'H0DUNW 5HVWDXUDQWVHQJURWHEXGJHWVWRUH +RWHOUHVWDXUDQWFXOWXXU .ZDQWXP1HWWRUDPD :HYHUVVWUDDW 'LHQVWHQHQKRUHFD Het omzetpotentieel bestaat uit de bestedingen van de consumenten in de winkels in Beilen. Bepalend daarvoor is in welke mate de eigen bevolking Substreekcentrum: dorps- of stedelijk karakter? (inwoners Beilen) georiënteerd is op het eigen winkelaanbod (koopkrachtbinding) als ook de omvang van de bestedingen van buiten (toevloeiing). 72 De ondernemers zijn sterk verdeeld over de ambitie c.q. uitstraling waar- De omzetclaim wordt becijferd aan de hand van de omzet die de winkels in binnen het voorzieningenniveau zich zou moeten ontwikkelen. Dit in Beilen genereren. Daar toe wordt het totale winkeloppervlak (in m² w.v.o.) verband met de functie van Beilen als aangewezen ‘substreekcentrum’. De vermenigvuldigd met de omzet per m² (vloer-productiviteit) die de winkels helft kiest voor beperkte uitbreiding met behoud van het dorpse karakter, op dat oppervlak weten te realiseren. vooral gezien het feit dat Beilen op zichzelf nu ook geen stedelijke uitstra- De marktruimte geeft aan of er mogelijkheden zijn voor uitbreiding van het ling heeft en zeker geen stedelijk karakter qua voorzieningenniveau en qua winkelareaal. Dit is de confrontatie van vraag (omzetpotentieel) en aanbod ‘drukte’. Groei binnen een dorps karakter betekent vervolgens voor hen niet (omzetclaim). Dit wordt uitgedrukt in geld (economische ruimte in mln. ¼) dat Beilen (qua terrassen en horeca) de verblijfsfunctie van Westerbork zou of in oppervlak (distributieve ruimte in m² w.v.o.) moeten imiteren.

Op basis van de voor Beilen bekende bindings- en toevloeiingscijfers (mede De voorstanders van een stedelijk karakter staan positief tegenover uitbrei- gebaseerd op de uitkomsten van de ondernemersenquête) en gebruik ding van het voorzieningenniveau van Beilen-centrum, maar vinden tege- makend van landelijk gehanteerde kerncijfers over bestedingen van inwo- lijkertijd dat dit dan niet alleen zou moeten gelden voor ‘meer winkels en ners en vloerproductiviteiten van winkels, is hierna het economisch functi- meer terrassen’. Het uitbouwen van Beilen als substreekcentrum houdt ook oneren van het Beilense detailhandelsaanbod berekend. Anno 2006 en voor in dat het aanbod aan meer volwaardige ‘stedelijke’ voorzieningen op peil 2017. gebracht zou moeten worden. Dit impliceert bijvoorbeeld: een volwaardig postkantoor, opgeschaald VVV kantoor in het centrum, een hotel in het cen- 7DEHO (FRQRPLVFKIXQFWLRQHUHQ%HLOHQDQQR trum, kwalitatief hoogwaardiger horeca aanbod naast toevoeging van mid- 'DJHOLMNV 1LHWGDJHOLMNV delgrote winkelformules in de niet-dagelijkse sector. /RNDDOGUDDJYODN DDQWDOLQZRQHUV %HVWHGLQJHQSHUKRRIG .RRSNUDFKWELQGLQJ 7RHYORHLLQJ GUDDJYODNYDQEXLWHQ LQFOXVLHIWRHULVPH 7RWDDORP]HWSRWHQWLHHO LQPOQ 9ORHUSURGXFWLYLWHLW QRUP 2P]HWFODLP LQPOQ (FRQRPLVFKHUXLPWH LQPOQ +XLGLJDDQERG LQPðZYR 'LVWULEXWLHYHPDUNWUXLPWH LQPðZYR • 7DEHO 7RHNRPVWLJHPDUNWUXLPWHGHWDLOKDQGHO%HLOHQ Economie: na de gouden jaren uit de tweede helft van de vorige eeuw is Deze verwacht dat ze zeven dagen per week 24 uur per dag met een het even anders geweest voor de detailhandel en de horeca. Naar het zich bedrijf kunnen communiceren. 'DJHOLMNV 1LHWGDJHOLMNV • /RNDDOGUDDJYODN DDQWDOLQZRQHUV laat aanzien trek de economie weer aan. Het consumentenvertrouwen Technologie dringt steeds dieper door: zowel in de winkel als het proces van %HVWHGLQJHQSHUKRRIG vertoont ook een opgaande lijn. Wel duurt het nog enige tijd voordat dit distributie en transport komt technologie steeds meer voor. De klant .RRSNUDFKWELQGLQJ 7RHYORHLLQJ GUDDJYODNYDQEXLWHQ zich vertaalt in hogere consumentenbestedingen (vooral duurzame goe- gaat ook steeds meer wennen aan technologische mogelijkheden om te LQFOXVLHIWRHULVPH deren) in de winkels. communiceren. Ook voor kleine detailhandelsbedrijven wordt dit een 7RWDDORP]HWSRWHQWLHHO LQPOQ 9ORHUSURGXFWLYLWHLW QRUP • Ruimtelijke economie: de ruimtelijke structuur van de detailhandel staat ‘must’. 2P]HWFODLP LQPOQ ook onder invloed van veranderende omstandigheden. Structureel is de • Service en betrouwbaarheid zijn kritische succesfactoren: de consument (FRQRPLVFKHUXLPWH LQPOQ +XLGLJDDQERG LQPðZYR trend dat de winkels de consument opzoeken zodat op allerlei (traffic- beschouwt veel zaken die de detailhandel als service beschouwt als 'LVWULEXWLHYHPDUNWUXLPWH LQPðZYR locaties) nieuwe winkels ontstaan. Daarnaast worden oudere en klein- gewoon en ziet ze niet als extra’s dat de winkel onderscheidt. Maar als In de berekening is uitgegaan van het bestaande winkelaanbod en van de volgende veronderstel- schalige winkelgebieden vervangen door grotere en goed bereikbaar cen- die service niet geboden wordt beschouwen ze dat als negatief. In deze lingen: tra. Door het grote aantal plannen neemt de leegstand fors toe. tijd is service een krachtig wapen. Krachtiger dan het prijswapen (met - in 2005 is sprake van een evenwichtige vraagaanbod situatie; • - de koopkrachtbinding en vreemde koopkracht groeit in 2017 als gevolg van investeringen; Technologie: dit heeft invloed in de winkel als op de processen achter de uitzondering van de ‘supermarktenoorlog’). Betrouwbaarheid is heel - het aantal inwoners van Beilen bedraagt in 2015 circa 12.250; winkels. Multimedia stelt ondernemers in staat op allerlei manieren te belangrijk. - de vreemde koopkracht groeit. communiceren met de klant. Ook het gebruik van internet hoort daarbij.

Concluderend Winkelontwikkelingen 2.9 Sterkte- en zwakte-analyse centrumgebied Beilen • Het winkelaanbod in Beilen-centrum bedient vooral de eigen bevolking. Op basis De ondernemers hebben moeilijke jaren achter de rug, de toekomst biedt wel per- van deze eerste berekening en bij de gehanteerde uitgangspunten, is zowel op dit spectief: omzet en metrages staan onder druk. Enerzijds is er schaalver- Op basis van de analyse van het winkelgebied, het ruimtelijke en econo- moment als in de toekomst, markttechnisch (omvangrijke) uitbreidingsruimte in groting door fusies en overnames en meer samenwerking bij het MKB. misch functioneren en kwalitatieve aspecten als belevingswaarde, uitstra- zowel de dagelijkse als niet-dagelijkse sector niet of nauwelijks aanwezig. Anderzijds is er schaalverkleining door het afstoten van formules, uit- ling, bereikbaarheid en parkeren en de weekmarkt, is een SWOT-analyse dunnen van assortimenten en creatieve herinvulling van grote winkels. uitgevoerd met als uitkomst de sterkten (Strength), zwakten (Weakness), 73 Tegenover het geweld van grootschalige winkels op een goed bereikbare kansen (Opportunities) en bedreigingen (Threats) van het winkelapparaat en 2.8 Trends & ontwikkelingen plaats kan de kleinschalige specialist inspelen op zaken als service en de voorzieningen zoals die nu in het centrum aanwezig is. dienstverlening. Tabel 2.20 SWOT-analyse winkelapparaat en voorzieningen Beilen-centrum • De huidige ontwikkelingen in de wereld kenmerken zich in het algemeen De detailhandel verkleurt en vergrijst: er komen steeds meer allochtone 6WHUN =ZDN • Ruim aanbod • Eenzijdige segmentering (vooral laagwaardig) door een aantal onzekerheden. Voor de detailhandel spelen maatschappe- detaillisten. Oudere ondernemers hebben problemen met bedrijfsop- • Geringe leegstand winkelaanbod • Ranchering in de breedte • Relatief beperkt aanbod geULFKWRSµYHUJHOLMNHQG lijke ontwikkelingen (op het gebied van demografie, sociaal-cultureel, eco- volging en stoppen er mee. De parttime ondernemers zijn een groeiend • Combinatiemogelijkheid boodschappen doen en ZLQNHOHQIXQVKRSSHQ¶ winkelen in het centrum • Ruimtelijke opzet winkelgebied: nomie, ruimte, technologie en wetgeving) die elk hun effect hebben op de randverschijnsel. Deze maken gebruik van een zeer persoonlijk benade- • Veel zelfstandig aanbod - matige spreiding trekkers (met uitzondering van • $XWRYULMNDUDNWHU%ULQNVWUDDWµHHQ]HJHQ¶ supermarkten); verschillende partijen die hierbij betrokken zijn te weten de consument, de ring, veelal met behulp van internet. • Bereikbaarheid winkels Raadhuisstraat met auto - huidige situatie Karspel-Weversstraat; • • Veel (gratis) parkeren en spreiding parkeerlocaties - solitaire ligging en gebrekkige aansluiting ondernemers en de werknemers. Grenzen van sectoren en branches vervagen: de consument denkt niet in over centrum supermarktcluster Konmar en Aldi; • Bibliotheekfunctie, banken en VVV nabij JHHQµURQGMH%HLOHQ¶ productgerichte branches, maar in consumptie- of koopverwante pro- winkelgebied • 0DUNWµGRHWQLHWPHH¶ • Beperkt winkelondersteunende horeca Maatschappelijke ontwikkelingen ducten en diensten. Naast de traditionele vormen zoals warenhuizen en • Verkeersrouting in combinatie met met bronpuntenfunctie parkeerterreinen voor supermarkten komen er steeds meer gemakswinkels en winkels voor een winkelgebied • Demografie: Nederland groeit steeds minder snel, verkleurt, vergrijst en • Entrees winkelgebied (functies, duidelijkheid, bepaald doel (alles voor uw tuin, klus of buitensport). De klant wil niet uitstraling, et cetera) verdunt. Dit heeft invloed op wat, wanneer en waar besteed wordt. Assor- alleen een product, maar ook een oplossing voor zijn probleem. timenten en verpakkingen moeten worden aangepast aan de wensen van .DQV %HGUHLJLQJ • Vestigingsplaatsen verschuiven: de A-locaties trekken nog steeds veel • Toevoegen winkelaanbod midden en hoger segment • Beperkte mogelijkheden voor uitbreiding de gedifferentieerde bevolking; meer allochtonen en een- en tweeper- in bepaalde branches (dames-, heren- en • 9HUGHUHYHUVWHUNLQJµVROLWDLUH¶ZLQNHOFOXVWHUVPHW publiek en de meeste bestedingen vinden hier plaats. Maar sommige vrijetijdskleding), schoenen, accessoires, sport en goed parkeren zonder relatie/ bezoekreden rest soonshuishoudens. spel, media, et cetera) winkelgebied speciaalzaken kunnen ook in een aanloopstraat of authentiek dorp of • Toevoeging filiaalbedrijven (trekkers) • 9HUGHUHDINDOYLQJWRWµERRGVFKDSSHQSOXV¶]RQGHU • Sociaal-cultureel: de primaire levensbehoeften (veiligheid en geborgenheid) • Winkelondersteunende (dag)horeca; gunstig met µZLQNHOKDUW¶PHWRYHULJHYRRU]LHQLQJHQLUWIXQFWLH kleinere plaats goed functioneren. De centra van kleinere plaatsen doen oog op verlenging verblijfsduur substreekcentrum en uitgaven aan dagelijkse benodigdheden door gestegen prijzen gaan • Compacter centrum door verplaatsing winkels uit • Sterke concurrentie regio en (aanbod) kernen het goed. De buurtwinkel staat aan de vooravond van een revival. Maar aanloopgebieden (onder andere Perkstraat, Smilde en Westerbork zwaarder wegen. De wisselende sociale structuren bepalen in sterke Kruisstraat, Hekstraat-noordzijde) • Langdurige leegstand kop Brinkstraat/Hekstraat wel in een andere vorm dan vroeger, met een breed en ondiep assorti- • ,QYXOOHQµJDW¶.RQPDU$OGLULFKWLQJ%ULQNVWUDDW • Onderbrenging soos in aanloopgebied mate het koopgedrag van consumenten: mensen zijn mobieler en multi- • Meer winkels in project Karspel-Weversstraat winkelcentrum ment goederen en diensten dat op de specifieke behoefte van de buurt is • Inrichting en invulling verblijfsfunctie Markt mediaal (winkel, telefoon, internet). Doordat werken, sport, recreatie en • Weekmarkt verplaatsen naar Raadhuisstraat toegesneden. • Duidelijke keuzes knelpuntlocaties educatie op allerlei momenten plaatsvinden wijzigen kooppatronen. • Koopavond verplaatsen naar de donderdag • Multichannel wordt de standaard: een fysiek verkooppunt is niet • Aantrekkingskracht centrum vergroten via gezamenlijke promotie¢rummanagement meer voldoende. Andere kanalen zoals internet, e-mail en (mobie- le) telefoon worden ingezet om de klant te kunnen bedienen. 74 3 Kader voor toekomstige ontwikkelingen

3.1 Kwaliteit boven kwantiteit De deur voor nieuwe aantrekkelijke winkels en formules moet echter niet De strategie die hiertoe leidt, is gebaseerd op kwaliteit in plaats van kwan- volledig op slot. titeit. Kwaliteit voor wat betreft winkelvestiging (branchering en segmente- Het profiel van een winkelgebied wordt in hoofdzaak bepaald door de ring), stedenbouwkundige structuur (ruimtelijke clustering, concentratie winkelsamenstelling en mix met andere voorzieningen. Deze mix vormt en verbinding van deelgebieden, afstemming woon-, winkelen parkeer- de basis voor de trekkracht van een winkelgebied. Dit betekent dat, om de functie), beeldkwaliteit (architectuur, inrichting van de openbare ruimte en consument te (blijven) interesseren en aan te sluiten bij de ontwikkelingen gevelaankleding) en infrastructuur (bereikbaarheid en parkeren). En aanpa- in de markt en de komst van nieuwe formules, gericht gekeken moet wor- lend daaraan de mogelijke rol van kunst en cultuur. den waar nieuw aanbod geaccommodeerd kan worden. Ook kan het zijn dat bestaande winkels hun formule en assortiment willen richten op deze ont- Het onderscheidend vermogen van een centrumgebied als Beilen moet brekende, complementaire formules voor Beilen. gezocht worden in het vinden van een juiste balans tussen het aanbod en de locaties voor het doen van boodschappen en winkelen. In volgorde van Compact winkelgebied belangrijkheid zijn hierbij de volgende ruimtelijk-functionele eisen van De aantrekkelijkheid van een centrum voor de consument om te winkelen belang: hangt samen met de totale loopafstand in relatie tot de entreegebieden en 1. parkeergemak; parkeerlocaties. Daarnaast speelt mee of de consument de mogelijkheid 2. kwaliteit van het winkelaanbod; heeft een ‘rondje’ te lopen of beter nog een ‘achtje’. 3. inrichting, veiligheid en sfeer; 4. bereikbaarheid en toegankelijkheid; In situaties waar dat niet het geval is moet voorkomen worden dat er sprake 5. aanwezigheid bijzondere winkels; is van een te lang gerekt winkelgebied en kan gedacht worden aan clusters 6. aanvullende diensten, voorzieningen (horeca, kunst en cultuur, week- of thematische gebieden. markt) en entertainment (evenementen, straatvertier, et cetera). 75 Kenmerk van de huidige Z-structuur in Beilen is dat een van beide uitersten, de ‘kop’ aan de Weversstraat, onvoldoende als trekker en verlengstuk van 3.2 Functionele en ruimtelijke aanpak de Raadhuisstraat functioneert. De consument zal de winkels buiten de Brinkstraat niet of nauwelijks allemaal lopend bezoeken. Dit leidt behalve tot het snel ‘uitvallen’ van de winkels op onaantrekkelijk of moeilijk bereik- Belangrijk bij het opstellen van een visie is het uitwerken van een beeldvor- bare locaties (zie de leegstand in ‘SNS-pand’) ook tot veel verkeersbewegin- mend en inpasbaar ontwikkelingskader. Behalve een thematische benadering gen met de auto. Wat nodig is voor de consument, en ook voor potentiële (functioneel) door aan te geven welke toe te voegen branches en segmen- nieuwe ondernemers, is aan te geven wat de grenzen zijn van het winkel- ten van retail (winkel, horeca- en dienstverlening, weekmarkt) kansrijk en gebied, wat de aanloopgebieden zijn en waar vestiging van winkels moet wenselijk zijn, is ook de ruimtelijke component belangrijk. Het gaat hierbij worden ontmoedigd. Hiervoor zijn maatregelen nodig op het gebied van het nadrukkelijk om de wenselijke ontwikkelingsrichting van de invulling de bestemmingsplan of verkeerskundige ingrepen. locatie Vreman tussen Ventweg-Zuid en Brinkstraat, de Hekstraat, Karspel/ Weversstraat, Raadhuisstraat/Ettenstraat en De Markt. Functieprofiel deelgebieden koppelen aan bezoekdoel Een consument vertoont in de huidige tijd drie duidelijk te onderscheiden 3.2.1 Functioneel vormen van koopgedrag: boodschappen doen, winkelen en het verrichten Beperkte marktruimte vraagt om selectief vestigingsbeleid en brancheprofiel van doelgerichte c.q. niet-keuzegevoelige aankopen (zie 2.4 en bijlage 4). Het Ondanks een boogde toename van het aantal inwoners, gaat de voorkeur is voor een consument prettig om afhankelijk van zijn bezoekdoel aan de uit naar een voorzichtige uitbouw van het winkelaanbod. De uitbreidings- hand van het type winkelaanbod en mix van functies te weten waar hij zijn mogelijkheden richting de toekomst zijn beperkt. Het huidige detailhan- moet. De inwoners van Beilen kunnen voor vrijwel al hun aankopen terecht delsaanbod in het centrum van Beilen is omvangrijk in de breedte. Een te in de eigen woonplaats. Alleen voor het echte shoppen zijn zij aangewezen grote expansie zal ten koste gaan van het rendement en daarmee van de op Assen, Meppel, Emmen of Groningen. kwaliteitsuitstraling van het huidige aanbod en vooral kleine zelfstandigen. In Beilen is op basis van de aard en omvang van het aanwezige winkel- Aandachtspunten zijn de situering van de weekmarkt op De Markt of in de aanbod, horeca en dienstverlening sprake van een driedeling: De Markt, Raadhuisstraat, de inrichting van het Raadhuisplein, de verlichting op de Ventweg-Zuid en het kernwinkelgebied bestaande uit Brinkstraat, Raad- Ventweg-Zuid, bewegwijzering en de displays voor en de puien van winkels. huisstraat en Weversstraat. In deze gebieden wordt de consument bediend met een verschillende mix van winkels, horeca en diensten die aansluiten De Markt en weekmarkt bij het koopgedrag zoals hierboven aangegeven. Verdere uitbouw en invul- In veel historische plaatsen vormt De Markt het middelpunt van de gemeen- ling van deze deelgebieden in de huidige en het bijbehorende functionele te. Zowel in fysiek als functioneel opzicht. In Beilen is dit niet het geval. profiel schept duidelijkheid naar de consument en biedt randvoorwaarden Het is wel een belangrijk entreeplek vanaf de Esweg richting centrum. voor de ondernemers. Hier vindt de weekmarkt, kermis en andere evenementen plaats en is de avondhoreca. Ook de parkeerfunctie is niet onbelangrijk. De omvang van Bereikbaarheid en parkeren het plein en de aantrekkelijkheid van de wanden bepalen of De Markt deze Van groot belang zijn de basisvoorwaarden qua bereikbaarheid en parkeren. prominente rol voor de verschillende functies tot in lengte van dagen kan Gevraagd wordt naar “eerste klas parkeervoorzieningen” voor auto en fiets blijven vervullen. Op het moment dat de functies niet goed met elkaar in die zich bovendien zorgvuldig laten invoegen in de bestaande structuur en balans zijn, ontstaan knelpunten en moet een oplossing worden gezocht woongebied van het centrum van Beilen. De auto is en blijft het belangrijk- voor een of meerdere van de functies die in gebreke blijven. ste vervoermiddel. En omdat Beilen zo gunstige is gelegen aan de snelwegen In Beilen vragen de wanden (invulling, uitstraling) van De Markt, de invul- richting plaatsen op korte afstand als Assen, Hoogeveen, Meppel en Emmen ling van twee locaties (pand Zonna en voormalige discotheek Skopje) en de en de consumentenmobiliteit steeds gemakkelijker leidt tot verschuivingen aantrekkelijkheid van de inrichting en het gebruik van het plein zelf met in de consumentenoriëntatie, mag worden verwacht dat naast het winke- terrassen en parkeren om een gerichte aanpak. De goed functionerende laanbod ook de bereikbaarheid een factor van betekenis zal worden in de weekmarkt kan hier zijn plek blijven behouden of naar de Raadhuisstraat concurrentiestrijd tussen winkelsteden. Er is onderzoek verricht naar de kunnen verplaatsen. Toevoeging van andere functies zouden de aantrekke- 76 verkeersstructuur en het gebruik van de parkeergelegenheid in en om het lijkheid en het gebruik van De Markt in de avond en het weekend kunnen centrum. vergroten.

