Plan Mobilności dla Gminy Gołcza

Gmina Gołcza, 2017 r. PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

SPIS TREŚCI

1. WSTĘP ...... 3 2. CEL OPRACOWANIA ...... 4 3. POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI ...... 5 3.1. WYMIAR KRAJOWY ...... 5 3.2. WYMIAR REGIONALNY I LOKALNY ...... 8 4. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU ...... 16 4.1. DEMOGRAFIA ...... 19 4.1. STAN ŚRODOWISKA NATURALNEGO ...... 20 5. MOBILNOŚĆ MIESZKAŃCÓW GMINY NA PODSTAWIE BADAŃ ANKIETOWYCH ..... 24 6. DIAGNOZA UKŁADU TRANSPORTOWEGO ...... 26 6.1. ZAGOPODAROWANIE PRZESTRZENNE GMINY ...... 26 6.2. UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA SAMOCHODOWA ...... 27 6.3. KOMUNIKACJA ZBIOROWA ...... 32 6.4. KOMUNIKACJA ROWEROWA I RUCH PIESZY ...... 37 6.5. KOMUNIKACJA KOLEJOWA ...... 38 7. BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO ...... 40 8. ANALIZA SWOT ...... 41 9. ROZWÓJ MOBILNOŚCI NA TERENIE GMINY GOŁCZA ...... 45 9.1. ROZWÓJ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ ...... 47 9.2. ROZWÓJ TRANSPORTU ROWEROWEGO ...... 50 9.3. ROZWÓJ KOMUNIKACJI PIESZEJ ...... 54 9.4. ROZWÓJ TRANSPORTU A OCHRONA ŚRODOWISKA ...... 55 10. PLANOWANE INWESTYCJE ...... 56 11. WDRAŻANIE POSTANOWIEŃ PLANU MOBILNOŚCI ...... 61 11.1. MONITORING I EWALUACJA ...... 62 SPIS TABEL ...... 64 SPIS WYKRESÓW ...... 64 SPIS RYSUNKÓW ...... 64

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

1. WSTĘP

Transformacja gospodarcza i społeczna Polski, która rozpoczęła się w latach 90 XX wieku i trwa do dziś przyniosła wiele pozytywnych zmian przede wszystkim w sferze ekonomicznej i społecznej. Uwolnienie rynku, rozwój drobnej przedsiębiorczości, a także realny wpływ społeczeństwa na otoczenie wpłynął bardzo pozytywnie na zamożność Polaków. Równocześnie wraz z rozwojem rynku towarów i usług, ale także pewnej zasobności portfeli, rosły również potrzeby transportowe i komunikacyjne, a w konsekwencji poziom motoryzacji i liczba samochodów na drogach. W chwili obecnej, pod względem liczby samochodów na 100 mieszkańców, Polacy nie tylko dogonili, ale w wielu wypadkach znacznie przegonili obywateli państw zachodnich, gdzie także wcześniej zauważony został problem nadmiernej motoryzacji i zaczęto temu przeciwdziałać.

Celem głównym Planu Mobilności dla Gminy Gołcza jest wzrost jakości życia mieszkańców, poprawa środowiska naturalnego oraz konkurencyjności i atrakcyjności gminy poprzez zrównoważony rozwój systemu transportowego i zarządzanie mobilnością z uwzględnieniem wszystkich grup użytkowników. Celem opracowania jest także analiza i ocena elementów które mogą wpływać na mobilność mieszkańców, a także określenie zakresie działań, jakie powinny zostać podjęte, aby wzrost jakości życia mieszkańców, poprawa środowiska naturalnego oraz konkurencyjności i atrakcyjności gminy mogły zostać zrealizowane. Realizacja Planu Mobilności dla Gminy Gołcza ma równocześnie wskazywać drogę postępowania zgodną ze zrównoważonym rozwojem, w szczególności wpływać na wielkość i sposób zaspokajania popytu transportowego. Plan jest równocześnie częścią polityki społecznej, w założeniu poprzez aktywne zaangażowanie społeczności lokalnych w identyfikowanie i rozwiązywanie problemów oraz propagowanie zmiany zachowań komunikacyjnych. Plan Mobilności określa kwestię przemieszczeń w szerszej perspektywie uwzględniającej aspekty społeczne, przestrzenne i gospodarcze, charakteryzuje także przewidywane oczekiwania mieszkańców i użytkowników przestrzeni miejskiej. Realizacja Planu wymaga równocześnie zmobilizowania do współpracy instytucji kluczowych dla jego realizacji, w szczególności: Urząd Gminy i podległe jednostki, policja, szkoły, włączając je tym samym w proces budowania przyjaznej gminy i odpowiedzialności za swoje otoczenie.

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

2. CEL OPRACOWANIA

Główne cele Planu mobilności to:  zapewnienie mieszkańcom obszaru objętego planem równych opcji transportowych, aby mieli oni dostęp do wybranych, kluczowych celów swojej codziennej lub okazjonalnej podróży,  promowanie alternatywnych środków transportu, przyjaznych środowisku,  integracja przestrzenna różnych gałęzi transportu umożliwiająca zmianę środka transportu,  poprawa bezpieczeństwa,  redukcja zanieczyszczenia powietrza i ograniczenie nadmiernego hałasu,  redukcja gazów cieplarnianych oraz zużycia energii,  harmonijny rozwój gminy przy zapewnieniu odpowiedniej dostępności komunikacyjnej mieszkańcom i innym uczestnikom ruchu,  wzrost atrakcyjności obszaru objętego Planem mobilności i tym samym jego postrzegania jako interesującego miejsca do życia. Istotnym celem niniejszego dokumentu jest zapewnienie w Gminie Gołcza mobilności na wysokim poziomie, przy nadrzędnym udziale komunikacji rowerowej oraz alternatywnych form transportu, takich jak transport zbiorowy i pieszy, przy zachowaniu odpowiednich wymogów w zakresie ochrony środowiska. Odpowiednio prowadzona polityka mobilności w Gminie powinna docelowo przynieść następujące korzyści: zmniejszenie emisji CO2, ograniczenie zjawiska kongestii (zatłoczenia) na drogach, wzrost liczby pasażerów korzystających z komunikacji zbiorowej, poprawa bezpieczeństwa jakości życia mieszkańców, wzrost liczby pasażerów korzystających z komunikacji rowerowej, rozwój przestrzeni publicznych w gminie.

3. POWIĄZANIA Z INNYMI DOKUMENTAMI

3.1. WYMIAR KRAJOWY

Koncepcja Przestrzennego Zagospodarowania Kraju 2030 (KPZK 2030) - jest najważniejszym dokumentem strategicznym dotyczącym zagospodarowania przestrzennego kraju. Przedstawia wizję zagospodarowania przestrzennego kraju do 2030 r., określa cele i kierunki polityki przestrzennego zagospodarowania kraju, a także wskazuje zasady, według których działalność człowieka powinna być realizowana w przestrzeni. KPZK 2030 jako cel strategiczny polityki przestrzennego zagospodarowania kraju określa „efektywne wykorzystanie przestrzeni kraju i jej terytorialnie zróżnicowanych potencjałów rozwojowych dla osiągania ogólnych celów rozwojowych – konkurencyjności, zwiększenia zatrudnienia, sprawności funkcjonowania państwa oraz spójności w wymiarze społecznym, gospodarczym i terytorialnym w długim okresie”. Na podstawie diagnozy sytuacji, w tym najważniejszych uwarunkowań rozwojowych oraz trendów rozwojowych kraju na tle międzynarodowym, przede wszystkim w skali Unii Europejskiej w KPZK 2030 określono sześć celów polityki przestrzennego zagospodarowania kraju w horyzoncie roku 2030, służących realizacji celu strategicznego:  Cel 1: Podwyższenie konkurencyjności głównych ośrodków miejskich Polski w przestrzeni europejskiej poprzez ich integrację funkcjonalną przy zachowaniu policentrycznej struktury systemu osadniczego sprzyjającej spójności.  Cel 2: Poprawa spójności wewnętrznej i terytorialne równoważenie rozwoju kraju poprzez promowanie integracji funkcjonalnej, tworzenie warunków dla rozprzestrzeniania się czynników rozwoju, wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich oraz wykorzystanie potencjału wewnętrznego wszystkich terytoriów.  Cel 3: Poprawa dostępności terytorialnej kraju w różnych skalach przestrzennych poprzez rozwijanie infrastruktury transportowej i telekomunikacyjnej.  Cel 4: Kształtowanie struktur przestrzennych wspierających osiągnięcie i utrzymanie wysokiej jakości środowiska przyrodniczego i walorów krajobrazowych Polski. PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 Cel 5: Zwiększenie odporności struktury przestrzennej na zagrożenia naturalne i utratę bezpieczeństwa energetycznego oraz kształtowanie struktur przestrzennych wspierających zdolności obronne państwa.  Cel 6: Przywrócenie i utrwalenie ładu przestrzennego.

Polityka Transportowa Państwa na lata 2006-2025 - Jako podstawowy cel polityki transportowej przyjmuje się zdecydowaną poprawę jakości systemu transportowego i jego rozbudowę zgodnie z zasadami zrównoważonego rozwoju, albowiem jakość systemu transportowego jest jednym z kluczowych czynników, decydujących o warunkach życia mieszkańców i o rozwoju gospodarczym kraju i regionów.

Sformułowany wyżej, podstawowy cel polityki transportowej, zostanie osiągnięty przez skoncentrowanie się na realizacji następujących sześciu celów szczegółowych:  Poprawa dostępności transportowej i jakości transportu jako czynnik poprawy warunków życia i usuwania barier rozwojowych gospodarki,  Wspieranie konkurencyjności gospodarki polskiej jako kluczowy instrument rozwoju gospodarczego,  Poprawa efektywności funkcjonowania systemu transportowego,  Integracja systemu transportowego – w układzie gałęziowym i terytorialnym,  Poprawa bezpieczeństwa prowadząca do radykalnej redukcji liczby wypadków i ograniczenia ich skutków (zabici, ranni) oraz – w rozumieniu społecznym – do poprawy bezpieczeństwa osobistego użytkowników transportu i ochrony ładunków,  Ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko i warunki życia. Krajowa polityka transportowa uwzględnia 10 priorytetów: 1. Radykalna poprawa stanu dróg wszystkich kategorii (rehabilitacja i wzmocnienie nawierzchni), rozwój sieci autostrad i dróg ekspresowych na najbardziej obciążonych kierunkach i powiązaniach z siecią transeuropejską, 2. Unowocześnienie kolei poprzez rozszerzenie zakresu konkurencji między operatorami (w ruchu pasażerskim i towarowym) dla dostosowania tego podsystemu do potrzeb rynku i utrzymania roli w przewozach przy równoczesnej poprawie efektywności; radykalna poprawa stanu infrastruktury przy jednoczesnym ograniczaniu kosztów dostępu do niej,

6 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

3. Poprawa bezpieczeństwa w transporcie, w tym radykalne obniżenie liczby śmiertelnych ofiar w wypadkach, 4. Poprawa jakości transportu w miastach, w tym poprzez poprawienie konkurencyjności transportu publicznego wobec indywidualnego, poprawę warunków ruchu pieszego i rowerowego, ze szczególnym uwzględnieniem potrzeb osób niepełnosprawnych, 5. Poprawa jakości i konkurencyjności transportu publicznego w obszarach metropolitarnych i regionach, w tym przez wprowadzanie ułatwień i zachęt (współfinansowanie) dla organizowania sieci kolei aglomeracyjnych, wymiany taboru, rozbudowy i modernizacji stanu technicznego infrastruktury, 6. Rozwój systemów intermodalnych poprzez uściślenie form pomocy państwa, oraz wprowadzenie zachęt prawnych i podatkowych, 7. Rozwój rynku usług lotniczych – zniesienie barier, szczególnie dla małych przewoźników i lotnisk regionalnych, 8. Wzmocnienie roli portów morskich i lotniczych z poprawą dostępu do nich w skali regionów i kraju, 9. Wspieranie przewoźników w rozszerzaniu oferty obsługi transportowej pasażerów i towarów w relacjach transeuropejskich oraz międzykontynentalnych, 10. Poprawa warunków funkcjonowania transportu wodnego śródlądowego przez modernizację wybranych części infrastruktury oraz wsparcie przedsiębiorców w odnowie floty. Strategia Rozwoju Transportu do 2020 roku - Głównym celem dokumentu jest zwiększenie dostępności transportowej przy jednoczesnej poprawie bezpieczeństwa uczestników ruchu i efektywności sektora transportowego, poprzez tworzenie spójnego, zrównoważonego i przyjaznego użytkownikowi systemu transportowego w wymiarze krajowym, europejskim i globalnym. Urzeczywistnienie tego celu pozwoli na stworzenie dogodnych warunków sprzyjających stabilnemu rozwojowi gospodarczemu kraju. Osiągnięcie opisanego stanu będzie możliwe poprzez realizację pięciu celów operacyjnych:  stworzenie nowoczesnej, spójnej sieci infrastruktury transportowej,  zmiana sposobu organizacji i zarządzania systemem transportowym,  poprawa bezpieczeństwa i niezawodności,  ograniczenie negatywnego wpływu transportu na środowisko,  racjonalne finansowanie inwestycji infrastrukturalnych.

