De Ijzeren Maarschalk. Het Leven Van Daendels, 'Soldat De Fortune'

Total Page:16

File Type:pdf, Size:1020Kb

De Ijzeren Maarschalk. Het Leven Van Daendels, 'Soldat De Fortune' De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ Constant van Wessem bron Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’. De Spieghel, Amsterdam / Het Kompas, Mechelen 1932 Zie voor verantwoording: https://www.dbnl.org/tekst/wess008ijze01_01/colofon.php Let op: werken die korter dan 140 jaar geleden verschenen zijn, kunnen auteursrechtelijk beschermd zijn. 5 ‘Die heer is een alleronwaardigst sujet!’ I Des nachts stooten de studenten van het Harderwijksch Athenaeum op een partij boeren, die hen met knuppels opwacht. ‘Daar zijn de vervloekte roovers weer!’ schreeuwen de boeren, in het donker de jongelieden ontwarend en vol wraak voor hun vernielde kippen- en konijnen-hokken. Er vallen een paar klappen, de studenten trekken af. De kippenhokken zijn gered. Joelend en lachend keeren de studenten naar de stad terug: ‘Weg met het Oranje-gepeupel!’. Een boerenmeisje, dat zij tegenkomen vangen ze op, nemen het mee. De heeren van het Harderwijksch Athenaeum zijn nogal ruw van zeden, maar met het kind handelen zij zachtkens. Eén glaasje bier maar en ze is weer vrij. Maar op een ander ‘front’ is de nachtelijke slag bloediger verloopen. Burgers en soldaten hebben zich in den strijd gemengd, knuppels en sabels hebben elkaar in een duel gekruist, de schout is er bij te pas gekomen. Zijn ‘rakkers’ hebben van de beide partijen er eenige bij den kraag genomen en mee naar het gevang gevoerd. Wat de studenten betreft wordt het aan de academische rechtbank overgelaten het zaakje nader uit te zoeken. Ditmaal zal Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 6 er een voorbeeld gesteld moeten worden in den vorm van een volledig proces. Er is bij de opgepakte jongelieden een, die een soldaat met zijn eigen ontrukten sabel heeft verwond. De jongeman staat overigens niet kwaad bekend, al heeft hij zich dien nacht als een dolle gedragen en heeft men hem langs den weg moeten meesleuren. De overheid drukt een oogje toe, de jonge student is de zoon van den schepen en secretaris van Hattem, den hoogmachtigen heere Burchard Johan Daendels, een fijne jonge man dus. De overheid krijgt niet graag ruzie met de overheid en de jonge Daendels wordt weer op vrije voeten gesteld. Zijn naam komt in de processtukken niet voor. De studenten ontvangen hun weer gekeerden makker met een ‘Hoezee’. In het college van Professor Roscam: nieuwe ovatie. De jonge Daendels staat vóór den catheder, de professor boven hem. Zij staan daar als soldaat en generaal, aanvoerders van de vijanden der Oranje-partij. De hoofden der studenten zijn volgepropt met theorieën over een nieuwe wereldorde, uit hun zakken puilen de boeken van de philosophen der Encyclopedie. Wat Professor Roscam op zijn colleges doceert heeft meer van revolutie-taal dan van de brave verhandeling van een rechtsgeleerde. Maar de contrôle over het gesproken woord is in Harderwijk nog niet bekend, de hoogeschool is nu eenmaal een plaats waar het losbandiger met denkbeelden en beweringen toegaat dan in het openbare ambte- Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 7 lijke leven. Het is thans in de mode, dat de jeugd luide critiek uitoefent op de bestaande regeeringsvormen en op den godsdienst. De jongere generatie in de Republiek der Vereenigde Nederlanden, zij die omstreeks 1780 in de twintig zijn, is drukker, schreeuwiger, roekeloozer ook dan zij, die in den loop der jaren een bezadigd status quo ante hebben leeren voorstaan. De jongere generatie is ook ‘verlichter’. Het licht schijnt uit Frankrijk. Als student op de universiteit heeft men niet alleen college geloopen, heeft men zich niet alleen het hoofd laten volstoppen met leerstof, men heeft zich ook losbandiger denkbeelden toegeeigend, aangestoken door een algemeenen geest van ontevredenheid, die van elders, vooral