Beheer- en centrummanagement Ontwikkellocaties Het centrum van Beilen vraagt mede door de ontwikkelingsplannen die De winkelstructuur van een centrumgebied dat qua schaal ruim bemeten spelen om een ver(der)gaande beleidsmatige inzet. Dit is ook zeer de moeite is kan en moet niet (te) grootschalig worden aangepakt. Indien grote ingre- waard. Er bestaat een economische noodzaak omdat het functioneren van pen niet mogelijk of nodig zijn, kunnen kleinschalige herontwikkelingen de detailhandel en tal van ondersteunende voorzieningen in hoge mate in het bestaand winkelgebied zorgen voor een verdere optimalisering van afhankelijk is en blijft van de mate waarin de inwoners en regioconsumen- het bezoek aan alle delen van het centrum. Toch zullen ten behoeve van ten hun weg naar Beilen vinden. Een economische noodzaak die overigens winkelefficiency en het werven van trekkers soms nieuwe (grotere) locaties samengaat met economische kansen. Vooral op het gebied van verblijfs- nodig zijn. Zo kan door kleinschalige verwervingen en een goed doordachte waarde, gezamenlijke promotie en marketing en het realiseren van een toe- ingreep in het bestaand (winkel)gebied, een betere winkelstructuur voor de ristisch-recreatieve c.q. culturele trekker zijn er kansen die de verblijfstijd consument bereikt worden. en -bestedingen verhogen. Met de Ventweg-Zuid en straks het woon/winkelproject Karspel/Wevers- 3.2.2 Ruimtelijk straat beschikt Beilen over locaties voor de boodschappenfunctie. Concen- Verblijfsklimaat tratie van dergelijk aanbod is aantrekkelijk voor de consument bij het effi- ciënt verrichten van dagelijkse aankopen. Aandachtspunten bij beide loca- De aantrekkelijkheid van een winkelgebied stelt eisen aan het verblijfs- ties zijn echter de gebrekkige aantakking aan het overige winkelgebied, de klimaat en de ruimtelijke inrichting van een centrum. Zaken die hierbij bereikbaarheid en het parkeren. De Ventweg-Zuid kan via een doorsteek c.q. een rol spelen zijn herkenbare entrees, overzichtelijke winkelstraten, een winkelpassage beter worden aangetakt bij de Brinkstraat. De Weversstraat logische routing, clustering van aanbod, verblijfsondersteunende horeca op en Hekstraat bieden kansen richting de toekomst voor het accommoderen strategische locaties, inrichting van de openbare ruimte en presentatie van van nieuwe c.q. te verplaatsen winkels van elders in het centrum, gericht winkels. Beilen heeft hierin een slag te maken, zowel in de Brinkstraat en op een betere winkelrouting. Doel is het realiseren van een aantrekkelijk Raadhuisstraat als de Weversstraat en Hekstraat. ‘rondje Beilen’. Maar wel in een sfeer en schaal die past bij Beilen. 4 Visie op het centrum van Beilen

In dit hoofdstuk wordt de visie op de gewenste detailhandelsstruc- Op het gebied van winkels en overige voorzieningen is in projecten klank- 4.3 Dorp-plus: centrum voor boodschappen doen en winkelen tuur van het centrum binnen het kader van het Masterplan aange- bordgroepverband nagedacht over het gewenste streefbeeld richting de geven. Elke paragraaf wordt afgesloten met conclusies, aanbevelin- toekomst. Dit is nodig om met alle betrokken partijen (provincie, gemeente, Het karakter van Beilen is nu dorps. Het ademt de sfeer van kleinschalig- ondernemers en belangengroepen) een kader te scheppen om vanuit te wer- gen en kansen voor versterking van het kernwinkelapparaat en de heid. De typering door projectgroep en klankbordgroep duidt daar ook op. ken. verblijfskwaliteit in de toekomst. Waar relevant wordt de relatie Tegelijkerheid geven betrokken partijen aan dat men een centrumontwikkeling wil die meer bezoekers trekt en zorgt voor een bruisender karakter. en samenhang met stedenbouw, verkeer en parkeren aangegeven. Beilen heeft de functie als substreekcentrum. Dit duidt op een hoofdkern van Alleen wel een ontwikkeling die het huidige dorpse karakter geen geweld een gemeente met een regioverzorgende functie en een compleet winkelaan doet. Anders geformuleerd, beter ‘dorp-plus’ dan een ‘stad-en-het-niet- aanbod, horeca en publieksgerichte voorzieningen. Dit is in de kern Beilen zijn’. Dit heeft ook op het vlak van detailhandel, horeca en diensten zijn 4.1 De kracht van Beilen slechts ten dele het geval. Op het vlak van winkels heeft Beilen een ruim weerslag. aanbod, op het gebied van horeca en publieksgerichte voorzieningen heeft Beilen niet de verbijzonderde positie die hoort bij een substreekcentrum. De kernkwaliteiten van het centrumgebied van Beilen als winkelbestem- Beilen heeft met de concentratie van het winkelaanbod in het centrum de Dit vindt zijn oorzaak in zowel de korte afstand tot steden van hogere orde ming vormen het vertrekpunt voor een handhaving en verbetering in de eigen bevolking en consument uit de directe omgeving een uitgebreid pak- met veel voorzieningen (Assen, Hoogeveen, Meppel en Emmen) als de lig- toekomst. Deze kwaliteiten zijn: ket aan supermarkten en speciaalzaken in de dagelijkse sfeer te bieden, als ging nabij het toeristisch-recreatief aantrekkelijke Westerbork met veel • een kernwinkelgebied met daarin geclusterd al het winkelaanbod van ook een breed aanbod aan winkels waar men terecht kan voor het vergelij- horeca. Bovendien beschikken de beide andere grote kernen in de Midden- Beilen, goed bereikbaar voor zowel de eigen inwoners als bezoekers uit kend en doelgericht winkelen. Drenthe, Smilde en Westerbork, in ieder geval in de dagelijkse sfeer ook de omliggende kernen van Midden-Drenthe; over een groot aanbod. • een zelfvoorzienend vermogen door de combinatiemogelijkheid van De huidige omvang van het winkelaanbod is groter (bijna tweemaal zo boodschappen doen en winkelen binnen korte (loop)afstand aangevuld groot) als past bij het huidige en toekomstige bevolkingsdraagvlak en de De gemeente zal zich dus moeten beraden op en uitspreken over de positie met dienstverlening; beperkte regiofunctie. De mogelijkheden voor sterke uitbreiding van het van Beilen: • een in kwantitatief opzicht ruim en compleet detailhandelsaanbod in winkelapparaat zijn dan ook beperkt. Tegelijkertijd staan de (zelfstan- 1. Beilen gelijkwaardig met Smilde en Westerbork en bijbehorende verdeel- het segment ‘boodschappen doen en (doelgericht) winkelen’ met gemid- dige) ondernemers niet negatief tegenover toevoeging van meer vierkante 77 en heersstrategie. Dit komt neer op voortzetting van de huidige situatie delde bestedingen; meters. Zonder sturing en keuzes zal dit echter leiden tot sanering van die- en continuering van de onderlinge concurrentie en gelijkwaardige uit- • een goede bereikbaarheid en de (unieke) mogelijkheid bij veel winkels zelfde zelfstandigen. breidingsmogelijkheden; met de auto voor de deur te kunnen parkeren (onder andere Raadhuis- 2. Beilen als hoofdkern en Smilde en Westerbork als subkern met hun straat, Weversstraat en Heksstraat); De dagelijkse boodschappenfunctie zou kunnen worden versterkt door cluste- eigen positionering en ontwikkeling, met daarbij afspraken over priori- • een goede mix van landelijke trekkers en zelfstandige en (jonge) detail- ring van een aantal (te verplaatsen) speciaalzaken bij de supermarkten aan teiten, hiërarchie en keuzes ten aanzien van de omvang en vestigings- listen; de Ventweg-Zuid. Toevoeging van nog een supermarkt is niet wenselijk. plaats van voorzieningen. • goed functionerende weekmarkt als aanvulling op centrumaanbod en op Niet in Beilen (er is ook een kleine Spar aan de Reigerlaan), maar ook niet in De voorkeur gaat uit naar optie twee. Dit doet het meest recht aan de pro- locatie nabij de hoofdwinkelstraat; Westerbork en Smilde. Het dagelijkse voorzieningenpakket is al compleet vinciale taakstelling en biedt de beste kansen voor ontwikkeling op basis • een mogelijkheid tot positieversterking door de kwalificatie als sub- en omvangrijk en verdere vergroting zal structuurverstorend werken. Zowel van onderscheiden vermogen. streekcentrum. voor het aanbod binnen de eigen kernen als tussen de kernen onderling.