7 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

3.2. WYMIAR REGIONALNY I LOKALNY

Plan zagospodarowania przestrzennego Województwa Małopolskiego - jest jednym z najważniejszych dokumentów planistycznych województwa. Zakłada wielotorowe działania w kierunku usprawnienia funkcjonowania i obsługi regionu zbiorowym transportem osób w tym m.in. priorytety dla rozwoju transportu publicznego, uzasadnione ekonomicznie wykorzystywanie transportu szynowego w obszarze aglomeracji, szczególnie uzasadnione w obsłudze powiązań z obszarem podmiejskim. Kierunki określone w dokumencie uwzględnione zostały w Planie transportowym, co przyczyni się do zrównoważonego rozwoju województwa.

Strategia Rozwoju Transportu w Województwie Małopolskim na lata 2010-2030 - jako cel ogólny w odniesieniu do transportu publicznego wskazuje zwiększenie jego roli w przewozach pasażerskich w województwie. Cel ten będzie osiągany poprzez integrację środków transportu publicznego, integrację taryfową środków transportu publicznego, budowę systemu parkingów Park and Ride, a także realizację niektórych celów zdefiniowanych dla innych gałęzi transportu takich jak poprawa standardu i atrakcyjności regionalnych przewozów kolejowych, rozwój metropolitalnego systemu transportowego Krakowa, tworzenie zintegrowanych intermodalnych węzłów przesiadkowych obejmujących główne stacje kolejowe w Tarnowie, Nowym Sączu i Nowym Targu. Realizacja zadań określonych w Planie transportowym w pełni wpisuje się w strategiczne cele Województwa Małopolskiego w zakresie publicznego transportu zbiorowego. Przyczyni się do tworzenia zrównoważonego, odpowiadającego potrzebom mieszkańców i turystów systemu transportowego w regionie. Regionalny Program Operacyjny Województwa Małopolskiego – umożliwia finansowanie działań z zakresu niskoemisyjnego transportu.

Działanie 4.5 NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI

Interwencja podejmowana w ramach działania ukierunkowana jest na zwiększenie roli transportu miejskiego, jako alternatywy dla transportu indywidualnego w miastach oraz ich obszarach funkcjonalnych, poprzez tworzenie warunków dla budowy sprawnych, przyjaznych dla podróżnych, ekologicznych i zintegrowanych systemów transportu

8 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA miejskiego w regionie. Realizowane będą przedsięwzięcia służące zwiększonemu wykorzystaniu niskoemisyjnego transportu zbiorowego i innych przyjaznych środowisku form mobilności miejskiej. Wszystkie projekty związane z mobilnością miejską muszą uwzględnić szersze podejście i wpisywać się w kwestie niskoemisyjności zidentyfikowane we właściwych dokumentach strategicznych, przede wszystkim w planach dotyczących gospodarki niskoemisyjnej. Oznacza to, że modernizacja czy rozbudowa systemu transportu publicznego nie jest celem samym w sobie, ale musi być widziana w kontekście zmian w mobilności miejskiej prowadzących do zmniejszenia emisji CO2 i innych zanieczyszczeń uciążliwych dla środowiska i mieszkańców aglomeracji oraz zwiększenia efektywności energetycznej systemu transportowego. Dlatego też projekty realizowane w ramach niniejszego działania powinny spełniać następujące przesłanki  kryterium celowościowe 1: szersze wykorzystanie bardziej efektywnego transportu publicznego oraz niezmotoryzowanego indywidualnego,  kryterium celowościowe 2: zmniejszenie wykorzystania samochodów osobowych,  kryterium celowościowe 3: lepsza integracja gałęzi transportu,  kryterium celowościowe 4: niższa emisja zanieczyszczeń powietrza, hałasu oraz niższe zatłoczenie,  kryterium celowościowe 5: poprawa bezpieczeństwa ruchu drogowego.

Poddziałanie 4.5.2. NISKOEMISYJNY TRANSPORT MIEJSKI – SPR Wsparciem objęte zostaną przedsięwzięcia ukierunkowane na wzmacnianie systemów transportu miejskiego, w tym transportu zbiorowego w miastach oraz na obszarach powiązanych z nimi funkcjonalnie – z wyłączeniem obszarów objętych mechanizmem ZIT, tj. miejskiego obszaru funkcjonalnego Krakowa – Metropolia Krakowska. Wsparcie realizowane w ramach poddziałania dotyczyć będzie następujących obszarów / typów projektów: 1. Tabor na potrzeby transportu zbiorowego:  zakup nowego przyjaznego środowisku taboru autobusowego lub modernizacja

taboru pod kątem ograniczeń emisji CO2 i innych substancji szkodliwych. Uzupełnieniem inwestycji w środki transportu zbiorowego (tj. jako uzupełniający i niedominujący element projektu) mogą być przedsięwzięcia z zakresu:

9 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 budowy / rozbudowy instalacji do dystrybucji ekologicznych nośników energii (np. na potrzeby pojazdów zaopatrzonych w silniki o napędzie elektrycznym, gazowym, wodorowym) dla komunikacji zbiorowej – jeśli jest to uzasadnione inwestycją główną, tj. zakupem / modernizacją taboru autobusowego),  dostosowania zaplecza technicznego do obsługi i eksploatacji ekologicznego taboru – jeśli jest to uzasadnione inwestycją główną, tj. zakupem / modernizacją taboru autobusowego,  automaty do sprzedaży biletów,  dynamicznej informacji pasażerskiej. 2. Integracja różnych środków transportu oraz obsługa podróżnych:  budowa/przebudowa węzłów (centrów) przesiadkowych, systemy Park&Ride (także na potrzeby szybkiej kolei aglomeracyjnej) umiejscowione w racjonalnych lokalizacjach. W ramach parkingów P&R konieczne jest zapewnienie miejsc parkingowych dla rowerów oraz możliwe jest zapewnienie punktu / punktów ładowania pojazdów elektrycznych. Jako niezbędny i uzupełniający (niedominujący) element projektu, możliwe są przedsięwzięcia z zakresu budowy/przebudowy dróg wojewódzkich, powiatowych i gminnych prowadzących do węzłów przesiadkowych oraz parkingów Park&Ride,  infrastruktura obsługi osób korzystających z transportu zbiorowego (budowa / przebudowa), w połączeniu z elementami niezbędnymi dla ich pełnej funkcjonalności, np. budową chodników służących poprawie bezpieczeństwa osób korzystających z przystanków transportu zbiorowego,  systemy wspólnych opłat za przewozy, wyłącznie pod warunkiem przystąpienia do systemu Małopolskiej Karty Aglomeracyjnej (MKA) – system musi być kompatybilny z MKA,  organizacja i koordynacja rozkładów jazdy, w tym uruchomienie kompleksowej i interaktywnej informacji pasażerskiej. 3. Ścieżki i infrastruktura rowerowa:

10 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 budowa, przebudowa, wyznaczanie dróg / tras / ścieżek rowerowych / ciągów pieszo-rowerowych oraz wyznaczanie pasów ruchu dla rowerów lub śluz dla rowerów w ramach zintegrowanej sieci dróg/tras/ścieżek rowerowych/ciągów pieszo- rowerowych w mieście i jego obszarze funkcjonalnym (pasy ruchu dla rowerów i śluzy dla rowerów wyłącznie na terenie miast). Projekt może dotyczyć tylko ścieżek realizowanych zgodnie z projektowaną lub istniejącą funkcjonalną siecią ścieżek rowerowych na terenie miasta i jego obszaru funkcjonalnego, stanowiącą alternatywę dla zdefiniowanych lub istniejących potrzeb transportowych /komunikacyjnych.  publiczne parkingi rowerowe,  kładki rowerowe i pieszo-rowerowe zlokalizowane w ciągach ścieżek rowerowych,  systemy miejskich wypożyczalni rowerów, z zakupem rowerów, stacji i systemu informatycznego do obsługi wypożyczeń. 4. Organizacja i zarządzanie ruchem:  rozwiązania z zakresu organizacji ruchu ułatwiające sprawne poruszanie się pojazdów komunikacji zbiorowej (np. budowa tzw. buspasów, czyli wydzielonych pasów ruchu dla autobusów, budowa obiektów przeznaczonych wyłącznie dla transportu publicznego, takich jak np. wiadukty, tunele),  inwestycje w urządzenia i rozwiązania z zakresu telematycznych systemów zarządzania ruchem,  inwestycje i rozwiązania umożliwiające wdrożenie strefy ograniczonej emisji komunikacyjnej.

Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020 – w dokumencie ujęte zostały działania w zakresie rozwoju niskoemisyjnego transportu przedstawione poniżej. Możliwości ograniczenia emisji w transporcie przez Gminę są niewielkie – prowadzone będą jednak aktywne działania w obszarze ruchu lokalnego. W szczególności w zakresie: • budowy, modernizacji i oznakowania ścieżek rowerowych, promocji tego środka transportu - w miarę dostępnych środków finansowych

11 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

• utrzymania dróg w sposób ograniczający wtórną emisję zanieczyszczeń poprzez regularne mycie, remonty i poprawę stanu nawierzchni dróg - w miarę dostępnych środków finansowych • wymiany taboru gminnego – w miarę potrzeb, • promowania systemu podwózek sąsiedzkich tzw. carpooling, • promowanie wykorzystania samochodów i pojazdów jednośladowych z napędem elektrycznym, • promowanie zachowań energooszczędnych w transporcie –ECODRIVING. Korzyści wynikające z przeprowadzonych działań wpłyną na zmianę przyzwyczajeń kierowców na bardziej energooszczędne. Sposobów promocji tego typu zachowań jest wiele, np. broszury informacyjne, szkolenia dla kierowców, informacje w prasie lokalnej, kampanie informacyjne. Ekojazda oznacza sposób prowadzenia samochodu, który jest równocześnie ekologiczny i ekonomiczny. Ekologiczny - ponieważ zmniejsza negatywne oddziaływanie samochodu na środowisko naturalne, ekonomiczny -gdyż pozwala na realne oszczędności paliwa.

2.1.Rozwój sieci komunikacji rowerowej Planuje się, że najbliższe lata wzbogacą gminę o 14 km nowych ścieżek rowerowych wraz z infrastrukturą towarzyszącą. Tryb wyboru projektów do realizacji Projekt Własny Gminy Efekt ekologiczny - Wskaźnik produktu Budowa 14 km ścieżek rowerowych Okres realizacji 2017 - 2020 Koszty Koszty zgodnie z planem inwestycji

Beneficjenci Mieszkańcy Gminy Turyści Tryb dofinansowania Nie dotyczy Budżet 3 300 000 zł Źródła finansowania BUDŻET GMINY RPO WM: m.in. Działanie 4.5.2: Niskoemisyjny transport miejski – SPR 85% Pomoc publiczna Nie dotyczy

12 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Strategia Rozwoju Gminy Gołcza na lata 2014 – 2022 – w dokumencie przedstawiono kierunki działań w zakresie rozwoju transportu na terenie gminy, przedstawione poniżej.

Cel strategiczny I: Podjęcie zintegrowanych działań prowadzących do podniesienia standardu jakości życia mieszkańców przy zachowaniu spójności społecznej i gospodarczej, hamujących niekorzystne tendencje demograficzne. Cel operacyjny I.2: Rozwój infrastruktury rekreacyjno-sportowej służącej zaspakajaniu potrzeb mieszkańców Gminy Gołcza i powiatu miechowskiego

6. Zintegrowana sieć ścieżek i tras rowerowych.

Cel operacyjny I.3: Tworzenie przestrzeni publicznej i kompleksowych rozwiązań zapewniających integrację mieszkańców i poczucie bezpieczeństwa

4.Budowa chodników.

