The Reasons of Xenophobic and Racist Manifestation

VIRUS OF URGENCY Part #2

by CIVIC IDEA

HANDS FACE SPACE VIRUS Design: Tamar Tkabladze OF The following people are responsible for the research: Tamar Avaliani Nana Akopiani Zurab Akhobadze URGENCY Tinatin Khidasheli Giorgi Kanashvili Translation: Versio LLC

Published by Civic IDEA within the library of the Virtual Democracy Academy with the financial support of the Black Sea Trust Foundation and an endowment Prodemos.

The opinions and assessments expressed by the authors may not necessarily reflect the position of the funding organization. Accordingly, the Foundation is not responsible for the content of the material. by CIVIC IDEA © Civic IDEA, 2020 www.civicidea.ge

HANDS FACE SPACE VIRUS OF URGENCY Part #2

by CIVIC IDEA

HANDS FACE SPACE C O N T E N T C O N T E N T

Introduction...... 6 Methodology and Limitations...... 9 Hate Speech Manifestation towards Azerbaijani Community and State Policy...... 10 The reasons of xenophobic and racist manifestation ...... 14 Dominant Narrative - “We” and “Others”...... 15 Signs of alienation of cultures, erasure of local culture and domination of Georgian culture ...... 18 Narrative – “If you do not know the language, you have to keep silent and not demand the rights”...... 22 Minorities as a threat...... 24 Challenges of the state and the media in informing minorities and the relevant consequences ...... 27 Religion domination and the policy of expelling non-Orthodox...... 29 Nagorno-Karabakh Conflict and the State Response Policy...... 30 Statements by government officials...... 30 Minorities as a threat...... 32 The only political priority is Georgia’s right commitment to teaching the state language...... 34 The Signs of alienation of cultures, eradication of the local culture, and domination of the Georgian culture...... 37 Definitions of terms...... 40 Bibliography...... 41 Respondents ...... 44 Organizations at the national level...... 45 International Organizations...... 46 Introduction clusively through the prism of security pol- Introduction icy. The basis of such an approach is the narrative established in the 90s of the last century, as if there was a threat of separat- COVID-19 pandemic and the lockdown ism in the Azerbaijani community, just like of Marneuli and Bolnisi municipalities, the in the Armenian community. It is fair to say peripeteias associated with the Nariman that the Azerbaijani community has never Narimanov monument, and the events given any specific, tangible reason to any surrounding David Gareja, have uncov- of the authorities, and it would be perfect- ered a deep and veiled problem of de- ly legitimate to measure their loyalty to the cades of inequality and racism in society. Georgian state in exactly the same way as Although the state legislation of Georgia any other ethnic group living in Georgia, in- has been trying to develop a policy of cluding Georgians. equality for minorities for years, the con- The Georgian Orthodox Church plays struction of a multi-religious and multieth- an important role in deepening ethnic-re- nic state and the real integration of the ligious nationalism. The Church’s designa- minority community still remains a problem. tion of minority-populated areas as ‘Chris- From the 1990s to the present, Georgia has tian territory’ is indicated by the activity of not been able to overcome the narrative local dioceses and clergy in Kvemo Kartli of ethno-religious nationalism that ‘Being and the tendency to erect Christian crosses Georgian means being Christian’ and the in Muslim villages. rest is ‘a guest’ and ‘the other’. The dis- Along with the xenophobic statements course – ‘Us’ and ‘Others’, like other minori- made against the Azerbaijani community ties, applies to the Azerbaijani communi- during the pandemic, the continuation of ty in Georgia, but in the conditions of the the narrative of ethno-religious national- pandemic, it particularly affected them. ism is the peripeteias associated with the The fact that the Azerbaijani community Nariman Naromanov monument and the is considered a ‘foreigner’ by the public, issue of David Gareji. Behind these issues, along with belonging to a different ethnic in addition with the cultural dimension, lies group, is often facilitated by the lack of the issue of political representation, mon- knowledge of the Georgian language and oethnic and mono-religious domination. the adherence to Islam. In the eyes of the The statements stirring up religious hatred by dominant ethnos, the Azerbaijani commu- the bishops of Marneuli and Hujab over the nity was and is considered to be a stereo- dismantling of the Narimanov monument typically, backward and underdeveloped has gone unanswered by the state, while, entity. According to Kamran Mammadli, due to critical views, the State Security Ser- one of the Azerbaijani activists, they were vice of Georgia has launched an investiga- a tamed ‘sheep-breeder’ community. tion against the head of Supreme Religious The low level of community integration, for Administration of Georgia’s All Muslims - on many officials or politicians, is usually the completely vague grounds – accusing of fault of the Azerbaijani community and the sabotage. Neither the authorities had any line of accusation runs through ignorance reaction, even in the form of a political state- of the state language. And the problem ment-response, to the provocative state- of language ignorance is presented as ments of the bishop of Marneuli and Hujab if the community itself does not want to and the manipulation by the Gareji issue. learn the state language and integrate. The issue of the Narimanov monument itself The state views the minority community ex- is simple at first glance. The requirements of

6 The Freedom Charter in force in the coun- at all, on the contrary, it is necessary try should be equally applied to all cases, to erect a monument to an Azerbai- regardless of the nationality of the sub- jani who has some merit in the Geor- ject, we oppose to Filipp Makharadze and gian-Azerbaijani friendship. Sergo Ordzhonikidze monuments, streets, There is a third force that is trying squares, etc. The approach to Nariman- to strain this relationship, so we must ov, who is one of the main protagonists of do everything to ensure that this rela- the Sovietization of Azerbaijan, should be tionship is not lost.’ exactly the same, however, at the same Before we take a step, we need to time, the use of this seemingly simple legal think about it. Nariman Narimanov issue to stirring up ethnic hatred is naturally monument should not be erected in illegal and does not serve the purpose of Marneuli, but in order to remove this establishing a civilian nation in Georgia. monument, no violence and the lan- The wise state and government would im- guage of ultimatums are needed. If plement the requirements of the Freedom you want, I will go, others will go, we Charter amid parallel measures. For exam- will give a whole cycle of lectures on ple, when the Fari-Khanum Memorial Com- who Nariman Narimanov was, what petition has already been announced, values we should highlight, what we the teachings of Mirza Fatali Akhundov in should pay attention to. There are the textbooks have been approved, etc,. people who know the history of Bor- In the state where the need for legitimacy chalo much better than me, they of Stalin’s statues is still under dispute, and know the history of Georgian Azer- where we have never heard statements baijanis, let’s give them a chance to from members of the high clerical hierar- talk and ask them whose monument chy, it is hard to believe that any particu- should be erected, who should be an lar bishop would have to comply with the example for the people, for the next

provisions of The Freedom Charter and the generations. Because the next gen- 10 rule of law. In a polyethnic state any pro- erations should not look up to people hibitive action related to minority symbols like Nariman Narimanov, they should

(monuments, books, cultural and religious take example from real heroes."

კონსტიტუციური პრინციპებიც. პრინციპებიც. კონსტიტუციური specimens, etc.), no matter how lawful it is, . . ი ი ლ ლ ი ი ვ

ვ No less disturbing was the aggressive

დემოკრატიული ქვეყნების უმრავლესობის უმრავლესობის ქვეყნების დემოკრატიული will always be the subject for an additional - - შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ , , ე ე რ რ ა ა მ მ ო ო დ დ ჯ ჯ მ მ ვ ვ ა ა თ თ ი ი ლ ლ ი ი ფ

ფ narrative that emerged during Covid-19

პრინციპში, პრაქტიკულად ანალოგიურია ანალოგიურია პრაქტიკულად პრინციპში, consideration if it fails the equality test and - - ო ო ყ ყ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ ს ს ო ო ლ ლ ე ე ვ ვ თ თ რ რ ა ა ქ ქ ა ა ს ს ს ს ბ ბ ო ო ბ

ბ pandemic– ‘They should go out and stand

ლო ორგანოს მიერ დაამტკიცება ჭირდება. ჭირდება. დაამტკიცება მიერ ორგანოს ლო it is not offered in a consensus format. - - მ მ ა ა - - “ “ ა ა ნ ნ ი ი გ გ დ დ ე ე მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ რ რ ე ე ვ ვ ს ს ე ე ს ს ა ა ბ ბ ო ო ა ა შ შ უ უ მ

მ for David Garej.’ Such chauvinistic expres-

ოს ქედბრბ დ საკანონმდებ- და ექვემდებარება როლს Lasha Bakradze, the director of the Muse-

ა ა დ დ ბ ბ ე ე რ რ ე ე ჩ ჩ ა ა ე ე შ შ დ დ ო ო თ თ რ რ ე ე ა ა ს ს მ მ ა ა რ რ გ გ ა ა მ მ , , ი ი ლ ლ ე ე თ თ ა ა ნ

ნ sions clearly show that a part of the Geor-

ააყეიეეი აალმნო კონტ- საპარლამენტო გადაწყვეტილებები um of Literature, in the interview with Pank- ო ო ყ ყ ი ი ს ს ი ი ვ ვ თ თ მ მ ე ე ჩ ჩ , , ს ს ბ ბ ე ე ს ს ე ე ც ც ო ო რ რ პ პ მ მ ა ა ა ა დ დ ო ო ბ ბ ე ე დ დ ი

ი gian society is watching non-dominant

გადასცემს, მხოლოდ იმ დათქმით, რომ ეს ეს რომ დათქმით, იმ მხოლოდ გადასცემს, isi Community Radio accurately describes - - რ რ ე ე ნ ნ ა ა გ გ მ მ ო ო რ რ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ სახელმწიფო. გატივას აღმასრულებელ ხელისუფლებას ხელისუფლებას აღმასრულებელ გატივას groups through the neighboring state.

the problem and dilemma that the Geor- როგორ ასანთის ღერებზე დგას ჩვენი ჩვენი დგას ღერებზე ასანთის როგორ რს ააყეიეი მღბს პრერო- მიღების გადაწყვეტილების დროს In itself – ‘standing for David Garej’ indi-

gian state faces:

კონსტიტუცია საგანგებო მდგომარეობის მდგომარეობის საგანგებო კონსტიტუცია cates distrust, lack of loyalty to the Geor-

- ეპიდ არსებულმა საქართველოში ლოვანია გავიხსენოთ, რომ საქართველოს საქართველოს რომ გავიხსენოთ, ლოვანია

gian state and is a kind of call to the right

ააგბ რჟმე აბია, მნიშვნე- საუბრისას, რეჟიმზე საგანგებო behavior – they should stand by Georgia.

ნავიურისის ფარგლებში გამოცხადებულ გამოცხადებულ ფარგლებში ნავიურისის We have to explain who this The recent anti-Turkish statements of the

აღნიშნა, რომ რომ აღნიშნა,

ალს აეე სქრვლშ, კორო- საქართველოში, გარეშე. გავლის man was. We should also explain to ა ა მ მ ლ ლ ი ი ვ ვ შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ political party - the Alliance of Patriots -

თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ თავმჯდომარემ, ყოფილმა მენტის

მენისა და სხვა შესაბამისი პროცედურების პროცედურების შესაბამისი სხვა და მენისა our Azerbaijani friends that we do not that ‘Turkey has interests in the seizure of

სიის ფარგლებში საქართველოს პარლა- საქართველოს ფარგლებში სიის

კენჭი ეყრება წინასწარი საკომიტეტო მოს- საკომიტეტო წინასწარი ეყრება კენჭი like Narimanov’s monument not be- Adjara and Abkhazia’ are written in the

ათეო პრაეტა ვებ-დისკუ- პარლამენტმა. ქართველოს

მენტში დაუყოვნებლივ განიხილება და და განიხილება დაუყოვნებლივ მენტში cause we are against the erection of discourse of inciting xenophobic and eth-

რმე სეთდ გლბლო სა- უგულებელყო საერთოდ არამდედ

ეეი დმკცბს აიხბ პარლა- საკითხები დამტკიცების რეტების an Azerbaijani statue in Marneuli, not nic strife. The statements of the represen-

ნების მაგალითი არათუ არ გაიზიარა, გაიზიარა, არ არათუ მაგალითი ნების ამას ემატება ისიც, რომ პრეზიდენტის დეკ- პრეზიდენტის რომ ისიც, ემატება ამას

სამწუხაროდ, ამ მხრივ, ევროპის ქვეყ- ევროპის მხრივ, ამ სამწუხაროდ,

ტიკული შეფასება რთული წარმოსადგენია. წარმოსადგენია. რთული შეფასება ტიკული

ა ღარლბლ ხლსფეი კრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი და 7

მიერ ზედამხედველობის განხორციელება განხორციელება ზედამხედველობის მიერ

. . ა ა რ რ ა ა ი ი ზ ზ ი ი ა ა გ გ ც ც ა ა მ მ ტ ტ ა ა ნ ნ ე ე ს ს ა ა ბ ბ ე ე ლ ლ ი ი დ დ ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ მხარდაჭერითაა არჩეული, პარლამენტის პარლამენტის არჩეული, მხარდაჭერითაა

ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ ა ა თ თ ლ ლ ე ე ნ ნ ე ე გ გ დ დ ა ა მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ , , ი ი კ კ ი ი შ შ ს ს ი ი ა ა მ მ . . ს ს ი ი ვ ვ

პრეზიდენტიც სწორედ ამ პარტიის ღია ღია პარტიის ამ სწორედ პრეზიდენტიც

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ვ ვ ე ე წ წ ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ მ მ დ დ ა ა რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ ა ა დ დ დ დ ა ა რ რ

ის წევრებითაა დაკომპლექტებული და და დაკომპლექტებული წევრებითაა ის

- - უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ , , ა ა მ მ ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ტ ტ რ რ ა ა პ პ ე ე დ დ T T I I ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ

მალსბ დ მარბ ეთ პარტი- ერთი მთავრობა და უმრავლესობა ა ა ვ ვ ა ა შ შ უ უ მ მ ი ი ე ე შ შ ი ი შ შ დ დ ო ო ი ი რ რ ე ე პ პ ს ს ი ი ი ი მ მ ე ე დ დ ნ ნ ა ა პ პ ც ც ი ი ლ ლ ე ე მ მ ო ო რ რ

დღევანდელ რეალობაში საპარლამენტო საპარლამენტო რეალობაში დღევანდელ , , ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ თ თ ი ი ბ ბ ე ე ლ ლ ა ა უ უ შ შ ა ა ს ს ს ს ი ი მ მ ე ე ტ ტ ს ს ი ი ს ს ი ი ლ ლ უ უ რ რ ფ ფ ი ი ც ც

ს ს ი ი მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ა ა რ რ ყ ყ ს ს ი ი ჭ ჭ ნ ნ ე ე კ კ , , ი ი კ კ ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს ს

ი ი ლ ლ უ უ რ რ ა ა ნ ნ ე ე ლ ლ პ პ . . თ თ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ე ე ყ ყ ო ო მ მ ა ა გ გ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ ა ა ს ს

დენად მუშაობას იგი პრაქტიკაში. პრაქტიკაში. იგი მუშაობას დენად

- - ე ე შ შ ი ი ლ ლ უ უ ბ ბ ე ე ს ს რ რ ა ა ი ი შ შ ბ ბ ე ე ლ ლ გ გ რ რ ა ა ფ ფ ს ს ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ ლ ლ ე ე ვ ვ ნ ნ უ უ რ რ

უვსკნ თმა სვ სკთი, რამ- საკითხია, სხვა თუმცა, ღუდვისაკენ,

- - ზ ზ უ უ ი ი ლ ლ უ უ მ მ ა ა რ რ გ გ ო ო რ რ პ პ დ დ ა ა რ რ უ უ ლ ლ ა ა ბ ბ რ რ ე ე ვ ვ ნ ნ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ე ე წ წ ა ა

ეშ, ვოიაუი მდბბს შეზ- ქმედებების ავტორიტარული ლებში,

ს ს ი ი ლ ლ ე ე ხ ხ ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ ა ა მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ე ე ზ ზ ბ ბ ე ე მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს ს ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ ტ

ა, ააგბ მგმროი ფარგ- მდგომარეობის საგანგებო დან, - - ი ი მ მ ო ო კ კ ი ი რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ . . თ თ ა ა ც ც ე ე ი ი მ მ ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ ა ა ს ს

- - ე ე შ შ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ღ ღ ი ი მ მ ს ს ი ი ბ ბ ო ო ე ე ლ ლ ი ი წ წ ა ა ნ ნ ო ო მ მ თ თ ი ი ბ ბ ო ო ე ე ვ ვ შ შ ე ე მ მ ს ს ი ი ტ ტ ღარლბლ ხლსფეი მხრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი

- - ს ს ო ო ფ ფ . . ლ ლ ე ე ნ ნ ა ა დ დ ა ა ლ ლ უ უ ნ ნ ო ო რ რ ტ ტ ქ ქ ე ე ლ ლ ე ე ი ი შ შ ა ა რ რ ყ ყ ს ს ი ი ჭ ჭ ნ ნ ე ე კ კ სის ელემენტებს შეიცავს და მიმართულია მიმართულია და შეიცავს ელემენტებს სის

ს ს ბ ბ ე ე რ რ ვ ვ ე ე წ წ , , დ დ ა ა ს ს ი ი მ მ ა ა ბ ბ ა ა ს ს ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ გ გ ე ე რ რ ი ი ლ ლ

ეიულბს ტეი ურთერთბალან- შტოების ხელისუფლების

- - ა ა ხ ხ ა ა , , ე ე ვ ვ ე ე ს ს ა ა . . ე ე ზ ზ ა ა რ რ დ დ ე ე ვ ვ ხ ხ ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ ტ ი ი მ მ ო ო კ კ ა ა დ დ ა ა ს ს ა ა მ მ

რია, ვინაიდან ურთიერთკონტროლისა და და ურთიერთკონტროლისა ვინაიდან რია,

- - ო ო დ დ ხ ხ ს ს ლ ლ უ უ რ რ ა ა ნ ნ ე ე ლ ლ პ პ დ დ ა ა რ რ უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ ი ი გ გ ი ი ა ა რ რ ა ა უ უ თ თ

ერთი შეხედვით, მექანიზმი საკმაოდ მყა- საკმაოდ მექანიზმი შეხედვით, ერთი

ა ა ბ ბ ე ე ფ ფ ო ო ყ ყ მ მ ი ი , , ა ა ს ს ი ი მ მ ი ი დ დ ა ა ვ ვ ა ა დ დ ე ე ხ ხ უ უ ი ი მ მ ა ა ვ ვ ე ე ნ ნ ჩ ჩ ი ი ი ი მ მ “ “ დ დ ა ა ლ ლ

- - უ უ ბ ბ ე ე რ რ წ წ ს ს ა ა დ დ „ „ ი ი რ რ ვ ვ ე ე წ წ ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ , , ი ი შ შ ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ხ ხ თ თ მ მ ე ე შ შ

ლ ლ უ უ ე ე ვ ვ კ კ რ რ ა ა გ გ თანახმადაც, რომელთა ბები,

- ცვლილე შეიტანა რეგლამენტში პალატამ

ა ა მ მ ე ე ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ . . ა ა ბ ბ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ა ა დ დ

ა ა ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი გ გ დ დ რ რ ა ა წ წ

. მარტში, ბელგიის წარმომადგენელთა წარმომადგენელთა ბელგიის მარტში, . ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ

ს ს ი ი რ რ ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი მ მ - -

რ რ ე ე ი ი მ მ მ მ ა ა რ რ ე ე ი ი მ მ ეფექტურად ადაპტირება შეძლო ბელგიამაც ბელგიამაც შეძლო ადაპტირება ეფექტურად

- - რ რ ე ე ი ი მ მ ე ე რ რ პ პ

ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე დ დ ი ი ზ ზ ე ე რ რ პ პ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ ეპიდსიტუაციასთან ოპერატიულად და და ოპერატიულად ეპიდსიტუაციასთან

ა ა ი ი გ გ ლ ლ ე ე ბ ბ

მიმდევრობით: მიმდევრობით:

ირთნმრმოა შმეი თან- შემდეგი თიერთთანამშრომლობას

. . ს ს ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ჩ ჩ რ რ ა ა ნ ნ უ უ რ რ ე ე ბ ბ ი ი კ კ ლ ლ ა ა ხ ხ ა ა ნ ნ ე ე ნ ნ ე ე ძ ძ ი ი ე ე შ შ დბო ნტტცეი ოეაილ ურ- ოპერატიულ ინსტიტუციების მდებლო

ი ი შ შ ო ო მ მ ე ე რ რ ა ა გ გ ლ ლ უ უ რ რ ო ო ჟ ჟ ა ა მ მ - - ს ს რ რ ო ო ფ ფ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ა ა ი ი მ მ ა ა დ დ ა ა ტს ამსუეეი ა საკანონ- და აღმასრულებელი - შტოს

ნ ნ ა ა გ გ დ დ ა ა რ რ , , ს ს ო ო რ რ ა ა ყ ყ მ მ ა ა ს ს ა ა ბ ბ ე ე გ გ დ დ ა ა ო ო მ მ ა ა გ გ ნ ნ ა ა ი ი ლ ლ ნიზმი“ მოიცავს ხელისუფლების ორი ორი ხელისუფლების მოიცავს ნიზმი“

- - ა ა ძ ძ ი ი შ შ ა ა ვ ვ ი ი ტ ტ ქ ქ ე ე პ პ ს ს რ რ ე ე პ პ ო ო ლ ლ ვ ვ ა ა მ მ ო ო მ მ ა ა ს ს ც ც ა ა რ რ , , ს ს ი ი ვ ვ ი გმცაეამრვს „ჩარჩო-მექა- გამოცხადება-მართვის ბის

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ნ ნ ა ა გ გ ი ი რ რ უ უ ი ი გ გ ო ო ლ ლ ო ო ნ ნ ქ ქ ე ე ტ ტ ა ა ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ საქართველოში საგანგებო მდგომარეო- საგანგებო საქართველოში tatives of ‘the Alliance of Patriots’ clear- The pandemic revealed the unequal treat- ly show that they aim to create an ene- ment of local self-government in terms of my image towards the people of Turkish the distribution of humanitarian resources. nationality, which is completely related State and local governments find it difficult to the issue of Muslims living in Georgia. to understand how much of a social gap The 2020 pandemic also exposed the severe there is between them and the population. challenges facing the state’s social policy Among the problems is the fact that the towards ethnic minorities. During the quar- village commissioners are not in commu- antine, in a lock-down, the population of nication with the villagers, which leads to Marneuli and Bolnisi found themselves alone alienation and exclusion of the communi- facing the social crisis and racist sentiments. ty. The pandemic revealed that the peo- In addition to information vacuum, the eth- ple of Bolnisi and Marneuli did not have the nic minority community in Kvemo Kartli has opportunity to reach their voice to the lo- also experienced social exclusion. Markets cal authorities regarding their social hard- in closed municipalities were shut down and ship. The state and the majority of society internal transportation was stopped. Tens of do not have a sense of solidarity and so- thousands of families without daily income cial justice towards minorities. To be fair, were left alone in the face of poverty. An expression of the acute social and Aitaj Khalili: Seen from afar , ‘Red Zone’ humanitarian crisis in the municipalities painted with human stories’: was the fact that within 3 weeks after announcing the lock-down of Marneu- "I can not help but think of a 79-year-old single woman who has health problems and has not li and Bolnisi (March 23) more than 100 been able to receive her own pension, nor families contacted the non-governmen- has she received any humanitarian assistance tal organization EMC for assistance. Most in the last month." of the adjustments were related to the "I can not help but feel sorry for the compa- humanitarian assistance from the state triot who, together with his family of eight, and the solution of severe social needs. met the strict quarantine regime completely The feeling of alienation and social exclu- unprepared and now, as he claims, does not know where to hide." sion between the center and the periph- "Everyone dies this hungry" - this answer was eries was echoed during the quarantine given to this person by the state representa- period, on April 14, 2020, the social protest tive, and this answer is an illustration of how in Marneuli - the so-called ‘signal’ action. a citizen is treated in our country, what is the The locals protested against the difficult value of his dignity for them. " socio-economic conditions in the region and demanded help from the state for the source: https://emc.org.ge/ka/products/ karantinis-dghiurebi-aitaj-khalilli socially vulnerable population. The people of the districts in lock-down could no longer sell their goods, while most of them many voices of solidarity and support were had taken out loans from banks. Instead heard during the same period, especially of solving social problems in isolated mu- on social networks, although practically all nicipalities, the state used repressive pol- of these campaigns are backed by rep- icies. On April 17, 2020, the State Security resentatives of civil activists and non-gov- Service summoned Sheikh Mirtag Asa- ernmental organizations or some oppo- dov for questioning. The interrogation was sition political parties. For example, there related to the so-called ‘signal’ rally, in were cases when members of the Georgian which the sheikh did not participate at all. March even accused the political union

8 ‘Lelo’ of ‘excessive’ solidarity, but despite the As part of the desk research we analyzed efforts of socially active people, solidarity for written materials: reports, surveys, evalua- the locked and isolated Marneuli and Bol- tions, announcements, newscasts, TV inter- nisi municipalities did not spread massively. views, and comments on the social media. On the one hand, the Constitution and leg- The desk research enabled us to obtain the islation of Georgia speak of the principle of information needed for the research topic. equality before the law, and on the other After the desk research we used so called hand, in practice, the state finds it difficult to expert judgment technique. We record- take responsibility for the severe consequenc- ed a total of 12 online interviews with the es of historically entrenched socio-economic members of the local Azerbaijani commu- exclusion and implement policies to ensure nity, journalists and human rights activists. the formation of a civil nation. Methodology and Limitations o Two research methods have been used to answer the questions posed Methodology and Limitations in the study: o By analyzing primary sources, we tried to explore the experiences of Working on the following study began members of the local Azerbaijani with a desk research. In the study we will not community who are witnesses and discuss all the aspects of minority issues in victims of the dominant gaze and details due to various limitations, including: ethnic discrimination almost daily. time factor, resources, and research design. While working on the study, online in- The study analyzed the racist manifes- terviews were conducted with them. tations toward the Azerbaijani community, and the state response policy o Within the primary sources, we also during Bolnisi and Marneuli lockdown. analyzed statements containing fas- In addition, we tried to investigate and cist and chauvinistic content, which focus on the systemic causes and factors had been spread on social networks that lead to xenophobic and chauvinistic and other media outlets; statements towards the community. The o By analyzing secondary sources cause of xenophobic attitudes is domi- (evaluations, comments, surveys, re- nated by the narrative- ‘us’ and ‘others’. ports, statements, TV interviews) we tried to represent the causes and o Signs of cultural alienation, erasure factors of racialization. Also, we tried of local Azerbaijani culture and to represent state policy in terms of dominance of Georgian culture and responding to such facts and pro- language; tecting minorities. o Stereotypical attitudes towards the The purpose of the following study is not perception of ethnic minorities as a to personally criticize the authors of chau- threat; vinistic and xenophobic statements or to o Challenges and consequences of criticize state officials, but to identify prob- informing minorities. The state and lems, address the underlying causes, and media. provide recommendations to relevant government agencies and members of the o Religious domination and tendencies public to improve their performance. to exclude non-Orthodox and issues of social exclusion.