van Frankrijk uitgaat. De jonge studenten lezen Voltaire en Diderot, lezen Jean Jacques Rousseau, kennen diens Contrat social en hebben het over ‘les Droits de l'Homme’, de Rechten van den Mensch en de Menschelijke Natuur, prediken een openlijke democratie. Geen willekeurige heerschers meer, maar gelijke rechten voor alle levende menschen! Zoo leert het hun Frankrijk, zoo leert het hun de Encyclopedie. En zij vereeren als een God een professor Roscam, die zulke ideeën openlijk van den catheder durft verkondigen. Op den weg tusschen Harderwijk en Hattem wandelen de studenten Daendels en Krayenhoff, twee Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 8 boezemvrienden, samen op het Harderwijksch Athenaeum, samen verbonden in een geestdrift voor de nieuwe politiek. Zij wandelen in hun lange stoffige jassen, de dwarse steekhoeden achterover op de staartpruiken. De gang van den jongen Daendels is die van den patriciërszoon. Bij iederen stap stampt hij den langen wandelstok neer, de blanke smalle hand met een krampachtige wilskracht geklemd om den knop. Hij loopt langzaam en zwierig, met veerkrachtige dunne beenen en soepele, strak in de kuitbroek gemodelleerde knieën. Een enkele maal veegt hij met een verfrommeld zakdoekje over zijn gezicht. De blik van zijn kleine koolzwarte oogen is hard en hoogmoedig als van een conquistador. De kleine geknepen mond is die der midden-18e eeuwsche regenten, voor wie het volk ‘vulgus’ is, ‘la sainte canaille’. Krayenhoff is een statig wat geposeerd jongeling, groot, rijzig, met neiging tot een buikje en tot bonhommie. Zoowel in den weinig strakken gang als in de vormen van zijn figuur is hij het type van den gezeten burger, hij heeft een langen neus en kleine oogen met witte oogharen, een ronden, weeken mond en een wijkenden kin. Als hij ouder wordt zal hij zeker een snuifdoos bij zich dragen. Deze beide jongelingen wandelen en praten. Niet over hun faculteiten: de rechtsgeleerdheid en de wijsbegeerte, maar over den nieuwen tijd, waarop alle intellectueelen zich hebben voor te bereiden. Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 9 Minachtend maakt Daendels eenige zwaaien met zijn wandelstok: deze tijd? De wolven vreten elkaar op. De boeren zijn domme Oranjeklanten. Wie durft er wat? Zeker, de jonkers rotten samen; maar om flauwe grappen uit te halen met het minderwaardige Oranje-gepeupel. Aan de intellectueelen is thans de gansche taak over gelaten te toonen, dat er een nieuwe tijd op komst is. De intellectueelen, d.w.z. de studenten zijn de spes patriae. Hard en sterk zal een jong geslacht van advocaten, van geleerden, van nieuwe, wijze volksmenners aan het hoofd van de lamzalige Republiek komen te staan, zij zullen de Oranjes verdrijven, de kanker van de volkswelvaart en die het gansche land tot een netjes geharkt plantsoen van laffe burgerdeugd en duitendieverij hebben gemaakt. Reeds rommelt het in de verte, over de grenzen. In Frankrijk ontwaakt de nieuwe geest der komende tijden. Vive la France! Lafayette, dat is een man! De ware vrijheidsheld, de man van het vlammend woord èn van het vlammend zwaard. Engeland vecht tegen Amerika, dat zijn slavenboeien wil verbreken, slaat de troepen van den opstandeling Washington terug. Maar uit Zuid-Carolina rukken de Franschen op. Frankrijk, het ridderlijke vrijheidlievende Frankrijk, waar het volk den koning gedwongen heeft zijn wil den wil des konings te laten zijn, trekt den degen voor de vrijheid der volken. Zie Lafayette's wuivende steek- Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 10 pluim temidden der Amerikaansche vrijheidshelden! Hij is de man der Vrijheid, die de Amerikaansche broeders in hun hoogen nood te hulp snelt.... Roert de trom, waarde burgers, Lafayette waakt over u! Vrijheid is een woord als een vaandel geworden. Maar de Republiek der Vereenigde Nederlanden is ingedommeld en blijft ingedommeld. Krayenhoff loopt met bedenkelijk gebogen hoofd te luisteren. Hij luistert