Nederl and Hockeyl
Total Page:16
File Type:pdf, Size:1020Kb
ORANJE HEREN NEDERLAND HOCKEYLAND 174 DE COMMERCIËLE POTENTIE VAN HOCKEY BELONING UIT IDEALISME DE COMMERCIËLE POTENTIE VAN HOCKEY Omdat textielmagnaat Joop Veelenturf, voorzitter van Oranje Zwart, het onverteerbaar vond dat zijn club als- maar veroordeeld was tot het spelen van degradatie- hockey, haalde hij in 1995 de Duitser Carsten Fischer naar Eindhoven. Daarmee was het hek van de dam: de betaalde profsporter betrad de Nederlandse hockey- velden. Twintig jaar later worden alle mannelijke en vrouwelijke toppers betaald en is ook de businessclub gemeengoed geworden in het Nederlandse hockey. Maar geld alleen maakt van hockey nog geen profsport, laat staan een professionele wereldsport. DOOR PHILIP KOOKE 175 DE COMMERCIËLE POTENTIE VAN HOCKEY Dick van Boven (1943) Was lid van de organisatiecommissie van het WK in 1998. Als voorzitter van het district Midden-Nederland was hij nooit te beroerd om als crisismanager een club te redden. Erelid KNHB. Joop Veelenturf, Nederlands eerste clubvoorzitter die betaalde profs uit het buitenland haalt. We schrijven zondag 15 oktober 1995. De vaderlandse FACTUURTJE hockeypers is massaal uitgerukt voor Oranje Zwart- Werd er vóór 1995 dan nooit betaald? Jawel, maar Den Bosch. Voor het eerst zendt FilmNet SuperSport, niet openlijk. Eind jaren tachtig lieten Italiaanse achter de decoder, een hoofdklassewedstrijd live uit. suikeroompjes Nederlandse hockeyers invliegen, Het is ‘keidruk’ aan de Aalsterweg in Eindhoven. om in de zwakke Italiaanse competitie voor een De wedstrijd laat geen herinnering na. De Duitse paar duizend gulden het verschil te maken. In 1992 Shahbaz Ahmed, in 1996 ‘s werelds beste hockeyer, is de investering van verdediger Carsten Fischer wél. Deze vedette is kwam de Australiër Graham Reid naar Amsterdam. Veelenturf dubbel en dwars waard. de reden van het rumoer. Fischer wordt namelijk Hoofdsponsor NCM bezorgde hem een woning en betaald. Voorzitter Joop Veelenturf verzwijgt dat een baan. Bij sommige topclubs liepen sponsoren met niet. Buiten Eindhoven wordt meewarig het hoofd een grote gunfactor rond, die goede spelers bijvoor- geschud. “Waar moet dat naar toe? Straks krijgt het beeld een factuurtje lieten sturen voor onverifieerbare “Waar moet dat naar hockey te maken met dezelfde uitwassen als het diensten. voetbal…” Aan Veelenturfs werkwijze kleeft niets schim- toe? Straks krijgt het Het gaat niet om veel geld. Via Veelenturfs tex- migs. Hij mag dan schamper worden bejegend in tielbedrijf Vespo krijgt Fischer 5.000 gulden voor oktober 1995, zijn voorbeeld wordt snel gevolgd. De hockey te maken met een half seizoen. Na de winterstop keert hij terug Brit Russell Garcia ontvangt in 1996 bij HDM al een naar zijn Duitse club Uhlenhorst. Hoe goed hij ook is, veelvoud van Fischers toelage. dezelfde uitwassen Fischer wekt niet de indruk dat hij onmisbaar is. Na een competitiewedstrijd is hij doorgaans snel vertrok- Omdat zakenreizen voor Vespo Veelenturf regelmatig als het voetbal…” ken. Hij blijkt nogal stug in de omgang. naar Pakistan brengen, bezoekt hij in 1996 ’s werelds Toch zorgt Fischer voor een cultuurschok in hoc- beste hockeyer van dat moment: Shahbaz Ahmed. keyland. In de Randstad krijgt Veelenturf het adjectief Veelenturf wil ‘The man with the electric heels’ “poenerig”. Hij is een “textielmagnaat”. Omarmd door hebben. zijn eigen Oranje Zwart blijft Veelenturf hier onbewo- Het klikt tussen Veelenturf en de familie van gen onder. Shahbaz. Dankbaar wil het gezin Shahbaz mee naar De hockeybond staat afwijzend tegenover betalen, Eindhoven. Het kost Vespo ongeveer 30.000 gulden maar ingrijpen is niet aan de orde. Vijf jaar eerder per jaar, plus 20.000 gulden voor een huurwoning, waren de amateurbepalingen al uit de reglementen een leaseauto en wat boodschappen. Maar anders NEDERLAND HOCKEYLAND van de KNHB geschrapt omdat controle zinloos was. dan Fischer doet Shahbaz veel terug. Hij verzorgt 176 ORANJE HEREN trainingen en clinics. Zo ziet Veelenturf het graag. Hij landskampioen. Veelenturf zakt geëmotioneerd door wil zijn club in de tophockeyer terugzien. zijn knieën op de middenstip. ¡ “Clubs moeten Maar de prijs is hoog. Aan het trio Australiërs is ONVERTEERBAAR Veelenturf net zo veel kwijt als aan Shahbaz, al delen keuzes maken, Joop Veelenturfs textielbedrijf Vespo wordt groot als zij het appartement en een auto. Desondanks moet leverancier van de zegeltjeshanddoeken van Shell. Oranje Zwart financieel afbouwen. Inmiddels afgetre- geld is er niet voor Als hij voor zijn dochter een hockeyclub zoekt, kiest den als voorzitter buigt Veelenturf zich over een tekort hij Oranje Zwart. Een club van middenstanders. Een van drie ton. Er is niet goed op de uitgaven gelet. iedereen” club naar zijn hart. Veelenturf organiseert meteen het Veelenturf neemt de leiding weer over, legt ABN vast sinterklaasfeest. En recepties. Hij sticht, als eerste in als hoofdsponsor en zorgt voor 65 ‘Vrienden van OZ’, de hoofdklasse, een businessclub. Als Jongens A1 op die elk 1.500 euro inleggen. JOOP VEELENTURF zaterdag alle faciliteiten krijgen terwijl de meisjes van Anno 2014 is Oranje Zwart een gezonde top- C7 verpieteren, ergert Veelenturf zich. Die meisjes club. De duurste speler krijgt zo’n 25.000 euro per betalen toch net zo goed contributie? seizoen, maar 5.000 euro is gebruikelijker voor een Veelenturf vindt het onverteerbaar dat Heren 1 selectiespeler. Tenminste, bij de mannen. Veelenturf: jaarlijks degradatiehockey speelt. Hierdoor vertrek- “Clubs moeten keuzes maken. Bij onze mannen ken alle talenten snel naar betere clubs. Als hij de komen gemiddeld 1.500 mensen kijken, bij vrouwen ORANJEPREMIES beste spelers ter wereld aantrekt, trekken die talenten gemiddeld 300. Alleen clubs met een vrouwenploeg In 1996 verdienen de internationals eindelijk een zich vanzelf aan hen op. Daarna worden die betaalde bij de bovenste vier investeren erin. Geld is er niet premie voor hun olympische medailles. De zestien buitenlanders weer overbodig. voor iedereen.” Oranjemannen krijgen ieder 15.000 gulden voor hun Na Shahbaz haalt Veelenturf ook de Australiërs Veelenturf mag dan bestuurder in ruste zijn, hij gouden plak in Atlanta, de vrouwen 5.000 voor hun Stacy, Livermore en Elder. Tien jaar na Carsten blijft creatief meedenken met zijn middenstanders- bronzen medaille. De Oranjeselectie vindt daarom Fischer, in 2005, volgt het hoogtepunt: Oranje club: “Verspreid bakkerslucht in het clubhuis, dan voor het WK in Utrecht in 1998 eenzelfde beloning Zwart wordt voor het eerst in de clubhistorie krijgen de mensen honger.” gerechtvaardigd. André Bolhuis (midden) regelt de premiekwestie voor de internationals, maar zorgt er wel voor dat er nooit geld van de leden van de bond naar de tophockeyers gaat. 177 ¢ £ ¤ ¥ ¦ § £ ¨ © § ¥ ¨ DE COMMERCIËLE POTENTIE VAN HOCKEY Jeanneke van ’t Hek (1945) De ultieme vrijwilliger binnen het bondsapparaat. Voor alles beschikbaar. Onder meer als ‘nationale ballenmams’. Vanaf de jaren tacbtig runt zij de afdeling ballenkinderen tijdens de grote toernooien. Speelde zelf ook voor Oranje. Jan Hagendijk, van 1992 tot 2006 voorzitter van HC Rotterdam. Die bedragen zijn tegenwoordig nauwelijks anders. aan andere bestuurders, leveren hiermee het ideale Het goud bij de Olympische Spelen in Londen leverde recept af voor misverstanden en onrust. Na een paar een Oranjespeelster 9.778 euro op, het zilver van de jaar zijn die clubs dan ook allemaal terug bij af. heren was goed voor 7.556 euro per speler. Naast Veelenturf pakken nog twee clubpioniers hun WEERZIN complete vereniging op en professionaliseren daar- De bond staat niet alleen in zijn aanvankelijke mee het clubhockey. Als voorzitter van Hockey Club weerzin. Voor traditionele topclubs als Kampong en Rotterdam, van 1992 tot 2006, zorgt Jan Hagendijk HGC staat betalen haaks op clubtrouw. Goedbetaalde voor meer kunstgrasvelden, een heus stadion en buitenlanders verdringen Nederlandse talenten, een fonkelnieuw clubhuis. Rotterdam leeft op. Het menen ze. Bovendien, als de ene speler wel en de ledenaantal explodeert. Hagendijk wil van Rotterdam andere niet betaald krijgt, volgt onrust in de selectie. een stabiele topclub maken. Daarvoor investeert hij Dit standpunt druist in tegen de heersende moraal Clubbestuurders informeren elkaar over buitenlanders ruimhartig in buitenlandse toppers. Het zijn er op een van het bestuur van de KNHB, onder voorzitterschap die clubs tegen elkaar uitspelen. Argentijnen zijn daar gegeven moment zelfs zeven. van Willem Cornelis. Hockeyers die betaald worden, regelmatig succesvol in. Niet vreemd dat Rotterdam in 2007 een herenak- dat vloekt. De bond betaalt toch al genoeg voor alle Sommige topspelers worden met geld en goederen koord van de topclubs om het aantal buitenlanders te sterk verbeterde trainingsfaciliteiten? De spelers gelokt naar clubs waar rijke ondernemers met een beperken tot drie, frustreert. Het irriteert Hagendijk wijzen echter op de toegenomen trainingsarbeid. Ze groot hockeyhart haastig hun club naar de top willen dat clubs die zo ijveren voor dit herenakkoord, hebben geen tijd meer voor bijbanen. Hockeybond én loodsen. Het leidt nimmer, of slechts kortstondig, tot brutaal zijn en Nederlandse spelers bellen met een internationals zijn, ruim een halfjaar voor het prestigi- succes. Suikerooms die hun clubs niet van onderaf contractvoorstel. euze WK, bevreesd voor een publiek conflict. Dat zou optillen maar slechts geboeid zijn door Heren 1, Jan Hagendijk overlijdt onverwacht op 6 maart hen beiden schaden. Een patstelling dreigt. geldschieters die het recreantenhockey overlaten 2010,