PLAN ROZWOJU LOKALNEGO GMINY

CZERWIEC 2004

1 SPIS TREŚCI

CZERWIEC 2004...... 1

I OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO...... 4

II AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA TERENIE GMINY PRZYKONA ...... 5

1.POŁOŻENIE GMINY...... 5 2.WARUNKI PRZYRODNICZO-FIZJOGRAFICZNE...... 6 2.1 Rzeźba terenu...... 6 2.2. Budowa geologiczna i bogactwa naturalne ...... 6 2.3. Gleby...... 7 2.4 Stosunki wodne...... 8 2.5 Lasy i inne zasoby przyrodnicze ...... 8 3.TURYSTYKA...... 9 4.ZAGOSPODAROWANIE PRZESTRZENNE...... 11 4.1. Uwarunkowania ochrony środowiska ...... 11 4.2. Infrastruktura techniczna...... 12 4.3. Własność nieruchomości...... 15 4.4. Ochrona dóbr kultury...... 16 4.5. Gospodarka...... 17 4.6. Sfera społeczna...... 19 III ZADANIA POLEGAJĄCE NA POPRAWIE SYTUACJI NA DANYM OBSZARZE . 22

1.GŁÓWNE KIERUNKI ROZWOJU...... 22 2.LISTA ZADAŃ DO REALIZACJI...... 25 IV. REALIZACJA ZADAŃ...... 26

1.PRZYJĘTE KRYTERIA KOLEJNOŚCI REALIZACJI ZADAŃ...... 26 2.PLANOWANE PROJEKTY DO REALIZACJI W OKRESIE 2004-2006 ...... 27 V. POWIĄZANIE PROJEKTÓW Z INNYMI DZIAŁANIAMI REALIZOWANYMI NA TERENIE GMINY...... 62

VI. OCZEKIWANE WSKAŹNIKI OSIĄGNIĘĆ PLANU ROZWOJU LOKALNEGO... 68

...... 70

VII. PLAN FINANSOWY NA LATA 2004-2006...... 71

VIII. SYSTEM WDRAŻANIA...... 73

1.INSTYTUCJA ZARZĄDZAJĄCA PLANEM ROZWOJU LOKALNEGO...... 73 2.INSTYTUCJA WDRAŻAJĄCA PLAN ROZWOJU LOKALNEGO...... 74 3.INSTYTUCJA KONTROLUJĄCA PLAN ROZWOJU LOKALNEGO...... 74 IX. MONITOROWANIE, OCENA I KOMUNIKACJA SPOŁECZNA...... 75

1.SYSTEM MONITOROWANIA PLANU ROZWOJU LOKALNEGO...... 75 2.SPOSOBY OCENY PLANU ROZWOJU LOKALNEGO...... 75

2 3.PUBLIC RELATIONS PLANU ROZWOJU LOKALNEGO...... 75

3 I OBSZAR I CZAS REALIZACJI PLANU ROZWOJU LOKALNEGO

Plan Rozwoju Lokalnego jest opracowaniem dla terenu Gminy Przykona i obejmuje okres 3 lat tj. 2004-2006

Plan Rozwoju Lokalnego jest kolejnym, po Strategii Rozwoju kompleksowym dokumentem wymaganym w przypadku ubiegania się o środki strukturalne. Obowiązek posiadania tegoż dokumentu nakładał Zintegrowany Program Operacyjny Rozwoju Regionalnego 2004 – 2006. Cenzura czasowa Planu obejmuje lata 2004 – 2006. Podstawą w pracach nad dokumentem były, przede wszystkim, Strategia Rozwoju Gminy Przykona, Wieloletni Plan Inwestycyjny oraz Studium Uwarunkowań i Kierunków Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Przykona. Wójt Gminy Przykona przygotowanie Planu Rozwoju Lokalnego powierzył Zespołowi ds. ROZWOJU LOKALNEGO w składzie którego znajdowali się:  Roman Marciniak  Jan Kończak  Jolanta Chrostek  Remigiusz Sapieja  Stanisław Krysztofowicz Plan Rozwoju Lokalnego przedstawia sytuację społeczno – ekonomiczną Gminy, formułuje cele i opisuje strategie zmierzające do osiągnięcia rozwoju społecznego. Plan szacuje również spodziewane efekty planowanych przedsięwzięć i wpływ na przebieg procesów rozwojowych, a także wskazuje kierunki zaangażowania środków funduszy strukturalnych i środków własnych Gminy Przykona. Przygotowanie Planu Rozwoju Lokalnego poprzedzone było szerokimi konsultacjami z partnerami społeczno – gospodarczymi z terenu Gminy Przykona. Plan Rozwoju Lokalnego Gminy Przykona będzie służył jako punkt odniesienia do działań rozwojowych, podejmowanych z zasobów środków własnych, jak również pozwoli określić wysokość pomocy finansowej z funduszy unijnych.