Twee aspecten die in relatie tot het Masterplan de revue hebben gepasseerd Concluderend In de niet-dagelijkse sfeer is markttechnisch geen ruimte voor een substanti- ele toevoeging van veel meer aanbod. Hier gaat het nadrukkelijk om een zijn de rol als substreekcentrum (zie 4.2) en de gewenste ontwikkeling van De positionering van Beilen vraagt zowel intern (gemeente, ondernemers en bewo- dorp versus stad (zie 4.3). Het gaat hierbij om een combinatie van functio- ners) als extern (regio, marktpartijen, et cetera) om duidelijkheid. Profilering en kwalitatieve uitbreiding en verbreding van de winkelmeters. Kansen liggen nele en ruimtelijke aspecten. Voor het toekomstig functioneren en ontwik- draagvlak bepaalt namelijk mede de omvang, aard en aantrekkelijkheid van de daarom in eerste instantie in het verplaatsen van kleinere winkels met een kelingsrichting van het Beilen-centrum zijn beide relevant. voorzieningen. Wil Beilen op dit vlak de rol van substreekcentrum waarmaken, dan eigen doelgroep naar bijvoorbeeld de Hekstraat of Weversstraat. Op die vraagt dit om onderscheidend vermogen ten opzichte van Smilde en Westerbork. manier komen plekken vrij voor vergroting van bestaande winkels of ves- Beilen is als enige als substreekcentrum in Midden-Drenthe aangewezen. In over- tiging van, zij het beperkt, een aantal landelijke trekkers. Daarnaast is het 4.2 Ambitie en positionering Beilen leg met provincie, ambtelijk apparaat, ondernemers en belanghebbenden kan van wenselijk om het trekkerbeeld in het centrum beter te spreiden en te ver- hieruit gewerkt worden aan een voorzieningenpakket dat hierbij past. In dit kader sterken door het faciliteren van enkele landelijke winkelbedrijven in vooral is het goed mogelijk dat Westerbork zich verder ontwikkelt als toeristisch-recreatief de modische- en vrijetijdssfeer. Voor de ontwikkeling van het centrum van Beilen vormt de ambitie uitge- centrum en Smilde zich profileert als een kern met een winkelaanbod op boodschap- sproken in de Ontwikkelingsvisie van 2004 het uitgangspunt: ‘doel is via pen-plus niveau. een investeringsimpuls de concurrentiepositie van het centrumgebied veilig te stellen en de structuur en identiteit van het gebied sterker te maken waardoor sfeer en herkenbaarheid verbeteren’. 78 Om zowel de eigen bevolking als de toeristisch-recreatief ingestelde bezoe- 4.4 Van ‘Z-structuur’ tot ‘rondje Beilen’ Fase 1: •ontwikkeling Hekstraat en Weversstraat voor de ‘B’ van Beilen ker (‘die wel eens een ander winkelgebied wil bezoeken’) beter te bedienen Als eerste stap op weg naar een voor de consument aantrekkelijk rondje en de verblijfstijd in het centrum te verhogen, is aanpassing of toevoeging De consument die Beilen aandoet kan afhankelijk van het doel van zijn ‘Brinkstraat-Raadhuisstraat-Weversstraat-Brinkstraat’ is het wenselijk dat de van kleinschalig detailhandelsaanbod in middenplus- en hogere segment bezoek op verschillende plaatsen terecht. Aan de hand van de concentratie passage tussen Ventweg-Zuid en Brinkstraat word gerealiseerd (zie 4.6) en in gewenst. Het huidige op ‘winkelen’ gerichte aanbod bestaat overwegend uit aan winkels (2-zijdig of niet) en mate van bewinkeling (druktebeeld) is in de Hekstraat en de Weversstraat de winkeldichtheid wordt vergroot. • winkels in het discount en middensegment en biedt geen onderscheidend het centrum een huidige winkelstructuur te onderscheiden die de kenmer- Voor de Hekstraat gaat het om het gedeelte tussen de Brinkstraat en de vermogen (zoals Action, Zeeman). Hiertussen bevindt zich een aantal aan- ken vertoont van een ‘Z-structuur’. Weversstraat. Dit deel profileert zich door zijn specifieke kleinschalige trekkelijke, maar kleinschalige modische winkels. Echter, dit is niet genoeg. speciaalzaken en dienstverlening als een gebied dat nu vooral doelge- Vooral het voor het winkelen aantrekkelijke ‘modische- en luxe-aanbod’ is Van deze Z-structuur maken de Brinkstraat, Raadhuisstraat en Weversstraat richt bezocht wordt. Hier wordt vooral gedacht aan winkels als modeboe- zowel in omvang als kwaliteit in de breedte en diepte relatief zwak verte- onderdeel uit. tiekjes, woninginrichting, et cetera die doelgericht bezocht worden. • genwoordigd. Het begin van de ‘zuidtak’ van Z is de Brinkstraat, de centrale as en van In de Weversstraat bevinden zich nu maar twee winkels, C1000 en oudsher het sterkst bewinkelde deel van het centrum. In het bijzonder Scapino. De C1000 zal in plaats komen van Konmar aan de Ventweg- Concluderend betreft dit het gebied tussen De Markt aan de westzijde tot aan het eetcafé Zuid. In het winkel-/woonproject Karspelstraat/ Weversstraat is straks 1. De marktruimte voor grootschalige uitbreidingen is beperkt: de Cerck en de doorsteek richting het parkeerterrein bij de kern aan de oost- circa 3.000 m² in te vullen. Meest wenselijk zijn winkels c.q. functies die • in de dagelijkse sfeer is er zowel in Beilen als in Smilde of Westerbork geen zijde. Dit is ook het enige autoluwe c.q. autovrije winkelgebied met vrijwel niet al te veel parkeerruimte vragen. Idealiter betekent dit een invulling marktruimte voor een extra (discount)supermarkt. Wel zijn er nog mogelijkhe- over de gehele lengte tweezijdige bewinkeling. De Raadhuisstraat is zich met kleine tot middelgrote winkelunits in de sfeer van drogisterij, spe- den voor beperkte uitbreiding van bestaande supermarkten of speciaalzaken; dwars op deze centrale winkelas in noordelijke richting steeds meer aan ciaalzaken in de dagelijkse sfeer, warenhuisachtig (zoals Xenos, Giraffe • in de niet-dagelijkse sfeer is markttechnisch geen ruimte voor uitbreiding. Om het ontwikkelen tot winkelstraat. Na de verplaatsing van de Wereldwinkel of Action) mode, huishoudelijke- en luxe artikelen, sport en speelgoed, het winkelaanbod te versterken bestaan drie mogelijkheden: is het winkelblok aan de westzijde tegenover de Action ook volledig gevuld. etcetera. - een beperkte toevoeging van trekkers op strategische locaties. Hiervoor De ‘noordtak’ van de Z wordt gevormd door de Weversstraat. Nu nog niet lijkt nu nog ontbrekend landelijk filiaal en grootwinkelbedrijf het meest zo’n sterk winkelgebied. Maar in de nabije toekomst zal dit veranderen via Door het aantrekkelijker maken van deze delen van de ‘B’ zal ook het ooste- geschikt. Hiervoor komen primair in aanmerking de branche kleding en realisatie van het project Karspelstraat/Weversstraat waarbij winkels op de lijke gedeelte van de Brinkstraat beter worden bezocht. Dit gedeelte van de mode, huishoudelijke en luxe artikelen en woninginrichting; 79 Brinkstraat kan hieraan overigens ook zelf een bijdrage leveren: - verplaatsing van kleinschalige winkels naar de Hekstraat of Actionlocatie. begane grond worden toegevoegd. De invulling hiervan is mede bepalend • op korte termijn invullen van de leegstand in het ‘SNS-blok’; De achtergelaten ruimte biedt kansen voor herverkaveling en schaalvergro- voor de bewinkeling van ook dit deel van het centrum. • in de toekomst verplaatsen muziekwinkel, deze ruimte herinvullen. ting om te kunnen inspelen op de wensen naar grotere winkelunits (400- Voor beide locaties wordt gedacht aan (filiaal)bedrijven op het gebied van 700 m²); Een ‘rondje Beilen’ in 2 fasen - branche- en assortimentsaanpassing van bestaande winkels in midden tot (luxe) mode en/of huishoudelijke artikelen. Maar dit kan ook een bestaande hogere segmenten in bepaalde slecht vertegenwoordigde branches (mode, In veel binnensteden en planmatig opgezette wijk- en stadsdeelcentra is winkel zijn die nu elders in het centrum is gevestigd (zoals de Action). Dit schoenen, juweliersartikelen, bruin- en witgoed, media, doe-het-zelf). sprake van een vestiging van winkels aan een ‘rondje’ of ‘acht’. Dit blijkt in biedt dan weer kansen deze ruimte te herverkavelen met kleine(re) winkelu- 2. Streefbeeld is zo veel mogelijk een ruimtelijke concentratie van supermarkten de praktijk voor de consument de meest aantrekkelijke opzet om zonder na nits. en speciaalzaken. Aan de Ventweg-Zuid betreft dit de combinatie Konmar en te hoeven denken over de looprichting of locatie, zoveel mogelijk winkels Aldi. Aan de noordkant van het centrum is dit de C1000, beiden al dan niet aan- binnen zekere tijd en afstand te kunnen bezoeken. Fase 2: ontwikkeling Ettenstraat/Kampstraat voor ‘het rondje Beilen’ gevuld met een slijterij en andere dagelijkse speciaalzaken. Een verdere ontwikkeling richting de toekomst van het centrum van Beilen 3. De profilering van Beilen voor zowel de eigen bevolking als de toeristisch-recre- In Beilen is het streven te komen tot een dergelijk rondje of achtje. Dit zou mogelijk zijn door het creëren van een tweede rondje ‘Brinkstraat-Raad- atief ingestelde bezoeker vraagt om meer onderscheidend vermogen. Naast zal gefaseerd tot stand moeten worden gebracht. Ook vraagt dit om het in huisstraat-Ettenstraat-Kampstraat’. Let wel, door het ontbreken van winkels aanpassing of toevoeging van winkelaanbod in midden-plus tot hogere segment, dit kader opnieuw bezien en omgaan met lopende planvormingtrajecten in de Ettenstraat/Kampstraat gaat het hier nadrukkelijk niet primair om het gaat het om een totaalpakket van maatregelen als toevoeging van winkelonder- (onder andere ‘Weversstraat’ en Ettenstraat). En daarnaast om sturing in de creëren van een totaal ‘verwinkeld’ rondje. Dat is een brug te ver. steunende horeca (lunchroom) aantrekkelijker entreegebieden, invulling ‘gat van Beilen’, betere verkeer- en parkeerrouting, verbetering verblijfsklimaat en bestaande situatie zoals het ontmoedigen van vestigingen van winkels in op elkaar afstemmen en gezamenlijke promotie, openingstijden, koopavond, et aanloopgebieden als Hekstraat-Noord en Kruisstraat. Temeer daar Beilen al Het grootste voordeel van een dergelijke ontwikkeling is een betere sprei- cetera (zie 4.4 tot en met 4.10). over een uitgebreid winkelaanbod beschikt en er onvoldoende marktruimte ding van bezoekers over het centrum. Het grote parkeerterrein voor het is om via al te grootschalige toevoeging van winkelmeters dit wensbeeld gemeentehuis zal op koopavond en op de zaterdag benut worden door het mogelijk te maken. winkelende publiek. Dit vormt een aanvulling op en ook ontlasting van het grote parkeerterrein aan de Ventweg-Zuid. Zo wordt zo een veel betere doorbloeding van het centrumgebied bereikt. Tabel 4.1 Profilering deelJHELHGHQµ5RQGMH%HLOHQ¶ 4.5 De ontwikkellocaties voor commerciële voorzieningen Concluderend Hekstraat, %ULQNVWUDDW5DDGKXLVVWUDDW 9HQWZHJ=XLG Ettenstraat/Kampstraat Weversstraat De beoogde invulling van de plint van het project Ettenstraat/Raadhuisplein is in Positionering • Ontwikkelgebied • Kernwinkelgebied (KWG • %RRGVFKDSSHQGRHQ • 3DUNHUHQ EURQSXQW HQKXLGLJH=VWUXFWXXU • 3DUNHUHQ EURQSXQW In de nota van uitgangspunten voor Beilen-centrum (gemeente, 19 septem- het kader van de visie op de toekomstige ontwikkeling van de detailhandel enigszins • +HNVWUDDWWXVVHQ • %ULQNVWUDDWWXVVHQ0DUNW gewijzigd. Voor de langere termijn wordt de ontwikkeling van een tweede rondje %ULQNVWUDDW2RVWHQ HQFDIpGH&HUFN ber 2005) zijn een zevental deelgebieden aangegeven die bepalend zijn voor Weversstraat KRRIGZLQNHOVWUDDW Beilen (Zie 4.4) beoogd via Brinkstraat-Raadhuisstraat-Ettenstraat-Kampstraat. De onderdeel KWG • 0DUNVHQ9HQWZHJ=XLG de verdere ruimtelijke ontwikkeling van het centrum en die in bestem- • Overig deel Hekstraat VOXLWHQKLHURSDDQ functies die hier een plek moeten krijgen betreft een mengeling van winkels, hore- HQ.UXLVVWUDDWQLHW mingsplan zullen worden uitgewerkt. ZLQNHOIXQFWLH ca, dienstverlening en publieksfuncties. %UDQFKHSURILHO • 'RHOJHULFKW • Winkelen • %RRGVFKDSSHQGRHQ • Diensten • 'RHOJHULFKW • • In drie van de zeven ontwikkelgebieden speelt een (mogelijke) invulling .XQVWHQFXOWXXU +RUHFD Het voordeel van deze insteek is dat de parkeerlocatie ‘Raadhuisplein’, ook op koop- Toevoeging winkels • %UDQFKHVLQVIHHUYDQ 0RGLVFKH PRGH • %HSHUNWHXLWEUHLGLQJ met commerciële voorzieningen een rol. In totaal gaat het om vijf concrete GRHOJHULFKW ZRQHQ VFKRHQHQ EHVWDDQGHVXSHUV avond en in het weekend, beter benut zal gaan worden. Op deze wijze wordt de par- EUXLQHQZLWJRHG MXZHOLHUVDUWLNHOHQ • Passage in sfeer van projecten c.q. ontwikkellocaties: ILHWVHQ KXLVKRXGHOLMNHHQOX[H GDJHOLMNVH keerlocatie Ventweg-Zuid beter ontlast en ontstaat een betere doorbloeding van het DUWLNHOHQPHGLD FG V VSHFLDDO]DNHQYULMH 1. herontwikkeling bouwblok Karspelstraat/Weversstraat (zie 4.4); sport en spel WLMGHQLQHQRPKHW centrum. KXLV 2. Hekstraat (tussen Weversstraat en Brinkstraat, zie 4.4); %LM]RQGHUHSURMHFWHQ • 5DDGKXLVVWUDDW • Karspelstraat/Weversstraat • Passage Ventweg- In dit kader is het wenselijk: 5DDGKXLVSOHLQ • 0DUNW SULPDDWKRUHFD =XLG%ULQNVWUDDW 3. Raadhuisstraat/Ettenstraat (inclusief Raadhuisplein); Ettenstraat FXOWXUHOHWUHNNHULQSDQG • Twee doorsteken 1. dat de invulling van de wanden van gemeentehuis en Rabobank en het ‘kleine’ Zonna, begane grond µ6FKLSSHUV¶HQ 4. verbeteren relatie Ventweg-Zuid en Brinkstraat (zie 4.6); SURMHFWYRRUPDOLJH 0DUNW1DVVDXNDGH Raadhuisplein zelf een meer commerciële en levendige uitstraling krijgen. Bij- GLVFRWKHHN6NRSMH 5. Markt (pand Zonna en voormalig discotheek Skopje, zie 4.7). voorbeeld dienstverlening of horeca; 9HUEOLMIVNOLPDDW • +HNVWUDDWEHKRXG • *H]DPHQOLMNHXLWVWUDOLQJ • $DQWUHNNHOLMNHHQWUHHV KXLGLJHEHHOG RSHQLQJVWLMGHQSURPRWLH passage en 2. dat de verplaatsing van de jeugdsoos naar de eerste fase van het project niet NOHLQVFKDOLJ • +HULQULFKWLQJ:HYHUVVWUDDW GRRUVWHNHQ%ULQNVWUDDW KLVWRULVFK tot winkelgebied HQ0DUNW Alle projecten spelen een rol bij de verdere ontwikkeling en uitbouw van de doorgaat; • Doel Ettenstraat/ • 0DUNWWHUUDVUXLPWH .DPSVWUDDWRSWHUPLMQ winkelen recreatieve functie van Beilen. De juiste invulling van deze pro- 3. dat de VVV op een voor de consument toegankelijker en direct zichtbare locatie µZLQNHOJHELHG¶ %HUHLNEDDUKHLGHQ • +HNVWUDDWEHKRXG • %HKRXG EHSHUNW SDUNHUHQ • 9HUEHWHULQJLQULFKWLQJ jecten vraagt dan ook om een goede onderlinge afstemming, zowel in aard wordt ondergebracht. Zo zou in ‘de wand’ van de Ettenstraat voor de VVV, biblio- parkeren parkeren voor winkels RS'H0DUNW HQYHLOLJKHLGYHUNHHU theek en andere publieksfuncties een multifuncitonele accommodatie (MFA) • Parkeerterrein voor • %ODXZH]RQHDFKWHU en parkeren en omvang van commerciële meters als in de planning in de tijd. Niet alles JHPHHQWHKXLV]LMGH JHPHHQWHKXLV kunnen worden ontwikkeld. Ettenstraat ten • Fietsenstallingen op hetzelfde moment. EHKRHYHYDQ 80 ZLQNHOHQGSXEOLHN Ettenstraat Concluderend De herontwikkeling van de bebouwing aan de Ettenstraat betreft een ont- 4.6 Verbinding Ventweg-Zuid en Brinkstraat 1. Z-Structuur met Markt en Ventweg-Zuid drager winkelgebied Beilen-centrum. wikkeling in twee fasen. Voor de eerste fase gaat het om een herontwik- 2. Rondje Beilen in 2 fasen nastreven: keling van de Rabobank (Rabobank), politiebureau (politiebureau), en een De belangrijkste parkeerlocatie als bronpunt voor het winkelgebied is de Fase 1: de ‘B’ Brinkstraat-Hekstraat-Weversstraat-Raadhuisstraat completeren via pand van de gemeente (voormalig Arbeidsbureau en toekomstige jeugd- Ventweg-Zuid. Zowel door de aanwezigheid van twee grote supermarkten ontwikkeling en winkelinvulling Hekstraat en Weversstraat; soos). Daarboven wordt volgens de huidige planvorming gewoond in meer- als door de korte afstand tot de belangrijkste winkelstraat, de Brinkstraat. Fase 2: het ‘rondje’ Brinkstraat-Raadhuisstraat-Kampstraat tot stand brengen via dere lagen. ontwikkeling Ettenstraat en Kampstraat met mix van diensten en winkels. Bovendien is er nog de verbinding met De Markt. Voor een optimaal ge- 3. Compact(er) rondje Beilen nastreven. Dit betekent: bruik van het parkeerterrein op verschillende momenten van de dag zijn nu Vanuit de detailhandelsvisie heeft de invulling van de begane grond een • in aanloopgebieden Hekstraat-Noord (tot hoek Weversstraat) en Kruisstraat (voor- drie relaties met het centrumgebied: nieuwe invalshoek gekregen. Om richting de toekomst de centrumfunctie bij muziekwinkel) winkeluitbreidingen beperken en verplaatsen winkels uit dit 1. verbinding met De Markt; te versterken wordt gedacht aan het beter benutten van de parkeergele- gebied naar Z-structuur en bestemmingen wijzigen in ‘niet-winkel’; 2. de doorsteek via keurslager Schippers; • genheid op het Raadhuisplein. Dit in aanvulling en ter ontlasting van de leegstand hoek Brinkstraat/Hekstraat invullen; 3. de locatie Vreman • stimuleren verplaatsing Action uit Raadhuisstraat naar einde Brinkstraat of parkeerlocatie aan Ventweg-Zuid. Tevens wordt voor de langere termijn Hekstraat en huidige locatie herverkavelen in kleinere winkelunits; een ‘rondje Beilen’ voorzien, waarbij de Ettenstraat en Kampstraat worden Verbinding Markt • in ontwikkelingsprojecten gericht omgaan met verplaatsing en vergroting betrokken. Aangezien hier op dit moment niet of nauwelijks winkels of bestaande winkels c.q. toevoeging van nieuwe trekkers van landelijk en regio- commerciële voorzieningen zijn gevestigd, is een volledige verwinkeling De verbinding met De Markt is nu vooral ‘buitenom’ via de Nassaukade. naal filiaalbedrijven (zie 4.5); van deze straten niet het hoofddoel. Het streven is te komen tot een men- Daarom wordt deze ook niet veel gebruikt. Richting de toekomst wordt als • Ventweg-Zuid ‘aanhechten’ aan Brinkstraat via passage (zie 4.6); ging van functies met een openbaar karakter (onder andere bibliotheek, onderdeel van het herontwikkelingsplan Markt/Nassaukade en in aanslui- • Markt belangrijk entreegebeid met primaire functie voor horeca, weekmarkt en VVV), dienstverlening (Rabobank, uitzendbureaus, makelaars et cetera), ting op toevoeging van parkeerplaatsen achter het pand Zonna gedacht aan culturele/toeristisch-recreatieve trekker (4.7). winkels en horeca. Wenselijk is dat de stedenbouwkundige opzet en begane een loopverbinding tussen pand Zonna en naastgelegen horeca. grond invulling van het project ‘Ettenstraat’ hierop wordt afgestemd. Dit betekent ook dat de vestiging van de jeugdsoos niet als wenselijk wordt bestempeld. Doorsteek Schippers 4.7 De Markt en weekmarkt De verbinding tussen Ventweg-Zuid en Brinkstraat langs de keurslager is een min of meer van nature ontstane loopverbinding. Hij is echter (vooral De Markt is doorgaans een centraal ‘baken’ in het dorp. In Beilen is dit ’s avonds) onaantrekkelijk. Bij beëindiging van de slagerij ontstaat op deze slechts deels het geval. De Markt is een belangrijk entreegebied tot het cen- plek een kans een goed verwinkelde verbinding te realiseren. Hiermee is trum vanaf de Esweg, is goed bereikbaar, maar is niet al te goed zichtbaar een kwaliteitsslag op deze plek mogelijk, dat nu vooral eentonig en weinig en de verblijfskwaliteit laat te wensen over. spannend overkomt. De beperkte ruimte alsmede de wens van een ‘verwinkelde’ loopverbinding Markt vraagt om een invulling met een mix van kleinschalige winkelunits annex De Markt in Beilen herbergt als locatie een combinatie van functies: hier ‘etalage-units’. Daarbij kan gedacht worden aan een chocolaterie, kaas- en wordt de weekmarkt gehouden, er is horeca en een plein en een deel van De notenwinkel, stropdassen, sokken en panty’s, hobby, et cetera. Markt wordt gebruikt voor parkeren. De winkelfunctie zelf is nu al nihil en moet richting toekomst ook volledig Locatie Vreman worden afgebouwd. De aantrekkelijkheid van het Marktplein is niet al te Al geruime tijd ligt deze belangrijke ontwikkelingslocatie in het kernwin- groot door het gebrek aan uitstraling. Naast het parkeren van auto’s zijn kelgebied er troosteloos bij. Al die tijd moet de consument die parkeert Sfeerbepalende elementen er geen of nauwelijks inrichtingselementen. De dagen avondhoreca met op Ventweg-Zuid via een onaantrekkelijke, ongure en ’s avonds donker en terrassen floreert en functioneert nauwelijks, de horeca is overdag op een onveilig stuk grond tussen de beide supermarkten door om het centrum te doordeweekse dag vaak gesloten en wordt dan vooral als troosteloos en stil bezoeken. Dit is nu het belangrijkste entreegebied tot de hoofdwinkelstraat. ervaren.

Het voorstel is ‘het gat’ dicht te zetten. Dit past ook goed binnen de visie om Om de aantrekkelijkheid van Beilen en het Marktplein zelf te vergroten tussen de beide andere doorsteken richting Brinkstraat voldoende afstand zijn er verschillende mogelijkheden. Voor De Markt/Nassaukade is een te creëren om zo een klein rondje Brinkstraat-Ventweg-Zuid te ontwikkelen. grootschalig herontwikkelingsplan opgesteld. Onderdeel hiervan vormen 81 De invulling conform de voorliggende plannen met winkels completeert het de herontwikkeling van het pand Zonna en de locatie van de voormalige winkelfront zowel aan de Ventweg-Zuid als Brinkstraat. Aan de Brinkstraat- discotheek Skopje. Doel is verder een hoogwaardige, aantrekkelijke inrich- zijde is verder gedacht aan bovenwoningen. Het nieuwe winkelblok zal in ting en verblijfsklimaat. Een middel daartoe is het laten opstellen van een verband met bevoorrading aan een zijde een smalle doorgang nodig heb- inrichtingsvoorstel voor een plein met een landschappelijk en architectoni- ben. Voorgesteld wordt vanuit het oogpunt van veiligheid deze afsluitbaar sche inrichting en verblijfsklimaat. Het inrichtingsplan dient de volgende te maken. Voor de invulling van de winkelmeters bestaan diverse opties: doelen: • een zijwaartse uitbreiding van hier al gevestigde winkels (supers, Pet’s 1. inspelen op de trend van lifestyle, plezier, attractiviteit en verblijfstijd Place, fotowinkel); van de consument tijdens het winkelen; • verplaatsing van winkels (onder andere slijter) uit de Brinkstraat; Horeca bepaalt het straatbeeld 2. buiten winkeltijden beschikken over een attractieve verblijfsruimte ten • nieuwe nog ontbrekende branches en formules. behoeve van horeca, evenementen, weekmarkt en weekendbezoek.