13 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Cel strategiczny II: Wzrost rangi i atrakcyjności Gminy Gołcza jako obszaru atrakcyjnego dla inwestycji, opartego na wiedzy, aktywności zawodowej i przedsiębiorczości mieszkańców, z uwzględnieniem rolniczego charakteru regionu

Cel operacyjny II.1: Nowoczesne rolnictwo oraz wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich

4. Budowa i modernizacja dróg dojazdowych do pól.

Cel operacyjny II.2: Rozwój lokalnej przedsiębiorczości i samozatrudnienia

10. Rozwój infrastruktury (drogi, gaz, sieci wod-kan).

Zmiana Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania przestrzennego Gminy Gołcza – w opracowaniu ujęto szereg działań w zakresie rozwoju polityki komunikacyjnej na terenie gminy. Realizacja polityki komunikacyjnej wymaga podjęcia bądź kontynuacji następujących działań:  lokalizacja nowych zamierzeń inwestycyjnych na terenie gminy w nawiązaniu do istniejącego i projektowanego układu dróg międzyregionalnych i regionalnych,  egzekwowanie w procesie decyzyjnym utrzymania minimalnych linii zabudowy przy istniejących i projektowanych odcinkach dróg wojewódzkiej, powiatowych i gminnych,  sukcesywna modernizacja dróg powiatowych, oraz sieci powiązań lokalnych (dróg gminnych) pomiędzy wsiami gminy i z obszarami gmin sąsiednich, poprzez niezbędne punktowe korekty przebiegów tych dróg w planie i profilu, podwyższenie ich nośności i wprowadzenie (bądź remonty) nawierzchni ulepszonych, w szczególności drogi nr 783, 1172K (18122), 1207K (18125), 1150K (18126) i 1171K (18129),  podwyższenie standardu funkcjonalnego i stanu bezpieczeństwa na wszystkich drogach: wojewódzkiej, powiatowych i ważniejszych gminnych, poprzez sukcesywną realizację chodników dla pieszych na obszarach zabudowy oraz przebudowę miejsc szczególnie niebezpiecznych, w szczególności na odcinkach dróg w centrach wsi i w miejscach powiązań z drogą wojewódzką, poprzez korektę ich przebiegu i dostosowanie do przepisów szczególnych,

14 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 uporządkowanie systemu parkowania w rejonach koncentracji potrzeb parkingowych (rejon centrum i siedziby gminy, obiektów handlowych i usługowych, urządzeń sportowych).  opracowanie koncepcji sieci niezależnych od układu drogowego tras rowerowych, wykorzystujących różne możliwości prowadzenia ruchu rowerowego w obrębie linii rozgraniczających dróg i ulic, bądź niezależnych od tras drogowych; szlaki turystyki pieszej i rowerowej przebiegają przez południową część gminy: Wysocice, Laski Dworskie, Czaple Małe, Czaple Wielkie; w pozostałych miejscowościach można rozważyć uzupełnienie sieci tras, tworząc połączenie np. z zielonym Szlakiem Partyzanckim Ziemi Miechowskiej, czy niebieskim Szlakiem Warowni Jurajskich (odcinek Imbramowice – Wolbrom),  poprawa standardu podróżowania zbiorową komunikacją autobusową i mikrobusową w zakresie optymalizacji rozkładu kursów, jakości taboru oraz budowy zatok i wiat przystankowych.

15 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

4. CHARAKTERYSTYKA OBSZARU

Gmina Gołcza jest gminą wiejską położoną w północno-wschodniej części województwa małopolskiego i jest jedną z 7 gmin należących do powiatu miechowskiego. Całkowita powierzchnia gminy wynosi 90 km2.

Ośrodkiem administracji samorządowej jest wieś Gołcza, spełniające funkcję centrum życia społeczno-gospodarczego. Gmina Gołcza składa się z 22 sołectw. Są to: Adamowice, Buk, Chobędza, Cieplice, Czaple Małe, Czaple Wielkie, Gołcza, Kamienica, Krępa, Laski Dworskie, Maków, Mostek, Przybysławice, Rzeżuśnia, Szreniawa, Trzebienice, Ulina Mała, Ulina Wielka, Wielkanoc, Wysocice, Zawadka, Żarnowica.

Rysunek 1. Granice administracyjne gminy Gołcza. Źródło: Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Gołcza na lata 2008-2013.

16 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Tabela 1. Powierzchnia sołectw tworzących obszar gminy Gołcza. Sołectwo Powierzchnia [km2]

Buk 3,57 Chobędza 3,33 Cieplice 1,87 Czaple Małe 6,27 Czaple Wielkie 9,68 Gołcza 3,85 Kamienica 3,99 Krępa 5,62 Laski Dworskie 1,24 Maków 5,03 Mostek 4,31 Przybysławice 4,80 Rzeżuśnia 5,36 Szreniawa 3,67 Trzebienice 4,22 Ulina Mała 3,20 Ulina Wielka 5,09 Wielkanoc 3,18 Wysocice 5,84 Zawadka 1,35 Żarnowica 3,08 Źródło: Dane przekazane przez Urząd Gminy Gołcza. Jak wynika z powyższej tabeli sołectwem o największej powierzchni jest Czaple Wielkie, natomiast sołectwem o najmniejszej powierzchni są Laski Dworskie.

Gmina Gołcza graniczy z gminami miejsko-wiejskimi: Gminą Miechów z powiatu miechowskiego, Gminą Skała i Gminą Słomniki z powiatu krakowskiego oraz z Gminą Wolbrom z powiatu olkuskiego, a także z gminami wiejskimi: Charsznica z powiatu miechowskiego, Iwanowice z powiatu krakowskiego i Trzyciąż z powiatu olkuskiego. Znajduje się także w obszarze Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego. Położenie gminy na tle powiatu miechowskiego przedstawiono na poniższym rysunku.

17 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Rysunek 2. Położenie gminy Gołcza na tle powiatu miechowskiego. Źródło: powiat.krakow.pl

Usytuowanie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego (w skład którego wchodzi gmina Gołcza) na tle województwa małopolskiego wraz z uwzględnieniem gminy Gołcza przedstawiono na poniższym rysunku.

Rysunek 3. Położenie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego w województwie małopolskim. Źródło: Strategia Rozwoju Gminy Gołcza na lata 2014 – 2022.

18 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Położenie gminy Gołcza na tle kraju przedstawiono na poniższym rysunku.

Rysunek 4. Położenie Gminy Gołcza na mapie administracyjnej Polski. Źródło: Strategia Rozwoju Gminy Gołcza na lata 2014 – 2022.

4.1. DEMOGRAFIA

W roku 2015 liczba mieszkańców gminy wynosiła 6 153 osób. Stanowi to 12,41% ludności powiatu miechowskiego oraz 0,18% ludności województwa małopolskiego. Liczba mieszkańców gminy Gołcza z roku na rok spada, co przedstawia poniższy wykres.

Liczba mieszkańców Gminy Gołcza 6 260 6 249 6 240 6 244

6 220 6 219 6 208 6 200 6 203

6 180

6 160 6 153 6 140

6 120

6 100 2010 2011 2012 2013 2014 2015

Wykres 1. Liczba mieszkańców gminy Gołcza. Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS.

19 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Wśród mieszkańców Gminy Gołcza ponad 37 % osób zalicza się do grupy wiekowej nieprodukcyjnej, co rodzi obawy o obciążenie grupy osób znajdujących się w wieku produkcyjnym.

Liczba mieszańców gminy z podziałem na grupy ekonomiczne 70,0

62,3 62,8 63,0 62,7 62,6 60,0 62,2

50,0

40,0

30,0 19,6 19,7 19,9 19,9 20,2 20,0 20,0 18,1 18,0 17,3 17,1 17,1 17,4 10,0

0,0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

w wieku przedprodukcyjnym w wieku produkcyjnym w wieku poprodukcyjnym

Wykres 2. Liczba mieszkańców gminy Gołcza w latach 2010 – 2015 z podziałem na grupy ekonomiczne. Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS.

4.1. STAN ŚRODOWISKA NATURALNEGO

POWIETRZE

Środowisko naturalne jest ważnym elementem w zrównoważonym zarządzaniu. Podatne jest też na zmiany w systemie transportowym i komunikacyjnym. Do emitorów zanieczyszczeń powietrza zlokalizowanych na terenie gminy Gołcza zaliczyć należy przede wszystkim niskosprawne piece i piony kominowe gospodarstw domowych na węgiel i drewno. Niska emisja jest źródłem takich zanieczyszczenia jak dwutlenek siarki, dwutlenek azotu, tlenek węgla, pył w tym B(a)P, sadza, a więc typowych zanieczyszczeń powstających podczas spalania paliw stałych i gazowych. W przypadku emisji bytowej, związanej z mieszkalnictwem jednorodzinnym zanieczyszczenia uwalniane na niedużej wysokości często pozostają i kumulują się w otoczeniu źródła emisji. Położenie miejscowości gminy Gołcza powoduje okresowo słabe ruchy mas powietrza i dodatkowo

20 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA utrudnia rozpraszanie zanieczyszczeń w atmosferze. Ponadto na terenie gminy zlokalizowane są jednostki produkcyjne i usługowe, które również są źródłami emisji zanieczyszczeń do powietrza. Drugim źródłem zanieczyszczeń na terenie gminy Gołcza jest transport, szczególnie samochody osobowe poruszające się po terenie gminy. Mapę przedstawiającą narażenie mieszkańców gminy na zanieczyszczenia powietrza przedstawiono poniżej. Na zanieczyszczenia najbardziej narażona jest północna i wschodnia część gminy Gołcza.

Rysunek 5. Narażenie mieszkańców Gminy Gołcza na zanieczyszczenia. Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020. Pył PM10 i pył PM2,5

Poniższy rysunek przedstawia percentyl 90,4 ze stężeń pyłu zawieszonego PM10 – percentyl z rocznej serii stężeń 24-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 w powietrzu na obszarze gminy Gołcza, odnoszący się do dozwolonej (35 razy) częstości przekraczania dopuszczalnej normy. Dopuszczalna wartość percentyla 90,4 ze stężeń 24-godzinnych pyłu zawieszonego PM10 wynosi 50 μg/m3.

21 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Rysunek 6. Percentyl 90.4 ze stężeń dobowych pyłu PM 10 [μg/m³]. Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020. 40 μg/m3 to poziom dopuszczalny dla stężenia średniorocznego pyłu PM 10. Rozkład stężeń średniorocznych pyłu PM10 dla gminy Gołcza pokazuje brak przekroczenia dopuszczalnych norm 40 μg/m3.

Rysunek 7. Stężenie średnioroczne pyłu PM 10 [μg/m³]. Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020.

W granicach Gminy Gołcza nie występują przekroczenia stężeń dopuszczalnych pyłu PM2,5 (cząstki pyłu o średnicy aerodynamicznej do 2,5 μm).

22 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Rysunek 8. Stężenie średnioroczne pyłu PM 2.5 [μg/m³]. Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020. Benzo(a)piren Rozkład stężeń średniorocznych benzo(a)pirenu dla gminy Gołcza, wskazuje na przekroczenia na terenie całej gminy.

Rysunek 9. Stężenie średnioroczne benzo(a)pirenu (BaP) [μg/m³]. Źródło: Plan Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015 – 2020.

HAŁAS Na terenie Gminy Gołcza w ostatnich latach nie prowadzono pomiarów wielkości hałasu.

23 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Potencjalnie największym źródłem emisji hałasu na terenie gminy jest droga wojewódzka. Badania hałasu wzdłuż drogi prowadzone były przez Wojewódzki Inspektorat Ochrony Środowiska w Krakowie w 2015 roku na odcinku w pobliżu gminy Gołcza. Wyniki pomiarów przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 2. Pomiary hałasu komunikacyjnego wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 783 w pobliżu gminy Gołcza.

Źródło: WIOŚ, Kraków. Na drodze wojewódzkiej nr 773 wystąpiły niewielkie przekroczenia wartości dopuszczalnych w porze nocnej (2 dB), w porze dziennej nie odnotowano przekroczeń wartości dopuszczalnych.

5. MOBILNOŚĆ MIESZKAŃCÓW GMINY NA PODSTAWIE BADAŃ ANKIETOWYCH

W badaniu ankietowym dotyczącym jakości transportu na terenie gminy Gołcza wzięło udział 300 mieszańców ze wszystkich sołectw. Przynależność do grup zawodowych ankietowanych mieszkańców przedstawiono na poniższym wykresie.

Przynależność do grupy zawodowej ankietowanych

18,3% 11,0%

6,4%

64,2%

Uczeń / Student Pracujący Niepracujący w wieku produkcyjnym Emeryt / rencista

Wykres 3. Przynależność do grupy zawodowej ankietowanych mieszkańców gminy Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

24 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Kolejne pytanie dotyczyło sposobu poruszania się po gminie. Największy odsetek ankietowanych po gminie Gołcza porusza się przeważnie samochodem bądź zawsze samochodem. Jest to trend dominujący w większości gmin na terenie kraju.

30,0% 27,7%

25,0%

20,0% 18,1% 18,1%

15,0% 9,6% 10,0% 6,4% 6,4% 4,3% 4,3% 5,0% 2,1% 3,2% 0,0%

Wykres 4. Sposób poruszania się po gminie Gołcza jej mieszkańców. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

Główne cel podróży ankietowanych są zróżnicowane i zostały przedstawione na poniższym wykresie.

Główne cele podróży ankietowanych

3,4%

33,9% 33,9%

5,9% 22,9%

praca nauka zakupy sprawy osobiste rekreacja/sprawy towarzyskie

Wykres 5. Główne cele podróży ankietowanych mieszkańców gminy Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

25 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Pozostałe odpowiedzi ankietowych zostały przedstawione w poniższym rozdziale (rozdział 6).

Ankietowanych poproszono o wskazanie największych problemów dotyczących transportu na terenie gminy. Mieszkańcy w przeważającej większości jako główny problem wskazali brak ścieżek rowerowych na terenie gminy. Jako inne problemy związane z transportem na terenie gminy wskazano:  Nieodpowiednie godziny kursowania środka transportu zbiorowego,  Brak rozbudowanej sieci komunikacji zbiorowej,  Brak parkingów na rowery przy przystankach,  Brak wiat przystankowych i duża odległość między przystankami,  Wąskie drogi,  Niedobór miejsc parkingowych.

