Rocznik Teologii Katolickiej
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ROCZNIK TEOLOGII KATOLICKIEJ Tom XVI/3 Białystok 2017 KATEDRA TEOLOGII KATOLICKIEJ UNIWERSYTETU W BIAŁYMSTOKU www.rtk.uwb.edu.pl Zespół redakcyjny: ks. dr hab. Andrzej Proniewski, prof. UwB – redaktor naczelny ks. mgr lic. Leszek Marius Jakoniuk – sekretarz redakcji Rada naukowa: abp prof. dr hab. Edward Ozorowski (AWSD Białystok), bp prof. dr hab. Valerio Lazzeri (FT Lugano), ks. prof. dr hab. Anzolin Chiappini (FT Lugano), ks. prof. dr hab. Bazyli Degórski (PUST Angelicum Rzym), ks. prof. dr hab. Paweł Góralczyk (UKSW Warszawa), ks. prof. dr hab. Manfred Hauke (FT Lugano), ks. dr Tadeusz Kasabuła (UwB Białystok), ks. prof. dr hab. Józef Kijas (PAMI Rzym), ks. prof. dr hab. Emmanuel Lemana (UCAC Yaoundé), ks. prof. dr hab. Piotr Morciniec (UO Opole), ks. prof. dr hab. Andrus Narbekovas (VDU Kowno, Riomer Wilno), dr hab. Elżbieta Osewska (UKSW Warszawa), ks. prof. dr Noel O’Sullivan (SPCM Irlandia), ks. prof. dr hab. Kazimierz Panuś (UPJPII Kraków), ks. prof. dr hab. Wiesław Przygoda (KUL Lublin), ks. prof. dr hab. Adam Skreczko (UKSW Warszawa), ks. prof. dr hab. Hans Christian Schmidbaur (FT Lugano), ks. prof. Joseph Wolinski (ICP Paryż), ks. prof. dr hab. Włodzimierz Wołyniec (PWT Wrocław), ks. prof. dr hab. Józef Zabielski (UKSW Warszawa) Recenzenci artykułów: ks. dr hab. Jarosław Babiński (UKSW Warszawa), ks. bp dr hab. Henryk Ciereszko (AWSD Białystok), prof. dr hab. Lech Chyczewski (Wyższa Szkoła Medyczna w Białymstoku), ks. dr Sławomir Dąbrowski (AWSD Białystok), ks. dr Andrzej Dębski (AWSD Białystok), ks. dr Daniel Dikevič (WSD Wilno i PUL Rzym), prof. dr hab. Gabriela Eisenring (FT Lugano), ks. dr Krystian Gawron (Seminarium Polskie w Paryżu), prof. Libero Gerosa (FT Lugano), o. prof. dr Wojciech Giertych (PUST Angelicum Rzym), prof. Manfred Hauke (FT Lugano) ks. prof. dr Lawrence Iwuamadi (IE Genewa), ks. dr hab. Jacek Kempa (US Katowice), ks. prof. dr hab. Zdzisław Kijas (PFT Seraficum Rzym), ks. dr Tomasz Kubiczek (SRR Rzym), ks. dr Jerzy Lachowicz (PWTW Warszawa), o. dr Yves-Marie Lequin (UTSA Nice), ks. prof. dr hab. Jan Mikrut (PUG Rzym), ks. prof. dr hab. Kazimierz Misiaszek (UKSW Warszawa), prof. dr François Moog (ICP Paryż), ks. dr Paweł Murziński (PWT Warszawa), prof. dr hab Jacek Nikliński (UMB Białystok), ks. dr hab. Mieczysław Olszewski (PWTW Warszawa), ks. prof. dr hab. Kazimierz Rynkiewicz (MU Monachium), ks. prof. dr hab. Adam Skreczko (UKSW Warszawa), ks. dr Marian Strankowski (AWSD Białystok), ks. dr Daniel Tumiel (PUST Angelicum Roma), prof. dr Denis Villepelet (ICP Paryż), ks. dr hab. Robert Woźniak (UPJPII Kraków) Redaktor tematyczny: ks. dr hab. Andrzej Proniewski, prof. UwB Redakcja: Elżbieta Kozłowska-Świątkowska Korekta: zespół Tłumaczenie na język angielski: Marta Mendrek, John Comber, Aleksandra Jaworowska Native speakers: Richard Zborowski, John Comber, Erin Rice, Stuart J. Francis Redakcja techniczna: Zbigniew Łaszcz Opracowanie graficzne i skład komputerowy: Zbigniew Łaszcz ISSN 1644-8855 „Rocznik Teologii Katolickiej” jest indeksowany w międzynarodowych bazach czasopism naukowych: Index Copernicus, CEJSH, BazHum, EBSCO Wydano nakładem Katedry Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Białymstoku 15-007 Białystok, ul. Warszawska 50, tel. 85 745 70 90 e-mail: [email protected] Wydawnictwo Uniwersytetu w Białymstoku 15-097 Białystok, ul. M. Skłodowskiej-Curie 14 http://wydawnictwo.uwb.edu.pl; e-mail: [email protected] Spis treści BIBLICAL THEOLOGY Rev. Daniel Dzikiewicz The verse of Gen 1, 1: a subordinate or principal clause? A Contribution to the Discussion on the Syntax of the First Sentence of the Hebrew Bible ...........................................................9 Rev. Krzysztof Mielnik God as a source of the power of blessing. The biblical bases and meaning in priesthood’s ministry ..................................................19 Rev. Maksym Podhajski Biblical Canon: Formation & Variations in Different Christian Traditions .........................................................................................37 THEOLOGY OF SPIRITUALITY Rev. Marek Chmielewski Missionary attitude as an essential dimension of Catholic Spirituality .......................................................................................53 Rev. Jarosław Tomaszewski The enthronement of Christ another way. The stage of spiritual unification as leading the Living God on top of the soul of a believer ...........................................................................................69 PASTORAL THEOLOGY Bishop Jerzy Mazur, SVD Bearing Witness as an Ever-Relevant Mission ............................89 Rev. Paweł Mąkosa Ecclesial Foundations of the Care of Migrants and Refugees ..109 Rev. Mieczysław Olszewski Henri J. M. Nouwen’s look at pastoral