Praca licencjacka

Too Late Teaser

(Praca nad zapowiedzią krótkometrażowego filmu animowanego inspirowanego życiem Edie Sedgwick)

Kinga Syrek

Numer albumu: 10359

Akademia Sztuk Pięknych im. Jana Matejki w Krakowie Wydział Intermediów

Pracownia Animacji

Promotor: prof. dr hab. Krzysztof Kiwerski

Kraków 2018

1 Spis treści

I. Wstęp. Tło polityczne i kulturowy kontekst przemian w społeczeństwie amerykańskim lat 60. XX w. II. Rys biograficzny i artystyczne dokonania Edie Sedgwick. III. Praca nad zapowiedzią do krótkometrażowego filmu animowanego na podstawie życia Edie Sedgwick. III.1 Inspiracja i wyjaśnienie III.2 Tytuł filmu III.3 Plastyka filmu III.4 Scenografia III.5 Animacja III.6 Warstwa dźwiękowa i muzyczna IV. Podsumowanie V. Bibliografia

2 I. Wstęp. Tło polityczne i kulturowy kontekst przemian w społeczeństwie amerykańskim lat 60. XX w.

Z początkiem lat 60-tych XX wieku - wielu Amerykanów wierzyło, że stoją u progu „złotego wieku”. Podczas swojej kampanii prezydenckiej w 1960 roku, John F. Kennedy obiecał najbardziej ambitny program krajowy od czasu tzw. Nowego Ładu: „New Frontier” - pakiet ustaw i reform, które dążyły do wyeliminowania niesprawiedliwości w Stanach Zjednoczonych. 20 stycznia 1961 roku Kennedy został prezydentem Stanów Zjednoczonych. Jego przekonanie, że - jak ujął to jeden z historyków - „rząd miał potężne odpowiedzi na potężne problemy”1 zdawało się nadawać ton na resztę dekady. Jednak grupa Południowców, którzy nie znosili interwencjonistycznego liberalizmu tego planu robili wszystko, aby go zablokować. Rosnący po II wojnie światowej konsumpcjonizm, masowo produkowane przedmioty oraz rosnący wpływ amerykańskiej kultury popularnej i rozwijającego się przemysłu wpłynęły na pojawienie się nowych kierunków w sztuce. Sztuka popularna rywalizowała z kulturą wysoką, a rzesze ludzi walczyły z przejawiającą się na wielu płaszczyznach dyskryminacją. W lutym 1960 roku, w Greensboro w Karolinie Północnej, czterech czarnoskórych studentów usiadło na stołówce przeznaczonej wyłącznie dla białych i odmówiło jej opuszczenia. Od tego czasu działacze studenccy stawali się coraz bardziej radykalni. Przejmowali campusy uniwersyteckie, organizowali masowe demonstracje antywojenne, okupowali parki i inne miejsca publiczne. W tym samym czasie młode kobiety przejęte lekturą „The Feminine Mystique”, mogły świętować uchwalenie ustawy z 1963 roku o równym wynagrodzeniu i dołączyły do Krajowej Organizacji ds. kobiet. Pod koniec 1962 roku Pop-Art przeniknął do amerykańskiej świadomości. Stało się to nieomal z dnia na dzień. Wiosną magazyn „Time” opublikował artykuł pt. „The Slice-of-Cake School”, opisując nowy trend jako kontrowersyjną manifestację artystyczną.2 Dla wielu historyków sztuki bunt, który miał miejsce w sztuce lat 60-tych, jest ściśle związany z rewolucyjnymi działaniami awangardowych ruchów i ich artystów na początku XX wieku. To, co łączy te dwa okresy, stanowi przede wszystkim poczucie przekroczenia granic i twórczą wyobraźnię, podsycaną euforią technologiczną.

1 „The government possesed big answers to big problems” (w tekście tłumaczenie własne)

2 Stein J., Plimoton G. - Edie: American Girl, s. 198

3 Jej wiodący ruch - Pop-Art pragnął zbuntować się przeciwko ekspresyjnemu dramatowi i duszy abstrakcyjnego ekspresjonizmu. W celu ukierunkowania nowego ruchu w stronę sztuki wysokiej, artyści wzmocnili ideę niskiej inteligencji poprzez wykorzystanie obrazów kultury masowej. Tworzyli „imitacje” przedmiotów banalnych, które stawały się przez to niebanalnymi.3 Wzrost konsumpcyjnego społeczeństwa i rozwój technologii świadczyły o rosnącym wykorzystaniu materiałów przemysłowych w sferze sztuki. Ruchy koncepcyjne i minimalistyczne zaczęły wykorzystywać masowo produkowane źródła, takie jak, cegły, beton, stal i neon, jako źródła do tworzenia rzeźby i instalacji, które cenią ideę i proces nad gotowym obiektem. , Roy Lichtenstein, Claes Oldenburg, czy Robert Rauschenberg to przykłady artystów, którym należy zawdzięczać ideę i proces zespolenia życia codziennego ze sztuką. Komercyjna technika sitodruku, sceny z komiksów, reklamy, ikony kina i muzyki były źródłem inspiracji dla najbardziej znanych dzieł nowej sztuki pop. Andy Warhol zaprezentował serigrafie przedstawiające puszki zupy Campbell’s w galerii Ferus w Los Angeles. W listopadzie 1962 roku odbyła się wystawa artystów Pop-Artu w Sidney Janis Gallery w Nowym Jorku, zatytułowana „The New Realists”, gdzie tacy artyści jak Warhol, Rosenquist, Lichtenstein, Tom Wesselman zaprezentowali swoje dzieła.4 W 1963 roku Andy Warhol zrealizował jeden z pierwszych undergroundowych filmów eksperymentalnych pt. „Sleep”, zapowiadany jako „film Andy’ego Warhola o ośmiogodzinnym śnie”, który stał się kultowym dziełem filmowym artysty. W listopadzie tego samego roku miał miejsce zamach na prezydenta Kennedy’ego. Wydarzenie to pięć lat później zostało uwiecznione przez Warhola w serii serigrafii pod tytułem „Flash - November 22, 1963”.5 Następca zamordowanego prezydenta Lyndon B. Johnson mógł zebrać polityczną stolicę, aby uchwalić swój własny ekspansywny program reform. W tym roku nowy prezydent oświadczył, że sprawi, że Stany Zjednoczone staną się „wielkim społeczeństwem”, w którym nie ma miejsca na biedę i niesprawiedliwość rasową. W 1965 roku w programie prowadzonym przez znanego amerykańskiego piosenkarza oraz osobowość telewizyjną Merva Griffina, Andy Warhol zapowiedział, że zrywa z tworzeniem serigrafii, na rzecz filmów undergroundowych. Wywiad z Warholem był o tyle ciekawy, że na

3 źródło: http://www.historiasztuki.com.pl/strony/001-09-00-WSPCZ-POSTMODERNIZM.html (dostęp: 23.04.2018)

4 Stein J., Plimoton G. - Edie: American Girl, s. 198

5 źródło: https://www.masterworksfineart.com/educational-resources/andy-warhol/andy-warhols-flash- november-221963-series-1968/ (dostęp: 23.04.2018)

4 pytania, które dziennikarz mu zadawał, artysta odpowiadał „tak” lub „nie”, a bardziej złożonych odpowiedzi można było usłyszeć z ust jego nowej muzy oraz „Supergwiazdy” - Edie Sedgwick, do której szeptał odpowiedzi. Błyskotliwość dziewczyny oraz sposób, w jaki poprowadziła rozmowę, w przeciwieństwie do raczej nieśmiałego Warhola, bardzo mnie zaintrygowała, co skłoniło mnie do poszukania szerszej informacji na jej temat. Po przeprowadzeniu dogłębnych poszukiwań zrozumiałam, że uśmiech na twarzy Edie, widoczny na fotografiach i nagraniach, był w gruncie rzeczy pozorny, a maska ta skrywała głęboki smutek oraz wiele mrocznych sekretów z okresu dzieciństwa. Niepokój i brak poczucia bezpieczeństwa ze strony rodziny sprawiły, że w poszukiwaniu nowej drogi 22-letnia Sedgwick przypadkowo stała się uosobieniem złudnej wolności oferowanej przez młodzieżową rewolucję lat 60-tych, która doprowadziła ją, tak, jak wielu jej rówieśników, do tragedii.