9 Hate Speech Manifestation towards Azerbaijani Commu- nity and State Policy the context caused by COVID-19 has just Hate Speech Manifestation towards Azerbaijani Community and State Policy been used by radical and fascist forces for the reinforcement of their positioning and their reminding. At the end of March, one of the ethnic “Pandemic and Marneuli/Bolnisi lock- Azerbaijanis living in Marneuli, who, as it down made the two invisible issues clear turned out later, did not follow state rec- for our society. First, the existing deep and ommendations during several days, has invisible lines of inequality and racism with- tested positive for COVID-19. This circum- in the country; second, the trivial nature of stance created a sense of danger of the the connection between the center and mass spreading of the virus. As a result, the peripheries, majority and minority, elite entire Marneuli and Bolnisi municipalities and oppressed” - we read a blog-post by were declared quarantine zones due to Bolnisi activist Elmadin Mammadli. one woman infected from an unidentified We can unequivocally say, the discon- source. At the early stage of the spread of tent towards the particular citizen went the COVID-19 pandemic, there was a lack beyond the pandemic context and over- of information from the state’s side for the grew the racist and xenophobic rhetoric population of Marneuli and Bolnisi regions towards ethnic Azerbaijanis. The problem as well as for the area settled by other eth- increased in Bolnisi after an incident in nic minorities. The information campaign Mushevani village when the local citizens on COVID-19 in minority languages started did not allow the doctors to take the pa- very late, following the increase in cases in tients infected with coronavirus to the clin- Bolnisi and Marneuli. The state preventive- ic. There was even a page created in the ly could not provide relevant information ერთმნიშვნელოვნად შეიძლებაsocial ითქვას , mediaრომ კონკრეტული with the მოქალაქის title, “Meet მიმართ the Fas- to the population ofუკმაყოფილება Marneuli andპანდემიის Bolnisi კონტექსტს გაცდა და ეთნიკურად აზერბაიჯანელების მიმართ cist”; where the screens of aggressive and regarding the severityრასისტულ of the დაvirus ქსენოფობიურ and the რიტორიკაში გადაიზარდა, რაც კიდევ უფრო გაძლიერდა humiliating comments were uploaded. threats. There was alsoბოლნისში a delay, სოფელ in მუშევანში proac- მომხდარი ინციდენტის შემდეგ, როდესაც ადგილობრივმა The aggressive attitude and comments tively informing the სოფლისpopulation მოსახლეობამ about ექიმებს the კორონავირუსით ინფიცირებულთა კლინიკაში გადაყვანს საშუალება არ მისცა. სოციალურ ქსელებშიfrom theგვერდიც citizens კი შეიქმნა were სახელწოდებით full of disgust, „იცნობდე and in epidemiological situation and the safety ფაშისტს“, სადაც აგრესიული და შეურაmanyცხმყოფელი cases, კომენტარების showed theსქრინები signs აიტვირთა of a crim. - regulations. According to the residents of სოციალურ ქსელებში აგრესიულად განწყობილიinal offense მოქალაქეების. The statuses კომენტარები with იყოracist feel- Marneuli, they did notსიძულვილის have the შემცველი exact და in ხშირ- შემთხვევაში იკვეთებოდა სისხლის სამართლის ings have increased. formation about theდანაშაულის epidemiological ნიშნებიც. იმატა situ- რასისტული შინაარსის სტატუსებმა. ზოგიერთ ქსენოფობს კი ation in Marneuli, aboutმარნეულთან the threats კედლის faced აშენების by the population, orდა what მისი ,, მეthe-13 mandatoryრაიონად“ გამოცხადების აზრიც გაუჩნდა. public interaction protocol,,ჩაცხრილეთ included., დაწვით, ეგ Taking into considerationგაუნათლებლები the reality, ბინძურები and, only after discoveringცეცხლი the წაუკიდეთ problems, მარნეულს the , government began მავთულხლართებშიto spread statements გაებმებიან in minority languages,და ისწავლიანwhich led ჭკუას to, aეგ particularly aggressive reactionთათრები, დატოვონ from the one საქართველო, ჩაყარონ ყველა part of society. Spreading chauvinistic ციხეში.“ ,,კედელი კი არა, რკინის declarations over theგალია social და ჯოხი networks უნდა მაგათ took“ - on a rather a large-scaleწერდნენ character;ფეისბუქში სოფელ and what is more disturbing,მუშევანში this has მცხოვრები not always ეთნიკური shown an organizedაზერბაიჯანელების disposition. The მიმართ large- და სასწრაფო დახმარების ექიმებს კორონავირუსით ინფიცირებული ადამიანის გადაყვანისას scale spontaneity shows that this is not a Some წინააღმდეგობას of the xenophobes უწევდნენ. ამ კომენტარს came up მალევე with გამოეხმაურა ხელნაწერთა ეროვნული the ცენტრის idea დირექტორიof constructing ზაზა აბაშიძე a wall, რომელმაც near Mar- problem that startedდაწერა with, რომthe ,, უნდაpandemic, ჩაკეტო სოფელი და ამოხოცონ“. კიდევ ერთ კომენტარში ზაზა აბაშიძემ and it is strongly rootedმარნეულელებს in Georgia. ვირუსის Butპოტენციური neuli, which could have been later de- გამავრცელებლები, მკვლელები უწოდა, აგინა და გაიმეორა, რომ ისინი უნდა გამოკეტონ. საქართველოს განათლებისა10 და მეცნიერების სამინისტრომ განაცხადა, რომ მართალია ხელნაწერთა ეროვნული ცენტრი მათი უწყების დაქვემდებარებაშია, მაგრამ, საჯარო ბოდიშის მოხდას ამ ეტაპზე არ აპირებენ. აღსანიშნავია, რომ ზაზა აბაშიძე ხელმძღვანელობს საქართველოს განათლების, მეცნიერების, კულტურისა და სპორტის სამინისტროს დაქვემდებარებაში არსებულ ხელნაწერთა ეროვნულ ცენტრს, რომელიც სახელმიფო ბიუჯეტიდან, მოქალაქეთა გადასახადებით ფინანსება. ზაზა აბაშიძე დღემდე რჩება აღნიშნულ თანამდებობაზე.

,,წითელ ზონებად“ გამოცხადებულ მუნიციპალიტეტებში იზოლირებულ მოსახლეობას ერთდროულად უწევდა კორონავირუსთან, ეკონომიკური სიდუხჭირის შიშსა და ეთნო- ნაციონალიზმთან ბრძოლა.

12 clared a “District 13”. “Gun them down, krelidze explained, that his main message burn those ignorant, filthy people, burn addressed the enhanced dialogue with Marneuli, they will get into barbwires and this ethnic group in a language they could they will learn their lesson, these Tatars, understand and that it is better to involve they have to leave Georgia, get everyone not only civilians but their religious leaders to the jail“. “They do not need the wall, but in these processes. the metal cages and the sticks” – these We should mention that the Statement of were the comments written on Facebook Amiran Gamkrelidze had a discriminative about ethnic Azerbaijanis living in Mushe- and xenophobic character; he connect- vani village. Moreover, aggressive people ed the conflict between the Mushevani were hampering doctors from taking the population and the doctors with Muslim patients infected with coronavirus to the Mullahs, encouraging discrimination and hospitals. The director of the National Cen- xenophobia towards religious and ethnic tre of Manuscripts, Zaza Abashidze react- minorities in an already strained atmo- ed to these comments soon, writing that sphere. Moreover, the officials, and espe- “the village should be locked and every- cially at the concrete moment, the most one should be killed”. There was anoth- popular public persons and their wrong er comment by Zaza Abashidze towards messages included the rising risk of ethnic Marneuli people; he called them potential antagonism, at the time when the Azer- spreaders of the virus, killers, referring with baijan community is facing a very acute swearing words and repeating that they systemic problem. should be locked up. As we have already said; hate speech The Ministry of Education and Science was widely used in social media. There of Georgia stated, although the National were various xenophobic videos and Centre of Manuscripts is affiliated with their comments where we often find the mes- institution, they are not going to make a sages like: “we should exile Tatars to the public apology at this stage. We have Tatar lands”. There were stereotypical and to notice, that Zaza Abashidze leads the discriminative expressions in social media National Center of Manuscripts under the that Azerbaijanis are filthy, uneducated, Ministry of Education, Science, Culture they have to leave Georgia. Thus, one of and Sports of Georgia, which is financed the most disgusting, humiliating and in- from the state budget, through taxes paid sulting narratives is to call the Azerbaijani by citizens. Up to this date, Zaza Abashidze community “Tatars”. remains in his official position. These are only a small part of the com- The municipalities were announced as ments about Azerbaijanis aired on social “Red Zones” and the isolated population media. Moreover, people put the respon- had to fight at the same time the Corona- sibility regarding the spread of the virus virus, the fear of economic hardship, and not on the concrete person, but the entire ethnonationalism. Azerbaijan community. When the first coro- Regarding the confrontation between navirus case was discovered in Marneuli, the Mushevani population and doctors, it there was not only followed by communi- was very unpleasant to hear the Director ty insults but also aggressive ethnocentric of the National Center for Disease Con- and ethnoreligious manifestations leading trol, Amiran Gamkrelidze declaring, that to racialization. In fact, the irresponsibility according to the information he got, “the of some people was generalized to the local Mullahs and Muftis played a “bad whole Azerbaijan community. role” in Quarantine Zones”. Later, Mr. Gam-

11 წარმომადგენელი, ვირუსის გავრცელებას, აზერბაიჯანული თემის კულტურისა და სოციალური ყოფის თავისებურებებითაც ხსნიდა. ამგვარ მიდგომას კი, რამდენიმე ახსნა შეიძლება მოვუძებნოთ. ერთის მხრივ, იკვეთებოდა საქართველოში მცხოვრები ეთნიკურად აზერბაიჯანელი მოქალაქეების მარგინალიზების მცდელობა. იმავდროულად შეიძლება ითქვას, რომ ეს კონკრეტული რეალობა, ერთგვარი დეტონატორი აღმოჩნდა, წლების უსიამოვნო იყო სოფელ მუშევანის მოსახლეობისა და ექიმებს შორის დაპირისპირებაზე განმავლობაში დაგროვილი და დახუფული, ემოციების ამოხეთქვისათვის; უფრო ზოგადად დაავადებათა კონტროლის ცენტრის დირექტორის, ამირან გამყრელიძის განაცხადება, რომ კი, სავარაუდოდ მოდის იმ შიშისაგან, რომელიც ეთნიკურად ქართული მოსახლეობის მისთვის მიწოდებული ინფორმაციის თანახმად, “თითქოს ადგილობრივი მოლა და მუფთი ,,ცუდ როლს თამაშობენ“ საკარატინო ზონაში”. მოგვიანებით, ბატონმა გამყრელიძემ ნაწილში ბუდობს და უკავშირდება აზერბაიჯანელების დემოგრაფიულ აქტიურობას. განმარტა, რომ მისი მთავარი გზავნილი იყო მოწოდება, აღნიშნულ ეთნიკურ ჯგუფს მათთვის გასაგებ ენაზე მეტად გასაუბრებოდნენ და მეტად ჩართულიყვნენ, არა მარტო ქსენოფობიურმა და რასიალიზაციისკენ მიმართულმა კომენტარებმა, ეთნიკურ სამოქალაქო პირები, არამედ რელიგიური ლიდერებიც. უმცირესობებში, სამართლიანი პროტესტი გამოიწვია. ქსენოფობიურმა განცხადებებმა უნდა აღინიშნოს, რომ ამირან გამყრელიძის განცხადება, რომლითაც იგი სოფელ მუშევნის მოსახლეობასა და ექიმებს შორის კონფლიქტს მუსლიმ სასულიერო პირებს მთლიანად აზერბაიჯანულ თემზე და განსაკუთრებით ახალგაზრდებზე უარყოფითად უკავშირებს, რელიგიური და ეთნიკური უმცირესობის მიმართ ისედაც დაძაბულ გარემოში იმოქმედა. მათ შორის ერთგვარი იმედგაცრუება და განცდა, რომ ისინი არ არიან დისკრიმინაციას და ქსენოფობიას ახალისებს. უფრო მეტიც, მაღალი თანამდებობის პირების და განსაკურებით კი დროის კონკრეტულ მომენტში ყველაზე პოპულარული და სმენადი საქართველოს ნაწილი და არიან ,,სხვები“, რომლებმაც უნდა დატოვონ ქვეყანა, საჯარო პირების არასწორი გზავნილები, ეთნიკური შუღლის გაღვივების მაღალ რისკს დომინირებდა. შეიცავს, მაშინ, როდესაც აზერბაიჯანული თემი ისედაც მწვავე სისტემური პრობლემების წინაშე დგას. აზერბაიჯანულ თემის მიმართ ქსენოფობიური ცალკე კვლევას იმსახურებს სიძულვილის ენის გამოყენების სიმრავლე სოციალურ განცხადებებით გამოწვეულ ტკივილის სიმძაფრეს მედიაში. გაჩნდა ქსენოფობიით გაჟღენთილი ვიდეოები, კარიკატურები, კომენტარები, სადაც დომინირებს შემდეგი შინაარსის გზავნილები: ,,თათრები სათათრეთში უნდა გავრეკოთ“. კარგად აღწერს ერთ-ერთი აზერბაიჯანელი სოციალურ ქსელში დომინირებდა სტერეოტიპული და დისკრიმინაციული გამონათქვამები, მასწავლებელი რადიო „თავისუფლებასთან“ რომ აზერბაიჯანელები არიან ბინძურები, გაუნათლებლები, როლებმაც უნდა დატოვონ საქართველო. სიძულვილის, დამცირებისა და შეურაცხყოფის გამოხატვის ერთერთი ინტერვიუში რასისტულ გამოვლინებებთან უმთავრეს ნარატივად კი კვლავაც აზერბაიჯანული თემის „თათრებად“ მოხსენიება რჩება. დაკავშირებით განმარტავს: ,,ერთი სიწმინდე არ ეს მხოლოდ მცირე ნაწილია იმ კომენტარების, რასაც აზერბაიჯანელების მიმართ დატოვეს. შეუგინებელი ადგილი არ დატოვეს. როგორ სოციალურ ქსელში წერდნენ და პასუხისმგებლობას მოითხოვდნენ უნდა გაუძლოს ამას გულმა. მოვა ზაფხული. არა კონკრეტული პირისგან, დამწიფდება ისევ პამიდორი, დამწიფდება ის ვირუსის გავრცელებაში ადანაშაულებდნენ არა ვირუსის თაობებიც, რომლებიც ერთმანეთს მიიღებს მატარებელ კონკრეტულ ადამიანს, ყველანაირი განსახვავების გარეშე. გაივლის კორონაც, არამედ მთლიანად აზერბაიჯანულ თემს. მარნეულში მაგრამ ლამის ორი მესამედის მხრიდან სიძულვილით ვირუსით ინფიცირების პირველ მიყენებული ჭრილის დავიწყება ძნელი იქნება.“ შემთხვევას უბრალოდ თემის შეურაცხყოფა კი არ მოჰყვა, არამედ აგრესიული, ქსენოფობიური განცხადებების ანალიზიდან რასიალიზაციისკენ მიმართული იკვეთება, რომ დომინანტურ თემს აბსოლუტური ეთნო-ცენტრისტული და ეთნო- რელიგიური გამოვლინებები. ფაქტიურად, რამდენიმე უპასუხისმგებლო ადამიანის ქცევა, გაუცხოება აქვს უმცირესობს თემებთან. ვერც მთელს აზერბაიჯანულ თემზე განზოგადდაSome. დომინანტი representatives ეთნოსის ზოგიერთ of theი dominant საზოგადოების დიდი ნაწილი და ვერ სახელმწიფო ethnic group considered the spread of the ვერ ხედავს იმ სტრუქტურულ და სისტემურ virus as a cultural and social specific lifestyle of the Azerbaijani community. We can find13 უსამართლობას, რომელიც უმცირესობის თემის several explanations for this approach. On მიმართ სიძულვილში ვლინდება. the one hand, we can outline the marginal- The severityაზერბაიჯანული of the trauma სათემო caused ორგანიზაციაby xe- ,,სალამის“ ერთ-ერთმა აქტივისტმა, ქამრან ization of ethnic Azerbaijani citizens living in nophobic statements towards the Azerbaija- Georgia,წარმომადგენელ and on the იother, ვირუსის hand, we გავრცელება can tell სni, აზ მამედლიმcommunityერბაიჯანული ,is განაცხადა well described თემის, რომ კულტურ in დადიოდნენthe assessისა- და უნივერსიტეტებში, მეგობრობდნენ დომინანტი that this concrete reality became a kind of სოციალური ყოფის თავისებურებებითაც mentხსნიდაეთნიკური of racist. ამგვარ expressions ჯგუფის მიდგომას წევრებთანაც by one კი of, რამდენიმე the Azer. ასეთი- ახსნა კოლექტიურობა სიძულვილში არ ჰქონდათ თემის a detonator to release all the emotions - ac- baijaniწევრ teachers: ახალგაზრდებს “Not a single დანახული holy place; ასეwas არ ჰქონდათ აღქმული, თუ როგორ უყურებდა მათ cumulatedშეიძლება and მოვუძებნოთ locked over .the ერთის years. მხრივ More , იკვეთებოდა საქართველოში მცხოვრები ეთნიკურად left.საზოგადოების No desecrated დიდიplace was ნაწილი left. How. can generally,აზერბაიჯანელი it probably მოქალაქეების comes from the მარგინალიზებ fear our heartsის მცდ endureელობა this? .Summer იმავდროულად will come. To შეიძლება- thatითქვას exists, inრომ one ეს part კონკრეტული of the ethnic რეალობა Geor- , ერთგვარიmatoes will დეტონატორიripen again, the აღმოჩნდაgenerations, წლებისwill gians and is connected to the demograph- განმავლობაში დაგროვილი და დახუფულიalso, ემოციების ripen, and they ამოხეთქვისათვის will accept each; უფროother ზოგადად ic activity of the Azerbaijani community. without any difference. Coronavirus will pass 14 კიThe, სავარაუდოდxenophobic comments მოდის იმ directed შიშისაგან to- , რომელიცaway, but ეთნიკურად the wounds receivedქართული from მოსახლეობის almost wardsნაწილში racialization ბუდობს caused და უკავშირდება the fair protest აზერბაიჯანელების two/thirds of hatred დემოგრაფიულ is hard to forget.” აქტიურობას. in the ethnic minorities. The xenophobic The analyses of xenophobic statements declarations ქსენოფობიურმა had a negative და influence რასიალიზაციისკენ on reveal მიმართულმა that the dominant კომენტარებმა community, ეთნიკურ has theუმცირესობებში whole Azerbaijani, სამართლიანი community and პროტესტი es- got გამოიწვია absolute . alienationქსენოფობიურმა from the განცხადებებმა minority peciallyმთლიანად on the აზერბაიჯანულ youth. Among them თემზე dom და- განსაკუთრებითcommunities. Neither ახალგაზრდებზე the big part უარყოფითად of the inated the frustration and the feeling, that society nor the state can see the structur- იმოქმედა. მათ შორის ერთგვარი იმედგაცრუება და განცდა, რომ ისინი არ არიან they are not part of Georgia and are “oth- al and systemic unfairness that is revealed ers”,საქართველოს who have to leaveნაწილი the და country. არიან ,,სხვები“,with რომლებმაც the hatred უნდა of minority დატოვონ communities. ქვეყანა, დომინირებდაOne of the. activists of Azerbaijani community organizations “Salam” Kamran Mammadliაზერბაიჯანულ stated, that თემის they მიმართattended ქსენოფობიური the განცხადებებითuniversities, they გამოწვეულ had friends ტკივილისwho were the სიმძა ფრეს members of the dominant ethnic group კარგად აღწერს ერთ-ერთი აზერბაიჯანელი and the youth did not feel any kind of dis- მასწავლებgust there;ელი they რადიო were not „თავისუფლებასთან aware of the atti- “ ინტერვიუშიtude of the largeრასისტულ part of society.გამოვლინებებთან დაკავშირებითThe hated cycle განმარტავს became: ,,soერთი painful სიწმინდე and არ hard to carry, especially, because of the დატოვეს. შეუგინებელი ადგილი არ დატოვეს. როგორ უნდა გაუძლოს ამას გულმა. მოვა ზაფხული. 12დამწიფდება ისევ პამიდორი, დამწიფდება ის თაობებიც, რომლებიც ერთმანეთს მიიღებს ყველანაირი განსახვავების გარეშე. გაივლის კორონაც, მაგრამ ლამის ორი მესამედის მხრიდან სიძულვილით მიყენებული ჭრილის დავიწყება ძნელი იქნება.“

ქსენოფობიური განცხადებების ანალიზიდან იკვეთება, რომ დომინანტურ თემს აბსოლუტური გაუცხოება აქვს უმცირესობს თემებთან. ვერც საზოგადოების დიდი ნაწილი და ვერ სახელმწიფო ვერ ხედავს იმ სტრუქტურულ და სისტემურ უსამართლობას, რომელიც უმცირესობის თემის მიმართ სიძულვილში ვლინდება.

აზერბაიჯანული სათემო ორგანიზაცია ,,სალამის“ ერთ-ერთმა აქტივისტმა, ქამრან მამედლიმ, განაცხადა, რომ დადიოდნენ უნივერსიტეტებში, მეგობრობდნენ დომინანტი ეთნიკური ჯგუფის წევრებთანაც. ასეთი კოლექტიურობა სიძულვილში არ ჰქონდათ თემის წევრ ახალგაზრდებს დანახული; ასე არ ჰქონდათ აღქმული, თუ როგორ უყურებდა მათ საზოგადოების დიდი ნაწილი.

14 Coronavirus, in the conditions of already Even during the events in Marneuli, the intensified fear and the lockdown zone government did not realize that, at such circumstances, that young Azerbaijan- times, it was crucial to activate all strate- is launched a Facebook challenge in the gic communication tools to solve systemic Georgian language. They asked for support problems related to the integration of mi- from everyone to refrain from expressing norities and for the real inclusion of minori- a disgusting and xenophobic attitude. In ties in the united Georgian state. The state this supporting campaign, the activists de- could not analyze, that exactly during a clared that they are against racism, xeno- crisis like that, it has to show a firm and un- phobia and they choose equality for every equivocal position on the state policy of a citizen. Hopeful was the fact that from the united civil nation. Even the civil activists beginning, the members of the Azerbaijani from the Azerbaijani community claimed, community shared statements of solidari- “We have hired the government to fight ty in Georgian, and then these posts were such harmful manifestations”. They know taken over by ethnic Georgians, who also that they have hired the Government, just began to express solidarity and support. like the residents of Telavi, or Tbilisi, or Batumi The reasonable protest of the Azerbaijani did. Exactly such an approach should have community was also supported by the civil been shown by Tbilisi during the crisis days. sector. The latter expressed great solidari- It is fair to say that Marneuli Mayor, Chair- ty in the fight against the xenophobic and man of Georgian Parliament, and State disgusting treatment and attack on the Minister for Reconciliation and Civic Equal- Azerbaijani minorities. Non-governmental ity of Georgia responded to the xenopho- organizations and civil society activists con- bic manifestations towards the Azerbaijani demned the racialization statements and community. called on the state to react adequately In his statement, Marneuli Mayor mainly and legally; to pursue a policy of equality. justified himself by saying, “we are all tradi- The Public Defender of Georgia also con- tional people and we have the same ritu- demned the racist attacks towards the Azer- als as a wedding, funeral and so on. These baijani community, with the following assess- traditions have become ingrained in us, so ment: “Discussion of the problem in an ethnic considering everything, in Marneuli, as in context unequivocally contradicts the su- other municipalities of Georgia, it is hard for preme principle of protection of human dig- the citizens to immediately obey the emer- nity, reinforces existing stigmas against ethnic gency regime imposed due to the spread minorities, fosters the disintegration process of the virus.” The Chairman of the Parlia- and encourages their social exclusion”. ment and the State Minister for Reconcili- The state representatives, as in other xeno- ation and Civic Equality told us, that every- phobic and homophobic statements, failed one is equal and it is wrong to discriminate to respond appropriately and promptly to against someone on ethnic grounds. Their racist statements against the Azerbaijani statements were positive, however, the community. In many cases, they did not problem that is clearly seen in these state- have the relevant legal reactions on the ments is the lack of a strategic narrative criminal declarations comprising ethnic ha- and, consequently, a unified state policy tred and violence declarations. This wave on strategic communication. of chauvinism has not become a special The state finds it difficult to understand communication object for the officials. The that when a public official becomes a mo- Prime minister and the President of Georgia tivator and instigator of hatred, it poses a did not air any notice at all. challenge to the state. Meanwhile, the

13 state is obliged to show the solidary towards the process faster and brought to the sur- the oppressed group and to present clear face their disgusting attitude towards the messages against the wave of racialization, community. According to one of the local to have an adequate response to such xe- Azerbaijani activists interviewed during the nophobic manifestations permeated not in research, “This problem is a corpse and the context of anxiety and concern, but by they try to bury it, but, the pandemic sit- a unified, orderly state policy. uation has made it difficult to hide it and the corpse floated to the surface.”1 Kam- The reasons of xenophobic and racist manifestation ran Mammadli, a well-known activist of The reasons of xenophobic and racist the Azerbaijani community, in his interview manifestation to netgazeti.ge explains that messages towards racialization, which are later heard Instead of the principles of equality and from dominant ethnic groups, always ex- inclusion, state policy towards ethnic mi- isted. Simply, communication between norities is largely based on problematic groups was rare and ethnic minorities heard narratives such as security, linguistic-cultur- it relatively infrequently. al dominance, and social exclusion. The The main reason for xenophobic attitude state fails to properly understand the deep towards minorities is that our society and the and pervasive inequality that exists towards state did not take it into consideration and non-dominant groups due to historical ne- cannot define what the Georgian state, glect and the dominant gaze. the Georgian people mean and who are The wave of racist manifestations during considered under that. Despite the consti- the COVID-19 outbreak hides structural tutional regulation of the principle of equali- problems, and inequality remains a princi- ty, everyday rhetoric, dominant culture, and pal challenge for Georgia. Fortunately, in the existing discriminatory system, together recent years, civil awakening and activism create the virtual society that still considers have emerged in the Azerbaijani commu- Citizen – Georgian only in a narrow ethnic nity and that is very important in terms of context. Such a dominant society excludes civil-political rights, involvement in public and marginalizes all ethnic non-Georgians activities, and understanding of identity. and willingly, or unwillingly, promotes eth- Azerbaijani community becomes more ac- nonationalism and narrow chauvinist senti- tive and critical, considering and speaking ments among ethnic Georgians. about the community problems, distanc- Real equality is expressed in building an ing, and the necessity of efficient inclusion inclusive state when the nation is standing politics. Unfortunately, after gaining inde- hard, and the civil nation is functional, dependence, no Georgian government has spite ethnicity and religion. In another case, been able to manage to be at the fore- we are dealing with narrow ethnic equality, front of this process. There are differences when the causes of all problems and trou- in the policies pursued under different gov- bles are non-Georgians, non-Orthodox, or ernments; however, there was no specific the same “strangers”. breakthrough scale policy. Only equality before the law enshrined in During the previous research, Azerbaijani the Constitution, which is not based on pub- community activists emphasized that xe- lic consensus, the historically established nophobic and aggressive attitude towards exclusion, and alienation and which is seen ethnic Azerbaijanis always existed. Though, at the political and economic, social, and COVID-19 became a catalyst, which made cultural levels, cannot be fully seen/equat-

