MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI

KÜLTÜR VE TURİZM KORUMA VE GELİŞİM BÖLGESİ

1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (1.ETAP)

PLAN ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU 2020

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

İÇİNDEKİLER

1. ÜLKE VE BÖLGE İÇERİSİNDEKİ KONUMU ...... 6 1.1. COĞRAFİ YAPI ...... 6 1.2. YÖNETİMSEL YAPI VE İDARİ SINIRLAR ...... 7 1.3. TARİHSEL GELİŞİM ...... 8 2. FİZİKİ VE DOĞAL YAPI ...... 8 2.1. İKLİM VE METEOROLOJİ VERİLERİ ...... 8 2.1.1. SICAKLIK ...... 9 2.1.2. RÜZGÂR ...... 10 2.1.3. YAĞIŞ ...... 10 2.1.4. KAR YAĞIŞI VE SİS ...... 10 2.2. DEPREM DURUMU ...... 11 2.3. JEOLOJİK VE JEOTEKNİK ETÜT RAPORLARI...... 13 2.3.1. 07.10.2010 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT ...... 13 2.3.2. 18.05.2017 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT ...... 16 2.3.3. 19.01.2018 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT ...... 19 2.4. KÜTLE HAREKETLERİ ...... 24 2.5. TOPOĞRAFYA VE JEOMORFOLOJİK YAPI ...... 24 2.5.1. EĞİM DURUMU ...... 24 2.5.2. YÜKSELTİ DURUMU ...... 26 2.5.3. BAKI DURUMU ...... 26 2.6. ÇIĞ DURUMU ...... 26 2.6.1. ÇIĞ RİSKİ SENTEZİ ...... 31 2.7. ARAZİ KULLANIMI ...... 35 2.8. HİDROJEOLOJİK ÖZELLİKLER ...... 35 2.8.1. YERALTI SUYU DURUMU ...... 35 2.8.2. YÜZEY SULARI VE SU BASKINI ...... 35 2.9. DOĞAL, KÜLTÜREL, TARİHİ VE ARKEOLOJİK DEĞERLER ...... 36 3. SOSYO-EKONOMİK YAPI ...... 40 3.1. DEMOGRAFİK YAPI ...... 40 3.2. EKONOMİK YAPI ...... 40 4. ULAŞIM VE TEKNİK ALTYAPI ...... 44 4.1. KARAYOLU ULAŞIMI ...... 44 4.2. DEMİRYOLU ULAŞIMI ...... 45 4.3. HAVAYOLU ULAŞIMI ...... 45 4.4. DENİZ ULAŞIMI ...... 47

1

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

4.5. TEKNİK ALTYAPI ...... 47 5. MÜLKİYET DURUMU ...... 49 6. ONAYLI ÜST ÖLÇEK PLANLAMA KARARLARI ...... 50 6.1. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI ...... 50 6.2. 1/25.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI (I. ETAP) ...... 52 7. 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI VE KARARLARI ...... 55 7.1. AMAÇ VE HEDEFLER ...... 55 7.2. PLAN KARARLARI ...... 55 7.2.1. TURİZM YERLEŞME ALANI (ÖPA)...... 55 7.2.2. GÜNÜBİRLİK KULLANIM ALANI (ÖPA) ...... 56 7.2.3. MEKANİK TESİS HATLARI VE KAYAK PİSTLERİ ...... 57 7.2.4. KIŞ SPORLARI ALANI VE KAYAK EĞİTİM ALANI ...... 61 7.2.5. YAZ VE KIŞ AKTİVİTELERİ...... 64 7.2.6. NAZIM İMAR PLANI PLANLAMA ALAN DAĞILIMI ...... 68 7.2.7. NAZIM İMAR PLANI PLAN HÜKÜMLERİ ...... 69 KAYNAKLAR ...... 77

2

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

HARİTALAR

Harita 1: Bölge İçerisindeki Konumu ...... 6 Harita 2: İdari Sınır Haritası ...... 7 Harita 3: Mersin İli Deprem Bölgeleri Haritası ...... 13 Harita 4: 07.10.2010 Tarihine Onaylanan Jeolojik Etüt (UOA-4) ...... 14 Harita 5: 07.10.2010 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt (UOA-3) ...... 15 Harita 6: 18.05.2017 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt Sınırı ...... 17 Harita 7: 19.01.2018 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt Sınırı ...... 19 Harita 8: Planlama Alanı Jeolojik Etüt ...... 23 Harita 9: Planlama Alanı Eğim Durumu ...... 25 Harita 10: Planlama Alanı Yükselti Durumu ...... 27 Harita 11: Planlama Alanı Bakı Durumu ...... 28 Harita 12: Planlama Alanı Çığ Durumu...... 32 Harita 13: Planlama Alanı Bakı-Çığ Riski Analizi ...... 33 Harita 14: Planlama Alanı Eğim-Çığ Riski Analizi ...... 34 Harita 15: Tescil Edilen 2 Adet Kaya Mezarı ...... 36 Harita 16: Bitki Örtüsü ...... 37 Harita 17: Hidrojeoloji Durumu ...... 38 Harita 18: Doğal, Tarihi ve Arkeolojik Değerler ...... 39 Harita 19: Çevresel İlişki Haritası ...... 41 Harita 20: Mersin İli Turizm Potansiyelleri Haritası ...... 43 Harita 21: Mersin Bölgesi Karayolları Haritası ...... 44 Harita 22: Karboğazı Otoyol Ulaşım Bağlantısı ...... 45 Harita 23: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Demiryollarına Uzaklığı ...... 46 Harita 24: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Havaalanlarına Uzaklığı ...... 46 Harita 25: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Deniz Ulaşımına Uzaklığı ...... 47 Harita 26: Ulaşım ve Teknik Altyapı Analizi ...... 48 Harita 27: Mülkiyet Durumu ...... 49 Harita 28: Mersin Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ...... 51 Harita 29: Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ...... 53 Harita 30: Öneri 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı (I. Etap) ...... 54 Harita 31: Planlama Alanı Yükselti Durumu ...... 58 Harita 32: Planlama Alanı Eğim Durumu ...... 59 Harita 33: Planlama Alanı Bakı Durumu ...... 60 Harita 34: Kayak Eğitim Alanı ...... 62 Harita 35: Mekanik Tesis Hatları ve Kayak Pistleri ...... 63

3

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 36: Yaz ve Kış Aktiviteleri ...... 66 Harita 37: 1/5000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planı (1. Etap) ...... 67

TABLOLAR

Tablo 1: Mersin İli‘nin Yağış ve Sıcaklık Durumu ...... 9 Tablo 2: Gülek ve Tarsus’ta Yıllık Ortalama Yüksek ve Düşük Sıcaklıklar (ºC) ...... 9 Tablo 3: Gülek’te Aylık Ortalama Rüzgâr Hızları (Bofor) ...... 10 Tablo 4: Gülek ve Tarsus’ta Aylık Ortalama Yağış Miktarının Aylara Göre Dağılımı (mm) ...... 10 Tablo 5: Gülek’te Ortalama Kar Yağışlı ve Sisli Günler Sayısı ...... 11 Tablo 6: Karboğazı Kayak Merkezi Meteoroloji Gözlem İstasyonu Verileri ...... 12 Tablo 7: Etkin Yer İvmesi Değerleri ...... 13 Tablo 8: Yıllara Göre Nüfus Dağılımı ...... 40 Tablo 9: Gülek Karboğazı KTKGB ‘Ye Gelmesi Öngörülen Ziyaretçi Sayısı ...... 42 Tablo 10: Mekanik Tesis Hatları Bilgileri ...... 61 Tablo 11: Alan Dağılımı Tablosu ...... 68

4

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

GİRİŞ

Mersin ili, Tarsus ilçesi, Gülek Mahallesi'nde yer alan 812,5 hektarlık planlama alanında 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı çalışması yapılmış olup planlama alanı, Mersin Tarsus Karboğazı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi (KTKGB) olarak 08.12.2006 tarih ve 26370 sayılı Resmi Gazetede ilan edilen alanda yer almaktadır. Mersin Tarsus Karboğazı KTKGB’nin adı, 13.03.2008 tarihli ve 26815 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak, Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB olarak değiştirilmiştir. Son olarak, Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’nin sınırları 05.06.2011 tarihli ve 27955 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanarak genişletilmiştir.

Anılan KTKGB’ye ait 29.03.2013 tarihinde onaylı 1/25.000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Çevre Düzeni Planı (I. Etap) bulunmaktadır. 17.05.2017 tarihli ve 30069 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinde yapılan değişiklik ile 1/25.000 ölçekli planlar, Nazım İmar Planı olarak belirtilmektedir. Bununla birlikte yapılan 1/5000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planı (1. Etap) dolayısıyla kapsamlı değişiklikler sonucunda yürürlükteki üst ölçekli çevre düzeni planında ihtiyaç duyulan değişiklikler ve revizyon yapılarak Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliği kapsamında 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı hazırlanmıştır.

Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB ulusal ve uluslararası nitelikte kış turizm merkezi olması için elverişli bir arazi ve topoğrafyaya sahiptir. Bölge, Mersin, Adana, Osmaniye, Gaziantep, Hatay, Kahramanmaraş gibi İllere yakınlığı ile cazip bir kış sporları merkezi olmaya aday konumdadır. Ülkemizin diğer Büyükşehirlerinden yerli ve yabancı misafirlerin Adana Şakirpaşa Havalimanı ve yapımı devam eden yeni havalimanından otoyol kullanılarak kısa sürede ve konforlu bir seyahat ile KTKGB’ye ulaşım imkânının bulunması da bölgenin diğer bir önemli avantajıdır.

Bölgenin sahip olduğu bu potansiyelinin doğru bir planlama ile hayata geçirilmesi önemlidir. Ancak doğru bir planlama tek başına yeterli olmayacaktır. Uygulamanın yapılabilmesi için; doğru etaplama, iyi bir organizasyon planlaması, finansman kaynağının arz/talep dengesi gözetilerek ve fizibilite raporlarıyla desteklenerek doğru kullanımının yanında profesyonel ekip desteği olan ileride destinasyon yönetimine dönüşebilecek bir yönetişim yapısının da uygulamanın başlangıç aşamasında oluşturulması önemlidir. Bu kapsamda, 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı plan kararlarının uygulama aşamasına geçişini kolaylaştıracak ve uygulama imar planı kararlarına yön verecek 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planının ilk etabı hazırlanmıştır.

5

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

1. ÜLKE VE BÖLGE İÇERİSİNDEKİ KONUMU

1.1.COĞRAFİ YAPI

Akdeniz Bölgesinde yer alan Mersin ili, 32° 56° ve 35° 11° doğu boylamları ile 37° 26° ve 36° 01° kuzey enlemleri arasında bulunmakta olup, doğuda Adana Merkez, Karataş, Karaisalı ve Pozantı; kuzeybatıda Karaman Merkez ve Ermenek; kuzeyde Konya Ereğli ve doğuda Antalya Gazipaşa İlçeleri ile çevrilidir. 15.485 km²'lik yüzölçümü ile Türkiye topraklarının yaklaşık %2'sini kaplayan il, güneyden Akdeniz ile kuşatılmış olup, kuzeyde Batı ve Orta Toros dağlarının yüksek plato ve zirveleriyle Anadolu'nun iç kesimlerinden ayrılmaktadır. İlin denizden yüksekliği 135 metre olup, kara sınırı 608 kilometre, deniz sınırı 321 kilometredir. Mersin İli 1.814.468 nüfus yoğunluğu olarak Türkiye’nin önemli illeri arasında bulunmakta olup, sürekli artış gösteren bir nüfusa sahiptir.

Harita 1: Bölge İçerisindeki Konumu

İlin yüzölçümünün %87’lik kısmını dağlık alan oluşturmaktadır. İlde en yüksek rakımlı tepe, Medetsiz Tepesi (3524 metre) olup Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’nin de en yüksek noktasını oluşturmaktadır. Sertavul ve Gülek Boğazları ise İlin önemli geçişlerindendir.

6

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

1.2.YÖNETİMSEL YAPI VE İDARİ SINIRLAR

Planlama alanı, Mersin İli’nin Tarsus İlçesi sınırları içerisinde bulunmakta olup Tarsus Belediyesi mücavir alanı içerisinde yer almaktadır. Planlama alanı; 812.5 hektarlık bir alana sahip olup, tapuda Panzinçukuru Mahallesi sınırı içerisinde kalmaktadır.

Planlama Alanı

MERSİN

Harita 2:İdari Sınır Haritası (Mersin İli Turizm Master Planı, 2010)

6360 sayılı ‘13 İlde Büyükşehir Belediyesi ve 26 İlçe Kurulması ile Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’ 06.12.2012 tarih ve 28489 sayılı Resmi gazetede yayınlanarak yürürlüğe girmiştir. Mezkur Kanunun 1. Maddesi gereğince, önceden Büyükşehir Belediyesi olan iller ile yeni kurulan Büyükşehir Belediyelerinin sınırları il mülki sınırı olarak belirlenmiştir. Büyükşehir Belediyesi olan illere bağlı ilçelerin mülki sınırları içerisinde yer alan köy ve belde belediyelerinin tüzel kişilikleri kaldırılarak, köyler mahalle, belediyeler ise belde ismiyle tek mahalle olarak bağlı bulundukları ilçenin belediyesine katılmışlardır. Kanun kapsamında Gülek, belediye statüsünü kaybederek mahalle olmuştur ve Tarsus belediyesine bağlanmıştır. Karboğazı KTKGB, Tarsus İlçesi, Gülek Mahallesi sınırları içerisinde yer almaktadır.

7

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

1.3.TARİHSEL GELİŞİM

Gülek Boğazı, Kilikya’ya iç bölgelerden girilen bir geçit olarak kullanıldığından, İlk Çağ ile ilgili hemen hemen bütün eserlerde Kilikya kapıları olarak kaydedilmiştir. Kilikya Ovasına inen karasu ırmağının oluşturduğu Gülek Boğazı, stratejik öneminden dolayı önemli mücadelelere tanık olmuştur. İç Anadolu’yu Akdeniz’e, Çukurova’ya bağlayan bir noktada yer almasından dolayı tarih boyunca önemli bir geçiş noktası olmuştur. Karboğazı Mevkii’nin doğal yapısı ve rakımından dolayı herhangi bir yerleşim alanı mevcut değildir. Ancak, Kurtuluş Savaşı’nda işgal güçlerine karşı galibiyetin alınmasına sahne olmasından dolayı önemli bir yere sahiptir. Bölgenin tarihsel gelişimine baktığımızda; Pozantı’nın düşman işgalinden kurtulmasından (25 Mayıs 1920) sonra 5 Ağustos 1920’de Mustafa Kemal’in Pozantı’ya gelmesi ile kongre çalışmaları başladı ve 2.oturumda Adana işgal altında olduğundan Pozantı’da yeni bir vilayet teşkilatı kurulması kararlaştırıldı. Vilayet valiliğine geçici olarak Mersin Milletvekili İsmail Safa (Özler) Bey tayin edildi. Bu kongrenin sonunda Mustafa Kemal, Adana halkına yazdığı beyannameyi okudu. Böylece Pozantı’da geçici bir vilayet merkezi kurularak Kuvayi Milliye’nin Güney Cephesi’nin merkezi oldu. Fransızlar 20 Ekim 1921’de Ankara Antlaşması ile işgal ettikleri bölgelerden çekilmeye başladılar. Türk kuvvetleri 27 Aralık 1921’de Tarsus’a, 3 Ocak 1922’de Mersin’e, 5 Ocak da Adana’ya girdi. Böylece Gülek ve çevresi düşman işgalinden kurtuldu. Cumhuriyet ilan edildikten sonra, Gülek nahiye statüsünü korudu. Nahiye merkezi ise Çamalan Köyü oldu. Gülek Nahiyesine bağlı otuz iki adet köy bulunmakta idi. Bugünkü Gülek Kasabasının bulunduğu yerde ise Panzinçukuru adlı bir köy bulunuyordu.

2. FİZİKİ VE DOĞAL YAPI

2.1. İKLİM VE METEOROLOJİ VERİLERİ

Mersin ili ve çevresinde yaygın olarak tipik Akdeniz ikliminin etkisi görülür. Yazları kurak ve sıcak, kışlar ise ılık ve yağışlıdır. Ortalama yağış miktarı 1930-2001 yılları arası dönemde 603 mm olarak hesaplanmıştır. Son 30 yıllık döneme bakıldığında yıllık ortalama yağış 585 mm olarak görünmektedir (Tablo 1). Meteoroloji Genel Müdürlüğü’nün yağış gözlem istasyonu verileri, dağlık kesimlerde yağışların daha yüksek olduğunu göstermektedir. Yıllık ortalama sıcaklık 19,6 C°’dir. Yıl içinde sıcaklığın en düşük olduğu aylar Ocak ve Şubat; en yüksek olduğu aylar ise Temmuz ve Ağustos aylarıdır.