6. DIAGNOZA UKŁADU TRANSPORTOWEGO

6.1. ZAGOPODAROWANIE PRZESTRZENNE GMINY

Planowany rozwój Gminy Gołcza, zgodny z potrzebami społeczności, powinien mieć na celu zwiększenie atrakcyjności gminy i podniesienie jakości życia mieszkańców, a jednocześnie winien uwzględniać ochronę zasobów gminy i konieczność zachowania dla przyszłych pokoleń walorów środowiska przyrodniczego i kulturowego. Polityka władz gminy w odniesieniu do przestrzeni powinna opierać się na integracji zagospodarowania z polityką społeczną i gospodarczą, koncentracji działań inwestycyjnych, w tym komunalnych, na realizacji priorytetowych celów rozwoju, ochronie obszarów i obiektów stanowiących o atrakcyjności gminy, najbardziej oszczędnym wykorzystaniu zasobów nieodnawialnych i rehabilitacji zasobów zniszczonych. Główne cele polityki komunikacyjnej koncentrują się na:  zapewnieniu mieszkańcom gminy dogodnego dojazdu do celu ich podróży, miejsc pracy i zamieszkania, w akceptowanych standardach podróżowania, przy jednoczesnej minimalizacji transportochłonności układu komunikacyjnego,

26 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 eliminacji bądź łagodzeniu uciążliwości funkcjonalnych i środowiskowych powstających w wyniku rozbudowy tego układu,  wykorzystaniu położenia gminy w stosunku do układu istniejących i projektowanych dróg międzyregionalnych i regionalnych (droga krajowa nr 7, projektowana droga ekspresowa S-7, droga regionalna nr 783), dla aktywizacji gospodarczej terenów gminy. 6.2. UKŁAD DROGOWY I KOMUNIKACJA SAMOCHODOWA

Drogi krajowe

Przez teren gminy Gołcza nie przebiega żadna droga krajowa.

Drogi wojewódzkie

Droga wojewódzka nr 783 (Olkusz - Wolbrom) – granica gminy – Trzebienice – Maków – granica gminy (Miechów), klasy drogi głównej. Gmina Gołcza jest dostępna z zewnątrz drogą wojewódzką Nr 783 Olkusz – Wolbrom – Miechów – Racławice – Skalbmierz, a za jej pośrednictwem również z drogą krajową nr 7 Gdańsk – Warszawa – Kielce – Kraków – Chyżne, umożliwiając sprawne dotarcie do stolicy regionu. Droga wojewódzka nr 783 pełni ważną funkcję w komunikacji wschód-zachód na terenie powiatu. Planowana jest przebudowa drogi nr 7 do parametrów drogi ekspresowej S7, dzięki czemu dużo łatwiejsze będzie dotarcie do autostrady A4.

Drogi powiatowe

Drogi powiatowe, klasy dróg zbiorczych i lokalnych:  droga powiatowa nr 1172K (18122) Maków – Cieplice – Gołcza – Żarnowica – Wysocice – Laski Dworskie – granica gminy - (Sieciechowice – Zerwana), klasy drogi głównej,  droga powiatowa nr 1153K (18123) Gołcza – Wielkanoc – Chobędza – Buk – Mostek – granica gminy (Budzyń – Poręba Górna), klasy drogi zbiorczej,  droga powiatowa nr 1204K (18124) Gołcza – Rzeżuśnia – granica gminy -- (Jaksice – Smroków), klasy drogi zbiorczej  droga powiatowa nr 1207K (18125) Żarnowica – Czaple Małe – Czaple Wielkie – granica gminy (Smroków), klasy drogi lokalnej,

27 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 droga powiatowa nr 1150K (18126) Wysocice – granica gminy – (Sucha – Gołaczewy), klasy drogi lokalnej,  droga powiatowa nr 1171K (18129) Wysocice – granica gminy – (Gołyszyn – Barbarka), klasy drogi lokalnej,  droga powiatowa nr 1174K (18121) Szreniawa – Przybysławice – granica gminy – (Witowice), klasy drogi lokalnej,  droga powiatowa nr 1155K (K 18127) Ulina Mała – Ulina Wielka – granica gminy – (Imbramowice – Skała), klasy drogi lokalnej, na odcinku Ulina Wielka – granica gminy – (Imbramowice) klasy drogi dojazdowej,  droga powiatowa nr 1173K (18133) r Wysocice – granica gminy – (Grzegorzowice – Januszowice), klasy drogi lokalnej.

Rysunek 10. Rozmieszczenie dróg powiatowych na terenie gminy Gołcza. Źródło: ZDP Miechów.

28 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Drogi gminne Drogi gminne tworzą układ uzupełniający wyżej wymienionej sieci. Najgęściej rozbudowane są w centralnej części gminy i w większych wsiach sołeckich, zapewniając też podstawowe połączenia pomiędzy miejscowościami gminnymi. Łącznie na terenie gminy znajduje się 94,012 km dróg gminnych.

Wykaz dróg gminnych wraz z podaniem ich długości przedstawiono w poniższej tabeli. Tabela 3. Wykaz dróg gminnych na terenie Gminy Gołcza.

Nr drogi Nazwa drogi Długość [km]

140111K Budzyń – Kawkazy 1,035 140112K Buk – Rędziny 1,055 140113K Cieplice przez wieś 2,128 140114K Czaple Małe – Wiktórka 1,500 140115K Czaple Małe – Czaple Wielkie 5,083 140116K Gołcza – Krępa 2,198 140117K Gołcza – Rzeżuśnia 2,366 140118K Gołcza (do gminy) 0,621 140119K Kamienica – Kocia Góra 3,218 140120K Kolonia Dąbrówki – Cieplice 2,000 140121K Krępa (przez wieś) – Rzeżuśnia 0,741 140122K Krępa – przez wieś 0,949 140123K Krępa – przez wieś II 1,876 140124K Krępa – Czaple – Kamieniec 3,381 140125K Wielki Dół – Celiny – Krępa 0,834 140126K Maków – Kamienica – Chobędza 6,540 140127K Maków – Kolonia „Dąbrówka” 0,972 140128K Maków – przez wieś 0,941 140129K Maków – Ogrodzieniec 1,058 140130K Mostek – Zawadka 1,519 140131K Mostek – Trzebienice 3,226 140132K Mostek – Ulina Wielka 2,041 140133K Podgołcza 0,685 140134K Poręba Laskowa – Laski Dworskie 2,282 140135K Przybysławice 0,885 140136K Rędziny - Podlesice 1,759 140137K Rędziny – Przybysławice 2,247 140138K Rzeżuśnia – przez wieś 1,428 140139K Szreniawa – Gajówka 2,094 140140K Szreniawa – Adamowice 1,300 140141K Szreniawa – Rędziny 1,593 140142K Ulina Mała skrzyżowanie z drogą Iwanowice – Maków 1,830 140143K Ulina Wielka – Zawadka 2,820 140144K Ulina Mała – Kondej 1,326 140145K Wiktórka – Rzeżuśnia 7,971 140146K Wielkanoc – przez Wieś 1,915 140147K Wysocice – Zalesie 1,515 140148K Zawadka – Mostek 1,000 140149K Zbychów – przez wieś 1,100 140150K Żarnowica – Gruszawa 2,250

29 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

140151K Krępa III 0,700 140152K Laski Dworskie Podgaje 0,330 140153K Kolonia Wysocice – Kościół p.w.św. Mikołaja 1,080 140154K Kamienica – Las 0,885 140155K Czaple Wielkie Kresy 1,300 140156K Czaple Wielkie „Wypartowska Droga” 0,960 140157K Zarnowica I 0,410 140158K Wysocice Wiktórka - Czaple Małe Domiarki 0,650 140159K Wysocice 0,770 140160K Czaple Wielkie 0,400 140551K Szreniawa - Przybysławice 0,800 140552K Rzeżuśnia - Kamieniec 1,520 140553K Rzeżuśnia - Folwark 0,960 140554K Ulina Mała (przez wieś) 0,570 140555K Wysocice (za remizą) 0,370 140556K Wysocice za rzeką 1,025 RAZEM 94,012 Źródło: Urząd Gminy w Gołczy.

Stan dróg gminnych na terenie gminy można określić jako dobry, istnieje znaczna przewaga dróg bitumicznych w bilansie dróg gminnych (ponad 88 %). Podział dróg gminnych ze względu na rodzaj nawierzchni zaprezentowano na poniższym wykresie.

Rodzaje nawierzchni dróg gminnych

3,7%

7,8%

88,4%

twarda ulepszona twarda nieulepszona gruntowa

Wykres 6. Rodzaje nawierzchni dróg gminnych na terenie gminy Gołcza. Źródło: Urząd Gminy w Gołczy. Obciążenie ruchem sieci drogowej jest zależne głównie od częstotliwości użytkowania samochodu, stopnia napełnienia oraz wskaźnika motoryzacji (liczby samochodów osobowych przypadających na 1000 mieszkańców).

30 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Na poniższym wykresie przedstawiono wartości wskaźnika motoryzacji dla gminy Gołcza w latach 2010 – 2015 oraz – dla porównania – wskaźniki dla powiatu miechowskiego, oraz województwa małopolskiego.

Wskaźnik motoryzacji 600,0 557,6 523,3 539,0 500,0 505,4 511,7 487,6 480,8 493,8 458,7 466,4 431,3 450,4 400,0 389,65 397,6 409,5 365,68 372,25 380,45 300,0

200,0

100,0

0,0 2010 2011 2012 2013 2014 2015

województwo małopolskie powiat miechowski gmina Gołcza

Wykres 7. Wskaźnik motoryzacji na terenie Gminy Gołcza w ujęciu porównawczym. Źródło: Urząd Gminy Gołcza, bank danych lokalnych.

W latach 2010 – 2015 wskaźnik motoryzacji w Gminie Gołcza stopniowo rósł. Na tle powiatu i województwa, gmina przez całe 5 lat utrzymuje niższą wartość. Rosnący wskaźnik motoryzacji oznacza, że w gminie przybywa samochodów osobowych, które stanowią konkurencję dla transportu zbiorowego. Mieszkańcy Gminy Gołcza mają coraz większy dostęp do komunikacji indywidualnej. Aby zahamować przyrost samochodów osobowych, konieczna jest poprawa atrakcyjności transportu zbiorowego poprzez podwyższenie standardu usług przewozowych.

Odpowiedzi ankietowanych mieszkańców Na pytanie dotyczące powodów podróżowania samochodem po terenie gminy największa liczba ankietowanych wskazała:  Wygodę,  Oszczędność czasu,  Nie odpowiednią ofertę komunikacji zbiorowej,  Brak możliwości wyboru innego środka transportu.

31 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Dostępność miejsc parkingowych na terenie gminy została oceniona w zróżnicowanym stopniu. Zaledwie 3 % mieszkańców oceniło bardzo dobrze dostępność miejsc parkingowych.

Ocena dostępności miejsc parkingowych w Gminie 45,0% 40,4% 40,0%

35,0% 30,3% 30,0% 26,3% 25,0%

20,0%

15,0%

10,0%

5,0% 3,0%

0,0% b. dobrze dobrze dostatecznie niedostatecznie

Wykres 8. Ocena dostępności miejsc parkingowych w Gminie Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji. 6.3. KOMUNIKACJA ZBIOROWA

Na terenie Gminy transport zbiorowy obsługiwany jest przez dwóch przewoźników prywatnych (mikrobusy oraz autobusy):  Eurotrans Bis.  FHU Drol, Miechów.

Trasa przejazdu prywatnych przewoźników na trasie Gołcza – Kraków przedstawiono na poniższym rysunku.

32 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Rysunek 11. Trasa przejazdu prywatnych przewoźników. Gołcza – Kraków. Źródło: http://eurotransbis.pl/trasy-i-cennik.

Poniższa tabela przedstawia zestawienie przystanków na terenie gminy Gołcza.

