Bekijk Aflevering 1 Mijn Mooiste Cadeau En Bijbehorende EXTRA
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
Pagina 1 van 3 Werkvorm bij EXTRA Discriminatie EXTRA Toen de nazi's in 1940 Nederland bezetten, werden ook Joden in Scène uit het videodagboek. Bordje Voor Vanaf mei 1942 moeten alle Joden in Nederland Nederland gediscrimineerd, vervolgd Joden verboden bij de ingang van een park. ouder dan zes jaar een jodenster dragen. en uiteindelijk vermoord. Deze video vertelt het verhaal van de stapsgewijze uitsluiting waar de familie Frank mee OPDRACHT 1 te maken kreeg in die tijd. Hoe werkte deze en welke gevolgen had dat? Bekijk aflevering 1 ▶ Mijn mooiste cadeau en bijbehorende ▶ EXTRA Discriminatie OPDRACHT 2 Bekijk de historische bronnen en beantwoord de vragen In de EXTRA Discriminatie zien we hoe het leven van de Joden, b) Wat zie je? Wat hebben ze met elkaar waaronder de familie Frank, steeds meer werd ingeperkt door te maken? de invoering van anti-Joodse maatregelen. De nazi’s waren de- genen die de verboden invoerden, maar er waren ook mensen nodig die deze verboden opvolgden en uitvoerden. De vervol- ging van Joden gebeurde niet zomaar, dit was mensenwerk. Mensenwerk dat uiteindelijk leidde tot de moord op 6 miljoen onschuldige mensen. a) Schrijf drie dingen op die je kan afleiden uit Er zijn uiteindelijk de bronnen meer dan 100 1 maatregelen tegen de Joden ingevoerd. Anti-Joodse maatregelen 04-06-41 Bewegingsvrijheid van Joden wordt beperkt 01-09-41 Joodse kinderen moeten naar 2 aparte, Joodse, scholen. 15-09-41 Plakkaten met opschriften ‘Verboden voor Joden’ verschijnen. Joden mogen niet meer naar parken, dierentuinen, cafés, restaurants, hotels, pensions, schouwburgen, cabarets, variétés, bioscopen, sportinrichtingen, concerten, openbare bibliotheken, 3 leeszalen of musea. 07 en 08-10-41 Razzia‘s op Joden in de Ach- terhoek, Arnhem, Apeldoorn en Zwolle. 26-10-41 Verbod op alle Joodse Scène uit het videodagboek. tijdschriften. Pagina 2 van 3 EXTRA Discriminatie OPDRACHT 3 Maak de groepsopdracht in een groep van maximaal 4 leerlingen INSTRUCTIE 1 Knip de kaartjes op het knipvel uit. 2 Leg ze op een denkbeeldige lijn van: Anton Mussert De leider van de NSB De Nederlandse Spoorwegen Opdracht 3 - knipblad werden107.000 in NS-treinen Joden Discriminatie naar concentratie en Adolf Hitler vernietigingskampen De leider van Nazi-Duitsland gedeporteerd Een Nederlandse Een in AuschwitzSS-bewaker politieagent Adolf Eichman Hij arresteerde Hij had de leiding Joden bij razzia’s niet heel over de deportatie van de joden Een schooldirecteur Stelde lijsten op van Een winkelier hoeveel Joden er op Hij hing een bord verantwoordelijk verantwoordelijk Verboden voor Joden zijn school zaten in zijn winkel en ver kocht niet aan Joden Lid van de NSB Rudolf Höss - Kampcommandant Een van Auschwitz stoker naar Westerbork 3 Beargumenteer je eigen mening en geef elkaar op de trein ------- ------- de ruimte om aan het woord te zijn. ------- Er is geen goed of fout antwoord! Wie waren er toen verantwoordelijk? Deze vraag is moeilijk te Niet in de beantwoorden. omdat het eerste plaats antwoord voor iedereen anders kan zijn. We leven nu in een andere tijd. Maar welke OPDRACHT 4 groepen worden vandaag gediscrimineerd Bespreek deze en door wie? vraag met de hele klas Neem vervolgens één voorbeeld dat wordt opgenoemd en probeer samen te benoemen wie hier verantwoordelijk