Concluderend Weekmarkt

Voorgesteld wordt op twee plaatsen een verbinding te realiseren tussen Ventweg- Elke donderdag(ochtend) vindt op De Markt de weekmarkt van Beilen Zuid en Brinkstraat: plaats. Deze weekmarkt bestaat vooral uit kramen met een aanbod van 1. loopverbinding langs Zonna richting Markt; dagelijkse artikelen als kaas en noten, vis, vlees en poelier, brood, groenten 2. verwinkelde route (kleinschalige units) op plek keurslager Schippers.Daarnaast en ook een bloemenkraam. Opvallend is het geheel ontbreken van kramen kan op korte termijn de ontwikkeling van de locatie Vreman conform de huidige met bijvoorbeeld stoffen en dierenartikelen en ook slechts een bloemen- voorliggende plannen in gang worden gezet.De invulling van dit deel van het kraam is relatief beperkt. Kennelijk vindt de consument op dit terrein in centrum vormen naast de Karspelstraat/Weversstraat de belangrijkste winkelpro- Beilen zelf voldoende aanbod naar hun gading. Buiten de donderdag staan jecten als onderdeel van het Masterplan op korte termijn. er op de andere dagen inclusief de zaterdag (alleen de dinsdag uitgezonderd) een tot twee standhouders op De Markt.

Parkeren op De Markt handhaven De verplaatsing van de weekmarkt naar een andere, meer centrale locatie Parkeerkwaliteit betekent voldoende en goed ten opzichte van het winkel- 4.9 Centrummanagement biedt een kans om de wisselwerking tussen winkelen en weerkmarkt te gebied (op aantrekkelijke loopafstand) gesitueerde, veilige en bereikbare vergroten. De voorkeurslocatie is de Raadhuisstraat, mogelijk inclusief het parkeerplaatsen. Dit geldt voor Beilen ook met het oog op de vergrijzende Voor het centrum van Beilen liggen er kansen voor de detailhandel vanwege plein tussen gemeentehuis en Rabobank. Voorgesteld wordt in overleg met consument die graag voor de deur parkeert. Zou die immers minder vaak de sfeer, de (week)-markt en toeristisch-recreatieve winkelklimaat, op grond de marktmeester en marktkooplui een pilot uit te voeren om dit uit te pro- komen of minder besteden, dan zal dit direct ten koste gaan van het win- waarvan (kwalitatieve) uitbreiding in bepaalde sectoren mogelijk is. Tegelij- beren en zo de bezoekers nog tot meer combinatiebezoek te verleiden. De kelniveau en daarmee ook van het kwaliteitsniveau. Door te investeren in kertijd staat de detailhandel net zoals elders in Nederland onder druk van- ondernemers zijn in overgrote meerdheid (bijna 80%) voor dit idee. parkeerkwaliteit met daarbij aandacht voor onderscheid van gebruik naar wege de bereikbaarheid en parkeren, bedreigende ontwikkelingen in de ICT bezoekmotief (winkelen, wonen, werken) en bijbehorende parkeerregiem (internet), overbewinkeling en schaalvergrotingstendensen in steeds meer Concluderend ten aanzien van De Markt (kort en lang parkeren) waarborgt Beilen met andere woorden ook centrum- branches (supermarkten, persoonlijke verzorging, mode en multimedia). Op kwaliteit. 1. Primaat als horecaplein met terrasfunctie. Geen winkelfunctie. diverse terreinen is actieve sturing nodig: 2. Herontwikkeling pand Zonna met invulling culturele of toeristisch-recreatieve • vooral ten aanzien van nieuwe ontwikkelingen; trekker (bijvoorbeeld een hotel of museum). Een en ander sluit aan bij de visie op het parkeren volgens de ‘inprikkersbe- • koopavond afstemmen op steden en omgeving (in plaats van vrijdag op 3. Invulling begane grond project ‘Skopje’ met daghoreca, VVV of dienstverlening. nadering’. Het uitgangspunt hierbij is het parkeren zoveel mogelijk op de donderdag); 4. Kwaliteitsbeeld gevels en inrichting openbare ruimte verbeteren. koppen, de entreelocaties tot het centrum, met de mogelijkheid tot onder- • uniforme openingstijden; 5. Behoud deel parkeerfunctie. linge uitwisseling binnen het centrumgebied zelf. De maatregelen die hier- • gezamenlijke promotie; bij aansluiten zijn: • brancheringsbeleid; Concluderend ten aanzien van de weekmarkt 1. geen invoering betaald parkeren. Op dit punt onderscheidt Beilen zich • bereikbaarheid en parkeren; 1. Ondernemers hebben voorkeur voor verplaatsing van de weekmarkt naar een van regioplaatsen als Hoogeveen, Emmen en Assen. Het effect bij invoe- • et cetera. meer centrale locatie. Voorgesteld wordt een pilot van een half jaar tot een jaar ring zal zijn dat mensen verder weg gaan parkeren op gratis plaatsen (in op de Raadhuisstraat tussen de Brinkstraat en gemeentehuis. De kosten die hier- de buurt) met alle overlast van dien; De gemeente kan dat niet alleen. Samenwerking met ondernemers is nood- mee gepaard gaan hangen vooral samen met (tijdelijke) voorzieningen voor de 2. ontkoppelen gebruik parkeerlocaties door respectievelijk consument zakelijk om een goed economisch klimaat te realiseren. Een middel om 82 marktkramen. (dichtbij parkeren, blauwe zone) en gemeente, ondernemers en markt- de zaken waar de gemeente Beilen zich voor gesteld ziet gezamenlijk met 2. Aandacht voor terras en parkeren op De Markt in relatie tot benodigde ruimte kooplui (lang parkeren, verder weg); de ondernemers op te pakken is het voeren van een vorm van city- of cen- voor de weekmarkt. 3. invoering van een parkeerverwijssysteem met prioritering voor de gro- trummanagement. In de basis gaat het hierbij om ‘een structureel samen- tere locaties nabij het winkelgebied. Dit moet vergezeld gaan van een werkingsverband van publieke (gemeente) en private (vastgoedeigenaren, duidelijke bewegwijzering naar de verschillende parkeerlocaties, zowel winkeliers, ondernemers) partijen in een centrum op basis van gelijkwaar- voor de auto als voor het winkelend publiek; digheid, met een gezamenlijke inzet van middelen, om zo de aantrek- 4.8 Bereikbaarheid en parkeren 4. de capaciteit en aantrekkelijkheid van het parkeren in de ‘entreegebie- kingskracht en daarmee het economisch functioneren van het centrum te den’ van de huidige Z-structuur en het toekomstige ‘rondje Beilen’ uit- versterken’. De gemeente wenst in het kader van het Masterplan Centrum ook het ver- breiden en reguleren. Dit zijn de parkeerterreinen Ventweg-Zuid, Raad- blijfsklimaat van het centrum te verbeteren. Hierbij spelen bereikbaarheid huisplein, bij de kerk en Weversstraat; Het centrummanagement richt zich vooral op het versterken van het cen- en leefbaarheid een belangrijke rol. 5. de parkeerfunctie op De Markt moet (deels) behouden blijven. Dit is ook trum zelf (inhoud) en versterking van de samenwerking tussen de verschil- Het gebruik en de capaciteit van het parkeren en de verkeerscirculatie is de mening van een groot deel van de ondervraagde ondernemers. lende partijen (organisatie). De leefbaarheid en aanpalende sectoren als onderzocht en in kaart gebracht. Zie hiervoor het onderdeel ‘Verkeer en par- toeristisch-recreatieve kwaliteit van het centrum kunnen ook worden mee- keren’ van het Masterplan. Hier wordt alleen ingezoomd op de bereikbaar- Concluderend genomen. De gemeente en ondernemers hebben elkaar nodig. De volgende heidsaspecten in relatie tot het winkelen. 1. Ontkoppel en cluster het gebruik van de parkeerlocaties voor consument (dicht- kenmerken zijn hierbij van belang: bij, kort parkeren) en gemeente, ondernemers en marktkooplui (verder weg, lang • samenwerken staat centraal; Voor het functioneren van het winkelgebied zijn voor de kritische consu- parkeren). • centrummanagement is onafhankelijk: geen belangenbehartiging; ment, ook op het gebied van bereikbaarheid twee zaken van belang: gemak 2. Aanleg van een parkeerverwijssysteem met prioritering naar de belangrijkste • het betreft een structurele aanpak; en comfort. Dit betekent voor Beilen-centrum met zowel een boodschappen- locaties, Ventweg-Zuid, Raadhuisplein, bij de kerk en Weversstraat. • het centrum wordt integraal benaderd; als een winkelfunctie goede bereikbaarheid van de winkels. Uitgangspunt is 3. Capaciteitsuitbreiding en kwaliteitsverbetering (inrichting, verlichting, verwij- • het draait om beleid en uitvoering; zingsborden, et cetera) op genoemde parkeerlocatie in relatie tot ontwikkeling dat de autoconsument, afhankelijk van zijn of haar bezoekdoel, zo weinig • het accent ligt op het economisch functioneren (en leefbaarheid). mogelijk verkeersbewegingen hoeft te maken en gebruik maakt van de winkelgebied in de toekomst. juiste en dichtstbijzijnde parkeerplaatsen. Het aanstellen van een centrummanager is de meest geëigende manier om Projectnummer Projecttitel 3URMHFW &HQWUXPPDQDJHPHQW 2QWZLNNHOLQJVORFDWLH9UHPDQ Doelstelling Verbetering van het economisch functioneren van het centrum in vorm van dit te bereiken. Hoe een centrummanagementorganisatie er uiteindelijk 2QWZLNNHOLQJVORFDWLH.DUVSHOVWUDDW:HYHUVVWUDDW georganiseerd overleg om zo uitvoering te geven aan de detailhandelsstructuurvisie en overige voorkomende zaken 7ZHHKRRJZDDUGLJHGRRUVWHNHQ9HQWZHJ=XLGHQFHQWUXPJHELHG uitziet of hoe het georganiseerd wordt, het gaat altijd om gezamenlijk Actiepunten en projectonderdelen 1. Instellen werkgroep annex centrummanagementorganisatie YLFHYHUVD 2. Aantrekken centrummanager beleid uitzetten, van hieruit concrete projecten in gang zetten en een dage- ,QYXOOLQJOHHJVWDQG616SDQG 3. Opstellen activiteitenplan komende 3 jaar &HQWUXPPDQDJHPHQW Participanten • Gemeente lijkse coördinatie van activiteiten om de wisselwerking tussen alle activitei- 3LORWZHHNPDUNW5DDGKXLVVWUDDW • OHD/ondernemers centrumgebied &RPSDFWZLQNHOJHELHG • Vastgoedeigenaren ten te bevorderen en het totaalproces soepel te laten verlopen. Aandachtspunten • Kamer van Koophandel • Belanghebbenden ł 3RVLWLRQHULQJ%HLOHQDOVVXEVWUHHNFHQWUXP Rol gemeente • Trekker ł *H]DPHQOLMNHPDUNHWLQJHQSURPRWLH • Facilitering (ruimte, administratieve ondersteuning) Concluderend ł :LQNHOXLWEUHLGLQJYLDNZDOLWHLWERYHQNZDQWLWHLW • Cofinanciering (salaris centrummanager, administratie) ł 5RQGMH%HLOHQ Kosten en financiering Circa ¼ 5.000-¼op jaarbasis exclusief ambtelijke overleguren ł %HSHUNHQGLHQVWYHUOHQLQJLQNHUQZLQNHOJHELHG (uitgaande van ѿ deel salaris centrummanager, ѿ voor ondernemers, ѿ 1. Centrummanagement is een geschikt medium om de visie op het centrumgebied ł ,QYXOOLQJSDQG=RQQDFXOWXUHOHRIWRHULVWLVFKUHFUHDWLHYHWUHNNHU deel derden [Rabobank, KvK]) ł 6WXUHQRSSURMHFWLQYXOOLQJEHJDQHJURQG5DDGKXLVVWUDDW(WWHQVWUDDW Tijdplanning Start en operationeel 2006 uit werken, te begeleiden en (bij) te sturen. Prioriteitstelling Hoog ł 6WXULQJFRPPHUFLsOHLQYXOOLQJ+HNVWUDDW.UXLVVWUDDW 2. Invulling kan in hoofdlijnen op twee manieren: 3URMHFW 3LORWZHHNPDUNW5DDGKXLVVWUDDW • Projecten - een organisatie bestaande uit vertegenwoordigers van de gemeente, winke- Doelstelling Vergroten wisselwerking markt en winkels liers, ondernemers en andere lokale belanghebbenden, brancheorganisaties en Actiepunten en projectonderdelen • Onderzoeken ruimtebeslag, situering en te nemen maatregelen 3URMHFW 2QWZLNNHOLQJVORFDWLH9UHPDQ • Overleg marktmeester en marktkooplui een extern deskundige; 'RHOVWHOOLQJ ,QYXOOLQJµJDWYDQ%HLOHQ¶HQGDDUPHHDDQ]LMGH9HQWZHJ=XLGHQ%ULQNVWUDDW • Faciliteren marktkramen WRWVWDQGEUHQJHQYDQDDQWUHNNHOLMNHQRQRQGHUEURNHQZLQNHOIURQW Participanten • Gemeente • $FWLHSXQWHQHQSURMHFWRQGHUGHOHQ %HRRUGHOLQJERXZSODQHQEHJHOHLGLQJERXZSURFHV • OHD - een centrummanager die via regulier en/of ad hoc overleg contact heeft met • %UDQFKHDIVSUDNHQLQYXOOLQJ • Marktmeester 3DUWLFLSDQWHQ • 9DVWJRHGHLJHQDDUSURMHFWRQWZLNNHODDUHQDDQQHPHU • Markthandelaren gemeente, ondernemers en andere belanghebbenden. • *HPHHQWH Rol gemeente Trekker • 3. Functieprofiel centrummanager: %HVWDDQGHHQSRWHQWLsOHKXXUGHUV Faciliteren • OHD Kosten en financiering Circa ¼ 5.000 • - 0,20 tot 0,25 fte (circa ¼ 10-15.000 op jaarbasis); 5ROJHPHHQWH %HJHOHLGHQERXZSURFHV Tijdplanning Opzetten 2006, operationeel 2007, stroomlijnen met project Skopje • %HRRUGHOLQJLQYXOOLQJSURMHFW Prioriteitstelling Midden tot hoog - lokaal goed ingevoerd persoon; .RVWHQHQILQDQFLHULQJ 7LMGSODQQLQJ 6WDUW - eventueel eerste jaar ondersteuning extern deskundige; 3ULRULWHLWVWHOOLQJ =HHUKRRJ 3URMHFW &RPSDFWZLQNHOJHELHG - zowel bekend met belangen gemeentelijk als ondernemers; Doelstelling Het realiseren van een aantrekkelijk en attractief winkelgebied met korte 3URMHFW 2QWZLNNHOLQJVORFDWLH.DUVSHO:HYHUVVWUDDW loopafstanden en samenhangend geheel van deelgebieden - bewaker en stimulator voortgang planvorming en projecten. 'RHOVWHOOLQJ ,QYXOOLQJEHJDQHJURQG]RGDQLJGDWGH:HYHUVVWUDDWYHUGHUYHUZLQNHOGZRUGW Actiepunten en projectonderdelen 1. Uitvoering geven aan detailhandelsstructuurvisie: HQDDQVOXLWRSGH5DDGKXLVVWUDDWHQ+HNVWUDDW • in aanloopgebieden Hekstraat-Noord (tot hoek Weversstraat) en 'UDDJWELMDDQUHDOLVDWLHµURQGMH%HLOHQ¶ Kruisstraat (voorbij muziekwinkel) winkeluitbreidingen beperken en $FWLHSXQWHQHQSURMHFWRQGHUGHOHQ • %HRRUGHOLQJERXZSODQHQEHJHOHLGLQJERXZSURFHV verplaatsen winkels uit dit gebied naar Z-structuur en bestemmingen 83 • %UDQFKHDIVSUDNHQLQYXOOLQJ ZLM]LJHQLQµQLHWZLQNHO¶ 3DUWLFLSDQWHQ • 9DVWJRHGHLJHQDDUSURMHFWRQWZLNNHODDUHQDDQQHPHU • OHHJVWDQGKRHN%ULQNVWUDDW+HNVWUDDWLQYXOOHQ • *HPHHQWH • in ontwikkelingsprojecten gericht omgaan met verplaatsing en 4.10 Beilen aan zet • %HVWDDQGHHQSRWHQWLsOHKXXUGHUV vergroting bestaande winkels c.q. toevoeging van nieuwe trekkers van • OHD ODQGHOLMNHHQUHJLRQDOHILOLDDOEHGULMYHQ 5ROJHPHHQWH • %HJHOHLGHQERXZSURFHV • 9HQWZHJ=XLGµDDQKHFKWHQ¶DDQFHQWUXPJHELHGYLDWZHHGRRUVWHNHQ • %HRRUGHOLQJLQYXOOLQJSURMHFW • Markt als belangrijk entreegebied ontwikkelen met een primaire Het komt nu aan op de verdere uitvoering van voornemens en plannen. .RVWHQHQILQDQFLHULQJ functie voor horeca, weekmarkt en culturele/toeristisch-recreatieve 7LMGSODQQLQJ WUHNNHU Gezamenlijk commitment tussen gemeente, ondernemers en vastgoedeige- 3ULRULWHLWVWHOOLQJ =HHUKRRJ • betere bewegwijzering centrum vanaf parkeerlocaties. 2. Gerichte toewijzing en handhaving bestemmingen in en buiten het naren betrokken bij de diverse ontwikkelprojecten. Het vrijmaken van mid- afgebakende kernwinkelgebied. 3. Actief overleg met eigenaren en huurders over verplaatsingen binnen het 3URMHFW 7ZHHKRRJZDDUGLJHGRRUVWHNHQ9HQWZHJ=XLGHQFHQWUXPJHELHG centrum naar het centrum gericht op een compact winkelgebied met delen, een gezamenlijke aanpak en afstemming in de tijd. YLFHYHUVD juiste situering van trekkers. 'RHOVWHOOLQJ 3ODQRQWZLNNHOLQJHQUHDOLVDWLHWZHHDDQWUHNNHOLMNHGRRUVWHNHQWXVVHQ Participanten • Gemeente SDUNHHUWHUUHLQHQFHQWUXPJHELHG • OHD Acties en maatregelen $FWLHSXQWHQHQSURMHFWRQGHUGHOHQ SODQRQWZLNNHOLQJHQUHDOLVDWLHORFDWLHNHXUVODJHU6FKLSSHUVWRWYHUZLQNHOGH • Vastgoedeigenaren GRRUVWHHN • Ondernemers centrumgebied PHHQHPHQGRRUVWHHNLQSODQRQWZLNNHOLQJSURMHFW0DUNW1DVVDXNDGH • • Rol gemeente Coördinatie, begeleiding en sturing op (ontwikkelings)projecten 3DUWLFLSDQWHQ *HPHHQWH • Overleg met eigenaren en ondernemers In nevenstaand schema zijn de projecten benoemd in volgorde van prio- • (LJHQDUHQSDQG=RQQDKRUHFDHQZRQLQJ Kosten en financiering - • 3URMHFWRQWZLNNHODDU Tijdplanning 2006-2017 riteit. Bepalend is het belang van de ontwikkeling van deze projecten op 5ROJHPHHQWH • ,QVWHOOHQSURMHFWJURHSYRRUKHURQWZLNNHOLQJORFDWLH6FKLSSHUV Prioriteitstelling Midden tot hoog • 6WXULQJHQEHZDNLQJGRRUVWHHNWHUKRRJWHYDQ0DUNWELMSODQYRUPLQJ korte termijn voor het centrumgebied. Daarnaast zijn aandachtspunten .RVWHQHQILQDQFLHULQJ 7LMGSODQQLQJ aangegeven die een rol spelen bij de centrumontwikkeling. Prioriteitstelling Hoog