4 II AKTUALNA SYTUACJA SPOŁECZNO-GOSPODARCZA NA

TERENIE GMINY PRZYKONA

1. Położenie gminy została utworzona uchwałą Wojewódzkiej Rady Narodowej w Poznaniu z dnia 1 stycznia 1973 r. w granicach administracyjnych byłych gromad Słomów Kościelny i Przykona. W tym okresie przynależała do województwa poznańskiego. W związku z podziałem administracyjnym kraju w dniu 1.06.1975 roku zostało utworzone województwo konińskie. Zajmowało ono na mapie Polski centralne położenie. Pod względem administracyjnym podzielone było na 43 gminy i cztery miasta – Koło, Konin, Słupcę i Turek. Przykona została jedną z gmin tego województwa. Koncepcja nowego podziału administracyjnego z 1999 roku zakładała komasację mniejszych województw w większe. Na tej zasadzie Województwo Konińskie zostało przyłączone do Województwa Wielkopolskiego. Powstały jednocześnie nowe jednostki administracyjne – Powiaty. Gmina Przykona została przyłączona do Powiatu Tureckiego. Terytorialnie graniczy z województwem łódzkim i Powiatem Poddębice oraz sąsiaduje z gminami Dobra, Uniejów, Brudzew i Turek. Ogólny obszar gminy wynosi 11093 ha. Leży przy drodze krajowej nr 72 Łódź – Turek – Konin – Poznań.

Na jej terenie znajduje się 33 miejscowości, w tym 18 wsi sołeckich. Gminę zamieszkuje 4.150 mieszkańców. Od kilku lat utrzymuje się ujemne saldo migracji, spowodowane wysiedleniami z terenów zajmowanych przez kopalnię.

Rys. 1 Lokalizacja gminy Przykona

5 2. Warunki przyrodniczo-fizjograficzne

2.1 Rzeźba terenu

Obszar Gminy Przykona w całości leży w rejonie Niziny Środkowopolskiej (J.Kondracki, 1988r), ściślej w południowo- zachodniej części Kotliny Uniejowskiej. Obejmuje ona południkowe rozszerzenie doliny Warty między Kołem a Uniejowem, z wykształconymi poziomami terasowymi. W dolinie Warty i Teleszyny dużą powierzchnię zajmuje terasa zalewowa. Są to tereny podmokłe i bagienne, a liczne torfowiska wypełniają obniżenia poziomów terasowych i starorzeczy. Poziom terasy zalewowej kształtuje się na wysokości 100-105 m npm. Południowo – zachodnią część gminy zajmuje terasa środkowa, zalega ona na poziomie 105 – 110 m npm.. Zbudowana jest z piasków i piasków ze żwirem wodnolodowcowym. Terasa wysoka zajmuje południowo – zachodnią część gminy. Występuje w rejonie miejscowości Przykona i zalega na wysokości 110 – 115 m npm. W dolinie Teleszyny koło miejscowości Przykona i w dolinie Warty między miejscowościami Trzemsze a występują formy wydmowe, wykształcone w postaci nieregularnych pokryw zbudowanych z drobnoziarnistych i pylastych piasków eolicznych. W zachodniej części gminy od miejscowości Stefanów, Rogów, Żuki zaczyna się wysoczyzna morenowa falista o deniwelacjach 5 – 10 m . Wierzchołki wysoczyzny zbudowane są gliny zwałowej.

2.2. Budowa geologiczna i bogactwa naturalne

Obszar gminy znajduje się w obrębie jednostki geologicznej zwanej Synklinorium Mogileńsko - Łódzkim. Najstarszymi osadami, które zostały tu stwierdzone są utwory mezozoiczne kredy górnej. Jest ona wykształcona w postaci margli i wapieni. Zalegają one na głębokości od 48 do 100 m ppt. Trzeciorzęd na terenie gminy reprezentowany jest przez piaski krzemionkowe drobnoziarniste i pylaste, mułki i węgiel brunatny. Średnia miąższość utworów tych wynosi 30 m. Około 60 % powierzchni gminy zajęta jest przez udokumentowane złoża węgla brunatnego, wydobywanego przez KWB “ Adamów ”.Utwory czwartorzędowe pokrywają cały

6 obszar gminy zwartą pokrywą. Charakteryzują się jednak zmienną miąższością, uzależnioną od urzeźbienia starego podłoża. Poza węglem brunatnym w gminie występują: złoże kruszywa naturalnego “Rogów” oraz złoże torfów.

