University of Groningen Jaarboek Documentatiecentrum Nederlandse
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
University of Groningen Jaarboek Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen 1996 Voerman, Gerrit IMPORTANT NOTE: You are advised to consult the publisher's version (publisher's PDF) if you wish to cite from it. Please check the document version below. Document Version Publisher's PDF, also known as Version of record Publication date: 1997 Link to publication in University of Groningen/UMCG research database Citation for published version (APA): Voerman, G. (editor) (1997). Jaarboek Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen 1996. (Jaarboek Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen). Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen. Copyright Other than for strictly personal use, it is not permitted to download or to forward/distribute the text or part of it without the consent of the author(s) and/or copyright holder(s), unless the work is under an open content license (like Creative Commons). The publication may also be distributed here under the terms of Article 25fa of the Dutch Copyright Act, indicated by the “Taverne” license. More information can be found on the University of Groningen website: https://www.rug.nl/library/open-access/self-archiving-pure/taverne- amendment. Take-down policy If you believe that this document breaches copyright please contact us providing details, and we will remove access to the work immediately and investigate your claim. Downloaded from the University of Groningen/UMCG research database (Pure): http://www.rug.nl/research/portal. For technical reasons the number of authors shown on this cover page is limited to 10 maximum. Download date: 28-09-2021 . ' . " I. RIJKSUNIVERSITEIT GRONINGEN JAARBOEK 1996 DOCUMENTATIECENTRUM NEDERLANDSE POLITIEKE PARTIJEN OUDE BOTERINGESTRAAT 52 9712 GL GRONINGEN TEL.: 050-363 68 30 FAX.: 050-363 72 56 E-MAIL: [email protected] Colofon titel: Jaarboek Documentatiecentrum Nederlandse Po litieke Partijen 1996 copyright: Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen - RU Groningen ISBN: 90-75612-01 -X redaktie: G. Voerman omslag: J.D. de Visser druk- en bindwerk: Universiteitsdrukkerij Rijksuniversiteit Groningen Dit Jaarboek kan men bestellen door f 25,00 over te maken op giro 2813720 t.n.v. Bibliotheek RU Groningen onder vermelding van 'Jaarboek DNPP 1996'. VOORWOORD De publicatie van politicologische en historische studies over politieke partijen in een jaarboek is een belangrijke taak voor het Documentatiecen- trum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP). Het tracht op deze wijze het onderzoek naar partijen te stimuleren. De voornaamste taak van het DNPP is evenwel het verzamelen en ontsluiten van documentatie over de organisatie, opvattingen en activiteiten van alle in de Staten-Generaal vertegenwoordigde politieke partijen. De nadruk valt daarbij op de ontwikkelingen buiten Eerste en Tweede Kamer, omdat de parlementaire handelingen al elders gedocu- menteerd worden. In 1996 kreeg de taakstelling van het DNPP er een nieuwe dimensie bij. Politieke partijen zijn steeds meer gebruik gaan maken van de mogelijkheden die de nieuwe media bieden. De meeste partijen presenteren zichzelf tegen- woordig op Internet. Hier bieden zij onder meer artikelen uit wetenschappe- lijke tijdschriften aan, of brochures en verkiezingsprogramma’s. Het DNPP kon bij deze ontwikkeling niet achterblijven en opende het afgelopen jaar zijn eigen web-site (www.ub.rug.nl/dnpp/). Hierop is een begin gemaakt met een ’electronische bibliotheek’, waarin publicaties van politieke partijen on- line en full-text worden aangeboden. Van deze electronische bibliotheek maken ook de artikelen uit de Jaarboeken van het DNPP zelf deel uit. Verder kan op de DNPP-site de catalogus van het DNPP worden geraadpleegd, en wordt er doorverwezen naar de sites van de politieke partijen en van andere instellingen die zich met politiek bezig houden. Op het nu langs electronische weg gaat of op de oude vertrouwde wijze van druk en papier - politieke partijen zullen zich altijd blijven verstaan met hun leden en kiezers, en met elkaar. Het is aan het DNPP om deze uitingen te documenteren en zo adequaat mogelijk ter beschikking te stellen. Groningen G. Voerman maart 1997 Hoofd DNPP INHOUD Voorwoord Inhoud 1 Jaarverslag 1996 DNPP 3 Joop Hippe, Paul Lucardie, Ida Noomen en Gerrit Voerman, Kroniek 1996. Overzicht van de partijpolitieke gebeurtenissen van het jaar 1996 13 A. Klijn, Een kruistocht voor het socialisme. Sjeng Tans en de doorbraakverkiezingen van 1956 87 A.P.M. Lucardie, Vox populi, vox diaboli? Het debat over het referendum in de Nederlandse politieke partijen 109 G. Voerman, Bolsjewieken, tribunisten en het Amsterdams Bureau van de Komintern (1919-1920) 129 R.A. Koole, Ledenpartijen of staatspartijen? Financiën van Neder- landse politieke partijen in vergelijkend en historisch perspectief 156 P. Depla, De stem des volks. Ledenonderzoek en de vernieuwing van de PvdA 183 R. Eisinga, Ph.H. Franses en P. Scheepers, Trends in de links- rechts oriëntatie van de Nederlandse kiezers, 1978-1995 215 H.