1 It refers to hate and racist attitude existed in society against community 14 ed. Solidarity is hindered by ethnoreligious terests of the Georgian nation and, nationalism that reflects citizens in a narrow at the same time, the interests of all ethnoreligious context. individuals, regardless of nationality or other nations, we are not fighting for Dominant Narrative - “We” and “Others” the interests of Azerbaijan. , Friends, Dominant Narrative - “We” and “Others” and if someone fights, he will be- de feated ...” The xenophobic sentiments during the COVID-19 outbreak showed us, that al- Zviad Gamsakhurdia, National Front though a growing number of local Azer- Congress baijani community representatives, speak Georgian and are involved in the so- This kind of domination, unequal politics cio-economic life of the country, they are and opinions constantly remind the Azer- still perceived as “others” by a large part baijani community, that they live on Geor- of the society and the political spectrum. gian land and there is no place for them, Generally, in Georgia orthodox and eth- that there is a titular ethnos and the rest noreligious society tends to look “arrogant- are “others”. As one of the local Azerbaija- ly” at the representatives of another reli- ni activists explains, there is a stereotypical gion. This is confirmed by the pathos of the attitude in Georgia as if the Azerbaijanis liv- statements spread on the social network. ing in Georgia are either the fifth column of Also, we should pay attention to the “we Azerbaijan or the Republic of Turkey. and others” narrative: “they must go wher- “Georgia only for ethnic Georgians” the ever their place is”, which contains the open hidden policy state policy is also overshad- text that the real homeland of minorities is owed by the fact that many Azerbaijani

2 somewhere in the other13 place, therefore, villages in Bolnisi Municipality , where the they are not our people. Such an approach majority of the population is ethnic Azer-

baijani, have been renamed, and the rea- ” ” . . ი ი ნ ნ ა ა ი ი მ supports the marginalization and separation მ

ხედავად აღდგომას მრევლს უმასპინძლებს“: მრევლს აღდგომას ხედავად son was the return of old Georgian names. - - ა ა დ დ ა ა დ დ ე ე მ მ ა ა რ რ ა ა , , ი ი ც ც ა ა კ კ - - თ თ რ რ ე ე მ მ ღ ღ ა ა რ რ ა ა , , ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ა ა ი ი ტ ტ ს of Georgian-Azerbaijanis from the state. ს -

ოჩლბლ ელსა ეღდეი მიუ შეზღუდვების ეკლესია After all, the მორჩილებელი main essence of racist In fact, the message of this policy is that - - ი ი რ რ ქ ქ ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ დ დ ე ე მ მ ა ა რ რ ა ა , , ე ე ტ ტ ს ს ი ი რ რ ქ ქ ა ა რ რ ა ა , , ე ე ნ ნ უ უ მ მ წ წ რ რ ო ო მ მ

სქრვლს დაუ- „საქართველოს

მოეხმაურა მასალით - - statements მასალით is to presentმოეხმაურა the citizens of the the Georgian territories are only for ethnic

დ დ ე ე მ მ ა ა რ რ ა ა , , ა ა ნ ნ ე ე მ მ წ წ რ რ ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ ა ა რ რ ა ა ს ს ი ი რ რ ა ა , , ს ს ა ა გ გ დ დ

ა გეილ იო რმ ა CNი კ გა- კი CNN-იც მას რომ non-dominant იყო, აგრესიული groupდა as temporary resi- Georgians and there is no place for the lo-

ე ე შ შ ა ა ნ ნ ი ი წ წ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ო ო რ რ შ შ ი ი შ შ ა ა ს ს ც ც ა ა რ რ , , ს ს ი ი ა ა ც ც მ მ უ უ თ თ . . ს ს ა ა ნ ნ

დაუმორჩილებლობა იმდენად ხმამაღალი ხმამაღალი იმდენად dents of the country,დაუმორჩილებლობა secondary citizens cal Azerbaijani community there. The peo-

- - ე ე მ მ წ წ რ რ ს ს ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ ს ს ბ ბ ე ე ნ ნ ე ე ყ ყ ა ა ს ს ნ ნ ა ა ი ი ზ ზ ნ ნ ა ა ს ს ი ი რ რ ხ ხ თ თ უ უ ს ს რ რ ი ი ძ ძ

არავინ აჯარიმებდა. ქართული ეკლესიის ეკლესიის ქართული who have აჯარიმებდა. to go არავინ to “their” country. Unfor- ple from the other ethnicities are not con-

ი ი ბ ბ ე ე მ მ ო ო ზ ზ ი ი რ რ თ თ ე ე ვ ვ კ კ მ მ ს ს ე ე მ მ ო ო რ რ , , ა ა ი ი ნ ნ ჩ ჩ ა ა ი ი მ მ ს ს ნ ნ ა ა გ გ

პირებს, რეგულაციების დარღვევისთვის დარღვევისთვის tunately, რეგულაციების the pathosპირებს, and spirit of the thesis sidered full-fledged citizens in Georgia. This

- - ნ ნ ე ე ვ ვ ქ ქ თ თ თ თ რ რ ე ე ი ი გ გ ო ო ზ ზ , , თ თ ა ა ბ ბ ლ ლ ა ა . . ი ი ლ ლ უ უ ბ ბ ე ე დ დ ი ი კ კ ო ო მ მ ა ა დ დ

აღსანიშნავია ის ფაქტიც, რომ საეკლესიო საეკლესიო რომ ფაქტიც, declaredის duringაღსანიშნავია the National Movement chauvinistic approach has its reasons. One ა ა ე ე ზ ზ ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ მ მ ო ო რ რ შ შ მ მ ა ა ნ ნ ა ა თ თ თ თ რ რ ე ე ი ი თ თ რ რ უ უ ს ს ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ დ დ ა ა ნ ნ ა

by the leader of the National Liberation reason is that language,ა religion, differenc- “ “ . . ს ს ე ე მ მ ა ა ღ ღ ს ს ი ი მ მ ო ო გ გ დ დ - - ი ი ლ ლ თ თ მ მ ა ა ბ ბ ე ე ლ ლ ფ ფ უ უ ს ს ი ი ვ ვ ა ა თ თ ა ა გ გ ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ ნ ნ ა ა გ გ ს ს ი ი რ რ ი ი ჭ ჭ ა ა ს

Movement against the Soviet Empire Zviad es in cultural values,ს and lack of points of

- - ღ ღ ა ა ა ა ბ ბ ე ე ლ ლ ფ ფ უ უ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ლ ლ ი ი გ გ დ დ ა ა ა ა დ დ ა ა გ გ ა ა ც ც ე ე ი ი მ მ

- - ა ა გ გ მ მ ა ა . . ა ა ბ ბ ე ე ლ ლ ე ე ც ც რ რ ვ ვ ა ა გ გ ს ს ი ი ს ს უ უ რ რ ი ი ვ ვ მ მ ა ა ს ს ე ე დ დ რ რ ე ე ჩ ჩ ე ე შ

Gamsakhurdia at the National Front Con- contact betweenშ the ethnic groups lead რ რ ა ა ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ უ უ ხ ხ ა ა ს ს მ მ ო ო ი ი ს ს ე ე ლ ლ კ კ ე ე ა ა ს ს , , ო ო ყ ყ ი ი

ა ა თ თ ა ა რ რ , , ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი თ თ ე ე კ კ ი ი ს ს ო ო თ თ რ რ ე ე ა ა ს ს ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ , , ს ს ი ი ვ ვ თ

to this alienationთ and discriminatory mani- " " ი ი ლ ლ ე ე ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ უ უ ე ე შ შ " " ა ა დ დ " " ი ი ლ ლ ე ე ნ ნ ე ე გ გ დ დ უ უ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ " gress is still alive" and is nourished daily by

- - ს ს ი ი ვ ვ ც ც ა ა დ დ ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ ა ა ბ ბ ე ე დ დ თ თ ე ე კ კ ი ი რ რ ე ე ფ ფ ა ა ლ ლ ე ე ვ ვ ყ ყ . . ნ ნ ე ე ბ ბ ო ო ზ ზ

ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი მ მ , , ს ს ო ო რ რ დ დ ს ს ი ი ვ ვ ლ ლ ა ა ძ ძ რ რ კ კ ა ა ს ს ი ი ბ ბ ე ე ლ ლ ი ი გ

the ultra-radical,გ nationalist forces. festations.

- - ა ა ვ ა ა თ თ ვ გ ი ი ბ ბ ე ო ო ფ ი ი წ წ მ მ ლ ლ ე

ვ ვ გ ე ფ ე ხ ხ ა ა ს ს ა ა დ დ ი ი ბ ბ ე ე ბ ბ ე ე ყ ყ წ წ უ უ ს ს ი ი ვ ვ

ა ა ქ ქ

- - დ დ ა ა ა ა დ დ ა ა გ გ თ თ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ა ა ქ ქ ნ ნ ა ა მ მ ი ი შ შ ქ ქ ა ა ლ

ლ Xenophobic attitudes on the part of the

- - ც ც ა ა დ დ ნ ნ ა ა ჯ ჯ ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ ც ც ა ა ს ს ლ ლ ე ე

მ მ ო ო რ რ , , ს ს ბ ბ ე ე მ მ ო ო ზ ზ ლ ლ ე ე ბ ბ ე ე ლ

dominant ethnosლ cause great resentment

- - ი ი ც ც უ უ ა ა მ მ ა ა რ რ გ გ ა ა მ მ , , ლ ლ უ უ თ თ რ რ

მ მ ი ი ა ა ლ ლ ე ე ვ ვ ყ ყ თ თ ე ე ხ ხ უ უ ს ს ა ა პ პ უ

Friends, Georgia is a country of and frustration inუ the minority communi-

თ თ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი მ მ თ თ ო ო მ მ ა ა დ დ ა ა თ თ ი ი ნ ნ

ე ე მ მ წ წ რ რ , , ა ა მ მ ა ა მ მ ი ი რ რ ე ე ი ი ლ ლ უ უ ს

Georgians, this axiom must be pre- ty. According to ს the assessment of a local ტორიტეტთან:

ი ი ნ ნ ე ე ვ ვ ქ ქ თ თ ც ც რ რ ო ო გ გ ო ო რ რ თ თ ი ი

ბ ბ ე ე რ რ დ დ ე ე ვ ვ ე ე გ გ , , ო ო ბ ბ ე ე ლ ლ ი ი ვ ვ შ

sented and reflected in this program, Azerbaijani activist:შ “Imagine, being born

მწიფო ინსტიტუტების მარცხი ეკლესიის ავ- ეკლესიის მარცხი ინსტიტუტების მწიფო

, ,

ო ო ს ს ა ა ფ ფ რ რ ი ი ვ ვ ძ ძ ო ო ნ ნ ე ე ვ ვ ჩ ჩ მ მ ო ო ტ ტ ი ი მ მ ა ა . . ა ა ს ს ი ი ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე გ გ მ მ ს ს ი ი ხ

the Constitution must express the in- in a country, livingხ there, thinking that it is

საც ერთმნიშვნელოვნად გამოჩნდა სახელ- გამოჩნდა ერთმნიშვნელოვნად საც

- - უ უ ს ს ა ა პ პ ი ი რ რ უ უ ლ ლ ა ა ი ი ც ც ო ო ს ს ა ა დ დ ი ი დ დ ა ა რ რ ი ი პ პ ა ა ო ო რ რ დ დ ა ა ლ ლ ხ ხ ა ა „ „

აცაეა როდე- განცხადება, ს ს ა ა ი ი რ რ ა ა ხ ხ ა ა გ გ ი ი გ გ რ რ ო ო ი ი გ გ ერ

2 Villages - Talaveri, Chapala, Mamkhuti and მოუწოდა: etc. ლოცვისკენ სახლებიდან ნეებს

ეი ყ, მსა დკვიეი, პრემი- დაკავშირებით, ამასთან იყო, ბელი

- მორწმუ და სამყაროს მართმადიდებლურ

ემიოთი უიუეა დამაზიანე- უკიდურესად ხელმწიფოსთვის

ასევე მსოფლიო პატრიარქმაც მიმართა მიმართა პატრიარქმაც მსოფლიო ასევე

15 დიდბდე სკთრ ჯპბთ სა- ჯიპებით. საკუთარი ადგილდებოდნენ

პირებმა არაფრად ჩააგდეს და მაინც გადა- მაინც და ჩააგდეს არაფრად პირებმა . . ა ა ბ ბ ე ე დ დ ნ ნ ყ ყ ე ე ვ ვ

გილება, თუმცა ეს აკრძალვაც საეკლესიო საეკლესიო აკრძალვაც ეს თუმცა გილება, - - ქ ქ ო ო მ მ ა ა გ გ ე ე ზ ზ დ დ რ რ ე ე ვ ვ გ გ ბ ბ ე ე ვ ვ რ რ უ უ ლ ლ ა ა ი ი ც ც ი ი ფ ფ ო ო ს ს ი ი ი ი ს ს ე ე ლ ლ

რი სატრანსპორტო საშუალებებით გადაად- საშუალებებით სატრანსპორტო რი - - კ კ ე ე ს ს ი ი თ თ ე ე ხ ხ მ მ ო ო ს ს ი ი კ კ ა ა ვ ვ რ რ ი ი წ წ ი ი ლ ლ უ უ ბ ბ ე ე რ რ ა ა ტ ტ ა ა ჩ ჩ რ რ ე ე ი ი მ მ

აკელ პროი შზუა მექანიკუ- შეზღუდა პერიოდით გარკვეული ს ს ი ი რ რ ო ო ე ე მ მ ნ ნ ი ი გ გ ე ე რ რ ა ა გ გ , , ს ს ი ი ს ს ო ო კ კ ი ი ლ ლ ო ო თ თ ა ა კ კ ა ა თ თ ხ ხ ე ე მ მ ო ო ს ს

რილს დადგენილება №252-ით მთავრობამ მთავრობამ №252-ით დადგენილება რილს , , ი ი შ შ რ რ ა ა ძ ძ ა ა ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი ძ ძ ა ა ი ი მ მ ჩ ჩ ე ე . . ა ა დ დ ბ ბ ე ე რ რ უ უ ყ ყ უ უ თ თ ი ი რ რ ე ე თ თ ე ე

ინა ოყრ თვ. 00 ლს 6 აპ- 16 წლის 2020 თავი. მოიყარა მიანმა ი ი რ რ ი ი პ პ ა ა დ დ რ რ ი ი პ პ ს ს ა ა ვ ვ რ რ ი ი წ წ ი ი ლ ლ ვ ვ ე ე რ რ მ მ ო ო ლ ლ ო ო ხ ხ , , ს ს ე ე ყ ყ

ეშ, აუუ სვცშ უმამ ადა- უამრავმა სივრცეში დახურულ რებში, - - წ წ ი ი ა ა დ დ ა ა მ მ ღ ღ ი ი მ მ ს ს რ რ ა ა კ კ ლ ლ უ უ რ რ უ უ ხ ხ ა ა დ დ ა ა ბ ბ ე ე რ რ ა ა ტ ტ ა ა ჩ ჩ ს ს ი ი ბ ბ

ა ა აადიეი შზუვს, ტაძ- შეზღუდვისა, გადაადგილების და სა - - ე ე ვ ვ რ რ ი ი წ წ ა ა მ მ ბ ბ ე ე რ რ ი ი პ პ ო ო რ რ ე ე ი ი ლ ლ უ უ ს ს ა ა ს ს ო ო მ მ ა ა გ გ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ქ ქ თ თ

ხედავად იმ პერიოდში არსებული შეკრები- არსებული პერიოდში იმ ხედავად - - ე ე ფ ფ ა ა ს ს ი ი ს ს უ უ რ რ ი ი ვ ვ . . ა ა მ მ ი ი ე ე ზ ზ ი ი ს ს ლ ლ ი ი რ რ პ პ ა ა 2 2 1 1 ა ა მ მ ო ო გ გ დ დ ღ ღ ა ა

ძუი ღონა კეის იაე მიუ- წინაშე. ეკლესიის აღმოჩნდა უძლური მ მ ა ა ი ი ს ს ე ე ლ ლ კ კ ე ე ო ო ლ ლ უ უ ქ ქ ი ი ც ც ო ო მ მ ა ა ს ს , , ი ი შ შ თ თ ე ე ხ ხ მ მ ო ო ს ს

რო სამწუხაროა ის ფაქტი, რომ მთავრობაც მთავრობაც რომ ფაქტი, ის სამწუხაროა რო

. . ა ა დ დ ბ ბ ე ე დ დ ე ე მ მ ქ ქ ო ო მ მ უგა დსრბდე ელსეშ. უფ- ეკლესიებში. დასწრებოდნენ ტურგიას

ე ე დ დ მ მ ა ა თ თ ა ა ა ა ს ს 5 5 ს ს ი ი ლ ლ ი ი დ დ ნ ნ ა ა დ დ ი ი თ თ ა ა ა ა ს ს 7 7 1 1 ც ც ი ი ლ ლ ე ე მ მ და მრევლს მოუწოდა აღდგომის ღამეს ლი- ღამეს აღდგომის მოუწოდა მრევლს და

- - ო ო რ რ , , ო ო ღ ღ ი ი ო ო მ მ ე ე შ შ ი ი თ თ ა ა ა ა ს ს ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ა ა დ დ ნ ნ ე ე მ მ ო ო კ კ ი ი ლ ლ ა ა ხ ხ ა ა არაფრად ჩააგდო ადამიანების სიცოცხლე სიცოცხლე ადამიანების ჩააგდო არაფრად

, , თ თ ი ი დ დ ა ა ვ ვ ს ს ი ი რ რ ი ი ვ ვ კ კ ი ი თ თ რ რ ე ე ნ ნ ა ა დ დ ი ი ლ ლ ი ი რ რ პ პ ა ა 4 4 1 1 ა ა დ დ ა ა რ რ თულმა მართლმადიდებლურმა ეკლესიამ ეკლესიამ მართლმადიდებლურმა თულმა

- - ც ც ა ა კ კ მ მ ა ა ა ა გ გ ო ო რ რ ფ ფ უ უ ვ ვ ე ე დ დ ი ი კ კ დ დ ე ე მ მ ა ა რ რ ა ა , , ს ს ე ე მ მ ა ა ღ ღ ს ს ი ი მ მ ალცა ვუ რჟმი ატრს ქარ- ჩაატარეს. რეჟიმში ჩვეულ ვა-ლოცვა

- - ო ო გ გ დ დ ღ ღ ა ა ი ი ბ ბ ე ე ვ ვ დ დ უ უ ღ ღ ზ ზ ე ე შ შ ა ა ქ ქ უ უ ბ ბ უ უ ს ს მ მ ა ა ე ე შ შ უ უ თ თ ა ა რ რ ა ა ა ა დ დ ხელისუფლებას დაუპირისპირდნენ და წირ- და დაუპირისპირდნენ ხელისუფლებას

თ თ რ რ ა ა მ მ ი ი მ მ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ე ე ლ ლ ვ ვ ა ლის რეკომენდაციები არ გაითვალისწინეს, გაითვალისწინეს, არ რეკომენდაციები ლის ა გ გ ი ი ს ს ი ი მ მ ა ა დ დ ნ ნ ჩ ჩ ო ო მ მ ღ ღ ა ა ი ი ლ ლ ა ა ვ ვ

ოლბა ვრსს იაღდგ ბრძო- წინააღმდეგ ვირუსის რომლებმაც - - უ უ ე ე შ შ ა ა დ დ , , ს ს ბ ბ ე ე ბ ბ ე ე დ დ ო ო წ წ ო ო მ მ ს ს ი ი ქ ქ რ რ ა ა ი ი რ რ ტ ტ ა ა პ პ ა ა დ დ ვ ვ ხ ხ ა ა დ დ

არქომ და იმ ქვეყნებს შორის აღმოჩნდა, აღმოჩნდა, შორის ქვეყნებს იმ და არქომ დ დ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ნ ნ ა ა ი ი ლ ლ ა ა ძ ძ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე დ დ ი ი ზ ზ ე ე რ რ პ პ , , ა ა ს ს ი ი მ მ ა ა დ დ ა ა ვ ვ

აზაა აათეო საპატრი- საქართველოს გაიზიარა - - ა ა დ დ ე ე ხ ხ უ უ ი ი მ მ . . ი ი მ მ დ დ ა ა ს ს ი ი ქ ქ რ რ ა ა ი ი რ რ ტ ტ ა ა პ პ ა ა მ მ ე ე ც ც ს ს ი ი ვ ვ ი ი ტ ტ ა ა პ პ

და მსოფლიო პატრიარქის მოწოდება არ არ მოწოდება პატრიარქის მსოფლიო და ი ი ს ს ი ი ვ ვ ა ა თ თ ს ს ვ ვ ა ა ტ ტ ა ა ხ ხ უ უ ო ო მ მ ა ა გ გ დ დ ო ო რ რ ა ა ჯ ჯ ა ა ს ს ლ ლ ე ე ხ ხ თ თ რ რ ე ე

სამწუხაროდ, ზემოხსენებული მიდგომები მიდგომები ზემოხსენებული სამწუხაროდ, - - ა ა რ რ ა ა , , ს ს ი ი ჩ ჩ ი ი ჩ ჩ უ უ ვ ვ რ რ ა ა დ დ ნ ნ ა ა ს ს ქ ქ ე ე ლ ლ ა ა , , ტ ტ ნ ნ ე ე დ დ ი ი ზ ზ ე ე რ რ პ პ your homeland, so to speak, a big family, in Azerbaijani territory. She pointed out that this country is mine and I am the part of this “the rights of Georgians living in Azerbaijan country, but, it turns out that too many peo- must be equal to the rights of Azerbaijanis ple do not look at us like that”; Unfortunate- living in Georgia, in terms of education and ly the Azerbaijanis who live in Georgia have other services“. The statement of Mariam to prove and justify themselves that they are Jashi also shows that the local Azerbaijani not guests here, that they are full-fledged community should be grateful that they are citizens, who love Georgia as much as eth- not as oppressed as ethnic Georgians (In- nic Georgians. The Azerbaijani community gilos) in Azerbaijan. Mariam Jashi’s rhetoric is not looking for another homeland outside does not differ from other xenophobic peo- the existing political space. They see their ple, except, that she has a better education past and present within Georgia. and conveys the same content more subtly. Her statement was translated on Facebook The young Azerbaijani living in Marneuli: as follows: “Let them leave Georgia, for a long time they have made only problems for “Recently, I was in Baku and when I came the country!”, or “Can’t we appeal to the back here and crossed the red bridge, I was Government of Azerbaijan to take them out the happiest person. I was born in Georgia, my parents were also born here, that is why of here? or maybe explain them to be ap- this place is my homeland”. preciative for being treated well!” etc. Back in 2018, Georgian Prime Minister Source: https://emc.org.ge/ka/products/ Giorgi Kvirikashvili declared that he was identobis-problematika-kvemo-kartlis- pleased that Azerbaijani-speaking citizens azerbaijanelebshi-da-misi-politikuri-da- of Georgia do not lose ties with Azerbaijan, sotsialuri-ganzomilebebi their “historic homeland”. These statements show that political officials do not proper- Another activist from the Azerbaijani ly understand the constitutional principle community notes, that the members of of equality and divide Georgian citizens their community are often asked: “Don’t on ethnic or religious grounds. In fact, the you think about returning to Azerbaijan?” Georgian government views the local However, in the face of such alienation, Azerbaijani community through the prism the dominant community has no idea that of Azerbaijan and considers it as its sphere Georgia is the only homeland for the an- of influence, which leads to alienation and cestors of a large part of the Azerbaijani fair protest in the local community. community, just like their ancestors. During the last thirty years, the state could The state policy of associating the local not explain to the society, that ethnic Azer- community with the state of Azerbaijan is baijani-Georgian citizens have no connec- highlighted by discriminatory statements by tion to Azerbaijan. Azerbaijan has never high-ranking political officials who are ste- been their historical homeland, nor do they reotyped towards the community. belong to the state of Azerbaijan. The state policy of associating the local The lack of a systemic and egalitarian vi- community with the state of Azerbaijan is sion of the state towards the minority com- highlighted by discriminatory statements munity is also reflected in the fact, that the by high-ranking political officials who are local Azerbaijan community is more protect- stereotyped towards the community. On ed by SOCAR, the embassies of Azerbaijan 26 February, 2019, Mariam Jashi, Member and Turkey than by the Georgian state. The of the Parliament, made public statement latter does not have a policy of long-term on the situation of ethnic Georgians residing support for the minority community, which

16 arouses the feeling that the Azerbaijani cit- of ethnic diversity in the textbooks is obscured izens of Georgia are perceived as “guests” or presented in a derogatory way. Ethnocen- in their homeland. A clear example of the tric attitudes are shown there. The history of association of the local community with the Georgia is understood in a mono-religious state of Azerbaijan is an aggressive narra- and ethnocentric context, where the ortho- tive that arose during the Covid pandemic dox is a privileged citizen and a host in this -“Let them go and stand at David Gareji”. country, while the rest are just guests“. The voice of ethnic minorities is almost unheard of in social-political discussions, Zaur Khalilov (survey respondent) leading to the exclusion and isolation of “The Ethnic Azerbaijanis are tired of Gareji’s non-dominant ethnic and religious groups issue, because we are not obliged to answer from society. If the ethnic minorities raise on that. I can’t understand why a Georgian their voice, then hate speech and racist citizen, an ethnic Azerbaijani, is being asked statements about their guest status emerge to answer this question”. The alienation of the Azerbaijani community from Georgia is also caused by the fact Such chauvinistic expressions clearly show that they find it difficult to perceive- them that Georgian society views non-dominant selves in the general history of Georgia. They groups through the neighboring state. In it- cannot find themselves and their identity in self -“stand at Gareji” indicates that in the the shared history of Georgia. This fact con- fight for the disputed border territories they tributes to the perception of the community as secondary and undesirable citizens. As have to stand with Georgia. There is a nar- the activists working with the minority com- rative outlined in the xenophobic attitude, munity explain: “students learn about them- that ethnically Azerbaijani people should selves as Azerbaijanis, not from the history of remain silent because they say nothing re- Georgia or school textbooks, but the inter- garding the David Gareji problem. net or the history of Azerbaijan”; they consider themselves as strangers to their own The local activist Aithaj Khalili (respondent to country, who come from somewhere”3. the research): Such alienation policies prevent young peo-

,,I was a little boy, when I heard that Geor- ple from defining their own identities. gia was only a country of Georgians, then I The main and global reason for the alien- realized, that I was not Gergian. This caused ation of the minority community is that the alienation in me. There are people, who think perception and definition of Georgia, as that my historical homeland is Azerbaijan, in homeland, is limited to a narrow ethnore- reality, it is not so. When we defend our rights, ligious and ethnic definition. This contrib- they openly tell us that we have to leave this utes to the isolation and marginalization of country. Often, when we began to talk about non-dominant ethnic groups. Thus, ethnore- our problems, they draw parallels with ethnic ligious nationalism is flourishing in Georgia. Georgians who live in Azerbaijan. Drawing a parallel is very unfair”. For example, there exists a stereotypical attitude in society and the dominant religion, that if you are Muslim, you are a Tatar The activists working on minority issues point and therefore you are not Georgian. By the out that “the main problem is probably to be way, this attitude also applies to Georgian found in the education system, as the topic Muslims living in Adjara and Guria.