2.3. Gleby

Na terenie gminy przeważają gleby płowe i rdzawe oraz niewielkiej ilości w dolinach cieków - gleby murszowate i torfowe oraz mady rzeczne. Na Wysoczyźnie Turkowskiej, na której położona jest Gmina Przykona, przeważają utwory piaszczysto - gliniaste i słabo gliniaste na ogół charakteryzujące się niską lub bardzo niską przydatnością rolniczą. Według planu zagospodarowania przestrzennego gminy Przykona obszary, na których możliwa jest intensyfikacja rolnictwa położone są w południowej i południowo - wschodniej części gminy. Najlepsze gleby II i IV kompleksu przydatności rolniczej występują w strefie centralnej i południowo - zachodniej gminy, na obszarach wysoczyznowych w rejonach wsi Bądków, Przykona, Wichertów, Gąsin, oraz . Strukturę gruntów z podziałem na klasy gleb i ich użyteczność dla rolnictwa obrazuje zamieszczony poniżej wykres Wykres 1 Użytki rolne w gminie Przykona

361,38 Uzytki rolne 346,25

Laki i 488,19 Pastwiska

Nieuzytki

975,24 Inne

3711,91

Las

7 2.4 Stosunki wodne

59,15 114,8 4 273,62 Gmina Przykona pod względem hydrograficznym położona jest w zlewni rzeki IIIA 55 2,62 IIIB Teleszyny - Kiełbaski, lewobrzeżnych dopływów Warty. Zlewnia rzeki Teleszyny i 1169, 81 IVA Kiełbaski położona jest na tzw. Wysoczyźnie Kaliskiej - części Niziny Kujawsko - IVB 94,83 V Wielkopolskiej. Cieki te uchodzą do rzeki Warty w rejonie miasta Koła. Od zachodu VI zlewnia rzek Teleszyny i Kiełbaski graniczy ze zlewnią rzek Swędrni, Powy i Topca. Od VIR 1247 ,04 północy i wschodu granicę zlewni tworzy wododział doliny rzeki Warty z jej dopływami: Teleszyną Dolną, Trzemeszka i Strugą Spicymierską . Od południa granicę tworzy sztuczny wododział wyznaczony przez kanał Warta - Kiełbaska z pompowni Miłkowice do węzła Wilczków. Maksymalny spadek podłużny zlewni wynosi 1,9 % przy spadkach poprzecznych do rzeki Warty wynoszących 5 -9 %. W związku z budową kopalni odkrywkowej węgla brunatnego “ Adamów ’’ oraz Elektrowni “ Adamów ”, bazującej na węglu brunatnym z tej kopalni, zaszły znaczne zmiany w naturalnej sieci hydrograficznej rzeki Teleszyny. Teleszyna Górna w miejscowości Przykona, tuż po przekroczeniu drogi Turek - Uniejow, została skierowana wzdłuż tej drogi do Kiełbaski tzw. Kanałem Przełożenia. Natomiast do źródłowej partii Teleszyny doprowadzana jest woda ze zbiornika Jeziorsko. Ujmowana za pomocą pompowni Miłkowice II woda ze zbiornika Jeziorsko rurociągami tłocznymi wprowadzana jest do kanału Warta - Teleszyna, który w Wilczkowie uchodzi do rzeki Teleszyny. Ujmowana z rzeki Warty woda za pomocą pompowni Miłkowice służy do pokrycia potrzeb wodnych: - Elektrowni “ Adamów” dla pokrycia ubytków wody w obiegu chłodniczym elektrowni, - rolnictwa - nawodnień użytków zielonych w dolinie rzeki Teleszyny Górnej oraz Kiełbaski od ujścia Kanału Przełożenia do ujścia Str. Janiszewskiej na łącznej powierzchni 725 ha. W ramach programu małej retencji wykonano zbiornik wodny Przykona na trasie starego koryta rzeki Teleszyny, na północny - wschód od wsi Przykona.

2.5 Lasy i inne zasoby przyrodnicze

Na terenie gminy ~ 25 % powierzchni zajmują lasy. Występują one w formie ciągłego kompleksu leśnego, głównie we wschodniej części. Tereny te zdominowane są przez monokultury sosny. Przeważają: bór świeży i bór mieszany świeży. W