Andy Warhol i Edie Sedgwick w programie Merv Griffin Show, 1965 r.

„Myślę, że teraz dzieje się coś bardzo dziwnego, ponieważ moc, która jest dozwolona młodym ludziom, jest dość zadziwiająca. I są oni prowadzeni przez tego rodzaju moc.”6 - Edie Sedgwick

Celem mojej pracy jest interpretacja analiz, obserwacji i przemyśleń na temat Edie Sedgwick w formie filmu animowanego. Życia bohaterki nie sposób oderwać od sytuacji społecznej i politycznej Ameryki przełomu lat 60-tych i 70-tych ubiegłego wieku. Rzesze młodych ludzi, którzy przeciwstawiali się wszechobecnemu konsumpcjonizmowi, kapitalistycznemu „wyścigowi szczurów” oraz wojnie w Wietnamie buntowały się, co doprowadziło do powstania ruchu hippisowskiego. Jeden z twórców Woodstocku, Michael Lang,

6 Edie Sedgwick: „I think something very weird’s going on now, ‚cause the power that is permitted to youth is quite extraordinary. And they are sort of run by that kind of power.” (w tekście tłumaczenie własne)

5 wspomniał „w czasach wojny w Wietnamie, niepokojów społecznych i całkowitej obojętności rządu na nastroje Amerykanów, nagle pojawił się wielki pokojowy ruch, który nie pozwolił wyrwać sobie nadziei”.7 Oficjalne postulaty ruchu zostały ogłoszone 14 stycznia 1967 roku podczas happeningu zainicjowanego przez Allena Ginsberga, Jerry’ego Rubina i Gary’ego Snydera. Pierwotnym powodem tego wydarzenia miała być delegalizacja LSD, narkotyku dotąd bardzo chętnie używanego przez młodzież.8 W myśl własnych deklaracji hipisi mieli stanowić pokolenie wolności, miłości, pokoju i optymizmu (głosili takie hasła jak „make love, not war”, czy „peace & love”). Miłość miała być przeciwieństwem przemocy, którą w tych środowiskach uważano za „produkt skorumpowanego społeczeństwa” i jednym ze ślepych zaułków9 . Hipisi postulowali rodzaj miłości dla całej ludzkości w czasach, gdy osobiste relacje były niemal przypadkowe. Z tego powodu Hipisi weszli się w świat aktywności społeczno-politycznej z przekonaniem, że miłość jako etyczne przekonanie „może się zmienić i stworzyć…[może] ruszyć się i …[może] wstrząsnąć moralną, polityczną, etyczną, ekonomiczną i duchową świadomość”10. Dla hippisów miłość była jedynym rozwiązaniem wszystkich problemów, „gdyby naprawdę była praktykowana, reformowałaby świat”11. Bezkrytyczny aksjomat miłości, jaki postulowali hipisi, spowodował pojawienie się innych grup, takich jak Yippies, czy Diggers, którzy świętowali miłość poprzez spontaniczne doświadczenia oraz gesty wolnej miłości i solidarności, które symbolizowały bierny opór wobec wszelkich struktur legitymizowanych przez przemoc, jak wojnę, czy brutalność policji. Ich tryb aktywizmu również był pasywny. Hipisi nie dążyli do podboju, lecz do transcendencji, dlatego rozpoczęli konfrontację z przemocą, wychodząc na ulice i promując masowe manifestacje i marsze o wolność. Styl hipisowski miał implikacje polityczne; osoby żyjące na pograniczu tego, co akceptowalne społecznie, nie zawsze potrafiły unikać rzeczywistości politycznej, nie ważne co o niej myśleli. Optymistycznie zapowiadające się lata 60-te skończyły się w 1968 roku. Martin Luther King Jr. i Bobby Kennedy zostali zamordowani. Rozzłoszczeni protestanci antywojenni przejęli

7 źródło: http://www.ziemianiczyja.pl/2009/07/woodstock-swieto-bez-swietych/ (dostęp: 23.04.2018) 8 źródło: http://radziszewski.liberte.pl/its-my-life-and-ill-do-what-i-want-czyli-co-nam-pozostalo-z-idealow-lat-60- tych/ (dostęp: 23.04.2018)

9 Miller T.S. - „The and American Values”: „the product of a corrupt society and was one of that society’s dead ends.”, s.89 (w tekście tłumaczenie własne)

10 Miller T.S - „The Hippies and American Values”: “It can change and create. It can move and it can shake moral, political, ethical, economic, and spiritual consciousness.”, s.89(w tekście tłumaczenie własne)

11 Miller T.S - „The Hippies and American Values”: „if truly practiced, it would reform the world”, s.89 (w tekście tłumaczenie własne)

6 Uniwersytet Columbia w Nowym Jorku, a także Sorbonę w Paryżu i Wolny Uniwersytet w Berlinie. Zamieszki, które od 1964 roku wybuchały w całym kraju, trwały i nasilały się. Wielu młodych ludzi uzależnionych od narkotyków zmarło wskutek przedawkowania pod koniec lat 60-tych lub na początku lat 70-tych, wśród nich była właśnie Edie Sedgwick, której bardzo krótkie życie naznaczone było licznymi nieszczęściami, o czym napiszę w kolejnym rozdziale.