3 Article-“omitted necessities interests and history- Georgian language teaching problem in the Azerbaijani Community of Georgia“, EMC, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/gamotovebuli-sachiroebebi-interesebi-da-istoria-kartuli-enis-stsavlebis-problema-sakartvelos-azerbaijanel-temshi

17 topic by a certain part of the civil sector Georgia has failed to establish the and the media takes place in a negative principle of civic nationalism in the context, mainly in terms of early marriage, state, according to which the main domestic violence or drug crime. thing is the citizenship of the country The reason for such a narrative is that the and not ethnic or religious affiliation. cultural relations between Georgians and Today there is a misunderstanding Azerbaijanis are minor, which is reflected in of equality from both the state and the lack of knowledge about each other’s society sides. Narrow ethnic equality cultures. There is no space for non-domi- or even the constitutional protection nant culture, to be included in a common of minority rights is not equality, culture. One of the activists, interviewed equality is the building of an inclusive during the research, Elnur Alisoy explains and multicultural state. that “today there is no opportunity for ethnic groups to get to know each other and Signs of alienationSigns of alienation of cultures, of cultures, erasure erasure of local of local to get familiar with each other’s culture, culture andculture domination and domination of Georgian of Georgian culture culture traditions and rules of conduct”. A respondent to the research, Azerbaijani activist Aitaj Khalili says: “Dominant and non-domi- One of the deepest causes of xenopho- nant ethnic groups do not know each oth- bic and racist attitudes is the total alien- er’s values and therefore, they have no in- ation of dominant and non-dominant cul- formation about each other’s concerns”. tures. Stereotypical assessments are often Another problematic shortcoming of the made that the Azerbaijani community is Georgian state policy is that it is unilateral less developed, uneducated, backward, with regards to the integration of minorities. uncivilized, who do not have their own That only means that minorities have to be culture. Such stereotypes are firmly -en closer to Georgian rules and language. It trenched in a large part of society, which is difficult for the state and the society to sees the community through the prism of understand, that integration is a bilateral the “backward”. The presentation of the process, and Georgians themselves need to get acquainted with non-dominant cul- Azerbaijani Community Activist Elnur Alisoy: ture to achieve real inclusion. Neither the state and nor the local Gov- “For example, if you ask the ethnic majority ernment does anything to bring dominant what they know about our Azerbaijani-speaking ethnic minorities, what Kakhetian in Ka- and non-dominant cultures closer together kheti, Megrelian in Samegrelo know about my or to advance the non-dominant culture. community, there will be the same answer: The major problem in Georgia is the mon- early marriage, they do not know Georgian, oethnic and mono-religious perception of drug trafficking in Phonichala, red ribbons the past and the culture, which leads to the and their connection with the girls to be mar- self-identification and self-determination of ried, and so on. These are the stereotypical and negative information in Georgian media the society through the prism of ethnona- about minorities. The alienation causes xeno- tionalism. The researchers explain that the phobic manifestations.” minorities are represented in school text- Source: https://www.facebook.com/ books mainly by their ethnographic mark, EMCRIGHTS/videos/293613875286423 and their political integration is not shown there4. The alienation between cultures

4 Online discussion -we“ and ,,others“? - Policy of the culture in Kvemo Kartli EMC, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/ diskusia-chven-da-skhvebi-kulturis-politika-kvemo-kartlshi.

18 and the marginalization of minorities is also caused by the expulsion of the community Famous Azerbaijanis from dominant history and collective mem- The conquest of Kartli and Kakheti regions by ory. Researchers, local activists talk about Russia, followed by the capture of Transcau- the signs of cultural domination and the dis- casia, as well as the establishment of Vice- appearance of the culture of local ethnic King in Tbilisi, made this city the political and minorities in the Kvemo Kartli region5. The cultural center of Transcaucasia. The intelli- cultural domination and the disappear- gentsia of the Caucasian nations, including ance of minority cultures indicate the state’s the Azerbaijani thinkers from the provinces of Baku and Elisabethpol (Same as Ganja), also attitude towards the Muslim holiday “Elat”, get here. which was considered a threat by the state The most famous of them are: and was abolished. It acquired a new name Mirza Shafi Vazeh - A poet and educator who “Dmanisoba” and Dmanisi Municipality was opened a salon in Tbilisi, where philosophy, entrusted to organize its celebration6. culture, poetry, etc. were discussed; Attempts to erase non-dominant culture Abaskuli Agha Bakikhanov – A poet, the gover- are manifested in different directions, which nor’s interpreter, and scientist; is perceived very painfully by the communi- Mirza Fatali Akhundov – An Educator and the ty. Ethnic minorities lack the reading of their first playwright to be called the “Moliere of the history in the school textbooks, which is why Caucasus”, critical thinker in the Muslim East. they are protesting against the fact that de- He arrived in Tbilisi in 1834 and he died in Tbilisi spite centuries of coexistence in Georgia, in 1878, in his own house (where there is the their place in the history textbook could not museum named after him and the Azerbaijani be found7. You will not need to waste a lot of culture center). He is buried in the present-day time to find out that our school history text- Botanical Garden (the Tbilisi Muslim graveyard books say practically nothing about mem- at that time). bers of the Azerbaijani or Armenian communities. Furthermore, such unequivocal and Source: https://tdi.ge/ge/page/ra- unda-vicodet-tanamokalake-etnikuri- unambiguous facts of history, such as the role azerbaijanelebis-shesaxeb of the Armenian community in the development and strengthening of modern Tbilisi, are constantly concealed and ignored. mation about the history of Azerbaijanis in In order to bring the Azerbaijani and Georgia and their identity9. Georgian ethnic groups closer, it is import- To bring them closer, it is also important to ant to describe in the history textbook the provide information on Georgian-Azerbai- best experiences of historical relations be- jani cultural relations in the literature text- tween the Azerbaijani and Georgian peo- books. The textbooks must include the writ- ple, as well as the representatives of the ings by Azerbaijani authors as a sample of Azerbaijani community who have made Georgian literature. Georgian-Azerbaijani special contributions to the deepening of literary relations date back to ancient times Georgian-Azerbaijani relations8. It is import- and are as old as the history between the ant that the history textbooks contain infor- Georgian and Azerbaijani ethnic groups.

5 TV show on the subject - Signs of domination and signs of local cultural deletions in Kvemo Kartli EMC, 2020, https://emc. org.ge/ka/products/dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temis-mimart. 6 Article - Dmanisoba - “ Copied Celebration and Mechanisms of Cultural Domination “, EMC, 2019, https://emc.org. ge/ka/products/dmanisoba-gadatserili-dghesastsauli-da-kulturuli-dominatsiis-mekanizmi?fbclid=IwAR3zITq16c6nJt- pl5QtTT5l1QHttq8itevgRELhNjwjTHKbAvjjOMAKFaP4. 7 Idem,https://emc.org.ge/ka/products/dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temis-mimart 8 Mushvig Chobanov, Azerbaijani-Georgian Literary Relations, Journal “Kartvelologi”,2017. https://www.academia. edu/35407801 9“What do we need to know about our Azerbaijani compatriots?” TDI, https://tdi.ge/ge/page/ra-unda-vicodet-tanamokalake-etnikuri-azerbaijanelebis-shesaxeb

19 Azerbaijani poet Mamed Arzma: Ethnic Azerbaijani primary school teacher from Kvemo Kartli: “The question is, when did the relationship between these two nations begin? Did ei- Now I remember one paragraph of “Me and ther party inspire this relationship? Or maybe Society”, about us, that we are shepherds, everything happened at once and by itself? Turkmen tribes, displaced during the reign of These are the questions that are very difficult Shah Abbas. Besides, I don’t think anything to answer. We are united by one sun, land, else is written about us in the textbooks.” water and air for many years now.” Assessment of the Georgian language teacher Azerbaijani translator and philologist - about the negative impact of alienation policy Shuradin Mammadli “Because of the state policy of alienation, the “Geographical similarities and the fact that minorities perceive themselves as secondary Georgians and Azerbaijanis have always citizens. The children from school age, imag- shared the sun, water and soil, brought to- ine themselves as strangers to their own coun- gether the representatives of these two na- try, coming from somewhere. Textbooks also tions in mountain and lowland pastures and play a big role in the establishment of such winter huts, all of which are reflected in the thoughts. The student does not see himself/ literature.” herself in any of the textbooks, moreover, it often hinders them in the process of establish- Source: Mushvig Chobanov, Azerbaijan- ing their own identity and self-determination. Georgian literature relationship, journal- Consequently, not all students can link their Kartvelologi”,2017 https://www.academia. future plans to their homeland.” edu/35407801 Source: https://emc.org.ge/ka/products/ gamotovebuli-sachiroebebi-interesebi- Mainly, it is through the textbooks of his- da-istoria-kartuli-enis-stsavlebis-problema- tory and literature that human identity sakartvelos-azerbaijanel-temshi and attitudes are formed. The standard of ethnos and religion, which dominates the and extremist forces, in connection with Georgian state education policy, best of all the dismantling of a monument of the illustrates the essence of the problem and Azerbaijani writer and Bolshevik Nariman the nonexistence of an in-depth, coherent Narimanov in Marneuli12. Despite Nariman state policy for the formation of a civilized Narimanov’s controversial figure, the local nation. Consequently, schools fail to create Azerbaijani community considers him a a multicultural environment based on mu- part of its culture. The issue of dismantling tual respect and equality of ethnic groups. Nariman Narimanov’s monument should In the regions populated by ethnic minori- be resolved by the state and local authorities, the tendencies of state culture domi- ties, together with the Azerbaijani commu- nance are noticeable and revealed in the nity, without the intervention of the clergy, local cultural policy. The practice of delet- using democratic and inclusive formats. 10 ing local holidays and weak representa- The researchers working on minority issues tion of minority cultures is evident11. highlight that from the point of view of the A recent example of the erasure of cul- Azerbaijani cultural representatives, there tural domination and history is the demand is a huge setback in the state and soci- aired by the high hierarchs of the church ety. The studies prove, that when the local

10 Opinion: - Dmanisoba - “Copied Celebration and Mechanisms of Cultural Domination”, EMC, 2019, https://emc.org. ge/ka/products/dmanisoba-gadatserili-dghesastsauli-da-kulturuli-dominatsiis-mekanizmi 11 Marneuli Cultural Center Policy Assessment EMC, 2019, https://emc.org.ge/ka/products/marneulis-kulturis-tsentris-politikis-shefaseba 12 Statements by the Bishop of Marneuli and Hujab and the Fascist Forces, 2020, https://mtavari.tv/news/5636-kartuli-eklesiis-rusuli-motivebi-meupe-giorgi; https://mtavari.tv/news/10543-nariman-narimanovis-dzegli-aktsia-kontraktsia

20 community talks about the Azerbaijani cul- tional Azerbaijani elements, the activities ture, they do not view it as a culture of the are saturated with only Georgian elements. neighboring state - Azerbaijan, as opposed Moreover, in those Azerbaijani villages of to ethnic Georgians dominated by the pri- Kvemo Kartli, where only ethnic Azerbaijan- macy of a neighboring state13. is live, Christian crosses are erected at the A classic example of cultural domination beginning of villages and in cemeteries, in- is the video released in 2018 by the Kvemo dicating that Kvemo Kartli is marked as an Kartli Governor’s office14, aiming to increase exclusively Christian land17. Meanwhile, it is the tourism potential of the Kvemo Kartli unclear what goal the people who are re- region. There were only Orthodox cultural sponsible for making this level of state pol- monuments captured in the video. There icy decisions are trying to achieve. What was nothing said about the local traditions, outcome can be expected? The fact is the charm of the country’s diversity that that this kind of policy does not contribute can be especially found in this region, not to the formation of a civilized nation nor a single word about the cultural traditions of the rapprochement. Even 30 years after the Azerbaijani community, its kitchen, the independence, the “equalization policy” invaluable significance of history, and the mentioned and rejected by Zviad Gam- charm of Georgia as a multicultural society. sakhurdia nowadays is still excluded. And The minority culture was not represented in in an attempt to perpetuate this constant the video at all, which is probably more, than domination and ignorance, we have only cultural domination and is aimed at deliber- multiplied problems and state tragedies. ately ignoring or simply erasing the culture The state finds it difficult to comprehend of a non-dominant community. “Ethnic mi- the fact that cultural policies, collective norities have become “dead souls” for the memory policies, and education policies state, decision-makers or the institutions15. carry great significance and potential for For example, a large part of the resources the construction of a truly inclusive and of the Marneuli Cultural Center is spent on egalitarian state and society. The positive the dominant culture, while the non-dom- obligation of the state is to promote the inant ethnic group represents the most of role of ethnic and religious minorities in the the local population. For the past three common history, and thus make our inter- years, the cultural events held by Marneuli dependence and unity inevitable. Because Cultural Center were in a language obscure of the alienation of cultures and marginal- for ethnic Azerbaijanis. In 2018 there were ization of minority cultures and because of 68 events and only 8 of them were dedi- the problems in the statehood, all groups cated to the ethnic minorities or contained cannot see one another as compatible elements of ethnic minority culture. Be- and their place and link with a common sides, due to transportation and infrastruc- past, culture, and history. Today, the dom- ture problems, the residents of the villages inant ethnos and culture itself, because of have difficulties accessing the center, even their alienation rhetoric, create the image to attend such cultural events16. Instead of of “stranger” from the ethnic minorities, at holding the cultural events with the tradi- the time, when the ethnic minorities have

13 Online discussion- “Domination and local cultural deletion signs in Lower Kartli“, EMC, 2020, https://emc.org.ge/ka/ products/dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temis-mimart 14 Video on Kvemo Kartli, spread by Kvemo Kartli Governor office, 2018, https://www.facebook.com/watch/?ref=exter- nal&v=1792717770786947 15 The article by the local Azerbaijani activist Kamran Mammadli 2019, https://bit.ly/2oJGC0y 16 The assessment was carried out by the EMC non-governmental organization,2020, https://emc.org.ge/ka/products/ dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temis-mimart 17 Video on the subject- “Domination and local cultural deletion signs in Lower Kartli” 2020, https://emc.org.ge/ka/products/dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temis-mimart

21 a completely different attitude and desire in what ways minorities can be taught the towards integration. language effectively. The State somehow forgets that its positive obligation is to teach the language to NarrativeNarrative – “If you – “Ifdo you not do know not know the the language, language, you the minority community and to create a fa- you have to keep silent and not demand the rights” have to keep silent and not demand the rights” vorable atmosphere for that. At the same time, in a democratic state that cares for its In the xenophobic context, there was an citizens, even if minorities do not know the aggressive narrative outlined18 – “Welcome state language any information must be and learn the language”, “Integrate and available for them in the language, which get involved in the affairs of the country” “if they can understand. Ensuring access to they knew the Georgian language during information in the minority language is the the pandemic, they would understand ev- state’s international obligation. erything”19, etc. This narrative dates back to the 1990s - “If you do not know the language, Local activist – Elnur Alisoy: you should be silent and not demand rights.” Such sentiment still haunts a solid section of “How can we study Georgian language for society, creating an even greater environ- 12 years in Azerbaijani language schools and ment for the exclusion of minorities. most of the students still do not know the language after graduation? It means there are Due to fundamental shortcomings in the many problems in the education system. But, state education system, the knowledge of for some reason, they are accusing the Azer- the language by local communities is sig- baijani community, as if the issue of the Geor- nificantly lower in regions densely populat- gian language is the fault of the community ed by ethnic minorities. According to vari- itself.” ous data, it averages 65%20. Source: https://emc.org.ge/ka/products/ The local community is blamed for the dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temi problems that occurred from the low level of knowledge of the Georgian language within the ethnic Azerbaijani population When we delve into the issue of learning as if they have no desire to learn the lan- the Georgian language for minorities, it is guage and integrate further. The Azerbai- obvious, that the part of the community, es- jani community is so reprimanded for the pecially young people, know the language “ignorance of the Georgian language” well. The responses of the young people of that no one even asks how the state has the local Azerbaijani community21, cam- taken care of this issue over the years. Nei- paigns on Georgian languages22 have ther a large part of society nor the state shown, that, in reality, the young members ever talks about what are the structural of the community are fluent in the Geor- reasons for not knowing the language and gian language. However, their integration

18 Statement by the Prime Minister of Georgia in Azerbaijani and attached comments containing hate speech, 2020, https://www.facebook.com/watch/?v=1098509560501465 19 Assessment containing hate speech towards Azerbaijani community 2020, https://www.marneulifm.ge/ka/marneuli/ article/28034-koronavirusis-akhali-simptomi-qsenofobia; https://www.facebook.com/%E1%83%98%E1%83%AA%E1%83 %9C%E1%83%9D%E1%83%91%E1%83%93%E1%83%94-%E1%83%A4%E1%83%90%E1%83%A8%E1%83%98%E1%83%A1%E1% 83%A2%E1%83%A1-106152431031076 20 Statement by the Coalition for Equality - “we call for State and media, to consider minority languages in information policy”, 2020, https://osgf.ge/movuwodebt-sakhelmwifosa-da-mediebs-sainformacio-politikashi-umciresobebis-ene- bi-gaitvaliswinon/ 21 Statements of local Azerbaijani community representatives, 2020, https://www.facebook.com/SalamGeorgia/ posts/206977754050287 22 Information about the Azerbaijani community campaign,2020, https://www.facebook.com/kamran.mamedov3/ posts/4227002153992129

22 and effective inclusion in society are still not achievable due to various problems. Only, the knowledge of the language itself does not mean integration. The language is one and not the only tool for the integration of minorities. The constant emphasis on the issue of non-knowledge of the language by minorities and its political instrumental- The public school in the village of Lambalo, Sagarejo district, where about 900 students ization poses a significant obstacle to the study, has been operating in privately rented integration of minorities and leads to their premises for three years. Students are given alienation from society. According to the lessons in the rooms where cattle-shed used assessment by local Azerbaijani activist in- to be. terviewed within the frames of the research: Source: http://icode.ge/2011/05/23/%E1%83% “When hate speech is read by young peo- A1%E1%83%99%E1%83%9D%E1%83%9A ple in the local community who know the %E1%83%90-%E1%83%91%E1%83%9D%E1% language well and want integration, after 83%A1%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%A hearing such xenophobic statements, they 8%E1%83%98-%E1%83%92%E1%83%90%E1- lose the desire to integrate and have a %83%AE%E1%83%A1%E1%83%9C%E1%83% complete distrust of the government.” 94%E1%83%A1/

ack of language knowledge in the L dicates the effectiveness of this program, regions, densely populated by the and its launch is welcome. Azerbaijani community, is caused by In terms of language teaching, the main complex problems, including the low challenge is the low quality of Georgian quality of education in schools, poor language teaching in schools. The students quality textbooks, low qualifications cannot learn the Georgian language in and the shortage of teachers, school school for 12 years, while in the universities, infrastructure, lack of pre-school fa- they can learn the language in one year cilities, etc. with the help of the 1+4 program. Accord- The studies prove that the quality of ing to the students, “the one-hour lesson teaching in regions densely populated by every day at school does not meet their non-dominant groups is low23, however, the needs, it is often not enough to learn Geor- number of Georgian language learners has gian and they usually require the help of increased dramatically since the launch of additional private tutors“25. The teachers the 1 + 4 program24 , indicating that there is explain that the grammar in the Georgian the desire, readiness, and progress among textbooks is very scarce, moreover, the the minorities to learn the state language. textbooks are written entirely in Georgian The 1+4 program provides real support for by Georgians who do not know what prob- higher education for Azerbaijani-speak- lems the community has or how to teach ing and Armenian-speaking youth. This in- them the language26.

23 Article-“omitted necessities, interests and history- Georgian language teaching problem in Azerbaijani community“, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/gamotovebuli-sachiroebebi-interesebi-da-istoria-kartuli-enis-stsavlebis-problema-sakartvelos-azerbaijanel-temshi 24 Information about the 1 + 4 program https://www.smr.gov.ge/ge/page/58/saganmanatleblo-programa 25 Article-“omitted necessities, interests and history- Georgian language teaching problem in Azerbaijani community“, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/gamotovebuli-sachiroebebi-interesebi-da-istoria-kartuli-enis-stsavlebis-problema-sakartvelos-azerbaijanel-temshi 26 Idem, https://emc.org.ge/ka/products/gamotovebuli-sachiroebebi-interesebi-da-istoria-kartuli-enis-stsavlebis-problema-sakartvelos-azerbaijanel-temshi

23 Georgian state requires that ethnic mi- reotypes, as if the minorities are not interest- norities must learn the state language. ed and have no desire to learn the Georgian This is the beginning of politics, the es- language, they have no appropriate ed- sence and the end. Perhaps this is reflect- ucation and culture to get the information ed in the fact that in the Kvemo Kartli and from media, etc. Consequently, the state Kakheti regions, self-governments do not considers that if minorities are willing to inte- even provide public information in the grate, they should learn the language. The minority language, and the translation re- statement made by Emzar Kvitsiani, Mem-

sources are also disorganized27 . The con- ber of the Parliament is a good illustration 10 centration on the requirement to learn of language domination. He reprimanded the Georgian language is the reason why the sheikh of the highest Muslim division of

self-government websites are not bilingual Georgia for not knowing the Georgian lan-

კონსტიტუციური პრინციპებიც. პრინციპებიც. კონსტიტუციური either, thus, the local community has no guage and indicated that if he was a citizen

. . ი ი ლ ლ ი ი ვ

ვ 29

დემოკრატიული ქვეყნების უმრავლესობის უმრავლესობის ქვეყნების დემოკრატიული opportunity to interact with the self-govern- of Georgia, he should speak Georgian .

- - შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ , , ე ე რ რ ა ა მ მ ო ო დ დ ჯ ჯ მ მ ვ ვ ა ა თ თ ი ი ლ ლ ი ი ფ ფ

პრინციპში, პრაქტიკულად ანალოგიურია ანალოგიურია პრაქტიკულად პრინციპში, ment, as a first-level democracy. The par- The challenges in language policy and

- - ო ო ყ ყ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ ს ს ო ო ლ ლ ე ე ვ ვ თ თ რ რ ა ა ქ ქ ა ა ს ს ს ს ბ ბ ო ო ბ ბ

ლო ორგანოს მიერ დაამტკიცება ჭირდება. ჭირდება. დაამტკიცება მიერ ორგანოს ლო ticipation of the non-Georgians in central low political participation of ethnic minori-

- - მ მ ა ა - - “ “ ა ა ნ ნ ი ი გ გ დ დ ე ე მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ რ რ ე ე ვ ვ ს ს ე ე ს ს ა ა ბ ბ ო ო ა ა შ შ უ უ მ მ

ოს ქედბრბ დ საკანონმდებ- და ექვემდებარება როლს and local government is illusory. The aim of ties increase social inclusion and vulner-

ა ა დ დ ბ ბ ე ე რ რ ე ე ჩ ჩ ა ა ე ე შ შ დ დ ო ო თ თ რ რ ე ე ა ა ს ს მ მ ა ა რ რ გ გ ა ა მ მ , , ი ი ლ ლ ე ე თ თ ა ა ნ ნ

ააყეიეეი აალმნო კონტ- საპარლამენტო გადაწყვეტილებები the government is not to make public offi- ability. In political life, with the ignorance

ო ო ყ ყ ი ი ს ს ი ი ვ ვ თ თ მ მ ე ე ჩ ჩ , , ს ს ბ ბ ე ე ს ს ე ე ც ც ო ო რ რ პ პ მ მ ა ა ა ა დ დ ო ო ბ ბ ე ე დ დ ი ი

გადასცემს, მხოლოდ იმ დათქმით, რომ ეს ეს რომ დათქმით, იმ მხოლოდ გადასცემს, cials representing minority interests work at of existed reality, the policy of Georgian

- - რ რ ე ე ნ ნ ა ა გ გ მ მ ო ო რ რ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ სახელმწიფო.

გატივას აღმასრულებელ ხელისუფლებას ხელისუფლებას აღმასრულებელ გატივას the central or local level but rather to show language domination excludes non-dom-

როგორ ასანთის ღერებზე დგას ჩვენი ჩვენი დგას ღერებზე ასანთის როგორ

რს ააყეიეი მღბს პრერო- მიღების გადაწყვეტილების დროს only an imaginary diversity. inant ethnic groups from public life and

კონსტიტუცია საგანგებო მდგომარეობის მდგომარეობის საგანგებო კონსტიტუცია marginalizes them. It is unequivocal, that

- ეპიდ არსებულმა საქართველოში

ლოვანია გავიხსენოთ, რომ საქართველოს საქართველოს რომ გავიხსენოთ, ლოვანია the integration without knowing the state ააგბ რჟმე აბია, მნიშვნე- საუბრისას, რეჟიმზე საგანგებო While participation in the pro- language is an illusion. International expe-

ნავიურისის ფარგლებში გამოცხადებულ გამოცხადებულ ფარგლებში ნავიურისის cess of self-government is possible rience shows that if they do not know the აღნიშნა, რომ რომ აღნიშნა, ა ა მ მ ლ ლ ი ი ვ ვ შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ

ალს აეე სქრვლშ, კორო- საქართველოში, გარეშე. გავლის only in the Georgian language, and state language, and speak solely local lan- თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ თავმჯდომარემ, ყოფილმა მენტის მენისა და სხვა შესაბამისი პროცედურების პროცედურების შესაბამისი სხვა და მენისა

სიის ფარგლებში საქართველოს პარლა- საქართველოს ethnicფარგლებში minoritiesსიის living in Marneuli guage, their involvement in the state activ- კენჭი ეყრება წინასწარი საკომიტეტო მოს- საკომიტეტო წინასწარი ეყრება კენჭი

ათეო პრაეტა ვებ-დისკუ- პარლამენტმა. Municipalityქართველოს do not speak the state ities is minimal and often limited to the lo- მენტში დაუყოვნებლივ განიხილება და და განიხილება დაუყოვნებლივ მენტში

რმე სეთდ გლბლო სა- უგულებელყო საერთოდ არამდედ ეეი დმკცბს აიხბ პარლა- საკითხები დამტკიცების რეტების language, it becomes hard to talk cal level. Unfortunately, the state through

ნების მაგალითი არათუ არ გაიზიარა, გაიზიარა, არ არათუ მაგალითი ნების ამას ემატება ისიც, რომ პრეზიდენტის დეკ- პრეზიდენტის რომ ისიც, ემატება ამას about strengthening their political the prism of its responsibility, cannot realize

სამწუხაროდ, ამ მხრივ, ევროპის ქვეყ- ევროპის მხრივ, ამ სამწუხაროდ,

ტიკული შეფასება რთული წარმოსადგენია. წარმოსადგენია. რთული შეფასება ტიკული participation. The factor we men- what systemic problems lie behind the ig-

ა ღარლბლ ხლსფეი კრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი და tioned deprives a significant part of norance of the state language and in this

მიერ ზედამხედველობის განხორციელება განხორციელება ზედამხედველობის მიერ the population of the political pro- discourse neglects the right of minorities to

. . ა ა რ რ ა ა ი ი ზ ზ ი ი ა ა გ გ ც ც ა ა მ მ ტ ტ ა ა ნ ნ ე ე ს ს ა ა ბ ბ ე ე ლ ლ ი ი დ დ ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ

მხარდაჭერითაა არჩეული, პარლამენტის პარლამენტის არჩეული, მხარდაჭერითაა cess in the municipality and puts it in receive information in their language.