8

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2.1.1. SICAKLIK

Karboğazı mevkiinde, karasal iklim hâkimdir. Yazları kurak ve sıcak, kışlar soğuk ve kar yağışlıdır. Gülek Mahallesinde ortalama sıcaklıklar, yükseltinin etkisiyle Adana ovalarına göre 4–5ºC daha düşüktür. Bu nedenle Adana ve Tarsus gibi deniz seviyesine çok yakın olan istasyonlarda 17–18ºC’ı aşan yıllık ortalama sıcaklıklar, kış aylarında ancak 9ºC’a kadar düşer.

MERSİN Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıllık İklim Ölçüm Periyodu (1981 - 2010)

Ortalama Sıcaklık (°C) 10.8 11.3 14.2 17.9 21.7 25.5 28.2 28.7 26.2 22 16.2 12.2 19.6 Ortalama En Yüksek Sıcaklık (°C) 15.1 15.6 18.3 21.7 25 28.2 30.9 31.7 30.3 27.1 21.3 16.7 23.5 Ortalama En Düşük Sıcaklık (°C) 7.1 7.4 10.1 13.9 17.8 21.8 25 25.3 22.1 17.7 12.3 8.6 15.8 Ortalama Güneşlenme Süresi (saat) 5 5.6 6.8 7.6 8.8 10.1 10.2 10 9.4 7.8 5.9 4.8 92 Ortalama Yağışlı Gün Sayısı 9 9.3 7.3 7.4 5.7 2.4 1.1 0.9 1.8 5.7 7.6 10 68.2 Aylık Toplam Yağış Miktarı Ortalaması (mm) 102.3 81.1 51.1 33.6 25.3 9.4 7.5 5.1 7.4 39.2 84.9 138.6 585.5 İklim Ölçüm Periyodu ( 1940 - 2018)

En Yüksek Sıcaklık (°C) 25.2 26.5 29.8 34.7 36 40 38.1 39.8 39 37.5 31 27 40

En Düşük Sıcaklık (°C) -6.3 -6.6 -2.2 0.6 7 12 16.1 15 11 2.7 -3.3 -3 -6.6 Tablo 1: Mersin İli ‘ nin Yağış ve Sıcaklık Durumu (www.mgm.gov.tr)

Oysa aynı değerler Gülek’te 14ºC ve 4,8ºC’a kadardır. Gülek’te kış aylarında ortalama düşük sıcaklıklar 1,5ºC’a kadar düşer (Ocak), yaz aylarında ortalama yüksek sıcaklıklar da 30ºC’ı aşar. Gülek Meteoroloji İstasyonu’nun 1995–2004 yılları arsındaki 10 yıllık rasatlarına göre, Kasım-Nisan devresinde sıcaklıklar ortalama 20 gün 0ºC’nın altına düşer.

Tablo 2: Gülek ve Tarsus’ta Yıllık Ortalama Yüksek ve Düşük Sıcaklıklar (ºC) (Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu, 2013)

9

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2.1.2. RÜZGÂR

Gülek Meteoroloji İstasyonu verilerine göre, aylık ortalama rüzgâr hızları, 1,4 bofordur. Bu kuvvetteki bofor değeri, yaklaşık olarak 1–2 m/s.lik hıza eşittir. 5. Gün içerisinde, özellikle öğle saatlerinde rüzgâr hızları 2 boforun (2-4m/s.) üzerine çıkabilmektedir. Ancak, karayolu ulaşımını etkileyen rüzgârlarla ilgili esas faktör, hızları 7–8 bofora (12 ile 18 m/s) kadar çıkabilen en hızlı esen rüzgârlardır. Gülek’te hâkim rüzgâr yönü, batı-kuzeybatıdır.

Tablo 3: Gülek’te Aylık Ortalama Rüzgâr Hızları (Bofor) (Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu, 2013)

2.1.3. YAĞIŞ

Gülek Meteoroloji İstasyonu verilerine göre, yıllık yağış tutarı 837 mm’yi bulmaktadır. Oysa bu değer, Adana ovalarının batısında kurulmuş Tarsus’ta 642 mm’dir. Akdeniz iklim kuşağında yer alan iki istasyonun yağış rejimleri benzerlik göstermekle birlikte, yükselti ve karasallığın etkisiyle Gülek çevresinde ilkbahar yağışlarının biraz daha fazla olduğu dikkati çeker.

Tablo 4: Gülek ve Tarsus’ta Aylık Ortalama Yağış Miktarının Aylara Göre Dağılımı (mm) (Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu, 2013)

2.1.4. KAR YAĞIŞI VE SİS

Gülek Meteoroloji İstasyonu verilerine göre sisli gün sayısı çok fazla olmayıp sadece 3,6 gün kadardır. Gülek’te kar yağışları da etkili olmaktadır. Kar yağışı genelde Kasım ayında başlamakta olup, Nisan ayı sonuna kadar devam edebilmektedir. Bu nedenle yılın 5 ayı kayak yapmak mümkün olabilecektir.

10

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Tablo 5: Gülek’te Ortalama Kar Yağışlı ve Sisli Günler Sayısı (Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu, 2013)

Bayındırlık ve İskân Bakanlığı, Afet işleri Genel Müdürlüğü, Geçici İskân Dairesi Başkanlığı, Afet Önlemleri Şube Müdürlüğü’nün, 03.04.2002 tarihinde Gülek-Karboğazı KTKGB.’ye yönelik hazırlamış oldukları Çığ Etüt raporunda, Karboğazı’ndaki kar kalınlığının 2–3 metre değeri arasında değiştiği belirtilmektedir. Karboğazı KTKGB’ nin iklim verileri için Tarım ve Orman Bakanlığı Meteoroloji Genel Müdürlüğü, Meteorolojik Veri İşlem Dairesi Başkanlığı’nın 19.09.2018 Tarih Ve 36009 Sayılı görüşü alınarak, Tarsus - Karboğazı Kayak Merkezi Otomatik Meteoroloji Gözlem İstasyonunun mevcut kayıtlarından elde edilen veriler gönderilmiş olup Tablo 6’da sunulmaktadır.

2.2. DEPREM DURUMU

Mersin İli Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 gün ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiş olan Türkiye Deprem Tehlike Haritasına göre dört ayrı deprem kuşağında yer almaktadır. İlin batısı, ’dan Taşucu’na kadar 5. Derece deprem kuşağı içinde bulunmaktadır. Taşucu’ndan başlayarak, ’ nin doğusundan Çamlıyayla’ya kadar olan bölge 4. Derece, bu bölgenin doğusu ise genelde 3. Derece deprem bölgesi içinde yer almaktadır. İlin en doğu kesiminde çok küçük bir kesim ise 2. Derece deprem kuşağı içindedir. Tarsus-Gülek-Karboğazı planlama alanı; Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında 3. Derece Deprem Bölgesinde yer almaktadır. Bu durum bölgede şu ana kadar meydana gelmiş olan ve gelecek olan depremlerde büyük bir ivmenin oluşma olasılığını göstermektedir. Bu sebeple yapılacak tüm yapılaşmalarda “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik (06.03.2007)” hükümlerine uyulmalıdır.

11

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Tablo 6: Karboğazı Kayak Merkezi Meteoroloji Gözlem İstasyonu Verileri (Tarsus,Karboğazı Kayak Merkezi Meteoroloji Gözlem İstasyonu, 2015-2017)

12

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Tablo 7: Etkin Yer İvmesi Değerleri (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2017)

Harita 3: Mersin İli Deprem Bölgeleri Haritası (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2017)

2.3. JEOLOJİK VE JEOTEKNİK ETÜT RAPORLARI

Planlama alanında 3 ayrı bölgede yapılan jeolojik-jeoteknik etüt: 07.10.2010 tarihinde yapılan Jeolojik etüt, 18.05.2017 tarihinde onaylanan Jeolojik etüt ve 07.10.2010 tarihinde onaylanan jeolojik etüdün yeniden yapılması neticesinde 19.01.2018 tarihinde tekrar onaylanan Jeolojik etüt bulunmakta olup jeolojik-jeoteknik etüt alanlarının sınırları Harita 8’de gösterilmektedir.

2.3.1. 07.10.2010 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT

Planlama alanına ait yapılan ilk jeolojik etüt, 07.10.2010 tarihinde onaylanmış olup 1307 hektar olan bu alanla inceleme alanında; Önemli Alanlar-3 (ÖA-3: Su Baskını Açısından Önlem Alınabilecek Alanlar), Ayrıntılı Jeoteknik Etüt Gerektiren Alanlar (AJE), Uygun Olmayan Alanlar-3 (UOA-3: Taşkın Alanları) ve Uygun Olmayan Alanlar – 4 (UOA – 4: Çığ

13

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Düşmesi Riskli Alanlar) bulunmaktadır. 19.01.2018 tarihinde onaylı jeolojik etüt ile 07.10.2010 tarihli jeolojik etüt sınırı içindeki alanların büyük bir kısmı Önlemli Alanlar - 4 (ÖA-4) olarak değişmiş olup 19.01.2018 tarihinde onaylı jeolojik etüt sınırı dışında kalan alanlarda Uygun olmayan alanlar – 3 (UOA-3) ve uygun olmayan alanlar – 4 (UOA-4) da planlama alanı sınırları içerisinde kalmıştır. Uygun Olmayan Alanlar (UOA-4) Çığ Düşmesi Riskli Alanlar: Sert bir topoğrafyaya sahip olan alanda birçok çığ patikası tespit edilmiştir. bu çığ patikaları tehlike arz ettiği için ve tedbir almak ekonomik olmayacağından dolayı yerleşime uygun olmayan alan olarak değerlendirilmiştir. Ayrıca çalışma alanı içerisinde Mersin İli Tarsus İlçesi Gülek Mahallesi Karboğazı Mevkiinde bulunan orman örtüsü, bulunduğu bölge itibarı ile çığı önler nitelik taşımaktadır. Mevcut bulunan orman örtüsünde meydana gelecek tahribat yeni çığ alanları oluşmasına neden olabilir. Bu nedenle orman örtüsünde tahribat yapılmamalıdır. Ayrıca çalışma alanı dışında başlayan bazı çığ patikalarının depolama bölgeleri çalışma sahası içerisinde kalmaktadır. Bu alanlar yerleşime uygunluk açısından Uygun Olmayan Alanlar - 4 Çığ Düşmesi Riskli Alanlar olarak değerlendirilmiş ve 1/5000 ölçekli yerleşime uygunluk haritalarında ‘’UOA-4’’ simgesiyle gösterilmiştir.

Harita 4: 07.10.2010 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt (UOA-4) (Jeolojik -Jeoteknik Etüt Raporu (2010)

14

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Uygun Olmayan Alanlar (UOA-3) Taşkın Alanlar: DSİ tarafından 05.10.2009 tarihli ve B18 1 DSİ 0 10 12 00/120-3006-9626 sayılı, Gülek Belediye Başkanlığına gönderilen yazısında ‘bölgenin etrafının dağlarla çevrili oluşu, arazinin çıplak ve eğimin çok yüksek oluşu sebebi ile yağmurun kısa sürede ve hızla akışa geçeceği göz önüne alındığında bölgede yapılması planlanan yapılar için taşkın riski bulunmaktadır. Ancak karboğazı deresinin ıslahına yönelik yapılacak bir çalışma bulunmamaktadır. Plan çalışmaları sırasında mevcut dere yataklarının aynen muhafaza edilmesi, Karboğazı deresinde şev üstlerinden itibaren 50’şer metrelik şeritvari sahanın, diğer derelerde ise uygun bir sahilde 5 metrelik şeritvari sahanın yapılaşma dışı tutulması gerekmektedir.’ denilmektedir.

Bu alanlar yerleşime uygunluk açısından Uygun Olmayan Alanlar-3 Taşkın Alanlar olarak değerlendirmiş ve 1/5000 ölçekli yerleşime uygunluk haritalarında ‘’UOA-3’’ simgesiyle gösterilmiştir.

Harita 5: 07.10.2010 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt (UOA-3) (Jeolojik -Jeoteknik Etüt Raporu (2010)

Jeolojik Etüt Raporu Sonuçları; 1. İnceleme alanında eğim; %25 - %40 ve %40 - %58 aralığındadır. Alanda yükseklik 1963- 2952 aralığında değişmektedir. İnceleme alanında bolkar kireçtaşı hâkimdir.

15

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2. İnceleme alanında yapılan jeolojik veriler neticesinde alanda yer altı suyuna rastlanılmamıştır. Fakat daha derinlerde yer altı suyunun olabileceği tahmin edilmektedir. Alanda yüzeysel kılcal su damarları mevcuttur. Mevsimsel değişimler neticesinde bu yüzeysel kılcal suların seviyesi düşebilir veya yükselebilir. 3. İnceleme alanı Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasında 3. Derece tehlikeli deprem bölgesi kuşağında yer almaktadır. 4. İnceleme alanında meydana gelen aşınım ve taşınımlar, aşırı yağışlar ve yüksek eğim nedeniyle zeminde yüzey erozyonuna neden olmaktadır. Ayrıca eğimden kaynaklı kaya düşmesi riskli alanlar da mevcuttur. Paftalarda sınırları belirtilen alanlarda aynı zamanda çığ patikaları tespit edildiğinden bu alanlar çığ düşmesi riskli alanlar olarak değerlendirilmiştir. 5. İnceleme alanında sürekli akışı olmayan sadece kış aylarında toplanan yağmur ve kar sularıyla akışa geçen dere yatağı ve kuru dere yatakları mevcuttur. DSİ tarafından 05.10.2009 tarihli, B18 1 DSİ 0 10 12 00/120-3006-9626 sayılı, Gülek Belediye Başkanlığına gönderilen yazısında ‘bölgenin etrafının dağlarla çevrili oluşu, arazinin çıplak ve eğimin çok yüksek oluşu sebebi ile yağmurun kısa sürede ve hızla akışa geçeceği göz önüne alındığında bölgede yapılması planlanan yapılar için taşkın riski bulunmaktadır. Ancak karboğazı deresinin ıslahına yönelik yapılacak bir çalışma bulunmamaktadır. Plan çalışmaları sırasında mevcut dere yataklarının aynen muhafaza edilmesi, Karboğazı deresinde şev üstlerinden itibaren 50’şer metrelik şeritvari sahanın, diğer derelerde ise uygun bir sahilde 5 metrelik şeritvari sahanın yapılaşma dışı tutulması gerekmektedir.’ gibi görüşler bildirilmiştir. Bu alanlar UOA-3 olarak değerlendirilmiştir. 6. Çalışma alanı kış turizm merkezi olacağı sebebiyle kot olarak yüksek bir yerde bulunmaktadır. Sert bir topografyaya sahip olan alanda birçok çığ patikası tespit edilmiştir. 7. İnceleme alanında yapılacak yapılar için ‘’Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik’’ esaslarına uyulacaktır. (Jeolojik -Jeoteknik Etüt Raporu (2010))

2.3.2. 18.05.2017 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT

07/10/2010 tarihinde onaylanan jeolojik-jeoteknik etüt raporunda AJE olan 13 hektar yüzölçümündeki alanla ilgili jeolojik etüt yapılarak inceleme alanı ‘’Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite Sorunlu Alanlar -2.1’’ olarak değerlendirilmiş ve 18.05.2017 tarihinde onaylanmıştır. Planlama alanının eğimi %0-28 /%28-48 olmakla birlikte genellikle %<10’dan küçüktür. Siyah, gri-beyaz renkli Konglomera biriminde yapılan sondajlardan alınan karotlar üzerinde

16

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU laboratuvarda yapılan nokta yükleme dayanım indeksleri 1.77-3.31 MPa değerleri arasında bulunmuş olup söz konusu kayaların düşük-orta dirençli kaya sınıfı olarak, RQD%0 olduğundan; kaya kalitesi çok zayıf olarak belirlenmiştir. İnceleme alanında yapılacak kontrolsüz ve derin kazı çalışmalarında alınacak mühendislik tedbirleriyle önlenebilecek nitelikte stabilite sorunları ile karşılaşılabileceğinden planlama alanının tamamı; Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiş ve yerleşime uygunluk (ÖA-2. 1 ) simgesi ile gösterilmiştir.