8 drzewostanie dominuje sosna, chociaż obok niej występuje także brzoza i lokalnie świerk. W północnej części kompleksu leśnego duże powierzchnie zajmują także bory sosnowe - suche. Większe urozmaicenie typów siedliskowych spotykamy na terenach z płytką wodą gruntową, w pobliżu cieków i niewielkich zbiorników wodnych. Uzupełnieniem istniejących zalesień są atrakcyjne zadrzewienia stanowiące najczęściej obramowanie cieków, czy występujące w postaci rozrzuconych w przestrzeni kęp w dnach dolin, gdzie trwale i okresowo podmokłe łąki sąsiadują ze zbiorowiskami roślin szuwarowych. Duża mozaika ekosystemów, mimo mało urozmaiconej rzeźby, wybitnie podnosi walory przyrodniczo - krajobrazowe lasów. Projektem granicy polno-leśnej objęto 14 z pośród 27 obrębów w gminie. Zaprojektowano 19 kompleksów leśnych i naniesiono je na mapy ewidencyjne. Są to grunty orne klasy VI do VI z, użytki zielone klas V do VI oraz nieużytki przyległe do lasów państwowych i prywatnych. Do zalesień nie włączono gruntów pokopalnianych, które zostały zrekultywowane na cele rolne oraz gruntów, na których prowadzona jest i będzie działalność wydobywcza kopalni. Łączna powierzchnia 19 kompleksów wynosi: - 2814,34 ha - w tym zalesienia - 720,37 ha Sołectwa Ewinów i Kolonia Radyczyny wchodzą w skład tzw. osi ekologicznej rzeki Warty, stanowiącej Obszar Ochrony Doliny Warty. Głównym walorem doliny jest występowanie unikalnej roślinności, torfowisk niskich, śródlądowych słonych łąk oraz międzynarodowej rangi ostoi ptactwa.

3. Turystyka. Obszary krajobrazu chronionego są terenami przeznaczonymi do uprawiania wszelkich form turystyki i wypoczynku. W bezpośrednim sąsiedztwie tych terenów znajduje się Zbiornik wodny Przykona utworzony w ramach „Programu małej retencji wód powierzchniowych na terenie województwa konińskiego do 2015 roku”. Zbiornik „Przykona” jest efektem rekultywacji o kierunku wodnym terenów po byłej odkrywce „Adamów”. Zbiornik wodny Przykona zlokalizowany jest na obszarze górniczym w obrębie zwałowiska wewnętrznego odkrywki Adamów w osi starego koryta rzeki Teleszyny Środkowej w granicach gminy Przykona. W celu zachowania przepływu wody w Zbiorniku, gmina odtworzyła koryto rzeki Teleszyny Środkowej na odcinku 1500m.

9  pojemność retencyjna, tys. m3 - 6.575.959 m3 przy powierzchni na poziomie średniego zwierciadła wody, tj. 106,00 m npm - 7.262.856 m3 przy powierzchni na poziomie maksymalnego zwierciadła wody, tj. 106,50 m npm  funkcje zbiornika Podstawowym przeznaczeniem zbiornika jest zagospodarowanie, w regionalnym systemie małej retencji, nadwyżek wody ze zlewni rzeki Teleszyny położonej powyżej zbiornika i okresowo wód ze studni głębinowych odprowadzanych do rzeki Teleszyny. Ponadto zbiornik przyczyni się do: - rozwoju turystyki i rekreacji, - zapewni punkt czerpania wody do celów przeciwpożarowych, - stworzy warunki siedliskowe dla wielu gatunków ptactwa i ryb, - poprawy mikroklimatu okolicy.

Na gruntach położonych w sąsiedztwie Zbiornika „Przykona”, a będących własnością Gminy planowany jest rozwój budownictwa letniskowego i rekreacji. Teren ujęty jest w Planie Zagospodarowania Przestrzennego Gminy Przykona. Cały kompleks stanowi 135 działek o pow. od 630 do 1000 m2. W środkowej części terenu przeznaczonego pod budownictwo zaprojektowano główny ciąg pieszy, stanowiący dojście do terenów rekreacyjnych położonych nad zbiornikiem wodnym. Po obu stronach ciągu pieszego, projektowane są dwie działki przeznaczone pod lokalizację obiektów infrastruktury i obsługi rekreacji. Obecnie trwają prace nad przygotowaniem kompleksowego projektu zagospodarowania Zbiornika „Przykona” wraz z terenami przyległymi. Pierwszym etapem inwestycji będzie budowa drogi dojazdowej do działek położonych nad zbiornikiem oraz 5040m sieci kanalizacyjnej z przyłączami i 5040 m sieci wodociągowej z przyłączami. Wyeliminuje to zanieczyszczenie zbiornika i rzeki Teleszyny spływającymi ściekami. Następnym etapem projektu jest zaopatrzenie zbiornika i jego okolic w infrastrukturę turystyczno – rekreacyjną (przewiduje się budowę mola, przystani, plaży, boisk do piłki nożnej, siatkówki, koszykówki, kortu tenisowego, szatni, natrysków). Gmina będzie ubiegała się o pokrycie części inwestycji ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, który

10