L.Dz. 39/02/2011 Bogdan Zdrojewski Minister Kultury I Dziedzictwa Narodowego Szanowny Panie Ministrze W Załączeniu Przekazuję
Total Page：16
File Type：pdf, Size：1020Kb
l.dz. 39/02/2011 Bogdan Zdrojewski Minister Kultury i Dziedzictwa Narodowego Szanowny Panie Ministrze W załączeniu przekazuję stanowisko Zarządu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w sprawie projektu nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej i niektórych innych ustaw. Równocześnie pragnę przypomnieć, że Zarząd Główny SBP powołał zespół, który pracuje nad projektem nowej ustawy o bibliotekach. W skład zespołu weszli przedstawiciele bibliotek publicznych, naukowych i pedagogicznych, konsultantami są ponadto specjaliści bibliotekarstwa – praktycy ze wszystkich rodzajów bibliotek, pracownicy naukowi z zakresu bibliotekarstwa i informacji naukowej oraz prawnicy. Wyniki prac zespołu zostaną przekazane Panu Ministrowi. Nowelizowana ustawa o organizowaniu i prowadzeniu działalności kulturalnej będzie miała wpływ na znaczenie przygotowywanej przez nas ustawy o bibliotekach. Z tego względu środowisko bibliotekarskie oczekuje, że zgłoszone uwagi do projektu zostaną uwzględnione w dalszych pracach. Elżbieta Stefańczyk Otrzymują: 1. Bronisław Komorowski – Prezydent RP 2. Grzegorz Schetyna – Marszałek Sejmu 3. Bogdan Borusewicz - Marszałek Senatu 4. Donald Tusk – Premier RP 5. Tomasz Tomczykiewicz- Przewodniczący KP Platforma Obywatelska 6. Mariusz Błaszczyk – Przewodniczący KP Prawo i Sprawiedliwość 7. Grzegorz Napieralski – Przewodniczący KP Sojusz Lewicy Demokratycznej 8. Stanisław Żelichowski – Przewodniczący KP Polskie Stronnictwo Ludowe 9. Joanna Kluzik-Rostkowska – Przewodnicząca KP Polska jest Najważniejsza 10. Iwona Śledzińska-Katarasińska – Przewodnicząca Sejmowej Komisji Kultury i Środków Przekazu 11. Piotr Andrzejewski – Przewodniczący Senackiej Komisji Kultury i i Środków Przekazu 12. Waldemar Pawlak - Przewodniczący Komisji Trójstronnej do spraw Społeczno-Gospodarczych 13. Jan Guz - Wiceprzewodniczący Komisji Trójstronnej do spraw Społeczno-Gospodarczych 14. Jan Budkiewicz – przewodniczący Federacji Związków Zawodowych Pracowników Kultury i Sztuki 15. Jolanta Kudrawiec – przewodnicząca Związek Zawodowy Bibliotekarzy i Pracowników Bibliotek „Bibliotekarze Polscy” 16. Jan Krajewski – prezes Polskiego Związku Bibliotek 17. Bożena Sobczyk – przewodnicząca Sekcji Krajowej Pracowników Bibliotek Publicznych NSZZ Solidarność 18. Tomasz Makowski – przewodniczący Krajowej Rady Bibliotecznej 19. Ewa Dobrzyńska-Lankosz – przewodnicząca Konferencji Dyrektorów Bibliotek Akademickich Szkół Polskich 20. Teresa Szymorowska - przewodnicząca Konferencji Dyrektorów Wojewódzkich Bibliotek Publicznych 21. Sylwia Czachorowska – przewodnicząca Konferencji Dyrektorów Bibliotek Pedagogicznych, Stanowisko Zarz ądu Głównego Stowarzyszenia Bibliotekarzy Polskich w sprawie projektu nowelizacji ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalno ści kulturalnej oraz niektórych innych ustaw podj ęte na posiedzeniu nadzwyczajnym ZG SBP w dniu 09. 02. 2011 roku. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich wyra ża sprzeciw wobec ni żej wymienionych zapisów w projekcie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalno ści kulturalnej oraz niektórych innych ustaw. 