7 II. Rys biograficzny i artystyczne dokonania Edie Sedgwick.

Marzec, 1965 rok, Nowy Jork. Przyjęcie zorganizowane przez Lestera Persky’ego, znanego amerykańskiego producenta telewizyjnego. To właśnie podczas tego wydarzenia zawiązuje się znajomość dwóch osób, która odciśnie piętno na ich życiu oraz zmieni świat popkultury i sztuki. Artysta Pop-artu, Andy Warhol, który już rok wcześniej wykorzystywał fragmenty kolekcji archiwalnych reklam telewizyjnych Lestera w swoim filmie pt. „Soap Opera” („Opera mydlana”)12 został zaproszony na przyjęcie przyjaciela. Zaproszenie otrzymała też młoda, 22- letnia Edie Sedgwick, która niedawno zrezygnowała ze studiów artystycznych na (żeński oddział Uniwersytetu Harvarda); razem ze swoim znajomym - Chuckiem Weinem - wyjechała do Nowego Jorku z myślą o rozpoczęciu kariery modelki. Zafascynowany jej historią, pochodzeniem i urodą Warhol zaprosił ją razem z towarzyszem do swojego atelier - „”, mieszczącego się na V piętrze budynku 231 East, przy 47 Ulicy. Podczas jednej z wizyt Sedgwick w The Factory, artysta kręcił eksperymentalny film pt. „Vinyl”, który był Edie Sedgwick podczas studiów na Radcliffe interpretacją powieści Anthony’ego Burgessa. College, Cambridge, , 1964 Warhol postanowił dać szansę nowo poznanej koleżance, aby zagrała jedną z ról w tym obrazie. To właśnie wtedy pochodząca z arystokratycznej rodziny Edie Sedgwick dołączyła do grona supergwiazd Warhola. Zagrała w licznych filmach artysty. Tytuł jednego z pierwszych: „Poor Little Rich Girl” doskonale pasował do osoby Sedgwick. Mimo, iż dziewczyna była niewyobrażalnie bogata, a jej rodzice pochodzili z dobrze usytuowanych i wpisanych w historię Stanów Zjednoczonych rodzin (jej praprapradziadek ze strony ojca, William Ellery, był sygnatariuszem Deklaracji Niepodległości Stanów Zjednoczonych), jej życie skrywało wiele mrocznych sekretów.

12 źródło: http://www.warholstars.org/soap_opera.html (dostęp: 23.03.2018)

8 Rodzice Edie przeprowadzili się ze stanu Nowy Jork do Kalifornii, gdzie zakupili ranczo w mieście Goleta. Powodem przeprowadzki było zalecenie lekarza, który stwierdził, że dla Francisa Sedgwicka, ojca Edie, borykającego się z wieloma problemami psychicznymi, kalifornijski klimat wpłynie dobrze na jego zdrowie. W trakcie II wojny światowej rodzina przeprowadziła się na ranczo Corral de Quati w Santa Ynez, a w 1952 roku - już na stałe - zamieszkali na ranczo La Laguna. Edie Sedgwick była siódmą z ośmiorga rodzeństwa. Potomstwo państwa Sedgwick było odizolowane od społeczeństwa - dzieci chodziły do szkoły prowadzonej na ranczo, nie spotykały się z rówieśnikami. Postępowanie ich ojca - ekstrawaganckiego, despotycznego ranczera-rzeźbiarza13 - nosiło znamiona aberracji - nie życzył on sobie, by zwracano się do niego „tato”, lecz ”Fuzzy"14. Ojciec zachowywał się w sposób wynaturzony - w trakcie odwiedzin znajomych na ranczo wyszydzał swoje dzieci. Psychopatyczne uosobienie Fuzzy’ego znalazło wyraz w jego powieści „The Rim”, w której w bardzo obraźliwy sposób komentował m.in. wygląd swojej żony i dzieci. W filmie Johna Palmera i Davida Weismana „Ciao! Manhattan” oraz wywiadach mu towarzyszących, Edie przyznała, że w dzieciństwie była molestowana seksualnie przez ojca („Chciał

Edie z rodzicami i rodzeństwem, Corral de Quati, ze mną spać odkąd skończyłam siedem lat. Santa Ynez, Kalifornia, około 1947 r. Opierałam się temu.”15) Francis Sedgwick regularnie zdradzał swojążonę. Emily Fulbright, jedna z osób wypowiadających się w biograficznej książce J.Stein pt. „Edie: American Girl”, tak skomentowała atelier rzeźbiarskie Fuzzy’ego: „Popiersia w pracowni pana Sedgwicka sprawiały, że pomieszczenie to było „galeriąłajdaka”, w takim sensie, że wiele z nich przedstawiało jego kochanki.”16

13 http://www.sedgwick.org/na/families/robert1613/B/4/7/4/2/3/B47423-sedgwick-francism1904.html (dostęp: 23.03.2018)

14 Ojciec mamy Edie, Alice Minturn Sedgwick, miał nadaną ksywę „Fuzzy”.

15 Edie Sedgwick, Ciao! Manhattan Tapes: „He was always trying to sleep with me…from the age of seven on. Only I resisted that.” (w tekście tłumaczenie własne) 16 Emily Fulbright: „The busts in Mr. Sedgwick’s studio made it sort of a rogues’ gallery in the sense that many of them were of his different mistresses.” (w tekście tłumaczenie własne)

9 Edie opowiedziała również o sytuacji, w której osobiście przyłapała ojca na zdradzie matki, jednak on, zaprzeczając, stwierdził, że jego córka jest chora psychicznie i skierował ją do psychiatry. Lekarz, znajomy ojca, przepisał jej niepotrzebnie silne środki psychotropowe, które najpewniej były wprowadzeniem do późniejszego uzależnienia od narkotyków. Edie tak skomentowała ten incydent: „Dali mi tyle środków uspokajających, że przestałam cokolwiek czuć.”17 W latach 50-tych XX wieku najpopularniejszymi środkami uspakajającymi były barbiturany, które wywołują silne uzależnienie psychiczne i fizyczne, połączone z rozwojem tolerancji.18 Szereg złych doświadczeń doprowadził Edie również do anoreksji. Bliska znajoma dziewczyny - J. Stein, o której już wcześniej była mowa - powiedziała: „Nuta kazirodztwa mogła doprowadzić ją do anoreksji. Nie wydaje mi się, żeby urodziła się do samozagłady. Nikt nie rodzi się w taki sposób, a gdy rodzina współpracuje razem, jest szansa na przetrwanie i zmienienie swojego życia”.19 W 1964 nastąpiło kolejne bardzo smutne wydarzenie w życiu dziewczyny - jej brat Francis („Minty”), umieszczony przez ojca w szpitalu psychiatrycznym, a wcześniej przez niego wielokrotnie poniżany, popełnił samobójstwo. Dzień wcześniej zadzwonił do Edie z wyznaniem, że była jedyną osobą z rodziny, na którą mógł liczyć. Ponad rok później, jej drugi, ukochany starszy brat Robert („Bobby”) zmarł kilkanaście dni po wypadku motocyklowym, który miał miejsce w Sylwestra w Nowym Jorku. W ten sam dzień również Edie miała cudem przeżyty wypadek samochodowy. Seria tragedii. Andy Warhol, którego głównymi zainteresowaniami były pieniądze, sława, znani ludzie oraz, który miał obsesję na punkcie swojego wyglądu, był bardzo zafascynowany swoją nową supergwiazdą. W swojej książce „Filozofia Warhola od A do B i z powrotem” napisał o niej „Jedna osoba w latach 60-tych Andy Warhol i Edie Sedgwick, 1965 fascynowała mnie bardziej niż ktokolwiek inny,

17 Edie Sedgwick: „They gave me so many tranquillizers…I lost all my feelings” (w tekście tłumaczenie własne)

18 Kostowski W., Kubikowski P. - „Farmakologia. Podstawy farmakoterapii i farmakologii klinicznej”, s. 576, 708

19 : „…A hint of incest might have contributed to her anorexia. I don’t think she was born self-destruct. No one is born that way and if a family works together, there is a chance to survive and turn your life around…” (w tekście tłumaczenie własne), źródło: https://www.upi.com/Archives/1982/07/27/A-sequence-of-voices/ 5927396590400/ (dostęp: 22.04.2018)