პრეზიდენტიც სწორედ ამ პარტიის ღია ღია პარტიის ამ სწორედ პრეზიდენტიც an unequal position28”. - Strengthen-

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ვ ვ ე ე წ წ ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ მ მ დ დ ა ა რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ ა ა დ დ დ დ ა ა რ

რ Minorities as a threat

ის წევრებითაა დაკომპლექტებული და და დაკომპლექტებული წევრებითაა ის

- - უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ , , ა ა მ მ ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ტ ტ რ რ ა ა პ პ ე ე დ დ T T I I ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ ing the Politicalპ Participation of Ethnic

მალსბ დ მარბ ეთ პარტი- ერთი მთავრობა და უმრავლესობა

ა ა ვ ვ ა ა შ შ უ უ მ მ ი ი ე ე შ შ ი ი შ შ დ დ ო ო ი ი რ რ ე ე პ პ ს ს ი ი ი ი მ მ ე ე დ დ ნ ნ ა ა პ პ ც ც ი ი ლ ლ ე ე მ მ ო ო რ

Minorities inრ Marneuli Municipality, Pol- Minorities as a threat

დღევანდელ რეალობაში საპარლამენტო საპარლამენტო რეალობაში დღევანდელ , , ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ თ თ ი ი ბ ბ ე ე ლ ლ ა ა უ უ შ შ ა ა ს ს ს ს ი ი მ მ ე ე ტ ტ ს ს ი ი ს ს ი ი ლ ლ უ უ რ რ ფ ფ ი ი ც

icy Paper, ც EMC, 2020

დენად მუშაობას იგი პრაქტიკაში. პრაქტიკაში. იგი მუშაობას დენად One of the manifestations of the dom-

- - ე ე შ შ ი ი ლ ლ უ უ ბ ბ ე ე ს ს რ რ ა ა ი ი შ შ ბ ბ ე ე ლ ლ გ გ რ რ ა ა ფ ფ ს ს ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ ლ ლ ე ე ვ ვ ნ ნ უ უ რ Concerning theრ study of the state lan-

უვსკნ თმა სვ სკთი, რამ- საკითხია, სხვა თუმცა, ღუდვისაკენ, inant view and chauvinism is that minori-

- - ზ ზ უ უ ი ი ლ ლ უ უ მ მ ა ა რ რ გ გ ო ო რ რ პ პ დ დ ა ა რ რ უ უ ლ ლ ა ა ბ ბ რ რ ე ე ვ ვ ნ ნ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ე ე წ წ ა

guage, the policyა of the state is sharply dis-

ეშ, ვოიაუი მდბბს შეზ- ქმედებების ავტორიტარული ლებში,

ს ს ი ი ლ ლ ე ე ხ ხ ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ ა ა მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ე ე ზ ზ ბ ბ ე ე მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს ს ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ

ტ ties are perceived and valued as a threat

criminatory. It feeds on superstitions and ste-

ს ს ბ ბ ე ე რ რ ვ ვ ე ე წ წ , , დ დ ა ა ს ს ი ი მ მ ა ა ბ ბ ა ა ს ს ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ გ გ ე ე რ რ ი ი ლ

27 Statement of theლ EMCS, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/emc-moutsodebs-marneulis-munitsipalitets-shekm-

ეიულბს ტეი ურთერთბალან- შტოების ხელისუფლების nas-umtsiresobis-enaze-targmnis-resursebi - - ა ა ხ ხ ა ა , , ე ე ვ ვ ე ე ს ს ა ა . . ე ე ზ ზ ა ა რ რ დ დ ე ე ვ ვ ხ ხ ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ ტ ი ი მ მ ო ო კ კ ა ა დ დ ა ა ს ს ა ა მ მ

რია, ვინაიდან ურთიერთკონტროლისა და და ურთიერთკონტროლისა ვინაიდან რია, 28 Strengthening the Political Participation of Ethnic Minorities in Marneuli Municipality, Policy Paper, EMC, 2020, 11, https://

- - ო ო დ დ ხ ხ ს ს ლ ლ უ უ რ რ ა ა ნ ნ ე ე ლ ლ პ პ დ დ ა ა რ რ უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ ი ი გ გ ი ი ა ა რ რ ა ა უ უ თ

emc.org.ge/ka/products/etnikuri-umtsiresobebis-politikuri-monatsileobis-gadzliereba-marneulis-munitsipalitetshiთ ერთი შეხედვით, მექანიზმი საკმაოდ მყა- საკმაოდ მექანიზმი შეხედვით, ერთი

ა ა ბ ბ ე ე ფ ფ ო ო ყ ყ მ მ ი ი , , ა ა ს ს ი ი მ მ ი ი დ დ ა ა ვ ვ ა ა დ დ ე ე ხ ხ უ უ ი ი მ მ ა ა ვ ვ ე ე ნ ნ ჩ ჩ ი ი ი ი მ მ “ “ დ დ ა ა ლ

29 Statement of Emzarლ Kvitsiani, Member of the Parliament,2019, https://gyla.ge/ge/post/mirtagi-asadovis-sachivris-safudz-

- - უ უ ბ ბ ე ე რ რ წ წ ს ს ა ა დ დ „ „ ი ი რ რ ვ ვ ე ე წ წ ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ , , ი ი შ შ ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ხ ხ თ თ მ მ ე ე შ velze-emzar-kvicians-sakhalkho-damcvelma-zogadi-tsinadadebit-mimarta#sthash.HR0ugMns.9shggxNc.dpbsშ

ლ ლ უ უ ე ე ვ ვ კ კ რ რ ა ა გ გ თანახმადაც, რომელთა ბები,

- ცვლილე შეიტანა რეგლამენტში პალატამ

ა ა მ მ ე ე ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ . . ა ა ბ ბ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ა ა დ დ

ა ა ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი გ გ დ დ რ რ ა ა წ წ

. მარტში, ბელგიის წარმომადგენელთა წარმომადგენელთა ბელგიის მარტში, . ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ 24

ს ს ი ი რ რ ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი მ მ - -

- - რ რ ე ე ი ი მ მ ე ე რ რ პ პ

ა ა ი ი გ გ ლ ლ ე ე ბ ბ

მიმდევრობით: მიმდევრობით:

ირთნმრმოა შმეი თან- შემდეგი თიერთთანამშრომლობას

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ნ ნ ა ა გ გ ი ი რ რ უ უ ი ი გ გ ო ო ლ ლ ო ო ნ ნ ქ ქ ე ე ტ ტ ა ა ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ საქართველოში საგანგებო მდგომარეო- საგანგებო საქართველოში and unreliable citizens. The perception of All Muslims, Sheikh Mirtag Asadov, who was minorities as a threat is typical of the state called by the State Security Service and an bodies as well as the dominant religion and investigation was launched against him on a section of society30. Instead of a vision charges of sabotage33. The circumstances based on the formation of a civil nation, reli- of the case were as follows. gious or ethnic associations are assessed by On May 30, 2020, in connection with the the state from a security perspective, which events in Marneuli, the State Security Ser- further increases the vulnerability and mar- vice launched an investigation on a com- ginalization of the community. As revealed pletely vague basis34, concerning the fact from the reports of the State Security Service: of racial discrimination35. The State Securi- ty Service explains that specific individuals The state considers ethnic and re- and groups of individuals in Georgia tried to ligious minorities as a probable ob- stir up strife between the ethnic Georgians ject of use by foreign special services and Azerbaijanis in Kvemo Kartli and Ka- 36 in terms of security31.- Report of the kheti regions . As part of the investigation, State Security Service of Georgia Muslim spiritual leaders and activists were (01.01.2018 - 31.12.2018). summoned for questioning at the State Se- curity Service37. The State Security Service Xenophobic attitudes towards ethnic mi- did not mention the names and also did not norities are often translated by the state say a word about the groups who violated into specific political approaches, -espe the principles of equality. The statement of cially when it presents minorities as a threat the State Security Service remained as a and a dangerous force to the state32. The text that could be used against any person state disregards international obligations or group of persons in the interests of the and instead seeks to establish total control “security”. Such vague investigations pose over ethnic minority areas through the State a threat to intimidate minorities and further Security Service, especially during the elec- distance them. tion period. In a minority-populated region, Sometimes, the excuse for discussing the dissatisfaction voiced by the non-dominant issue of ethnic minorities in the context of community immediately translates into a security is mentioned as the fear of stirring security problem. The consideration of mi- up Russian propaganda and separatist nority through the prism of the security con- tendencies. It must be clearly stated, that cern, was well-expressed, for example, on one cannot overcome the mentioned fear April 16, 2020, towards Chairman of the Su- through the exclusion or marginalization of preme Religious Administration of Georgia’s the minorities.

30 The chauvinistic speech and narrative of Nikoloz Mzhavanadze, journalist of the Media Union Obietivi - Georgia, only for Georgians. From the Obiektivi TV He systematically voiced the disinformation during quarantine about how ethnic Azerbaijanis oppress ethnic Georgians and spoke loudly about the dangers posed on ethnic grounds in the region. https://www.facebook.com/watch/?v=207815850328671 31 Report of the State Security Service of Georgia (01.01.2018 – 31.12.2018), https://ssg.gov.ge/page/info/reports 32 Article - “Restriction in the name of security”,2017, https://batumelebi.netgazeti.ge/news/96718/ 33 Information on the summoning of Mirtag Asadov to the State Security Service 2020, https://jam-news.net/ge/sheikhi-mirtagi-asadovi-sus-shi-daibares-gamodzieba-sabotadjis-mukhlit-mimdinareobs/ 34 The investigation was related to the scandal surrounding the monument to Nariman Narimanov. 35 Information about the launch of the investigation,2020, https://ssg.gov.ge/news/597/saxelmtsifo-usafrtxoebis-samsaxuris-saxelmtsifo-usafrtxoebis-departamentma-rasobrivi-diskriminaciis-faqtze-gamodzieba-daitsyo 36 Statement of the State Security Service,2020, https://imedinews.ge/ge/samartali/145422/susi-garkveuli-jgupebi-qvemo-qartlsa-da-kakhetshi-qartvelebsa-da-azerbaijanelebs-shoris-shuglis-gagvivebas-tsdiloben 37 Information on the summoning of members of the minority community to the survey,2020, https://imedinews.ge/ge/ samartali/146713/saqartvelos-muslimta-sammartvelos-tavmjdomare-susshi-gamokitkhvaze-imkopeba; https://imedinews.ge/ge/samartali/146924/susshi-dges-motsmis-statusit-marneuleli-aqtivistebi-da-arasamtavroboebis-tsarmomad- genlebi-daikitkhebian; https://mtavari.tv/news/6771-sus-shi-gamokitkhvebi-grdzeldeba-rasobrivi

25 ing to him, the state policy of minorities has Transformation of the behavior of always been a domain of the security service minorities into a national security is- and multiethnicity is considered a threat. To- sue is connected with 1991-1992 day the minority issues are managed by the years “when the 1991-1992 war left State Security Service. The former State Min- painful memories and cracked the ister explains that he could not make even ethnic majority - Georgians and eth- minor decisions regarding minorities without nic minorities, forming the relations involving the State Security Service39. with minorities as a matter of national security”38. - Policy Paper - “Ethnic Mi- norities in Georgia: From Involvement Survey respondent: Paata Zakareiashvili through the Media to Empowerment “In our time we raised religious nationalism, “,OSGF we also managed to raise national nationalism, and it is incomprehensible to me why we Mikheil Saakashvili’s stated policy regard- do not pursue civic nationalism today. We are not a handful of nations, we are a moderniz- ing the relations with minorities was based ing nation, educated abroad, and suddenly on an idea of civic nationalism and broad- we are struggling with a basic problem, we er integration of minorities. During Mikheil cannot move towards equality. I still believe Saakashvili’s governance, the terms, “Geor- that generation must change. Unfortunately, gian Armenian” and “Georgian Azerbaija- the Soviet Union made us lose our sense of sol- ni” were introduced. The minorities positive- idarity and equality. Therefore, it takes gener- ly perceived the new terminology. Conse- ations to change.” quently, “Georgian”, was not addressed to one particular ethnic group, but empha- The Advisory Committee of the European sizes common nationality. The “Georgian Framework Convention for the Protection of Dream” party is also declared to be build- National Minorities addresses the problem ing a path of civic nationalism, although, in of perceiving minorities in the security con- both cases, concrete steps, with varying in- text. According to the 2019 report of the tensity, point to ethnoreligious domination Committee, minority issues are considered and the portrayal of minorities as “icons of in the context of security and nation-state the enemy and the stranger.” In Georgia, building, and distrust of some minorities is in the space of practical, real politics, the also noticeable. The Issues of religious and policy of ethnoreligious nationalism was linguistic minorities are politicized, without constantly pursued, meaning that if you an objective study of the issues40. are not an orthodox ethnic Georgian, you Considering the minorities as a threat is are not a full-fledged citizen of this country also reflected in the state’s approach to and worthy of trust. If you are a Muslim, you the existence of non-Georgian language are a priori considered more of a problem broadcasting. According to the dominant than a resource. opinion, the latter may have a detrimen- Paata Zakareishvili, the former State Min- tal effect on the people living in Georgia ister for Reconciliation and Civic Equality, and on the interests of the country. Studies points out the constant consideration of mi- show that “the appeal is often made to the nority issues in the security context. Accord- national self-consciousness or identity for-

38 Policy Paper - “Ethnic Minorities in Georgia: From Involvement through the Media to Empowerment “,OSGF, 2016, 3, https://www.osgf.ge/files/2016/EU%20publication/Angarishi_A4__Media_GEO.pdf 39 Paata Zakareishvili was interviewed within the framework of the present research. 40 ADVISORY COMMITTEE ON THE FRAMEWORK CONVENTION FOR THE PROTECTION OF NATIONAL MINORITIES, 2019, 6, https://rm.coe.int/3rd-op-georgia-en/1680969b56?fbclid=IwAR2SAJxrUXjd0ciLySFHOlI5DNP-0N0Q5m-qI082t7AdAUZwA- zLJ-xsswlA

26 Challenges of the state and the media in informing minorities and the relevant consequences mation“ 41. The state somehow cannot an- causing confusion within the community. alyze the severe social and humanitarian A survey conducted by the Open Society consequences of keeping its non-dominant - Georgia Foundation shows that a very group of citizens in the information vacuum, small part of Azerbaijani-speaking and Ar- the price of which is paid by minorities, and menian-speaking populations watch Geor- ultimately by the Georgian state itself daily. gian media45. Hence, to fill the information gap, minorities watch foreign media, mainly Russian TV channels, and become easy Challenges of the state and the media in informing targets for propaganda and disinformation. minorities and the relevant consequences

How important or unimportant is it that all members of our country’s adult population, including women, youth, minorities Ethnic minorities have little access to infor- and people with disabilities, are included in political decision making?

mation disseminated by the public broad- Very important Somewhat important Somewhat unimportant Very unimportant Don't know/No answer caster or private television stations, leading to ignorance of the minority community and exclusion from public life. Oct-19 42% 42% 7% 4% 4% According to a 2019 survey by the Insti- tute for Social Research and Analysis, only 21 percent of the Armenian community Jun-19 43% 40% 7% 4% 6% and 13 percent of the Azerbaijani com- 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% munity receive information about current events in Georgia daily42. To what extent do you approve of the Georgian Orthodox Church’s Studies have shown (For example, the decision to hod reigious rituas during the CO pandeic study - “The needs of ethnic minorities, the Public Broadcaster and the pandemic, uy approve oewhat approve oewhat disapprove uy disapprove ont nowo answer EMC, 2020) that even during the spread of the coronavirus, “the information aired on Georgia’s Public Broadcaster was delayed for Armenian and Azerbaijani-speaking un people, its spreading was not organized well enough to be accessible for a wide

range of the audience, the disseminated information itself was very short, shallow and non-renewable“ 43. Source: https://www.iri.org/sites/default/files/ Limited access to Georgian-language me- wysiwyg/georgia_poll_11.18.2019_final.pdf dia outlets of the local Azerbaijani commu- https://www.iri.org/sites/default/files/iri_poll_ nity is the main reason why the state’s rec- presentation-georgia_june_2020_general-aug_4_ ommendations were insufficiently perceived corrections_1.pdf by the population during the quarantine44,

41 Research - “Needs of Ethnic Minority, Public Broadcaster and Pandemic”, EMC, 2020, 5, https://emc.org.ge/ka/products/etnikuri-umtsiresobebis-sachiroebebi-sazogadoebrivi-mautsqebeli-da-pandemia-1 42 Research - “Study on the Participation of Ethnic Minorities in Political Life”, Institute for Social Research and Analysis- 2019, 44, https://osgf.ge/wp-content/uploads/2019/05/Analytical-Report-ISSA-GEO.pdf 43 Research - “Needs of Ethnic Minority, Public Broadcaster and Pandemic”, EMC, 2020, 23, https://emc.org.ge/ka/products/etnikuri-umtsiresobebis-sachiroebebi-sazogadoebrivi-mautsqebeli-da-pandemia-1 44 Article - The fourth day of quarantine in Marneuli - Interview with Kamila Mamedova,2020, https://civil.ge/ka/archives/344232 45 Research - “Needs of Ethnic Minority, Public Broadcaster and Pandemic”, OSGF, 2016, https://www.osgf.ge/files/2016/ EU%20publication/Angarishi_A4__Media_GEO.pdf 27 Unfortunately, the Public Broadcaster also levels of government, and throughout this limited its minority language broadcasting discourse, the right of minorities to receive resources and switched to creating online information in their language and to use platforms. We have to mention that the in- their language in public spaces is neglect- ternet is not the primary source of informa- ed. The state does not even realize that tion for the public. Internet is used by young such an approach leads to the political people, most of whom already know the exclusion and alienation of minorities. The Georgian language. In ethnic minority re- authorities should understand that teach- gions, the primary source of information for ing language to minorities is their positive the middle and older generation is televi- obligation. And, if it is not properly secured, sion. The situation is aggravated by the fact they are obliged to assist the citizens in the that private TV stations have no practice of process of obtaining information. providing information in minority languag- If we look at the media today, ethnic mi- es, and local and regional public or private norities are mainly presented in a stereotyp- media coverage is weak. ical and negative context, such as prema- There are two targets in terms of identify- ture marriage, the kidnapping of girls, drug ing language and information policy: trafficking, and others. The alienation be- The first is local self-government, which tween dominant and non-dominant com- pursues a harsh policy and refuses to pro- munities creates specific social problems. vide information in the language of ethnic Consequently, such negative perceptions minorities, despite the state having a pos- of minorities are firmly entrenched in soci- itive obligation to provide information to ety and then expressed in xenophobic and minorities in an understandable language. racist manifestations against them. During The second is the central government, the pandemic, xenophobic sentiments which continues the rhetoric that minorities revealed flaws in this information vacu- do not know the language, and it is neces- um, language, and broadcasting policy. sary to continue learning the language. It is the information vacuum and isolation The management of the Public Broad- that has led to cases of the racialization of caster is in line with the state policy stat- ethnic and religious minorities during the ing that the ethnic minorities should learn Covid pandemic. the state language. Perhaps this rhetoric The media needs to understand its role to echoes the fact that that in regions densely avoid the alienation and xenophobic atti- populated by minorities, local governments tudes between dominant and non-domi- do not provide public information in the mi- nant groups. It can play an important role nority language, and translation resources in positively sharing the culture and tradi- are unsystematic and disorganized. Even tions of the ethnic groups living in Georgia. local government websites do not exist in In this regard, the Public Broadcaster has a two languages, which would allow ethnic special workload, which has the potential minorities to interact with the government. of increasing the visibility of minorities and Unfortunately, the state broadcaster does covering the issues based on the interests not take into consideration the challenges of minorities. The media has the resources faced by the ethnic minorities in learning and opportunities to integrate ethnic mi- the state language. There are low-quality norities and positively represent them. One educational services for Azerbaijani and of the most relevant tasks of Public Broad- Armenian communities. In regions dense- caster is to promote interethnic dialogue ly populated by minorities, the policy of and multiculturalism. state language dominance is evident at all

28 Religion domination and the policy of expelling non-Orthodox and ethnic minorities is manifested in spe- Religion domination and the policy of expelling cific provocative actions. While the majori- non-Orthodox ty of the local population is non-Orthodox, against this background, the Bishop of Mar- “All people are equal, but some people are more neuli and Hujab teaches the Azerbaijani equal than others.“ community how to manage their values46. George Orwell In the regions populated by ethnic minorities, the strong influence of the Orthodox According to ethnoreligious nationalism, Church and the tolerant attitude of the the history and identity of Georgia are un- state towards the representatives of the derstood from the mono-religious and eth- dominant religion creates an unequal situ- nocentric prism. The orthodox in this country ation and a xenophobic environment, iso- is a privileged citizen and host, while the rest lating and excluding ethnic and religious are just “guests”, “visitors”, and “strangers”. minorities from society. In the Georgian Orthodox society, there is a Religious and ethnic domination was tendency to look at the representatives of manifested in all its intensity during the state another religion with “arrogance”, as if they of emergency, during the quarantine peri- are “different”. The state favors the religion od. The COVID pandemic gave an addi- of the dominant ethnic group and its follow- tional to the clergy to stir up xenophobic ers because they are ethnically Georgian sentiments. They were eager to express and make up the majority of the country. their aggressive attitude towards ethnic and religious minorities. Samira Bairamova (Survey respondent) The Georgian church cooperates with “Once I was in Racha with my friends, and we homophobic and fascist forces47 and often visited one of the churches, where a certain shares their ideology. It aggressively inter- religious ceremony was taking place. We be- feres with the competencies of the secular came interested, and when we came to the authorities and provides them with directives priest, he started talking to me warmly. How- regarding the management and resolution ever, later he asked me about my accent. When I told him that I was ethnic Azerbaijani, of significant secular issues. The Georgian he became cold to me and then told me he Church has a great influence on the political did not have time for me.” elite and enjoys immeasurable privileges. More than 83 percent of the Marneuli The ideology of the Georgian Church is population is Muslim, though, Marneuli and based on sharply expressed, aggressive eth- Hujabi Eparchy is financed with 400 000 noreligious nationalism and chauvinism. It is (four hundred thousand) GEL, and the distinguished with a special hatred for reli- mosques are financed only with 10 000 GEL gious and ethnic minorities. Generally, the (including the utility expenses) from the lo- 48 church’s approach is that being Georgian cal budget . In regions densely populated and Christianity are the same, and their sep- by ethnic minorities, there is a big-budget aration is inadmissible. Hence, if you are not fund only for one dominant religion. This oc- a Christian, you cannot be a Georgian. casion results in inequality and alienation in Demonstration of power and disrespect the ethnic minority community living in Mar- by the Georgian Church towards religious neuli Municipality.

46 Sermon of the Bishop of Marneuli and Hujab,2020, https://mtavari.tv/news/5636-kartuli-eklesiis-rusuli-motivebi-meupe-giorgi 47 A story about cooperation,2020, https://mtavari.tv/news/5636-kartuli-eklesiis-rusuli-motivebi-meupe-giorgi 48 Statement EMC, 2020, https://emc.org.ge/ka/products/vekhmianebit-kartvelta-marshis-da-skhva-interesta-jgufebis-mi- er-chven-tsinaaghmdeg-tsarmoebul-kampanias

29 პოსტის გამოქვეყნებიდან მალევე, რუსლან გაჯიევის Facebook გვერდიდან აღნიშნული ინფორმაცია ქრება, ყოველგვარი ახსნა-განმარტების გარეშე. Statements by government officials იარაღის ხელში ასაღებად მზადყოფნა გამოაცხადა “ნაციონალური მოძრაობის” lkalakiპოსტის also announcedგამოქვეყნებიდან his readinessმალევე to , რუსლან გაჯიევის Facebook გვერდიდან NAGORNO-KARABAKH CONFLICT AND THE STATE კანდიდატმა ნინოწმინდა-ახალქალაქში მელიქ რაისიაtakeნმაც up. arms. RESPONSE POLICY აღნიშნული ინფორმაცია ქრება, ყოველგვარი ახსნა-განმარტების გარეშე. მთიან ყარაბაღში განვითარებულ მოვლენებს

Statements by government officials იარაღის ხელში ასაღებად მზადყოფნა გამოაცხადა “ნაციონალური მოძრაობის” 10 გამოეხმაურა განცხადების გავრცელების დროს კანდიდატმა ნინოწმინდა-ახალქალაქში მელიქ რაისიანმაც. მმართველი, “ქართულიThe resumptionოცნების of ”hostilitiesპარტიის inწევრი Na-,

NAGORNO-KARABAKHgorno-Karabakh CONFLICT and AND the THE subsequent STATE RE- dis-

კონსტიტუციური პრინციპებიც. პრინციპებიც. კონსტიტუციური

. . ი ი ლ ლ ი ი ვ

პარლამენტარიseminationენზელ ვ ofმკ ოinformationიანიც, რომელმაც on the declara- მთიან ყარაბაღში განვითარებულ მოვლენებს დემოკრატიული ქვეყნების უმრავლესობის უმრავლესობის ქვეყნების დემოკრატიული SPONSE POLICY

- - შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ , , ე ე რ რ ა ა მ მ ო ო დ დ ჯ ჯ მ მ ვ ვ ა ა თ თ ი ი ლ ლ ი ი ფ

tion of Martialფ Law by both official Armenia

პრინციპში, პრაქტიკულად ანალოგიურია ანალოგიურია პრაქტიკულად პრინციპში,

- - ო ო ყ ყ ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ ს ს ო ო ლ ლ ე ე ვ ვ თ თ რ რ ა ა ქ ქ ა ა ს ს ს ს ბ ბ ო ო ბ

მიმოიხილა არსებულიand Azerbaijan,ბ ვითარება especiallyდა inახალგაზრდებს the early days,

ლო ორგანოს მიერ დაამტკიცება ჭირდება. ჭირდება. დაამტკიცება მიერ ორგანოს ლო გამოეხმაურა განცხადების გავრცელების დროს

- - მ მ ა ა - - “ “ ა ა ნ ნ ი ი გ გ დ დ ე ე მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ რ რ ე ე ვ ვ ს ს ე ე ს ს ა ა ბ ბ ო ო ა ა შ შ უ უ მ

caused greatმ anxiety among the Georgian

ოს ქედბრბ დ საკანონმდებ- და ექვემდებარება როლს მოუწოდა: „არ გადადგათ რაიმე ნაბიჯები და ხელი

population.ნ Shortly after the declaration of

ააყეიეეი აალმნო კონტ- საპარლამენტო გადაწყვეტილებები მმართველი, “ქართული ოცნების” პარტიის წევრი,

ო ო ყ ყ ი ი ს ს ი ი ვ ვ თ თ მ მ ე ე ჩ ჩ , , ს ს ბ ბ ე ე ს ს ე ე ც ც ო ო რ რ პ პ მ მ ა ა ა ა დ დ ო ო ბ ბ ე ე დ დ ი

war, the Georgianი government expressed

გადასცემს, მხოლოდ იმ დათქმით, რომ ეს ეს რომ დათქმით, იმ მხოლოდ გადასცემს, არ შეუშალოთ სომხეთის დაცვის არმიას, თავისი

- - რ რ ე ე ნ ნ ა ა გ გ მ მ ო ო რ რ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ

its readinessსახელმწიფო. to facilitate de-escalation

გატივას აღმასრულებელ ხელისუფლებას ხელისუფლებას აღმასრულებელ გატივას პარლამენტარი ენზელ მკოიანიც, რომელმაც

როგორ ასანთის ღერებზე დგას ჩვენი ჩვენი დგას ღერებზე in any ასანთის possibleროგორ way. The Prime Minister of

რს ააყეიეი მღბს პრერო- მიღების გადაწყვეტილების დროს წმინდა მისიის შესრულებაში”.