Harita 6: 18.05.2017 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt Sınırı (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2017)

Jeolojik Etüt Raporu Sonuçları; 1. Bölgesel kalkınmaya destek amaçlı kış sporu ve turizmini kapsayan kayak tesisine ait pist ve mekanik sistemlerin kurulması planlanmaktadır. İnceleme alanı sınırları içerisinde yapılaşma mevcut değildir. 2. Çalışma alanının deniz seviyesinden yüksekliği 1580-1670 metre arasındadır. Morfolojik olarak eğimli bir yapıya sahip olan inceleme alanında eğim %0-28 / %28-48 arasında değişmektedir. 3. İnceleme alanı içerisinde yapılan gözlemsel çalışmalar ve sondaj çalışmalarında, ana kayaç olarak konglomera gözlenmiştir. Gözlenen birimlerin; Kuvatarner yaşlı olup, Taraça olarak

17

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU tanımlanmaktadır. Gri, siyah ve beyaz renklerde, oldukça kırıklı ve çatlaklı (az tutturulmuş ) bir yapı göstermektedir. 4. İnceleme alanında açılan sondaj kuyularından farklı derinliklerden alınan karot numuneleri üzerinde uygulanan nokta yükü dayanım indeks verilerine göre, Is(50)=1.77-3.31 Mpa arasında olduğundan inceleme alanında gözlenen konglomera birimi ‘ Düşük- Orta Dirençli ‘ olarak değerlendirilmiştir. 5. İnceleme alanı ve civarında yer alan zeminin tabakalanma durumunu saptamak, zemin yapısını ortaya çıkarmak ve zeminin dinamik-elastik parametrelerini belirlemek amacıyla 2 adet MASW- sismik kırılma serilimi, 3 adet mikrotremör ve 2 adet rezistivite ölçümü alınmıştır. 6. Yapılan sondaj çalışmalarının derinlikleri baz alınarak yapılan inceleme neticesinde yeraltı suyuna rastlanılmamaktadır. İnceleme alanında yüzey suları olarak değerlendirilebilecek; Mevsimsel yağışlara bağlı olarak akışkanlık gösteren fakat şuan kuru olarak gözlenen Akarca deresi ile birleşen diğer küçük kuru dereler bulunmaktadır. Mevsimsel yağışlara göre su seviyesi değişkenlik gösterebilir. 7. İnceleme alanı Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 gün ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiş olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre 3. Derece Deprem Bölgesinde yer almaktadır. Bu sebeple yapılacak tüm yapılaşmalarda ‘’Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine uyulmalıdır.‘’ 8. İnceleme alanının topoğrafik eğimi %0-28 /%28-48 arasında olup, Kuvaterner yaşlı olup, Konglomera (Taraça)/Yamaç Molozu jeolojisini oluşturmaktadır. İnceleme alanında heyelan ve kaya düşmesi vb. kütle hareketleri gözlenmemiştir. Çalışma alanını Akarca deresi kuzey – güney yönlü katetmekte olup doğu sınırı boyunca inceleme alanında yer almaktadır. Derenin her iki yamacında ve derenin doğu kısmında açıkta olan şev yüzeylerinin eğim ve jeolojik yapısından dolayı heyelan veya kaya düşmesi vb. stabilite sorunları gelişebilir. 9. İnceleme alanında yüzey suları olarak değerlendirilebilecek Akarca deresi ve bu dere ile birleşen diğer küçük kuru dereler bulunmaktadır. Bu derenin ve diğer küçük kuru derelerin taşkın riskine karşın planlama öncesinde DSİ görüşü alınmalıdır. Bu güncel görüş doğrultusunda planlamaya gidilmelidir. 10. İnceleme alanını yapılan sondaj çalışmalarının derinlikleri baz alındığında inceleme alanında yer altı suyuna rastlanılmamış olup, birimin Konglomera (Taraça) / Yamaç Molozu olmasından dolayı zemin sıvılaşması beklenmemektedir. 11. İnceleme alanında yapılmış olan sondajlarda inceleme alanının Konglomera (Taraça) birimi olmasından dolayı oturma-şişme problemi beklenmemektedir. İnceleme alanında yapılacak kontrolsüz ve derin kazı çalışmalarında alınacak mühendislik tedbirleriyle

18

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

önlenebilecek nitelikte stabilite sorunları ile karşılaşılabileceğinden inceleme alanının tamamı; Önlem Alınabilecek Nitelikte Stabilite Sorunlu Alanlar olarak değerlendirilmiş ve yerleşime uygunluk haritasında (ÖA-2. 1) simgesi ile gösterilmiştir (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2017).

2.3.3. 19.01.2018 TARİHİNDE ONAYLANAN JEOLOJİK-JEOTEKNİK ETÜT

1307 hektar yüzölçümündeki alan için 19.01.2018 tarihinde onaylı jeolojik etüt ile 07.10.2010 tarihli jeolojik etüt sınırı içindeki alanların büyük bir kısmı Önlemli Alanlar - 4 (ÖA-4) olarak değişmiş olup 19.01.2018 tarihinde onaylı jeolojik etüt sınırı dışında kalan alanlar da ise Uygun olmayan alanlar – 3 (UOA-3) ve uygun olmayan alanlar – 4 (UOA-4) da planlama alanı sınırları içerisinde kalmıştır.

Harita 7: 19.01.2018 Tarihinde Onaylanan Jeolojik Etüt Sınırı (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2018)

Jeolojik Etüt Raporu Sonuçları; 1. İnceleme alanı Mersin – Adana Planlama Bölgesi 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı içerisinde yer almaktadır. Bölgesel kalkınmaya destek amaçlı kış sporu ve turizmini kapsayan kayak tesisine ait pist ve mekanik sistemlerin kurulması planlanmaktadır. İnceleme alanı sınırları içerisinde yapılaşma mevcut değildir. İnceleme alanının daha önce hazırlanmış; 1/100.000 ölçekli çevre düzeni planı bulunmaktadır.

19

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2. İnceleme alanının tamamı 01.02.2010 tarihinde Gökçay Jeofizik firması tarafından hazırlanan ve Afet ve Acil Durum Yönetimi Başkanlığı tarafından onaylanan “Karboğazı Kültür ve Turizm Koruma ve Geliştirme Bölgesi İmar Planına Esas Jeolojik-Jeoteknik Etüt”, çalışması içerisinde kalmaktadır. Bu çalışmalarda inceleme alanı (UOA-3 / UOA-4) Taşkın Alanlar / Çığ Düşmesi Riskli Alanlar olarak değerlendirilmiştir. Mersin İli, Tarsus İlçesi, Gülek Mahallesi, Karboğazı Kültür ve Turizm Gelişim Bölgesi için; Mersin İl Afet ve Acil Durum Müdürlüğünün; Afet arşivlerinde yapılan incelemede; Söz konusu alanda alınmış, Afete Maruz Bölge Kararına rastlanılmadığı belirtilmiştir. 3. İnceleme alanı içerisinde yapılan gözlemsel çalışmalar ve sondaj çalışmalarında, yamaç molozu konglomera ve kireçtaşı birimleri gözlenmiştir. Gözlenen konglomera birimi; Kuvaterner yaşlı olup, Taraça Formasyonu olarak tanımlanmaktadır. Gri, siyah ve beyaz renklerde, oldukça kırıklı, çatlaklı ve boşluklu (az tutturulmuş) bir yapı göstermektedir. Gözlenen kireçtaşı birimi; Üst Permiyen yaşlı olup, Karlığıntepe Formasyonu olarak tanımlanmaktadır. Gri, siyah ve beyaz renklerde, oldukça kırıklı, çatlaklı ve boşluklu bir yapı göstermektedir. İnceleme alanında erozyona bağlı olarak yer yer yüksek eğimli yamaç eteklerinde, genellikle de inceleme alanının kuzey batısında Karboğazı deresinin sağ sahilinde gözlenmiştir. Bu bölgelerde 14 m ile 20 m derinliğinde yapılan sondajlarda tamamen yamaç molozu geçilmiş, alttaki ana birimler gözlenmemiştir. 4. İnceleme alanında; İnceleme alanında yamaç molozu zemin türleri olarak değerlendirilmiş olup, yer yer Karlığıntepe formasyonu, Kireçtaşı biriminden oluşan yüksek tepelerin eteklerinde lokal olarak, Sk-12 ve Sk-16 numaralı sondajlarda 15 m ve 12 m sondaj boyunca yamaç molozu geçilmiştir. Ancak, inceleme alanının kuzeybatısına doğru gidildikçe yamaç molozunun kalınlığı ve yayılımı artmıştır. Yamaç molozları genellikle blok boyutunda malzemeden oluştuğundan SPT deneyi yapılmamış ve SPT, UD(örselenmemiş) numuneleri alınamamıştır. İnceleme alanında Kuvaterner yaşlı Konglomeradan oluşan Taraça ve Karlığıntepe formasyonu Kireçtaşı birimi kaya türleri olarak değerlendirilmiştir. 5. İnceleme alanı ve civarında yer alan zeminin tabakalanma durumunu saptamak, zemin yapısını ortaya çıkarmak ve zeminin dinamik-elastik parametrelerini belirlemek amacıyla 15 adet MASW - sismik kırılma serilimi, 12 adet mikrotremör ve 15 adet rezistivite ölçümü alınmıştır. 6. Jeofizik yöntemlerden MASW yöntemi uygulanarak elde edilen vs. kayma dalgası hızları kullanılarak Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik (2007) uyarınca zemin gurubu ve yerel zemin sınıfı değerlendirmesine göre sonuçlar aşağıdadır; İnceleme alanında yapılan jeofizik çalışmalarında Vs1=338-662-306-903-332-739-780-

20

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

527-302-416-637-775-280-340-286 m/sn (ilk 3,7-10,0 metre) Vs2 = 579-1107-616-1320- 690-1325-1013-1157-635-590-1311-1170-397-703-538 m/sn Vs30=536,8-917,9-551,7- 1260,5-604,7-901,3-928,0-1015,0-562,0-506,1-1170,0-111,04-379,8-620,9-488,9 m/sn arasında olduğunda Taraça- Karlığıntepe birimlerin Deprem Bölgelerinde Yapılacak Yönetmeliğe göre Taraça C/Z2, Kireçtaşı B/Z2, Yamaç Molozu C/Z3 zemin grubu ve Yerel Zemin sınıfına girmektedir. 7. İnceleme alanı jeolojisi kireçtaşı, taraça ve yamaç molozu(konglomera) biriminden oluşmaktadır. Kireçtaşı ve taraça birimleri kaya niteliğinde olduğundan oturma ve şişme beklenmemektedir. Zemin niteliğinde olan yamaç molozu genellikle blok malzemeden oluştuğundan SPT deneyi yapılmamış ve örselenmemiş(UD) numune alınamadığı için konsolidasyon deneyi yapılamamıştır. Bu nedenle zemin niteliğindeki yamaç molozunda oturma miktarı zemin – temel etütlerinde detaylı olarak irdelenmelidir. 8. İnceleme alanındaki permiyen yaşlı Karlığıntepe Formasyonu Kireçtaşı biriminde ve taraça konglomeralarında yer yer karstik boşluk gözlenmiştir. Bu nedenle zemin temel etütlerinde karstik boşlukların varlığı bulunması durumundan boşluğun ebatları ( boyu, eni, tavan kalınlığı vb.) ve yapılacak üst yapıya etkileri araştırılmalı ve alınacak önlemlerde belirlenmelidir. 9. İnceleme alanında yapılan sondaj çalışmalarının derinlikleri baz alındığında inceleme alanında yer altı suyuna rastlanılmamış olup birimin Kireçtaşı (Karlığıntepe) / Konglomera (Taraça) / Yamaç Molozu olmasından dolayı zemin sıvılaşması beklenmemektedir. 10. Yapılan sondaj çalışmalarının derinlikleri baz alınarak yapılan inceleme neticesinde yeraltı suyuna rastlanılmamaktadır. İnceleme alanında yüzey suları olarak değerlendirilebilecek; Mevsimsel yağışlara bağlı olarak akışkanlık gösteren fakat şuan kuru olarak gözlenen Karboğazı deresi ile birleşen diğer küçük kuru dereler bulunmaktadır. Mevsimsel yağışlara göre su seviyesi değişkenlik gösterebilir. 11. İnceleme alanı Bakanlar Kurulunun 18.04.1996 gün ve 96/8109 sayılı kararı ile yürürlüğe girmiş olan Türkiye Deprem Bölgeleri Haritasına göre 3. Derece Deprem Bölgesinde yer almaktadır. Bu sebeple yapılacak tüm yapılaşmalarda “Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkındaki Yönetmelik ve Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkındaki Yönetmelik hükümlerine uyulmalıdır. Çalışma alanında 100 km uzaklıktaki bölgeyi etkileyebilecek muhtemel bir fayın 50 yıl içinde 20 km derinlikteki 7 büyüklüğünde bir deprem üretmesi sonucu çalışma alanında oluşabilecek ivme değerleri farklı yöntemler ve azalım ilişkileri ile hesaplanarak elde edilmiş ve azalım ilişkileri sonucu bulunan ivmeler deprem bölgeleri haritasındaki deprem sınıflamasına göre 3. ve 4. Deprem Bölgesi

21

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

sınıflamasına girmekte, bu da bölgede şu ana kadar meydana gelmiş olan ve gelecek olan depremlerde büyük bir ivmenin oluşma olasılığını göstermektedir. 12. İnceleme alanının topoğrafik eğimi % 0 – 58 arasında sarp vadi ve vadi yamaçlardan oluşmaktadır, Kuvaterner / Üst Permiyen yaşlı Yamaç molozu / Konglomera (Taraça) / Kireçtaşlarından oluşan Karlığıntepe formasyonundan oluşturmaktadır. İnceleme alanında heyelan vb. kütle hareketleri gözlenmemiştir. Çalışma alanını Karboğazı deresi kuzey – güney yönlü katetmekte olup inceleme alanının ortasında yer almaktadır. Derenin her iki yamacında ve derenin doğu kısmında açıkta olan şev yüzeyinin eğim ve jeolojik yapısından dolayı Kireçtaşı kaya biriminin kırıklı – çatlaklı yapısı ve yer yer gözlenen zemin niteliğindeki rezidüel kalınlığına bağlı olarak heyelan ve/veya kaya düşmesi vb. stabilite sorunları gelişebilir. Maden teknik aramanın (MTA) 2009 Yılında yayınlamış olduğu Heyelan haritasına göre inceleme alanında herhangi bir heyelan görülmemektedir. 13. DSİ’nin 13.10.2015 tarih ve 38292074 – 754 – 665336 sayı yazısında inceleme alanında yüzey suları olarak değerlendirilebilecek Karboğazı deresi ve bu dere ile birleşen diğer küçük kuru dereler bulunmaktadır. Bu derenin ve diğer küçük kuru derelerin taşkın ve sellenme riskine karşın planlama öncesinde güncel DSİ görüşü alınmalıdır. Bu güncel DSİ görüşü doğrultusunda planlamaya gidilmelidir. 14. Mersin Valiliği (İl Turizm Müdürlüğü) ‘nin 22.03.2002 tarihli ve 332 sayılı yazısı ile talep edilen Karboğazı Doğa Sporları ve Turizm Merkezinin Çığ Etüdünün yapılmasının talebi üzerine, Mülga B.İ.B. , A.İ.G.M Geçici İskân Dairesi Başkanlığına Çığ Afet Önlemleri şube Müdürlüğünün hazırladığı 28.06.2002 tarihli “Çığ Etüt Raporu” bulunmaktadır. 15. İnceleme alanında çökme – taşma, Tsunami, tıbbi jeoloji vs. mühendislik problemleri beklenmemektedir. İnceleme alanındaki permiyen yaşlı Karlığıntepe Formasyonu Kireçtaşı biriminde ve taraça konglomeralarında yer yer karstik boşluk gözlenmiştir. Bu nedenle zemin temel etütlerinde karstik boşlukların varlığı bulunması durumundan boşluğun ebatları ( boyu, eni, tavan kalınlığı vb.) ve yapılacak üst yapıya etkileri araştırılmalı ve alınacak önlemlerde belirlenmelidir (Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu, 2018).

22

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 8: Planlama Alanı Jeolojik Etüt

23

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2.4. KÜTLE HAREKETLERİ Jeolojik ve jeoteknik etüt raporu ele alındığında planlama alanının topoğrafik eğimi %0-28 / %28-48 arasında olup, kuvaterner yaşlı olup konglomera (Taraça) /yamaç molozu jeolojisini oluşturmaktadır. Planlama alanında heyelan ve kaya düşmesi vb. kütle hareketleri gözlenmemiştir. Akarca deresi kuzey-güney yönlü katetmekte olup doğu sınırı boyunca inceleme alanında yer almaktadır. Derenin her iki yamacında ve derenin doğu kısmında açıkta olan şev yüzeyinin eğim ve jeolojik yapısından dolayı heyelan veya kaya düşmesi vb. stabilite sorunları gelişebilir. Karboğazı deresi kuzey–güney yönlü katetmekte olup, inceleme alanının ortasında yer almaktadır. Derenin her iki yamacında ve derenin doğu kısmında açıkta olan şev yüzeyinin eğim ve jeolojik yapısından dolayı Kireçtaşı kaya biriminin kırıklı – çatlaklı yapısı ve yer yer gözlenen zemin niteliğindeki rezidüel kalınlığına bağlı olarak heyelan veya kaya düşmesi vb. stabilite sorunları gelişebilir.