10 którego kiedykolwiek znałem. Fascynacja, jakiej doświadczyłem, była prawdopodobnie zbliżona do pewnego rodzaju miłości.20”. Edie była tym wszystkim, kim Andy chciałby być - była bogata, piękna, a w jej żyłach płynęła błękitna krew. Ta dwójka w 1965 roku nie odstępowała siebie na krok. Edie ścięła swoje długie, brązowe włosy i zafarbowała je na srebrno, nosiła bluzki w paski oraz błyszczące ubrania. Ze swoją drobną, ale muskularną, chłopięcą sylwetką, była bardziej męska niż sam Warhol, który wolał powierzać innym zadanie „ucieleśniania samego siebie”21. Gdy Edie stała u boku Warhola, on wydawał się być szczęśliwszy niż zwykle. Tak samo było z panną Sedgwick, która uwielbiała spędzać czas w pracowni Warhola - The Factory, gdzie mogła chociaż na chwilę zapomnieć o trudnych i smutnych chwilach, które miały miejsce w jej domu rodzinnym oraz w zakładach psychiatrycznych, do których była wysłana przez ojca. W nowojorskiej pracowni artysta tworzył dzieła Pop-artu w technice serigrafii oraz undergroundowe, eksperymentalne filmy, które miały odzwierciedlać prawdziwe życie i zachowania aktorów. Nierzadko Warhol podjudzał swoich aktorów do dziwnych zachowań przed kamerą. Atelier artysty przyciągało ludzi z różnych środowisk. Bawili w „Fabryce” m.in. ludzie ze świata sztuki, politycy, celebryci, gwiazdy rocka, aktorzy, ludzie z wyższych sfer, ale też zwykli obywatele ciekawi wydarzeń w „Fabryce” oraz ludzie z marginesu społecznego, pijący i narkomani. W jednej ze scen filmu Warhola, „Poor Little Rich Girl”, w którym Edie była postacią wiodą c ą , mimo rozmów Edie Sedgwick w The Factory, 1965 © Stephen Shore dotyczących błahych tematów z życia codziennego, przeprowadzonych pomiędzy dziewczyną, a Chuckiem Weinem, słyszymy coś zdumiewającego, niepokojącego, a jednocześnie będącego przepowiednią nadchodzących wydarzeń oraz jej dalszego losu.

20 Andy Warhol: „One person in the 60s fascinated me more than anybody I had ever known. And the fascination I experienced was probably very close to a certain kind of love”, Warhol Andy. 1977. The Philosophy of Andy Warhol (From A to B and Back Again). Wyd.: Harvest. 21 Foster H. - Andy Paperbag, Zeszyty artystyczne / nr 10 / październik 2003 / rok XII. wyd.: ASP w Poznaniu, s.14

11 Panna Sedgwick opowiada mu o swoim śnie: „Musiałam schodzić na dół tysiącem białych, marmurowych schodów…nie było nic oprócz bardzo, bardzo błękitnego nieba, bardzo błękitnego…Tak - i będę musiała schodzić nimi na zawsze. Nigdy nie pomyślałam o pójściu w górę…Nie wydaje Ci się, że może to coś oznaczać?”22. Czy był to proroczy sen? Według Fromma, niemieckiego filozofa, socjologa i psychoanalityka, ”sen odznacza się doświadczaniem samego siebie”. Fromm uważał, że sny mogą być „zarówno znaczące jak i doniosłe, dlatego że zawierają przesłanie, które możemy zrozumieć tylko wtedy, gdy znamy klucz do jego tłumaczenia”. Sądził, że „nie śnimy o niczym, co nie jest ważne, co nie odzwierciedlałoby naszego życia wewnętrznego”.23 Narkotyki, które miały stanowić drogę do wyzwolenia, w latach 60-tych były ogólnodostępne, a nawet podawane przez lekarzy w postaci tzw. zastrzyków witaminowych, zawierających m.in. amfetaminę czy mieszanki innych narkotyków. Upojeni ich działaniem ludzie nie zdawali sobie sprawy z niebezpieczeństwa - zażywali je celebryci, aktorzy i aktorki (Marilyn Monroe) a nawet politycy (w tym prezydent J.F. Kennedy). Niestety, coraz częściej, kończyło się to poważnym uzależnieniem. Niestety, również Edie, borykająca się z brakiem miłości i prawdziwego, rodzinnego ciepła, z czasem poddała się uzależnieniu, do czego nieświadomie przyczyniła się również jej mama, płacąc za „terapię witaminową” córki u lekarza o pseudonimie „Dr. Roberts” (temat jest szeroko poruszony w filmie „Ciao! Manhattan”). Edie Sedgwick nie tylko w swoim śnie, ale również w prawdziwym życiu zaczęła systematycznie „schodzić w dół”. Znajomi, którzy byli przy niej kiedy była bogata, odwrócili się od niej. Odeszła z The Factory, ponieważ nie była

Edie Sedgwick, 1969, źródło: Stein Jean, wspierana finansowo, a Andy Warhol nie płacił jej za Plimpton George, „Edie: American Girl” grę aktorską. Uważała również, że przez udział w filmach artysty stała się pośmiewiskiem wśród ludzi.

22 Edie Sedgwick, „Poor Little Rich Girl”: „It's like my having to walk down thousands and thousands of white marble stairs...and nothing but a very very blue sky, very blue...and I'd have to walk down them forever. I never thought about going up...Don't you think that must mean something?” (w tekście tłumaczenie własne)

23 Źródło: http://przebudzenie.net/63-sny-brama-do-samopoznania.html

12 W międzyczasie Warhol znalazł sobie nową supergwiazdę - Ingrid Superstar, którą wystylizował na podobiznę Edie (jednak i ona podzieliła losy jego innych supergwiazd). John Giorno, bohater filmu „Sleep”, wspomniał: „Andy pozbył się mnie nieco pod koniec 1964 roku. Całkowicie go uwielbiałem i kochałem. Nie zdawałem sobie sprawy, że byłem pierwszą „supergwiazdą”, której się pozbywał, ponieważ później porzucił wszystkie supergwiazdy, jedną po drugiej, które zmarły, albo których się pozbył”.24 Po odejściu od Warhola, Edie podpisała kontrakt z menadżerem Boba Dylana, Albertem Grossmanem25 , z którego jednak nic nie wynikło. Narkotyki zniszczyły dogłębnie utalentowaną, inteligentną dziewczynę, która pełna entuzjazmu przyjechała do Nowego Jorku, aby - jak sama mówiła - „zobaczyć, to co widziała w książkach dla dzieci i aby odnaleźć żyjącą część”26, której nie miała okazji poznać, żyjąc w dysfunkcyjnej rodzinie, odizolowana od innych ludzi na ranczo w Kalifornii. Bagaż złych doświadczeń wyniesionych z dysfunkcyjnego domu, bardzo często prowadzi do szeregu niepowodzeń w dorosłym życiu. Osoby dorastające w takim środowisku są określone mianem Dorosłych Dzieci (DD). Ofiary błędów wychowawczych oraz pewnych patologicznych norm i zasad kultywowanych w rodzinie często popadają w uzależnienia od alkoholu lub narkotyków, w celu pragnienia ucieczki od problemów życia codziennego. Rewolucja obyczajowa lat 60-tych, z którą Edie miała styczność również wpłynęła na jej życie. Prawidłowo funkcjonująca rodzina jest największą, niezastąpioną wartością. To z niej człowiek wynosi wzorce zachowań - to ona kształtuje jego charakter, kompetencje oraz uczy stosunku do innych ludzi. Człowiek, który nie ma rodziny cierpi. Dorosłe dzieci z rodzin dysfunkcyjnych nieustannie potrzebują jakiegoś przewodnika, nie potrafią funkcjonować bez autorytetu, który podpowie im co jest dobre, a co złe. Tragiczne jest to, że dopóki nikt z zewnątrz nie zainterweniuje, dorosłe dziecko stacza się po równi pochyłej, wpada w błędne koło przyczyn i skutków, co prowadzi do nieszczęścia.27 W latach 60-tych kiedy większość dorosłych ludzi żyła w sprzeczności z dotychczasowym kodeksem obyczajowym, nie sposób było znaleźć osobę z mocnym kręgosłupem moralnym, która pomogłaby Edie wyjść na prostą. Rzeczywistość nie okazała się kolorowa - Edie, ufna,