graag naar de fantastische welsprekendheid van zijn vriend. Deze schijnbaar weinig toegankelijke jongeling, het hautaine aristocraatje uit de provincie, dat zij eerst wat links hadden laten liggen, heeft de gave luisteraars te trekken en om zich te vereenigen. Daarmee heeft hij hen allen gepakt, heeft hij zich hun meerdere getoond, den meester, den geboren woordvoerder. Krayenhoff peinst of het niet beter is, wanneer de nieuwe tijd mannen van de daad verlangt, de wijsbegeerte, wetenschap van abstracties, voor de reëelere kennis der medicijnen te verlaten. Wellicht zal de nieuwe tijd mannen noodig hebben, die beenen weten te amputeeren.... Want er zal gevochten worden, daaraan valt niet meer te twijfelen. De zeekapitein van Vlierden is uit Hattem bij zijn aanstaanden schoonzoon op bezoek. Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk. Het leven van Daendels, ‘soldat de fortune’ 11 Twee maanden voordat de jonge Daendels aan het Harderwijksch Athenaeum ging studeeren heeft zijn vader hem luitenant van de schutterij gemaakt. Een der jonge maagden, die de beëediging bijwoonden en het vlagvertoon der netjes op een rij geschaarde schutters, was de gracelijke dame Aleyda Elisabeth Reiniera van Vlierden, de dochter van den zee-kapitein. Amor roofde haar het hart en dat van den fieren jongeling. De sabel en de pijlen. Mars en Venus. De kapitein is een bolrond man, met een platte hoed op zijn sierlijk gestrikte staartpruik en aan zijn zwarte schoenen draagt hij zilveren gespen. Daendels zit met zijn aanstaanden schoonvader in den kleinen herberg op den hoek, waarboven hij zijn kamers heeft en samen praten zij misère, terwijl de anderen lachen, hun glas bier zwaaien en lui in hun stoelen liggen te dampen uit lange witte pijpen, het eene been gestrekt op de andere stoel. Een dienstmeid met keurig gestreken strooken en blinkende bloote armen bedient. De kapitein zucht. Het is een zware tijd. De handel, de scheepvaart ligt stil. De Republiek is met Engeland in oorlog. Engeland, dat is het land der tyrannen, denkt Daendels. Het land, waarmee de Stadhouder heult. Engeland vaart op zee met den wind in de zeilen Constant van Wessem, De ijzeren maarschalk.
Recommended publications
  • Gouverneur-Generaals Van Nederlands-Indië in Beeld
    JIM VAN DER MEER MOHR Gouverneur-generaals van Nederlands-Indië in beeld In dit artikel worden de penningen beschreven die de afgelo- pen eeuwen zijn geproduceerd over de gouverneur-generaals van Nederlands-Indië. Maar liefs acht penningen zijn er geslagen over Bij het samenstellen van het overzicht heb ik de nu zo verguisde gouverneur-generaal (GG) voor de volledigheid een lijst gemaakt van alle Jan Pieterszoon Coen. In zijn tijd kreeg hij geen GG’s en daarin aangegeven met wie er penningen erepenning of eremedaille, maar wel zes in de in relatie gebracht kunnen worden. Het zijn vorige eeuw en al in 1893 werd er een penning uiteindelijk 24 van de 67 GG’s (niet meegeteld zijn uitgegeven ter gelegenheid van de onthulling van de luitenant-generaals uit de Engelse tijd), die in het standbeeld in Hoorn. In hetzelfde jaar prijkte hun tijd of ervoor of erna met één of meerdere zijn beeltenis op de keerzijde van een prijspen- penningen zijn geëerd. Bij de samenstelling van ning die is geslagen voor schietwedstrijden in dit overzicht heb ik ervoor gekozen ook pennin- Den Haag. Hoe kan het beeld dat wij van iemand gen op te nemen waarin GG’s worden genoemd, hebben kantelen. Maar tegelijkertijd is het goed zoals overlijdenspenningen van echtgenotes en erbij stil te staan dat er in andere tijden anders penningen die ter gelegenheid van een andere naar personen en functionarissen werd gekeken. functie of gelegenheid dan het GG-schap zijn Ik wil hier geen oordeel uitspreken over het al dan geslagen, zoals die over Dirck Fock. In dit artikel niet juiste perspectief dat iedere tijd op een voor- zal ik aan de hand van het overzicht stilstaan bij val of iemand kan hebben.