voor zijn. Pagina 3 van 3 (knipblad) EXTRA Discriminatie De Nederlandse Spoorwegen Anton Mussert 107.000 Joden Een SS-bewaker De leider van werden in NS-treinen in Auschwitz de NSB naar concentratie en vernietigingskampen gedeporteerd Een Nederlandse Een schooldirecteur Adolf Hitler politieagent Stelde lijsten op van De leider van Hij arresteerde hoeveel Joden er op Nazi-Duitsland Joden bij razzia’s zijn school zaten Adolf Eichman Een winkelier Rudolf Höss Hij had de leiding Hij hing een bord over de deportatie Verboden voor Joden Kampcommandant van de Joden in zijn winkel en ver- van Auschwitz kocht niet aan Joden ------- Een stoker op de trein Lid van de NSB ------- naar Westerbork ------- Pagina 1 van 2 Handleiding bij EXTRA Discriminatie EXTRA EXTRA bij Bij de serie Anne Frank videodagboek 1 Leerlingen kijken samen de extra Videodagboekaflevering 1 zijn zeven educatieve extra’s gemaakt in de klas. Mijn mooiste cadeau die de afleveringen in context van de 2 Leerlingen interpreteren zelf de Voor wie Jodenvervolging en Tweede Wereldoor- historische bron(nen). Leerlingen onderbouw VO log plaatsen. Het is handig de EXTRA 3 Leerlingen werken per vier aan een (geschiedenis, burgerschap, samen met de klas te bekijken en vervol- groepsopdracht. mentoruur, maatschappijleer) gens aan de werkvormen te beginnen. 4 Leerlingen bespreken klassikaal de Duur De werkvormen zijn opgebouwd uit de denkvraag die aan het eind van de 30 minuten volgende onderdelen. extra in beeld is. Thema's; WOII, Jodenvervolging, discriminatie en verantwoordelijkheid Stap 1 Stap 3 Vorm SAMEN KIJKEN GROEPSOPDRACHT Individuele en groepsopdrachten plus plenaire afsluiting Bekijk het informatie filmpje bij deze Werkwijze Benodigdheden aflevering: EXTRA Discriminatie. – Deel de werkbladen en scharen uit Filmpje Extra Discriminatie Deze extra hoort bij aflevering 1 van het – Verdeel de klas in groepjes van 4 Werkbladen PDF (downloaden & Anne Frank videodagboek. – Laat de groepjes ± 10 minuten aan de afdrukken op 100%) opdracht werken Scharen Toen de nazi's in 1940 Nederland be- – Bespreek plenair en vergelijk de ver- Leerdoelen zetten, werden Joden gediscrimineerd, antwoordelijkheidslijnen met elkaar: Leerlingen zien dat de Jodenvervol- vervolgd en uiteindelijk vermoord. Deze Wat was de discussie in de groepjes? ging geen onafwendbaar proces was, video vertelt het verhaal van de staps- maar dat het steeds ging om mensen gewijze uitsluiting waar de familie Frank Uitwerking groepsopdracht die beslissingen namen (vaak onder mee te maken kreeg in die tijd. Hoe Wie zijn er verantwoordelijk? druk van omstandigheden); Leerlin- werkte deze en welke gevolgen had dat? Voor de uitwerking van deze opdracht gen denken na over de verschillende zijn meerdere opties mogelijk. Het gaat verantwoordelijkheden en daden die Stap 2 er bij deze opdracht om dat leerlingen bijdroegen aan de Jodenvervolging. INTERPRETEREN nadenken over de verantwoordelijkheid van de verschillende daders. Leerlingen bekijken en interpreteren TIP Bekijk ook het filmpje de historische bronnen. Bespreek hun ▶ Van dagboek naar camera! samen bevindingen met de hele klas. Extra info over de met de leerlingen. In dit filmpje verschillende daders wordt uitgelegd hoe de serie tot Bron: lijst met anti joodse maatregelen stand is gekomen. Op deze lijst zijn verschillende anti-jood- Adolf Hitler se maatregelen te lezen. vanaf septem- Adolf