24 John Giorno: „Andy sort of got rid of me at the end of 1964. I totally adored him and loved him. I didn’t realize that I was the first superstar he was getting rid of - because later he dumped all of the superstars one by one, they either died or he got rid of them…” (w tekście tłumaczenie własne), źródło: http://www.warholstars.org/sleep.html (dostęp: 23.04.2018)

25 Weisman D., Painter M., 2007 - Edie: Girl on Fire. Wyd: Chronicle Books.

26 Edie Sedgwick: „I came to New York to see what I could see — that's from a children's book, isn't it? — and to find the living part.”, źródło: Weisman David, Painter Melissa. 2007. Edie: Girl on Fire. Wyd.: Chronicle Books, s. 46 (w tekście tłumaczenie własne) 27 źródło: https://boleslawiec.eu/przemoc/index.php/pelnomocnik-ds-uzaleznien/10-alkoholizm/20-dorosle-dzieci-z- rodzin-dysfunkcyjnych-ofiary-bledow-rodzicow (dostęp: 21.04.2018)

13 naiwna młoda kobieta, która szukała miłości i akceptacji, wierzyła wszystkim spotkanym na swojej drodze ludziom, którzy często okazywali się okrutni i wykorzystywali ją do swoich własnych celów. W końcu została bez pieniędzy i nie miała gdzie mieszkać. Większość jej rzeczy zostało skradzionych przez uzależnionych od Grób Edie Sedgwick, Oak Hill Cemetery, Solvang, narkotyków znajomych. Ostatni rok Kalifornia, zdjęcie: Kinga Syrek pobytu w Nowym Jorku spędziła w szpitalach psychiatrycznych. W 1967 roku jej ojciec zachorował na raka trzustki; wtedy też, w obliczu śmierci odezwało się jego sumienie. Przed Bożym Narodzeniem „wysłał świąteczne kartki przedstawiające greckiego boga lub postać z pieśni i opowiadania, która najwyraźniej zniszczyła swoje dzieci. Zabiła je wszystkie.”28 Niedługo przed odejściem z tego świata powiedział „Moje dzieci wierzą, że wszystkie ich trudności pochodzą ode mnie, a ja się z tym zgadzam.”29 Edie wróciła z Nowego Jorku do miasta rodzinnego, gdzie podjęła się leczenia od uzależnienia. Chciała zmienić swoje życie, miała ogromne pragnienie kontynuowania studiów artystycznych w Cambridge, w stanie Massachusetts, o czym napisała w liście do swojej kuzynki, nauczycielki rzeźby - Lily Saarinen, żony wybitnego architekta, Eero Saarinena. Edie tak wspominała lata spędzone w Nowym Jorku: „Dobrze się bawiłam, ale naprawdę nie miałam nikogo, kogo bym szczególnie kochała. I nadal nie mam, z wyjątkiem przyjaciół. Mam na myśli, że nie byłam w nikim zakochana przez lata. Jednak wierzę w to, że ta miłość nadejdzie”.30 Nadeszła.

28 Harry Sedgwick: „He sent out a Christmas card with some Greek saint, or some character in song and story, who apparently had destroyed his children. Killed them all.” (w tekście tłumaczenie własne), źródło: Stein J., Plimpton G. - Edie: American Girl, s.356

29 Francis M. Sedgwick: „You know, my children all believe that their difficulties stem from me. And I agree. I think they do.”, źródło: Stein J., Plimpton G. - Edie: American Girl, Wyd.: Grove Press. (w tekście tłumaczenie własne), s. 356 30 Edie Sedgwick, Ciao! Manhattan Tapes: „I had fun, but I didn't really have anyone i particularly loved except for loving friends. But I have a certain amount of faith that it will come.” (w tekście tłumaczenie własne)

14 Niestety, pomimo podjętej walki z nałogiem, 16 listopada 1971 roku Edie Sedgwick zmarła na skutek zatrucia barbituranami - nieco ponad trzy miesiące po tym jak wzięła ślub. Andy Warhol nie przybył na jej pogrzeb. Billy Name, były fotograf z The Factory, który pokryłściany wnętrza atelier srebrną folią, zapytany niedawno o Edie, jak myśli gdzie się ona teraz znajduje odparł: „Tam na górze, w srebrnych chmurach, jest teraz aniołem”31 , a Ultra Violet, znajoma Edie i supergwiazda Warhola, w swojej książce „15 minut sławy” poświęciła jeden rozdział swojej nieżyjącej koleżance, gdzie wyznała: „Boleję nad zmarnowanym życiem małej bogatej dziewczynki, której rodzina nie zapewniła nawet najbardziej elementarnego poczucia emocjonalnego bezpieczeństwa. Ze swym wspaniałym uśmiechem jak podniesienie kurtyny na Broadwayu, gdy scenę zaleje światło reflektorów, stała się przynętą w pułapce Warhola na sławę, seks i pieniądze, została użyta jako nieodparty wabik do przyciągania żywych młodych chłopców, krzyczących nagłówków w gazetach, i ponad wszystko, korzyści finansowych.”32

Wiele lat po śmierci Edie, mitomański Andy Warhol wydaje się bardzo trafnie opisał „Bogatą bidulkę”, do której upadku się przyczynił: „Edie była rozpieszczona materialnie, ale zagłodzona i torturowana emocjonalnie. Możesz zobaczyć to w jej oczach. Oh, tych żywych, pięknych, ale także głęboko zasmuconych, jasnobrązowych oczach, których nigdy nie zapomnę.”33

Edie Sedgwick, 1966 ©

31 Źródło: http://www.nypress.com/remembering-edie-sedgwick/ (dostęp: 20.02.2018)

32 Violet U. - 15 minut sławy. Moje lata z Andy Warholem, Wyd.: 86-Press, s.230 33 Andy Warhol o Edie Sedgwick: „Edie was spoiled materially, but starved and tortured emotionally. You can see that in her eyes. Oh, those sprightly, beautiful but also deeply sorrowful light brown eyes that I will never forget.” (w tekście tłumaczenie własne)