Tabela 4. Wykaz przystanków na terenie Gminy Gołcza. Droga przy której Kilometraż Lp. Nazwa przystanku Strona Rodzaj Lokalizacja zlokalizowany drogi jest przystanek 1 Cieplice 1+080 Lewa Słupek Bud. rr 29 peron, wiata, 2 Cieplice 1+100 Prawa bud. nr 30 słupek Droga 3 Gołcza (SARIA) 2+220 Prawa słupek SARIA powiatowa nr 4 Gołcza (SARIA) 2+300 Lewa słupek SARIA 1172K 5 Gołcza (centrum) 3+000 Lewa słupek budynek biblioteki zatoka, wiata, 6 Gołcza (centrum) 3+090 Prawa skrzyż. 1204K słupek

33 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

7 Gołcza I 3+700 Lewa słupek bud. nr 28 8 Gołcza I 3+790 Prawa słupek bud. nr 27A 9 Ulina Mała 5+580 Prawa wiata, słupek za skrzyż. 1155K 10 Ulina Mała 5+630 Lewa słupek za skrzyż. 1155K 11 Ulina Mała I 6+390 Lewa słupek przed skrzyż. 1207K 12 Ulina Mała I 6+460 Prawa słupek za skrzyż. 1207K

13 Żarnowica 7+870 Prawa wiata, słupek bud. nr 18

14 Żarnowica 7+890 Lewa słupek bud. nr 7 zatoka, wiata, 15 Wysocice (centrum) 9+240 Lewa bud. nr 31 słupek 16 Wysocice (centrum) 9+410 Prawa wiata, słupek bud. nr 38 17 Wysocice (Bocieniec) 10+470 Prawa słupek bud. nr 94 18 Wysocice (Bocieniec) 10+510 Lewa wiata, słupek bud. nr 95 19 Laski Dworskie 11+650 Lewa wiata, słupek bud. nr 34 20 Mostek 0+600 Lewa słupek bud. nr 1 21 Mostek 0+650 Prawa słupek bud. nr 4 22 Mostek I 1+400 Prawa wiata, słupek kościół

23 Mostek I 1+410 Lewa słupek bud. nr 21 24 Buk 2+550 Lewa wiata, słupek bud. nr 40 25 Buk 2+600 Prawa słupek bud. nr 38 26 Buk I 3+300 Lewa słupek za bud. nr 20 27 Buk I 3+350 Prawa wiata, słupek bud. nr 15 28 Chobędza 4+700 Lewa słupek bud. nr 20 Droga 29 Chobędza 4+750 Prawa wiata, słupek bud. nr 18 powiatowa nr 30 zatoka, peron, 1153K Chobędza I 5+550 Prawa przed bud. nr 7 wiata 31 peron, wiata, Chobędza I 5+570 Lewa za bud. nr 7 słupek 32 peron, wiata, Wielkanoc 6+400 Lewa przed bud. nr 46 słupek 33 Wielkanoc 6+450 Prawa słupek za bud. nr 46 34 peron, wiata, Wielkanoc I 6+850 Lewa bud. nr 41 słupek 35 Wielkanoc I 6+900 Prawa słupek bud. nr 38 36 Droga Rzeżuśnia (Obarka) 6+240 Prawa słupek bud. nr 35 37 powiatowa nr peron, wiata, Rzeżuśnia (Obarka) 6+340 Lewa bud. nr 33 1204 K słupek 38 zatoka, peron, Rzeżuśnia (OSP) 7+450 Prawa bud. nr 80A wiata, 39 zatoka, peron, Rzeżuśnia (OSP) 7+460 Lewa bud. nr 18 słupek

34 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

40 Gołcza (Aleja 7+950 Lewa słupek za bud. nr 102 Kasztanowa) 41 Gołcza (Aleja 8+010 Prawa słupek za bud. nr 103 Kasztanowa) 42 Gołcza (CPN) 8+700 Lewa słupek bud. nr 107 43 Gołcza (CPN) 8+760 prawa słupek bud. nr 108 44 Czaple Wielkie 3+700 lewa słupek bud. nr 65 45 Czaple Wielkie 3+950 prawa słupek bud. nr 68A Czaple Wielkie 46 4+720 lewa wiata, słupek bud. nr 26 (centrum) Czaple Wielkie 47 4+770 prawa wiata, słupek bud. nr 17 (centrum) 48 Czaple Wielkie I 6+790 lewa słupek 49 Czaple Wielkie I 6+890 prawa słupek 50 Droga Wysocice Kol. 0+200 lewa słupek bud. nr 8 powiatowa nr 51 Wysocice Kol. 0+250 prawa słupek bud. nr 9 1150 K 52 Szreniawa 0+050 lewa słupek skrzyż. z dr 783 53 Szreniawa 0+100 prawa słupek skrzyż. z dr 783 54 Droga Szreniawa (cmentarz) 0+700 prawa słupek bud. nr 91 55 powiatowa nr Szreniawa (cmentarz) 0+740 lewa słupek bud. nr 92 56 1174 K Szreniawa (kościół) 1+400 lewa zatoka, słupek remiza zatoka, wiata, 57 Szreniawa (kościół) 1+440 prawa bud. nr 118 słupek 58 Ulina Wielka 12+700 lewa słupek bud. nr 85A 59 Droga Ulina Wielka 12+750 prawa wiata, słupek remiza

60 powiatowa nr Ulina Wielka (szkoła) 13+450 prawa słupek bud. nr 103 61 1155 K Ulina Mała 14+000 lewa słupek za bud. nr 9 62 Ulina Mała 14+050 prawa wiata, słupek bud. nr 21 Źródło: ZDP Miechów.

Największa liczba przystanków na terenie gminy to ustawione słupki. Procentowe zestawienie wyposażenia poszczególnych przystanków na terenie gminy przedstawiono na poniższym wykresie.

35 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Zestawienie przystanków ze względu na wyposażenie

4,5%

7,6%

21,2%

59,1%

7,6%

słupek peron, wiata, słupek wiata słupek zatoka, wiata, słupek zatoka, peron, wiata

Wykres 9. Procentowe zestawienie wyposażenia poszczególnych przystanków na terenie gminy Gołcza. Źródło: Opracowanie własne.

Odpowiedzi ankietowanych mieszkańców Częstotliwość korzystania z usług przewoźników prywatnych w podróżach mieszkańców gminy Gołcza jest zróżnicowana. Do osób korzystających codziennie z usług przewoźników zaliczono studentów, najmniej osób korzystających z tego rodzaju transportu znajdowało się wśród grupy mieszkańców w wieku produkcyjnym.

Częstotliwość korzystania z usług przewoźników prywatnych, minibusów w podróżach 25,00% 22,45% 20,41% 20,00% 17,35% 16,33% 15,31% 15,00%

10,00% 8,16%

5,00%

0,00% codziennie kilka razy w kilka razy w raz w miesiącu rzadziej niż raz w nie korzystam tygodniu miesiącu miesiącu

Wykres 10. Częstotliwość korzystania z usług przewoźników prywatnych, minibusów w podróżach przez mieszkańców gminy Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

36 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Na pytanie Jakie cechy komunikacji zbiorowej musiałby ulec poprawie, aby zdecydował/a się Pan/Pani na podróżowanie środkami komunikacji zbiorowej na terenie gminy ? zdecydowana większość ankietowanych wskazała:  Częstotliwość kursowania,  Koszt biletu,  Czas podróży .

6.4. KOMUNIKACJA ROWEROWA I RUCH PIESZY

Komunikacja rowerowa na terenie gminy odbywa się wzdłuż ciągów komunikacji samochodowej. Na terenie gminy Gołcza brak jest zorganizowanych ciągów rowerowych, co stanowi znaczne utrudnienie dla osób korzystających z tego środka transportu. Ruch pieszy stanowi jeden ze sposobów przemieszczania się po terenie gminy Gołcza. To nieodłączny element poruszania się po gminie, nawet jeżeli jest tylko dojściem do/z przystanku czy parkingu. Częściej wybierany na krótkich dystansach. Stan chodników na terenie gminy Gołcza jest dość zróżnicowany. Część ciągów jest zadbana, o dobrym stanie nawierzchni i dostatecznym oznakowaniu. Niemniej jednak występuje problemem chodników o niezadawalającym stanie technicznym, bądź też brak chodników w miejscach częstego puchu pieszego. Barierę w ruchu pieszym stanowią często cieki wodne, których pokonywanie jest możliwe dzięki dostępności mostów. Wykaz mostów na terenie gminy wzdłuż dróg powiatowych przedstawiono w poniższej tabeli.

Tabela 5. Wykaz mostów wzdłuż dróg powiatowych na terenie gminy Gołcza.

Źródło: ZDP Miechów.

37 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Odpowiedzi ankietowanych mieszkańców Wśród ankietowanych mieszkańców gminy Gołcza największy odsetek korzysta z komunikacji rowerowej kilka razy w miesiącu bądź kilka razy w tygodniu. 17,1 % ankietowanych mieszkańców nie korzysta z roweru jako środka transportu.

Częstotliwość korzystania z roweru mieszkańców gminy

17,1% 7,6%

7,6% 26,7% 7,6%

33,3%

codziennie kilka razy w tygodniu kilka razy w miesiącu raz w miesiącu rzadziej niż raz w miesiącu nie korzystam

Wykres 11. Częstotliwość korzystania z roweru mieszkańców gminy Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

Na pytanie Czy według Pani/Pana istnieje konieczność tworzenia ścieżek rowerowych ? zaledwie niecały 1% ankietowanych odpowiedział na pytanie przecząco.

Na pytanie Czy jeśli stacje rowerowe/"parkingi" dla rowerów znajdowałyby się w pobliżu twojego miejsca pracy/nauki częściej korzystałaby/korzystałby Pani/Pan z tego środka transportu?, odpowiedzi brzmiały następująco:  Tak - 64,3 % ankietowanych,  Nie – 11,9 % ankietowanych,  Nie mam zdania – 23,8 % ankietowanych.

6.5. KOMUNIKACJA KOLEJOWA

Przez obszar gminy przebiegają dwie zlokalizowane we wspólnym korytarzu linie kolejowe: pierwszorzędna normalnotorowa zelektryfikowana pasażersko-towarowa linia nr 62 (Tunel

38 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

– Sosnowiec Główny) oraz pierwszorzędna szerokotorowa jednotorowa niezelektryfikowana pasażersko-towarowa linia: nr 65 Most na rzece Bug – Sławków Południowy (LHS). Przy granicy gminy na linii nr 62 zlokalizowany jest przystanek osobowy Gajówka. W zakresie połączeń międzyregionalnych obsługa gminy trakcją kolejową odbywa się poprzez stacje Miechów i Wolbrom. Odpowiedzi ankietowanych mieszkańców

Częstotliwość korzystania z przejazdów kolejowych na terenie gminy przez mieszkańców 80,0% 75,8% 70,0% 60,0% 50,0% 40,0% 30,0% 20,0% 8,8% 4,4% 6,6% 10,0% 3,3% 1,1% 0,0% codziennie kilka razy w kilka razy w raz w miesiącu rzadziej niż raz w nie korzystam tygodniu miesiącu miesiącu

Wykres 12. Częstotliwość korzystania z przejazdów kolejowych na terenie gminy przez ankietowanych mieszkańców Gminy Gołcza. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

Ważną kwestią jest odpowiedź ankietowanych na pytanie Czy jeśli stacje rowerowe/"parkingi" dla rowerów znajdowałyby się w pobliżu stacji kolejowej częściej korzystałaby/korzystałby Pani/Pan z tego środka transportu ?  Ponad 65 % odpowiedziało na to pytanie twierdząco, 26 % nie wyraziło opinii w tym temacie. Większość ankietowanych oceniła negatywnie dostępność sieci kolejowej. Dobrze oceniono dostępność tego środka transportu przez ankietowanych korzystających z przejazdów kolejowych okazjonalnie.

39 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Ocena dostępności sieci kolejowej

45,00% 41,46% 40,00%

35,00% 29,27% 30,00% 28,05%

25,00%

20,00%

15,00%

10,00%

5,00% 1,22% 0,00% b. dobrze dobrze dostatecznie niedostatecznie

Wykres 13. Ocena dostępności sieci kolejowej. Źródło: Wyniki ankietyzacji.

7. BEZPIECZEŃSTWO RUCHU DROGOWEGO

Dane w zakresie bezpieczeństwa ruchu drogowego na terenie powiatu krakowskiego, na terenie którego zlokalizowana jest gmina Gołcza pozyskano z Banku Danych Lokalnych GUS. Poniższy wykres ilustruje kształtowanie się wskaźników obejmujących:  wypadki drogowe na 100 tysięcy ludności,  rannych na 100 tysięcy pojazdów,  ofiary śmiertelne na 100 tysięcy pojazdów,  ofiary śmiertelne na 100 tysięcy ludności.

40 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Wypadki drogowe i ich ofiary - wskaźniki 250,0

200,0 195,04 188,18 191,35 194,47

150,0

124,03 126,4 127,0 107,3 111,8 100,0 92,1

50,0 16,54 16,08 19,67 7,24 11,21 18,12 0,0 10,03 5,95 13,94 13,99 2011 2012 2013 2014 2015

wypadki drogowe na 100 tys. ludności ofiary śmiertelne na 100 tys. pojazdów ofiary śmiertelne na 100 tys. ludności ranni na 100 tys. pojazdów

Wykres 14. Wypadki drogowe i ich ofiary – wskaźniki dla powiatu miechowskiego. Źródło: Bank Danych Lokalnych, GUS.

Wartości wskaźników drogowych na terenie powiatu miechowskiego wykazują wahania na przestrzeni lat. Nastąpił wyraźny wzrost w roku 2015 w stosunku do roku wcześniejszego wskaźnika ofiar śmiertelnych na 100 tyś. pojazdów i ludności.