Hitler was de ‘Führer’. Onder zijn ber 1941 mogen joden in Nederland niet leiding werd de Jodenvervolging een geraakt door wat hij zag, maar ging meer naar de bioscoop. feit. dan een stukje paardrijden om het nare gevoel kwijt te raken. Bron: bioscoopkaartje Adolf Eichmann Sommige Joden organiseren daarom film- Adolf Eichmann was een zeer goed SS-bewaker Auschwitz voorstellingen thuis, ook de familie Frank. organisator en was verantwoordelijk ‘Bevel is bevel’ gold zeker voor de Anne en haar vriendin Jacqueline maakten voor het transport van de Joden uit heel elite-soldaten van de SS. Zij zagen het echte kaartjes voor deze voorstellingen. Europa naar de vernietigingskampen. als hun lot en taak om dit werk te doen. Op het kaartje van de filmvoorstelling van Hij wist heel goed wat de Joden stond Verreweg de meesten van hen zijn nooit zondag 1 maart 1942 dat Jacqueline be- te wachten en was wat later werd ge- veroordeeld (80%) waard heeft, staat de rij en haar stoelnum- noemd een ‘Schreibtischtäter’ (misdadi- mer. Het kaartje is zelfs afgestempeld. ger van achter zijn bureau). Lid van de NSB In Nederland collaboreerde zo’n 5 Bron: foto filmset Rudolf Höss procent van de bevolking met de nazi’s. Op deze foto is een fragment te zien uit Höss wist en zag ‘alles’. Hij stelde er Hieronder rekenen we ook burgers die het videodagboek van de filmavond die een eer in om ‘zijn’ Auschwitz zo goed lid werden van de Nationaal socialisti- Anne bij haar thuis organiseerde. mogelijk te managen. Hij werd wel eens sche beweging. De Nederlandse politie- ke tak van het Nationaal socialisme. De naar de concentratie- en vernietigings- Pagina 2 van 2 NSB had vooral aanhangers onder de kampen werden gedeporteerd: 107.000 middenklasse, middenstanders, ambte- mensen in totaal. Hiervan kwam er Handleiding bij naren en kleine boeren. slechts 5.000 levend terug. De NS ver- EXTRA Discriminatie dienden veel geld aan de transporten. Een winkelier In 2005 bood de toenmalig directeur Vanaf september 1941 kwam er een hele van de NS hiervoor excuses aan. In 2019 rits aan verboden die Joden uit het sociaal volgde een compensatie in geld. TIP Stel samen met de klas maatschappelijke leven moesten we- gespreksregels op voordat je begint. ren. Overal zag je de borden verboden Stap 4 Hier kun je gedurende het gesprek voor Joden. Winkeliers werden vanaf…. DENKVRAAG naar verwijzen indien nodig. verplicht de borden met ‘verboden voor Denk aan: we zijn positief naar joden’ in hun winkels te hangen. Er waren Aan het eind van de EXTRA elkaar, luisteren naar elkaar, ook winkeliers die dat uit protest niet Discriminatie wordt er een vraag reageren inhoudelijk op elkaar. deden. gesteld: We leven nu in een andere tijd. Maar welke groepen worden vandaag Een schooldirecteur gediscrimineerd en door wie? Op 9 juli 1941 kregen alle schoolhoof- TIP Als je meer wilt weten over hoe je den het verzoek om een lijst samen te Bespreek deze vraag met de hele klas. als docent vooroordelen en (ervarin- stellen van Joodse leerlingen. De rectrix Begin eerst met het bespreken in kleine gen met) discriminatie op een veilige van het gemeentelijk lyceum voor meis- groepjes en koppel daarna terug met de manier bespreekbaar kunt maken jes, waar Margot Frank op zat, leverde hele klas. in de klas, kun je deelnemen aan de een week later een overzicht aan waarin online cursus ▶ Begin bij jezelf! stond welke leerlingen Joods waren.