15 III. Praca nad zapowiedzią do filmu animowanego na podstawie życia Edie Sedgwick

III.1 INSPIRACJE I WYJAŚNIENIE

Jako cel mojej pracy licencjackiej wyznaczyłam sobie zrealizowanie zapowiedzi krótkometrażowego filmu animowanego, zainspirowanego przepełnioną tragicznymi wydarzeniami historią krótkiego życia Edie Sedgwick. Film będzie miał na celu zaakcentowanie wielu problemów obecnych również w dzisiejszych czasach; te, które doprowadziły Edie do przedwczesnej śmierci dotknęły dziewczynę już w dzieciństwie. Należy tutaj również uwzględnić czasy w jakich dorastała Sedgwick: wspomniane wcześniej lata 60-te, powstanie ruchu hipisowskiego, rewolucja seksualna, wszechobecne narkotyki, które były w tych czasach legalne, a nawet zalecane (eksperymentowanie z LSD przez profesorów m. in. na prestiżowych uczelniach takich jak Uniwersytet Harvarda, który był miejscem edukacji znakomitej większości członków rodziny Sedgwick, itd.). Dorastanie w dysfunkcyjnej rodzinie oraz śmierć jej braci, spowodowana zachowaniem toksycznego i despotycznego ojca, zostawiły trwałe ślady w psychice Edie, która przez całe życie nie mogła poradzić sobie ze złymi wspomnieniami i brakiem miłości. Dziewczyna przez całe życie szukała tego czego nie otrzymała w dzieciństwie - prawdziwej miłości i poczucia bezpieczeństwa, nie zdając sobie sprawy z tego, że osoby, które spotykała na swej drodze nie były niestety z nią szczere (wykorzystywały jej hojność i naiwność), lub bardzo przypominały jej ojca, od którego wpływów chciała się uwolnić. Ostatecznie młoda kobieta trafiła do atelier Warhola - Silver Factory, gdzie przebywali bardzo różni ludzie, często osoby z podobnymi problemami do tych, z którymi się borykała. Andy Warhol, podobnie jak ojciec Edie, Francis Sedgwick, stworzył swój własny, dziwny świat.

Pan Sedgwick nie pozwalał opuszczać swoim dzieciom terenu rancza - był despotycznym panem i władcą, od którego zależał tryb życia rodzinnego. Podobnie Warhol - potrafił doskonale manipulować ludźmi obecnymi w The Factory, którzy ostatecznie robili dla niego wszystko, co chciał. Warhol, zimnym okiem bezdusznej kamery obserwował poczynania ludzi, którzy bardzo często staczali się na samo dno. Był biernym obserwatorem, fascynowały go zachowania otaczających go osób - pragnął wszystko udokumentować, nie zważając na to, że część z jego towarzyszy balansowało na granicy życia i śmierci. Artysta nie miał skrupułów, kiedy zadał

16 pytanie Ultra Violet: „Ciekawe, czy Edie popełni samobójstwo. Mam nadzieję, że da mi znać, żebym mógł to sfilmować”. Warhol widział Edie jako „przepustkę do Hollywood”, która ze swoją nadzwyczajną urodą, pieniędzmi oraz koneksjami oferuje wiele możliwości. Pojawiła się w życiu artysty w bardzo odpowiednim dla niego czasie, gdyż od niedawna próbował swoich sił jako reżyser filmów undergroundowych. Edie wierzyła, że znalazła osobę, na którą może liczyć i która w pewnym sensie zastąpi jej ojca. Myliła się. Jak się okazało, znalazła się w przestrzeni, która jedynie pogłębiła jej problemy; oddziaływanie środowiska, w którym się znalazła, negatywnie wpłynęło na jej stan, mimo iż na początku była w nim szczęśliwa. Ludzie, których Edie spotykała na swojej drodze, patrzyli na nią wyłącznie przez pryzmat własnych korzyści.34

III.2 TYTUŁ FILMU

Wydarzenie, które bardzo mnie poruszyło, nadało tytuł dla mojego filmu. „TOO LATE” - „ZA PÓŹNO”. W wielu przypadkach ludzie zmieniają się pozytywnie pod wpływem jakiegoś traumatycznego wydarzenia, bądź choroby. Wtedy otwierają się im oczy i widzą błędy, które popełnili w ciągu życia. Tak było w przypadku ojca Edie, który ZA PÓŹNO, wskutek choroby nowotworowej, zorientował się, że jego zachowanie destrukcyjnie wpłynęło na członków rodziny. Podczas gdy przed świętami Bożego Narodzenia, na kartkach z nadrukowanym obrazem przedstawiającym, jak stwierdziła to jedna osoba z rodziny Sedgwick „greckiego boga lub postać z pieśni i opowiadania, która najwyraźniej zniszczyła swoje dzieci. Zabiła je wszystkie.”35 , rozsyłał szokującą wiadomość do znajomych, przyznając się do swojej winy, dwójka z jego dzieci już nie żyła, a jego córka Francisco Goya, „Saturn Pożerający własne Edie, borykała się z bardzo poważnym, dzieci”, 1819-1823

34 Stein Jean, Plimpton George „Edie: American Girl”, s. 167 35 Harry Sedgwick: „He sent out a Christmas card with some Greek saint, or some character in song and story, who apparently had destroyed his children. Killed them all.” (w tekście tłumaczenie własne), źródło: Stein Jean, Plimpton George „Edie: American Girl” s. 356

17 zagrażającym życiu uzależnieniem od alkoholu i narkotyków, spędzając dni w szpitalach psychiatrycznych. Na podstawie poszukiwań i własnych analiz można przypuszczać, że był to obraz Franciso Goi „Saturn pożerający własne dzieci”, który wykorzystam w kluczowej scenie mojego filmu. Według mitologii rzymskiej Saturn, pragnący władzy nad światem, pokonał swojego ojca Coelusa, a następnie pożarł swoje niedawno narodzone dzieci, które mogły zagrażać mu w przejęciu władzy. Narcystyczny, zazdrosny i despotyczny Francis był niewiarygodnie podobny do postaci rzymskiego boga. Jak głosił jeden z artykułów, opublikowany na lokalnej stronie miasta Santa Barbara, ojciec Edie, posiadał znajomości w lokalnej prasie i skutecznie blokował informacje o działalności artystycznej swojej córki, aby tylko on, który sam był rzeźbiarzem, mógł pławić się w świetle sławy. Ponadto już wiele lat wcześniej odtrącił własnego ojca, którym bardzo pogardzał.36 TOO LATE dotyczy zresztą innych ważnych osób w życiu Edie, poniewczasie dopadły wyrzuty sumienia - Andy Warhol, wiele lat później, w swojej książce pt. „Filozofia Andy’ego Warhola od A do B i z powrotem”, wyznałże bardzo brakuje mu towarzystwa Edie. Podobnie Ultra Violet - ona również ubolewała nad śmiercią swojej koleżanki, żałując nie udzielenia pomocy. Cóż - można przypuszczać, że gdyby Edie dorastała w kochającej, wspierającej się, a nie dysfunkcyjnej rodzinie, najprawdopodobniej jej losy potoczyłyby się inaczej.

Scena pisania listu, kadr z zapowiedzi do filmu „Too Late”

36 Stein Jean, Plimpton George, „Edie:American Girl”, s.74

18 III. 3 PLASTYKA FILMU

Nad plastyką filmu nie zastanawiałam się długo. Historia przedstawiona w obrazie sama nasuwa na myśl rozwiązanie stylistyczne. Główną inspiracją były dzieła jednej z pionierek animacji - pochodzącej z Niemiec Lotte Reiniger, która na przełomie pierwszej dekady XX wieku opracowała własną metodę animacji sylwetowej, która wciąż cieszy się uznaniem.