3URMHFW ,QYXOOLQJOHHJVWDQG616SDQG 'RHOVWHOOLQJ $DQWUHNNHOLMNHUZLQNHOJHELHG%ULQNVWUDDWRRVW]LMGHHQ+HNVWUDDW 'UDDJWELMDDQUHDOLVDWLHµURQGMH%HLOHQ¶ $FWLHSXQWHQHQSURMHFWRQGHUGHOHQ %UDQFKHULQJVRYHUOHJLQVWHOOHQPHWGLYHUVHEHWURNNHQHQ $FWLHI]RHNHQQDDUKXXUGHUV %HLOHQUHJLRODQGHOLMN 3DUWLFLSDQWHQ • (LJHQDDUEHOHJJHU • OHD • *HPHHQWH • %HZRQHUV 5ROJHPHHQWH • $FWLHIVWLPXOHUHQLQYXOOLQJ • 2YHUOHJPHWHLJHQDDURYHUUDQGYRRUZDDUGHQ • 'HHOQDPHEUDQFKHFRPPLVVLHPHWEHWUHNNLQJWRWDDUGLQYXOOLQJ .RVWHQHQILQDQFLHULQJ 7LMGSODQQLQJ -XOLGHFHPEHU 3ULRULWHLWVWHOOLQJ =HHUKRRJ • Aandachtspunten Uitplaatsen niet-passend aanbod

Actiepunten/maatregelen Prioriteit Rol Rol gemeente onderne • Strategische aankopen: de gemeente kan bij voorgenomen ontwikkelingen mers ł Positie van Beilen binnen gemeente Midden-Drenthe als substreekcentrum X X samen met de belanghebbende partij (onder andere eigenaar of project- vraagt om beleid en actie. In ieder geval op het vlak van detailhandel. Voorstel is Beilen tot hoofdkern te maken met het primaat voor winkelen. Dus ontwikkelaar) ongewenste functies uitkopen. Zo kan invloed worden geen of beperkte uitbreiding van Smilde en Westerbork. Vestiging Aldi in Westerbork tegengaan. uitgeoefend op invulling van strategische locaties. Ook kan de gemeente ł Gezamenlijke marketing en promotie. X X X De profilering van Beilen voor zowel de eigen bevolking als de toeristisch- eigenaren gericht benaderen om het in deze visie gewenste ruimtelijk- recreatief ingestelde bezoeker vraagt om meer onderscheidend vermogen. Naast aanpassing of toevoeging van winkelaanbod in middenplus tot hogere functioneel profiel van een rondje Beilen te verwezenlijken. In Beilen segment, gaat het om een totaalpakket van maatregelen als toevoeging van winkelondersteunende horeca (lunchroom) aantrekkelijker entreegebieden, valt daarbij te denken aan de ontwikkeling van de Ettenstraat/Raadhuis- verbetering verblijfsklimaat en op elkaar afstemmen en gezamenlijke promotie, openingstijden, koopavond et cetera. straat en verplaatsen winkelfuncties uit Kruisstraat. ł Kwaliteit boven kwantiteit is het motto voor het Kernwinkelapparaat. Dit X X X vraagt om aanpassing van bestaand assortiment en completering van het aanbod via (beperkte) uitbreiding. Dit gericht op RQWEUHNHQGHEUDQFKHV (mode en luxe-artikelen, sport en spel en woninginrichting) en toevoeging Bereikbaarheid en parkeren van het midden (plus) tot hogere VHJPHQW (mode, schoenen, cadeauartikelen, cd's, et cetera). ł 2QWZLNNHOHQYDQµURQGMHFTDFKWMH¶%HLOHQ • Infrastructurele en op parkeren gerichte maatregelen die bijdragen aan het )DVHGHµ%¶%ULQNVWUDDW+HNVtraat-Weversstraat-Raadhuisstraat XXX completeren via ontwikkeling en winkelLQYXOOLQJ+HNVWUDDWHQ:HYHUVVWUDDW beter functioneren van het kernwinkelapparaat. Te noemen zijn de )DVHKHWµURQGMH¶%ULQNVWUDDW5DDGKXLVVWUDDW(WWHQVWUDDW.DPSVWUDDWWRW X VWDQGEUHQJHQYLDRQWZLNNHOLQJ(WWHQVWUDDWHQ.DPSVWUDDWPHWPL[YDQ aanleg van een duidelijke parkeerroute en bewegwijzering, instellen winkels, dienstverlening en openbare voorzieningen. ł In kernwinkelgebied (Brinkstraat, Raadhuisstraat en Weversstraat) verdere X X parkeerregime gericht op verdeling gebruik parkeerplaatsen voor kort- vestiging van dienstverlening zoveel mogelijk beperken. ł Actief zoeken naar culturele of toeristisch-recreatieve trekker in pand Zonna X X X (consument) en lang parkeren (ondernemers, gemeente, marktkooplie- (zoals hotel, museum, amusement). ł Sturen op ontwikkeling project RaadhuLVVWUDDW(WWHQVWUDDW6WLPXOHUHQPL[ X X den) en aantrekkelijke en veilige inrichting (verlichting) parkeerlocatie winkels, dienstverlening en publieksfuncties in de begane grond. Voorkomen verplaatsing jeugdsoos naar deze locatie.Onderzoek mogelijkheid MFA met Ventweg-Zuid. Aandacht voor goede parkeeroplossing bij project Karspel/ daarin onder meer VVV-kantoor, bibliotheek. ł Voorwaarden scheppen en stimuleren voor uitbreiding winkHOIXQFWLH+HNVWUDDW X X Weversstraat/ Hofstraat en Ettenstraat/Raadhuisstraat. tussen hoek Weversstraat en Brinkstraat. Invulling met enkele trekkers en te YHUSODDWVHQVSHFLDDO]DNHQXLWUHVWFHQWUXP:HORSµ%HLOHQVHVFKDDO¶ ontmoedigen winkelvestiging HQXLWEUHLGLQJLQ+HNVtraat-Noord, Kruisstraat, 84 Paltz en Perkstraat via beleid- en bestemmingsplan. Toezicht en handhaving • Bestemmingsplan: een goede controle en handhaving van het geformu- Instrumentarium leerde beleid is van belang om de gewenste structuur te bereiken en ongewenste ontwikkelingen tegen te gaan. Belangrijk daarbij is een een- Om de genoemde actiepunten uit te voeren en de gewenste detailhandels- duidig en schriftelijk vastgesteld beleid (zoals in het bestemmingsplan), structuur te realiseren staat de gemeente verschillende instrumenten ter de communicatie hiervan en het draagvlak onder ondernemers en bevol- beschikking. De belangrijkste worden hieronder kort genoemd. king. • Centrummanagement: zie bij project 7. Verwerven passend aanbod Evaluatie • Privaatrechtelijke overeenkomst: in geval de gemeente eigenaar is van een stuk grond kan zij invloed uitoefenen op het gebruik van de gronden en de toe- Monitoring: dit is een middel om met zekere regelmaat het geformuleerde gestane branches. beleid te toetsen, evalueren en indien nodig aan te passen. Een monitoron- • Ondernemersnetwerken: bestaande ondernemers hebben via de aanwezige derzoek verschaft daartoe gegevens en inzicht in de vraag of men ‘de juiste lokale netwerken (onder andere OVN) en als onderdeel van branche-organi- koers vaart’. Indien nodig kan de visie worden bijgesteld of kunnen nieuwe saties en inkoopcombinaties contact met potentiële nieuwe ondernemers speerpunten worden benoemd. (starters en ondernemers met al een winkel). Zij kunnen samen met de gemeente, al dan niet in een branche-adviescommissie, een actieve rol vervullen bij het aantrekken van gewenst nieuw aanbod. Bijlagen bij detailhandelsvisie

Bijlagen Bijlage 1 Verklaring gebruikte afkortingen

1. Verklaring gebruikte afkortingen Branche: typering van een activiteit en/of samenwerking In totaal zijn er ongeveer 225 branches in de detailhandel. De 2. Branche-indeling winkels branche van winkels kent vaak een hoofdbranche en een neven- 3. Aanbodvergelijking Beilen-centrum en referentiecentra branche. Binnen de detailhandel worden 27 hoofdbranches onderscheiden (bijvoorbeeld sport & spel). Dit betreft dan de hoofdactivi- 4. Kaart 8-deling Beilen-centrum teit van de winkel. 5. Aanbodkarakteristieken winkelgebieden centrum w.v.o.: winkelverkoopvloeroppervlakte 6. Resultaten ondernemersenquête Het betreft hier alle overdekte, voor de consument toegankelijke en zichtbare ruimten. Dit is ook de (zichtbare) ruimte achter de toonbank en de etalage, maar bijvoorbeeld niet de personeels- ruimten, magazijnen en buitenverkoop. Dit wordt alleen voor de detailhandel bijgehouden, niet voor de horeca en dienstverlening. De oppervlakte van een winkel wordt uitgedrukt in vierkante meters.

v.k.p.: verkooppunt De unit c.q. vestiging van waaruit een bepaalde branche-activiteit wordt bedreven. 85 verz. index: verzorgingsindex De verzorgingsindex geeft de verhouding weer tussen het totaal winkeloppervlak en het aantal inwoners. De index is per woon- plaatsgrootteklasse op 100 gesteld. Ligt de index onder de 100, dan is er minder aanbod dan op basis van het gemiddelde zou mogen worden verwacht. Bijlage 2 Branche-indeling winkels

S Boodschappen doen Food en verzorging Levensmiddelen Agf, brood, supermarkten, et cetera Persoonlijke verzorging Drogist, parfumerie, et cetera Vergelijkend winkelen Warenhuizen Warenhuizen Omvatten minimaal vijf branches Mode-artikelen Kleding/mode Damesmode, textielsupers, lingerie, et cetera Schoenen/leder Schoenen, ortho, reisartikelen, et cetera Luxe artikelen Goud/zilver Juweliers, uurwerken, et cetera Huishoudelijke en luxe artikelen Glas/porselein, huishoudelijk, et cetera Antiek/kunst Kunsthandel, et cetera Optische artikelen Opticiens, et cetera Doelgericht winkelen Vrijetijdsartikelen Sport/spel Sportartikelen, camping, speelgoed, et cetera Hobby Fotofilm, stoffen, muziek, vliegers, et cetera Media Boeken, cd, cd-rom, video, et cetera Plant/dier Bloemen, dieren, tuincentra, et cetera In en om het huis Wit-/bruingoed Wit- en bruingoed, computer, et cetera Fiets-/autoaccessoires Fietsen, autoaccessoires, et cetera Doe-het-zelf Bouwmarkt, verf en behang, et cetera Wonen Meubelen, keukens, vloerbed, et cetera Overige detailhandel Overige detailhandel Tweedehands, feestartikelen, religie, et cetera Vervoer Transport en brandstoffen Auto, boot, caravan Garages, autodealers, et cetera Brandstoffen Tankstation met shop, et cetera Diensten Diensten Horeca Café, fastfood, restaurant, et cetera Cultuur Bioscoop, galerie, museum, et cetera Ontspanning Amusementhal, zonnebank, et cetera Reiswezen Reisbureaus, et cetera Verhuur Videotheek, gereedschap, et cetera Onderhoud/reparatie Hakkenbar, kleding, poppen, et cetera Uitzendbureaus Administratief, technisch, et cetera Financiële instelling Banken, postkantoor, et cetera Particuliere dienstverlening Belwinkel, fotostudio, stomerij, et cetera Zakelijke dienstverlening Drukwerk, kopieën, reclame, et cetera 86 Overig Restgroep Niet-winkels Apotheken, et cetera Bron: Locatus

Bijlage 3 Aanbodvergelijking Beilen-centrum en referentiecentra

7DEHO2PYDQJZLQNHODDQERG%HLOHQFHQWUXPHQYHUJHOLMNEDUHFHQWUD

&HQWUXP%HLOHQ ZLQNHORSSHUYODN%HLOHQFHQWUXP WHQRS]LFKWHYDQUHIHUHQWLHFHQWUXPJHELHGHQ LQGH[ DDQWDO PðZYR ZYRSHU YNS LQZ LQZ LQZ LQZ 'DJHOLMNV QLHWGDJHOLMNV 7RWDDO %URQ/RFDWXV9DVWJRHGPDUNW5HWDLO+DQGERHN

7DEHO9HU]RUJLQJVQLYHDXZLQNHODDQERG%HLOHQFHQWUXPHQYHUJHOLMNEDUHFHQWUD

&HQWUXP%HLOHQ 9HU]RUJLQJVQLYHDX%HLOHQFHQWUXP WHQRS]LFKWHYDQUHIHUHQWLHFHQWUXPJHELHGHQ LQGH[ DDQWDO PðZYR ZYRSHU YNS LQZ LQZ LQZ LQZ 'DJHOLMNV QLHWGDJHOLMNV 7RWDDO %URQ/RFDWXV9DVWJRHGPDUNW5HWDLO+DQGERHN 'HYHU]RUJLQJVLQGH[JHHIWGHYHUKRXGLQJZHHUWXVVHQKHWWRWDDOZLQNHORSSHUYODNHQKHWDDQWDOLQZRQHUV'H LQGH[LVSHUZRRQSODDWVJURRWWHNODVVHRSJHVWHOG/LJWGHLQGH[RQGHUGHGDQLVHUPLQGHUDDQERG GDQRSEDVLVYDQKHWJHPLGGHOGH]RXPRJHQZRUGHQYHUZDFKW Bijlage 4 Kaart 8-deling Beilen-centrum

87 Bijlage 5 Aanbodkarakteristieken winkelgebied centrum

'HHOJHELHG 'H0DUNW 'HHOJHELHG :HYHUVVWUDDW ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q PðZYR PðZYR YDQWRWDDO YDQWRWDDO DDQWDNYNS DDQWDNYNS YDQWRWDDO YDQWRWDDO 'HHOJHELHG 9HQWZHJ=XLG 'HHOJHELHG +HNVWUDDW ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q PðZYR PðZYR YDQWRWDDO YDQWRWDDO DDQWDNYNS DDQWDNYNS YDQWRWDDO YDQWRWDDO 'HHOJHELHG %ULQNVWUDDW WXVVHQ'H0DUNWHQGH5DDGKXLVVWUDDW 'HHOJHELHG .UXLVVWUDDW ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q 88 PðZYR PðZYR YDQWRWDDO YDQWRWDDO DDQWDNYNS DDQWDNYNS YDQWRWDDO YDQWRWDDO 'HHOJHELHG %ULQNVWUDDW WXVVHQ5DDGKXLVVWUDDWHQ+HNVWUDDW 7RWDDO %HLOHQFHQWUXP ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q PðZYR PðZYR YDQWRWDDO YDQWRWDDO DDQWDNYNS DDQWDNYNS YDQWRWDDO YDQWRWDDO 'HHOJHELHG 5DDGKXLVVWUDDW ERRGVFKDSSHQ ZLQNHOHQ GRHOJHULFKWH WRWDDO KRUHFD GLHQVWHQ OHHJVWDQG 7RWDDO GRHQ DDQNRSHQ GHWDLOKDQGHO Q Q Q PðZYR YDQWRWDDO DDQWDNYNS YDQWRWDDO