8. ANALIZA SWOT

Analiza SWOT to kompleksowe narzędzie oceny stanu wewnętrznego i zewnętrznego środowiska danej organizacji. W tym przypadku analizie podlegać będą mocne i słabe strony gminy Gołcza pod względem poszczególnych komponentów systemu transportowego oraz szanse i zagrożenia płynące z uwarunkowań zewnętrznych.

Wszystkie poniżej wskazane aspekty, wpływające kolejno na stan transportu drogowego, publicznego i rowerowego, są wynikiem analiz dokumentów strategicznych i planistycznych oraz obserwacji i badań dotyczących natężenia ruchu i obecnego działania systemu transportowego.

41 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

TRANSPORT DROGOWY

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

- obecność drogi wojewódzkiej nr 783 umożliwiającej połączenie gminy z większymi ośrodkami (Wolbrom, Miechów)

- zdecydowana przewaga dróg o nawierzchni twardej ulepszonej w bilansie dróg gminnych (88,4 % dróg gminnych)

- bliskość drogi krajowej nr 7 (1 km od granicy gminy), która umożliwia bezpośrednie - Wzrost wskaźnika motoryzacji (osłabienie połączenie z największymi ośrodkami przepustowości, zagrożenia środowiska) gospodarczymi w kraju (m.in. Warszawa) - Wywieranie presji na środowisko - sieć dróg powiatowych i gminnych stanowiąca (przekroczona norma benzo(a)pirenu, uzupełnienie drogi wojewódzkiej fragmentacja przestrzeni) - System polityki rozwoju Gminy poparty - Zbyt wąskie drogi na niektórych odcinkach na niezbędną dokumentacją (miejscowe plany terenie gminy zagospodarowania przestrzennego, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Strategia Rozwoju Gminy Gołcza)

- Doświadczenie w aplikowaniu i realizacji projektów współfinansowanych ze środków UE oraz innych funduszy zewnętrznych

- Modernizacje i przebudowy dróg gminnych

SZANSE ZAGROŻENIA

- Odciążenie ruchu drogowego za pomocą - Wzrost natężenia ruchu (rosnąca liczba transportu zbiorowego ludności, wzrost wskaźnika motoryzacji)

- Możliwość dofinansowań krajowych oraz - Rosnące koszty funkcjonowania transportu unijnych w modernizacji sieci transportu drogowego - rosnąca liczba wypadków drogowych

42 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

TRANSPORT ROWEROWY I PIESZY

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

- Świadomość potrzeby tworzenia sieci dróg - Brak ścieżek rowerowych na terenie gminy rowerowych w gminie - występujący brak chodników na terenie - Możliwość odciążenia transportu drogowego gminy, także w miejscach strategicznych (m.in. w okolicach przystanków)

- Brak udogodnień dla osób niepełnosprawnych (niepełnosprawność wzrokowa i słuchowa)

SZANSE ZAGROŻENIA - Popularyzacja transportu rowerowego, jako trendu (zdrowie, ekologia) - Dotychczasowe główne zainteresowanie transportem drogowym przez społeczeństwo - Działania zwiększające rangę ruchu rowerowego w skali województwa (likwidacja - Dojazd wielu osób do pracy poza granice barier, komfortowy układ ścieżek) gminy (na odległości zbyt duże dla codziennych dojazdów rowerem) - ułatwienia dla osób niepełnosprawnych

- Możliwość dofinansowań krajowych oraz unijnych w rozwoju sieci transportu rowerowego

KOMUNIKACJA ZBIOROWA

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

- Niedobór oferty komunikacji zbiorowej w godzinach wieczornych (po godzinie 18)

- Niedobór oferty komunikacji zbiorowej - Wzrost świadomości mieszkańców w zakresie w weekendy transportu zbiorowego - Brak różnorodności połączeń komunikacji

zbiorowej

- stosunkowo wysokie koszty przejazdów na krótkich trasach – brak konkurencyjności

43 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

z komunikacją samochodową

- Niewystarczająca liczba przystanków komunikacji zbiorowej

- Trudności w zakresie utrzymania informacji pasażerskiej na przystankach

SZANSE ZAGROŻENIA

- Rosnące koszty organizowania i korzystania z komunikacji zbiorowej

- Rosnące koszty transportu indywidualnego - Rosnące oczekiwania pasażerów w stosunku do transportu zbiorowego - Wzrost świadomości ekologicznej mieszkańców, przedsiębiorców i samorządów - Rosnący ruch samochodowy oraz zwiększające się uzależnienie od własnego - Możliwość ujednolicenia informacji środka transportu –głównie samochodu pasażerskiej - Wzrost wskaźnika motoryzacji

- Zmiana w strukturze funkcjonalnej społeczeństwa (zmiana godziny szczytu)

KOMUNIKACJA KOLEJOWA

MOCNE STRONY SŁABE STRONY

- niski stopień korzystania z przejazdów kolejowych przez mieszkańców gminy Gołcza - przystanek osobowy Gajówka - niska dostępność komunikacji kolejowej (oceniona przez ponad 41 % ankietowanych)

SZANSE ZAGROŻENIA - zwiększenie korzystania przez mieszkańców z komunikacji kolejowej dzięki planowanej ścieżce rowerowej wraz z infrastrukturą towarzyszącą - zmniejszanie znaczenia komunikacji kolejowej w systemie transportowym gminy - Możliwość wykorzystania dostępnej infrastruktury kolejowej

44 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Sporządzona analiza SWOT pozwoliła nie tylko na wskazanie ogólnych cech poszczególnych rodzajów transportu, pozwala też na wskazanie zależności pomiędzy mocnymi i słabymi stronami, a szansami i zagrożeniami wypływającymi z sytuacji na terenie Gminy Gołcza. Szansami niewątpliwie są pojawiające się trendy na skalę krajową czy nawet globalną. Są to wzrost znaczenia transportu zbiorowego, a także popularyzacja ekologicznych rozwiązań transportu - publicznego i rowerowego. Warto wykorzystać te trendy w propagowaniu zrównoważonego systemu komunikacyjnego. Niezaprzeczalnie ogromną szansą jest możliwość starania się o dofinansowania, szczególnie w aspekcie rozwoju rozwiązań ekologicznych. Największe zagrożenia dla rozwoju poszczególnych aspektów systemu transportowego związane są z postawą mieszkańców – nadal dominuje wyższość indywidualnej komunikacji samochodowej; również poziom świadomości ekologicznej jest niewystarczający. Również zmiany w strukturze społecznej i wzrost liczby ludności, przy braku aktualizacji polityki rozwoju, mogą negatywnie wpłynąć na poziom komunikacji na terenie gminy.

9. ROZWÓJ MOBILNOŚCI NA TERENIE GMINY GOŁCZA

Zrównoważona mobilność w gminie obejmuje całą gamę aspektów jego rozwoju. Planując mobilność mieszkańców i kształtując ją zgodnie z ideą zrównoważonego rozwoju, należy podejmować działania wpływające jednocześnie na kilka z analizowanych poniżej podobszarów. Ze względu na powiązania między nimi, działania wyznaczone w obrębie tych sfer nachodzą na siebie. Aspekty te są silnie powiązane z celami wyznaczonymi dla Gminy Gołcza. Poniższy rysunek ilustruje sieć i natężenie powiązań pomiędzy poszczególnymi celami, a obszarami rozwoju mobilności mieszkańców gminy Gołcza. Na rysunku odwzorowano siłę wpływu działań z danego aspektu na realizację poszczególnych celów. Reprezentuje to grubość linii łączących aspekty z celami – wyraźniejsze elementy wskazują na jednoznaczny, bezpośredni i silny wpływ działań na cele, natomiast cieńsze – lżejszy, aczkolwiek niezaprzeczalne oddziaływanie przedsięwzięć na wyznaczone zamierzenia.

45

Rysunek 12. Powiązanie celów z aspektami zrównoważonej mobilności miejskiej.

Źródło: Opracowanie własne.

9.1. ROZWÓJ KOMUNIKACJI ZBIOROWEJ

Celem rozwoju komunikacji zbiorowej jest troska o środowisko naturalne, ułatwiony dostęp do infrastruktury komunikacyjnej i środków transportu zbiorowego, sprawna i zoptymalizowana sieć komunikacyjna dostosowana do potrzeb przewozowych.

Realizacja postulatów transportowych

Wpływ gminy Gołcza na komunikację zbiorową na terenie gminy jest ograniczony, gdyż oparta jest ona głównie na usługach przewoźników prywatnych.

Poniżej przedstawiono postulaty transportowe, których realizacja może przyczynić się wzrostu pasażerów korzystających z komunikacji zbiorowej, w zastępstwie komunikacji indywidualnej.

Częstotliwość kursowania

Zapewnienie optymalnej częstotliwości kursowania komunikacji zbiorowej na liniach dostosowanych do faktycznych potrzeb transportowych. Częstotliwość kursowania dotyczy głównie godzin wieczornych (po godzinie 18.00) oraz weekendów.

Dostępność infrastruktury

Zwiększenie udziału przystanków wyposażonych w wiaty (określenie standardów wyposażenia poszczególnych przystanków na podstawie liczby i struktury korzystających z nich pasażerów). Lokalizowanie przystanków możliwie najbliżej największych generatorów ruchu.

Poszerzenie oferty przewoźników

Zwiększenie oferty komunikacji zbiorowej o przejazdy do Miechowa, Wolbromia oraz Krakowa.

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Informacja dla pasażerów

Wprowadzenie informacji pasażerskiej przystankach na terenie gminy Gołcza. Zwiększenie zakresu informacji eksponowanych w pojazdach – wyświetlacze wewnętrzne z przebiegiem trasy we wszystkich pojazdach transportu zbiorowego.

Punktualność

Wydłużanie lub skracanie czasów przejazdów na odcinkach sieci ulicznej o zmiennych warunkach ruchowych, z uwzględnieniem zmienności czasu przejazdu w różnych porach doby.

Wygoda

Dodatkowe wyposażenie pojazdów zapewniające wygodę i bezpieczeństwo podróżowania: m.in. klimatyzacja przestrzeni pasażerskiej.

Koszt

Utrzymanie relacji cen biletów okresowych do jednorazowych, z możliwością zwiększenia atrakcyjności cenowej biletu okresowego. Zmniejszenie cen biletów na krótszych dystansach (obecnie bardziej opłacalne jest pokonywanie krótszych dystansów komunikacją samochodową). Brak procederów zmowy cenowej prywatnych przewoźników.

Prędkość komunikacyjna

Wprowadzenie przystanków na żądanie, celem uniknięcia niepotrzebnych zatrzymań i nadmiernego wydłużania czasu podróży. Utrzymanie co najmniej średniego dla całej sieci transportu zbiorowego poziomu prędkości komunikacyjnej.

48 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Skrócenie czasu podróży uzyskane poprzez optymalizację tras linii o znaczącym współczynniku wydłużenia drogi.

Niezawodność funkcjonowania

Poprawa współpracy służb gminnych z innymi jednostkami w zakresie przeciwdziałania zakłóceniom w funkcjonowaniu komunikacji zbiorowej, spowodowanym np. anomaliami pogodowymi (intensywne opady śniegu), remontami infrastruktury drogowej. Uzyskanie jak najlepszego wskaźnika realizacji rozkładu jazdy, mierzonego liczbą wykonanych planowanych kursów.

Standard w zakresie przystanków

Przy budowie, remoncie, modernizacji bądź przebudowie przystanków na terenie gminy oraz ciągów pieszych do niej prowadzących, planuje się dążyć do wyeliminowania wszelkich typów barier: na drodze dojścia do przystanku komunikacyjnego, w miejscach przekraczania ciągów komunikacyjnych oraz lokowania samych przystanków komunikacyjnych możliwie blisko generatorów ruchu na terenie gminy. Poniższa tabela przedstawia standard przystanków komunikacyjnych, do którego gmina Gołcza powinna dążyć w najbliższych latach.

Tabela 6. Pożądany standard w zakresie przystanków komunikacyjnych.

Obszar Elementy i opis

Tabliczka z nazwą przystanku - Znak drogowy umieszczony na słupku (przystanki bez wiat) lub stanowiący element Oznaczenie przystanku wiaty przystankowej

Piktogram informujący o zakazie palenia

Tabliczka z rozkładem jazdy - Sposób Informacja pasażerska prezentacji rozkładów jazdy jednolity dla wszystkich przystanków

49 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Schemat sieci połączeń - schemat umieszczony w gablocie lub przyklejony na ściance wiaty w zasięgu wzroku Informacja o zmianie rozkładu jazdy - Informacja umieszczona na tabliczce z rozkładem jazdy albo informacja umieszczona w gablocie Informacje o opłatach, ulgach i regulaminie przewozów, informacja umieszczona w gablocie

Miejsce oczekiwania Ławka bądź wiata przystankowa

Stojak rowerowy - Niezadaszony, w pobliżu przystanku, przystosowany do zaparkowania rowerów Inne Kosz na śmieci - Na przystankach z wiatą obok niej, na przystankach bez wiaty, przy słupku

Źródło: Opracowanie własne.