2.5. TOPOĞRAFYA VE JEOMORFOLOJİK YAPI

Planlama alanına ilişkin yapılan eğim, yükselti ve bakı analizlerine ilişkin bilgiler aşağıda sunulmakta olup nazım imar planında yer alan mekanik tesis hattı plan kararıyla birlikte analiz haritaları 7. Bölümde ayrıca değerlendirilmiştir.

2.5.1. EĞİM DURUMU

Karboğazı KTKGB Planlama Alanı (1. Etap); eğimli bir topografya ve morfolojik yapıya sahip olup eğim % 0-58 arasında değişmektedir. Planlama alanının güney kısmında % 0-8 eğimli alanlar, orta kısımlarında % 8-25 arasında eğimli alanlar, kuzey- doğu- batı yönünde %25-58 arasında eğimli alanlara sahiptir. Kuzeyden güneye doğru göreceli olarak eğimin azaldığı, doğu-batı yönünde de dalgalanma olduğu görülmektedir. Planlama alanının güney kısmında eğim durumunun çoğunlukla %0 - %8 aralığında olduğu, yürürlükteki çevre düzeni planında 1. Etapta geliştirilmesi öngörülen ve kış turizmi ile ilgili konaklama tesisleri ile tamamlayıcı hizmet alanlarının yer alacağı ‘Turizm Yerleşme Alanı’nın yer seçiminin uygun olduğunu, bu eğim aralığının bu alana ulaşım imkanının da rahat sağlanabileceğini, hatta ulaşımın raylı sistemle çözülmesine de imkan sunabileceğini göstermektedir. Planlama alanının kuzey kısmında ise eğim durumunun %8-12, %12-25, %25-%40, %40- %58 aralıklarında yer aldığı görülmekte olup, yürürlükteki çevre düzeni planında mekanik tesis hattı, kayak pistlerinin yer aldığı kayak alanı kullanım kararıyla örtüşmektedir.

24

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 9: Planlama Alanı Eğim Durumu

25

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2.5.2. YÜKSELTİ DURUMU Karboğazı KTKGB’nin deniz seviyesinden en yüksek noktası 3524 metre yüksekliği olan Medetsiz Tepesidir. Kayak alanlarının öngörüldüğü bölge incelendiğinde; batı kısmında en yüksek tepe noktası 2826 metre olup bu noktada halihazırda mevcut olan gölet alanı yapay karlama gölet alanı olarak ve çevresinin ise kamp alanı olarak yürürlükteki planda değerlendirilmiştir. Ayrıca bu noktanın panorama imkanı sunmasından dolayı mekanik tesisin üst istasyonunun da bu bölgede bulunmasıyla ulaşım sağlanmış ve günübirlik tesisi de planlanmış olup bu noktanın yer seçiminin isabetli olduğu değerlendirilmektedir. Doğu kısmında ise Ziyaret mevkii (2380 metre), Tirkeş Tepesi (2780 metre), Göbek Kayası 2250 metre yükseltileri dikkat çekmektedir. 2746 metre yüksekliği olan tepe noktasında ise 2. etapta planlanması öngörülen Elmalı Bölgesine ulaşım imkânını sağlayacak ve kayak alanlarını bağlayan transfer liftin üst istasyonunu ve günübirlik tesis alanının yer alacağı bölge olarak planlanması öngörülmüştür. İlk etapta planlanarak faaliyete geçmesi öngörülen ‘T1 Turizm Yerleşme Alanı’nın ise 1500 -1750 metre yükselti kuşağında yer aldığı görülmektedir. 2.5.3. BAKI DURUMU Karboğazı KTKGB’de kış sporlarının yapılabileceği kayak pistlerinin konumu, günübirlik tesis alanları ile konaklama tesisleri gibi kayak severler için ihtiyaç duyulan yerleşme yerlerinin seçiminde eğim ve yükselti ile birlikte bakı durumu da önemli rol oynayan doğal faktördür. Alanın doğusu genel olarak güney yönelimli, batısı ise kuzey yönelimlidir. Güney yönelimli alanlarda karın kısa sürede erimesi söz konusu olabildiği için planlama kararlarında bu durum etkili olmaktadır. Planlama alanının batı kısmında ise kuzey-kuzeydoğu ve doğu yönelimlerinin daha çok olduğu görülmekte olup karın yerde kalma süresinin uzun olması bakımından kayak alanlarının batı kısmına yönelmesi gerektiği hususu planlama kararlarında etkili olmuştur. 2.6.ÇIĞ DURUMU Karboğazı KTKGB için Mülga Afet İşleri Genel Müdürlüğünce 28.06.2002 tarihinde Çığ Etüt Raporu hazırlanmıştır. Çığ Etüt raporunda, alanda kar yağışı Ekim ayının ortalarında başlayarak mayıs ayı sonuna kadar devam edebildiği; böylece alanda yılın 6-7 ayı (net kayak dönemi) kayak yapmanın mümkün olabileceği; Sert bir topoğrafyaya sahip olan alanda çığ patikalarının tespit edildiği, planlama alanının kolay, rahat takip edilmesi ve alanda turizme başlanacak ve ileri tarihlerde sırayla hizmete sokulabilecek alanların değerlendirilmesi açısından alanın alt bölgelere ayrıldığı belirtilmekte olup aşağıda bilgiler özetle yer almaktadır.

26

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 10: Planlama Alanı Yükselti Durumu

27

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 11: Planlama Alanı Bakı Durumu

28

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Yüksek Risk Kuşağı: Alanın kuzeyindeki güneye bakan yamaçları olan tepelerin kapladığı alanları içermektedir. Söz konusu bu yamaçlarda eğimler yaklaşık %45 civarında olup bazı kesimlerde daha da artmaktadır. Tamamen çıplak ve kayalık olan bu yamaçlar, kaya düşmesi ve çığ tehlikesine sahip yamaçlardır. Bu nedenle bu alanın kayağa kapatılması gerekmektedir. Alt bölgede çığ patikası ve akma hattı tespit edilmiştir. A kodlu çığ patikası, maksimum eğimin %37 olduğu patika, 2800 metre yükseklikten başlayıp, 1985 metreye kadar inmektedir. B kodlu çığ patikası, maksimum eğimin %40 civarında olduğu patika 3000 metre yükseklikten başlayıp 1985 metreye kadar inmektedir. C kodlu çığ patikası yaklaşık %50 eğimli kopma bölgesi ile başlayan çığ, olduğu patika 2800 metre yükseklikten başlayıp 1985 metreye kadar inmektedir. D kodlu çığ patikası çığ kopma bölgesinde maksimum eğim açısı %50 dir. Daha dar patika olup daha az miktarda çığ hacmine sahiptir. E kodlu çığ patikası ise tepenin yamacındaki son çığ patikasıdır. 250 metre kopma bölgesi genişliği olan ve %38 maksimum eğimli patika, 75 metre ile 250 metre arasında değişen akma genişliği ile 25000 metreden başlayıp 1985 metre kotuna 15000 metrelik akma mesafesi ile inmektedir.

Keçebeli Mevkii: Bu alt bölgede ulaşım problemi olması sebebiyle etüt çalışması kapsamında incelenmemiştir. Bu kesimlerin çığ bakımından riski olup olmadığı bilinmediğinden kullanıma açılmaması veya kullanıma açılmasının düşünülmesi durumunda, açılmadan önce çığ etüdünün yapılması gerekmektedir. Genelde doğal yolla tehlike oluşmasına neden olmayacak eğimlerin hakim olduğu alt bölgede yalnızca, kuzeye bakan yamaçları ile 2818 metre rakımlı tepenin doğuya bakan yamaçlarında eğimler yüksektir. Alt bölgede tespit edilen iki adet çığ patikası, eğimlerin yüksek olduğu belirtilen yamaçlardadır. H kodlu çığ patikası 2818 metre rakımlı tepenin (maksimum %50 eğimli) doğuya bakan yamacında bulunmaktadır. 2700 metre kotundan başlayan çığ 2350 metre kotuna inmektedir. J kodlu çığ patikası biraz daha küçük patika olup, yine tabaka çığlarının oluşabileceği bir patikadır.

Eşme-Tirkeş Tepe Kuşağı: Güneybatıya eğimli yamaçlardan oluşmaktadır. Yamaçlarda eğimler maksimum %30-43 arasında değişirken, minimum %20 olup, yamaçların genelinde yüksek eğimler hakimdir. Yüksek eğimler çığ riskini de beraberinde getirmektedir. S kodlu

29

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

çığ patikaları olan 6 adet çığ patikası tespit edilmiştir. Tek tek veya beraber hareket ederek çığ oluşturma mekanizmasına sahip bu patikaların akma genişlikleri 25 ile 40 metre arasındadır. Kışın ortasında tabaka çığların, erime mevsiminde ise ıslak çığların oluşumuna uygun topografik yapıya sahip olan bu patikaların akma mesafeleri de değişken olup 250 metre ile 1250 metre arasında değişim göstermektedir. Bu bölgedeki yamaçların kayağa açılmasında herhangi bir sakınca bulunmamaktadır.

Gölpınar Mevkii: Bu alt bölgede kalan alan etüd çalışması içinde olmadığından değerlendirmeye alınmamıştır. Bu nedenle bu kesimlerin çığ tehlikesi hakkında bir yorum yapılmamaktadır. Bu alanda 8 adet çığ patikası tespit edilmiştir. J kodlu çığ patikası 2818 metre rakımlı tepenin doğuya eğimli yamacında yer almaktadır. 2550 metre yükseklikten başlayıp, 2400 metre yüksekliğe kadar yaklaşık 250 metre akma mesafesi bulunan patikanın genişliği 25 metredir. K kodlu çığ patikası, j kodlu çığ patikası ile aynı yamaçta olup, 2500 metreden başlayan hareketini 2300 metrede tamamlamaktadır. L kodlu çığ patikası Gölpınar mevkii eteklerinde doğuya bakan yamaçta yer alır. 100 metrelik çığ kopma bölgesi genişliği ile 2350 metre yüksekliğinden hareketine başlayıp, 2000 metrede tamamlanmaktadır. M kodlu çığ patikası 375 metrelik çığ kopma bölgesi genişliği ile 2350 metreden hareketine başlamakta ve 1750 metre akma mesafesini kat ettikten sonra 1770 metrede durmaktadır. N kodlu çığ patikası biraz daha küçük bir çığ patikası olup 125 metre çığ kopma genişliği ile başlayıp, 50 metrelik akma genişliği ile hareketine devam etmekte ve m kodlu çığ patikası ile birleştiği 1950 metre yüksekliğinde açılarak 150 metre genişliğinde 1750 metrelik akma genişliği ile ulaşmaktadır. O kodlu çığ patikası 2469 metre rakımlı tepenin kuzeydoğuya bakan yamacında bulunmaktadır. 2000 metreden harekete başlayan patika 700 metrelik akma mesafesi sonrasında 1740 metre kotlarında yelpaze gibi açılarak durmaktadır. P kodlu çığ patikası 2200 metreden başlayan hareketini yaklaşık 1000 metrelik akma mesafesi ile 1720 metrede tamamlanmaktadır. Bu patikalar alana ulaşımı sağlayan yolu ciddi şekilde etkilemektedir. R kodlu çığ patikası kuzeydoğuya bakan yamacında yer almaktadır. 250 metre çığ kopma bölgesi genişliği olan yaklaşık 250 metre akma genişliği ile 550 metre hareket eden çığ oluşturmaktadır.

30

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Tirkeş Tepe Bölgesi: 2364 metre rakımlı tepenin batıya bakan yamaçlarını içine almaktadır. güneybatıya bakan yamaçlarının üst kotları yüksek eğimlere sahiptir. Alt kotlarında ise eğimler %25 civarındadır. Bu yamaçlar aynı zamanda çığ tehlikesine de sahip alanlardır. Bu bölgede 4 adet çığ patikası tespit edilmiştir. T kodlu çığ patikası 2769 metre rakımlı tepenin arasından 2650 metre yüksekliğinden yaklaşık 500 metrelik çığ kopma bölgesi genişliği ile hareketine başlamaktadır. U kodlu çığ patikası 700 metre akma mesafeli patika bulunmaktadır. V kodlu çığ patikası 25 metrelik çığ kopma genişliğine sahip olan bu üç çizgisel çığ hattının en küçüğü 250 metre, diğer ikisi ise 750 metre ve 875 metre akma mesafeli çığlardır. Y kodlu çığ patikası 2364 metre rakımlı tepenin güneybatıya bakan yamacında yer almaktadır.

Kar ve Çığ Rasat İstasyonu: Mevcut kar durumunu kontrol etmek, düşecek kar yağışını önceden tahmin etmek, alandaki rüzgar yönlerinin ani değişimlerini belirlemek ve hepsinden önemlisi çığ tehlikesini önceden belirlemek amacıyla kar ve çığ rasat istasyonu kurulmakta olup çığ etüt raporunda kar ve çığ rasat istasyonu için yer önerilmiştir.

2.6.1. ÇIĞ RİSKİ SENTEZİ

Çığ etüt raporu baz alınarak oluşturulan çığ riski sentezi 2 bölümde incelenmiştir: Çığ Riski ve Bakı Durumu: Alanın doğu tarafında kalan belirlenen çığ alanları güney ve güneybatı yöneliminde kalmaktadır. Bu da güney yönelimlerinde karın hızlıca erime durumu söz konusu olacağı için çığ riskini arttırmaktadır. Doğu tarafında bulunan belirlenen çığ akma hatları ise yine güney yönelimlerinde bulunmaktadır. Planlama yapılırken bu alanlara bakılarak gerekli görünen önlemlerin alınması gerekmektedir. Çığ Riski ve Eğim Durumu: Alanın doğu ve batısında bulunan Belirlenen çığ alanları eğimin %25- %40 olduğu alanlarda bulunmaktadır. Alanın kuzeyinde bulunan Muhtemel çığ alanları ise eğimin %25-%40 ve %40-%58 olduğu alanlarda bulunmaktadır. Küçük çığ patikaları ise alanın batısında olup eğimin %25-%40 olduğu alanlarda bulunmaktadır. KTKGB’nin planlama sonrasında uygulama aşamasında bu alanların gölemlenmesi, kurulacak çığ devriyesi tarafından incelemeler yapılarak kayağa kapatılması gerekli alanlar ile gerekli görülen önlemlerin alınması gerekmektedir.

31

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 12: Planlama Alanı Çığ Durumu

32

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 13: Planlama Alanı Bakı-Çığ Riski Analizi

33

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 14: Planlama Alanı Eğim-Çığ Riski Analizi

34

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2.7. ARAZİ KULLANIMI Bölgenin kıyı kesiminde Akdeniz iklimi görülür. Yazlar sıcak ve kurak, kışlar ılık ve yağışlıdır. Yıllık ortalama yağış miktarı 750-1000 mm kadardır. Yüksek basıncın etkisi nedeniyle yaz kuraklığı şiddetlidir. Torosların İç Anadolu’dan gelen soğuk hava kütlelerini engellemesi, enlem ve denizsellik özelliği nedeniyle kış mevsiminin en ılıman geçtiği bölgedir. Doğal bitki örtüsü Akdeniz iklimine ve yaz kuraklığına uyumlu, her zaman yeşil kalabilen, sert yapraklı, bodur bitki topluluğu olan makidir. Bölge orman bakımından Karadeniz Bölgesi’nden sonra ikinci sırayı alır. Torosların içe dönük yamaçlarında ve Göller Yöresinde ormanlar seyrekleşir, 2000 metre yükseltiden sonra dağ çayırları başlar. Planlama alanında yerleşik nüfus bulunmadığından dolayı bir kentsel kullanım yer almamakta mevcut arazi kullanımı açısından baskın unsurun ormanlık alanlar olduğu görülmektedir. Aşağıdaki bitki örtüsü haritasında sık ağaçlık alanlar (1212 ha), seyrek ağaçlık alanların (842 ha) dağılımı görülmektedir. Yükseltinin 1750-2826 aralığındaki alanlarda ve eğimin %12- %58 olduğu alanlarda hiç ağaç bulunmadığı gözlenmektedir. Yükseltinin 1500-1750 aralığında olduğu alanlarda sık ağaçlık alanlar bulunmakta iken 2000-2250 yükseklik aralığında ve %25-%40 eğim aralığında bulunan alanlarda ise seyrek ağaçlık alanlar bulunmaktadır.

