Landgoed De Baest 16-05-2008
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Verslag en Achtergrondinformatie van de Wandeling in de omgeving van Oirschot: Landgoed De Baest 16-05-2008 Meanderende Beken, Gemengd Bos, Hoog Gras, Kanaal, Mariakapel en Landgoed We beginnen de wandeling bij de Theresiakapel (1)aan de Dr. J van de Mortellaan. 1 Theresiakapel De kapel is gebouwd in 1933 door Henri van de Mortel toenmalige bewoner van Landgoed Baest als dank en herinnering voor een verkregen gunst. Het kapelletje is in 1980 gerestaureerd. In de omgeving van Oirschot liggen nog vier kapelletjes. Kijk maar eens op deze website: http://members.home.nl/h.w.gaken/oirschot-1.htm We lopen iets terug, tot over het bruggetje en gaan daar rechts het pad in en volgen zo de Kleine Beerze. 3 De Beerze is ook nu weer de rode draad door onze wandeling. In het begin lopen we dus langs de Kleine Beerze, waarbij we de oprijlaan van Huize te Baest kruisen. Even verder komt de Kleine Beerze samen met de Groote Beerze, en gaan beide verder als de Beerze. Even voor dit punt van samenvloeien gaan we over een bruggetje zonder leuning de kleine Beerze over. Deze beekjes stromen dwars door landgoed De Baest. Dit landgoed wordt in het noorden ruw doorsneden door het Wilhelminakanaal. Wat verderop zullen we ook zien dat de Beerze onder dit kanaal wordt doorgeleid. 2 Wilhelminakanaal Het Wilhelminakanaal is een water in Noord-Brabant. Het loopt van de Amer bij Geertruidenberg naar de Zuid- Willemsvaart tussen Beek en Donk en Aarle-Rixtel en is 68 kilometer lang. Het kanaal is bevaarbaar voor schepen tot 500 ton. Gemiddeld is het 2,30 meter diep (ondiepste punt: 1,90 meter) en 25 tot 30 meter breed. De eerste plannen voor een kanaal dat Tilburg en Eindhoven met de Maas verbindt, dateren uit 1794, maar het duurde tot 1910 tot werd begonnen met het graven. Op 16 september 1916 meerde het eerste schip in Tilburg aan maar het duurde tot 1923 voordat het kanaal voltooid werd. Op 4 april van dat jaar werd het officieel geopend. Door de opkomst van het vrachtverkeer is de waterverbinding haast overbodig geraakt Gelukkig heeft men van de oorspronkelijke plannen om ook de Beerze te kanaliseren afgezien, zodat dit prachtige stukje landschappelijke natuur is behouden. In plaats daarvan heeft men aan de oostelijke rand van het het landgoed een afwateringskanaal gegraven. Wij gaan ook het Wilhelminakanaal over bij de ophaalbrug en gaan aan de andere kant weer verder langs de Beerze. Zo komen we uit bij de Kapel van de Heilige Eik, waar vooral in de meimaand nog veel bedevaartgangers komen. Hier houden we even een koffie-pauze. 4 Kapel van de Heilige Eik De kapel is toegewijd aan O.L. Vrouw van de H. Eik. Het miraculeuze Mariabeeld dat hier oorspronkelijk stond, staat nu in de Oirschotse Petruskerk. Het is een laat- middeleeuws beeldje, dat in de 15de eeuw door herders gevonden werd. Zij plaatsten het in een eik. Al gauw werden er wonderen mee in verband gebracht, waardoor de devotie groeide en het beeldje in een houten kapel geplaatst werd. De huidige kapel dateert van 1854. In 1906 werd ze vergroot. De toegangsbogen van het nieuwe deel worden gedragen door zuilen die afkomstig zijn van de Sint-Petruskerk in het dorp. Ook aan deze kant van het kanaal lopen we dus nog steeds op het landgoed. We gaan via de volgende ophaalbrug over het Wilhelminakanaal weer van het noordelijk deel naar het zuidelijk deel van het landgoed. We lopen helemaal door naar de zuidelijke punt, waar de Groote Beerze in het omleidingskanaal stroomt en er aan de andere kant weer uitkomt. 5 Landgoed De Baest Rond de samenloop van de Grote en de Kleine Beerse ligt al sinds de middeleeuwen het landgoed De Baest. Het landgoed is ontstaan als een ontginning met een nederzetting bij een doorwaadbare plaats in de beek. Later werd het de buitenplaats van de bisschoppen van ’s Hertogenbosch. Tenslotte is het al enkele eeuwen eigendom van één familie. Mede door het zorgvuldige beheer van deze eigenaren is het nu nog steeds zo duidelijk als oude nederzetting te herkennen. Het landgoed bestaat uit vijf boerderijen rond het Huis te Baest met zijn bijgebouwen en het park. Dit alles wordt omringd door een fraai bosgebied, afgewisseld met weiden en akkers. In één woord prachtig… Al 300 jaar zorgt één en dezelfde familie voor dit prachtige landgoed. In de jaren tachtig heeft de heer Van de Mortel een aanvang gemaakt met de renovatie van het huis en de tuinen. Daarnaast heeft hij nieuwe wegen gezocht om het landgoed duurzaam in stand te kunnen houden door nieuwe bronnen van inkomsten aan te boren, passend bij het voorname en historische karakter. Er is veel aandacht geschonken aan de versterking van de relatie tussen het huis en de tuinen, en de overgangen van de tuinen naar de prachtige omgeving. Voorwandeling