    [Show full text]
  • Western Civilization in Javanese Vernacular
    WESTERN CIVILIZATION IN JAVANESE VERNACULAR Colonial education policy Java 1800-1867 Sebastiaan Coops Sebastiaan Coops Student number: 1472720 Supervisor: Prof. Dr. J.J.L. Gommans Preface The picture on the cover is a Javanese civil servant, employed by the Dutch colonial government as a teacher - mantri goeroe. He is seated together with a pupil on the left and a servant on the right. The servant and the sirih-box for betel nuts imply his high social status. Both the title and this picture refer to Dutch colonial education policy where western and Javanese normative culture created an amalgamation from which the Inlandsche school developed. 2 Table of Contents INTRODUCTION 5 CHAPTER I: EDUCATION IN THE ENLIGHTENMENT ERA 15 CHAPTER INTRODUCTION 15 THE ENLIGHTENMENT IN THE METROPOLIS 16 THE ENLIGHTENMENT IN THE COLONY 21 JAVANESE EDUCATION TRADITION 26 CHAPTER CONCLUSION 32 CHAPTER II: EDUCATION POLICY IN THE NETHERLANDS-INDIES 33 CHAPTER INTRODUCTION 33 BEFORE 1830 34 1830-1852 42 1852-1867 48 CHAPTER CONCLUSION 64 CHAPTER III: BRITISH-INDIA AND COLONIAL EDUCATION POLICY IN THE NETHERLANDS INDIES 67 CHAPTER INTRODUCTION 67 BEFORE 1835 67 1835-1854 68 1854-1867 70 CHAPTER CONCLUSION 73 CONCLUSION 75 BIBLIOGRAPHY 78 3 4 Introduction No! It is our sacred duty, our calling, to give that poor brother, who had lived in the wastelands of misery and poverty, the means with which he, the sooner the better, could share in our happier fate completely equal to us!1 The Age of Enlightenment and revolution had shaken the world at the end of the 18th century to its core.
    [Show full text]
  • De Nadagen Van Herman Willem Daendels
    JOS GABRIËLS De nadagen van Herman Willem Daendels De naam Daendels (1762-1818) is onlosmakelijk verbonden met de patriottentijd, met de beginjaren van de Bataafse Republiek en met Java, waar hij als gouverneur-generaal de beroemde Postweg liet aanleggen. Zijn latere jaren zijn minder bekend. Na terugkeer uit de Oost werd hij, in dienst van Oranje, koloniaal gouverneur van de slavenforten van West-Afrika. at Herman Willem Daendels carrière zou maken in het leger en hierin de hoogste posities zou bereiken, lag niet voor de hand toen hij op D21 oktober 1762 in het Gelderse stadje Hattem werd geboren. Als regenten- zoon studeerde hij, met het oog op de te bekleden magistraatsfuncties, rechten aan de hogeschool in Harderwijk. Na het behalen van de meestertitel vestigde hij zich in 1783 als advocaat in zijn geboorte- plaats, in afwachting van een zetel in het stadsbestuur. Maar het liep anders. In de strijd tus- sen de behoudende Oranjegezinden en hervormingsgezinde patriotten die in de jaren tachtig de Republiek der Verenigde Nederlanden verscheurde, koos Daendels vol overtuiging de zijde van de laatstge- noemden. De jonge jurist had in 1786 een leidende rol in het gewapend verzet van de Hattemse patriotten tegen de stadhou- derlijke troepen. Het jaar daarop vocht hij met andere Gelderse vrijwilligers bij de verdediging van Amsterdam tegen het Pruisische leger dat Oranje te hulp was ge- sneld. Na de inname van de stad vluchtte Daendels met vele andere patriotten naar Noord-Frankrijk, waar hij een handels- firma dreef. Toen na het uitbreken van de Franse Revo- lutie de nieuwe regering in Parijs aan een militaire opmars naar het noorden begon, Herman Willem Daendels als gouverneur-generaal van Oost-Indië (1807-1811).
    [Show full text]
  • Cultivated Tastes Colonial Art, Nature and Landscape in The
    F Cultivated Tastes G Colonial Art, Nature and Landscape in the Netherlands Indies A Doctoral Dissertation by Susie Protschky PhD Candidate School of History University of New South Wales Sydney, Australia Contents Acknowledgments …………………………………………………………….. iii List of Abbreviations ………………………………………………………….. v List of Plates …………………………………………………………………… vi F G Introduction ……………………………………………………………………. 1 Part I — Two Journeys Chapter 1: Landscape in Indonesian Art ……………………………………….. 36 Chapter 2: Dutch Views of Indies Landscapes …………………………………. 77 Part II — Ideals Chapter 3: Order ………………………………………………………………. 119 Chapter 4: Peace ………………………………………………………………. 162 Chapter 5: Sacred Landscapes ………………………………………………… 201 Part III — Anxieties Chapter 6: Seductions …………………………………………………………. 228 Chapter 7: Identity – Being Dutch in the Tropics …………………………….. 252 Conclusion …………………………………………………………………….. 293 F G Glossary ……………………………………………………………………….. 319 Bibliography …………………………………………………………………... 322 ii Acknowledgments First, I would like to express my gratitude to the Faculty of Arts and Social Sciences at the University of New South Wales for granting me an Australian Postgraduate Award between 2001 and 2005. The same Faculty funded two research trips abroad, one to the Netherlands in 2004 and another to Indonesia in 2005. Without these sources of funding this thesis would not have possible. In the Netherlands, I must thank Pim Westerkamp at the Museum Nusantara, Delft, for taking me on a tour through the collection and making archival materials available to me. Thanks also to Marie-Odette Scalliet at the University of Leiden, for directing me toward more of her research and for showing me some of the university library’s Southeast Asia collection. I also appreciate the generosity of Peter Boomgaard, of the KITLV in Leiden, for discussing aspects of my research with me. Thanks to the staff at the KIT Fotobureau in Amsterdam, who responded admirably to my vague request for ‘landscape’ photographs from the Netherlands Indies.