2.8. HİDROJEOLOJİK ÖZELLİKLER

2.8.1. YERALTI SUYU DURUMU

Yapılan sondaj çalışmalarının derinlikleri baz alınarak yapılan ölçümler neticesinde yeraltı suyuna rastlanılmamaktadır. Fakat daha derinlerde yeraltı suyunun olabileceği tahmin edilmektedir. Alanda yüzeysel kılcal su damarları mevcuttur. Mevsimsel değişimler neticesinde bu yüzeysel kılcal suların seviyesi düşebilir veya yükselebilir.

2.8.2. YÜZEY SULARI VE SU BASKINI

Planlama alanında, sürekli akışı olmayan sadece kış aylarında toplanan yağmur ve kar suları ile akışa geçen dere yatakları ve kuru dere yatakları mevcuttur. Planlama alanında yüzey suları olarak değerlendirilebilecek; Mevsimsel yağışlara bağlı olarak akışkanlık gösteren fakat şuan kuru olarak gözlenen Karboğazı deresi ile birleşen diğer küçük kuru dereler bulunmaktadır. Mevsimsel yağışlara göre su seviyesi değişkenlik gösterebilir. Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü 6. Bölge Müdürlüğü 05.09.2018 tarih ve 606635 sayılı yazısında “Yeni köprü yapımı veya mevcut köprülerin rehabilitasyonu gerektiği takdirde, dere geçiş projeleri yapılarak DSİ’ye onaylatılacak ve DSİ Bölge Müdürlüğü kontrolünde inşaatının gerçekleştirilmesi sağlanacaktır.” bilgisine yer verilmiştir. DSİ tarafından 13.10.2015 tarihli

35

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Gülek Belediye Başkanlığına gönderilen kurum görüşü yazısında su taşıma kapasiteleri hakkında DSİ’den görüş alınması ve bu derelerin taşkın yapma olasılıkları değerlendirilmesi ve mümkün olduğunca yatak mesafelerinde yapılaşmaya gidilmemesi konusunda görüş bildirilmiştir. DSİ tarafından belirlenen taşkın alanı etrafından 25 metre yapı yaklaşma mesafesi bırakılması belirtilmiştir.

2.9. DOĞAL, KÜLTÜREL, TARİHİ VE ARKEOLOJİK DEĞERLER

Tarsus ilçe sınırlarında yaban hayatı koruma alanları, avlak alanları, tarihi sit alanları, kentsel sit alanları, doğal sit alanları, şelale, kilise ve manastır, Gözlükule höyüğü ve tarihi kalıntılar gibi doğal, kültürel, tarihi değerler bulunmaktadır. Gülek Mahalle sınırları içerisinde ise anıt mezar ve Gülek Kalesi bulunmaktadır. Gülek Kalesi 11 yy. da inşa edilmiş olup, I. Derece Arkeolojik Sit Alanıdır. Köprübaşı Köprüsü, Gelgez Hanı, I., II. ve III. Yer Tabyalar, İbrahim Paşa Tabyası, Sünedere Kaya Mezarı Beldenin diğer Arkeolojik değerleridir (Mersin İli Turizm Master Planı, 2010). İl Kültür ve Turizm Müdürlüğünün arşiv kayıtlarının incelenmesi sonucu, Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’de Adana Kültür Varlıklarını Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğünün 18.12.2003 tarih ve 5411 sayılı kararı ile tescil edilen iki adet kaya mezarının bulunduğu belirlenmiştir. Aşağıda yerlerini gösterir haritasında işaretli alan 1/5000 Nazım İmar Planı (1. Etap) planlama alanı içerisinde yer almamaktadır.

Harita 15: Tescil Edilen 2 Adet Kaya Mezarı

36

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 16: Bitki Örtüsü

37

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 17: Hidrojeoloji Durumu

38

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 18: Doğal, Tarihi ve Arkeolojik Değerler (Mersin İli Turizm Master Planı, 2010)

39

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

3. SOSYO-EKONOMİK YAPI 3.1. DEMOGRAFİK YAPI

Karboğazı KTKGB sınırları içerisinde herhangi bir yerleşim alanı bulunmamaktadır. Mersin İlinin nüfusu 1.814.468 kişi ile Türkiye nüfusunun (82.003.882 kişi) %2’lik kısmını kapsamaktadır. Tarsus ilçesinin toplam nüfusu 339.676 kişi, Gülek mahallesinin toplam nüfusu ise 1591 kişidir. Mersin İlinin toplam nüfusu 2013 yılından 2018 yılına kadar 108694 kişi artarken, Tarsus ilçesi için aynı dönemde 18273 kişi artmış, ancak Gülek mahallesinin nüfusu ise 818 kişi azalmıştır. Gülek Mahallesi sınırları içerisinde yer alan Karboğazı KTKGB’de turizm faaliyetlerinin başlaması neticesinde KTKGB’ye en yakın yerleşim merkezi konumundaki Gülek yerleşiminin nüfusundaki azalmanın tersine dönerek artışa geçmesi beklenmektedir.

YILLARA GÖRE TOPLAM NÜFUS

2013 2015 2018

MERSİN 1.705.774 1.745.221 1.814.468

TARSUS 321.403 326.063 339.676

GÜLEK 2.409 1.928 1.591

Tablo 8: Yıllara Göre Nüfus Dağılımı (TÜİK , Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi)

3.2. EKONOMİK YAPI

Bölgede ekonomik faaliyetlerin mekânsal dağılımı incelendiğinde; Adana-Tarsus-Mersin metropol alanında tarım, sanayi ve turizmin; Adana’nın Kozan ve Ceyhan ilçelerinde tarım ve sanayinin; Mersin’in Erdemli, ve Anamur ilçelerinde tarım ve turizmin yoğunlaştığı görülmektedir. Planlama alanının bir kısmını içine alan Gülek Mahallesinin en önemli ekonomik girdisi, yayla turizminden sağlanmaktadır. Yaz ayında Gülek Mahallesi’nin nüfusu 20.000’e ulaşmaktadır. Karboğazı KTKGB’nin hem kış turizmi, hem de yaz turizmi ile öne çıkması planlanmakta olup yaz ve kış aktivitelerinin hayata geçmesi ile birlikte hem bölge çekim merkezi haline gelecek hem de ekonomik anlamda öz kaynak yaratacaktır. Bölgedeki diğer turizm türleri ile Karboğazı KTKGB’nin entegrasyonunun sağlanması halinde yerli ve yabancı turistler için

40

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

çekim merkezi olacaktır. Bu bağlamda, Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB önemli yaz ve kış sporları merkezlerinden birisi olmaya adaydır. Ayrıca 2011 yılı yatırım programında bulunan ve inşasına başlanan Çukurova Uluslararası Havaalanı sayesinde Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB yabancı turistlerin de büyük ilgi duyacağı bir bölge haline gelebilme potansiyeli de bulunmaktadır. Tarsus’ta kıyı turizmi yapılan bölge ile kayak turizmi bölgesi ilişkilendirilerek, nitelikli istihdamın 12 ay boyunca sürmesi sağlanacaktır. Ayrıca KTKGB’de, yaz aylarında yaz aktiviteleri de olacağı için yine iş olanağı olacaktır. Yazın, Turizm Alanına özellikle yerli turisti çekecek ciddi bir yayla turizmi potansiyeli de vardır. Bu durum Gülek ve Mersin’in ekonomisine uzun vadede olumlu katkı sağlayacaktır.

Harita 19: Çevresel İlişki Haritası (TÜİK , Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi)

Aşağıda verilen tabloda Adana, Mersin, Osmaniye, Niğde illerinin 2018 yılına ait toplam nüfuslarından yola çıkarak kış sporları yapmak amacıyla ziyaretçi olarak gelebilecek kişi sayısı tahmini hesaplanmıştır. Hâlihazırda kış sporları yapmak için gelebilecek kişi sayısına (%1) baktığımızda toplam 49.337 kişi olacağı tahmin edilmektedir. Kısa vadede (1-3 yıl)

41

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

(%5) toplam 246.685 kişiye, orta ve uzun vadede ise (3-5 ve 5-10 yıl) (%10) ise toplam 493.371 kişiye ulaşılacağı beklenmektedir (Tablo 9).

Diğer İllerden Kış Sporları Yapmak İçin Gelmesi Öngörülen Ziyaretçi Sayısı

İLLER TOPLAM NÜFUS 1% 5% 10%

ADANA 2.220.125 22.201 111.006 222.012

MERSİN 1.814.468 18.144 90.723 181.446

OSMANİYE 534.415 5.344 26.720 53.441

NİĞDE 364.707 3.647 18.235 36.470

TOPLAM 4.933.715 49.337 246.685 493.371

Tablo 9: Gülek Karboğazı KTKGB‘ye Gelmesi Öngörülen Ziyaretçi Sayısı

Karboğazı KTKGB’ye en yakın kayak merkezi olan Erciyes Kayak Merkezine ortalama Aralık ayında hafta sonu yaklaşık 30 bin kişi kayak ve kızak yapmaya gelmektedir. Sömestr tatilinde ise gelen ziyaretçi sayıları 125.000 kişiyi bulmaktadır (www.kayserierciyes.com.tr). Kayseri Erciyes Kış Turizm Destinasyonunun 1.407.409 toplam nüfusu bulunan Kayseri Kent Merkezine yakın olmasının avantajı ve bölgeden gelen günübirlik ziyaretçilerle birlikte deneyimlediği ziyaretçi sayısına bakıldığında; Karboğazı KTKGB’nin de yukarıdaki tabloda tahmin edilen ziyaretçi sayılarını faaliyete geçtiği andan itibaren kısa zamanda görmesi kaçınılmaz olacaktır. Ayrıca Erciyes Kayak Merkezindeki hâlihazırda otopark alanının 1500 araçlık olduğu ve yoğun zamanlarda ihtiyacı karşılayamadığı dikkate alındığında; Karboğazı KTKGB için tahmin edilen sayılar doğrultusunda 1/25.000 ölçekli planda öngörülen 3500 araçlık otopark kapasitesinin kısa ve orta vadede yeterli olacağı değerlendirilmektedir. Aşağıda yer alan Mersin İli Turizm Haritasında hem Mersin İlinde yapılan turizm çeşitleri hem de Mersin’e komşu olan Adana İlinde yapılan turizm çeşitleri yer almaktadır. Doğu Akdeniz’in en önemli turizm kentlerinden olan Mersin’de birçok sit alanı, tarihi alanlar, şelaleler, doğa yürüyüşü sevenler için trekking güzergahları yer almaktadır. Yaz aylarının sıcak geçtiği Mersin ve Adana illerinde yayla turizmi de öne çıkan turizm çeşitlerindendir. Bu kapsamda Karboğazı KTKGB’ye özellikle yazın olmak üzere doğa sporlarını yapmak için de talebin yüksek olacağı düşünülmektedir.

42

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 20: Mersin İli Turizm Potansiyelleri Haritası

43

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

4. ULAŞIM VE TEKNİK ALTYAPI 4.1. KARAYOLU ULAŞIMI

Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB, Mersin İl sınırının kuzeydoğusunda, Niğde İl sınırının güneyinde, Adana İl sınırının batısında yer almaktadır. Karboğazı karayolu üzerinden Mersin İline uzaklığı 100 km, Adana İline 100 km, Osmaniye İline 190 km, Niğde İline ise 108 km’dir.

Harita 21: Mersin Bölgesi Karayolları Haritası (www.kgm.gov.tr)

Mersin-Adana-Ankara Devlet Karayolu (D–750) Gülek Mahallesi yerleşim alanından geçmektedir. Pozantı-Adana-Mersin TEM Otoyolu, Gülek yerleşiminin doğusundan, Gülek kalesinin doğu yamacından geçmektedir. Gülek Mahallesi, Mersin İl merkezine 100 km. ve İlçe merkezi olan Tarsus’a 70 km. mesafededir. Karboğazı KTKGB, Gülek Mahallesine 6 km. mesafede bulunmaktadır. Adana-mersin otoyoluna yaklaşık 50 km mesafede bulunan planlama alanının diğer illere olan ulaşımı, hem Otoyol hem de Eski Ankara yolu olarak bilinen Devlet Karayolundan yapılabilmektedir. Karboğazı KTKGB’ye ulaşım için TEM otoyolu tercih edildiğinde, Gülek Mahallesine 10 km. mesafede bulunan Çamalan Köyü’nden itibaren TEM otoyolundan çıkılarak ulaşılabilir. Gülek Mahallesi ve Karboğazı KTKGB’ye mevcutta erişimi ise, Gülek-Pozantı yolundan 15 km. ilerledikten sonra stabilize yol ile sağlanmaktadır.

44

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 22: Karboğazı Otoyol Ulaşım Bağlantısı

4.2. DEMİRYOLU ULAŞIMI

Mersin İli, yol ağı bakımından Devlet Demiryolları 6. Bölge sınırları içerisindedir. Gülek Karboğazı KTKGB’den geçen herhangi bir demiryolu bağlantısı bulunmamaktadır. Ancak, Karboğazı Mevki’ne en yakın demiryolu Tarsus İlçe Merkezine 45 km, Tarsus’a bağlı Yenice Beldesi 50 km ve Adana Pozantı İlçe Merkezi 18 km uzaklıktaki Devlet Demiryolları istasyonudur. Konya - Adana hızlı tren hattı Konya-Karaman-Ulukışla-Yenice-Adana güzergâhlarından geçecektir. Proje alanı en yakın istasyon Ulukışla’ya 25 km, Yenice’ye 50 km uzaklıktadır.

4.3. HAVAYOLU ULAŞIMI

Mersin İli sınırları içerisinde herhangi bir havaalanı mevcut olmamakla birlikte, Tarsus İlçesi, Yenice Mahallesi sınırları içerisinde yer alan, yapımı devam eden Çukurova Bölgesel Havaalanı yer almaktadır. Bu havaalanına erişim süresi yaklaşık 50 dakikadır (87 km). Aynı zamanda, Adana İl Merkezi’nde Şakirpaşa Havaalanı bulunmaktadır. Gülek-Karboğazı KTKGB’ye Şakirpaşa Havaalanından karayolu ile yaklaşık 1 saatlik mesafede (100 km) ulaşım imkanı buluhmaktadır.

45

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 23: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Demiryollarına Uzaklığı

Harita 24: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Havaalanlarına Uzaklığı

46

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

4.4. DENİZ ULAŞIMI

Mersin İli sınırları içerisinde denizyolu ulaşımı Silifke İlçesi, Taşucu Beldesinden sağlanmaktadır. Taşucu İlçesi’nin Gülek-Karboğazı KTKGB’ye uzaklığı yaklaşık 200 km. mesafededir. Taşucu’ndan sonra en yakın 98 km uzaklıktaki Mersin limanı yer almaktadır. Gülek- Karboğazı KTKGB ‘nin bölgesine ise 106 km uzaklıktadır.

Harita 25: Gülek-Karboğazı KTKGB‘nin Deniz Ulaşımına Uzaklığı

4.5. TEKNİK ALTYAPI

İçme ve Kullanma Suyu: Gülek’in içme suyu ihtiyacı Karboğazı’ndaki içme suyu kaynağından sağlanmaktadır. Su kaynağının kodu 2600 metredir. Karboğazı’ndaki içme suyu kapasitesi ilkbaharda 150lt/sn., sonbaharda ise 10 lt/sn.’dir. Hizmet verdiği alan Gülek Beldesini kapsamaktadır. Ancak bu bölgenin Turizm Bölgesi olması ile buradaki içme suyu kaynağı Karboğazı KTKGB’nin ihtiyacı için kullanılacaktır. Enerji Nakil Hatları: Planlama alanı sınırları içerisinde, T1-Turizm Yerleşme Alanı olarak planda öngörülen alanda trafo ile sonlanan Enerji Nakil Hattı bulunmaktadır.

47

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 26: Ulaşım ve Teknik Altyapı Analizi

48

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

5. MÜLKİYET DURUMU

1/25.000 ölçekli planlama sahası içerisinde kadastro çalışması yapılmış ve mülkiyet durumu kesinleşmiş durumdadır. Buna göre Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planı sınırları içerisinde çoğunlukla Orman Alanı bulunmaktadır. Alanın kuzeyinde bulunan mera alanları, Kamu Alanı Tüzel Kişiliği; alanın güneyinde bulunan (önceden 2B olan) alanlar, Maliye Hazinesi mülkiyetindedir. Bu kullanımların dışında kalan alanlar, tescil harici alanlardır.