Bijlage 6 Resultaten ondernemersenquete

Tabel 1 Herkomst klandizie en omzet niet-dagelijkse branches in centrumgebied (N=12) Tabel 7 Indien positief: welke winkels/formules per locatie? Tabel 13 Houding ten aanzien van recente aanpak verkeerscirculatie en parkeersituatie (N=24 Klandizie Omzet /RFDWLH %UDQFKH Luxe damesmode en huishoudelijke artikelen Beilen 60% 62% Positief 25% Brinkstraat (Blokker/Xenos) Westerbork 15% 14% Gematigd positief 50% Raadhuisstraat/plein Huishoudelijke artikelen en horeca Smilde 7% 5% Neutraal 0% Hekstraat Boetieken Overig Midden-Drenthe 3% 3% Restaurants en grote budget store Gematigd negatief 17% Overig Provincie 6% 5% De Markt (Kwantum/Nettorama) Negatief 8% Toerisme 9% 11% Weversstraat Ettenstraat Tabel 14 Gewenst karakter als substreekcentrum (N=25) Andere locatie Tabel 2 waardering huidige kwaliteit Beilen-centrum (N=28) Dorpskarakter 52% Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Geen mening Stedelijk karakter 48% Branchering (diversiteit aanbod) 7% 71% 7% 0% 14% Tabel 8 Indien positief: welke overige voorzieningen per locatie? Kwaliteit van het winkelaanbod 4% 71% 0% 0% 25% /RFDWLH 9RRU]LHQLQJ Spreiding van winkels over het centrum 7% 43% 18% 4% 29% Brinkstraat Tabel 15 Eigendom- en ondernemingsstatus Uitstraling centrum en winkelpanden 0% 54% 39% 0% 7% Raadhuisstraat/plein Diensten/postkantoor en cultuur op Raadhuisplein 5HVSRQVYHUGHOLQJ LQ Inrichting openbare ruimte 4% 29% 21% 7% 39% Hekstraat Kunst/diensten Eigenaar bedrijfspand 66% Aantal horecabedrijven 7% 57% 7% 7% 21% De Markt Hotel, restaurants en cultuur Zelfstandig ondernemer 80% Weversstraat Diensten en horeca Ettenstraat Tabel 3 Waardering huidige parkeerkwaliteit (N=25) Andere locatie Tabel 16 Enquêterespons naar m² winkelvloeroppervlak Goed Voldoende Onvoldoende Slecht Geen mening <100 m2 18% Aantal parkeerplaatsen 4% 40% 28% 8% 20% 100-199 m2 29% Bewegwijzering parkeren 0% 36% 40% 0% 24% Tabel 9 Houding ten aanzien van andere functies De Markt (N=25) 200-399 m2 32% Inrichting parkeerterreinen 0% 64% 8% 8% 20% in % 400-799 m2 7% Looproutes parkeerterreinen/ winkel- Positief 56% gebied 0% 28% 32% 16% 24% 800-1.000 m2 7% Negatief 28% 1.000 - 2.000 m2 7% Geen mening 16% Tabel 4 In welke branches ontbrekend aanbod in het centrumgebied? (N=20) 89 in % specifieke branche waar in het centrum Tabel 17 Enquêterespons naar locatie Tabel 10 Welke andere functies zinvol op De markt? (N=38) Dagelijks 15% speciaalzaken (groente/reform) 5HVSRQVYHUGHOLQJ in % /RFDWLH LQ Niet dagelijks 24% luxe damesmode en media Brinkstraat Horeca (restaurants) 26% Brinkstraat 52% Horeca 21% hotel-restaurant/terras De Markt Terrassen 37% Hekstraat 10% Het winkelaanbod is compleet 40% Kunst en cultuur 32% Raadhuisstraat 7% Anders 5% De Zuidmaten 7% Tabel 5 Welke voorzieningen ontbreken in het centrum? (N=11) Hanekampen 7% in % type voorziening waar in het centrum Tabel 11 Bespreekbaarheid opofferen parkeerplaatsen op De Markt (N=24) Overig 17% Diensten 25% Volwaardig postkantoor Raadhuisstraat in % Cultuur 25% Cultureel centrum De Markt Bespreekbaar 42% Tabel 18 Enquêterespons naar branche Recreatie en Toerisme 34% VVV-kantoor Brinkstraat/Raadhuisstraat Bespreekbaar mits niet ten koste van parkeerbalans 21% 5HVSRQVYHUGHOLQJ Fietsenstalling en openbaar %UDQFKH LQ Openbare Functies 16% toilet Raadhuisstraat Onbespreekbaar 38% dagelijks 7% niet dagelijks 41% Tabel 6 Houding ten opzichte van verdere aanbodontwikkeling in centrum (N=26) Tabel 12 Houding ten aanzien van handhaving weekmarkt op De Markt (N=24) doelaankopen 14% Waardering in % horeca 3% Positief 42% Bespreekbaar, de weekmarkt is niet gebonden aan een locatie 54% diensten 34% Gematigd positief 35% Gedeeltelijke verplaatsing naar Raadhuisstraat/plein is bespreekbaar 25% Neutraal 12% Verplaatsing is onbespreekbaar 4% Gematigd negatief 0% Geen mening 17% Negatief 12% 90 Deel III

Epiloog 91 92 Epiloog hoe nu verder

Uitdragen van deze visie Versterking van het winkelapparaat Een ander punt is het versterken en profileren van het winkelapparaat van Hierbij is het Masterplan Centrum Beilen (MCB) opgeleverd. Dit betekent Beilen (zie deel II). Wil Beilen haar functie als substreekcentrum kunnen dat het bestemmingsplan kan worden opgesteld. Daarmee is de kous niet waarmaken dan zal het winkelapparaat hoogwaardiger, compacter en com- af. Dit rapport beoogt Beilen letterlijk en figuurlijk “Op de Kaart”te zetten. pleter moeten worden. Daar horen ook evenementen bij, evenals allerhande Dit betekent dat de visie door betrokken partijen moet worden uitgedragen promotionele activiteiten. Gemeente en middenstand zullen hierbij sterker naar eenieder die een ontwikkelproject of een herontwikkelingsproject ter vanuit één gezamenlijk belang moeten gaan opereren. hand wil nemen. Het bestemmingsplan zal het toetsingskader vormen, dit rapport beoogt inspiratiebron te zijn. Vanuit de beide hierboven genoemde invalshoeken is het wenselijk dat er een persoon wordt benoemd als centrummanager van Beilen. Deze persoon moet een goede (PR) communicator zijn, moet ondernemersbloed in de ade- Opstellen bestemmingsplan; de gemeente aan het roer ren hebben en moet terzake kundig zijn op vastgoedgebied. Als bindende factor tussen gemeente, middenstand en vastgoedsector kan de centrum- Om het geschetste beeld te kunnen realiseren is het van belang dat de dif- manager zorgen dat het vliegwiel draaiende blijft en dat Beilen uiteindelijk ferentiatie in bebouwingstypologieën en functies zoveel mogelijk juridisch goed “Op de Kaart” komt te staan. En ook blijft staan. wordt verankerd. Dit betekent dat het bestemmingsplan een tamelijk gede- tailleerd karakter zal moeten krijgen, wil de gemeente kunnen sturen op de gewenste stedenbouwkundige ontwikkeling die in dit Masterplan wordt voorgestaan.

Intensieve begeleiding verschillende ontwikkelprojecten 93

De ontwikkelprojecten binnen het centrum dienen door de gemeente inten- sief te worden begeleid. Dit Masterplan kan daarbij als leidraad worden gehanteerd. Begeleiding van ontwikkelprojecten betekent voortdurend de vinger aan de pols van marktpartijen en architecten houden. Ook het voortdurend toezien op het nakomen van contractuele afspraken met vastgoed- bezitters, ontwikkelaars en beleggers vormt hier een onderdeel van.

Centrummanagement

Samenhangende vastgoedontwikkeling Het vliegwiel van de centrumontwikkeling moet gaan draaien. Door het samenhangende stedenbouwkundige kader dat nu voorligt kunnen de diverse projecten in onderlinge samenhang van de grond worden getild. Het vliegwiel moet ook blijven draaien. Ruimtelijke kwaliteit is een kwestie van voortdurende zorg, voortdurend toezicht en voortdurende afstemming. 94 Deel IV

Samenvatting 95 96 Samenvatting

1 Doelstellingen Masterplan Centrum Beilen 2 De structuur van het dorp +HWGRUS%HLOHQZRUGWGRRUGHPHHVWHEHWURNNHQHQDOVVDDLHQZHLQLJVIHHU- YROJHNHQPHUNW'LWKHHIWWHPDNHQPHWGHYHUURPPHOLQJYDQGHDXWKHQWLHNH Het voorliggende masterplan is opgesteld vanuit de volgende vier doelstel- GRUSVOLQWHQGHJHULQJHLQSDVVLQJVNZDOLWHLWYDQHHQDDQWDOJURRWVFKDOLJH lingen: JHERXZHQ )ULHVODQG)RRGVVXSHUPDUNWHQ GHDDQZH]LJKHLGYDQVIHHUOR]H HQVRFLDDORQYHLOLJHSDUNHHUJHELHGHQHQURPPHOLJHDFKWHUNDQWHQVLWXDWLHVHQ x +HWVWHUNHUSUR¿OHUHQYDQGHFHQWUXPNDUDNWHULVWLHNYDQ%HLOHQHQ ODVWEXWQRWOHDVWHHQVIHHUORRVVWHGHQERXZNXQGLJVOHFKWLQJHEHGPDUNW- KHWGDDUGRRUYHUJURWHQYDQGHDDQWUHNNLQJVNUDFKWYDQKHWGRUSDOV plein. woon-, winkelen vestigingsmilieu. Vooral vanaf de Ventweg Zuid, het belangrijkste en grootste parkeergebied x Het verbeteren van de verkeersafwikkeling en de bereikbaarheid YDQ%HLOHQRQWEUHHNWKHWDDQKRRJZDDUGLJHYRHWJDQJHUVGRRUVWHNHQULFKWLQJ YDQFHQWUXPJHELHGJHNRSSHOGDDQHHQKHOGHUHYLVLHRSGHWRHNRP- kernwinkelgebied. stige parkeersituatie 3 Zwakke plekken in het dorp x Het opstellen van een samenhangende stedenbouwkundige visie als %HLOHQNHQWPHHUGHUH]ZDNNHSOHNNHQ9RRU]RYHUGH]HNQHOSXQWHQVDPHQ- UXLPWHOLMNHHQSURJUDPPDWLVFKHEDVLVYRRUKHWRSWHVWHOOHQEHVWHP- KDQJHQPHWLQGLYLGXHOHJHERXZNZDOLWHLW]LMQGH]HPHWHHQQLHXZHLQYXOOLQJ PLQJVSODQ%HLOHQ&HQWUXP'H]HVWHGHQERXZNXQGLJHYLVLH]DO of een verbouwing oplosbaar. Een aantal van de plaatselijke knelpunten tevens als leidraad dienen voor de onderlinge afstemming en inpas- OLJJHQPHHURSVWHGHQERXZNXQGLJQLYHDXGLW]LMQRQGHUPHHUGHRPJHYLQJ VLQJYDQQLHXZHRQWZLNNHOSURMHFWHQ YDQGH6WHSKDQXVNHUNGHVLWXHULQJYDQKHW.DUVSHOKXXVHQGHDDQKHFKWLQJ YDQKHWVWDWLRQDDQKHWGRUSVFHQWUXP x Het ontwikkelen van een visie op de kwalitatieve en kwantitatieve RQWZLNNHOLQJYDQGHGHWDLOKDQGHOVVWUXFWXXU&HQWUDDOXLWJDQJVSXQW 97 - KLHUELMLVKHWRQWZLNNHOHQYDQHHQFRPSDFWFRPSOHHWHQKRRJZDDU 2.2 Projectontwikkeling op meerdere locaties GLJZLQNHODSSDUDDWLQVSHOHQGRSGHVWDWXVYDQVXEVWUHHNFHQWUXP GLH%HLOHQYDQXLWKHW323'UHQWKHLVWRHEHGHHOG Een prominent vraagstuk vormt de stedenbouwkundige inpassing en de RQGHUOLQJHDIVWHPPLQJYDQHHQ]HYHQWDOJURWHRQWZLNNHOSURMHFWHQLQ%HLOHQ 2 Beilen centrum; huidige situatie Het ontbreekt op dit moment aan een samenhangende visie op de gewenste VIHHUHQEHHOGNZDOLWHLWYDQGHGLYHUVHGHHOJHELHGHQLQKHWFHQWUXPYDQ%HL- OHQ'LWEHWHNHQWGDWGHGLYHUVHRQWZLNNHOSODQQHQRRNQLHWDDQHHQEHOHLGV- 2.1 Huidige stedenbouwkundige situatie NDGHUNXQQHQZRUGHQJHWRHWVW+HW0DVWHUSODQ]DOYRRUGHLQSDVVLQJHQ DIVWHPPLQJYDQGHRQWZLNNHOSURMHFWHQHHQGXLGHOLMNHHQFRQFUHWHOHLGUDDG moeten bieden. 'HVWHGHQERXZNXQGLJHSUREOHPDWLHNYDQ%HLOHQNHQWVFKDDOQLYHDXV

1 Dorp en omgeving 2.3 Huidige verkeers- en parkeersituatie %HLOHQLVLQJHVORWHQGRRUJURWHLQIUDVWUXFWXXUDVVHQ1DDVWHHQJRHGH EHUHLNEDDUKHLGEHWHNHQWGLWKHODDVRRNGDW%HLOHQLVDIJHVQHGHQYDQKDDU 'HJRHGHEHUHLNEDDUKHLGYDQDIKHWODQGHOLMNHHQUHJLRQDOHKRRIGZHJHQQHW RRUVSURQNHOLMNHODQGVFKDSSHOLMNHRPJHYLQJ%RYHQGLHQOLJJHQGHPRRLHUH HQKHWJUDWLVGLFKWELMGHZLQNHOVNXQQHQSDUNHUHQ]LMQGHVOHXWHOIDFWRUHQ QDWXXUHQODQGVFKDSV]RQHVRSPHHUGHUHNLORPHWHUVDIVWDQGYDQ%HLOHQ+HW YRRUKHWHFRQRPLVFKIXQFWLRQHUHQYDQKHW%HLOHUFHQWUXP LVYRRU¿HWVWRHULVWHQELMYRRUEHHOGQLHWYDQ]HOIVSUHNHQGRP%HLOHQHYHQDDQ te doen. 'H9VWUXFWXXUYDQ(VZHJHQ7RUHQODDQYRUPWYRRUKHWFHQWUXPHHQGXLGH- GHYROOHEUHHGWH+HWUXLPHZLQNHORSSHUYODNXLW]LFKQLHW]R]HHULQKHWJURWH OLMNHHQKRRJZDDUGLJHRQWVOXLWLQJVVWUXFWXXU'HEHUHLNEDDUKHLGYDQGHYLHU RSSHUYODNYDQGHZLQNHOVDOVZHOGRRUGHDDQZH]LJKHLGYDQPHHUPLGGHO- EHODQJULMNVWHSDUNHHUORFDWLHVYDQDIGH]H9VWUXFWXXU]DOJHZDDUERUJGHQ JURWHZLQNHOV'LWJHOGWYRRUDORSKHWJHELHGYDQKREE\EUXLQHQZLWJRHGHQ versterkt moeten worden. ³GHWDLOKDQGHORYHULJ´+HWPRGLVFKHQOX[HDDQERGLV]RZHOLQRPYDQJDOV NZDOLWHLW]ZDNYHUWHJHQZRRUGLJG2RNLVVSUDNHYDQHHQUHODWLHIJHULQJDDQ- 2SEDVLVYDQGHODQGHOLMNJHKDQWHHUGHNHQJHWDOOHQYRRUGRUSVNHUQHQNDQ ERGDDQVSRUWHQVSHOZRQHQHQGRHKHW]HOI YRRUGHKXLGLJHVLWXDWLH JHFRQFOXGHHUGZRUGHQGDWKHWWRWDOHDDQWDO SDUNHHUSODDWVHQELQQHQKHWFHQWUXP VWXNV YDOWELQQHQGHJHDGYLVHHUGH 4XDRPYDQJLVGHOHHJVWDQGYDQZLQNHOSDQGHQLQKHWFHQWUXPEHSHUNW'H bandbreedte van 650 tot 900 parkeerplaatsen. OHHJVWDQGEHYLQGW]LFKYRRUDOLQGHSHULIHULHYDQKHWZLQNHOJHELHG(FKWHU RSHHQEHODQJULMNSXQWGHKRHN%ULQNVWUDDW+HNVWUDDWLVGHOHHJVWDQGZHO 2SEDVLVYDQSDUNHHUWHOOLQJHQRSYLHUPDDWJHYHQGHPRPHQWHQLVYDVW ODQJGXULJYDQDDUG,QGLWQLHXZHRQWZLNNHOSURMHFWVWDDQDOPHHUGHUHMDUHQ NRPHQWHVWDDQGDWGHFDSDFLWHLWVNQHOSXQWHQYRRUDORSGH]DWHUGDJHQRSGH winkelunits te huur/te koop. ORFDWLH9HQWZHJ=XLGHQRSGHORFDWLHWHQQRRUGHQYDQGH6WHSKDQXVNHUN ontstaan. Het parkeerterrein naast het gemeentehuis wordt doordeweeks ,QKHWFHQWUXPYDQ%HLOHQLVLQUXLPWHOLMNIXQFWLRQHHORS]LFKWJHHQVSUDNHYDQ JRHGEHQXWPDDUYHUYXOWRSGHGUXNNH]DWHUGDJHQHQGHNRRSDYRQGHQHHQ HHQHFKWZLQNHOFLUFXLWLQGH]LQGDWGHPHQVHQHHQµURQGMH¶RIµDFKWMH¶NXQQHQ JHULQJHURO.HQQHOLMNLVKHWFHQWUXPEH]RHNDDQ%HLOHQLQYHHOJHYDOOHQ ORSHQ'HPHHVWHZLQNHOVWUDWHQZRUGHQDI]RQGHUOLMNEH]RFKW(HQEHODQJ- JHNRSSHOGDDQHHQEH]RHNDDQppQYDQGHWZHHVXSHUPDUNWHQGLHDDQKHW rijke reden hiervoor is dat door de spreiding van het aanbod en de mogelijk- parkeerterrein Ventweg Zuid liggen. KHLGYRRUGHZLQNHOWHSDUNHUHQYHHODDQNRSHQGRHOJHULFKWPHWGHDXWRZRU- GHQYHUULFKW'DDUQDDVWLVGH%ULQNVWUDDWGHHQLJHDXWRYULMHVWUDDW 'LWEHWHNHQWGDWKHWKXLGLJHSDUNHHUYUDDJVWXNYRRUDOHHQYUDDJVWXNLVYDQ een betere verdeling van de parkeerdruk over de parkeerterreinen binnen %HLOHQNHQPHUNW]LFKLQSRVLWLHYH]LQGRRUHHQUXLPHQEUHHGZLQNHODDQ- 98 KHWFHQWUXP ERGJRHGHEHUHLNEDDUKHLGPHWGHDXWRJUDWLVSDUNHUHQHQHHQJRHGHPL[ YDQODQGHOLMN¿OLDDOEHGULMIHQYHHO MRQJH ]HOIVWDQGLJHRQGHUQHPHUV0LQGHU :DQQHHUZHKHWKXLGLJHJHEUXLNYDQGHSDUNHHUORFDWLHVDI]HWWHQWHJHQGH VWHUNHIDFWRUHQ]LMQ WRHNRPVWLJHLQWHQVLYHULQJYDQKHW%HLOHUFHQWUXPGDQ]DORSHHQDDQWDO SOHNNHQFDSDFLWHLWVXLWEUHLGLQJPRHWHQSODDWVYLQGHQ5DQGYRRUZDDUGHGDDUELM x GHUXLPWHOLMNHVWUXFWXXU JHHQµURQGMH%HLOHQ¶PRJHOLMN vormt het gemeentelijke beleid dat bij nieuwe appartementen het bewoners- x GHHHQ]LMGLJHVHJPHQWHULQJ QDGUXNRSODDJZDDUGLJ parkeren op eigen terrein wordt gerealiseerd. x de matige uitstraling van de entrees van de winkelgebieden x KHWIXQFWLRQHUHQYDQGHKRUHFD YHHOJHVORWHQHQZHLQLJZLQNHORQ- 2.4 Huidige detailhandelssituatie GHUVWHXQHQGHGDJKRUHFD x HHQJHEUHNDDQJH]DPHQOLMNHSURPRWLHYDQKHWZLQNHOFHQWUXP +HWWRWDOHZLQNHODDQERGYDQGHJHPHHQWH0LGGHQ'UHQWKHEHGUDDJWELMQD x een gebrekkige afstemming van openingstijden. Pð'HNHUQ%HLOHQKHHIWPHWUXLPPðPHHUGDQGHKHOIWYDQ KHWWRWDOHZLQNHODDQERG+HW]HOIGHEHHOGYHUWRRQWGHYHUGHOLQJRYHUGH GDJHOLMNVHHQQLHWGDJHOLMNVHVHFWRU

+HW&HQWUXPYDQ%HLOHQKHHIWPHWELMQDPðHHQZLQNHODSSDUDDW YDQHHQRPYDQJGLHJURWHULVLQYHUJHOLMNLQJPHWGHFHQWUXPJHELHGHQYDQ ZRRQSODDWVHQPHWHYHQYHHOLQZRQHUVDOV%HLOHQ0HWHHQZLQNHODDQERGHQ YHU]RUJLQJVQLYHDXYDQPðSHULQZRQHUVNRPW%HLOHQPHHULQGH buurt van het winkelapparaat van woonplaatsen van 15.000-20.000 inwo- QHUV'DDUPHHLVGHYHU]RUJLQJVJUDDGYDQGHNHUQ%HLOHQUXLPWHQRHPHQ 'LWUXLPHDDQERGLVRS]LFKHHQZHHUVODJYDQGHGXEEHOHIXQFWLHYDQ%HLOHQ KRRIGNHUQYDQGHJHPHHQWH0LGGHQ'UHQWKHHQUHJLRQDDOYHU]RUJHQGVXE- VWUHHNFHQWUXP In de dagelijkse en niet-dagelijkse sfeer is sprake van een ruim aanbod over 3 Masterplanvisie EOLMIWLQGH]HJHGHHOWHVYDQKHWFHQWUXPHHQ]HHUJRHGHEHUHLNEDDUKHLGYDQ ZLQNHOVJHKDQGKDDIG+LHUPHH]DOYRRUDOKHWPHHUJHVSHFLDOLVHHUGHZLQNHO- VHJPHQWHQGHGHWDLOKDQGHOPHWGHZDWJURWHUHSURGXFWHQ ZLWEUXLQJRHG 3.1 Visie op de stedenbouwkundige hoofdstructuur haar voordeel kunnen doen.