სიტუაციამ ნათლად წარმოაჩინა, თუ თუ წარმოაჩინა, ნათლად სიტუაციამ

კონსტიტუცია საგანგებო მდგომარეობის მდგომარეობის საგანგებო კონსტიტუცია Georgia, Giorgi Gakharia said: მიმოიხილა არსებული ვითარება და ახალგაზრდებს

- ეპიდ არსებულმა საქართველოში Enzel Mkoyan, then a member of the

ლოვანია გავიხსენოთ, რომ საქართველოს საქართველოს რომ გავიხსენოთ, ლოვანია მთიანი ყარაბაღის კონფლიქტის შესახებ რადიკალურიruling “Georgianგანცხადებებით Dream” party, also com- ააგბ რჟმე აბია, მნიშვნე- საუბრისას, რეჟიმზე საგანგებო მოუწოდა: „არ გადადგათ რაიმე ნაბიჯები და ხელი

mented on the developments in Na- ნავიურისის ფარგლებში გამოცხადებულ გამოცხადებულ ფარგლებში ნავიურისის Georgia enjoys good-neighbor-

დაგვამახსოვრა თავი პარლამენტის კიდევ ერთმა წევრმა პარტია „ნაციონალური

აღნიშნა, რომ რომ აღნიშნა, ა ა მ მ ლ ლ ი ი ვ ვ შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ

ალს აეე სქრვლშ, კორო- საქართველოში, გარეშე. გავლის ly relations with both Azerbaijan and gorno-Karabakhარ შეუშალოთ and onსომხეთის evaluatingდაცვის the არმიას, თავისი

თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ თავმჯდომარემ, ყოფილმა მენტის მენისა და სხვა შესაბამისი პროცედურების პროცედურების შესაბამისი სხვა და მენისა current situation called on the youth: “Do

Armenia. We aimმოძრაობიდან“ to maintain and აზე რ სულეიმანოვმა, რომელმაც

სიის ფარგლებში საქართველოს პარლა- საქართველოს ფარგლებში სიის

კენჭი ეყრება წინასწარი საკომიტეტო მოს- საკომიტეტო წინასწარი ეყრება კენჭი further strengthen these relations.” not takeწმინდა any stepsმისიის and შესრულებაშიdo not hinder the”.

ათეო პრაეტა ვებ-დისკუ- პარლამენტმა. ქართველოს

მენტში დაუყოვნებლივ განიხილება და და განიხილება დაუყოვნებლივ მენტში აზერბაიჯანის პრეზიდენტსArmenian, ილჰამ Defenseალიევს Army in carrying out its

რმე სეთდ გლბლო სა- უგულებელყო საერთოდ არამდედ

ეეი დმკცბს აიხბ პარლა- საკითხები დამტკიცების რეტების Despite the open and explicit neutrality sacred mission.”

ნების მაგალითი არათუ არ გაიზიარა, გაიზიარა, არ არათუ მაგალითი ნების

ამას ემატება ისიც, რომ პრეზიდენტის დეკ- პრეზიდენტის რომ ისიც, ემატება ამას declared by the Georgianწერილით government,მიმართა . დეპუტატმაAnother member წერილიმთიანი of Parliamentთავისყარაბაღის fromკონფლიქტის the შესახებ რადიკალური განცხადებებით

სამწუხაროდ, ამ მხრივ, ევროპის ქვეყ- ევროპის მხრივ, ამ სამწუხაროდ,

ტიკული შეფასება რთული წარმოსადგენია. წარმოსადგენია. რთული შეფასება ტიკული some members of the Parliament open- “National Movement” party, Azer Suley-

ა ღარლბლ ხლსფეი კრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი და ly supported Azerbaijanოფიციალურ or Armenia გვერდზეand manoviგამოაქვეყნადაგვამახსოვრა, who was. წერილში particularly თავი notableპარლამენტის for his კიდევ ერთმა წევრმა პარტია „ნაციონალური

მიერ ზედამხედველობის განხორციელება განხორციელება ზედამხედველობის მიერ questioned the neutrality declared by the

მხარდაჭერითაა არჩეული, პარლამენტის პარლამენტის არჩეული, მხარდაჭერითაა ნათქვამია: “სომხებს, რომლებიც სამხრეთ კავკასიაში მოძრაობიდან“ აზერ სულეიმანოვმა, რომელმაც

ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ ა ა თ თ ლ ლ ე ე ნ ნ ე ე გ გ დ დ ა ა მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ , , ი ი კ კ ი ი შ შ ს ს ი ი ა ა მ მ . . ს ს ი ი ვ Georgian government.ვ Specifically, Ruslan

პრეზიდენტიც სწორედ ამ პარტიის ღია ღია პარტიის ამ სწორედ პრეზიდენტიც

Gadjiev, a memberრ of the ruling “Georgian

ის წევრებითაა დაკომპლექტებული და და დაკომპლექტებული წევრებითაა ის კეთილ-მეზობლურ ურთიერთობებს დიდ დარტყმას

- - უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ , , ა ა მ მ ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ტ ტ რ რ ა ა პ პ ე ე დ დ T T I I ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ

Dream” party andპ a member of the Geor- აზერბაიჯანის პრეზიდენტს, ილჰამ ალიევს

მალსბ დ მარბ ეთ პარტი- ერთი მთავრობა და უმრავლესობა ა ა ვ ვ ა ა შ შ უ უ მ მ ი ი ე ე შ შ ი ი შ შ დ დ ო ო ი ი რ რ ე ე პ პ ს ს ი ი ი ი მ მ ე ე დ დ ნ ნ ა ა პ პ ც ც ი ი ლ ლ ე ე მ მ ო ო რ

gian Parliament,რ posted on his Facebook

დღევანდელ რეალობაში საპარლამენტო საპარლამენტო რეალობაში დღევანდელ

, , ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ თ თ ი ი ბ ბ ე ე ლ ლ ა ა უ უ შ შ ა ა ს ს ს ს ი ი მ მ ე ე ტ ტ ს ს ი ი ს ს ი ი ლ ლ უ უ რ რ ფ ფ ი ი ც

ც აყენებენ, აზერბაიჯანთან ერთად მშობლიური წერილით მიმართა. დეპუტატმა წერილი თავის

ს ს ი ი მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ა ა რ რ ყ ყ ს ს ი ი ჭ ჭ ნ ნ ე ე კ კ , , ი ი კ კ ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს page that conflictsს in the region have to be

დენად მუშაობას იგი პრაქტიკაში. პრაქტიკაში. იგი მუშაობას დენად resolved promptly otherwise,საქართველოს the MP says,ტერიტორიაზეც და მოსახლეობის

- - ე ე შ შ ი ი ლ ლ უ უ ბ ბ ე ე ს ს რ რ ა ა ი ი შ შ ბ ბ ე ე ლ ლ გ გ რ რ ა ა ფ ფ ს ს ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ ლ ლ ე ე ვ ვ ნ ნ უ უ რ

რ ოფიციალურ გვერდზე გამოაქვეყნა. წერილში

უვსკნ თმა სვ სკთი, რამ- საკითხია, სხვა თუმცა, ღუდვისაკენ, he will have to take up arms. As already

ეშ, ვოიაუი მდბბს შეზ- ქმედებების ავტორიტარული ლებში, mentioned, the Georgianმიმართაც governmentდიდი hasსისასტიკე აქვთ ჩადენილი.“ ს ს ი ი ლ ლ ე ე ხ ხ ა ა ბ ბ ე ე დ დ ხ ხ ა ა მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ე ე ზ ზ ბ ბ ე ე მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს ს ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ

ტ ნათქვამია: “სომხებს, რომლებიც სამხრეთ კავკასიაში

ა, ააგბ მგმროი ფარგ- მდგომარეობის საგანგებო დან, - - ი ი მ მ ო ო კ კ ი ი რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ . . თ თ ა ა ც ც ე ე ი ი მ მ ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ ა ა ს been calling forს peace between the par-

საქართველოს პარლამენტის წევრის მსგავსი პოზიცია ბუნებრივია არ ემსახურება

- - ე ე შ შ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ღ ღ ი ი მ მ ს ს ი ი ბ ბ ო ო ე ე ლ ლ ი ი წ წ ა ა ნ ნ ო ო მ მ თ თ ი ი ბ ბ ო ო ე ე ვ ვ შ შ ე ე მ მ ს ს ი ი ტ ტ

ღარლბლ ხლსფეი მხრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი ties, and one of the members of parliament

- - ს ს ო ო ფ ფ . . ლ ლ ე ე ნ ნ ა ა დ დ ა ა ლ ლ უ უ ნ ნ ო ო რ რ ტ ტ ქ ქ ე ე ლ ლ ე ე ი ი შ შ ა ა რ რ ყ ყ ს ს ი ი ჭ ჭ ნ ნ ე ე კ კ

სის ელემენტებს შეიცავს და მიმართულია მიმართულია და შეიცავს ელემენტებს სის კეთილ მეზობლურ ურთიერთობებს დიდ დარტყმას

(MP of the ruling party) talks about taking -

მშვიდობის გამყარებას, ანლ ქვეყნის ნეიტრალიტეტის პოლიტიკას და შესაძლებელია ეიულბს ტეი ურთერთბალან- შტოების ხელისუფლების

- - ა ა ხ ხ ა ა , , ე ე ვ ვ ე ე ს ს ა ა . . ე ე ზ ზ ა ა რ რ დ დ ე ე ვ ვ ხ ხ ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ ტ ი ი მ მ ო ო კ კ ა ა დ დ ა ა ს ს ა ა მ up arms. It is alsoმ interesting that soon after

რია, ვინაიდან ურთიერთკონტროლისა და და ურთიერთკონტროლისა ვინაიდან რია, აყენებენ, აზერბაიჯანთან ერთად მშობლიური

საქართველოშიthe მცხოვრებpublishing თ ofეთნიკურად this post theსომხებს mentionedა და აზერბაიჯანელებს შორის ერთი შეხედვით, მექანიზმი საკმაოდ მყა- საკმაოდ მექანიზმი შეხედვით, ერთი

information disappearedლ from Ruslan Ga-

- - უ უ ბ ბ ე ე რ რ წ წ ს ს ა ა დ დ „ „ ი ი რ რ ვ ვ ე ე წ წ ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ , , ი ი შ შ ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ხ ხ თ თ მ მ ე ე შ შ საქართველოს ტერიტორიაზეც და მოსახლეობის

jiev’s Facebook page, with no explanation. ლ ლ უ უ ე ე ვ ვ კ კ რ რ ა ა გ გ თანახმადაც, რომელთა ბები,

- ცვლილე შეიტანა რეგლამენტში პალატამ

ა ა მ მ ე ე ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ . . ა ა ბ ბ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ა ა დ დ Melik Raisian, the candidate of the “Na-

ა ა ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი გ გ დ დ რ რ ა ა წ

წ მიმართაც დიდი სისასტიკე აქვთ ჩადენილი.“

. მარტში, ბელგიის წარმომადგენელთა წარმომადგენელთა ბელგიის მარტში, . ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ

დ tional Movement” in Ninotsminda-Akha-

ს ს ი ი რ რ ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი მ მ - - 40

- - რ რ ე ე ი ი მ მ ე ე რ რ პ პ

საქართველოს პარლამენტის წევრის მსგავსი პოზიცია ბუნებრივია არ ემსახურება

ა ა ი ი გ გ ლ ლ ე ე ბ

ბ 30

მიმდევრობით: მიმდევრობით: მშვიდობის გამყარებას, ან ქვეყნის ნეიტრალიტეტის პოლიტიკას და შესაძლებელია

ირთნმრმოა შმეი თან- შემდეგი თიერთთანამშრომლობას

. . ს ს ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ჩ ჩ რ რ ა ა ნ ნ უ უ რ რ ე ე ბ ბ ი ი კ კ ლ ლ ა ა ხ ხ ა ა ნ ნ ე ე ნ ნ ე ე ძ ძ ი ი ე ე შ შ

დბო ნტტცეი ოეაილ ურ- ოპერატიულ ინსტიტუციების მდებლო საქართველოში მცხოვრებ ეთნიკურად სომხებსა და აზერბაიჯანელებს შორის

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ნ ნ ა ა გ გ ი ი რ რ უ უ ი ი გ გ ო ო ლ ლ ო ო ნ ნ ქ ქ ე ე ტ ტ ა ა ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ

საქართველოში საგანგებო მდგომარეო- საგანგებო საქართველოში 40 radical statements on the Nagorno-Kara- country, as they are aimed at inciting eth- bakh conflict, wrote aletter to the President nic hatred. of Azerbaijan, Ilham Aliyev. The MP pub- Despite the declared neutrality, there lished the letter on his official webpage. The has been no response from the authorities letter reads: “Armenians, who have dealt a against these statements, including the heavy blow to the good-neighborly rela- stated positions of the ruling party MPs. tions in the South Caucasus, have commit- The third President of Georgia, Mikheil ted great atrocities not only against Azer- Saakashvili also made remarks on the on- baijan but also on the territory of their na- going war in Nagorno-Karabakh. “My po- tive Georgia as well as against its people.” sition is very clear, it is based on the princi- Such a position of a member of the Geor- ple of state territorial integrity, that is, Na- gian Parliament naturally does not serve gorno-Karabakh is the sovereign territory of to promote peace or the country’s policy the Republic of Azerbaijan and nothing can of neutrality, and this may not only farther change that.” he wrote on his official Face- strain the relations between the ethnic Ar- book page. Saakashvili’s statement was menians and Azerbaijanis living in Georgia, followed by a huge response on the social but they will also stir up the Armenophobia network from the Georgian citizen ethnic that has existed for years, and which in- Armenians and Azerbaijanis. If we take a deed shows itself from time to time in the look at the comments to the ex-president’s fascist and radical parts of society. post, we will notice two hostile sides. The ambassador of Azerbaijan to Geor- Following and in response to Saakashvi- gia was also active during the conflict. In li’s statement and for the biased coverage a statement issued by him in Georgian, of the events around Nagorno-Karabakh, we read: “Against a positive background the ethnic Armenian population of Geor- (meaning in Georgia) there is a sharp dis- gia staged a rally in front of the “Mtavari cord of official Yerevan-inspired efforts to Channel” that was soon followed by an- arouse the desire of the Armenian popu- other statement from the ex-president, in lation of Georgia to participate in aggres- which he expressed his grief for the fallen sion against Azerbaijan. These attempts Azerbaijani and Armenian citizens, and at became active in Samtskhe-Javakheti, a the same time reminded the Armenians region densely populated by Armenians. living in Georgia of the numerous projects Since the end of September, various cam- “implemented for their good”. paigns were held here to raise funds and The text and the spirit of President Saakash- enroll “volunteers”. The aim is to support the vili’s statement clearly show the established Armenian military structures, which have division between “us” and “them”. It was been consistently destroyed by the blows done in Akhalkalaki, that is, it was done for of the Azerbaijani armed forces. That is, them, specifically for the Armenian popu- Georgian citizens are being encouraged lation and not for Georgia as a whole, and to fight the country’s strategic partner - vice versa, things are considered “done” Azerbaijan”. only if they are done specifically for Arme- In the present study, we would not have nians or Azerbaijanis, otherwise we would focused on the statement of the Ambas- have been reminded of the reform of the sador of Azerbaijan had it not been for House of Justice in this context. Such an his attempt to declare Armenians living in approach, in turn, promotes the fragmen- Georgia separatists. Such statements can- tation and disintegration of society. not have a place within the framework of From this perspective, we can see that diplomatic communication with a friendly the ethnic minorities living in Georgia are

31 only a cosmetic part of Georgia, and in to at least distance itself from the state- many cases are considered as if they are ments of its members of Parliament. Be- unconnected societies simply living on the sides, there has been no reaction from the territory of Georgia. Georgian Foreign Ministry concerning the A special mention should be made of the statement of the Ambassador of Azerbai- video clip that appeared on social networks jan to Georgia about the existence of sep- during the hostilities and attracted the at- aratist movements in our country. „ამ დღეებში მთელ tention of the ethnic Armenian population. Minorities as a threat The release of similar videos during the war მსოფლიოში სომხები created an illusion among the Armenian Minorities as a threat population living in Georgia that Georgia აჩვენებენ ერთიანობის ძალას. sided with only one of the parties to the war. On October 11, 2020, the Prime Minister The annotation of the clip: “soon, a new clip of Armenia Nikol Pashinyan wrote on his of- ეს მოძრაობა ასევე უნდა in support ცალკეof Azerbaijan” აღნიშვნას also contributed იმსახურებს ficial Facebook, საომარი page: მოქმედებების მიმდინარეობის დროს to the formation of such an opinion. “These days, Armenians across the world გახდეს მიმზიდველი სხვა show strength of unity. This movement must სოციალურalso be made attractiveქსელებ to theში representa გავრცელებლი- კლიპი, რომელმაცერების tives of other nations who are against violence, corruption, terrorism, and pursue vic- წარმომადგენლებისთვის, ეთნიკურადtory of justice, freedom,სომეხი and love.”მოსახლეობის ყურადღება მიიპყრო. რომლებიც ეწინააღმდეგებიან ძალადობას„ამ დღეებში, მთელკორუფციას, ტერორიზმს და ომის პერიოდში მსგავსი ვიდეომსოფლიოშიმასალისსომხები გავრცელებამ სამართლიანობის, თავისუფლებისაჩვენებენდაერთიანობისსიყვარულისძალას. მომხრეები არიან.” საქართველოში მცხოვრებ სომეხეს მოძრაობამოსახლეობასასევე უნდა შეუქმნა გახდეს მიმზიდველიიქვე ატვირთასხვა 60 ფოტოსურათი. ფოტოები ილუზია, რომ საქართველო ომშიერების ერთ-ერთ მხარეს გადაღებულია მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში, წარმომადგენლებისთვის, უცხადებსრომლებიც ეწინააღმდეგებიანმხარდაჭერასძალადობას, კორუფციას. კლიპის, ტერორიზმსსადაცანონსიცსომხურმადა ამგვარიდიასპორამ აზრისმშვიდობიანი აქციებით სამართლიანობის, თავისუფლების და სიყვარულის მომხრეები არიან.” მხარი დაუჭირა მთიანი ყარაბაღში მცხოვრებ გაჩენას უწყობდა ხელსიქვე ატვირთა “სულ60 ფოტოსურათიმალე, .ახალიფოტოები კლიპი გადაღებულია მსოფლიოსადამიანებსსხვადასხვა ქვეყანაში. ფოტოსურათებზე, ეწერა იმ ქვეყნისა თუ აზერბაიჯანის მხარდასაჭერადსადაც სომხურმა დიასპორამ”.მშვიდობიანი აქციებით მხარი დაუჭირა მთიანი ქალაქისყარაბაღში მცხოვრებსახელი, სადაც გაიმართა აქცია. ამ 60 It should be noted that according to Para- ადამიანებს. graph 5 of აქვეArticle, 45აღსანიშნავია of the Law of Georgia, რომ საქართველოს კანონიფოტოსურათებზესამხედროფოტოსეწერაურათსიმვალდებულებისაქვეყნისაშორისთუ არის საქართველოდა ში on Military Duty and Military Service, “Citi- ქალაქის სახელი, სადაც გაიმართა აქცია. ამ 60 zens shall be held responsible according to ფოტოსურათს შორის არის შესახებ, 45 მუხლის მე-5 პუნქტის თანახმადგადაღებულისაქართველოში “ორიმოქალაქესფოტოსურათი. ერთ სურათზე სამხედროthe legislation of სამსახურისGeorgia for wearing mili- გადაღებული ორი ფოტოსურათი. ერთ სურათზე tary uniform and insignia illegally.” Never- ლათინური ასოებით წერიალათინური“Javakheti”, ხოლოასოებით წერია “Javakheti”, ხოლო სამხედროtheless, no one hasფორმის been held accountable.ტანსაცმლის და განმასხვავებელი ნიშნები უკანონოდ In the end, it can be said that the Geor- მეორეზე “Javaxk”, რასაცმეორეზედიდი გამოხმაურება“Javaxk”,მოჰყვა რასაც დიდი გამოხმაურება მოჰყვა gian government has limited itself only to საქართველოში. ტარებისათვისthe statements on remainingპასუხისმგებლობა neutral al- ეკისრება საქართველოს კანონმდებლობის ფოტოსურათზე ჯავახეთის ნაცვლად ჯავახქ საქართველოში. though it has not taken any concrete steps “ ” წარწერის გამო, რადიკალურად შესაბამისად”. მიუხედავად ამისა,განწყობილმა არავისიჯგუფებმა მყისიერად პასუხისმგებლობის მოახდინეს რეაგირება და სომხეთის საკითხიპრემიერის არ პოსტის შესახებფოტოსურათზე გავრცელდა ინფორმაცია,ჯავახეთის ნაცვლად “ჯავახქ” წარწერის გამო, რადიკალურად 32 რომ ეს იყო ნიკოლ ფაშინიანის დამდგარა. განწყობილმა ჯგუფებმა მყისიერად მოახდინეს რეაგირება და სომხეთის პრემიერის მიზანმიმართული კამპანიის ნაწილი. „თქვენპოსტისხომ ხვდით შესახებ, რომ უკვე გავრცელდაერთი დღეა ინფორმაცია, საბოლოო ჯამში შეიძლება ითქვას, რომ საქართველოს მთავრობა რომ ეს იყო ნიკოლ ფაშინიანის 44 შემოიფარგლა მხოლოდ განცხადებებითმიზანმიმართულნეიტრალიტეტისი კამპანიის ნაწილიშენარჩუნებასთან. დაკავშირებით, თუმცა არ გადაუდგამს„თქვენ ხომ კონკრეტულიხვდით, რომ უკვენაბიჯებიერთი დღეა, რომლითაც მინიმუმ გაემიჯნებოდა საკუთარი პარტიის წევრი პარლამენტის დეპუტატების განცხადებებს. ამასთანავე, არანაირი რეაგირება არ მოყოლია საქართველოს საგარეო სამინისტროს 44 მიერ საქართველოში აზერბაიჯანის ელჩის განცხადებას ჩვენს ქვეყანაში სეპარატისტული მოძრაობების არსებობის შესახებ.

უმცირესობები, როგორც საფრთხე

2020 წლის 11 ოქტომბერს სომხეთის პრემიერ მინისტრმა ნიკოლ პაშინიანმა თავისი Facebook-ის ოფიციალურ გვერდზე დაწერა:

43 „ამ დღეებში მთელ მსოფლიოში სომხები აჩვენებენ ერთიანობის ძალას. ეს მოძრაობა ასევე უნდა გახდეს მიმზიდველი სხვა ერების წარმომადგენლებისთვის, რომლებიც ეწინააღმდეგებიან ძალადობას, კორუფციას, ტერორიზმს და სამართლიანობის, თავისუფლების და სიყვარულის მომხრეები არიან.”