Harita 27: Mülkiyet Durumu

49

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

6. ONAYLI ÜST ÖLÇEK PLANLAMA KARARLARI

6.1. 1/100.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI

Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Bakanlık Makamının 14398 sayılı Olur’u ile 16.09.2013 tarihinde onaylanan Mersin Adana Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı bulunmakta olup bu planda 05.06.2011 tarihli ve 27955 sayılı Resmi Gazete ’de yayımlanarak sınırları en son halini alan Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’nin sınırları işlenmiştir.

Gülek Mahallesi, Tarsus İlçesi’nin dağlık alanlarında yer alan yaylalı bir yerleşim olup Çevre Düzeni Planı döneminde beldenin doğa ve yayla turizmi potansiyeline paralel olarak turizm sektörünün ön planda olduğu bir gelişim göstermesi desteklenmektedir. Bu kapsamda, belde mücavir alanında yer alan Karboğazı mevkiinin değerlendirilmesi, turizm sektörüne ivme kazandıracak önemli bir girdi olacağı hususu yer almaktadır.

Çevre Düzeni Planı Revizyonu Plan Hükümlerinin "Genel Hükümler" başlığı altında; Madde 7.2- "Bu plandan ölçü alınarak uygulama yapılamaz. Bu planda öngörülen arazi kullanım kararlarına ilişkin sınırlar, ilgili idaresince yürütülecek alt ölçekli planlama çalışmalarında, ilgili kurum ve kuruluş görüşleri ile doğal, yapay ve yasal eşikler doğrultusunda kesinleştirilir." hükmü bulunmaktadır.

Çevre Düzeni Planı Revizyonu Plan Hükümlerinin "Tanımlar" başlığı altında; Madde 4.37.2- "Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri: Tarihi ve kültürel değerlerin yoğun olarak yer aldığı veya turizm potansiyelinin yüksek olduğu yöreleri korumak, kullanmak, sektörel kalkınmayı ve planlı gelişmeyi sağlamak amacıyla değerlendirmek üzere, 2634 sayılı "Turizmi Teşvik Kanunu" uyarınca, sınırları T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı'nın önerisi ve Bakanlar Kurulu kararıyla tespit ve ilan edilen bölgelerdir." hükmü ve "Özel Kanunlara Tabi Alanlar" başlığı altında; Madde 8.24.6- "Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgeleri / Turizm Merkezleri: Bu alanlarda 2634 Sayılı "Turizmi Teşvik Kanunu" hükümleri doğrultusunda uygulama yapılacaktır. İlgili mevzuat uyarınca onaylanmış planlar geçerlidir." hükmü yer almaktadır.

50

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 28: Mersin Adana Planlama Bölgesi 1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı (mpgm.csb.gov.tr)

51

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

6.2. 1/25.000 ÖLÇEKLİ ÇEVRE DÜZENİ PLANI (I. ETAP)

1/100.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planında sınırları işaretlenmiş olan Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinin, 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı yapımı aşamasında Karboğazı Bölgesinin 1. etapta, Elmalı Bölgesinin ise 2. etapta planlanması öngörülmüştür. 1/25.000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Çevre Düzeni Planı (1. Etap) Kültür ve Turizm Bakanlığınca 29.03.2013 tarihinde onaylanmıştır.

Çevre düzeni planı ile; Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB içinde turizm sektörünü destekleyici ve mevcut talebi yönlendirici kararlar üretmek, potansiyel arz eden doğal kaynakları değerlendiren sağlıklı ve planlı gelişmeleri yönlendirici ve kayak sporunu geliştirerek uluslararası pazarda payını arttırıcı plan kararları getirilmiştir.

Çevre düzeni planında; “T1”, “T2” ve “T3” olarak tanımlanan ve turizm amaçlı kentsel tasarım projelerinin yapılacağı özel proje alanı olan ‘Turizm Yerleşme Alanı’, mekanik tesislerin alt ve/veya üst istasyonlarında günübirlik ihtiyaçların karşılanmasına yönelik tesisin yer alacağı ‘Günübirlik Kullanım Alanları’, müşterilerin kendi imkânlarıyla geceleme, yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor ihtiyaçlarını karşıladıkları, ‘Çadırlı Kamp Alanı’, Ulusal ya da uluslararası nitelikte kış ve yaz açık hava etkinliklerinin (spor, konser, festival vb.) yapılacağı; açık ve yeşil alan ihtiyacı başta olmak üzere, açık spor alanları, eğlence, dinlenme, ihtiyaçlarının karşılanabileceği açık alan vb. kullanımların yer alabileceği ‘Turizm Amaçlı Spor ve Rekreasyon Alanı’, piknik ve gezinti ihtiyaçlarının karşılanabileceği ‘Piknik Alanı’, kış sporları aktivitelerinin (alp tarzı kayak, snowboard, serbest stil kayak, kuzey disiplini kayağı, bıathlon vb.) yapılabileceği kayak pistleriyle mekanik tesislerin yer aldığı ‘Kayak Alanı’ ile ‘Mekanik Tesis Hattı’, ‘Ağaçlandırılacak Alan’, ‘Doğal Karakteri Korunacak Alan’, ‘Orman Alanı’ ile ‘Yapay/Karlama Gölet Alanı’ arazi kullanım kararları bulunmaktadır.

Anılan KTKGB’ye ait 29.03.2013 tarihinde onaylı 1/25.000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Çevre Düzeni Planı (I. Etap) kapsamında alt ölçekli planlama çalışmaları başlatılmış olup alınan kurum görüşleri ve 1/5000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planı (1. Etap) dolayısıyla kapsamlı değişiklikler sonucunda yürürlükteki üst ölçekli çevre düzeni planında da ihtiyaç duyulan değişikliklerin ve revizyonun yapılması gerekliliği hasıl olmuştur. 17.05.2017 tarihli ve 30069 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Mekânsal Planlar Yapım Yönetmeliğinin Geçici 2. Maddesi uyarınca 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı hazırlanmış olup öneri 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı açıklama raporunda bu plana ilişkin detaylar açılandığı için bu raporda sadece Öneri Nazım İmar Planı Harita 30’da sunulmaktadır.

52

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 29: Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı (I. Etap) – (Onama: KTB - 29.03.2013)

53

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 30: Öneri 1/25.000 Ölçekli Nazım İmar Planı (I. Etap)

54

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7. 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI VE KARARLARI

7.1. AMAÇ VE HEDEFLER

Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’nin sahip olduğu kış turizmi potansiyelinin, kamp ve doğa sporları aktiviteleri ile desteklenerek doğal ve sosyo-ekonomik kaynaklarının, koruma-kullanma dengesi ile sürdürülebilirlik ilkesi gözetilerek, turizme yönlendirilmesi neticesinde, kış turizmi başta olmak üzere alternatif turizm türlerinin yapılmasına imkân sağlayacak ve 12 ay kullanımına imkân verecek şekilde plan kararları getirmektir.

7.2. PLAN KARARLARI

1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planında ‘T1-Turizm Yerleşme Alanı” ile “Kış Sporları Alanı”nın bir kısmı 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı talebine konu edilmiş olup 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı ile; “T1 Turizm Yerleşme Alanı”, Günübirlik Tesis Alanı (G1, G2 ve G3), “Kamping Alanı”, “Kış Sporları Alanı”, “Kayak Eğitim Alanı”, “Ağaçlandırılacak Alan”, “Orman Alanı”, “Mekanik Tesis Hattı ve Koruma Kuşağı”, “Yapay/Karlama Gölet Alanı”, “Kuru Dere Yatağı ve Taşkın Koruma Alanı”, “Taşıt yolu” kullanım kararları bulunmaktadır.

7.2.1. TURİZM YERLEŞME ALANI (ÖPA)

1/25.000 Ölçekli Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planı (I. Etap)’nda T1, T2 ve T3 Turizm Yerleşme Alanlarının sınırları belirlenmiş olup, bu alanlarda yer alacak kullanım kararları ve yapılaşma koşulları 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden ve 1/1000 Ölçekli Kentsel Tasarım Projesi Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.  T1 Turizm Yerleşme Alanında; turizm tesislerinin niteliklerine ilişkin yönetmelikte belirtilen şartlara uygun otel, motel, tatil köyü vb. konaklama tesisleri, kamping alanı, günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, spor kulüpleri odası, kayakçı soyunma giyinme odası, mescit, bilet satış gişeleri, kayak satış-kiralama ve bakım birimleri, spor mağazaları, sosyal yaşamın niteliğini ve düzeyini arttırmak amacıyla toplumun faydalanacağı çok amaçlı kullanımına yönelik salonlar, ticari üniteler, kapalı ve açık teraslı lokanta, restoranlar, kafe türü tesisler ve benzeri kullanımlar ile açık/kapalı otopark, mekanik tesis hattı alt istasyonu, toplanma alanı (meydan) ile kış turizm aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (sandalye depolama alanı), ihtiyaç duyulan her türlü idari (karakol

55

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

vb.) ve kayak alanında devriye yapacak güvenlik personeli ile kayak alanının işletilmesi ve yönetim için ihtiyaç duyulan teknik personel ofisleri, AFAD ve jandarma arama- kurtarma ekiplerine yönelik tesisler, turizm danışma ofisi için yönetim merkezi, turizm tesis hizmet alanı, resmi kurum alanı, turizm amaçlı spor alanı yer alabilir.

7.2.2. GÜNÜBİRLİK KULLANIM ALANI (ÖPA)

Mekanik tesis hatlarının alt/üst istasyonlarında yer alan ve bu planda belirlenen alanlarda konaklama üniteleri içermeyen sadece günübirlik ihtiyaçları karşılamaya yönelik 8 adet günübirlik amaçlı ticari tesis bulunmakta olup bu alanda yer alacak kullanım kararları ve yapılaşma koşulları 1/5000 Ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.  Planda “2” nolu mekanik tesis hattının üst istasyonunda Günübirlik Tesis (G1) yer alması nedeniyle özel proje alanı olarak belirlenmiştir. Bu alanda günübirlik tesis, mekanik tesis hattının üst istasyonuyla birlikte projelendirilmesi gerekmekte olup kayakçıların iniş/binişi ile kayakçı olmayanların da güneşlenme, seyir, panorama ve dinlenme amaçlı kullanımı ve kayakçılara engel teşkil etmemesi hususları dikkate alınarak mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.  Planda “2” nolu mekanik tesis hattının alt istasyonunda ve “7” nolu mekanik tesis hattının üst istasyon bölgesinde yer alan ve özel proje alanı olarak belirlenen Günübirlik Tesis (G2) alanında ayrıca; günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, spor kulüpleri odası, kayakçı soyunma giyinme odası, mescit, bilet satış gişeleri, kayak satış-kiralama ve bakım birimleri, kış turizm aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (sandalye depolama alanı, snowtruck garaj alanı vb.), kayak alanında devriye yapacak güvenlik personeli, kayak alanının işletilmesi ve yönetim için ihtiyaç duyulan teknik personel ofisleri ile AFAD ve jandarma arama-kurtarma ekiplerine yönelik tesisler yer alacak şekilde mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.  Planda “4” nolu mekanik tesis hattının alt istasyonunda yer alan ve özel proje alanı olarak belirlenen Günübirlik Tesis (G3) alanında ayrıca; günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, kayakçı soyunma giyinme odası, bilet satış gişeleri, kayak satış-kiralama ve bakım birimleri, kış turizm aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (snowtruck garaj alanı vb.), yer alacak şekilde mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.

56

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7.2.3. MEKANİK TESİS HATLARI VE KAYAK PİSTLERİ

Alt ölçekli imar planı çalışması (1.Etap) kapsamında kış sporları ve mekanik tesis hatlarının bulunduğu alanı kapsayacak şekilde 1/1000 ölçekli halihazır haritalar kullanılarak eğim, bakı ve yükselti analizleri hazırlanmış, bu analizler ile mülga Afet İşleri Genel Müdürlüğünce hazırlanan 2002 tarihli Çığ Etüt Raporunun birlikte değerlendirilmesi neticesinde Çığ Riski Analizleri yapılarak yürürlükteki çevre düzeni planındaki mekanik tesis hatları yeniden değerlendirilerek aşağıda analizlerle birlikte sunulmuştur. 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planında belirlenen mekanik tesis hatları ve şematik olarak güzergahları gösterilen kayak pistlerine ilişkin olarak; Mekanik tesis hattının bu planda belirtilen güzergâhta olmak üzere türü kapasitesi ve hat profilini gösterir projesi hazırlanarak alt/üst istasyonu 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planında belirlenmeden ve 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz. Bu planda şematik olarak gösterilen kayak pistleri ile belirtilen güzergâhtaki mekanik tesisler 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenerek onaylandıktan sonra kayak pistlerinin taştan temizlenmesi, haberleşme, elektrik, su ve pist şebekelerinin gerektirdiği alt ve üst yapı çalışmalarına yönelik düzenlemeler yapılabilir. Mekanik tesis hatları (liftler); kayakçıları üst kotlara taşımak maksadıyla kullanılan, teleski, telesiyej, gondol vb. mekanik taşıma araçlarıdır. 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı ile; Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’de toplam 8 adet mekanik hat (lift) önerilmiştir. 1/5000 ölçekli nazım imar planında; bu mekanik tesislerden 2,3,4 ve 7 numaralı mekanik tesis hatlarının alt/üst istasyonu ve güzergahı, 1,5,6 numaralı hatların ise sadece alt istasyonu yer almakta olup 8 numaralı hat ise bu planın kapsamı dışında kalmaktadır. 1/25.000 Nazım İmar Planında yer alan tüm mekanik tesis hatlarıyla ilgili bilgiler ile bu tesislerin kullanım imkanı sunduğu pistler ve uzunlukları sırasıyla aşağıdaki tabloda verilmiş olup 3 adedi transfer lift olmak üzere toplamda 16.360 metre uzunluğunda 8 adet mekanik tesis hattı ve yaklaşık 28 km uzunluğunda kayak pisti bulunmaktadır. 5 ve 6 numaralı Mekanik Tesis Hattı, Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB’nin 2. Etabı olan Elmalı Kayak Merkezi bölgesine bağlantıyı sağlayacak transfer lift olarak planda öngörülmekte olup 6 numaralı mekanik tesis hattının kullandıracağı kayak pistlerinin Elmalı Bölgesinin planlanması aşamasında Elmalı kayak pistleriyle birlikte planlanmasının uygun olacağı değerlendirilmiştir.

57

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 31: Planlama Alanı Yükselti Durumu

58

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 32: Planlama Alanı Eğim Durumu

59

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 33: Planlama Alanı Bakı Durumu

60

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

RAKIM Alt Üst Mekanik Kot Pistler ve Uzunlukları İstasyon İstasyon Uzunluk Tesis Farkı Kotu Kotu (Metre) Hatları Pist Toplam Uzunluk (Metre) (Metre) (Metre) Numarası (Metre) 1 1640 2464 824 1932 m. 1 2472 m. 6-7-9-10-12- 2 1890 2824 934 2470 m. 9807 m. 13-18 3 1812 2388 576 1902 m. 3-4-5- 4210 m. 4 1756 2068 312 993 m. 20-21 2004 m. 5 1642 2128 486 2051 m. - - 6 1866 2738 872 1961 m. - 2203 m. 7 1640 1936 296 3865 m. 18-19-20 3148 m. 8 2740 3206 466 1186 m. 14-16-17 4678 m. TOPLAM 16360 m. Tablo 10: Mekanik Tesis Hatları Bilgileri

7.2.4. KIŞ SPORLARI ALANI VE KAYAK EĞİTİM ALANI

Sınırları 1/25.000 Ölçekli Çevre Düzeni Planı ile belirlenmiş kış sporları aktivitelerinin (alp tarzı kayak, snowboard, serbest stil kayak vb.) yapılabileceği kayak pistlerinin bulunduğu kış sporları alanında; mekanik tesis hattı ve alt/üst istasyonu, bilet satış ve personel barınma amaçlı gişe ve geçiş turnikeleri ile kayak alanlarına yaya girişini kısıtlamak ve kontrol- güvenlik amaçlı ağ perdeler, kayak pistlerinin ve kayakçıların güvenliğini etkilemeyecek uygun konumda yer alacak kar tutmaya yönelik kar perdeleri, pistlerin işaretlenmesine yönelik uyarı ve işaret levhaları, güvenlik ağları, kayak pistlerini gösterir pist haritalarının bulunacağı panolar yer alabilir. Bu alanda kayağa kapatılması gerekli (taşlık ve kayalık alanlar vb.) alanlar ile topoğrafik eğim açısından çığ vb. riskli alanların belirlenerek Mülga Afet İşleri Genel Müdürlüğünün 28.06.2002 tarihli Çığ Etüt Raporunda belirlenen çığ alanı, küçük çığ patikaları, muhtemel çığ patikaları, belirlenen çığ hatları ile muhtemel çığ hatları için belirtilen hususlar doğrultusunda gerekli tedbirlerin alınması zorunludur. Bu planda şematik olarak işaretlenen kayak pistleri, 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden uygulama yapılamaz. Kış sporları alanında; kayak pisti ile mekanik tesis hattı (direk yerleri) ve alt/üst istasyonu düzenlemeleri, yapay kar makinelerine yönelik alt yapı düzenlemeleri dışında hiçbir şekilde yapı, hafriyat, kazı vb. yapılamaz. Bu planda şematik olarak gösterilen kayak pistleri ile belirtilen güzergâhtaki mekanik tesisler 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenerek onaylandıktan sonra kayak pistlerinin taştan temizlenmesi, haberleşme, elektrik, su ve pist şebekelerinin gerektirdiği alt ve üst yapı çalışmalarına yönelik düzenlemeler yapılabilir.