7RWGXVYHUKHHIWGHJHPHHQWH0LGGHQ'UHQWKHKDDU³YUDDJYROJHQGHSDU- 'HVWHGHQERXZNXQGLJHKRRIGVWUXFWXXUYRRUKHW³HLQGEHHOG´ EHVWDDW NHHUEHOHLG´PHWVXFFHVWRHJHSDVW'HDOJHPHHQKHHUVHQGHRSLQLHLVRRNGDW XLWHHQFRPSDFWZLQNHOFHQWUXPLQGHYRUPYDQHHQRIGHKRRIGOHWWHU% KHWRQJHUHJXOHHUGSDUNHUHQYRRU%HLOHQPRJHOLMNPRHWEOLMYHQ 5RQGGLWFLUFXLWOLJWGHZLQNHOEHERXZLQJZDDUELMKHWVWUHYHQLVRPGHZRRQ- IXQFWLHERYHQGHZLQNHOVWHYHUVWHUNHQ'LWNRPWGHOHYHQGLJKHLGHQGH 2SNOHLQHUHORFDWLHV]DOHHQEODXZH]RQHNXQQHQOHLGHQWRWHHQEHWHUH VRFLDOHYHLOLJKHLGWHQJRHGH9DQDIGHYLHUKRRIGSDUNHHUORFDWLHV]XOOHQGH GRRUVWURPLQJRSKHW³SDUNHUHQYRRUGHZLQNHOGHXU´'LWJHOGWYRRUKHWKDDNV YRHWJDQJHUVYHUELQGLQJHQZRUGHQRSJHZDDUGHHUG9RRUGH]XLGÀDQNYDQKHW SDUNHUHQLQGH5DDGKXLVVWUDDWHQKHWODQJVSDUNHUHQRSGHKDYHQVLQGH &HQWUXP]LMQDOVYRRUEHHOGVFKHWVHQGHORFDWLH0DUNW1DVVDXNDGH9HQWZHJ +HNVWUDDW9HUGHU]DOKHWVWUDDWSDUNHUHQLQKHWNHUQZLQNHOJHELHG]RYHHO =XLGHQGHORFDWLH6WHSKDQXVNHUN3DOLVLXPRSVWHGHQERXZNXQGLJQLYHDX mogelijk ontmoedigd moeten worden. uitgewerkt.

2SODQJHWHUPLMQ ]DOGRRUGHLQWHQVLYHULQJYDQKHWFHQWUXPGHSDU- 'HIXQFWLHNDDUWYRRUKHWFHQWUXPYDQ%HLOHQYORHLWGLUHFWYRRUWXLWGHKRRIG- keerbehoefte met 135 tot 200 parkeerplaatsen toenemen. Een deel van VWUXFWXXUNDDUW'H]HIXQFWLHNDDUWEHVFKULMIW]RZHOYRRUGHEHERXZLQJDOV GH]HWRHQDPHNDQZRUGHQRSJHYDQJHQGRRUGHEHWHUHEHQXWWLQJYDQKHW YRRUGHRSHQEDUHUXLPWHGHKRRIGIXQFWLHVHQYRUPWDOV]RGDQLJHHQRQGHU- parkeerterrein aan de Ettenstraat (gemeentehuis). OHJJHUYRRUKHWRSWHVWHOOHQEHVWHPPLQJVSODQYRRUKHW%HLOHUFHQWUXP

3HUVDOGR]XOOHQHUDDQKHWFHQWUXPFLUFDWRWSDUNHHUSODDWVHQPRHWHQ 'RRUPLGGHOYDQHHQNDDUWZDDURSYHUVFKLOOHQGHEHERXZLQJVW\SRORJLHsQ]LMQ worden toegevoegd. JHGH¿QLHHUGLVKHWVWUHHIEHHOGYRRUGHWRHNRPVWLJHEHERXZLQJVVWUXFWXXU 99 QHHUJHOHJG'H]HVWUXFWXXULVJHEDVHHUGRSKHWYHUVWHUNHQYDQKHW¿MQNRU- ,QGHXLWJHZHUNWHLGHHsQVFKHWVHQZRUGWKLHUYRRUUHHGVGHYROJHQGHUXLPWH relige karakter van de oude dorpslinten die daardoor een sterkere, meer her- JHFUHsHUG NHQEDUHUROLQKHWFHQWUXPJDDQVSHOHQ'HIRWRFROODJHVGLHDOVUHIHUHQWLHV YRRUGHGLYHUVHEHERXZLQJVVIHUHQ]LMQJHPDDNWGLHQHQDOVLQVSLUDWLHEURQ +HULQULFKWLQJHQXLWEUHLGLQJSDUNHHUWHUUHLQ9HQWZHJ=XLG FDSODDWVHQ YRRUDUFKLWHFWHQHQSURMHFWRQWZLNNHODDUV'HSHUW\SRORJLHJHQRHPGHPDDW- +HULQULFKWLQJSDUNHHUWHUUHLQQDELM6WHSKDQXVNHUN FDSODDWVHQ YRHULQJVDVSHFWHQKHEEHQHHQPHHUGLUHFWLHINDUDNWHUHQNXQQHQDOV]RGDQLJ 8LWEUHLGLQJSDUNHHUWHUUHLQ'H:HYHUQDXLWSODDWVLQJ DOVEDVLVGLHQHQYRRUGHERXZYRRUVFKULIWHQYDQKHWQLHXZHEHVWHPPLQJV- .DUVSHOKXXV FDSODDWVHQ plan.

7RWDDO FDSODDWVHQ 3.2 Visie op de toekomstige verkeers- en parkeersituatie 'DDUQDDVW]DOELMGHRQWZLNNHOLQJYDQGHZRRQVHUYLFH]RQHUR\DDOUXLPWH PRHWHQZRUGHQLQJHERXZGYRRUEH]RHNHUVSDUNHUHQ'HSDUNHHUGUXNGLH 'H9VWUXFWXXUYDQ(VZHJHQ7RUHQODDQ]DOEHWHUDOVYHUGHHOHQRQWVOXL- GRRUGLWSURMHFWZRUGWJHJHQHUHHUG]DOQLHWRSGHEHVWDDQGHWHUUHLQHQNXQ- WLQJVVWUXFWXXUNXQQHQIXQFWLRQHUHQZDQQHHUGHNRSSHOLQJYDQGH]HZHJHQ nen worden afgewenteld. DOVURWRQGHZRUGWYRUPJHJHYHQ'HJHOLMNZDDUGLJHUROGLHGH]HZHJHQVSH- OHQELQQHQGHKRRIGRQWVOXLWLQJVVWUXFWXXUZRUGWRSGLHPDQLHUYHUVWHUNW2P :DQQHHUDDQGH]HODDWVWHUDQGYRRUZDDUGHZRUGWYROGDDQGDQ]DOHURRNLQ GH]H9VWUXFWXXURRNYRRUYHUNHHUYDQDI:HVWHUERUNEHWHUWHODWHQIXQFWLRQH- HHQNZDQWLWDWLHIJRHGHSDUNHHUVLWXDWLHYRRUKHW%HLOHUFHQWUXPEOLMYHQ UHQ]DOGHRRUVSURQNHOLMNHYRRUUDQJVVLWXDWLH3HUN7RUHQODDQELMGHDDQWDN- bestaan. king van de Industrieweg weer worden hersteld. 'HLQULFKWLQJVNZDOLWHLWHQGHYHUOLFKWLQJVNZDOLWHLWYDQGHEHVWDDQGHSDUNHHU- WHUUHLQHQ]DORSHHQKRJHUQLYHDXPRHWHQNRPHQWHOLJJHQ2RNGHEHZHJ- 'HKXLGLJHYHUNHHUVFLUFXODWLHPHWEHSHUNWppQULFKWLQJVYHUNHHU]DOLQGHWRH- ZLM]HULQJQDDUGH]HWHUUHLQHQLQFRPELQDWLHPHWHHQGXLGHOLMNHQDDPJHYLQJ komst worden gehandhaafd. Er is geen aanleiding om in de toekomst de PRHWGHWRHJDQNHOLMNKHLGHQGHEHUHLNEDDUKHLGYDQGH]HWHUUHLQHQYHUEHWH- YHUGHOLQJDXWRYULMDXWROXZLQKHWNHUQZLQNHOJHELHGWHYHUDQGHUHQ'RRUGDW ren. DXWRYHUNHHULQ5DDGKXLVVWUDDWHQ+HNVWUDDWLQppQULFKWLQJPRJHOLMNEOLMIW 3.3 Detailhandelsvisie %UDQFKHHQDVVRUWLPHQWVDDQSDVVLQJYDQEHVWDDQGHZLQNHOVYDQ ODDJQDDUPLGGHQKRRJVHJPHQWLQGHEUDQFKHVPRGHVFKRH- 9DQXLWKHW3URYLQFLDDO2PJHYLQJVSODQ 323 YDQGHSURYLQFLH'UHQWKHLVGH QHQMXZHOLHUVDUWLNHOHQEUXLQHQZLWJRHGPHGLDHQGRHKHW]HOI NHUQ%HLOHQDOVVXEVWUHHNFHQWUXPDDQJHGXLG'LWEHWHNHQWGDWKHWYRRU]LH- x 6WUHHIEHHOGLV]RYHHOPRJHOLMNHHQUXLPWHOLMNHFRQFHQWUDWLHYDQ QLQJHQHQZLQNHODUHDDOYDQGHNHUQ%HLOHQHHQPHHUUHJLRQDOHXLWVWUDOLQJ VXSHUPDUNWHQHQVSHFLDDO]DNHQ$DQGH9HQWZHJ=XLGEHWUHIWGLWGH GLHQHQWHKHEEHQ'LWYRUPWHHQUXJJHQVWHXQYRRUKHWJHPHHQWHOLMNHEHOHLG FRPELQDWLH.RQPDUHQ$OGL$DQGHQRRUGNDQWYDQKHWFHQWUXPLVGLW RP%HLOHQGXLGHOLMNHUDOVKRRIGNHUQYDQGHJHPHHQWH0LGGHQ'UHQWKH WHQ GH&EHLGHQDOGDQQLHWDDQJHYXOGPHWHHQVOLMWHULMHQDQGHUH RS]LFKWHYDQ:HVWHUERUNHQ6PLOGH WHRQWZLNNHOHQ GDJHOLMNVHVSHFLDDO]DNHQ x 'HSUR¿OHULQJYDQ%HLOHQYRRU]RZHOGHHLJHQEHYRONLQJDOVGHWRH- 1DDVWKHWYHUNOHLQHQYDQGH]HZHHUVWDQGVIDFWRUHQYRRUKHWFHQWUXPEH]RHN ULVWLVFKUHFUHDWLHILQJHVWHOGHEH]RHNHUYUDDJWRPPHHURQGHUVFKHL- ]DO%HLOHQRRNppQRIPHHUUHJLRQDOHWUHNNHU V PRHWHQJDDQKXLVYHVWHQ'H GHQGYHUPRJHQ1DDVWDDQSDVVLQJRIWRHYRHJLQJYDQZLQNHODDQERG LGHDOHSOHNKLHUYRRULVKHW0DUNWSOHLQ$OVWKHPDYRRUHHQGHUJHOLMNHQLHXZH in middenplus tot hoger segment, gaat het om een totaalpakket van WUHNNHULVGRRUEHWURNNHQHQHHQDDQWDOLGHHsQDDQJHGUDJHQ]RDOVHHQKRWHO PDDWUHJHOHQ]RDOVGHWRHYRHJLQJYDQZLQNHORQGHUVWHXQHQGHKRUHFD JUDQGFDIpHQRIHHQ]XLYHOPXVHXPDQQH[999NDQWRRU OXQFKURRP KHWDDQWUHNNHOLMNHUPDNHQYDQHQWUHHJHELHGHQGH LQYXOOLQJYDQGHORFDWLH³9UHPDQ´HHQEHWHUHYHUNHHUHQSDUNHHU- 'HXLWEUHLGLQJYDQKHWZLQNHOJHELHGYDQ%HLOHQNDQQLHWDOWHJURRWVFKDOLJ routing, een verbetering van het verblijfsklimaat (Markt en Kerkplein) YDQDDUG]LMQ'HPDUNWUXLPWHLVEHSHUNW9HHOHHUGHUPRHWJHGDFKWZRUGHQ HQKHWRSHONDDUDIVWHPPHQYDQSURPRWLHDFWLYLWHLWHQRSHQLQJVWLM- DDQGHXLWEUHLGLQJYDQEHVWDDQGDDQERGEUDQFKHYHUDQGHULQJYDQEHVWDDQ- GHQNRRSDYRQGHQHQ]RYRRUW GHZLQNHOVHQKHWDDQWUHNNHQYDQRQWEUHNHQGHIRUPXOHV'LWYRRUDOLQGH x :DWGHNRRSDYRQGEHWUHIWOLMNWKHWYHUVWDQGLJRPGH]HWHYHUSODDW- EUDQFKHVPRGHKXLVKRXGHOLMNHHQOX[HDUWLNHOHQHQYULMHWLMG &'¶VHWF HQ VHQYDQGHYULMGDJQDDUGHGRQGHUGDJDYRQGHQDDQJH]LHQRSGH GDQPHWQDPHLQGHVHJPHQWHQµPLGGHQWRWKRRJ¶ YULMGDJHQRRNLQGHVWHGHQ$VVHQHQ+RRJHYHHQNRRSDYRQGZRUGW 100 gehouden. 9RRUGHRQWZLNNHOLQJVULFKWLQJYDQKHWFHQWUXPKHHIWGHJHPHHQWHDOVGRHO- VWHOOLQJJHIRUPXOHHUGEHKRXGHQYHUVWHUNLQJYDQKHWFRQVXPHQWHQGUDDJYODN Van ‘Z-structuur’ tot ‘rondje Beilen’ YRRUGHWDLOKDQGHOVHQFHQWUXPYRRU]LHQLQJHQHQXLWERXZZDDUPRJHOLMN x 5RQGMH%HLOHQLQIDVHQQDVWUHYHQHHUVWEGDQ% %HODQJULMNGDDUELMLVGHDDQVOXLWLQJRSGHQLHXZERXZSURMHFWHQHQGHYHU- x &RPSDFW HU URQGMH%HLOHQQDVWUHYHQ'LWEHWHNHQW keers- en parkeersituatie. LQDDQORRSJHELHGHQ+HNVWUDDW1RRUGHQ.UXLVVWUDDWEHSHUNHQ YDQZLQNHOXLWEUHLGLQJHQHQQLHXZYHVWLJLQJDIERXZYDQZLQNHOEH- 'HEHODQJULMNVWHFRPSRQHQWHQYDQGHGHWDLOKDQGHOVYLVLH]LMQ stemmingen OHHJVWDQGKRHN%ULQNVWUDDW+HNVWUDDWLQYXOOHQ Beilen ontwikkelen als centrum voor boodschappen doen én winkelen VWLPXOHUHQYHUSODDWVLQJ$FWLRQXLW5DDGKXLVVWUDDWQDDUHLQGH x 'HPDUNWUXLPWHYRRUJURRWVFKDOLJHXLWEUHLGLQJHQYDQKHWZLQNHODS- %ULQNVWUDDWRI+HNVWUDDWHQKXLGLJHORFDWLHKHUYHUNDYHOHQLQNOHL- paraat is beperkt: nere winkelunits LQGHGDJHOLMNVHVIHHULVHU]RZHOLQ%HLOHQDOVLQ6PLOGHRI:HV- 9HQWZHJ=XLGµDDQKHFKWHQ¶DDQ%ULQNVWUDDWYLDKRRJZDDUGLJH WHUERUNJHHQPDUNWUXLPWHYRRUHHQH[WUD GLVFRXQW VXSHUPDUNW passage :HO]LMQHUQRJPRJHOLMNKHGHQYRRUEHSHUNWHXLWEUHLGLQJYDQ 0DUNWEHODQJULMNHQWUHHJHEHLGPHWSULPDLUHIXQFWLHYRRUKRUHFD EHVWDDQGHVXSHUPDUNWHQRIVSHFLDDO]DNHQ ZHHNPDUNWHQFXOWXUHOHWRHULVWLVFKUHFUHDWLHYHWUHNNHU LQGHQLHWGDJHOLMNVHVIHHULVPDUNWWHFKQLVFKJHHQUXLPWHYRRU 2QWZLNNHOLQJHQLQYXOOLQJORFDWLH.DUVSHOVWUDDW:HYHUVVWUDDW XLWEUHLGLQJ2PKHWZLQNHODDQERGWHYHUVWHUNHQLVHHQEHSHUNWH WRHYRHJLQJYDQWUHNNHUVRSVWUDWHJLVFKHORFDWLHVPRJHOLMN 9HUSODDWVLQJYDQNOHLQVFKDOLJHZLQNHOVQDDUGH+HNVWUDDWRI$FWL- RQORFDWLH Project Ettenstraat bijsturen naar mix van functies als onderdeel ‘rond- Centrummanagement je Beilen’ x &HQWUXPPDQDJHPHQWLVHHQJHVFKLNWPHGLXPRPGHYLVLHRSKHW x 'HEHRRJGHLQYXOOLQJYDQGHSOLQWYDQKHWSURMHFW(WWHQVWUDDW5DDG- FHQWUXPJHELHGXLWWHZHUNHQWHEHJHOHLGHQHQ ELM WHVWXUHQ huisplein is in het kader van de visie op de toekomstige ontwikkeling x Invulling kan in hoofdlijnen op twee manieren: YDQGHGHWDLOKDQGHOHQLJV]LQVJHZLM]LJG9RRUGHODQJHUHWHUPLMQ - een organisatie bestaande uit vertegenwoordigers van de ZRUGWGHRQWZLNNHOLQJYDQHHQWZHHGHURQGMH%HLOHQQDJHVWUHHIG gemeente, winkeliers, ondernemers en andere lokale belangheb- YLD%ULQNVWUDDW5DDGKXLVVWUDDW(WWHQVWUDDW.DPSVWUDDW'HIXQFWLHV EHQGHQEUDQFKHRUJDQLVDWLHVHQHHQH[WHUQGHVNXQGLJH die hier een plek moeten krijgen betreft een mengeling van winkels, HHQFHQWUXPPDQDJHUGLHYLDUHJXOLHUHQRIDGKRFRYHUOHJFRQWDFW KRUHFDGLHQVWYHUOHQLQJHQSXEOLHNVIXQFWLHV heeft met gemeente, ondernemers en andere belanghebbenden. x +HWYRRUGHHOYDQGH]HEHQDGHULQJLVGDWGHSDUNHHUORFDWLH x 'HFHQWUXPPDQDJHUPRHWHHQORNDDOJRHGLQJHYRHUGSHUVRRQ]LMQ µ5DDGKXLVSOHLQ¶RRNRSNRRSDYRQGHQLQKHWZHHNHQGEHWHUEHQXW WLMGVEHVODJPD[LPDDOWRWIWH FLUFD¼RSMDDUED- ]DOJDDQZRUGHQ2SGH]HZLM]HZRUGWGHSDUNHHUORFDWLH9HQWZHJ sis). Zowel bekend met gemeentelijke belangen als ondernemersbe- Zuid beter ontlast en ontstaat een betere doorbloeding van het langen en rol als bewaker en stimulator voortgang planvorming en FHQWUXP,QGLWNDGHULVKHWZHQVHOLMNGDWGHYHUSODDWVLQJYDQGH SURMHFWHQ MHXJGVRRVQDDUGHHHUVWHIDVHYDQKHWSURMHFWQLHWGRRUJDDWHQGDW GH999RSHHQYRRUGHFRQVXPHQWWRHJDQNHOLMNHUHQGLUHFW]LFKWEDUH ORFDWLHZRUGWRQGHUJHEUDFKW