1.) art.4.ust.4.pp.c-d - dotyczy kwestii ł ączenia bibliotek publicznych z innymi instytucjami kultury Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich podtrzymuje zgłaszany wcze śniej protest wobec propozycji ł ączenia bibliotek publicznych z innymi instytucjami kultury i likwidacji ust. 7 w art. 13 obowi ązuj ącej ustawy o bibliotekach. Po raz kolejny wyra żamy swoje stanowisko, że wprowadzona do projektu ustawy mo żliwo ść ł ączenia ich z innymi instytucjami kultury stanowi olbrzymie zagro żenie dla sprawnego funkcjonowania sieci bibliotek publicznych. Ustawa powinna regulowa ć ogólne zasady organizacji i sprawnego działania instytucji kultury, w tym bibliotek nie wypływaj ąc na zmiany w merytorycznym charakterze ich pracy (bo to reguluje ustawa o bibliotekach). Ka żda próba ingerencji w organizacj ę sieci bibliotek publicznych spowoduje naruszenie podstawowej zasady ich uniwersalno ści, powszechnej dost ępno ści i swoisto ści zada ń, czyli tych elementów, które wyró żniały je spo śród bibliotek innych typów. Biblioteki publiczne s ą najbardziej powszechnymi instytucjami kultury w kraju, co pi ąty mieszkaniec jest ich czytelnikiem i ka żdy z nich wie, że korzystaj ą z usług instytucji otwartych na ró żnorodne potrzeby czytelników (niezale żnie od wieku, miejsca zamieszkania, statusu społecznego, poziomu wykształcenia i innych uwarunkowa ń wpływaj ących na poziom życia). Spełnienie tych zada ń umo żliwia wysoki standard oferty tych instytucji, dost ępno ść zasobów si ęgaj ących ponad 135 mln jednostek, które s ą wzbogacane dzi ęki dotacjom celowym pa ństwa dla samodzielnych instytucji kultury, grantom, programom unijnym. Ostatnie lata to tak że inwestycje zwi ązane z unowocze śnieniem infrastruktury, dotacjami na rozwój technologiczny, wyposa żenie w komputery, dost ęp do szerokopasmowego Internetu. Ten pozytywny, intensywny okres w pracy bibliotek, mo że zosta ć zakłócony poprzez ograniczenie swobody działania (bo tak nale ży nazwa ć wł ączenie biblioteki w struktury ka żdej instytucji) i ograniczenia charakteru ich uniwersalno ści, cechy ukształtowanej w wieloletniej tradycji. Nie wydaje si ę, by nowa ustawa, która daje władzom samorz ądowym mo żliwo ść ł ączenia na ró żne sposoby instytucji kultury, pozwoliła na zachowanie spoisto ści systemu bibliotecznego. Istnieje powa żna obawa, że wraz z utrat ą samodzielno ści organizacyjnej biblioteki, osłabi si ę jej wi ęź merytoryczna z pozostałymi bibliotekami publicznymi. Takie biblioteki, oprócz utraty mo żliwo ści korzystania z grantów i programów przeznaczonych dla samodzielnych instytucji kultury, nara żone zostan ą na utrat ę kontaktów i zanik wymiany do świadcze ń, co doprowadzi w szybkim tempie do degradacji biblioteki i zmniejszenia jej roli w środowisku, wraz z wszystkimi negatywnymi konsekwencjami tego faktu. Wprowadzone do projektu ustawy mechanizmy, które maj ą zabezpiecza ć biblioteki przed utrat ą to żsamo ści, ograniczeniem presti żu i spadkiem społecznej akceptacji, mog ą si ę okaza ć niewystarczaj ące, głównie poprzez ogólnikowo ść proponowanego zapisu mówi ącego, i ż poł ączenie jest mo żliwe przy spełnieniu takich warunków jak: „ – brak uszczerbku dla dotychczas realizowanych zada ń”. Ponadto wydaje si ę, że