-M.Th.D. ten Napel, Van het continentale naar het angelsak- sische model van christen-democratie? Over de problematische europeanisering van de christen-democratische politiek 229 B.J. van den Boomen, Tussen droom en daad. De internationale kant van de sociaal-democratie 245 G.A. van der List en H. Poppens, De VVD in internationaal verband 258 Auteurs 270 1 JAARVERSLAG 1996 DNPP Inleiding Het jaar 1996 stond voor het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP) van de Rijksuniversiteit Groningen voor een deel in het teken van de automatisering. Zo werd de inrichting van een eigen site van het DNPP op het Internet voorbereid. Hierop wordt onder meer de catalogus van het Documentatiecentrum aangeboden. Verder werden de al eerder begonnen werkzaamheden met betrekking tot de retrospectieve invoer van de catalogus van vóór 1986 in het geautomatiseerde bestand van het DNPP, voortgezet. Naast de presentatie van het Documentatiecentrum op Internet vroegen na- tuurlijk ook de traditionele taken veel aandacht. De collecties namen dit jaar opnieuw in omvang toe, mede door schenkingen van enkele particulieren. Bovendien vroeg de dienstverlening weer veel tijd. Medewerking aan onder- wijs en onderzoek en aan radio- en tv-programma’s liet zien dat anderen - ook vóór de aanwezigheid op Internet - de weg naar het DNPP wisten te vinden. Wetenschappelijk Adviescollege ten behoeve van het DNPP Conform het reglement van het DNPP (art. 7, 8, 9 en 10) werd in 1980 het Wetenschappelijk Adviescollege ten behoeve van het DNPP ingesteld. Op 1 januari 1996 bestond het Adviescollege uit de volgende leden: - prof.dr. D.F.J. Bosscher, hoogleraar Eigentijdse Geschiedenis, op voordracht van de Faculteit der Letteren; - prof.mr. D.J. Elzinga, hoogleraar Staatsrecht, op voordracht van de Faculteit der Rechtsgeleerdheid; - prof.dr. F.N. Stokman, hoogleraar Methoden en Technieken van Sociaal-Wetenschappelijk Onderzoek, op voordracht van de Faculteit der Psychologische, Pedagogische en Sociale Wetenschappen; - dr. J.M. van Boetzelaer (voorzitter), directeur Dienst Onderwijs, Onderzoek en Planning van de Rijksuniversiteit, op voordracht van de Bibliothecaris; - dhr. Chr. Wiersma, directeur Openbare Bibliotheek te Groningen, op voordracht van de Bibliothecaris; - dr. A.C. Klugkist, Bibliothecaris, adviserend lid. Het Wetenschappelijk Adviescollege vergaderde in het verslagjaar eenmaal, op 22 november. Het Adviescollege besprak op deze bijeenkomst de activi- 3 teiten die het DNPP tot dan toe in 1996 had ontplooid. Ook boog het zich over de plannen van het DNPP om op Internet een eigen web-site in te richten (zie in het onderstaande onder ’Automatisering en Internet’). Personeelsformatie Op 1 januari 1996 was de staf van het DNPP als volgt samengesteld: dr. A.P.M. Lucardie - wetenschappelijk medewerker (0,5 fte) mevr. I.M. Noomen - documentaliste (0,6 fte) mevr. B.H. Pier - secretaresse (0,7 fte) mevr. D. van Rheenen - documentaliste (0,5 fte) mevr. J.J.M. Strijbosch - secretaresse (0,3 fte) drs. G. Voerman - Hoofd (1,0 fte) Met ingang van 1 januari 1996 werd mevr. Van Rheenen als documentaliste benoemd. Zij volgde mevr. M. Nieboer op, die projectleider bibliotheekau- tomatisering werd aan de Hanzehogeschool te Groningen. Mevr. Van Rhee- nen was voor haar aanstelling als documentaliste op het secretariaat van het DNPP werkzaam. De aldus ontstane vacature werd per 16 februari 1996 vervuld door mevr. J.J.M. Strijbosch. In verband met het retro-project (zie hieronder) werd gedurende het verslagjaar de aanstelling van mevr. Noomen met 0,1 fte uitgebreid tot 0,6 fte. Ook in 1996 kon het DNPP zich weer verheugen in de medewerking van vrijwilligers. Drs. J. Hippe nam evenals in vorige jaren de verwerking van de publicaties van de reformatorisch-christelijke partijen voor zijn rekening. Dhr. H. Wiersma en de historici drs. B.H. de Boer en drs. R.F. van Wijk leverden elk een bijdrage aan enkele bibliografische projecten. Ook waren zij betrok- ken bij de verwerking van schenkingen, waar het vaste personeel als gevolg van de drukke werkzaamheden niet aan toe kwam. Met name met de ca- talogisering van partijaffiches is in het verslagjaar flinke vooruitgang ge- boekt. Ten slotte deden in 1996 twee studenten van de studierichting Politicologie van de Katholieke Universiteit Nijmegen als stagiaire op het DNPP werker- varing op. Mevr. S. Blair rondde haar in oktober 1995 begonnen stage af op 1 april. Van 1 juli tot 1 september liep mevr. I.J.C. Riezebosch stage. Dienstverlening Ook in 1996 legde de dienstverlening een groot beslag