    [Show full text]
  • STRATEGI PERTAHANAN NAPOLEON BONAPARTE DI JAWA (1810-1811)1 Djoko Marihandono (Djoko [email protected])2
    1 STRATEGI PERTAHANAN NAPOLEON BONAPARTE DI JAWA (1810-1811)1 Djoko Marihandono ([email protected])2 1. Pendahuluan Sebagai wilayah yang pernah dikuasai oleh beberapa bangsa Eropa dan Asia, Wilayah bekas koloni di Hindia Timur3 merupakan lahan yang tidak akan habis untuk diteliti. Beberapa aspek dan dampak dari penguasaan wilayah itu, walaupun sudah banyak ditulis oleh para sejarawan, tetap menarik untuk dibahas manakala ditemukan sumber-sumber baru yang mendukung penelitian itu. Pemanfaatan sumber-sumber baru, khususnya yang bukan berasal dari historiografi atau arsip Belanda, akan memberikan pandangan dan arah yang baru bagi penulisan hostoriografinya. Sejak didirikan Republik Bataf berdasarkan Traktat Den Haag tahun 1795, Belanda yang menjadi negara boneka Prancis mulai bersikap kritis terhadap hal- hal yang menyangkut sistem ketatanegaraan, kewarganegaraan, keuangan negara, maupun pandangan terhadap wilayah koloninya. Hal ini terjadi sebagai akibat dari perkembangan politik di Eropa, khususnya pengaruh Revolusi Prancis dan Perang yang tak kunjung usai antara Prancis dan Inggris. Pembubaran yang disertai dengan pengambilalihan saham VOC dan pembayaran sahamnya kepada para pemiliknya merupakan penerapan salah satu prinsip dasar Revolusi Prancis yang mengakui dan memandang suci hak milik pribadi. Berdasarkan traktat itu pula, Republik Bataf, didukung dengan beaya sebesar 5,5 juta Gulden per tahun bantuan dari Prancis, berhasil memperkuat militernya dengan membentuk pasukan hingga mencapai 24.600 1 Makalah ini disajikan dalam Konferensi Nasional Sejarah yang diselenggarakan Oleh Masyarakat Sejarawan Indonesia tanggal 14—17 Nopember 2004 di Hotel Milenium Jakarta. 2 Pemakalah adalah pengajar di Program Studi Prancis, Departemen Sejarah, Fakultas Ilmu Pengetahuan Budaya Universitas Indonesia. 3 Istilah Hindia Timur Belanda (Indes Orientales Néerlandais) digunakan oleh Prancis untuk menyebut wilayah koloni Belanda di Asia.
    [Show full text]
  • Prince Dipanagara's Pilgrim's Staff
    Archipel Études interdisciplinaires sur le monde insulindien 97 | 2019 Varia Prince Dipanagara’s Pilgrim’s Staff Le Bâton de pèlerinage du Prince Dipanagara Pauline Lunsingh Scheurleer Electronic version URL: https://journals.openedition.org/archipel/1034 DOI: 10.4000/archipel.1034 ISSN: 2104-3655 Publisher Association Archipel Printed version Date of publication: 11 June 2019 Number of pages: 87-112 ISBN: 978-2-910513-81-8 ISSN: 0044-8613 Electronic reference Pauline Lunsingh Scheurleer , “Prince Dipanagara’s Pilgrim’s Staff”, Archipel [Online], 97 | 2019, Online since 16 June 2016, connection on 16 September 2021. URL: http://journals.openedition.org/archipel/ 1034 ; DOI: https://doi.org/10.4000/archipel.1034 Association Archipel PAULINE LUNSINGH SCHEURLEER 1 Prince Dipanagara’s Pilgrim’s Staff 1Prince Dipanagara (1785-1855), a national hero of the Republic Indonesia, was the leader of the Java War (1825-1830). As a Javanese prince who took the title of Ratu Adil (Just King), he owned many weapons and other objects considered pusaka (sacred heirloom). Both during the War itself, when some were captured by Dutch commanders, and afterwards, when the prince’s personal collection of pusaka weapons were distributed among his children, a number of the pusaka in his possession still remained and many would subsequently be dispersed in collections all over the world. One of these pusaka has only recently surfaced. For a long time it had remained with the descendants of Jean Chrétien Baud (1789-1859), a post-Java War Governor-General (in office 1834-1836), after an interim period (1833-1834). In 1834 Baud went on an inspection tour, with the purpose of affirming Dutch power on the island and to check that the recently imposed Cultivation System (cultuurstelsel) was working properly.