Lotte Reiniger: The Fairy Tale Films © BFI

Sylwetowe przedstawienie postaci pojawiło się w sztuce już w Starożytnej Grecji (style: czarnofigurowy oraz czerwonofigurowy w malarstwie wazowym (VII-VI w p.n.e.)), by rozwijać się na przestrzeni wieków aż po dzień dzisiejszy. Popularność tej techniki wzrosła szczególnie w XVIII i XIX wieku. Wycinane lub malowane portrety z profilu były pożądane przez ludzi ze wszystkich sfer społecznych na różnych kontynentach. Artysta w ciągu kilku minut potrafił wyciąć podobiznę osoby zamawiającej portret. XVIII-wieczny mistrz tej techniki August Edouart przez całe swoje życie wyciął tysiące portretów - każdy w dwóch egzemplarzach. Jego kolekcja zawierała portrety francuskiej i brytyjskiej szlachty oraz prezydentów USA.

Pod koniec XVIII wieku artyści, oprócz portretów, zaczęli używać techniki wycinankowej do przedstawiania postaci wraz z tłem. Zajmował się tym m.in. duński baśniopisarz Hans Christian Andersen, który zawsze miał przy sobie nożyczki, aby w chwili przypływu artystycznej weny mógł zmaterializować zwoje pomysły. Sylwetowe przedstawienie jest chętnie wykorzystywane w filmach, ponieważ poprzez symbol może wyrazić wiele emocji. Do technik

19 tych nawiązuje m. in. japoński teatr cieni czy czeskie „černé divadlo”. Technika jaką zastosowałam, idealnie nadaje się do zobrazowania scen zarysowanych w scenariuszu filmu. Poprzez sylwetowe przedstawienie postaci można tworzyć symbole i metafory, które Hans Christian Andersen, Ballet Ballerinas, © Det prowokują widza do myślenia. Kongelige Bibliotek 2002

Edie Sedgwick miała bardzo filigranową budowę ciała, przypominającą postaci wróżek i księżniczek z filmów animowanych Lotte Reinigier. Ponadto, analizując zastosowanie techniki sylwetowej w pracach innych artystów, można zauważyć, że w większości przypadków styl ten używany stosuje się zwykle celem zobrazowania wydarzeń mrocznych i traumatycznych (jak np. w pracach jednej z najbardziej znanych amerykańskich artystek sztuki współczesnej, Kary Walker, która porusza temat historii niewolnictwa w USA). Sylwetki ludzkie w pracach wymienionych wyżej artystów mają kolor czarny i są animowane/przedstawiane na jasnym tle - są więc swoistym przypadkiem teatru cieni. W mojej pracy zrezygnowałam z tego rozwiązania i zastosowałam symbolikę koloru.

Kara Walker, The Jubilant Matyrs of Obsolence and Ruin, 2015, (c) Kara Walker Studio

Sylwetka głównej postaci mojego filmu - Edie Sedgwick, od początku, do końca jest koloru białego, co w zamierzeniu wyróżnia ją na tle innych - jest główną bohaterką filmu, muzą artystów (Andy’ego Warhola - jako aktorka undergroundowych filmów czy Boba Dylana - zainspirowany jej postacią napisze wiele piosenek, które znajdą się na płycie „”). Kolor biały powszechnie symbolizuje dobro, niewinność, piękno oraz doskonałość.

20 Francis Sedgwick Andy Warhol

Niewinność emanowała z oblicza Edie, zagubionej dziewczyny, ofiary dysfunkcyjnej rodziny i rewolucji młodzieżowej końca lat 60-tych. Postać ojca, toksycznego oraz despotycznego człowieka, sprawcy rodzinnych problemów, ma kolor czarny. Czerń w kulturze amerykańskiej i europejskiej jest symbolem zła i śmierci. Andy’emu Warholowi - jednej z głównych postaci obok Edie i jej ojca, królowi Pop-artu, przypisałam - jako kluczowy w twórczości Warhola oraz w kreowaniu jego artystycznego wizerunku - kolor srebrny, który nawiązuje również do koloru ścian w jego atelier. Sam artysta tak interpretował ten kolor: „Kolor srebrny oznacza przyszłość; jest odlotowy jak astronauci [..]. Srebrna była również przeszłość. Srebrny ekran. Hollywoodzkie aktorki fotografowane na srebrnych tłach, i srebro, może - przede wszystkim - to kolor narcyzmu. Lustra są pokryte od spodu srebrem.”37

Pozostałe, drugoplanowe postacie przedstawione są w różnych odcieniach szarości.

37 źródło: http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/uwaga-konkurs-silver-warhol,1691829,art,t,id,tm.html (dostęp: 23.04.2018)

21 Jedna z sylwetek Edie Sedgwick w dwóch pozach

Zdjęcie rodzinne rodziny Sedgwick

22 III. 4 SCENOGRAFIA

W warstwie scenograficznej zrezygnowałam z symbolu, a wszystkie elementy rysowałam bardzo precyzyjnie i akademicko, ponieważ zależało mi na połączeniu tradycyjnych metod ze współczesną technologią. Rysunki wykonałam przy użyciu szerokiego spektrum ołówków o różnej miękkości oraz czarnego tuszu. Wykorzystałam również zdjęcia architektury, które wydrukowałam, a następnie dodałam do nich odręczny rysunek. Wszystkie narysowane wcześniej w szkicowniku elementy fotografowałam, a następnie w razie potrzeby edytowałam w programach Procreate oraz Adobe Photoshop, wymazując otaczające tło kartki papieru, korygując kontrast, ekspozycję oraz dodając efekty oferowane przez wymienione wcześniej programy. Następnie przygotowane elementy kompozycji, zapisane na osobnych warstwach eksportowałam do programu Adobe After Effects, w którym animowałam ruch postaci oraz kamery. W tym programie dokonałam rozsunięcia przygotowanych wcześniej elementów, aby uzyskać trójwymiarowy efekt otoczenia. Jest to cyfrowa wersja wieloplanu.

Zanim zaczęłam projektować wnętrza budynków oraz elementy wyposażenia wnętrz zrobiłam bardzo dokładną kwerendę na temat designu lat 50-tych i 60-tych oraz przeanalizowałam archiwalne zdjęcia pochodzące z miejsc, które chciałam odtworzyć w filmie. Dostępnych zdjęć, które mogłyby służyć mi pomocą jest niewiele, dlatego w dużym stopniu musiałam zdać się na własną wyobraźnię. W wakacje poprzedzające trzeci rok studiów licencjackich udało mi się odwiedzić ranczo, na którym dorastała Edie. Zdjęcia, które tam wykonałam bardzo pomogły mi w pracy; ponadto mogłam dokładnie zaobserwować tamtejszą przyrodę oraz na własne oczy przekonać się, jak duża jest przestrzeń tego miejsca.