9.2. ROZWÓJ TRANSPORTU ROWEROWEGO

Na poprawę zdrowia i sprawności mieszkańców gminy Gołcza oraz redukcję oddziaływania transportu wpłynie budowa ścieżek rowerowych wraz z infrastrukturą towarzysząca. Transport rowerowy może mieć swoje źródło w dwóch potrzebach społeczeństwa – sprawnym przedostaniu się do konkretnego celu lub rekreacyjnym aspekcie wykorzystania infrastruktury rowerowej. Obie potrzeby mogą być zaspokojone poprzez stworzenie komfortowej i jednolitej sieci rowerowej. Tworzą ją nie tylko ścieżki rowerowe, ale też towarzyszące im obiekty infrastruktury oraz odpowiednie oznaczenia wizualne.

Głównym celem inwestycji związanych z rozbudową ścieżek rowerowych na terenie gminy jest zmniejszenie wykorzystania samochodów w codziennej komunikacji mieszkańców

50 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA tworząc łatwy dostęp do innych środków transportu m.in. komunikacji zbiorowej oraz komunikacji kolejowej.

Przystanki zlokalizowane na trasie przebiegu ścieżek rowerowych będą służyć jako punkty przesiadkowe dla dzieci szkolnych, które będą mogły odbyć bezpieczną podróż do szkoły bez udziału komunikacji samochodowej (w głównej mierze rodzice podwożą dzieci do szkół, co jest powodem generowania emisji komunikacyjnej).

Budowa ścieżki rowerowej na trasie Chobędza - Ulina Wielka

Początek odcinka objętego opracowaniem przyjęto w km 0+000 (krawędź drogi gminnej) w obrębie skrzyżowania drogi gminnej nr 140126 K z drogą powiatową nr 1153K relacji Poręba Górna–Budzyń–Gołcza, natomiast koniec w ok. km 2+420 w obrębie skrzyżowania drogi wewnętrznej z drogą powiatową nr 1155K relacji Skała – Ostrysz–Ulina Wielka–Ulina Mała. Ciąg rowerowy połączy ze sobą dwie drogi powiatowe. Odcinek wykonanej ścieżki rowerowej będzie miał za zadanie zachęcenie mieszkańców do korzystania z transportu rowerowego w celu rekreacyjnym lub dojazdu do przystanku komunikacji publicznej.

51 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Budowa ścieżki rowerowej na trasie Ulina Wielka - Mostek Przedmiotem inwestycji będzie budowa ścieżki rowerowej o dł. ok. 3710 mb łączącej miejscowości Ulina Wielka i Chobędza wraz z budową dwóch zadaszonych punktów przesiadkowych ze stanowiskami rowerowymi dla 10 szt. rowerów każdy, oraz wykonanie oznakowania pionowego i poziomego. Odcinek wykonanej ścieżki rowerowej będzie miał za zadanie zachęcenie mieszkańców do korzystania z transportu rowerowego w celu rekreacyjnym lub dojazdu do przystanków komunikacji publicznej i skorzystanie z punktu przesiadkowego.

Budowa ścieżki rowerowej na trasie Przybysławice-Szreniawa-Gajówka Początek odcinka objętego opracowaniem przyjęto w km 0+000 w sąsiedztwie skrzyżowania drogi gminnej nr 140139 K dz. o nr ewid. 684 z drogą powiatową nr 1174K relacji Szreniawa–Przybysławice–Falniów–Jaksice–Szczepanowice, usytuowanej na działce o nr ewid. 678 w m. Przybysławice natomiast koniec w km ok. 3+090 w sąsiedztwie stacji kolejowej „Gajówka”. Projektowana ścieżka rowerowa umożliwi zmniejszenie udziału transportu samochodowego i zwiększenie transportu niskoemisyjnego. Mieszkańcy gminy Gołcza

52 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA dzięki wybudowanej ścieżce rowerowej będą mogli przemieszczać się bezpiecznie rowerem do stacji kolejowej i następnie skorzystać z komunikacji kolejowej, pozostawiając rowery w punkcie przesiadkowym zlokalizowanym na terenie stacji PKP Gajówka.

Budowa ścieżki rowerowej na trasie Żarnowica – Czaple Małe Przedmiotem inwestycji będzie budowa ścieżki rowerowej o dł. ok. 2350 mb łączącej miejscowości Żarnowica i Czaple Małe wraz z budową punktu przesiadkowego ze stanowiskami rowerowymi dla 10 szt. rowerów wraz z oświetleniem solarnym, oraz wykonanie oznakowania pionowego i poziomego. Odcinek wykonanej ścieżki rowerowej będzie miał za zadanie zachęcenie mieszkańców do korzystania z transportu rowerowego w celu rekreacji lub dojazdu do przystanku komunikacji publicznej zlokalizowanej przy trasie ścieżki rowerowej.

53 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

9.3. ROZWÓJ KOMUNIKACJI PIESZEJ

Poprawa warunków ruchu pieszego w gminie jest jednym z warunków poprawy mobilności mieszkańców. Realizacja tego warunku osiągana może być poprzez dostosowywanie ciągów komunikacyjnych do potrzeb pieszych (a także rowerzystów), z uwzględnieniem potrzeb osób o ograniczonej sprawności ruchowej. Głównymi założeniami podczas zmiany istniejących bądź wytyczania nowych ciągów pieszych (bądź pieszo – rowerowych) powinny być:  przeprowadzenie dróg w linii prostej,  wykorzystanie dotychczasowych przyzwyczajeń (nawet jeśli do tej pory były to zachowania nielegalne),  zapewnienie odpowiedniej szerokości chodników (poziomu swobody ruchu),  likwidacja barier,  minimalizowanie różnic wysokości (zejść i podejść),  stosowanie rozwiązań dla niewidomych i słabo widzących (stosowanie nawierzchni dotykowych),

54 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 stosowanie równej nawierzchni,  stosowanie odpowiedniej widoczności (przestrzeni) dającej poczucie bezpieczeństwa,  stosowanie oświetlenia. W przypadku krzyżowania się dróg pieszych z kołowymi należy minimalizować negatywne konsekwencje dla pieszych (m.in. niebezpieczeństwo potrącenia). W tym celu należy:  zapewnić dobrą wzajemną widoczność kierowcy i pieszego,  stosować wyniesione (do poziomu chodnika) przejścia dla pieszych,  dostosowanie przejść dla pieszych dla osób niepełnosprawnych m.in. montaż sygnalizacji świetlno – dźwiękowej, rampy krawężnikowe umożliwiające przejazd przez przejście osobom poruszającym się na wózku inwalidzkim.

9.4. ROZWÓJ TRANSPORTU A OCHRONA ŚRODOWISKA

Do głównych propozycji warunkujących powodzenie w kształtowaniu zrównoważonego rozwoju w aspekcie ochrony środowiska, do których Gmina Gołcza będzie dążyła, są:

 Propagowanie alternatywnych środków transportu – komunikacji zbiorowej,

rowerowej, co doprowadzi do zmniejszenia zanieczyszczenia pyłem i hałasem,

 Rozwój infrastruktury pieszo – rowerowej, co wpłynie na zwiększenie wykorzystania

rowerów i podróży pieszo,

 Kształtowanie przestrzeni przyjaznej pieszemu i rowerowemu poruszaniu się w gminie – wprowadzając ograniczenia ruchu samochodowego (ograniczenia

prędkości) oraz dbając o stan zieleni i jakość nawierzchni,

 Zadbanie o odpowiedni stan nawierzchni, co warunkuje zmniejszenie uwalniania zanieczyszczeń do atmosfery w procesie jej ścierania oraz możliwość zadbania

o wysoki poziom ekonomicznej jazdy,

 Zwiększanie świadomości ekologicznej społeczeństwa poprzez wydarzenia lokalne i edukację; pozwoli to na kształtowanie ekologicznych nawyków i zwiększenie

poziomu odpowiedzialności społecznej za stan otoczenia,

55 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

 Zastosowanie idei carpoolingu, czyli tzw. podwózek sąsiedzkich, pozwalających

zmniejszyć liczbę samochodów na drogach,

 Promowanie zachowań energooszczędnych w transporcie, tzw. ecodriving poprzez np. broszury, szkolenia, publikacje informacji. W związku ze wzrostem liczby samochodów ecodriving stał się istotnym elementem walki ze zmianami klimatycznymi. Ten nowoczesny, oszczędny sposób prowadzenia samochodu pozwala na optymalne wykorzystanie nowych rozwiązań technologicznych stosowanych we współczesnych pojazdach, a także na zmniejszenie kosztów związanych z eksploatacją pojazdów, wpływa na zmniejszenie zużycia paliwa i tym

samym na redukcję poziomu emisji gazów cieplarnianych.

10. PLANOWANE INWESTYCJE

Analiza stanu mobilności w gminie Gołcza pozwoliła na określenie, jakie inwestycje są postulowane do realizacji celem rozwoju zagadnienia zrównoważonej mobilności na jej terenie. Ponadto, inwestycje zawarte w tym dokumencie są zgodne i wynikają z wytycznych Unii Europejskiej w zakresie rozwoju zrównoważonej mobilności miejskiej, a także wszystkich nadrzędnych i lokalnych dokumentów strategicznych i planistycznych. Niniejszy dokument, będący również uszczegółowieniem Planu Gospodarki Niskoemisyjnej dla Gminy Gołcza na lata 2015-2020 w zakresie zrównoważonej mobilności miejskiej, zawiera doprecyzowanie tych inwestycji z PGN, które odnoszą się do zagadnienia mobilności. Inwestycje zawarte w poniższej tabeli są w głównej mierze także efektem partycypacji społecznej, bowiem odnoszą się bezpośrednio do zapisów Strategii Rozwoju Gminy Gołcza na lata 2014 – 2020, do którego to mieszkańcy gminy oraz podmioty działające na terenie gminy składali swoje propozycje zadań niezbędnych do realizacji celem poprawy jakości życia.

56 PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Tabela 7. Planowane inwestycje w ramach realizacji Planu Mobilności dla Gminy Gołcza. Obszar Planowane Cel operacyjny Opis inwestycji Oczekiwane rezultaty działania inwestycje Poprawa jakości świadczonych usług, zwiększenie Budowa wiat W ramach zadania zostaną zamontowane wiaty atrakcyjności transportu przystankowych na na przystankach w strategicznych punktach zbiorowego, poprawa terenie gminy gminy, najczęściej wykorzystywanych przez komfortu dla pasażera, Gołcza mieszkańców gminy Gołcza zwiększenie bezpieczeństwa pasażerów. Modernizacja W ramach zadania na przystankach System istniejących zlokalizowanych na terenie gminy zostaną komunikacji obiektów zamontowane rozkłady jazdy, zawierające Poprawa jakości świadczonych zbiorowej infrastruktury następujące elementy: usług, zwiększenie towarzyszącej Montaż rozkładów  nazwa przystanku, atrakcyjności transportu jazdy na wszystkich  rozkład jazdy (czytelnie wydrukowany, zbiorowego, poprawa przystankach na przedstawiony w jednolitej formie komfortu dla pasażera, terenie gminy graficznej), zwiększenie bezpieczeństwa  informacje o opłatach, ulgach pasażerów. i regulaminie przewozów,  mapy i schemat sieci komunikacyjnej. To nowoczesny, oszczędny sposób prowadzenia Zmniejszenie emisji Promowanie samochodu, który pozwala na optymalne System szkodliwych substancji do zachowań Edukacja w zakresie wykorzystanie nowych rozwiązań komunikacji atmosfery. Zwiększenie energooszczędnych ecodrivingu technologicznych stosowanych we samochodowej świadomości użytkowników w transporcie współczesnych pojazdach, a także na pojazdów. zmniejszenie kosztów związanych z eksploatacją PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

pojazdów, wpływa na zmniejszenie zużycia paliwa i tym samym na redukcję poziomu emisji gazów cieplarnianych. Edukacja powinna odbywać się poprzez np. broszury, szkolenia, publikacje informacji. Przebudowa dróg Poprawa (Wysocice, Czaple Zwiększenie bezpieczeństwa bezpieczeństwa Małe, Czaple Działanie polegać będzie na przebudowie dróg komunikacji samochodowej i komfortu Wielkie, Laski (Wysocice, Czaple Małe, Czaple Wielkie, Laski Dworskie, Krępa, w obrębie gminy. komunikacji Dworskie, Krępa, Maków, Ulina Wielka, Maków, Ulina Zmniejszenie emisji samochodowej na Chobędza, Przybysławice, Gołcza) Wielka, Chobędza, komunikacyjnej. terenie gminy Przybysławice, Gołcza) Montaż stojaków na rowery z Działanie ma za zadanie stworzenia miejsc Zwiększenie udziału rowerów zadaszaniem w strategicznych punktach gminy, gdzie można w komunikacji na terenie w pobliżu budynków zostawić rower. Dotyczy do głównie budynków gminy, zwiększenie użyteczności użyteczności publicznej oraz szkół na terenie atrakcyjności komunikacji Poprawa publicznej na terenie gminy. rowerowej. funkcjonalności gminy System infrastruktury W ramach zadania planowane jest właściwe Zwiększenie Zwiększenie udziału rowerów komunikacji towarzyszącej oznakowanie ścieżek rowerowych na terenie bezpieczeństwa w komunikacji na terenie pieszej gminy wraz z znakami informacyjno – i atrakcyjności gminy, zwiększenie i rowerowej ostrzegawczymi m.in. przed niebezpiecznymi poruszania się bezpieczeństwa mieszkańców skrzyżowaniami, na których nie ma przejazdów rowerem gminy. dla rowerzystów oraz stromymi zjazdami. Organizacja akcji Kampania społeczna Kampania społeczna powinna obejmować Ograniczenie emisji społecznych zachęcająca działania edukacyjne w szkołach uświadamiające samochodowej związanej zachęcających mieszkańców gminy dzieci w zakresie niskoemisyjnego transportu z podwożeniem uczniów do mieszkańców do Gołcza do oraz broszury informacyjne na temat nowych szkoły, zwiększenie udziału