იქვე ატვირთა 60 ფოტოსურათი. ფოტოები გადაღებულია მსოფლიოს სხვადასხვა ქვეყანაში, სადაც სომხურმა დიასპორამ მშვიდობიანი აქციებით რაც ეს პოსტი გამოქვეყნდა და ფაშინიანმა დღემდე არ წაშალა ან შეცვალა ეს ფოტო. მხარი დაუჭირა მთიანი ყარაბაღში მცხოვრებ ეს აშკარად მიუთითებს იმაზე, რომ მან ეს მიზანმიმართულად გააკეთა და სულაც ადამიანებს. ფოტოსურათებზე ეწერა იმ ქვეყნისა თუ არაა შეცდომა. გირჩევთ დაიწყოთ თქვენი რეგიონების დაცვა სომხებისგან“ - ამ და ქალაქის სახელი, სადაც გაიმართა აქცია. ამ 60 მსგავსი შინაარსის სტატუსებს წერდნენ facebook მომხმარებელები. ფოტოსურათს შორის არის საქართველოში He even uploaded 60 photos there. The მსგავსი კომენტარების დიდმა რაოდენობამ გადაღებულიphotosორი ფოტოსურათი had been taken. ერთ in differentსურათზე countries of the world where the Armenian Di- საბოლოო ჯამში შექმნა ილუზია, რომ ლათინური ასოებითaspora supportedწერია “Javakheti”, the peopleხოლო living in Na- gorno-Karabakh with peaceful rallies. The ჯავახეთში მცხოვრები სომხები მეორეზე “Javaxk”, რასაც დიდი გამოხმაურება მოჰყვა photos show the name of the country or დამოუკიდებლობას ითხოვენ და საფრთხეს the city where the rally had taken place. საქართველოში. Among these 60 photos are two photos tak- წარმოადგენენ საქართველოსთვის. აღნიშნულ en in Georgia. “Javakheti” is written in Lat- პროვოკაციას წამოეგო უამრავი ადამიანი. ფოტოსურათზე ჯავახეთის ნაცვლად “inჯავახქ letters” onწარწერის one picture გამო, andრადიკალურად “Javakhk” on the other. this has caused a great amount განწყობილმა ჯგუფებმა მყისიერად მოახდინეს რეაგირება და სომხეთის პრემიერის ფაშინიანის პოსტს მოყვა ისეთი of outcry in Georgia. გამოხმაურებები, რომლებიც ჯავახეთის პოსტის შესახებ გავრცელდა ინფორმაცია, “A month has passed since the start of the რომ ეს იყო ნიკოლ ფაშინიანის Karabakhმოსახლეობას war, and during სეპარატიზმში this period,ადანაშაულებდნენ per- , ამას დაემატა საქართველოში sonally I, and my friends found ourselves აზერბაიჯანის ელჩის ზემოთ ნახსენები განცხადებაც. აღნიშნულის საპასუხოდ ერთ- მიზანმიმართული კამპანიის ნაწილი. tangled in an information war. It has been a monthერთი nowსამოქალაქო some peopleაქტივისტი completely, ჰა un-რუთ მალხასიანი თავის ფეისბუქ გვერდზე წერს: „თქვენ ხომ ხვდით, რომ უკვე ერთი დღეა aware of Javakheti’s whereabouts have been “talkingყარაბაღის aboutომის its separatismდაწყებიდან andუკვე haveერთი თვე გავიდა და ამ პერიოდში მე პირადად, been warning the Georgian state about the ჩემს მეგობრებთან ერთად საინფორმაციო ომში აღმოვჩნდით უკვე ერთი თვეა ვიღაც “escape” of these lands. Added to all this . Due to the caption “Javakhk” written in- 44 is the პირებიambassador, რომლებმაც of Azerbaijan.ჯავახეთის Imagine,ადგილიც კი არ იციან, მის სეპარატიზმზე საუბრობენ stead of Javakheti on the photo, radical the ambassador of Azerbaijan to Georgia groups reacted immediately, and in con- talks aboutდა ქართულ the separatismსახელმწიფოს in Javakhetiაფრთხილებენ and ამ მიწების "გაქცევის" თაობაზე. ამ nection to the post of the Prime Minister of he even invented a flag. As a Georgian cit- ყველაფერს დაემატა აზერბაიჯანის ელჩიც, წარმოიდგინეთ, საქართველოში Armenia, it was said that this had been a izen born and raised in Javakheti, I would part of Nikol Pashinyan’s deliberate cam- like toაზერბაიჯანის tell you one thing:ელჩი allლაპარაკობს those peopleჯავახეთის სეპარატიზმზე და დროშაც კი paign. “Do you realize that this post has who talk about this topic be it a Georgian, been published for one day already and Armenian,გამოიგონა or Azerbaijaniთან. მე ,areროგორც Georgia’s ჯავახეთში big- დაბადებული და გაზრდილი საქართველოს Pashinyan has not deleted or changed this gest enemyმოქალაქე andმინდა they shouldგითხრათ stop ერთიthat wild რამ , ყველა ის ადამიანი ვინც ლაპარაკობს ამ photo yet? This clearly indicates that he did goose chase.” it on purpose and is by no means a mistake. The თემაზეpresent, studyიქნება hasქართველი revealed ,numerousსომეხი, თუ აზერბაიჯანელი არის საქართველოს ყველაზე I advise you to start protecting your regions cases that show deep-rooted aggression from Armenians” - Facebook users wrote and intoleranceდიდი მტერი in ,oneდა ახლაpart ofბნელ the societyოთახში კატას ნუ ეძებთ”. these and posts with similar content. towards the different ethnic group repre- A largeწინამდებარე number ofკვლევის such commentsშედეგად ulti გამოიკვეთა- sentatives. მრავლობითი შემთხვევები, mately generated an illusion that Arme- რომელიცnians living გვაჩვენებს in Javakheti საზოგადოების had been demand ერთ- ing independence and posed a threat to ნაწილში გამჯდარ აგრესიასა და Georgia. Many have fallen victim to this 45 მიუღებლობასprovocation. განსხვავებულიThe responses that ეთნიკური followed Pashinyan’s post accused the population ჯგუფისof Javakheti წარმომადგენლების of separatism. This მიმართ. was aggravated by the above-mentioned statement სოციალურby the Azerbaijani ქსელში ambassadorგამოქვეყნებულ to Georgia. In response, one of the civil activists, Harut პოსტებში ხშირად ვხვდებით ისეთ Malkhasyan, wrote on his Facebook page: წამოძახილებს, როგორიცაა „ეს დამპლები წკეპლებით გაყარეთ იქიდან! როცა სომხები33იბრძოდნენ აფხაზეთში ჩვენს წინ წინააღმდეგ, მაშინ რატომ გააპროსტესტეს“, „წავიდნენ თავიანთ სახელმწიფოში და იქ გამოხატონ პრეტენზია“, კვლევის ერთ-ერთი რესპონდენტი ასახელებს ორ მიზეზს, რის გამოც ხშირად ვლინდება არატოლერანტული და აგრესიული დამოკიდებულება ეთნიკურად სომეხი მოსახლეობის მიმართ. ესენია:

• აფხაზეთის ომში მონაწილე ეთნიკურად სომეხი და სხვა ეროვნების მებრძოლებისაგან შემდგარი ბაღრამიანის ბატალიონი, და • ჯავახეთში მცხოვრები ეთნიკურად სომეხი მოსახლეობა, რომელსაც ხშირად ანტი-სახელმწიფოებრივ ქმედებებში ადანაშაულებენ.

კვლევის რესპონდენტი „მე როგორც საქართველოში მცხოვრებ ეთნიკურად სომეხ ახალგაზრდას მიმაჩნია, რომ ამ საკითხებზე ღიად საუბარი და აზრის დაფიქსირებაა საჭირო, რადგან გაეცეს პასუხები ყველა ეჭვს და მოხდეს წარსულის ობიექტური შეფასება. არ ხდებოდეს კონკრეტული ბატალიონის ნამოქმედარის გამო ჩემი და ჩემი თანამემამულეების უსამართლო ლანძღვა რომელიც არ დაგვიმსახურებია, არ დაგვდონ ბრალი სეპარატიზმში რომელიც არ არსებობს.”

46 The only political priority is Georgia’s right commitment to teaching the state language In the posts published on the social network, we often come across such inter- The surveyee: Inna Sukiasian jections as “Throw these damn fools out of “When someone writes something we have here! When the Armenians fought against to clear ourselves of the guilt, why is it so? I us in Abkhazia, why didn’t they protest do not know why everyone asks me if any Ar- then?” “Let them go back to their country menian around the world writes something and make demands there.” One of the re- or if he posts something, I do not know why I spondents to the survey gives two reasons have to respond. This collective responsibility is that are keys to the intolerant and aggres- some kind of a disease. This is a Soviet legacy. Back then there was a collective responsibility sive attitude towards the ethnic Armenian because there was no private property, there population. Namely: was nothing private then, everything was shared and the responsibility, too was shared.” o Baghramian Battalion consisting of ethnic Armenians and fighters of other nationalities participating in the communication narrative is offered by the Abkhaz war; and authorities of the country. o Ethnic Armenians living in Javakheti who are often accused of anti-state The only political priority is Georgia’s right activities. commitment to teaching the state language

The surveyee From the dominant community rep- “As a young ethnic Armenian living in Geor- resentatives, we often hear that every gia, I believe that it is necessary to speak Georgian citizen must know the state Lan- openly and express our opinions on these is- guage. In a developed and democrat- sues because all doubts should be dispelled ic society, this view is quite acceptable and a rational assessment of the past should and legitimate. However, when talking be made. Me and my compatriots should not about this problem in Georgia they usu- be reprimand unjustly for the actions of a particular battalion, we should not be accused of ally blame the local community for the a non-existent separatism.” low-level language proficiency and the resulting problems as if they do not want to learn the language and to integrate. Xenophobic attitudes towards ethnic mi- We have tried to study the circumstanc- norities are a problem for any state. When es and environment that meet the condi- one part of the society considers ethnic tions for this stated political task. minorities as unreliable, secondary citizens There is a positive obligation of the state and a threat to the state, the government to create an accessible environment for of the country must be vigilant and the the ethnic minorities living in the country to relevant steps and strategy must be clear learn the state language. It should also be to the public. It is undeniably obvious that noted that in a democratic country where the representatives of the ethnic Arme- ethnic minorities do not speak the state lan- nian population are constantly in a state of guage any information should be provided self-defense and have to constantly prove in a language they understand. It is the that they do not pose a threat to Georgia state’s international obligation to provide and Georgians, they love Georgia, and are information in minority languages. good subjects of this country. Unlike ethnic Although formal school education en- Armenian activists, no concrete, clear and sures that the state language is taught in tangible political statement or a strategic all educational institutions of Georgia huge

34 problems persist as a result of which the Modern technologies facilitate the rap- young people have language barriers after id dissemination of information and offer graduation. This is largely due to the funda- a range of ways to establish communica- mental shortcomings in the public education. Today people from different countries tion system. representing ethnic minorities connect in When a person leaves school and does a much simple and swift way which in turn not speak the state language properly he/ helps them to maintain ties with their histor- she suffers from certain fears and inferiority ical homelands as well as to establish new feelings. It is difficult to concentrate on the ties. Yet, despite the new technologies, career and success in such circumstances. social networks, the Internet gradually re- People are focused on integration into so- placing traditional means of information, ciety and on “making no mistakes.” the media is still an important tool for ethnic As they do not know the language well minorities. the schoolchildren are not able to fully Numerous studies confirm that the popu- receive various information on educa- lation in the ethnic minority populated re- tional programs. Consequently, it is from gions in Georgia still consults the traditional the school-age that we come across the media resources which are rarely in Geor- first cases of structural inequality. The ed- gian. Consequently, the lack of knowledge ucational system in the non-Georgian of the state language remains the biggest language schools represents a separate challenge. The public broadcaster, which problem. There are problems concern- is responsible for providing information to ing both the teaching materials and the ethnic minorities, has not been exactly suc- teachers. cessful in this regard. The fact that public It should also be mentioned that the dy- broadcasting is not available in ethnic mi- namics of language proficiency have been nority languages was extremely evident in showing positive results in recent years. As 2020 during the Covid Pandemic and the for the state language programs, here we Karabakh war. have to mention the program “1 + 4” that To prevent artificial escalations in a has been a game-changer. Another effec- multi-ethnic state the consultation and tive program is the project of the Assistant constant coordination with the media on Teacher. This project envisages sending bi- matters of national integration and forma- lingual support teachers to non-Georgian tion of the united civil nation is also critical. language schools in Samtskhe-Javakheti, The situation in Georgia is something like Kvemo Kartli, and Kakheti. They assist local this: the media content practically never teachers in planning and giving integrated spares any time to talks about ethnic mi- language and subject lessons. norities, their problems, their daily life, tra- Due to the new initiatives from the state, ditions and the only occasion they are re- ethnic minorities now have more chanc- ferred to is an event in the community that es to master the state language and they negatively affects the progress and devel- actively take this opportunity. However, opment of the country. If we take a clos- although more young people speak the er look at the information broadcasted by state language today, their full integration the media outlets operating in Georgia we remains an insurmountable problem. will notice that ethnic minorities are main- To objectively think about integration the ly mentioned in negative contexts: crime, state must implement reforms across the domestic violence, early marriage, sepa- board. The commitment to provide infor- ratism, and so on. When you analyze the mation is among them. coverage of minority issues in the Geor-

35 ტრადიციულ ფორმებს, მედია ჯერ კიდევ მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტია ეთნიკური უმცირესობებისთვის.

მრავალობითი კვლევები ადასტურებს, რომ საქართველოს ეთნიკური უმცირესობებით დასახლებულ რეგიონებში მოსახლეობა ჯერ კიდევ ტრადიციული მედიის მომხმარებელია, და იმავდროულად ეს მედია რესურსი იშვიათად არის ქართულენოვანი. შესაბამისად, პირველ რიგში, ყველაზე დიდ გამოწვევად სახელმწიფო ენის არცოდნა რჩება. საზოგადოებრივი მაუწყებელი, რომელსაც ევალება ეთნიკური უმცირესობებისთვის ინფორმაციის მიწოდება, არც თუ ისე წარმატებით ახერხებს აღნიშნულის უზრუნველყოფას. ის, რომ საზოგადოებრივი მაუწყებელი ეთნიკური უმცირესობების ენებზე არ არის ხელმისაწვდომი, განსაკუთრებით მძიმედ გამოჩნდა 2020-ში, კოვიდ პანდემისა და ყარაბაღის ომის პირობებში. gian media you will come to almost the same conclusion as it is in this article by Famous Armenians in Georgia the journalist of the “Georgia and World” ეროვნული ინტეგრაციისა და ერთიანი სამოქალაქო ერის ფორმირებაზე The construction of the first clinical hospital in media outlet: “They are absolutely usu- Tbilisi is attributed to Mikael Aramyants. In 1899, მედიასთან კონსულტაციები და მუდმივი კოორდინაცია, ასევეal enemies კრიტიკულად and what is most important, with the donation from Mikael Aramyants the they publicly acknowledge it” (Beso Bar- Tbilisi Second Classical Gymnasium for Boys bakadze, “Georgia and World”). was built, currently the Ministry of Education. მნიშვნელოვანია მრავალეთნიკურ სახელმწიფოში, რათა A building built by the benefactor, Me- lik-Azaryants in 1912-1915 can still be seen on Rustaveli Avenue in Tbilisi, which is a distinc- არ მოხდეს ხელოვნური ესკალაცია. tive monument of modernism in Tbilisi. Me- lik-Azaryants headed the Charitable Society of the Caucasus Armenians. The foundation საქართველოში ვითარება დაახლოებით ასე supported 100 rural schools and provided scholarships to students who left for Europe to receive an education. გამოიყურება: მასმედიის მიერ გავრცელებული Alexander Mantashev, an Armenian entre- preneur from Tbilisi was a well-known philan- კონტენტში პრაქტიკულად არასოდეს ეთმობა დროს thropist in Georgia. Mantashev financially supported a school for the blind; a shelter for the elderly and children. Mantashev founded a ეთნიკურ უმცირესობებზე საუბარს, მათ პრობლემებს, trading house - the Guild of Merchants - which had its representations in Europe and Asia. At present, the Tbilisi N43 public school is locat- ყოველდღიურ ყოფას, ტრადიციებს და მათი წარმოჩენა ed in that building. Mikael Aramyants, Me- lik-Azaryants and Alexander Mantashev spent ხდება მაშინ, როდესაც თემში მომხდარი მოვლენა a total of 150,000 Rubles for the restoration of Svetitskhoveli Cathedral in the twentieth century. Gavril Tamamshev, an Armenian bene- უარყოფითად მოქმედებს ქვეყნის წინსვლაზე, factor living in Georgia is also well known. The first Opera (Treasury) House in Tbilisi was built განვითარებაზე. თუ გადავხედავთ საქართველოში through his funds, the foundations of the building laid on April 15, 1847. Tamamshev provided financial support to artists and teachers. მოქმედი მედიასაშუალებების მიერ გავრცელებულ Nineteenth-century Tbilisi was the center of intellectuals and artists from Armenia and the whole Caucasus. An Armenian writer Hov- ინფორმაციას, ვნახავთ, რომ ძირითადად ხდება hannes Tumanyan was based in Tbilisi during this period. Here he founded the “Vernatun” Literary Union of Armenian Writers. Ethnic Armenian artists, painters, graphic art- “Georgia, a common homeland”, will ists, and illustrators worked in Georgia in the remain only a slogan until the Georgian50 nineteenth-twentieth centuries. Among them education system facilitates the forma- were Hakob Hovnatanyan, Karapet Grigory- tion of the united civil nation, and until like ants, Vano Khojabekov, Harutin Shamshyan, Sarkis Khachaturian, Vagharshak Elibekyan, the Georgian heroes, benefactors, distin- and others. guished figures of various fields the people One cannot conceive the Georgian culture mentioned below occupy their well-de- without the great works of the filmmaker and served place for their contribution to the artist Sergei Parajanov. Parajanov was born development of the Georgian history, cul- and raised in Tbilisi. ture, art, and literature.

კონსტიტუციური პრინციპებიც. პრინციპებიც. კონსტიტუციური

. . ი ი ლ ლ ი ი ვ ვ

დემოკრატიული ქვეყნების უმრავლესობის უმრავლესობის ქვეყნების დემოკრატიული

The Signs of alienation of cultures, eradication ფ

პრინციპში, პრაქტიკულად ანალოგიურია ანალოგიურია პრაქტიკულად პრინციპში,

ლო ორგანოს მიერ დაამტკიცება ჭირდება. ჭირდება. ofდაამტკიცება theIt local მიერ should culture, be ორგანოს emphasized andლო domination that the of the commu Geor-- is the result of having little knowledge - - მ მ ა ა - - “ “ ა ა ნ ნ ი ი გ გ დ დ ე ე მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ რ რ ე ე ვ ვ ს ს ე ე ს ს ა ა ბ ბ ო ო ა ა შ შ უ უ მ მ

ოს ქედბრბ დ საკანონმდებ- და giannication culture of ექვემდებარება this andროლს similar types of informa- of each other.”

ააყეიეეი აალმნო კონტ- საპარლამენტო tion and knowledgeგადაწყვეტილებები can lead to the fastest

გადასცემს, მხოლოდ იმ დათქმით, რომ ეს ეს რომ დათქმით, იმ and mostმხოლოდ efficientგადასცემს, integration. Nothing can Another surveyee, Tigran Tarzyan of the

- - რ რ ე ე ნ ნ ა ა გ გ მ მ ო ო რ რ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ სახელმწიფო.

გატივას აღმასრულებელ ხელისუფლებას ხელისუფლებას bring people აღმასრულებელ and,გატივას consequently, ethnicities NGO “Youth for a Democratic Change”,

როგორ ასანთის ღერებზე დგას ჩვენი ჩვენი დგას ღერებზე ასანთის როგორ

რს ააყეიეი მღბს პრერო- მიღების and cultures გადაწყვეტილების closerდროს together than the joint tells us:

კონსტიტუცია საგანგებო მდგომარეობის მდგომარეობის efforts საგანგებო to build andკონსტიტუცია strengthen the state. - ეპიდ არსებულმა საქართველოში

ლოვანია გავიხსენოთ, რომ საქართველოს საქართველოს რომ Acknowledgingგავიხსენოთ, andლოვანია understanding the

ააგბ რჟმე აბია, მნიშვნე- საუბრისას, virtues რეჟიმზე and contributionsსაგანგებო of both Armenian Georgia is a multicultural coun-

ნავიურისის ფარგლებში გამოცხადებულ გამოცხადებულ and ფარგლებში Azerbaijani ნავიურისის figures creates windows try, but culture is on the bottom of აღნიშნა, რომ რომ აღნიშნა, ა ა მ მ ლ ლ ი ი ვ ვ შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ ალს აეე სქრვლშ, კორო- საქართველოში, გარეშე. გავლის

თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ თავმჯდომარემ, ყოფილმა მენტის მენისა და სხვა შესაბამისი პროცედურების პროცედურების ofშესაბამისი exactlyსხვა და such opportunitiesმენისა and it is also the list among the representatives

სიის ფარგლებში საქართველოს პარლა- საქართველოს ფარგლებში სიის კენჭი ეყრება წინასწარი საკომიტეტო მოს- საკომიტეტო importantწინასწარი toეყრება modifyკენჭი the textbooks accord- of non-dominant communities, be-

ათეო პრაეტა ვებ-დისკუ- პარლამენტმა. ქართველოს მენტში დაუყოვნებლივ განიხილება და და განიხილება ingly, together დაუყოვნებლივ withმენტში the state language and cause here, too, local self-govern-

რმე სეთდ გლბლო სა- უგულებელყო საერთოდ არამდედ

ეეი დმკცბს აიხბ პარლა- საკითხები teacher დამტკიცების training programs.რეტების ment and people in this area are pas-

ნების მაგალითი არათუ არ გაიზიარა, გაიზიარა, არ არათუ მაგალითი ნების

ამას ემატება ისიც, რომ პრეზიდენტის დეკ- პრეზიდენტის რომ Anისიც, analysisემატება of theამას attitudes of social media sive and completely politicized. We,

სამწუხაროდ, ამ მხრივ, ევროპის ქვეყ- ევროპის მხრივ, ამ სამწუხაროდ,

ტიკული შეფასება რთული წარმოსადგენია. წარმოსადგენია. რთული users showsშეფასება that aტიკული part of Georgian society the people of different nationalities

ა ღარლბლ ხლსფეი კრი- ხელისუფლების thinks that the აღმასრულებელი knowledge და of the language have been living together for a thou-

მიერ ზედამხედველობის განხორციელება განხორციელება is sufficient ზედამხედველობის for integrationმიერ into the society, sand years, and do we consider our

მხარდაჭერითაა არჩეული, პარლამენტის პარლამენტის არჩეული, although other problemsმხარდაჭერითაა that hinder the in- culture to be solely a Dolma festival or

პრეზიდენტიც სწორედ ამ პარტიის ღია ღია პარტიის ამ tegration სწორედ of ethnicპრეზიდენტიც minorities are forgotten. folk music and dance concert?” - - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ვ ვ ე ე წ წ ი ი ფ ფ ო ო ყ ყ მ მ დ დ ა ა რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ ა ა დ დ დ დ ა ა რ რ

ის წევრებითაა დაკომპლექტებული და და დაკომპლექტებული წევრებითაა ის

- - უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ , , ა ა მ მ ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ტ ტ რ რ ა ა პ პ ე ე დ დ T T I I ს ს ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ Socio-cultural integration and compatibility პ

მალსბ დ მარბ ეთ პარტი- ერთი მთავრობა და უმრავლესობა

is a complex and multifaceted process and Our respondentsრ also added that not only

დღევანდელ რეალობაში საპარლამენტო საპარლამენტო რეალობაში დღევანდელ

involves several other elements in addition there is a lack ofც additional measures and ს ს ი ი მ მ ე ე ც ც ი ი მ მ ს ს ი ი მ მ ხ ხ ა ა რ რ ყ ყ ს ს ი ი ჭ ჭ ნ ნ ე ე კ კ , , ი ი კ კ ს ს ი ი ვ ვ თ თ ს ს ი ი მ მ ო ო დ დ ხ ხ ს ს

ი ი ლ ლ უ უ რ რ ა ა ნ ნ ე ე ლ ლ პ პ . . თ თ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ე ე ყ ყ ო ო მ მ ა ა გ გ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ ა ა ს

to the full mastery of the state language by new initiatives toს bring the ethnic and reli- დენად მუშაობას იგი პრაქტიკაში. პრაქტიკაში. იგი მუშაობას დენად

members of the ethnic minorities. gious minority culturesრ closer to the domi-

უვსკნ თმა სვ სკთი, რამ- საკითხია, სხვა თუმცა, ღუდვისაკენ,

ეშ, ვოიაუი მდბბს შეზ- ქმედებების ავტორიტარული ლებში, nant culture, but whatever has been associ-

ა, ააგბ მგმროი ფარგ- მდგომარეობის საგანგებო დან, ated with them for centuries is being subsid- - - ი ი მ მ ო ო კ კ ი ი რ რ უ უ ი ი ც ც ნ ნ ა ა ტ ტ ს ს ი ი დ დ . . თ თ ა ა ც ც ე ე ი ი მ მ ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ ბ ბ ე ე ლ ლ ძ ძ ა ა ს ს

- - ე ე შ შ ს ს ი ი ბ ბ ე ე ღ ღ ი ი მ მ ს ს ი ი ბ ბ ო ო ე ე ლ ლ ი ი წ წ ა ა ნ ნ ო ო მ მ თ თ ი ი ბ ბ ო ო ე ე ვ ვ შ შ ე ე მ მ ს ს ი ი ტ ტ ღარლბლ ხლსფეი მხრი- ხელისუფლების The Signs of alienationაღმასრულებელი of cultures, eradica- ed and vanished. To illustrate, we can recall

სის ელემენტებს შეიცავს და მიმართულია მიმართულია და შეიცავს tion of the localელემენტებს culture,სის and domination of

10 the endless saga of the disputed Armenian

ეიულბს ტეი ურთერთბალან- შტოების the Georgian cultureხელისუფლების churches in Georgia. There are 6 disputed - - ა ა ხ ხ ა ა , , ე ე ვ ვ ე ე ს ს ა ა . . ე ე ზ ზ ა ა რ რ დ დ ე ე ვ ვ ხ ხ ე ე შ შ ს ს ი ი ტ ტ ე ე ტ ტ ი ი მ მ ო ო კ კ ა ა დ დ ა ა ს ს ა ა მ მ

რია, ვინაიდან ურთიერთკონტროლისა და და ურთიერთკონტროლისა ვინაიდან რია,

- - ო ო დ დ ხ ხ ს ს ლ ლ უ უ რ რ ა ა ნ ნ ე ე ლ ლ პ პ დ დ ა ა რ რ უ უ კ კ ი ი ზ ზ ი ი ფ ფ ი ი გ გ ი ი ა ა რ რ ა ა უ უ თ churches on theთ territory of Georgia. Those

ერთი შეხედვით, მექანიზმი საკმაოდ მყა- საკმაოდ მექანიზმი შეხედვით, ერთი

კონსტიტუციური პრინციპებიც. პრინციპებიც. კონსტიტუციური with Armenian references are “Norashen”;

. . ი ი ლ ლ ი ი ვ ვ

- - უ უ ბ ბ ე ე რ რ წ წ ს ს ა ა დ დ „ „ ი ი რ რ ვ ვ ე ე წ წ ს ს ი ი ტ ტ ა ა ლ ლ ა ა პ პ , , ი ი შ შ ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ხ ხ თ თ მ მ ე ე შ

One of the reasons for the negative atti- შ

დემოკრატიული ქვეყნების უმრავლესობის უმრავლესობის ქვეყნების დემოკრატიული “Shamkhoretsots Surb Astvatsatsin” (Karmir

- - შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ , , ე ე რ რ ა ა მ მ ო ო დ დ ჯ ჯ მ მ ვ ვ ა ა თ თ ი ი ლ ლ ი ი ფ ფ ლ ლ უ უ ე ე ვ ვ კ კ რ რ ა ა გ გ

tudes of different ethnic groups in the state თანახმადაც, რომელთა ბები,

პრინციპში, პრაქტიკულად ანალოგიურია ანალოგიურია პრაქტიკულად პრინციპში, Avetaranots); “Surb Minas”; “Surb Nshan”;

- ცვლილე შეიტანა რეგლამენტში პალატამ

ა ა მ მ ე ე ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ . . ა ა ბ ბ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ა ა დ დ

ა ა ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი გ გ დ დ რ რ ა ა წ

may be the paucityწ of information about

ლო ორგანოს მიერ დაამტკიცება ჭირდება. ჭირდება. დაამტკიცება მიერ ორგანოს ლო

. მარტში, ბელგიის წარმომადგენელთა წარმომადგენელთა ბელგიის მარტში, .

ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ დ ს ს ი ი ტ ტ ე ე რ რ კ კ ე ე დ

დ “Mughnu Surb Gevorg” in Tbilisi and “Surb

ს ს ი ი რ რ ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი მ მ - - - - მ მ ა ა - - “ “ ა ა ნ ნ ი ი გ გ დ დ ე ე მ მ ო ო მ მ რ რ ა ა წ წ რ რ ე ე ვ ვ ს ს ე ე ს ს ა ა ბ ბ ო ო ა ა შ შ უ უ მ მ

რ რ ე ე ი ი მ მ მ მ ა ა რ რ ე ე ი ი მ მ

ეფექტურად ადაპტირება შეძლო ბელგიამაც ბელგიამაც შეძლო ადაპტირება ეფექტურად ოს ქედბრბ დ საკანონმდებ- და ექვემდებარება როლს each other’s cultures. One of the respon-

- - რ რ ე ე ი ი მ მ ე ე რ რ პ

პ Nshan” in Akhaltsikhe. Part of the disputed

ააყეიეეი აალმნო კონტ- საპარლამენტო გადაწყვეტილებები dents said: “One thing is clear, we are clos- churches is regularly ruined and due to the

ა ა ი ი გ გ ლ ლ ე ე ბ ბ

გადასცემს, მხოლოდ იმ დათქმით, რომ ეს ეს რომ დათქმით, იმ მხოლოდ გადასცემს, er today but the new generations know dispute over the owner they do not have

- - რ რ ე ე ნ ნ ა ა გ გ მ მ ო ო რ რ ი ი ტ ტ ნ ნ ე ე მ მ ა ა ლ ლ რ რ ა ა პ პ სახელმწიფო. მიმდევრობით: მიმდევრობით:

გატივას აღმასრულებელ ხელისუფლებას ხელისუფლებას აღმასრულებელ გატივას very little about each other.” In an inter- someone to take care of them. For exam- ირთნმრმოა შმეი თან- შემდეგი თიერთთანამშრომლობას როგორ ასანთის ღერებზე დგას ჩვენი ჩვენი დგას ღერებზე ასანთის როგორ

რს ააყეიეი მღბს პრერო- მიღების გადაწყვეტილების დროს view, Inna Sukiasyan, a surveyee notes:

ple, in 2014 the roof of Surb Minas Church . . ს ს ბ ბ ე ე ვ ვ ე ე ვ ვ ჩ ჩ რ რ ა ა ნ ნ უ უ რ რ ე ე ბ ბ ი ი კ კ ლ ლ ა ა ხ ხ ა ა ნ ნ ე ე ნ ნ ე ე ძ ძ ი ი ე ე შ შ დბო ნტტცეი ოეაილ ურ- ოპერატიულ ინსტიტუციების მდებლო

კონსტიტუცია საგანგებო მდგომარეობის მდგომარეობის საგანგებო კონსტიტუცია Inna Sukiasyan, the surveyee:

ი ი შ შ ო ო მ მ ე ე რ რ ა ა გ გ ლ ლ უ უ რ რ ო ო ჟ ჟ ა ა მ მ - - ს ს რ რ ო ო ფ ფ ი ი ბ ბ ე ე ნ ნ ა ა ი ი მ მ ა ა დ დ ა ა ტს ამსუეეი ა საკანონ- და აღმასრულებელი - შტოს collapsed, in 2012 the pillar and entrance of

ნ ნ ა ა გ გ დ დ ა ა რ რ , , ს ს ო ო რ რ ა ა ყ ყ მ მ ა ა ს ს ა ა ბ ბ ე ე გ გ დ დ ა ა ო ო მ მ ა ა გ გ ნ ნ ა ა ი ი ლ ლ

ნიზმი“ მოიცავს ხელისუფლების ორი ორი ხელისუფლების მოიცავს ნიზმი“ Surb Nshan Church collapsed. Such cases ააგბ რჟმე აბია, მნიშვნე- საუბრისას, რეჟიმზე საგანგებო

- - ა ა ძ ძ ი ი შ შ ა ა ვ ვ ი ი ტ ტ ქ ქ ე ე პ პ ს ს რ რ ე ე პ პ ო ო ლ ლ ვ ვ ა ა მ მ ო ო მ მ ა ა ს ს ც ც ა ა რ რ , , ს ს ი ი ვ ვ

ი გმცაეამრვს „ჩარჩო-მექა- გამოცხადება-მართვის A lot ბის of people do not under- of neglect of even disputed cultural monu- ნავიურისის ფარგლებში გამოცხადებულ გამოცხადებულ ფარგლებში ნავიურისის

საქართველოში საგანგებო მდგომარეო- საგანგებო stand at საქართველოში all why this city and this ments on the territory of Georgia endanger აღნიშნა, რომ რომ აღნიშნა, ა ა მ მ ლ ლ ი ი ვ ვ შ შ ა ა ფ ფ უ უ ს ს უ უ

ალს აეე სქრვლშ, კორო- საქართველოში, გარეშე. გავლის country are multicultural, how come თ თ ი ი ვ ვ ა ა დ დ მენტის ყოფილმა თავმჯდომარემ, თავმჯდომარემ, ყოფილმა მენტის their existence, and at the same time do

მენისა და სხვა შესაბამისი პროცედურების პროცედურების შესაბამისი სხვა და მენისა we, the representatives of different სიის ფარგლებში საქართველოს პარლა- საქართველოს ფარგლებში სიის კენჭი ეყრება წინასწარი საკომიტეტო მოს- საკომიტეტო წინასწარი ეყრება კენჭი not promote the rapprochement between

ათეო პრაეტა ვებ-დისკუ- პარლამენტმა. ethnic groupsქართველოს live here? Well, all this მენტში დაუყოვნებლივ განიხილება და და განიხილება დაუყოვნებლივ მენტში ethnicities and religions.

რმე სეთდ გლბლო სა- უგულებელყო საერთოდ არამდედ ეეი დმკცბს აიხბ პარლა- საკითხები დამტკიცების რეტების

სამწუხაროდ, ამ მხრივ, ევროპის ქვეყ- ევროპის მხრივ, ამ სამწუხაროდ, ტიკული შეფასება რთული წარმოსადგენია. წარმოსადგენია. რთული შეფასება ტიკული 37

ა ღარლბლ ხლსფეი კრი- ხელისუფლების აღმასრულებელი და

მიერ ზედამხედველობის განხორციელება განხორციელება ზედამხედველობის მიერ

პრეზიდენტიც სწორედ ამ პარტიის ღია ღია პარტიის ამ სწორედ პრეზიდენტიც

ის წევრებითაა დაკომპლექტებული და და დაკომპლექტებული წევრებითაა ის

დენად მუშაობას იგი პრაქტიკაში. პრაქტიკაში. იგი მუშაობას დენად

უვსკნ თმა სვ სკთი, რამ- საკითხია, სხვა თუმცა, ღუდვისაკენ,

ეშ, ვოიაუი მდბბს შეზ- ქმედებების ავტორიტარული ლებში,

ეიულბს ტეი ურთერთბალან- შტოების ხელისუფლების

რია, ვინაიდან ურთიერთკონტროლისა და და ურთიერთკონტროლისა ვინაიდან რია,

ერთი შეხედვით, მექანიზმი საკმაოდ მყა- საკმაოდ მექანიზმი შეხედვით, ერთი

ლ ლ უ უ ე ე ვ ვ კ კ რ რ ა ა გ გ თანახმადაც, რომელთა ბები,

- ცვლილე შეიტანა რეგლამენტში პალატამ

ა ა მ მ ე ე ც ც ო ო მ მ ა ა გ გ . . ა ა ბ ბ ე ე ც ც ი ი კ კ ტ ტ მ მ ა ა დ დ

ა ა ბ ბ ე ე ნ ნ ი ი გ გ დ დ რ რ ა ა წ წ

ს ს ი ი რ რ ტ ტ ს ს ი ი ნ ნ ი ი მ მ - -

- - რ რ ე ე ი ი მ მ ე ე რ რ პ პ

ა ა ი ი გ გ ლ ლ ე ე ბ ბ

მიმდევრობით: მიმდევრობით:

ირთნმრმოა შმეი თან- შემდეგი თიერთთანამშრომლობას

- - თ თ ს ს ი ი ბ ბ ე ე რ რ ა ა თ თ ი ი ვ ვ ნ ნ ა ა გ გ ი ი რ რ უ უ ი ი გ გ ო ო ლ ლ ო ო ნ ნ ქ ქ ე ე ტ ტ ა ა ა ა ბ ბ ო ო ლ ლ საქართველოში საგანგებო მდგომარეო- საგანგებო საქართველოში the state language when request- Conclusion & Recommendations ing administrative proceedings and public information; As the research revealed, there are large- scale problems in integrating ethnic minori- Education Policy: ties and the implementation of real equality o To study the level of teacher train- policies, leading to the exclusion and mar- ing and the quality of teaching in ginalization of the minority community. The non-Georgian schools in order to Georgian state should take comprehensive identify gaps in teaching and learn- measures based on inclusion and equality ing; based on the research, develop to boost ethnic and religious minorities’ ef- a relevant policy for the introduction fective involvement in public and political of special programs; life and increase their representation in the o Issues of multiculturalism and religious overall state context. Georgia must shift diversity should be taken into ac- from the declared course of building civil count when developing Georgian nationalism to real implementation, where high school textbooks; the main thing is citizenship and not ethnic and religious affiliation. o The content of the textbooks should include issues of tolerance, equal- RECOMMENDATIONS TO THE GOVERNMENT ity, and ethnic diversity; Textbooks OF GEORGIA AND LOCAL SELF-GOVERNMENT should include texts on solidarity, is- BODIES: sues of the mutual understanding of culture and the state; Increasing the participation of minorities in public and political life: o Ensure the teaching of the contribution of minorities to the development o Participation of ethnic minorities in and strengthening of the Georgian the socio-political life should become state in Georgian school textbooks. one of the central issues on the political agenda; Take appropriate steps at the central and local levels to in- RECOMMENDATIONS TO THE GEORGIAN crease the representation of ethnic PUBLIC BROADCASTER: minorities and their effective partici- Minority coverage issues: pation in public and political life; o Facilitate the visibility of minorities o The Government of Georgia, togeth- and the coverage of programs fo- er with the local self-government, cused on their interests; should develop special programs for real and intensive teaching of the o Take appropriate measures to pro- state language in secondary schools; mote interethnic dialogue and multiculturalism; o As long as full knowledge of the state language remains a major challenge in the country, the state should ensure RECOMMENDATIONS TO POLITICIANS AND the right of minorities to receive infor- PUBLIC FIGURES: mation from local self-government o When discussing minority issues, make bodies in a language they understand; statements in support of equality and o Create appropriate translation re- thus contribute to the social integra- sources for citizens who do not know tion of ethnic minorities;

38 o Take appropriate measures to protect the principle of a secular state; o Ensure that Georgia’s tourism potential is reflected in its diversity as a major and important treasure.

39 DEFINITIONS OF TERMS DEFINITIONS OF TERMS premecourt.ge/files/upload-file/pdf/aqte- bi7.pdf 1. Minorities - A minority is “a group nu- 6. Dominance - the exercise of power merically inferior to the rest of the popula- by one person or social group over anoth- tion of a state, in a non-dominant position, er and its control. http://dictionary.css.ge/ whose members – being nationals of the content/dominance state – possess ethnic, religious, or linguistic 7. Extremism - the tendency to solve characteristics differing from the rest of the political problems in extreme ways and population and show, if only implicitly, a means. Extremism in politics means call- sense of solidarity directed towards preserv- ing for the most radical means to achieve ing their culture, traditions, religion or lan- the set goals and objectives, including the guage.” (Francesco Capotorti’s definition) use of violence and terror. http://www. 2. Xenophobia - Xenophobia is a Greek nplg.gov.ge/gwdict/index.php?a=ter- word meaning “fear of a stranger, foreign- m&d=6&t=4193 er, guest”. It is anxiety characterized by negative stereotypes and prejudices towards all strangers. This fear is manifested in the unacceptability of people different from others and hostility towards them. http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index. php?a=term&d=5&t=2523 3. Chauvinism - This word was coined to denote the extreme belief in extreme pa- triotism that a certain nation and culture are absolutely better and superior to others. Chauvinism also implies that a chauvinist has overconfidence and a belief in his or her innate superiority over anyone who does not belong to his or her culture or nation. http://dictionary.css.ge/content/ chauvinism 4. Racism - a reactionary ideology, psychology, politics, and practice based on the supposedly natural, biological, pre- determined heterogeneity of the human race and their “high”, “low”, “complete”, “incomplete” divisions, which give rise to domination over one race over another. http://www.nplg.gov.ge/gwdict/index. php?a=term&d=6&t=6018 5. Racial Discrimination - Any distinc- tion, specificity, restriction, or advantage based on race, color, national or ethnic or- igin intended to abolish or impede the rec- ognition, enjoyment, or exercise of human rights and fundamental freedoms on an equal basis in the political, economic and in cultural or other fields. http://www.su-

40 Bibliography BIBLIOGRAPHY

1. Publika.ge. (2020, 05 02) ,,წერილი უმრავლესობას: რა მოხდა ბოლნისში სოფელ დელლერში (მუშევანში)” (https://publika.ge/blog/werili-umravlesobas-ra-mokhda- bolnisshi-sofel-dellershi-mushevanshi/ 2. netgazeti.ge. (2020, 03 23) მარნეული და ბოლნისი დაიკეტა კარანტინი” https:// netgazeti.ge/news/436606/ 3. 1tv.ge. (2020, 03 24). ,,არჩილ თალაკვაძე - კორონავირუსი ადამიანებს არ გამოა- რჩევს სოციალური სტატუსის, თანამდებობის თუ ეთნიკური წარმოშობის მიხედ- ვით, ის ყველასთვის საფრთხეა”. https://1tv.ge/news/archil-talakvadze-koronavirusi- adamianebs-ar-gamoarchevs-socialuri-statusis-tanamdebobis-tu-etnikuri-warmoshobis- mikhedvit-is-yvelastvis-safrtkhea/ 4. Batumelebi.netgazeti.ge. (2017, 03 10). ,,შეზღუდვა უსაფრთხოების სახელით”. https:// batumelebi.netgazeti.ge/news/96718/ 5. Batumelebi.netgazeti.ge. (2020, 05 5). ,,„კედელი, რკინის გალია და კაი ჯოხი“ – სიძულ- ვილი პანდემიის დროს”. https://batumelebi.netgazeti.ge/news/275041/ 6. Batumelebi.netgazeti.ge. (2020, 04 14). ,,10 დღით ბათუმში, თბილისში, ქუთაისსა და რუსთავში შესვლა-გამოსვლა იკრძალება – გახარია”. https://batumelebi.netgazeti.ge/ news/269480/ 7. Batumelebi.netgazeti.ge. (2020, 03 25). „ძალიან გვწყინს, როცა წერენ, „წავიდნენ თა- ვიანთ აზერბაიჯანში“ – სიძულვილის კამპანია FB-ში. https://batumelebi.netgazeti.ge/ news/263327/ 8. Civil.ge. (2020, 03 26). ,,კარანტინის მეოთხე დღე მარნეულში – ინტერვიუ კამილა მამედოვასთან”. https://civil.ge/ka/archives/344232 9. Darğallı, Z. (2020, 03 24). ..მარნეულის მერის განცხადება”. https://www.facebook.com/ zaur.dargalli/posts/10219866147857344 10. Emc.org.ge. (2018, 12 19). ,,იდენტობის პრობლემატიკა ქვემო ქართლის აზერბაი- ჯანელებში და მისი პოლიტიკური და სოციალური განზომილებები”. https://emc.org. ge/ka/products/identobis-problematika-kvemo-kartlis-azerbaijanelebshi-da-misi-politikuri-da- sotsialuri-ganzomilebebi 11. org.ge. (2019, 11 20). ,,მარნეულის კულტურის ცენტრის პოლიტიკის შეფასება”. https:// emc.org.ge/ka/products/marneulis-kulturis-tsentris-politikis-shefaseba 12. Emc.org.ge. (2020, 05 8). ,,დისკუსია - “ჩვენ” და “სხვები”? - კულტურის პოლიტიკა ქვემო ქართლში”. https://emc.org.ge/ka/products/diskusia-chven-da-skhvebi-kulturis- politika-kvemo-kartlshi 13. Emc.org.ge. (2020, 01 29). ,,დომინანტური მზერა - აზერბაიჯანელი თემი”. https://emc. org.ge/ka/products/dominanturi-mzera-azerbaijaneli-temi 14. Emc.org.ge. (2020, 07 21). ,,ეთნიკური უმცირესობების საჭიროებები, საზოგადოებ- რივი მაუწყებელი და პანდემია”. https://emc.org.ge/ka/products/etnikuri-umtsiresobebis- sachiroebebi-sazogadoebrivi-mautsqebeli-da-pandemia-1 15. Emc.org.ge. (2020, 04 29). ,,კარანტინის დღიურები - აითაჯ ხალილლი”. https://emc. org.ge/ka/products/karantinis-dghiurebi-aitaj-khalilli 16. Gip.ge. (2020, 08). ,,ეთნიკური უმცირესობების ინტეგრაცია საქართველოში: პოლი- ტიკური ჩართულობის ბარიერები. http://gip.ge/wp-content/uploads/2020/08/%E1%83%9 E%E1%83%9D%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%A2%E1%83%98%E1%83%99%E1%

41 83%98%E1%83%A1-%E1%83%93%E1%83%9D%E1%83%99%E1%83%A3%E1%83%9B %E83%94%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%83%98-16-%E1%83%A1%E1%83%90%E1% 83%9A%E1%83%9D%E1%83%9B%E 17. Imedinews.ge. (2020, 05 30). ..სუსი: გარკვეული ჯგუფები ქვემო ქართლსა და კა- ხეთში ქართველებსა და აზერბაიჯანელებს შორის შუღლის გაღვივებას ცდილო- ბენ”. https://imedinews.ge/ge/samartali/145422/susi-garkveuli-jgupebi-qvemo-qartlsa-da- kakhetshi-qartvelebsa-da-azerbaijanelebs-shoris-shuglis-gagvivebas-tsdiloben 18. Interpressnews.ge. (2020, 05 2). ,,ამირან გამყრელიძე მარნეულში ადგილობრივი ხელისუფლების წარმომადგენლებთან სამუშაო შეხვედრისას დღეს გაჟღერებულ ფრაზებთან დაკავშირებით განმარტებას აკეთებს”. https://www.interpressnews.ge/ka/ article/597872-amiran-gamqrelize-marneulshi-adgilobrivi-xelisuplebis-carmomadgenlebtan- samushao-shexvedrisas-dges-gazhgerebul-prazebtan-dakavshirebit-ganmartebas-aketebs/ 19. Ipress.ge. (2020, 05 1). ,,ბოლნისში ადგილობრივმა მოსახლეობამ ექიმებს კო- რონავირუსით ინფიცირებულთა კლინიკაში გადაყვანის საშუალება არ მისცა”. https://ipress.ge/new/bolnisshi-adgilobrivma-mosakhleobam-eqimebs-koronavirusith- inphitsirebultha-klinikashi-gadaqhvanis-sashualeba-ar-mistsa/ 20. 0.Jam-news.net.ge. (2019, 02 27). ,,მარიამ ჯაში: აზერბაიჯანში მცხოვრებ ქართველებს ისეთივე უფლებები უნდა ჰქონდეთ, როგორიც ქართველ აზერბაიჯანელებს აქვთ”. https://jam-news.net/ge/%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%97%E1%83%9 5%E1%83%94%E1%83%9A%E1%83%98-%E1%83%93%E1%83%94%E1%83%9E%E1% 83%A3%E1%83%A2%E1%83%90%E1%83%A2%E1%83%94%E1%83%91%E1%83%98- %E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5/ 21. Jam-news.net.ge. (2020, 04 16). ,,შეიხი მირტაგი ასადოვი სუს-ში დაიბარეს. გამოძიება საბოტაჟის მუხლით მიმდინარეობს”. https://jam-news.net/ge/sheikhi-mirtagi-asadovi- sus-shi-daibares-gamodzieba-sabotadjis-mukhlit-mimdinareobs/ 22. Mammadli, K. (2020, 03 24). ,,ინფორმაცია აზებაიჯანელი თემის კამპანიის შესახებ”. https://www.facebook.com/kamran.mamedov3/posts/4227002153992129 23. Marneulifm.ge. (2020, 04 15). ,,#დაასიგნალე, #გააპროტესტე - მარნეულელების საპ- როტესტო აქცია კომენდანტის საათის დროს”. https://www.marneulifm.ge/ka/marneuli/ article/28915 24. Marneulifm.ge. (2020, 03 25). ,,კორონავირუსის ახალი სიმპტომი - ქსენოფობია”. https:// www.marneulifm.ge/ka/marneuli/article/28034-koronavirusis-akhali-simptomi-qsenofobia 25. Mtavari.tv. (2020, 05 4). ,,პროტესტი ქსენოფობიას - საზოგადოება ზაზა აბაშიძეს უპირისპირდება”. https://mtavari.tv/news/3951-protesti-ksenopobias-sazogadoeba-zaza- abashidzes 26. Mtavari.tv. (2020, 05 25). ,,ქართული ეკლესიის რუსული მოტივები - მეუფე გიორგი ჯა- მდელიანის სკანდალური ქადაგება”. https://mtavari.tv/news/5636-kartuli-eklesiis-rusuli- motivebi-meupe-giorgi 27. netgazeti.ge. (2020, 03 26). ,,კრიზისმა გამოააშკარავა ქსენოფობია და უთანასწო- რობა – ქამრან მამედლი”. https://netgazeti.ge/news/438067/ 28. Radiotavisupleba.ge. (2019, 11 2). ,,დომინანტური მზერა საქართველოს აზერბაიჯა- ნული თემის მიმართ”. https://www.radiotavisupleba.ge/a/%E1%83%93%E1%83%9D% E1%83%9B%E1%83%98%E1%83%9C%E1%83%90%E1%83%9C%E1%83%A2%E1%8

42 3%A3%E1%83%A0%E1%83%98-%E1%83%9B%E1%83%96%E1%83%94%E1%83%A0 %E1%83%90-%E1%83%A1%E1%83%90%E1%83%A5%E1%83%90%E1%83%A0%E1% 83%97%E1%83%95%E1%83%94%E1 29. შერიგებისა და სამოქალაქო თანასწორობის საკითხებში საქართველოს სახელ- მწიფო მინისტრის აპარატი ,,1+4 საგანმანათლებლო პროგრამა”. https://www.smr. gov.ge/ge/page/58/saganmanatleblo-programa 30. ალილო მარნეულში. (2020, 03 13). ,,სვანები კი არ უნდა გავასახლოთ,არამედ კი- დევ უფრო ბევრი უნდა ჩავასახლოთ ქვემო ქართლში!!!ნიკოლოზ მჟავანაძე”. https:// www.facebook.com/%E1%83%90%E1%83%9A%E1%83%98%E1%83%9A%E1%83%9D- %E1%83%9B%E1%83%90%E1%83%A0%E1%83%9C%E1%83%94%E1%83%A3%E1%8 3%9A%E1%83%A8%E1%83%98-359561074407687/videos/207815850328671/ 31. ქვემო ქართლის მხარე (2018, 07 5). ,,ქვემო ქართლი 2018”. https://www.facebook.com/ KvemoQartli/videos/1792717770786947/ 32. სალამ, SALAM. . (2020, 03 27). ,,ვირუსი არ ასხვავებს ეთნიკურ წარმომავლობას. ვემიჯნები სიძულვილის ენას. მე ვირჩევ თანადგომას.”. https://www.facebook.com/ SalamGeorgia/posts/206977754050287 33. 33.სახელმწიფო უსაფრთხოების სამსახური (2020, 05 30). ,,სახელმწიფო უსაფრ- თხოების სამსახურის სახელმწიფო უსაფრთხოების დეპარტამენტმა რასობრივი დისკრიმინაციის ფაქტზე გამოძიება დაიწყო”. https://ssg.gov.ge/news/597/saxelmtsifo- usafrtxoebis-samsaxuris-saxelmtsifo-usafrtxoebis-departamentma-rasobrivi-diskriminaciis- faqtze-gamodzieba-daitsyo 34. ფონდი ,,ღია საზოგადოება-საქართველო”(2016, 07). ,,ეთნიკური უმცირესობები სა- ქართველოში: მედიის მეშვეობით ჩართულობიდან გაძლიერებისკენ”. https://www. osgf.ge/files/2016/EU%20publication/Angarishi_A4__Media_GEO.pdf 35. COUNCIL OF EUROPE, (2019, 03 7). ,,ADVISORY COMMITTEE ON THE FRAMEWORK CONVENTION”(Third Opinion on Georgia). https://rm.coe.int/3rd-op-georgia-en/1680969b56 ?fbclid=IwAR2SAJxrUXjd0ciLySFHOlI5DNP-0N0Q5m-qI082t7AdAUZwAzLJ-xsswlA

43 RESPONDENTS RESPONDENTS

1. Oktai Kazumov - Member of the Board, Non-Governmental Organization - “Salam”; 2. Kamilla Mamedova - Director, Community Radio “Marneuli”; 3. Kamran Mammadli - Civil activist; one of the founders of “Salam”; 4. Leila Mamedova - Local Azerbaijani community activist, human rights activist; 5. Nona Samkharadze - Civil activist, information coordinator of the International Organization “Mercy Corps”; 6. Zaur Khalilov - Executive Director of the Civic Integration Fund - CIF; 7. Ravil Memmedoğlu - Civil activist, founder of the Center for Civic Engagement and Activism; 8. Samira Bayramova - Local Azerbaijani community activist, Journalists Network for Gender Equality; 9. Elnur Alisoy - Civil activist, one of the founders of “Salam”; 10. Aitaj Khalilli - Civil activist, member of the board of the platform “Salam”; 11. Paata Zakareishvili - Former State Minister of Georgia for Reconciliation and Civic Equality; 12. Tamta Mikeladze - One of the founders of EMC, a member of the Board of Directors.

44 ORGANIZATIONS AT THE NATIONAL LEVEL ORGANIZATIONS AT THE NATIONAL LEVEL

1. Civic Initiative for Democratic and Euro-Atlantic Choice (Civic IDEA) - https:// civicidea.ge/en/ 2. The Human Rights Education and Monitoring Center (EMC) - https://emc.org.ge/en 3.Tolerance and Diversity Institute (TDI) - https://tdi.ge/en 4. Georgian Democracy Initiative (GDI) - https://www.gdi.ge/en/ 5. Public Movement “Multinational Georgia” (PMMG) - http://www.pmmg.org. ge/?lang=eng 6. Civic Integration Foundation (CIF) - https://cif.org.ge/ 7. Human Rights Center (HRC) - http://www.hridc.org/?lang=en

8. Salam - სალამ - https://www.facebook.com/SalamGeorgia 9. Georgian Muslims Union (GMU) - https://islam.ge/ 10. “Sapari” - https://sapari.ge/en/ 11. International Society for Fair Elections and Democracy (ISFED) - http://www.isfed. ge/eng#none 12. Georgia’s Reforms Associates (GRASS) - https://grass.org.ge/en 13. Transparency International - Georgia (TI)- https://transparency.ge/en 14. Georgian Young Lawyers’ Association (GYLA) - https://gyla.ge/en 15. Civil Society platform “No to Phobia!” - http://notophobia.ge/eng/home

45 International Organizations INTERNATIONAL ORGANIZATIONS

1. Council of Europe Office in Georgia-https://www.coe.int/en/web/tbilisi 2. High Commissioner on National Minorities-https://www.osce.org/node/107881 3. UNITED NATIONS HUMAN RIGHTS OFFICE ON THE HIGH COMMISSIONER - https://www. ohchr.org/EN/pages/home.aspx 4. AMNESTY INTERNATIONAL- https://www.amnesty.org/en/countries/europe-and- central-asia/georgia/ 5. Human Rights Watch-https://www.hrw.org/europe/central-asia/georgia

Design: Tamar Tkabladze

The following people are responsible for the research: Tamar Avaliani Nana Akopiani Zurab Akhobadze Tinatin Khidasheli Giorgi Kanashvili

Translation: Versio LLC

Editor: Tinatin Khidasheli

Virus of Urgency Report #2

46 Design: Tamar Tkabladze

The following people are responsible for the research: Tamar Avaliani Nana Akopiani Zurab Akhobadze Tinatin Khidasheli Giorgi Kanashvili

Translation: Versio LLC

Editor: Tinatin Khidasheli

Virus of Urgency Part #2