    [Show full text]
  • Melacak Akar Kreativitas Di Kota Bandung Masa Kolonial
    AchmadParadigma Sunjayadi, Jurnal Melacak Kajian Akar Kreativitas Budaya Vol.di Kota 10 BandungNo. 3 (2020): Masa 243–260Kolonial 243 MELACAK AKAR KREATIVITAS DI KOTA BANDUNG MASA KOLONIAL Achmad Sunjayadi Fakultas Ilmu Pengetahuan Budaya, Universitas Indonesia; [email protected] DOI: 10.17510/paradigma.v10i3.369 ABSTRACT In 2007 Bandung was designated as a pilot project for the creative cities of Asia Pacific, and in 2015 Bandung was included in the UNESCO Creative Cities Network. It is related to the development of the city of Bandung and the creativity of the population. Its creativity is formed through a process. This article traces the roots of this creativity since the beginning of its formation in the early 19th century to become the city of Bandung in the early 20th century. The method used is the historical method supported by creative cities’ and voluntary organization’s concepts. Primary sources were official government archives, tourist guidebooks, magazines, and newspapers. The result shows that the roots of the creativity of the Bandung population have been formed since the colonial period, both individually and in groups. Through the synergy between the community and leaders in the city of Bandung, they are incorporated into organizations whose initial goals are for the welfare of the people of Bandung, then develop introducing the city of Bandung for people from outside Bandung in tourism activities. They prepared several infrastructure facilities and built tourism objects for both citizens and tourists. KEYWORDS Bandung; Colonial Indonesia; Community; Creative City. ABSTRAK Pada 2007 Kota Bandung ditetapkan sebagai pilot project model kota kreatif se-Asia Pasific dan pada 2015 Bandung masuk dalam Unesco Creative Cities Network.
    [Show full text]
  • PDF Hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen
    PDF hosted at the Radboud Repository of the Radboud University Nijmegen The following full text is a publisher's version. For additional information about this publication click this link. http://hdl.handle.net/2066/147981 Please be advised that this information was generated on 2021-10-04 and may be subject to change. [DERLANDERS IN AZIË, AFRIKA EN LATIJNS-AMERIKA 1600-1900 S \ > L·. M y. I гщ Leo Schelfekens <тптг»^ NEDERLANDERS IN AZIË, AFRIKA EN LATIJNS-AMERIKA (1600-1900) PROMOTORES: PROF.DR. G.J. HUIZER PROF.DR. J.M. PLUVIER NEDERLANDERS IN AZIË, AFRIKA EN LATIJNS-AMERIKA (1600-1900) PROEFSCHRIFT TER VERKRIJGING VAN DE GRAAD VAN DOCTOR IN DE SOCIALE WETEN­ SCHAPPEN AAN DE KATHOLIEKE UNIVERSITEIT TE NIJMEGEN, OP GEZAG VAN DE RECTOR MAGNIFICUS PROF. DR. P.G.A.B. WIJDEVELD VOLGENS BESLUIT VAN HET COLLEGE VAN DECANEN IN HET OPENBAAR TE VERDE­ DIGEN OP DONDERDAG 4 DECEMBER 1980, DES NAMIDDAGS TE 2.00 UUR PRECIES. door LEONARDUS GERARDUS ANNE SCHELLEKENS geboren te Tilburg DERDE WERELD CENTRUM, NIJMEGEN, 1980 Inhoudsopgave ρ. ι Inleiding iii Hoofdstuk I. Nederlandse Invloed Overzee 1600-1700 1 Azië 2 De VOC 5 Indonesië als Nederlands Indie 20 Zuid-Amerika 24 Zuid-Af ri ka 39 Konklusie 42 Hoofdstuk II. Nederlandse Invloed Overzee 1700-1795 49 Azië 50 Nederlands Indie 54 Zuid-Amerika 56 Zuid-Af ri ka 63 Konklusie 67 Hoofdstuk III. Nederlandse Invloed Overzee 1795-1848 71 Herman Willem Daendels 80 Het Engelse tussenbestuur 83 Van den Bosch en het kultuurstelsel 97 Het kultuurstelsel in de praktijk 107 Herendiensten en andere verplichtingen van de bevolking 113 Konklusie 119 Hoofdstuk IV.