nadzór Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego nad jednostkowymi ł ączeniami jest iluzoryczny i niemo żliwy do zrealizowania, cho ćby z punktu widzenia technicznego. Problem dotyczy ć bowiem mo że nie jednej, kilku, czy kilkunastu, ale setek bibliotek. Sprawia to, że organizator uzyskałby od ustawodawcy de facto nieograniczon ą mo żliwo ść wyst ępowania z wnioskami o ł ączenie bibliotek z innymi instytucjami bez ponoszenia jakichkolwiek konsekwencji w przypadku, gdy nie zostan ą osi ągni ęte deklarowane cele projektu. 2.) art.7 ust.3 – dotyczy zatrudniania dyrektorów instytucji kultury. Stowarzyszenie Bibliotekarzy Polskich wyra ża sprzeciw wobec zapisów w projekcie ustawy o organizowaniu i prowadzeniu działalno ści kulturalnej oraz niektórych innych ustaw powoduj ących, że dotychczasowe umowy na czas nieokre ślony z dyrektorami instytucji kultury wygasaj ą w ci ągu roku od daty wej ścia w życie ustaw i proponuje, wył ączenie dyrektorów bibliotek b ędących instytucjami kultury z zapisu art. 7 ust.3 przywoływanej ustawy. Nie odrzucaj ąc, co do zasady, powierzania stanowiska dyrektora biblioteki publicznej osobie wyłonionej w drodze konkursu otwartego, uwa żamy, że reguła ta powinna by ć stosowana wobec osób, które stanowisko dyrektora obejmowałyby po wej ściu w życie proponowanej ustawy. Jeste śmy bowiem zdania, że przyj ęty w projekcie ustawy zapis o rozwi ązaniu umów na czas nieokre ślony z dyrektorami instytucji kultury w ci ągu roku od wej ścia w życie ustawy, kłóci si ę z zasad ą ochrony praw nabytych i zaufania obywatela do prawa. Nie sposób ustali ć, ratio legis wprowadzenia odst ępstwa od zasady, że prawo nie działa wstecz i zasady ochrony praw nabytych tym bardziej, że w projektowanej ustawie odmiennie zostali potraktowani pracownicy artystyczni instytucji kultury. Na stronie 19 (Druk 3786) uzasadnienia do projektu ustawy wskazuje si ę, i ż „ Nowe projektowane zasady zatrudniania pracowników artystycznych b ędą stosowane do umów zawieranych po wej ściu w życie przepisów ustawy. Ze wzgl ędów gwarancyjnych i zachowania zasady niedziałania prawa wstecz, umowy o prac ę na czas nieokre ślony zawarte przez pracowników artystycznych przed dniem wej ścia w życie ustawy b ędą nadal obowi ązywały”. Poza racjami natury prawnej chcieliby śmy zwróci ć uwag ę tak że na fakt, że przeprowadzenie tego zamierzenia nieomal w jednym czasie w odniesieniu do tak wielu bibliotek grozi powa żnymi zakłóceniami w ci ągło ści i jako ści pracy bibliotek. 3.) art.1 ust.12 – dotyczy zarz ądzania instytucj ą kultury przez osob ę prawn ą Wyra żamy swoje zaniepokojenie przyj ętymi w projekcie ustawy rozwi ązaniami dopuszczaj ącymi do zarz ądzania bibliotek ą przez osoby prawne. Obawiamy si ę, że osoby, które podejm ą si ę tego zadania, nie mog ąc uzyskiwa ć bezpo średnich dochodów z usług bibliotecznych, bo ich bezpłatno ść gwarantuje obowi ązuj ąca ustawa o bibliotekach, b ędą szukały zysku w zadaniach komercyjnych kosztem obni żenia jako ści usług bibliotecznych. 4.) art.1. ust.13 – dotyczy powołania na stanowisko dyrektora Proponujemy rozszerzy ć tre ść tego artykułu o zapis mówi ący, że organizator wyst ępuj ąc do ministra wła ściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego o zgod ę na powołanie kandydata na stanowisko