23 Panorama rancza La Laguna De San Francisco, zdjęcie: Kinga Syrek

Panorama rancza La Laguna De San Francisco, kadr z zapowiedzi do filmu „Too Late”

24 Projekty elementów scenografii do scen na ranczo La Laguna, zdjęcia stron szkicownika

25 Ranch House, zdjęcie: Debra Deyette

The Barn, zdjęcie: Kinga Syrek

Panorama rancza, stodoła i dom rodzinny, kadr z zapowiedzi do filmu „Too Late”

26 Projekty scenografii do scen ze szpitala, zdjęcia stron szkicownika

Szpital, scena z zapowiedzi do filmu „Too Late”

27 Archiwalne zdjęcie wnętrza jednego z pokoi hotelu Chelsea, źródło: vanityfair.com

Projekty scenografii do scen z hotelu Chelsea, zdjęcia stron szkicownika

28 , sceny z zapowiedzi do filmu „Too Late”

29 III.5 ANIMACJA

Do animacji użyłam dwóch programów: Adobe After Effects oraz Cinema 4D. Adobe After Effects był głównym programem, w którym zaaranżowałam scenografię, animowałam postacie oraz dodałam efekty specjalne. W programie Cinema 4D powstało do tej pory tylko kilka scen, które były niemożliwe do zrealizowania w pierwszym programie. Przed przejściem do procesu animacji, musiałam zaprojektować i opracować bardzo dokładnie wszystkie postacie. Do animacji w programie After Effects wykorzystałam sylwetki, przygotowane wcześniej w programie Adobe Photoshop podzielone na poszczególne części ciała: głowę, tułów, ramiona, przedramiona, dłonie, uda, łydki oraz stopy. Następnie, plik składający się z warstw (na każdej warstwie osobna cześć ciała), eksportowałam do programu Adobe After Effects, w którym połączyłam wszystkie elementy i ustawiłam środki obrotu. Animację postaci ułatwił mi plug-in do programu After Effects o nazwie Duik Tool, który daje możliwość animowania przy użyciu kinematyki odwrotnej. Możliwości tej wtyczki przyspieszyły moją pracę, szczególnie przy animacji chodu. Postaci animowałam zgodnie z ich charakterem i osobowością, analizując wcześniej archiwalne nagrania.

30 Zrzut ekranu jednej z klatek kluczowych pochodzących z procesu animacji postaci Edie Sedgwick w programie After Effects przy użyciu wtyczki Duik Tool

31 III.6 WARSTWA DŹWIĘKOWA I MUZYCZNA

Ścieżka dźwiękowa jest bardzo ważnym elementem filmu, który współgra z obrazem oraz nadaje mu charakter. Napisanie i wykonanie muzyki zleciłam bardzo utalentowanej, młodej artystce, Dominice Węsierskiej, która doskonale zna historiężycia Edie Sedgwick; dlatego byłam pewna, że stworzone przez nią utwory będą idealnie pasowały do scen w filmie. Ścieżkę dźwiękową, którą możemy usłyszeć w scenach z Silver Factory i ze szpitala zaaranżowałam i nagrałam samodzielnie w programie Garage Band. Oprócz muzyki niezwykle istotne są dźwięki natury: śpiew ptaków, rżenie koni, miauczenie kota, odgłosy deszczu i burzy oraz dźwięki z życia codziennego, takie jak rozmowy ludzi, dźwięk silników samochodów, czy szum neonów ulicznych; pochodzą one z bazy darmowych dźwięków dostępnych w programie do montażu i edycji filmów oraz z Internetu.

Praca nad muzyką do sceny w szpitalu, zrzut ekranu programu Garage Band

32 IV. Podsumowanie

Realizacja zapowiedzi do filmu „Too Late”, który planuję ukończyć w przeciągu przyszłych dwóch lat, wiele mnie nauczyła i dała mi możliwość przetestowania składowych obrazu takich jak warstwa wizualna, animacja, czy warstwa dźwiękowa. Nabyłam wiele cennych umiejętności pracy w programach Adobe After Effects oraz Cinema 4D. Jestem świadoma, jak będzie wyglądała dalsza praca nad filmem oraz w jakim kierunku podąży.

Bardzo zależy mi na utrzymaniu jak najwyższej jakości filmu, dlatego planuję złożyć wniosek o dofinansowanie do Polskiego Instytutu Sztuki Filmowej.

33 Bibliografia

1. Foster H., 2003. Andy Paperbag, Zeszyty artystyczne. Nr 10, rok XII. Wyd.: ASP w Poznaniu;

2. Kostowski W., Kubikowski P. 1991 - Farmakologia Podstawy farmakoterapii i farmakologii klinicznej. Wyd.: PZWL;

3. Miller T., 2011. The Hippies and American Values. Wyd.: University of Tennessee Press; 4. Stein J., Plimpton G., 1994 - Edie: American Girl. Wyd.: Grove Press;

5. Violet U., 1992 - 15 minut sławy. Moje lata z Andy Warholem. Wyd.: 86-Press;

6. Warhol A. 1977 - The Philosophy of Andy Warhol (From A to B and Back Again. Wyd.: Harvest;

7. Warhol A., Hackett P., 2006 - POPism: The Warhol Sixties. Wyd.: Mariner Books;

8. Weisman D., Painter M., 2007 - Edie: Girl on Fire. Wyd.,: Chronicle Books.

Źródła wirtualne:

9. Ibáñez R.M. - Hippies and Hell’s Angels: Two sides of a coin-terculture, https:// www.academia.edu/15175247/Hippies_and_Hell_s_Angels_two_sides_of_a_coin-terculture (dostęp: 23.03.2018)

10. http://www.warholstars.org (dostęp: 23.03.2018)

11. http://www.sedgwick.org/na/families/robert1613/B/4/7/4/2/3/B47423-sedgwick- francism1904.html (dostęp: 23.03.2018)

12. http://przebudzenie.net/63-sny-brama-do-samopoznania.html (dostęp: 23.03.2018)

13. https://www.history.com/topics/1960s (dostęp: 23.03.2018) 14. https://www.widewalls.ch/1960s-art/ (dostęp: 23.03.2018)

15. http://radziszewski.liberte.pl/its-my-life-and-ill-do-what-i-want-czyli-co-nam-pozostalo-z- idealow-lat-60-tych/ (dostęp: 23.03.2018)

16. https://boleslawiec.eu/przemoc/index.php/pelnomocnik-ds-uzaleznien/10-alkoholizm/20- dorosle-dzieci-z-rodzin-dysfunkcyjnych-ofiary-bledow-rodzicow (dostęp: 21.04.2018)

17. http://wayback-01.kb.dk/wayback/20101108104614/http://www2.kb.dk/elib/mss/hcaklip/ intro-en.htm (dostęp: 22.04.2018)

34 17. http://www.historiasztuki.com.pl/strony/001-09-00-WSPCZ-POSTMODERNIZM.html (dostęp: 23.04.2018) 18. https://www.masterworksfineart.com/educational-resources/andy-warhol/andy-warhols- flash-november-221963-series-1968/ (dostęp: 23.04.2018) 19. http://www.ziemianiczyja.pl/2009/07/woodstock-swieto-bez-swietych/ (dostęp: 23.04.2018) 20. http://www.nypress.com/remembering-edie-sedgwick/ (dostęp: 20.02.2018) 21. http://krakow.naszemiasto.pl/artykul/uwaga-konkurs-silver-warhol,1691829,art,t,id,tm.html (dostęp: 23.04.2018)

35