work...............................123 Rev. Paweł Rabczyński A Christian family in a “provisional culture” ...........................133 Tomasz Sosnowski The role of faith and Church in the implementation of fatherhood in the opinion of three generations of fathers (communication from the research) ..........................................................................151 Marcin Zatyka Towards Catholic Action in pre-war Poland. Creating new one on traditional bases .......................................................................163 THEOLOGY OF BEAUTY Anna Grzegorczyk The beauty of an icon as absolute cognition ...............................175 Leszek Lorent Percussion considerations of the Passion of the Lord ...............191 Robert Łucka One of the ways to the architectonic sacrum ..............................213 Tatiana Misijuk The multilayer composition of an iconostasis ............................221 Elżbieta Młyńska Painting Françoise Bürtz at the confluence of modernity and sacrum .....................................................................................237 Jan Rabiej The sacred in beauty of the building space for meditation, prayer and liturgy ..........................................................................261 Anna Ryszka-Komarnicka ‘... and therefore the Lord increased this her beauty ...’ (Judith 10:4) – the beauty of Judith in Italian oratorios of the Baroque ................................................................................275 Weronika Węcławska-Lipowicz Creator or author. Norwid’s concept of beauty, art and artist or the arts creating process ...............................................................291 THEOLOGY OF DIALOGUE Rev. Maksym Podhajski The Unity of the Church in the Ecumenical Dialogue between the Roman Catholic Church and the World Council of Churches ...303 CATECHETICS Rev. Leszek Marius Jakoniuk The French and Polish Versions of the Catechism of the Catholic Church: An Examination of Certain Passages of the Catechism’s teaching on the “Mysterium Ecclesiae” from a Philological and Translational Perspective .............................................................317 MISCELLANEA Walentyna Wróblewska Humanistic paradigm in the research on studying ...................339 Mariusz Mak Freedom category of Adam Smith and Fredrich August von Hayek. Implications for the modern economy ............................351 REPORTS AND REVIEWS Rev. Leszek Marius Jakoniuk Sprawozdanie z działalności Katedry Teologii Katolickiej Uniwersytetu w Białymstoku w roku akademickim 2016/2017 ........................................................................................363 Noty o autorach .......................................................................................370 Indeks tematyczny ..................................................................................377 Indeks osobowy .......................................................................................382 Zwiększenie udziału zagranicznych recenzentów w ocenie publikacji w „Roczniku Teologii Katolickiej” finansowane w ramach umowy 548/P-DUN/2016 i 548/1/P-DUN/2016 ze środków Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego przeznaczonych na działalność upowszechniającą naukę. Jego Ekscelencji Księdzu Arcybiskupowi dr. Stanisławowi Szymeckiemu, z okazji 70. rocznicy święceń kapłańskich z życzeniami wytrwałego kroczenia drogą powołania i niestrudzonego głoszenia swoim życiem wezwania Chrystusa „Będziesz miłował” Redakcja BIBLICAL THEOLOGY Rocznik Teologii Katolickiej, tom XVI/3, rok 2017 DOI: 10.15290/rtk.2017.16.3.01 Rev. Daniel Dzikiewicz Instytut Teologiczny Seminarium św. Józefa w Wilnie The verse of Gen 1, 1: a subordinate or principal clause? A Contribution to the Discussion on the Syntax of the First Sentence of the Hebrew Bible This article is devoted to the syntax issue of Gen 1, 1, which is one of the most discussed Old Testament passages. The biblists’ views on it are still divided. According to some, this is an independent statement (status absolutus), while others maintain that this passus is a subordinate sequence (status constructus) to the text of Gen 1, 2-3. They justify their opinions with a variety of arguments: philological-linguistic, exegetical, literary, theological etc. But these are not the justifications that will decide the case. Therefore the present article proposes another argument – contextual. Nevertheless the context is an indispensable element of understanding each literary unit. In this case however it is not about the literary context, but about the historical one, because the causal factor of writing the text Gen 1, 1 – 2, 4a throws some light on the syntactical problem of verse Gen 1, 1. Key words: Book of Genesis, syntax, sentence superior, subordinate clause, context, creation, chaos, Babylonian