Verbinding Ventweg-Zuid en Brinkstraat x Voorgesteld wordt op twee plaatsen een verbinding te realiseren tus- VHQ9HQWZHJ=XLGHQ%ULQNVWUDDW ORRSYHUELQGLQJODQJVORFDWLH=RQQDULFKWLQJ0DUNW 101 YHUZLQNHOGHURXWH NOHLQVFKDOLJHXQLWV RSSOHNNHXUVODJHU 6FKLSSHUV x 'DDUQDDVWNDQRSNRUWHWHUPLMQGHRQWZLNNHOLQJYDQGHORFDWLH9UH- PDQFRQIRUPGHKXLGLJHYRRUOLJJHQGHSODQQHQLQJDQJZRUGHQ JH]HW x 'HLQYXOOLQJYDQGLWGHHOYDQKHWFHQWUXPYRUPHQQDDVWGH.DUVSHO- VWUDDW:HYHUVVWUDDWGHEHODQJULMNVWHZLQNHOSURMHFWHQDOVRQGHUGHHO van het Masterplan op korte termijn.

Markt als culturele trekker en weekmarkt naar Raadhuisstraat x 3ULPDDWDOVKRUHFDSOHLQPHWWHUUDVIXQFWLH*HHQZLQNHOIXQFWLH x +HURQWZLNNHOLQJSDQG=RQQDPHWLQYXOOLQJFXOWXUHOHRIWRHULVWLVFK UHFUHDWLHYHWUHNNHU ELMYRRUEHHOGHHQKRWHORIPXVHXP x ,QYXOOLQJEHJDQHJURQGSURMHFWµ6NRSMH¶PHWGDJKRUHFD999RI dienstverlening. x .ZDOLWHLWVEHHOGJHYHOVHQLQULFKWLQJRSHQEDUHUXLPWHYHUEHWHUHQ x %HKRXGGHHOSDUNHHUIXQFWLH x 3LORWYHUSODDWVLQJYDQGHZHHNPDUNWQDDUHHQPHHUFHQWUDOHORFDWLH LQGH5DDGKXLVVWUDDWWXVVHQGH%ULQNVWUDDWHQJHPHHQWHKXLV'H kosten die hiermee gepaard gaan hangen vooral samen met (tijde- OLMNH YRRU]LHQLQJHQYRRUGHPDUNWNUDPHQ 102 Deel V

103 Verslag inspraakavond 104 Inspraakavond

Informatieavond Masterplan Beilen Centrum om 19.30 in de raadszaal van het Wethouder Dolfing geeft aan dat de kosten door diverse partijen zoals projectontwikkelaars, gemeentehuis te Beilen. ondernemers, gemeente, etc. gedragen moeten worden maar dat hier in de vervolgstappen nog nader naar gekeken moet worden. Aanwezig: Gemeente: Wethouder Dolfing, ambtelijke projectgroep MBC, Grontmij: H. Hoekstra, F. Beune en M. Majolee (marktplan) Vraag 3; Belangstellenden: ca. 100 personen De heer Thurkow geeft aan dat uit het Masterplan blijkt dat parkeren op De Markt gehandhaafd moet blijven. Hij vraagt zich af waar ruimte is voor het stallen van de fietsen. Afwezig met bericht van verhindering: Reactie N. Wandelee (Ondernemersvereniging Hartje Drenthe De heer Beune vertelt dat er in de klankbordgroep weinig animo was voor een autovrije Markt. In J. Bosma (Kamer van Koophandel Drenthe) een vervolgstap zal gekeken worden waar fietsenstallingen gerealiseerd kunnen worden.

Wethouder Dolfing opent de avond en heet het grote aantal aanwezigen welkom en geeft het woord aan de heren F. Beune, H. Hoekstra en M. Majolee voor de presentatie. Na de pauze is er Vraag 4; tijd voor vragen, reacties en discussie. Mevrouw Kruse spreekt haar zorg uit over de parkeerdruk als gevolg van de toename van woningen in het centrum. Reactie Vraag 1; De heer Beune vertelt dat het gemeentelijke beleid erop gericht is dat parkeren op eigen terrein De heer Stel vindt dat er te summier over het 1e deel van de Hekstraat wordt gedacht. Ten tweede gerealiseerd moet worden. Dit geldt ook voor het bezoekersparkeren. vraagt hij zich waarom er niks over ontwikkelingen aan de Nassaukade-west wordt gezegd in het Masterplan. Reactie Vraag 5; 105 De heer BeuneJHHIWDDQGDWHUGRRUKHWUHDOLVHUHQYDQHHQURQGMHRIHHQµ¶HHQEHWHU De heer Oosterhof vraagt zich af hoe wordt voorzien in de bevoorrading van de winkels aan de winkelgebied ontstaat. Om dit te realiseren zal het midden van de Hekstraat geïntensiveerd worden Brinkstraat aan de achterzijde via de Ventweg-Zuid. Momenteel wordt het parkeren belemmerd en de uitlopen van de Hekstraat juist worden afgebouwd als winkelgebied. door bevoorradingsverkeer. De heer Majolee vertelt nog dat het niet haalbaar is de Hekstraat in zijn geheel tweezijdig te Reactie verwinkelen. De Hekstraat is geschikt voor doelgerichte winkels. Met de ontwikkeling van De De heer Beune vertelt dat er een schetssituatie is waarop een aparte bevoorradingssluis is Wever wordt geanticipeerd op de toekomst. Deze ontwikkeling biedt ruimte voor schaalvergroting aangelegd. van winkels. De heer Beune geeft voor wat betreft de ontwikkeling aan de Nassaukade aan dat het geplande gezondheidscentrum onder de noemer van dienstverlening valt in het getoonde functieoverzicht. Vraag 6; Wethouder Dolfing verduidelijkt nog dat er geen geheimen zijn rond de ontwikkeling van het De heer Van Staalduinen vraagt hoe het zit met de ideeën die hij met diverse personen besproken gezondheidscentrum aan de Nassaukade en geeft aan dat de plannen al in een vergevorderd heeft over de verplaatsing van de C1000 naar het huidige postkantoor en het realiseren van stadium zijn. Er zijn al bouwplannen bij de gemeente ingediend. dwarsdoorsteken van de Ettenstraat naar de Brinkstraat. Reactie De heer Majolee geeft aan dat de C1000 naar de locatie van de Konmar verplaatst. Verder is in de Vraag 2; projectgroep besloten de Ventweg-Noord vrij te willen houden van verkeer. Tevens wordt nog Mevrouw Scholtheis vraagt wat er gebeurt met de parkeervoorzieningen voor gehandicapten als opgemerkt dat er voor de realisatie van de doorbraak meerdere panden nodig waren en dat de straatparkeren straks niet meer is toegestaan. Tevens vraagt mevrouw zich af waar het gemeente geen grip heeft op het vastgoed. Dit is wel nodig voor een dergelijk groot project. Karspelhuus heen gaat en wie en hoe de kosten van de uitvoering van het Masterplan gaan betalen. Reactie Vraag 7; De heer Hoekstra vertelt dat het straatparkeren beperkt moet worden. Dit betekent niet dat De heer Oosting vraagt naar de visie op de Kruisstraat. straatparkeren onmogelijk is. Hoe omgegaan zal worden met invalidenparkeerplaatsen zal nader Reactie bekeken moeten worden. Hier zal een passende oplossing voor komen. De heer Beune geeft aan dat er geen aparte ideeën voor de Kruisstraat zijn. Wel zal hier wat De heer Beune geeft aan dat corporaties tegenwoordig steeds meer investeren in maatschappelijk moeten gebeuren en zal het winkelgebied hier worden afgebouwd. vastgoed. Er zijn gesprekken met Woonservice Drenthe (en andere betrokken partijen) om te kijken welke functies uit het Karspelhuus in de Woonservicezone ondergebracht kunnen worden.

Postadres: Postbus 24, 9410 AA Beilen, telefoon (0593) 53 92 22, fax (0 %1* Bezoekadressen: Beilen, Raadhuisplein 1 6PLOGH, Hoofdweg 24 :HVWHUERUN, B.G. van Weezelplein 10 E-mail: [email protected] Vraag 8; Opmerkingen De heer Ackerman (DAAD architecten) vindt dat de schaal van Beilen ontbreekt in het Masterplan. Mevrouw Smelt (schoonheidssalon, Kampstraat 16) geeIWDDQGDWHUQDGHKHULQULFKWLQJYDQ]R¶Q Er dient zorgvuldig te worden omgegaan met de karakteristieken van Beilen. MDDUJHOHGHQYDDNDXWR¶VELMKDDUYRRUGH]DDNNHren. Afsluiting van de weg zou jammer zijn voor Reactie haar zaak. Zij vraagt hier aandacht voor. De heer Beune geeft aan dat er gebruik is gemaakt van architectuurreferenties en dat er hier een De heer FranssenJHHIWDDQKHWEH]ZDDUOLMNWHYLQGHQRPGH9HQWZHJ1RRUGDOVULFKWLQJHQZHJ verschil van inzicht is over de schaal van Beilen. in te richten. Wethouder Dolfing stelt voor dat de beide specialisten hier gezamenlijk onder het genot van een borrel nog maar eens over moeten spreken. 'HZHWKRXGHUEHGDQNWDOOHDDQZH]LJHQHQQRGLJWKHQXLWRPRQGHUKHWJHQRWYDQHHQKDSMHHQ drankje in de kantine nog even na te praten.

Vraag 9: De heer StelYUDDJWRIKHWµSODQ3UDNNHQ¶QXQRJZHONDQals er voor het centrum bouwhoogten van 3 lagen met kap worden voorgesteld. Reactie De heer BeuneJHHIWDDQGDWµSODQ3UDNNHQ¶MXLVWDOVUHIHUHQWLHLVJHQRPHQ+HWEHKRXGYDQGH dorpse schaal moet niet een stop van de ontwikkeling betekenen. Wel moet gezorgd worden voor een fijne opbouw die bijvoorbeeld door middel van parcellering gerealiseerd kan worden. Wethouder Dolfing geeft nog aan dat niet overal 3 hoog met kap wordt toegestaan maar dat er ook plaatsen zijn waar bijvoorbeeld maximaal 2 lagen met kap zijn toegestaan.

Vraag 10; De heer Stel (marktmeester) geeft aan tegen de verplaatsing van de weekmarkt te zijn en vraagt hoe men dan om wil gaan met de jaarmarkt. Reactie De heer Majolee geeft aan dat tradities op een goede manier is stand gehouden moeten worden maar dat betekend niet per definitie dat dit op de huidige locatie moet. In overleg met diverse 106 partijen zal een locatie worden gekozen. Wethouder Dolfing geeft aan dat er op dit moment geen beslissingen worden genomen over de eventuele verplaatsing van de weekmarkt. Dit zal in goed overleg plaatsvinden.

Vraag 11; Mevrouw Lubberts vraagt op wat voor termijn de 2e fase, Kampstraat, ontwikkeld gaat worden. Reactie De heer Beune geeft aan dat het Masterplan is opgezet voor een periode tot 2017. De verwachting is dat voor de ontwikkeling van de Kampstraat gedacht moet worden aan de middenlange tot lange termijn.

Vraag 12; Mevrouw Westerhof merkt op dat Ventweg-Noord gebuikt wordt als sluiproute en dat het verkeer vastloopt bij bevoorrading. Reactie De heer Beune geeft aan dat de Ventweg-Noord thans de functie van bevoorrading heeft en gebruikt wordt als entree voor personeel. Door infrastructurele of andersoortige maatregelen kan het verkeer worden beperkt. Gedacht kan worden aan het inrichten als een particuliere inrit. De eenrichtingsweg en het vrachtverkeer worden gehandhaafd voor Ventweg Noord. Invloed van de inspraakreacties op de Masterplanvisie c.q. het Vraag 6 (De heer van Staalduinen) gemeentelijke beleid bij de doorvertaling van de Masterplanvisie Als bijkomende argumentatie voor het niet realiseren van een nieuwe naar bestemmingsplan en inrichtingsplannen. doorsteek Brinkstraat-Ettensttraat geldt dat de oversteek van de Ventweg Noord een groot probleem vormt. Het kernwinkelcircuit zou dan een Vraag 1 (De heer Stel; marktmeester) bevoorradingsstraat moeten kruisen. Dit is stedenbouwkundig niet goed oplosbaar. Het streven voor de toekomst van Beilen is om het winkelcircuit Eerste vraaggedeelte; wat ruimer te benaderen in de vorm van de geschetste letters “b”, respectie- Het is nadrukkelijk het streven om het gedeelte Hekstraat tussen Wever- velijk “B”. Het primaat ligt bij winkelvestiging in straten met een duidelijk straat en Brinkstraat qua bewinkeling te intensiveren. Dit zal met name openbaar karakter en een royaal profiel. De door de heer Van Staalduinen in de vorm van stimulatie van nieuwvestiging of hervestiging van winkels aangehaalde optie zou eveneens betekenen dat aan weerszijden van een plaatsvinden. Centrummanagement zal daarbij een belangrijke rol spelen nieuw te maken doorsteek kiosk-achtige pandjes ontstaan met een geringe In het nieuwe bestemmingsplan zal het –behoudens de aanwezige winkels- winkeldiepte. De voorkeur van de gemeente Midden Drenthe is om dit type niet meer mogelijk zijn om nieuwe winkels in de aanloopgedeeltes van de kleinschalige winkels in te zetten voor het maken van een representatieve Hekstraat te vestigen. doorsteek Ventweg-Zuid/Brinkstraat ter plaatse van “De Keurslager”.

Tweede vraaggedeelte Vraag 7 (De heer Oosting) Het gezondheidscentrum aan de Nassaukade is in de toelichting van het overzicht van ontwikkelprojecten toegevoegd. In het zuidelijke aanloopgebied van de Hekstraat zal het nieuw vestigen van winkels niet worden gestimuleerd c.q. uiteindelijk niet meer mogelijk Vraag 2 (Mevrouw Scholtheis) zijn. Dit zal ook uitgangspunt zijn bij het opstellen van het nieuwe bestemmingsplan voor het centrum van Beilen. Bij de doorvertaling van het Masterplan naar ontwerpplannen voor de openbare ruimte zal het parkeren voor minder validen zodanig worden Vraag 8 (De heer Ackerman, DAAD Architecten) 107 ingericht, dat alle centrumgedeeltes goed bereikbaar zullen zijn voor deze bezoekerscategorie. Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond.

Zoals ook reeds op de avond werd toegelicht, zal Woonservice Drenthe bij Vraag 9 (De heer Stel) de realisatie van de Woonservicezone een belangrijk deel van de functies Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond. van het Karspelhuus kunnen combineren met het facilitair centrum van de Woonservicezone. Hoe dit precies gestalte krijgt is onderwerp van nadere Vraag 10 (De heer Stel) gesprekken die op korte termijn tussen partijen zullen plaatsvinden. Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond.

Vraag 3 (De heer Thurkow) Vraag 11 (Mevrouw Lubberts) Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond. Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond.

Vraag 4 (Mevrouw Kruze) Vraag 12 (Mevrouw Westerhof) In de toelichting van het onderdeel parkeren en in de samenvatting van het Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond. rapport is het gemeentelijke restrictieve beleid m.b.t. bewonersparkeren van nieuwe appartementen-complexen nog eens extra benadrukt.

Vraag 5 (De heer Oosterhof) Zie mondeling antwoord in het verslag van de informatieavond. 108 Verantwoording

Titel : Beilen op de kaart Subtitel : Masterplan Centrumgebied beilen

Aantal pagina’s : 109

Opdrachtgever : Gemeente Midden-Drenthe

Projectnummer : 200886

Bestandsnaam : Masterplan centrumgebied Beilen.idd Datum : 31 juli 2006 Status : definitief

Auteur’s : ir. F.A.J. Beune (eindredactie) : ing. H. Hoekstra : ing. M. Majolée

Illustraties : ing. B.J. Zeinstra

Lay-out : C. Lukens-Oldenziel : E. Spoelstra 109

Gecontroleerd : ir. F.A.J. Beune Paraaf gecontroleerd

Goedgekeurd : drs.ing. J.W. Popken Paraaf goedgekeurd 110