met Ben Jacobs Tijdens het voorwandelen op 2 mei hadden we veel last van muggen. Het is dus zaak om hiermee rekening te houden, door over 14 dagen anti-muggen gel of stift mee te nemen. Het is half tot zwaar bewolkt. De temp. Is 16° en de windsnelheid is 2m/sec. Goed wandelweer dus. Slechts op enkele plaatsen(vlak bij de Beerze) is het wat drassig.. De rododendrons bloeien nog niet, evenmin als de gele lis. Misschien over 14 dagen??? Wel zien we enkele randen met het prachtige gele koolzaad. Als we bij de Mariakapel van de H. Eik arriveren is er net een fotosessie bezig van een “jong” bruidspaartje. Op het vijvertje tegenover het landhuis aan de van de Mortellaan zwemt een eendje met enkele jonkies. Groepswandeling 16 mei 03.00uur. Ik schrik wakker en hoor buiten de regen met bakken uit de hemel komen. We hebben net 14 dagen met het prachtigste zomerweer achter de rug ; temperaturen van 25+ ° en een strakblauwe lucht, maar de weersvoorspellingen voor deze dag waren voor het zuiden niet al te best. Ik vrees dus het ergste. Tot een uur of 6 blijft het doorgieten. Maar dan stopt de waterval. Het is ’s morgens droog maar wel behoorlijk dampig. Grote luchtvochtigheid. Als we bij het startpunt van de wandeling arriveren is het ideaal wandelweer. Vochtig, maar droog en de buienradar heeft voor het vertrek een positief beeld gegeven. De temperatuur is 21°, Het is zwaar bewolkt, maar in de middag komt er af en toe een zonnetje door en het is zo goed als windstil. Ten gevolgen van de waterhoos van afgelopen nacht liggen er nog overal flinke plassen en is het aardig drabbig. De rododendrons staan volop in bloei, ook de gele lis staat er prachtig bij. Zelfs de braamstruiken staan al vol witte bloempjes. Van een mooi wit bloempje weet ik de naam niet zeker. Wie het weet mag het zeggen. (volgens de boeken waarschijnlijk dalkruid.) http://www.neerlandstuin.nl/plantenb/dalkruid.html Opvallend laag is de waterstand van de KleineBeerze, die op sommige plaatsen bijna droog staat. Onderweg drinken we koffie en eten een boterhammetje bij de Mariakapel de H. Eik. We zijn vandaag met 16 wandelaars. Na afloop drinken we gezellig een drankje bij Cafe ’t Dorpsplein in Oostelbeers Aanbevelingswaardig: Ik haal aardig wat informatie en inspiratie van de website van Rob Biesters en Arnold v Genesen, die een prachtige site hebben met mooie gps-wandelingen. Bekijk hem maar eens. http://www.dse.nl/~gpstracks/ Ook de volgende site is van Rob Biesters. http://www.gpstracks.nl/ov-wandel-noordbrabant.php# Tot de volgende keer en veel wandelplezier, Chris Pennings Verslag en Achtergrondinformatie van de: Wandeling in de omgeving van de Logtse Baan 18-04-2008 De Logtse Baan ligt in het gebied tussen Spoordonk en Oisterwijk. Dit gebied grenst aan drie andere natuurgebieden; in het noordoosten ligt het Banisveld,in het noordwesten grenst het aan de Kampina, die doorloopt, tot Boxtel en iets verder naar het westen liggen de Oisterwijkse vennen. In de wandeling die we vandaag lopen (maar ook in de wandeling van mei) is het riviertje de Beerze prominent aanwezig. 1. De Beerze,broekbos, hei, inundatiegebied, beekdal. Meteen als we de parkeerplaats aflopen slaan we rechts af, en lopen langs een brede sloot. Links zien we een broekbos liggen dat helemaal in het water (van de Beerze) staat. Het is hier een gekwetter van vogels.. Aan het einde van dit pad, ligt in het noordoosten het Banisveld. 2. Natuurontwikkelingsproject Banisveld Dit gebied grenst aan de Beerze en is een goed voorbeeld van natuurontwikkeling in het beekdal. In het gebied lag vroeger de vuilnisbelt Banisveld. Daar is niets meer van te zien. De vuilstort is vakkundig 'ingepakt' en bedolven onder een dikke laag zand. De voormalige stortplaats is onderdeel van een ambitieus natuurontwikkelingsproject dat de natuurgebieden Kampina en Mortelen met elkaar moet verbinden en is daardoor een cruciaal element in het Groene Woud , het aaneengesloten netwerk van natuurgebieden dat in Midden Brabant aan het ontstaan is. Voor dat doel is een paar jaar geleden 70 ha landbouwgrond in de omgeving van de vuilstort aangekocht en aan de natuur teruggegeven. Aanvankelijk zou er een bos- en heidegebied moeten komen in Banisveld, maar er komen zo veel bijzondere planten op dat het beheer daarop wordt afgestemd en het gebied open blijft. We slaan links af en even later komen we bij een stuw, en even daarna bij een bruggetje over de Beerze . 3. De Beerze De Beerze ontstaat als Groote Beerze tussen Bladel en Hapert uit de Aa of Goorloop, die aan de Nederlands-Belgische grens ten zuidwesten van Luyksgestel ontspringt en het kleinere Dalems Stroompje, dat ten zuiden van Bladel ontstaat. Zij stroomt vervolgens langs Casteren, Westelbeers en Middelbeers naar het Landgoed de Baest, waar de Kleine Beerze in de beek uitmondt.