    [Show full text]
  • Dutch Commerce and Chinese Merchants in Java Verhandelingen Van Het Koninklijk Instituut Voor Taal-, Land- En Volkenkunde
    Dutch Commerce and Chinese Merchants in Java Verhandelingen van het Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde Edited by Rosemarijn Hoefte KITLV, Leiden Henk Schulte Nordholt KITLV, Leiden Editorial Board Michael Laffan Princeton University Adrian Vickers Sydney University Anna Tsing University of California Santa Cruz VOLUME 291 The titles published in this series are listed at brill.com/vki Dutch Commerce and Chinese Merchants in Java Colonial Relationships in Trade and Finance, 1800–1942 By Alexander Claver LEIDEN • BOSTON 2014 This is an open access title distributed under the terms of the Creative Commons Attribution‐ Noncommercial‐NonDerivative 3.0 Unported (CC‐BY‐NC‐ND 3.0) License, which permits any noncommercial use, and distribution, provided no alterations are made and the original author(s) and source are credited. The realization of this publication was made possible by the support of KITLV (Royal Netherlands Institute of Southeast Asian and Caribbean Studies). Front cover illustration: Sugar godown of the sugar enterprise ‘Assem Bagoes’ in Sitoebondo, East Java, ca. 1900. Collection Koninklijk Instituut voor Taal-, Land- en Volkenkunde (KITLV), Leiden (image code: 6017). Back cover illustration: Five guilder banknote of De Javasche Bank, 1934. Front side showing a male dancer of the Wayang Wong theatre of Central Java. Back side showing batik motives and a text in Dutch, Chinese, Arabic and Javanese script warning against counterfeiting. Design by the Dutch artist C.A. Lion Cachet. Printed by Joh. Enschedé en Zonen. Library of Congress Cataloging-in-Publication Data Claver, Alexander. Dutch commerce and Chinese merchants in Java : colonial relationships in trade and finance, 1800-1942 / by Alexander Claver.
    [Show full text]
  • Plagiat Merupakan Tindakan Tidak Terpuji Plagiat
    PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI EKSPLOITASI SUMBER DAYA PADA MASA GUBERNUR JENDERAL HERMAN WILLEM DAENDELS DI JAWA TAHUN 1808-1811 MAKALAH Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Syarat Memperoleh Gelar Sarjana Pendidikan Program Studi Pendidikan Sejarah Oleh : JOPI ENGEL GURNANDY NIM : 091314028 PROGRAM STUDI PENDIDIKAN SEJARAH JURUSAN PENDIDIKAN ILMU PENGETAHUAN SOSIAL FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN UNIVERSITAS SANATA DHARMA YOGYAKARTA 2015 PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI EKSPLOITASI SUMBER DAYA PADA MASA GUBERNUR JENDERAL HERMAN WILLEM DAENDELS DI JAWA TAHUN 1808-1811 MAKALAH Diajukan untuk Memenuhi Salah Satu Syarat Memperoleh Gelar Sarjana Pendidikan Program Studi Pendidikan Sejarah Oleh : JOPI ENGEL GURNANDY NIM : 091314028 PROGRAM STUDI PENDIDIKAN SEJARAH JURUSAN PENDIDIKAN ILMU PENGETAHUAN SOSIAL FAKULTAS KEGURUAN DAN ILMU PENDIDIKAN UNIVERSITAS SANATA DHARMA YOGYAKARTA 2015 i PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI ii PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI ii i PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI REP SEM NAHAB Ma lak ah i in saya persemba kh an kepada: .1 Ke ud a ro ang ut a uk Ba kap Bayah dan bI u uR mania, yang telah me bm esarkan dan mend kidi ku dengan p e un h c in at dan isak h as yang, .2 Ke ud a a ukkid nE ge nil e tiG a C sirh tine dan Samuel Ch sir tia dn y Sia tuk yang telah me nukudn g saya lad am menge jr akan makal ha ni i, .3 Se hurul ke ul arga besa ukr y na g telah me kudn ung saya dalam luk iah dan menge jr akan makalah ni i, vi PLAGIATPLAGIAT MERUPAKAN MERUPAKAN TINDAKAN TINDAKAN TIDAK TIDAK TERPUJI TERPUJI MOT OT Janga ln ah me il hat ke m asa depan dengan mata buta! Masa yang lampau adalah berg nu a seka il utnu k m jne adi ka ac bengala da ir pa ad masa yang akan dat na g.