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

korzystania z korzystania z możliwości poruszania się po terenie gminy rowerów w komunikacji na ekologicznych komunikacji w związku z rozbudową ścieżek rowerowych terenie gminy. środków transportu rowerowej

Przedmiotem zamówienia jest budowa ścieżki Zwiększenie udziału rowerowej o dł. ok. 2420 mb łączącej Budowa ścieżki transportu rowerowego miejscowości Ulina Wielka i Chobędza wraz rowerowej na trasie i zbiorowego w zastępstwie z budową zadaszonego punktu przesiadkowego Chobędza - Ulina transportu samochodowego. ze stanowiskami rowerowymi dla 10 szt. Wielka Zmniejszenie emisji z tytułu rowerów, oraz wykonanie oznakowania transportu na terenie gminy. pionowego i poziomego. Przedmiotem zamówienia jest budowa ścieżki Zwiększenie udziału rowerowej o dł. ok. 3710 mb łączącej Budowa ścieżki transportu rowerowego miejscowości Ulina Wielka i Chobędza wraz z rowerowej na trasie i zbiorowego w zastępstwie budową dwóch zadaszonych punktów Ulina Wielka - transportu samochodowego. Budowa odcinków przesiadkowych ze stanowiskami rowerowymi Mostek Zmniejszenie emisji z tytułu ścieżek rowerowych dla 10 szt. rowerów każdy, oraz wykonanie na terenie gminy transportu na terenie gminy. oznakowania pionowego i poziomego. Gołcza Przedmiotem zamówienia jest budowa ścieżki rowerowej o dł. ok. 3090 mb łączącej Zwiększenie udziału Budowa ścieżki miejscowości Przybysławice, Szreniawa i stację transportu rowerowego rowerowej na trasie kolejową „Gajówka” wraz z budową punktu i kolejowego w zastępstwie Przybysławice- przesiadkowego z oświetleniem solarnym, ze transportu samochodowego. Szreniawa-Gajówka stanowiskami rowerowymi dla 10 szt rowerów, Zmniejszenie emisji z tytułu oraz wykonanie oznakowania pionowego transportu na terenie gminy. i poziomego. Budowa ścieżki Przedmiotem inwestycji jest budowa ścieżki Zwiększenie udziału rowerowej na trasie transportu rowerowego rowerowej o dł. ok. 2350 mb łączącej Żarnowica – Czaple i zbiorowego w zastępstwie

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Małe miejscowości Żarnowica i Czaple Małe wraz transportu samochodowego. z budową punktu przesiadkowego ze Zmniejszenie emisji z tytułu transportu na terenie gminy. stanowiskami rowerowymi dla 10 szt. rowerów wraz z oświetleniem solarnym, oraz wykonanie oznakowania pionowego i poziomego.

Dostosowanie Zwiększenie bezpieczeństwa Poprawa jakości infrastruktury Montaż sygnalizacji świetlno – dźwiękowej na na terenie gminy. Brak infrastruktury pieszej do potrzeb przejściach dla pieszych odczucia marginalizacji osób pieszej osób niepełnosprawnych niepełnosprawnych.

Źródło: Opracowanie własne.

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

11. WDRAŻANIE POSTANOWIEŃ PLANU MOBILNOŚCI

Plan jest dokumentem perspektywicznym, który wyznacza kierunki rozwoju infrastruktury i systemu organizacji transportu na obszarze gminy Gołcza.

Inwestycje i przedsięwzięcia realizowane w ramach Planu Mobilności pozwolą na osiągnięcie założonych celów również zgodnie z innymi dokumentami planistycznymi. Realizacja celów w większości będzie możliwa przy zewnętrznym wsparciu finansowym. Dlatego też jednym z głównych źródeł finansowania będą Regionalne Programy Operacyjne realizowane w latach 2017 – 2020 oraz inne środki zewnętrzne.

Potencjalne źródła finansowania programu obejmują: środki Unii Europejskiej – fundusze strukturalne i inwestycyjne: Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego, Europejski Fundusz Społeczny, Fundusz Spójności, Europejski Fundusz Rolnictwa i Rozwoju Obszarów Wiejskich, Instrument Łącząc Europę, środki budżetu państwa – przewidziane na współfinansowanie projektów, jak i jako niezależne źródło finansowania, środki budżetów samorządów – wojewódzkich, powiatowych i gminnych – na współfinansowanie projektów lub jako niezależne źródło finansowania, inne środki publiczne – np. fundusze celowe, środki prywatne – np. środki pozyskane w ramach partnerstwa publiczno-prywatnego.

Prace nad realizacją planu powinny rozpocząć się niezwłocznie po uchwaleniu dokumentu.

Proces realizacji planu będzie realizowany przez samorząd gminny przy współpracy z mieszkańcami. Planowane inwestycje powinny być poddawane konsultacjom społecznym, w których to mieszkańcy będą mogli zgłosić swoje uwagi i zaproponować inne rozwiązania. Zebrane uwagi będą rozpatrywane przez poszczególne jednostki i w przypadku uznania ich za zasadne będą uwzględnianie w realizacji inwestycji.

Skuteczne, terminowe i efektywne wdrażanie planu wymagać będzie uwzględnienia zadań związanych z realizacją postanowień dokumentu w zakresach obowiązków poszczególnych jednostek, w tym przede wszystkim funkcji koordynacyjnych, organizacyjnych, koncepcyjnych, kontrolnych i informacyjnych.

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

11.1. MONITORING I EWALUACJA

Prawidłowe wdrażanie, a następnie stopniowe osiąganie zamierzonych celów możliwe jest dzięki regularnemu monitoringowi i ocenie realizacji Planu Mobilności dla Gminy Gołcza. Pozwala to na identyfikację oraz przewidywanie trudności w zakresie wdrażania zapisów dokumentu, a następnie na reakcję i podjęcie stosownej interwencji, aby z sukcesem kontynuować politykę zrównoważonej mobilności. Przeprowadzając monitoring planu badane są bezpośrednie efekty przedsięwzięć, dające się zmierzyć w jednostkach fizycznych. Ewaluacja z kolei obejmuje rezultaty, będące korzystnymi zmianami dotyczącymi poprawy jakości życia i usług transportowych. Wskaźniki efektów działań podjętych w ramach realizacji Planu Mobilności dla Gminy Gołcza dotyczą bezpośrednich wyników tych przedsięwzięć, a więc nowo zbudowanej infrastruktury oraz nowych usług transportu i mobilności. Poniższa tabela zawiera wyliczone wskaźniki produktu istotne dla monitoringu zapisów niniejszego opracowania.

Tabela 8. Wskaźniki monitoringu Planu mobilności dla Gminy Gołcza. Kierunek zmian względem Miernik Jednostka roku 2016

Długość ścieżek rowerowych km

Długość chodników km

Liczba zmodernizowanych przystanków szt.

Liczba stojaków na rowery szt. z zadaszeniem

Liczba osób uczestniczących w kampanii osoba promujących niskoemisyjny transport

Źródło: Opracowanie własne.

Mierniki ewaluacji obejmują zmiany zachowań komunikacyjnych mieszkańców gminy Gołcza. Obejmują one udział poszczególnych form transportu w podziale modalnym. Struktura

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA dziennych podróży mieszkańców powinna być systematycznie, co kilka lat badana, a w oparciu o wyniki badań należy ustalać kolejne cele do osiągnięcia w zakresie udziału poszczególnych środków transportu. Wskaźnik motoryzacji z kolei informuje o tym, jaki jest udział zarejestrowanych samochodów osobowych na 1000 mieszkańców gminy. Wskaźnik ten badany może być corocznie ze względu na dostępność danych – pozwala on ocenić, jaka jest tendencja w wyborze środka transportu przez mieszkańców gminy.

Tabela 9. Mierniki ewaluacji Planu mobilności dla Gminy Gołcza. Kierunek zmian względem Miernik Jednostka roku 2016

Udział podróży odbywanych samochodem % osobowym

Udział podróży odbywanych transportem % zbiorowym

Udział podróży odbywanych rowerem %

Udział podróży odbywanych koleją %

Udział podróży pieszych %

Liczba samochodów Wskaźnik motoryzacji osobowych/1000 mieszkańców Źródło: Opracowanie własne.

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

SPIS TABEL Tabela 1. Powierzchnia sołectw tworzących obszar gminy Gołcza...... 17 Tabela 2. Pomiary hałasu komunikacyjnego wzdłuż drogi wojewódzkiej nr 783 w pobliżu gminy Gołcza...... 24 Tabela 3. Wykaz dróg gminnych na terenie Gminy Gołcza...... 29 Tabela 4. Wykaz przystanków na terenie Gminy Gołcza...... 33 Tabela 5. Wykaz mostów wzdłuż dróg powiatowych na terenie gminy Gołcza...... 37 Tabela 7. Pożądany standard w zakresie przystanków komunikacyjnych...... 49 Tabela 8. Planowane inwestycje w ramach realizacji Planu Mobilności dla Gminy Gołcza. .. 57 Tabela 9. Wskaźniki monitoringu Planu mobilności dla Gminy Gołcza...... 62 Tabela 10. Mierniki ewaluacji Planu mobilności dla Gminy Gołcza...... 63

SPIS WYKRESÓW Wykres 1. Liczba mieszkańców gminy Gołcza...... 19 Wykres 2. Liczba mieszkańców gminy Gołcza w latach 2010 – 2015 z podziałem na grupy ekonomiczne...... 20 Wykres 12. Przynależność do grupy zawodowej ankietowanych mieszkańców gminy Gołcza...... 24 Wykres 13. Sposób poruszania się po gminie Gołcza jej mieszkańców...... 25 Wykres 14. Główne cele podróży ankietowanych mieszkańców gminy Gołcza...... 25 Wykres 3. Rodzaje nawierzchni dróg gminnych na terenie gminy Gołcza...... 30 Wykres 4. Wskaźnik motoryzacji na terenie Gminy Gołcza w ujęciu porównawczym...... 31 Wykres 5. Ocena dostępności miejsc parkingowych w Gminie Gołcza...... 32 Wykres 6. Procentowe zestawienie wyposażenia poszczególnych przystanków na terenie gminy Gołcza...... 36 Wykres 7. Częstotliwość korzystania z usług przewoźników prywatnych, minibusów w podróżach przez mieszkańców gminy Gołcza...... 36 Wykres 8. Częstotliwość korzystania z roweru mieszkańców gminy Gołcza...... 38 Wykres 9. Częstotliwość korzystania z przejazdów kolejowych na terenie gminy przez ankietowanych mieszkańców Gminy Gołcza...... 39 Wykres 10. Ocena dostępności sieci kolejowej...... 40 Wykres 11. Wypadki drogowe i ich ofiary – wskaźniki dla powiatu miechowskiego...... 41

SPIS RYSUNKÓW Rysunek 1. Granice administracyjne gminy Gołcza...... 16 Rysunek 2. Położenie gminy Gołcza na tle powiatu miechowskiego...... 18 Rysunek 3. Położenie Krakowskiego Obszaru Metropolitalnego w województwie małopolskim...... 18 Rysunek 4. Położenie Gminy Gołcza na mapie administracyjnej Polski...... 19 Rysunek 5. Narażenie mieszkańców Gminy Gołcza na zanieczyszczenia...... 21 Rysunek 6. Percentyl 90.4 ze stężeń dobowych pyłu PM 10 [μg/m³]...... 22 Rysunek 7. Stężenie średnioroczne pyłu PM 10 [μg/m³]...... 22

PLAN MOBILNOŚCI GMINY GOŁCZA

Rysunek 8. Stężenie średnioroczne pyłu PM 2.5 [μg/m³]...... 23 Rysunek 9. Stężenie średnioroczne benzo(a)pirenu (BaP) [μg/m³]...... 23 Rysunek 10. Rozmieszczenie dróg powiatowych na terenie gminy Gołcza...... 28 Rysunek 11. Trasa przejazdu prywatnych przewoźników. Gołcza – Kraków...... 33 Rysunek 12. Powiązanie celów z aspektami zrównoważonej mobilności miejskiej...... 46