61

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Kayak Eğitim Alanı: Planlama alanında kayak eğitimi verilebilecek uygun eğimdeki (%8- 12) alanlar özellikle yeni başlayanlar ve çocuklar için kısıtlı olmakla beraber (G2) günübirlik tesisine yakın bir alanda kayak eğitim alanı planlanmış olup aşağıdaki resimler örnek olarak sunulmaktadır. Bu alanda 4-16 yaş grubu çocuklara yönelik kar oyun alanı ve yeni başlayanlar için oluşturulacak öğrenme alanı ile kayak alanının tabii eğimi dikkate alınmak koşulu ile kayak uygulamalarına imkân verecek şekilde ihtiyaç duyulan arazi düzenlemeleri (kayak pistlerine eğim verme) öğrenme liftleri (babylift, yürüyen bant, teleski vb. mekanik tesisler) yapılabilir. 1/1000 Ölçekli Uygulama İmar Planı Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

Harita 34: Kayak Eğitim Alanı (https://www.skischule-soell.com/en/children/ski-courses.html)

62

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 35: Mekanik Tesis Hatları ve Kayak Pistleri

63

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7.2.5. YAZ VE KIŞ AKTİVİTELERİ Dünyadaki başarılı turizm merkezlerinin en iyi uygulama örnekleri, kış sporları merkezlerinin ekonomik performanslarının, tüm yıl boyunca uygulanabilecek otel ve spor altyapılarının geliştirilmesiyle arttırılabileceğini göstermektedir. Tüm yıl kullanılabilecek turizm merkezlerinin bulunması hem bölgelerin tanınmasını arttıracak hem de bölgelere ekonomik açıdan olumlu girdi sağlayacaktır. Bu nedenle Karboğazı KTKGB planlanırken tüm yıl boyunca uygulanabilecek turizm kullanımları önerilmiş olup bu aktiviteler aşağıda verilmiştir. . Alp/Kuzey/Buz Disiplini Kayak Sporu: Kış turizmi ve kış sporları kapsamında en çok bilinen Alp Disiplini kayak uygulamalarıdır. Bununla birlikte İskandinavya ülkelerinde yaygın bir spor dalı olan Kuzey Disiplini uygulamaları ve buz üstünde yapılan Buz Disiplini uygulamaları da giderek yaygınlaşmaktadır. Avrupa Alplerinde yaygın bir spor dalı olarak yapıldığından Alp Disiplini olarak adlandırılmaktadır. Uygun kayak ekipmanlar sayesinde yokuş aşağı kayma aktivitesi olarak da bilinen Alp Disiplini, mekanik tesis alt yapısı bulunan kayak ve kış turizm merkezlerinde yapılan en popüler kış sporudur. Olimpiyatlarda en çok izlenen ve beğenilen bu disiplin, Slalom (Küçük Kapılı İniş), Büyük Slalom (Büyük Kapılı İniş), Downhill (İniş) olmak üzere üç branşta yapılmaktadır. Alp Disiplini uygulamalarının yapılabilmesi için zorunlu mekanik tesislere, kayakla atlama branşı hariç Kuzey Disiplini kayak sporunda gereksinim bulunmamaktadır. Kayaklı koşu (Cross-country) ya da Mukavemet, Kayakla Atlama (Tramplen) ve Kayakla-Atış (Biathlon) branşları kuzey disiplini uygulamaları olarak bilinmektedir. Buz pateni sürat yarışları, Artistik Buz Pateni, Buz Hokeyi ve Kızak (Bob-sleigh) branşları genelde buz üstünde yapılması gerektiğinden buz disiplini uygulamaları olarak bilinmektedir . Kar Motoru/Kar Raftingi: Kar motoru, kar üstünde genellikle manzara ve seyir amaçlı tek başına yapılabilen kış aktivitesidir. Kar raftingi, kar motoru vasıtası ile rafting botlarının karlı ortamda çekilerek ya da özel yarım boru şeklinde hazırlanacak kar rafting parkurlarında yapılan heyecan ve adrenalin dolu bir aktivitedir. . Karda Yürüyüş: Toz kar üstünde hareket etmeyi kolaylaştıran özel kar ayakkabıları (Hedikli) ile kayak sporu ile ilgilenmeyen herkesin yapabileceği seyir ve manzara amaçlı yürüyüş aktivitesidir. . Snowboard: Genel anlatımıyla karda sörf yapmak olarak tanımlanabilir. Olimpik Kış Oyunları'nın tarihinde snowboard yarışmaları, ilk defa Nagano Oyunları'nda ve Büyük Slalom ve Yarım Silindir (halfpipe) dalları ile resmi programda yer almıştır. Olimpiyatlarda 4 ayrı çeşit müsabaka şekli vardır. “Freestyle” snowboardcular daha çok hareket ve halfpipe benzeri

64

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU parklara ilgi duydukları stil olurken, “freeride” genellikle pistlerde veya pist dışı bloklarda kaymayı tercih edenler içindir. . Kar Kızağı: Özellikle çocuklar için eğlenceli olan ve kolaylıkla yapılabilen bu aktivite yetişkinlerin de ilgisini çekmektedir. Kar kızağı parkurları, kayak sporu yapılan kayak alanlarının dışında hazırlanmalıdır. . Şişme Plastik Kızak (Snow Tubing): Havayla doldurulmuş ileri teknoloji ürünü sentetik plastik ile kar kızağına uygun hazırlanmış parkurlarda yapılabilen herkese hitap edebilecek kış aktivitesidir. Kar kızağında olduğu gibi, kayak alanlarından bağımsız bir alanda planlanmalıdır. . Dağ Bisikleti: Asfalt gibi düzgün zeminler dışına çıkılmak suretiyle toprak yol, patika ve her tür arazide yapılabilen bir bisiklet sporu dalıdır. Dağ bisikleti; yokuş aşağı, kros, serbest, engel atlama, teknik denemeler, tam engebeli arazi, yol turu, arazi turu, cadde-sokak, gibi alt disiplinlere ayrılır. Dag bisikleti, gruplar halinde yapılması daha eg lenceli ve daha az tehlikeli oldug undan grup halinde yapılması tercih edilen ama bireysel olarak da yapılabilen pist dışı bisiklet su rme sporudur. Dag bisikleti sahaları, hem deneyimli hem de acemi bisikletçilerin ideal şartları bulabilecekleri dag lık bo lgelerde kullanıma sunulmaktadır. Dag ve bisiklet tutkunları, gu zel vakit geçirecekleri bir aktivite elde ederler. . Tırmanma / Trekking: Trekking doğada, genelde gruplar halinde yapılan, bir noktadan diğer bir noktaya varmak amaçlı yapılan, hafif tempolu sportif yürüyüşlerdir. Yürüyüş için uygun ekipman, su ve yeterli gıda alınarak, belirli saatlerde mola verilir ve güzergaha göre toplamda oldukça zorlu iniş, tırmanış ve yürüyüşler gerçekleştirilir. Açık hava, sessizlik, huzur ve vahşi doğa, bu spor türünü tercih edenlerin aradıkları arasındadır. Doğayı gözlemleme olanağı, yürüyüşçünün stresten ve telaşlı bir ortamdan uzaklaşarak huzurlu bir atmosferde olmasını sağlar. . Yamaç Paraşütü: Belli bir yükseklikten paraşüt kullanarak serbest düşüşü içeren bir aktivitedir. Paraşüt, normalde yerden 1000 ila 4000 metre yükseklikten yapılmaktadır. . Kamping: Karayolları güzergâhı veya çevrelerinde deniz, göl, dağ gibi doğal değerleri olan yerlerde kurulan ve genellikle çadırlı veya araçlı kampçıların kendi imkânları ile geceleme, yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor ihtiyaçlarını karşıladıkları alandır. bu alanlarda konaklama ihtiyacının taşınabilir yapılar (çadır, karavan vb.) ile sökülüp takılabilen bungalov v.b. yapılar ile sağlandığı turizm amaçlı kullanımlar ile gençlik ve izcilik kamp eğitimlerinin yapılabileceği birimler de yer alabilir.

65

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 36: Yaz ve Kış Aktiviteleri

66

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Harita 37: 1/5000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi Nazım İmar Planı (1. Etap)

67

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7.2.6. NAZIM İMAR PLANI PLANLAMA ALAN DAĞILIMI 812,5 hektar yüzölçümündeki Mersin Tarsus Gülek Karboğazı KTKGB Nazım İmar Planının, yaklaşık %75’inde Kış Sporları Alanı ile Ağaçlandırılacak Alan kullanım kararı bulunmakta olup turizm kullanımlarının (Turizm Yerleşme Alanı, Günübirlik Tesis Alanı ve Kamping Alanı) planlama alanı içindeki payı %12 civarındadır.

ALAN DAĞILIMI

PLAN ADI MERSİN-TARSUS-GÜLEK KARBOĞAZI KÜLTÜR VE TURİZM

KORUMA VE GELİŞİM BÖLGESİ

1/5000 NAZIM İMAR PLANI

ÖLÇEĞİ 1/5000

İLİ MERSİN

İLÇESİ TARSUS

Alan Adı Oran Durum (HA)

GÜNÜBİRLİK TESİS ALANI 0.37% 2.5

KAMPİNG ALANI 1.72% 13

AĞAÇLANDIRILACAK ALAN 15.60% 127

ORMAN 5.77% 47

GÖL 1.84% 15

TURİZM YERLEŞME BÖLGESİ (T1) 9.83% 80

DERE ALANI 4.30% 35

KIŞ SPORLARI ALANI 60.57% 493

TOPLAM 100.00% 812.5 Tablo 11: Alan Dağılımı Tablosu

68

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7.2.7. NAZIM İMAR PLANI PLAN HÜKÜMLERİ

Planlamanın Amaç ve Kapsamı:

08/12/2006 tarih ve 26370 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak ilan edilen ve sınır değişikliği 05/06/2011 tarih ve 27955 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren Mersin Tarsus Gülek Karboğazı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesinin sahip olduğu kış turizmi potansiyelinin, kamp ve doğa sporları aktiviteleri ile desteklenerek doğal ve sosyo- ekonomik kaynaklarının, koruma-kullanma dengesi ile sürdürülebilirlik ilkesi gözetilerek, turizme yönlendirilmesi neticesinde, kış turizmi başta olmak üzere alternatif turizm türlerinin yapılmasına imkân sağlayacak şekilde plan kararları getirmektir. 1/25000 ölçekli Mersin Tarsus Gülek Karboğazı Kültür ve Turizm Koruma ve Gelişim Bölgesi (I.Etap) Nazım İmar Planında belirlenmiş olan kış sporları alanının bir kısmını ve T1- Turizm Yerleşme Alanını kapsamaktadır.

Genel Hükümler:  Bu plan ve hükümlerinde yer almayan konularda; o 3194 Sayılı İmar Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri, o 2634 Sayılı Turizmi Teşvik Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri, o 5393 Sayılı Belediye Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri, o 5216 Sayılı Büyükşehir Belediyesi Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri o 10/08/2005 tarih ve 25902 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelik ve 13/04/2007 tarih ve 26492 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan İşyeri Açma ve Çalışma Ruhsatlarına İlişkin Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik, o 2872 Sayılı Çevre Kanunu ve İlgili Yönetmelikleri, o 2863 Sayılı Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kanunu o 02/12/2017 tarih ve 30258 Sayılı Resmi Gazetede Yayımlanan Kablolu Taşıma Tesisatı Yönetmeliği, o Plan Sınırları İçinde Konumu ve İlgisine Göre Yürürlükte Bulunan veya Yürürlüğe Girecek Olan Mevzuat Hükümleri Geçerlidir.  Yapıların mimari tarzı dağ topoğrafyasına uygun olacak ve cephe ahşap doğrama, taş kaplama ve süslemeli olacaktır.

69

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

 Bu plan kapsamında sınırları gösterilen ve aşağıda belirtilen tarihlerde kurumlar tarafından onaylanan imar planına esas jeolojik-jeoteknik etüt raporlarında yerleşime uygunluk açısından değerlendirilen alanlar için; o Afet ve Acil Durumu Yönetimi Başkanlığı tarafından 07/10/2010 tarihinde onaylanan raporda (UOA-4, ÖA-3 VE UOA-3), o Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü) tarafından 18/05/2017 tarihinde onaylanan raporda (ÖA-2.1), o Çevre ve Şehircilik Bakanlığı (Mekansal Planlama Genel Müdürlüğü) tarafından 19/01/2018 tarihinde onaylanan raporda (ÖA-4) belirtilen hususlara uyulacaktır.  Bu plan kapsamında mülga Afet İşleri Genel Müdürlüğü’nün 28/06/2002 tarihli çığ etüd raporunda belirlenen çığ alanı (L, M, N, O, P, T, Y), küçük çığ patikaları (H, I, K), muhtemel çığ patikaları, belirlenen çığ hatları (J, S, U, V) ile muhtemel çığ hatları için belirtilen hususlara uyulacaktır.  Planlama alanı 3. derece deprem bölgesinde yer almakta olup planlama alanı içerisinde kalan her türlü yapıya ilişkin mimari projelerde (tadilatlar dâhil olmak üzere) "Deprem Bölgelerinde Yapılacak Binalar Hakkında Yönetmelik” ile "Afet Bölgelerinde Yapılacak Yapılar Hakkında Yönetmelik" hükümlerine uyulması zorunludur.  Tüm planlama alanındaki her türlü yapı için parsel ve yapı bazında zemin etüdü yapılması zorunludur.  Binalarda, parsel ve yapı bazında zemin etüdü esas alınarak maksimum 2 bodrum kat yapılabilir. Bodrum kat yapı yaklaşma sınırı dışına taşamaz.  Binaların dış hacimlerle ilişkisini kuran kapılar üzerine saçak yapılacaktır. Bina giriş- çıkışı ile bina dışında saçak altına isabet eden alanlarda buz ve kar düşmesine karşı tedbir alınacaktır.  Çatı eğimi % 45’den az, % 60’dan fazla olmamak ve kırık çatı olması şartı ile çatı malzemesi, yörenin yapı ve iklim özelliklerine göre belirlenecektir.  Planlama alanında gereksinmeyi karşılayacak ölçekte sağlık kurallarına uygun atık su kanalizasyon ağının yapılması zorunludur. Yapı ve tesislerin pis su kanalları bu ağa bağlanacaktır, münferit pis su çukuru açılmayacaktır.  Planlama alanında su kirliliği kontrolü yönetmeliği hükümleri geçerlidir. Atık sular, yüzey sularına ya da yer altı sularına deşarj edilemez.