    [Show full text]
  • Arnout Van Der Meer
    ©2014 Arnout Henricus Cornelis van der Meer ALL RIGHTS RESERVED AMBIVALENT HEGEMONY: CULTURE AND POWER IN COLONIAL JAVA, 1808-1927 by ARNOUT HENRICUS CORNELIS VAN DER MEER A dissertation submitted to the Graduate School-New Brunswick Rutgers, The State University of New Jersey In partial fulfillment of the requirements For the degree of Doctor of Philosophy Graduate Program in History Written under the direction of Professor Michael Adas And approved by: _________________________________" _________________________________" _________________________________" _________________________________New Brunswick, New Jersey " OCTOBER, 2014 ABSTRACT OF THE DISSERTATION Ambivalent Hegemony: Culture and Power in Colonial Java, 1808-1927 By ARNOUT HENRICUS CORNELIS VAN DER MEER Dissertation Director: Professor Michael Adas “Ambivalent Hegemony” explores the Dutch adoption and subsequent rejection of Javanese culture, in particular material culture like dress, architecture, and symbols of power, to legitimize colonial authority around the turn of the twentieth century. The Dutch established an enduring system of hegemony by encouraging cultural, social and racial mixing; in other words, by embedding themselves in Javanese culture and society. From the 1890s until the late 1920s this complex system of dominance was transformed by rapid technological innovation, evolutionary thinking, the emergence of Indonesian nationalism, and the intensification of the Dutch “civilizing” mission. This study traces the interactions between Dutch and Indonesian civil servants, officials, nationalists, journalists and novelists, to reveal how these transformations resulted in the transition from cultural hegemony based on feudal traditions and symbols to hegemony grounded in enhanced Westernization and heightened coercion. Consequently, it is argued that we need to understand the civilizing mission ideology and the process of modernization in the colonial context as part of larger cultural projects of control.
    [Show full text]
  • MASA PEMERINTAHAN KOLONIAL HINDIA BELANDA Pada Tahun 1795, Terjadi Perubahan Di Belanda
    MASA PEMERINTAHAN KOLONIAL HINDIA BELANDA Pada tahun 1795, terjadi perubahan di Belanda. Muncullah kelompok yang menamakan dirinya Partai Patriot. Partai ini terpengaruh oleh semboyan revolusi Perancis : Liberte (kemerdekaan), Egalite(persamaan), dan Fraternite (persaudaraan). Partai Patriot Belanda yang anti raja, atas bantuan Perancis, berhasil merebut kekuasaan. Sehingga di Belanda terbentuklah pemerintahan baru yang disebut Republik Bataaf (BB aatataaafsfsche Republiek ). Republik ini menjadi boneka Perancis yang sedang dipimpin oleh Napoleon Bonaparte. Sedangkan raja Belanda, Willem V, melarikan diri dan membentuk pemerintah peralihan di Inggris. Pada waktu itu antara Inggris dan Perancis sedang bermusuhan dengan hebatnya. Setelah VOC dibubarkan oleh pemerintahan tersebut pada tahun 1800, maka tanah jajahan yang dulu dikuasai VOC kemudian ditangani oleh suatu badan yang disebut “Aziatische Raad”. Kekuasaan pemerintahan Belanda di Indonesia dipegang oleh Gubernur Jendral Johannes Siberg (1801-1804) yang menggantikan Gubernur Jendral Overstraaten sebagai Gubernur Jendral VOC yang terakhir. Sementara itu dalam pengasingan, Raja Willem V oleh pemerintahan inggris ditempatkan di Kota Kew. Raja Willem V kemudian mengeluarkan perintah yang terkenal dengan “ Surat – Surat Kew”. Isi perintah itu adalah agar para penguasa di negeri jajahan Belanda menyerahkan wilayahnya kepada inggris bukan kepada Perancis. Dengan “Surat – Surat Kew” itu pihak inggris bertindak cepat dengan mengambil alih beberapa daerah Hindia seperti Padang pada tahun 1795, kemudian menguasai Ambon dan Banda pada tahun 1796. Inggris juga memperkuat armadanya untuk melakukan blokade terhadap Batavia. MASA PEMERINTAHAN HERMAN W. DAENDELS (1808 – – 1811) Louis Napoleon mengangkat Herman Willem Daendels sebagai Gubernur Jendral di Indonesia (1808 – – 1811). Daendels mulai menjalankan tugasnya pada tahun 1808 dengan tugas utama “Mempertahankan Pulau Jawa dari serangan Inggris”.”. KEBIJAKAN PEMERINTAHAN HERMAN W.
    [Show full text]