70

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

 Planlama alanında öngörülen her türlü altyapı elemanı (içme suyu, kanalizasyon, elektrik, telefon, enerji nakil hattı vb.) gömülerek yeraltından yapılacaktır. Yeraltından geçirilecek hatların periyodik bakımının ilgili idare tarafından yapılması zorunludur.  Planlama alanı içerisinde çevreyi bozacak ve zarar verecek atık tasfiye işlemleri yasaktır. Katı atıkların kontrolü yönetmeliği hükümlerinde belirlenen kriterler çerçevesinde katı atıkların düzenli toplanması yapılacaktır.  Kayak merkezi içerisinde hizmet vermek ve bölgenin daha sağlıklı işleyişini sağlamak maksadı ile Mersin Valiliği, Mersin Büyükşehir Belediyesi ve Tarsus Belediyesi’nin de yer alacağı birlik/şirket oluşturulacaktır. Bu birlik/şirket; çöp toplama, çevre bakımı, mekanik tesis hatlarının kurulması, işletilmesi, bakımı, aydınlatma, çevre temizliği ve özel güvenlik gibi konularda hizmet verecektir. Turizm, konaklama ve günübirlik tesis işletmelerinin de dağ yönetiminin oluşturulabilmesi amacıyla bu birliğin/şirketin yapısı içerisinde üye olunmak suretiyle yer alması esastır.  Engelliler için her türlü çevre düzenleme kararı ve yapıda gerekli tedbirler alınarak ilgili yasal düzenlemelere uyulacaktır.  Dinlenme, konaklama ve personel lojmanı gibi tesisler içermeyen; elektrik trafosu, telekomünikasyon santrali, ana indirici, su deposu ve arıtma tesisi vb. altyapı tesisleri için 1/25.000 ölçekli Nazım İmar Planı ve 1/5000 ölçekli Nazım İmar Planı Değişikliği aranmaksızın 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planları hazırlanarak onaylanabilir.  Planlama alanında Uygulama İmar Planı etaplar halinde hazırlanabilir.

Özel Hükümler:

 Turizm Yerleşme Alanı (ÖPA)

1/25000 ölçekli Nazım İmar Planında T1, T2 Ve T3 Turizm Yerleşme Alanı olarak gösterilen özel proje alanlarından bu planda T1 Turizm Yerleşme Alanı yer almaktadır.

Bu alanda; Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen şartlara uygun otel, motel, tatil köyü vb. konaklama tesisleri, kamping alanı, günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, spor kulüpleri odası, kayakçı soyunma giyinme odası, mescit, bilet satış gişeleri, kayak satış- kiralama ve bakım birimleri, spor mağazaları, sosyal yaşamın niteliğini ve düzeyini arttırmak amacıyla toplumun faydalanacağı çok amaçlı kullanımına yönelik salonlar, ticari üniteler, kapalı ve açık teraslı lokanta, restoranlar, kafe türü tesisler ve benzeri kullanımlar ile açık/kapalı otopark, mekanik tesis hattı alt istasyonu, toplanma alanı (meydan) ile kış turizm

71

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (sandalye depolama alanı), ihtiyaç duyulan her türlü idari (karakol vb.) ve kayak alanında devriye yapacak güvenlik personeli ile kayak alanının işletilmesi ve yönetim için ihtiyaç duyulan teknik personel ofisleri, AFAD ve jandarma arama-kurtarma ekiplerine yönelik tesisler, turizm danışma ofisi için yönetim merkezi, turizm tesis hizmet alanı, resmi kurum alanı, turizm amaçlı spor alanı yer alabilir.

Bu alanda yer alacak kullanım kararları ve yapılaşma koşulları 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden ve 1/1000 ölçekli Kentsel Tasarım Projesi Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

 Günübirlik Tesis Alanı

Mekanik Tesis Hatlarının alt/üst istasyonlarında yer alan ve bu planda belirlenen alanlarda konaklama üniteleri içermeyen sadece günübirlik ihtiyaçları karşılamaya yönelik olan lokanta, kafeterya, pastane ve benzeri günübirlik amaçlı ticari tesisler yer alabilir.

Planda “2” nolu mekanik tesis hattının üst istasyonunda Günübirlik Tesis (G1) yer alması nedeniyle özel proje alanı olarak belirlenmiştir. Bu alanda günübirlik tesis, mekanik tesis hattının üst istasyonuyla birlikte projelendirilmesi gerekmekte olup kayakçıların iniş/binişi ile kayakçı olmayanların da güneşlenme, seyir, panorama ve dinlenme amaçlı kullanımı ve kayakçılara engel teşkil etmemesi hususları dikkate alınarak mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.

Planda “2” nolu mekanik tesis hattının alt istasyonunda ve “7” nolu mekanik tesis hattının üst istasyon bölgesinde yer alan ve özel proje alanı olarak belirlenen Günübirlik Tesis (G2) alanında ayrıca; günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, spor kulüpleri odası, kayakçı soyunma giyinme odası, mescit, bilet satış gişeleri, kayak satış-kiralama ve bakım birimleri, kış turizm aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (sandalye depolama alanı, snowtruck garaj alanı vb.), kayak alanında devriye yapacak güvenlik personeli, kayak alanının işletilmesi ve yönetim için ihtiyaç duyulan teknik personel ofisleri ile AFAD ve jandarma arama- kurtarma ekiplerine yönelik tesisler yer alacak şekilde mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.

Planda “4” nolu mekanik tesis hattının alt istasyonunda yer alan ve özel proje alanı olarak belirlenen Günübirlik Tesis (G3) alanında ayrıca; günübirlik tesis alanı içinde yer almak şartı ile kayak eğitimi verilecek kayak okulu, kreş, ilk yardım birimi, doktor odası, kayakçı soyunma giyinme odası, bilet satış gişeleri, kayak satış-kiralama ve bakım birimleri, kış

72

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU turizm aktiviteleri için ihtiyaç duyulan altyapı hizmet alanları (snowtruck garaj alanı vb.), yer alacak şekilde mimari projesinde çözümler tasarlanacaktır.

Bu alanda yer alacak kullanım kararları ve yapılaşma koşulları 1/1000 ölçekli uygulama imar planı ile belirlenmeden ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

 Kamping Alanı

Deniz, göl, dağ gibi doğal güzelliği olan yerlerde kurulan ve genellikle müşterilerin kendi imkânlarıyla geceleme, yeme-içme, dinlenme, eğlence ve spor ihtiyaçlarını karşıladıkları, Turizm Tesislerinin Niteliklerine İlişkin Yönetmelikte belirtilen niteliklerde en az on ünitelik kamping tesisleridir.

Kampinglerde, kampçı ünitesi başına hesaplanacak alan 80 metrekaredir. Kampçı ünitesi; çadır veya bungalovdan oluşur, her ünite ortalama üçer kişiliktir. Bungalov üniteleri; en fazla üç yatak kapasiteli düzenlenir ve toplam kampçı ünitesi sayısının yüzde yirmisini aşamaz, ayrıca bu ünitelerde mutfak düzenlemesi yapılamaz.

Bu alanda yer alacak kullanım kararları ve yapılaşma koşulları 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden ve Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

 Kış Sporları Alanı

Sınırları 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planı ile belirlenmiş kış sporları aktivitelerinin (Alp tarzı kayak, snowboard, serbest stil kayak vb.) yapılabileceği kayak pistlerinin bulunduğu kış sporları alanında; mekanik tesis hattı ve alt/üst istasyonu, bilet satış ve personel barınma amaçlı gişe ve geçiş turnikeleri ile kayak alanlarına yaya girişini kısıtlamak ve kontrol & güvenlik amaçlı ağ perdeler, kayak pistlerinin ve kayakçıların güvenliğini etkilemeyecek uygun konumda yer alacak kar tutmaya yönelik kar perdeleri, pistlerin işaretlenmesine yönelik uyarı ve işaret levhaları, güvenlik ağları, kayak pistlerini gösterir pist haritalarının bulunacağı panolar yer alabilir.

Bu alanda kayağa kapatılması gerekli (taşlık ve kayalık alanlar vb.) alanlar ile topoğrafik eğim açısından çığ vb. riskli alanların belirlenerek mülga Afet İşleri Genel Müdürlüğü’nün 28/06/2002 tarihli Çığ Etüd Raporunda belirlenen çığ alanı, küçük çığ patikaları, muhtemel çığ patikaları, belirlenen çığ hatları ile muhtemel çığ hatları için belirtilen hususlar

73

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU doğrultusunda gerekli tedbirlerin alınması zorunludur. Bu planda şematik olarak işaretlenen kayak pistleri 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenmeden uygulama yapılamaz.

Kış sporları alanında; kayak pisti ile mekanik tesis hattı (direk yerleri) ve alt/üst istasyonu düzenlemeleri, yapay kar makinelerine yönelik alt yapı düzenlemeleri dışında hiçbir şekilde yapı, hafriyat, kazı vb. yapılamaz. Bu planda şematik olarak gösterilen kayak pistleri ile belirtilen güzergâhtaki mekanik tesisler 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı ile belirlenerek onaylandıktan sonra kayak pistlerinin taştan temizlenmesi, haberleşme, elektrik, su ve pist şebekelerinin gerektirdiği alt ve üst yapı çalışmalarına yönelik düzenlemeler yapılabilir.

 Kayak Eğitim Alanı

Bu alanda 4-16 yaş grubu çocuklara yönelik kar oyun alanı ve yeni başlayanlar için oluşturulacak öğrenme alanı ile kayak alanının tabii eğimi dikkate alınmak koşulu ile kayak uygulamalarına imkân verecek şekilde ihtiyaç duyulan arazi düzenlemeleri (kayak pistlerine eğim verme) öğrenme liftleri (babylift, yürüyen bant, teleski vb. mekanik tesisler) yapılabilir.

1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planı Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

 Mekanik Tesis Hattı ve Koruma Kuşağı

Mekanik Tesis Hatlarına ilişkin genel özellikleri aşağıdaki tabloda verilmiş olup mekanik tesis hattının bu planda belirtilen güzergahta olmak üzere türü kapasitesi ve hat profilini gösterir projesi hazırlanarak alt/üst istasyonu 1/1000 ölçekli uygulama imar planında belirlenmeden ve 1/1000 ölçekli uygulama imar planı Kültür ve Turizm Bakanlığınca onaylanmadan uygulama yapılamaz.

RAKIM MEKANİK TESİS UZUNLUK HATLARI ALT İSTASYON ÜST İSTASYON KOT FARKI (METRE) KOTU (METRE) KOTU (METRE) (METRE) 1 1640 2464 824 1932 m. 2 1890 2824 934 2470 m. 3 1812 2388 576 1902 m. 4 1756 2068 312 993 m. 5 1642 2128 486 2051 m. 6 1866 2738 872 1961 m. 7 1640 1936 296 3865 m. 8 2740 3206 466 1186 m.

74

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

Mekanik Tesis Hattının projesinde belirlenen direklerin inşa edileceği alanın yapı bazında zemin etüdü yapılması zorunludur.

Mekanik Tesis Hattının her iki tarafında koruma kuşağı olarak uygun güvenlik mesafesi bırakılması zorunlu olup 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında belirlenecek koruma kuşağı alanında mekanik tesis hattına ait direk vb. taşıyıcı sisteminin haricinde hiçbir şekilde yapı ve ağaçlandırma yapılamaz.

 Ağaçlandırılacak Alan

Topoğrafyasından dolayı fazla eğimli olan ve yapılaşmaya uygun olmayan alanlardaki heyelan ve erozyonu önlemek amacıyla ağaçlandırma yapılacak yeşil kuşak alanıdır. Topoğrafik yapıya zarar verecek kum-toprak alınması veya dökülmesi, taş ocağı açılması vb. faaliyetleri ve inşaat yapılması yasaklanmış alandır. Yapılaşmaya izin verilemez.  Orman Alanı

Planda gösterilen orman alanları 6831 sayılı "Orman Kanunu"nda orman olarak tanımlanan alanlar olup bu alanlarda bakım, koruma, işletme ve geliştirme amaçlı yapılar dâhil hiçbir şekilde yapı yapılamaz.

 Yapay/Karlama Gölet Alanı Sınırları 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planında belirlenen ve bu planda bir kısmı yer alan yapay gölet alanına ilişkin Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğü’nün görüşü alınmak, jeolojik- jeoteknik zemin etüdü ile diğer gerekli bütün etütler yapılmak kaydıyla Kültür ve Turizm Bakanlığının bilgisi dâhilinde alt ölçekli imar planları onaylanmadan, kışın karlamaya imkân verecek kapasitede hazırlanacak projesine göre uygulama yapılacaktır.

 Kuru Dere Yatağı ve Taşkın Koruma Alanı

DSİ 6. Bölge Müdürlüğü’nün 5/9/2018 tarihli ve 606635 sayılı kurum görüşünde; dere yatakları, taşkın sahaları ile taşkın kontrol tesislerine ilişkin belirtilen hususlara uyulacak olup hiçbir şekilde bu alanlar yapılaşmaya açılamaz. Bu planda kış sporları alanında kalan kuru dere yatakları üzerinde kayak pistlerinin geçişinin sağlanması amacıyla yeni köprü veya mevcut köprülerin rehabilitasyonu gerektiği takdirde dere geçiş projesi hazırlanmadan ve Devlet Su İşleri Genel Müdürlüğünce onaylanmadan uygulama yapılamaz.

75

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

 Ulaşım o Taşıt Yolları

1/25000 ölçekli Nazım İmar Planında ana ulaşım aksı olarak güzergâhı belirtilen taşıt yolunun alt ölçekli imar planları ile onaylanmasını müteakip gerçekleştirilinceye kadar, mevcut dağ yolu ilk etapta günübirlik kayakçıların Turizm Yerleşme Alanına (T1) karayolu ile ulaşımını sağlamak amacıyla, niteliğinde ve genişliğinde iyileştirme yapılarak kış şartlarında hizmet verebilecek şekilde düzenlenebilir.

Karayolu ile ulaşımda trafik yoğunluğu olması, yetersiz kalması ve talep olması halinde 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planındaki genel otopark alanı aktif hale getirilmelidir.

T1 Turizm Yerleşme Alanına ulaşımı sağlayan mevcut yol güzergâhında; genel otopark alanı ile Turizm Yerleşme Alanı (T1) arasında kayakçıları taşıyabilecek nitelikte otobüs yolu, gerektiğinde servis ve yaya yolu ve ihtiyaç duyulması halinde raylı sistem kurulmasına imkân verecek şekilde plan kararları 1/1000 ölçekli Uygulama İmar Planında oluşturulmalıdır.

o Otopark

Turizm Yerleşme Alanında yer alacak turizm tesislerinin otopark ihtiyacı tesislerin kendi bünyesinde çözülecektir. Günübirlik kullanıcılar için otopark ihtiyacı, uygulama imar planında belirlenecek açık/kapalı otopark alanında karşılanacaktır. Otopark alanının otopark ihtiyacını karşılamakta yetersiz kalması ve talepte artış olması halinde 1/25000 ölçekli Nazım İmar Planındaki genel otopark alanı aktif hale getirilmelidir.

76

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

KAYNAKLAR deprem.afad.gov.tr https://mpgm.csb.gov.tr/

(2010). Jeolojik -Jeoteknik Etüt Raporu

(2017). Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu.

(2018). Jeolojik-Jeoteknik Etüt Raporu.

(2013). Karboğazı KTKGB 1/25.000 Ölçekli Onaylı Çevre Düzeni Planı Araştırma Raporu.

(2010). Mersin İli Turizm Master Planı.

(2019). Meteoroloji Genel Müdürlüğü.

(2015-2017). Tarsus,Karboğazı Kayak Merkezi Meteoroloji Gözlem İstasyonu.

(2018). TÜİK , Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi. www.kayserierciyes.com.tr. www.kgm.gov.tr. www.mgm.gov.tr.

77

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

EKLER

78

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

KURUM GÖRÜŞLERİ

79

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

1. BİLİM SANAYİ VE TEKNOLOJİ İL MÜDÜRLÜĞÜ

80

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

2. ÇEVRE VE ŞEHİRCİLİK İL MÜDÜRLÜĞÜ

81

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

82

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

3. DEVLET SU İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

83

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

4. GENÇLİK HİZMETLERİ VE SPOR İL MÜDÜRLÜĞÜ

84

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

5. İL KÜLTÜR VE TURİZM MÜDÜRLÜĞÜ

85

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

86

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

87

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

6. KADASTRO MÜDÜRLÜĞÜ

88

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

7. TAPU MÜDÜRLÜĞÜ

89

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

8. KARAYOLLARI GENEL MÜDÜRLÜĞÜ 5. BÖLGE MÜDÜRLÜĞÜ

90

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

91

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

9. MADEN İŞLERİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

92

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

10. MADEN TETKİK VE ARAMA GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

93

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

11. METEOROLOJİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

94

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

12. MİLLİ SAVUNMA BAKANLIĞI İNŞAAT EMLAK BÖLGE BAŞKANLIĞI

95

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

13. ORMAN GENEL MÜDÜRLÜĞÜ

96

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

97

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

14. İL TARIM VE ORMAN MÜDÜRLÜĞÜ

98

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

15. MERSİN BÜYÜKŞEHİR BELEDİYE BAŞKANLIĞI

99

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

16. ELEKTRİK DAĞITIM A.Ş.

100

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

101

MERSİN TARSUS GÜLEK KARBOĞAZI KTKGB 1/5000 ÖLÇEKLİ NAZIM İMAR PLANI (I. ETAP) ARAŞTIRMA VE AÇIKLAMA RAPORU

102